Buitengewone vergadering van deelnemers
22 november 2010
Agenda 1. Opening, mededelingen en ingekomen stukken 2. Pensioenregeling uitgevoerd door BNPF 3. Vergelijking andere pensioenfondsen 4. Herstelplan
5. Toelichting op definitief besluit 6. Vragen
2
1. Opening
3
2. Pensioenregeling
4
Pensioenregeling De pensioenregeling = een collectieve beschikbare premieregeling Dit houdt in:
• Verdeling van de premie op basis van middelloonregeling • Geen gegarandeerd recht • Premie is vast percentage pensioengrondslag (24%) • Werkgever heeft geen recht op overschotten • Werkgever heeft geen plicht tot bijstorten
5
Volgorde toekenning middelen Beschikbare middelen worden, zoals omschreven in het pensioenreglement, in de onderstaande volgorde toegekend: 1. Herstel van kortingen op nominale aanspraken 2. Toeslagverlening volgens CPI en CAO 3. Inhaal toeslagverlening voor maximaal 5 jaar 4. Aanleggen van 10% buffer (boven vereiste reserves) 5. Extra toeslag in verhouding 3:2 (actieven: inactieven) Tijdens de duur van een korte termijnherstelplan worden geen toeslagen verleend!
6
Volgorde bij tekort Indien niet binnen de gestelde termijnen het dekkingstekort en / of reservetekort door middel van matiging van de toeslagverlening opgeheven kan worden, resteren de volgende maatregelen: 1. Beleggingsmix 2. Herverzekering 3. Korting van nominale aanspraken
Het Bestuur kan gemotiveerd van deze volgorde afwijken. Hierop wordt teruggekomen tijdens de bespreking van het herstelplan en het eventueel korten.
7
Pensioenfonds Stichting Pensioenfonds Ballast Nedam Vanaf 2008 zijn naar aanleiding van de Pensioenwet de rollen als volgt: Rol Pensioenfonds Het pensioenfonds voert de pensioenregeling uit op basis van beschikbare middelen. Rol werkgever Pensioentoezegging wordt gedaan door werkgever. De toegezegde premie wordt betaald per periode.
8
Historie onttrekkingen / premiekortingen
Voor 2005 is geld aan het pensioenfonds door de werkgever onttrokken en gestort. Onttrokken is in 2000 € 10,6 mln. en eerder € 12,3 mln. In 2002 is € 29,1 mln. gestort en er in 2002 een bedrag € 29 mln. geleend. Deze lening is afgelost. In ieder geval vanaf 1982 tot 2002 zijn er premiekortingen verleend variërend tussen de 30% en de 66%. Premiekortingen zijn altijd besproken in de deelnemersvergadering en de vergadering ging ermee akkoord.
9
Dekkingsgraad De dekkingsgraad = Vermogen / Verplichtingen Dekkingsgraad eind 2007
:
123,2 %
Dekkingsgraad eind 2008
:
88,4 %
Dekkingsgraad eind 2009
:
93,1 %
Dekkingsgraad eind 1e kwartaal 2010
: ca. 94
%
Dekkingsgraad eind 2e kwartaal 2010
: ca. 89
%
Dekkingsgraad eind 3e kwartaal 2010
: ca. 86
%
10
Gesprekken met werkgever Het bestuur heeft werkgever het volgende verzocht: • Extra stortingen vanuit de werkgever: 1) Een storting zodanig dat het pensioenfonds in een keer uit het kortetermijn herstelplan is; 2) Een storting zodanig dat geen minimale korting nodig is; • Verhoging van de vaste premie; • Buy-out inactieven; • Volledig overgaan naar verzekeraar.
11
Invloeden op dekkingsgraad •
Premie
•
Levensverwachtingen
•
Rendement
•
Marktrente
12
Premie
13
•
Met de vaste premie worden in eerste instantie de op te bouwen pensioenen gefinancierd. Premie heeft beperkt invloed op dekkingsgraad;
•
De vaste premie wordt jaarlijks getoetst op kostendekkendheid;
•
De kostendekkende premie wordt vastgesteld op basis van een gedempte rente;
•
De vaste premie is momenteel (nog) kostendekkend;
•
De kostendekkende premie is voor 2010 begroot op19,5 miljoen;
•
De feitelijke (vaste) premie is voor 2010 begroot op 25,3 miljoen;
•
In 2010 nog ruime marge, naar verwachting wordt de marge krapper in 2011;
•
Met de werkgever in gesprek over de stijgende levensverwachtingen.
