Business case Open Innovatie in het Ecosysteem van de Kennis-As Limburg. Toepassingsprogramma, concrete interventies en wetenschappelijk onderzoek

Business case

Open Innovatie in het Ecosysteem van de Kennis-As Limburg Toepassingsprogramma, concrete interventies en wetenschappelijk onderzoek

1

Factoren

Vestigingsklimaat

Zwaartepunten van 1e tranche Kennis-As Limburg projecten

Movare

2

Kennis/As Open Innovatie in het Ecosysteem van de Kennis-As Limburg

Educatieve agenda

Onderwijs

University College Venlo

Onderzoek

Limburg Investeert in haar Kenniseconomie (LINK)

Valorisatie

Aachen Maastricht Institute for Biobased Materials (AMIBM)

Economische-/ Infrastructuur

Open Innovatie in het Ecosysteem van de Kennis-As

Duurzaam wonen

Vitale bevolking

Inhoudsopgave Open Innovatie in het Ecosysteem Management Summary Samenvatting 1. Probleemstelling 2. Doelstelling 3. Kenmerken 4. Inhoud 4.1. Globale opzet 4.2. Toepassingsprojecten 4.3. Concrete interventies 4.4. Vier elkaar aanvullende onderzoeksprojecten 5. Impact 6. Duurzaamheid en rendement van het programma 7. Organisatie en planning 8. Financiering

4 6 10 12 14 15 15 16 17 18 22 24 26 28

Bijlage 1 - Begroting Bijlage 2 - Overzicht programmateam en afgeronde projecten van NSI/SSF Bijlage 3 - Toezegging door externe partners

29 30 36

3

Management Summary De Limburgse campussen vormen de kristallisatiepunten

Daarbij gaat het in essentie om de vraag hoe er een

verwezenlijken van de doelstellingen van Brainport 2020.

hun medewerkers optimaal worden gestimuleerd tot

van de Kennis-As Limburg en dragen sterk bij aan het

Niet voor niets is de afgelopen jaren door de Provincie Limburg, de bedrijven en de kennisinstellingen veel

geïnvesteerd in de opzet van de campussen. Vrijwel al deze investeringen hebben betrekking op de vereiste hardware: onroerend goed, infrastructuur en nieuwe

apparatuur. Noodzakelijke investeringen om de campussen van de grond te krijgen, maar voor de ontwikkeling van succesvolle campussen is meer nodig. Er moeten

campus communities worden opgebouwd die niet alleen de samenwerking op organisatieniveau maar ook die op medewerkersniveau creëren en blijven ontwikkelen.

samenwerking en positieve energie van elkaar krijgen. Voorbeelden van bestaande sociale innovaties die

daaraan kunnen bijdragen zijn platforms voor taakroulatie, plaatsen tijdsonafhankelijk werken, zelforganiserende teams, nieuwe vormen van leren en ontwikkeling

(inclusief e-learning, learning communities), HR-apps,

community-building activiteiten op en tussen campussen en het innoveren samen met klanten, concurrenten en bedrijven uit andere sectoren. De Sociale Innovatie

Monitor Limburg 2013 laat zien dat er op dit vlak voor het Limburgse bedrijfsleven nog veel valt te winnen.

Het programma richt zich op de vier kristallisatiepunten

Door te investeren in sociale innovatie vergroot de

Chemelot Campus, Greenport Venlo Campus en de

kenniswerkers als goede vakmensen. Bestaande

van de Kennis-As Limburg: Maastricht Health Campus,

Smart Services Hub in Parkstad. Daarbij gaat de aandacht

in het bijzonder uit naar het versterken van de Kennis-As Limburg door het bevorderen van open innovatie op en tussen de campussen. In nauwe samenwerking met de Limburgse Werkgevers Vereniging (LWV) en Limburg

Economic Development (LED) wordt ook gezorgd voor de kennisoverdracht naar de MKB bedrijven die niet op een campus zijn gevestigd.

De investering in dit sociale innovatie programma zal het rendement van de eerdere investeringen van

Provincie Limburg, Universiteit Maastricht, MUMC, DSM en andere partijen in de campussen in belangrijke mate

vergroten. Bovendien versterkt het programma het innovatievermogen van het Limburgse bedrijfsleven en de

regionale economische structuur meer in het algemeen door de overdracht van best practices en het versterken van de ketendichtheid.

Het programma combineert toepassingsprojecten en

concrete interventies met wetenschappelijk onderzoek.

4

omgeving kan worden gecreëerd waarin organisaties en


Limburgse economie zijn aantrekkingskracht op zowel werkgelegenheid blijft behouden en er komen nieuwe arbeidsplaatsen bij. Tevens wordt de kennisoverdracht tussen de campussen bevorderd en de samenwerking

gestimuleerd met de bedrijven die niet op de campussen zijn gevestigd. Dit samenwerkingsklimaat is de levens-

ader voor zowel de campussen als de Kennis-As Limburg zelf.

Bovendien versterkt het programma de acquisitiekracht

van de Universiteit Maastricht op het onderzoeksterrein van sociale innovatie door verschillende (internationale)

subsidiebronnen aan te boren. Het onderzoeksprogramma sluit nauw aan bij het lopende onderzoek van de diverse departementen en onderzoeksinstituten. Ook na

afronding van het project wordt het onderzoek en de

toepassing ervan verder gedragen binnen deze departementen en instituten.

Het onderzoek naar de effectiviteit van sociale innovaties richt zich op vier niveaus: het macroniveau (cluster

ontwikkeling); het niveau van bedrijven (strategische en

organisatorische aspecten van open innovatie); het

niveau van medewerkers (competentieontwikkeling en het lerend vermogen van de campusmedewerkers), de

interacties tussen het macro, bedrijfs- en medewerkersniveau (het open innovatie ecosysteem).

De vier onderzoekniveaus en de samenhang van deze

projecten met de toepassingsprojecten en de concrete interventies worden uitgebreider besproken in het vervolg van dit rapport.

Het onderzoeksprogramma staat onder leiding van het managementteam, gevormd door prof. dr. Andries de

Grip (coördinatie onderzoeksprojecten), prof. dr. Gaby

Odekerken-Schröder (coördinatie toepassingsprojecten) en Dr. Anita van Gils (coördinatie concrete interventies). Ter bewaking van de samenhang in het programma

treedt de Kerngroep Campusdirecteuren, aangevuld met

vertegenwoordigers van LED en LWV als Klankbordgroep van het programma op.

Voor de uitvoering van het programma is een budget

vereist van € 4,8 miljoen. 40% daarvan wordt bekostigd door externe partners, waaronder: Maastricht Health

Campus, Chemelot Campus, Limburg Economic Development, Limburgse Werkgevers Vereniging, Zuyd Hoge-

school en ABN AMRO. De provincie wordt gevraagd 32% van de begrote kosten te bekostigen. Gedurende de

looptijd van het project worden er nieuwe opdrachten verwacht met een waarde van € 800.000.

Verdeling financiering Open Innovatie

Provincie Limburg k€ 1.537 32%

Kennis-As partners k€ 1.334 28%

Derden k€ 1.931 40%

5

Samenvatting Hoe verhogen we het rendement van de investeringen in de Limburgse campussen?

tussen de bedrijven en kennisinstellingen op en buiten

van de Kennis-As Limburg en dragen sterk bij aan het

en versterkt de regionale economische structuur.

De Limburgse campussen vormen de kristallisatiepunten verwezenlijken van de doelstellingen van Brain Port 2020. Niet voor niets is de afgelopen jaren door de Provincie Limburg, de bedrijven en de kennisinstellingen veel

geïnvesteerd in de opzet van de campussen. Vrijwel al deze investeringen hebben betrekking op de vereiste hardware: onroerend goed, infrastructuur en nieuwe

apparatuur. Noodzakelijke investeringen om de campussen van de grond te krijgen. Voor de ontwikkeling van

succesvolle campussen is echter meer nodig. Er moet een campus community worden opgebouwd die de samen-

werking tussen bedrijven onderling en tussen bedrijven en kennisinstellingen creëert en blijft ontwikkelen.

Daarbij gaat het niet alleen om de samenwerking op

organisatieniveau maar vooral om de samenwerking op medewerkersniveau.

De door het Netwerk Sociale Innovatie en LWV uitgebrachte Sociale Innovatie Monitor Limburg 2013 laat

echter zien dat samenwerken in de praktijk vaak lastiger is dan concurreren. Het voorliggend programma kan

daarom gezien worden als de eerste gemeenschappelijke investering in de menselijke software die vereist is voor het ontwikkelen van het ecosysteem van de Kennis-As Limburg. Deze investering in sociale innovatie zal het

rendement van de eerdere investeringen van Provincie

Limburg, Universiteit Maastricht, MUMC, DSM en andere partijen in de campussen vergroten.

de Limburgse campussen. Deze samenwerking vergroot

het innovatievermogen van het Limburgse bedrijfsleven Sociale innovatie heeft daarbij betrekking op verschillende niet-technologische innovaties die cruciaal zijn

voor het concurrentievermogen en de productiviteit van

zowel bedrijven als kennisinstellingen. Hierbij gaat het in essentie om de vraag hoe er een omgeving kan worden gecreëerd waarin organisaties en hun medewerkers optimaal worden gestimuleerd en positieve energie

krijgen. De voorgestelde sociale innovaties richten zich

daarbij op het verbeteren van de externe samenwerking,

het ontwikkelen van nieuwe managementvaardigheden, flexibel organiseren, slimmer werken en het optimaal

benutten van de competenties van de medewerkers. Veel

bestaande voorbeelden van sociale innovaties worden op de Limburgse campussen nog vrijwel niet toegepast,

omdat organisaties niet goed weten hoe ze die kunnen implementeren. Voorbeelden zijn platforms voor

taakroulatie, plaatsen tijdsonafhankelijk werken,

zelforganiserende teams, nieuwe vormen van leren en ontwikkeling (inclusief e-learning, learning communities), HR-apps, community-building activiteiten op en

tussen campussen en het innoveren samen met klanten, concurrenten en bedrijven uit andere sectoren. Met

name deze samenwerking over de grenzen van organisaties heen is vaak de bron van nieuwe producten/

diensten, proces- en sociale innovaties. Op dit vlak is er voor het Limburgse bedrijfsleven nog veel te winnen.1

Projectdoelstelling

Het Netwerk Sociale Innovatie (NSI) en de Service Science Factory (SSF) van de Universiteit Maastricht gaan via een toepassingsprogramma, concrete interventies en

wetenschappelijk onderzoek het innovatieve klimaat binnen de Kennis-As Limburg versterken. Via sociale

innovaties wordt open samenwerking gestimuleerd

6


1

Zie NSI/LWV, Sociale Innovatie Monitor Limburg 2013,

Maastricht University, 2013

Uitvoeringsdomein

Het onderzoeksprogramma richt zich op de dringende

van de Kennis-As Limburg: Maastricht Health Campus,

doelbewust en evidence based de factoren te beïnvloe-

Het programma richt zich op de vier kristallisatiepunten Chemelot Campus, Greenport Venlo Campus en de Smart Services Hub in Parkstad. Aansluitend bij de landelijke

topsectorenaanpak en Limburg Economic Development (LED) gaat de aandacht daarbij in het bijzonder uit naar het versterken van de Kennis-As Limburg door het

bevorderen van open innovatie op het terrein van de

biobased economy: zowel binnen en tussen de Limburgse campussen (sectoren chemie, agro-food, life sciences

& health) alsook met de sectoren logistiek en energie en water. In nauwe samenwerking met de Limburgse

Werkgevers Vereniging en Limburg Economic Development wordt gezorgd voor de kennisoverdracht naar de

(MKB) bedrijven die niet op een van de campussen zijn

gevestigd. Een groot aantal bedrijven en andere organisaties als ook de medewerkers van deze organisaties zullen in specifieke onderdelen van dit programma

participeren. Dit temeer omdat het bij de toepassingsprojecten en concrete interventies doorgaans gaat om

behoefte van de CEO’s van de Limburgse campussen om den die van belang zijn voor het creëren van een hechte campusomgeving waar kennisuitwisseling centraal

staat. In nauwe samenwerking met de campusbewoners wordt de community-ontwikkeling en de samenwerking

op en tussen de vier Limburgse campussen geanalyseerd. Dit leidt tot onderzoek naar de effectiviteit van sociale

innovaties op vier niveaus: het macro niveau (clusterontwikkeling); het niveau van bedrijven (strategische en organisatorische aspecten van open innovatie); het

niveau van medewerkers (competentieontwikkeling en het lerend vermogen van de campusmedewerkers), de

interacties tussen het macro, bedrijfs- en medewerkersniveau (het open innovatie ecosysteem). De vier onder-

zoekniveaus en de samenhang van deze projecten met de toepassingsprojecten en de concrete interventies

worden uitgebreider besproken in het vervolg van dit rapport.

co-creatie van nieuwe initiatieven.

