JAAR
VERSLAG
2014
BRUSSELS OUDERENPLATFORM VZW - (voorheen Seniorencentrum vzw)
Zaterdagplein 6 - 1000 Brussel - tel. 02 210 04 60 - fax 02 210 04 70 e-mail:
[email protected] - website: www.bop.brussels Het Brussels Ouderenplatform is een conventie-vzw van de Vlaamse Gemeenschapscommissie
JAAR
VERSLAG
2014 Inleiding
De vooropgezette samenwerkingsverbanden van de voorbije jaren werden in de loop van 2014 bestendigd en verstevigd. Zowel de VGC sportdienst, de federaties van alle Brusselse seniorenclubs, de lokale dienstencentra en de gemeenschapscentra zijn van cruciaal belang om onze opdracht volwaardig te kunnen realiseren. 2014 was in een zekere zin ook een overgangsjaar. Een verkiezingsjaar, waarbij onze beide bevoegde overheden binnen de Vlaamse gemeenschapscommissie, nl. cultuur en welzijn, 2 nieuwe collegeleden kregen: dhr. Pascal Smet, bevoegd voor cultuur en sport en mevr. Bianca Debaets, bevoegd voor welzijn. Het Seniorencentrum krijgt een belangrijke plaats in de beleidsnota voor de komende jaren: aan ons om onze opdracht dan ook zo goed mogelijk na te komen. 2014 was in die zin ook een overgangsjaar. De heer Mark Philippart nam als directeur afscheid en ging terug naar zijn oude liefde: de bijzondere jeugdzorg. De voorbije jaren heeft hij het Seniorencentrum opnieuw op de rails gezet, weliswaar met een niet zo gemakkelijke opdracht. Een vermindering van subsidies resulteerde in een vermindering van personeel en een geleidelijke koerswijziging: het aanbod meer en meer afstemmen op de vragen van onze participanten en meer en meer vertrekken vanuit de mogelijkheden van
de senioren zelf. 2014 was een jaar waarbij de nieuwe directeur tijdens de Algemene Vergadering, en dit onder een pas nieuw samengesteld bestuur, de naamswijziging liet goedkeuren: het Seniorencentrum werd het Brussels Ouderenplatform. In het najaar van 2014 werd deze nieuwe naam vertaald in een nieuw logo en een vernieuwde website, die pas begin 2015 voor de buitenwereld werd bekendgemaakt. Het Seniorencentrum, in overgang naar het Brussels Ouderenplatform heeft in 2014 tal van activiteiten gerealiseerd: hiervan een weergave in dit jaarverslag. Na een korte weerslag van onze samenstelling bestuur en overzicht van de bestuursvergaderingen, is er een beknopte beschrijving van onze werking.
Ik wens hierbij alle bestuurders, collega’s en in de eerste plaats alle vrijwilligers te danken voor een jaar van volle inzet en creativiteit. Ivan De Naeyer
│
jaarverslag
2 014
Bestuursorganen SAMENSTELLING EN WERKING VAN DE VZW: ALGEMENE VERGADERING EN RAAD VAN BESTUUR ALGEMENE VERGADERING Leden Blauwbloeme Rudy, opgenomen als lid op 17 december Buyens Rohnny Clauwers Arlette, opgenomen als lid op 17 december Coenen Piet Cornil Mia De Backer Dominique De Bisschop Johny De Cleen Roger Decoster Lutgart De Keyser Jef Delcourt Romain Deleyn Anne-Marie De Saeger Willy Dirkx Willy Ghekiere Guido, ontslag op 19 maart
Halewaters Isabelle, ontslag op 19 maart Hendrickx Ida Heylbroeck Philippe Maertens Nika Poot Erich Pulinckx Josée Schutyser Rita Stessens Karel Struijlaert Willy, ontslag op 27 augustus Teugels Herwig Tuteleers Roland Vandermassen Raymond Vander Mosen Rachel Van Everbroeck Liesbeth Verhelst Jef
Waarnemers, namens de Vlaamse Gemeenschapscommissie: Martin Benny (directie Cultuur) en Dekeyser Luc (directie Welzijn en Gezondheid). Bijeenkomsten: De Algemene Vergadering kwam samen op 19 maart, 14 mei en 17 december. n Op de bijeenkomst van 19 maart werd de nieuwe directeur, Ivan De Naeyer aan de leden voorgesteld. Op de agenda ook de bespreking en goedkeuring van de rekeningen 2013 en de begroting voor 2014: het jaar 2013 wordt met een verlies van € 109.051,29 beëindigd. Niettegenstaande ook de begroting al een verlies van ± € 60.000 voorzag. De verklaring is de inname van het pand aan het Zaterdagplein en het feit dat de posten voorzien voor verbouwing en renovatie hoger uitvielen dan verwacht. Het grotere verlies is ook in hoge mate wijten aan de veroordeling in hoger beroep in een dispuut voor de Arbeidsrechtbank. Er werd reeds gewezen op het feit dat de personeelslast eind 2014 zal dalen als gevolg van pensioneringen. Daarenboven zijn de grote investeringen (buiten het brandveilig en gebruiksklaar maken van de ruimte op de eerste verdieping) achter de rug. Men zou dus voorzichtig kunnen zeggen dat de zure appel is doorgebeten en dat er zich een periode met potentieel voor de toekomst aandient! Wat het zware verlies toch wel nuanceert… De Algemene Vergadering keurt de rekeningen 2013 en de begroting 2014 goed en bedankt afscheidnemend directeur Mark Philippart voor zijn inzet. n Op de samenkomst van 14 mei stond de bespreking van de geactualiseerde statuten van de vzw centraal. Een aanpas-
sing was hoe dan ook noodzakelijk als gevolg van de verhuis van de maatschappelijke zetel en het voorstel tot naamsverandering. Als nieuwe naam wordt “Brussels Ouderenplatform vzw, afgekort BOp” voorgesteld. Deze is ingegeven door het aanvoelen dat de term “ouderen” meer veralgemenend is en dat ook de Vlaamse overheid en de wetgeving deze term hanteert. De naam bevat tevens ons actieterrein Brussel en “platform” is een omvattende verwijzing naar de open werking. Zowel de statuten als de nieuwe naam worden, na discussie, goedgekeurd. n Op de bijeenkomst van 17 december werd de ontwerpbegroting voor 2015 voorgelegd en besproken. Deze voorziet een positief saldo van € 25.665. Dit mogelijke resultaat wordt op voorstel van de Raad van Bestuur in zijn totaliteit ondergebracht in een aan te leggen post voor “sociaal passief”. De Algemene Vergadering keurt de begroting 2015 met de besproken aanpassingen eenparig goed. Nog op de agenda: een korte toelichting betreffende de werkitems in het jaarplan 2015. Hierin staan visieontwikkeling en interne (re)organisatie voorop, naast blijvende aandacht voor de financiële toestand, teamoverleg, communicatie en bekendmaking. De planning en werking van de stuur- en werkgroep van het participatie- en inspraakproject “van HonderD uit” (met finaliteit op 21 mei 2015) en, in het najaar, vormgeven aan een Brusselse ouderenadviesraad, neemt een belangrijke plaats in.
www.bop.brussels │ 3
jaarverslag
2014 │
RAAD VAN BESTUUR Leden Voorzitter: Coenen Piet Ondervoorzitter: Romain Delcourt Secretaris: Hendrickx Ida Penningmeester: Poot Erich Dominique De Backer De Cleen Roger
Decoster Lutgart Deleyn Anne-Marie Stessens Karel Vander Mosen Rachel Verhelst Jef
Waarnemers, namens de Vlaamse Gemeenschapscommissie: Martin Benny (directie Cultuur) en Dekeyser Luc (directie Welzijn en Gezondheid). De Raad van Bestuur kwam (bijna) elke maand samen: op 20 januari, 26 februari, 19 maart, 16 april, 14 mei, 27 augustus, 19 november en 17 december. n Op de vergadering van 20 januari werd verslag gegeven omtrent de procedure en aanwerving van een nieuwe directeur. De aanpassing van de statuten en de naamsverandering van de vzw zal door het Dagelijks Bestuur (waarin de Voorzitter, de Ondervoorzitter, de Penningmeester en de Secretaris zetelen) worden voorbereid en is onderwerp voor één van volgende bijeenkomsten. Verslagen van personeelsvergaderingen en werkgroepen werden overlopen. Belangrijk nieuws kwam er vanwege de VGC met de vraag dringend een renovatiedossier voor de lokalen op de eerste verdieping in te dienen. Deze zouden, tegen een tussenkomst in de kosten, ter beschikking worden gesteld van derden. Op dat moment zijn er 2 kandidaat-gebruikers. n De Raad van Bestuur bevestigt op de samenkomst van 26 februari de keuze van de selectiecommissie voor Ivan De Naeyer als nieuwe directeur. Indiensttreding voorzien op 1 mei. De voorlopige resultatenrekening 2013 wordt overlopen. De definitieve versie wordt op volgende bijeenkomst uitvoeriger besproken i.f.v. de Algemene Vergadering. Uit de terugblik op diverse vergaderingen en bijeenkomsten onthouden we vooral dat het participatie- en inspraakproject “van HonderD uit” vorm krijgt, de vrijwilligersdag een succes was, het Seniorencentrum in het Paspartoecircuit tussen “de groten” zit en dat de stuurgroep toerisme, in functie van de gewijzigde verwachtingen vanuit beleid en administratie, bijeenkwam en zichzelf in zijn huidige vorm ontbindt. Ook werd duidelijk dat de renovatiekosten voor de eerste verdieping de eventuele investeringssubsidie zullen overstijgen. n Op de vergadering van 19 maart ligt de resultatenrekening 2013 voor. 2013 zal uiteindelijk afgesloten worden met een verlies van € 109.051,29, te wijten aan de kosten voor de verhuis en de renovatie, de personeelslast en de afvloeiingen en, vooral, de onverwachte afwikkeling van een dispuut voor de Arbeidsrechtbank (niet begrootte uitgaven van een € 70.000). Ook de aanpassing van de voorziening voor de erfpacht ten bedrage van € 15.849,20 (op vraag van de revisoren) beïnvloeden het resultaat op negatieve wijze. Eén van de gegadigden voor gebruik van de ruimte op de eerste verdieping, dringt tot enige spoed aan. De Raad van Bestuur zal beide dossiers bekijken en een beslissing nemen.
4 │ www.bop.brussels
n Noodgedwongen moet op de vergadering van 16 april worden gemeld dat het project “van HonderD uit” wegens al te grote tijdsdruk wordt uitgesteld… Het Dagelijks Bestuur maakte een ontwerp van nieuwe statuten en een voorstel van huishoudelijk reglement. Het wordt volgende bijeenkomst besproken en ter goedkeuring voorgelegd aan de Algemene Vergadering. Voor Mark Philippart is dit de laatste vergadering van de Raad van Bestuur. De voorzitter dankt hem voor het prachtige werk dat hij leverde. n Op haar vergadering van 14 mei keurt de Raad van Bestuur, na bespreking en aanpassing, de statuten goed en zal deze voorleggen aan de Algemene Vergadering. Het fundamenteel in orde brengen van het lokaal op de eerste verdieping (elektriciteit, dubbele beglazing …) zal, blijkens een eerste lastenboek en prijsberekening die de architect opmaakte, de investeringssubsidie ruim overstijgen… Met de elementen die we nu kennen wordt beslist: te wachten op formele(re) toekenning van de subsidie en te renoveren met minimale kosten. Na overweging over de kandidaat-gebruikers wordt de voorkeur gegeven aan FedOS (Federatie Onafhankelijke Senioren vzw). De Raad van Bestuur geeft opdracht aan het Dagelijks Bestuur de zaak verder uit te werken. n De financiële stand van zaken in het eerste semester van 2014 wordt op de vergadering van 27 augustus onder loep genomen: deze oogt OK, maar geeft geen reden voor een “hoera-stemming”. Een afspraak voor gesprek van de nieuwe directeur met de VGC-administratie wordt gepland. Bedoeling is mekaars wederzijdse verwachtingen te horen. Ook de vervroegde of “brugpensioneringen” van een drietal personeelsleden en de gevolgen voor de werking wordt besproken. Alsook de uitbreiding met 2 leden van de Algemene Vergadering. Na publicatie van de nieuwe statuten in het Belgisch Staatsblad luidt de nieuwe naam van het Seniorencentrum “Brussels Ouderenplatform vzw, afgekort BOp”. Voor de officiële voorstelling wordt het ontwerp van het grafisch bureau Zap All People voor een nieuwe website, logo en huisstijl afgewacht. Ook het project ‘van HonderD uit’, een eerste groot initiatief van het BOp zal, na evaluatie en bijsturing, worden heropgestart. Verder wordt de Paspartoe, het gebruik ervan en de consequenties voor het BOp toegelicht. n Op de vergadering van 19 november wordt het ontwerp voor een huishoudelijk regelement overlopen en, na aanvulling en aanpassing, goedgekeurd. Er wordt nu ook beslist het
│ arbeidsreglement te herschrijven conform de actuele wetgeving. Inzake de investeringssubsidie vanwege de VGC kwam onze vraag voor het optrekken ervan ter sprake op het overleg tussen Administratie en College. Alhoewel nog officieus kon worden gemeld dat het College de intentie heeft hierop in te gaan en de subsidie met € 50.000 op te trekken tot € 100.000. Wat uitermate positief nieuws is! Twee personeelsleden (op het eind van het jaar) en één medio 2015 verlaten, omwille van (brug)pensionering het BOp. Eventuele vervangingen en overheveling van taken (ook tijdelijk vanwege de zwangerschap van een ander personeelslid) zal intern en binnen de budgettaire mogelijkheden worden bekeken. Tenslotte wordt het nieuwe logo van het BOp voorgesteld, is de nieuwe en interactieve website - www.bop.brus-
jaarverslag
2 014
sels - zo goed als klaar (lancering begin februari 2015) en wordt nog beslist de naam (en deels ook de vormgeving) van het Plus3 Magazine te wijzigen in het eenvoudiger en eenduidige “BOp Magazine”. n De laatste samenkomst van het jaar op 17 december staat integraal in het teken van de begroting 2015. Er werd bij de opmaak uitgegaan van een dalende trend in aantal participanten en dus een vermindering van activiteiten. Desondanks voorziet zij een positief saldo van € 25.665. Er wordt voorgesteld dit mogelijke resultaat onder te brengen in een aan te leggen post voor “sociaal passief”. Na uitvoerig debatteren, bedenkingen en aanpassingen, wordt de begroting goedgekeurd en zal zij aan de Algemene Vergadering worden voorgelegd, later die dag.
OVERHEIDSRELATIES EN OPDRACHTEN Het Seniorencentrum functioneert in een Conventie met de Vlaamse Gemeenschapscommissie van het Brussels Hoofdstedelijk Gewest, die in 2009 vernieuwd werd. Deze conventie stelt in Artikel 4 de opdracht van het Seniorencentrum: Als regionaal kennis- en expertisecentrum met communicatie- en bemiddelingsfunctie ontplooit de vzw Seniorencentrum een werking ter bevordering van het welzijns- en gezondheidsbeleid en de maatschappelijke, sociale en culturele participatie van Brusselse senioren, zowel in georganiseerd verband als individueel en met bijzondere aandacht voor kwetsbare doelgroepen door, met name: n het stimuleren van deelname aan culturele, sportieve, educatieve, sociaal-toeristische en welzijnsgerichte activiteiten via samenwerking met, ondersteuning van en begeleiding naar alle netwerkpartners;
n het in samenspraak en in overleg met lokale dienstenen gemeenschapscentra ontwikkelen van een eigen op vragen gebaseerd aanbod waar er op deze domeinen leemten blijven bestaan; n het informeren, doorverwijzen, adviseren en coachen van senioren rond thema’s die hen aanbelangen; n een positieve profilering van senioren in het algemeen en de vzw Seniorencentrum in het bijzonder; n de organisatie van inspraak, en waar nodig ook het ontwikkelen van projecten, als onderdeel van een ruimere beleidsvoorbereidende opdracht; n het voeren van een intern personeelsbeleid en een gezond financieel beleid om de doelstellingen in een maximale samenwerking met vrijwilligers te realiseren. Het is deze opdracht die geconcretiseerd wordt in het beleidsplan. Hiervoor wordt verwezen naar deel 2 van dit jaarverslag.
