CDA werkt energiek aan Heerlen. CDA Heerlen verkiezingsprogramma

CDA werkt energiek aan Heerlen.

CDA Heerlen verkiezingsprogramma 2010 - 2014 maart 2010

Verkiezingsprogramma CDA Heerlen 2010 - 2014 1 Grondslag Het CDA is een moderne christen-democratische volkspartij. Voor het CDA staat de mens centraal. Daarom vindt deze partij de betrokkenheid van mensen bij hun gemeente, het gezin, de school, de wijk, het bedrijf, de vereniging van wezenlijk belang. Met deze opvatting onttrekt de christendemocratie zich aan het versleten links-rechts-schema. Het CDA heeft daarnaast een geheel eigen plaats in de Nederlandse politiek: sociaal op sociaal-economisch gebied, degelijk als het gaat om geld, vasthoudend en appellerend op het terrein van normen en waarden. Het CDA is een brede volkspartij, geworteld in alle lagen van de samenleving. Daarom biedt het plaats aan veel mensen die zich aangesproken voelen door het christendemocratisch gedachtegoed. Ons bindt, naast geloof in democratische waarden, de Bijbelse boodschap als grondslag en inspiratiebron bij het zoeken naar oplossingen voor hedendaagse problemen. Het gaat daarbij steeds om mensen. Menselijk geluk, waardigheid en wederzijds respect, veiligheid en geborgenheid, zorg voor elkaar, gemeenschapszin; dat zijn de constanten. Het beleid wordt getoetst aan de vier basisprincipes:  gerechtigheid  gespreide verantwoordelijkheid  solidariteit  rentmeesterschap 1. Gerechtigheid: het CDA Heerlen zet zich in voor een samenleving waarin gerechtigheid kan opbloeien. De rol en de taak van de overheid is het streven naar publieke gerechtigheid. Wetten en beleid dienen het recht tot gelding te brengen en daarin met name de belangen van sociaal en economisch zwakkeren te beschermen. Waar regels gericht zijn op publieke gerechtigheid dienen zij ook te worden nageleefd en gehandhaafd. 2. Solidariteit: solidariteit laat zien dat mensen boodschap aan elkaar hebben. Van de sterken mogen offers worden gevraagd voor de zwakkeren. Solidariteit houdt niet op bij de gemeente- of landgrenzen; wij moeten evenzeer aandacht hebben voor de effecten van ons gedrag op minder welvarende landen. Eerlijk delen betekent ook dat wij ons gedrag mede laten leiden door de (economische en ecologische) belangen van derde landen. Solidariteit ziet er op toe dat onze burgers volwaardig deelnemen aan de samenleving. Waar wetgeving van het Rijk de noodzakelijke participatie onvoldoende bevordert, zijn op lokaal niveau aanvullende maatregelen gewenst. 3. Gespreide verantwoordelijkheid: mensen en hun maatschappelijke verbanden moeten zich naar hun bestemming kunnen ontplooien. De overheid erkent en waardeert de verantwoordelijkheid die mensen en organisaties voor de publieke zaak nemen en wil deze waar mogelijk stimuleren. 4. Rentmeesterschap: rentmeesterschap wil zeggen dat de mens zorgvuldig moet omgaan met zijn of haar omgeving. Die omvat niet alleen het natuurlijk milieu maar ook de omgang met gaven en talenten op wetenschappelijk, technisch of cultureel en artistiek gebied. De overheid bevordert dat de mensen hun talenten kunnen ontwikkelen Zuinige omgang met energie, water en grondstoffen, alsmede een milieuduurzame inrichting van onze ruimte vormen een randvoorwaarde voor het beleid. Politiek is voor het CDA Heerlen geen doel op zich, maar een manier om zaken in de samenleving voor elkaar te krijgen. Het CDA Heerlen heeft duidelijke standpunten over de toekomst, maar die dwingen we niet af. Besluiten die op brede steun in de gemeente kunnen rekenen, zijn duurzamer dan die met een krappe basis. Daarom vinden we samenwerken belangrijk. De uitgangspunten en beginselen van het CDA zijn ook van toepassing op het CDA Heerlen. Het CDA Heerlen positioneert zich uitdrukkelijk als een plaatselijke politieke groepering met een eigen visie op de Heerlense samenleving.

2

2 Uitdaging In onze moderne samenleving is een steeds verder gaande individualisering merkbaar. Bestaande structuren en verbanden als het gezin, de familie, verenigingen en kerken zijn minder hecht en bieden het individu steeds minder houvast. De zich emanciperende mens zal het wegvallen van bestaande structuren deels als een bevrijding ervaren. Anderzijds blijkt het verdwijnen van vertrouwde structuren ook tot onzekerheid en het gemis aan een duidelijke oriëntatie op (de morele kanten) de samenleving te leiden. We hebben snel veel wat vroeger vanzelfsprekend was als door de tijd achterhaald overboord gezet, maar daarbij ook uit het oog verloren voor op zich zelf waardevol te achten tradities. Op consumptie en oppervlakkige prikkels gericht gedrag is veelal het gevolg van dit verdwijnen van stukken cultuur en beschaving. Het CDA Heerlen wil het nadenken over de kwaliteit van de samenleving in termen van ethiek, visie en levensbeschouwing stimuleren. Het “waarden en normen” debat gaf een eerste aanzet tot verdieping, maar dit debat moet verder worden gevoerd. In plaats van “waarden en normen” kan het debat ook onder een andere benaming worden gevoerd. Misschien is meer aansprekend om het te hebben over verantwoordelijkheid, burgerzin, gewenst maatschappelijk gedrag etc. Het CDA Heerlen wil de discussie over dit soort thema’s verder voeren en ook de mensen in Heerlen hiertoe uitnodigen. 3 Omgeving Heerlen is een middelgrote gemeente met een uitstekende ligging in het Limburgse land. Dichtbij bossen, heide en buitenland. Snelwegen garanderen een snelle ontsluiting voor eenieder. Toch vindt het CDA Heerlen dat er vaart moet komen in de aanleg van de spitsstroken aan de A2. De binnen en buitenring zorgen ook voor een beter bereikbaarheid en leefbaarheid van de stad en buurten en biedt kansen tot economische ontwikkeling van de regio. De bereikbaarheid met het openbaar vervoer kan door enkele verbeteringen verder geoptimaliseerd worden. Er is nu een rechtstreekse intercity trein met het noorden van het land. Deze verbinding kan verder verbeterd worden door een rechtstreekse aansluiting van de intercity trein met de stad. Ook moet de Light-rail verbinding met het grensoverschrijdend bedrijventerrein Avantis gerealiseerd worden. Voor beide verbindingen zal het CDA Heerlen zich sterk blijven maken want in de realisatie hiervan dient meer vaart te komen. Het voorzieningenniveau in Heerlen is hoog. Het is goed wonen en recreëren voor de bewoners. Voor de ondernemers is het aantrekkelijk dat Heerlen gelegen is in de Euregio, dichtbij de steden Maastricht, Luik, Aken en de industriegebieden van België en Duitsland. Op het gebied van werken en wonen in Heerlen, moet de gemeente in het licht van de nieuwe structuurvisie haar (strategische) positie opnieuw bepalen. In de ogen van het CDA Heerlen dient het gebied Parkstad Limburg zijn eigen identiteit verder te versterken, zowel ten opzichte van “Maastricht” als ten opzichte van “Sittard-Geleen”. A.

Gemeentefinanciën

Het CDA Heerlen staat voor soliditeit en degelijkheid ook waar het de gemeentelijke financiën betreft. De gemeentebegroting dient ten allen tijde evenwichtig te zijn in inkomsten en uitgaven. Structurele tekorten op de begroting moeten worden voorkomen en voor incidentele uitgaven dient ook een incidentele dekking te worden aangegeven. Beschikbare budgetten dienen in alle gevallen als randvoorwaarde voor te nemen beslissingen. Door alle bezuinigingen bij het rijk, de taakoverhevelingen van het rijk naar de gemeente en slechte keuzes op financieel beleid door de huidige coalitie staan de gemeentelijke financiën onder toenemende druk.

3

Mede hierdoor en ook als gevolg van de economische recessie worden door het Rijk nieuwe bezuinigingen in het vooruitzicht gesteld. Ook in de Heerlense praktijk moeten we er rekening mee houden dat ons aanzienlijke ombuigingen te wachten staan. In de afgelopen jaren is door toepassing van de zogeheten kaasschaafmethode, door bezuinigingen op de ambtelijke organisatie en door reële ingrepen in bestaande budgetten al veel bereikt, maar de financiële realiteit dwingt andermaal tot het stellen van prioriteiten. Het CDA onderkent de noodzaak tot ombuigingen maar staat hierbij een genuanceerde aanpak voor, waarbij niet alleen gekeken wordt naar vermindering van budgetten. Daarom zal het CDA Heerlen het uitgave patroon van de Gemeente onder de loupe nemen en zeker andere prioriteiten stellen dan het huidig college. Hierbij is het streven een rechtvaardigere verdeling van beschikbare middelen. De lastenverzwaringen (OZB) is alleen bespreekbaar als er geen andere alternatieven zijn. Het CDA Heerlen is van mening dat op vitale onderdelen van de gemeentelijke huishouding niet bezuinigd mag worden. Te denken valt hierbij aan de kwaliteit van de openbare ruimte, de verkeersveiligheid en zaken van openbare orde. Hierbij moet de burger tot het uiterste ontzien worden. Ook dienen noodzakelijke investeringen in de economie door te gaan, omdat deze essentieel zijn voor onze welvaart en werkgelegenheid ook in de nabije toekomst. Daarnaast zijn voor het CDA Heerlen bezuinigingen die de zwakkeren in onze samenleving het hardst treffen uit den boze. Financiële ruimte kan worden gevonden in aanscherping van het profijtbeginsel, in een nog efficiëntere organisatie en door samenwerking met anderen, met name op operationeel en ondersteunend vlak. Waar de gemeente als gevolg van verminderde rijksuitkeringen moet bezuinigen is het niet meer dan billijk om ook te kijken naar de gesubsidieerde instellingen. Er valt niet aan te ontkomen dat kritisch gekeken gaat worden naar de mate waarin de gemeente instellingen moet subsidiëren. Waar generieke bezuinigingen onvoldoende soelaas bieden zullen ook hier scherpe keuzes moeten worden gemaakt. Concreet: verdergaande samenwerking met de Parkstad gemeenten in de regio onder andere als middel tot kostenbesparing; rechten en leges kostendekkend; verhoging lokale belastingen als uiterste middel als andere middelen (kostenbeheersing, schrappen van “oud” beleid, reële bezuinigingen op apparaatskosten) zijn uitgeput; geen personeel aannemen om activiteiten te ontplooien en uitvoeren die reeds door derden worden uitgevoerd; herijking gemeentelijk takenpakket, waarbij sociaal zwakkeren mogelijk worden ontzien; B.