Hoe gaat de hechte campusomgeving er uit zien?

Projectopzet

Middag op de hechte campusomgeving in de Kennis-As

concrete interventies met wetenschappelijk onderzoek.

“Op een zonnige middag in juni loop ik het terrein op van

Het programma combineert toepassingsprojecten en Daarmee worden van begin af aan concrete stappen

gezet terwijl gelijktijdig hoogwaardig wetenschappelijk onderzoek uitgevoerd wordt. De concrete activiteiten zijn: -

-

toepassingsprojecten die concrete invulling geven

aan de praktische uitwerking van uitkomsten uit eerder uitgevoerd en nieuw onderzoek;

concrete interventies waarmee de vereiste gedrags-

verandering bij het management en de uitvoerende medewerkers van de op de campussen gevestigde bedrijven wordt bereikt.

De onderzoeksprojecten richten zich op de vraag hoe de effectiviteit en de impact van de campusontwikkeling op

alle relevante niveaus verbeterd kan worden door middel van sociale innovaties. De projecten zullen daarvoor

informatie genereren op zowel cluster- en bedrijfsniveau, als ook op het niveau van individuele medewerkers en studenten.

Limburg

de Chemelot Campus in Sittard-Geleen. Ik word meteen

welkom geheten door een vriendelijke hostess. Zij vraagt me met welk doel ik de campus bezoek, zodat ze moge-

lijke interessante gesprekspartners kan informeren via de online matching software. Ik geef aan dat ik als kleine

ondernemer een idee heb en kom polsen of dit wellicht

verder onderzocht en op de markt gebracht kan worden.

Ze wijst me op de digitale wegwijzers die aangeven welke activiteiten er vandaag gepland zijn en welke locaties ik kan bezoeken. Mijn oog valt op een netwerklunch in de

Center Court. Jammer, dat ik hier net wat laat voor ben,

maar ik besluit toch ernaar toe te lopen en gluur door de ramen. Het is er een drukte van jewelste. Jong en oud

staan druk te praten, ze wijzen op digitale schermen die

ogenschijnlijk verbonden zijn met hun tablets en laptops. Ik zie mensen in kostuum, in spijkerbroek en mensen in

laboratoriumjassen. Jonge studentikoze types, ondernemers, maar blijkbaar ook veel expats die hier na hun

studie zijn gebleven. Ik trek de stoute schoenen aan en ga alsnog naar binnen. Zonder moeite meng ik me in het gezelschap. Mijn vader heeft me altijd verteld dat het

vroeger als MKB’er lastig was om aansluiting te vinden bij

7

onderzoekers in de diverse regio’s van Limburg. Dat ervaar

Het onderzoeksprogramma sluit nauw aan bij het

ontvangen door mijn gesprekspartners en nog diezelfde

onderzoeksinstituten. Gedurende de projectperiode

ik nu totaal niet. Mijn idee wordt meteen enthousiast

middag gaan we naar de Health Campus in Maastricht.

Ook daar tref ik een inspirerende omgeving aan. Mensen genieten om vier uur op een bankje van de zon en

begroeten me vriendelijk. Mijn idee heeft te maken met

gezond leven en daar is in Maastricht heel veel deskundigheid over. Al gauw word ik voorgesteld aan iemand die

verstand heeft van het ontwikkelen en vermarkten van

lopende onderzoek van de diverse departementen en worden op regelmatige basis seminars gehouden om onderzoekers binnen deze groepen te informeren en

waar mogelijk hen te betrekken bij deelprojecten. Ook na afronding van het project wordt het onderzoek en de toepassing ervan verder gedragen binnen deze departementen en instituten.

innovatieve ideeën voor een gezond leven. We raken in

Deze extra stimulans in onderzoek zal naar verwachting

uit aan te schuiven. Binnen de kortste keren brainstormen

gebied van onder meer sociale/open innovatie, leren en

gesprek en tijdens het gesprek nodigt zij andere mensen

we met z’n vijven over een plan van aanpak. Aan het eind van de middag loop ik met dit plan van aanpak en een taakverdeling voldaan naar buiten. Wat is zo’n hechte

leiden tot meer wetenschappelijke publicaties op het competentieontwikkeling, ondernemerschap en diensteninnovatie.

campusomgeving toch een voorrecht van deze regio. Ik

kan me niet meer voorstellen hoe mensen het zonder deze kennisuitwisseling gedaan hebben. Innovatie moet in die tijd toch veel omslachtiger zijn geweest.”

Projectmanagement

Het onderzoeksprogramma staat onder leiding van het managementteam dat bestaat uit prof. dr. Andries de Grip (coördinatie onderzoeksprojecten), prof. dr. Gaby

Odekerken-Schröder (coördinatie toepassingsprojecten) en Dr. Anita van Gils (coördinatie concrete interventies). Ter bewaking van de samenhang in het programma

treedt de Kerngroep Campusdirecteuren, aangevuld met

vertegenwoordigers van LED en LWV als Klankbordgroep van het programma op.

Duurzaamheid van het programma

Gedurende de looptijd van het programma worden

middelen voor nieuwe NSI- en SSF- projecten verworven. Hiermee wordt het programma versterkt en kan extra

personeel geworven worden voor onderzoek en onder-

steunende functies. Bovendien versterkt het programma de acquisitiekracht van de Universiteit Maastricht op het onderzoeksterrein van sociale innovatie door

subsidies te verwerven van Horizon 2020, NWO Top

Grants, het Human Capital Programma van de Sociale

Infrastructuur Agenda van NWO, e.d. Op basis van deze subsidies wordt het onderzoeksteam duurzaam

uitgebreid met vier extra Fte’s. Daarnaast wordt

voortgebouwd op de bestaande samenwerking in het interuniversitaire onderzoeksinstituut voor sociale innovatie INSCOPE2.

8


2

INSCOPE is een samenwerkingsverband van de Erasmus

Universiteit Rotterdam, Universiteit Maastricht, Universiteit Twente, Universiteit Utrecht en TNO

Verdienmodel

Wat is het verwachte rendement van de Kennis-As Limburg?

Economisch/financieel

Verhoogd rendement en waarde toename van de eerdere investeringen van de Provincie Limburg, de Universiteit Maastricht, MUMC en DSM in de campussen door het versterken van de campusontwikkeling en het stimuleren van de samenwerking tussen de campussen.• Sociale innovaties die organisaties in staat stellen om zowel hun technologische kennis als hun medewerkers beter te benutten door externe samenwerking, flexibel organiseren en slimmer te werken. Sociaal innovatieve bedrijven die ook meer investeren in R&D voor technologische innovaties. Beter inzicht in sterke en zwakke punten van de aanwezige Limburgse kennisbasis, waardoor het innovatievermogen van de regio gerichter gestimuleerd en versterkt wordt. Overdracht van best practices tussen de campussen en naar het MKB in de regio waarmee voorkomen wordt dat het wiel te vaak opnieuw moet worden uitgevonden. Verbeterde samenwerking tussen bedrijven op de campussen als ook met het MKB in de regio, waardoor de concurrentiekracht van de Limburgse economie vergroot wordt. Vergroot innovatief vermogen van het MKB in Limburg en versterking van de ‘ketendichtheid’. Universiteit Maastricht als groeimotor door het versterken van de acquisitiekracht op het onderzoeksterrein van open innovatie en uitbreiding van de werkgelegenheid met onderzoeken ondersteunend personeel.

Arbeidsmarkt

Grotere aantrekkingskracht van de Limburgse economie op zowel kenniswerkers als goede vakmensen (wervingskracht en behoud voor de regio). Sociaal innovatieve bedrijven hebben meer aandacht voor het competentieniveau van hun medewerkers op lagere functieniveaus. Behoud van bestaande werkgelegenheid en creatie van nieuw werk. Verbeterde inzetbaarheid van de gehele beroepsbevolking in de regio.

Maatschappelijk

Sociaal innovatieve bedrijven met een goede hechting in hun omgeving geven een impuls aan de re-integratie van mensen die niet meteen goed inzetbaar zijn.

Infrastructureel

Een gedegen monitoringssysteem van de kennisoverdracht tussen de campussen en met het MKB in de regio. Diagnostische tools stellen bedrijven, de campussen en de provincie Limburg in staat hun concurrentiekracht en innovatievermogen te optimaliseren. Versterkt samenwerkingsklimaat op en tussen de campussen, alsook de samenwerking met het MKB dat niet op een campus is gevestigd. Dit samenwerkingsklimaat is de levensader voor zowel de campussen als de Kennis-As Limburg zelf. Een uniek Kenniscentrum voor ‘Triple Helix samenwerking’ waardoor de acquisitiekracht van de Universiteit Maastricht op dit onderzoeksterrein ook buiten de regio wordt versterkt.

9

1. Probleemstelling Zoals aangegeven in de Voorjaarsnota 2013 van de

Open innovatie

van de campussen voor het economische profiel van

bedrijventerrein door zijn open innovatie via publiek-

Provincie Limburg is de clusterontwikkeling langs de lijn deze regio de belangrijkste ontwikkeling : 3

“Uit studies van onder andere de OESO komt naar voren, dat de regionaal onderscheidende dimensie steeds meer bepalend wordt voor internationaal economisch succes.

Sterk ondernemerschap en nadruk op innovatie in clusters met complementaire activiteiten op het gebied van onderzoek, training en educatie bouwen aan een

omgeving die succesvol ondernemerschap mogelijk maakt.”