BETROKKENHEID Er wordt actief geparticipeerd in verschillende adviesraden van de VGC, waaronder de werkgroep sociaal-cultureel werk, de adviesraad welzijn en de sportraad. Het Seniorencentrum is lid van de Vlaamse Ouderenraad en actief in haar werkgroepen. De Vlaamse Ouderenraad, die de gehele Vlaamse seniorenwereld bundelt, is inrichter van de jaarlijkse seniorenweek en wordt door de Vlaamse regering erkend. Zij neemt aldus de functie op van adviesraad ten gevolge het decreet op de ouderenparticipatie. In de loop van 2014 werd het initiatief ‘van HonderD uit’ even op een laag pitje gezet, waarbij nadien in het najaar de draad opnieuw werd opgepakt. (zie verder) Het Seniorencentrum neemt deel aan Algemene Vergaderingen en Raden van Bestuur van allerhande vzw’s in de ouderenzorg en in verscheidene stuur- en werkgroepen: Sociaal
Vervoer Brussel, de Interkabinettenstuurgroep Woonzorgzones, (werkgroepen van de) Brusselse Welzijns- en Gezondheidsraad, Brusselse Bond voor het Recht op Wonen, Home Info, Het Punt …
Cultuurwaardebon werd Paspartoe (zie onthaal) De voorbije jaren kon het Seniorencentrum dankzij de cultuurwaardebon tal van activiteiten op een toegankelijke manier voor heel wat van onze senioren gebruiken. Daardoor werd cultuurparticipatie zeer sterk bevorderd. Vanaf 2014 werd de cultuurwaardebon vervangen door de Paspartoe, waarbij het centrum op een actieve manier dit instrument heeft geïmplementeerd. Zie verder bij 4.2. onthaal en dienstverlening.
www.bop.brussels │ 5
jaarverslag
2014 │
Personeel OVERZICHT VAN HET PERSONEEL (in alfabetische volgorde) n Bart Braeckevelt: hoofd- en eindredactie Plus3-Magazine, Website, Elektronische Nieuwsbrief en andere publicaties. Organisatie en begeleiding van cursussen en vormingen. n Sukriye Cetin (halftijds): onthaal en beheer inschrijvingslijsten.
n Mark Philippart: directeur. (uit dienst 31/04/2014) n Mohamed Tabti: logistiek medewerker. n Marleen Taes: onthaal en beheer inschrijvingslijsten, administratief beheer reisaanbod, verzorgen Paspartoe.
n Anick David: begeleiding van de seniorenclubs, bewegingsprogramma’s en sport, coördinatie van de samenwerking met de lokale dienstencentra.
n Annemie van Houdt (halftijds): individuele en groepsgericht seniorenwegwijsprogramma’s, referentiepersoon dementie, psychosociale projecten, in het kader van Infopunt Wegwijs. (uit dienst 16/12/2014)
n Peter Decabooter: organisatie en begeleiding verblijven en recreatie, vakantie-initiatieven, grootschalige en kleinschalige animatie, culturele activiteiten.
n Gerda Vanmarke: begeleiding vrijwilligerswerk, coördinatie sensibiliseringsproject rond armoede,… (uit dienst 31/12/2014)
n Ivan De Naeyer: directeur. (in dienst sinds 01/05/2014) n Ann Derkinderen (halftijds): sportieve animatie-initiatieven, begeleiding sportclubs.
n Johan Van Nieuwenborgh: personeelsadministratie. Daarnaast begeleiding informatica en grafische vormgeving, secretaris paritair comité en verslaggever Algemene Vergadering, Raad van Bestuur en directiecomité.
n Catherine Dewael: administratieve en organisatorische begeleiding Brussel Briljant (onthaal seniorengroepen naar Brussel).
n Rony Verhasselt: organisatie en begeleiding van cursussen, vormingen, daguitstappen en allerhande culturele activiteiten.
n Inge Janssens (deeltijds): begeleiding vrijwilligerswerk, projecten welzijn.
n Chris Wijnant: boekhouding en dagelijks financieel beheer.
n Mina Kurgan: onderhoud, gedetacheerd door VGC. n Jean Lievens: buurtconciërge, bijstand aan bejaarden, onderhouden sociale contacten, klusjes en depannages. n Lut Michiels (halftijds): animatie rusthuizen, organisatie vormingsprogramma’s rusthuismedewerkers. n Ingrid Peeters (halftijds): sportieve animatie-initiatieven, begeleiding sportclubs.
6 │ www.bop.brussels
BIJSCHOLING Het Seniorencentrum kan rekenen op toelagen van het VIVO voor bijscholingsinitiatieven. Op 28 januari werd een reflectiedag georganiseerd o.l.v. Citizenne, rond het thema ‘empowererend werken’. Op 7 november organiseerden we onze jaarlijkse teamdag, waarbij we een geleide wandeling in Molenbeek (o.l.v. Foyer) deden en een bezoek brachten aan Atelier Groot Eiland.
│
jaarverslag
2 014
Deel 2 CONCRETISERING VAN DE MISSIE Het Seniorencentrum functioneert in een Conventie met de Vlaamse Gemeenschapscommissie van het Brussels Hoofdstedelijk Gewest. Deze conventie stelt in Artikel 4 de opdrachten van het Seniorencentrum. Dit artikel wordt hieronder hernomen en per hierin geformuleerde opdracht wordt aangehaald hoe het centrum deze gerealiseerd heeft in 2014. Als regionaal kennis- en expertisecentrum met communicatieen bemiddelingsfunctie ontplooit de vzw Seniorencentrum een werking ter bevordering van het welzijns- en gezondheidsbeleid en de maatschappelijke, sociale en culturele participatie van Brusselse senioren, zowel in georganiseerd verband als individueel en met bijzondere aandacht voor kwetsbare doelgroepen door, met name:
1. Het stimuleren van deelname aan culturele, sportieve, educatieve, sociaal-toeristische en welzijnsgerichte activiteiten via samenwerking met, ondersteuning van en begeleiding naar alle netwerkpartners 1.1. Sport De voorgaande jaren bestond er reeds aan nauwe samenwerking met de Sportdienst van de Vlaamse Gemeenschapscommissie. In 2014 werd deze samenwerking verder gezet en uitgebreid. Ook FedOS maakt deel uit van dit samenwerkingsverband. a)
activiteiten in de seniorencLUBs en LokaLe dienstencentra
n Stoelaërobics op 25 februari, 28 oktober in de Herman Teirlinckbond (Sint-Jans-Molenbeek) (gemiddeld 25 deelnemers) n Het afsluiten van een gemeenschappelijke sportverzekering door het Seniorencentrum met een speciale clausule voor de seniorenclubs. n Organiseren en begeleiden van een petanquetornooi van 23 april tot 3 juli. 6 verschillende seniorenclubs namen deel. Zij speelden tegen elkaar in die periode. De speelkalender werd mee-opgesteld door de voorzitter en goedgekeurd door de werkgroep petanque. Finale op 9 juli te Veeweyde. Die dag van de finale werd een minitornooi georganiseerd tussen de ploegen; dit in een vriendschappelijke, ontspannen sfeer. Erna volgde een receptie met drank en hapjes. (85 deelnemers) n Meewerken aan de organisatie van een seniorendansinstuif op 21 oktober in de gemeentelijke feestzaal van Sint-AgathaBerchem. Dit feest werd georganiseerd door de plaatselijke seniorenclub ‘Mensen voor Mensen’. Het Seniorencentrum verleende zijn medewerking bij de praktische organisatie. In een voorbereidende vergadering met alle dansverant-
woordelijken uit de deelnemende clubs werd het dansprogramma samengesteld. De dansleidster voor deze namiddag was Rethy Cops. (232 deelnemers)
n Meer en meer wordt vanuit de lokale dienstencentra een beroep gedaan op de sportdienst om op een laagdrempelige manier bewegingsactiviteiten te helpen opstarten. In de rubriek lokale dienstencentra vindt u een overzicht van deze activiteiten. B) initiatieven voor individUeLe senioren
n Vanaf september 2013 werden de wekelijkse sportprogramma’s i.s.m. de Sportdienst van de Vlaamse Gemeenschapscommissie georganiseerd. Dit sportjaar sloot FedOS zich ook aan bij de samenwerking. Zij organiseren Zit en Wals bij hen in de Warmoesstraat. Het Seniorencentrum stond in voor de organisatie van het wekelijks sportaanbod in het Zuidpaleis (solodans, yoga), in het Seniorencentrum (Qi Gong, senioretics) en in het zwembad van Neder-Over-Heembeek (aquagym). De VGC stond in voor de organisatie van het wekelijkse sportaanbod in de sporthal Koekelberg (Tai-Chi, pilates, fitbal, Bokwa en drums alive) en voor de zwemlessen in het zwembad van Neder-OverHeembeek. De inschrijvingen gebeuren bij het Seniorencentrum, via een sportkaart (10 beurten). Deelnemers met een Actiefkaart krijgen 3 extra beurten. 221 personen kochten een sportkaart. Met de sportkaart kan men deelnemen aan alle activiteiten. Per deelname wordt de sportkaart afgetekend door de lesgevers. Tijdens de zomermaanden juli-augustus werd een zomeraanbod aangeboden met 2x Tai-Chi en 2x Qi Gong. (gemiddeld 15 deelnemers) n Op 17 juni vond een feestelijke afsluiter plaats in GC Ten Weyngaert. De deelnemers konden kiezen uit volgende sportactiviteiten: Tai-Chi, Senioretics, fitbal, judo, Qi Gong, pilates, zit en wals, fietstocht of solodans. De afsluiter was een optreden van de Tai-Chi groep. Gezien het succes van deze formule werd deze manier van werken verder gezet voor het aanbod 2014-2015. Het aanbod van de VGC werd uitgebreid met Bokwa, fitbal en drums Alive in de sporthal te Koekelberg. (100 tal deelnemers) n Op 4 mei vonden de ‘Stadskriebels’ plaats en werd het Seniorencentrum betrokken: onze deuren stonden open. Deelnemers aan Stadskriebels konden binnen een tasje koffie en stuk cake krijgen. Tai-Chi en Qi Gong werden door onze lesgevers in de
www.bop.brussels │ 7
jaarverslag
2014 │
zaal gegeven. Ook op het grote podium was er een demonstratie Tai-Chi door onze lesgever met senioren; opmerkelijk dat er vele toeschouwers-senioren aanwezig waren. (40 deelnemers in eigen locatie) c)
ondersteUning van zeLfstandige groepen
n Badminton 50+: wekelijks in de sportzaal van het Gemeenschapscentrum De Maalbeek in Etterbeek. Sedert 2008 is de badminton 50+ een zelfstandige vereniging geworden, gesubsidieerd door de VGC. De dienst ondersteunde deze vereniging in 2009 op administratief vlak. Vanaf 1 januari 2010 is deze vereniging volledig zelfstandig. Het programma wordt nog steeds opgenomen in het Plus3 magazine. n fietscLUB 50+: Net zoals de badminton is de fietsclub 50+ in 2008 een zelfstandige vereniging geworden, gesubsidieerd door de VGC. Ook zij werden door de dienst administratief ondersteund. Daarnaast begeleidt een personeelslid de groep bij enkele fietstochten. Van begin april tot eind oktober werden 26 fietstochten georganiseerd door de seniorenfietsclub, telkens op donderdag. De fietsclub telt ongeveer 120 deelnemers. Gemiddeld namen 28 sportievelingen deel aan een 50-60 km lange fietstocht in de omgeving van Brussel of in het Vlaamse land. Op 27 februari werd in Sint Martens-Lennik een wandeling uitgestippeld door een lid van de club, gevolgd door een ‘gezellig samenzijn’ in verwenherberg het Kloske. (50 deelnemers). De tochtleiders stelden er hun tochten voor. De fietsclub verzorgde de fietstocht op de feestelijke afsluiter van het sportaanbod 50+ i.s.m. VGC en FedOS. n nordic waLking: Deze Nordic-walkinggroep wandelt tweewekelijks ongeveer 8 km in de omgeving van Brussel. In 2014 werden 22 wandelingen georganiseerd en begeleid door senioren. 30 personen namen regelmatig deel aan de wandelingen. De dienst zorgt voor de coördinatie van de wandelingen en de aanmaak van de folder. In 2014 is deze club een zelfstandige vereniging geworden. De sportdienst neemt de ondersteunt de club administratief. Tijdens de wandelvakantie van het Seniorencentrum namen enkele tochtleiders de leiding van de wandelingen op zich.
n wandeLcLUB eksteroog: Deze zelfstandige wandelgroep werd vele jaren geleden opgericht door het Seniorencentrum. De club is jarenlang volledig zelfstandig geweest, de wandelingen werden steeds opgenomen in het Plus3 magazine. Sedert 2011 wordt deze wandelgroep logistiek ondersteund door het Seniorencentrum. Dit jaar werd ‘Eksteroog’ ontbonden. De tochten worden nog steeds door leden van de wandelclub begeleid, maar het programma wordt met de steun
8 │ www.bop.brussels
van het Seniorencentrum opgemaakt. In 2014 werd voor de 2de keer een folder opgemaakt voor het hele jaar. De voorbereiding gebeurde zoals bij de Fietsclub 50+ en de Nordic Walking groep met een werkgroep onder begeleiding en met de ondersteuning van het Seniorencentrum. Deze formule bleek aan te slaan.18 tochten stonden op het programma voor de periode maart-december. (gemiddeld 50 deelnemers). In januari – februari organiseerde een lid op eigen initiatief 2 winterwandelingen. (80 deelnemers) c)
samenwerking met derden
n Loopcampagne 50+ Loopt 30-: Op vrijdag 14 maart vond in de Sporthal Koekelberg het startmoment van de loopcampagne 50+ loopt 30-. De loopcampagne werd voorgesteld en de deelnemers konden hun fysieke conditie laten meten. De test was een organisatie van de VGC sportdienst. Het sportelteam van BLOSO nam de testen af. Het Seniorencentrum was partner en de inschrijvingen gebeurden zowel op de VGC sportdienst als op het Seniorencentrum. De loopcampagne startte 17 maart en eindigde 16 juni. Er werd 3x per week getraind (ma-woe-vr) in het park van Koekelberg. Doel was om na 14 weken 30 minuten ononderbroken te lopen. 8 personen namen deel. Tussentijds werden nog 2 infosessies gegeven: 31 maart: rond gezonde voeding en bewegen door Prof. Dr. JP Bayens (voorzitter FedOS); 28 april: fit in je hoofd door het LOGO e)
overLeg en vertegenwoordiging
n vgc sportraad: de dienst is vertegenwoordigd in de sportraad van de VGC. Deze raad adviseert het College over alle aspecten van het sportbeleid in het Brussels Gewest. n commissie sport en Bewegen Binnen het vLaamse oUderenraad. In deze werkgroep wordt samen met de andere federaties, bevoegd voor seniorensport, gewerkt aan het opstellen van een actieplan om het beleid omtrent bewegen voor ouderen wat meer vorm te geven. f)
promotie
n sportpromotie tijdens de vakantieweken. Extra promotie van sportbeoefening gebeurde tijdens de binnenlandse vakantieweken (Sandeshoved-Nieuwpoort en Duinse PoldersBlankenberge). Telkens werd één gezamenlijke activiteit georganiseerd; dagelijks werd voor de middag een extra uurtje ‘bewegen op maat’ georganiseerd, dit naast de dagelijkse wandeltochten. n artikeLs pLUs3 magazine. De dienst verzorgde telkens de rubriek sport in het Plus3 Magazine en bracht verscheidene folders uit, al dan niet in samenwerking met de VGC-sportdienst. Zie in dit verband: sportaanbod 50+ 2014-2015, folder Fietsclub 50+ 2014, folder Nordic Walking tochten, Wandelfolder Eksteroog…
1.2. Animatieaanbod voor rusthuizen en rusthuisbewoners a)
vormingsdagen voor rUsthUisanimatoren
Het Seniorencentrum organiseert jaarlijks een aantal vormingsnamiddagen voor animatoren en ergotherapeuten van
│
jaarverslag
2 014
rusthuizen. De volgende onderwerpen kwamen in 2014 aan bod: n 24 januari: Poëzie en gedichten voor bewoners. (8 deelnemers) n 22 april: Reminiscentie-activiteiten, hoe begin je eraan. (10 personen) n 13 mei: Iedereen kan dansen (groepsdansen met ouderen en rolstoelgebruikers). (annulatie slechts 6 deelnemers) n 3 juni: Werken met muziek voor personen met dementie. (19 personen)
n haBLemos espaÑoL intermedio - conversatie spaans. Lerares Isabel Calvo Vila n topics & practice - conversatie engeLs. Lerares Veronique Steens n practicaL engLish - conversatie engeLs. Leraar Andrew Hopkins, vanaf september Maria Fernandez n sprechen sie deUtsch - conversatie dUits. Leraar Ekkehard Rieder. Nota: Enkel een module in het voorjaar. n parLa itaLiano 1- itaLiaans voor Beginners. Lerares Deborah Bandini. Nota: Nieuwe module vanaf het najaar.
B)
B)
haLve
dagUitstappen in
BrUsseL
voor
BrUsseLse rUsthUisBewo– kansentarief)
ners (cULtUreeL aanBod met BUdget paspartoe
Voor de Brusselse rusthuisbewoners werd een cultureel en toeristisch aanbod van halve daguitstappen uitgewerkt in samenwerking met de culturele partners of op eigen initiatief. Het aanbod bestond uit 7 uitstappen: n 25 februari: Musettedansen in Gemeenschapscentrum De Zeyp – Ganshoren. (40 personen uit 2 rusthuizen) n 25 maart: Brusselse ambiance in Zinnema. (74 personen uit 5 rusthuizen +12 senioren uit Vorst) n 29 april: musettedansen in Gemeenschapscentrum De Zeyp – Ganshoren. (52 personen uit 3 rusthuizen) n 16 mei: Natuurbeleving op het Neerhof. (62 personen uit 4 rusthuizen) n 7 oktober: Wereldmuziek in Gemeenschapscentrum Ten Weyngaert – Vorst. (72 personen uit 6 rusthuizen) n 13 november: Musettedansen in Gemeenschapscentrum De Zeyp – Ganshoren. (57 personen uit 4 rusthuizen) (dankzij de extra éénmalige toelage van de VGC, dit in het kader van een overgang van cultuurwaardebon naar Paspartoe van € 3.000,00 konden deze activiteiten gerealiseerd worden) c)
UitLeningen
De aangepaste volksspelen werden 7 keer uitgeleend (Rusthuis Sint Monica - Brussel, Residentie Romana - Laken, O.C.M.W. Iris - Jette, Residentie De Overbron - Neder over Heembeek, O.C.M.W. St Agatha Berchem – res. Van Zande – Molenbeek (VGC voor eigen activiteiten) O.C.M.W. Jourdan - Koekelberg
1.3. Educatieve activiteiten Seniorencentrum heeft onder de noemer levenslang leren een lange traditie in het promoten van de Universitaire Lezingen en van het organiseren van taalleergangen en computerlessen. Ofwel in samenwerking met het volwassenenonderwijs (vanaf het najaar wel met CVO Lethas i.pl.v. CVO Anderlecht) ofwel in eigen beheer (voor ouderen die meer de klemtoon wensen te leggen op het praktische gebruik en onderhoud van de leerstof). Een overzicht. a)
taaLLeergangen: 2 modULes van teLkens 15 (in totaal een 70-tal deelnemers)
najaar.
