Buurtenquête Walhof, Roessingh, ‘t Sander Aanleiding De gemeente Enschede wil bewoners meer zeggenschap geven over het onderhoud en de veiligheid in de eigen buurt. Daarom is besloten om voor alle buurten in Enschede een wijkbeheerplan op te stellen, waarin de afspraken voor onderhoud en veiligheid worden geregeld: wat doet de gemeente en wat doen de bewoners zelf. Over de buurtenquête Om te weten wat er onder bewoners leeft ten aanzien van de woon- en leefomgeving, is besloten om per buurt onderzoek te doen. Hiervoor worden drie instrumenten ingezet: een schriftelijke buurtenquête; een digitale buurtenquête; een buurtwandeling. Voor de schriftelijke buurtenquête worden huis-aan-huis vragenlijsten verspreid over het onderhoud van de buurt. Inwoners kunnen de ingevulde vragenlijsten gratis retourneren in een antwoordenvelop of de vragenlijst online invullen (de digitale buurtenquête). Inwoners die lid zijn van het EnschedePanel ontvangen ook een uitnodiging per e-mail voor de digitale buurtenquête. Naast de schriftelijke en digitale buurtenquête, organiseert de gemeente ook een buurtwandeling. Hierbij lopen buurtbewoners, samen met een medewerker van de gemeente, een ronde door de buurt om belangrijke aandachtspunten aan te wijzen. De resultaten van de schriftelijke en digitale buurtenquête en de buurtwandeling zijn het begin van het wijkbeheerplan. In de periode 2011-2015 wordt voor iedere Enschedese buurt een wijkbeheerplan opgesteld. Leeswijzer In deze nieuwsbrief staan de resultaten van de schriftelijke en digitale buurtenquête voor Walhof, Roessingh, ‘t Sander beschreven. De antwoorden zijn ondergebracht in een aantal onderwerpen: 1. inleiding; 2. algemeen oordeel over netheid en veiligheid in de buurt; 3. oordeel specifieke plekken in de buurt; 4. bijdrage van inwoners aan een nette en veilige buurt; 5. sociale contacten.
1
1. Inleiding De buurt Walhof, Roessingh, ’t Sander is gelegen in Enschede Noord. Figuur 1 laat zien welke straten tot deze buurt behoren. Figuur 1 Walhof, Roessingh, ‘t Sander
Respons Walhof, Roessingh, ’t Sander telt 1.086 huishoudens. Deze zijn allemaal benaderd. Daarnaast zijn er 130 inwoners uit de wijk lid van het EnschedePanel. In totaal hebben 197 personen deelgenomen aan de buurtenquête. Hiervan is een op de zes lid van het EnschedePanel. Bijna driekwart heeft deelgenomen via de huis-aan-huis verspreide uitnodigingsbrief. Tabel 1 toont een overzicht van de respons.
2
Tabel 1 Responsoverzicht. omschrijving
aantal
aantal huishoudens in de buurt
1.086
aantal leden van het EnschedePanel in de buurt
130
aantal deelnemers schriftelijke buurtenquête
20
aantal deelnemers digitale buurtenquête en lid van EnschedePanel
36
aantal deelnemers digitale buurtenquête en niet lid van EnschedePanel
141
totaal aantal deelnemers schriftelijke en digitale buurtenquête
197
Betrokkenheid Bijna een kwart heeft geen interesse om verder betrokken te worden bij de ontwikkeling van het wijkbeheerplan (tabel 2). Bijna drievijfde ontvangt graag de resultaten van het onderzoek en een kwart wil uitgenodigd worden voor een buurtbijeenkomst over de resultaten. Een op de zeven wil graag uitgenodigd worden voor de buurtwandeling. Tabel 2 Wijze waarop men verder betrokken wil worden bij de ontwikkeling van het wijkbeheerplan. Meerdere antwoorden mogelijk (n=218) ik ontvang graag resultaten van dit onderzoek
percentage 68%
ik word graag uitgenodigd voor het buurtgesprek of de informatieavond in mijn buurt
28%
ik word graag uitgenodigd voor de buurtwandeling
16%
geen belangstelling
22%
2. Oordeel over de buurt Deelnemers aan de buurtenquête is gevraagd naar een algemeen oordeel over de veiligheid en netheid van de buurt en naar het oordeel op een aantal aspecten hiervan. Algemeen oordeel over de buurt Twee derde van de deelnemers aan de buurtenquête (64 procent) vindt de eigen buurt veilig. En een bijna even groot deel vindt de eigen buurt schoon en netjes (66 procent). Een op de zes deelnemers(15 procent) aan de buurtenquête bestempelt de eigen buurt als niet veilig. Een nagenoeg gelijk percentage, namelijk 14 procent, vindt de eigen buurt niet schoon en netjes (figuur 2).