De Limburgse campussen vormen dan ook de kristallisatiepunten van de Kennis-As Limburg: de Maastricht Health Campus (gezondheid en zorginnovatie), de

Chemelot Campus (materialen), de Greenport Campus te Venlo (agro, logistiek, voeding en gezondheid) en de

Smart Services Hub in Parkstad (financieel, administratief en informatie) en de binnenstad van Maastricht met

zwaartepunten in business, rechten en cultuur . De door 4

het Netwerk Sociale Innovatie en de LWV uitgebrachte Sociale Innovatie Monitor Limburg 2013 laat echter zien dat samenwerken in de praktijk vaak lastiger is dan

concurreren. De monitor laat zien dat in het Limburgse bedrijfsleven weliswaar veel doet aan talentontwikke-

ling en investeert in kennis, maar tegelijk wordt helder dat het minder goed gaat wat betreft het flexibel

organiseren van het werk en het innoveren samen met

klanten, concurrenten en andere sectoren5. De Limburgse campussen, die momenteel in een verschillend stadium

Een campus onderscheidt zich van een ‘gewoon’

private samenwerking. Het idee van open innovatie is

dat organisaties innoveren door kennis te delen over de grenzen van de eigen organisatie heen. Vertrouwen is hierbij essentieel, net als de ontwikkeling van een

gezamenlijke visie. Door de betrokken partijen is er de

afgelopen jaren met name op de Chemelot Campus al

flink geïnvesteerd om de beoogde innovatie te faciliteren; en niet zonder succes. Niettemin laten succesvolle campussen in het buitenland zien dat er verdere stappen noodzakelijk zijn om de kansen van een

krachtige campus ten volle te benutten. Bovendien

bevinden de meeste Limburgse campussen zich nog in

een pril stadium van ontwikkeling. Dit brengt het gevaar met zich mee dat telkens weer het wiel opnieuw moet worden uitgevonden en de campusontwikkeling op

bepaalde punten stagneert. Dit maakt het van groot belang om:

a) quick wins optimaal te benutten,

b) uit te zoeken wat de sterke en zwakke punten zijn van de huidige kennisuitwisseling in de regio

c) de inbreng van ervaringen van campussen opgedaan elders in de wereld te stimuleren, en d) de vinger aan de pols te houden bij de campusontwikkeling en de overdracht van ervaringen tussen de Limburgse

campussen, met name bij het verbeteren van het

onderling vertrouwen en het ontwikkelen van een gezamenlijke visie. Dit zal het rendement van de

investeringen in de campussen enorm vergroten.

van ontwikkeling verkeren, zullen op dit punt een

voortrekkersrol moeten gaan vervullen. Daarbij is het

ook het vergroten van het innovatief vermogen van het

MKB en de samenwerking met het MKB dat niet op een

Provincie Limburg, Voorjaarsnota 2013, Maastricht, 2013, p. 11.

3

4

van de campussen gevestigd is, van groot belang.

Bron: www.limburg.nl/Actueel/Nieuws_en_persberichten/2013/ April_2013/Limburg_investeert_ruim_half_miljard_in_kennis

5

NSI/LWV, Sociale Innovatie Monitor Limburg 2013, Maastricht University, 2013

10


In samenwerking met de vier kristallisatiepunten

(Maastricht Health Campus, de Chemelot Campus, de

Greenport Venlo Campus en de Smart Services Hub) zal onderzoek gedaan worden naar clusterontwikkeling, strategische en organisatorische aspecten van open innovatie, competentieontwikkeling en het open

innovatie ecosysteem. Dit onderzoek zal meer inzicht

geven in de factoren die open innovatie bevorderen en

de factoren die het belemmeren. De resultaten van het onderzoek, dat in nauwe samenwerking met de

’campusbewoners’ wordt ontwikkeld, worden verwerkt in verschillende toepassingsprojecten die de campusontwikkeling belangrijke stimulansen geven. Daarbij is er ook veel aandacht voor de overdracht van best-

practices op de genoemde terreinen tussen de Limburgse campussen door middel van concrete interventies.

11

2. Doelstelling Sociale innovatie richt zich op verschillende niet-techno-

Het onderzoeks- en toepassingsprogramma NSI & SSF

tievermogen en de productiviteit van zowel bedrijven als

op de Limburgse regio. Maatschappelijke waarde kan in

logische innovaties die cruciaal zijn voor het concurrenkennisinstellingen. Deze sociale innovaties richten zich op het verbeteren van de externe samenwerking, het ontwikkelen van nieuwe managementvaardigheden,

flexibel organiseren, slimmer werken en het optimaal

heeft een soortgelijke doelstelling, maar dan toegespitst deze regio vooral tot stand worden gebracht doormiddel van cross-overs uit de sterkten van de regio: agro & food, health, logistiek, maakindustrie & techniek, en services.

benutten van de competenties van de medewerkers.

De begin 2014 gesloten overeenkomst tussen PharmaCell

moeite met het herkennen, integreren en commercieel

dat klinische studies naar stamceltherapie ondersteunt,

Organisaties die niet sociaal innovatief zijn, hebben

toepassen van nieuwe (externe) kennis. Sociale innovatie stelt organisaties in staat om hun technologische kennisbasis beter te benutten en hun prestaties te

verbeteren6. Sociale innovaties zorgen er daardoor voor

dat bedrijven maximaal profijt hebben van hun techno-

BV, een bedrijf gevestigd op de Maastricht Health Campus en TiGenix NV, een state-of-the-art celtherapie productie

faciliteit gevestigd op de Chemelot Campus in Sittard, kan hier als voorbeeld dienen van de samenwerkings

verbanden die mogelijk zijn tussen de campussen8.

logische innovaties. Investeren in mensen, organisatie

Kennisinstellingen met een voortdurende gerichtheid

van organisaties. Het is dan ook niet verbazingwekkend

universiteiten, in combinatie met een excellente

en leiderschap is cruciaal voor het innoverend vermogen dat maar liefst 75% van het innovatiesucces van het

Nederlandse bedrijfsleven is toe te schrijven aan sociale innovaties7.

Vormen van sociale innovatie

Volgens de Adviesraad voor het Wetenschaps- en

Technologiebeleid (2014) is sociale innovatie in Nederland nog vooral werkplekinnovatie. De in Nederland meest

gebruikte definitie hiervan is: ‘vernieuwing van de arbeidsorganisatie en maximale benutting van competenties, gericht op verbetering van de bedrijfsprestaties en

ontplooiing van talent (Taskforce Sociale Innovatie, 2005; SER, 2006; IP, 2009). Werkplekinnovatie is echter slechts

op innovatie door samenwerking met bedrijfsleven en infrastructuur, staan garant voor een hoge positie op concurrentie-indexen zoals van het World Economic Forum (WEF). In Nederland spelen vooral de achter

blijvende investeringen in R&D, het lage absorptiever-

mogen van Nederlandse bedrijven om nieuwe kennis te

integreren, het gebrek aan hoogwaardige kenniswerkers

en de gefragmenteerde samenwerking tussen bedrijven, overheid en kennisinstellingen de Nederlandse economie parten. De Limburgse regio kan hier het verschil maken door open innovatie te waarborgen in de Limburgse

economie. Open innovatie vereist een goede monitoring van de cruciale aspecten van de campusontwikkeling en

één vorm van sociale innovatie. Het AWT-rapport ‘De

kracht van sociale innovatie’ geeft verschillende voorbeelden van sociale innovatie zoals Midpoint Brabant. Dit

Volberda, H., J. Jansen, M. Tempelaar en K. Heij (2011),

6

netwerk van negen gemeenten, de provincie West-Brabant,

Monitoren van sociale innovatie: slimmer werken, dynamisch

vier kennisinstellingen en diverse regionale partners ziet

managen en flexibel organiseren, Tijdschrift voor HRM 1

sociale innovatie als “een proces waarbij nieuwe onderne-

7

die gericht zijn op maatschappelijke waarde”.

8

mingsmodellen en marktmechanismen worden gecreëerd

12


Volberda, H. en M. Bosma, Innovatie 3.0. Slimmer managen, organiseren en werken. Mediawerf Uitgevers, Amsterdam, 2011 http://pharmacell.nl/press_release_january23/

onderzoek naar de effectiviteit van sociale innovaties die

Bedoeling is het creëren van een open samenwerking

de campussen kunnen bevorderen. Zo wordt een beter

de Limburgse campussen. Dat kan door het opbouwen

de campusontwikkeling en de kennisoverdracht tussen inzicht verkregen in het lerend vermogen van de regio en de mogelijkheden die er zijn om het financieel en

maatschappelijk rendement van de regionale economie te verhogen. De kennis en ervaring die de betrokken

onderzoekers eerder hebben opgedaan in het longitudi-

naal monitoren van het RGO+ programma , het LimburgMakers programma en de Sociale Innovatie Monitor Limburg worden daarbij direct vertaald naar de

tussen de bedrijven en kennisinstellingen op en buiten van een ´learning community’ die open innovatie omarmt en waarin de campusbewoners elkaar

vertrouwen. Een goede start hiervoor is het publiceren van profielen van kenniswerkers op de campussen.

Hieronder staan twee voorbeelden van zo’n profiel, die

eerder in samenwerking met de Chemelot Campus zijn ontwikkeld.

monitoring rond sociale innovatie en open innovatie in dit programma.

Voorbeelden van mogelijke campusbewoners op de Chemelot Campus

13

3. Kenmerken Voor het verder ontwikkelen van de Kennis-As Limburg

Het programma borduurt voort op de expertise die

gramma met concrete interventies en wetenschappelijk

en de Service Science Factory (SSF) van de Universiteit

en de campusontwikkeling wil het toepassingspro

onderzoek handvaten bieden voor de stimulering van sociale innovatie en open samenwerking tussen de

bedrijven en medewerkers op en buiten de campussen. Hierbij gaat het concreet om het versterken van: -

- -

de cluster ontwikkeling op campusniveau, inclusief

ontwikkeld is binnen het Netwerk Sociale Innovatie (NSI) Maastricht10. Ook draagt het programma bij aan de

profilering van de Universiteit Maastricht op het terrein

van Learning & Innovation door de nauwe samenwerking met het bedrijfsleven.

cross-overs tussen de campussen in de Limburgse Kennis-As;

de innovatiestrategie en –organisatie op

bedrijfsniveau;

de competentieontwikkeling en het lerende

vermogen van de campusmedewerkers door

overdracht van kennis, competenties en culturen op -

de campus;

het open innovatie ecosysteem.

Het programma richt zich op de vier kristallisatiepunten van de Kennis-As Limburg: Maastricht Health Campus, Chemelot Campus, Greenport Venlo Campus en de Smart Services Hub. Aansluitend bij de landelijke

topsectorenaanpak en LED gaat in het bijzonder de

Innovatiecontract Biobased economy 2012-2016: Groene

9

aandacht uit naar het versterken van de Kennis-As

groei, van biomassa naar business, 2011; LED, Verkenning

Limburg door het bevorderen van open innovatie op het terrein van de biobased economy, zowel binnen als tussen de Limburgse campussen als ook met de sectoren logistiek en energie en water9.

14


relatie Brainport2020 en thema van biobased economy Zie www.socialinnovation.nl en www.maastrichtuniversity.nl/

10

web/Main/BusinessesProfessionals/ServiceScienceFactory.htm voor meer informatie over respectievelijk het NSI en de SSF

4. Inhoud

op het niveau van individuele medewerkers en studenten. De onderzoeksprojecten worden concreet gemaakt door toepassingsprojecten die de praktische uitwerking in gang zetten en concrete interventies die de vereiste

gedragsverandering bij het management en uitvoerende medewerkers van de op de campussen actieve organisa-

4.1 Globale opzet

Bij de individuele onderzoeksprojecten van het onder-

ties kunnen bewerkstelligen.

zoeksprogramma staat de vraag centraal hoe de effec

In figuur 1 wordt de samenhang tussen de voorgestelde

relevante niveaus verbeterd kan worden door middel van

onderzoeksprojecten gevisualiseerd.

tiviteit en de impact van de campusontwikkeling op alle

sociale innovaties. De projecten zullen daarvoor informa-

toepassingsprojecten, concrete interventies en de vier

tie genereren op zowel cluster- en bedrijfsniveau, als ook

Onderzoeksproject 1 Clusterontwikkeling in Limburg (macroniveau)

Toepassingsproject: Campus Branding Concept Onderzoeksproject 4 Open innovatie ecosysteem (macro-, bedrijfs- en medewerkersniveau)

Limburgse Campussen + MKB

Toepassingsproject: Ecosysteem Concept

Toepassingsproject: Alliantie-Innovatie Monitor

Onderzoeksproject 2 Strategische en Organisatorische aspecten van open innovatie (bedrijfsniveau)

Toepassingsproject: Opleidings- en Ontwikkelingsplan Onderzoeksproject 3 Competentie ontwikkeling en het lerend vermogen van medewerkers (medewerkersniveau) Concrete interventies Best Practises

Visiedagen

Innovatie Assistent

Trainingen

Figuur 1: samenhang tussen de onderzoeksprojecten, toepassingsprojecten en concrete interventies.

