Jaarverslag 2007 Vlaams Instituut voor de logistiek vzw
Jaarverslag 2007
Vil © 2008
Colofon Publicatie Jaarverslag 2007 Datum April 2008 E-mail
[email protected] Telefoon +32 (0)3 229 05 00 Redactie Alex Van Breedam, Krist'l Krols, Francis Rome Verantwoordelijke Uitgever Alex Van Breedam © Vlaams Instituut voor de Logistiek (VIL) 2008
Voorwoord In het jaarverslag van vorig jaar werd de groei van de logistiek tot strategische sector voor Vlaanderen al enigszins aangekondigd. In 2007 heeft die groei zich nog sterker doorgezet dan verwacht. Velen hebben de logistieke sector ontdekt en het belang ervan weten te plaatsen in de Vlaamse economie. Dit heeft alvast aanleiding gegeven tot een breder maatschappelijk draagvlak en een veelheid aan initiatieven. Er moet intussen over gewaakt worden dat de vele initiatieven niet resulteren in versnippering. De uitdaging voor de toekomst is dan ook om de krachten te bundelen ten voordele van de logistiek in Vlaanderen. Het VIL is alvast bereid om zijn rol hierin op te nemen. Het bundelen van de krachten is voor de sector noodzakelijk om het maatschappelijk debat over duurzame logistiek met één stem aan te vatten. In plaats van zich voortdurend in de verdediging te laten duwen, moet de logistiek continu communiceren met de publieke opinie door zoveel mogelijk duurzame initiatieven van zowel privé als publieke actoren uit de logistieke sector wereldkundig te maken. De voortdurende communicatie vanuit van de sector met het publiek is noodzakelijk om de perceptie en het imago te verbeteren. Duurzame logistiek wordt dé uitdaging voor de logistiek in de volgende jaren en dit niet enkel in Vlaanderen. De invulling van een duurzame logistiek vereist een visie en een strategie voor Vlaanderen. Het Extended Gateway® concept is alvast een belangrijke stap. 2007 was hiertoe een mijlpaal mede door de beslissing van alle Vlaamse provincies om, met een 20-tal partners, te kiezen voor een logistieke strategie gebaseerd op het Extended Gateway® concept. Het VIL zal in de loop van 2008 deze informatie samenbundelen tot de Extended Gateway® Vlaanderen. In datzelfde kader van duurzame logistiek heeft het VIL in 2007 C*STARS (Clustering STrategisch Actieprogramma voor Rendementsverhoging door Synergie) opgestart. Bedoeling van deze clusterwerking is om bedrijven aan te zetten tot het clusteren van activiteiten en bundeling van stromen in het licht van het Extended Gateway® gedachtegoed om aldus een grotere duurzaamheid van de stromen te realiseren. C*STARS is erop gericht om de pilootprojectwerking van het VIL verder uit te breiden door bedrijven nog vroeger in het beslissingsproces te betrekken. De verdere versterking van de projectwerking met bedrijven en organisaties, maximaal ondersteund door eigen kennis en instrumenten blijft onveranderlijk de hoofddoelstelling van het VIL, ook voor 2008. Wat promotie betreft was 2007 het jaar van de bevestiging van de eigen VIL-missies. Twee uitgebreide VIL-missies naar India en China, werden succesvol ingevuld. Daarnaast werd de samenwerking met Flanders Investment & Trade nog verder geïntensifieerd en gestructureerd in 2007, met zichtbaar resultaat op de resultaatindicatoren. Al deze realisaties in 2007 waren niet mogelijk geweest zonder de enthousiaste inzet van alle VIL-medewerkers en de ondersteuning van de vele VIL-sympathisanten. Dank daarvoor.
Danny Van Himste Alex Van Breedam Voorzitter Algemeen Directeur
Jaarverslag 2007
Vil © 2008
3
1 Extended Gateway® Vlaanderen: een kader voor duurzame logistiek
8
Logistiek is geëvolueerd tot een strategische sector voor Vlaanderen ———————————————————
9
Logistiek faciliteert industriële productieprocessen ———————————————————————————
9
Duurzaamheid wordt dé uitdaging van de huidige samenleving — ————————————————————
11
Duurzame logistiek overstijgt de ketengedachte ————————————————————————————
11
De overheid stimuleert het groene bewustzijn —————————————————————————————
12
Extended Gateway® Vlaanderen als referentiekader van duurzaamheid ——————————————————
13
Een noodzakelijke mentaliteitswijziging bij bedrijven — —————————————————————————
16
Conclusie — ———————————————————————————————————————————
17
2 Missie en doelstellingen
18
3 Opdrachten
20
Innovatie: kennisopbouw, kennisdiffusie en projectwerking — ——————————————————————
22
Kennisopbouw — ———————————————————————————————————————
23
Kennisdiffusie —————————————————————————————————————————
24
Pilootprojecten — ———————————————————————————————————————
25
Doorbraakprojecten — —————————————————————————————————————
25
Contractonderzoek 2007 ————————————————————————————————————
26
Kennisopbouw — ———————————————————————————————————————
26
Troeven van Vlaanderen — —————————————————————————————————————
26
Pilootprojecten — ———————————————————————————————————————
28
Clusterwerking — ———————————————————————————————————————
29
Contractonderzoek — —————————————————————————————————————
29
Multimodaal transport ———————————————————————————————————————
30
Kennisopbouw — ———————————————————————————————————————
30
Pilootprojecten — ———————————————————————————————————————
32
Doorbraakproject ———————————————————————————————————————
33
Inhoudsopgave
Voorwoord
Jaarverslag 2007
Vil © 2008
Value added concepten & technologie ————————————————————————————————
35
Kenniscreatie —————————————————————————————————————————
35
Pilootprojecten — ———————————————————————————————————————
37
Partnerships ———————————————————————————————————————————
39
Kennisopbouw — ———————————————————————————————————————
39
Pilootprojecten — ———————————————————————————————————————
39
Clusterwerking — ———————————————————————————————————————
41
Promotie — ———————————————————————————————————————————
42
Convenant met FIT — ———————————————————————————————————————
43
Vlaams Logistiek Platform — ————————————————————————————————————
44
Nazorg en beleidsondersteuning — —————————————————————————————————
44
Nevenopdrachten —————————————————————————————————————————
45
VIL-Mail — ——————————————————————————————————————————
45
VIL-Flash ———————————————————————————————————————————
45
VIL-Website en VIL-Portal ————————————————————————————————————
45
Relatiebeheer en netwerking — —————————————————————————————————
47
4 Organisatiestructuur Organisatiestructuur ————————————————————————————————————————
49
Operationele structuur ———————————————————————————————————————
50
Raad van Bestuur — ———————————————————————————————————————
50
Algemene Vergadering — —————————————————————————————————————
51
Bedrijfsraad — ——————————————————————————————————————————
51
Wetenschappelijke Adviesraad — ——————————————————————————————————
52
5 Cijfers 2007
48
54
Verkorte balans en resultatenrekening ————————————————————————————————
55
Ontvangsten ———————————————————————————————————————————
55
Uitgaven — ———————————————————————————————————————————
56
Prestatie-indicatoren — ——————————————————————————————————————
56
Publicaties ————————————————————————————————————————————
58
VIL-Series — —————————————————————————————————————————
58
VIL-Reports —————————————————————————————————————————
58
VIL-Mail — ——————————————————————————————————————————
58
VIL-Flash ———————————————————————————————————————————
59
59
Overzicht 2007 — ———————————————————————————————————————
59
Evaluatie ———————————————————————————————————————————
61
VIL-events ————————————————————————————————————————————
61
Overzicht 2007 — ———————————————————————————————————————
61
Evaluatie ———————————————————————————————————————————
62
Events in samenwerking met andere organisaties — ——————————————————————————
63
Overzicht 2007 — ———————————————————————————————————————
63
Evaluatie ———————————————————————————————————————————
63
Events met actieve bijdrage — ———————————————————————————————————
64
Overzicht 2007 — ———————————————————————————————————————
64
Evaluatie ———————————————————————————————————————————
71
Deelname aan events ———————————————————————————————————————
72
Meetings met bedrijven en actoren — ————————————————————————————————
72
Overzicht 2007 — ———————————————————————————————————————
72
Evaluatie — ———————————————————————————————————————————
75
Persartikelen ———————————————————————————————————————————
76
Interview met VIL-medewerkers ———————————————————————————————————
76
Persartikels over het VIL ——————————————————————————————————————
77
Vermelding van het VIL in artikel — —————————————————————————————————
78
Krachtlijnen van de strategie 2008
80
Strategie 2008— —————————————————————————————————————————
80
Inhoudsopgave
Promotieactiviteiten ———————————————————————————————————————
Jaarverslag 2007
Vil © 2008
Extended Gateway® Vlaanderen: een kader voor duurzame logistiek 1
Extended Gateway® Vlaanderen: een kader voor duurzame logistiek
1
®
Gateway Logistiek is geëvolueerd tot een strategische sector voor Vlaanderen
In een aantal jaren tijd heeft logistiek zich een plaats weten te verwerven als een strategische sector voor Vlaanderen. Dit betekent ook dat het integraal deel begint uit te maken van het maatschappelijk debat. Om tot een status van strategische sector te komen, heeft de logistieke sector ondertussen aangetoond dat het kan instaan voor meer dan 9% van de totale toegevoegde waarde (BNP) en voor ruim 200.000 arbeidsplaatsen in Vlaanderen. De Nationale Bank van België (NBB) heeft de substantiële impact van de logistiek op de Belgische economie recent becijferd
en bevestigd. Uit deze studie komt sterk naar voor dat naast directe logistiek (vervoerders, logistieke dienstverleners, goederenbehandelaars, expediteurs, terminaloperatoren,…), er een niet onaanzienlijk deel van de logistieke activiteit nog steeds opgenomen wordt door de industriële verlader. Men spreekt over in-house logistics (niet-uitbestede logistiek). Ook distributieactiviteiten (o.a. EDC’s – Europese distributie centra) ressorteren vaak onder de traditionele industriële sectoren. De logistieke activiteit in Vlaanderen wordt dus door vele spelers vorm gegeven!
De economische impact van logistiek (NBB, 2008) TABEL 1
Toegevoegde waarde Toegevoegde waarde Werkgelegenheid (% van BNP) (mio euro) Bel (Vla) Bel Bel (Vla) Direct Indirect Overig Totaal
3,1 (3,6) 1,9 (2,2) 2,9 (3,4) 7,9 (9,2)
9.296 5.885 8.559 23.741
130.000 (91.000) 70.000 (49.000) 100.000 (70.000) 300.000 (210.000)
% van de totale werkgelegenheid in België 3,4 1,9 2,7 8,0
Logistiek faciliteert industriële productieprocessen Steeds meer raken logistieke spelers betrokken in de industriële productieprocessen. De laatste stap in het productieproces wordt steeds vaker door logistieke dienstverleners opgenomen. Immers de laatste stap, het klaarmaken van de goederen voor een gedifferentieerde markt, wordt zo lang mogelijk uitgesteld. Men spreekt van uitgestelde productie of postponed manufacturing. De klant wil een product op maat, vandaar mass customisation. Het klantspecifiek maken wordt zoveel
als mogelijk uitgesteld tot net voor de levering aan de klant. Typerende voorbeelden hier zijn het kleuren van confectiekledij, het assembleren van GSM-kits of nog het nationaliseren van computerprinters. Het streefdoel is alvast om met zo weinig mogelijk basisproducten zo veel mogelijk afgewerkte varianten zo ver mogelijk stroomafwaarts in de logistieke keten te maken. Voor heel wat globale supply chains bevindt dit ontkoppelpunt zich in het centraal distributiecentrum, zoals bij ons de
Jaarverslag 2007
Vil © 2008
Europese Distributiecentra (EDC’s). De basisproducten kunnen in dikke, efficiënte stromen aangevoerd worden tot het EDC. Daar worden de producten klaargemaakt, gecustomiseerd en verzonden naar de klant in Europa. Voor dit klaarmaken van de producten voor de Europese klant heeft Vlaanderen onmiskenbare troeven: de nabijheid van industriële en consumptiecentra (60% van de EU koopkracht bevindt zich in een straal van 500 km van Vlaanderen), een uitgebreid en goed functionerend multimodaal vervoernetwerk, performante zee- en luchthavens, aangetoonde knowhow in Europese distributie, in assemblage en andere complexe industriële en logistieke processen,… In deze nieuwe logistieke reali-
10
teit heeft Vlaanderen onmiskenbaar een uniek waarde aanbod. Internationale studies tonen dit in de feiten en cijfers ook aan (o.a. Cushman & Wakefield, European Distribution Report, 2004 en 2006; Cap Gemini Ernst & Young, 2004). Niettemin sleurt de logistiek nog steeds een moeilijk imago met zich mee: vervuilend, ruimteopslorpend, laagwaardig. Ook in de perceptie is Vlaanderen als logistieke regio nog niet top of mind bij internationale investeerders. Er is nog heel wat werk aan de winkel om het logistieke perspectief van en voor Vlaanderen te duiden en dit zowel naar binnenlandse als naar buitenlandse actoren. Een sterke branding is een must. Er is nood aan een werve(le)nd project voor logistiek Vlaanderen!
Extended Gateway® Vlaanderen: een kader voor duurzame logistiek
1
Duurzaamheid wordt dé uitdaging van de huidige samenleving Nu dat logistiek als arbeidsintensieve en waardetoevoegende activiteit zijn strategische waarde voor Vlaanderen volop toont, staat de nieuwe uitdaging al voor de deur: duurzame logistiek. Dat dit de nieuwe uitdaging wordt voor de logistiek, daar twijfelt bijna niemand meer aan. In duurzame logistiek liggen voor bedrijven en de samenleving als geheel gelijklopende belangen. De bedrijfswereld en de overheid gaan hier hand in hand. In de eerste plaats omdat de publieke opinie meer dan ooit gevoelig is voor duurzame beleidskeuzes en dito industriële oplossingen, producten en processen. Duurzaamheid wordt algemeen gedefinieerd als de huidige behoeften invullen zonder de behoeften van volgende generaties hierbij te hypothekeren. Hoe duurzaamheid daadwerke-
lijk realiseren, dat is veel minder evident. Eén ding staat vast, de noodzaak voor een grotere duurzaamheid zal de manier waarop we logistiek invullen ingrijpend veranderen. De logistieke sector staat vandaag veel te weinig stil bij het aspect duurzaamheid stil met als risico om in de toekomst door de publieke opinie met de vinger gewezen te worden. Logistiek is wellicht de ideale sector om het voortouw te nemen in het debat rond duurzaamheid. Immers, dé manier om de toekomst te verzekeren, is door ze te beïnvloeden. De diverse actoren in de logistiek kunnen mee timmeren aan meer duurzaamheid en dit op heel wat fronten.