3
Figuur 2 Algemeen oordeel over de veiligheid en de netheid van de buurt.
Ik vind mijn buurt veilig (n=191)
5%
59%
Ik vind mijn buurt schoon en netjes (n=194)
5%
61%
0% zeer eens
25% eens
21%
21%
50% neutraal
75% oneens
11% 4%
10% 4%
100% zeer oneens
Oordeel over aantal aspecten van netheid en veiligheid in de buurt Deelnemers aan de buurtenquête zijn het meest tevreden over het openbaar groen en de hoeveelheid verlichting in de wijk. Respectievelijk 88 en 82 procent is hier tevreden over. Ook over het onderhoud van de verlichting en het openbaar groen en de hoeveelheid speeltoestellen en parkeergelegenheid is de meerderheid tevreden. Bijna driekwart (72 procent) voelt zich veilig in de eigen buurt. Voor alle ondervraagde aspecten in figuur 3 geldt dat hier meer deelnemers positief dan negatief over zijn. Als deelnemers ergens negatief over zijn, dan is dit het vaakst over de verkeersveiligheid, de hoeveelheid parkeergelegenheid en het onderhoud van het wegdek en de stoep. Zo vindt 30 procent de wijk niet verkeersveilig; vindt 27 procent dat er onvoldoende parkeerplekken zijn in de wijk en is 24 procent ontevreden over de onderhoud van het wegdek en de stoep (figuur 3). Deelnemers aan de buurtenquête die zich over één of meerdere aspecten van de netheid en veiligheid in de buurt negatief uitgesproken hebben, konden dit toelichten. Hier wordt onder meer gezegd dat in de Kottendijk te hard wordt gereden, dat er hier veel sprake is van sluipverkeer, waardoor deze straat druk is. De Walhofstraat wordt door meerdere deelnemers onveilig gevonden, omdat dit een smalle straat is. Bij ’t Roessingh is sprake van een drukke en onoverzichtelijke verkeerssituatie. Andere zaken die de deelnemers aan de buurtenquête nog aangeven zijn dat de bankjes in het Van Heekpark en het openbaar groen onvoldoende worden onderhouden.
4
Figuur 3 Oordeel over aspecten van netheid en veiligheid in de eigen buurt. (nmin=190) Er is voldoende groen in mijn wijk Er is voldoende verlichting aanwezig Ik voel mij veilig in mijn buurt
34%
54%
14%
68%
8%
11%
Er is voldoende parkeerruimte
9%
Er zijn voldoende speeltoestellen aanwezig
8%
61%
13% 7%
57%
19% 10% 10% 14% 13%
46%
11% 14%
47%
Mijn wijk is verkeersveilig
23%
42%
Er is voldoende meubilair aanwezig 7% De speeltoestellen worden goed onderhouden
28% 0%
niet eens en niet oneens
20%
27% 21% 33%
19%
14% 10%
25%
38% 32%
Het meubilair is schoon
eens
19% 7%
52%
Het wegdek en trottoir worden goed onderhouden
zeer eens
10%5%
64%
De openbare verlichting wordt goed 10% onderhouden Het groen is goed onderhouden
6%
10%
13% 6%10%
10%
31% 15%
25%
50%
oneens
zeer oneens
75%
19% 100% weet niet
Wie is verantwoordelijk? Deelnemers aan de buurtenquête zien in de meeste gevallen de gemeente als meest verantwoordelijke partij voor de uitstraling van de openbare ruimte. Voor vier onderdelen van de uitstraling van de openbare ruimte is deelnemers aan de buurtenquête gevraagd aan te geven of de verantwoordelijkheid hiervoor vooral bij de gemeente of vooral bij inwoners ligt. Vooral het onderhoud van weg, straat, stoep en lantaarnpalen vinden deelnemers aan de buurtenquête een verantwoordelijkheid van de gemeente. Maar liefst 93 procent acht de gemeente hier vooral verantwoordelijk voor. Ook het onderhoud van groen en van recreatieve voorzieningen en speeltoestellen ziet men vooral als een verantwoordelijkheid van de gemeente. Voor zwerfafval zien deelnemers ook een verantwoordelijkheid weggelegd voor bewoners. Bijna twee derde (63 procent) vindt dat bewoners hierbij minstens een gezamenlijke verantwoordelijkheid dragen met de gemeente. Een vijfde (19 procent) vindt het opruimen van zwerfafval vooral een verantwoordelijkheid van bewoners (figuur 4).