Relatie burger – openbaar bestuur

In onze inleidende overwegingen is aangegeven dat de rol van de gemeente op een aantal gebieden subsidiair is aan hetgeen de plaatselijke gemeenschap eigener beweging al ontwikkelt. Het heeft onze uitdrukkelijke voorkeur dat maatschappelijke verbanden zelf initiatief en verantwoordelijkheid nemen voor zaken van algemeen belang. De rol van de gemeente zal dan in voorkomende gevallen van meer faciliterende en ondersteunende aard kunnen zijn. Gelukkig kent onze gemeente een algemeen klimaat waarin burgers bereid zijn zelf tot initiatieven te komen. Bijvoorbeeld op het gebied van (mantel)zorg, het organiseren van evenementen en activiteiten voor goede doelen zijn burgers en bedrijfsleven actief. Door het bieden van noodzakelijke ondersteuning wil het CDA Heerlen het zelforganiserend vermogen van onze samenleving stimuleren en de mens centraal stellen.

4

Het CDA Heerlen neemt de burger serieus en heeft waardering voor de wijze waarop in de afgelopen jaren “van onderop” bijvoorbeeld wijkontwikkelingsplannen tot stand zijn gekomen. Hoe burgers via buurt gericht werken en lokale initiatieven hun betrokkenheid bij hun buurt laten zien dwingt respect af. Van de gemeente mag van de andere kant worden verwacht dat eenmaal geaccepteerde wijkontwikkelingsplannen ook daadwerkelijk worden uitgevoerd. De belangstelling van de burgers om te participeren en deel te nemen in dergelijke plannen loopt anders het risico snel te verdampen. Wij plaatsen hiernaast de kanttekening dat de gemeente ook van de burgers mag vragen dat zij oog hebben voor buurt -of stadsdeel overstijgende aangelegenheden en daarbij de kaderstellende rol van de raad accepteren. Veel burgers tonen om uiteenlopende redenen geen belangstelling voor de publieke zaak of verwachten van een gekozen gemeentebestuur dat het handelt naar normen van goed en adequaat bestuur. Van onze in de raad gekozen vertegenwoordigers verwachten wij ten slotte dat zij de contacten met de samenleving actief onderhouden en suggesties doen voor verbeteringen in de relatie tussen bestuur en burgers. Concreet: De eigen verantwoordelijkheid van de burgers voor de publieke zaak stimuleren; De principes van buurtgericht werken en betrokkenheid bij ruimtelijke plannen overeind laten; Wijkontwikkelingsplannen ook uitvoeren; In de stadsdelen servicepunten voor burgers inrichten; Transparante besluitvormingsprocessen en heldere communicatie organiseren; C.

Subsidies

Vanouds her subsidieert de gemeente allerlei maatschappelijke activiteiten van jong tot oud op het gebied van sport, cultuur, welzijn, onderwijs etc. Met subsidiëring geeft de gemeente aan dat zij bepaalde activiteiten, hoewel niet (volledig) door haar zelf behartigd, van algemeen belang acht voor de plaatselijke samenleving. Afgezien van de financiële problematiek dient inhoudelijk te worden beargumenteerd welke voorzieningen voor gemeentelijke subsidiering in aanmerking komen. Een bloeiend verenigingsleven acht het CDA Heerlen van wezenlijk belang voor onze plaatselijke gemeenschap. Welzijnsinstellingen sportverenigingen, jeugdorganisaties, en ouderenbonden zijn essentiële schakels voor samenhang en betrokkenheid bij de gemeenschap en hebben voor de ontwikkeling en ontplooiing van onze gemeenschap een niet te onderschatten vormende waarde. Ook op het gebied van educatie (openbare bibliotheek) en culturele vorming (schouwburg) zijn waarden en belangen in het geding die een financiële ondersteuning vanuit de gemeente volstrekt rechtvaardigen. Het CDA Heerlen is van mening dat het leggen van meer verbindingen tussen bijvoorbeeld onderwijs, voor- en naschoolse opvang en sport(accommodaties) een meerwaarde kan hebben tegenover overwegend solitair opererende organisaties. Ook het vrijwilligerswerk en mantelzorg zijn onmisbare schakels in de maatschappij en dienen daarom door de gemeente te worden ondersteund. Concreet: Heldere keuzes maken over door de gemeente te subsidiëren voorzieningen, en hierbij prioriteit toe te kennen aan voorzieningen op de gebieden welzijn, onderwijs, sport, scouting, cultuur en educatie, seniorenbonden en (jeugd)verenigingen; Het vrijwilligerswerk en mantelzorg moet gepromoot en ondersteund worden; Het CDA Heerlen heeft het standpunt Vrijwillig wat kan, en professioneel wat moet;

5

D.

Leefbaarheid en veiligheid

Gemeentelijk veiligheidsbeleid Je veilig voelen in je woon-, werk- en leefomgeving is essentieel. Dankzij het door CDA Heerlen ingezette stevige beleid “operatie Hartslag”, dat door het huidige college is voortgezet, is de geregistreerde criminaliteit gedaald en voelen meer mensen zich veilig. Operatie Hartslag heeft zijn effectiviteit in het centrum en directe omgeving bewezen. Deze lijn moet consequent worden voortgezet, waakzaamheid is in deze gewenst. De doorvertaling van operatie Hartslag naar de stadsdelen en buurten is voor het CDA Heerlen de volgende stap die gezet gaat worden, zodat de veiligheid van bewoners in de buurt verbetert. De gemeente heeft een belangrijke taak als regisseur in de veiligheidsketen. Het uiteindelijke veiligheidbeleid krijgt vorm in samenwerking met burgers, politie en justitie, woningcorporaties, scholen, buurtverenigingen, horecaondernemers en winkeliers, (sport)-verenigingen en iedereen die er bij betrokken is. De zorg voor veiligheid van burgers en effectieve bestrijding van criminaliteit is een kerntaak van de overheid. In de christendemocratische visie is voorkomen, opsporen, vervolging en bestraffing van criminaliteit een praktische vertaling van de rol van de overheid bij het gestalte geven aan publieke gerechtigheid. De overheid heeft deze exclusieve taak, opdat eigenrichting wordt voorkomen en bij strafoplegging sprake moet zijn van onafhankelijke rechtspraak. Goed veiligheidsbeleid vereist een gemeente die haar gezag gebruikt, stimuleert en ondersteunt. Het CDA Heerlen is van mening dat de gemeente als het gaat om integraal veiligheidsbeleid de volgende drie taken heeft. 1.

Overlast bestrijden en tegengaan.

Geweld mag onder geen enkele voorwaarde worden geaccepteerd. De taak van de gemeente is de openbare orde, in samenwerking met politie en justitie, te handhaven. De burgemeester maakt hierover in het driehoeksoverleg (burgemeester – justitie politie) bindende afspraken en rapporteert daarover aan de gemeenteraad of desbetreffende raadscommissie. Waar nodig, draagt de gemeenteraad zelf ook wensen aan die opgenomen worden in de planvorming en prioriteitstelling van de politie. 2. Preventie. Het beleid is erop gericht om criminaliteit en overlast niet alleen tegen te gaan, maar liever nog te voorkomen. Dat gebeurt door voorlichting en samenwerking met ouders, scholen, verenigingen en maatschappelijke instellingen. Maar ook door fysieke maatregelen, zoals camerabeveiliging en afspraken met horeca-exploitanten. 3. Participatie Het (weer) vormgeven van de eigen verantwoordelijkheid van burgers en de lokale gemeenschap. Burgers, maatschappelijke organisaties, bedrijven en ondernemingen hebben uiteraard ook een eigen verantwoordelijkheid als het gaat om het voorkomen van onveiligheid. Goede voorlichting en een lik-op-stuk-beleid helpt om duidelijk te maken wat kan en wat niet kan. Hiermee kan de verruwing van het maatschappelijke klimaat worden tegengegaan. Respect voor elkaar, moet een gedeeld en breed gedragen begrip worden. Het CDA Heerlen stelt daarom de mens centraal.

6

Veiligheid is geborgenheid. Mensen moeten in geborgenheid kunnen leven, zowel in de thuissituatie als in de publieke ruimte. Reizigers in het openbaar vervoer moeten zich op hun gemak kunnen voelen, winkeliers, scholieren, onderwijzend personeel, en personeel van het openbaar vervoer moeten zich veilig weten. De gemeente dient, met andere woorden, een gemeenschap te zijn waarin iedereen zich veilig voelt en veilig is. Naast meer regulier toezicht is het CDA Heerlen voorstander van het gebruik van cameratoezicht, indien dit aantoonbaar noodzakelijk is om bepaalde openbare gebieden veiliger te maken. De privacy van individuen mag in de visie van het CDA Heerlen uiteindelijk geen beletsel zijn. De regels moeten duidelijk zijn: wie niets te verbergen heeft, moet geen bezwaar hebben te worden gefilmd. Het veiligheidsgevoel krijgt een stimulans door meer politie en andere toezichthouders op straat, door particuliere beveiliging in winkels en op bedrijventerreinen, door toezicht in het openbaar vervoer, door conciërges op scholen. Wijkagenten, stadswachten, bewonersondersteuners, jeugd en jongerenwerkers kennen de buurten en stadsdelen en de mensen die daar wonen en werken. Zij treden op als bemiddelaar, stimuleren de sociale samenhang in hun werkgebied en handhaven regels op straat. Ook de bewoners dragen verantwoordelijkheid. Initiatieven op straat-, buurt -en wijkniveau als buurtpreventieteams en de introductie van keurmerken als Keurmerk Veilig Wonen juicht het CDA Heerlen daarom toe. De veiligheid van werknemers, zeker die in het openbaar vervoer, van alle hulpdiensten, en politie staat hoog op onze agenda. Geweld tegen deze professionals en zinloos geweld moet keihard worden gestraft, taakstraffen zijn onvoldoende. fysiek veiligheid Een goed fysiek veiligheidsbeleid is noodzakelijk. Adequate brand- en milieuvergunningen en het toezicht daarop zijn belangrijk. Het CDA Heerlen is van mening dat risicovolle bedrijven niet in woongebieden thuishoren. De gemeente dient het rampenplan en de daarbij behorende deelprocessen niet alleen op orde te hebben, maar ook te kunnen uitvoeren als dat nodig. Goede voorlichting en veel oefening van het gehele ambtelijk apparaat is daarvoor noodzakelijk. Verder moet de gemeente zich goed (kunnen) voorbereiden op invoering van de Wet op de veiligheidsregio’s. Koffieshops Het CDA Heerlen vraagt blijvende aandacht voor het (soft)drugsbeleid. Te vaak bestaat overlast in straten, buurten of parken van groepen gebruikers en aanbieders. Het accent moet daarbij liggen op voorkoming van drugsverslaving en het tegengaan van straathandel en overlast op straat. Beperkte politiecapaciteit en wettelijke beperkingen maken een effectieve aanpak helaas problematisch. Zolang dit nog zo is het CDA Heerlen realistisch door bestaande koffieshops te gedogen, zolang sluiting daarvan uit oogpunt van openbare orde nog grotere bezwaren met zich zou brengen. De zogenaamde AHOJG-criteria worden hierbij strikt toegepast. De AHOJG criteria zijn door de procureurs-generaal opgestelde uitvoeringsregels onder welk regime een coffeeshop valt; (A) geen affichering, (H), geen harddrugs, (O) geen overlast, (J), geen verkoop aan jeugdigen, (G) geen verkoop van grote hoeveelheden per transactie. Overigens staat het CDA Heerlen wel nog steeds achter de 0-optie. Bij het ‘natuurlijk’ verdwijnen van de huidige shops stelt het CDA dat er dan geen nieuwe meer bij mogen komen.