Duurzame logistiek overstijgt de ketengedachte Duurzaamheid of “sustainability” heeft recent zijn intrede gemaakt in de logistiek. Elke ondernemer weet ondertussen dat hij hierin zijn verantwoordelijkheid moet nemen. De publieke opinie ten aanzien van het milieu zal bovendien producenten, logistieke dienstverleners en andere actoren in de supply chain beïnvloeden bij het nemen van business beslissingen en het kiezen van business partners. Het samengaan van ecologie en economie heeft nu ook in de logistiek een naam gekregen: “the green supply chain” of “Green Logistics”, wat zoveel betekent als het efficiënt en duurzaam beheren van goederenstromen. Een aantal mensen blijven het echter moeilijk hebben met de term groene logistiek, aangezien logistiek inherent aan de aard van de activiteit nooit echt groen kan zijn. Duurzame logistiek is daarom wellicht een betere term. Duurzame logistiek is voor een logistieke dienstverlener bijvoorbeeld meer dan enkel het aanbieden van Reverse Logistics oplossingen aan zijn opdrachtgevers. Algemeen gaat het over het loskoppelen van economische groei en de groei van de vraag naar transport en opslag, met als doel het terugdringen van de CO2 en andere schadelijke uitstoot. Zoals steeds is het creëren van een bewustzijn en bijgevolg een mentaliteitswijziging een eerste stap. Het samengaan van ecologie en economie is trouwens een noodzakelijke voorwaarde voor duurzaamheid. Immers, ecologische oplossingen die bedrijfseconomisch
niet rendabel zijn, zijn geenszins blijvende of duurzame oplossingen. Die ecologie-economie combinatie wordt soms samengebald in de prefix ‘eco’, die bv. gebruikt wordt om de lange en zware voertuigen (LZV’s, 25,25m, 60 ton), die momenteel ook in Vlaanderen bestudeerd worden op hun merites (Stand van Zaken studie VIL, VIL-Series 2007.003) te karakteriseren: de ecocombi. Via langere en zwaardere trucks kunnen grotere volumes vervoerd worden per rit, wat de kost, het verbruik en emissies per vervoerde ton significant doen dalen. Evenwel, het is belangrijk dat door deze efficiëntieverhoging in het wegvervoer geen goederenstromen, die vandaag de dag via alternatieve modi zoals spoor en binnenvaart verlopen, opnieuw via de weg zouden gaan. Die zogenaamde reverse modal shift zou geen voorbeeld van duurzaamheid zijn. Ook mogen die langere en zwaardere voertuigen de verkeersveiligheid niet in het gedrang brengen. Met alle actoren een evenwichtige modal split uitbouwen met oog voor complementariteiten tussen de verschillende transportmodi (co-modality), veeleer dan de rivaliteit onder de vervoerwijzen vrij te laten spelen, is een toonbeeld van duurzaamheid. De capaciteiten van het multimodale netwerk zijn niet onbeperkt; deze als overheid zo efficiënt mogelijk (laten) benutten, is een uiting van duurzaam beleid. De verwachte absolute groei in goederenstromen (30% de komende tien jaar, NEA) laat ons trouwens geen keuze.
11
Jaarverslag 2007
Vil © 2008
Bedrijven gaan steeds meer verticaal, maar ook horizontaal, samenwerken om dikke stromen te creëren en allerlei schaalvoordelen te bekomen. Zowel industriële actoren als logistieke dienstverleners nemen initiatieven rond keten- en distributieconsolidatie. Wanneer economen stellen dat het behoud en de opwaardering van onze industrie de echte inzet vormt voor de Vlaamse economie, dan zal een doelgerichte logistiek hier het middel bij uitstek zijn om deze uitdaging aan te gaan. De dikte van de stroom is immers, meer nog dan de afstand, een noodzakelijke voorwaarde om multimodaliteit kansen te geven op basis van een aantrekkelijk kostenplaatje. Ook de consument, de laatste schakel in de supply chain, zal groener moeten gaan denken. Immers, zijn eis van het –dikwijls onnodig- snel beschikbaar zijn van producten veroorzaakt frequenter transport van kleinere hoeveelheden en grotere voorraden en bijgevolg meer opslagruimtes. Dit is vandaag moeilijk te accorderen met dikke stromen en efficiënt ruimtegebruik. De sensibilisering richting ‘groen’ is de laatste jaren wel volop op gang gekomen. De toekenning van de Nobelprijs voor de vrede aan Al Gore voor de film “An Inconvenient Truth” en zijn bewustwordingscampagne over klimaatverandering
is in dit proces een sterke katalysator. Bewustwording geldt hier als een eerste, noodzakelijke stap. Een daadwerkelijke bijsturing van het koopgedrag, de consumptie en de activiteitenpatronen naar meer duurzaamheid is bij vele mensen een nog te zetten volgende stap. Het berekenen van de “carbon footprint” kan zowel voor individuele personen (consumenten) als voor bedrijven verhelderend en stimulerend werken. Op vraag van de sector start het VIL in 2008 met een verkennend onderzoek rond een beheersmodel voor de “carbon footprint” van logistieke netwerken. Dit thema is nog vrij nieuw voor Vlaanderen. Voorbeelden van bestaande initiatieven in het buitenland zijn SmartWay (USA), CarbonTrust (UK) en de Footprint Calculator (WWF). Dergelijke initiatieven kunnen ongetwijfeld bijdragen tot de adoptie door de bedrijfswereld van “groene logistiek”. In het verhaal van duurzame logistiek is de technologische vernieuwing ook nooit ver weg. Niet alleen wat betreft de aandrijving van het rollend, vliegend en varend materieel, maar ook wat betreft innovaties voor de zogenaamde verticale verplaatsingen nodig om een snelle en goedkope overslag tussen de modi te realiseren.
De overheid stimuleert het groene bewustzijn De overheid kan echter ook een handje helpen met een doeltreffend aanmoedigings- en ontradingsbeleid. Incentives kunnen alvast een duwtje geven aan bedrijven om de drempel sneller te overschrijden. Denk maar aan de groene-stroomcertificaten waardoor het rendement op het plaatsen van zonnepanelen op daken van magazijnen of het bouwen van windmolens op logistieke sites soms bijna zo hoog ligt als het rendement op het magazijnvastgoed zelf. Aan de andere kant kan de overheid instrumenten zoals rekeningrijden of een slimme kilometerheffing inzetten om weggebruikers aan te zetten tot een meer verantwoord en doeltreffender capaciteitsgebruik van de beschikbare modi. Bovendien heeft de overheid een rol in het doelmatig inzetten van ruimte voor logistiek. Het clusteren van logistieke activiteit biedt
12
alleen maar extra kansen voor een duurzame, groene logistiek (zie verder). Groen staat dan niet alleen voor milieubewustzijn en een verminderde CO2-uitstoot, maar ook voor leefbaarheid, bereikbaarheid, mobiliteit, veiligheid en ruimtelijke ordening. Zo krijgt logistiek naast een bedrijfseconomische ratio, ook een maatschappelijke motivatie. Uit deze korte beschrijving blijkt alvast dat het groener maken van supply chains geen of/of- maar een en/enverhaal is, waar het samenspel van vele maatregelen op eenzelfde finaliteit van duurzame logistiek gericht moeten zijn. In het volgend deel wordt een kader geschetst waarbinnen deze verduurzaming optimaal gedijt.
Extended Gateway® Vlaanderen: een kader voor duurzame logistiek
1
Extended Gateway® Vlaanderen als referentiekader van duurzaamheid Het concept van de Extended Gateway® Vlaanderen werd zowat 2 jaar geleden door het VIL ontwikkeld. In de vorige jaarverslagen van het VIL (2005 en 2006) werd dit concept reeds geïntroduceerd en verduidelijkt. Op de eerste plaats speelt het Extended Gateway® concept in op een trend die zich reeds in de praktijk voordoet. Zee- en luchthavens nemen initiatieven in hun achterland om hun competitiviteit te verhogen. Vandaar de term Extended Gateways®. Bedoeling is om de (industrieel-) logistieke activiteiten op hun juiste plaats te vestigen, dit is de plaats die de minimale totale logistieke kost genereert voor het bedrijf gekoppeld aan de minste maatschappelijke hinder. Initieel opgevat als een eerder bedrijfseconomisch, logistiek verhaal worden nu steeds meer ook thema’s zoals milieu, leefbaarheid, mobiliteit, ruimtelijke ordening en tewerkstelling opgenomen in dit concept. Via het clusteren van logistieke activiteit in goed uitgekozen regio’s kunnen goederenstromen gebundeld worden en kan multimodaliteit duurzaam uitgebouwd worden. Via het Extended Gateway® concept vinden gateways en achterland elkaar. Het biedt ontwikkelingsopportuniteiten zowel voor de zee- en luchthavens als voor het Vlaamse achterland.
van een gateway: de Extended Gateway®. Door snelle en frequente multimodale verbindingen met de gateway moeten deze achterlandlocaties de investeerder dezelfde mogelijkheden en dienstverlening kunnen bieden als deze in de haven zelf, aan een vergelijkbare of betere logistieke kost indien de activiteit meer geschikt is om in het achterland ontplooid te worden. Voor de uitbouw van een Extended Gateway® kan een zeehaven partnerships afsluiten met achterlandlocaties om dergelijke snelle en regelmatige verbindingen op te zetten. Met dit Extended Gateway® concept worden achterlandlocaties uitgebouwd naar werkgelegenheid en geconsolideerde aanvoer van goederenstromen toe, terwijl de gateway zijn aanzuigkracht op diezelfde goederenstromen nog versterkt door ze dieper te verankeren. Bovendien kan de gateway zo veel mogelijk zijn unieke locaties reserveren voor die logistieke activiteiten die meer havengebonden zijn, zoals basischemische activiteiten.
Extended Gateway® – meer dan alleen een logistiek concept
Het concept dat oorspronkelijk een bedrijfseconomische, logistieke insteek had, groeit stilaan uit tot een breed gedragen, maatschappelijk project met aandacht voor:
Gateways zijn op zoek naar achterlandlocaties waar bepaalde logistieke activiteiten ontplooid kunnen worden met vergelijkbare logistieke prestaties als in de traditionele prime locaties in de gateways zelf. De oplossing ligt in het creëren van achterlandlocaties met kenmerken
De ultieme doelstelling van de Extended Gateway® Vlaanderen is via een gestructureerde, geïntegreerde aanpak de juiste investeringen naar de juiste locatie krijgen.
Ruimtelijke ordening; de Extended Gateway® Vlaanderen staat voor het clusteren van logistieke activiteit in goedgekozen logistieke hot spots; m.a.w. een efficiënt gebruik van ruimte.
13
Jaarverslag 2007
Vil © 2008
Mobiliteit; de Extended Gateway® Vlaanderen staat door de clustering voor een bundeling van goederenstromen en bijgevolg een efficiënter transport. Bovendien betekent de clustering van logistieke activiteit extra opportuniteiten voor een betere personenmobiliteit (o.a. via openbaar vervoer). Arbeidsmarkt; logistieke groei creëert werkgelegenheid. Er is een doelgericht activatiebeleid nodig om degelijke arbeidskrachten voor de logistieke sector aan te trekken. Het aanbod op de arbeidsmarkt voor logistieke functies blijkt steeds meer ontoereikend. De lage aantrekkelijkheid van logistieke beroepen is hier de belangrijkste verklaring. Milieu; door clustering en bundeling eigen aan het Extended Gateway® concept ontstaan meer opportuniteiten voor een duurzame co- of multimodaliteit. Infrastructuur; het multimodale vervoernetwerk geldt als een essentiële, kritische succesfactor voor de Extended Gateway® Vlaanderen. Een optimale benutting van de beschikbare capaciteiten vormt de uitdaging, daar waar nodig aangevuld met extra infrastructuur (bvb. de missing links). Het principe van de gedeconcentreerde bundeling is in de Extended Gateway® Vlaanderen één van de fundamenten. Niet alle activiteit kan worden geconcentreerd in de gateways. Volgens de totale logistieke kost ratio is dit ook niet aangewezen. Indien er gekozen wordt voor het achterland, dan is clustering aangewezen; logistieke en industriële activiteit clusteren om optimaal bundelingeffecten te kunnen uitspelen. Er wordt vooral ingezet op (een beperkt aantal) kansrijke logistieke hotspots, regio’s bij uitstek
voor logistiek. De clustereffecten kunnen verder concreet ontplooid worden op bedrijventerreinniveau. In het kader van parkmanagement kunnen hier vervoer- en logistieke optimalisaties doorgevoerd worden door samenwerking tussen de diverse bedrijven op het bedrijventerrein te stimuleren. Het VIL startte in 2007 de ondersteuning van een dergelijk proces op een bedrijventerrein in OostVlaanderen (De Prijkels, Nazareth-Deinze). De bedoeling is dat duurzame oplossingen uit deze piloot komen, die vertaald kunnen worden naar andere bedrijventerreinen. Extended Gateway® Vlaanderen – een breedgedragen, maatschappelijk project Om dit werve(le)nd logistieke project voor Vlaanderen verder handen en voeten te geven werden in het najaar van 2007 in de verschillende Vlaamse provincies en samen met relevante lokale partners, onder leiding van de Provinciale Ontwikkelingsmaatschappijen (POM’s) strategische studies uitgevoerd met als belangrijke doelstelling de kansrijke logistieke hot spots in kaart te brengen en te karakteriseren. De oplevering van deze studies is voorzien voor mei-juni 2008. Deze studies zullen actieplannen opleveren waar door de juiste actoren direct werk kan van gemaakt worden om zo de uitgestippelde logistieke strategie waar te maken. Via deze gestandaardiseerde methodologie (figuur 1) worden inzichten, expertise en beleidskeuzes die op de verschillende niveaus (lokaal, regionaal, provinciaal) aanwezig zijn, optimaal meegenomen in de verdere uitbouw van de Extended Gateway® Vlaanderen. Door het betrekken van zoveel mogelijk lokale actoren, onder meer in de klankbordgroepen, wordt er gezorgd voor een zo breed mogelijk maatschappelijk draagvlak.
Methodologie strategische provinciale studies
Figuur 1
Fase 1 Inventaris van de actuele situatie van de logistieke sector in provincie X Fase 2 Benchmarking met buitenlandse locaties Fase 3 Vasstellen van de provinciale logistieke potentie en de identificatie van actiedomeinen + afstemming met klankbordgroep
Fase 4 Het opstellen van een implementatieplan + afstemming met klankbordgroep
14
Extended Gateway® Vlaanderen: een kader voor duurzame logistiek
1
participerende actoren in de provinciale, logistieke studies TABEL 2
Provincie Trekker Partners Limburg POM Gemeentelijk Havenbedrijf Antwerpen, De Scheepvaart, LRM. Oost-Vlaanderen POM Provinciebestuur, Havenbedrijf Gent, GHA, MBZ, WenZ, ICW&MLSO, Antwerpen POM Vlaams-Brabant POM West-Vlaanderen Provincie Dienst Economie
Infrabel, DDS-Veneco-Ilva (Solvia? Cfr onderzoeksluik). Infrabel, GHA, Igemo, Igean, IOK, De Scheepvaart, WenZ BAC, WenZ, Infrabel, Haviland, Interleuven. WVI, Leiedal, MBZ, Havenbedrijf Gent, WenZ, Infrabel.
De studie Logistieke Poort Limburg werd afgerond in april 2007 en leidt nu reeds tot concrete acties (o.a. oprichting van logistiek platform en aanstelling van logis-
tiek manager die diverse werkgroepen aanstuurt). Het motto in Limburg luidt: logistieke groei creëren zonder extra maatschappelijke hinder.
Extended Gateway® kaart
Figuur 2
Internationale Gateway Regionale Gateway Multimodaal Platform Europees Distributiecentrum Primaire Hotspot Secundaire Hotspot Potentiële Primaire Hotspot Potentiële Secundaire Hotspot
Weg Spoor Water
Tegen eind 2008 zal het VIL alle informatie van de vijf provinciale studies bundelen. Daarmee zal ook de Extended Gateway® Vlaanderen kaart kunnen gefinaliseerd worden. Met deze studies en de bijgaande provin-
ciale actieplannen zullen de overheidsinstanties, elk op hun niveau, de randvoorwaarden en omgevingsfactoren kunnen creëren die noodzakelijk zijn voor een duurzame logistiek in Vlaanderen.
