Secretariaat: Piet Giel, Korte Bergweg 55, tel 691 12 24
Buurtjournaal, december 2012 Noteer in uw agenda: • Nieuwjaarsreceptie (met voorafgaand concert!), zondag 13 januari. • Donderdag 24 januari: Repair Café in Dinslo (Voor details verwijzen wij u naar de Agenda op de achterpagina)
Met deze Nieuwjaarsgroet van Vredenoord, zoals het er uit zag in het jaar 1960, wenst het bestuur van de Buurt- en Belangenvereniging u een inspirerend en gelukkig 2013! In 2012 vierde Vredenoord haar 60-jarig bestaan. Meer hierover vindt u in dit Buurtjournaal (p 14).
Buurtjournaal, Buurt- en Belangenvereniging Huis ter Heide, december 2012
1
BBVH Buurtjournaal, december 2012 Inhoud • • • • • • • • • • • • • •
Van de bestuurstafel. “Natuur in de Wijk” pagina’s: mededelingen. Beerschoten: Natuur en historie Jubileum: 100 jaar Den Dolder Huis ter Heide: “toen” en “nu” 60 Jaar Vredenoord Een mooi concert in Vredenoord Repair Café in de Spitfire Reactie van Willem van der Linden Uitslag activiteiten enquête In- en rondom Huis ter Heide. Arme Koos . . . Kerstagenda Agenda Buurt- en Belangenvereniging
- Wil Nuijen (voorzitter) - Werkgroep NidW - Claire-Marianne Logger - Jelle van Vliet - Cees Plomp (oud-inwoner) - Wil & Coba Nuijen - Wil Nuijen - Piet Giel - Willem van der Linden - Redactie - Werkgroep RO - Guus Goedebuur - Redactie - Redactie
3 4 5 8 10 14 23 24 26 28 29 33 35 36
Samenstelling van het bestuur Voorzitter Wil Nuijen:
Albert Plesmanring 4,
tel: 692 32 29
Secretaris Piet Giel:
Korte Bergweg 55,
tel 691 12 24
Penningmeester Jelle van Vliet:
Korte Bergweg 39,
tel 691 87 37
Leden Marion Wemekamp: Jan-Kees den Engelsman: Kyra van Ramele: Liz van Munster:
Korte Bergweg 35, Prins Alexanderweg 60, Prins Alexanderweg 84-a, Prins Alexanderweg 56,
tel 696 24 81 tel 693 21 87 tel 693 05 00 tel 693 10 40
Commissies en werkgroepen Naast het bestuur functioneren er diverse commissies/werkgroepen: Werkgroep Natuur in de Wijk Derk de Groot, Jelle van Vliet, Marga Geus, Fenna Gerlings, Sanja Stoutjesdijk, Hennie Oosterveld, Anneke Karsten, Annemarie Bakker. Werkgroep Ruimtelijke Ordening/Verkeer Ruud Geus, Jan-Kees den Engelsman, Wil Nuijen. Redactie Nieuwsbrief: Luut Boeijenga, Kyra van Ramele en Wil Nuijen Kascommissie: Jan Hoekstra & Adri Odding
BBVH Internet site: http://www.huisterheide.nl.ae Girorekening: 2012813, t.n.v. Buurt- en Belangenvereniging Huis ter Heide, te Huis ter Heide
2
Buurtjournaal, Buurt- en Belangenvereniging Huis ter Heide, december 2012
VAN DE BESTUURSTAFEL
Wil Nuijen (voorzitter)
Ik heb het al vaker gezegd, en ik zeg het weer: onze vereniging is er niet alleen voor belangenbehartiging (hoewel we dat zeker serieus proberen te doen). We vormen een buurtschap waar we ook andere zaken met elkaar delen, leuke en interessante dingen. We organiseren wandelingen/excursies, concerten, cursussen, lezingen, wijn- en bierproefavonden en niet te vergeten ons jaarlijkse buurtfeest, en nog veel meer. Zo bleek ons “Repair Café” en onverwacht succes, waar de mensen die de reparaties uitvoerden net zoveel plezier aan beleefden als de mensen die hun defecte spullen kwamen aanbieden. Al snel ontstond dan ook de gedachte om binnenkort weer een Repair Café te organiseren, eind januari. Toen we een dag met de eigenaresse van de Spitfire wilden afspreken bleek dat de Spitfire aan het eind van dit jaar gaat sluiten! Dat betreuren we zeer, en niet alleen omdat we nu naar een andere locatie moeten omzien (dat is gelukt, kijk maar naar de agenda op p 36), maar vooral ook omdat er zo een einde komt aan een traditie. We hopen dat de Spitfire in goede handen over gaat en nog vele jaren een ontmoetingspunt in Huis ter Heide mag zijn. Linda Grollitsch en haar barman wensen wij het allerbeste in hun leven waarin ze nog vaak zullen terugdenken aan al die jaren in de Spitfire, waar ook wij met weemoed aan terugdenken. Van de enquêteformulieren die we met ons vorige Buurtjournaal verspreidden zijn er uiteindelijk 33 ingevuld teruggekomen. Iedereen die de moeite nam om zijn/haar voorkeuren kenbaar te maken, bedanken wij. Elders in dit Buurtjournaal kunt u zien wat de uitslag is en welke conclusies we daaraan verbinden. We kunnen nog jaren voort met activiteiten waarvan we nu weten dat u daar belangstelling voor heeft. Vooral de activiteiten van onze werkgroep Natuur in de Wijk scoren hoog. Ook zijn we blij verrast met een hoge waardering voor (klassieke) concerten in het Witte Kerkje. Dat bracht ons er toe om voorafgaande aan onze Nieuwjaarsreceptie een concert te organiseren in het Witte Kerkje. We vonden enkele gerenommeerde muzikanten bereid om een optreden van hoogstens een uur te verzorgen. Dit is uw kans! We rekenen op de belangstelling van velen. Voor het overige kan ik kort zijn. Leest u dit Buurtjournaal er maar op na. Het staat weer bol van informatie over onze buurt en over de rol die wij daarin proberen te spelen. Eén bijzonder voorval wil hier echter niet onvermeld laten. Op 6 november jongstleden vierden Jan en Wil van Amerongen hun 60-jarig huwelijksfeest. Wie kent ze niet? Ze wonen al zo lang in Huis ter Heide, en Jan is één van de drijvende krachten achter onze buurtband “The Old Railroad Combo”. Ze ontvingen een gelukwens van onze Koningin en onze burgemeester kwam ze persoonlijk feliciteren. Ook het bestuur was met een vertegenwoordiging aanwezig. Het deed ons veel deugd te zien dat er nog andere buurgenoten waren. Enkelen hielpen zelfs om alles in goede banen te leiden. Dat is nog eens goed “noaberschap”. Natuurlijk boden we een mooi boeket bloemen aan, namens u allen.
Jan en Wil van Amerongen zijn blij met elkaar en met ons boeket
In dit Buurtjournaal treft u een inlegvel aan over Burgernet. Deze folders werden ons ter hand gesteld door onze wijkagent. Wij geven ze graag aan u door. Neem er kennis van en meld u aan! Ook Huis ter Heide kan nog veiliger (zie bijvoorbeeld onze laatste Nieuwsflits). Voor nu wensen wij u fijne feestdagen en een voorspoedig 2013!
Buurtjournaal, Buurt- en Belangenvereniging Huis ter Heide, december 2012
3
Deze rubriek wordt verzorgd door onze Werkgroep “Natuur in de Wijk” Hierin staan stukjes en mededelingen die deze werkgroep aanlevert. Na de mededelingen, met plannen voor de komende tijd, treffen we artikelen aan die zijn afgestemd op de tijd van het jaar.
Mededelingen van de werkgroep “Natuur in de Wijk” Activiteitenprogramma 2013 Via een enquête bij het laatste Buurtjournaal hebben we de behoefte aan diverse activiteiten gepeild. Op basis van 33 ontvangen formulieren is er een goed beeld ontstaan van uw belangstelling. Vooral de activiteiten van de Werkgroep Natuur in de Wijk kregen een hoge score. Op grond van de resultaten van de enquête is de Werkgroep van plan om volgend jaar de volgende activiteiten voor u te organiseren: • Voorjaar 2013 - speurtocht voor kinderen in samenwerking met en vanuit Dinslo • Circa juni - moestuinwandeling op de Willem Arntzhoeve te Den Dolder • Circa september - lezing over uilen, zo mogelijk met een wandeling in de buurt • Najaar 2013 - paddenstoelenwandeling. We nodigen u alvast uit om volgend jaar deel te nemen aan deze boeiende buurtactiviteiten. Hou voor de exacte data de aankondigingen in het Buurtjournaal en de Nieuwsbrieven in de gaten.
4
Buurtjournaal, Buurt- en Belangenvereniging Huis ter Heide, december 2012
BEERSCHOTEN: NATUUR EN HISTORIE Verslag van de excursie Beerschoten op 21 oktober 2012 Claire-Marianne Logger Op de frisse herfstmiddag van 21 oktober gaan we met 9 personen op stap. We worden vriendelijk opgewacht door de heer Henk van Limpt, (vrijwilliger van het Utrechts Landschap), onze gids voor deze excursie. De start van onze wandeling is bij het Paviljoen Beerschoten, het info centrum van het Utrechts Landschap. Historie Onze gids vertelt ons dat Beerschoten is ontstaan uit een uithof die behoorde bij het Vrouwenklooster de Bilt (KNMI) en een mannenklooster op het landgoed Oostbroek. In 1680 kocht mr. Jacob Martens, schepen in het vroedschap van Utrecht, een boerderij met 28 morgen grond, die werd omschreven als ‘vanouds genaamd Vrijdthoff van Beerschoten’. Het grondbezit van Beerschoten werd in de 18e eeuw aanzienlijk uitgebreid en was vanaf 1765 in bezit van de familie De Smeth, zoon Pieter erfde het landgoed en breidde rond 1800 zijn bezittingen uit met het landgoed Vollenhoven.
Onze gids vertelt interessante dingen
Beelden in de tuin Intussen lopen we achter het paviljoen, waar op een glooiend grasveld de beelden van Jits Bakker te bewonderen zijn. Deze kunstwerken staan daar
Het landhuis ligt in een prachtige omgeving, vooral nu, in herfsttooi
permanent, helaas zijn er al enkele ontvreemd. Onze gids Henk stelt ons de vraag waarom er dikwijls veel rododendrons rondom oude huizen geplant werden. Natuurlijk voor het mooie glanzende wintergroene blad en de voorjaarsbloemen, maar ook werken deze struiken brandvertragend. Gaandeweg zien we een aantal diepe holen in het gras. Dit is het werk van dassen die verderop hun flatgebouw, of te wel hun dassenburcht hebben. Er zijn 9 dassen geteld, deze kolonie heeft een tunnel gegraven naar het landgoed Vollenhoven. Als het dichtbij te nat wordt dan trekken ze naar een droger gebied. Heel begrijpelijk, Beerschoten is een vochtig gebied, vroeger moeras, de Rijn is afgedamd, zo ontstonden de Kromme Rijn en de Oude Rijn. We staan nu op de gerestaureerde brug en kijken naar de achterkant van Huize Beerschoten, dat dateert
Buurtjournaal, Buurt- en Belangenvereniging Huis ter Heide, december 2012
5
van 1890/91 en is gebouwd in neorenaissancestijl. Kort daarvoor was het oude huis door brand verwoest. Het landgoed was al sinds 1820 eigendom van jhr. J. Steengracht van Oostkapelle.
