Contact: Jan van den Noort, Schoonderloostraat 77, 3024 TT Rotterdam - 010-436 6014 - http://www.jvdn.nl/pages/Rotte-Dam.html -
[email protected]
Comité Rotte-Dam
Comité Rotte-Dam
Het Comité Rotte-Dam vindt dat het ontstaan van Rotterdam meer belangstelling verdient. Rotterdammers hoef je meestal niet uit te leggen hoe de Rotterdamse geschiedenis in elkaar steekt, maar een korte opfriscursus kan geen kwaad.
RO Po
A
g
ur
nb
e mp
l de
aa
ir dm
E TT
GOU
DSE
er at si w
SIN
GEL
eg
KPN
T RAA
GST HOO l acht Marktha rsgr plan ige
N NE
OE
GR
St e
Bieb
AL
DA
E
ns Laure
rt
AK
W
EM AA
S
BLA
NI EU
GEL
LSIN
COO
V&D
vaa
e lfts
De
nt
TT RO EN NN
BI
rsw inie Mar
v
ok St
Mee
eg
erw
yt Ru
0
Rotterdam anno 2006
vóór 1270 bedijkt land
200 m
bouwblok
Rotte-Dam 1270
water
vh loop van de Rotte
© Jan van den Noort, Rotterdam 2006
Tussen V&D en de Gemeentebibliotheek ligt het oudste monument van de stad. Enkele meters onder de voeten van het winkelende publiek van de Hoogstraat ligt de 400 meter lange, 45 meter brede dam in de Rotte. U weet wel, die dam waar Rotterdam zijn naam aan dankt. Het is niet alleen het oudste bouwwerk in onze stad, het is ook een van de grootste die Rotterdam rijk is. Als we de Euromast plat leggen kan die er met gemak twee keer in.
Comité Rotte-Dam
De polders Cool en Voor-Rubroek waren acht eeuwen geleden al bedijkt. Tussen beide polders lag een brede opening waardoor het riviertje de Rotte naar buiten stroomde, en als het een beetje tegenzat de Maas naar binnen. Om dergelijke overstromingen tegen te gaan werden de polderdijken van Cool en Voor-Rubroek omstreeks 1270 met elkaar verbonden door een 400 meter lange dijk.
BLOMMERSDIJK
TE
T RO
VOOR-RUBROEK
TTE
E RO
ND AM I
D
M
ER
W
E(
lat er
Ni
eu
we M
aa
s)
COOL
0
Rotte-Dam anno 1270
vóór 1270 bedijkt land
200 m
slikken
Rotte-Dam 1270
water
loop van de Rotte
© Jan van den Noort, Rotterdam 2006
De dijk werd naar goed gebruik Rotte-dam genoemd, omdat de Rotte door die dijk werd afgedamd. De dam was echter vele malen langer dan het riviertje breed. De dijk werd dan ook niet aangelegd om het piepkleine riviertje de Rotte tegen te houden, maar om de veel grotere rivier de Maas buiten de deur te houden. Sluizen in de dam zorgden ervoor dat de Rotte daar wel en de Maas daar niet kon passeren. Op die dam vestigden zich de eerste Rotte-Dammers. In de loop van zijn bestaan is de stad regelmatig opgehoogd, waardoor de oorsprong van
de stad alsmaar dieper kwam te liggen en de dam uit het zicht verdween. De dam is evenwel nooit écht uit het zicht verdwenen, omdat deze net als de rest van de stad werd opgehoogd.
Comité Rotte-Dam
Na het bombardement werden de resten van een aantal sluizen blootgelegd en onderzocht. Daar waren kleintjes bij, zoals hierboven aan de Nauwe Kerkstraat Maar ook enkele joekels, zoals de Vlasmarktsluis (hieronder) en de Keizerinnesluis (hiernaast).
t
is rktslu
e Keiz at
lan)
l (p rktha
Ma
Bieb
M
rstra
Comité Rotte-Dam
traa
a Vlasm
e ns ker
Blok
luis ele s Dubb sluis rinne Keize at kstra e Ker Nauw in de uis Sluis zersl nhui is Zeve e slu wijks Bleis
wa g
rt vaa ftse Del
te Wes V&D
is se slu aling of Kr is er se re slu e l Oost Donk oortunne se of ssp Berg illem cé W in tra
sluis
te
t ro
en
nn Bi
Laurens
Rotterdam anno 2007
vóór 1270 bedijkt bouwblok 0
50 m
Rotte-Dam
water © Jan van den Noort, Rotterdam 2007
De Keizerinnesluis stamt uit de veertiende eeuw, meet 3,40 m bij 3,80 m en is 24 meter lang. Behalve de reeds genoemde sluizen lagen daar nog de Bleiswijkse en de Zevenhuizersluis, de Dubbele, de Bergse en de Kralingse sluis. In 1991, bij de aanleg van de Willemsspoortunnel, werd een tot dan toe onbekend sluisje uit de dertiende eeuw opgegraven en onderzocht.
Comité Rotte-Dam
De Rotte-Dam en zijn sluizen vormen een indrukwekkend erfgoed. Het complex heeft één handicap: bijna niemand herkent in de Hoogstraat de oorsprong van Rotterdam. De ligging van
SC
ROTT
E
de Rotte biedt evenmin aanknopingspunten, want die is inmiddels ook zo goed als onzichtbaar.
HI
EK
A
AD
rg
bu
E
n pe
m
Po
l de
aa
ir dm
eg
erw
yt Ru
GOU
DSE
er at w is
SIN
GEL Mar
v
BI
inie
ok St
eg
ns
Laure
rsw
E TT
eva
KPN
T RAA GST O O H al ht arkth grac M s r plan ige
GR
L
AA
D EN
N
OE
Bieb
St e
art
GEL
LSIN
COO
V&D
RO EN NN
lfts
De
nt
Mee
Oud
e Ha ven
AK
NI EU
W
EM
AA
S
BLA
0
Rotterdam anno 2006
vóór 1270 bedijkt land
200 m
bouwblok
Rotte-Dam 1270
water
vh loop van de Rotte
© Jan van den Noort, Rotterdam 2006
Het stuk tussen de Admiraal de Ruyterweg en de Oude Haven werd in de negentiende eeuw gedempt om plaats te maken voor het spoorwegviaduct. De Rotterdamsche Schie onderging een vergelijkbaar lot. Die werd geofferd aan het gemotoriseerde verkeer en heet sindsdien Schiekade. Een klein stukje Rotterdamsche Schie bleef gespaard, te weten de Delftsevaart. In de jaren
veertig werd dat verbonden met het stukje Rotte bij de Admiraal de Ruyterweg. De nieuwe gracht die daarvoor werd gegraven kreeg, ter verhoging van de verwarring, de stokoude naam: Stokviswater. Wie niet beter weet zou denken dat de Rotte nooit gedempt is en dat Stokviswater en Delfsevaart de naamgever zijn van onze stad. U weet gelukkig beter..
Contact: Jan van den Noort, Schoonderloostraat 77, 3024 TT Rotterdam - 010-436 6014 - http://www.jvdn.nl/pages/Rotte-Dam.html -
[email protected]
Comité Rotte-Dam