15
Jaarverslag 2007
Vil © 2008
Een noodzakelijke mentaliteitswijziging bij bedrijven Bedrijven actief in de logistiek zullen belangrijke inspanningen moeten leveren om een meer duurzame logistiek te gaan voeren. Het volstaat hierbij lang niet om een aantal zonnepanelen te installeren; de ketengedachte primeert in de supply chain. Duurzame en performante supply chains Vandaag worden supply chains gestuurd door twee krachten: efficiëntie en effectiviteit. Maximale efficiëntie wordt hierbij meestal uitgedrukt in een minimale totale logistieke kost, de zogenaamde total supply chain cost. Doeltreffendheid heeft eerder betrekking op het service level dat aangeboden wordt aan de klant, dikwijls uitgedrukt in termen van leverfrequentie, leverhoeveelheden, levertijden,… Performant supply chain management maakt het mogelijk om efficiëntie en doeltreffendheid tot op zeker niveau tegelijkertijd te verbeteren. Boven dat niveau zal de verlader moeten kiezen voor efficiëntie of doeltreffendheid, in functie van zijn strategie. Alsof het probleem nog niet moeilijk genoeg is, heeft sinds kort de roep naar duurzame logistiek de kop opgestoken. Menig verlader heeft duurzaamheid, “sustainability” als bijkomende eis toegevoegd aan zijn supply chains. Dit betekent wel dat de afruil die er al bestond tussen doeltreffendheid en efficiëntie nu nog uitgebreid wordt met duurzaamheid. Het gevolg is dat de ruimte die er is om de drie eisen gelijktijdig te optimaliseren zeer krap wordt. Inderdaad, men kan het zich moeilijk voorstellen dat een verlader zijn supply chain cost kan minimaliseren door alle transport co-modaal te maken en tegelijkertijd frequenter en in kleinere hoeveelheden aan te leveren.
16
Nochtans bestaat de mogelijkheid om de duurzaamheid, efficiëntie en effectiviteit van een supply chain nog voor een heel stuk gelijktijdig te verbeteren alvorens de afruil tussen de drie krachten te moeten laten spelen. Collaboratie, consolidatie, kortom bundeling van stromen is het sleutelwoord. Verladers die bereid zijn om hun stromen horizontaal te bundelen, slagen erin om hun drie supply chain eisen tegelijkertijd te verbeteren. Door bijvoorbeeld gezamenlijk een consolidatiecentrum op te zetten voor de distributie naar gemeenschappelijke winkelpunten kunnen verladers hun distributiekosten heel sterk drukken, een veel betere vullingsgraad halen met minder transport en dit toch gecombineerd met frequentere leveringen aan de winkelpunten. Een ander voorbeeld is er één waar een bloktrein ingezet wordt voor Europese distributie van producten die complementair zijn in gewicht, waardoor de trein een perfecte vullingsgraad bereikt, zonder capaciteitsoverschrijdingen. Dit zijn maar twee voorbeelden van samenwerkingsverbanden die stilletjes aan de kop beginnen op te steken en die voluit moeten ondersteund worden vanuit de logistieke sector. Vandaag is het probleem dat het opzetten van dergelijke geavanceerde samenwerkingsverbanden dikwijls ontzettend moeilijk is, ondermeer door een aantal bedrijfsindividuele barrières die moeten overwonnen worden. Bedrijven moeten bereid zijn om een aantal supply chain beperkingen te versoepelen, informatie te delen, ja zelfs de winsten te delen. Een aantal bedrijven zijn hier misschien nog niet aan toe, maar heel wat bedrijven spelen al wel met de gedachte. Bedrijven beseffen maar al te goed dat het gaat tussen nu initiatief nemen en zelf aan het stuur blijven of later door overheidsmaatregelen gedwongen worden te opereren in een zeer restrictief kader.
Vandaag echter is duurzaamheid voor vele bedrijven nog niet de volwaardige derde kracht in de supply chain. Naarmate de overheid steeds meer duurzaamheid zal belonen of het ontbreken ervan zal bestraffen, zal het belang ervan voor de bedrijven ook toenemen. In ieder geval, bedrijven die bereid zijn om in te zetten op duurzaamheid helpen alvast om het imago van de logistieke sector bij het brede publiek te verbeteren. Uitbesteding is een belangrijk uitgangspunt voor duurzame logistiek Een belangrijke succesfactor van het Extended Gateway® concept is dat verladers hun logistieke activiteiten maximaal uitbesteden. Outsourcing of het uitbesteden van logistieke processen is vaak echter nog geen gemeengoed bij de lokale Vlaamse industrie. De schaalvoordelen van het bundelen van stromen of het clusteren van activiteiten treden pas echt op als een derde partij stromen van verschillende verladers samen kan beheren. Meteen krijgt men ook toegang tot de modernste technologische applicaties, wordt een spreiding van risico’s bekomen en kunnen fluctuaties beter opgevangen worden. Verladers die kiezen om hun logistiek zelf te blijven uitvoeren en daardoor niet bereid zijn tot bundeling, hebben minder mogelijkheden om te streven naar duurzame logistiek. Zo is het bijvoorbeeld wettelijk verboden dat verladers goederen van andere verladers meenemen met
Extended Gateway® Vlaanderen: een kader voor duurzame logistiek
1
eigen vrachtwagens. Dit is maar een voorbeeld om aan te geven dat de capaciteitsbenutting veelal ondermaats en dus weinig duurzaam is in het geval van in-house logistiek. Uitbesteden van logistieke activiteit betekent een professionelere invulling van die activiteit met een verhoging van de efficiëntie, de effectiviteit en de duurzaamheid van de logistieke processen tot gevolg. Ook hier lopen de belangen van de bedrijfswereld en de samenleving in het algemeen parallel. De logistieke dienstverlener speelt hierbij een sleutelrol en is instrumenteel in de realisatie van bundeling en consolidatie van stromen. In deze wordt de logistieke dienstverlener in zijn meest verscheiden verschijningsvormen beschouwd, zowel in zijn hoedanigheid van transporteur voor distributie en groepage als van expediteur, 3PL of 4PL. Om te evolueren naar een meer duurzame logistiek is een mentaliteitswijziging nodig bij de logistieke actoren. Een efficiënte, doeltreffende en duurzame bundeling is slechts mogelijk indien verladers bereid zijn om stromen te bundelen met andere verladers. Anderzijds moeten logistieke dienstverleners zich klaarmaken om gebundelde en geconsolideerde stromen te kunnen beheren. Dit vereist het opzetten van nieuwe processen, services en instrumenten voor de behandeling van geconsolideerde goederen- en informatiestromen. Het gebruik van een Cross Supply Chain Cockpit is maar een voorbeeld van een nieuw instrumentarium dat nodig zal zijn in het nieuwe tijdperk van bundeling.
Conclusie De Extended Gateway® Vlaanderen krijgt stap voor stap concreet vorm en wordt steeds meer een toonaangevend instrument bij de verdere uitbouw van een duurzaam, logistiek Vlaanderen. Dat dit concept ook bestuurlijk verankerd wordt, is een absolute must. Zo wordt Vlaanderen de logistieke poort voor Europa, met maximale lusten en minimale lasten. Duurzaamheid is hierin geen last, maar een opportuniteit om alle partijen op dezelfde golflengte te krijgen en aan hetzelfde zeel te laten trekken. De overheid creëert het kader – de Extended Gateway® Vlaanderen – waarbinnen de logistieke spelers en de industriële bedrijven alle kansen krij-
gen om op het vlak van kostefficiëntie, klantenservice én duurzaamheid hoge toppen te scheren. Het bundelen en consolideren van goederen- en informatiestromen biedt alvast quasi onbegrensde mogelijkheden om duurzame, maar tegelijk ook zeer performante supply chains op te zetten. Het clusteren van activiteiten en het bundelen van stromen zijn de kritische succesfactoren om Vlaanderen als logistieke topregio te behouden en verder uit te bouwen tot een poort voor Europa, de Extended Gateway® Vlaanderen, waar het bedrijfsleven duurzame welvaart voor de Vlaamse samenleving creëert.
17
2
Missie en doelstellingen
Missie en doelstellingen
2
De missie van het VIL is geïnspireerd op en ondersteunt de visie voor logistiek Vlaanderen, zoals die in het voorgaande hoofdstuk beschreven wordt.
vil-missie
abstract 1
Het blijvend versterken van het competitief voordeel van de logistieke sector in Vlaanderen door innovatie, kenniscreatie, kennisvergaring en kennisverspreiding, piloot- en doorbraakprojecten, promotie, kennisoverdracht, netwerking en begeleiding.
Met deze missie beoogt het VIL drie doelstellingen te realiseren. vil-doelstellingen
abstract 2
1. Het prestatievermogen en de competitiviteit van de bedrijven actief in de logistiek te helpen verbeteren 2. Het krachtig positioneren van Vlaanderen als toegangspoort voor Europa ("gateway for Europe") 3. Netwerken
19
3
Opdrachten
Opdrachten
3
Het VIL heeft een convenant afgesloten met de Vlaamse Regering waarin twee hoofdopdrachten en drie nevenopdrachten worden vermeld. De focus ligt echter duidelijk op het invullen van de twee hoofdopdrachten: kennis en promotie. Binnen de twee hoofdopdrachten gebeurt de toewijzing van middelen aan kennis en promotie ongeveer volgens een 70/30 verhouding.
VIL OPDRACHTEN
Figuur 3
Hoofdopdrachten
Innovatie, kennisverzameling en kennisdiffusie • Kenniscentrum voor de logistiek • Uitdragen van een visie voor de logistiek • Opbouw, verzameling en diffusie van kennis • Specifieke kenniscreatie voor bedrijven • Strategische Werkgroepen en Stand-van-Zaken studies • Internationale erkenning • VIL-Series en rapporten • Events en seminars • VIL-themacafés • C*STARS
Promotie • Aantrekken van nieuwe logistieke operaties • Promotie logistiek Vlaanderen • Begeleiding van buitenlandse investeerders • Samenwerking met FIT • Vlaams Logistiek Platform • Opvolging en nazorg EDC’s • Contact met de logistieke actoren
Nevenopdrachten
Kennisoverdracht • VIL-mail (nieuwsbrief) • Inventarisatie logistieke opleidingen • VIL-website en portal • Publicaties en persartikelen • VIL-Flash
Foto © Nike
Begeleiden
Relatiebeheer en netwerking
• Begeleiding buitenlandse investeerders • Advisering bedrijven in specifieke kennisprojecten • Benchmarking • Begeleiden thesis- en doctoraatswerken
• Internationale reputatie • Relatiebeheer met Vlaamse logistieke actoren • Dienstverlening • Positionering binnen sociaal-economsich weefsel • Vlaams Logistiek Kennisplatform • Beleidsondersteuning
21
Jaarverslag 2007
Vil © 2008
Innovatie: kennisopbouw, kennisdiffusie en projectwerking Het ontwikkelen en verspreiden van kennis en innovatie ter ondersteuning van de competitiviteit van de logistieke sector is de belangrijkste opdracht van het VIL. De uitgestippelde strategie van kennisopbouw – kennisdiffusie – pilootprojecten werd in 2007 verder uitgewerkt. Een aantal nieuwe onderzoeks- en kenniscreatie trajecten werden opgestart in nauwe samenwerking met verladers, logistieke dienstverleners en andere spelers uit de logistieke sector. Naast de publicaties en events waarbij de opgebouwde kennis wordt verspreid, werden tevens pilootprojecten gerealiseerd met (groepen van) logistieke spelers om de ontwikkelde innovatieve concepten aan de praktijk te toetsen. Deze effectieve toepassing van vernieuwing is uiteraard de ultieme doelstelling en een noodzaak om de VIL missie te realiseren. Naast dit reguliere proces van kennisopbouw tot pilootproject, wil het VIL zich engageren in 1 à 2 doorbraakprojecten op jaarbasis, die moeten toelaten Logistiek Vlaanderen meer internationale uitstraling te geven.
Bovendien werd in 2007 concreet gestalte gegeven aan de verdere uitbouw en invulling van het Extended Gateway® concept. Hiertoe werd enerzijds gestart met het optekenen van de logistieke kaarten van de verschillende Vlaamse provincies en het uittekenen van een stappenplan voor de verdere ontwikkeling van hun logistieke activiteiten. Anderzijds werd binnen het VIL de clusterwerking gelanceerd, waarbij groepen van logistieke actoren worden samengebracht om concrete bundeling van stromen te bespreken en de haalbaarheid ervan in te schatten. De verschillende VIL activiteiten worden in onderstaand schema weergegeven en in volgende paragrafen meer in detail besproken.
RESEARCHSTRATEGIE
Figuur 4 VIL kennisopbouw proces
Communicatie met sector
VIL kennis
Vastgelegde criteria
Vastgelegde criteria
Stand-van-Zaken studies
Beslissing
Publicaties
Themacafés
Events
Strategische Werkgroepen
Toolontwikkeling
Doorbraakprojecten
C*STARS
Contractonderzoek
Pilootprojecten
Helpen verbeteren van prestatievemogen en competitiviteit van de bedrijven actief in de logistiek Krachtig positioneren van Vlaanderen als toegangspoort voor Europa (”Gateway for Europe”)
22
Opdrachten
3
Kennisopbouw De opzet van het traject van kenniscreatie tot pilootproject wordt gestructureerd rond vier pijlers: • Troeven van Vlaanderen • Multimodaal Transport • Toegevoegde waarde activiteiten en Technologieën • Partnerships. Troeven van Vlaanderen vormt hierbij een ondersteunende pijler waarin de sterkten/zwakten van Logistiek Vlaanderen in kaart worden gebracht en relevante thema’s worden geïdentificeerd voor verdere uitdieping in één van de 3 andere kennispijlers. Binnen deze kennispijlers worden eerst en vooral de nieuwe ontwikkelingen en trends in de respectievelijke domeinen op de voet gevolgd. Daaruit worden vernieuwende thema’s zorgvuldig geselecteerd en in nauwe samenwerking met de sector uitgediept. Een set van selectiecriteria bewaakt een oordeelkundige keuze van de ontwikkelingsthema’s voor de Vlaamse logistiek. Het innovatiegehalte en de bijdrage aan het concurrentievermogen zijn hierbij essentieel en directe afgeleiden uit de VIL-Missie. Daarnaast is het aanwezige draagvlak belangrijk. Pas wanneer een thema relevant is voor een voldoende grote doelgroep kan een generieke aanpak verantwoord worden. Verder wordt ook de openheid van de sector ten aanzien van het thema in de selectie meegenomen. Naast belangstelling is immers ook een daadwerkelijke bereidheid tot experimenteren en implementeren noodzakelijk om de praktische haalbaarheid van de innovatie te kunnen aantonen. Via deskresearch, overleg met internationale kennisinstellingen, enquêtes en informele gesprekken met logistieke spelers wordt vervolgens een Stand-van-Zaken studie uitgewerkt. Hierin worden de knelpunten, opportuniteiten, verschillende invalshoeken en standpunten geïnventariseerd. In open, interactieve feedback sessies met de sector, wordt de nodige informatie verzameld om mogelijke vervolgtrajecten te verfijnen. Een mogelijk besluit naar aanleiding van de resultaten van zo’n Stand-
van-Zaken studie kan ook zijn om het studietraject niet verder te zetten. In dat geval zullen de voorlopige bevindingen en argumenten tot stopzetting eveneens in een publicatie worden gebundeld en verspreid in de sector. Voor de weerhouden onderzoeksthema’s uit de Standvan-Zaken-studies wordt een Strategische Werkgroep opgestart met een klankbord van academische deskundigen en vertegenwoordigers van logistieke actoren. Zij volgen het projectverloop op, bespreken de tussentijdse resultaten en evalueren de mogelijke vervolgpistes. Op die manier wordt de link met de logistieke praktijk bewaakt en worden technische en economische overwegingen vroegtijdig in het traject meegenomen. De ontwikkelingsfase van een onderzoeksthema resulteert in een klare uiteenzetting van het concept in al zijn facetten en randvoorwaarden. Daarnaast worden ‘best practices’ in binnen- en buitenland geïnventariseerd en gestructureerd beschreven. Zij vormen de eerste vertaling van het concept in een specifieke context. In vele gevallen zal tevens een praktische handleiding of stappenplan de geïnteresseerde lezer ondersteunen bij het concreet vormgeven van toepassingen binnen de eigen onderneming. Gebrek aan informatie, onzekerheid over mogelijke neveneffecten en onvoldoende kennis over de kritische succesfactoren zijn immers vaak gehoorde redenen om projecten niet van start te laten gaan. Het geheel vormt een stevig onderbouwd en praktisch georiënteerd naslagwerk waar logistieke professionals mee aan de slag kunnen. Tenslotte behoort eveneens de uitwerking van een instrumentarium voor de praktische begeleiding van bedrijven(clusters) bij de realisatie van pilootprojecten tot de doelstellingen en activiteiten van een Strategische Werkgroep. Voorbeelden hiervan zijn: een kennisoverdragende of sensibiliserende workshop, een quickscan, een technische en/of economische haalbaarheidsstudie, enz. Het betreft telkens pragmatische instrumenten, waarin de verschillende facetten van het innovatieproces zijn opgenomen, zodat bedrijfsleiders efficiënt en onderbouwd kunnen beslissen.