15

4.2 Toepassingsprojecten

ervaringen delen binnen en buiten een campus. Bij

Service Science Factory en Zuyd Hogeschool Projecten

te zoeken binnen een campus, maar ook in de keten met

Om te voorkomen dat dit project louter leidt tot funda-

menteel wetenschappelijk onderzoek, zal meteen vanaf het eerste jaar een toepassingsproject door de Service

Science Factory worden uitgevoerd. Een toepassingsproject heeft als doel om de samenwerking tussen de

campussen te bevorderen door gebruik te maken van de

ondernemers en kennisinstellingen in de regio. Als de alliantie-innovatie monitor op een campus wordt

toegepast, kan het effect ervan op de beleving van de

campus, alliantievorming, en efficiëntie van innovaties wetenschappelijk in kaart worden gebracht.

reeds opgebouwde kennis en ervaring. De Service Science

Een oplossing voortkomend uit een SSF project kan ook

meer dan 30 innovatieve projecten voor belanghebben-

onderzoek. In dat geval gaat het er om bepaalde onder-

Factory heeft sinds haar oprichting in mei 2010 reeds

den in Limburg en daar buiten gerealiseerd. Door ook in

dit programma van meet af aan deze toepassingsprojecten te starten, is gegarandeerd dat de beschreven

onderzoeken ook daadwerkelijk een bijdrage gaan leveren aan de Kennis-As als groeimotor van de regio. Deze vijf

toepassingsprojecten zullen telkens worden uitgevoerd

ingezet worden na afloop van een wetenschappelijk

zoeksuitkomsten (bijvoorbeeld bepaalde belemmeringen voor een optimale campusbeleving) te vertalen naar concrete trajecten. Zo kan onderzoek bijvoorbeeld

aantonen dat een academische campus andere community concepten vraagt dan een corporate campus.

door een per thema samen te stellen multidisciplinair

In een derde toepassingsproject kunnen de campus

bedrijfskundig, juridisch, creatief, hospitality).

verder worden ontwikkeld in de definitie van een

projectteam van experts op verschillende domeinen (bijv.

Voor input vanuit een hospitality achtergrond wordt

samengewerkt met de Hotel Management opleiding

van Zuyd Hogeschool. In (afstudeer) projecten met een looptijd van twee maanden worden projectteams

community concepten voor beide soorten campussen ecosysteem. Zo ontwikkelde SSF in een eerder stadium

onder andere de volgende community concepten voor de Chemelot Campus: communicatie app, buddy concept,

thema lunch, Wall Of Fame en een studenten database.

ingezet die telkens een oplossing aanleveren voor

Het vierde en vijfde toepassingsproject worden in

doorgaans het karakter hebben van een sociale innova-

eerd om zo goed mogelijk aan te sluiten bij de wensen

specifieke hospitality problemen. Deze oplossing zal

tie, waarvan daarna de effectiviteit onderzocht wordt in een van de onderzoeksprojecten.

Een concreet eerste voorbeeld van een SSF-project

heeft betrekking op het inzichtelijk maken en delen van bestaande ervaringen met open innovatie of met

diensteninnovatie op de campussen. In een eerste SSF project kan een concept ontwikkeld worden voor een

jaarlijks terugkerend evenement, dat bedoeld is om kennis te creëren en te behouden binnen de regio en om kennis

tussen de campussen en met het MKB in de regio uit te wisselen. Hierdoor kunnen de campussen van elkaar leren en het MKB van de campussen, waardoor de innovatiekracht van de regio versneld wordt.

Als tweede voorbeeld wordt een alliantie-innovatie

monitor ontwikkeld. Dit is een soort dashboard met

indicatoren dat in kaart brengt in welke mate en op

welke wijze medewerkers op een campus hun kennis en

16

innovatie is het niet alleen van belang samenwerking op


overleg tussen de onderzoekers en campussen gedefinivan alle belanghebbenden. Hierbij kan gedacht worden aan het ontwikkelen van een concreet opleiding- en

ontwikkelingsplan voor de campusmedewerkers dat zich richt op de competenties die nodig zijn om open

innovatieprocessen te optimaliseren. Door dit toepassingsproject zal een totaal pakket aan workshops en

trainingen in concept worden ontwikkeld dat campus

medewerkers stimuleert bij het samenwerken en open innoveren. Het is hierbij belangrijk dat er verbanden

worden gezocht tussen de campussen. Dit is mogelijk door trainingen te ontwikkelen die gelijktijdig door

medewerkers van de verschillende campussen worden gevolgd.

Door ieder jaar een toepassingsproject uit te voeren,

wordt de concrete implementatie van wetenschappe-

lijke resultaten gegarandeerd, waarbij vanzelfsprekend wordt ingespeeld op de ontwikkelingswensen van de verschillende campussen.

4.3 Concrete interventies

Naast het uitvoeren van de toepassingsprojecten is het

essentieel een aantal concrete interventies uit te voeren waardoor de bewoners van de campus(sen) vertrouwen opbouwen en zo een gezamenlijke basis creëren om open innovatie te omarmen. Door alle deelnemers

systematisch van feedback te voorzien, kunnen leerprocessen in gang gezet worden en ontstaat de ´learning

community´. Het stimuleren van informele communicatie speelt hierbij een belangrijke rol. In figuur 1 zijn de ondersteunende interventies in de buitenste schil

opgenomen. Tabel 1 geeft een korte toelichting op

mogelijke ondersteunende interventies. Gedurende het project zullen deze ondersteunende interventies in

samenspraak met het management van de verschillende Limburgse campussen worden ontwikkeld. Uitgangspunt is dat deelnemende organisaties en/of het

campusmanagement de verschillende interventies bekostigen.

Tabel 1: Mogelijke concrete interventies Interventie instrumenten

Mogelijke doelen

Visiedagen door SSF

- Gezamenlijke visie concretiseren. - Eigen rol aan de orde stellen. - Alternatieve aanpakken delen en concretiseren. - Netwerk van samenwerken in kaart brengen. - Rol van MKB in de Kennis-As definiëren.

Trainingen door SBE Post Graduate Education (PGE)

- Creëren en behouden van kennis in de regio. - Kennis vergaren rond verandermanagement en leiderschap. - Blauwdruk van open innovatie ontwikkelen.

Uitwisseling best practices binnen en tussen de campussen en met het MKB daarbuiten.

- Informele communicatie stimuleren door bijv. storytelling, themalunches, versnellingstafels, of een congres rond een specifiek thema. - Technologische mogelijkheden / community benutten om kennisdeling en leerprocessen te stimuleren.

Innovatie assistent

- Creëren en behouden van kennis in de regio. - Tijdelijk plaatsen van afstudeerder Universiteit Maastricht om gedefinieerd open innovatie te begeleiden.

17

4.4 Vier elkaar aanvullende onderzoeks projecten

Het hier voorgestelde onderzoeksprogramma omvat vier elkaar aanvullende onderzoeks- en monitoringsprojecten om mogelijkheden tot sociale innovatie in de

Kennis-As Limburg te analyseren. Deze projecten richten zich op de volgende thema’s en analyseniveaus: - - -

-

Cluster ontwikkeling (macro niveau).

Strategische en organisatorische aspecten van open

innovatie (niveau van de bedrijven).

Competentieontwikkeling en het lerende vermogen

van de campusmedewerkers (niveau van de medewerkers).

Het open innovatie ecosysteem (macro-, bedrijfs- en

medewerkersniveau).

Hieronder wordt de opzet van deze vier projecten en de daarbij betrokken onderzoekers nader uitgewerkt. Project 1: Cluster ontwikkeling

Chemelot en Greenport campussen naar de Maas-

sociale innovatie op het niveau van de clusters. Specifieke

onderzoek zal zich daarom richten op de vraag hoe de

Dit onderzoeksproject richt zich op diverse aspecten van

tricht Health Campus en de Smart Services Hub. Het

ontwikkeling van een open innovatie ecosysteem op

deelprojecten zijn onder andere: -

-

Het bestuderen van de toegevoegde waarde die de

clustervorming heeft voor de economische ontwikkeOptimalisering van samenstelling en aansturing van

corporate campussen versus academische campussen. van de Maastricht Health Campus, Smart Services Hub en de Greenport Campus, omdat Chemelot ontwikkeld wordt op een bedrijventerrein rondom een

corporate R&D organisatie, waarbij de primaire

aansturing plaatsvindt vanuit de bedrijven in plaats van vanuit de academische wereld. In feite is dit een

van de ervaringen bij de Chemelot en Greenport -

Campus;

Corporate Governance en Stakeholder Management:

Diverse stakeholders zijn betrokken bij de ontwikkeling van en de investeringen in deze campusinitiatieven.

Dit deelproject brengt de verschillende stakeholders in kaart en bestudeert de governance structuren die tegemoet komen aan de diverse verwachtings patronen.

unieke sociale innovatie waarvan het potentieel

Parallel aan het eerste onderzoeksproject op campus

vraag wat de sterke en zwakke punten zijn van de

zich richt op het niveau van de bedrijven. Onderzoekers

onbekend is. Dit deelproject richt zich daarom op de campusontwikkeling rondom een corporate R&D

centrum op een bedrijventerrein en op welke wijze hier optimaal op kan worden ingespeeld door de

corporate R&D organisatie en de overige partijen op

niveau, vindt er een tweede onderzoeksproject plaats dat van beide onderzoeksprojecten werken nauw samen om zoveel mogelijk synergie te creëren. Dit project wordt hieronder kort geschetst.

de campus;

Cross-overs tussen Chemelot Campus, Maastricht

Health Campus, Greenport Venlo Campus en de Smart Services Hub. De ontwikkeling van de vier campussen bevindt zich momenteel in een verschillend stadium. Dit lijkt goede mogelijkheden te bieden voor de overdracht van de ervaringen opgedaan op de

18

Hub gestimuleerd kan worden door gebruik te maken

ling van de regio;

De ontwikkeling van de Chemelot Campus verschilt

-

de Maastricht Health Campus en de Smart Services


11

Dit onderzoek bouwt verder op het proefschrift onderzoek van Dr. A. Van Gils naar het bevorderen van samenwerkingsverbanden bij het midden-en kleinbedrijf (MKB)

Project 2: Strategische en organisatorische aspecten van

aandacht zijn voor de vraag welke alliantievaardighe-

Essentieel voor een effectieve en efficiënte campusontwik-

zijn en op welke wijze deze vaardigheden kunnen

open innovatie

den en -eigenschappen er op bedrijfsniveau gewenst

keling is samenwerking die leidt tot open innovatie.

worden versterkt. Dit onderzoek kan vervolgens ook

Onderzoeksvragen binnen dit tweede project richten zich daarmee op de waarde-creatie en de vraag welke

strategische en organisatorische aspecten daarvoor van belang zijn. Daarbij wordt nagegaan hoe R&D en de

toegepast worden bij de Maastricht Health Campus, -

daaraan gekoppelde organisatieculturen kunnen worden aangepast om optimaal gebruik te maken van de

kennisdeling tussen bedrijven op de campus en met het MKB dat niet op een van de campussen is gevestigd11.