5
Figuur 4
Wie, gemeente of bewoners, is het meest verantwoordelijk voor de volgende aspecten? (nmin=193) Onderhoud van de weg, straat, stoep, lantaarnpalen.
93%
Onderhoud recreatieve voorzieningen en speeltoestellen.
6%
89%
Het groenonderhoud in uw buurt.
9%
83%
Zwerfafval
14%
37% 0%
vooral gemeente
44%
25%
50%
gemeente en bewoners
19% 75%
100%
vooral bewoners
3. Specifieke plekken in de buurt In de buurtenquête is inwoners gevraagd naar de plekken in de buurt die zij als fijn ervaren en de plekken die aandacht verdienen. Inwoners konden hierbij ook foto’s insturen. Hiervan is door de inwoners van deze wijk geen gebruik gemaakt. Fijne plekken in de buurt De parken in deze buurt, het Van Heekpark en het Ledeboerpark domineren de lijst met door inwoners genoemde fijne plekken. De parken zijn mooi, groen, bieden rust en ruimte en zijn ideaal om te wandelen, alleen, met de hond of met de (klein)kinderen. Voor een aantal bewoners geldt dat zij op een van de parken uitkijken. Verder wordt meermaals ‘het winkelcentrum’ genoemd. Eenmaal wordt dit gespecificeerd als het winkelcentrum in Roombeek, dat niet in deze wijk ligt. De redenen hiervoor is dat men hier dagelijkse boodschappen in de buurt kan doen, en dat het een plek is om mensen/buurtbewoners te ontmoeten. Plekken die aandacht behoeven Het Van Heekpark wordt ook enkele keren genoemd als een plek waarvoor volgens de bewoners meer aandacht nodig is. Dit heeft vooral te maken met de grote hoeveelheid zwervers in het park. Ook zijn er enkele donkere stukken in het park die in de avonduren een onveilig gevoel veroorzaken. Het braakliggende terrein aan de Kottendijk (tegenover de achterzijde van de Aldi) wordt ook vaak genoemd omdat het verpaupert, er is veel leegstand en het terrein biedt in het algemeen geen fraaie aanblik. De stoepen en de straat (vooral het laatste stuk tussen de Deurningerstraat en de singel) van de Kottendijk zijn in zeer slechte staat. De drempels in deze straat zijn ook erg hoog. Verder is er parkeeroverlast in deze straat. De Lyceumlaan komt naar voren vanwege verkeersdrukte, vanaf 4.00 in de ochtend. Tot slot noemt een bewoner het Slagmanpad, hier ligt zeer veel hondenpoep.
4. Bijdrage van inwoners aan nette en veilige buurt In de buurtenquête is ook een aantal vragen opgenomen over de bijdrage die inwoners zelf willen leveren aan een nette en veilige buurt.
6
Eigen bijdrage Een ruime meerderheid van de deelnemers aan de buurtenquête zou wel een bijdrage willen leveren aan een nette en veilige buurt of doet dit al (70 procent in totaal). Dertig procent wil geen bijdrage leveren (figuur 5). Figuur 5 Zou u zelf een bijdrage willen leveren aan het veilig en netjes houden van uw buurt? (n=191)
nee; 30% ja, dat doe ik al; 52%
ja dat wil ik wel doen; 18%
Redenen om wel of geen bijdrage te leveren Deelnemers aan de buurtenquête die wel een bijdrage willen leveren aan een nette en veilige buurt, vinden vooral dat iedereen zich hoort in te zetten voor de eigen buurt (65 procent), op enige afstand gevolgd door ‘ik wil graag mijn steentje bijdragen’. Degenen die geen bijdrage aan een veilige en nette buurt willen leveren, vinden dit vooral een taak van de gemeente (29 procent), hebben geen tijd of zeggen tevreden te zijn met de huidige situatie. Een derde noemt een andere reden om geen bijdrage te leveren. Veelal geeft men aan vanwege hoge leeftijd en/of gezondheidsklachten geen bijdrage kunnen leveren. Sommige personen geven aan zelf al netjes te zijn en de eigen straat en/of stoep schoon te houden. Tabel 3 Redenen om wel of geen bijdrage te leveren aan een nette en veilige buurt. wel een bijdrage (n=132)
geen bijdrage (n=59)
iedereen hoort zich in te zetten voor zijn buurt
65%
ik ben tevreden zoals het nu is
24%
ik wil graag mijn steentje bijdragen
20%
ik heb geen tijd
14%
mijn buren/directe omgeving verwachten dat ik meehelp
2%
ik vind het niet mijn taak, maar van de gemeente
29%
anders
14%
anders
34%
Soort bijdrage dat men wil leveren Als men een bijdrage wil leveren, zorgt men het liefst voor een sneeuwvrij trottoir (87 procent). Twee derde wil zwerfafval opruimen en even groot deel wil opletten of iets kapot is en dit melden bij de gemeente (figuur 6). Minder populair zijn onder meer het schoonmaken van speeltoestellen en speelplekken en met medebewoners het onderhoud regelen.
