Jaarverslag 2014 Brussels Beroepsreferentiecentrum voor de Bouwsector vzw
Inleiding (p2) Organisatie en gebouwen (p4) Deel 1 - Terbeschikkingstelling van voorzieningen / infrastructuren (p7) Deel 2 – Opleiding (p13) Deel 3 – Tewerkstelling (p19) Deel 4 - Promotie van de beroepen, functies en kwalificaties van de sector (p22) Deel 5 - Continue opvolging van de recentste technologische en pedagogische(p29) Algemene conclusie (p35)
1
Jaarverslag 2014 BRC Bouw Verantwoordelijk uitgever: Philippe Van Ginderdeuren
Inleiding Er zijn steeds meer inschakelings- en opleidingsoperatoren die willen samenwerken. De concrete acties die in 2012 en 2013 werden ondernomen, hebben het BRC Bouw immers een plaats gegeven in het inschakelings- en opleidingslandschap in Brussel.
Bovendien heeft de bouwsector, ondanks een sterke vraag naar arbeidskrachten, onder de economische crisis geleden en moet de sector in België het hoofd bieden aan een steeds sterker wordende binnenlandse en buitenlandse concurrentie. In dat kader is het fenomeen van terbeschikkingstelling en uitbesteding van handarbeiders in het bijzonder zorgwekkend. Volgens de studiedienst van Constructiv had de bouwsector in Brussel in 2013, 10 287 arbeiders in dienst, dat wil zeggen 740 personen minder dan in 2012. Nog altijd volgens Constructiv bleef het aantal bedrijven dat minstens 1 arbeider in dienst heeft, daarentegen stabiel (1761 in 2013 tegenover 1772 in 2012). Dankzij een goede samenwerking met de bouwsector en meer bepaald met het fvb-Constructiv (Fonds voor de Vakopleiding in de Bouwnijverheid) slaagt het BRC Bouw er ondanks een somber sociaaleconomisch klimaat in om de inschakelings- en communicatieacties tot een goed einde te brengen. We noteren ook de positieve dynamiek die op gang werd gebracht en in stand werd gehouden door de Alliantie Werkgelegenheid-Leefmilieu. Het opleidingsaanbod voor werkzoekenden in de bouwsector in Brussel is uitgebreid en gevarieerd. BRUXELLES FORMATION en de VDAB bieden samen met hun partners opleidingen aan die voor verschillende doelgroepen zijn bestemd. De sector van de sociale economie is ook aanwezig in de bouw via professionele doorstromingstrajecten (DSP, art. 60 …). Het BRC Bouw heeft ervoor gekozen om die verschillende initiatieven zo goed mogelijk te ondersteunen, door extra opleidingsmodules te ontwikkelen die in het opleidingstraject kunnen worden geïntegreerd, of die een opleiding kunnen aanvullen. De ontwikkelde opleidingsmodules concentreren zich hoofdzakelijk op 2 assen:
Veiligheid en ergonomie: de veiligheid en het welzijn op de bouwplaats zijn essentieel. De vaakst voorkomende oorzaken van ongevallen, ziekten en dodelijke ongevallen houden verband met vallen van een hoogte en de behandeling van lasten. Deze oorzaken zijn een belangrijke factor van het uitvalcijfer van de sector.
Ecologisch bouwen: een echte uitdaging voor nu en in de toekomst, maar ook kansen op tewerkstelling; wordt bevestigd door de Alliantie Werkgelegenheid-Leefmilieu (AWL). Het BRC Bouw ontwikkelt opleidingsmodules, om de actoren van de sector te helpen bij de overgang naar ecologisch bouwen.
De bedoeling van deze modules bestaat erin om werkzoekenden meer inzetbaar te maken. Werkzoekenden die een opleiding volgen, doen dat altijd via een contract met Bruxelles Formation of de VDAB, naargelang van de gemeenschap waartoe ze behoren.
2
Jaarverslag 2014 BRC Bouw Verantwoordelijk uitgever: Philippe Van Ginderdeuren
Zoals voorzien heeft het BRC Bouw de partnerships met de inschakelings- en opleidingsoperatoren en met het onderwijs in hoge mate versterkt. 13 van de 19 Brusselse scholen voor secundair onderwijs met een bouwafdeling hebben immers samengewerkt met het BRC Bouw, hoofdzakelijk dankzij de acties die werden ondernomen in het kader van de Alliantie Werkgelegenheid-Leefmilieu. Ook onze as voor de continue opvolging van de recentste technologische en pedagogische ontwikkelingen was een succes en heeft ons in staat gesteld om nieuwe acties te ontwikkelen met onze partners. Bijvoorbeeld : de voorbereiding van het EFRO-dossier in samenwerking met het BRC Iris TL en Commerce Academy; het gemeenschappelijk proefproject voor continue opvolging met Actiris en Bruxelles Formation.
Op het gebied van inschakeling benadrukken wij de goede resultaten die werden verkregen met de kennismakings- en oriëntatietrajecten voor beroepen, die werden gerealiseerd in samenwerking met JES. Het gaat erom een publiek van zeer laaggeschoolde jonge werkzoekenden aan te spreken. Dankzij de gezamenlijke actie van JES, het BRC Bouw en de consulenten van Actiris werden maar liefst 156 werkzoekenden aangesproken, waarvan er 96 aan het traject begonnen. Na afloop van de aangeboden 4 weken was 69 % aan het werk (33 %) of in opleiding (36 %), profiteerde 25 % van een specifieke opvolging op langere termijn en wilde slechts 6 % geen actie meer ondernemen. Wegens plaatsgebrek hebben wij onze maquette voor opleidingen op het gebied van isolatie en luchtdichtheid voor ruwbouw niet kunnen installeren, en hebben wij bijgevolg de voorziene opleidingen met dat nieuwe hulpmiddel niet kunnen ontwikkelen. Uitstel is geen afstel, want in december werd hierover een akkoord bereikt met de VDAB en de maquette zal in 2015 kunnen worden geïnstalleerd. We hebben een terugloop van de gewerkte opleidingsuren opgemerkt. Enerzijds hebben de opleidingsoperatoren een deel van de opleidingsmodules voor ecologisch bouwen kunnen overnemen en geven die laatste de modules nu zelf aan hun specifieke doelgroepen. Anderzijds was de winter van 2013/2014 een zachte winter en zijn de bouwbedrijven blijven werken, wat een grote impact had op de opleidingen voor werknemers.
3
Jaarverslag 2014 BRC Bouw Verantwoordelijk uitgever: Philippe Van Ginderdeuren
Organisatie en gebouwen 1/ Missies en doelgroepen van het BRC Bouw Het BRC Bouw wil verschillende adequate beroepsopleidingsdiensten en het nodige materiaal samenbrengen voor:
De basisopleiding van jongeren binnen het technisch en beroepsonderwijs De opleiding van jongeren binnen het deeltijds onderwijs De opleiding en inschakeling op de arbeidsmarkt van werkzoekenden De voortgezette opleiding voor werknemers en leerkrachten.
Het Beroepsreferentiecentrum Bouw heeft als missie:
Het beheer van adequate opleidingsinfrastructuur om de werking van de opleidingsoperatoren te versterken, door hen gespecialiseerde technische apparatuur ter beschikking te stellen De sectorale promotie van de knelpuntberoepen en -kwalificaties Het afnemen van tests voor technische vaardigheden en beroepsvaardigheden ("screening") De continue opvolging van de recentste technologische ontwikkelingen en de ontwikkeling van de technische en pedagogische expertise voor opleidingstrajecten aangepast aan de technische evolutie en de noden van de bedrijfswereld.
Het Beroepsreferentiecentrum Bouw van het Brussels Hoofdstedelijk Gewest wordt gefinancierd door de gewestelijke overheden en de private sector. Het heeft de ambitie om de werkzaamheidsgraad van de Brusselaars te verhogen binnen de Brusselse bouwfirma's. Actief zijn als netwerk Het vervult de rol van schakel tussen de actoren op het gebied van tewerkstelling, opleiding en onderwijs, en de Brusselse professionele bouwsector.
4
Jaarverslag 2014 BRC Bouw Verantwoordelijk uitgever: Philippe Van Ginderdeuren
2/ Organisatie van de human resources Organisatieschema op 31-12-2014
5
Jaarverslag 2014 BRC Bouw Verantwoordelijk uitgever: Philippe Van Ginderdeuren
3/ Gebouwen en ruimten Vestiging 1 "Sociale Zetel"
Adres: Vilvoordsesteenweg 66, 1120 Brussel 57 m² kantoorruimte binnen de bouwkern van Bruxelles Formation.