-

logies. Voor het MKB en de start-ups is het wennen om in de corporate omgeving van DSM actief te zijn. Om samenwerking tussen MKB en grote bedrijven te

stimuleren en het leren van elkaar te bevorderen,

heeft het onderzoek als doel om stuurelementen te

Binnen dit project gaat het daarbij om de volgende

issues. Wat is de meest optimale organisatiecultuur met het MKB dat niet op de campus gevestigd is?

bedrijven samen aan ontwikkelingen op het vlak van BioSynthesis, Biobased Materials en Enabling Techno-

vooral ook van innovatie.

om open innovatie te stimuleren op de campussen en

Op de Chemelot Campus werken grote en kleinere

Performance Materials, Biomedical Materials,

Culturele processen, waarbij we kunnen denken aan

waarden, normen en overtuigingen, spelen een

belangrijke rol bij het ontstaan van creativiteit maar

Onderzoeksvragen binnen dit project zijn: -

de Smart Services Hub en de Greenport Campus.

Wat kunnen organisaties daar zelf aan bijdragen, -

bijvoorbeeld via hun HRM-beleid?

Naast samenwerking tussen bedrijven is de interactie

met kennisinstellingen belangrijk. Dit project zal zich

daarom ook richten op de vraag hoe kennisinstituten waarde kunnen creëren voor de bedrijven op de verschillende campussen.

ontwikkelen die de samenwerking tussen de bedrijven

In nauwe samenwerking met de eerste twee onderzoeks-

MKB in de keten faciliteren. Bedrijven op de campus en

bedrijven vindt er een derde onderzoeksproject plaats op

op Chemelot Campus en de samenwerking met het

daarbuiten kunnen sneller innoveren en groeien door maximaal gebruik te maken van de vele potentiële synergievoordelen en de fysieke nabijheid van

relevante expertise. Daarbij zal er in het bijzonder

projecten op campusniveau en op het niveau van de

het niveau van de campusmedewerkers. Zij zijn uiteindelijk degenen die open innovatie moeten gaan realiseren. Dit project wordt hieronder kort geschetst.

19

Project 3: Competentieontwikkeling en het lerende vermogen van de campusmedewerkers

-

Vanuit diverse projecten samen met en/of gefinancierd

ment ERD academische kennis opgebouwd en projecten

ondersteund over formeel en informeel leren, alsook over

de competentieontwikkeling van professionals in organisaties. Onderzoekers van ROA hebben onder meer HRM

interventiestudies bij Vodafone en Philips opgezet, gericht

op het in kaart brengen van het rendement van training en het aanwakkeren van het bewustzijn over het belang van leren en het lerende vermogen van medewerkers. Voort-

bouwend op de bestaande wetenschappelijke kennis richt het huidige PhD project zich op volgende deelaspecten: -

Om (open) innovatie te versnellen is het belangrijk om

de innovatieve en ondernemende competenties van de campusmedewerkers verder te ontwikkelen. Dit project richt zich op het hiervoor vereiste Human

ling van (1) de vakinhoudelijke competenties, (2) de

ondernemerschapscompetenties en (3) de alliantie-

door externe organisaties, hebben het Netwerk Sociale

Innovatie, het onderzoeksinstituut ROA en het departe-

Belangrijke aandachtspunten hierbij zijn de ontwikke-

vaardigheden die vereist zijn voor de samenwerking -

tussen de organisaties.

Het Human Resource Development beleid van de op

de campussen gevestigde organisaties zal invloed

hebben op het lerende vermogen van de campusmedewerkers. In dit project zal worden onderzocht hoe effectief verschillende HR tools op dit terrein zijn.

Daarbij wordt ook nagegaan welke sociale innovaties kunnen bijdragen aan het optimaal stimuleren van

open innovatie. Hierbij zal vooral veel aandacht zijn voor sociale innovaties die het informele leren

bevorderen door het versterken van het learning-bydoing en het leren van collega’s en het op een

positieve manier samenwerken met potentiële concurrenten.

Resource Development beleid, door veel bedrijven

tegenwoordig ook aangeduid als hun Talentontwik-

kelingsbeleid. Daarbij ligt de focus op de competentieontwikkeling van individuele medewerkers van de

organisaties die op de campus zijn gevestigd. Daarbij wordt onderzocht in hoeverre de skills en attitudes van de professionals12 verder ontwikkeld kunnen

worden om het lerende vermogen en open innovatie op de diverse campussen te stimuleren. In dit onderzoek wordt toegewerkt naar het ontwikkelen van

nieuwe HRD tools die zowel de bedrijven die op een campus gevestigd zijn als het MKB daarbuiten hiervoor kunnen gebruiken.

20


Zie NSI, The Third State of Alliance Management Study

12

2009, Maastricht, 2009

Project 4: Het open innovatie ecosysteem

samenwerking bevordert. Centraal staat hierbij de

Universiteit Maastricht veel onderzoek gedaan naar

service providers van invloed is op de innovatie

Er is de afgelopen jaren door verschillende groepen van de (open) innovatie en diensteninnovatie. Resultaat is

bijvoorbeeld de Service Monitor, die in kaart brengt hoe

vraag in hoeverre en op welke wijze de groep van versnelling bij de campus bewoners.

dienstverlenende bedrijven innoveren. De opgebouwde

De tweede vraag luidt: hoe kan in kaart worden gebracht

innovatie ecosysteem dat bepalend is voor de economi-

als basis voor open innovatie? Hiertoe zal conform het

kennis dient als basis voor het ontwikkelen van een open sche betekenis die een campus kan krijgen in de regio. De

wijze waarop de campusbewoners de community ervaren, speelt daarbij een cruciale rol. Door open innovatie te stimuleren en te faciliteren zal er in de regio kennis

gecreëerd worden, met als doel deze ook voor de regio te

behouden door een stimulerend innovatief klimaat. Door het beantwoorden van twee vragen wil het Netwerk Sociale Innovatie & Service Science Factory van de

Universiteit Maastricht hieraan een bijdrage leveren. De eerste vraag luidt: hoe kan voor de ondernemers en de medewerkers van de verschillende organisaties en de

studenten een omgeving worden gecreëerd die open innovatie stimuleert? Hierbij doen we onderzoek naar: -

de meest optimale campus infrastructuur, bestaande

uit het terrein met laboratoria, kantoren en hallen

voor proeffabrieken, beschikbaarheid van een breed

of het community gevoel op een campus zich ontwikkelt LimburgMakers onderzoek, een longitudinaal onderzoek worden opgezet, startend met een nulmeting. Op basis

van herhaalde metingen wordt inzicht verkregen in het onderling vertrouwen en ‘wij-gevoel’ dat er op een

campus gaat ontstaan met alle (positieve) gevolgen van dien. Met behulp van diverse innovatieve methoden

wordt in kaart gebracht welke afspraken de campusbewoners gemaakt hebben, in welke mate er expliciete

community prestatieafspraken gemaakt worden en wat

het effect daarvan is op de emotionele betrokkenheid van de campusbewoners. Hierbij zal de rol van het MKB extra benadrukt worden. Gedurende het onderzoek worden de verkregen inzichten getoetst en/of toegepast op de andere campussen, waarbij het interessant is om

verschillen tussen een academische campus en een corporate campus niet uit het oog te verliezen.

scala aan utilities en veel gebruikte stoffen, een koepel -

milieuvergunning etc;

de katalyserende rol van een centrale locatie die

interactie tussen de campusbewoners stimuleert

alsook de interactie met het MKB in de schil daaromheen (bijvoorbeeld door het opzetten van een -

No-Boundaries House13);

de mix van innovatieve bedrijven (start-ups, regionaal

MKB en multinationals), kennisinstellingen en publiek

private partnership organisaties. De campusbewoners werken samen, zowel binnen de campus als in de

keten daarbuiten, waardoor enerzijds een versnelling van innovatie gerealiseerd wordt en anderzijds -

additionele waarde wordt gecreëerd;

de ondersteuning van open innovatie processen door

service providers. Een groep van gespecialiseerde

service providers die de innovatieve bedrijven op de

Campus ondersteunt in hun primaire proces en die de

Iske, P.L. en Rinkens, P., No-Boundaries House – Meeting

13

of Minds www.scribd.com/doc/76930154/20100426No-Boundaries-House

21

5. Impact Zoals aangegeven in de Voorjaarsnota 2013 van de

Tabel 2 geeft een overzicht van het verwachte rende-

Limburgse campussen van groot belang voor de

van het Netwerk Sociale Innovatie (NSI) en de Service

Provincie Limburg is de verdere ontwikkeling van de toekomstige concurrentiekracht van de Limburgse

economie. Om die rol te kunnen vervullen, moeten de

campussen uitgroeien tot dynamische clusters die op basis van de complementariteit in hun competenties

belangrijke stappen kunnen zetten op het gebied van

innovatie, die de Limburgse economie de vitaliteit geeft die nodig is om de globale economische herstructure-

ring goed te doorstaan. Aandacht voor het aantrekken

en behouden van goed inzetbare mensen is essentieel.

Science Factory (SSF). Het toepassingsprogramma en de ondersteunende interventies zullen daarnaast concrete sociale innovaties en ondersteunende interventies

opleveren als trainingen en visiedagen. Ook zal het

programma beleidsinstrumenten voortbrengen die de

leiding van Limburgse campussen in staat stelt om ook

op de langere termijn het open innovatieproces op hun campus te faciliteren, te monitoren en verder te versterken.

De campussen ontwikkelen zich niet vanzelf. In een

Om de deelnemende organisaties en hun medewerkers

kunnen treden om in te kunnen spelen op telkens

de resultaten van de diverse projecten, zullen er

dynamische omgeving is het zaak om flexibel op te

nieuwe uitdagingen. Sterker inzetten op innovatie, en

sociale innovatie in het bijzonder, zal nodig zijn om de productiviteit en het concurrentievermogen van de

Limburgse regio te verbeteren. Geen enkele partij bezit alle kennis om een innovatie succesvol te maken. Open innovatie vormt het kloppende hart van de economie.

en andere geïnteresseerden optimaal te informeren over bovendien ieder jaar twee Kenniscafés worden georganiseerd. Hier worden de ontwikkelingen toegelicht en

bediscussieerd. Daarnaast zullen de resultaten van de

verschillende projecten worden ingebracht bij de door het LED geïnitieerde versnellingstafels.

Dit geldt in nog sterkere mate voor de ontwikkeling van

De Sociale Innovatie Monitor Limburg gaat een belang-

intersectoraal karakter moet hebben. Beter inzicht in

de provincie. De door het NSI in samenwerking met het

een bio-based economy waarbij open innovatie een hoe samenwerking op campussen en tussen de

verschillende campussen gestalte krijgt, zal het proces van open innovatie versnellen en de impact van de

campussen op de Limburgse economie vergroten. Kleine en middelgrote bedrijven spelen in het proces van open innovatie een belangrijke rol, omdat zij vaak het sterkst

verbonden zijn met de lokale bevolking en op termijn de kloof tussen de vraag naar personeel van bedrijven en het aanbod van schoolverlaters het beste kunnen

dichten. Zij leveren een belangrijke bijdrage aan het

opleiden en verder ontwikkelen van mensen, en dragen

daarmee in belangrijke mate bij aan de verbetering van het leervermogen van een regio. Het analyseren en

stimuleren van sociale innovatie bij kleine en middel-

grote bedrijven is daarom ook een essentieel onderdeel van dit onderzoeks- en toepassingsprogramma.