23
Jaarverslag 2007
Vil © 2008
Kennisdiffusie Het verspreiden van de opgebouwde kennis is een andere belangrijke taak van het VIL. Aanzetten tot innoveren start immers met informeren en sensibiliseren. Dit kan via een breed spectrum van bestaande kanalen, waar het VIL maximaal gebruik van wil maken. Het VIL is er immers van overtuigd dat samenwerking met derden meer garanties biedt om de spelers in het logistieke netwerk maximaal te bereiken. Daarnaast heeft het VIL ook eigen publicaties voor een meer gedetailleerde voorstelling van de concepten en eigen events rond specifieke onderzoeksresultaten.
gemodereerd rond een specifiek logistiek thema, dat niet noodzakelijk op de VIL onderzoeksagenda staat. Het thema wordt door één van de VIL leden ingeleid, waarna de discussie in een informeel kader wordt gevoerd. Dit discussieforum richt zich enkel tot VIL-leden en wordt beperkt tot een 20-tal deelnemers.
In 2007 zagen 10 VIL-publicaties het daglicht. Het betreft VIL-Series die een beknopt overzicht geven van afgeronde of lopende studies of die werden opgesteld naar aanleiding van een thesis of ander studiemateriaal met sterke logistieke raakvlakken. Voor de VIL-Series wordt bewust geopteerd voor een ‘hapbaar’ document dat in een 25-tal pagina’s een duidelijke voorstelling brengt van het topic en een vernieuwend licht werpt op de logistieke mogelijkheden en voordelen. Daarnaast zijn er de VIL-Rapporten of handleidingen die een uitgebreide weergave brengen van een behandeld topic in al zijn facetten en randvoorwaarden, en die ook implementatierichtlijnen en praktijkervaringen bevatten.
Het clusteren van logistieke activiteiten met synergie of complementariteit moet aangemoedigd worden. Zo kunnen o.a. goederenstromen gebundeld worden met het oog op een betere benutting van de beschikbare capaciteit, meer kansen voor multimodaliteit, een verhoogde efficiëntie van de administratieve en fysische stromen en een verminderde impact op het milieu. De fysieke nabijheid van de spelers werkt hierbij drempelverlagend. Niet zozeer de aard van de producten, maar een gelijkaardige logistieke behandeling van de goederenstromen is doorslaggevend voor het potentieel van clustering. Clustering is mogelijk aan zowel de inbound- als de outboundzijde. De clusterwerking kan bovendien nog versterkt worden door het aanbieden van dienstverlening met toegevoegde waarde. Deze kan gedragen worden door het verhoogde volume en leiden tot een meer professionele logistiek. Voorbeelden hiervan zijn sterk geautomatiseerde verpakkingslijnen in het outbound proces of het opzetten van inspectie en sorteerpunten voor retourlogistiek.
Vaktijdschriften publiceren met grote regelmaat beknopte resultaten van en reflecties op het VIL-onderzoek. Naargelang de aard van het onderzoeksthema organiseert het VIL bij oplevering van de studie een persconferentie. Op die manier wordt een zeer breed publiek geïnformeerd over de beschikbaarheid van de onderzoeksresultaten. Daarnaast is het VIL actief op seminaries en conferenties om de status van het onderzoek toe te lichten en interactie met het publiek aan te gaan. De vraag naar VIL bijdragen neemt toe in zowel nationale als internationale conferenties. In de Vlaamse regio opteert het VIL doorgaans voor samenwerking met andere vormings/kennisinstellingen voor het opzetten van kennisverspreidende events. Daarnaast organiseert het VIL eveneens de VIL-events. Tijdens deze eigen sessies richt het VIL zich vaak naar een specifieke doelgroep en wordt een grotere interactie en betrokkenheid van het publiek beoogd. Er wordt tevens gepeild naar reflecties en feedback op de VIL-thema’s. In 2007 werden ook de VIL Themacafé’s opgezet. Dit zijn bijeenkomsten waarbij een open gesprek wordt
24
Een overzicht van de uitgebrachte publicaties en georganiseerde events is verderop in dit jaarverslag te vinden. C*STARS - Clusterwerking
Om de bundeling van de goederenstromen daadwerkelijk te realiseren, is een identificatie en classificatie van potentiële clusters noodzakelijk. Daartoe is het VIL in 2007 met C*-STARS (Clustering Strategische Actieprogramma voor Rendementsverhoging door Synergie) gestart/begonnen. Zowel regionale als sectoriële clusters werden samengebracht. In een algemene informatiesessie worden mogelijke consolidatiepistes toegelicht. Daarna kunnen geïnteresseerde spelers tot de cluster toetreden voor verdere afstemming van de verwachtingen, verduidelijking van de randvoorwaarden en verfijning van de scope. Eens de verschillende partijen en de scope zijn vastgelegd, kan de analyse van de haalbaarheid van het samenwerkingsverband in een pilootproject worden ondergebracht.
Opdrachten
3
Pilootprojecten Ontwikkelen en uitwerken van nieuwe concepten is een goede zaak. Illustraties van gerealiseerde cases geven dit beslist een concretere dimensie. Maar het meest overtuigend is een proof of concept bij een bedrijf dat de uitgewerkte en beschikbare instrumenten implementeert met de nodige VIL ondersteuning. Het VIL is ervan overtuigd dat innovatie zich sneller een weg zal banen doorheen het logistieke landschap door het stimuleren van pilootprojecten. In 2007 werden in elke kennispijler geïnteresseerde bedrijven geïdentificeerd die de uitgewerkte concepten in eigen omgeving wensten te toetsen. In een eerste fase gaat het voornamelijk om haalbaarheidsstudies die de voordelen van de innovatie in een specifieke context dienen aan te tonen. Andere project(fases) hebben betrekking op het afstemmen van deelnemende partijen in een samenwerkingsverband, het oplijnen van de
verwachtingen, het creëren van draagvlak en gunstige randvoorwaarden, het opstellen, simuleren en/of uitvoeren van testscenario’s, enz. VIL begeleiding voor pilootprojecten veronderstelt evenwel een aantal randvoorwaarden. Zo blijft de innovatieve dimensie uiteraard cruciaal. Aansluiting op het lopende of afgesloten VIL-onderzoek, bijdrage tot de concurrentiepositie van de onderneming en relevantie van het project voor de sector worden eveneens meegenomen in de selectie. Verder dient het bedrijf of de cluster van bedrijven bereid te zijn de opgedane kennis te delen met de sector. Het is immers de bedoeling om andere bedrijven te laten leren uit deze ervaring en aan te zetten om zelf aan de slag te gaan met de nieuwe concepten. Bij voorkeur worden pilootprojecten opgezet met meerdere logistieke spelers.
Doorbraakprojecten Naast deze hoofdactiviteit van kenniscreatie – kennisdiffusie – pilootprojecten, wil het VIL ook een beperkt deel van de middelen toewijzen aan ‘doorbraakprojecten’. Hiermee worden projecten bedoeld die niet alleen in een Vlaamse context als innovatief worden bestempeld, maar op een veel ruimer geografisch gebied, in sommige gevallen zelfs op wereldniveau. Een tweede kenmerk is dat dit projecten betreft waarvan het initiatief niet door individuele bedrijven kan worden genomen. Het project
vereist volumes die één enkele onderneming niet kan aanleveren, biedt capaciteit die door één bedrijf onvoldoende wordt ingevuld of vereist overheidsbeslissingen die voor één enkele partij niet worden genomen. Door het opstarten van deze ‘visionaire’ projecten wil het VIL Vlaanderen ook internationaal sterker positioneren als logistieke regio.
25
Jaarverslag 2007
Vil © 2008
Contractonderzoek 2007 Het VIL is eveneens uitvoerder van contractonderzoek onder zeer welbepaalde voorwaarden. Met contractonderzoek wordt verwezen naar studies en opdrachten integraal voor rekening van een opdrachtgever. Voorafgaandelijk aan de uiteindelijke aanvaarding van een project is een oordeelkundig selectieproces, waarbij de volgende evaluatiecriteria in volgorde van afnemend belang worden gehanteerd: • Relevantie van de resultaten/bevindingen voor de logistieke sector, uitgedrukt in draagwijdte (uitsluitingcriterium),
• Buiten het bereik van het bestaande individuele consultancy aanbod (uitsluitingcriterium), • Bijdrage aan de generieke kennisontwikkeling van het VIL, • Bijdrage tot de versterking van de competitiviteit van logistiek Vlaanderen, • Bijdrage tot de verhoging van de zichtbaarheid en de logistieke concurrentiepositie van Vlaanderen, • Bijdrage aan het versterken van het maatschappelijk belang van de logistiek in Vlaanderen, • Bijdrage aan de internationale uitstraling van het VIL.
Troeven van Vlaanderen Om te kunnen inspelen op de noden van de bedrijven actief in de logistiek is een goede kennis van de sector noodzakelijk. Dit leidt overigens niet alleen tot doelgericht onderzoek, maar tevens tot een beter onderbouwd buitenlands promotiebeleid. Het VIL houdt dan ook continu een vinger aan de pols van Logistiek Vlaanderen.
Kennisopbouw Extended Gateway® Het VIL ontwikkelde een methodologie voor de gedetailleerde identificatie en classificatie van logistieke hotspots. Deze methodologie is een bottom-up benadering, waarbij wordt uitgegaan van de bestaande logistieke en productieactiviteiten, beschikbare bedrijfsterreinen, de gemeentelijke logistieke strategie, de multimodale ontsluiting, de beschikbare arbeidskrachten, enz. Gemeenten worden samengevoegd tot clusters met een bepaalde typologie. De karakteristieken van elke cluster
26
worden vervolgens afgezet tegen de specifieke vereisten voor bepaalde logistieke activiteiten. Op die manier kan bepaald worden welke types activiteiten naar de cluster moeten aangetrokken worden om synergie en/of complementariteiten te verkrijgen. Deze clusters vormen de logistieke hotspots van de regio. Door benchmarking met internationale ‘best in class’ hotspots, kan de regio in een breder perspectief worden geplaatst en de kloof met de leiders worden blootgelegd. Concreet werden regio’s zoals Nord-pas-de-Calais, Noord-Rijnland-Westfalen, Noord-Brabant, Noord-Italië, Bremen, Rotterdam, Le Havre, Hamburg, Barcelona, Zeeland, West-Midland als toonaangevende logistieke regio’s opgetekend aan de hand van zogenaamde key performance indicatoren (KPI’s). Dit maakte mogelijk om op zeven domeinen de kwaliteiten van de logistieke hotspots te kwantificeren: kracht van de regionale economie, infrastructuur en bereikbaarheid, logistieke diensten, logistieke kosten, logistiek aanbod, politieke instrumenten en regionaal beleid. Naast een kwaliteitsanalyse werd in de benchmark ook een kostenanalyse gemaakt. Om de geïdentificeerde kloof te overbruggen kunnen vervolgens speerpunttrajecten worden opgelijst in diverse overkoepelende domeinen. Deze worden dan
verder uitgewerkt tot een concreet stappenplan om de logistieke strategie van de provincie vorm te geven. ICT-platform voor de Extended Gateway® In het kader van de strategische werkgroep Extended Gateways® werd in 2007 een haalbaarheidsstudie gestart naar een ICT-platform voor de Extended Gateway® Vlaanderen. Deze studie maakt deel uit van MultiTr@ns, een project rond multimodaal transportoptimalisatie van het IBBT. Universitaire en hogeschool onderzoeksgroepen doen hier rond toepassingsgericht onderzoek. Deze zijn ondersteund en geadviseerd door diverse industriële actoren en ICT providers. Het Centrum voor Industrieel Beleid (CIB) van de K.U.Leuven voert de haalbaarheidsstudie uit met coördinatie van het VIL. Uit een behoefteanalyse onder de diverse stakeholders (verladers, logistieke dienstverleners, infrastructuurbeheerders, overheden,…) bleek vooreerst dat een onder-
Opdrachten
3
scheid moet gemaakt worden tussen het raadplegen van informatie(bronnen) en applicaties die strategische, tactische en operationele beslissingen ondersteunen. Op strategisch niveau denkt men eerder aan een ‘portal’ die informatie en kennis ontsluit. Op operationeel niveau maakt men werk van tools om processen te ondersteunen (bvb. communicatieplatform). Wellicht kan best gestart worden met een systeem, waar de gebruiker op een zeer toegankelijke manier logistieke informatie kan vinden over ondermeer overslagpunten, multimodaal netwerk, transportdiensten, logistiek aanbod,… (een portal). Dit kan uitgroeien tot een krachtig promotie-instrument. Stap voor stap zou het platform ‘geactiveerd’ kunnen worden, waarbij applicaties/functionaliteiten worden ingeklikt op het bestaande platform. Het is geenszins de bedoeling een superapplicatie uit te werken. Dit studietraject loopt af in juni 2008 en moet een plan van aanpak opleveren voor een ICT-platform voor de Extended Gateway® Vlaanderen.
27
Jaarverslag 2007
Vil © 2008
Pilootprojecten Logistieke poort Limburg In 2006 werd gestart met de logistieke studie van de provincie Limburg. De opdracht om de logistieke hotspots op te tekenen en een logistieke strategie voor de provincie uit te werken werd gegeven door LRM, De Scheepvaart, het Gemeentelijk Havenbedrijf Antwerpen en de POM-Limburg. Buck Consultants International werd als projectuitvoerder weerhouden. Op basis van de hoger beschreven methodologie werden 5 logistieke hotspots opgetekend: de regio’s rond Genk, Lommel, Lummen, Lanaken en Tongeren. Vervolgens werd nagegaan hoe de vijf clusters zich tot elkaar verhouden en welke economische sectoren in elke cluster afzonderlijk van groot belang zijn. Specialisatiegraad en groei van de werkgelegenheid waren hierbij belangrijke factoren. Met de inzichten in de opgetekende logistieke sterkten en zwakten en de kennis van de best in class praktijken werden meer dan 20 speerpunttrajecten geïdentificeerd. Deze werden gebundeld in zes overkoepelende beleidsdomeinen: Ruimte, Organisatie, Marketing & Acquisitie, Extended Gateway®, Beleid en Innovatie. Op basis hiervan werden aanbevelingen en een stappenplan uitgewerkt voor de uitbouw van de Logistieke Poort Limburg. Tevens werd een inschatting gemaakt van de impact die de implementatie van deze aanbevelingen zal hebben op de werkgelegenheid en het milieu. Uit de drie voorgestelde scenario’s werd door het provinciebestuur Limburg resoluut gekozen voor het meest uitdagende doorbraakscenario, dat op korte termijn extra ruimte, bijkomende infrastructuur en een professionele organisatie voorziet. Met deze ambitieuze keuze is het de bedoeling om de sterke logistieke positie van Limburg ook na 2020 te behouden. In het najaar van 2007 werd de uitvoering van de acties uit het stappenplan gestart (zie verder). Een belangrijke actie is de realisatie van de Extended Gateway® Antwerpen-Limburg, of anders genoemd de wederzijdse samenwerking tussen de Antwerpse haven en het Limburgse achterland.