Levensverwachtingen
• Uit cijfers van het CBS (eind 2009) bleek dat de levensverwachting van de Nederlandse bevolking sneller toeneemt dan eerder werd verwacht. • Eind 2009 is vooruitlopend op de publicatie van nieuwe cijfers een voorziening getroffen. Hierdoor daalde de dekkingsgraad eind 2009 met ca. 4%. • In augustus 2010 zijn de nieuwe cijfers bekend gemaakt door de Actuarissen. Naar aanleiding daarvan is nog een extra voorziening getroffen. Hierdoor is de dekkingsgraad in het derde kwartaal met nog eens ca. 2% gedaald.
14
Levensverwachtingen Ontwikkeling levensverwachting 65-jarige in Nederland 90,0
87,5
85,0
82,5
80,0
77,5
75,0
1950
15
1960
1970
1980
1990
2000
2010
2020
2030
2040
2050
Vrouwen CBS 2008
Vrouwen AG 2005
Vrouwen AG 2010
Mannen CBS 2008
Mannen AG 2005
Mannen AG 2010
2060
Beleggingen 2010 t/m september Beleggingsresultaten (rendement) Beleggingen (x €1 miljoen) 700
612,2
684,1 599,4
594,3 539,5
600
500 vastgoed 400 aandelen 300 vastrentend 200
100
5,1%
-3,0%
-9,3%
11,2%
14,9
0 2006
16
2007
2008
2009
2010 (t/m sept)
Uitsplitsing Beleggingsresultaten
Vastrentende portefeuille Rendement Benchmark
2010 t/m 30-9
2009
18,5% 17,1%
4,3% 1,3%
Aandelen portefeuille Rendement 8,9% 30,7% Benchmark 8,9% 28,7% (vanaf 1 april 2009 is sprake van indexbeleggen) Vastgoed portefeuille Rendement Benchmark Totale portefeuille Rendement Benchmark
17
0,4% 0,4%
12,3% 25,9%
14,9% 13,6%
11,2% 9,2%
Voorziening pensioenverplichtingen januari t/m september 2010 VPV (x € 1.000) 900,00
804,9 800,00
651,1
700,00
617,9
600,00
502,7
489,2
500,00 400,00 300,00 200,00 100,00 0,00 2006
2007
2008
2009
2010 t/m sep
Rentetermijnstructuur (Bron: DNB) 4,500
4,000
3,500
3,000
2,500
31-12-2008 31-12-2009 30-6-2010
2,000
30-9-2010 1,500
1,000
0,500
0,000 1
3
5
7
9
11 13 15 17 19 21 23 25 27 29 31 33 35 37 39 41 43 45 47 49 51 53 55 57 59
3. Vergelijking andere pensioenfondsen
20
Vergelijking Rendementen “APPELS EN PEREN” 2009
2010 t/m sep
Opmerkingen
BPF Bouw
11,00%
12,70%
42% vastrentend
PME
12,60%
16,10%
60% vastrentend
VWS
4,80%
n.b.
56% matching portefeuille,
Arcadis
8,00%
n.b.