22

ment van het onderzoeks- en toepassingsprogramma


rijke rol spelen bij de inbedding van het programma in

LWV opgezette monitor maakt het mogelijk om sociale innovaties en specifieke samenwerkingsverbanden van

de op de Limburgse campussen gevestigde bedrijven te

vergelijken met niet op de campus gevestigde bedrijven. Alle aan de monitor deelnemende bedrijven ontvangen een benchmarkrapport waarin suggesties worden

gedaan voor verbeteringen in hun samenwerkingsvermogen en innovatiekracht. Daarnaast faciliteert het

LWV de verspreiding van de resultaten van de monitor

op de jaarlijkse Business Experience en/of andere events.

23

6. Duurzaamheid en rendement van het programma Gedurende de looptijd van het project wordt voor een

maken van ervaringen die op vele plekken zijn opgedaan

waarmee het programma wordt versterkt. Het gaat dan

in de wereld van innovatie en business development.

bedrag van € 800.000 aan nieuwe opdrachten verwacht, om nieuwe Service Science Factory projecten ter verster-

door banken, investeerder en andere financiële partijen

king van de community building en open innovatie

Ten slotte versterkt het programma de acquisitiekracht

Het programma legt tevens de basis voor de ontwikke-

van sociale innovatie door subsidies te verwerven van

processen op de Limburgse campussen.

ling van een uniek Kenniscentrum voor de Triple Helix samenwerking, die soortgelijke programma’s kan

ontwikkelen voor de community building en sociale

innovaties op andere campussen buiten Limburg. Dit

Kenniscentrum kan ook een belangrijke rol spelen bij de expertiseontwikkeling met betrekking tot de dynamiek in de Triple Helix samenwerking, zoals de mogelijk toenemende rol van banken en andere financiële

instellingen bij de ontwikkeling van venture fondsen,

van de Universiteit Maastricht op het onderzoeksterrein Horizon 2020, NWO Top Grants, het Human Capital

Programma van de Sociale Infrastructuur Agenda van NWO, e.d. Op dit punt wordt al meegedaan aan twee

gezamenlijke onderzoeksvoorstellen vanuit het interuniversitaire instituut voor Sociale Innovatie INSCOPE,

waarin de Universiteit Maastricht samenwerkt met de Erasmus Universiteit Rotterdam, Universiteit Twente, Universiteit Utrecht en TNO.

Social Impact Bonds14, e.d.

Er wordt veel gesproken over en gewerkt met de

zogenaamde Triple Helix (Bedrijven-Onderzoek-Over-

heid), maar in de dynamiek van een dergelijke omgeving kan, kijkend vanuit het perspectief van economische

ontwikkeling, wellicht beter gesproken worden van de Quadrille Helix, met een aparte rol voor de financiële

dienstverleners die met hun intellectueel en financieel

kapitaal een belangrijke rol spelen in de realisatie van de doelstellingen van de individuele partijen als ook van de gehele ecosysteem. Deze organisaties vormen zelf inhoudelijk geen onderdeel van het systeem van

bedrijven dat gedefinieerd wordt vanuit de content, en hebben hierbij dus een aparte status. In het project zal ook onderzoek worden gedaan naar een optimale

positionering van deze sector, mede door gebruik te Zie www.nos.nl/artikel/588400-abn-investeert-in-

14

jonge-werklozen.html

24


Tabel 2: Overzicht van de verschillende terreinen waarop het programma impact heeft. Economisch/financieel

Verhogen van het rendement en waarde van de eerdere investeringen van de Provincie Limburg in de campussen door het versterken van de campusontwikkeling en het stimuleren van de samenwerking tussen de campussen. Het programma stimuleert sociale innovaties die organisaties in staat stellen om zowel hun technologische kennis als hun medewerkers beter te benutten door externe samenwerking, flexibel organiseren en slimmer te werken. Onderzoek toont aan dat sociaal innovatieve bedrijven meer investeren in R&D voor technologische innovaties. Beter inzicht in sterke en zwakke punten van de aanwezige Limburgse kennisbasis maakt het mogelijk om het innovatievermogen van de regio gerichter te stimuleren en te versterken. Overdracht van best practices tussen de campussen en naar het MKB in de regio, die voorkomt dat het wiel te vaak opnieuw moet worden uitgevonden. Verbeteren van de samenwerking tussen bedrijven op de campussen, alsook met het MKB in de regio, ter vergroting van de concurrentiekracht van de Limburgse economie. Het vergroten van het innovatief vermogen van het MKB in Limburg en het versterken van de ‘ketendichtheid’. Bijdrage aan Universiteit Maastricht als groeimotor door het versterken van de acquisitiekracht op het onderzoeksterrein van open innovatie.

Arbeidsmarkt

Vergroten van de aantrekkingskracht van de Limburgse economie op zowel kenniswerkers als goede vakmensen (wervingskracht en behoud voor de regio). Sociaal innovatieve bedrijven zullen ook meer aandacht hebben voor het competentieniveau van hun medewerkers op lagere functieniveaus. Behoud van bestaande werkgelegenheid en creëren van nieuw werk. Verbetering van de inzetbaarheid van de gehele beroepsbevolking in de regio.

Maatschappelijk

Sociaal innovatieve bedrijven met een goede hechting in hun omgeving zullen een impuls geven aan de re-integratie van mensen die niet meteen goed inzetbaar zijn.

Infrastructureel

Het programma ontwikkelt een goed monitoringssysteem dat de campussen na afloop van het programma op eigen kracht zullen continueren, wat de kennisoverdracht tussen de campussen en met het MKB in de regio ook op de lange termijn zal bevorderen. Ontwikkeling van diagnostische tools die bedrijven, de campussen en de provincie Limburg in staat stellen hun concurrentiekracht en innovatievermogen te optimaliseren. Het programma versterkt het samenwerkingsklimaat op en tussen de campussen, alsook de samenwerking met het MKB dat niet op een campus is gevestigd. Dit samenwerkingsklimaat is de levensader voor zowel de campussen als de Kennis-As Limburg zelf. Het programma legt de basis voor de ontwikkeling van een uniek Kenniscentrum voor de Triple Helix Samenwerking dat de acquisitiekracht van de Universiteit Maastricht op dit onderzoeksterrein ook buiten de regio versterkt.

25

7. Organisatie en planning Het hier voorgestelde programma heeft een looptijd van

Het onderzoeksprogramma staat onder leiding van het

ontwikkelingen binnen enkele jaren in de tijd te

Grip (coördinatie onderzoeksprojecten), prof. dr. Gaby

vijf jaar. Dit maakt het mogelijk om de relevante

monitoren en de effectiviteit van bepaalde beleids interventies (‘sociale innovaties’) te kunnen meten. Al tijdens de looptijd van het programma worden

specifieke onderzoeken afgerond en gevaloriseerd door middel van toepassingsprojecten en ondersteunende interventies. Ter illustratie worden in tabel 3 op een

gefaseerde tijdslijn enkele van de belangrijkste ontwikkel trajecten van het programma voor de komende vijf jaar weergegeven.

managementteam bestaande uit prof. dr. Andries de

Odekerken-Schröder (coördinatie toepassingsprojecten) en Dr. Anita van Gils (coördinatie concrete interventies) Het managementteam wordt ondersteund door een programmamanager, die tevens zorg draagt voor de

communicatie en verspreiding van kennis. Verder zijn vertegenwoordigers van de Universiteit Maastricht,

Zuyd Hogeschool, Maastricht Health Campus, Chemelot Campus, Smart Services Hub), LED, LWV en diverse

andere organisaties en bedrijven bij het project betrok-

ken. Ten slotte zal een groot aantal bedrijven en andere

organisaties als ook de medewerkers van deze organisaties in specifieke onderdelen van dit programma

participeren. Dit temeer omdat het bij de toepassingsprojecten en concrete interventies doorgaans om co-creatie van nieuwe initiatieven gaat .

De Kerngroep Campusdirecteuren, aangevuld met vertegenwoordigers van LED en LWV fungeert als Klankbordgroep die de periodieke intervisie met

betrekking tot de diverse programmaonderdelen borgt.

26

Tabel 3: Gefaseerde tijdlijn van onderzoeks- en toepassingsprogramma voor de komende 5 jaar

Fase 1 (1 jaar)

Fase 2 (3 jaar)

Fase 3 (1 jaar)

In kaart brengen van best-practices

Aantrekken PhD’s voor onderzoeks-

Afronding PhD onderzoek en commu-

op de campussen in Nederland en internationaal.

Uitzetten enquête om succes- en

faalfactoren van open innovatie in

regio te meten in aansluiting op de door NSI ontwikkelde Sociale Innovatiemonitor Limburg.

Verdere specificering onderzoeksaanpak binnen projecten op basis van resultaten verkende activiteiten

projecten.

Disseminatie van onderzoeksuitkomsten via conferenties en workshops. Monitoring ontwikkeling No-Boundaries Houses.

Begeleiding en monitoring gezamenlijke ontwikkeling campus infrastructuur.

Ontwikkelen opzet voor invulling en

Verkennen mogelijkheden uitbreiding

Sociale Innovatiemonitor Limburg.

Belgie en Duitsland (Horizon 2020 e.d.).

ontwikkeling No-Boundaries House.

sociale innovatie onderzoek i.s.m.

Toepassingsproject 1:

Sociale Innovatiemonitor Limburg.

rend evenement gericht op kennis

Toepassingsprojecten 2,3,4 met een

regionale MKB.

bij de behoefte.

ontwikkelen opzet jaarlijks terugkeuitwisselingtussen campussen en het

Trainingen op het vlak van open

campussen.

ninnovatie.

Hospitallity projecten Zuyd Hogeschool.

een congres over de resultaten tot dusver.

Uitwerking opleidings- en ontwikkelingsplan voor bedrijven in regio.

Sociale Innovatiemonitor Limburg. Definiëren hoe de ontwikkelde

samenwerking na afloop van het

project zich verder kan versterken. Toepassingsproject 5.

concrete invulling en en aansluitend

Visiedag om te bepalen wat de

gezamenlijke doelen zijn van de

nicatie resultaten door bijvoorbeeld

innovatie, sociale innovatie en dienste-

Uitwisseling best practices d.m.v. bijvoorbeeld themalunch.

Innovatie-assistent, om concrete

innovatie trajecten te begeleiden. Hospitallity projecten Zuyd Hogeschool .

27

8. Financiering De bijgevoegde budgettabel hiernaast geeft een

Bijlage 3 op pagina 36 geeft een overzicht van de

beoogde financiering. Vanwege de beoogde leereffecten

Health Campus, Chemelot Campus, Limburg Economic

overzicht van de kosten van het programma en de tussen de campussen overstijgt het voorgestelde

programma het belang van de specifieke campussen waaronder het MKB dat niet op de campussen is

gevestigd. Daarom wordt aan de provincie gevraagd 32% van de begrote kosten te bekostigen. De Rijksbijdrage van € 378.000 die de universiteit ontvangt bij een

succesvolle afronding van de proefschriftstudies zal

tevens ter financiering van het programma aangewend worden.