Logistieke studies Antwerpen, Oost-Vlaanderen, Vlaams Brabant en West-Vlaanderen In het najaar 2007 werd ook door de overige Vlaamse provincies de opdracht gegeven om met de uitgewerkte VIL-methodologie een logistieke strategie en stappenplan te ontwikkelen. Het concept van de Extended
28
Gateway® vormt ook hier de inspiratie. Deze studies zullen voor de zomer van 2008 worden opgeleverd, waarna het VIL – naast een individueel rapport per provincie - tevens de synthese voor de regio Vlaanderen zal opstellen en zo de logistieke kaart van Vlaanderen vervolledigt. Zo wordt een geïntegreerd en wervend concept gecreëerd voor logistiek Vlaanderen: de Extended Gateway® Vlaanderen. In de provinciale logistieke studies staat het VIL in voor de projectcoördinatie en de kwaliteitsbewaking. Hieronder volgt een overzicht van de opdrachtgevers van deze studies. • Voor de provincie Antwerpen fungeert de POM Antwerpen als opdrachtgever met volgende projectpartners in de stuurgroep: Infrabel, Gemeentelijk Havenbedrijf Antwerpen, NV De Scheepvaart, Waterwegen en Zeekanaal NV, IGEMO, IGEAN en IOK. • Voor de provincie Oost-Vlaanderen treedt de POM Oost-Vlaanderen op als opdrachtgever voor alle partijen van het Consortium Logistiek Oost-Vlaanderen, bestaande uit: de Provinciale Ontwikkelingsmaatscha ppij Oost-Vlaanderen, het Gemeentelijk Havenbedrijf Gent GAB, het Gemeentelijk Havenbedrijf Antwerpen, de Maatschappij van de Brugse Zeevaartrinrichtingen (MBZ) NV, Waterwegen en Zeekanaal NV, Infrabel, het Intergemeentelijk Samenwerkingsverband voor het Land van Waas-Maatschappij voor het haven-, het grond- en industrialisatiebeleid van het Linke rscheldeoevergebied, het Provinciebestuur OostVlaanderen en DDS-VENECO-SOLVIA. • Voor de provincie Vlaams-Brabant is de POM Vlaams-Brabant opdrachtgever, met volgende projectpartners in het consortium: The Brussels Airport Company (BAC), Waterwegen en Zeekanaal NV, Infrabel en de intercommunales Haviland en Interleuven. • Voor de provincie West-Vlaanderen werd de studieopdracht gegeven door de Provincie, Dienst Economie, met volgende partijen als partners in de stuurgroep: WVI, Leiedal, de Maatschappij van de Brugse Zeevaartinrichtingen (MBZ) NV, het Gemeentelijk Havenbedrijf Gent, Waterwegen en Zeekanaal NV en Infrabel. Volgende pilootprojecten ressorteren eveneens onder de pijler ‘Troeven van Vlaanderen’, waarbij specifieke domeinen binnen logistiek Vlaanderen worden geïnventariseerd en in kaart gebracht.
AEO De kernactiviteit van de Douane is tweeledig. Enerzijds heeft de Douane een rol wat betreft de bevordering van
de wereldhandel en het faciliteren van het vrije verkeer van goederen, mensen, diensten en kapitaal. Anderzijds heeft de Douane een nieuwe rol op het gebied van de veiligheid, en dit sinds de gebeurtenissen van ‘9/11’. Als antwoord op deze ogenschijnlijk tegengestelde taken heeft de Europese overheid de Authorized Economic Operator of AEO wetgeving ontwikkeld, welke vanaf 1 januari 2008 van kracht is in de verschillende Europese lidstaten. In essentie zal de Douane bonafide bedrijven en handelsstromen certificeren opdat zij de fysieke controlefunctie kan richten op de niet gecertificeerde bedrijven en toeleveringsketens. Hierdoor kan de Douane haar faciliterende rol waarmaken en tegelijk de slagkracht op het vlak van veiligheid verhogen. Om dit te realiseren werd door D&A (Douane & Accijnzen) een project uitgeschreven waarin 3 doelstellingen werden geformuleerd: • ontwikkeling van een auditmethodologie die de Douane moet toelaten over te gaan tot certificering van AEO operatoren, • het uitvoeren van een BPR (Business Process Reengineering), • het begeleiden van pilootprojecten en het realiseren van ketentoezicht. Deloitte, de geselecteerde partner van D&A, doet beroep op de logistieke expertise van het VIL voor de validatie van de ontwikkelde auditmethodologie en de BPRoefening alsook voor de begeleiding en validatie van 12 pilootprojecten.
Oplossingsrichtingen ter reductie van wachttijden van vrachtwagens aan containerterminals In opdracht van Alfaport en het Gemeentelijk Havenbedrijf Antwerpen (GHA) werd onderzoek uitgevoerd om oplossingsrichtingen te identificeren teneinde de wachttijden voor vrachtwagenchauffeurs op de containerterminals in de haven van Antwerpen te reduceren. In nauwe samenspraak met havenspelers en diverse actoren die bij deze problematiek zijn betrokken, werden verschillende oplossingsrichtingen naar voor geschoven. Een eerste oplossingsrichting betreft de vooraanmelding voor vervoersondernemingen aan landzijde bij containerterminals en –depots in de haven van Antwerpen en daarbuiten. Dit systeem is gericht op de reductie van wachttijden door een betere spreiding van de aanmeldingen. De studie beschrijft de randvoorwaarden, de voor- en nadelen, de succesfactoren, de componenten, de werking en het implementatieplan van een centraal vooraanmeldplatform. Zowel de vervoersondernemingen als de terminaloperatoren zijn vragende partij voor de invoering hiervan, elk om eigen redenen en voordelen.
Opdrachten
3
In een tweede oplossingsrichting werden een aantal pistes geïdentificeerd waarbij enerzijds het creëren van een ontkoppelpunt, zoals een verzamelplaats voor containers in en/of buiten de haven, centraal staat, en anderzijds een selectieve verruiming van de openingstijden wordt overwogen.
Clusterwerking Uitbouw Logistieke Poort Limburg Naar aanleiding van de studie Logistieke Poort Limburg werd in het najaar 2007 het Logistiek Platform Limburg concreet in het leven geroepen. Hoofdobjectief is om het stappenplan uit te voeren van het gekozen logistiek doorbraakscenario. Daartoe werd een logistiek manager aangesteld. Er werden zes werkgroepen opgericht met telkens een trekker, de nodige support en een aantal leden. Deze werkgroepen zijn: • Innovatie & ICT • Opleiding-Kennis-Arbeidsmarkt • Bedrijventerreinen • Extended Gateway® • Spoor- en intermodaalvervoer & Infrastructuur • Wegvervoer & Infrastructuur Het VIL speelt hier een actieve rol als inbrenger van expertise. Met het Logistiek Platform Limburg als front office, worden bedrijven gesensibiliseerd voor clustering en bundeling van goederenstromen. Eens geïnteresseerden zijn geïdentificeerd, treedt het VIL op als facilitator voor het opzetten van samenwerkingsverbanden.
Contractonderzoek Portilog: logistieke opleidingen Eén van de troeven van Logistiek Vlaanderen is de beschikbaarheid van professionele kennis die toelaat de sector competitief uit te bouwen en meerwaarde te creëren onder de vorm van een gesofisticeerde informatiestroom of van toegevoegde waarde logistieke activiteiten. Een maatstaf voor deze kennis is de aanwezigheid van opleidingscentra en het aanbod van logistieke opleidingen. In dit kader onderzocht het VIL voor Portilog het aanbod van de logistieke opleidingen alsook de potentiële behoeften inzake havengebonden logistieke opleidingen bij de bedrijven.
29
Jaarverslag 2007
Vil © 2008
Het aanbod van opleidingsverstrekkers is groot. De opleidingsverstrekkers overlappen in doelpubliek maar omwille van verschillende ontstaansredenen wordt niet steeds dezelfde markt aangeboord. Samenwerking tussen opleidingsverstrekkers is vaak administratief. De belangrijkste meerwaarde van een opleidingsverstrekker uit de sector is de docent die uit de sector komt en praktijkervaring heeft. Een niet te onderschatten 20% van de meerwaarde ligt in het doelpubliek dat uit de sector komt en voor netwerkopportuniteiten zorgt. De tevredenheidenquête wijst uit dat de vaktechnische kennis van de docenten enerzijds en de avondformule van de cursussen anderzijds belangrijke succesfactoren zijn. Inhoudelijk wordt op vlak van douane, incoterms, ADR en gevaarlijke lading, maar ook op vlak van talen, een tekort in het aanbod vastgesteld.
Het management en human resources zijn bepalend in de keuze van de opleidingsverstrekker. De belangrijkste beslissingscriteria zijn gebaseerd op eigenschappen van de opleiding zoals inhoud en specificiteit van de cursus, de praktijkvoorbeelden verwerkt in cases en het cursusmateriaal. De specialisatie van de opleidingsverstrekker is tevens een doorslaggevend argument. Klassikaal onderwijs gecombineerd met interactie en praktijk is de geprefereerde lesvorm. Opleidingen op maat vormen eveneens een opportuniteit die werd opgegeven bij ongeveer de helft van de respondenten. De flexibiliteit van de opleidingen door middel van een modulaire opbouw en de aanpasbaarheid aan de wijzigende wetgeving en marktomgeving, is een belangrijke markteis. VIL-leden kunnen op de VIL-portal een overzicht vinden van de logistieke opleidingen die in Vlaanderen worden georganiseerd, en dit op operationeel, tactisch en strategisch niveau.
Multimodaal transport Vlaanderen beschikt vandaag over een goed uitgebouwde transportinfrastructuur. Een beter geïntegreerd multimodaal vervoersysteem is evenwel een essentiële component voor het blijven aanvoeren van de lijst van Europese logistieke topregio’s en voor de uitbouw van de Extended Gateway®. Daarom zal het VIL ook blijvend werk maken van studies die tot een betere afstemming en optimale benutting van de verschillende netwerken leiden.
Kennisopbouw ICT in wegtransport – stand van zaken De grote uitdaging van het wegtransport bestaat erin om simultaan de kosten te minimaliseren en een sterkere klantenbinding uit te bouwen. Informatie- en communicatietechnologie (ICT) kan hierbij een ondersteuning bieden. Voor een transportonderneming kunnen ICT toepassingen vooral toegevoegde waarde creëren bij de automatisering van de backoffice processen, het klantenmanagement en het beheer van de commerciële relaties, het vrachtmanagement en tenslotte het beheer van de vloot. De lage winstmarges in de sector weerhouden de transporteur er echter vaak van om in de innovatieve en dure systemen te investeren.
30
Een uitgebreide VIL enquête bij 117 transporteurs brengt klaarheid in de visie op en de status van het ICT-beleid in het wegtransport. Opmerkelijk is dat het vracht- en vlootmanagement, twee kerndomeinen van transportbedrijven, op het vlak van ICT vaak stiefmoederlijk behandeld worden. De backoffice processen zijn het sterkst geïnformatiseerd. Niet elk transportbedrijf heeft evenwel nood aan dezelfde ICT-ondersteuning. Afhankelijk van de vlootgrootte en de aangeboden logistieke diensten – focus op goederenstromen, focus op goederen- en informatiestromen of focus op toegevoegdewaardelogistiek – is een ander ICT profiel aangewezen. In samenspraak met de transportorganisaties SAV en Febetra en de verladersorganisatie OTM-Belgian Shippers Council werd voor elk type transporteur een ideaal ICT-profiel ontwikkeld en opgetekend in een toegankelijke publicatie (VIL-Series 2007.04).
ICT in de binnenvaart – stand van zaken Naar analogie met de studie in het wegtransport heeft het VIL in samenwerking met Promotie Binnenvaart Vlaanderen (PBV) een studie opgezet om de mogelijkheden van ICT applicaties in de schipperij in kaart te brengen, alsook de actuele status van toepassing. Zowel de optimalisatie van de eigen operaties, de ondersteuning van de nautische veiligheid als de communicatie met de wal en de integratie in de logistieke keten worden hierin opgenomen.
De relevante ICT-toepassingen worden, met hun basis en geavanceerde functionaliteiten, opgelijst en verwerkt in een gestructureerde vragenlijst. Ook hier is de doelstelling om een representatieve respons van een 100-tal spelers te behalen, waaronder binnenvaartondernemingen en bevrachters. Ook voor de binnenvaartsector wordt vervolgens een ICT-maturiteit opgetekend, wordt meer duidelijkheid gecreëerd in de noden vanuit de bevrachters- en verladerszijde, en worden de opportuniteiten en knelpunten voor de schipperij helder geformuleerd. Bovendien wordt een vergelijking gemaakt met de resultaten uit het studietraject ‘ICT in het wegvervoer’. De resultaten van het onderzoek worden verwacht in april 2008.
De Ecocombi – stand van zaken De ‘lange en zware vrachtwagen’ (LZV), ‘supertruck’ of ‘ecocombi’ is een actueel thema geworden in de transportwereld. Een LZV staat doorgaans voor een vrachtwagencombinatie met een maximale lengte van 25,25m en een maximaal gewicht van 60 ton. Diverse EU-lidstaten experimenteren met supertrucks. Een structurele invoering van deze LZV is evenwel nog niet mogelijk in Europa. Toch blijkt uit studies, simulaties en praktijkervaringen uit binnen- en buitenland dat de
Opdrachten
3
LZV’s kostenefficiëntere en milieuvriendelijkere transportoplossingen bieden dan de reguliere vrachtwagencombinaties. Bovendien neemt de LZV in verhouding minder ruimte in, wat positief is voor de congestiebeheersing. Inzake verkeersveiligheid lijkt er ook geen belemmering te zijn. Toch kan het geenszins de bedoeling zijn om trafiek van de alternatieve modi, binnenvaart en spoor, af te leiden. De overheid moet dan ook nauwgezet geschikte routes uittekenen waarlangs supertrucks mogen rijden. Tenslotte moet de federale minister van mobiliteit hiervoor de toelating geven. Het VIL maakte een Stand-van-Zakenstudie en pleit voor de piste van een beperkte praktijkproef voor België. In deze proef wordt een aantal LZV’s over een beperkt aantal trajecten toegelaten. Dit geeft ons land de mogelijkheid om de inzetbaarheid van supertrucks op het eigen wegennetwerk te testen. Bovendien kan aan de hand van metingen informatie rond kilometerbesparingen en emissies bekomen worden, waardoor de milieu- en mobiliteitseffecten beter kunnen worden ingeschat. Een extra pluspunt is dat het grote publiek geleidelijk kan wennen aan de grotere vrachtwagens.
Kwantificering multimodale goederenstromen Om inzicht te verwerven in de goederenstromen over de verschillende vervoersmodi heen, is een multimodaal goe-
31
Jaarverslag 2007
Vil © 2008
derenmodel zeer nuttig. Een dergelijk model werd in 2007 gefinaliseerd in regie van het Vlaams Verkeerscentrum. Opdrachthouder was het onderzoeksbureau TRITEL in samenwerking met Kessel und Partner. Een vierstapsmodel uit het personenvervoer werd omgebouwd tot een zesstapsmodel, miv een logistieke module. Het gaat om een strategisch model om beleidskeuzes of concrete maatregelen en infrastructuuropties te evalueren. Het is geenszins een economisch model of een optimalisatieinstrument. Het model wordt momenteel verder verfijnd en gevalideerd (Steunpunt Goederenstromen). Het VIL was lid van de projectstuurgroep en bracht de logistieke expertise in. Het multimodaal goederenmodel werd reeds gebruikt in de strategische, logistieke studies in de verschillende Vlaamse provincies (zie hoger). Een indicatie van goederenstromen op de belangrijkste infrastructuurassen in de betreffende provincie werd meegenomen in de logistieke strategiebepaling.