Onze gids bij één van de beelden van Jits Bakker
Engelse landschapstijl In 1835 werd het landgoed ingericht in de Engelse landschapstijl naar ontwerp van landschapsarchitect Zocher jr. Deze stijl is terug te vinden in het parkbos, de vijver en de meanderend stromende beek die door het landschap loopt. Belangrijk was dat men vanuit het huis een prachtig uitzicht had op de vijver en de beek, en een zichtas naar een groep dennen in de verte. We lopen verder het parkbos in en daar vertelt onze gids ons dat er ergens een ijskelder uit 1835 is. IJskelders werden vroeger op de Noordkant gebouwd met dikke muren van 60 cm dik: op de bodem lagen takkenbossen en bovenop stond meestal een boom. Dit alles voor een goede isolatie. In de winter haalde men dikke brokken ijs uit de vijver. Die konden wel twee jaar bewaard worden. Dat was niet meer nodig nadat er een nieuw soort ijskast op elektriciteit - ontworpen werd. De ijskelder is nu een Rijksmonument. Daarna staan we stil in de z.g. ‘Kathedraal’, aangelegd in 1901. Het is een perceel met oude beuken, waarvan de
6
takken vrij hoog beginnen. Goed om even aandacht aan te schenken. We lopen over een kunstmatige heuvel, de Konijnenberg. Deze ligt prominent in het midden van een stervormig patroon van lanen; daarnaast ligt het Sterrenbos. Aan de andere zijde ligt een perceel met 3000 winterlinden, speciaal aangeplant omdat deze bomen kalk uit de bodem onttrekken, en er is tevens een nectar boom. De boswachter heeft hiervoor een 21-jaren plan. Elke zeven jaar wordt er gedund. Rechts bevindt zich een bos met eikenhakhout, de bomen werden gerooid en geschild voor de olie, die werd verwerkt in de leerfabrieken. Dierenleven Intussen horen we iets over de fauna. Er is een vossenburcht, er zijn boommarters, er nestelen raven, waarvan 5 jongen zijn geringd, er zijn 22 reeën, waarvan 8 kalfjes, en er is een kolonie zwarte spechten. Het is een ook een broedplek voor de bosuil en natuurlijk bewonen allerlei soorten zangvogels dit bos. We horen dat bezoekers hun honden moeten aanlijnen. Als loslopende honden aan jonge reetjes ruiken herkent de moeder-ree de geur van haar jongen niet meer en zal ze haar verzorging staken. We naderen de Goudvissenkom, gegraven in het begin van de 20ste eeuw, hierin werden destijds vissen voor consumptie gekweekt. Deze diepte is nu droog omdat de grondwaterstand door het oppompen van grondwater is gedaald. De bodem is erg humusrijk, waardoor brandnetels, reuzenbalsemien e.d. kruiden goed groeien. Dan lopen we onder de beukenberceau door naar de beukenlaan. Voor ons zien we een open veld met winterrogge. Men is van plan om er een pad doorheen aan te leggen. Verderop, bij een bank, zien we een groep dennenbomen die het eind van de zichtas vanaf het huis vormen. Dan
Buurtjournaal, Buurt- en Belangenvereniging Huis ter Heide, december 2012
zien we een grondwatermeter die de grondwaterstand aangeeft; een eind verderop - onzichtbaar voor ons - ligt het station. We gaan langs de picknickwei, een uitgegraven stuk land waarvan het zand verkocht werd aan het verzakte Wilhelminapark. Onze gids wijst ons op een aangetaste beuk. Daarin nestelt de hoornaar.
naalsgewijs uitgebouwde dwarsgedeelten. De naam ‘Spinnenweb’ is afgeleid van deze plattegrond. In het verlengde van de dwarsgedeelten liggen 4 beukenlanen, die zichtassen vormen. Daarnaast liggen de moestuinen. We komen uit bij het kastanjehek, de grens tussen het landgoed Beerschoten en landgoed Houdringe. De lange beukenhaag vormt min of meer een scheiding. We zien een grote weide, waarop 4 elzen staan. Het is een vochtige plek; ze staan op een wel. Langs de paardenkraal lopen we weer richting Paviljoen. Al met al was het een zeer interessante en boeiende wandeling, uitstekend begeleid door de heer van Limpt.
De huisjes die het ‘spinnenweb’ vormen
Het Spinnenweb komt in het zicht, dit is een groep van 4 aan elkaar gebouwde arbeiders huisjes, uit 1840, met blauw/gele luiken, het is een uniek complex voor landarbeiders die in dienst waren van de toenmalige eigenaar. Het zijn 4 identieke woninkjes. Deze zijn puntsymmetrisch vanuit het midden gegroepeerd op een vierkante plattegrond, met op de hoeken diago-
Projecten op stapel Het Utrechts Landschap heeft 3 projecten op stapel staan: • herstel van de Konijnenberg, door gebruik te maken van corten-staal ringen • herstel van de Goudvissenkom, eveneens met corten-staal ringen en trappen • aanleg van een pad door het roggeveld
Buurtjournaal, Buurt- en Belangenvereniging Huis ter Heide, december 2012
7
JUBILEUM: 100 JAAR DEN DOLDER
Jelle van Vliet
Afgelopen jaar waren er diverse festiviteiten in Den Dolder, vanwege haar 100-jarige bestaan. Op 17 november j.l. was er een slotfeest in de sporthal van DOSC, de Dolderse sportclub. Daar werd het jubileumboek “100 jaar Den Dolder” aan burgemeester Janssen overhandigd. Jubileumboek Dit boek spreekt mij zeer aan omdat ik geboren en getogen ben in Den Dolder. Later werd mijn woonplaats Bosch en Duin. Niet vanwege een verhuizing, maar omdat de grenzen een paar honderd meter gewijzigd werden door de gemeente. Voor de voorzieningen waren wij als gezin voornamelijk op Den Dolder aangewezen. Ontwikkeling Den Dolder Reeds in 1675 was er een vermelding van “Dolder” op een kaart van de Provincie Utrecht. Omstreeks 1900 werd er door de heer Pleines een zeepfabriek in Den Dolder gevestigd omdat de vorige fabriek in Amersfoort door brand verwoest was.
Reclame voor zeep van “De Duif”
8
De personeelsleden uit Amersfoort konden door de aanwezige spoorlijn Utrecht-Amersfoort gemakkelijk naar de fabriek komen; er was een halte Dolderscheweg. De productie van zeeppoeder groeide hard omdat het van een luxeartikel steeds algemener werd gebruikt. Het bedrijf “De Duif” groeide mee, van 73 arbeiders in 1906 naar 151 arbeiders in 1921. Naast uitbreiding van de fabriek kwamen ook arbeiderswoningen tot ontwikkeling. Later, in 1935, zouden de fabrieksgebouwen worden overgenomen door papierindustrie van Straten en Boon en weer later door de huidige Remia, bekend van de margarine en sausen. Daarnaast kwam er de verffabriek Fortis Coatings, ook weer goed voor de werkgelegenheid van Den Dolder. Psychiatrische inrichting Een andere belangrijke vestiging in Den Dolder betrof De Willem Arntsz Hoeve begin 1900. Tot in de achttiende eeuw werden psychiatrische patiënten opgesloten in dolhuizen. Pas later werd er ook aan genezing gewerkt. Men besloot tot een nevenvestiging buiten de stad omdat de genezing beter zou gaan in de rust van de vrije natuur. In 1910-1912 werden er veel nieuwe paviljoens gebouwd waarna er plaats was voor 552 patiënten. U kunt zich voorstellen dat er voor de verzorging van deze patiënten ook veel personeelsleden nodig waren. De ontwikkeling van wegen, scholen, kerken etc. ging voortvarend. Op dit moment heeft Den Dolder zelfs ongeveer 4300 inwoners.
Buurtjournaal, Buurt- en Belangenvereniging Huis ter Heide, december 2012
En zo stond tot begin van dit jaar de monumentale boom op het station van Den Dolder er bij . . . Inhoud jubileumboek In het boek treffen we mooie foto’s aan die mij vaak aan mijn jeugd doen herinneren. Bijvoorbeeld van de lagere school met de Bijbel, de gereformeerde kerk waar ik gedoopt en veel later getrouwd ben. Maar ook foto’s van de vroegere middenstand, bijvoorbeeld kapper Vos, boekhandel van Ee en de garage van Kooy.
. . . tot deze door onoplettendheid werd gereduceerd tot een stronk. Weg monumentale boom. Daarnaast wordt ook nader ingegaan op de twee wereldoorlogen, de infrastructuur, bouwen en wonen en het verenigingsleven. Kortom een mooi naslagwerk voor diegenen die geïnteresseerd zijn in de ontwikkeling van Den Dolder. Het boek is te koop in de regionale boekwinkels of kan worden besteld bij de uitgever via Matrijs.com.
Het station van Den Dolder in 1958. Ook toen stond de monumentale boom er prachtig bij
Buurtjournaal, Buurt- en Belangenvereniging Huis ter Heide, december 2012
9
HUIS TER HEIDE, ‘TOEN’ EN ‘NU’ Herinneringen van een oud-inwoner van Huis ter Heide Cees Plomp Van een oud-inwoner van Huis ter Heide ontving de redactie een geschreven bijdrage, waarin hij herinneringen ophaalt aan de tijd dat hij woonde in Huis ter Heide, de jaren ’30 en ’40 van de vorige eeuw. Ook maakt hij een vergelijking tussen ‘toen’ en ‘nu’. Hij is de zoon van de toenmalige melkboer en ter illustratie van zijn herinneringen bleek de heer Plomp te beschikken over unieke foto’s, die we graag in het artikel opnemen. Vooraf Toen ik onlangs op Google “Huis ter Heide (Gem. Zeist)” intikte, ontdekte ik een baaierd aan websites over deze plaats (rond een half miljoen). Ik was stomverbaasd, omdat ik me Huis ter Heide herinner als een vrijwel onbekende buurtschap uit de dertiger/veertiger jaren van de vorige eeuw. Overigens de meeste van die websites gaan over regelgeving en procedures! De veelheid aan informatie maakte mij nieuwsgierig naar het Huis ter Heide van nu. Wat is er van de buurt geworden die ik nog ken uit mijn jeugd? Wat is er in die 70 tot 80 jaren tussen toen en nu gebeurd? Een paar persoonlijke gegevens: Geboren in januari 1933 in het voormalige pand Prins Alexanderweg 8 en daar gewoond tot de zomer van 1950. Mijn vader was de melkboer van het dorp en één van de ongeveer 20 middenstanders die Huis ter Heide (inclusief Bosch en Duin) in die jaren rijk was. In die periode bestonden er zelfs 2 groentewinkels en 2 kruideniers. We hoefden voor het kopen van eten en drinken niet naar Zeist! Het moet me van het hart Laatst ben ik nog eens door Huis ter Heide gewandeld en ik ben geschrokken van de immense veranderingen. Ik noem er een paar: Er is geen winkel meer te bekennen. Er is hier en daar lukraak gebouwd in allerlei stijlen en de
10
Prins Alexanderweg is als doorgaande weg erg druk en mede door de vele geparkeerde auto’s onoverzichtelijk.