Lessen, voor- en
n haBLemos espaÑoL - conversatie spaans gevorderden. Lerares Rosa Laura Lopez, vanaf september: lerares Maria Fernandez
compUterLessen
n in het cvo-Lethas ganshoren, in samenwerking Diverse computermodules voor senioren zoals Initiatie in de Informatica, Photoshop, Nieuwe Sociale Media, Windows 8, Word…
n in het seniorencentrUm digi-taaL (nieUw aanBod 2014) Om ouderen de kans te geven mee te zijn met de digitale tijd werd er voor het eerst een aanbod uitgewerkt en dit in samenwerking met FedOS (Federatie onafhankelijke Senioren). Bedoeling was eerder te vertrekken vanuit kleine modules of thema’s zonder te moeten inschrijven op een lange reeks (zie hiervoor). Er werd in kleine groepen van max. 12 deelnemers gewerkt. Dit aanbod had enorm succes (volzet en met wachtlijsten). n 11 februari: eigen (digitaal) fotoboek aanmaken n 2 maart: Ken je PC n 22 april: internet beheren/zoeken op internet n 6 mei: online bankieren, kopen en verkopen via internet n 20 mei: Skype n 18 juni: eigen(digitaal) fotoboek maken n 16 september: Ken je PC n 23 september: internet beheren, zoeken op internet n 7 oktober: online bankieren/kopen en verkopen via internet n 22 oktober: eigen (digitaal) fotoboek maken n 25 oktober: Facebook (deel 1) n 9 december: Facebook (deel 2) n 16 december: Skype n Een cursus ‘eigen website bouwen’ (via programma wordpress) o.l.v. Frans Vervliet, vrijwillige medewerker van onze organisatie, werd georganiseerd en gespreid over 4 dagen. 24 juni, 25 juni, 9 juli en 16 juli (4 deelnemers). c)
aQUareLschiLderen
n ateLier aQUareL. in het seniorencentrUm In deze cursus leren de deelnemers de nodige aquarelvaardigheden aan, zowel de beginners als gevorderden. Er wordt
www.bop.brussels │ 9
jaarverslag
2014 │
één keer per maand samengekomen. Begeleiding: Lucienne Nijsters. Wij noteren opnieuw 5 ateliers in het voorjaar met telkens 15 deelnemers en 4 ateliers in het najaar met 18 deelnemers. d)
Universitaire Dinsdag Lezingen
De K.U. Brussel, partner in de Hogeschool-Universiteit Brussel (HUB), biedt ouderen elk jaar een waaier van hoogstaande wetenschappelijke lezingen aan met aandacht voor maatschappelijke, historische, literaire, wijsgerige en andere onderwerpen i.s.m. het Seniorencentrum. n 14 januari: ‘Mario Vargas Llosa en zijn positie binnen de hedendaagse Latijns-Amerikaanse roman’ door Professor E. Snauwaert n 21 januari: ‘De schoonheid van het tijdelijke. Het efemere in de hedendaagse kunst’ door Mevrouw K. De Glas n 28 januari: ‘De dynamiek van dominantie en weerstand in het huidige China’ door Prof.dr.L. Lams n 4 februari: ‘Restitutiegeschillen van gestolen kunstvoorwerpen. De aanhoudende gevolgen van WO II’ door Prof. dr.B.Demarsin n 11 februari: ‘De Europese auto-industrie. De uitdagingen in de crisis’ door Dhr. Hans Knol ten Bensel n 18 februari: ‘Louis Couperus. De schrijver met de witte anjer’ door Prof.dr.P.Vermoortel n 25 februari: ‘Het onwaarschijnlijke verhaal van de Jezuïeten-Reducties bij de Guarani-indianen in Paraguay’ door Dhr. L. Corluy n 11 maart: ‘Breughel in de literatuur’ door Prof.em.dr.M.de Clercq n 18 maart: ‘De nieuwe Indiase vrouw. Mythe of werkelijkheid?’ door Prof.dr.C. Verschooten n 25 maart: ‘De toekomst van de welvaartstaat. Uitdagingen voor het sociaal beleid’, slotlezing door Prof.dr.F.Vandenbroucke e)
Dokter, mag ik u wat vragen? (VUB)
Ook dit jaar maakten we promotie voor de lezingencyclus rond gezondheid, georganiseerd aan de VUB, Uitstraling Permanente Vorming vzw. n 3 februari: Kijkoperaties n 10 februari: Wat betekent het om in coma te liggen? n 17 februari: Stand van zaken op vlak van medische technologie, door Prof. Dr. Jos Vander Sloten, voorzitter Leuvens onderzoekcentrum voor medische technologie n 24 februari: Erfelijke overdraagbare aandoeningen n 10 maart: Orgaandonatie, door Prof. Dr. Jan Lamote, dienst heelkunde UZ Brussel f)
Fotoatelier Metaforo
De Cursus Photoshop had nog amper succes (2 à 3 deelnemers) en werd afgeschaft (reden: wellicht te lange cursus en te ingewikkeld). In overleg met de begeleider Leo Jo Estercam werd een reeks van 20 sessies op gezet met als titel “Fotografie voor beginners”. Ook dit had geen succes omdat de reeks te lang bleek te zijn. Na een nieuw overleg werd beslist van het heel anders aan te pakken. We vertrokken vanuit een thema dat tweedelig werd opgevat. De eerste bijeenkomst het
10 │ www.bop.brussels
theoretisch kader, de tweede bijeenkomst als werkbespreking van de foto’s van de deelnemers. Het fotoatelier kreeg de nieuwe naam “METAFORO”. Men kon vanaf nu apart en per thema inschrijven. Deze formule bleek succesvol te zijn. Wij noteerden volgende thema’s: 18 en 25 september “Portret”, 9 en 16 oktober “landschappen” en 4 en 18 december “compositieleer”. Met telkens een 10-tal deelnemers. g)
Basiscursus ‘eerste hulp bij ongevallen’
Om zowel personeel als vrijwilligers de kans te geven, correct te kunnen reageren in een “eerste hulp situatie” werd in samenwerking met het “Rood Kruis” op 23 mei een basiscursus georganiseerd. (18 deelnemers)
1.4. Letsen Letsen (Local Exchange and Trading System) is een eigentijdse manier van ruilen en samenwerken binnen een bepaalde buurt, gemeente of stad. ‘Letsers’ wisselen spullen, tijd, kennis, ervaring en diensten uit binnen een georganiseerd netwerk van vraag en aanbod, zonder het gebruik van geld maar met een systeem van centraal geregistreerde eenheden. Letsen kan gezien worden als de ‘burenhulp’ uit vroegere tijden maar in een vernieuwd en georganiseerd jasje; in een bredere maatschappelijke context vormt het een brug tussen buurtbewoners, generaties en culturen. Meer bepaald naar het doelpubliek van senioren toe kan dit systeem tot een (her)activering leiden volgens de eigen mogelijkheden, kan het de individuele ontplooiing stimuleren en sociaal isolement tegengaan. Het biedt ouderen eveneens de kans gebruik te maken van een laagdrempelig en informeel netwerk van dienstverlening. Gezien de maatschappelijke relevantie van dit project en de meerwaarde die het aan ouderen kan bieden werd het actief samenwerkingsverband met LETS Brussel bestendigd. Doorheen 2014 nam Inge Janssens het zgn. ‘meterschap’ op zich als brug tussen senioren en LETS Brussel. Dit houdt in: n De actieve toeleiding van Brusselse senioren naar het LETS-systeem d.m.v. de organisatie van informatie-en instapmomenten in samenwerking met LETS Brussel n De verduidelijking van de reglementering en de werkwijze Het vertrouwd maken van de senioren met het elektronisch registratiesysteem waarmee wordt gewerkt n De individuele opvolging en coaching van ouderen en de aanwezigheid op de gezamenlijke ontmoetingsmomenten (LETS-cafés) in Gemeenschapscentrum De Platoo. n De verduidelijking van de reglementering en de werkwijze. n Het vertrouwd maken van de ouderen met het elektronisch registratiesysteem waarmee wordt gewerkt n De individuele opvolging en coaching van ouderen waar nodig en de aanwezigheid op de gezamenlijke ontmoetingsmomenten (LETS cafés) in Gemeenschapscentrum De Platoo.
1.5. Breien voor een goed doel Met FedOS (federatie van onafhankelijke senioren) - Breien voor Talita. Talita is een opvanghuis voor vrouwen met of zonder kinderen.
│ Alle vrouwen die tijdelijk omwille van uiteenlopende omstandigheden geen woonst meer hebben kunnen hier terecht. Op 17 oktober brachten ouderen een kennismakingsbezoek aan dit tehuis. Op 24 oktober- 14 en 28 november kwamen senioren samen om te breien en op 12 december werden de werken overhandigd aan Talita. Een groot aantal van de werken werden door senioren thuis gemaakt.
1.6. Brussel in Dialoog Regionaal Integratiecentrum Foyer, in samenwerking met tientallen partners, organiseerde voor de 2de editie Brussel in Dialoog; met dit jaar als thema: ‘grenzeloos’. Het Seniorencentrum sprong mee op de kar. Na deelname aan de platformbijeenkomst op 12 september volgden drie teamleden een speedcursus om als dialoogbegeleider te kunnen fungeren. 50 deelnemers zaten aan onze dialoogtafels.
n Dinsdag 14 oktober: een dialoogtafel in Dienstencentrum ‘Het Anker’: een 12-tal ouderen en 4 Roma-kinderen zorgden voor een boeiende namiddag met dialoog, respect voor eenieders eigenheid. n Woensdag 15 oktober: een totaal ander soort ontmoeting: tussen de bewoners van Woonzorgcentrum De Overbron te Neder-Over-Heembeek en 16 jongeren uit de naschoolse opvang (van Kasteel Beiaardschool): opdrachten… interactief, en vooral een bijzondere vorm van dialoog over de woorden heen. n Vrijdag 17 oktober: ‘Werelddag van Verzet tegen Armoede’: Christiaan, onze ervaringskundige man heeft als dakloze aan den lijve ondervonden hoe hard het leven was en nam ons mee op tocht in de dialooggroep. Andere deelnemers met eigen persoonlijkheden, diverse achtergronden en gevoelens konden verschillende meningen en dromen naar elkaar toe uiten. Het werd opnieuw een opbouwende dialoog.
jaarverslag
2 014
digd aan de initiatiefnemers. Op 10 december werd in onze lokalen een proefconcert gegeven als start van dit bijzondere project.
1.8. Koorwerking Onder impuls van deelnemers van het project ZOdoende is het Seniorencentrum in de lente van 2014 gestart met een koorwerking. Na drie opstartvergaderingen en actieve werving van geïnteresseerden heeft de zanggroep in augustus concreet gestalte gekregen en werd wekelijks gerepeteerd in LDC Het Anker. Op 23 december werd op verzoek van de bezoekersgroep Begijnhof een repertoire gebracht van kerstliederen en populaire nummers met medewerking van het publiek in het kader van hun kerstfeest. (een 10-tal koorleden)
1.9. Vakantiebeleving werd ‘Thematische en sportieve verblijven’ Het klassieke groepsreisaanbod (culturele bus – en vliegtuigreizen) werd op vraag van de subsidiërende overheid, zowel de VGC-administratie als het collegelid bevoegd voor cultuur, Bruno De Lille, uit het aanbod verwijderd. Sportieve en artistieke verblijven, sociaal-culturele verblijven aan de Belgische kust of thematisch gerichte meerdaagse verblijven in het kader van de werking bleven echter behouden en kaderen in de conventie. Er werden ook twee verblijven op vraag en in samenwerking met ouderenorganisaties aangeboden (op vraag gericht aanbod). sportieve verBLijven n 15-22 februari: wandel- en langlaufvakantie Lângenfeld (Oostenrijk). 31 deelnemers n 16-19 mei: Nordic Walking in Nederland (Wolvega) (op vraag van wandelgroep Nodric Walking). 13 deelnemers n 2-6 juni: fietsverkenning Antwerpse Kempen. 21 deelnemers n 16-20 juni: wandelverblijf Zuid Limburg (Nederland) (op vraag van wandelclub Eksteroog). 29 deelnemers n 6-12 september: fietsvakantie Friesland Overijssel. 34 deelnemers
1.7. Project ‘Secrets – Vertel me je geheim’ Onder de werktitel ‘Secrets’ werken de Amerikaanse sopraan Claron Mc Fadden, accordeonist Tuur Florizoone en muziektheater Transparant aan een nieuwe muziektheatervoorstelling, gebaseerd op anonieme getuigenissen, stukjes individuele geschiedenis, grote en kleine geheimen. Vele ouderen hebben weinig of geen mogelijkheden hun verhalen en geheimen te delen; door ze op te schrijven of ze te laten opschrijven door een derde wordt hen via dit project een stem gegeven. Het Seniorencentrum werkt aan deze unieke creatie mee door verhalen en geheimpjes van mensen te verzamelen in een ‘geheimenkoffer’ die in 2015 zal worden overhan-
natUUr- en cULtUUrBeLeving n 4-7 mei: Buitengewoon Hageland (wandelen, fietsen, cultuurbeleving) een bijzonder project o.l.v. Roger De Cleen (vrijwilliger) voor 12 deelnemers.
www.bop.brussels │ 11
jaarverslag
2014 │
Artistiek verblijf Een begeleide artistieke workshop (aquarelweek) waar de deelnemers in open lucht op verschillende locaties schilderen naar het landschap. Een bus zorgt voor heen- en terugreis en voor de uitstappen ter plaatse. n 6-13 juni: Friesland – Overijssel (Wolvega). 39 deelnemers Studiereis in het kader van taallessen Engels Op vraag van de taallessen Engels werd een meerdaags verblijf naar Engeland voorzien dat ook open stond naar senioren die geen taallessen Engels volgen. n 23-28 juni: Streekverkenning Zuid-West Engeland (Devon en Cornwall). 35 deelnemers Workshops fotografie en schrijfatelier Voor het eerst werden, als experiment, twee kleinschalige en thematische meerdaagse workshops uitgewerkt in de Ardennen (Lavacherie). n 10-13 oktober: Workshop fotografie n 13-17 oktober: Schrijfatelier Bij gebrek aan belangstelling dienden deze helaas te worden geannuleerd. (slechts 8 kandidaten). Stuurgroep ‘toerisme’ werd stuurgroep ‘verblijven en workshops’ De stuurgroep verblijven telde in 2013 een 20-tal vrijwillige medewerkers (senioren) die de functie van reisbegeleiding of gids tijdens onze reizen konden waarnemen en actief meewerkten aan de samenstelling en de keuze van het jaarlijkse gevarieerde reisaanbod. Het standpunt van de VGC en het standpunt van het kabinet van collegelid bevoegd voor cultuur, ten aanzien van het toenmalig reisaanbod had naast het gewijzigd aanbod ook gevolgen voor deze stuurgroep. Gelet op deze heroriëntering had deze stuurgroep toerisme nog weinig zin en werd deze ook stopgezet. Er diende in 2014 een andere stuurgroep te worden opgericht (men kon niet echt meer spreken van cultureel toerisme) die anders dachten, anders werkten. De traditie van het organiseren van cultureel-toeristische buitenlandse reizen (sinds 1988) was stopgezet. Er volgde in 2014 maar één vergadering (23 juni), waar de grote lijnen van het aanbod 2015 werden vastgelegd. We noteerden maar 8 aanwezigen. Er werd geen nieuwe vergadering meer vastgelegd. Reisfolder wordt folder ‘Thematische en sportieve verblijven’ De folder werd op 3.000 exemplaren gedrukt en verspreid, onder een nieuwe naam. Per verblijf of workshop verscheen ook een gedetailleerde folder met deelnemingsformulier en de folder zat ook als katern in ons magazine (januari - februari 2014). De folder en detailfolders worden ook op de website geplaatst zodat ieder ze kan downloaden. Binnenlandse verblijven aan de Belgische kust Deze binnenlandse sociale vakanties richten zich vooral tot de Brusselse Nederlandstalige seniorenclubs. Individuele ouderen kunnen hier ook op inschrijven. De gemiddelde leeftijd van de deelnemers is vrij hoog (84) en het programma is er dan ook naar aangepast. Voor het heen- en terugrijden worden de diensten van een autocar aangeboden die de deelnemers aan hun clublokaal of centraal punt in hun gemeente komen ophalen en terugbrengen. De clubs verblijven er in groep, zitten samen aan tafel en overnachten in elkaars buurt. Hun clubverantwoordelijke ontfermt zich over de dag-
12 │ www.bop.brussels
dagelijkse probleempjes en vragen uit de groep. In de voormiddag is er steeds een voordracht, een geleide wandeling en een uurtje beweging voorzien. Tijdens de namiddag is er steeds een geleide wandeling en 2 keer een facultatieve busuitstap. Elke avond is er een optreden of een dansavond. Verder nog een aperitiefconcert, een verrassingsuitstap, een petanquetornooi. Voor de meeste deelnemers zijn deze vakantieweken iets waar zij lang naar uitkijken. Dit is voor hen de manier bij uitstek om onder de mensen te komen, hun eenzaamheid te doorbreken, nieuwe mensen te leren kennen en een hele week plezier te maken en te genieten. Voor beide verblijven participeerden in totaal 270 deelnemers. De begeleiding te plaatse gebeurt door 2 professionelen en 2 vrijwilligers. n 25 april-2 mei: Hotel Sandeshoved te Nieuwpoort n 3 oktober-9 oktober: Duinse Polders in Blankenberge Europees project “RIVAVEL” In het kader van een Europees project van “Erasmus +” schreef onze organisatie zich in samen met een aantal andere Europese partners. Het project “Rivavel” was een intergenerationeel projectvoorstel waarbij ouderen en scholen de primaire opdracht van leren en opvoeden gingen herdenken. De actieve inzet van ouderen en hun levenservaring (leren vanuit het echte leven, kennisoverdracht vanuit ervaring) was hier de rode draad. Dit project werd door “Erasmus +” helaas niet weerhouden. Door op dit project in te schrijven hebben we ons wel laten registreren en de nodige stappen gedaan. We hebben nu erkenningsnummer (ECAS account) zodat we naar de toekomst snel kunnen inschrijven op andere Europese projectoproepen.
