Committed to Green leven lang groen leren
04
“Het Ontwikkelcentrum biedt als expertisecentrum voor groen leren in samenwerking met andere organisaties diensten aan die een bijdrage leveren aan effectief leren.”
04
Committed to Green leven lang groen leren
04
4
5
Wat wij doen 1) Leermiddelen maken: “Kwaliteit voorop” Onze wortels liggen in het ontwikkelen van valide en betrouwbare leermiddelen voor het groen onderwijs. In de afgelopen twintig jaar hebben we binnen ‘groen’ een ruime expertise opgebouwd in het ontwikkelen van (digitale) leermiddelen, metadatering en ‘tools’ waarmee u het digitaal lesmateriaal naar eigen inzicht kan samenstellen tot één geheel. We bieden ondersteuning bij de implementatie en het gebruik van het leermiddel. Ook geven wij advies over de kwaliteit van het lesmateriaal dat u gebruikt, of adviseren wij hoe u dit lesmateriaal toegankelijk kunt maken voor uw doelgroep. De afgelopen jaren zijn we door schoolbesturen in het groen onderwijs ook steeds meer betrokken bij het ontwikkelen en implementeren van leermiddelenbeleid. Wij maken een analyse van uw leermiddelenbeleid en brengen op basis daarvan advies uit dat u direct kunt toepassen in uw onderwijsinstelling.
2) Kennistransfer (voor onderwijs en bedrijfsleven): “Van zes jaar naar zes maanden” Het Ontwikkelcentrum is al langere tijd de verbindende schakel tussen wetenschappelijk vergaarde, groene kennis, en de inzet van die kennis in het onderwijs en het bedrijfsleven. Gemiddeld doen wetenschappelijke innovaties er zes jaar over om hun weg te vinden naar het onderwijs en het bedrijfsleven. Innovatie en kennis update gaan echter steeds sneller. Het Ontwikkelcentrum streeft daarom naar een versnelling van dat traject; wij willen de wetenschappelijke kennis binnen zes maanden geschikt en beschikbaar gaan maken voor het (post-)initieel onderwijs en het bedrijfsleven. Ons doel is om de
04
kennistransfer vanuit de groene thema’s uit de topsectoren te ondersteunen door, onder andere, samen te werken met Centra voor Innovatie (CIV). Samen met onze samenwerkingspartners zetten we samenwerkingsverbanden (communities) op waarbij alles draait om kennisuitwisseling.
3) Digitaal leermagazijn: “Leermiddelen binnen handbereik” Naast het maken van leermiddelen, kunnen wij ook digitale leermagazijnen inrichten. In een leermagazijn, een ‘content catalogus’, kunt u digitale leermiddelen opslaan en publiceren voor een door u bepaalde doelgroep. Het leermagazijn heeft diverse functies: zoeken en vinden, het toekennen van rollen en rechten aan de gebruikers, het plaatsen van eigen content, het arrangeren van eigen en bestaande content, het toevoegen van metadata én het vormgeven van het lesmateriaal.
4) Trainingen & workshops: “Op maat gesneden” Het Ontwikkelcentrum heeft in de afgelopen jaren een aantal trainingen en workshops opgezet rondom het ontwikkelen van lesmateriaal of het faciliteren van kennistransfer en de implementatie daarvan in de organisatie. Onderwerpen die in de trainingen en workshops aan de orde komen, zijn onder meer: trends&trendanalyse; veranderings- en vernieuwingsprocessen en effectief leren. Het Ontwikkelcentrum kan deze trainingen en workshops geheel op maat van uw organisatie inrichten.
04
6
7
Hoe wij dat doen Leermiddelen ontwikkelen: “Samen doen”
partners
Het samen met partners ontwikkelen van lesmateriaal, in co-creatie en transparant; dát is de essentie van de werkwijze van het Ontwikkelcentrum als het gaat om leermiddelontwikkeling. U geeft aan, aan welke materialen er in uw organisatie behoefte is. Ook geeft u input voor het ontwikkelen van de betreffende leermiddelen. Het Ontwikkelcentrum maakt het betreffende lesmateriaal, zorgt dat de gebruikers er toegang toe hebben en geeft op verzoek trainingen ten behoeve van implementatie en gebruik.
klantgroepen
activiteiten
distributie propositie
resources
Community uitgeven: “Samen ontwikkelen”
relatie
kosten
Het businessmodel dat wij hanteren noemen wij ‘community uitgeven’. Community uitgeven is een nieuwe manier van uitgeven die gebaseerd is op het Osterwalder-model; dit model vertrekt vanuit de vraag van de klant en stelt kennistransfer centraal. Deze kennistransfer kan verschillende gedaanten aannemen; lesmateriaal, handleidingen, trainingen of andere, op maat gesneden, producten. De afrekening wordt niet louter bepaald door de waarde van het eindproduct, maar door de waarde die de deelnemers hechten aan deelname aan de community die dit product ontwikkelt. De waardenuitruil die plaatsvindt, heeft betrekking op zeggenschap over het gewenste eindproduct.
opbrengsten
Het businessmodel canvas van Alex Osterwalder bestaat uit negen bouwstenen; alles draait om de Propositie.