De Prins Alexanderweg, zoals ik hem mij nog herinner uit mijn jeugd
Het Witte Kerkje had aanvankelijk nog een spitse toren
Huis ter Heide is in de loop der jaren ingeklemd geraakt tussen provinciale wegen en de A28, en dat heeft de kleine dorpsgemeenschap geen goed gedaan. Het is dan ook alleszins te waarderen, dat er een buurtvereniging bestaat, die
Buurtjournaal, Buurt- en Belangenvereniging Huis ter Heide, december 2012
de gezamenlijke belangen van Huis ter Heide behartigt en die - gezien de Buurtjournalen - in het geweer komt, als de leefbaarheid in het geding is. Een actief orgaan voor een goede zaak!!
afgenomen. Die melk werd vervolgens uitgevent langs de huizen. Een deel van de melk werd gebruikt om er boter, karnemelk en yoghurt van te maken, alles in eigen beheer. In de 30er jaren kwam er een vrachtauto om het werk te verlichten.
Persoonlijke herinneringen “Huis ter Heidesche Melkinrichting” Zo’n naam doet het goed in een kleine dorpsgemeenschap als Huis ter Heide!
Een vrachtauto maakt het werk lichter
Het bedrijfspand van de “Huis ter Heidesche Melkinrichting”, aan de Prins Alexanderweg
Het bedrijf van mijn vader werd in de 20-er jaren van de vorige eeuw opgericht. Aanvankelijk werd alles met paard en wagen vervoerd.
Melkboer Plomp met zijn paard-enwagen, klaar voor zijn melkronde
’s Morgens, vóór dag en dauw, reed mijn vader naar boeren in de nabijheid van Soest en haalde daar de melk op die kort daarvoor van de koeien was
Het bedrijf groeide gestaag en mijn vader kon zich rond 1940 (met 3 knechten en 1 dienstmeid) de grootste middenstander/werkgever van het dorp noemen,. Na de Tweede Wereldoorlog werden de voorschriften strakker en bleef er geen ruimte over voor eigen verwerking van de melk. Alle producten moesten via de groothandel kant en klaar worden aangevoerd. Begin jaren 50 hebben mijn ouders de zaak overgedaan aan de familie Slootweg. Inmiddels is het pand (Prins Alexanderweg 8) gesloopt, om plaats te maken voor woningen. Het stationnetje Huis ter Heide was in “mijn” tijd door openbaar vervoer uitstekend ontsloten. Vanuit Utrecht - Bilthoven - Bosch en Duin liep het spoor via Huis ter Heide naar Zeist, ook al was het maar met een stoomtreintje - tot begin jaren 40 voor personen en daarna, tot omstreeks 1970, alleen nog voor goederen.
Buurtjournaal, Buurt- en Belangenvereniging Huis ter Heide, december 2012
11
Locomotief onder stoom bij station Huis ter Heide
Zo nu en dan liet de locomotief in Huis ter Heide een met kolen geladen wagon achter. Die werd leeggereden door de plaatselijke kolenboer, om daarna weer gevuld te worden met mijnhout, afkomstig uit de bossen van Dijnselburg.
Het station, zoals ik het mij nog herinner
Vanuit Amersfoort via Soesterberg reed vrij frequent een smalspoor tram door Huis ter Heide naar Zeist, en verder richting Rhenen.
Bij het station boog de tramlijn af naar het zuiden
12
Dat spoortje volgde voor een groot deel de Amersfoortsestraatweg en sloeg bij het stationnetje van Huis ter Heide in een scherpe bocht naar links. Vervolgens liep het parallel aan het treinspoor naar Zeist. Wat er momenteel nog aan herinnert, is het stationsgebouwtje, dat nu café (de Spitfire) is. Het tracé langs de Korte Bergweg is intussen volgebouwd met woningen. De jaren 1940 – 1945 Met het vliegveld Soesterberg als centraal punt, waren in de regio veel Duitse militairen gelegerd. Dat hebben we in Huis ter Heide geweten. De geallieerden bombardeerden talrijke malen het vliegveld en ook de directe omgeving moest het menigmaal ontgelden. Ik herinner me een zondagmiddag tijdens zo’n bombardement. Bij de buren (Prins Alexander weg 6; bakkerij Vreedendaal) sloeg een blindganger door het dak. Een metalen balk boog als een lucifer en de blindganger verdween via plafonds en de vloer in de grond. Mijn moeder en ik waren juist op weg naar de kelder van die buren. Later werd duidelijk, dat een vliegtuig een recht spoor van bomtrechters had achtergelaten, beginnend op het vliegveld en eindigend bij de inslag in de loods van een timmerbedrijf aan de Korte Bergweg. De volgende dag moesten gevangenen uit Kamp Amersfoort de bomrestanten uit de grond halen, wat uiteraard behoorlijk gevaarlijk werk was. Ook voerde de tram dagelijks groepen gevangenen uit Kamp Amersfoort aan. Dezen marcheerden - bewaakt door 2 landwachters met geweren uit begin 1900 - naar het landgoed Zandbergen, dat door de Duitsers gevorderd was. Links bij de ingang van de buitenplaats vanaf de Prins Alexanderweg staat nog steeds de houten loods, waarin de ge-
Buurtjournaal, Buurt- en Belangenvereniging Huis ter Heide, december 2012
vangenen zo’n zeventig jaar geleden houtjes moesten hakken voor houtgasgeneratoren. De bewaking was niet streng. ’s Middags, omstreeks 12 uur, mocht de groep de weg oversteken en kregen de mannen - in de garage van Boggende (thans Koeleman) - brood, verzorgd door de plaatselijke bevolking. Ook familie van de gevangenen was er welkom!
De school in Huis ter Heide (misschien sta ik wel tussen de leerlingen)
Tegen het einde van de oorlog werd Huis ter Heide pleisterplaats tijdens de nacht voor mensen die met fiets en
karretje via de Amersfoortsestraatweg etenswaren gingen halen in Gelderland/Overijssel/Drenthe. De school aan de Korte Bergweg werd gebruikt als slaapplaats en de bevolking van Huis ter Heide zorgde voor stro en - zo goed en zo kwaad als het ging - voor wat eten. Nog één voorval Regelmatig werden in 1944/1945 treinen door geallieerde jagers beschoten en met bommen bestookt. Ook het spoor door Huis ter Heide ontkwam er niet aan. Op een gegeven morgen dook een jager op een treinstel, dat rokend bij het station stond. Vanuit ons zolderraampje kon ik op een paar honderd meter afstand de actie volgen. Het was een boeiend schouwspel! Resultaat? De trein kon ongeschonden haar weg vervolgen, maar een huis naast het station lag in puin. o-o-o-o-o-o-o-o
Buurtjournaal, Buurt- en Belangenvereniging Huis ter Heide, december 2012
13
ZESTIG JAAR VREDENOORD – een mooi jubileum Wil & Coba Nuijen In de maand november vierde woonzorgcentrum Vredenoord haar 60-jarig bestaan. Dat werd gevierd met een symposium, gevolgd door een receptie, met een muziekaal optreden van Laurens van Rooijen en met de uitgave van een herdenkingsboek “Zestig jaar Vredenoord”. Tijdens het symposium (op maandag 26 november) hield ondermeer wethouder de Vries een interessante toespraak, waarin hij de toekomst van het zorgbeleid schetste, toegespitst op kleinere huizen met een eigen identiteit. Vooral huizen met een eigen identiteit (zoals Vredenoord met de identiteit van de kerk der Zevendedags Adventisten) zullen het moeilijker krijgen, onder de toenemende druk van verdergaande integratie en concentratie. Tijdens zijn toespraak liet hij zich ontvallen dat het bestuur van Zeist bepaald geen voorstander is van de door de regering beoogde groei van gemeenten tot minimaal 10.000 inwoners. Dat is een hoopgevend geluid, omdat het tot nu toe gevoerde beleid juist leek aan te sturen op een verdere groei van Zeist tot wel 75.000 inwoners. Zo is er dus toch nog hoop om ons mooie dorp groen en aangenaam te houden. Waarvan akte!
De directrice van Vredenoord, mevrouw Koeweiden benadrukte in haar toespraak de vele veranderingen die de zorg de komende periode zal doormaken. Meer mensen zullen langer afhankelijk worden van thuiszorg. Daar ligt ook een rol van zorgcentra, door zich meer op hun omgeving te gaan richten. Ook lijkt samenwerking tussen centra voor de hand te liggen. Ze benadrukte vooral dat dat allemaal niet ten koste mag gaan van de aandacht voor de cliënten als mens. Ze hield een gloedvol betoog, dat onderstreepte dat men bij Vredenoord alles op alles zal zetten om een hoog niveau van zorgverlening, met liefde voor de hulpbehoevende mens voort te zetten. Dat doet ons deugt. Wij wensen alle betrokkenen van Vredenoord dan ook geluk met dit jubileum, en wensen dat we dit centrum nog lange tijd in goede harmonie in ons midden mogen hebben.
Na afloop was er een geanimeerde receptie
Mevrouw Koeweiden tijdens haar gloedvolle betoog
14
Ter gelegenheid van dit jubileum volgt hier een artikel dat de geschiedenis van Vredenoord beschrijft. Die begint grofweg met de vestiging van een se-
Buurtjournaal, Buurt- en Belangenvereniging Huis ter Heide, december 2012
minarie van de Zevendedags Adventisten op Oud Zandbergen. We brengen de historie tot leven met persoonlijke herinneringen van mensen die een rol speelden. Verrast waren we toen we ontdekten dat één van de huidige inwoners van Vredenoord, als meisje
woonde in één van de villa’s waaromheen Vredenoord is opgetrokken. Zij weet zich nog heel wat te herinneren van onze woonomgeving uit de periode rondom de Tweede Wereldoorlog. Lees dus snel verder.
o-o-o-o-o
ZEVENDEDAGSADVENTISTEN VESTIGEN ZICH IN HUIS TER HEIDE In 1947 kopen de Zevendedags Adventisten (ZDA) kopen het ernstig in verval geraakte landhuis Oud Zandbergen, van bankier Robert May, die het landhuis sinds 1921 in bezit had. In de oorlogstijd hadden de Duitse bezetters het landhuis in gebruik genomen. Door de nabije ligging van de vliegbasis Soesterberg was de omgeving een geliefd doelwit van geallieerde bommenwerpers. Ook het landhuis was behoorlijk beschadigd door een bom inslag. Hoewel de eigenaar May de oorlog overleefd had, wilde hij niet terugkeren naar Oud Zandbergen. Het landgoed werd dus te koop gezet. De bedoeling van de ZDA was om op Oud Zandbergen een theologisch seminarie te vestigen. Al direct in 1948 ging de eerste cursus dan ook van start met 15 leerlingen, van wie 5 vrouwen. Omdat ZDA’s een afwijkende weekindeling hebben (de zaterdag is hun “sabbath”) stoorden bejaarde leden zich nogal aan het gebruikelijke patroon in algemene bejaardenhuizen, waaraan men zich diende aan te passen. Behalve de ‘sabbath’ ging het ook om ‘rein voedsel’ (veelal vegetarisch) en niet roken en vloeken. Ze zochten dus naar een bejaardentehuis voor gelijkgezinden. Met ongeveer 2000 belijdende leden, ging het nog niet om grote aantallen. Toen een Amerikaanse weldoener een schenking deed, zag
men zijn kans schoon. Er werd een werkgroep ingestelde die de oprichting van een eigen bejaardenhuis ging voorbereiden. Deze werkgroep stelde o.a. de volgende regels vast: • De minimum leeftijd voor opname is 50 jaar. • Inwoners zullen 110 gulden per maand betalen indien ze lid van de kerk der ZDA zijn en 125 gulden indien ze dat niet zijn. • Echtparen krijgen één kamer. Alleenstaanden moeten een kamer met anderen delen. • Iedereen is verplicht één keer in de week een bad te nemen. Indien nodig zal een broeder of zuster daarbij behulpzaam zijn. • Iedereen moet aan de ‘wijding kwartiertjes’ deelnemen, te weten ’s morgens om 8:30 uur (voor het ontbijt dus) en ’s avonds om 20:30 uur. Om 22:30 uur gaat het licht uit. Niet ver van het seminarie, aan de Prins Alexanderweg, hadden de dames van Rossem een bejaardenhuis ingericht in een vrijgekomen villa (Vredenoord, PrAW 2). Er was slechts ruimte voor 24 bejaarden, die voor het merendeel op meerpersoonskamers (2 en 3 personen op één kamer) werden gehuisvest. Dat gaf regelmatig problemen, omdat niet altijd kamergenoten goed met elkaar bleken te kunnen opschieten. Men moest woekeren met de ruimte.