Inland terminals – stand van zaken Reeds jaar en dag worden er initiatieven genomen om gecombineerd of intermodaal vervoer te bevorderen. De terminal waar een overslag van de ene naar de andere vervoermodus mogelijk is, blijkt hier een cruciale schakel te zijn. Inland terminals zijn evenwel niet louter en alleen overslagpunten. Naast (tijdelijke) opslag vinden ook steeds meer waarde toevoegende activiteiten (VAL) plaats op de terminal. Het just-in-time beleveren van de eindklant vanop de terminal behoort tot deze waarde toevoegende activiteiten. De inland terminal fungeert steeds meer als een ontkoppelpunt tussen, vereenvoudigd gesteld, kosten- en milieu efficiënte, dikke stromen via het water of het spoor enerzijds en flexibele, tijdskritische, punctuele fijndistributie via de weg anderzijds. In die zin wordt de terminal ook een consolidatiepunt. Er moet gepleit worden voor een hiërarchie van terminals. Een beperkt aantal terminals fungeren dan als hub met rechtstreekse verbinding tot de gateways. Deze ‘primaire’ of hubterminals zetten samenwerkingsverbanden op met andere, nabijgelegen terminals, die dienst doen als lokale knopen of satellieten en zorgen voor een vlotte verbinding naar de hubterminal voor de distributie van inkomende goederen en de collectie van uitgaande goederen. De prestaties van een terminal moeten beoordeeld kunnen worden. Daartoe dienen eenduidig gedefinieerde parameters te worden opgesteld die moeten toelaten de
32
terminalwerking te beoordelen. De belangrijkste kwantitatieve parameters zijn de bezettingsgraad, de ruimteefficiëntie, de overslag per uur, de arbeidsproductiviteit, de evaluatie van het opslagterrein en de balans van containerstromen. De kwalitatieve parameters beschrijven de toegevoegde waarde activiteiten met inbegrip van Value Added Logistics (VAL). In de VAL-score zijn just-in-time levering en opslag, distributie van lege containers, vooren natransport, communicatie en informatiediensten en strippen en stuffen opgenomen. Via de waardetoevoegende activiteiten (VAL) op de inland terminals creëert men of faciliteert men een Extended Gateway® die adequater dan de traditionele gateway kan inspelen op de specifieke (logistieke) noden van de uiteindelijke klant. Rond de terminal wordt een logistieke hotspot uitgebouwd die aantrekkelijk is voor verdere logistieke investeringen. Dit alles maakt dat de terminal niet zozeer beschouwd moet worden als een kostenfactor ten gevolge van de (extra) overslaghandeling, maar eerder als een opportuniteit voor een betere service en een duurzamer logistiek oplossing voor de klanten in de logistieke keten. Terminals worden cruciale schakels in het multimodale netwerk en belangrijke knopen in de Extended Gateway® Vlaanderen.
Pilootprojecten Barge Shuttle – Gemeentelijk Havenbedrijf Antwerpen en Brabo De containerterminals in de haven van Antwerpen liggen sterk verspreid, zowel op linker- als op rechteroever. Naast het transport van containers over de weg worden momenteel door het huidige vletwerk (herpositioneren van containers) al containers via de binnenvaart herverdeeld tussen de terminals. Met de operationalisering van het Deurganckdok kan verwacht worden dat de problematiek van het containertransport zich scherper zal stellen en aanleiding zal geven tot ernstige congestie op de wegen. Daarnaast is het bestaande aanbod rond het herpositioneren van containers via het water voornamelijk gericht op de trafieken tussen de terminals en niet op de vraag van de industrie. Deze laatste genereert wellicht een additionele vraag naar containertransport. Bovendien bestaan er binnen het havengebied nog een aantal andere containerstromen waar een onderzoek naar herpositionering per barge zich opdringt. Mogelijkerwijze zou ook de aan- en afvoer van containers van/naar het
hinterland over de weg kunnen gecentraliseerd worden op een consolidatiecentrum vanwaar containers verder per barge naar de containerterminal worden vervoerd. Ruim voldoende mogelijkheden om, in samenwerking met het Gemeentelijk Havenbedrijf Antwerpen en met Brabo, de kansen van een regelmatige shuttledienst per barge in het havengebied verder te onderzoeken. Het identificeren van nieuwe potentiële stromen bleek echter minder evident. Nochtans is het concept enkel haalbaar mits het nodige volume. Het neerzetten van een positieve business case veronderstelde dan ook de overheveling van stromen die thans door de ‘vletters’ in het huidige vletwerk worden verwerkt. Gezien het (huidige) gebrek aan nieuw containervolume voor dit initiatief werd besloten het project (voorlopig) op te schorten.
Strategische studie Pijpleidingen Pijpleidingentransport als onmiskenbare en duurzame vervoerschakel uitbouwen en als competitief voordeel uitspelen ten einde de (petro)chemie in Vlaanderen/ België te verankeren en verder te ontwikkelen op langere termijn, vormde de centrale doelstelling van de strategische studie die door het Vlaamse Kabinet Economie, Essenscia Vlaanderen (Federatie van de chemische industrie) en Fetrapi (Belgische federatie van transporteurs door middel van Pipeline) aan het VIL werd toevertrouwd. De uitvoering van de studie gebeurde door Policy Research Corporation (PRC) onder leiding van het VIL. Tot op vandaag is pijpleidingentransport in het beleid, maar ook in het bedrijfsleven, onvoldoende erkend als een volwaardige transportmodus voor goederen. Beide partijen hebben hierin een verantwoordelijkheid. Voor de uitbouw van het pijpleidingennetwerk in de regio Vlaanderen, op nationaal niveau maar ook grensoverschrijdend, is het voor de overheid essentieel om de juiste randvoorwaarden te creëren. In de eerste plaats gaat het over het scheppen van duidelijkheid over de bevoegdheden inzake het transport door middel van pijpleidingen.
Opdrachten
3
Momenteel zijn de bevoegdheden verdeeld over te veel geledingen van de diverse overheden. Het meer in één hand leggen van deze bevoegdheden of minstens het aanduiden en erkennen van een centrale coördinator is een cruciale randvoorwaarde voor de slagkracht van een beleid rond pijpleidingen. Vervolgens gaat het over het maximaal op elkaar afgestemd samenwerken van de verschillende onderdelen binnen de overheid (federaal en regionaal). Tot slot betreft het een doorvoering van administratieve vereenvoudigingen door het aanpassen van procedures en wetgeving. Vereenvoudigingen die moeten leiden tot een kortere en betrouwbare doorlooptijd van de noodzakelijke procedures. Daarnaast zijn er een aantal regelingen zoals deze van de verleggingskosten, waarvoor aanpassingen noodzakelijk zijn. Ook is het belangrijk dat de marktactoren, in de eerste plaats in de (petro)chemische sector, gesensibiliseerd worden rond de opportuniteiten van het pijpleidingentransport. In de (petro)-chemische clusters (intra-cluster) en tussen deze clusters (inter-cluster) zijn wel degelijk modal shift mogelijkheden voor goederenstromen waarvoor pijpleidingentransport de meest geschikte vervoerwijze is. Extra opportuniteiten bieden zich aan wanneer pijpleidingen ingezet worden voor gedeeld gebruik en stromen dus gebundeld worden. Hiervoor moeten bedrijven evenwel kleur bekennen en bereid zijn tot samenwerking. Samen met PRC werkte het VIL een actieplan uit waarin drie strategische richtingen kunnen onderscheiden worden: het scheppen van de juiste randvoorwaarden vanuit de overheid, het identificeren en oplossen van missing links en het versterken van het ondersteunend beleid. Eind 2007 werd een Task Force Pijpleidingen opgericht voor de concrete uitwerking van het actieplan.
Doorbraakproject Containerkraanschip Bedrijven worden minder bereikbaar als gevolg van de toenemende congestie in het wegvervoer. Vervoer via de binnenwateren vormt in een aantal gevallen een waardevol alternatief. Voor sommige watergebonden bedrijven echter stelt zich echter het probleem dat zij niet over een kaai of een kraan beschikken voor de nodige overslag naar de binnenvaart. Bij een beperkte lading is investering ook geen optie. Een schip met een eigen containerkraan kan hiervoor een oplossing bieden. Het schip of ponton kan gezien worden als een varende structuur, die dienst doet als overslagkade tussen wal en schip of zelfs tussen twee schepen.
33
Jaarverslag 2007
34
Vil © 2008
Waterwegen en Zeekanaal NV (W&Z) en het VIL hebben in samenwerking met Buck Consultants International een haalbaarheidsstudie uitgevoerd voor het gebruik van een 1350 ton containerkraanschip op de Vlaamse waterwegen. Met een dergelijk schip kan meer dan 50% van de Vlaamse waterwegen bediend worden.
Er kan gesteld worden dat de goodwill naar het concept toe groot is. Vele verladers en operatoren zullen evenwel moeten investeren in infrastructuur en equipement (bv. chassis) om het laden en lossen van containers mogelijk te maken. Het tarief moet bovendien interessanter zijn dan wat vandaag wordt bekomen in het wegtransport.
Vooreerst werden bestaande Nederlandse ervaringen opgetekend en geanalyseerd. Daarna werd het marktbereik bepaald, waarbij ondermeer moet rekening gehouden worden met de lengte/breedte van sluizen en de doorvaarhoogte bij bruggen. Vervolgens werd een marktverkenning uitgevoerd om te peilen naar de bereidheid van logistieke spelers voor het gebruik van het kraanschip en het inventariseren van potentiële stromen. De haalbaarheid werd getoetst aan de hand van twee concrete cases: één op het Albertkanaal en één op het kanaal Bossuit-Kortrijk.
Gezien het concept slechts competitief kan zijn bij een voldoende groot volume, is bundelen van stromen essentieel voor het neerzetten van een positieve business case. Eind 2007 werd een kerngroep opgericht door Waterwegen en Zeekanaal NV om het business plan verder uit te tekenen en een proefvaart op te zetten. Het VIL is actief lid van deze kerngroep.
Opdrachten
3
Value added concepten & technologie Door hoogwaardige activiteiten met toegevoegde waarde in de logistieke keten aan te bieden kan de logistieke dienstverlener zich beter verankeren in de goederenstroom van de verlader. Hertekening van de logistieke stromen en invoering van nieuwe technologieën zijn belangrijke instrumenten bij het realiseren van deze meerwaarde. Technologie is overigens een sterke enabler bij het doorvoeren van innovatie. De beschikbaarheid en snelle evolutie van technologische vernieuwing werpt voortdurend nieuw licht op de haalbaarheid van logistieke concepten en verruimt de toepassingsmogelijkheden. Er is voor het VIL dan ook een rol weggelegd in het continu opvolgen van nieuwe technologische ontwikkelingen en het maken van de vertaalslag naar logistieke toepassingen.
tieel, de marktspelers, de koppeling van distributie- en retourstromen alsook de categorieën van verladers en de marktpositionering van logistieke spelers komen aan bod. Tevens wordt een praktische invulling gegeven aan de verschillende dimensies die belangrijk zijn bij de uitbouw van een service-offering voor retourlogistiek: processen, systemen, infrastructuur, vaardigheden, wetgeving, enz. Vervolgens worden deze dimensies meer concreet uitgewerkt voor vier speerpuntsectoren: Hitech/consumer Electronics, Automotive, FMCG/retail en Chemie/Petrochemie. De publicatie van de handleiding is voorzien voor juni 2008.
Kenniscreatie
RTLS – verkenning van technologieën en toepassingsdomeinen
Reverse Logistics als differentiatiestrategie voor logistieke dienstverleners
Met Real Time Location Systems (RTLS) kan de positie van objecten en personen in real time (reële tijd) en vanop afstand gevolgd worden binnen een afgebakend geografisch domein. De eerste RTLS-systemen kwamen in 1997 op de markt. Na een trage introductie kennen de verschillende technologieën nu een stijgend succes, ook in het Vlaamse en Nederlandse bedrijfsleven. Een aantal bedrijven hebben deze technologie al met succes geïmplementeerd, anderen bevinden zich nog in een experimenteel stadium.
Het belang van retourstromen alsook de aandacht die ‘best in class’ en vele ‘gemiddeld performante’ verladers hechten aan Product Life Cycle management, neemt toe. Het potentieel van retourlogistiek is aanzienlijk en zal de volgende jaren alleen nog maar toenemen. De karakteristieken van de retourstromen zijn echter wezenlijk verschillend van de stroomafwaartse distributiestromen. De handelingen binnen deze retour logistieke stromen vereisen specifieke processen, systemen en organisaties. Bovendien moeten specifieke metingen en regelgevingen te worden opgezet en gerespecteerd om ze ook correct en efficiënt uit te voeren. Gezien de specialisatiegraad van deze activiteiten en het feit dat retourlogistiek geen core business is voor verladers ligt hier een aanzienlijk potentieel voor logistieke dienstverleners. Deze kunnen zich begeven op de markt van de after sales offerings en meer concreet zich focussen op het management van de retourstromen van verladers in de breedste zin van de betekenis. Het VIL werkt aan een handleiding die enerzijds aantoont wat de mogelijkheden zijn op de retourmarkt en anderzijds duidelijk stelt welke strategische keuzes moeten gemaakt worden vooraleer de praktische uitwerking en opzet van een retouroffering door een logistieke dienstverlener kan gestart worden. Het business poten-
Het VIL is ervan overtuigd dat logistieke spelers die investeren in specifieke kennis betreffende retourlogistiek en hier de nodige organisatie voor uitbouwen de retourlogistieke markt van morgen zullen beheersen.
De grote verscheidenheid aan systemen maakt RTLS toepasbaar in nagenoeg elk domein en elke omgeving, een troef om de grote logistieke uitdagingen het hoofd te kunnen bieden. RTLS biedt op drie domeinen grote voordelen. Het heeft een kostenbesparend effect door de verhoogde efficiëntie en een beter assetbeheer. De opbrengsten nemen toe doordat een verbeterde klantenservice meer opportuniteiten creëert. De veiligheid verbetert, zowel voor het personeel dat zich niet meer tussen het rollend materieel moet begeven om objecten te zoeken, als voor de getagde items die beter beschermd zijn tegen diefstal. De bestaande implementaties zijn veelal nog closed loop, dit wil zeggen dat een systeem slechts binnen één bedrijf gebruikt wordt. Gewoonlijk volgen bedrijven de logistieke drager (pallets, containers of trailers) of de
35
Jaarverslag 2007
Vil © 2008
bewegingen van het rollend materieel (reach stackers, straddle carriers, heftrucks of trekkers) op. Enkel voor zeer waardevolle producten loont het om individuele items van een tag te voorzien. Er zijn ook open loop toepassingen mogelijk; dan werken meerdere sequentiële schakels in de logistieke keten met eenzelfde RTLS-systeem. Voorlopig worden deze toepassingen nog afgeremd doordat noodzakelijke afspraken over de inhoud van de uitgewisselde data en de verdeling van de kosten tussen de verschillende partners van de logistieke keten moeizaam verlopen. De uniformisering van standaarden en wetgevingen rond RTLS staat nog in de kinderschoenen. Op dit moment ontwikkelen verschillende normeringorganisaties eigen standaarden. Enkele voorbeelden: de ‘International Electrotechnical Commission en het American National Standards Institute’ (ANSI) stelden de ISO/IEC24730standaard op, maar het ANSI ontwikkelde ook de INCITS 371-standaarden. Bovendien werken verschillende gespecialiseerde beroepsorganisaties, zoals de International Air Transport Association, aan eigen standaarden en regelgevingen. Het feit dat wetten en regelgevingen momenteel van continent tot continent, en soms zelfs van land tot land verschillen, vormt een grote barrière voor de implementatie van open loop toepassingen. Uniformisering is nochtans belangrijk als meerdere partners in de logistieke keten nauw samenwerken. Ook de communicatie met bestaande bedrijfssoftwareapplicaties, zoals het ERP (Enterprise Resource Planning), het YMS (Yard Management System) of het FMS (Fleet Management System), is belangrijk voor een succesvolle RTLS-implementatie. Middleware, al dan niet in combinatie met of ingebed in een EAI (Enterprise Application Integration) maakt het vandaag mogelijk om de aandacht en de energie bij de implementatie toe te spitsen op de essentie, namelijk de processen, en veel minder op het bouwen van alle mogelijke interfaces. Het VIL bracht begin 2007 een handleiding uit die geïnteresseerde bedrijven wegwijs maakt in het grote aanbod van de verschillende beschikbare technologieën en de diverse logistieke toepassingsdomeinen uitdiept.