2. Het in samenspraak en in overleg met lokale dienstencentra, gemeenschapscentra en bibliotheken, ontwikkelen van een eigen op vragen gebaseerd aanbod waar er op deze domeinen leemten blijven bestaan 2014 was als het ware een aanloopjaar naar nieuwe samenwerkingen hoofdzakelijk op lokaal vlak. De samenwerking met de lokale dienstencentra kreeg een ware boost maar ook op intergenerationeel vlak ontstonden er heel wat initiatieven.
2.1. Met de lokale dienstencentra In 2013 werd gestart met de organisatie van activiteiten in samenwerking met de lokale dienstencentra. Deze werd in 2014 succesvol voortgezet. Hieruit groeide een band van wederzijds vertrouwen, wat zowel de bezoekers van het Seniorencentrum als de bezoekers van de dienstencentra ten goede kwam. Het personeel van het Seniorencentrum organiseerde de activiteit en zorgde in vele gevallen voor de begeleiding. Deze activiteiten gebeurden als een waar samenwerkingsinitiatief waarbij winst en verlies gedeeld werden. Ouderen konden vanuit het Seniorencentrum vertrekken naar de respectievelijke dienstencentra. Oorspronkelijk was de bedoeling dat deze activiteiten enkel zouden georganiseerd worden in samenwerking met een selectie van dienstencentra (gemaakt in 2012, namelijk Ado Icarus te Neder-Over-Heembeek, Ellips te St-Agatha-Berchem, Lotus
│ in Ukkel, Parkresidentie in Jette. Zoniënzorg-Noord en Zoniënzorg-Zuid), maar enkele andere dienstencentra maakten ook van dit aanbod gebruik. Vanaf 2015 wordt deze werking opengetrokken naar alle lokale dienstencentra. Hiervoor werd eind 2014 gestart met een tweede bezoekronde aan de lokale dienstencentra. Doel hiervan is van wederzijdse verwachtingen en ideeën te bespreken. Op 23 oktober werd een bezoek gebracht aan Ellips en op 3 november aan de Zeyp. Op 18 september werd het Seniorencentrum uitgenodigd op de overlegvergadering van alle lokale dienstencentra. het infopUnt wegwijs bracht i.s.m. het Meldpunt Ouderen(mis)behandeling van Home Info de gesprekstafel ‘wie zorgt er voor mijn financiën aLs ik het zeLf niet meer kan’ (telkens een 10 à 15-tal deelnemers). n Op 22 januari in ADO Icarus n Op 18 februari in Zoniënzorg-Zuid (in gemeenschapscentrum WABO) n Op 24 februari in Zoniënzorg-Noord (in gemeenschapscentrum Op-Weule) n Op 11 maart in Lotus n Op 31 maart in Vives n Op 8 april in het Anker n Op 19 juni in Zoniënzorg- Noord (in gemeenschapscentrum Kontakt) i.s.m. LEIF en het Forum Palliatieve Zorg ‘wie staat mij Bij op het einde van mijn Leven’ n Op 13 mei in Lotus
‘vroeger nadenken over Later’ 50+ maakt pLannen’, een project van de koning Boudewijnstichting. Een gesprekstafel. n Op 26 november in ADO Icarus de sportdienst bracht volgende activiteiten in de lokale dienstencentra reLaxatie en massage n Op 20 februari in het Anker n Op 23 juli in ADO Icarus n Op 16 oktober in Zoniënzorg- Noord (in gemeenschapscentrum Kontakt)
jaarverslag
2 014
n 2 cursussen werden opgezet in ADO Icarus: een in het voorjaar van 11 maart tot 13 mei en een in het najaar van 9 september tot 18 november. cUrsUs sport@home 5-delige cursus waar er gewerkt wordt rond aanleren van gezonde bewegingsoefeningen die de deelnemers thuis konden uitvoeren, met behulp van materialen die men in huis aantreft. De deelnemers krijgen na elke sessie een 10-tal oefeningen mee naar huis. n Van 8 september tot 3 november: tweewekelijks in DC ADO Icarus En verder werden volgende activiteiten geprogrammeerd digitaLe projectie – BUonos dias mexico door rik BroUwers n Op 9 januari in Zoniënzorg-Zuid (in gemeenschapscentrum Den Dam) digitaLe projectie- noord-griekenLand door rik BroUwers n Op 2 oktober in Lotus namiddagconcert met petrosian armanak n Op 16 september in Zoniënzorg-Zuid (in gemeenschapscentrum WABO) vergeLijk de eLektriciteit-en gasLeveranciers. doe de test! n Op 4 december in Zoniënzorg- Noord (in gemeenschapscentrum Kontakt) voorsteLLing de BUUrtconciërge n Op 11 februari in het Anker (bezoekersgroep Begijnhofwijk) Op 12 maart in ADO Icarus mUziekkwis n Op 18 februari in het Anker (bezoekersgroep Begijnhofwijk) zingen met BettY (BegeLeide samenzang) n Op 4 februari, 29 april en 17 juni in Lotus dagUitstap naar antwerpen met Bezoek aan red star Line-mUseUm n Op 19 februari met Ellips Bezoek en kennismaking met het seniorencentrUm n Op 30 september door ADO Icarus n ontLening van dvd-fiLms Volgende lokale dienstencentra leenden volgende films uit het aanbod van het Seniorencentrum l parkresidentie: Mary Poppins, De avonturen van Rabbi Jacob, Mrs. Doubtfire, Fly Away Home, Sister Act 2, Hello Dolly, Hector, Elvis Wild in the country, La folie des grandeurs, De tovenaar van Oz, Koko Flanel en Mein Weinachtstraum van André Rieu l het anker (Bezoekersgroep Begijnhofwijk): Pallieter l eLLips: Bienvenue chez Ch’tis l ado icarUs: Pauline en Paulette en White Christmas
opstartLes gYm n Op 2 en 16 september in het Anker
theatervoorsteLLing ‘onderBescherming: zeepBeLLen en parapLU’s’. Een bewegingstheater was een initiatief van Welzijnszorg Brussel, het lokaal dienstencentrum het Anker en Camelia, Brussels Emancipatiehuis o.l.v. Nicole Grysolle. Een stuk uit het leven gegrepen van de acteurs. 2 ouderen namen deel via het Seniorencentrum. Het Seniorencentrum programmeerde deze voorstelling in samenwerking met het Gemeenschapscentrum Heembeek-Mutsaard en het lokaal dienstencentrum ADO Icarus in het Gemeenschapscentrum Heembeek-Mutsaard op 14 december.
cUrsUs wandeL je gezond: laagdrempelige cursus voor ouderen die nog nooit gewandeld hebben met als einddoel in 10 weken 1 uur wandelen
BrUsseL heLpt. FM Brussel organiseert elk jaar een actie Brussel Helpt waarbij de opbrengst voor een goed doel is. In 2014 ging de opbrengst naar de lokale dienstencentra. Het Senior-
www.bop.brussels │ 13
jaarverslag
2014 │
encentrum werkte mee aan de actie ‘Brussel Helpt tegen eenzaamheid’ De bezoekers van de lokale dienstencentra deelden plantjes uit aan hun buren, kennissen van wie zij dachten dat ze eenzaam zijn. Aan elk plantje hing een kaartje met een bonnetje voor een tas koffie in een lokaal dienstencentrum of in het Seniorencentrum. In het Muntpunt stond een pop-up dienstencentrum opgesteld waar ook promotie voor het Seniorencentrum gemaakt werd. Op 13 december vond een benefiet plaats in en om het Muntpunt. met vgc, de LokaLe dienstencentra, BLindenzorg Licht en Liefde en de BraiLLeLiga. Op 20 november namen we deel aan de eerste overlegbijeenkomst over het project LUisterpUntBiBLiotheek waarin het Seniorencentrum en de lokale dienstencentra een concrete rol zullen opnemen in de loop van 2015.
2.2. In samenwerking met de gemeenschapscentra heerLijk proeven van kLassieke mUziek (nieUw aanBod 2014) i.s.m. gemeenschapscentrUm de markten In het najaar werd een reeks van 4 voordrachten georganiseerd (in samenwerking met GC De Markten). Speciaal en uniek is dat deze voordrachten (door Geert Boxstael, specialist westerse klassieke muziek) plaats vonden in locaties die met het thema te maken hadden en dat er ook nog een optreden voorzien werd dat ook met dit thema te maken had. Nadien konden de deelnemers ook nog opteren voor een klein middagmaal (soms in het kader van het thema). We mochten telkens een 40-tal toeschouwers noteren. n 17 september: “Russische componisten van de 19e en 20e eeuw (in het cultureel Russisch en Wetenschappelijk centrum met optreden van 2 Russische zangeressen en pianist). 40 deelnemers n 5 oktober: “Nationaal orkest van België”. 37 deelnemers n 17 oktober: “Barokmuziek” (in de begijnhofkerk met optreden van organist Wouter Deconinck). 35 deelnemers n 5 november: “Béla Bartok” (in het Hongaars Balassi-instituut). 46 deelnemers n 21 november: “Romaans-Gotische muziek” (in het Romaanse kerkje te Sint-Agatha-Berchem). 36 deelnemers poëziecafÉ (nieUw aanBod 2014) in samenwerking met gc de markten Op vraag en in samenwerking met GC De Markten werd voor het eerst in ons centrum op woensdagnamiddagen een reeks van 4 voordrachten gehouden rond poëzie met telkens Ivo van Strijtem als gastspreker. We mochten telkens een 15-tal deelnemers noteren. n 24 september: “Poëzie, een vreemde eend in de literaire bijt” 15 deelnemers n 1 oktober: “Guido Gezelle”. 23 deelnemers n 22 oktober: “De adel van de geest”. 11 deelnemers
14 │ www.bop.brussels
n 19 november: “Het verkeerde huis”. 15 deelnemers n 17 december: “Over grootspraak en kleinspraak”. 11 deelnemers
2.3. Intergenerationeel De intergenerationele werking werd in 2012 opgestart als project onder de werktitel ‘zodoende’ in het kader van het Europees Jaar van het Actief ouder worden en de Solidariteit tussen de Generaties. Sinds 2013 zijn de intergenerationele activiteiten van ZOdoende ook structureel ingebed in de werking van het Seniorencentrum. De krachtlijn van ZOdoende is gestoeld op het principe van uitwisseling en wederkerigheid. Door het creëren van intergenerationele workshops en diverse activiteiten worden jongeren en senioren aangespoord om over de eigen muren te kijken, elkaars leefwereld te ontdekken en bruikbare kennis en ervaring die eigen zijn aan elke generatie aan elkaar over te dragen. De werkgroep van ZOdoende, met afvaardiging uit het Seniorencentrum, Jeugdhuizen Ondersteuning Brussel (JHOB) en GC Essegem werd in 2014 als dusdanig ontbonden en vanuit het Seniorencentrum werden doorheen 2014 nieuwe contacten gelegd teneinde de intergenerationele werking verder te verruimen. ‘nU nadenken over Later’. Naar aanleiding van de campagne ‘Vroeger nadenken over later: een dialoog tussen generaties over de latere levensjaren’ van de Koning Boudewijnstichting organiseerde het Kenniscentrum Woonzorg Brussel verschillende debatten in 2013. De studenten maatschappelijk werk en ergotherapie van de HUB, alsook het Seniorencentrum werkten hieraan mee. Als vervolg hierop vond op 29 april vond op de campus Terranova het intergenerationeel debat ‘Nu nadenken over later’ plaats. Het slotmoment van deze campagne had plaats op 12 december in Gent. mUziektheater pantaLone. Het Seniorencentrum werkte samen met het kindermuziektheater Pantalone. Op 21 september tijdens de voorstelling ‘gelukkig genoeg’ zorgden ouderen, vrijwilligers voor de begeleiding van de workshops na de voorstelling. Op 24 november werd een gelijkaardige voorstelling geprogrammeerd in het gemeenschapscentrum Op Weule. De plaatselijke ouderen zorgden daar voor de begeleiding van de workshops. Het Seniorencentrum was betrokken in het growfunding-project van Pantalone voor het inrichten van een snoezelruimte. Het vooropgestelde doel werd niet behaald. Het Seniorencentrum zal tijdens 2015 verder zoeken naar een groep vrijwillige ouderen die dit samenwerkingsproject met kinderen, theater en muziek verder wensen te ondersteunen. pLazeY, hét muziek- en gezinsfestival in het Elisabethpark in Koekelberg heeft dit jaar haar programma verrijkt met een namiddagaanbod telkens in een ander thema. Muziek en dans, een creatief moment waar groot en klein elkaar ontmoette, workshop voor kinderen en kijkplezier voor ouderen. De actieve ouderen hebben de creatieve workshops geleid. Nadien genoten beide doelgroepen van een vieruurtje. Kinderen, ouderen en rusthuisbewoners samen op het Plazey terras, een onvergetelijke namiddag. n Woensdag 18 juni: volkse namiddag en dansfestijn. Met oplaten van ballonnen met wenskaarten en een circuit met
│
jaarverslag
2 014
volksspelen. Senioren en 3 rusthuisgroepen uit de buurt. (45 personen) n Woensdag 25 juni: feest met aanleren van line dance. Met pimpen van vlagjesslierten, haarversiering voor groot en klein, senioren en 2 rusthuisgroepen uit de buurt. (25 personen) n Woensdag 2 juli: ‘vakantie’. Met opdrachten circuit in het park, een actief ganzenbord en een ijsje van de ijskar. Senioren en 5 rusthuisgroepen uit de buurt. (63 personen) ULLtima vez en Bronks choreograaf Seppe Baeyens werkzaam bij de dansstudio Ultima Vez deed een vraag naar ouderen voor de opvoering van het danstheater Tornar op 18 april 2015 in Bronks. 9 ouderen namen via het Seniorencentrum deel aan de auditie op 14 augustus, maar werden uiteindelijk niet weerhouden. samenwerking met de Brede schooL n in Laken. Op initiatief van het Seniorencentrum werd op 31 maart een bijeenkomst georganiseerd met de brede school Laken- Nekkersdal, de directie van de basisschool ‘t Plantzoentje en de directie van het rusthuis Andante met als doel het opstarten van regelmatige activiteiten van de schoolkinderen in het rusthuis. Een voorafgaand, voorbereidend gesprek vond plaats op 13 januari in het Gemeenschapscentrum Nekkersdal n in sint-jans-moLenBeek. De Brede School Molenbeek deed een oproep voor de medewerking van ouderen voor dansworkshops met kinderen en senioren o.l.v. choreograaf Seppe Baeyens van de dansstudio Ultima Vez. De leerlingen waren die van het 4e leerjaar van de school de Windroos in Sint-JansMolenbeek. 7 senioren namen deel aan 6 workshops tussen 6 oktober en 11 december. Op 18 december was er een toonmoment. n in sint-pieters-woLUwe. Het lokaal dienstencentrum Zoniënzorg-Noord diende een project in bij het Stedenfonds: innoverende stedelijke netwerken met name “Expo klas 4114”. Het doel van dit project is het aan de slag gaan met een gemengde groep vrijwilligers zowel jongeren als ouderen die meewerken aan lokaal intergenerationele activiteiten met als einddoel een tentoonstelling. De partners in dit project zijn: het Seniorencentrum, de Brede school Sint-Pieters-Woluwe, de gemeente SintPieters-Woluwe en het Roodebeekcentrum. Als 1e experiment bracht het Seniorencentrum op 20 februari een reminiscentieactiviteit ‘de klas van toen’ in het lokaal dienstencentrum Zoniënzorg –Noord. Stuurgroepvergaderingen vonden plaats op 11 september, 13 oktober en 2 december.