Buurtjournaal, Buurt- en Belangenvereniging Huis ter Heide, december 2012
15
Er zat weliswaar een centrale verwarmingsinstallatie in maar die werd gestookt op kolen. Een scholier verdiende er een centje bij door de ketel te stoken.
De oude CV ketel was wel aan vervanging toe
Toen dit bejaardenhuis te koop werd aangeboden hoefde de werkgroep niet lang na te denken. Dit zou het bejaardenhuis worden van de ZDA. Een schenking vanuit de Verenigde Staten maakte uiteindelijk de overname mogelijk.
Het oude Vredenoord, in 1950, voordat de ZDA zich er over ontfermden
o-o-o-o-o
IN 1952 NEMEN DE ZEVENDEDAGS ADVENTISTEN DE VILLA “VREDENOORD” OVER 1952 In 1952 namen de ZDA de villa over en aan het einde van dat jaar trokken de eerste 6 bewoners er in. In dat eerste jaar bestond het personeel uit een directrice (mevrouw Klop, die tot 1970 zou blijven), 3 verpleeghulpen, 5 ver-
16
zorgsters, en mejuffrouw Heiman die de scepter over de keuken zwaaide. Er was een aardige tuin, deels bloementuin, deels moestuin. Enkele bejaarde inwoners spanden zich in om die tuin goed te onderhouden. Eén van de bejaarde inwoners maakte zich verdienstelijk voor het huis zelf. Hij repa-
Buurtjournaal, Buurt- en Belangenvereniging Huis ter Heide, december 2012
reerde letterlijk alles. Daarnaast schilderde hij ook nog, zodat zijn schilderijen al snel overal in het huis aan de wanden hingen. Bij bijzondere gelegenheid maakte hij ook nog gedichten. Eén broeder zorgde voor de kippen, twee anderen hielden de tuin schoon en harkten de paden keurig, vooral op vrijdag, de dag vóór de Sabbath. Iemand zorgde voor de vuilnisbakken en men had zelfs twee uitstekende timmerlui en iemand die veel verstand had van elektriciteit. Herinnering van W. Eijkelenboom (broeder) Ik was nog niet zo lang werkzaam op het kantoor van Vredenoord, toen ik een gesprek had met een van de bewoonsters. Ze vertelde me dat ze al jaren van plan geweest was haar levensavond onder medegelovigen door te brengen. Uiteindelijk was het zover dat ze een plaatsje op Vredenoord kreeg. Veel ruimte was er niet. Ze deelde met iemand anders een kamer van nog geen negen vierkante meter. Ieder had recht op één eigen leunstoel, een klein kastje, een bad, een kleine hangkast en een halve tafel. Jaren van gedwongen dicht op elkaar gepakt samenwonen met een vreemde persoon, met wie men geen persoonlijke banden had, allerlei kleine en grote irritaties hadden haar tot een verbitterde en bedroefde vrouw gemaakt. “Ik wou dat ik maar dood was”, zei ze triest. Herinnering van J.A. de Ruiter (broeder) Het is niet zo moeilijk om twee bevriende zusters of twee broeders op één kamer onder te brengen, maar als de karakters teveel verschilden was er heel wat laveerkunst nodig om de lieve vrede te bewaren. Al snel bleek de capaciteit te gering. Niet alleen ontstond er al snel een lange wachtlijst, maar ook was de exploi-
tatie duur, met slechts 24 inwoners. Men maakte plannen voor uitbreiding naar achteren. Aanbouw van een nieuwe vleugel zou het aantal kamers verdubbelen. Ook zou er een aparte ziekenkamer komen en twee flatjes, waar echtparen zelfstandig konden wonen. Voor die uitbreiding was echter 250.000 gulden nodig. De 2000 leden van het kerkgenootschap der ZDA werden weliswaar geacht om 10% van hun inkomen aan de kerk af te staan, maar een dergelijke uitgave ging de draagkracht van het kerkgenootschap toch te boven. Door verschillende bronnen aan te boren (bijdrage van de gemeente Zeist en giften van enkele begunstigers), lukte het om de benodigde fondsen bij elkaar te sprokkelen. Teneinde de onkosten en een hoge rente op een nieuwe hypotheek te voorkomen deed men een beroep op de leden. Alle broeders en zusters werden opgewekt om “bouwstenen” te kopen. Dat waren certificaten van 25 gulden per stuk. Als men die aanschafte kreeg men een schuldbekentenis en begon de terugbetaling drie jaar later, met 10 jaarlijkse termijnen van 10%. Het ging dus om een renteloze lening. In 1953 begon met de bouw en in 1954 kon het vergrote Vredenoord in gebruik worden genomen. Er was ruimte voor 50 inwoners, verdeeld over één- en tweepersoonskamers. Ook werd de kolengestookte CV ketel vervangen door één die op stookolie werkte. Dat scheelde aanzienlijk in de stookkosten. Uit het ontspanningsfonds werden films en gezellige avondjes bekostigd en ook één keer per jaar een reisje met een touringcar, waarvoor veel animo bestond. Degenen die niet mee konden werden getrakteerd en kregen een mooie schaal fruit, zodat iedereen tevreden was.
Buurtjournaal, Buurt- en Belangenvereniging Huis ter Heide, december 2012
17
Herinnering van P. de Raad (geestelijk verzorger) In het begin was er nog geen TV en vertoonden we af en toe een film. Vaak mooie natuurfilms, maar ook films waar hartelijk om gelachen kon worden, vielen goed in de smaak. Bij mijn pastorale bezoeken had ik naast mijn Bijbel ook altijd een schroevendraaier op zak. Vaak was het zo dat iemand ongeduldig naar mij uitkeek, omdat de radio het niet deed, of een elektrische klok het vertikte de tijd aan te geven. Meestal zat er dan een draadje los. Als dat euvel verholpen was zag je een blij en opgelucht gezicht. Dat was dan een geslaagd bezoek. Het gebeurde eens dat een bejaarde zuster tijdens de avondwijding steeds hardop zat te lachen. Dat deed ze er om. Van alle kanten klonk het: “Hou je toch stil! Hou je mond!”. Het werd alleen maar erger. Ze was een klein vrouwtje en toen het te bond werd heb ik haar uit haar stoel getild en op mijn armen naar haar kamertje op de verpleegafdeling gedragen. Aan de dienstdoende verpleegster vroeg ik om op te letten dat ze ons niet meer tijdens de wijding zou storen. De volgende avond ging heel langzaam de deur van de eetzaal open en wie kwam er al giechelend naar binnen? Alle aandacht was natuurlijk weg. Ik naar haar toe en wat zei ze? “Draag je me weer? Jij sterke beer!”. Dat heb ik toen toch maar niet gedaan. Ze was zo teleurgesteld, ja zelfs kwaad, dat ze me een volgende keer opwachtte achter haar kamerdeur met een volle kan water, om mij een stortbad te geven. Ja, de ervaringen van een geestelijk verzorger waren wel veelzijdig. 1956 In 1956 kon men de villa waar voordien de huisarts Barkey-Wolf praktijk hield (PrAW 4) aankopen. Daarmee werd een volgende uitbreidingsstap moge18
lijk. Na enig gepuzzel werd besloten om de ruimte tussen de oude villa Vredenoord (PrAW 2) en de nieuw verworven villa op te vullen met een nieuw te bouwen tussenvleugel. En zo werd het aantal plaatsen uitgebreid tot 113 bedden. Ook werd van de gelegenheid gebruik gemaakt om een lift te installeren.
De villa die in 1956 bij Vredenoord werd getrokken
En zo zag het er uit na de ingrijpende verbouwing. De oorspronkelijke villa’s zijn nog duidelijk herkenbaar.
De buitenkant werd geheel wit geschilderd, waardoor het geheel meer eenheid en sfeer vertoonde. Het bouwtraject besloeg enkele jaren en werd afgesloten in 1958 Na deze verbouwing, die mede mogelijk gemaakt werd door externe financiering, werd het tehuis ook opengesteld voor mensen die geen lid zijn van de kerk der Zevendedags Adventisten. In 1961 krijgt Vredenoord een ziekenafdeling met dag- en nachtverpleging.
Buurtjournaal, Buurt- en Belangenvereniging Huis ter Heide, december 2012
In 1963 worden er op deze afdeling 14 chronische patiënten verpleegd. 1960 In 1960 bood het bejaardentehuis plaats aan 80 inwoners, verdeeld over ongeveer 30 éénpersoonskamers en iets minder tweepersoonskamers. In 1960 werd een gediplomeerde kok aangetrokken, de heer Fiscalini. In 1969 nam de heer Weitgraven het werk van kok Fiscalini over.
Kok Fiscalini in de keuken die zijn trots was
Herinnering van mevrouw J.H.C. Klop (directrice 1953-1970) Er kwam een echte kok (Fiscalini) uit Zwitzerland, die bij aankomst in zijn toespraak vertelde dat voor Oosterse koningen en Arabische prinsen had gekookt. U begrijpt dat onze verwachtingen hoog gespannen waren. Nu, dat is niet tegengevallen.
Behalve uit de directrice (nog steeds mevrouw Klop) bestond het personeel uit 2 verpleegsters, 1 verpleeghulp, 1 kokkin, 2 keukenhulpen, 7 huishoudhulpen, 1 boekhouder en een geestelijk verzorger (ds. P. de Raad). 1976 Vanaf 1976 werd het aangebouwde deel rondom de villa van Barkey-Wolf afgebroken en geheel opnieuw gebouwd. Een jaar later was de eerste fase gereed. In 1978 was het geheel klaar en voldeed het weer aan de eisen des tijds. Oud-personeelsleden herinneren zich nog de papagaai Koko, in de recreatiezaal. Als het theetijd was en de kopjes rinkelend werden binnengebracht deed Koko het geluid van de rinkelende kopjes en lepeltjes na alsof hij zelf een kopje was. Maar hij had meer noten op zijn zang. Wanneer iemand in zijn buurt een koekje pakte, riep hij luid “lekker”. Kwam een oudere heer in zijn buurt dan liet hij zich ontvallen “is papa er weer?”. Bij een oudere dame volstond hij met alleen “moeke”.