45% vastrentend
PMT
15,10%
11,80%
53% vastrentend
Ballast Nedam
11,20%
14,90%
65% vastrentend
21
Vergelijking dekkingsgraden 2009
BPF Bouw
PME
2010 t/m sep
108,00% 100,80%
99,00%
94,00%
premie 20,9% van de pensioengrondslag (PG) (max salaris is gelijk aan ca. €54.000)
premie max. 23% van PG
VWS
106,20% 101,00%
premie 25,5% van PG + 4% salaris tijdelijk
Arcadis
103,20%
94,60%
vaste premie
PMT
101,00%
89,00%
28,6% van PG tot max. salaris €75.486,en 18,7% boven max. salaris
Ballast Nedam 93,10%
86,00%
24% van pensioengrondslag
4. Herstelplan
23
Ontwikkeling dekkingsgraad volgens herstelplan (situatie eind 2008) 120%
115%
110%
105%
100%
95%
90%
85%
80% 2009
2010
2011
2012
Min. vereist eigen vermogen
2013
2014
2015
2016
Vereist eigen vermogen
2017
2018
2019
2020
2021
2022
Dekkingsgraad volgens oorspronkelijke herstelplan
2023
Concrete maatregelen herstelplan begin 2009 •
Geen toeslagen verlenen gedurende dekkingstekort
•
Korten van opgebouwde rechten en uitkeringen (indien nodig, uiterlijk 1 april 2012)
•
De hoogte van de korting in het herstelplan is 6,7%, op basis van cijfers eind 2008
•
Hoogte (eventuele) korting zal ieder jaar worden vastgesteld
•
Actuele dekkingsgraad wordt ieder kwartaal op de pensioensite gepubliceerd
Uitgangspunten concrete maatregelingen: Evenredige belangenbehartiging Beleid zoals omschreven in pensioenreglement
25
Ontwikkeling dekkingsgraad volgens evaluatie herstelplan (situatie eind 2009) 120% 115%
110% 105% 100%
95% 90% 85%
80% 2009
2010
2011
2012
2013
2014
2015
2016
2017
2018
2019
2020
Min. vereist eigen vermogen
Vereist eigen vermogen
Dekkingsgraad volgens oorspronkelijke herstelplan
Dekkingsgraad volgens evaluatie herstelplan
Feitelijke dekkingsgraad
2021
2022
2023
5. Toelichting op Besluit om te korten
27
Brief Donner inzake intrekking uitstel • Op 17 augustus 2010 heeft Minister Donner het verleende uitstel van het doorvoeren van kortingen binnen 1 jaar ingetrokken • De kortingen op basis van oorspronkelijke herstelplan getoetst aan de cijfers van 2e kwartaal 2010 en 3e kwartaal 2010 moeten doorgevoerd worden per 1 januari 2011 • De eerste 4 maanden van 2010 was er geen sprake van achterstand op herstelplan
• Aan het eind van mei ontstond achterstand op herstelplan, de achterstand ontstond door de daling van de rente
28
Plan van aanpak DNB heeft in een brief d.d. 15 september 2010 verzocht om de volgende aanpak: • Voor 4 oktober dient het Pensioenfonds een plan ter voorbereiding van een eventueel besluit tot korten in. • Uiterlijk medio oktober 2010 zal DNB haar reactie geven op het plan. • Voor 1 november 2010 dient het fonds het voorgenomen besluit in bij DNB. • Voor 1 december 2010 neemt het Bestuur een definitief besluit en licht de deelnemers in.
29
Besluit •
Zoals meegedeeld in de deelnemersvergadering van 30-9 is uitstel gevraagd. Dit uitstel is niet verleend.
•
Voorgenomen besluit is de opgebouwde pensioenen – en dus ook de pensioenuitkeringen - per 31 december 2010 met 3% te verlagen. Voor pensioengerechtigde deelnemers houdt dit in, dat hun uitkering vanaf januari 2011 3% lager is. Voor actieven en slapers wordt de aanspraak 3% verlaagd.
•
Definitief besluit is 3% korten.
• Het percentage is zo gekozen dat alle belangen evenredig worden behartigd. Niet te hoog, om pensioengerechtigden niet te zwaar te belasten, en niet te laag om te voorkomen dat de toekomstige pensioengerechtigden de rekening moeten betalen.
30
Brief DNB 18 november 2010 Korting 3% is akkoord. Wel de volgende aandachtspunten worden genoemd: • De hoogte van de premie; • Evaluatie herstelplan. Het herstelplan wordt in 2011 op basis van de cijfers eind 2010 geëvalueerd, wanneer er dan een tekort is zal indien nodig op basis van de cijfers eind 2011 uiterlijk 1 april 2012 nog een korting worden doorgevoerd.
31
Wijze van doorvoeren korting / herstel • Alle opgebouwde pensioenen en dus ook de uitkeringen worden evenredig gekort; • De uitkeringen worden na een eventueel herstel van de korting weer hersteld naar het oorspronkelijke, niet gekorte pensioenbedrag. Er wordt geen nabetaling gedaan. • De opgebouwde pensioenen, die nog niet zijn ingegaan, worden na een eventueel herstel van de korting bij de werknemers en ex-werknemers hersteld met het bedrag waarmee is gekort.
32
Vragen?
33