7

De openbare ruimte De lokale gemeenschap moet de publieke ruimte omarmen en koesteren, in de eerste plaats door te zorgen voor goed onderhoud. Ook wijkgericht werken is een goede manier om dichtbij en op vraag van de burger bezig te zijn met inrichting en onderhoud van de openbare ruimte. Een verloederde publieke ruimte kan gevoelens van onveiligheid oproepen. De kwaliteit van de publieke ruimte gaat velen ter harte. Mensen ergeren zich bijvoorbeeld aan het bekladden van gebouwen met graffiti. Hondenpoep op de trottoirs en speelgroen blijft ergernis nummer 1 terwijl ook vernieling van straatmeubilair tot grote ergernis leidt. Bij de (her)inrichting van straten en pleinen dient er aandacht te zijn voor het gebruik van duurzame voorzieningen en of het onderhoud goed kan worden uitgevoerd. Er wordt rekening gehouden met de wensen en behoeften van kinderen, ouderen en gehandicapten. Dus aan een levensloopbestendige en aanpasbare openbare ruimte. Binnen elke wijk of buurt dient een ‘plein’ uit te nodigen tot binding en ontmoeting tussen mensen. Verder vindt het CDA Heerlen het nodig dat de gemeente de algemene onderhoudsnorm regelmatig opnieuw bekijkt en waar nodig bijstelt. Verloedering en vervuiling moeten worden tegengegaan. Woningcorporaties, particuliere verhuurders en particuliere woningbezitters moeten, zo nodig, worden aangesproken op hun verantwoordelijkheid voor de publieke ruimte. Openbaar groen In de gemeente moet voldoende ruimte zijn voor groenvoorzieningen. Dit groen moet goed onderhouden worden, op peil worden gehouden en waar mogelijk worden uitgebreid. Regelmatige controle daarvan is belangrijk om ook hier verloedering en vervuiling te voorkomen. Net zoals bij de inrichting en het onderhoud van de openbare ruimte, is het van belang om burgers te betrekken bij onderhoud van groen in hun woonomgeving. Bij planning en onderhoud van de groenvoorzieningen vormt de sociale veiligheid een vast onderdeel. Openbaar groen in de stad draagt bij aan een beter milieu en ruimtelijke kwaliteit. Bomen en planten zijn de longen voor een stedelijke omgeving die in meer of mindere mate vervuilend is. (Meer) openbaar groen helpt bij de opvang van (regen) water en is in algemeenheid goed voor het milieu. Wanneer als gevolg van stedelijke ontwikkelingen bijvoorbeeld woningbouw of sloop (inbreiding), groen verloren gaat dient dit elders in de wijk te worden gecompenseerd. Om een en ander ook financieel mogelijk te maken is het CDA Heerlen voorstander van een ”Groenfonds”, gevoed uit de opbrengsten van toekomstige bouwplannen. Concreet: Integrale veiligheid blijft hoog op de politieke agenda: instellingen, burgers, politie en justitie worden op hun verantwoordelijkheid aangesproken; Confrontatie daders vandalisme met hun gedrag en verhaal ouders; bij taakstraffen inzetten op schoonmaken openbare ruimte (graffiti ongedaan maken); Effectieve aanpak overlast als gevolg van gebruik (soft en hard) drugs; Wijk- en buurtgerichte aanpak overlast, huiselijk geweld en de wet tijdelijk huisverbod zijn daarbij speerpunt; Veiligheid en bestrijding overlast als speerpunt in het wijk -en buurtbeheer; Als door woningbouw of andere stedelijke inbreiding “groen” verloren gaat wordt dit elders in de wijk gecompenseerd; Operatie hartslag heeft goed gewerkt voor het centrum en dient integraal doorgezet te worden naar buurt en wijk, wandel en recreatie gebieden;

8

E.

Wonen

Het CDA Heerlen streeft naar hoogwaardige woonkwaliteiten. In buurten moet een goede mix van woningen zijn tussen huurwoningen en eigen woningen. Voor alle bevolkingsgroepen moeten geschikte betaalbare woningen beschikbaar zijn. Bij nieuwbouw van woningen zal steeds een deel beschikbaar moeten zijn voor starters vooral als blijkt dat het aantal betaalbare huurwoningen afneemt. Een constructieve samenwerking met de woningbouwcorporaties is hierbij van belang. Gebiedsgericht zullen wijken die niet meer voldoen aan een redelijk woon- en Leefklimaat, moeten worden vernieuwd. Het beleid tot realisering van woon, -zorgprojecten in met name de Pluswijken wordt voortgezet. Door de ingezette krimp ontstaan er door sloop en afbraak veel inbreidingslocaties. Hierdoor ontstaan kansen voor kwalitatieve huizenbouw. Wij willen dat op deze plekken nieuwe groengebieden worden gerealiseerd. In de afgelopen periode heeft er nog te veel kwantitatieve woningbouw plaatsgevonden op een te kleine oppervlakte. Dit moet echt anders vindt het CDA Heerlen. Inbreidingslocaties die ontstaan door vrijkomende school- en sportcomplexen, bieden mogelijkheden om de nieuwe uitgangspunten te realiseren. Er zijn op dit moment al veel inbreidingslocaties die al concreet benoemd kunnen worden. De gemeente dient initiatieven van particulieren te stimuleren, waardoor open plekken in de kernen of locaties waarop met de woonomgeving conflicterende functies plaatsvinden, opnieuw worden ingericht. De gevolgen en kansen van de vergrijzing en krimp dwingen op dit moment al tot noodzakelijk en verantwoord handelen voor de toekomst. De energiekosten maken een steeds groter deel uit van de totale woonlasten. Maatregelen om energiezuinig te bouwen en het verbruik van energie voor bestaande woningen te reduceren moeten volgens het CDA Heerlen worden gestimuleerd. Centrum Naast commerciële en culturele functies dient, daar waar dit passend is binnen de te realiseren concepten, (meerlaagse) woningbouw en gebouwd parkeren in de uit te werken plannen voor het centrum te worden betrokken. Het CDA Heerlen wil meer aandacht voor verbetering en invulling van bestaande woningen in city. Citymanagement is een goed instrument om de toeristische en recreatieve betekenis van het centrum verder op te plussen. Het initiatief van de winkeliers en horeca om door middel van een verordening gelden voor het organiseren van allerlei evenementen bijeen te brengen verdient steun. Concreet: Aandacht voor particulier opdrachtgeverschap, zowel voor starters als senioren; Kwalitatieve woningbouw stimuleren op de vrijkomende locaties; Niet alleen huizenbouw behoort tot de mogelijkheden maar ook uitbreiding van groengebieden; Citymanagement voor een meer bruisend centrum, ook door Woningbouw in het centrum mogelijk te maken; Geen woningbouw in de buitengebieden;

9

F.

Economie en Werkgelegenheid

Heerlen dient zijn regionale positie als werkgelegenheidsgemeente te behouden. In regionaal verband worden hierover met buurgemeenten (Parkstad Limburg) en de Provincie afspraken gemaakt. Bij nieuw te vestigen ondernemingen wordt gelet op de bijdragen die zij hebben op het gebied van de werkgelegenheid alsmede op eisen van duurzaamheid, ruimtelijke kwaliteit, zuinig ruimtegebruik, milieu en energie. Bij de uitgifte van gronden wordt zoveel mogelijk rekening gehouden met reële wensen van de zich vestigende ondernemers. De revitalisering van bestaande bedrijfsterreinen vergt blijvende aandacht. Duurzaamheid is voor het CDA Heerlen een belangrijke factor. Mits het bestaansrecht van de bedrijventerreinen economisch aantoonbaar is dient de gemeente Heerlen zich nieuwe investeringen te permitteren om de functionaliteit van haar bedrijventerreinen te vergroten. De gemeentelijke organisatie dient zich ondernemersvriendelijk op te stellen. Het benoemen van een vast aanspreekpunt voor de ondernemers kan hieraan bijdragen. Procedures voor verlening van bouw- en andere vergunningen mogen niet langer duren dan strikt noodzakelijk. Zakelijke dienstverlening en detailhandel vormen een wezenlijk bestanddeel van de Heerlense economie en dienen dienovereenkomstig kansen te krijgen. Detailhandel draagt verder bij aan de leefbaarheid van de kernen Heerlerbaan, Heerlerheide en Hoensbroek. Het waar mogelijk in standhouden van deze voorzieningen is een speerpunt van het economisch en ruimtelijk beleid. Naast het centrum van Heerlen, wordt ook het kleinere centrum van Hoensbroek gemoderniseerd. Met de gestelde doelen omtrent werkgelegenheid en haar regionale positie dient het masterplan Hoensbroek tot uitvoering te komen. Voor kleinschaliger bedrijvigheid dan wel specifieke bedrijvigheid zal het bedrijventerrein van Avantis verder worden ontwikkeld. Revitalisering dient er mede toe bedrijventerreinen te reshuffelen en in te richten overeenkomstig nieuw toe te kennen functies en typologie. De discussie over eventuele branchering moet opnieuw gevoerd worden. In algemene zin dient het arbeidsmarktbeleid in ruimere zin (onderwijs, re-integratie, vraag – en aanbod in de beroepsbevolking ook op langere termijn) maatgevend te zijn voor aard en tempo van te ontwikkelen terreinen. In de huidige economische situatie dreigen met name jongeren niet aan de bak te komen. Het CDA Heerlen wil dat speciale aandacht wordt geschonken aan deze problematiek. Voorkomen moet worden dat een generatie jongeren aansluiting op de arbeidsmarkt mist en daardoor op onaanvaardbare achterstand komt. Ook werkgevers worden op hun verantwoordelijkheid in deze uitdrukkelijk aangesproken. In het gemeentelijk aanbestedingsbeleid wordt, voor zover hogere regelgeving dit toestaat, rekening gehouden met effecten op de lokale en regionale werkgelegenheid. Het CDA Heerlen wil dat de werkgelegenheidsbelangen van speciale doelgroepen onderdeel van het aanbestedingsbeleid uit gaan maken. CDA Heerlen pleit voor verdergaande deregulering. Minder regeldruk voor burgers en ondernemers. Leg de verantwoordelijkheid meer bij de ondernemers en burgers d.m.v. het verminderen van vergunningen, en vervang deze door meldingen via algemene maatregelen van bestuur waarin de randvoorwaarden worden gesteld.

10

Concreet: De aantrekkelijkheid van Heerlen als vestigingsplaats voor bedrijven versterken onder meer door het hebben van één aanspreekpunt in de gemeentelijke organisatie; Aanleg, revitalisering, onderhoud en herstructurering van (bestaande) bedrijventerreinen; Instandhouding en versterking zakelijke dienstverlening en detailhandel, ook in de kernen; Modernisering stadsdeel Hoensbroek door uitvoering van het masterplan Hoensbroek; Regionale samenwerking met overheden, onderwijs en bedrijfsleven in “Parkstad Limburg” verder uitbouwen en verstevigen; Door deregulering bij de aanvraag van vergunningen en procedures de regeldruk wegnemen voor burgers en ondernemers; In het aanbestedingsbeleid rekening houden met lokale/regionale werkgelegenheid en de positie van zwakkeren op de arbeidsmarkt;

G.

