Antwoordmodel
Aan dit antwoordmodel kunnen geen rechten worden ontleend. Het antwoordmodel dient als indicatie voor de corrector. Studiemateriaal • • • •
Visscher, Y.M. (2012). Praktisch Bestuursrecht. Groningen: Noordhoff. ISBN: 978 90 01 80944 7 Visscher, Y.M. (2011). Praktisch Staatsrecht. Groningen: Noordhoff. ISBN: 978 90 01 79436 1 Noortmann, M. en Noortmann, N. (2013). Internationaal Recht, Den Haag: Boom Juridische Uitgevers. ISBN: 978 90 8974 791 4 Michiels, F.C.M. A. en Snijders, H.J. (2013). Kluwer collegebundel 2013/2014. Deventer: Kluwer. ISBN: 9789013112672
Case: Chemico breidt uit (100 punten) 1. a. Het wettelijk basiskader voor de provinciale afweging is naast de Wabo ook de Awb. Verder zijn ook de Wro en Wm in de beoordeling te betrekken. Praktisch Bestuursrecht, paragraaf 1.2, p. 19-20 en paragraaf 1.5.2, p 31. Aantal punten: 4 Puntenverdeling: - Wabo of Awb: 4 punten - indien Wro of Wm genoemd: 1 punt.
104661.am_v1
b. De provincie moet voldoen aan het specialiteitsbeginsel: ze mag geen belangen meewegen die buiten het kader van de Wabo vallen. Volgens dit beginsel is voor het optreden van het openbaar bestuur een wettelijke grondslag nodig. Het openbaar bestuur moet bij het afwegen van de belangen binnen het kader van de betreffende wet blijven. De provincie moet ook voldoen aan het legaliteitsbeginsel: het openbaar bestuur mag alleen als openbaar bestuur optreden als dat is vastgelegd in een wet. De provincie mag in haar optreden alleen de burger treffen als een wet die mogelijkheid biedt.
NCOI Opleidingsgroep
1
Publiekrecht - Examennummer 104661 - 8 februari 2014
Praktisch Bestuursrecht, paragraaf 1.2, p. 19-20; paragraaf 4.1 en 4.2, p. 89 e.v. Aantal punten: 6 Puntenverdeling: - Specialiteitsbeginsel genoemd: 3 punten (aftrek voor verkeerde omschrijving) - Legaliteitsbeginsel genoemd: 3 punten (aftrek voor verkeerde omschrijving) Ook andere beginselen van behoorlijk bestuur kunnen worden genoemd, al naar gelang de insteek: - genoemd a.b.b.b. :4 punten - bijv. motiveringsbeginsel: 3punten (aftrek voor verkeerde omschrijving) - bijv. zorgvuldigheidsbeginsel: 3 punten (aftrek voor verkeerde omschrijving) 2. Komt te vervallen 3. a. Komt te vervallen b. Komt te vervallen 4. Burgers in Nederland kennen fundamentele rechten, waarop de overheid alleen inbreuk mag maken als dit in de wet is vastgelegd. Burgers kunnen zich beroepen op grondrechten, het gaat hier om klassieke en sociale grondrechten. De overheid, in dit geval de commandant en de burgemeester, moeten een afweging maken op basis van de (1) vrijheid van meningsuiting en (2) het recht op betoging versus veiligheid, (3) het beschermen van andermans eigendommen en het functioneren van het bedrijf. Ook het sociaal grondrecht, namelijk (4) een gezond leefmilieu, moet in de overweging worden meegenomen. Verder hebben alle partijen (5) het recht op toegang naar de rechter. Commandant en burgemeester moeten een afweging maken of en in hoeverre er inbreuk wordt gemaakt op deze grondrechten. Praktisch Staatsrecht, paragraaf 2.1, p. 40-47, paragraaf 2.2, p. 47-61, paragraaf 2.2.7. (vrijheid van meningsuiting, art. 7 GW), paragraaf 2.2.9 (recht tot vergadering en betoging, art. 9 GW), paragraaf 2.2.14 (recht op eigendom) en paragraaf 2.3, p.6162. Aantal punten: 12 Puntenverdeling: Klassieke grondrechten: 3 punten Sociale grondrechten: 3 punten Per benoemd concreet recht: 2 punten (maximaal 8 punten)
104661.am_v1
Of: De commandant (bestuursorgaan art 1:1 Awb) kan ook insteken vanuit zijn taak, in samenwerking met de burgemeester, op de handhaving van de openbare orde en veiligheid. Hier zal bij de uitoefening ook rekening gehouden moeten worden bijvoor-
2
NCOI Opleidingsgroep