Gedurende vele jaren leidde de heer Piet Tjalsma als hoofd van de Administratie de financiën in goede banen. Als het mooi weer is zien wij hem nog door onze buurt wandelen, achter zijn rollator.
Zo herinneren veel inwoners van Huis ter Heide zich Vredenoord nog wel
Piet Tjalsma, die als hoofd van de administratie een belangrijke rol speelde
In 1980 werden de eisen van overheidswege weer verder opgeschroefd. Vredenoord moest opnieuw “op de schop”. Deze keer kon men het vooral opvangen door schaalvergroting. Men besloot tot uitbreiding met een vleugel
Buurtjournaal, Buurt- en Belangenvereniging Huis ter Heide, december 2012
19
met zogenaamde “aanleunwoningen”. De eerste 20 daarvan werden in gebruik genomen in 1987, onder de naam “Intermezzo”. Er bleek veel belangstelling voor. Daarom besloot men tot verdere uitbreiding. In 1996 werd het totale aantal aanleunwoningen uitgebreid tot 42.
werd fors op de schop genomen. Deze verbouwing kostte 3,8 M€. Deze verbouwing bleek zo ingrijpend dat de inwoners tijdelijk elders ondergebracht moeten worden. Dat bleek gelukkig mogelijk in de buurt, in Rusthuis “de Horst” dat toen met sluiting werd bedreigd. Het aantal personeeleden bedroeg de laatste jaren iets meer dan 100 (ca 75 fte). Uit de toespraak van mevrouw Koeweiden wordt duidelijk dat men omstreeks die tijd veel moeite had om de eindjes aan elkaar te knopen. Het was “er op of er onder”. Gelukkig werd “er op”.
Vredenoord zoals het er 1978 uit zag
Villa “Sparrenoord” (hoek Amersfoortseweg/Prins Alexanderweg, gebouwd in 1895) was ook in het bezit van de ZDA. Men heeft nog onderzocht wat de mogelijkheden zouden zijn om die villa bij Vredenoord te trekken, maar besloot in 2011 deze villa toch af te stoten.
2002 De laatste verbouwing, die begon in het jaar 2000, kreeg zijn beslag in 2003. Het vloeroppervlak van appartementen werd vergroot, maar het aantal appartementen bleef gelijk (100). Vooral het gebouw aan de voorzijde
Vredenoord zoals wij het nu kennen De pen die men uit gaf ter gelegenheid van het 60-jarig jubileum bevat een verrassing Geraadpleegde bronnen: ● Advent Exposé – juni 1988 – 40 jaar Oud Zandbergen ● Klanken uit Vredenoord – okt 1982 - Herinneringsbundel
20
Buurtjournaal, Buurt- en Belangenvereniging Huis ter Heide, december 2012
TERUG OP DE PLEK WAAR ZE OPGROEIDE Als ik goed kijk, zie ik er nog het meisje in dat staat afgebeeld op de foto uit 1940. De dame tegenover me was lang geleden dat meisje, dat staat tussen haar vader en een neef, dochter van dokter Barkey-Wolf. Ze woonde toen in de villa die in 1956 bij het rusthuis Vredenoord werd getrokken. Die villa stond op de hoek Prins Alexanderweg / Korte Bergweg, tegenover bakkerij Vredendaal. Haar meisjesnaam is intussen vervangen door die van haar echtgenoot, met wie ze indertijd de wijde wereld in trok. Ze woonde achtereenvolgens in Zwitserland, Portugal, Angola en Brazilië (São Paulo). In Brazilië woonde ze maar liefst 33 jaar en ze denkt met weemoed terug aan de gelukkige tijd die ze daar beleefde. Haar zoon groeide er op en haar kleinkinderen werden er geboren en wonen er nog steeds. Nadat haar man was overleden keerde ze weer terug naar Nederland. Dat was vijf jaar geleden. Ze werd slechter ter been, doorliep een revalidatietraject en er moest worden gezocht naar een plaats in een verzorgingshuis. Wat een verrassing wanneer er een plaats vrij is in woonzorgcentrum Vredenoord, uitgerekend de plaats waar zij haar jeugd heeft doorgebracht, ook al valt het moeilijk om er de situatie van weleer in herkennen! Heeft ze nog herinneringen aan die tijd? Wel degelijk! Vooral de oorlogsperiode heeft onuitwisbare indrukken nagelaten. Vanwege de nabijheid van de vliegbasis Soesterberg vielen er in deze omgeving regelmatig bommen. Vaak explodeerden die met veel schade tot gevolg, maar andere keren ging het om blindgangers. Ze herinnert zich nog hoe er zo’n blindganger aan de overkant, op het terrein van Oud Zandbergen neerkwam. “Zou die er misschien nog liggen of is hij onschadelijk gemaakt?” vraagt ze zich af. Zo’n luchtaanval leidde tot de nodige paniek. Mensen zochten beschutting in kelders en koeien ontsnapten uit hun weide. Ze weet nog goed hoe er op een gegeven moment koeien in de tuin van hun villa stonden, zich tegoed doend aan het gras van het gazon. Ging ze ’s winters ook schaatsen op de Blooker vijver? Nee, ze had vriendinnen in Bunnik en Bosch en Duin en daarmee schaatste ze graag op de Slotgracht. Dat was voor haar een bekende omgeving, want ze ging naar school bij de Broedergemeente. Ze weet nog dat vooral het onderwijs in de Duitse taal niets te wensen over liet. Voor wie de geschiedenis van de Hernhutters kent is dat niet verrassend. Die vriendinnen heetten overigens Wil en Mar(tje), maar het lijkt toeval dat er aan de Prins Alexan-
Buurtjournaal, Buurt- en Belangenvereniging Huis ter Heide, december 2012
21
derweg een woning stond (en nog steeds staat) met uitgerekend die twee namen: Wil-Mar. Ik vraag naar wat haar opviel toen ze na zo’n lange periode van afwezigheid weer terugkeerde naar de omgeving van haar jeugd. Dan blijkt dat ze snel plaatsen weet te noemen die niet zijn veranderd: Het witte huisje aan de Korte Bergweg, naast Vredenoord, de Prins Alexander Stichting, het station Huis ter Heide (nu de Spitfire) en natuurlijk Oud Zandbergen. Andere plaatsen die ze zich weet te herinneren zijn uitgewist door geschiedenis: - De uitspanning Huis ter Heide, op de hoek van de Amersfoortseweg en de Hobbemalaan (toen nog Ravenhorster steeg). - De levensmiddelenwinkel van de dames Dirksen, aan de Prins Alexanderweg. Langs deze weg vond je toen veel middenstanders, van een melkboer en een sigarenwinkel tot groenteman en bakker. Huis ter Heide was in die tijd een echt dorp. - Van bakkerij Vredendaal (later Altena) weet ze zich te herinneren dat deze heerlijk vers brood bakte. In de oorlogstijd was dat een zegen. Af en toe ging ze met de trein naar het station van Zeist aan de kop van de Slotlaan, of naar Utrecht. Natuurlijk stapte ze dan in bij het stationnetje in Huis ter Heide. Als ze naar Driebergen moest nam ze het tramlijntje dat door de Slotlaan voerde en bij het Rond een mogelijkheid bood tot overstappen op de tramlijn die via de Utrechtseweg naar Utrecht liep. Is ze tevreden als ze terugkijkt op haar leven? Wel degelijk! Ze heeft veel van de wereld gezien en een groot deel van haar leven gewoond in een land waarvan ze de vriendelijkheid van de bevolking en het heerlijke klimaat roemt. Ze kijkt naar buiten, waar de bomen hun blaadjes verloren hebben en de gure herfstwind door de Prins Alexanderweg raast, vol goede herinneringen aan haar tijd in Brazilië. Zelf zal ze er niet meer naar toe gaan, maar haar kleinkinderen komen haar opzoeken. En vanavond zit ze voor de TV om te kijken naar prins Willem Alexander en prinses Maxima die op bezoek zijn in uitgerekend de stad die zij zo goed kent: São Paulo.
22
Buurtjournaal, Buurt- en Belangenvereniging Huis ter Heide, december 2012
EEN MOOI CONCERT IN VREDENOORD Ter gelegenheid van het zestigjarig bestaan van Woonzorgcentrum Vredenoord, vond er op donderdag 29 november een concert plaats in de grote zaal van Vredenoord. Ook buurbewoners waren daarvoor uitgenodigd en als delegatie aanwezig. Eerst speelde de bekende pianist Laurens van Rooyen een aantal nummers. Enkele daarvan waren bewerkingen van bekende werken, andere had hij zelf gecomponeerd. Juist het verhaal, dat hij er bij vertelde maakte het concert extra boeiend. Na een korte pauze zong zangeres Kiona ten Have enkele gevoelige nummers, waarna Laurens van Rooyen weer met pianospel afsloot. Van de toehoorders had hij nog best even mogen doorgaan. Maar ja, aan alles komt een eind. Een van de nummers die hij speelde had als titel “Just a simple love song”. Laurens van Rooyen componeerde het zelf. Het is een mooi, gevoelig nummer. Wilt u het eens horen? Ga dan naar de internet site http://www.youtube.com/watch?v=Gkh6M89J8V8&feature=related U krijgt er mooie beelden van de Vechtstreek. Onderstaand ziet u een foto-impressie van dit optreden.
Laurens van Rooyen achter de vleugel. Zangeres Kiona ten Have zingt “The rose”.
Buurtjournaal, Buurt- en Belangenvereniging Huis ter Heide, december 2012
23
REPAIR CAFÉ IN DE SPITFIRE Piet Giel Tijdens wat brainstormen na een bestuursvergadering kwam Wil met de suggestie om in Huis ter Heide een “Repair Café” uit te proberen: Inwoners van Huis ter Heide kunnen met hun defecte apparaten naar een plaats waar een paar “handige jongens” zich er over buigen om te kijken of ze gerepareerd kunnen worden. Het bestuur vond het een goed idee en Piet sloot zich aan als “handige jongen”. Na ruggespraak bleek ook de Spitfire medewerking te willen verlenen. Op vrijdag 2 november, van 16:00 tot 18:00 uur was het zover. Tot zover de theorie, nu de praktijk nog!!! Wat zou er over ons uitgestort worden? Rijen ongeduldig wachtenden of een doodse stilte? Gelukkig bleek de realiteit ons goed gezind. In twee uur kwamen 7 buurtbewoners met een variëteit aan apparaten langs. Direct gerepareerd werden: • Een stofzuiger • Een fietsendrager (verlichting) • Een bandrecorder • Een printer Een heggenschaar had een onderdeel nodig en een computerbeeldscherm bleek helaas onherstelbaar. Erg aardig vonden wij dat bezoekers nadat hun defecte apparaat onder handen was genomen nog bleven. Ze vonden het gewoon gezellig en vonden het ook interessant om te zien hoe de apparaten van anderen werden open gemaakt en de fout werd gezocht en opgelost.