Vestiging 2 "Zetel activiteiten"
Adres: François Malherbelaan 42, 1070 Brussel 105,9 m² kantoorruimte 269,28 m² werkplaatsruimte 265,00 m² buitenruimte 296,97 m² opleidingsruimten en gemeenschappelijke ruimten
Vestiging 3 "Ventilatie"
Adres: Bergensesteenweg 1440, 1070 Brussel (in de ruimten van de VDAB Anderlecht) Werkplaats (ventilatiemaquette): 15 m²
4/ Project rond verhuizing – uitbreiding – verbouwing – andere Er zijn besprekingen aan de gang met de VDAB om onderdak te bieden aan een door het BRC Bouw ontwikkelde ruwbouwmaquette op schaal 1/1. We beschikken al over een dergelijke maquette voor een bovenbouw. De nieuwe maquette zal gerichte ruwbouwopleidingen op het gebied van isolatie en luchtdichtheid mogelijk maken. Op 17-12-2014 werd een akkoord bereikt over de terbeschikkingstelling van een oppervlakte met een opleidingsruimte op het terrein van de VDAB in Anderlecht. Een overeenkomst hierover wordt momenteel opgesteld en moet in 2015 operationeel worden. Partnerships voor extra ruimten: Dankzij de wedstrijd Project Passief Duurzaam1, die door het BRC Bouw wordt georganiseerd bij de Brusselse scholen van het secundair onderwijs, zal het BRC Bouw van een hoge prestaties leverende laagenergiemodule profiteren die werd ontwikkeld door de jongeren. Deze mobiele ruimte zal een opleidingsruimte zijn die beschikbaar is in het tweede semester van 2015. De ruimte zal kunnen worden gebruikt voor praktische opleidingen in bouwplaatsomstandigheden met toegang tot een aangepaste ruimte. 1
Meer informatie over de wedstrijd Project Passief Duurzaam is verder in het onderhavige verslag terug te vinden. Jaarverslag 2014 BRC Bouw Verantwoordelijk uitgever: Philippe Van Ginderdeuren
6
Deel 1 Terbeschikkingstelling van voorzieningen – infrastructuren 1/ Behoeften aan voorzieningen in het Brussels Hoofdstedelijk Gewest Inleiding: momenteel heeft het BRC Bouw geen toegang tot het kadaster van de gemeenschap Wallonië-Brussel met betrekking tot de voorzieningen in de scholen. Een dergelijk kadaster bestaat niet bij de opleidingsoperatoren. Omdat dat kadaster er niet is, baseren wij ons voor de vaststelling van de behoeften aan voorzieningen op:
de begeleiding door het BRC Bouw in het kader van de AWL - as duurzaam bouwen voor de projectoproep van minister Benoit Cerexhe die in 2011 in materiaal in de scholen heeft geïnvesteerd. de voorzieningen van 2 CST's in het BHG in overeenstemming met de beroepen in de bouwsector: Arts et Métiers en Institut Notre-Dame. onze medewerking aan het project Eco-Heat van RTC Brussel – Vlaams-Brabant. de werkzaamheden van de AWL - as duurzaam bouwen die tot 2 nieuwe prioriteiten hebben geleid: speciale technieken en hout. de voorzieningen die beschikbaar zijn bij de EFPME en Syntra. de voorzieningen die beschikbaar zijn bij Bruxelles Formation Construction. de voorzieningen die beschikbaar zijn bij de VDAB en Groep Intro. de specifieke context van de bouwopleidingen in het BHG (zie inleiding) en de ontwikkelingen in de sector die een ontwikkelingsbehoefte aanwijzen volgens 2 assen: o o
veiligheid en welzijn ecologisch bouwen
Op die basis is het noodzakelijk om opleidingen te kunnen geven op het gebied van luchtdichtheid en isolatie voor de ruwbouwberoepen. Daarom heeft het BRC Bouw een pedagogische maquette op schaal 1/1 ontwikkeld. Anderzijds werd er klein materiaal gekocht om het huidige lesmateriaal voor isolatie en luchtdichtheid up-to-date te houden. Voor de veiligheid: het materiaal dat beschikbaar is bij het BRC Bouw (enige plaats in het BHG) voor werkzaamheden op hoogte, wordt momenteel voor 50 % van de theoretische capaciteit ervan gebruikt. Er is geen behoefte aan investeringen, behalve voor het onderhoud van het bestaande materiaal. Voor de speciale technieken is er een continue opvolging aan de gang, maar wij kunnen vaststellen dat er een reserve aan voorzieningen bestaat in de CTAs (het CTA Energie aan de École Notre Dame is nog niet volledig aangesloten en operationeel) en via het project Eco-Heat. Wat de houtketen betreft: er zullen waarschijnlijk investeringen nodig zijn, maar niet vóór 2016. Een continue opvolging in deze subsector is immers noodzakelijk voordat van start wordt gegaan.
7
Jaarverslag 2014 BRC Bouw Verantwoordelijk uitgever: Philippe Van Ginderdeuren
2/ Aankopen – Schenkingen – Verhuur Aankoop van materiaal en pedagogische hulpmiddelen Schoolkit
De schoolkit heeft betrekking op isolatie en luchtdichtheid. De kit bestaat uit 5 aantrekkelijke, elkaar aanvullende hulpmiddelen die met veel enthousiasme door de scholen werden ontvangen.
Er werden 13 Franstalige en Nederlandstalige kits geproduceerd voor de scholen. 2 kits werden geproduceerd voor het BRC en zullen ter beschikking staan van de scholen en andere opleidingsoperatoren.
Door middel van de door het BRC Bouw aangeboden hulpmiddelen kunnen de leraars die onderwerpen in hun lessen op een interactieve en zeer concrete manier aansnijden.
Aankoop van de gebruiksrechten van de door Isoproc ontwikkelde fiches Dit mooie hulpmiddel dat werd ontwikkeld met hun partners, bestaat uit een dertigtal fiches waarop precieze gevallen van renovatie (isolatie en luchtdichtheid van de muur, het plafond, de kelder, enz.) worden voorgesteld. Alle fiches zijn nu beschikbaar in beide talen.
Stromuur Wij hebben een demonstratiemuur besteld die het strobouwsysteem toont dat werd ontwikkeld door een Belgisch bedrijf. De muur wordt in de werkplaats geïnstalleerd en aangezien de muur veel vragen doet rijzen, zijn wij momenteel informatieborden over bouwen met stro aan het ontwikkelen die een aanvulling zullen vormen op het muurhulpmiddel.
8
Jaarverslag 2014 BRC Bouw Verantwoordelijk uitgever: Philippe Van Ginderdeuren
Leempleisters Het BRC Bouw beschikt over grote structuren om opleidingen te geven over leempleisters, en over een didactische demonstratiemuur.
Aanpassingen en verbeteringen aan het huisje van het BRC BOUW Dit huisje is een pedagogisch huis dat aan isolatie en luchtdichtheid is gewijd. Dit hulpmiddel wordt jaarlijks aangepast aan de technische ontwikkelingen.
9
Jaarverslag 2014 BRC Bouw Verantwoordelijk uitgever: Philippe Van Ginderdeuren
Aankoop van het hulpmiddel "Boîte à Bâtir" (bouwdoos) Dit pedagogische hulpmiddel is volledig en maakt het mogelijk om verschillende doelgroepen te sensibiliseren rond en op te leiden op het gebied van ecologisch bouwen. Het hulpmiddel zal ook kunnen worden gebruikt of ter beschikking kunnen worden gesteld tijdens activiteiten met een publiek van jongeren of leerlingen. Toen wij dit hulpmiddel hadden gekocht, hebben wij contact opgenomen met alle Belgische kopers (en potentiële toekomstige kopers) van de pedagogische koffer, om hen uit te nodigen. In juni 2014 kregen wij van A Petits pas een opleiding om te leren omgaan met het hulpmiddel. Er waren meerdere organisaties aanwezig: het PASS, la Cité s’invente, Espace-Environnement, Eco-conso, enz. Er zijn met deze organisaties geen concrete acties voorzien rond het hulpmiddel, maar het was niettemin een gelegenheid om elkaar te ontmoeten, de mensen te laten netwerken en van gedachten te wisselen over onze missies. Er zullen waarschijnlijk nieuwe partnerships of acties uit voortvloeien.