2.4. Project Het BuurtPensioen Het BuurtPensioen zet een belangrijke stap in het zoeken naar vernieuwende antwoorden op de uitdagingen rond vergrijzing, toenemende zorgbehoeften en betaalbaarheid. In plaats van het antwoord (enkel) van de overheid te verwachten, kijkt Het BuurtPensioen naar de waarde die wederkerigheid kan bieden. In dit buurgerichte project met als inspiratiebron Care4Care op het Isle of Wight in Engeland, voeren leden van Het BuurtPensioen eenvoudige taken uit bij ouderen en/of mensen met een beperking. Het gaat daarbij om taken waarvoor geen professionele kwalificatie vereist is. De tijd die een lid besteedt aan ondersteunende taken wordt
geregistreerd in kredieturen op een persoonlijke ‘spaarrekening’. Het opgebouwde krediet kan ingezet worden wanneer de hulpgever zelf hulpbehoevend wordt, of kan doorgegeven worden aan iemand anders om onmiddellijk of later te gebruiken. Het pilootproject had de looptijd van 1 jaar (1 november 2013 t.e.m. 31 oktober 2014) met LDC ADO Icarus te Neder-OverHeembeek als uitvalsbasis. Het BuurtPensioen is een pilootproject dat ondersteund werd in het kader van de oproep ‘sociale innovatie’ van de Vlaamse Overheid, Departement Economie, Wetenschap en Innovatie. Het BuurtPensioen was een partnerschap van het Kenniscentrum Woonzorg Brussel, het Seniorencentrum, LDC ADO Icarus, BROG en de VUB Departement Educatiewetenschappen. Febecoop, Fairfin, Triodosbank en Delta Lloyd Life zetelden daarnaast in een denkgroep met als doel een coöperatief organisatiemodel voor het vervolgtraject te ontwikkelen. Voor het Seniorencentrum was Inge Janssens afgevaardigd binnen de stuurgroep en de operationele werkgroep. n deeLname aan de stUUrgroepvergaderingen: 25 februari, 22 mei, 30 juni, 8 oktober. n deeLname aan de vergaderingen van de operationeLe werkgroep: 12 mei, 19 mei, 25 augustus. n deeLname aan de opname van de promocLip: 6 juni. Vanaf november 2014, na afronding van het pilootproject, is de volledige werking van het BuurtPensioen gestoeld op vrijwillige inzet.
2.5. Schrijfatelier: Wie schrijft blijft Er wordt veel geschreven en er zijn veel schrijfcursussen. Dit atelier onderscheidt zich door een platform aan te bieden, waar men zich kan uiten en waar men zich op zijn gemak kan voelen. Het heeft niet de structuur van een cursus en er is geen druk. Het atelier wil je stimuleren om te schrijven en daarmee naar buiten te komen, in een veilige en gemoedelijke omgeving. Je kan er ervaren hoe anderen zich uitdrukken en zo van elkaar leren. Begeleider: Frans Vervliet. In 2014 liepen er 12 sessies, in de lokalen van het BOp. schrijfateLier etterBeek: wie schrijft BLijft In het najaar van 2013 zijn we van start gegaan met een tweede Schrijfatelier, in (samenwerking met) de bibliotheek van Etterbeek. De filosofie is dezelfde als in het hierboven beschreven Schrijfatelier. Begeleiding is ook in handen van Frans Vervliet. We noteerden 9 bijeenkomsten.
www.bop.brussels │ 15
jaarverslag
2014 │
schrijfateLier UkkeL: wie schrijft BLijft Samen met de bibliotheek van Ukkel hebben we een derde Schrijfatelier opgericht. Met dezelfde filosofie en dezelfde begeleider als de twee andere ateliers. In 2014 ging het om 7 bijeenkomsten.
2.6. Leeslamp In samenwerking met Muntpunt. Maandelijks kwamen we bijeen om samen een boek uit te kiezen en te bespreken. In een ongedwongen sfeer met medelezers van gedachten wisselen over het betreffende boek. Dat doen we met een beperkt aantal deelnemers, om het vlot en gezellig te laten verlopen. Begeleiding is in handen van Juliette Vrancken. We organiseerden 10 sessies, telkens in het Muntpunt.
november, 19 december. n Ondersteuning WW door Trefpunt Zelfhulp (20 januari, 14 oktober thema Zelfzorg). n Activiteiten: tentoonstelling Sax200 21 februari, bezoek aan de Magdalenakerk 13 mei, wandeling of spel 16 juni, minigolf 18 juli, naar Maastricht 6 augustus, wandeling in het Zoniënwoud Jezus-Eik 17 september, bezoek aan de Zavelkerk 18 november. n Deelname provinciale activiteit WW Vlaams Brabant en Brussel. Geleide stadswandeling Leuven met als thema “ontdek heden en verleden van de eeuwenoude universiteitsstad” 24 augustus. n Samenwerking WW met l Welzijnszorg: Iedereen beschermd tegen armoede 3 oktober, wereldrecord paraplu openen, soep op de stoep… l Bezoekersgroep Begijnhof/St-Katelijne: Later begint vandaag lezing Manu Keirse, 6 november.
3. Het informeren, doorverwijzen, adviseren en coachen van senioren rond thema’s die hen aanbelangen 3.1. Infopunt Wegwijs
LeesLamp oUdergem en watermaaL-Bosvoorde Een tweede leesclub loopt in samenwerking met de Nederlandstalige bibliotheken van Oudergem en Watermaal-Bosvoorde. De filosofie is dezelfde als Leeslamp in Muntpunt. Begeleiding is afwisselend in handen van Aleide Vanhemelryck en Bart Braeckevelt. We komen tweemaandelijks samen, afwisselend in Oudergem en Watermaal-Bosvoorde. In het totaal ging het om 6 bijeenkomsten.
2.7. Vereniging voor Weduwen en Weduwnaars afdeling Brussel De vereniging is officieel een afdeling van de Vlaamse Vereniging voor Weduwen en Weduwnaars, een zelfhulpgroep. Mensen die er alleen komen voor te staan zijn kwetsbaar. Een zelfhulpgroep als deze biedt mensen de kans om op verhaal te komen, lotgenoten te ontmoeten, vriendschap op te bouwen, zich in te zetten voor anderen en mee te organiseren, verantwoordelijkheid te nemen. De deelnemers en het bestuur maken zelf de keuze voor activiteiten, die ze zelf organiseren en begeleiden. Niet zozeer de activiteiten staan centraal maar wel het sociaal contact. De beroepskracht is er ter ondersteuning voor de programmatie. De aanwezigheid bij namiddagen gezellig samenzijn betekent opvang van nieuwe deelnemers, toetsen naar mogelijke persoonlijke problemen, beluisteren en waar nodig doorverwijzen. Om het bestuur te vernieuwen en een nieuw elan te nemen werd beroep gedaan op Trefpunt Zelfhulp. n Programmatie: 20 januari; 9 april, 12 oktober. n Gezellig samenzijn: 20 januari, 12 maart, 17 april, 16 juni, 3
16 │ www.bop.brussels
Ouderen kunnen terecht met al hun vragen van sociale en/of juridische aard. De tegemoetkoming gebeurt onmiddellijk of er wordt efficiënt doorverwezen. Het Infopunt Wegwijs werd ook in 2014 geregeld geconsulteerd. Dit gebeurde telefonisch of op afspraak. Een aantal senioren werd begeleid: hun vragen waren zeer uiteenlopend. Tijdens consultaties zijn er ook dit jaar moeilijke dossiers behandeld over huisvesting, pensioenen en gewaarborgd inkomen, OCMW en budgetbeheer, gehandicaptenzorg, sociale en psychologische aangelegenheden, ziekteverzekering, mantelzorg, nalatenschappen en notariaat. De meeste vragen worden telefonisch opgelost of doorverwezen naar een deskundige op de betrokken diensten. De meeste rechtstreekse doorverwijzingen behandelen specifieke vragen over huishuur en huurovereenkomsten, pensioendiensten, juridische informatie aangaande familiaal-, fiscaal- en verzekeringsrecht, rusthuizen, thuishulp en –zorg, mobiliteitsproblemen enz. Vragen vanuit andere regio’s worden doorverwezen naar gelijkaardige diensten zoals het Infopunt. In 2014 zijn er ongeveer 280 rechtstreekse doorverwijzingen geweest, ook meermaals door de dienst Onthaal en de andere diensten van het Seniorencentrum. Recentelijk doen ook dienstencentra, centra voor geestelijke gezondheid e.d. meer een beroep op het Infopunt. Dit komt onder meer doordat deze diensten niet altijd weten waar ze terecht kunnen voor bepaalde en vooral actuele informatie. docUmentatie- en informatieBeheer Het documentatiebestand wordt regelmatig up-to-date gehouden. Dit omvat een adressenbestand van organisaties en diensten én van deskundige personen, een thematisch gegevensbestand en een tijdschriften bestand. De uitbouw van de bibliotheek hoort ook tot de goede werking van de dienst. In 2014 werd een aantal nieuwe publicaties aangeschaft: n Brussels zakboekje 2014.
│ n OCMW-zakboekje 2014. n Pensioenzakboekje 2014. n Dossier Ouderenzorg in Vlaanderen. Naslagwerk, overzicht van personen en diensten die zich specifiek richten tot ouderen – Kluwer. n Zelfhulpgids, uitgegeven door Trefpunt Zelfhulp, Leuven. n Jaarverslag van de Ombudsdienst Pensioenen. n Jaarlijkse Statistiek van de gerechtigden op een werknemersrente 2014 - Rijksdienst voor Pensioenen. n Jaarlijkse Statistiek van de gerechtigden op tegemoetkomingen aan de mindervaliden 2014 - Rijksdienst voor Pensioenen. n Jaarlijkse Statistiek van de gerechtigden op een onvoorwaardelijk zelfstandigenpensioen 2014 - Rijksdienst voor Pensioenen. n De tegemoetkoming voor hulp aan bejaarden. Voor gehandicapten ouder dan 65 jaar – Ministerie van Sociale Zaken, Volksgezondheid en Leefmilieu. n Senior Samenhuizen, voorbeeldboek woongemeenschappen van ouderen. Auteurs Luc Steenkiste & Luk Jonckheere. Publicatie van Samenhuizen vzw en Wonen in Veelvoud – april 2013. n Het Seniorenbrein – De ontwikkeling van onze hersenen na ons vijftigste. Auteur: André Aleman, uitgeverij Atlas Contact – Amsterdam/Antwerpen, 2012. n In de middag van het leven – Over het belang van het levensverhaal voor de derde leeftijd. Auteur: Gabriël Prinsenberg, uitgeverij SWP Amsterdam, 2014. n Ouder worden in een veranderende samenleving. Auteurs: Charlotte De Kock, Eva Vens, Yasmina Beljoudi & Christian Van Kerckhove (red.). Uitgeverij: Garant, Antwerpen – Apeldoorn, 2014. Documentatie- en informatieaanvragen Op telefonisch, schriftelijk of mondeling verzoek werd documentatie en/of informatie over verscheidene onderwerpen bezorgd. Verzoeken van studenten voor hulp bij thesis of eindwerk zijn sinds geruime tijd sterk verminderd, allicht door het internetgebruik. Voor specifieke informatie wordt doorverwezen naar een gespecialiseerde dienst, zoals een grote (universiteits)bibliotheek. Informatienamiddagen Geregeld nodigt Infopunt Wegwijs sprekers uit om informatie te geven over actuele thema’s voor senioren. In 2014 waren dit de volgende onderwerpen: n De patiëntenrechten, waarover gaat het? Voordracht door Erika Louwagie (Socialistische Mutualiteit) op 4 februari. n Hoe zorg ik zolang mogelijk voor mijn eigen financiën? Deze info- en vormingssessie rond de risico’s die ouderen kunnen lopen op financieel misbruik zijn dit voorjaar in verscheidene Lokale Dienstencentra doorgegaan. Deze vorming werd 9 maal gegeven en begeleid door Relinda Vanderstraeten (Meldpunt Ouderenmis(be)handeling) i.s.m. Annemie van het Infopunt en waren een groot succes (totaal aantal bereikte deelnemers = 141). (Zie ook elders in dit jaarverslag) n Het voorlopig bewind, een oplossing voor het beheer van uw financiën? Infosessie door Anne Six, juriste op 29 april. n Mar Adentro, film en bespreking op 7 mei. Deze film werd vertoond in het kader van de eerste Brusselse week van de Mantelzorg (5-9 mei). n Zorgt u voor iemand anders? Dan zorgen wij voor u. Infoses-
jaarverslag
2 014
sie op 20 mei door Sophie Beyers van het Steunpunt Mantelzorg. Overleg en vertegenwoordiging n Centrum Geestelijke Gezondheidszorg, Elder en BrOes. n Brussels Meldpunt ‘Ouderen(mis)behandeling’. De verantwoordelijke van het Infopunt neemt regelmatig deel aan overlegvergaderingen, samen met volgende Brusselse organisaties: Home-Info, BOT (Brussels Overleg Thuiszorg), lokale en regionale dienstencentra, Centrum voor Geestelijke Gezondheidszorg Brussel-Oost, Christelijke en Onafhankelijke Ziekenfondsen, Liberale en Socialistische mutualiteiten, Vlaamse Huisartsen, Familiehulp, dienst Slachtofferbejegening van de politie. Deze gingen in 2014 door op: 14 januari, 18 maart, 17 november. n Opleiding Zilverwijzer op: 31 maart in het VIGez (Brussel). n Deelname aan infosessie ‘Fit in je hoofd’, Zilverwijzer op 28 april in VGC-sporthal te Koekelberg. n Overleg met het Kenniscentrum Woonzorg Brussel. n Brussels Overleg Thuiszorg. Deelname aan overlegvergaderingen en de info- en adviesmeetingen. n Commissie Gezondheid, Zorg en Welzijn van de Vlaamse Ouderenraad. Vervangend lid van de Algemene Vergadering Vlaamse Ouderenraad. n Deelname aan de vergaderingen van de mantelzorgverenigingen in Brussel. 20 januari, 25 februari, 26 mei. Samenwerking n Infopunt/Buurtconciërge. In 2014 is er samenwerking en overleg geweest tussen deze beide diensten. De verantwoordelijke van het Infopunt zorgde voor de administratieve ondersteuning van het project Buurtconciërge en was steeds betrokken bij het overleg met bv het Kenniscentrum Woonzorg Brussel i.v.m. o.a. woningaanpassingen. n Stuurgroep Infopunt/Buurtconciërge. Vergaderingen op 12 februari, 4 juni, 2 september. n Werkgroep (+ Stuurgroep) mantelzorg. Naar aanleiding van de Brusselse week van de Mantelzorg (5-9 mei) werd er intensief samengewerkt met de verschillende mantelzorgverenigingen die actief zijn in Brussel. n Ons Zorgnetwerk: project mantelzorgers in kansarmoede. Het Seniorencentrum fungeert na overleg met deze vereniging als brugfiguur, in de toeleiding van mantelzorgers in kansarmoede naar infomomenten in het Lokaal Dienstencentrum Het Anker. n Expertisecentrum Dementie voor Brussel (brOes). De verantwoordelijke van het Infopunt is tevens referentiepersoon dementie. De Referentiepersoon Dementie is “een professionele hulpverlener in de brede zorgsector, die zich voortdurend bijschoolt in de zorg voor en de begeleiding van personen met dementie en hun omgeving”. Deze aanspreekpersonen komen een aantal keren per jaar samen om specifieke onderwerpen in verband met dementie te bespreken. n LOGO i.v.m. Zilverwijzer en de griepcampagne. Plus3 Magazine Tweemaandelijks verschijnt een artikel in de rubriek “Wegwijs” van het Plus3-Magazine. Deze bijdrage heeft tot doel diverse actuele thema’s in het licht te plaatsen en een antwoord te verstrekken op eventuele vragen. Dit jaar stonden centraal: ‘Levens lopen anders. Over actief ouder worden’, boekbespreking / ’Oud worden zonder het te zijn. Over vita-
www.bop.brussels │ 17
jaarverslag
2014 │
liteit en ouder worden’, boekbespreking / bijdrage rond de ‘Week van de Mantelzorg (Brussel) / In de middag van het leven’. Over het belang van het levensverhaal voor de derde leeftijd’, boekbespreking / bijdrage over Ouderenmis(be)handeling: Zorgeloos of machteloos? / Schenken bespaart geld. verspreiden BrochUres In 2014 heeft de dienst, net zoals vorige jaren, heel wat brochures van derden (andere organisaties en overheid) aan de man gebracht. Het gaat hier om informatie van algemeen nut in brochure- of foldervorm, zoals reeds vermeld in “informatie- en documentatieaanvragen.”