Mensen die aankwamen met apparatuur mochten ook zelf de handen uit de mouwen steken. Erg leerzaam!
Tot slot geven we graag enkele reacties van de tevreden bezoekers. Gezien de opkomst en de reacties is dit Repair Café is het zeker voor herhaling vatbaar!! “. . . . De mail kwam als geroepen. Jaap met de stofzuiger Els met de printer - die beide een flinke najaarsgriep hadden (de apparaten!) - op naar de Spitfire! Daar stonden Wil en Piet al klaar met reparatie gereedschap (meters en andere hulpmiddelen). Het was echt weer om te klussen; mooie malse regen buiten, wij knus in het café!! . . . . ” “. . . . Even een korte reactie over het Repair Cafe en onze heggenschaar! Erg leuk initiatief en de timing was ook perfect voor onze kapotte heggenschaar. We zijn door jullie goed op weg geholpen, waarvoor dank . . . . “
24
Buurtjournaal, Buurt- en Belangenvereniging Huis ter Heide, december 2012
“. . . . Mijn bandrecorder doet het beter dan ooit! Fantastisch!!!! Ik ben erg blij met deze “wonderbaarlijke genezing” dankzij jullie dappere daden in het Repair Café!!!! Mijn dank is groot. Al mijn oude muziek kan ik nu weer beluisteren . . . ”
Terwijl er hard wordt gewerkt . . .
. . . voorziet de bar ons van lekkere drankjes
(Wegens het succes van ons eerste Repair Café, hebben we besloten om op 24 januari weer een Repair Café te organiseren. Zie de agenda op p 36)
Het is weer winter! Tijd om uw binnenwerk te laten schilderen door een vertrouwd bedrijf uit uw buurt. Voor alle schilder- en behangwerkzaamheden bieden wij u deze winter weer 20% korting op de aanneemprijs. U profiteert daarnaast nog steeds van het lage btw-tarief van 6%. Vraag nu een offerte aan: - Telefoon: 030-6931389 / 06-53383322 - E-mail:
[email protected] Schildersbedrijf Damen – Amersfoortseweg 14 A – 3712 BC Huis ter Heide Buurtjournaal, Buurt- en Belangenvereniging Huis ter Heide, december 2012
25
REACTIE VAN WILLEM VAN DER LINDEN OP ONS VORIGE BUURTJOURNAAL (van september 2012) Van ons gewaardeerde lid Willem van der Linden ontving de redactie een reactie op het vorige buurtjournaal. Graag laten wij u meelezen met wat Willem allemaal te berde brengt. Gefeliciteerd, jullie hebben het weer voor elkaar: een lezenswaardig Buurtjournaal, gevuld met uitbundig geïllustreerde reportages van inmiddels gepasseerde evenementen en een aantal gewaardeerde varia (de Horst, regenwaterinfiltratie, buitenplaatsen) en niet te vergeten - de overpeinzingen van Guus Goedebuur. Wat betreft die laatste bijdrage, waarin Guus het bestuur van onze BBVH prijst voor haar vooruitziende blik, meen ik toch dat hij daarmee ons gemeentebestuur te kort doet. In (en om) Het Rond wordt aanzienlijk verder vooruit gekeken dan wij vaak denken. We weten immers dat - ondanks alle sceptische beschouwingen uit de economische hoek - de mensheid voortvarend op weg is om de basis van ons aller bestaan onderuit te halen, dank zij nog steeds toenemende bevolkingsgroei en de wens van zowel arm als rijk om zich koste wat het kost te verbeteren (verrijken). De verklaring voor die gedragswijze spreekt vanzelf; het zich vermenigvuldigen (procreatie) en het zich verrijken zijn immers plezante bezigheden. Dank zij de aan die activiteiten gebonden gevolgen (uitstoot van broeikasgassen en wereldwijde opwarming) stijgt het zeeniveau. Volgens mij weet ook ons gemeentebestuur dat en zeer consequent onderkent en voorziet het (zie vraag 14 van de HtH Water Quiz in het Buurtjournaal) dat daardoor de helft van Nederland t.z.t. onder water zal staan. Die natte helft dat is vooral de laaggelegen Randstad met steden zoals Amsterdam, den Haag en Rotterdam. Ondertussen houden wij, hoog 26
op de Utrechtse Heuvelrug, droge voeten. Lang voor dat het water tot aan de lippen staat van de Randstedelingen zullen die zich massaal in onze richting bewegen om zich vervolgens in onze voor- en achtertuinen te vestigen. Gelukkig VOORZIET ons gemeentebestuur die volksverhuizing en - voordat Zeist straks de grootste gemeente van Nederland zal zijn - is nu al VOORZICHTIGheidshalve ijverig bezig om bijtijds de a.s. bevolkingsaanwas op te vangen door - ondanks onze ijdele, zelfzuchtige bezwaren - te bouwen tot de laatste boom er bij neer valt. Natuurlijk is daar allereerst uitbreiding van diensten en personeel voor nodig (ergo het vergroten van het gemeentehuis) en daarnaast is een aanpassing (opwaardering ) van onze Zeister gastvrijheid dringend gewenst. Dat laatste kan mooi worden gerealiseerd door vlak bij Het Rond, berooide ramp- pardon Rand-zaligen te accommoderen die nog geen onderdak hebben gevonden en nog steeds wanhopig op zoek zouden zijn naar het “Hogere“ (ergo uitbreiding van hotel Figi en Figi’s culturele faciliteiten door een voor-de-handliggende annexatie en opwaardering van de beschikbaar komende, voormalige gemeentelijke publieksbalie). Gelukkig dat een van de eigenaren van Figi (oud-wethouder Ruimtelijke Ordening) goede contacten heeft met de burgemeester die - zo lezen wij in De Nieuwsbode - regelmatig in het etablissement op de koffie komt. Zo kunnen immers de gezamenlijke belangen ter verruiming en verfraaiing van Het Rond worden gediend en worden kortgesloten, een en ander voor rekening van de belastingbetaler. Helaas moest
Buurtjournaal, Buurt- en Belangenvereniging Huis ter Heide, december 2012
voor de noodzakelijke uitbreiding van het gemeentehuis de Fa. Renes wijken. Op de gekozen manier werd van de nood echter een deugd gemaakt door in totaal vier “milieuonvriendelijke” bedrijven uit de Zeister woonomgeving te verbannen naar het z.g. “buitengebied” (tussen haakjes, de huidige wethouder Ruimtelijke Ordening heeft domicilie in dat “buiten”-gebied. Bevestigt zij daarmee niet de status “Woon” gebied voor Huis ter Heide? Toch?). En, nu wat dichter bij huis over een binnenkort (?) te verwijderen zoveelste boom? Dat rare paaltje rechtsonder op pag. 26 van het Buurtjournaal staat pal tegenover de Alexanderhof aan de oostzijde van de Prins Alexanderweg. Om jullie uit de droom te helpen; ik kan jullie vertellen, het lijkt alsof dat paaltje merkwaardig genoeg weloverwogen is geplaatst. Als jullie de twee foto’s goed hadden bekeken - het plaatje rechtsonder (met de vraag) en zeker ook de foto daarboven - dan hadden jullie de vraag zelf kunnen beantwoorden. Naast het paaltje staat een gevorkte dubbelstam van een Acacia die scheef over het wegdek leunt. Elke voertuig met een hoge carrosserie, zoals bussen en de meeste vrachtwagens, dat aan de rechterkant van de weg in noordelijke richting rijdt, loopt een gerede kans om met die boom in aanvaring te komen en daarbij zowel de boom als het voertuig flink te beschadigen. Door het rare paaltje zal iedere bestuurder geattendeerd worden op de situatie en naar links uitwijken om die aanvaring te voorkomen. Enkele weken geleden stond in De Nieuwsbode in de rubriek “Aangevraagde Vergunningen” van de Mededelingen van de Gemeente Zeist een aanvraag voor het kappen van een boom ter hoogte van nr 78 aan de Prins Alexanderweg (78 is het huisnummer van de Alexanderhof). Ik vermoed - maar wie ben ik - dat het gaat om de genoemde Acacia? Of
die vergunning inmiddels is verleend weet ik niet. Als het inderdaad om die boom gaat dan blijft het merkwaardig waarom die vergunning niet eerder is gevraagd en werd afgegeven, ruimschoots voordat de werkzaamheden aan de Prins Alexanderweg begonnen. Waarschijnlijk is er een gerede kans dat én de boom én het rare paaltje binnenkort zullen verdwijnen1. Een opwaardering van de boom (om haar daar mee nog beschermwaardiger te maken) zou kunnen worden gerealiseerd door het zij op de boom, dan wel aan het rare paaltje, één van de in onze buurtschap bekende groene informatiebordjes te hechten met het opschrift “Boom van Kennis van Goed en Kwaad”, daarmee tevens het nog steeds Paradijselijke van onze omgeving etalerend. Zolang er geen appeltjes aan die boom groeien (onwaarschijnlijk) en we Eva buiten spel houden kan ons, en de boom, niets meer gebeuren.
Het merkwaardige paaltje waarvan intussen duidelijk is waarom het daar stond. Het is nu verwijderd.
1
Intussen is de boom gekapt en is ook het paaltje verwijderd.
Buurtjournaal, Buurt- en Belangenvereniging Huis ter Heide, december 2012
27
IN- EN RONDOM HUIS TER HEIDE Werkgroep Ruimtelijke Ordening Ook deze keer zijn er weer de nodige ontwikkelingen te melden. Dat doen we aan de hand van foto’s. Maar we beginnen met de situatie rondom het Aanpassingsbesluit Wegverbreding A28 (WAB). Verbreding A28 Begin december heeft de minister van Infrastructuur en Milieu zijn besluit naar buiten gebracht inzake de verbreding van de A28. Wij hadden op het Ontwerpbesluit al in april 2011 een Zienswijze ingediend. Het heeft allemaal wat meer tijd gekost dan werd voorzien, maar nu ligt hij er dan toch, het Wegaanpassingsbesluit met daarbij de antwoorden op de uitgebrachte zienswijzen (334 in totaal!). Om een lang verhaal kort te maken, onze zienswijzen blijken “ongegrond”. Het aanbrengen van dubbellaags ZOAB reduceert het rijlawaai aanzienlijk, zodat nog slechts 53 woningen in HtH een hogere geluidsbelasting hebben is toegestaan. Men heeft dan al rekening gehouden met de maximum snelheid die ’s nachts tot 130 km/uur is verhoogd. Voor deze 53 woningen acht men het “niet doelmatig” om een geluidsscherm aan te leggen. Aan deze woningen denkt men daarom te kunnen volstaan met z.g. “gevelmaatregelen”. Wij zoeken nog uit of “gevelmaatregelen” uiteindelijk niet meer gaan kosten dan een geluidsscherm, waar bijna alle inwoners van HtH bij gebaat zullen zijn. Indien dat kansrijk lijkt zullen we beroep instellen tegen het WAB, bij de Raad van State. Prins Alexanderweg Na de reconstructie van de Prins Alexanderweg zag het er even goed uit. Direct na de zomer echter begon men met werkzaamheden langs de Panweg. Het verkeer dat anders over de Panweg zou gaan had al snel de sluiproute over de Prins Alexanderweg
28
ontdekt. Vooral tijdens de spits liep het verkeer daar hopeloos vast. Kinderen konden hun school niet meer bereiken zonder hun leven te riskeren. Het enige wat de gemeente toen nog kon doen was het instellen van een parkeerverbod. Wij hebben intussen een brief gestuurd met concrete suggesties voor het verbeteren van de situatie, niet alleen voor automobilisten, maar ook voor fietsers en voetgangers. Intussen heeft de gemeente een afspraak met ons gemaakt om onze suggesties met ons te bespreken, maar eerst moeten we van het sluipverkeer verlost zijn. Naar verwachting gaat de Panweg nog voor de komende feestdagen weer open. Hopelijk wordt het dan rustiger op de Prins Alexanderweg. Daarna zien we verder, want het kan nog een stuk beter! Hieronder geven we nog een fotoimpressie van de verkeersperikelen die hopelijk snel tot het verleden zullen behoren.