Participatie, zorg, welzijn, sociaal beleid en integratie

De WMO Op 1 januari 2007 is de Wet maatschappelijke ondersteuning (WMO) in werking getreden. Deze wet geeft gemeenten de taak te zorgen voor een samenhangend pakket van diensten en voorzieningen, zodat iedereen kan participeren in de lokale samenleving. Mensen komen in de visie van het CDA Heerlen het meest tot hun recht in hun relaties met anderen, en het participatiebeleid moet daarop gericht zijn. De gemeente is op grond van de WMO verantwoordelijk voor: 1.

de sociale samenhang in en leefbaarheid van dorpen, wijken en buurten;

2.

preventieve ondersteuning bij opgroeien en opvoeden;

3.

het geven van informatie, advies en cliëntondersteuning;

4.

het ondersteunen van vrijwilligers en mantelzorg;

5.

het bevorderen van participatie en zelfredzaamheid;

6.

voorzieningen voor mensen met een beperking;

7.

maatschappelijke opvang en vrouwenopvang;

8.

het bevorderen van openbare geestelijke gezondheidszorg;

9.

het verslavingsbeleid;

Het CDA Heerlen staat achter het uitgangspunt van de WMO dat mensen in eerste instantie zelf verantwoordelijk zijn voor hun eigen leefsituatie. Pas wanneer mensen dat niet of onvoldoende kunnen en hun sociale omgeving geen ondersteuning (kan) bieden, is er een rol weggelegd voor de gemeente. De eigen verantwoordelijkheid van WMO cliënten is ook een financiële kwestie. Waar mogelijk moet een eigen bijdrage worden betaald voor maatregelen,hulp, voorzieningen of ondersteuning. Het doel is om elke gemeente een leefbare lokale gemeenschap te laten zijn met een grote sociale samenhang in de wijken en buurten. In dat beeld past dat inwoners zelfredzaam en betrokken zijn bij hun omgeving: ze nemen zoveel mogelijk hun eigen verantwoordelijkheid en ondersteunen elkaar waar dat mogelijk is. Burgers die (tijdelijk) niet meer op eigen kracht kunnen meedoen of zijn losgeraakt van de samenleving worden ondersteund bij het (weer) op een volwaardige manier kunnen deelnemen aan het maatschappelijke verkeer.

11

Daarbij staan goede en betaalbare voorzieningen voorop. Kwaliteit van diensten en voorzieningen is voor het CDA Heerlen leidend bij de uitvoering van het welzijnsbeleid, uiteraard zonder daarbij een goede prijs-kwaliteitverhouding uit het oog te verliezen. De vanwege het Rijk voor de uitvoering van de WMO beschikbaar gestelde middelen gelden als taakstellend voor het gemeentelijk beleid. Het CDA Heerlen pleit daarom ook voor Empowerment van de burger. Daar waar dat tijdelijk of langer niet gaat of niet meer kan, komt de overheid in beeld. Het is daarom van het grootste belang dat de gemeente zo veel mogelijk signalen krijgt vanuit de burgers. Niet alleen de WMO adviesraad, maar ook de reeds bestaande adviesorganen, zoals de seniorenraad, de cliëntenraad Gehandicapten en de cliëntenraad voor de minima zullen hierbij van grote waarde zijn en blijven. Voor het CDA Heerlen telt iedere burger, daarom stelt het CDA Heerlen de mens centraal. De uitgangspunten gerechtigheid en solidariteit doen een appél om ieder individu tot zijn of haar recht te laten komen. Samen leven betekent omzien naar elkaar en mensen professionele ondersteuning bieden waar dat nodig is. Deze professionele ondersteuning kan tijdelijk van aard zijn, omdat in de visie van het CDA Heerlen het beleid vooral moet zijn gericht op herstel van eigen verantwoordelijkheid. Dit neemt niet weg dat er ook mensen zijn die langdurig of permanent op ondersteuning en hulp door de overheid en maatschappij zijn aangewezen. Gemeenten hebben daarbij, afhankelijk van wet- en regelgeving, een bijzondere dan wel een aanvullende taak. Gezondheidsbeleid Op het gebied van gezondheidsbeleid speelt niet alleen de gemeente een rol. Veel van het gezondheidsbeleid is afhankelijk van nationaal beleid en nationale geldstromen (Algemene wet bijzondere ziektekosten, AWBZ, en Zorgverzekeringswet). Daar waar de gemeente wel een taak heeft betreft het vooral de openbare gezondheidszorg die wordt uitgevoerd door de Gemeentelijke Gezondheidsdienst (GGD). Ook heeft de gemeente, de GGD en (in de toekomst het regionale veiligheidbestuur) taken op het gebied van het voorkomen van en optreden bij epidemieën, crises en rampen met risico’s voor de volksgezondheid, in toenemende mate ook bij jonge kinderen. Een vraagstuk dat in toenemende mate aandacht vraagt betreft zwaarlijvigheid (obesitas), in toenemende mate ook bij jonge kinderen. Dit vraagt van de gemeente, in samenwerking met GGD en zorgpartijen om extra aandacht en actieprogramma’s. Zijn er geen directe taken voor de gemeente op het terrein van gezondheidszorg, zij kunnen wel de vestiging van aanbieders van (medische) zorg faciliteren in het ruimtelijk en vestigingsbeleid ondersteunen. In woonwijken worden de mogelijkheden voor de huisvesting van doelgroepen als mensen met een handicap of met andere beperkingen bevorderd. Zo nodig wordt hiermee bij de grondprijs rekening gehouden. Alcoholmisbruik In toenemende mate drinken jongeren te veel alcohol. Er is zelfs sprake van onverantwoord drankmisbruik (coma-zuipen) waarbij men op steeds jongere leeftijd voor het eerst in aanraking komt met alcohol. Het CDA Heerlen vindt dat de gemeente actief beleid moet voeren op preventie en vroegsignalering van alcoholgebruik onder minderjarigen. Echter, ook in het kader van de handhaving van wet- en regelgeving en de bestrijding van overlast, moet de gemeente duidelijke grenzen stellen en optreden.

12

Gehandicapten Mensen met een functionele beperking of handicap verdienen ondersteuning waar dat nodig is en deze behoefte bestaat. Het CDA Heerlen vindt dat gehandicapten, binnen vast te stellen grenzen, moeten kunnen beschikken over een persoonsgebonden budget zodat zij zelf de benodigde zorg kunnen inkopen. Daarnaast moet er oog zijn voor het sociale netwerk waarbinnen gehandicapten leven. Familie, vrienden, buren en kennissen vormen immers de achtervang waarop zij kunnen terugvallen als het collectieve zorgsysteem onvoldoende kan inspelen op hun specifieke, individuele zorgbehoefte. Zelfstandig zijn, zelf beslissingen kunnen nemen, dit zijn voor ieder individu essentiële zaken in het leven. Het is daarom van groot belang dat gehandicapten voldoende informatie en advies kunnen krijgen over bijvoorbeeld wonen, vervoer, werken, recreëren en zorgvoorzieningen. Versnippering van voorzieningen en financiële regelingen is ongewenst. Integrale indicatiesystemen kunnen de gewenste helderheid bieden. Het gehandicaptenvervoer vraagt nauwlettende aandacht. In het kader van de besluitvorming over collectief vraagafhankelijk vervoer zal het CDA Heerlen de behoeften van gehandicapten goed in de gaten houden. Bij nieuwbouw of reconstructie van woningen is aandacht nodig voor fysieke aanpassingen, vooral om rekening te houden met de specifieke behoeften van gehandicapten. Gehandicapten zo nodig laten benaderen door ouderenadviseurs om vragen zichtbaar te krijgen. Gehandicaptenbeleid is ook in het kader van de uitvoering van de WMO een aandachtspunt. Het CDA Heerlen zet zich in voor het voorkomen van onnodige en voor verkorting van procedures. Steeds zal bezien worden of het binnen de balans van zorgvuldigheid en effectiviteit mogelijk is procedures te bekorten. Als er voldoende budget is, is het gewenst subsidies te verstrekken voor projecten die de toegankelijkheid van gehandicapten van openbare gebouwen, de openbare ruimte en recreatie en sportvoorzieningen vergroten. Dit wil het CDA Heerlen doen door de mens centraal te stellen, en onderschrijft agenda 22 van de Verenigde Naties, waarin staat dat: ‘Mensen met een functiebeperking hebben van de maatschappij soms meer ondersteuning nodig om dezelfde levensomstandigheden te bereiken dan andere burgers. Deze ondersteuning mag nooit beschouwd worden als een privilege: het is een recht van elk mens. Bestrijding sociaal isolement en armoede Bij de bestrijding van armoede is het van belang onderscheid te maken tussen armoede als de oorzaak van problemen en armoede als het gevolg daarvan. Voor het CDA Heerlen staat voorop dat mensen redelijkerwijs van een inkomen rond moeten kunnen komen en de noodzakelijke kosten van het bestaan kunnen opbrengen. Wanneer dat niet lukt zal de overheid de helpende hand moeten bieden via inkomensbeleid. Het is vooral van belang om attent te zijn op de hoogte van vaste lasten, kosten voor wonen (energie), zorg en kinderen. Sommige mensen belanden in armoede omdat ze op allerlei manieren in het leven vastlopen: relatieproblemen, een gebrekkig financieel beheer, gemis aan een structuur en discipline, verslaving enzovoort. In dat geval is extra inkomensondersteuning geen oplossing, maar zijn andere vormen van sociale en maatschappelijke ondersteuning nodig. Bij armoedebeleid gaat het dus enerzijds om inkomensbeleid, anderzijds om maatschappelijke participatie en bestrijding van sociaal isolement. In het algemeen geldt dat betaald werk de beste manier is om uit armoede te ontsnappen.