Aanvullende pedagogische hulpmiddelen Naar aanleiding van onze ontmoeting met een Franse opleidingsoperator op het gebied van ecologisch bouwen hebben wij 2 maquettes besteld ter aanvulling van het bestaande materiaal bij het BRC Bouw: de ene maquette stelt de invloed van de luchtdichtheid op een
ventilatiesysteem voor ("Ventilatie- en luchtdichtheidsmaquette") en de andere maquette maakt het mogelijk om de waterdampdoorlaatbaarheid van de verschillende op de markt bestaande membranen aan te snijden ("Maquette - controle van de dampdoorlaatbaarheid van de membranen").
10
Jaarverslag 2014 BRC Bouw Verantwoordelijk uitgever: Philippe Van Ginderdeuren
3/ Terbeschikkingstelling bij scholen en opleidingsoperatoren Werkzoekenden en gelijkgestelden (DSP/art. 60) Veiligheid en welzijn Ecologisch bouwen Pedagogische hulpmiddelen van de schoolkit TOTAAL
Vakmensen
Totaal aantal uren
Totaal aantal personen
149
173
3248
322
21
276
3590
297
106
22
145
128
276
471
6983
747
Terbeschikkingstelling: vergelijking 2013/2014 WZ’s, DSP, Art. 60
Verschil
Vakmensen
Verschil
2013
2014
2013/2014
2013
2014
2013/2014
390
276
70,7 %
577
471
81,6 %
4256
2657
62,4 %
5600
4326
77,2 %
Totaal aantal deelnemers
Totaal aantal uur
Bezetting van de opleidingsruimten
Bezetting van de zalen 2014 (dagen) 66
95
Zaal 1 Zaal 2
89,5
Zaal 3 62,5
Maquettewerkplaats Werkplaats VWOH
54
11
79,5
Jaarverslag 2014 BRC Bouw Verantwoordelijk uitgever: Philippe Van Ginderdeuren
Buiten VWOH
4/ Samenvatting van de terbeschikkingstelling van infrastructuur / voorzieningen per doelgroep Doelgroep
Aantal uren terbeschikkingstelling per doelgroep
Aant. uur
Werkzoekenden
2612 Werkzoekenden
Werknemers
4334
62% 37%
Leerlingen
Werknemers
45 1%
Leerlingen
5/ Conclusie van het deel Wij kunnen een toenemende belangstelling van onze partners voor ons pedagogische materiaal noteren, maar ook een vraag naar diversifiëring van het materiaal. De snelle technische en technologische ontwikkelingen dragen ook bij tot die diversifiëring. Wij merken ook op dat bepaalde operatoren of scholen steeds vaker zelf investeren in geavanceerd materiaal. De mogelijkheden met betrekking tot opleidingen omtrent het technische en pedagogische materiaal van het BRC Bouw zijn nog altijd niet bekend bij bepaalde opleidingsoperatoren en bij de scholen. Voor de meeste scholen blijft het problematisch dat leerlingen naar een externe opleidingslocatie moeten worden gebracht. Anderzijds hebben de vertraging voor de montage van onze maquette voor opleidingen op het gebied van isolatie en luchtdichtheid voor ruwbouw en nagenoeg afwezige winteropleidingen wegens een bijzonder zachte winter een impact gehad op de vraag naar terbeschikkingstelling voor vakmensen. Dan rest nog de problematiek van zware bekisting: er werden en worden meerdere pistes onderzocht om deze opleidingsmogelijkheid in Brussel aan te bieden, maar tot nu toe zonder resultaat. Dit blijft een aandachtspunt, want het beroep van bekister blijft een van de meest gevraagde door de bedrijven.
12
Jaarverslag 2014 BRC Bouw Verantwoordelijk uitgever: Philippe Van Ginderdeuren
Deel 2 - OPLEIDING 1/ Opleidingen Ecologisch bouwen Opleiderspool
Pleisters
Isolatie en luchtdichtheid
Energiemodule
Totaal aantal uren per doelgroep Werkzoekenden en gelijkgestelden (DSP/art. 60) Leerkrachten Leerlingen Vakmensen Opleiders Studenten TOTAAL
Ventilatie
Akoestiek
Totaal aantal personen per doelgroep
720
39
232 620 224 544 24 2364
38 99 28 68 3 275
Ecologisch bouwen Wedstrijd Project Passief Duurzaam
Totaal aantal uren per doelgroep Leerkrachten Leerlingen Studenten TOTAAL
Totaal aantal personen per doelgroep
207 510 77 794
27 67 11 105 Veiligheid
Veiligheid VCA
Veiligheid VWOH
Totaal aantal uren per doelgroep Werkzoekenden en gelijkgestelden (DSP/art. 60) Leerkrachten Leerlingen Vakmensen TOTAAL
Veiligheid HOOGWERKER
Totaal aantal personen per doelgroep
800
80
240 620 160 1820
18 145 20 263
Ergonomie Welzijn
Attitude training
Totaal aantal uren per doelgroep Werkzoekenden en gelijkgestelden (DSP/art. 60) Leerlingen TOTAAL
13
Totaal aantal personen per doelgroep
676
146
488 1164
75 221
Jaarverslag 2014 BRC Bouw Verantwoordelijk uitgever: Philippe Van Ginderdeuren
Opleiding: vergelijking 2013/2014 Totaal aantal deelnemers WZ's, DSP, Art. 60 Vakmensen Leerkrachten Leerlingen
2013 401 77 104 252
2014 265 48 56 319
Verschil 2013/2014 66,3 % 62,3 % 53,8 % 126,5 %
Totaal aantal uur 2013 5312 916 776 1104
2014 2196 384 472 1728
Verschil 2013/2014 41,3 % 42 % 60,8 % 156,5 %
2/ Project interactief technisch traject renovatie van houten raamwerken Renovatie van houten raamwerken - interactief technisch traject Het technische traject met betrekking tot de renovatie van houten raamwerken ligt in de lijn van de acties van fiche nr. 252 van de Alliantie Werkgelegenheid-Leefmilieu, as duurzaam bouwen, en is een concretisering van de vragen die aan de oppervlakte zijn gekomen tijdens de kringgesprekken rond het thema van de renovatie van houten raamwerken, die het BRC in 2012 heeft georganiseerd. Het doel van dit specifieke leertraject voor vakmensen (26 inschrijvingen) bestaat erin hen te sensibiliseren rond en op te leiden op het gebied van de bestaande technieken en mogelijke werkzaamheden aan houten raamwerken, en hen toe te rusten zodat ze de juiste beslissingen kunnen nemen in de situaties waarin ze terechtkomen: een juiste diagnose stellen, verstandige keuzes maken, zich tot de juiste mensen richten, een aanbesteding starten om een renovatie te bevorderen of in elk geval de eventualiteit van een renovatie mogelijk te maken ...
Onder een traject verstaan we een reeks afspraken met deskundigen: zowel bezoeken aan gebouwen, ex-cathedrazittingen en uitwisselingsmomenten als werkgroepen. Buiten de werkplaatsen konden de deelnemers hun vragen posten op de blog.
Het traject is multidisciplinair, zowel wat de doelgroep als de betrokkenen betreft.
14
Jaarverslag 2014 BRC Bouw Verantwoordelijk uitgever: Philippe Van Ginderdeuren
De bedoeling bestond erin om een dialoog tot stand te brengen tussen de verschillende disciplines die moeten samenwerken, opdat iedereen de specifieke realiteit van elke discipline beter leert kennen, en om uiteindelijk ieders gezichtsveld te verbreden en een volledige kijk op de renovatie van houten raamwerken te hebben, waarbij rekening wordt gehouden met alle aspecten ervan (energie, houtbewerking, beglazing, milieu, erfgoed, gezondheid, samenhang met het metselwerk en de rest van het gebouw ...). De deelnemers hadden de gelegenheid om de raamwerken, waaraan uiteenlopende werkzaamheden waren uitgevoerd, aan te raken en te bekijken. Ze werden uitgenodigd om hun kennis in de praktijk te brengen door een fictief maar op de werkelijkheid geïnspireerd geval te bestuderen. De benadering van het traject zou kunnen worden voortgezet door deze vier workshops op te nemen in een soort van continue opleiding. Dit opleidingsproces zou een reeks van verdiepingsmodules omvatten, die tot expertise omtrent het thema leidt.