Community Uitgeven De vraag naar lesmateriaal kan, zoals gezegd, op verschillende manieren worden opgelost. Elke oplossing kent een eigen structuur en een eigen businessmodel. Het businessmodel voor het ‘Samen maken’ van lesmateriaal noemt het Ontwikkelcentrum ‘Community Uitgeven’. Het model is opgesteld aan de hand van het schema zoals Alex Osterwalder dat heeft ontwikkeld in zijn boek Businessmodel Generatie (Deventer, 2009). Osterwalders boek biedt een keur aan handvatten en voorbeelden die organisaties en bedrijven helpen bij het maken van keuzes. Businessmodel canvas Osterwalder heeft een schema ontwikkeld waarin hij de verschillende aspecten van een businessmodel in kaart brengt. Dit zogenaamde businessmodel canvas bestaat uit negen vakjes. Door het invullen van de vakjes (niet noodzakelijkerwijs in de volgorde 1 tot en met 9) krijgt men een beeld van de aspecten die van belang zijn bij het maken van een bepaald product. Let op: het schema 04 keuzes daadwerkelijk leiden tot succes. Daarbij spelen ook andere bepaalt niet of de gemaakte factoren een rol zoals ondernemerschap, time to market en ‘geluk’.
04
18
8
9
Waar wij voor staan Sparringpartner voor groen leren Het Ontwikkelcentrum noemt zich, met ingang van het beleidsjaar 2013: ‘Expertisecentrum voor groen leren.’ ‘Groen’, omdat we ons bezig houden met alle onderwerpen die spelen op het gebied van planten, dieren, voeding, natuur, recreatie, gezondheid, duurzaamheid, milieu en de circulaire economie. ‘Leren’ omdat we ons richten op het volledige spectrum van activiteiten die vallen onder de definitie van Leven Lang Leren. En ‘expertisecentrum’ omdat we alle deskundigheden bundelen die nodig zijn om de kwaliteit van (post-)initieel onderwijs te garanderen. Kortom: 1 Wij zorgen voor de transfer van kennis van ondernemingen en wetenschappelijke kennis naar activiteiten in het kader van een leven lang (groen) leren. 2 Wij werken dicht bij de betrokkenen, de mensen die de activiteiten voor leven lang (groen) leren organiseren.
Het Ontwikkelcentrum biedt daarnaast unieke content op de twee thema’s Ondernemerschap en Duurzaamheid: 1 Ondernemerschap: – De groene ondernemer; – Groene groei. 2 Duurzaamheid: – Circulaire economie (afval als grondstof); – Biobased economy (biomassa); – Cradle to cradle; – Duurzame voedselvoorziening en voedselzekerheid.
Wij willen daarmee Leven Lang Groen Leren faciliteren. Én wij willen aansluiten bij groene innovaties; we willen meebewegen met de voorlopers.
Contact
In alles wat wij doen, zijn wij daarmee Committed to Green, ‘toegewijd aan groen’.
Voelt u zich aangesproken door onze manier van werken en de producten die wij maken? Wij gaan graag het gesprek met u aan om met u van gedachten te wisselen over uw wensen en ambities. Ontwikkelcentrum Willy Brandtlaan 81 Postbus 451 6710 BL Ede T (0318) 64 29 92
04
04
10
Voorbeeldproject
Voorbeeldproject
EFFECTIEF LESMATERIAAL
EFFECTIEF LESMATERIAAL
Cursus Dierenwelzijn (2012)
Integraal arrangement Loonwerk (2012)
Initiatiefnemers Dierenbescherming en Lectoraat Welzijn van Dieren
Initiatiefnemer Branchevereniging CUMELA
“Het afstellen van machines, dat heb ik echt geleerd met behulp van dit arrangement.”
De vraag – Cursus over dierenwelzijn voor de vrijwilligers van de Dierenbescherming. – Actueel en toegankelijk cursusmateriaal over dierenwelzijn voor mbo groen.
De vraag Bedrijfsleven en onderwijs dichter bij elkaar brengen. Een leermiddel waar leerlingen zowel op school als op hun stageplek toegang toe hebben, zodat ze in hun eigen tempo naar de einddoelen van hun opleiding kunnen werken.