Ook de Korte Bergweg kreeg haar aandeel in de verkeersoverlast. Bij Vredenoord bevindt zich een “flessenhals” doordat daar veel auto’s geparkeerd staan, vaak ook nog verkeerd (op het trottoir namelijk).
Buurtjournaal, Buurt- en Belangenvereniging Huis ter Heide, december 2012
Ook de sluis vóór Vredenoord vormt een “flessenhals” . . .
Sommige automobilisten (je vraagt je soms af die hier te zoeken hebben) parkeren dan maar op het trottoir. Geen voetganger die er nog langs kan. (deze foto’s zijn door verschillende buurtgenoten gemaakt en aangeleverd)
Waardoor het verkeer de Prins Alexanderweg niet meer in kan. Fietsers (en wandelaars) zijn óók de dupe!
Buurtjournaal, Buurt- en Belangenvereniging Huis ter Heide, december 2012
29
Autoboulevard De laatste garage (van Auto Muntstad) nadert nu ook zijn voltooiing. Hopelijk schermt deze het geluid van de A28 een beetje af.
Een bedrijf “sponsort” de ovonde en mag als tegenprestatie daar reclameborden plaatsen. Bedenkelijk!
Reconstructie Krakelingweg Het pand van de laatste garage (Auto Domstad) nadert nu ook z’n voltooiing.
Als we toch zoeken naar “lichtpuntjes”, mag met enige voldoening worden geconstateerd dat de garagebedrijven in ons verzoek om hun verlichting gedurende de avond en nacht te temperen in het algemeen goed opvolgen. Hopelijk zal ook de nieuwkomer zich daaraan aanpassen. De reconstructie van de krakelingweg lijkt geslaagd op enkele kleine puntjes na die nog verbetering behoeven.
Garagebedrijven houden hun verlichting getemperd buiten de bedrijfsuren.
Zoals wij indertijd al bepleitten vindt de verkeersafwikkeling voor de weg naar de autoboulevard plaats met een z.g. “ovonde”. Maar wist u dat deze ovonde wordt gesponsord door een bedrijf? Dat bedrijf mag als tegenprestatie reclameborden bij de ovonde plaatsen. Kijk maar op de foto hieronder. Wij vinden dat bedenkelijk. Reclameborden op zo’n plaats leiden de aandacht van de weggebruikers af, juist op een moment dat ze die goed bij het verkeer moeten houden! 30
Al weer enige tijd geleden werd de Krakelingweg danig onderhanden genomen. Wij hielden ons hart vast. Maar nu alles achter de rug is moeten we erkennen dat hier sprake van verbetering is. De weg is mooi ingepast in zijn (groene) omgeving. De vele beuken die geplaatst zijn, zijn goed aangeslagen. De drempels zijn strak gedimensioneerd (op één na die wat te zwaar is uitgevallen). De LED verlichting is zuinig en adequaat. De verkeersdoorstroming is goed en ontlast delen van Zeist met meer bebouwing en inwoners. Als we kritiek hebben zeggen we het, maar als het goed gaat zeggen we het óók! Verrommeling in Huis ter Heide Soms stuit je op zaken die je niet begrijpt als je je ronde doet door Huis ter
Buurtjournaal, Buurt- en Belangenvereniging Huis ter Heide, december 2012
Heide. Omwonenden maakte ons er op attent en wij gingen er een kijkje nemen, met de camera natuurlijk, zodat u zelf kunt oordelen.
Het hekwerk (met hoogspanning) - met corridor - lijkt ondoordringbaar
Deze poort houdt zelfs een tank nog tegen. Zoeklichten en camera’s hangen hoog aan een paal.
Halverwege de Hobbemalaan ligt een villa (?) verscholen in het bos. In het afgelopen jaar is deze villa voorzien van een beveiliging waar je “U” tegen zegt. Het lijkt wel een penitentiaire inrichting. Rondom het terrein is een dubbel hekwerk geplaatst met daartussen een kale strook van ca 2 m. Bovenop het hekwerk zijn draden gespannen met daarop hoogspanning. De poort is hermetisch gebarricadeerd met een zware, zwarte, stalen deur. Overal waar je kijkt zie je masten met camera’s en schijnwerpers. Zelfs paleis Drakensteyn is niet zo zwaar beveiligd! Dat past toch niet in onze omgeving? Bij navraag is gebleken dat de gemeente Zeist voor deze “ontsporing” ook nog vergunning heeft verleend. Wat vindt u hier nu van?
Iets verderop, langs de Dolderseweg valt een volkomen verwaarloosd en kapotgereden hekwerk te bewonderen. Het ziet er werkelijk niet uit. Kijk maar.
Dit “hek” ontsiert toch onze mooie omgeving?
Als omwonenden wisten wie de eigenaar is, zouden ze hem vragen er iets aan te doen. Voorlopig weten we niet meer dan dat het terrein grenst aan landgoed “De Coburg”. o-o-o-o-o-o-o
Buurtjournaal, Buurt- en Belangenvereniging Huis ter Heide, december 2012
31
UITSLAG ACTIVITEITEN-ENQUÊTE Bij ons Buurtjournaal van september 2012 zat een los enquêteformulier. 34 leden namen de moeite om dit formulier in te vullen en terug te bezorgen, waarvoor dank. Op grond hiervan ontstaat een duidelijk beeld van wat onze leden van ons aan activiteiten verwachten. Daar zullen we de komende tijd rekening mee houden. Onderstaand treft u het overzicht van de scores aan. Enkele zaken springen er direct uit: • Wijnproefavond • Uilenwandeling • Moestuinwandeling • Publicatie van wandelingen/fietstochten in ons Buurtjournaal • Natuurlezingen (o.a. over vlinders of trekvogels of de natuur in Australië) • Vroege-vogel-wandeling • Vleermuizen wandeling • Paddenstoelenwandeling • Cursus computergebruik en digitale fotografie • Bierproefavond • Klassieke concerten in het Witte Kerkje • Fietstochten We zien dat de activiteiten van de Werkgroep Natuur in de Wijk zich in een grote belangstelling mogen verheugen. Dat zal hen zeker stimuleren! De wijnproefavond en de cursus computergebruik hebben we maar direct opgenomen in ons programma voor de komende winterperiode. Maar ook een activiteit die we niet in de enquête hadden opgenomen blijkt intussen op een goede belangstelling te mogen rekenen. Ik bedoel het Repair Café. Zie het artikel elders in dit Buurtjournaal. Het was zo maar een idee, maar het blijkt aan te slaan. Ook nog vrij veel belangstelling bestaat voor de volgende activiteiten: • Introductie sociale media • Maaltijd avond • Kookles • Concerten eigentijdse muziek • Informatie-avond zonnepanelen/regenwater-afvoer In dit Buurjournaal ziet u dat we al direct gebruikmaken van de resultaten van deze enquête. We organiseren (zie de agenda op p 36): • Een Nieuwjaarsreceptie die wordt voorafgegaan door een klassiek concert (in het Witte Kerkje) • Een wijnproefavond (s.v.p. vooraf aanmelden) • Een computercursus (s.v.p. vooraf aanmelden) • Herhaling van ons Repair Café (in Dinslo i.p.v. in de Spitfire!) Daarnaast zullen we onze jaarvergadering combineren met een interessante natuurlezing. De overige zaken blijven even liggen als een belofte voor de toekomst. Minstens zo belangrijk is dat we nu ook weten waarmee we u géén plezier doen. Zo hoeven we onze krachten daaraan niet te verspillen.
32
Buurtjournaal, Buurt- en Belangenvereniging Huis ter Heide, december 2012
+++ ++
Gem. over respons
++ ++ +++ +++ ++ ++ ++
Gem. over score
++ +
Aantal respondenten Vragenavond “digitale fotografie” Cursus “digitale fotografie” (bijvoorbeeld een cyclus van 5 avonden) Vragenavond “computergebruik” Cursus “computergebruik” (bijvoorbeeld een cyclus van 5 avonden) Introductie “sociale media” (Facebook, Twitter, etc.) Creatieve Workshop (boetseren, tekenen, schilderen, of iets dergelijks) Percussie workshop (ofwel ”samen trommelen”) Wijnproefavond (op een locatie bij ons in de buurt) Bierproefavond (op een locatie bij ons in de buurt) Maaltijdavond (in bijv. Dinslo, gecombineerd met lezing) Kookles (bijvoorbeeld Japans koken) Concerten in het Witte Kerkje, eigentijdse muziek Concerten in het Witte Kerkje, klassieke muziek Kaartavond (bijv. klaverjasavond) Bosloop op een zomeravond Fietstocht (op een avond of in een weekeinde) Informatie-avond over zonnepanelen en/of regenwater afvoer Dart-avond (pijltjes werpen op een bord) Vliegerfeest (eerst samen vliegers maken en daarna oplaten) Fotowedstrijd Paddenstoelenwandeling Vleermuizen wandeling (met bat-detector en lezing) Uilen wandeling (met lezing) Moestuinwandeling (bijvoorbeeld op de Willem-Arntzhoeve) Wandeling in de Hortus Botanicus in Utrecht Presentatie over vlinders (eventueel met wandeling) Vroege Vogel Wandeling Speurtocht (voor kinderen) Publicatie van wandelingen/fietstochten in ons Buurtjournaal Natuur-lezingen (over bijvoorbeeld de natuur in Australië)
% van respons
+++ ++ + + + ++
totale respons
prioriteit + ++ + ++ +
UITSLAG ACTIVITEITEN ENQUETE BBVH, september 2012
29 35 26 35 32 24 12 47 29 38 35 32 65 12 12 41 29 9 15 24 47 47 59 44 41 44 44 12 53 38
6,7 7,7 7,6 7,8 6,6 5,9 6,0 7,8 7,0 6,8 6,8 6,6 7,5 5,8 7,0 7,0 6,8 6,0 5,4 7,1 7,8 7,8 7,9 8,0 7,9 7,7 7,7 7,8 8,6 7,8
2,0 2,7 2,0 2,8 2,1 1,4 0,7 3,7 2,1 2,6 2,4 2,1 4,9 0,7 0,8 2,9 2,0 0,5 0,8 1,7 3,6 3,7 4,6 3,5 3,3 3,4 3,4 0,9 4,5 3,0
34
Het door ons georganiseerde Repair Café bleek een groot succes. (zie p 24)
Buurtjournaal, Buurt- en Belangenvereniging Huis ter Heide, december 2012
33
ARME KOOS . . .