Publiekrecht - Examennummer 104661 - 8 februari 2014
beeld de algemene begiselen van behoorlijk bestuur, met name bij de in te zetten handhavingsmiddelen in relatie tot de dreiging van de verstoring van de openbare orde. (Ook zou onder bijzondere omstandigheden de burgemeester op basis van de Gemeentewet van zijn bevoegdheid tot het uitvaardigen van een noodverordening gebruik kunnen maken maar uit de gegevens van de casus is de noodzaak hiervan niet af te leiden). Praktisch Staatsrecht, paragraaf 6.3.1, p. 162 en paragraaf 6.4.2, p.1 72 Aantal punten: maximaal 12 Puntenverdeling: - Handhaving openbare orde en veiligheid: 6 punten - belangenafweging bij de inzet van de handhavingsmiddelen: 3 punten - in relatie tot de dreiging van de verstoring van de openbare orde: 3 punten (- genoemd noodverordening: 1 punt) 5. a. Gemeentewet en Wet Openbaarheid Bestuur. Artikel 3 WOB (iedereen kan een verzoek indienen om een kopie van informatie over bestuurlijke aangelegenheden of inzage daarin) en 8 WOB (bestuursorganen moeten tijdig en uit eigen beweging informatie verstrekken) en artikel 110 Gemeentewet (regelt openbaarheid van bestuur). Ook hier kan gekozen worden voor de insteek vanuit de Awb en de algemene beginselen van behoorlijk bestuur omdat deze regels bij elk bestuurlijk optreden op de achtergrond meedraaien. Praktisch Staatsrecht, paragraaf 6.4, p. 171-176. Aantal punten: maximaal 5 Puntenverdeling: Gemeentewet: 1 punt WOB: 1 punt Artikel 3 WOB: 1 punt Artikel 8 WOB: 1 punt Artikel 110 GW: 1 punt Awb: 3 punten Algemene beinselen van behoorlijk bestuur: 2 punten
104661.am_v1
b. Art. 10 WOB. Dit is bijvoorbeeld als de veiligheid in het gevaar is of als het vertrouwelijke bedrijfsinformatie betreft. In het beschreven geval kan het (deels) gaan om vertrouwelijke bedrijfsinformatie. Vooruitlopend op een uitspraak van de rechter, is het strategisch niet handig om (alle) informatie achter te houden.
NCOI Opleidingsgroep
3
Publiekrecht - Examennummer 104661 - 8 februari 2014
Praktisch Staatsrecht, paragraaf 6.4, p. 171-167. Aantal punten: maximaal 2 Puntenverdeling: - Art. 10 WOB: 2 punten - Alleen genoemd Vertrouwelijke bedrijfsinformatie: 1 punt c. Ja, Scotta Novia kan zich beroepen op onbehoorlijk bestuur omdat er sprake is van het achterhouden van informatie. De volgende uitgangspunten van behoorlijk bestuur zijn in het geding, waarbij het gaat om het zorgvuldig tot stand komen van besluiten (formele abbb): het zorgvuldigheidsbeginsel (zorgvuldige voorbereiding) en het fairplaybeginsel (geen achterkamertjespolitiek). Ook het rechtszekerheidsbeginsel kan in het geding zijn. Praktisch Staatsrecht, paragraaf 6.4, p. 171-176. Praktisch Bestuursrecht, paragraaf 4.2 en 4.3, p. 89-94. Aantal punten: maximaal 6 Puntenverdeling: - Ja, er is sprake van achterhouden van informatie: 3 punten - alleen genoemd Zorgvuldige voorbereiding: 1 punt - aleen genoemd Fair-playbeginsel: 1 punt - aleen genoemd Rechtszekerheid: 1 punt - Algemene beginselen van behoorlijk bestuur: 3 punten 6. a. De internationale rechten van de mens. Deze betreffen (1) de burgerlijke en politieke rechten, zoals de vrijheid van meningsuiting, bescherming van de burger tegen de staat, godsdienstvrijheid en het recht op vereniging en (2) de sociaaleconomische, culturele rechten zoals de gerichtheid op het sociaal-economische welzijn van burgers, recht op arbeid, recht op onderwijs en recht op voedsel en (3) collectieve rechten, zoals het recht op een leefbaar milieu en het recht op zelfbeschikking. Alternatief antwoord: De actievoerders zouden zich kunnen beroepen op verdragen zoals het EVRM en het Internationaal Verdrag inzake Burgerrechten en Politieke Rechten BUPO
104661.am_v1
Internationaal Recht, paragraaf 86, p. 110-111.