15
Jaarverslag 2014 BRC Bouw Verantwoordelijk uitgever: Philippe Van Ginderdeuren
Opleidingen van opleiders Acties m.b.t. opleidingen van opleiders (2014)
Datum
Plaats
Acties
18-6-2014
Centre de compétence Construfor m in Châtelineau
Dag over nieuwe materialen waarop Brusselse en Waalse opleiders elkaar hebben ontmoet rond praktische workshops.
25-9-2014
Frasnes-lezAnvaing
Bezoek aan de groene bouwplaats van Frasnes
25-9-2014
Frasnes-lezAnvaing
Opleiding van opleiders op het gebied van bouwknopen (pedagogisch hulpmiddel)
16
Doelstellingen
Aantal
Aanwezig publiek
25
Ongeveer twintig deelnemers: opleiders van Brussel (netwerk van operatoren), het Forem en Les Compagnons de Jeumont.
Een bezoek brengen aan een "le chantier vert (de groene bouwplaats)"-laagenergiegebouw dat wordt gebouwd door WZstagiairs die in verschillende beroepsgroepen een opleiding volgen bij het Forem.
13 + 15 personen
Dubbel bezoek want 2 doelgroepen: de leden van het netwerk van opleidingsoperat oren (maandelijkse vergadering) + de bouwopleiders in Brussel
Leren omgaan met een pedagogisch hulpmiddel rond bouwknopen (isolatie en luchtdichtheid) dat werd ontwikkeld door het CIFFUL voor de bouwopleiders in Brussel. De opleiding vond plaats op de groene bouwplaats met concrete bouwplaatsvoorbeelden.
13 opleiders +2 Ciffulopleiders
Bouwopleiders in Brussel
Het BRC BOUW en het Forem hebben de handen in elkaar geslagen in het kader van het project "REemploi" (hergebruik). De dag werd opgedeeld in 2 delen: 's ochtends werden er praktische workshops gehouden (verwerking van kalkhennepblokken, verwerking van bakstenen van onbewerkte aarde en pleisters). Na de middag vond er een interactieve presentatie plaats rond nieuwe materialen in de sector van de duurzame bouw.
Jaarverslag 2014 BRC Bouw Verantwoordelijk uitgever: Philippe Van Ginderdeuren
25-09-2014 - Frasnes-lez-Anvaing in de kijker Bezoek aan de groene bouwplaats van het Forem met de Brusselse opleidingsactoren - 30 deelnemers Het BRC Bouw organiseerde een bezoekdag in een uitwisselingsdynamiek op het terrein van de groene bouwplaats van het Forem. Wat de groene bouwplaats zo bijzonder maakt, is dat de stagiairs van het Forem actief meewerken aan het ontwerp en de bouw van het gebouw dat een zeer hoog energierendement heeft.
Op deze dag werd een aantal doelstellingen gerealiseerd: Bezoek aan een vanuit pedagogisch en technisch oogpunt innovatieve bouwplaats met bouwplaatscoördinator Xavier Potvin, en gedachtewisseling rond de bouwplaatslogica en de verwerkingskeuzes met de opleiders en stagiairs ter plaatse. Maandelijkse vergadering van het netwerk van bouwopleidingsoperatoren in Brussel, dat wordt geleid door het BRC Bouw en Bruxelles Formation met behulp van 21Solutions. De bedoeling van de vergadering bestond erin om een actieplan vast te stellen voor het netwerk. Presentatie van een opleidingsaanbod van het BRC Bouw voor alle bouwopleiders die bij een van de operatoren van het netwerk werken (gemeenschappelijk aanbod dat werd ontwikkeld voor de leraars van de scholen en de opleiders).
Er werd een specifieke activiteit georganiseerd voor de opleiders in de bouwsector in Brussel (15 deelnemers): werken en nadenken binnen een team rond het pedagogische hulpmiddel "Bouwknopen", dat werd ontwikkeld door het CIFFUL.
17
Jaarverslag 2014 BRC Bouw Verantwoordelijk uitgever: Philippe Van Ginderdeuren
BRC Bouw-opleiderspool Op de dag van de opleiders in juni 2013 hebben wij de verwachtingen, de doelstellingen en het actieplan van de opleiderspool van het BRC Bouw vastgesteld, die bestaat uit zelfstandige opleiders op het gebied van ecologisch bouwen die regelmatig samenwerken met het BRC Bouw. Aangezien het BRC Bouw voor de opleiders geen hoeveelheid opleidingen kan garanderen (het is immers zelf geen opleidingsoperator), gingen wij de dynamiek en de samenhang in stand houden via andere acties, zoals de organisatie van dagen met pedagogische en technische opleidingen die aanleiding geven tot uitwisselingen. In 2014 werd toegespitst op de akoestiek.
3/ Samenvatting van de opleidingen in eigen beheer per doelgroep Aant. personen
Aant. uren
Werkzoekenden
199
1508
Werknemers
114
1072
Opleiders
68
544
Leerlingen
302
1850
Studenten
11
77
Leerkrachten
56
536
Totalen
750
5587
4/ Conclusie van het deel over opleiding Op het gebied van personen is de doelstelling over het geheel genomen gerealiseerd. We hebben daarentegen modules aangeboden die korter waren dan voorzien, zoals werd gevraagd door onze partners die de voorkeur geven aan opleidingen die meer in de tijd zijn gespreid.
18
Jaarverslag 2014 BRC Bouw Verantwoordelijk uitgever: Philippe Van Ginderdeuren
Deel 3 - TEWERKSTELLING Advies 1/ Advies voor WZ's Er werden 228 werkzoekenden bereikt met onze acties. Ibis-acties, contacten, jobinfo, doorverwijzing, informatievergadering
Samenvattende tabel van alle tewerkstellingsacties Aantal WZ's 228
Aantal verschillende WZ's die met alle acties zullen worden bereikt Aantal WZ's die een job hebben gevonden: Ibis Actie "werk" ten gevolge van een BRC Bouwactie
23
2/ Tests voor technische vaardigheden en beroepsvaardigheden (screenings) De tests voor technische vaardigheden en beroepsvaardigheden (TTVBV's) dienen om de werkzoekende te oriënteren op basis van deelname aan een reeks hoofdzakelijk praktische proeven. Voor de werkzoekende betekent dit een gelegenheid om een balans op te maken met een blik van buitenaf op zijn of haar mogelijkheden om het beroep waarvoor hij of zij de betrokken beroepscode heeft gekozen, onmiddellijk of na een opleiding uit te oefenen. Elke werkzoekende die deelneemt aan een test, krijgt een oriëntatiemogelijkheid aangeboden. Deelnemen aan de tests gebeurt op vrijwillige basis. In de onderstaande tabel worden de verschillende geteste beroepen aangegeven. Resultaat Screening
Metselaar
Aantal uitnodigingen
Aanwezigh eid
TEST
253
25
Geschikt
Geheroriënte erd naar korte opleiding
Geheroriënte erd naar lange opleiding
Professionele heroriëntatie
Schriftelijk, simulatie
4 waarvan 2 een job vonden
17
3
1
13 waarvan 3 een job vonden
2
5
11
Stukadoors
172
33
Schriftelijk, simulatie
Tegelzetters
54
6
Schriftelijk, simulatie
2 waarvan 1 een job vond
1
3
0
Bekister
130
36
Schriftelijk, simulatie
4 waarvan 3 een job vonden
0
17
2
Verwarming stechnicus
42
36
Project geautomatis eerde test
8
0
0
0
19
Jaarverslag 2014 BRC Bouw Verantwoordelijk uitgever: Philippe Van Ginderdeuren
De procedure van de tests is de volgende: Uitnodiging
Informatievergadering + theoretische test indien gewenst
Praktijktest + persoonlijk gesprek
Opfrissing van rekenkunde of Frans
Korte opleiding
+++ Heroriëntatie naar een ander beroep / andere sector na persoonlijk gesprek
Volledige opleiding
Stage Tewerkstelling IBO
Tewerkstelling
Opmerking: voor verwarmingstechnici werd de hierboven beschreven procedure niet toegepast. Het ging om een proefproject voor een geautomatiseerde test, dat werd georganiseerd met BruxellesFormation en Actiris.