(Richard, tweedejaars student Groen, grond en infra aan het Wellantcollege, over het arrangement Loonwerk)
Het product – Een complete en interactieve webbased cursus, voor iedereen vrij toegankelijk via het Dierenwelzijnsweb; ook beschikbaar via het netwerk van de Dierenbescherming voor haar vrijwilligers en medewerkers. – Zes leereenheden over Dierenwelzijn, toegankelijk via het onderwijsportaal van Groen Kennisnet, voor iedereen met een abonnement op de Educatieve Contentcatalogus (ECC).
“Goed voorbeeld van hoe mooi en multifunctioneel lesmateriaal ontsloten kan worden.”
Het product Integraal arrangement Loonwerk, gepubliceerd via de website van de Branchevereniging CUMELA (www.groengrondinfra.nl). Samenwerkingspartners Leerbedrijven van AOC Oost, branchevereniging CUMELA, Ontwikkelcentrum
Samenwerkingspartners Dierenbescherming, Groene Kennis Coöperatie (GKC), Dierenwelzijnsweb, Ontwikkelcentrum. De vakinhoudelijke input kwam van CITAVERDE College Horst, AOC Oost Almelo, de Dierenbescherming en Wageningen UR Livestock Research.
(LinkedIn groep ‘Leren met ICT in Groen Onderwijs’ over de cursus Dierenwelzijn)
04
04
11
12
59 Schoffelen 1
Voorbereiding
Met een schoffel kun je makkelijk onkruid verwijderen. Als je schoffelt, maak je het onkruid en de grond los.
Voorbeeldproject
Voorbeeldproject
EFFECTIEF LESMATERIAAL
TRAINING
Doen in …. instructiekaarten en -video’s (2009)
Effectief inzetten van digitale arrangementen (2011)
Initiatiefnemer Ministerie OC&W
Initiatiefnemer Edudelta College
De vraag Beeldend lesmateriaal voor de praktijkhandelingen voor leerlingen in het Praktijkonderwijs.
De vraag Effectief omgaan met en actieve inbreng van de leerling bij de digitale arrangementen die het Edudelta College beschikbaar stelt via Moodle, een open source Elektronische Leeromgeving (ELO).
• Vraag je begeleider waar je gaat werken.
2 Wat heb je nodig? • Schoffel die bij jouw lengte past • Moestuin met onkruid
3
Aan het werk
Het product Instructiekaarten en -video’s waarop/waarin een afgebakende praktijkhandeling stapsgewijs wordt uitgelegd met behulp van veel beeld en weinig tekst. De praktijkkaarten en instructievideo’s zijn te vinden via www.werktank.nl. De praktijkkaarten zijn ook in druk verkrijgbaar (geplastificeerde kaarten in mappen).
Het product Tools voor de docent hoe hij, op basis van leerrendement, een keuze kan maken uit de beschikbare digitale leerarrangementen. De docent leert hoe hij de arrangementen in kan zetten tijdens zijn lessen, en hoe hij de opgedane ervaringen deelt en evalueert met collega’s.
Samenwerkingspartners Edu Alert, verschillende praktijkscholen, Ontwikkelcentrum
Samenwerkingspartners Edudelta College, Ontwikkelcentrum
13
• Pak de schoffel. • Loop naar de moestuin.
!
Draag een schoffel altijd met het blad naar beneden.
De arrangementen in Moodle kennen een vaste opbouw: van Oriëntatie via Werkwijzer naar Leeractiviteiten en Afronding.
• Kijk goed wat onkruid is en wat niet. • Ga in een hoek staan.
Verzorgen
Binnenwerk instructiekrt PLANT MAP 2.indd 47
SLA OM
25-10-10 15:55
04
04
14
Voorbeeldproject
Voorbeeldproject
DIGITAAL LEERMAGAZIJN
EFFECTIEF LESMATERIAAL
Opslaan en afspelen video’s binnen bestaande ELO (2013)
Cursusboek Knaagdierbeheersing (2013)
Initiatiefnemer Summa College Eindhoven
Initiatiefnemer Stuurgroep Gewasbescherming AOC Raad
De vraag Een oplossing bieden voor de opslag van digitaal lesmateriaal. Met name door het toenemende gebruik van video lopen de scholen tegen de grenzen aan van momenteel beschikbare oplossingen. Er wordt gewerkt met Fronter als Elektronische Leeromgeving (ELO). De oplossing moet daarbij aansluiten.
De vraag Cursusmateriaal voor agrarische ondernemers ten behoeve van het vakbekwaamheidsbewijs knaagdierbestrijding.