4PL - verkenning van de markt Er bestaat heel wat discussie over de juiste betekenis van het begrip 4PL (fourth party logistics provider). Het VIL definieert het als volgt: vanuit het perspectief van de klant ontwikkelt en implementeert de 4PL-provider een totaaloplossing voor het hele of een bepaald deel van het logistieke proces, dat hij vervolgens organiseert, beheert, visualiseert, continu optimaliseert en bijstuurt in geval van
36
veranderende marktomstandigheden en klantenwensen. Vervolgens staat hij in voor de selectie en de aansturing van de uitvoerende logistieke dienstverleners om steeds de beste prijs-kwaliteitverhouding te garanderen. Hij is dus asset-neutraal en beschikt zelf over een uitgebreide, up-to-date logistieke, technologische en managementkennis, expertise en vaardigheden of heeft er toegang toe via allianties. In 2006 werkte ongeveer 10% van de verladers met een 4PL-provider (Capgemini, 2006). Dit percentage steeg de laatste jaren langzaam en eenzelfde groei is ook voor de nabije toekomst te verwachten. Het 4PL-concept biedt toegevoegde waarde, vooral voor verladers met een complexe logistieke keten, grote volumes, hoge logistieke kosten en/of een groot aantal uitvoerende logistieke dienstverleners. De 4PL-provider vormt het enige logistieke contactpunt. Dit is een eerste voordeel van het 4PL-concept dat zorgt voor duidelijke verantwoordelijkheden en eenvoudig beheer van de logistieke partners. Daarnaast resulteert het geavanceerd informatiebeheer van een 4PL in een verbeterde visibiliteit doorheen de keten. De kostenverlaging ingevolge een geoptimaliseerde logistieke keten is ongetwijfeld een ander belangrijk voordeel. De extrakosten als vergoeding voor een 4PL en de interne weerstand tegen het 4PL-concept zijn ontegensprekelijk belangrijke nadelen. Ook het feit dat de verlader moet blijven investeren in strategische logistieke kennis om zijn onafhankelijkheid ten opzichte van de 4PL-provider te vrijwaren en de toegevoegde waarde van de 4PL-provider te kunnen inschatten speelt in het nadeel van het 4PL-concept. De verlader beschikt over twee hulpmiddelen om deze valkuilen te vermijden. Enerzijds, garandeert het aanstellen van een supply chain manager binnen de eigen onderneming dat strategische kennis van logistiek in huis blijft en veranderingstrajecten intern mogelijk worden gemaakt. Anderzijds, verzekert de verlader zich van de toegevoegde waarde van de 4PL-provider door zijn verloning (gedeeltelijk) te laten afhangen van de prestaties van de 4PL-provider (gain-sharing). Een verlader kan dus baat hebben bij het 4PL-concept indien de logistieke keten aan een aantal voorwaarden voldoet. De keuze van de 4PL is strategisch en moet bijgevolg weloverwogen genomen worden. Een goede interne begeleiding van het hele proces, van partnerkeuze over verbeteringstrajecten tot het beheer en de controle van de 4PL-provider als logistiek partner, is cruciaal. Zo kan een 4PL de logistieke keten op een hoger niveau tillen.
Secured Supply Chains Sinds de aanslagen van 11 september staat veiligheid in de logistieke keten bijzonder hoog op de internationale agenda. Europese overheden ontplooien heel wat security-initiatieven, zowel op vlak van wetgeving als op vlak van normering. Zo werd de status ‘Authorised Economic Operator ‘ (AEO) ingevoerd (zie hoger) die een doelgerichtere douanecontrole moet verzekeren op de niet gecertificeerde bedrijven en toeleveringsketens en bijdragen tot de realisatie van beveiligde ketens. Het logistieke voordeel van de AEO-status is dat gecertificeerde bedrijven de ‘green lane’ krijgen voor de goederen, wat betekent dat de goederenstromen geen douanecontroles moeten ondergaan en hierdoor dus ook niet kunnen vertraagd worden.
Opdrachten
3
Pilootprojecten RFID in de boekensector Het gebruik van RFID binnen de boekensector is vandaag vooral ingeburgerd bij de bibliotheken. Enkele ketens van boekhandels (zoals Selexyz in Nederland, Byblos in Spanje) startten ondertussen met enkele winkelpunten om RFID in te voeren. Ook Boek.be, als representatieve vereniging voor de Vlaamse boekensector, wenst na te gaan in welke mate er binnen de Vlaamse boekensector een draagvlak bestaat voor de invoering van RFID.
De verzekering van een beveiligde goederenstroom heeft uiteraard ook een fysische component. Een breed spectrum van technieken, zowel mechanisch als elektronisch, is beschikbaar voor de beveiliging van goederen. De keuze van de meest geschikte techniek is afhankelijk van de karakteristieken van de goederen alsook van deze van de supply chain. Het VIL is in 2007 gestart met een onderzoek hieromtrent en werkt aan een handleiding om bedrijven te begeleiden in de uitwerking van een ‘secured supply chain’. Er zal worden uitgegaan van de duidelijke probleemstellingen rond veiligheid in de logistieke keten op internationaal vlak. Deze zullen concreet worden vertaald naar bestaande potentiële knelpunten in de keten op vlak van veiligheid: haventerreinen, distributiecentra, transport, enz. Tevens zal een inventarisatie ter beschikking gesteld worden van het brede spectrum van mogelijke concepten en technologieën voor beveiliging. Zo kan bijvoorbeeld geopteerd worden voor het opvolgen van de goederen of van de infrastructuur. Verder dient een keuze gemaakt te worden in het technische aanbod, dat gaat van mechanische oplossingen (sloten, hekken of verzegelingen) tot meer gesofisticeerde elektronische uitvoeringen (e-seal, RFID, RTLS, radar, camera’s, enz). Uiteraard zal ook aandacht besteed worden aan bestaande standaarden betreffende supply chain security, waaronder ISPS, AEO, C-TPAT, ISO, enz. Ter illustratie zullen state-of-the-art cases worden beschreven die een concrete invulling geven in een specifieke bedrijfs- en ketencontext. Tenslotte zal het VIL een aanpak definiëren om bedrijven te begeleiden bij het opzetten van een ‘secured supply chain’. De publicatie van deze handleiding is gepland voor het najaar van 2008.
Hiertoe werd een bevraging georganiseerd bij bedrijven in elke schakel van de keten binnen de boekensector: uitgever/drukker/afwerker, distributeur, boekhandel en bibliotheek. Een aantal interessante bevindingen werden in een sectorbrede workshop met de verschillende spelers besproken. Voor de sector als geheel kunnen de grootste voordelen gerealiseerd worden als de tag bij de uitgever/drukker/ afwerker wordt aangebracht. De belangrijkste voordelen voor de uitgever bestaan in een betere informatievoorziening en (in wat mindere mate) in een verhoogde logistieke efficiëntie. Voor de distributeur en de boekhandel situeren de voordelen zich op het vlak van de logistieke efficiëntie (inslag, voorraadbeheer, uitslag) en een verbeterde service naar de klanten toe. De voordelen worden groter naarmate tagging gebeurt op het niveau pallet, colli of boek. Het belangrijkste aandachtspunt betreft de verdeling van de (tag)kosten over de schakels binnen de keten. Verder zijn er een aantal technische aandachtspunten. Zo wordt vandaag bij de bibliotheken hoofdzakelijk de HF-tag gebruikt, terwijl logistieke toepassingen richting UHF-technologie gaan.
37
Jaarverslag 2007
Vil © 2008
Als vervolgstap stelde het VIL voor om met specifieke spelers per schakel een concrete haalbaarheidsstudie uit te voeren. Hierbinnen dient dan zowel de technische als de economische haalbaarheid afgetoetst te worden, waarna een vertaalslag moet gebeuren naar de sector. Per schakel werden spelers bereid gevonden om deel te nemen aan dit traject, dat wordt opgestart begin 2008 en waarvan de resultaten voor de zomer zullen bekend zijn.
Brutex: Tracking & Tracing van textielrollen van ontvangst tot verzending Bru Textiles, een snel groeiende fabrikant van interieurtextiel uit Kontich (Antwerpen), levert wereldwijd stoffen aan verschillende groothandels en importeurs, verspreid over 80 landen. De distributie, gecentraliseerd in Kontich, staat jaarlijks in voor de behandeling van 500.000 rollen. Brutex heeft een businessmodel ontwikkeld, gebaseerd op een concept van vergaande ketenintegratie, met een zeer kostefficiënte logistiek. Door de expansieve groei wordt het bedrijf evenwel uitgedaagd om continu de logistieke processen verder te optimaliseren en te automatiseren. Ook de nieuwe mogelijkheden van RFID worden hierbij overwogen, zowel in de bestaande logistieke operaties als bij de realisatie van het geplande nieuwe DC. Het gebruik van RF-technologie in de logistieke processen beïnvloedt de efficiëntie ervan, en vertaalt zich in een kortere doorlooptijd en een verhoogde leverbetrouwbaarheid, wat de klantenservice van Bru Textiles sterk ten goede komt. De inbreng van de VIL-expertise op het vlak van RFIDkennis, logistiek en projectaanpak heeft Bru Textiles in staat gesteld de toepasbaarheid van de technologie te evalueren in een eigen logistieke omgeving. Aan de hand van een analyse van de huidige processen en knelpunten identificeerde het VIL de domeinen waar toepassing van RFID voor aanzienlijke verbetering kan instaan zoals accurate controle bij het verzenden en ontvangen van goederen. Ook in het kader van het nieuwe DC werden nieuwe RFID-ondersteunde processen uitgetekend. Op basis hiervan werkte het VIL samen met Bru Textiles enkele conceptuele testopstellingen en –scenario’s uit om de praktische werkbaarheid van RFID te onderzoeken. Veel aandacht ging uit naar parameters als leesafstand, -snelheid en –betrouwbaarheid en impact van de infrastructuur en het type goederen. Verder gaf het VIL ondersteuning bij de technologiekeuze. Mieloo & Alexander, een systeemintegrator actief in logistieke verbeteringsprocessen d.m.v. RFID, stond in voor de uitvoering van deze testscenario’s. Aan de hand van de testresultaten en onder toezicht van het VIL werd een beoordelingsrapport opgesteld om de
38
verdere investeringsbeslissingen van RFID-toepassingen binnen Bru Textiles te ondersteunen. De praktijktesten waren hoofdzakelijk gericht op het aantonen van de leesbaarheid van textielrollen, staalboeken en masters (referentiestof van elk nieuw artikel). De testen werden uitgevoerd met een RFID poort configuratie. Het bulklezen van textielrollen met een maximum van 40 rollen op een metalen drager is -met uitzondering van de lege kernen- voor 100 % leesbaar. Ook voor de staalboeken en masters werden leestesten uitgevoerd met een 100% leesbaarheid. Algemeen kan worden besloten dat er zich inzake leesbetrouwbaarheid geen enkele belemmering stelt voor het bulklezen bij de inbound en outbound processen alsook voor de interne opvolging van de textielrollen.
Polytra: container security en global container tracking & tracing Polytra is een internationale commissionair/expediteur, logistieke dienstverlener en douaneagent. Het bedrijf heeft haar logistieke dienstverlening georganiseerd rond vier divisies: Industrial, Projects & Engineering, Mining en International Logistics. Binnen de divisie Mining organiseert Polytra als expediteur het vervoer van hoogwaardige ertsen vanuit Afrika naar Europa. Vanuit de mijngebieden in Kongo verloopt de trafiek over land naar havens in Zuid-Afrika en Tanzania. Het vervoer gebeurt over de weg, via spoor, of via een combinatie hiervan. Tijdens het laden, de eventuele overslag of (mogelijks onverwachte) stops onderweg bestaat een belangrijk risico op ontvreemding van deze hoogwaardige ertsen/concentraten. Om dit risico in te perken werd nagegaan in hoeverre RFID/RTLS-technologie hier ondersteuning kan bieden. Het VIL analyseerde de huidige processen en knelpunten en werkte een RFID/RTLS concept uit waarvan tevens de technische haalbaarheid werd getoetst. De uitgewerkte oplossing leidt enerzijds tot een verminderd risico voor ontvreemding, en anderzijds tot een verbeterde beveiliging en opvolging van het vervoer. De ingeschatte logistieke kostenverhoging van 5 tot 10% wordt ruimschoots gecompenseerd door de lagere verzekeringskosten, de efficiëntere opvolging van het vervoer en de opportuniteiten voor nieuwe trafieken die specifieke beveiliging vragen.
Opdrachten
3
Partnerships In het sterk versnipperde logistieke landschap kunnen samenwerkingsverbanden een doorslaggevende rol spelen voor een toenemende competitiviteit van de deelnemende ondernemingen. Naast de reeds goed geïntegreerde partnerships met klanten en leveranciers, wil het VIL ook mee het pad effenen voor de zogenaamde horizontale samenwerkingsverbanden, waarin bedrijven op eenzelfde hoogte in de supply chain de krachten bundelen. In 2005 werden reeds mogelijke samenwerkingsverbanden bestudeerd tussen logistieke dienstverleners (Collaboratieve netwerken) alsook tussen verladende partijen met gemeenschappelijkheid in de inboundstromen (Ketenconsolidatie). In 2006 heeft het VIL een stappenplan uitgewerkt voor verladende partijen met synergiemogelijkheden in de outbound logistieke activiteiten: distributieconsolidatie.
Kennisopbouw Distributieconsolidatie Distributiecentra in Vlaanderen voelen vanuit de internationale bedrijfsomgeving een permanent stijgende druk tot voorraadverlaging en het opdrijven van de doorvoersnelheid. Tegelijk vragen klanten in de meeste sectoren steeds vaker om een maximale logistieke service met hogere leverfrequenties en kleinere ordervolumes. Dit verhoogt echter de fysieke distributiekosten wat in tijden van stijgende brandstofprijzen en milieubelastingen niet evident is. Bovendien worden in Europa jaarlijks al 75 miljard kilometer met lege vrachtwagens afgelegd. Deze situatie vormt de voedingsbodem voor horizontale samenwerking in de distributie. Door het aangaan van partnerships willen bedrijven vooral lege transporten vermijden en de dure uitlevering van ‘Less Than Full Truckload’ (LTL) ladingen efficiënter laten verlopen. Het gezamenlijk beschouwen van de outbound logistieke activiteiten leidt tot hoogfrequente leveringen van gemixte origine, gerealiseerd met een goede beladingsgraad. Bovendien kunnen voor de realisatie van maximale voordelen niet alleen transport-, maar ook magazijnactiviteiten gebundeld worden. Door de uitbreiding van het behandelde volume wordt hier ruimte gecreëerd voor verdere informatisering en professionalisering. Het initia-
tief hiertoe kan zowel door de verladers zelf als door een logistieke dienstverlener worden genomen. De publicatie van de handleiding voor het opzetten van samenwerkingsverbanden voor distributieconsolidatie zal plaats vinden in het voorjaar van 2008.
Pilootprojecten Container Terminal Network: Beringen, Genk, Luik en Stein Onder impuls van de Vlaamse Regering om de waterwegen aantrekkelijker te maken voor goederentransport werden de laatste jaren verschillende inlandhavens en terminals gebouwd die zich elk op hun manier ontwikkelen tot multimodale overslagcentra. Gezien de beperkte onderlinge afstand tussen de havens is concurrentie en dus prijsdruk op de geleverde diensten een realiteit. Ook het achterland en bijhorend cliënteel moeten gedeeld worden waardoor een aantal havens meestal kleinschalig blijven opereren. Niettegenstaande de hoge concurrentie is het contact en het overleg tussen een aantal havens zeer goed en wordt zelfs een structurele samenwerking overwogen. Het VIL bestudeerde een mogelijke samenwerking tussen de terminals Beringen – Genk – Luik en Stein, voor aan- en afvoer van containers van en naar de Antwerpse haven. In het kader van deze studie onderzocht het VIL welke mogelijkheden er bestaan tot gemeenschappelijk gebruik van schepen gekoppeld aan een centrale planning met een gemeenschappelijk ICT-systeem. Op basis van de huidige individuele containerstromen werden een aantal scenario’s ontworpen en geëvalueerd voor het traject naar Antwerpen. Uit de studie bleek duidelijk, dat al naargelang de scenario’s, een duidelijke kostenbesparing en serviceverhoging kan gerealiseerd worden voor de terminals Stein, Genk en Luik. Een vervolgtraject voor de studie dringt zich dan ook op. Naast de reeds vermelde directe voordelen, is het overduidelijk dat ook een aantal secundaire maar daarom niet minder belangrijke voordelen kunnen gerealiseerd worden zoals: • afspraken rond ‘time windows’ en beperking van wachttijden aan de zeeterminals, • vermindering van leegvaart en uitwisseling van lege containers,
39
Jaarverslag 2007
Vil © 2008
• bereidheid van rederijen tot de uitbouw van een stockdepot voor lege containers, • negotiatie van betere contracten door schaalvergroting.