20
Jaarverslag 2014 BRC Bouw Verantwoordelijk uitgever: Philippe Van Ginderdeuren
3/ Andere projecten Datum
Projecttype Beschrijving – Doelstellingen – Plaats - Partner
Aantal WZ's
Actie van het BRC
Partners
3
Tewerkstelling SIT
7
Tewerkstelling SIT
7
Tewerkstelling SIT
5
Tewerkstelling SIT
5
Tewerkstelling SIT
7
Tewerkstelling SIT
1
Zoeken naar werk
13
Tewerkstelling SIT
1
Jan-14
2
Feb-14
3
Maart-14
4
Apr-14
5
Mei-14
6
Juni-14
7
04-06-14
8
Jul-14
Overhandiging van vacatures aan een verantwoordelijke Overhandiging van vacatures aan een verantwoordelijke Overhandiging van vacatures aan een verantwoordelijke Overhandiging van vacatures aan een verantwoordelijke Overhandiging van vacatures aan een verantwoordelijke Overhandiging van vacatures aan een verantwoordelijke Ten gevolge van een niet-stage van de opleiding tot houtskeletbouwer Overhandiging van vacatures aan een verantwoordelijke
9
Augustus14
Overhandiging van vacatures aan een verantwoordelijke
4
Tewerkstelling SIT
10
Tewerkstelling SIT
12
Tewerkstelling SIT
12 Nov-14
Overhandiging van vacatures aan een verantwoordelijke Overhandiging van vacatures aan een verantwoordelijke Overhandiging van vacatures aan een verantwoordelijke
10
Tewerkstelling SIT
13 Dec-14
Overhandiging van vacatures aan een verantwoordelijke
8
Tewerkstelling SIT
10 Sep-14 11 Okt-14
AZW
Actiris AAZW
4/ Conclusie van het deel over tewerkstelling Ondanks het hoge aantal uitnodigingen dat naar de werkzoekenden werd verzonden, blijft het responspercentage relatief laag (ongeveer 25 %). Degenen die op de uitnodigingen reageren, tonen zich echter tevreden over het vervolg. De meeste tewerkstellingsacties leiden niet rechtstreeks tot werk. Het blijkt dat mensen vaak eerst door een voorbereidende fase moeten. Hoofdzakelijk opleiding.
21
Jaarverslag 2014 BRC Bouw Verantwoordelijk uitgever: Philippe Van Ginderdeuren
Deel 4 - Promotie van de beroepen, functies en kwalificaties van de sector Het BRC Bouw ontwikkelt in samenwerking met een aantal partners tal van communicatieacties, om specifieke doelgroepen te bereiken en de tewerkstelling in de bouwsector te bevorderen. Sinds juni 2013 werkt een verantwoordelijke voor communicatie-/partnershipprojecten aan de ontplooiing en de ondersteuning van de communicatieacties van de organisatie.
1/ Ontwikkeling van de webcommunicatie Website In 2014 werd een eerste "offline"-versie van de website van het BRC Bouw voorgesteld. Momenteel wordt de laatste hand gelegd aan de structuur van de website. Het schrijven van de tweetalige inhoud en de verspreiding ervan zullen de laatste fase uitmaken. Het project zal na de vakantie in september 2015 klaar zijn. In mei 2014 werd een opleiding met betrekking tot een CMS-tool gehouden om de leden van het team in staat te stellen om het platform zo vaak mogelijk van inhoud te voorzien.
Sociale media De communicatie-/partnershipverantwoordelijke onderhoudt regelmatig de belangrijkste sociale media (Facebook-pagina, LinkedIn en blogs). Het aantal fans van de Facebook-pagina is toegenomen sinds 2013 (van 11 naar 85 fans). De deelnemers aan de LinkedIn-discussiegroep van het BRC Bouw hebben aandacht voor het nieuws dat wordt verspreid, en nemen de informatie over. Bij externe communicatie van het BRC Bouw wordt er systematisch verwezen naar de blogs, die als etalage voor de projecten fungeren.
2/ Projecten m.b.t. voorlichting over de bouwberoepen/-sector bij
jongeren 2-a "Mots d’emploi" / bouwanimatie In het begin van 2014 heeft de communicatie-/partnershipverantwoordelijke nieuwe banden kunnen smeden met verenigingsactoren. Die laatste werken meer bepaald met kwetsbare jongeren (of jeugdige schoolverlaters zonder diploma). Het BRC Bouw heeft meermaals de gelegenheid gehad om hen zelf te ontvangen, om aan deze jongeren de voor laaggeschoolde jongeren bestemde "inschakelingsprojecten" voor te stellen. Het BRC Bouw heeft in 2014 een speelkoffer omtrent tewerkstelling gekocht. Deze koffer werd ontwikkeld door de vzw CIDJ, de federatie van informatie- en documentatiecentra voor jongeren (fr). De koffer bevat 6 activiteiten voor jongeren die een studierichting of een job moeten kiezen. De bedoeling van deze activiteiten bestaat erin om hen te informeren en te helpen in hun zoektocht naar werk of een opleiding.
22
Jaarverslag 2014 BRC Bouw Verantwoordelijk uitgever: Philippe Van Ginderdeuren
Deze koffer bevat verschillende elementen, zoals: Een spel kaarten Foto's Een dvd Verschillende brochures Het BRC Bouw heeft ervoor gekozen om dit pedagogische hulpmiddel als basis te nemen voor de realisatie van activiteiten die zijn bestemd voor kleine groepen jongeren. De groepen worden van tevoren samengesteld door jongerenverenigingen of scholen voor secundair onderwijs. Het BRC Bouw heeft ook kaartspellen ontwikkeld die specifiek verband houden met de bouwsector. De activiteiten (voor jongeren vanaf 18 jaar) spelen zich het best af vóór de informatiesessies die worden georganiseerd door JES (instelling die in samenwerking met het BRC Bouw trajecten rond het uitproberen van bouwberoepen aanbiedt). Deze timing is opzettelijk en bedoeld om de door het spel gesensibiliseerde jongeren de mogelijkheid te bieden om zo snel mogelijk aan een kennismakingstraject voor beroepen en inschakelingstraject te kunnen beginnen.
Informatiesessie over de sector voor werkzoekenden Partner
Geziene personen
Mission Locale Sint-Joost JES Mission locale Molenbeek Bruxelles Formation Jeugd En Stad (oriëntatie bouw) Bruxelles Formation Construction CEFORA ACC
52 242 78 14 40 23 12
Opleidings- en Jobhuis Brussel
20
Outplacement Tracé Brussel Ancienne Belgique Groep Intro (Vloerders en klusjesmannen) Opleidingsbeurs van Jette CEFORA BRAVVO/KICK OFF Gemeente Schaarbeek Groep intro/VDAB Bon vzw Molenbeek Carrefour Emploi Koekelberg Gemeente Jette
13 40 10 5 9 2 32 10 13 15 29
TOTAAL
23
659
Jaarverslag 2014 BRC Bouw Verantwoordelijk uitgever: Philippe Van Ginderdeuren
Informatiesessie (via de koffer "Mots d’emploi") over de sector voor leerlingen en leraars School
Geziene leerlingen
Geziene leraars
Institut Don Bosco Institut des Arts et métiers Institut Cardinal Mercier Athénée Royal de la Rive Gauche Institut Diderot TOTAAL
x x x x 2 2
14 17 22 13 8 74
Reis wedstrijd Project Passief Duurzaam voor de leerlingen, de leraars en de universiteitsstudenten School
Leerlingen
Institut des Arts et métiers Paul Hankar Saint Joseph Cardinal Mercier ITCM – NDSC Université Libre de Bruxelles TOTAAL
Leraars 9 5 2 6 x x 22
Studenten 2 2 2 x 3 x 9
x x x x x 3 3
Informatiesessie over de sector voor tewerkstellingsconsulenten Partner
Geziene personen
Actiris
26
Mission locale de Schaarbeek
9
TOTAAL
35
Informatiesessie "programma van de BRC-opleidingen voor 2014-2015" ter attentie van de schoolvertegenwoordigers: presentatie van de opleidingsaanbiedingen van het BRC Bouw voor bouwleraars in Brussel Brusselse bouwschool
Geziene personen
Koninklijk Atheneum Leonardo Da Vinci
1
Centre Fac
1
Institut Notre Dame
2
Lycée La Retraite
1
Institut Technique Supérieur Cardinal Mercier
3
Institut Diderot
1
Institut Saint-Joseph – Atelier Marollien
2
Centre Prof. D’Ens. Spécialisé Sts Jean et Nicolas
1
Institut des Arts et Métiers
2
Institut Don Bosco
1
Segec
1
Institut Paul Hankar
1
I.E.P.S.C.F. - Ukkel TOTAAL
24
1 18
Jaarverslag 2014 BRC Bouw Verantwoordelijk uitgever: Philippe Van Ginderdeuren