4
NCOI Opleidingsgroep
Publiekrecht - Examennummer 104661 - 8 februari 2014
Aantal punten: 6 Puntenverdeling: Per goede categorie rechten: 2 punten (maximaal 4 punten) Per goed genoemd voorbeeld: 1 punt (maximaal 2 punten). Aantal punten Alternatief: 6 - EVRM: 3 punten - Internationaal Verdrag inzake Burgerrechten en Politieke Rechten - BUPO: 3 punten b. (1) Het individuele klachtrecht (internationale rechtbank, zonder tussenkomst van de staat); (2) het statenklachtrecht (staten onderling); (3) de rapportageplicht en (4) het recht van onderzoek. Internationaal Recht, paragraaf 88, p.113. Aantal punten: 4 Puntenverdeling: Per handhavingsinstrument: 1 punt (maximaal 4 punten) Alternatief: De actievoerders kunnen naar het Europese Hof voor de Rechten van de mens (EHRM) als zij eerst de gewone (nationale) rechtsgangen hebben doorlopen Praktisch Staatsrecht, paragraaf 2.4, p. 62. Aantal punten: 4 Puntenverdeling: - Europese Hof: 2 punten - als zij eerst de gewone (nationale) rechtsgangen hebben doorlopen: 2 punten
7. a. Repressief toezicht of handhaving. Het toezicht en de handhaving op de naleving van regels is geregeld in hoofdstuk 5 (titel 5.2, 5.3, 5.4) van de Awb. Het gaat er in dit geval om dat er wordt gehandeld in afwijking van het bestemmingsplan. Praktisch Bestuursrecht, paragraaf 6.1, p. 134-141.
104661.am_v1
Aantal punten: 5 Puntenverdeling: - Handhaving: 2 punten - Hoofdstuk 5 of het noemen van titel 5.2, 5.3 en 5.4: 3 punten
NCOI Opleidingsgroep
5
Publiekrecht - Examennummer 104661 - 8 februari 2014
b. De gemeente heeft de keuze tussen een last onder bestuursdwang of het opleggen van een dwangsom, omdat het doel van beide is te komen tot een herstelactie. ( In het eerste geval door het feitelijk overgaan tot uitvoering en in het tweede geval door de overtreding ongedaan te laten maken of verdere overtreding of herhaling te voorkomen. Zie art. 5:21 en 5:31d Awb Er kan geen sprake zijn van het intrekken van een vergunning en ook niet van een bestuurlijke boete, omdat die alleen gericht zijn op straffen. Praktisch Bestuursrecht, paragraaf 6.2, p.141-150. Aantal punten: maximaal 5 punten Puntenverdeling: - Herstelactie(sanctie): 1 punt - Last onder bestuursdwang: 2 punten - of het opleggen van een dwangsom: 2 punten - verwijzing naar art. 5:21 en 5:31d Awb: 1 punt (in deze artikelen komt het begrip herstel ook voor) 8. a. De Tweede Kamer heeft het vragenrecht (art. 68 GW) en het recht van interpellatie (art. 133 RvO TK). Voor de Eerste Kamer is dit geregeld in art. 70 GW en 139 RvO EK. Hiermee kan een Kamer ministers ter verantwoording roepen. Ook het recht van enquete is mogelijk op basis van art 70 GW Praktisch Staatsrecht, paragraaf 4.4, p. 109-112. Aantal punten: maximaal 6 Puntenverdeling: Vragenrecht genoemd: 2 punten Recht van interpellatie genoemd: 2 punten Enqueterecht genoemd: 2 punhten Art. 68 GW: 1 punt Art. 70 GW: 1 punt Art. 133 RvO TK: 1 punt Art. 139 RvO EK: 1 punt b. Op grond van art. 79 GW kan de wet voor een bepaald doel vaste adviescolleges instellen. Praktisch Staatsrecht, paragraaf 4.5, p. 114-116.