13

De gemeente heeft dus een taak mensen die aan het werk kunnen weer aan de slag te krijgen. Het is tevens realistisch om te onderkennen dat niet iedereen betaald werk zal kunnen verrichten. Hier komen oplossingen in de sfeer van de Wet sociale werkvoorziening, maatschappelijke participatie in de vorm van vrijwilligerswerk in beeld. Het CDA Heerlen vindt dat de gemeente bij het armoedebeleid oog moet hebben voor de zogeheten armoedeval die optreedt als mensen aan het werk gaan. Tegelijkertijd is het CDA Heerlen zich ervan bewust dat voor sommige mensen de weg naar betaalde arbeid definitief is afgesloten. Voor deze mensen is een sociaal rechtvaardig armoedebeleid levensnoodzaak. Op basis van de eerder geformuleerde uitgangspunten van gerechtigheid en solidariteit kiest het CDA Heerlen daarom voor een rol van de gemeente die is gericht op ondersteuning van mensen die (soms tijdelijk) geen uitzicht meer hebben op regulier werk vanwege medische en/of sociale redenen. Het bestaande armoedebeleid verdient voortzetting, de wijze waarop verdient mogelijk bijstelling, in overleg met de doelgroep c.q. instanties als welzijnswerk, maatschappelijk werk, kerken en alle andere betrokkenen. Schuldhulpverlening Het CDA Heerlen staat voor een duidelijke visie van de gemeente op schuldhulpverlening. De gemeente moet vooral een preventief beleid voeren, gericht op het voorkomen dat mensen in problematische schuldsituaties raken. De gemeente maakt hiertoe afspraken met woningcorporaties met betrekking tot het tijdig signaleren van huurschulden, zodat huisuitzettingen kunnen worden voorkomen. Ook moet de gemeente afspraken maken met de (gemeentelijke) kredietbank en welzijnsinstellingen over mogelijkheden voor schuldsanering en over tijdelijke of langdurige begeleiding bij budgettering. In de gemeente dient daarom voldoende sociaal- en maatschappelijk welzijnswerk aanwezig te zijn voor de begeleiding van mensen die schulden (dreigen te) hebben. Voorkomen moet worden dat het antwoord op een verzoek om schuldhulpverlening langer duurt dan strikt noodzakelijk. Basis voorzieningen zoals huur, gas – water en licht, Basisverzekering Ziektekosten, toeslagen van de belastingdienst (Zorg en Huur) moeten vanaf het eerst contactmoment geregeld worden. Hierdoor wordt voorkomen dat de schulden met betrekking tot die zaken kunnen oplopen groter leed voor betrokkenen en gemeente beperkt. Het CDA Heerlen is onder bepaalde voorwaarden voorstander van kwijtschelding van de OZB (Onroerende Zaak Belasting) en heffingen voor mensen met een inkomen op of rond het niveau van een bijstandsuitkering. Voor de kwijtschelding komen alle belastingplichtigen in aanmerking die niet of nauwelijks in staat zijn om een gemeentelijke belastingaanslag geheel of gedeeltelijk te betalen. Jeugdzorg Voor het CDA Heerlen geldt het gezin als hoeksteen van de samenleving. Wij willen nog eens het belang van een goede opvoeding en vorming van onze kinderen benadrukken. Door het functioneren van het gezin, door goede scholing, ondersteuning en goede opvang, mogelijkheden voor ontspanning en ontmoetingen te steunen wordt een basis gelegd voor een degelijke opvoeding, waardoor jongeren uit kunnen groeien tot volwassenen die in de samenleving hun eigen plek weten te vinden. Met de komst van de Centra voor Jeugd en Gezin liggen er uitgelezen kansen het functioneren van de gezinnen waar nodig te verbeteren en ouders bij de opvoeding van hun kinderen te stimuleren en te ondersteunen. Het CDA Heerlen vindt dat deze kansen ook gegrepen moeten worden.

14

Bij de inrichting van het Centrum voor Jeugd en Gezin in Heerlen kan bijvoorbeeld gebruik gemaakt worden van de expertise van het welzijnswerk, met name voor de wat oudere jeugd. De gemeente heeft op het gebied van jeugdzorg een wettelijke taak met name de preventieve jeugdzorg. De gemeente ziet toe op een effectieve samenwerking tussen de bij de jeugdzorg betrokken instanties en voert hierbij waar mogelijk de regie. Aangedrongen wordt op een voor eenieder duidelijk beschrijving van de onderscheiden taken en verantwoordelijkheden. Ouderenbeleid Voor een deel behoeven ouderen geen specifiek beleid maar is het voldoende dat in het reguliere beleid (woningbouw, WMO, zorg en welzijn) rekening gehouden wordt met een ouder wordende samenleving. Hierdoor wordt met de positie van senioren in het beleid integraal rekening gehouden. Het CDA Heerlen wil zich met name richten op het beleid dat ouderen zich bewust zijn en worden van hun potenties en mogelijkheden binnen de samenleving en daarmee ook een gezond tegenwicht te bieden aan het beeld dat ouderen afgeschreven zijn voor de samenleving en hun tijd door brengen achter de geraniums. Voor de Heerlense CDA gemeenteraadsfractie is dit een belangrijke drijfveer om de bewustwording op gang te brengen over de vraag hoe we als samenleving omgaan met de enorme vergrijzing in Parkstad Limburg. Kort gezegd: ouderen bieden de samenleving kansen in plaats van problemen. Daarom wil CDA Heerlen de volgende gemeenteraadsperiode het beleid “Senior-proof” maken, met als logisch vervolg op het gegeven dat “de oudere” zich meer bewust gaat geworden van zijn mogelijkheden en capaciteiten en dit wil verzilveren door op het lokale niveau inspraak op te eisen op het gemeentelijke (ouderen)beleid. Dit beleid is een integraal ouderenbeleid, waardoor (o.a.) groepen lokale ouderen, mits ze de steun krijgen van de gemeente een vaste waarde zijn binnen Heerlen. Het CDA Heerlen ziet de oudere in de gemeente als “Zilveren Kracht”, deze zienswijze richt zich in zijn uitwerking op de professionele welzijnsorganisaties en hun rol om ouderen te mobiliseren en te versterken in de lokale samenleving. Volgens de zienswijze van het CDA Heerlen is de tijd rijp voor (opnieuw) een prominentere plek voor de senior zelf, en de ouderenorganisaties in hun kielzog, in het provinciale beleid. Het provinciale beleid moet perspectief bieden aan de Limburgse senior. Activiteiten dienen erop gericht te zijn dat de senior betrokken is en blijft bij de samenleving. De rol van de overheid is daarbij meer een faciliterende dan een regelende. Het gaat om het toerusten en stimuleren van senioren om hun betrokkenheid bij de samenleving vorm te geven. Veel van de activiteiten van senioren vinden plaats op lokaal niveau. Ook hun belangenbehartiging, buiten die op het terrein van zorgbelang, richt zich veelal op het gemeentebestuur. De CDA gemeenteraadsfractie in Heerlen houdt vast aan gescheiden verantwoordelijkheden. De ouderenorganisaties met hun lokale vertakkingen over de hele gemeente vormen dan een logische en ideale partner voor de gemeente om hun beleid lokaal uit te dragen en uit te voeren. Tevens zijn de ouderen en welzijnsorganisaties bij uitstek deskundig ten aanzien van wat er leeft bij de Heerlense senior. Duidelijk is ook dat de groep senioren zeer divers is samengesteld en dat beantwoorden aan hun vraag ook een divers aanbod van projecten op zal moeten leveren. De ene groep senioren willen inhoudelijk goed toegerust worden in hun belangenbehartiging. De andere groep wil juist organisatorische ondersteuning bij het ontplooien van hun eigen vrijwilligersactiviteiten. De gemeente moet zich inzetten voor goede ondersteuning van het vrijwilligerswerk en meer waardering tonen voor hun werk. Voor de westerse en niet westerse allochtone senioren gaat het eerder om het stimuleren van de organisatiegraad, emancipatie en vraagarticulatie.

15

De kansen die het CDA Heerlen voor de senioren ziet zijn in een tweetal categorieën in te delen namelijk; Wooncarrière voor senioren: Senioren willen graag de mogelijkheid houden om in hun eigen wijk te blijven wonen. Hiertoe moeten natuurlijk wel de voorzieningen aanwezig zijn zoals zorgvoorzieningen, woonzorgcomplexen en winkels. Dat wil zeggen dat ze met kleine ingrepen aangepast moeten kunnen worden aan verschillende doelgroepen. Nieuwe vormen van wonen: Bij nieuwbouw en renovatieprojecten zetten we niet alleen in op de traditionele woningbouw maar beschouwen we nadrukkelijk nieuwe vormen van wonen. Te denken valt hierbij aan bijzondere vormen waarbij Zorg, Welzijn en wonen gecombineerd worden. Een goed voorbeeld zijn de mantelzorgwoningen aan de Kasteellaan en Henri Jonasstraat van De Voorzorg in de buurt MSP. Woon / Zorgunits: Als er sprake is van mantelzorg moet het plaatsen van een zorgunit (beschikbaar vanuit het WMO budget) zonder problemen direct gerealiseerd kunnen worden. Het CDA Heerlen wil hier de komende jaren op gaan focussen. Bevordering van de samenwerking tussen zorgleveranciers, woning coöperaties, welzijnsorganisaties, huisartsen, paramedici en gemeente staat bij het CDA Heerlen hoog op de agenda. Standpunten en aandachtspunten voor de komende jaren: Heerlen zal steeds meer senioren krijgen, maar daar wordt volgens het CDA Heerlen qua voorzieningen, op elk niveau, nog te weinig door overheid (en bedrijfsleven) op ingespeeld.  In de gemeente Heerlen ontbreekt een beleidsnota Seniorproof.  Het CDA Heerlen wil op korte termijn een beleidsnota, waarin de samenhang tussen de verschillende beleidsterreinen, zoals wonen, welzijn en zorg, duidelijk wordt aangegeven.  In het College moet een portefeuillehouder Ouderenbeleid zijn, die het voortouw neemt bij het uitvoeren van het vastgestelde beleid.  Veel ouderen willen zo lang mogelijk zelfstandig blijven wonen, het liefst in de eigen woonomgeving. Welzijnsvoorzieningen in eigen wijk/ buurt/ stadsdeel zijn hiertoe zeer ondersteunend. Kleinschalig en betaalbaar (overzichtelijk en laagdrempelig) zijn hierbij kernwoorden. Voorbeelden: boodschappendienst, onderhoudsdienst en maaltijddiensten.  Het CDA Heerlen wil dat bij nieuwbouwplannen en herstructurering van wijken de gemeente rekening moet houden met de groeiende behoefte aan (betaalbare) seniorenwoningen over de gehele stad verspreid en in de buurt van voorzieningen als postkantoor, bank, winkels, medische zorgpost, thuiszorg en openbaar vervoer.  Het CDA Heerlen constateert dat ouderenadviseurs onmisbaar zijn bij het vinden van de weg in de vele regelingen m.b.t. wonen, welzijn en zorg. Het kan nodig zijn om het aantal adviseurs uit te breiden om in de groeiende behoefte te voorzien.  De Zorg en informatie loketten zijn nu in Heerlen Centrum en Hoensbroek Centrum. Er moet onderzocht worden of er behoefte is aan meer loketten verspreid over de stad.  Veel maatschappelijk organisaties kunnen niet functioneren zonder de vrijwillige hulp die door ouderen wordt geboden. De gemeente moet zich inzetten voor goede ondersteuning van het vrijwilligerswerk en meer waardering tonen voor hun werk.  Ouderen worden steeds 'jonger'. Gekeken dient te worden naar sport-, ontspanningsen uitgaansgelegenheden, waar ouderen zich thuis voelen;

16

Concreet: Het CDA kiest voor een gemeentelijk armoedebeleid dat activerend is voor wie nog kan werken toereikend is voor wie dat niet meer kan en dat ook op langere termijn houdbaar is; Het CDA zet zich in voor financiële tegemoetkoming van bijzondere kosten als gevolg van chronische ziekte of handicap voor mensen met een minimuminkomen; Veel ouderen moeten volgens het CDA Heerlen zo lang mogelijk zelfstandig kunnen blijven wonen, met de benodigde Welzijnsvoorzieningen in eigen wijk/ buurt/ stadsdeel. Voorkomen moeten worden dat alleenstaande ouderen in een sociaal isolement geraken; Maatschappelijke participatie van kinderen in gezinnen met een minimuminkomen wordt door de gemeente financieel ondersteund; Heerlen verdient een integraal ouderenbeleid, waarbij de vraag voor professionele ondersteuning gewaarborgd is, hierbij zijn vrijwilligers en mantelzorgers onmisbaar als samenwerkingspartners; De WMO wordt uitgevoerd binnen de door het Rijk gestelde financiële kaders. Voor eventuele extra uitgaven zijn als dekkingsmiddel inkomensafhankelijke voorzieningen c.q. invoering van eigen risico’s bespreekbaar; Regionale samenwerking bij maatschappelijke opvang en verslavingszorg; Het CDA Heerlen wil dat bij toekomstige nieuwbouwplannen en herstructurering van wijken rekening gehouden wordt met de groeiende behoefte van senioren aan betaalbare seniorenwoningen; Door duidelijke grenzen te stellen en op te treden moet het onverantwoord alcohol misbruik onder minderjarigen teruggedrongen worden; Benutten Centrum voor Jeugd en Gezin voor integrale benadering jeugdzorg; H.