3.2. Buurtconciërge Het project buurtconciërge is oorspronkelijk een kansarmoedeproject, opgestart door het Seniorencentrum sedert 1993. Het oorspronkelijk doel van dit project is senioren de mogelijkheden aanbieden om zich zo lang mogelijk zelfstandig te kunnen handhaven in hun eigen woonomgeving. Het huidig project kadert in het Stedenfonds III ( van 2014-2019 - Strategische doelstelling 4; operationele doelstelling 4.1. In een afzonderlijk document wordt uitvoerig gerapporteerd naar de Vlaamse Gemeenschapscommissie. De werking van de buurtconciërge is gebaseerd op 4 belangrijke pijlers: n Veiligheidspreventie n Kleine aanpassingen aan de woning n Technische depannage n Voorlichting informatie en doorverwijzing enkeLe cijfers voor 2014: n De interventies situeren zich op 75 nieuwe adressen en op 45 reeds gekende plaatsen. n 152 klanten/gebruikers, waarvan 108 alleenstaanden (91 vrouwen, 17 mannen) en 22 koppels. n (Kwetsbare)personen die zich bevinden in een moeilijke en/of risico-(zorg)situatie n Ongeveer 1/5 van de gebruikers situeert zich in de categorie 70/75 jaar. de kLanten/dageLijkse interventies sitUeren zich geografisch aLs voLgt: n 30% Brussel, Laken, N.-O.-Heembeek n 9% Jette, Koekelberg n 10% Ganshoren n 10% St.-A.-Berchem n 6% Anderlecht n 5% St.-Gillis, Elsene, Vorst, Ukkel n 12% (Zoniënzorg): Watermaal, Oudergem, 2 Woluwe’s n 6% Evere n 10% Schaarbeek, St.-J.-ten-Node n 2% St.-J.-Molenbeek soorten interventie: n Sanitair, verwarming: 105 taken (69 in 2013) -> alle werken aan de water- en afvoerinstallaties in de woning (badkamer, wc, keuken, enz.) en alle problemen rond de verwarming van de woning. n Veiligheid: 10 taken (14)
18 │ www.bop.brussels
-> de toegang tot de woning (sloten, deuren, parlofoon), in de woning (doorgangen, drempels, draden, leuningen, enz.), controle van installaties (gas, elektriciteit,…) n Elektriciteit: 46 taken (42) -> stopcontacten, verlichting, deurbellen, allerlei apparaten, · schrijnwerkerij: 32 taken (25) -> ramen en deuren, alle soorten meubelen (ook metalen onderdelen) n Allerlei: 44 taken (34) -> inrichtingswerkjes, gordijnen, isolatie, reparatie van vloeren wandtegels, occasionele reinigings- of onderhoudswerkjes, enz.… n Aanpassingen: 85 taken (87) totaal ± opgesplitst in: -> 20 taken: -gebruiksaanpassingen en algemeen comfort en veiligheid: sanitair, elektriciteit, gastoestellen, … -> 53 taken: bad, douche, toilet, kamers, keuken: plaatsing van handgrepen, relingen, opstapjes, zitjes (maatwerk) -> 12 taken: meubelen, gebruikstoestellen: verhogen van bed, koelkast, zetels aanpassen, …
3.3. VGC-tussenkomst telefoonkosten
(ter vervanging van de vroegere provinciaLe tUssenkomst in de kosten voor teLefoon- noodoproepsYsteem Bejaarden, gehandicapten) De voormalige provincie Brabant voorzag tot voor de splitsing in Vlaams- en Waals-Brabant eind 1994, in een financiële tussenkomst in “de kosten telefoon- noodoproepsysteem bejaarden, gehandicapten”. Voor de Nederlandstaligen in het Brussels Hoofdstedelijk Gewest werd de vroegere provinciale tussenkomst een VGC-tussenkomst. Sedert half 1997 verzorgt het Seniorencentrum, als gevolg van een bijkomende opdracht van de VGC, tevens de administratie en de uitbetaling van de tussenkomst in de telefoonkosten of de kosten voor een noodoproepsysteem van de Brusselse bejaarden en gehandicapten. De dossiers worden bezorgd door individuen, sociale organisaties en/alarmeringsorganisaties. Er werd een schrijven bezorgd ter attentie van de Administratie van de Vlaamse Gemeenschapscommissie en de Directie Welzijn en Gezondheid betreffende het tekort voor de betaling van de VGC-tussenkomst in 2013 en een prognose ter uitbetaling van de dossiers 2013 in het werkjaar 2014. In principe is dit een uitdovend verhaal en zal voor 2015 geen tussenkomst meer gerealiseerd worden.
3.4. Dans je leven lang In het kader van de week van de Valpreventie van 21 tot 27 april 2014 met als thema ‘BLijf actief, vermijd vaLLen, dans je Leven Lang’ organiseerde het Seniorencentrum i.s.m. Logo Brussel en het Brusselse Ondersteuning Dienstencentra een dansnamiddag in gemeenschapscentrum de Maalbeek te Etterbeek. Minister Grouwels kwam de inleiding doen. Bij de aanvang van de namiddag werd een dansje aangeleerd. Op 25 maart werd
│ dit dansje aangeleerd in het lokaal dienstencentrum de Zeyp (gecombineerd met een korte infosessie over valpreventie) op 27 maart gebeurde dit in de LDC Vives en Cosmos.
3.5. Pensioen op komst
‘Pensioen op Komst’ (POK) is de cursus die wij organiseren, ter voorbereiding van het pensioen. Inhoudelijk wordt gekozen voor een actualisering van bestaande thema’s en voor enkele nieuwe thema’s met meer aandacht voor Brussel (zowel sprekers als problematiek). De tien thema’s van de cursus zijn: n Stoppen met werken (als inleiding) n Inkomen/financiën n Erfrecht n Sociale diensten n Gezondheid n Gezonde voeding n Vrije tijd n Veranderende relaties n Wonen en veiligheid n Nieuwe technologieën We kregen dit jaar opnieuw een aanvraag van de Sociale Dienst van de Federale Overheidsdienst Economie. Zij reserveerden bij ons acht thema’s, gespreid over vier dagen. Twee thema’s die voor de eerste keer aan bod kwamen: een workshop zelfverdediging en een begeleide wandeling in en rond het Zoniënwoud. Locatie was immers het gemeenschapscentrum De Bosuil. Het thema ‘Vrije Tijd’ werd tevens aangevraagd door de Sociale Dienst van het Vlaams Overheidspersoneel. Locatie was het domein Groendaalheyde in Overijse op 28 februari.
4. Een positieve profilering van senioren in het algemeen en de vzw Seniorencentrum in het bijzonder 4.1. Naar een nieuwe huisstijl In 2013 werd beslist een beroep te doen op Zap All People uit Antwerpen-Berchem om een nieuwe website en nieuwe huisstijl te ontwikkelen voor het centrum. Vertrekpunt was de gebruiksvriendelijkheid van de website voor zowel de gebruiker als de beheerder: onderhoud en actualisering van de website, ontwerpen en versturen van digitale nieuwsbrieven, vlot digitaal inschrijven en verwerken… In het najaar ging Zap All People concreet aan de slag en werden enkele personeelsleden van het Seniorencentrum ook geïnformeerd en opgeleid. Dit om vanaf januari 2015 te starten met een nieuwe huisstijl, een nieuwe website en een nieuwe naam: Brussels Ouderenplatform (BOp).
4.2. Onthaal en dienstverlening Het onthaal wordt bemand door 2 medewerkers, samen 1,5 fulltime.
jaarverslag
2 014
Het onthaal heeft haar opdrachten ter attentie van de bezoekers, maar biedt tevens logistieke en administratieve ondersteuning aan de collega’s. De bezoekers, de post, mails en telefonische oproepen komen via het onthaal, dat zo als trechter fungeert. Het onthaal organiseert en beheert de zalen, de permanentie tijdens de middaguren, de inschrijvings- en wachtlijsten, het abonnementenbeheer, de kalender op de website, de controle op de betalingen van activiteiten en actiefkaarten, het printen van etiketten, de verkoop van consumpties (via bonnetjessysteem) en helpt met de verzendingen van het Plus3 Magazine (tweemaandelijks), brochure verblijven (jaarlijks), enz. Het onthaal promoot op actieve wijze alle activiteiten die georganiseerd worden. Sinds 2013 heeft het onthaal nog een extra taak bijgekregen: bezoekers met vragen rond welzijn e.d. op een correcte manier doorverwijzen naar derden. Daarbij wordt indien nodig gebruik gemaakt van de sociale kaart van Brussel en zorgzoeker. Sinds februari 2014 werd de Paspartoe ter vervanging van de cultuurwaardebon ingevoerd. Het onthaal nam deel aan een opleiding over de werking van deze nieuwe spaar- en voordelenpas en zorgt voor een actieve promotie ervan. Paspartoepunten met en zonder kansentarief worden aan de onthaalbalie geregistreerd. Onze organisatie is voor een divers publiek zeer gemakkelijk toegankelijk. Vaak komen mensen binnen om de weg te vragen naar andere organisaties (bijvoorbeeld het lokaal dienstencentrum Het Anker, Brusselleer, Mensura, kinderopvang in Brussel, Muntpunt,…). Het onthaal tracht hen steeds verder op weg te helpen. Het onthaal zorgt, met het oog op de komst van een nieuwe website en daaraan gelinkte databank (voorzien voor januari 2015), voor het verder op punt stellen van de huidige databank (Filemaker). Het onthaal nam deel aan volgende vergaderingen / bijscholingen / activiteiten: n 14 januari – 24 februari – 20 maart: marketing werking n 28 januari: vorming werking Paspartoe VGC n 7 april: BPost nieuwe manieren van werken in de toekomst n 4 mei: Stadskriebels van 10 – 17 u n 23 juni: vergadering stuurgroep verblijven (Marleen) n 17 en 18 november: bijscholing nieuwe website & databank Zap People te Berchem Het onthaal zocht senioren voor een VUB-onderzoek over Toepassing Nieuwe Technologieën (Domotica die het dagelijks leven kunnen vergemakkelijken als men minder mobiel wordt) van Mevr. Shirley Elprama op 6 en 10 juni 2014. Een tweede VUB-onderzoek ging over cognitieve testen bij een senior tussen 75-84 en een 85-plusser. Het onthaal zocht senioren voor een reportage op TV Brussel die op woensdag 3 september de 70ste verjaardag van de bevrijding van Brussel (WO II) wou herdenken. TV Brussel zocht enkele Nederlandstalige Brusselaars die deze bevrijding hebben meegemaakt en nog konden vertellen hoe zij dit hebben beleefd.
www.bop.brussels │ 19
jaarverslag
2014 │
Het onthaal werkte mee aan het zoeken naar senioren voor het project OrientEuro vzw. Dit project was een 30 minuten durende opname/video van interviews met ouderen waarin zij vertellen over hun werk- en levenservaring om zodoende advies te geven aan jongeren bij het maken van keuzes in hun studies en hun professioneel levenspad. Deze kortfilm boordevol advies zal daarna getoond worden aan Belgische en buitenlandse jongeren. Deze interviews gebeurden in de lokalen van de vzw op donderdag 2 en 9 oktober 2014 en gebeurde in samenwerking met FedOS en Peter Decabooter, verantwoordelijk voor educatie & vorming. actiefkaart - steUnaBonnement - paspartoe De actiefkaart is een kortingskaart waarvan het beheer en de administratie in handen is van het onthaal. De Actiefkaart is een klantenbindingkaart die twaalf maanden geldig is en tal van voordelen biedt: n korting op bijna alle activiteiten, cursussen, daguitstappen en andere n recht op 10 euro korting per binnenlands of buitenlands meerdaags verblijf n gratis abonnement op het Plus3 Magazine (waarde 12,50 euro) n aanschaf AK mogelijk op om het even welk moment van het jaar, 12 maanden geldig. De actiefkaart (Plus3 Magazine inbegrepen) kost per persoon 25 euro per jaar. Wie een steUnaBonnement (ter waarde van minstens 30 euro) neemt, ontvangt daarbij een jaar lang de Actiefkaart. Als compensatie wordt de naam van de steunabonnee in het Plus-3Magazine vermeld. We telden 142 steunabonnees op 31 december 2014 (in 2012: 117, in 2013: 136). De paspartoe (van kracht sinds februari 2014, opvolger van de cultuurwaardebon) is een spaar- en voordelenpas waarmee men punten kan sparen en omruilen bij deelname aan vrijetijdsactiviteiten bij Paspartoe-aanbieders. De Paspartoe is er voor elke inwoner van het Brussels Hoofdstedelijk Gewest en is, samen met de identiteitskaart en 5 euro te verkrijgen bij de Vlaamse Gemeenschapscommissie – Emile Jacqmainlaan 135 – 1000 Brussel of het Muntpunt – Muntplein 6 – 1000 Brussel. Bij aankoop ontvangt men een welkomstpakket, met 2 punten en een jaarlijkse (papieren) cultuurbon ter waarde van 6 euro. Mensen met een beperkt inkomen hebben recht
20 │ www.bop.brussels
op een gratis Paspartoe, waarmee ze aan verminderd tarief (kansentarief) kunnen deelnemen aan het vrijetijdsaanbod. Zij ontvangen bij hun welkomstpakket nog een extra bonnenboekje. Zij moeten wel elk jaar opnieuw een pas aanvragen. Voor hun aanvraag dienen zij een attest of klevertje van het ziekenfonds (recht op verhoogde tegemoetkoming, het vroegere omnio-statuut) mee te nemen. Een overzicht met de lijst van alle aanbieders vindt men op www.paspartoebrussel.be. Heeft men genoeg punten gespaard dan bestaat de mogelijkheid om voordelen aan te vragen of punten om te ruilen (vb. een drankbon, bij 15 punten gratis deelname aan een lezing, reisreportage of een film, enz.). Deze voordelen kan men ook op dezelfde website terugvinden. Voor meer informatie: www. paspartoebrussel.be – e-mail:
[email protected] of op het onthaal. Sinds maart 2014 werd het kansentarief van 2 euro 81 x geregistreerd. vergaderLokaLen Onze organisatie beschikt sinds de verhuis over een grote, polyvalente Expo-zaal op de eerste verdieping (60 pers.) en twee kleinere lokalen op het gelijkvloers (15 à 20 personen). Het beheer van de zalen, opgesplitst in dagdelen (voor- en namiddag), gebeurt op het onthaal. Behalve voor interne activiteiten worden de zalen ter beschikking gesteld aan partners of externe organisaties. Volgende organisaties deden in 2014 een beroep op de infrastructuur van onze vzw: het Brussels Operettetheater van Dhr. Jef Verhelst (25/02, 07/07, 06/10), de VGC entiteit GC (14/01), CD&V Seniorendansfeest (20/02), Bezoek groep studenten Toegepaste Gerontologie van Windesheim (Zwolle - Nederland) (03/03), Huis voor Gezondheid (03/04, 30/04, 28/05, 06/06, 18/09), Bezoek studenten 1ste jaar opleiding Sociaal Werk van de Thomas More Hogeschool Geel (20/05), Koor Betty Van Herzele (25/04, 20/06), VBV-reünie (18/07), Vlaams Actieve Senioren / Vl@s (01/10), Korei groep Markant (07/10), Bezoek Personeel GC De Markten (20/10), Okra Brussel (03/11), Ruimte Vlaanderen (10/12).
4.3. Publicaties en Promotie Een andere opdracht van de organisatie is de positieve profilering van ouderen in het algemeen en de vzw Seniorencentrum in het bijzonder en de activiteiten aan de ouderen kenbaar te maken, via promotiecampagnes, tijdschrift, folders, websites. Andere publicaties worden hetzij redactioneel gereviseerd, hetzij vormgegeven, hetzij gedrukt. De tweemaandelijkse uitgave van het Plus3 Magazine eist heel wat energie: niet alleen de kalender (met een globaal overzicht van alle lopende activiteiten tijdens de betreffende periode) wordt erin opgenomen, maar ook artikelen van zowel vrijwillige medewerkers als van personeelsleden van het Seniorencentrum. Deze artikelen hebben het vooral over de actuele, medische, sportieve, toeristische, sociaal-juridische, culturele en ontspanningsgerichte aspecten van het ouder worden.
│ de weBsite: www.seniorencentrUm-BrUsseL.Be Ook via het internet wordt de werking van het Seniorencentrum bekend gemaakt. Voor het invullen en aanpassen van de kalendergegevens zorgt het onthaal (Sukriye Cetin). eLektronische nieUwsBrief seniorencentrUm De bedoeling van de nieuwsbrief is om actuele informatie te bezorgen, die niet (meer) in het magazine kon gepubliceerd worden. Met deze nieuwsbrief bereikten we in 2014 een tweeduizendtal mensen. andere digitaLe promotie Verder wordt er systematisch voor gezorgd dat de activiteiten en algemene werking van het Seniorencentrum op andere websites te raadplegen zijn, op onder andere: n www.TalentMix.be (VGC) n www.vlaamse-ouderenraad.be n www.opbrussel.be n www.prettiggeleerd.be (de online activiteitenkalender van SoCiuS) n www.agenda.be n www.cultuurnet.be promotie pLUs3 magazine Regelmatig werden door het onthaal extra nummers van het Plus3 Magazine naar nieuwe potentiële klanten verzonden. Houders van een Actiefkaart krijgen gratis het Plus3 Magazine bezorgd. Plus3 wordt ook bezorgd aan Muntpunt, De Markten,... pUBLicaties Het Seniorencentrum stond in 2014 in voor de realisatie of redactie van de volgende publicaties: n Plus3 Magazine (6 nummers) n jaarverslag n zomerprogrammatie 2014 n redactionele ondersteuning diverse publicaties n brochure binnen- en buitenlandse verblijven n folders voor activiteiten pLUs3 magazine Ook in 2014 stond Bart Braeckevelt in voor de hoofd- en eindredactie en verzorgde ook zelf heel wat teksten. Het bijhouden van het abonneebestand (beheer, betalingen, vernieuwingen en schrappingen) werd verzorgd door het onthaal (Sukriye Cetin en Marleen Taes). De lay-out werd in huis zelf door Johan Van Nieuwenborgh uitgevoerd. Het magazine wordt gedrukt bij EPO in AntwerpenBerchem. De kalender was zoals vorig jaren opgesplitst in twee delen: de thematische kalender en een chronologische dagkalender die de activiteiten van het Seniorencentrum per dag opsomt. Samen met de dienst boekhouding werden in deze kalender codenummers toegekend aan de activiteiten, en dit om de inschrijvingsprocedure eenvoudiger te maken.
jaarverslag
2 014
De kritisch-actuele thema’s werden verzorgd door de personeelsleden van het Seniorencentrum, denken we maar aan de sociaal-juridische, politieke en culturele bijdragen die zoveel mogelijk facetten van de wereld van de senioren belichten. We konden verder rekenen op de medewerking van een groep vrijwillige medewerkers / journalisten voor volgende rubrieken: n Rubriek ‘Sociaal’ en ‘Vrijwilligers’: Fons Jacobs n Reportage Radio Spes: Lidwine De Sadeleer n Reportage Ik Had Honger: Myriam Grootaert n Cursief: Ida Hendrickx n Artikel Erfgoeddag: Chantal Brems en Roel Daenen n Reportage Mobiliteit ‘Iedereen op weg’: Liesbeth Op de Beeck’ n Artikel Biloba Huis: Bram Gilles n Boekbesprekingen Brusselse Verhalen/Marc Didden en Het Grote Mosselboek: Machteld de Schrijver n Artikels Leefmilieu Brussel en Parckdesign: Mathieu Molitor n Artikel Buurtpensioen: Katleen Deruytter (en Inge Janssens) n Artikel Zelfdoding: Livia Anquinet pUBLiciteit in het pLUs3-magazine De KBC adverteerde drie maal met een quadri-cover. Het Hotel Sandeshoved in Nieuwpoort was in elke nummer aanwezig met een ½ quadri advertentie.