De begroting laat zien dat er gedurende de looptijd

van het project nieuwe opdrachten verwacht worden

met een waarde van € 800.000. Daarnaast zal, zoals in paragraaf 5 is aangegeven, het programma de

acquisitiekracht van de Universiteit Maastricht op het

onderzoeksterrein van sociale innovatie versterken door subsidies te verwerven van Horizon 2020, NWO Top

subsidies, het Human Capital Programma van de Sociale Infrastructuur Agenda van NWO, e.d.

28


toezeggingsbrieven van de externe partners: Maastricht Development, Limburgse Werkgevers Vereniging en

Zuyd Hogeschool en ABN AMRO. De bijdrage van de

Smart Services Hub is nog niet geformaliseerd en de

begrote bijdrage van de ‘diverse overige bedrijven’ zal

worden geëffectueerd bij de uitvoering van de hospitality projecten van Zuyd Hogeschool. Tevens is een letter of commitment toegevoegd van de bouwdecaan van de campus Venlo, waarin wordt aangegeven “dat dit

programma in een wat later stadium ook voor de

campus Venlo van grote betekenis kan gaan worden”.

Bijlage 1 - Begroting Bedragen in k€

2014

2015

2016

2017

Rijksbijdrage

0

0

0

0

2e en 3e geldstroom

0

Opbrengsten Nog te verwerven

2018

2019

2020

totaal

0

378

378

0

0

800

0

100

200

300

200

164

324

330

334

182

0

0

1.334

Chemelot

60

60

60

60

60

0

0

300

Smart Services Hub

19

37

37

38

19

0

0

150

UM-bijdrage (incl. HS Zuyd)

ABN

16

LWV

6

LED

3

MHC

100

32 13 6

200

32 13 6

300

32 13 6

200

16 5 4

0 0 0

0 0 0

128 50 25

10

10

Overige opbrengsten

117

173

173

174

116

Totale opbrengsten

281

897

703

808

498

Personele kosten

451

1.017

1.136

1.247

676

Totale kosten

492

1.072

1.191

1.302

745

0

0

4.802

-211

-475

-488

-494

-247

0

378

-1.537

211

686

1.174

1.668

1.915

1.195

1.537

1.537

28%

1.334

Kosten

Overige directe kosten

Resultaat Gevraagde bijdrage PL cumulatief

41

Bijdrage Universiteit Maastricht (incl. Zuyd) Bijdrage Externe Partners/Derden

Gevraagde bijdrage Provincie Limburg

15

55

15

55

15

55

7

0 0 0

0

800

10

8

0

0

5

Div overige bedrijven

5

0

0

40 60

0

753

378

3.265

4.527

69

275

40% 32%

100%

1.931 1.537

4.802

29

Bijlage 2 - Overzicht programmateam en afgeronde projecten van NSI/SSF Kernleden van het programmateam Prof. dr. Andries de Grip

(coördinator onderzoeksprojecten)

Andries de Grip is directeur van het Researchcentrum

voor Onderwijs en Arbeidsmarkt (ROA), bestuursvoorzit-

-

Limburg province: Population stagnation and ageing

- The challenges of revitalising the regional economy (in opdracht van de OECD).

Life Sciences in Zuidoost Nederland (project Regional

Co-operation for Global Knowledge).

ter van het Netwerk Sociale Innovatie (NSI) en hoogle-

Prof. dr. Gaby Odekerken-Schröder

lid van het bestuur van het interuniversitaire onder-

Prof. dr. Gaby Odekerken-Schröder is directeur van de

raar economie aan de Universiteit Maastricht. Ook is hij zoeksinstituut INSCOPE, research fellow bij Netspar

(Universiteit Tilburg) en het Instituut voor Arbeidsonderzoek IZA in Bonn. Zijn onderzoek richt zich op de

factoren die van invloed zijn op investeringen in human capital, sociale innovatie en de effecten van het HRM

beleid op het personeel en de organisatie. Hij publiceerde op deze terreinen een groot aantal artikelen in

nationale en internationale tijdschriften en boeken. Een volledig CV is te vinden op:

www.roa.unimaas.nl/cv/degrip/degrip.htm Enkele voorbeelden van eerder of lopend onderzoek: -

NWO Top Grant project Attracting and retaining top

talent for the High Tech Systems and Materials

(HTSM) in samenwerking met o.a. FME-CWM, 3TU, - - - - - - - - -

30

-

FEI Company en ASML.

Arbeidsmarktmonitor Metalektro (sinds 2002).

De effectiviteit van Resultaat Gericht Ondernemen

i.s.m. Syntens.

De Sociale Innovatie Monitor Limburg i.s.m. het LWV. De effectiviteit van Employability Miles (E Miles)

i.s.m. Philips.

(coördinator toepassingsprojecten)

Service Science Factory (SSF), vice-voorzitter van de

vakgroep Marketing en Supply Chain Management en

professor in klantgerichte dienstverlening aan de School of Business and Economics van de Universiteit Maas-

tricht. Haar onderzoekinteresses omvatten de ontwikkeling van innovaties in dienstverlening, klantenservice en loyaliteit. Zij heeft een groot aantal wetenschappelijke

en toegepaste onderzoeksprojecten geleid op het gebied van klachtenafhandeling, opbouwen van online en

offline communities, innovaties in dienstverlening en

het ontwikkelen van klantentrouw. Zij verzorgt al 20 jaar met veel passie hoogwaardig onderwijs voor bachelor,

master en PhD studenten en is nauw betrokken bij het verzorgen van onderwijs voor regionale ondernemers (bijv. programma LimburgMakers) en nationale en

internationale managers (diverse in-company programma’s). Haar onderzoek is gepubliceerd in diverse toonaangevende internationale tijdschriften.

Enkele voorbeelden van eerder of lopend onderzoek: -

Project Labour Markets for Scientists and Engineers

-

Loopbaanenquête Bètatechniek i.s.m. KIVI-NIRIA.

-

koers? (i.s.m. Platform Bètatechniek

-

Ontwikkeling Regionale Arbeidsmarktinformatie

-

(subsidie European Science Foundation).

Technomonitor: De Kenniseconomie; liggen we op Jongeren en Techniek (in opdracht van Ministerie EZ)

Limburg (RAIL).


LimburgMakers: monitoren van effectiviteit Lim-

burgMakers programma

Service Monitor i.s.m. Nederlandse Vereniging voor

Service Management (NVSM).

Verbeteren patiëntgerichtheid, i.s.m. Academisch

Ziekenhuis Maastricht.

Bewustwording van diensteninnovatie mogelijkhe-

den i.s.m. LimburgMakers.

Ontwikkelen klantgerichtheidsinstrument i.s.m.

Platform voor Klantgericht Ondernemen (PvKO).

- - - -

Branding van de regio Limburg i.s.m. Stichting Regio

Prof. dr. Martin Carree

Evalueren van de introductie van mobiel betalen in

hoofd van de afdeling Organisatie & Strategie van de

Branding Zuid-Limburg

Leiden i.s.m. ABN AMRO, ING en Rabobank.

Onderzoek naar klachtenafhandeling, onderzoeks-

team Universiteit Maastricht.

Onderzoek naar de invloed van diensten op het

welzijn van consumenten, onderzoeksteam Service Science Factory.

Dr. Anita van Gils

Martin Carree is hoogleraar Industrial Organization en Universiteit Maastricht. Daarnaast is hij fellow van de METEOR onderzoeksschool. Van 1998 tot 2003 was hij

verbonden als onderzoeker aan de Koninklijke Akademie van Wetenschappen. Martin Carree promoveerde cum

laude in 1997 aan de Erasmus Universiteit Rotterdam. De titel van zijn proefschrift was Market Dynamics, Evolutie en Smallness en zijn promotor was Prof. dr. Roy Thurik.

(coördinator ondersteunende interventies)

Dr. Ruud Gerards

schap bij de afdeling Organisatie en Strategie aan de

Researchcentrum voor Onderwijs en Arbeidsmarkt,

Anita van Gils is universitair hoofddocent OndernemerUniversiteit Maastricht en coördinator van het onderzoeksthema Ondernemerschap binnen het Netwerk

Sociale Innovatie (NSI). Ze behaalde een doctoraat aan de Economische Faculteit van de Rijksuniversiteit

Groningen. Haar onderzoek en onderwijs richten zich op de strategie en het management van het MKB en

familiebedrijven. Zij is als begeleider actief betrokken bij proefschriften die de effecten van innovatie voor de

Limburgse regio onderzoeken, waaronder het RGO-plus

en het LimburgMakers project. Zij is tevens de coördinator van de Master IB track in ondernemerschap en KMO-management. Prof. dr. Paul Iske

Prof. dr. Paul Iske is bijzonder hoogleraar Innovatie en Business Venturing aan de School of Business and Economics van de Universiteit Maastricht. In deze

functie is hij verantwoordelijk voor het opzetten van

Service Science Factory. Hij is Chief Dialogues Officer bij

Ruud Gerards is projectleider en onderzoeker bij het docent economie aan de Universiteit Maastricht en als onderzoeker verbonden aan het Netwerk Sociale

Innovatie (NSI) en het Centre of Full Employment and Equity in Europe (CofFEE-Europe). Daarnaast is hij

freelance docent/consultant voor Hogeschool Zuyd,

Maastricht School of Management en cApStAn Linguistic Quality Control. Zijn onderzoek richt zich op toege-

paste arbeidsmarktvraagstukken die in nauwe samenwerking met werkgevers uit het bedrijfsleven of de

overheid worden uitgevoerd. Hierbij gaat het vaak om

de effecten van HRM beleid op personeel en organisatie en om de prikkels van werknemers om, bijvoorbeeld via

training of opleiding, te investeren in hun ‘employability’. Zijn onderzoek heeft tot diverse publicaties geleid in nationale en internationale tijdschriften alsmede in media zoals kranten.

Een volledig CV is te vinden op: www.roa.unimaas.nl/cv/ Gerards/nw_gerards.htm

ABN AMRO Bank, die de functies van directeur van het

Enkele voorbeelden van eerder of lopend onderzoek:

rol stimuleert hij ondernemend en innovatief denken en

-

Dialogues House en Dialogues Incubator omvat. In deze gedrag binnen en buiten ABN AMRO Bank. Daarnaast is

-

hij oprichter van het Instituut voor Briljante Mislukkin-

-

veelgevraagd spreker op internationale conferenties en

-

gen, noemt zichzelf consulting Challenger en is een workshops gericht op Knowledge Management,

Innovatie en Ondernemerschap. Tot slot is hij Partner in Conceptisch ™, een organisatie die zich richt op de (co-)

-

creatie van omgevingen die de ontwikkeling van

-

in de theoretische fysica.

-

intellectueel kapitaal ondersteunen. Paul Iske is doctor

Arbeidsmarktmonitor Metalektro.

Effecten van het Philips Werkgelegenheidsplan i.s.m.

Philips Nederland.

Effectiviteit van Employability Miles (E-Miles) i.s.m.

Philips Nederland.

Sociale Innovatie Monitor Limburg i.s.m. het LWV.

Ontwikkeling instrument ter bevordering aanslui-

ting arbeidsmarkt en techniekonderwijs, i.s.m. A+O Metalektro.

Invloed van Het Nieuwe Werken op Employee

Engagement i.s.m. IBC.

Gemeentelijk re-integratiebeleid in Limburg.