Vrijwilligers, sport, cultuur en integratie

Vrijwilligers en Verenigingen Het CDA Heerlen gelooft in een samenleving waarin mensen verantwoordelijkheid voor elkaar nemen en naar elkaar omzien. Heel praktisch ziet men dit terug daar waar mensen participeren in verenigingen. Binnen een vereniging zetten mensen zich vrijwillig in voor een gemeenschappelijk doel. Op natuurlijke wijze raken mensen daar tevens betrokken op elkaar. Het gemeentelijke beleid moet gericht zijn op het faciliteren van verenigingen voor zover zij een maatschappelijk doel nastreven. Het subsidiebeleid moet daarop ingericht zijn. Vrijwilligerswerk en mantelzorg Vrijwilligers zijn de ruggengraat van onze samenleving. Veel maatschappelijk nuttige taken zouden blijven liggen als er geen mensen zouden zijn die zich onbezoldigd willen inzetten voor de medemens. Vrijwilligers moeten hierin ondersteund worden, door hen inspraak te geven in beleid, voorzieningen te bieden voor deskundigheidsbevordering en door praktische ondersteuning. Vrijwilligers kunnen verder ondersteund worden via het afsluiten en financieren van een ongevallenen WA-verzekering, bijvoorbeeld bij sport-, jeugd-, jongeren- en andere verenigingen. Mantelzorgers zijn mensen die zorgtaken op zich hebben genomen voor een dierbare die is aangewezen op hulp en verzorging. Gemeenten kunnen zorgen voor een stuk verlichting voor deze vaak zwaarbelaste mensen. Via reguliere subsidies kunnen gemeenten het maatschappelijk werk of de openbare geestelijkengezondheidssector stimuleren specifiek beleid te voeren voor de mantelzorgers. Tevens dient er sprake te zijn van deskundigheidsbevordering bij deze organisaties zodat niet alleen een collectief ondersteuningsaanbod maar tevens maatwerk geleverd kan worden.

17

Het CDA Heerlen vindt dat de gemeente de waardering van vrijwilligers en mantelzorgers tot uitdrukking moet laten komen door hen te ondersteunen bij hun waardevolle taak. Dit kan onder andere door gemeentelijke subsidies voor organisaties die vrijwilligers en mantelzorger te ondersteunen, door administratieve ondersteuning of door een vergoeding voor kinderopvang te bieden. De mogelijkheid dat gemeenten de groeiende groepen vrijwilligers en mantel-zorgers jaarlijks in het zonnetje zetten door een speciale ‘Dag voor de vrijwilliger’ met tal van activiteiten te organiseren mag nooit onder druk te komen staan. In onze gemeente draagt buurtgericht werken zorg voor een zo goed mogelijke (ambtelijke) ondersteuning van vrijwilligersorganisaties. Ook draagt het bij aan de bevordering van Maatschappelijk Ondernemerschap, door bedrijven in contact te brengen met verenigingen. Het CDA Heerlen is er voorstander van de activiteiten van het buurtgericht werken in stand te houden en zo mogelijk te intensiveren. Maatschappelijke stage De maatschappelijke stage is vanaf 2011 een verplicht onderdeel van het curriculum van de middelbare scholen. Gemeenten hebben een belangrijke verantwoordelijkheid gekregen om vraag en aanbod goed op elkaar af te stemmen. Voor deze makelaarsfunctie zijn middelen beschikbaar via het gemeentefonds. Het CDA Heerlen wil dat de gemeente actief in gesprek gaat met scholen om daadwerkelijk werk te maken van de uitvoering van de maatschappelijke stage. Scholen hebben naast een pedagogische ook een maatschappelijke functie door jongeren voor te bereiden op hun taak in de maatschappij. Jongeren zien de stage vaak als een kans en een leuke uitdaging om kennis te maken met het vrijwilligerswerk. Het is van groot belang dat ze hierin ervaring opdoen, omdat vrijwilligers het cement van de samenleving vormen. Het CDA Heerlen hecht er aan dat jongeren zelf keuzes kunnen maken bij de invulling van de maatschappelijke stage. Ze mogen hun eigen wensen invullen. De school en de gemeente moeten ervoor zorgen dat er afstemming met het bedrijfsleven en maatschappelijke organisaties plaats vindt. Kerken en levensbeschouwelijke organisaties Kerken, moskeeën, synagogen en levensbeschouwelijke organisaties, vervullen een belangrijke rol bij de bewustwording van en het zoeken naar oplossingen van maatschappelijke problemen. Kerken en levensbeschouwelijke organisaties spelen bovendien een belangrijke rol bij het opvangen van vluchtelingen, en bij de bestrijding van armoede. Het CDA Heerlen wil dat de welzijnsorganisaties samen met kerken en daarmee te vergelijken instituties betrokken worden bij de uitvoering van (onderdelen van) de WMO en/of het armoedebeleid. Sport Sporten is gezond. Zowel voor het lichaam als voor de geest. Het gemeentelijk sportbeleid moet gericht zijn op alle leeftijden. Sport is zeker voor kinderen en jongeren van belang omdat het eigenwaarde opbouwt. Daarnaast leren kinderen en jongeren bij sporten in teamverband regels in acht te nemen, te delen in sportiviteit en het belang van respect voor elkaar en de tegenstander. Sportverenigingen krijgen naast hun primaire functie in toenemende mate een maatschappelijke rol bij de aanpak van sociale problemen en het bevorderen van gezondheidsbewustzijn. De gemeente moet daarom alle verenigingen zowel financieel als organisatorisch ondersteunen. Het subsidiebeleid via de kortingsregeling moet sport betaalbaar en bereikbaar houden voor de inwoners. Dat burgers daaraan zelf financieel bijdragen is vanzelfsprekend. Voor mensen met een minimuminkomen wordt sportbeoefening onderdeel van het gemeentelijke armoedebeleid. Een van de grootste problemen van sportverenigingen is het vinden van vrijwilligers. Van verenigingen mag worden gevraagd zich in te spannen om bepaalde doelgroepen te bereiken, zoals jongeren, migranten, mensen met een laag inkomen en gehandicapten.

18

De gemeente geven niet altijd directe financiële steun aan sportverenigingen, maar nemen dan de (meeste) kosten voor aanleg, beheer en onderhoud van sportaccommodaties voor hun rekening. Sportverenigingen hebben lang niet altijd genoeg directe inkomsten en reservesom hun accommodatie te onderhouden, laat staan tijdig te vernieuwen. Het CDA Heerlen hecht aan een bloeiend (sport)verenigingsleven. Dit betekent echter niet dat gemeenten niet kritisch moeten kijken naar het bestaansrecht van sportverenigingen. Soms noopt een afweging van kosten en baten tot fusering van sportverenigingen, tot verplaatsing van verenigingen of het realiseren van multifunctionele sportaccommodaties. Concrete ondersteuning van (boven)lokale sportbeoefening kan door bijvoorbeeld een gemeentelijk of regionaal sportcoördinatiepunt in te richten. Een dergelijk coördinatiepunt brengt vraag en aanbod bij elkaar en realiseert verenigingsondersteuning. Met name moet onderzocht worden hoe de sportverenigingen en sportaccommodaties een rol kunnen spelen bij zaken als voor- en naschoolse opvang. Met goede verbindingen tussen onderwijs en sport kunnen meer doelen gelijktijdig worden bereikt. Concreet Sport, meer bewegen is essentieel voor een goede gezondheid. Ook heeft sport een belangrijke maatschappelijke en sociale functie voor individuen en de gemeenschap als geheel; Het CDA hecht aan een bloeiend (sport)verenigingsleven. De gemeente biedt sportverenigingen financiële en organisatorische ondersteuning waar nodig; Speerpunt in het sportbeleid is het werven van vrijwilligers; Onderhoud en tijdige vernieuwing van sportaccommodaties vragen blijvende aandacht; Verbindingen aanbrengen tussen sport, onderwijs en voor -en naschoolse opvang; I.

Erfgoed, kunst, cultuur en media

Erfgoed In elke lokale gemeenschap is wel cultureel en historisch erfgoed terug te vinden, zoals monumentale panden en landgoederen. Dit is van grote waarde. Vaak biedt dit erfgoed een blik op het verleden met lessen voor de toekomst of geeft het een beeld van hoe er in verschillende tijden tegen zaken aangekeken wordt. In die zin biedt het mensen verstrooiing en maakt ze los van de waan van de dag. Elke gemeenschap moet zorgvuldig en respectvol met haar erfgoed omgaan. Gezocht moet worden naar mogelijkheden ook scholen te betrekken bij het monumentenbeleid, teneinde de belangstelling bij jongeren voor de streekeigen geschiedenis aan te wakkeren. Voor vrijkomende kerkgebouwen wordt een passende herbestemming gevonden. Het draagt bij aan de bewustwording van het eigen verleden (steenkoolindustrie) en bevordert daarmee de identiteit van Heerlen en haar regio. Kunst en Cultuur Een bijzonder onderdeel van kunst is de amateurkunst. Niet alleen als vrijetijdsbesteding maar in toenemende mate als dagbesteding binnen de zorg. In het kader van het onderwijs of buitenschoolse activiteiten kunnen kinderen en jongeren zich bewust worden van hun talenten voor creatieve zaken. Dit moet verder gestimuleerd worden. Waar mensen elkaar vinden in een gezamenlijke bezigheid ontstaat onderling respect als vanzelf. Op gemeentelijk niveau is amateurkunst daarom een gewaardeerd onderdeel dat ondersteuning niet alleen nodig heeft, maar ook verdiend. De gemeente zal net als bij (sport)verenigingen bekijken of door financiële ondersteuning activiteiten zoals muziek-, dans, zang-, toneelverenigingen, bands etc., een prominentere plaats op de cultuuragenda krijgt.