7
Figuur 6 Wat zou u zelf willen doen om de buurt schoon en veilig te houden? (n=140) trottoir sneeuwvrij houden in de winter
87%
opruimen van zwerfafval
68%
opletten of iets kapot is en dit melden bij de gemeente
67%
bladruimen in de straat in het najaar
54%
meedenken over de inrichting van de woonomgeving
29%
opruimen van hondenpoep
21%
buurtactiviteiten organiseren
16%
onderhouden van het groen
16%
helpen met onderhoudsacties van de gemeente
11%
deelnemen aan buurtcommissie of wijkraad
9%
met medebewoners het onderhoud regelen
5%
speeltoestellen/plekken schoonmaken anders
2% 8% 0%
25%
50%
75%
100%
Frequentie van eigen bijdrage Deelnemers die een bijdrage (willen) leveren aan een schone en nette buurt zijn hiervoor in de meeste gevallen één of meerdere keren per maand of eens per kwartaal toe bereid (figuur 7). Figuur 7 Als men bereid is om bij te dragen aan een schone en veilige buurt, hoe vaak dan? (n=120) elke week
13%
een keer of meerdere keren per maand
33%
een keer per kwartaal
39%
een keer per jaar
5%
niet
9% 0%
25%
50%
75%
100%
8
5. Sociale contacten Tot slot zijn een aantal vragen gesteld over sociale contacten in de buurt. Frequentie van sociale buurtcontacten en behoefte hieraan Meer dan vier vijfde van de deelnemers aan de buurtenquête heeft regelmatig contact met de eigen buren. De meerderheid heeft geen behoefte aan meer contact met buren en vindt ook niet dat er meer georganiseerd moet worden in de buurt. Dertien procent van de deelnemers heeft wel behoefte aan meer contact met buren (figuur 8). Figuur 8 Sociale contacten in de buurt. (nmin=187) Heeft regelmatig contact met buren
84%
Vindt dat er meer georganiseerd moet worden in buurt om onderling contact te versterken
Heeft behoefte aan meer contact met buren
22%
78%
13% 0%
16%
77% 25% ja
50% nee
10% 75%
100%
weet ik niet
Taakverdeling voor organiseren buurtactiviteiten Bijna een kwart van de deelnemers vindt dat er wel meer georganiseerd moet worden in de buurt om onderling contact te versterken (figuur 9). Van de 42 personen die graag meer activiteiten in de buurt zien, vindt men dit of een taak van bewoners (door 52 procent genoemd) of van bewoners en de gemeente samen (36 procent). Figuur 9 U hebt aangegeven dat er in de buurt meer georganiseerd zou moeten worden. Wie zou dat volgens u moeten doen? (n=42) De gemeente
7%
Bewoners
52%
Beiden
36%
Anders
5% 0%
25%
50%
75%
100%
Interesse buurtactiviteiten Alle deelnemers aan de buurtenquête is vervolgens voor een reeks activiteiten gevraagd of zij deze zouden bezoeken als deze in de buurt georganiseerd worden (figuur 10). Een buurtfeest of barbecue, zomerbraderie of markt in de buurt en een kerstmarkt maken de meeste kans op hoge bezoekersaantallen. Het bijwonen van een wijkraadvergadering en (boom)plantdagen worden minder vaak genoemd. Vijftien procent van de deelnemers zou aan geen enkele activiteit deelnemen.
9
Figuur 10 Bezoek van buurtactiviteiten als deze georganiseerd zouden worden. (n=197) buurtfeest of buurtbarbecue
53%
zomerbraderie/markt in de buurt
48%
kerstmarkt
41%
inloopavond herstructurering van de wijk
31%
natuur educatieve activiteiten
21%
opschoondagen
20%
activiteiten voor kinderen
19%
sportactiviteiten
18%
activiteiten kinderboerderij
13%
(boom)plantdagen
11%
wijkraadvergadering
10%
anders, namelijk
5%
geen van deze activiteiten
15% 0%
25%
50%
75%
100%
10