31

Prof. dr. Jos Lemmink

Dr. Carla Costa

Océ-Canon Endowed Chair in Business Service Innova-

de Universiteit Maastricht, waar ze verschillende

Jos Lemmink is hoogleraar Marketing en houder van de tion aan de Maastricht University School of Business and Economics. Hij was decaan van de School of

Business and Economics van 2006-2013 en oprichter van de Service Science Factory van de Universiteit Maas-

tricht. Hij is lid van diverse internationale adviesraden van universiteiten o.a. in de Australië, Finland en

Engeland en fellow van diverse wetenschappelijke

instituten in o.a. de Verenigde Staten. In de regio was hij bestuurslid van de Document Services Valley, het open innovatie-initiatief van Oce-Canon in Venlo. In die

hoedanigheid adviseerde hij tientallen start-ups op het

terrein van service innovatie en bereidde hij de weg voor executive trainingsaanbod voor ervaren service profes-

sionals. Hij heeft uitvoerig gepubliceerd door middel van

boeken en tijdschriften over service marketing en service innovatie en was van 2000-2005 editor van het weten-

schappelijk vaktijdschrift Journal of Service Management. Recent onderzoek en projecten: -

A Tale of The Other Valley: rising returns on service

innovation, and the case of document services R&D, Document Services Valley Symposium: Excellence

-

-

through Document Services Innovation, Venlo. Managing a Springboard: Open Innovation at

Document Services Valley en A Beautiful Beginning of Open Innovation

Steel, Bread and Pink Floyd: The case of WP Haton,

Business case on Service Science.

Prof. dr. Mien Segers

Mien Segers is hoogleraar Corporate Learning bij de

afdeling Educational Research and Development van de Universiteit Maastricht. Haar onderzoek richt zich op

tools en voorwaarden om het leren op school, instellingen en op de werkvloer te ondersteunen, met een speciale

focus op de rol van de beoordeling voor het verbeteren van de ontwikkeling. Zij is actief betrokken bij de Euro-

pean Association for Research on Learning and Instruction (EARLI) en is de coördinator van de Special Interest Groups Hoger Onderwijs en Assessment geweest. Ze publiceert in vele high-ranked tijdschriften en is een

redactielid van internationale tijdschriften zoals Studies

in Educational Evaluation en Educational Research Review. Zij is de hoofdredacteur van de EARLI boekenreeks ‘nieuwe perspectieven op Leren en onderwijzen’.

32


Carla Costa is universitair docent Ondernemerschap aan ondernemerschap-gerelateerde cursussen geeft. Ze

behaalde haar doctoraat in technologische veranderingen en ondernemerschap aan de Carnegie Mellon

University (VS). Carla werkte bij het Portugese Gouvernementele Agentschap voor Innovatie, bij een biotech

business incubator, en bij het ondernemerschap kantoor van de ‘School of Engineering, Science and Technology and Architecture’ in Lissabon (IST-Lisbon). Haar onder-

zoek richt zich op het grensvlak van innovatie, ondernemerschap en regionale economische ontwikkeling.

Projectenoverzicht NSI en SSF Uitvoerder

Opdrachtgever/

Onderzoek

SSF

Ontwikkelingsmaatschappij

Het ontwerpen van een cross-company communicatieplatform

SSF

APG

SSF

Dialogues House

SSF

Youp van ’t Hek

SSF

Interreg

SSF

Océ

SSF

RMI

SSF

Océ

SSF

Natuurhistorisch Museum

SSF

Siemens

samenwerkingspartner

Parkstad Limburg (OPL)

Maastricht/ ENCI

SSF

Universiteit Maastricht

SSF

LWV

SSF

LIOF & SCELTA

SSF


SSF


SSF


SSF


SSF

LIOF & SCELTA

om de individuele communicatie en werving van bedrijven in het Parkstad gebied te versterken

Het ontwikkelen van een selfservice tool die zich aanpast aan de voorkeuren van werknemers

Het ontwikkelen van serviceconcepten voor ontwrichtende innovatie gericht op de vergrijzing

Het analyseren en visualiseren van klachten over aanbieders van mobiele diensten voor een bekende Nederlandse cabaretier

Analyseren van uitdagingen in nabije toekomst in voedsel en

gezondheidszorg, en het ontwikkelen van dienstenconcepten voor innovatieve maaltijdoplossingen in de zorgsector

Het creëren van een ‘serious-play’ spel voor de continue analyse van de trends van de klant in document services

Vervaardigen van een geïntegreerd model voor effectieve service herstel

Ondersteuning van de overgang van productoriëntatie naar servicegerichtheid

Ontwikkeling van een innovatief, communiceerbaar concept voor een museum in een industriegebied

Het definiëren van manieren om een productafdeling meer klantgericht te maken

Het ontwikkelen van een innovatieve lidmaatschapsstructuur die beter tegemoetkomt aan de behoeften van klanten

Het vinden van een innovatieve oplossing voor het probleem om de kwaliteit van bedrijventerreinen te beoordelen

Het ontwikkelen van een virtueel platform dat kinderen van 9 tot 12 jaar motiveert en voedt om een gezonde levensstijl te hebben

Het ontwikkelen van een service concept waarmee de bibliotheek beter tegemoet kan komen aan de behoeften van de onderzoekers en daarmee een genoeglijke ervaring te genereren

Het ontwikkelen van een marketing- en communicatieplan, en

het conceptualiseren van activiteiten en sponsormogelijkheden

Het creëren van een uniek en innovatief Summer School concept, met behulp van een ‘customer journey’ van potentiële Summer School deelnemers

Het definiëren van concepten (intern en extern) om het relatiemanagement in de gezondheidszorg te verbeteren

Het definiëren van waarde proposities voor potentiële partners,

op basis van diepgaand onderzoek naar de wensen en behoeften van potentiële partners

33

SSF

ABN AMRO

Het vinden van innovatieve manieren voor het genereren van

SSF

Ziggo

Het ontwikkelen van innovatieve en concurrerende prijsstelling

SSF

Provincie Limburg

SSF

Provincie Limburg

SSF

GSBE (METEOR)

SSF

APG

SSF

Chemelot Campus

SSF

Limburg 1

SSF

AMI Consultancy/ Boskalis

SSF


SSF

Service Science Factory

SSF


SSF

(geïnitieerd door ING, ABN Amro en Rabobank)

concepten voor nieuwe Ziggo diensten

Het ontwikkelen van een duurzaam concept voor het aantrekkelijker maken van Limburg voor de creatieve industrie

Het definiëren van preventieve maatregelen voor het vergroten van de inzetbaarheid van 50+ werknemers in Limburg

Analyse van de dalende vraag naar research masters, ontwikkeling van concepten voor het vergroten van de populariteit

Het ontwikkelen van effectieve communicatie concepten voor het verhogen van het pensioenbewustzijn

Het ontwikkelen van innovatieve dienstverleningsconcepten voor het ontwikkelen van een succesvolle community en het geven van advies over hoe ze te implementeren

Het ontwikkelen van een community platform concept om het

merk aantrekkelijker te maken en nieuwe inkomsten te genereren Het vastleggen van succesfactoren bij grote bouwprojecten en het ontwikkelen van een instrument om gebruik te maken van deze factoren in toekomstige projecten

Het testen van de haalbaarheid en de noodzaak van een groot datacenter in Limburg, en het ontwikkelen van een eerste concept voor een online community platform

Conceptualiseren van een instrument dat kan worden gebruikt

om de sterke en zwakke punten van een bedrijf snel te analyseren Verdere ontwikkeling van het on-(en off-) line community

concept voor een Center of Data Expertise and Experience (CODE2 in het kort)

Monitoring van de Mobile Payment soft launch


Verbeteren van de ervaring van orthopedische patiënten

Philips

Inzetbaarheidsmeters

NSI

Vodafone

Prestatiebeloning op basis van klanttevredenheid

NSI

Syntens Innovatiecentrum

NSI

Proteion thuis

SSF NSI NSI

NSI NSI NSI NSI NSI NSI NSI

34

Mobiel Betalen in Leiden

nieuwe fondsen (crowdfunding 1+2)

LWV

Brandweer Roermond ABN-Amro IBM

Empower Limburg Syntens

Centraal Planbureau (CPB)

Verschillende MKB-ondernemingen

Sociale Innovatie Monitor Limburg 2012 en 2013

Certificering van vakmanschap

Effecten van training op de ondernemingsprestatie Resultaatgericht ondernemerschap Leiderschap in teams

Open innovatie, gastvrijheid en ouderenzorg

Smart jobs (platform taakroulatie medewerkers) Trainen van medewerkers van opdrachtgevers Inzetbaarheidsindex

De effectiviteit van Resultaat Gericht Ondernemen Internationale outsourcing van specifieke taken Innovatie in familiebedrijven


NSI

LIOF

Informatiesysteem over gevolgen van participaties en subsidies

NSI

hiTecs AMI

Effect van gedeelde mentale modellen op teamprestaties

NSI NSI NSI NSI NSI

VKW Limburg Océ

Fokker Services

Vrouwelijk leiderschap en ondernemerschap

Het delen van expertise in multi-professionele ontwerpteams

APG

Pensioenverwachtingen en ‘actief verouderen’ HR praktijken

OECD

Bevolkingskrimp en vergrijzing in Limburg en Zeeland

FME CWM

Effecten van HRM op kennisveroudering van medewerkers

35

Bijlage 3 - Toezegging door externe partners

Letter of Commitment “Sociale Innovatie in het Open Innovatie Ecosysteem

van de Kennis-As Limburg”

Aan Prof. dr. Andries de Grip en Prof. dr. Gaby Odekerken-Schröder Universiteit Maastricht School of Business and Economics Tongersestraat 53 6211 LM MAASTRICHT

Middels deze brief bevestig ik, Dr. Bert Kip, dat Chemelot Campus participeert in het project “Sociale Innovatie in het Open Innovatie Ecosysteem van de Kennis-As Limburg”. Als externe partner leveren wij een gekapitaliseerde in kind bijdrage van € 150.000 en een financiële bijdrage van € 150.000 in de periode 2014-2019.

Dr. Bert kip CEO Chemelot Campus

Datum: 27-1-2014 Handtekening:

36


37

38


39

40


Prof.dr. Andries de Grip School of Business & Economics Universiteit Maastricht 6211LM Maastricht Betreft: Letter of Commitment programma Sociale Innovatie in het Ecosysteem van de Kennis-‐as Limburg Amsterdam, 24 februari 2014 Geachte heer de Grip, Naar aanleiding van uw verzoek om het commitment mijnerzijds m.b.t. bovengenoemd programma expliciet te maken, deel ik u mede dat in het kader van de mij door ABN AMRO ter beschikking gestelde tijd om de functie van bijzonder hoogleraar te vervullen (zijnde 1 dag per week), ik bereid ben de helft hiervan te besteden aan dit programma. Concreet houdt dit dus in dat ik voor de beoogde periode van 5 jaar, voor 0.1 FTE beschikbaar zal zijn, met name voor de deelprojecten 2 (Strategische en organisatorische aspecten van Open Innovatie) en 4 (Het Open Innovatie Ecosysteem). Vetrouwende u hiermee voldoende te hebben geïnformeerd, zie ik uit naar de samenwerking met alle betrokkenen. Vriendelijke groet, Prof.dr. Paul Louis Iske Chief Dialogues Officer/Head of Innovation Centre ABN AMRO Bank Professor Open Innovation & Business Venturing, Maastricht University Postadres: Rietschoot 1 1511WB Oostzaan

41

42


43

Colofon Fotografie Fotostudio CL Geleen,

Herman van Ommen, Arjen Schmitz, L.E.D., Hugo Thomassen e.a. Vormgeving Zuiderlicht

Business case Open Innovatie in het Ecosysteem van de Kennis-As Limburg. Toepassingsprogramma, concrete interventies en wetenschappelijk onderzoek

Recommend Documents