19

Kunst in de openbare ruimte geeft een kwaliteitsimpuls aan de bebouwde omgeving. Het nodigt uit om stil te staan bij wat je ziet of ervaart en kan zo bijdragen aan een moment van verwondering en bezinning. Toegepaste kunst in civiele werken in een gemeente kan een kwaliteitsimpuls geven. Het CDA Heerlen pleit dan ook voor een vernieuwde manier van samenwerking tussen gemeenten, kunstenaars en bedrijfsleven. Het CDA Heerlen sluit daarbij aan bij de tendens in het kunst- en cultuurbeleid die leidt tot een cultureel bewustzijn in de samenleving (zogeheten ‘vermaatschappelijking’ van kunst). Samen met kunstenaars wordt getracht burgers te betrekken bij kunstprojecten. Op deze manier blijft er niet alleen iets tastbaars achter, maar heeft het mensen ook samengebracht met een blijvende herinnering hieraan. Voor zowel de actieve als passieve cultuurbeleving zijn bestaande voorzieningen als de bibliotheek, de Stadsschouwburg en stichting De Nieuwe Nor van belang. Deze voorzieningen hebben hun sociale en maatschappelijke waarde en bestaansrecht bewezen en dienen in staat te worden gesteld hun functie te behouden. Cultureel erfgoed Het CDA erkent het belang van historisch erfgoed in de ruimste zin des woords. Het gaat immers niet enkel om objecten van formaat, met een Eu-regionale betekenis zoals een kasteel, hoe belangrijk dan ook. Ook het veldkruisje of oud pandje in de wijk tellen mee. Definitie enkel op basis van objectieve criteria is dan onvoldoende. Gemeentes moeten in hun beleidsvaststelling ook de factor ‘emotie’ laten meewegen. De burger zal het positief ervaren wanneer bij noodgedwongen sloop van een pand in een historisch straatbeeld, de gemeente er alles aan doet om het straatbeeld zoveel mogelijk in stand te houden. Dit kan bijvoorbeeld via het afgeven van een aangepaste bouwvergunning ingeval ter plekke nieuwbouw wordt gepleegd. De gemeente Heerlen kent een aanzienlijke lijst aan historisch erfgoed. Deze varieert van een bescheiden kapelletje tot een immens kasteel. Zuinig hierop zijn spreekt voor zich en het ligt dan ook voor de hand beleid te formuleren. Het CDA zal er nauw op toezien dat dit beleid wordt omgezet in daden zodat het erfgoed voor toekomstige generaties behouden blijft. Centrale rol hiervoor is weggelegd voor een museum. Of dit een museum betreft dat zich bezig houdt met alle tijdsperiodes of een oudheidkundige dienst met een te werven archeoloog is nu nog een vraag. Onderzoek in de komende raadsperiode zal hier meer duidelijkheid in verschaffen. J. Integratie en participatie Goed nieuws mag niet worden verzwegen. Dat geldt zeker voor de positieve kanten van integratie, voor voorbeelden die anderen inspireren. Denk aan succesvolle migranten die een eigen zaak of bedrijf hebben opgezet. Hetzelfde geldt voor bijvoorbeeld veel meisjes en jonge vrouwen van allochtone afkomst die bovengemiddelde resultaten halen in het onderwijs. Denk ook aan het groeiende aantal migranten dat politiek, maatschappelijk en cultureel actief is, aan bestuurders van allochtone origine die inmiddels belangrijke posities in het openbaar bestuur bekleden. Christendemocratische benadering Het maatschappelijke debat over integratie in de afgelopen jaren wordt gedomineerd door polarisatie, het benadrukken van (vermeende) tegenstellingen, soms gevolgd door politiek debat over het nemen van vooral repressieve maatregelen. Het CDA Heerlen kiest principieel voor een andere benadering, zowel inhoudelijk als wat toonzetting betreft. Christendemocraten stellen gedeelde waarden centraal. In de kern gaat het erom dat mensen uniek zijn, een eigen verantwoordelijkheid dragen en worden uitgenodigd om zich in te zetten voor de gemeenschap waarvan men deel uitmaakt. Niet wat iemand is maar wat hij of zij concreet doet is van betekenis. Wanneer mensen ondersteuning behoeven, moet dit worden geboden.

20

Daar waar men over de scheef gaat moet correctie volgen. Veel migranten vinden vanzelf hun weg, voor anderen is het lastiger en ligt sociaal en maatschappelijk isolement op de loer. Dat laatste kan leiden tot allerlei elkaar versterkende problemen als (ernstige) problemen in het gezin, vroegtijdig schoolverlaten zonder diploma, werkloosheid en uitkeringsafhankelijkheid, (jeugd)criminaliteit, enzovoort. We moeten er dus voor zorgen dat het zover niet komt. Enerzijds door de eigen kracht van mensen te ondersteunen, anderzijds door grenzen te stellen waar dat geboden is. Een aanpak kan pas vruchten afwerpen als oorzaken en gevolg kunnen worden benoemd, als ongewenste ontwikkelingen bespreekbaar zijn. Dat vindt het CDA Heerlen niet uit een oogpunt van politieke stoerheid en zeker niet om te stigmatiseren naar bevolkingsgroepen; zaken moeten eenvoudigweg worden benoemd als dat de feiten zijn. Pas op basis van feiten kunnen oplossingen succesvol zijn. Deze benadering werkt naar twee kanten als het gaat om vraagstukken die samenhangen met integratie en inburgering. Waar bijvoorbeeld voor allochtone jongeren van Marokkaanse en Antilliaanse afkomst een relatief hoog aandeel hebben in overlast en criminaliteit moet dat niet worden verzwegen. Daar staat tegenover dat het vaak gaat om een kleine, maar harde kern die het verziekt voor de meerderheid. Een meerderheid die dan last kan hebben van negatieve beeldvorming en van discriminatie, dat overigens door overheden, maatschappelijke organisaties en bedrijfsleven actief moet worden bestreden. Tot slot moet worden opgemerkt dat integratie en inburgering geen algemeen toepasbare processen zijn waarvan de looptijd exact is aan te geven. Migranten kunnen al decennia of pas kort in ons land leven, sommigen spreken vloeiend Nederlands, anderen gebrekkig of niet. Men is wel of helemaal niet maatschappelijk actief. Kortom, bij integratie en inburgering moet voldoende rekening worden gehouden – binnen zekere grenzen – met de individuele achtergrond, vaardigheden en competenties van migranten. Ook hierbij stelt het CDA Heerlen de mens centraal. Rol gemeente Stimuleren van binding en ontmoeting De gemeente stimuleert en ondersteunt activiteiten uit de samenleving die zijn gericht op binding en ontmoeting tussen verschillende bevolkingsgroepen (interculturele activiteiten). Ook het centrum voor diversiteit, migrantenorganisaties en kerken hebben hier een belangrijke rol. Opvoeding en onderwijs Het CDA Heerlen vindt dat de gemeente waar nodig ondersteuning in de opvoeding moeten bieden aan zowel ouders als kinderen, ongeacht afkomst en etnische achtergrond. Dit moet in samenwerking met verloskundigen, consultatiebureaus, welzijnsorganisaties, scholen en voorschoolse opvang. Het CDA Heerlen gaat dus voor de instandhouding van een stelsel, waarbij de doelgroep kan rekenen op de meest optimale zorg en aandacht waarbij de zorgvrager een keuze moet kunnen maken. Nederlandse taal en inburgering Beheersing van de Nederlandse taal (en openstaan voor elkaar) is onmisbaar om te kunnen communiceren en functioneren in onze samenleving. Daar is lang te relativerend over gedaan. Gemeenten hebben de taak om taalcursussen en inburgerings- en scholingstrajecten te organiseren voor migranten. Het CDA Heerlen vindt dat een gemeente hier bovenop moet zitten, omdat het migranten helpt een weg te vinden in de maatschappij. Inkomen door arbeid Mensen zijn verantwoordelijk om in het eigen inkomen te voorzien door arbeid als zij dat kunnen. Van uitkeringsgerechtigden mag worden gevraagd dat zij actief solliciteren om aan de slag te komen. Om goed toegerust te zijn op de arbeidsmarkt is een afgeronde opleiding van groot belang. Helaas is het percentage voortijdig schooluitval onder bepaalde migrantengroepen nog te hoog.

21

Het CDA vindt dat gemeenten het initiatief moeten nemen tot projecten, waarin onder andere CWI, UWV, bedrijfsleven en scholen samenwerken. Hiermee komen laagdrempelige contacten tot stand tussen werkgevers en werknemers. Het is van groot belang dat via deze contacten stages, leerwerktrajecten en arbeidsplaatsen ook voor migrantenjongeren tot stand komen. Bestrijden van discriminatie Integratie en inburgering kunnen slechts succesvol zijn als migranten met respect voor hun cultuur, religie en traditie worden bejegend. Omgekeerd mag van migranten respect voor de waarden en normen in onze samenleving worden gevraagd. Bevordering van de maatschappelijke participatie van migranten vraagt tevens om gelijke kansen op de arbeidsmarkt. Inburgering, de Nederlandse taal beheersen, bijscholing en een goede beroepsopleiding zijn daarvoor voorwaardenscheppend. Discriminatie moet daarom actief worden bestreden. K. Scholing en onderwijs Opgroeiende kinderen moeten in ons land de kans krijgen hun talenten te ontwikkelen en te benutten. Dit begint al thuis in het gezin en op de dagopvang en krijgt zijn vervolg op school. Kinderen en jongeren hebben recht op kwalitatief goed onderwijs. Scholen moeten dan ook aan kwaliteitseisen voldoen en een omgeving bieden waarin leerlingen zich goed kunnen ontwikkelen. Ouders moeten er op kunnen vertrouwen dat hun kinderen op school goed worden begeleid en voorbereid op hun toekomst. Goed onderwijs vraagt om goede onderwijshuisvesting. Actuele beheer- en onderhoudsplannen, realistische leerlingenprognoses alsook voldoende reserveringen zijn daarvoor noodzakelijk. Waar mogelijk vindt decentralisatie van middelen voor huisvesting plaats, zodat scholen zelf kunnen beslissen. Dit alles in goed overleg en met harde afspraken tussen schoolbesturen en gemeente. Het streven naar goed onderwijs is een van de meest praktische vertalingen van de noodzakelijke solidariteit tussen generaties. Daarnaast moet het onderwijs gericht zijn op het bieden van gelijke kansen en tevens ruimte bieden aan de ontwikkeling van talenten. Ook ziet het onderwijs op ontwikkeling en vorming van morele en ethische waarden, gericht op een samenleving waarin mensen elkaar respectvol bejegenen. Het CDA Heerlen staat voor gespreide verantwoordelijkheden voor goed onderwijs tussen de overheid, het maatschappelijk middenveld, onderwijspersoneel, ouders en leerlingen. De vrijheid van onderwijs is een verworvenheid waar het CDA voor staat. Vrijheid betekent echter ook het dragen van verantwoordelijkheid. Het openbaar en bijzonder onderwijs moet voldoen aan gestelde wettelijke eisen. Het CDA ziet scholen niet los van hun maatschappelijke omgeving. Omdat de bestuurlijke rol ten aanzien van het onderwijs is veranderd, moet zij vooral samenwerking tussen scholen en instanties stimuleren. Denk bijv. aan voortijdig schoolverlaten, achterstandenbeleid, schoolverzuim, praktijkonderwijs, voor -en naschoolse opvang volwasseneneducatie etc. Omdat opvoeding en educatie in elkaars verlengde liggen, vindt het CDA Heerlen het belangrijk dat ouders bij de school worden betrokken. De vrijwillige inzet van ouders bij bijvoorbeeld het organiseren van activiteiten is van onschatbare waarde. Ouders/opvoeders zijn de eerst verantwoordelijken voor de opvoeding maar wanneer zij tekort schieten vormen leraren dikwijls de eerste opvang. Leraren zijn van grote waarde als het gaat om het opvangen van signalen van verwaarlozing, mishandeling en sociaal-emotionele problemen van leerlingen. Van belang is dan dat bij de omvang van scholen, groepen en klassen de menselijke maat in acht wordt genomen, zodat leerlingen persoonlijke aandacht en begeleiding kunnen krijgen. Een goede mix tussen allochtonen en autochtone kinderen bevordert daarbij integratie en voorkomt segregatie.