4.4. Mobiliteit en openbaar vervoer Mobiliteit is zeker voor ouderen van vitaal belang. In Brussel is het gebruik van het openbaar vervoer een must maar tevens een uitdaging. De complexiteit en de vele veranderingen schrikken sommige ouderen af. Het Seniorencentrum zet al jaren in op mobiliteit door initiatieven zoals buddy’s in het openbaar vervoer, infonamiddagen met de vervoersmaatschappijen, publiceren van veranderingen binnen het openbaar vervoer, deelnemen aan initiatieven i.v.m. mobiliteit zoals: n ‘Slim mobiele Senioren’. Een buddy in het openbaar vervoer biedt informatie, doet een tocht met het openbaar vervoer, helpt senioren tot ze het knelpunt en/of route onder de knie hebben. Ouderen die het openbaar vervoer goed onder de knie hebben worden opgeleid tot buddy’s in het openbaar vervoer. Kandidaat-openbaar vervoergebruikers worden door een buddy op weg geholpen. n Naar een toegankelijk vervoersysteem in Vlaanderen en Brussel Enter vzw. (Plus3 Magazine maart/april) n Autodelen in samenwerking met Autopia. 10 september en 21 november
4.5. Armoedeproject een stap in de BewUstwording van onrecht Armoede bij ouderen is een maatschappelijk probleem die fundamentele aanpak vergt, beleidsmaatregelen zijn nodig. Het Seniorencentrum wil echter met zijn initiatieven rond armoede mee een steentje verleggen en zo ‘NEEN’ zeggen tegen stille armoede bij ouderen en armoede in het algemeen. Armoede is een onrecht! Verschillende projecten werden opgezet door het Seniorencentrum in samenwerking met Welzijnszorg, de lokaal dien-
www.bop.brussels │ 21
jaarverslag
2014 │
stencentra Het Anker, Het Forum de Bezoekersgroep Begijnhof/Sint-Kathelijne, Nederlandstalige Vrouwenraad, Zonta en de vele vrijwillige medewerkers. verjaardagskaLender ‘dinsdagontmoetingsmiddag’ De verjaardagskalender bracht de dinsdagontmoetingsmiddag “in beeld”(met goede doel POVERart). Fotografen, vrijwilligers (Guy, Freddy, Leo, Johan) gingen mee op stap, namen een middagmaal samen met de ouderen, luisterde naar hun verhalen, probeerden te vatten wat die namiddagen voor de mensen betekenen en verwoorden het via hun beeldmateriaal. Een vrijwilligster (Ida) ging op interview thuis, op een Brusselse plek, in het lokaal dienstencentrum, volgde hen bij hun jaarlijkse uitstap en verwoordde wat ze hoorde en zag. Foto’s en verhalen werden verwerkt in een verjaardagskalender.
nederLandstaLige vroUwenraad vzw en zonta Senioren figureren bij de voorstelling ‘100vrouwen100uit’ in Zinnema op 26 oktober in het kader van het Vrouwenraadproject ‘Elk kind telt. Alleenstaande moeders, gender en armoede’.
4.6. Seniorencentrum levert “volk” n met danstheater peeping tom. 10 ouderen namen via het Seniorencentrum zeer actief deel als figurant aan de repetities en voorstellingen van de productie ‘vader’ van het danstheater ‘Peeping Tom’ in de KVS. De voorstellingen vonden plaats op 23-24-25-29-30 en 31 oktober. De repetities waren zeer intensief tijdens de maanden maart en april. Op eigen initiatief namen 5 ouderen ook deel aan de voorstellingen in de Singel in Antwerpen op 26-27-28 en 29 november. n met Bart groenendaeL en egLe BUdvYtYte. 12 ouderen namen via het Seniorencentrum op 2 augustus deel aan de filmopname ‘In the absence o Miracles; the twilight and the loop’ in Wiels. De film ging in oktober in première in Zweden. n met citizenne. Citizenne nam in 2014 voor het eerst deel aan de Zinnekeparade Zij vroegen het Seniorencentrum om mee te werken hieraan. Vanuit het personeel werd meegewerkt aan heel wat voorbereidende vergaderingen maar de ouderen waren er niet warm voor te krijgen.
5. De organisatie van inspraak, en waar nodig ook het ontwikkelen van projecten, als onderOverleg, fotograferen, interviews afnemen, op daguitstap gaan; samen eten met de mensen; selectie van de foto’s door deel van een ruimere beleidsvoorbereidende de fotografen en door de ouderen zelf, maken van interviews, opdracht keuze van de drukkerij, overleg om tot het eindproduct te komen... Met enorme inzet werd de kalender eind 2013 gefinaliseerd door teamwerk van de vrijwilligers van het Seniorencentrum en de bezoekersgroep Begijnhof/St.Katelijne samen met de uitgeverij Halewyn De verjaardagskalender werd overhandigd aan de deelnemers tijdens het nieuwjaarsfeest van de dinsdagontmoetingsmiddag op 21 januari. De voorstelling van de “verjaardagskalender ” aan het grote publiek en de pers had plaats op 22 april in het LDC het Anker. Het project werd gerealiseerd met financiële steun van Welzijnszorg. weLzijnszorg n Startdag campagne ‘Iedereen beschermd tegen armoede?’ 3 oktober (Plus3 Magazine september/oktober). Het Seniorencentrum brengt het project ‘Kalender van de dinsdagontmoetingen’ en haar engagement in het kader van armoede als getuigenis. n Ouderen figureren in de Marollen voor een TV spotje campagne Welzijnszorg. n Wereldrecord paraplu openen ‘geef uitsluiting geen kans’ Iedereen beschermd tegen armoede? 19 november Halle. (Plus3 Magazine November/december) n “Soep op de stoep” op het Seniorencentrum op 20 november. De opbrengst gaat naar Welzijnszorg.
22 │ www.bop.brussels
5.1. van HonderD uit Binnen de schoot van het centrum en mede op vraag van de VGC, werd nagedacht hoe ouderenparticipatie terug kan opgestart worden. Hiervoor werd een beroep gedaan op een organisatie die gespecialiseerd in het opzetten en begeleiden van processen rond maatschappelijke participatie, Levuur. Na een door hen begeleid “intern” beraad werd beslist onze belangrijkste netwerkpartners hierbij te betrekken. Op 18 oktober 2013 kwamen 4 medewerkers van het Seniorencentrum met hen een gehele dag samen: de dienst gemeenschapscentra van de VGC, Okra+, S-Plus, FedOS, BOD, Kenniscentrum Woonzorg Brussel, een professor van de VUB en Levuur. Gezamenlijk werd besloten geen kopie te maken van de - in sommige Brusselse gemeenten en bij de VGC bestaande ouderenadviesraden, maar eerder te kiezen voor een formule die permanent aan de omstandigheden kan aangepast worden via het betrekken van direct betrokkenen. Uit dit overleg resulteerde ook een basistekst ‘Startnota van HonderD uit’. Gestart zou worden met het samenbrengen van 100 ouderen, gelijkwaardig verdeeld over de geslachten en de verschillende leeftijdsgroepen, die zich zouden buigen over het “leven in Brussel” (onder begeleiding van Levuur). De netwerkpartners zouden die personen aanbrengen. Als streefdatum werd 24 april 2014 vooropgesteld. (datum juist
│ voor de verkiezingen). We stelden echter vast dat in dit proces een belangrijke factor uit het oog was verloren: nl. de gedragenheid en de snelheid waarmee dit initiatief zou moeten worden gerealiseerd. Er werd eind maart beslist om de datum van 24 april niet te weerhouden: er waren toen onvoldoende deelnemers gevonden. Redenen hiervoor: de snelheid waarmee de diverse partners moesten worden gecontacteerd in functie van de recrutering, alsook de directiewissel speelden een belangrijke rol. In het najaar van 2014 werd het initiatief opnieuw opgenomen en werden de partners opnieuw samengebracht. Na evaluatie bleken voornamelijk de gedragenheid en de communicatie een heikel punt. Er werd beslist om aan de formule niet te wijzigen, maar een werkgroep op te richten, samengesteld uit diverse ouderen, die deze dag verder inhoudelijk vorm zouden geven. Deze werkgroep kwam voor een eerste keer samen eind 2014. Het initiatief ‘van HonderD uit’ zal gerealiseerd worden op 21 mei 2015.
6. Het voeren van een intern personeelsbeleid en een gezond financieel beleid om de doelstellingen in een maximale samenwerking met vrijwilligers te realiseren. Binnen de schoot van het dagelijks bestuur wordt driemaandelijks de resultatenrekening besproken, waarbij elke, niet begrote uitgave ter bespreking wordt opgevolgd; De begroting voor het volgende jaar wordt reeds in december voorgelegd aan de raad van bestuur, teneinde beslissingen te kunnen nemen in functie van de geëigende middelen.
6.1 Visie op vrijwilligerswerk binnen en rond de organisatie
Vrijwillige medewerkers betrekken bij de totale werking van het Seniorencentrum is sinds jaren een heel bewuste keuze. Daar wil het Seniorencentrum blijven voor gaan. De reorganisatie binnen het Seniorencentrum en de verhuizing betekende ook voor het vrijwilligerswerk een aanpassing. Er kwam een aanzet tot een vernieuwd vrijwilligersbeleid. vrijwiLLigers in het seniorencentrUm Het Seniorencentrum kent een jarenlange traditie van wer-
jaarverslag
2 014
ken met vrijwillige medewerkers. Ze geven de werking een meerwaarde. Dit vanuit een geloof in het enorme potentieel binnen de ouderen. De inzet als vrijwilliger is enorm waardevol voor de oudere zelf, de maatschappij en het Seniorencentrum als organisatie. Binnen het Seniorencentrum zijn een 90-tal vrijwilligers actief: een kleurenpalet van vrijwilligers, doeners en denkers, mensen met een specifieke kennis en “allround” vrijwilligers. Sommigen zet zich in op vaste tijden en vaste afspraken, de andere alleen op vraag. vrijwiLLigerswerk wetteLijk geregeLd Vrijwilligerswerk in het Seniorencentrum is wettelijk geregeld. De vrijwilligers beschikken over de informatienota, terug te vinden op de website www.seniorencentrum-brussel.be, met de rechten en de plichten van de organisatie en de vrijwilliger. De vrijwillige medewerkers zijn verzekerd voor burgerlijke aansprakelijkheid incl. rechtsbijstand en vorderingshulp en via een vrije verzekering voor lichamelijke schade geleden door vrijwilligers bij ongeval tijdens de uitvoering van het vrijwilligerswerk of op weg naar en van de activiteiten. Voor vrijwillige medewerkers van de algemene vergadering is tevens een vrije verzekering bij lichamelijke schade bij ongevallen tijdens de uitvoering van het vrijwilligerswerk of op weg naar en van de activiteiten. vrijwiLLigers in de kijker Elk Plus3 Magazine belichtte via een interview een of meerdere vrijwillige medewerkers van het Seniorencentrum. Op pensioen en onmiddellijk naar de gevangenis: Jaklien Vandermeulen (januari/februari); Verjaardagskalender rolt van de pers (maart/april); Piet Coenen (mei/juni); Straathoekwerker wordt directeur-generaal van Brosella (juli/augustus); Daniël Alliet is vierde wereldburger (november/december). Met dank aan vrijwilligers Fons Jacobs en Ida Hendrickx. inventarisatie van vrijwiLLigers Het Seniorencentrum kiest er bewust voor om een organisatie te zijn waar mensen (ouderen) hun talenten, hun competenties kunnen aanwenden als vrijwillige medewerker. n Senioren zijn als medewerkers terug te vinden in alle bestuursorganen en stuurgroepen en in de totale werking. n De rusthuiswerking kan rekenen op vrijwilligers bij activiteiten en uitstappen. n De creatieve ateliers van de vormingen worden gedragen door vrijwillige medewerkers. n Voor de verblijven worden vrijwillige medewerkers ingeschakeld als reisbegeleiders, gidsen, … n De clubwerking draait sowieso op de vele vrijwilligers en ook de sportbeleving kan er op heel wat rekenen. n Er werken vrijwilligers-journalisten mee aan de realisatie van het Plus3 Magazine. n Waar mogelijk worden vrijwilligers ingeschakeld voor redactiemateriaal van welzijn en vrijwilligerswerk, armoedewerking, openbaar vervoer, energie ... n De groep Weduwen en Weduwnaars steunt op een ploeg vrijwilligers. n Enkele ouderen zijn al jaren buddy in het openbaar vervoer. n Ouderen werken mee aan het project ‘verjaardagskalender voor de dinsdagontmoetingsmiddag’ in de nasleep van het project POVERart, rond het thema ‘armoede bij ouderen’ n Vrijwilligers-ouderen in het spotje in het kader van armoede
www.bop.brussels │ 23
jaarverslag
2014 │
Welzijnszorg. n Heel wat ouderen zijn oproepbaar voor allerlei werken, meestal administratieve en logistieke, zoals verzendingen Plus3 Magazine, sport, Weduwen en Weduwnaars, theater, Brussel Briljant Brussel Plezant, verzending voor de Ouderenraad enz. n In geval van personeelsfeest en vergadering verzorgen ouderen de permanentie. n Bij feesten en grootse activiteiten kan ook steeds een beroep gedaan worden op tal van vrijwillige medewerkers voor o.a. bar, onthaal, kaartenverkoop, i.c. voor soep op de stoep, wereldrecord paraplu openen Halle, overhandigen verjaardagskalender dinsdagontmoeting, Seniorendansfeest, bij de vertoningen theater, … n Ophalen van formulieren VGC-telefoon- tussenkomst bij hulpbehoevende rechthebbende. Ook de verwerking van de formulieren gebeurt met de hulp van vrijwilligers n De intergenerationele werking wordt mede gedragen door een zich uitbreidende groep vrijwilligers die mee vorm geven aan de activiteiten en de workshops.
6.2. Projecten Astrologie Sinds enkele jaren geeft Elza Mestdagh als vrijwilliger de cursus astrologie voor senioren. Er liepen 4 cursussen, van beginners tot niveau 3, en dit wekelijks, het hele jaar door. Samenwerking Op vraag gaven vrijwilligers hun medewerking aan oproepen van buitenshuis: n Vlaamse Ouderenraad: l voorbereiding van deelnemersmappen in het kader van de themadag Vlaamse Ouderenraad in het Vlaams Parlement in september. l schrijft fotowedstrijd uit. n Welzijnszorg: l Startdag campagne ‘iedereen beschermd tegen armoede?’ 3 oktober (Plus3 Magazine september/oktober) l Figuranten gevraagd voor een TV spotje. l Wereldrecord paraplu openen ‘geef uitsluiting geen kans’ Iedereen beschermd tegen armoede? 19 november Halle. (Plus3 Magazine november/december) l Medewerking activiteit “Soep op de stoep” bij het maken van de soep, de organisatie van de activiteit en de concrete medewerking op 20 november. n Nederlandstalige Vrouwenraad vzw: l ‘samen inburgeren’, een oproep tot inburgeringscoach. Infonamiddag 1 april. (Plus3 Magazine. maart/april) l Figuranten bij de voorstelling ‘100vrouwen100uit’ in Zinnema. Oproep van de Nederlandstalige Vrouwenraad en Zonta. n LOGO i.v.m. de griepcampagne. (Plus3 Magazine September/oktober) n Overleg met de zorgregisseurs i.v.m. de VGC-tussenkomst en betreffende individuele zorgvragen. n Wonen (Plus3 Magazine mei/juni): l KenniscentrumWoonzorg informeert over alternatieve woonvormen in het kader van de Open Dag van Samenhuizen vzw van zaterdag 17 mei. l Infonamiddag met o.a. voorstelling Brusselse projecten.