Het product Het uitvoeren van een pilot, waarin een Contentcatalogus wordt ingericht. De pilot geeft antwoord op de vraag op welke wijze video’s kunnen worden opgeslagen en afgespeeld en hoe kan worden aangesloten op Fronter. Vervolgens uitrol naar alle scholen van het Summa College. Samenwerkingspartners Summa College, Dienst Informatisering & Automatisering, Ontwikkelcentrum
15
Het product Cursusboek Knaagdierbeheersing op agrarische bedrijven. De beheersing van knaagdieren is een vak apart. Dat blijkt wel uit het feit dat de bruine rat, zwarte rat en huismuis al eeuwenlang bestreden worden, maar nog steeds voor aardig wat overlast kunnen zorgen. Het zijn dragers van verschillende ziekteverwekkers, stelen voedsel dat bedoeld is voor menselijke consumptie of voor onze huisdieren, knagen aan materialen en zorgen daardoor voor schade. Bij een goede beheersing wordt veel aandacht besteed aan preventie: het voorkomen van knaagdieractiviteit door gebouwen en omgeving ongeschikt en onbereikbaar te maken voor deze dieren. Zijn ze aanwezig, dan moeten ze in veel gevallen bestreden worden. Dat kan op verschillende manieren, bijvoorbeeld met klemmen, vallen en honden, maar ook met biociden. De biociden die zijn toegelaten voor knaagdieren worden rodenticiden genoemd.
Om rodenticiden te mogen kopen en gebruiken voor beroepsdoeleinden, moet men in het bezit zijn van een bewijs voor vakbekwaamheid. De professionele plaagdierbeheersers volgen hiervoor een beroepsopleiding. Vanaf september 2015 moet ook de agrarisch ondernemer in het bezit zijn van een bewijs van bekwaamheid en zal hiervoor een opleiding moeten volgen. Dit cursusboek vormt daarvoor de basis. Het is in opdracht van het Bureau Erkenningen tot stand gekomen en mede gefinancierd door het Ministerie van Infrastructuur en Milieu. Dit cursusboek Knaagdierbeheersing op agrarische bedrijven is ontwikkeld door het Kenniscentrum Dierplagen (KAD) en het Ontwikkelcentrum.
Samenwerkingspartners Kenniscentrum Dierplagen (KAD), Cito, Ontwikkelcentrum
Cursusboek
Knaagdierbeheersing 8 717240 082711 30109
knaagdierbestrijding-omslag.indd 1
04
op agrarische bedrijven 30109
02-05-13 11:49
04
16
Voorbeeldproject
Voorbeeldproject
TRAINING & WORKSHOPS
KENNISTRANSFER
Mindshift (2013)
Impact (2011)
Initiatiefnemers ‘Klanten’
Initiatiefnemer Wageningen UR (University & Research centre)
De vraag Veranderings- en vernieuwingsprocessen op gang brengen.
De vraag Vergroten van de doorstroom van actuele wetenschappelijke kennis van de WUR (Universiteit Wageningen) naar het mbo.
Het product Methode waarmee in spelvorm en in een open sfeer veranderings- en vernieuwingsprocessen in gang worden gezet. Deelnemers formuleren eerst stellingen bij vooraf vastgestelde velden van een matrix. De deelnemers brengen deze stellingen in tijdens een plenaire discussie; stellingen waarover consensus bereikt wordt, worden op een speelbord gesplaatst. Vervolgens geven de deelnemers aan welke stellingen de hoogste prioriteit hebben. Het Ontwikkelcentrum legt de resultaten vast in een rapportage die de klant kan gebruiken voor het plannen van vervolgacties.
Het product Kennisarrangementen die zich richten op kennisoverdracht. Het gaat daarbij om kennis die van belang is om praktijksituaties beter te kunnen verklaren. Zo begrijpt een leerling wanneer welke (beroeps)handelingen moeten plaatsvinden en waarom ze moeten gebeuren. Binnen een kennisarrangement is het beeld ondersteunend aan de tekst. Samenwerkingspartners Wageningen UR (University & Research centre), Ontwikkelcentrum
Samenwerkingspartners Bestuurders, managers, beleidsadviseurs, Ontwikkelcentrum
04
04
17
Colofon Het Ontwikkelcentrum heeft ernaar gestreefd de auteursrechten te regelen volgens de wettelijke bepalingen. Bent u desondanks van mening dat we u hebben benadeeld, dan kunt u contact met ons opnemen. © Ontwikkelcentrum, Ede, Nederland.
Alle rechten voorbehouden. Niets uit deze uitgave mag worden verveelvoudigd, opgeslagen in een geautomatiseerd gegevensbestand, of openbaar gemaakt, in enige vorm of op enige wijze, hetzij elektronisch, mechanisch, door fotokopieën, opname of op enig andere manier, zonder voorafgaande schriftelijke toestemming van het Ontwikkelcentrum.
04
04
Ontwikkelcentrum Willy Brandtlaan 81 Postbus 451 6710 BL Ede T (0318) 64 29 92
[email protected] www.ontwikkelcentrum.nl
04