22

Als er combinaties van functies als kinderopvang, sport, open schoolplein, zorg, mogelijk zijn,bijvoorbeeld in brede scholen- wil het CDA Heerlen dit stimuleren. Uitgangspunt blijft dat een school wel school blijft en de kinderen goede ontwikkelingskansen worden gegeven. Het aanbieden van andere voorzieningen kan daarbij van groot belang zijn. Het CDA Heerlen pleit daarom voor een goede samenwerking tussen onderwijs, zorg- en adviesteams, Centra voor Jeugd en Gezin en instanties als Bureau Jeugdzorg, Mondriaan Zorggroep, jeugdhulpverlening en anderen. Hierbij moeten de speerpunten zijn; Korte lijnen, Hulp op maat, Actie voordat het probleem verergert en preventie. Als er in een brede school meer scholen samenwerken, dan hecht het CDA Heerlen er waarde aan dat de eigen identiteit behouden blijft. Brede scholen moeten uitgroeien tot basisvoorziening, waarin ook de voor- en vroegschoolse opvang, peuterspeelzaal en kinderopvang een plek hebben. Onderwijs en arbeidsmarkt moeten beter op elkaar aansluiten. Het besef is doorgedrongen dat sommige leerlingen via een individueel leertraject beter tot ontplooiing komen. Het CDA Heerlen steunt dit en wil dat er afspraken gemaakt worden tussen het lokale en regionale bedrijfsleven en de aanbieders van beroepsopleiding omdat die nu te veel uit elkaar zijn gegroeid. Hiermee kan voor een deel het vroegtijdig schoolverlaten worden teruggedrongen. Dit is goed voor de toekomst van de jongeren en voor de economie. Op het gebied van onderwijs, zorg en welzijn dreigen zich tekorten op de regionale arbeidsmarkt te gaan voordoen. In het licht van onze “grijzere” samenleving wordt het opleidingsaanbod voor beroepen in deze sectoren verder ontwikkeld. Met name het ROC (Regionaal Opleidingscentrum) zal zich hierop profileren. Concreet: Instandhouding en uitbreiding aanbod onderwijsvoorzieningen, mede in aansluiting op het arbeidsmarktbeleid; goed accommodatiebeleid voor onderwijs, kinder - en peuteropvang (brede scholen voor zowel Basis Onderwijs als Voortgezet Onderwijs) Handhaving leerplicht als onderdeel integraal jeugd -en jongerenbeleid; Stimuleren maatschappelijke stages; Opleidingen op met name Middelbaar Beroeps Onderwijsniveau op het terrein van Arbeid, Zorg en Welzijn stimuleren; L. Verkeer Het verkeersbeleid dient de verkeersveiligheid en de verkeersleefbaarheid (de inrichting van de openbare ruimte) te bevorderen. Mede uit milieuoogpunt en uit oogpunt van volksgezondheid wordt het gebruik van de fiets gestimuleerd. Een goed openbaar vervoer en goede en betaalbare collectieve vervoersvoorzieningen binnen de gemeente en de regio vergt blijvende aandacht van het gemeentebestuur. Op het hoger planniveau verdient de ontsluiting van Heerlen door de buiten en binnenring nu snel verbetering. Bij scholen doen zich bij het afhalen en brengen van kinderen vaak chaotische en gevaarlijke situaties voor. Het CDA Heerlen dringt aan op maatregelen om deze verkeerssituaties het hoofd te bieden en de veiligheid te verbeteren. Concreet: Uitvoering verkeer -en parkeerbeleid Centrum; Behoud goed en betaalbaar openbaar vervoer binnen Heerlen en de regio; Verwezenlijking en afronding van de binnen en buitenring; Veiligheid bij de scholen; Goede bereikbaarheid voor senioren van winkelvoorzieningen in de stadsdelen;

23

M. Ruimtelijke strategie, milieu en water De inrichting van de publieke ruimte raakt ons allen. Het gaat om het scheppen van een zo goed mogelijk evenwicht tussen wonen, werken en recreëren, tussen economische en ecologische functies. Ruimtelijke ordening is een middel en geen doel. Het is een belangrijk instrument om leefbaarheid in de gemeente in stand te houden en te bevorderen. Ruimtelijke kwaliteit, het behoud van het milieu en een watersysteem dat behalve fysieke veiligheid ook zorgt voor voldoende en kwalitatief goed water, nu en in de toekomst, gelden als randvoorwaarden voor inrichting en beheer van ons grondgebied. Op het gebied van duurzaamheid behoudt het CDA Heerlen zijn ambities. Naast adequate en consequente uitvoering van het beleid van hogere overheden proberen wij de lat hoger te leggen door op het gebied van energie, water en bodem een zo goed mogelijke uitgangspositie voor komende generaties aan te bieden. Alternatieve vormen van energieopwekking willen wij waar mogelijk ondersteunen. Het reeds ingezette beleid om het gehele grondgebied van actuele bestemmingsplannen te voorzien blijft onveranderd van kracht. Bestemmingsplannen zijn er primair op gericht de ruimtelijke en milieuhygiënische randvoorwaarden voor tal van maatschappelijke activiteiten te creëren. Zij dienen enerzijds voldoende rechtszekerheid te bieden maar ook zoveel mogelijk ruimte te laten voor individuele wensen en behoeften. Voor het buitengebied wordt een integraal bestemmingsplan vastgesteld. Voor het CDA Heerlen blijft de land -en tuinbouw een essentiële factor voor een vitaal platteland. Het buitengebied dient echter ook andere maatschappelijke belangen als natuur, landschap, ecologie en recreatie. Bestemmingsplannen vragen om een evenwichtige afweging om deze belangen tot stand te brengen. Een goede ontsluiting middels fiets- en wandelpaden dient het buitengebied beter toegankelijk te maken voor gebruikers en recreanten. In de komende bestuursperiode dient overeenkomstig de eisen van de nieuwe Wet ruimtelijke ordening een structuurvisie voor het gehele grondgebied te worden vastgesteld. In deze visie worden de toekomstige ruimtelijke ontwikkelingen in onderlinge samenhang gepresenteerd. Bij de invulling van stedelijke gebieden krijgen architectuur en stedenbouw daardoor nadrukkelijk aandacht. Concreet: Het CDA Heerlen gaat voor bestemmingsplannen met “ruimte” voor individuele wensen; En wil Heerlen profileren als en “energiezuinige”en milieubewuste gemeente; CDA Heerlen pleit voor een integraal bestemmingsplan buitengebied met een evenwichtige balans tussen landbouw, recreatie en natuur;

24

Bijlage:

Integraal paragraaf Regio Parkstad Limburg; opgesteld door alle CDA fracties in Parkstad Limburg.

Samen werken, samen slagen Op enkele beleidsterreinen bestaan er door samenwerking in de regio extra kansen voor burgers, bedrijven en gemeenten. Ook in Regio Parkstad verband. De Parkstad gemeenten hebben en houden hun eigen identiteit. Het CDA hecht aan die eigenheid, maar vindt wel dat de deelnemende gemeenten binnen Parkstad om het samenwerkingsverband te doen slagen verder moeten blijven kijken dan de eigen gemeentegrenzen. Het kantelen van de Parkstad organisatie van een beleidsmakend orgaan naar een uitvoerend orgaan wordt derhalve door het CDA ondersteund. Meer gebondenheid in vrijheid. Het CDA kiest voor een uitdagende strategie die op Parkstad niveau moet worden gevolgd: Wij vinden dat de basisvoorwaarden voor een gezonde economie in orde moeten zijn. Zoals de aanwezigheid van ruimte voor bedrijvigheid, bereikbaarheid, imago en het leefen woonklimaat. Wij kiezen voor de ontwikkeling van een beperkt aantal kansrijke thema’s. Wij stimuleren nieuwe energie, toerisme, zorg en technologie en gaan voor een stevige verdieping en uitvoering van de structuurvisie Parkstad Limburg uit 2009. Via deze aanpak kunnen andere doelen worden gerealiseerd. Zoals het binden van de jeugd, het bevorderen van innovaties, het benutten van (grensoverschrijdende) potenties maar ook het vestigen van een positief imago. Binnen de kansrijke thema’s en projecten moet worden gestreefd naar samenwerking tussen alle relevante partijen zoals de overheden, het onderwijs, de kennisinstellingen, de dienstverleners, de industrie, etc. Er moet steeds meer worden samengewerkt met andere programma’s van de Provincie (de versnellingsagenda), de omliggende steden en regio’s.

Economie Werkloosheid is in onze regio een groot probleem. Werkgelegenheid naar Regio Parkstad Limburg halen moet gestimuleerd worden. Dit kan op verschillende wijzen maar het meest belangrijk is een ondernemingsklimaat te scheppen dat zeer aantrekkelijk is voor bedrijven, om zich in onze regio vestigen. Natuurlijk hoort bij een aantrekkelijk ondernemersklimaat een goed overleg en afstemming met het aanwezig onderwijs. Belangrijk is het ook dat de medewerkers in ondernemingen hier graag wonen. Er moeten voldoende recreatieve en culturele voorzieningen zijn. De bedrijven moeten zich natuurlijk ook kunnen vestigen. Regio Parkstad Limburg heeft moderne bedrijventerreinen voor de meeste soorten bedrijven. Er zou nog gekeken moeten worden om de groeiende midden- en kleinbedrijven wat meer te kunnen aanbieden. De kwaliteit van onze bedrijventerreinen is goed. Er is regionaal bedrijventerreinmanagement en een goede bewaking.

25

Verkeer en vervoer Misschien is het nog belangrijker dat de regio goed bereikbaarheid wordt. Zowel vanuit alle windstreken naar de regio toe als binnen de regio. De Buitenring Parkstad Limburg is het sluitstuk van de ontsluiting van Parkstad en wordt derhalve door het CDA van harte ondersteund. Er zal gekeken moeten worden waar nog verbindingen met deze ringen nodig zijn. De A76 zou van vierbaans naar zesbaans moeten gaan om het verkeer dat vanuit de ringen op de autoweg komt, gemakkelijker te laten doorstromen. Natuurlijk moet er ook gekeken worden naar alternatieven voor autoverkeer. Speerpunt is het laten doorrijden van de intercity naar Aachen. Ook een light rail die zowel tussen Sittard-Geleen, Maastricht en Heerlen/Kerkrade rijdt maar ook naar Aachen en Luik. Er kan daarbij gekeken worden naar nieuwe routes; bijvoorbeeld langs Avantis. Deze light rail en de doorgetrokken intercity zou in ieder geval een verbetering moeten betekenen voor het gebruik kunnen maken van de hoge snelheidsverbinding van de Thalys en de ICE. Het CDA wil zich sterk maken om alle vormen van openbaar vervoer op elkaar aan te laten sluiten. Lokaal, regionaal, nationaal en internationaal. Belangrijk voor de regio en haar recreatieve uitstraling is het om fiets-, wandel- en ruiterpaden te hebben die de gehele regio doorkruisen.

26