Kennismaking bouwberoep voor elk publiek Partner
Geziene personen
Muntpunt
5
"Opendeurdag" bij het BRC Bouw voor het personeel van de Missions locales Mission locales
Geziene personen
Anderlecht
1
Brussel-Stad
3
Etterbeek
7
Vorst
3
Sint-Jans-Molenbeek
5
Sint-Joost
3
Opleidings- en Jobhuis
2
TOTAAL
24
Allerheiligen 2014: kennismakingsstage voor beroepen uit de bouwsector ter attentie van jongeren Donderdag 30-10-2014 Activiteit ecologisch bouwen
Maandag 27-10-2014 Beroepen uitproberen
Dinsdag 28-10-2014 Bezoeken en activiteiten
Woensdag 29-10-2014 Beroepen uitproberen
Centre FAC
Bruxelles Formation
Centre Fac
BRC Bouw
fvb
Kinderen
23
23
28
22
20
Begeleiders
4
4
4
3
3
TOTAAL
27
27
32
25
23
Partner
2-b Week van Duurzaam Bouwen
25
Jaarverslag 2014 BRC Bouw Verantwoordelijk uitgever: Philippe Van Ginderdeuren
Vrijdag 31-10-2014 Werfbezoek
De Week van Duurzaam Bouwen werd georganiseerd van 24 tot 29 april 2014 en richtte zich tot de Brusselse leerlingen, om hen te laten kennismaken met de bouwsector en de veranderingen in die sector. Deze actie had twee essentiële doelstellingen: • De jongsten laten kennismaken met de beroepen omtrent duurzaam bouwen, opdat ze er voor zichzelf een sector met toekomstmuziek in zouden zien. • De vaardigheden van de leerlingen van de technische secundaire scholen en de secundaire beroepsscholen en hun betrokkenheid tegenover duurzaam bouwen laten zien en valoriseren. Op donderdag 24 en vrijdag 25 april werden de klassen uitgenodigd om een halve dag door te brengen in het Jubelpark. Er werden in totaal 28 activiteiten georganiseerd aan 19 verschillende stands door tal van deelnemende instellingen. De Brusselse scholen hebben op die manier deelgenomen aan activiteiten met betrekking tot verschillende thema's: van de bouwschil en de speciale technieken tot de veiligheid op de bouwplaats. Deze activiteiten hebben een publiek aangelokt van 960 leerlingen en leraars, verspreid over 61 klassen uit 27 Brusselse scholen. 75 % van dit publiek was afkomstig uit het Franstalige onderwijs, terwijl 25 % uit het Nederlandstalige net kwam. De activiteiten werden uitgevoerd met de medewerking van meer dan 130 leerlingen, leraars en vakmensen uit de bouwsector. Om het evenement te beheren, waren 25 organisatoren nodig die afkomstig waren van het BRC BOUW, de bouwsector, het fvb, de FGWB, JES en het CCBC. Deze première heeft bijzonder positieve feedback gekregen van de deelnemende scholen: van de 27 scholen die aanwezig waren op het evenement, hebben er 21 deelgenomen aan de online-enquête. De tevredenheidsgraad was bijzonder hoog: 85 % van de respondenten was "zeer tevreden" over zijn bezoek, terwijl de overige 15 % nog altijd "tevreden" was. 95 % gaf ook aan zeker terug te komen voor een volgende editie, en 100 % was bereid om het evenement aan te bevelen bij de collega's.
2-c De wedstrijd Project Passief Duurzaam
26
Jaarverslag 2014 BRC Bouw Verantwoordelijk uitgever: Philippe Van Ginderdeuren
De bouwers van morgen opleiden aan de hand van de praktijk De wedstrijd Project Passief Duurzaam is een interdisciplinaire uitdaging die is bestemd voor de Brusselse bouwscholen, voor de realisatie van een passief, duurzaam, aanpasbaar en transporteerbaar paviljoen in Brussel. Dit project wordt gedragen door het BRC Bouw en is ontstaan in het kader van de Alliantie Werkgelegenheid-Leefmilieu. Het biedt studenten architectuur en leerlingen uit het secundaire bouwonderwijs de mogelijkheid om geavanceerde technische kennis en vaardigheden te verwerven, en werkattitudes te ontwikkelen die essentieel zijn in de bouwsector.
De deelnemers: - 8 Brusselse scholen - 47 jongeren - 18 begeleidende leraars - 19 begeleidende deskundigen Na een voorbereidende fase eind 2013 waarbij de scholen hebben kunnen kennismaken met de contouren van de wedstrijd, was 2014 het jaar van de ontwerpfase. Van januari tot juni hebben de leerlingen van de verschillende scholen samengewerkt, met de steun van technische deskundigen, om een bouwsysteem voor te stellen dat kan voldoen aan de behoeften die worden uiteengezet in de wedstrijd. Na maanden verwoed werken hebben de twee samengestelde teams het resultaat van hun werk voorgesteld aan een professionele jury. Na een lange deliberatie werd het prototype van het "Blauwe" team geselecteerd om in fase 2 te worden gebouwd. Het bekroonde project stelde een constructie voor die kan worden aangepast door middel van wanden, en die tegelijkertijd transporteerbaar, demonteerbaar en duurzaam is. Deze constructie bestaat uit recycleerbare materialen en kan gemakkelijk worden gedemonteerd en verplaatst. Van september tot december 2014 werden de plannen en schetsen in handen van een 'bouwteam' van studenten architectuur en geroutineerde vakmensen gegeven, om het gekozen project te verfijnen en de deelnemende leerlingen op die manier in staat te stellen om het proefgebouw in 2015 te bouwen.
27
Jaarverslag 2014 BRC Bouw Verantwoordelijk uitgever: Philippe Van Ginderdeuren
De oorsprong van ons project De bouwsector is een belangrijke sector voor het Brussels Hoofdstedelijk Gewest. Hoewel de meeste arbeidskrachten nog in de sector van de traditionele bouw werken, zullen de bedrijven in de toekomst moeten overschakelen op de "duurzame" bouw. Duurzaam bouwen betekent zowel een vernieuwing van de bestaande beroepen als de verschijning van nieuwe specifieke opleidingstrajecten. Daarbij komt nog dat een stijging van het tekort aan geschoolde arbeidskrachten zich aftekent tegen de horizon. Op dit ogenblik bedraagt de gemiddelde leeftijd in de sector 42 jaar.
3/ Conclusie van het deel over promotie De communicatieacties waren de kern van onze activiteit, om zoveel mogelijk mensen warm te maken voor de technische beroepen. Met als hoogtepunt de organisatie in samenwerking met het fvb-Constructiv en de FCWB van de Week van Duurzaam Bouwen. Bijna 1200 mensen trokken naar het evenement. Anderzijds werden meer dan 220 leerkrachten bereikt met een communicatieactie. Dit publiek is bijzonder belangrijk als het op aanbeveling aankomt. Ten slotte maakt de invoering van nieuwe communicatiekanalen zoals LinkedIn of blogs, hoewel die dagelijks moeten worden opgevolgd, het mogelijk om huidige en potentiële partners het BRC Bouw te leren kennen. Via onze verschillende acties bereikten wij een derde van de werkzoekenden die belangstelling tonen voor de bouwsector, en meer dan 1600 leerplichtige jongeren. In het kader van onze missie om de inschakelings- en opleidingsoperatoren te steunen, is dat essentieel.
28
Jaarverslag 2014 BRC Bouw Verantwoordelijk uitgever: Philippe Van Ginderdeuren
Deel 5 - Technische en pedagogische monitoring Het personeel van het BRC Bouw heeft op verschillende manieren (lezingen, seminaries, conferenties, contacten met andere instellingen ...) documentatie en informatie over bouwen verzameld. Deze documentatie wordt verwerkt, gearchiveerd en ter beschikking gesteld van de verschillende partners. Het BRC Bouw stelt onder andere een ter plaatse raadpleegbare bibliotheek ter beschikking van zijn doelgroepen. Het BRC Bouw heeft een proces voor voorlichting en continue ondersteuning voor de opleiders van Bruxelles Formation op het gebied van ecologisch bouwen geïntroduceerd, en heeft meegewerkt aan een aantal technische opleidingen en informatievergaderingen.