Guus Goedebuur
Dat is toch zielig voor onze burgemeester, Koos Janssen. Om een beetje bij te verdienen stopt hij ook nog wat van zijn tijd en energie in bijbaantjes. Van een burgemeestersalaris kun je ook niet echt goed rondkomen. Zo was hij onder meer voorzitter van het College van Toezicht van Amarantis, een onderwijsinstelling die iets te groot gegroeid was, onder het toeziend oog van het College van Toezicht nog wel! Daar was hij wel op zijn plaats overigens, want onze burgemeester houdt wel van “groot” en “prestigieus”. Overal waar hij burgemeester was moest het gemeentehuis vernieuwd en uitgebreid worden, na veel hangen en wurgen dus ook in Zeist. Wij zullen daar te zijner tijd nog de rekening voor gepresenteerd krijgen. Maar toen kwam Amarantis in grote problemen. Men beschikte over meer gebouwen dan men kon vullen met de leerlingen die zich meldden en het hoofdkantoor was ook al “prestigieus”. En dan de salarissen die het bestuur zichzelf toeschoof! Gelukkig allemaal onder het toeziend oog van het College van Toezicht, dat wel “toezag” maar niet ingreep. De onderwijsinstelling ging uiteindelijk kopje onder en Koos Jansen was ineens geen voorzitter meer van het College van Toezicht. Dat moet voor hem een behoorlijke aderlating zijn geweest! Toen werd het een hele tijd stil, want een deskundige commissie moest uitzoeken wat er nu precies allemaal was mis gegaan. Nou, er bleek heel wat mis gegaan, vooral in de topstructuur van Amarantis. Ook onze Koos komt er niet zonder kleerscheuren van af. Gelukkig heeft hij “er veel van geleerd”, zoals hij zelf zegt. Een lering waar wij in Zeist hopelijk ook ons voordeel mee kunnen doen. Misschien dat de enorme bouw en vernieuwingsambitie van Zeist nu toch een beetje getemperd wordt. Dat had Koos echter al eerder kunnen leren uit reacties vanuit de Zeister samenleving. Want, dat moet ik hem nageven, hij heeft zich altijd sterk gemaakt voor een goede relatie tussen het gemeentebestuur en de burgers van Zeist. In Huis ter Heide heeft hij een goede indruk achtergelaten met de Interactieve Planvorming voor de bouw van een woonwijk op de sportvelden. En ook als er een diamanten bruiloft te vieren is laat hij zich van zijn aimabele kant zien. De Zeister gemeenteraad heeft uiteindelijk toch haar vertrouwen in Koos (als burgemeester) uitgesproken, al hadden ze wel een paar lastige vragen te stellen. Zoals het spreekwoord immers zegt “vertrouwen komt te voet, maar gaat te paard”. En Koos heeft kennelijk zijn les wel geleerd intussen, dus met dat vertrouwen kan het hopelijk op termijn ook weer goed komen. Onze burgemeester heeft overigens onmiskenbaar affiniteit met het onderwijs. Dat blijkt uit de wijze waarop hij vergaderingen voorzit: als een schoolmeester! Ja, Guus Goedebuur zit ook wel eens op de publieke tribune als de raad vergadert. En daar ergert hij zich wanneer onze burgervader dreigt om iemand uit de zaal te laten zetten die van zijn gevoelens blijk geeft door te applaudisseren of door een bordje omhoog te houden. Dat vind ik ronduit stuitend en ik zie gewoon dat degene die zó terecht wordt gewezen zich voorneemt “hier kom ik nooit meer terug”. Zo ontmoedig je toch juist burgers om zich met gemeentelijke zaken bezig te houden? Maar verder hebben we er een burgemeester aan die toch ook zijn goede kanten heeft. Daarom reken ik er maar op dat hij - door ervaring wijs geworden - de belangen van de burgers van Zeist (en Huis ter Heide) beter zal dienen dan die van de leerlingen en docenten van Amarantis.
34
Buurtjournaal, Buurt- en Belangenvereniging Huis ter Heide, december 2012
FEESTDAGEN AGENDA KERSTPROGRAMMA VAN HET WITTE KERKJE -
-
Zondag 23 december, 17:00 uur: Kerstspel voor jong en oud Men voert een minimusical op over een “buurtsuper” waar klanten kunnen sparen voor een gratis kerstfeest. Daarnaast zingt men liederen onder begeleiding van orgel en saxofoon. Maandag 24 december, 22:00 uur: Kerstnachtdienst m.m.v. de cantorij. Dinsdag 25 december, 10:00 uur: Kerstdienst, gezinsviering.
ACTIVITEITEN VAN HET UTRECHTS LANDSCHAP Za 22, zo 23, za 29, zo 30 dec en di 1 jan Schaapskooi Heidestein is in gebruik als informatiecentrum. Dit centrum zal extra geopend zijn tijdens de kerstvakantie, van 13.30 - 16.30 uur. Kinderen mogen helpen met het voeren van de Drentse heideschapen om half vier. Men kan koffie/thee, cup-a-soup, glühwein, fris en koeken kopen. Landgoed Heidestein is gelegen tussen Driebergen en Zeist. Locatie: Schaapskooi op Heidestein Ingang via Prinses Margrietlaan in Zeist. Volg bordjes ‘Schaapskooi’. Honden niet toegestaan.
Dinsdag 25 dec (1e Kerstdag) en woensdag 26 dec (2e Kerstdag) Kerstdagen op Heidestein, met levende kersstal, muziek, houtvuur en catering binnen en buiten. Van 11.00 uur tot 16.30 uur
Zaterdag, 29 dec Sinds half 2011 is Het Utrechts Landschap eigenaar van Landgoed De Paltz. De oorsprong van De Paltz gaat terug naar 1876. Het landschapsontwerp was in handen van Copijn en Springer. De particulieren die in de loop der jaren eigenaar zijn geweest, hebben hun signatuur nagelaten. Dit maakt van De Paltz een afwisselend landgoed met verrassende details. Het landgoed ligt midden in het hart van de Utrechtse Heuvelrug. Door de aankoop is het landgoed als groene schakel voor de Utrechtse natuur veiliggesteld. Voorlopig is het landgoed nog afgesloten en kan alleen bezocht worden tijdens de tweewekelijkse excursie op zaterdagmiddag (zie Buurtjournaal sept, p 9). • Start: hoofdingang van Landgoed De Paltz aan de Van Weerden Poelmanweg, Soest (N413) • Tijdstip: 14:00uur, duur: ca. 1,5 uur • Vooraf aanmelden is niet nodig, deelname is gratis
Zaterdag, 5 januari: MOLEN TOT MOLENWANDELING MET GLÜHWEIN Bezoekers van Molen De Hoop kunnen onder leiding van een gids wandelen naar de Loenderveense Molen. In beide molens geven de molenaars uitleg over de techniek en de geschiedenis van de molen. De wandeltocht van ca. 7 km gaat langs de rivier de Vecht. Om weer op temperatuur te komen staat er in Molen De Hoop na afloop een glaasje Glühwein klaar. Verzamelen: 11:45 uur bij molen De Hoop, Dorpsstraat 106, Loenen a/d Vecht. Start wandeling: 12:00 uur. Molendonateurs en Beschermers van het Utrechts Landschap € 3,00 / niet-beschermers € 4,00. Vooraf reserveren is niet nodig.
Buurtjournaal, Buurt- en Belangenvereniging Huis ter Heide, december 2012
35
AGENDA BUURT – EN BELANGENVERENIGING Zondag 13 januari: Nieuwjaarsreceptie van onze vereniging in het Witte Kerkje. Van 15:00 – 16:00 uur: concert Wilma Thalen (viool) en Marjolein Bakker (piano) verzorgen een sprankelend Nieuwjaarsconcert. Ze spelen melodieuze salonmuziek van Strauss, Lehár, Kreisler en Elgar, geheel in stijl van de tijd van het jaar. Daarnaast brengen zij Latijns-Amerikaanse muziek van de bekende componist Astor Piazolla uit Argentinië. (Zijn muziek (gespeeld op de bandoneon) bewoog prinses Maxima tot tranen tijdens haar huwelijksplechtigheid waarop zij trouwde met prins Willem-Alexander.) Wij kennen Wilma Thalen van optredens tijdens de concertreeks in het Witte Kerkje, vorig jaar (zie foto). Ze gaf onlangs nog een aantal concerten op Curaçao. Ze draagt LatijnsAmerikaanse muziek een warm hart toe. Wilt u meer weten van Wilma? Kijk dan op: http://www.wilmathalen.com/ Marjolein Bakker debuteerde op 17-jarige leeftijd in het Concertgebouw te Amsterdam met het pianoconcert van Kabalevsky. Zij behaalde het diploma “uitvoerend musicus” aan het Utrechts conservatorium, bij Herman Uhlhorn. Aan datzelfde conservatorium studeerde zij vervolgens voor de aantekening “Kamermuziek”. Zij is de vaste begeleidster van diverse instrumentalisten en vocalisten en is sinds enige jaren ook actief als componist. Zij zette gedichten van o.a. Annie M.G.Schmidt, Ivo de Wijs en Patsy Beckx op muziek. Wilt u meer weten van Marjolein? Kijk dan op: http://www.marjoleinbakker.nl/
Van 16:00 – 18:00 uur: receptie Met veel buurtgenoten, drankjes en lekkere hapjes en een diashow van alle activiteiten van het afgelopen jaar. U komt toch óók? Donderdag 24 januari, 19:30-21:30 uur: Repair Café in Dinslo (De Spitfire sluit helaas eind 2012). Na een succesvolle start op 2 november (zie p 24), zullen Piet en Wil weer klaar zitten om u te helpen uw defecte apparaten weer aan de praat te krijgen. Vrijdag 8 of 15 februari, 20:00 – 22:00 uur: Wijnproefavond. Al weer enige tijd geleden hielden wij onze laatste wijnproefavond. Tijd voor een herhaling! Afhankelijk van het aantal deelnemers op de Prins Alexanderweg 84-a, of in Dinslo. Kosten per deelnemer bedragen € 10. Meld u vooraf aan als wilt deelnemen. Dat kan bij: Wil Nuijen – Albert Plesmanring 4 – telefoon 692 32 29 – E-mail:
[email protected]. In februari/maart een cursus “computergebruik” van 6 avonden. Op veler verzoek herhalen we de cursus “computergebruik”. De inhoud van de cursus wordt afgestemd op uw wensen. Zo mogelijk zal deze cursus worden gegeven in de “huiskamer” van Dinslo. Maar eerst willen we graag weten op hoeveel deelnemers we kunnen rekenen en welke avond (dinsdag of donderdag) het beste uitkomt. Voor de complete cursus brengen we een bedrag van € 30 in rekening (voor zaalhuur, koffie, kopieën). Maak uw belangstelling kenbaar door een E-mail of briefje naar: Piet Giel – Korte Bergweg 55 – telefoon 691 12 24 – E-mail:
[email protected]. 36
Buurtjournaal, Buurt- en Belangenvereniging Huis ter Heide, december 2012