104661.am_v1
Aantal punten: 2
6
NCOI Opleidingsgroep
Publiekrecht - Examennummer 104661 - 8 februari 2014
9. a. De gemeente heeft geen sanctie opgelegd. De ambtenaar beweert dat dit niet nodig is. Er is sprake van een bestuurshandeling. De bewoners kunnen van hun rechtsbeschermingsmogelijkheden gebruik maken en bezwaar en beroep instellen tegen deze bestuurshandeling. Art. 1.3 lid 1 en 2 Awb (besluit, beschikking en afwijzing van een beschikking). Praktisch Bestuursrecht, paragraaf 8.1.3, p. 187-188. Aantal punten: 4 Puntenverdeling: Bewoners kunnen bezwaar en beroep aantekenen tegen een bestuurshandeling: 2 punten Art. 1.3 lid 1 en 2 Awb (besluit, beschikking en afwijzing van een beschikking): 2 punten Alternatief: Ook is juist wanneer bij de beantwoording wordt ingegaan op de mogelijkheid van het vragen van een voorlopige voorziening bij de bestuursrechter omdat bezwaar en beroep geen schorsende werking hebben van het besluit waartegen rechtsmiddelen worden ingezet. Art. 8:81 Awb Praktisch Bestuursrecht, paragraaf 8.2, p.195. Aantal punten: maximaal 4 Puntenverdeling: - voorlopige voorziening: 3 punten - bezwaar en beroep geeen schorsende werking: 1 punt - art. 8:81 Awb: 1 punt (hierin ligt het begrip voorlopige voorziening besloten) b. Ja. Een schadeclaim is aan de orde als de gemeente de sanctie intrekt of niet op zou treden tijdens de aanleg van de bouwweg. De bewoners kunnen een schadeclaim indienen als ze voldoen aan de volgende voorwaarden: (1) aan kunnen tonen dat de gemeente nalatig handelt; (2) er sprake is van een oorzakelijk verband; (3) het nalaten aan het gemeentebestuur is toe te rekenen en (4) als er een norm wordt overschreden die bedoeld is om de eiser te beschermen. Met andere woorden als er spareke is van een onrechtmatige daad. Praktisch Bestuursrecht, paragraaf 10.2, p. 229-233.
104661.am_v1
Aantal punten: 6 Puntenverdeling: Antwoord ja: 2 punten Per goede voorwaarde 1 punt (maximaal 4 punten) of noemen onrechtmatige daad: 4 punten
NCOI Opleidingsgroep
7
Publiekrecht - Examennummer 104661 - 8 februari 2014
Alternatief: Op 1 juli 2013 is de Wet nadeelcompensatie en schadevergoeding bij onrechtmatige besluiten in gedeeltelijk in werking getreden. Schadevergoeding is derhalve mogelijk op basis van titel 8.4 Awb, zie art. 8:88 Awb. De bewoners zouden op grond van deze regeling een schadevergoeding kunnen vorderen. Aantal punten: 6 Puntenverdeling: Strekking antwoord ja: 2 punten Schadevergoeding is derhalve mogelijk op basis van titel 8.4 Awb, zie art. 8:88 Awb: 4 punten 10. a. Bestuursprocesrecht of de Awb regelt de toetsing door de bestuursrechter van de rechtmatigheid van besluiten van bestuursorganen. Praktisch Staatsrecht, paragraaf 8.4.3, p. 230-232. Aantal punten: 3 Puntenverdeling: Bestuursprocesrecht genoemd of Awb genoemd: 3 punten b. De rechter mag niet op de stoel van het bestuur gaan zitten. Hij mag dus niet inhoudelijk beoordelen of een besluit van een bestuursorgaan zinvol is en hoe de belangen moeten worden gewogen. Praktisch Staatsrecht, paragraaf 8.4, p. 225-232. Aantal punten: 4 Puntenverdeling: Volledig antwoord: 4 punten c. Nee. In het bestuursrecht geldt geen verplichte procesvertegenwoordiging. Een belanghebbende kan zonder advocaat bij de bestuursrechter procederen. Het mag wel en komt ook vaak voor dat hulp van een rechtsbijstandsverlener wordt ingeroepen. (Opm. er is vanuit gegaan dat Groene Vrede een belanghebbende is in de zin van art. 1:2 lid 3 Awb) Praktisch Staatsrecht, paragraaf 8.1, p. 185-186.
104661.am_v1
Aantal punten: 4 Puntenverdeling: Strekking antwoord Nee: 1 punt In het bestuursrecht geldt geen verplichte procesvertegenwoordiging: 3 punten.
8
NCOI Opleidingsgroep
Publiekrecht - Examennummer 104661 - 8 februari 2014
Eindcijferberekening Maximaal aantal te behalen punten: 100 punten
Let op: Conform artikel 4.8 van het Onderwijs- en Examenreglement (OER) worden de eindcijfers op een decimaal nauwkeurig gewaardeerd. Hierbij wordt niet afgerond, maar afgebroken.
104661.am_v1
Voorbeeld: 5,45 5,4 5,49 5,4 5,52 5,5 5,59 5,5
NCOI Opleidingsgroep
9