1/ Ontwikkeling van opleidingen Nieuwe opleidingen: Het team is ook begonnen met de ontwikkeling van nieuwe opleidingen te onderzoeken in de volgende thema's: Akoestiek: Het thema van de akoestiek in gebouwen is complex en vergt bijzondere aandacht van de vakmensen. We zijn dus begonnen met acties op touw te zetten om een gemeenschappelijk sensibilisatie- en opleidingsaanbod met uiteenlopende partners te ontwikkelen. In de loop van het tweede semester van 2014 werd een groot werk gerealiseerd omtrent het thema van de akoestiek. Er werd een werkgroep samengesteld om pedagogische hulpmiddelen te ontwikkelen die zullen worden gebruikt voor opleidingen. Er vonden 5 werkvergaderingen plaats tussen juli en december. Op 16 december hebben wij een proefopleiding georganiseerd voor onze opleiderspool, om de prototypes van pedagogische hulpmiddelen te testen. Het werk zal worden voortgezet door de realisatie van andere pedagogische hulpmiddelen, zoals een folder van het type van de folder die werd gerealiseerd voor de isolatie en de luchtdichtheid in samenwerking met het Cifful van de universiteit van Luik. De prototypes zullen worden getest in de loop van verschillende acties voor uiteenlopende doelgroepen in de loop van het jaar 2015 door de verschillende deelnemers aan de werkgroep, telkens met hun respectieve doelgroepen en in hun eigen werkcontext.
29
Jaarverslag 2014 BRC Bouw Verantwoordelijk uitgever: Philippe Van Ginderdeuren
Verwarming en speciale technieken:
Kringgesprek over speciale technieken 30 personen hebben deelgenomen aan dit kringgesprek in een zeer uiteenlopende vertegenwoordiging. Alle opleidingstrajecten waren aanwezig, evenals het secundaire onderwijs en het hogeschoolonderwijs (2 docenten van Sint-Lukas). Het was een bijzonder vruchtbare dag en er zal een tweede deel kunnen worden georganiseerd, aangezien er expliciet naar werd gevraagd.
Transversale analyse van de presentaties De verschillende presentaties en de gedachtewisselingen die eruit voortvloeiden, hebben het mogelijk gemaakt om er nogmaals op te wijzen dat de sector van de Speciale Technieken zeer talrijke domeinen met uiteenlopende competenties bestrijkt. De sector verandert voortdurend en vertoont de neiging om nieuwe domeinen te creëren (ventilatie, bijvoorbeeld) en complex te worden om hogere prestaties te kunnen leveren. Wat de sector bovendien bijzonder maakt, is dat de verschillende technieken met elkaar worden verbonden, met name met de verschijning van hybride systemen.
30
Jaarverslag 2014 BRC Bouw Verantwoordelijk uitgever: Philippe Van Ginderdeuren
Hoewel dat complex worden een antwoord is op de uitdagingen van duurzaam bouwen, stelt het niettemin het vermogen van de actoren op de proef om die technieken te beheersen (bepaling van de afmetingen, plaatsing) en de prestaties in de loop der tijd te handhaven (onderhoud). Het probleem van de competentie van de sector tegenover die ontwikkelingen blijft bovendien recht overeind staan, temeer daar de industriëlen elk hun technologieën ontwikkelen. Er is dus sprake van een dubbele ontwikkeling. Op die manier blijkt dat deze ontwikkelingen contraproductief kunnen zijn (slechte reclame die gepaard gaat met bepaalde mislukkingen), en dat de eenvoud van misschien minder hoge prestaties leverende systemen een middel zou kunnen zijn om de prestatieniveaus op lange termijn te handhaven (ondanks de wetenschap dat met dit conservatisme geen ambitieuze doelstellingen kunnen worden gerealiseerd). Materialen: Er vond een vergadering plaats met deskundigen in de vorm van een brainstorming, die aanleiding heeft gegeven tot verschillende potentiële richtingen. Het ging erom melding te maken van het probleem. Aangezien er al talrijke acties aan de gang zijn omtrent het thema van de materialen in andere organisaties, wachten wij op de resultaten voordat we concrete acties ondernemen. Het thema zal in 2015 waarschijnlijk verder worden ontwikkeld. Andere acties: Het BRC BOUW is partner van het project "Ecoheat", dat werd ontwikkeld door RTC Vlaams Brabant in de ruimten van de VDAB. Het BRC BOUW is partner van "Conclip", een Europees project dat video's gaat maken als opleidingshulpmiddelen voor de uitvoering van de praktische details die terug te vinden zijn in passiefgebouwen. Die video's zullen moeten kunnen worden gebruikt door laaggeschoolde doelgroepen. Het BRC BOUW werkt actief mee aan technische werkgroepen die nadenken over de veranderingen die moeten worden teweeggebracht in verschillende domeinen, zoals de ventilatie bij renovaties of de ontwikkeling van informatiehulpmiddelen zoals de "TV ventilatie" waarvan de voorbereiding aan de gang is. Netwerk van opleidingsoperatoren De dynamiek werd opnieuw op gang gebracht en de vergaderingen zijn opnieuw interessant geworden voor een groter aantal deelnemers, dankzij de missie die werd gerealiseerd aan de hand van 21Solutions. De verschillende leden van het netwerk benadrukken het belang van de gedachtewisselingen die er plaatsvinden. Er is in Brussel geen enkele andere ruimte die dat mogelijk maakt. Kringgesprek over hout 34 personen hebben deelgenomen aan dit kringgesprek rond het thema "ontwikkeling van het hout in Brussel". Gezien de verscheidenheid en de complexiteit van de aan de orde gestelde problemen is het niet mogelijk geweest om tijdens die dag een strategisch actieplan voor de toekomst op te stellen. Er werd eerder gevraagd om meer informatie te verkrijgen over de zowel technische als economische
31
Jaarverslag 2014 BRC Bouw Verantwoordelijk uitgever: Philippe Van Ginderdeuren
mogelijkheden van de houtconstructie in Brussel, om de toekomstige door de markt geboden kansen en bijgevolg de behoefte aan competenties en opleidingen vast te stellen. Deze vraag beoogt de volledige waardeketen, van het ontwerp tot de realisatie in de werkplaats of de montage op de bouwplaats. Sommige acties zullen niettemin kunnen worden ondernomen, zoals het werk met betrekking tot de competentieprofielen die gezamenlijk door de hout- en de bouwsector worden gerealiseerd.
2/ Proefproject rapport m.b.t. de continue opvolging van de recentste technologische en pedagogische ontwikkelingen Dit is een van de essentiële missies van het BRC Bouw. Deze missie maakt het mogelijk om de kennis van de sector en de actoren te benutten om de ontwikkelingen van de met de bouwsector verbonden beroepen te identificeren. In de nasleep van het werk dat werd gerealiseerd in 2011-2012 met betrekking tot de selectie van sleutelindicatoren van de bouwsector in Brussel, is het BRC Bouw een van de twee BRC's dat door Actiris werd gekozen om een geharmoniseerd hulpmiddel voor continue opvolging in te voeren in de zes Brusselse BRC's, in samenwerking met Bruxelles Formation. Het gaat om de ontwikkeling van een beslissingsondersteunend instrument. Voor deze eerste editie heeft het BRC Bouw ervoor gekozen om het werk toe te spitsen op de sector van de speciale technieken en meer bepaald op de impact van de maatschappelijke en milieu- en wetsgerelateerde ontwikkelingen op deze sector. Een kringgesprek met 30 actoren van zeer diverse herkomst (tewerkstelling, opleiding, onderwijs, certificering, vakmensen), dat door het BRC werd georganiseerd op 5 juni 2014, heeft met name het gebrek aan objectieve gegevens over de sector en de ontwikkeling ervan in Brussel onderstreept. Het hulpmiddel voor continue opvolging, dat eind 2015 moet zijn voltooid, zou het mogelijk moeten maken om in deze leemten te voorzien en om een visie te ontwikkelen op de sector van de speciale technieken en de jobs ervan in Brussel.
3/ Kennismakingsworkshop voor ruwbouw De bedoeling van deze workshop bestaat erin om een alternatieve toegang tot de opleidingen voor laaggeschoolde werkzoekenden mogelijk te maken, terwijl wordt kennisgemaakt met de ruwbouwberoepen en wordt geprofiteerd van een opfrissing. De kennismakingsworkshop voor ruwbouw is een succes op het gebied van de samenwerking met 2 kernen van Bruxelles-Formation, maar ook op het gebied van de resultaten aangezien alle stagiairs die hebben deelgenomen aan de eerste testsessie, aan een bekwaamheidsopleiding zijn kunnen beginnen. Bruxelles-Formation heeft het concept nu opgenomen in het aanbod.