24 │ www.bop.brussels
(15 mei) l Bilobahuis ‘een huis voor alle senioren’ en open dag samenhuizen. (Plus3 Magazine mei/juni) n ‘Zelfhulp helpt’ Trefpunt Zelfhulp ondersteunt mensen en organisaties o.a. WW-Brussel. (Plus3 Magazine september/ oktober) n Parkinsonliga ‘onderweg met Parkinson’. 19 maart (Plus3 Magazine januari/februari) n ECD Broes publicatie ‘dementie in woord en beeld’. (Plus3 Magazine september/oktober) n Werkgroep Verder… ’zelfdoding’. (Plus3 Magazine november/december) n CAW Brussel infonamiddag 3 december. n ATIZAN nam de verjaardagskalender mee in haar collectie ‘lokale producten’. n Enter vzw
7. Eigen cultureel aanbod “Nen Brussels klap doo ne ki goo”( nieuw aanbod 2014) Nog eens samen Brussels spreken of naar het Brussels dialect luisteren kan leuk zijn. Gertjie Bruyssinck en Claude Lammens (Brussel Volkstheoeter) zorgden voor fijne en vooral plezierige momenten. Een babbelcafé of “conversoesetoefel” waar nog gelachen kan en mag worden. n 20 oktober: “optreden “Brusselse Powezeekes. 47 deelnemers n 17 november: Babbelcafé “Een valees vol soeveneers”. 16 deelnemers n 15 december: “Kadoukes onder de Kessenbuum”. 15 deelnemers Zomers stadsplezier 2014 Dat er in de zomermaanden voor ouderen weinig te beleven valt heeft er voor gezorgd dat we een zomers aanbod hebben uitgewerkt. We mochten telkens veel deelnemers noteren zodat dit er op wijst dat de vraag naar activiteiten in die periode inderdaad groot is. n Groenproevers: Een reeks van drie geleide stadswandelingen door een Brussels park of natuurgebied en dan nadien een samen een maaltijd in een leuk restaurantje in de buurt nuttigen. 20 juli Elsene, 1 augustus Kruidtuin en 21 augustus Sint-Agatha-Berchem. (telkens een 25-tal deelnemers) n “Strippie-strippie” op 24 juli: een geleide wandeling voor grootouders en kleinkinderen langs de Brusselse stripmuren, een bezoek aan het stripmuseum en in de namiddag zelf een stripfiguur ontwerpen of elkaars portret maken op 24 juli. (16 deelnemers) n Kroegentocht hartje Brussel op 8 augustus: een geleide en geanimeerde wandeling langs originele kroegen, estaminetten of cafés in hartje Brussel met hier en daar een proeverij. (20 deelnemers) n Havenrondvaart Brussel op 8 juli: een geleide rondvaart in de haven van Brussel, in samenwerking met lokaal dienstencentrum De Harmonie en in samenwerking met het kabinet van minister Brigitte Grouwels, vanuit haar bevoegdheid voor het havenbeleid. (42 deelnemers) Interieurbezoeken n Woensdag 22 januari: Muntpunt, kennismaking en werking. (18 deelnemers)
│ n Zondag 27 april: Erfgoeddag ‘Grenzeloos’ Cauchiehuis & voormalig eigendom Vandenpeereboom (i.s.m. Korei). (15 deelnemers) n Donderdag 28 augustus: VRT. (30 deelnemers) n Vrijdag 14 november: Atelier Groot Eiland vzw. Werking en sociaal restaurant Heksenketel (in het kader van Week van de Smaak). (11 deelnemers) aperitiefconcert n Dinsdag 27 mei: Petrosian Armenak (Armeense straatmuzikant). (33 deelnemers) n Vrijdag 12 december: Stefaan Timmermans & Bert Ruymbeek (Volksmuziek). (36 deelnemers) kLassiek op zondag Een programma rond klassieke muziek in samenwerking met BOZAR. Het concert wordt voorafgegaan door een inleiding betreffende het geprogrammeerde stuk, componist en uitvoerders. Concerten op: n Zondag 16 maart: Nationaal Orkest van België – Onder leiding van Hans Graf met sopraan Sophie Karthäuser. Programma: Debussy, Berlioz & Ravel. (60 deelnemers) n Zondag 5 oktober: Nationaal Orkest van België – Onder leiding van Andrey Boreyko met aan de piano Rafal Blechacz. Programma: Wolfgang Amadeus Mozart & Gustav Mahler. (37 deelnemers) n Zondag 23 november: Nationaal Orkest van België & koor uit Düsseldorf. Onder leiding van Andrey Boreyko met sopraan Olga Pasichnyk en José Antonio López (bariton). Fazil Say (componist). (35 deelnemers) theater op de middag in Bozar n Dinsdag 25 februari: Alles van Eva (SKaGeN/Toneelhuis). (13 deelnemers) n Dinsdag 11 maart: Met voorbedachten rade (Lazarus). (13 deelnemers) n Dinsdag 25 maart: Winterlicht (Thomas Janssens). (7 deelnemers) n Dinsdag 30 september: Cyrano (Julie Van den Berghe). (13 deelnemers) n Dinsdag 4 november: Dagboek van een soigneur (Theater Antigone). (16 deelnemers)
jaarverslag
2 014
portret (ING-Cultuurcentrum). (6 deelnemers) n Dinsdag 20 mei: Expo ‘Levens van zink’ (La Fonderie). (10 deelnemers) n Dinsdag 10 juni: Expo ’14-’18 (Kon. Museum van het Leger & Krijgsgeschiedenis). (10 deelnemers) n Woensdag 18 juni: ‘De verdwenen Magrittes’ (René Magritte Museum te Jette). (15 deelnemers) n Dinsdag 7 oktober: Retrospectieve Constantin Meunier (Kon. Museum voor Schone Kunsten). (15 deelnemers) n Woensdag 22 oktober: Schilderkunst in Siena (BOZAR). (12 deelnemers) n Woensdag 5 november: Sensatie en sensualiteit, de erfenis van Rubens (BOZAR). (16 deelnemers) Lezingen in het seniorencentrUm (kUnstgeschiedenis, Literair en maatschappeLijk) n 6,13 en 20 februari: Meesters uit de Spaanse Gouden Eeuw (Dany Debersaques). (telkens 20 deelnemers) n 8 mei: Michaël Borremans (samenwerking Korei). (25 deelnemers) n 10 mei: De ontvoogding van de vrouw na WO I (samenwerking Korei). (7 deelnemers) n 4 juni: Paula Semer (100 jaar Radio & 60 jaar Televisie). (16 deelnemers) n 12 september: Italië, de schaduwkant van een zonovergoten land (Ine Roox). (43 deelnemers) n 8 & 15 oktober: Schilderkunst in Siena (Dany Debersaques). (12 deelnemers) BUsUitstappen n Woensdag 26 maart: ‘100 jaar Groote Oorlog’ met o.a. Passendale Memorial Museum, Tyne Coth, Menenpoort & Mesen. (29 deelnemers) n Woensdag 28 mei: Viroinval. (28 deelnemers) Dinsdag 29 juli: Bergues & Malo-les-Bains (F). (50 deelnemers)
kvs op verpLaatsing n Zondag 3 maart: On s’occupe de vous? Over Guy Cudell. In het Russische Cultureel Centrum te Sint-Joost-ten-Node. (7 deelnemers) tentoonsteLLingen en mUsea BrUsseL Volgende bezoeken werden georganiseerd naar Brusselse musea en tentoonstellingen, telkens met gids: n Dinsdag 7 januari: Fin-de-Siècle Museum. (22 deelnemers) n Woensdag 29 januari: Art of the brick (Beurs). (8 deelnemers) n Donderdag 27 februari: Zurburan, Meester uit de Spaanse Gouden Eeuw (BOZAR). (15 deelnemers) n Donderdag 24 april: Expo Sax 200 (Muziekinstrumentenmuseum). (12 deelnemers) n Donderdag 15 mei: Michaël Borremans, As sweet as it gets (BOZAR). (15 deelnemers) n Vrijdag 16 mei: To The Point, Het neo-impressionistische
n Dinsdag 26 augustus: Kasteel Gaasbeek & Volksinstrumentenmuseum Gooik. (20 deelnemers) n Maandag 8 september: Boottocht Temse-Brussel. (36 deelnemers) n Dinsdag 23 september: Arras (F) & gedenkplaatsen W.O. I. (20 deelnemers) n Dinsdag 25 november: Fort Loncin (W.O.I) & Tentoonstelling “Vikingen” in Tongeren. (20 deelnemers)
www.bop.brussels │ 25
jaarverslag
2014 │
Sporen naar steden (Treinuitstappen) n Dinsdag 4 februari: Michiel Coxcie, de vergeten Vlaamse Rafaël in Museum M-Leuven. (20 deelnemers) n Dinsdag 6 mei: Mechelen, ‘Plezante wandeling’& de Beiaardschool. (25 deelnemers) n Zaterdag 19 juli: Antwerpen, HeadquArters-Katoen Natie. (20 deelnemers) n Dinsdag 5 augustus: Brugge, Godshuizen & ‘minder gekend Brugge’. (20 deelnemers) n Dinsdag 19 augustus: Gent, 50 jaar Turkse arbeidsmigratie & wandeling ‘blijven plakken’. (15 deelnemers) n Dinsdag 2 december: Vesalius in Leuven. (21 deelnemers) n Dinsdag 9 december: Eresaluut aan Jan Hoet in Oostende. (19 deelnemers) Stadswandelingen Brussel n Dinsdag 29 april: Onze-Lieve-Vrouw-ter-Sneeuwwijk. Gids: Johan Burgers. (10 deelnemers) n Dinsdag 13 mei: Oud-Anderlecht. Gids: Johan Burgers. (12 deelnemers) n Vrijdag 7 november: Kanaalwijk Molenbeek. I.s.m. Foyer (Personeelsdag). (20 deelnemers) Natuurwandelingen Brussel n 22 mei: Van Vierarmen tot Tervuren (9 deelnemers). Gids: Ko. n 19 september: Solvay park (12 deelnemers). Gids: Ko. Film op vrijdag Filmvertoningen op grootscherm waarbij recente, minder commerciële producties aan bod komen, voorafgegaan door een inleiding met nadien een nagesprek. n Vrijdag 31 januari: Intouchables (Eric Toledano & Olivier Nakache). (21 deelnemers) n Vrijdag 28 februari: Argo (Ben Affleck). (15 deelnemers) n Vrijdag 28 maart: 11 Flowers (Wang Xiaoshuai). (10 deelnemers) n Vrijdag 25 april: Anna Karenina (Joe Wright). (12 deelnemers) n Vrijdag 6 juni: Marina (Stijn Coninckx). (27 deelnemers) n Vrijdag 22 augustus: La Grande Bellezza (Paolo Sorrentino). (40 deelnemers) n Vrijdag 26 september: 12 Years a Slave (Steve McQueen). (28 deelnemers) n Vrijdag 24 oktober: Mud (Jeff Nichols). (16 deelnemers) n Vrijdag 28 november: Lore (Saskia Rosendahl). (18 deelnemers)
8. Brussel Briljant Sinds 1994 organiseert het Seniorencentrum dit cultureeltoeristisch onthaalproject voor seniorengroepen uit Vlaanderen, waar volledig uitgewerkte dagprogramma’s worden aangeboden. Wij hadden 37 aanvragen in 2014. En ontvingen 32 groepen effectief: 5 aanvragen werden geannuleerd door te weinig deelnemers of bezoeken die volzet waren op de gevraagde datum. De groepen die een daguitstap reserveerden zijn uiterst tevreden over hun uitstap naar Brussel: de dienstverlening, de gidsen, de bezoeken en de maaltijden. Verschillende groepen komen jaarlijks, of zelfs tweemaal per jaar naar Brussel terug via het Seniorencentrum. Wij aanvaardden dit jaar opnieuw grotere groepen, tot 150 personen. De groepen zijn zeer divers: naast de klassieke seniorenclubs (OKRA, NEOS, S-PLUS, LBG) bestaan er tal van seniorenorganisaties en -diensten die van ons aanbod gebruik maken. We schreven zeer algemeen de gemeentebesturen aan en kregen hierop redelijk respons, dit zal vanaf volgend jaar specifieker naar de seniorenclubs in de gemeenten gebeuren. We trachten onze dienstverlening ook aan te passen aan de verschillende behoeften van elke groep. We mochten dan ook vanaf dit jaar een groep van de Brailleliga ontvangen. OCMW’s beginnen meer en meer de weg te vinden naar ons aanbod. Ook hier zal volgend jaar een gerichter schrijven gebeuren.
Film: Cinema Nova n Zondag 23 februari: Le Chantier des Gosses (Jean Harlez). (30 deelnemers)
We namen in maart met Brussel Briljant deel aan de seniorenbeurs van de Vlaamse Actieve Senioren in Sint-Niklaas, ten einde ons kenbaarder te maken bij deze vereniging. Wij werden daarna ook uitgenodigd om het project voor te stellen op hun provinciale vergadering te Leuven. Hierdoor ontstond een samenwerking tussen het BOp en de Vl@s, voor zowel activiteiten in ons centrum met ouderen uit Vlaanderen en onze Brusselse ouderen, als voor reserveringen van begeleide daguitstappen. Na een goed verloop van deze activiteiten en uitstappen, hopen wij op mond- aan- mond reclame binnen de vereniging naar andere afdelingen toe. Omdat het aanbod zo divers is kozen we voor een meer open benadering van de programma’s, waar meer nadruk wordt gelegd op het zelf invullen van de uitstap en zelf de thema’s te kunnen combineren. We geven zo nog meer verschillende mogelijkheden en aspecten van Brussel weer. De ouderen zijn heden ten dage immers zeer mondig en beschikken over de kennis om zelf informatie op te zoeken.
Reisreportages Niet iedereen heeft de financiële- en fysieke mogelijkheden om op reis te gaan. Een reisreportage kan uitweg bieden. n Vrijdag 24 januari: Zuid-India (Jacques De Smedt), n.a.v. Europalia India. (15 deelnemers) n Donderdag 3 april: Oekraïne, land van Tsaren en Tataren (Rik Brouwers). (18 deelnemers) n Woensdag 14 mei: Peru (Jacques De Smedt). (20 deelnemers) n Vrijdag 21 november: Japan (Edgard Jespers). (17 deelnemers)
n De brochure ‘Brussel Briljant 2014 werd op 6.500 exemplaren gedrukt, verdeeld en gepromoot en kreeg financiële steun van Vlaams minister Pascal Smet, bevoegd voor Brussel. n Er werden via e-mail nazendingen gedaan, onder de vorm van een najaarsflyer met aangepaste programma’s voor de herfst en winter, helaas zonder respons. n We leggen ook meer de focus op de multiculturaliteit in Brussel door programma’s aan te bieden om een andere cultuur in Brussel te ontdekken. Boeddhisme stond al in de brochure, weliswaar door de sluiting van de Japanse toren en
26 │ www.bop.brussels
│ het Chinese paviljoen, met een aangepaste formule: een museumbezoek. Dit was wel een van de meest gereserveerde uitstappen de voorbije jaren. n Ook de Islam en de Grieks-Orthodoxe kerk worden belicht met een bezoek aan hun gebedshuizen. Dit werd positief onthaald. n Tijdelijke, belangrijke tentoonstellingen (dit jaar: ‘De Groote Oorlog) en deelgemeenten (Schaarbeek en Anderlecht) werden aangeboden, maar konden helaas niet voor extra reserveringen zorgen. n De meest bezochte plaatsen blijven alsnog de VRT, de verschillende Parlementen, Boeddhisme, de Marollen en de rondrit Brussel voor beginners, bedoeld als aanzet voor een
jaarverslag
2 014
later, intenser bezoek aan de hoofdstad. n Bijscholing gidsen: de gidsen worden op de hoogte gehouden van mogelijke bijscholingen. Onze gidsen zijn dan ook museumgidsen voor de meeste musea, wat een pluspunt is omdat we zo de prijzen van de uitstap kunnen drukken. n Er werd voor hen een cursus EHBO cursus ingericht om hun kennis hiervan op te frissen. n Ons gidsenbestand werd beperkt tot 7 zeer gepassioneerde gidsen. Er is een zeer goede werking en communicatie onderling. Zoals bij het opstellen van de programma’s in de brochure en bespreking van elke wandeling of rondrit per groep. Dit geeft een persoonlijkere benadering van de groepen en kunnen we zo voldoen aan ieders wensen en behoeften.
Deel 3 RESULTATENREKENING 2014 Omzet
Eigen activiteiten
Kosten
375.369,88
Subsidies Brusselse Aangelegenheden
619.850,00
VGC projecten
3.500,00
VGC Stedenbeleid
72.000,00
Sociale Maribel
17.500,00
Via-akkoord
17.879,82
-3.700,83
Diverse opbrengsten
8.675,00
Uitzonderlijke opbrengsten
Totaal inkomsten
Bezoldigingen
802.424,85
Afschrijvingen & voorzieningen
84.006,65
Andere bedrijfskosten
4.948,46
Financiële kosten
1.132,98
197.993,28
Subsidies vorige boekjaren
Financiële opbrengsten
427.323,50
11.800,00
VGC conventie
Actiris (Geco's)
Diensten & diverse goederen
Resultaat voorheffing
105,27
10.051,33
1.934,16
1.332.852,64
Saldo
Totaal uitgaven
1.319.941,71 12.910,93
1.332.852,64
1.332.852,64
Afsluiting boekjaar met een + saldo van € 12.910,73 Goedgekeurd op de Algemene Vergadering van 25 maart 2015
www.bop.brussels │ 27
Verantwoordelijke uitgever: Piet Coenen - Brussels Ouderenplatform vzw - Zaterdagplein 6 - 1000 Brussel