4/ Grond- en afvalstoffen Sinds 2008 zijn er tal van initiatieven ontstaan om de problematiek van het bouwafval te onderzoeken. Van de 650.000 ton afval dat wordt geproduceerd door de bouwketen in Brussel, is een grote hoeveelheid materialen nog bruikbaar.
32
Jaarverslag 2014 BRC Bouw Verantwoordelijk uitgever: Philippe Van Ginderdeuren
In het kader van de acties met betrekking tot de continue opvolging van de recentste technologische en pedagogische ontwikkelingen is het BRC Bouw belangstelling gaan tonen voor de mogelijkheden van deze keten op het gebied van hergebruik in bestaande gebouwen en op het gebied van jobcreatie voor het Brussels Hoofdstedelijk Gewest. De as grondstoffen-afvalstoffen van de Alliantie Werkgelegenheid-Leefmilieu heeft het mogelijk gemaakt om een haalbaarheidsonderzoek te starten met betrekking tot de invoering van een geïntegreerde keten voor selectieve afbraak. Ondertussen heeft het BRC Bouw een twaalftal partners verzameld binnen het project ReConstruct, dat in de zomer van 2014 werd voorgelegd aan de EFRO-fondsen. Als het project wordt goedgekeurd, zal het de afbraak, de opwaardering en de doorverkoop mogelijk maken van bouwmaterialen die zijn bestemd voor de stortplaats, terwijl de werknemers worden opgeleid op het gebied van en worden ingeschakeld in de beroepen van de bouwsector, de logistieke sector en de verkoopsector. Er wordt een antwoord verwacht tegen de zomer van 2016.
Naast het onderzoekswerk dat noodzakelijk is voor het haalbaarheidsonderzoek (ontmoeting van partners, aannemers, slopers, enquête bij particulieren, tests ...), heeft het BRC de gelegenheid te baat genomen om een deel van het Reconstruct-project te testen: de upcycling van bouwmaterialen. Het gaat erom materialen die geen afnemer vinden, verder te verwerken tot dagelijkse voorwerpen, terwijl het publiek wordt bewustgemaakt van de waarde van deze "afvalstoffen". Zo ging in november 2014 Mobil’Up van start, een projectoproep met betrekking tot de productie van meubels op basis van gerecycleerde bouwmaterialen. Er werden 5 mededingers geselecteerd op basis van hun dossier voor de productie van prototypes van meubels die vanaf 2015 in de opleidingsruimte van het passieve, duurzame paviljoen moeten komen te staan.
33
Jaarverslag 2014 BRC Bouw Verantwoordelijk uitgever: Philippe Van Ginderdeuren
Projecten ontworpen door: Atelier Michel Dupont, Triptic Colectivo, Design Point. Twee andere gekozen mededingers: R2use en With’In.
Mobil’up gaat verder dan de inrichting van een opleidingsruimte: o Het test de opwaardering van de afgebroken materialen o Het identificeert de opleidingsmogelijkheden voor de initiatie in de bouwberoepen o Het sensibiliseert omtrent de problematiek van de recyclage van materialen
34
Jaarverslag 2014 BRC Bouw Verantwoordelijk uitgever: Philippe Van Ginderdeuren
Algemene conclusie Het BRC Bouw is erin geslaagd om het grootste deel van de missies in 2014 op een innovatieve en creatieve manier tot een goed einde te brengen. Alleen een deel met betrekking tot de ontwikkeling van pedagogische hulpmiddelen werd op de wachtlijst geplaatst. Tegen een moeilijke sociaaleconomische achtergrond werd voorrang gegeven aan communicatieacties naar de beroepen die goede perspectieven bieden voor tewerkstelling en toekomst hebben, om te helpen met de aanvoer naar de bouwketens, zowel in het onderwijs als in de opleiding, en op die manier jongeren en werkzoekenden betere inschakelingsmogelijkheden te bieden. Het is vaak moeilijk om deze doelgroepen te bereiken. Jongeren en laaggeschoolden glippen voor het grootste deel door de mazen van de klassieke communicatiesystemen. We hebben in 2014 met nieuwe methodes kunnen experimenteren. Het gaat bijvoorbeeld om veldwerk met jeugdhuizen of straathoekwerkers. Deze initiatieven waren veelbelovend. Ze stelden ons in staat om de behoeften en verwachtingen van deze gebruikers beter af te bakenen, en hen op een informele manier te bereiken voordat hen de kans werd geboden om aan een gestructureerd opleidings- of inschakelingscircuit te beginnen. Anderzijds werd de ondersteuning van de opleidings- en inschakelingsoperatoren versterkt door de terbeschikkingstelling van informatie, ruimten, pedagogische hulpmiddelen of volledige opleidingen voor hun doelgroepen of hun opleiders en begeleiders. De missie met betrekking tot de continue opvolging werd bij wijze van test uitgebreid, wat tot een reorganisatie van deze activiteit heeft geleid. Na rijp beraad zijn er nu proefprojecten gestart. De indiening van een EFRO-project heeft het mogelijk gemaakt om een aantal partners te verenigen. Als het project wordt gekozen, zal dat de activiteit van de organisatie gedurende 6 jaar ondersteunen. Op het gebied van opleiding vervult het BRC Bouw de rol van opleidingsoperator alleen ingeval een opleiding in Brussel niet beschikbaar is en geen enkele opleidingsinstelling voor die opleiding kan instaan. De door het BRC Bouw verzorgde opleidingen worden altijd geregeld met de steun van de opleidingsbeheerders in Brussel: BRUXELLES-FORMATION en de VDAB. Het BRC Bouw heeft als doel om deze opleidingen tot volle ontwikkeling te brengen en vervolgens in handen van een erkende opleidingsinstelling te geven, om nieuwe opleidingen te kunnen ontwikkelen. Het opleidingsaanbod voor werkzoekenden in de bouwsector in Brussel is uitgebreid en gevarieerd. BRUXELLES FORMATION en de VDAB bieden samen met hun partners opleidingen aan voor verschillende doelgroepen. De sector van de sociale economie is ook aanwezig in de bouw via professionele doorstromingstrajecten (DSP, art. 60…). Daarom heeft het BRC Bouw ervoor gekozen om die verschillende initiatieven zo goed mogelijk te ondersteunen, door aanvullende opleidingsmodules te ontwikkelen die in het opleidingstraject kunnen worden geïntegreerd, of die een opleiding kunnen aanvullen. De ontwikkelde en aangeboden opleidingsmodules concentreren zich hoofdzakelijk op 2 assen: o Veiligheid en ergonomie. o Ecologisch bouwen.
35
Jaarverslag 2014 BRC Bouw Verantwoordelijk uitgever: Philippe Van Ginderdeuren
Naar aanleiding van de acties van 2014 en onze contacten met de verschillende gesprekspartners in de sector kunnen wij vaststellen dat, hoewel het opleidingsaanbod gevarieerd is, bepaalde beroepen nog altijd knelpuntberoepen zijn. We stellen vast dat er een tekort is aan kandidaten voor de studies en opleidingen die mensen voorbereiden om in de sector aan de slag te gaan. De oorzaken zijn onder andere: o o o o
Onwetendheid over de sector, wat uitloopt op een slechte beroepsoriëntatie De niet zo gunstige reputatie van de technische beroepen in het algemeen Een te laag basiskennisniveau om een opleiding te kunnen beginnen De communicatie naar de doelgroepen die nog altijd moeilijk verloopt.
Voor dit jaar 2014 kunnen we besluiten dat het BRC Bouw de acties heeft voortgezet die werden ondernomen in de verschillende kernen. De duurzaamheid en de verscheidenheid van zowel onze Franstalige als onze Nederlandstalige partnerships stellen ons in staat om creatieve en innovatieve projecten te ontwikkelen. Voor 2015 willen wij op hetzelfde pad verdergaan.
36
Jaarverslag 2014 BRC Bouw Verantwoordelijk uitgever: Philippe Van Ginderdeuren
De Raad van Bestuur van het BRC Bouw bestaat uit:
De Raad van Bestuur van het BRC Bouw wordt momenteel voorgezeten door de heer René Van Cauwenberge. NB: De afbeeldingen, teksten en schema’s van dit verslag zijn eigendom van het BRC Bouw of zijn partners.
37
Jaarverslag 2014 BRC Bouw Verantwoordelijk uitgever: Philippe Van Ginderdeuren