Kimberly Clark: distributieconsolidatie Kimberly Clark is sinds zijn oprichting in 1972 één van de belangrijkste producenten van papiergebaseerde artikelen ter wereld geworden. Ongeveer 80% van de omzet in ons land bestaat uit keuken- en toiletpapier, volumineuze producten met een lage waardedensiteit die op logistiek gebied heel wat specifieke uitdagingen met zich meebrengen. De druk van de distributieketens in de richting van meer frequente aanleveringen, kleinere ordergroottes en lagere voorraden heeft geleid tot een stijging van de logistieke kosten aan de zijde van de leveranciers. Door samenwerking in het distributienetwerk kunnen leveranciers voldoen aan de hoge service-eisen van de klant en gelijktijdig de logistieke kosten verminderen. Consolidatie in de opslag en distributie van snel roterende consumentengoederen kan een aanzienlijke verbetering betekenen voor magazijn- en transportefficiëntie. Dit project had tot doel het potentieel van distributiesamenwerking te kwantificeren en te evalueren. Een andere FMCG producent met complementaire producten en grote overlap van de afzetmarkt werd geïdentificeerd. De bestaande distributiestromen van beide bedrijven werden geanalyseerd en de voordelen van dropconsolidatie werden uitvoerig berekend. Hieruit bleek al snel dat het mogelijk is de serviceverbetering (verhogen van de leverfrequentie) te financieren uit de kostenbesparing (synergievoordeel). Op basis hiervan overwogen beide partijen om naast het gezamenlijk transport ook synergieën in warehousing na te streven. Het VIL heeft dit project begeleid op basis van zijn algemene methodiek rond het opzetten van samenwerkingsverbanden. Een haalbaarheidsstudie heeft duidelijk het synergiepotentieel van dropconsolidatie aangetoond. Tegelijkertijd werd de ‘fit’ of samenhorigheid tussen de bedrijven getest en positief bevonden. Vervolgens kon vorm gegeven worden aan het samenwerkingsverband en konden de verladende partijen op zoek gaan naar een logistieke dienstverlener om het consolidatieplatform in de praktijk om te zetten. Daarnaast zijn de verladende partijen geïnteresseerd om het milieueffect van de consolidatie te kwantificeren. Dit ‘groene’ traject zal in 2008 worden opgestart.
Zeebrugse visveiling – het opzetten van een consolidatieplatform Het doel van dit project was om de mogelijkheden te onderzoeken van een consolidatieplatform voor verse producten in de Zeebrugse achterhaven, dit met het oog op de teruglopende quota in het Europees visserijwezen. De NV Zeebrugse Visveiling wil, in samenwerking met een aantal bedrijven, een optimale benuttig van de huidige beschikbare ruimte realiseren en mogelijke diversificatiepistes onderzoeken die een structurele groei en het creëren van toegevoegde waarde ondersteunen. Om mogelijke samenwerkingen en synergieën met de Zeebrugse Visveiling in kaart te brengen, bestudeerde het VIL ondermeer de transitvolumes via de Zeebrugse haven en het profiel van de aanverwante activiteiten van een aantal bedrijven in de Zeebrugse haven. Daarna werden een aantal potentiële businessmogelijkheden bestudeerd, die door een samenwerkingsmodel kunnen worden gerealiseerd. Uit deze studie zijn twee modellen voor de aanvoer en distributie van diepvriesproducten naar voor gekomen: een ‘handelsmodel’ en een ‘logistiek’ model. Vooral het handelsmodel bespeelt de unieke troeven en capaciteiten van de Zeebrugse Visveiling en de bedrijvencluster. De Zeebrugse Visveiling zal intern de twee opties verder evalueren en daarna een definitieve keuze maken
Regionaal Overslagcentrum Beerse De haalbaarheidsstudie voor de bouw en uitbating van een containeroverslagcentrum op het kanaal DesselSchoten heeft als doel om voor het vrachtvervoer over de weg van en naar de havens het alternatief van vervoer per binnenschip te overwegen. Het overslagcentrum impliceert ook de creatie van een samenwerkingsverband tussen de vier deelnemende bedrijven die elk een deel van het noodzakelijke volume en van de investeringen aanbrengen. Het VIL testte het voorgestelde samenwerkingsverband op compatibiliteit tussen de partners wat een eerste indicatie voor succes moest opleveren. Het VIL heeft ook een bedrijfseconomische evaluatie van het project gemaakt waarin werd aangetoond dat het oprichten van een gemeenschappelijk regionaal overslagcentrum voor containers economisch verantwoord was, welke de mogelijke multimodale trajecten waren en wat hierbij de mogelijke optimalisaties of beperkingen waren. De studie wijst uit dat multimodaal vervoer zelfs op korte afstanden een reëel concurrerend alternatief kan zijn voor wegtransport. Met de uitvoering van dit project
40
kunnen jaarlijks tot meer dan 20 miljoen tonkilometer naar de binnenvaart worden overgeheveld. De reductie van het zwaar transport langs de weg verbetert ook de leefbaarheid in de aangrenzende woongebieden in de gemeente Beerse.
ROC Beverdonk: gezamenlijke uitbating van een regionaal overslagcentrum De firma’s Groep Heylen (Herentals) en Kerkstoel 2000+ (Grobbendonk) hebben ter ondersteuning van de verdere groei het plan opgevat om samen een concessie aan te vragen op het industrieterrein van Beverdonk om gezamenlijk een multilogistiek regionaal overslagcentrum (ML-ROC) op te richten en uit te baten voor de overslag van container-, stukgoederen en bulk. Dit ML-ROC zou de draaischijf moeten worden van nieuwe activiteiten die beide bedrijven op het industrieterrein willen ontwikkelen. Om het potentieel van het ML-ROC ten volle te benutten zal het ook opengesteld worden voor derden zodat geïnteresseerde bedrijven uit de regio maximaal baat kunnen hebben voor de aan- en afvoer van hun goederen en grondstoffen via het kanaal. De VIL bijdrage bestond erin een concept uit te tekenen voor een samenwerkingsverband tussen beide bedrijven waardoor aan de eisen van de overheid met betrekking tot het rendement van het industrieterrein kon voldaan worden. De concessieaanvraag werd gunstig beoordeeld op basis van het voorgelegde concept. In een eerste fase zullen beide bedrijven zich focussen op nieuwe activiteiten in hun ‘core business’. Een gezamenlijke commerciële aanpak via een nog op te zetten structuur zal borg staan voor de ontwikkeling van diverse activiteiten voor derden zoals de behandeling en tijdelijke opslag van zowel containers als stukgoederen en bulk. Ook bedrijven uit de regio zullen aansluiting kunnen vinden op dit multimodale knooppunt. Het ML-ROC zal hierdoor tevens als interessante achterlandlocatie voor de zeehavens fungeren en op die manier een belangrijke bijdrage leveren in het multi-logistieke netwerk van Vlaanderen.
Clusterwerking Via de clusterwerking rond duurzame logistiek op nieuwe en bestaande bedrijventerreinen in Vlaanderen krijgt het Extended Gateway® concept een concrete invulling. De clusterwerking heeft als doelstelling bedrijven te sen-
Opdrachten
3
sibiliseren om gezamenlijk initiatieven te ontwikkelen met het oog op een verhoogde competitiviteit van hun logistieke operaties. Hoewel het hierbij eveneens kan gaan om een gemeenschappelijke problematiek van individuele spelers, betreft het in de praktijk veelal het clusteren van logistieke activiteiten met het oog op synergie of complementariteit. Samenwerken is in dergelijke clusters een noodzakelijke voorwaarde. Het is dan ook in de pijler ‘Partnerships’ dat de meeste clusters kunnen worden ondergebracht.
Duurzame logistiek voor bedrijventerreinen Door het aanmoedigen en begeleiden van de bundeling van goederenstromen, maar ook andere vormen van samenwerking zoals aankoop- en voorraadpooling, en samenwerking op het vlak van infrastructuur en diensten, streeft het VIL ernaar om de economische groei en dus een toename van goederenstromen ten dele los te koppelen van bijkomende maatschappelijke hinder veroorzaakt door de logistiek. Bovendien biedt de clustering van activiteiten een duurzamere invulling van ruimtegebruik, mobiliteit en arbeidscreatie. Een potentiële doelgroep voor de realisatie van dit concept wordt gevormd door bedrijven op eenzelfde bedrijventerrein. Het opzetten van horizontale logistieke samenwerkingsverbanden kan hier aanleiding geven tot een breed spectrum van synergieën. Bij deze aanpak wordt concreet verder gewerkt op de samenwerkingsmodellen en tools die in de kennisopbouw van diverse pijlers zijn ontwikkeld: gezamenlijke inboundstromen, distributieconsolidatie, synergieën in de retourlogistiek, enz. Het is één van de kerntaken van het VIL om de bedrijven te begeleiden om een dergelijke samenwerking op de sporen te zetten. De innovatieve ideeën en concepten rond samenwerking en bundeling van goederenstromen dienen een win-win situatie te creëren voor alle betrokken partijen, met inbegrip van de logistieke dienstverleners. In de tweede jaarhelft van 2007 werd in de provincie Oost-Vlaanderen en in de regio Turnhout de clusterwerking opgestart om, met de steun van de respectievelijke provincies en POM’s, logistieke samenwerkingsverbanden op te zetten tussen de bedrijven en KMO’s met het oog op het streven naar een duurzaam bedrijventerrein. De partners in deze projecten willen hiermee de basis leggen voor de implementatie van permanente begeleidingsprojecten inzake verduurzaming van logistiek en distributie en wensen de methodiek en de resultaten ervan als model te gebruiken voor andere bedrijventerreinen binnen de logistieke hot spots die uit de strategische studies zullen blijken.
41
Jaarverslag 2007
Vil © 2008
Clustering binnen de healthcare sector Naar aanleiding van een aantal signalen uit de markt werd door het VIL nagegaan in welke mate en bij welke specifieke bedrijven er een draagvlak bestaat rond logistieke samenwerking binnen de farmaceutische en de medische sector. In eerste instantie werd een infosessie georganiseerd rond de topic ‘collaborative logistics’. Hieruit bleek, en werd bevestigd, dat er duidelijke concrete samenwerkingsopportuniteiten binnen de sector aanwezig zijn, zoals bijvoorbeeld: distributie naar hospitalen (tot in de operatiekwartieren), distributie naar apothekers, shared cross-docking, luchtvrachtconsolidatie, consolidatie en optimalisatie van Europese FTL/LTL stromen,… Om dit verder vorm en invulling te geven werd vervolgens een meer gedetailleerde bevraging gedaan bij specifiek geïnteresseerde bedrijven. Hierbij werden knelpunten en opportuniteiten geïnventariseerd en werden (op geconsolideerd niveau) transportstromen met mekaar vergeleken op het vlak van overlappingen.
De resultaten hiervan werden in een workshop besproken, hetgeen resulteerde in de concretisering en een concreet draagvlak voor twee samenwerkingsprojecten: • Samenwerking rond Europese transportstromen, zowel over land als via luchtvracht. • Samenwerking op het vlak van distributie (transport) naar hospitalen. Medio 2008 worden deze pilootprojecten opgestart.
Overige Clusters Naast de regionale clusterwerking ‘Bedrijventerreinen’ en de sectoriële clusterwerking ‘Healthcare’ heeft het VIL ook initiatieven ontwikkeld voor het opstarten van diverse andere clusters. Het RF-project Boek.be (zie hoger) is een verderzetting van een sectoriële clustering in de boekensector.
Promotie Het is vast en zeker een veelgehoord cliché maar we kunnen het niet genoeg herhalen: op logistiek vlak heeft Vlaanderen bijzonder sterke troeven in huis. Met een uitzonderlijke geografische ligging midden in het hart van het Europese economische centrum en een uitgebreide en performante infrastructuur van wegen, zeehavens, binnenvaart, short sea shipping en luchtvaart naast een hoge kwaliteit van arbeid en een relatief lage grondprijs zijn de troeven quasi ongeëvenaard. Het pijnpunt is en blijft dat Vlaanderen zijn charmes op logistiek vlak niet genoeg promoot om buitenlandse investeerders aan te trekken. Cijfermatig evolueert het aantal positief afgeronde investeringsdossiers in de goede richting maar de perceptie van “tweede keuze” blijft een hinderpaal. Gelukkig zijn we erin geslaagd om stilaan onze positionering duidelijker over te brengen in binnen- en buitenland via het concept van de “Extended
42
Gateway® ”. Dit concept wordt uitvoerig omschreven in dit jaarverslag en het kan niet genoeg herhaald worden dat dit vernieuwend logistiek verhaal een sterke basis vormt om buitenlandse investeringen naar Vlaanderen te halen. Vele potentiële investeerders kijken immers verder dan het traditionele “gateway” argument en wensen ook meer en meer vlotte hinterlandconnecties aan een lage totale logistieke kost. Met andere woorden dankzij het “Extended Gateway® ” concept wekken we interesse en brengen mensen op innovatieve ideeën. Naast de klassieke kerncompetenties en know how van de Vlaamse logistieke sector promoten we nu meer en meer een innovatief verhaal waar buitenlandse verladers en dienstverleners een competitief voordeel herkennen met directe invloed op hun kwantitatieve en kwalitatieve resultaten.
Opdrachten
3
Convenant met FIT Zoals gestipuleerd in het convenant met FIT was het VIL duidelijk herkenbaar betrokken in het begeleiden van individuele investeringsdossiers evenals in het ondersteunen en zelfs organiseren van economische missies naar het buitenland. Wat we ook geleerd hebben is dat de commerciële gewoontes en gebruiken in diverse delen van de wereld een verschillend impact hebben op de effectiviteit en efficiëntie van seminaries en events. Vooral de lokale netwerken en partners van het FIT spelen een belangrijke rol in het succesvol afronden van buitenlandse investeringsseminaries. In de USA bijvoorbeeld zullen we in de toekomst eerder opteren voor meer gefocuste en kleinschalige roadshows omdat potentiële investeerders daar opteren voor specifieke customised oplossingen in plaats van generieke informatieve presentaties.
er een uitgebreide missie naar Indië met seminaries en bezoeken in Mumbai, Pune en Chennai. In Chennai was België en meer specifiek Vlaanderen de keynote spreker op het tweejaarlijks logistiek congres, een hoogmis voor de logistieke sector in Indië. Eveneens werd het MOU tussen het VIL en Confederation of Indian Industries (CII) hernieuwd en waren er belangrijke samenwerkingsakkoorden met als hoofdrolspelers de Belgische Douane & Accijnzen, De Haven van Zeebrugge en Brussels Airport. Met andere woorden de gezamenlijke VIL/FIT missies bieden zonder twijfel een belangrijke economische hefboom aan een ruime waaier van logistieke actoren. Overigens werd in Indië afgesproken met CII dat er in 2008 een tegenbezoek zou georganiseerd worden aan Vlaanderen om een delegatie van Indische bedrijven kennis te laten maken met logistieke bedrijven en competenties in onze regio.
Daarom vonden in 2007 slechts twee succesvolle missies plaats: in juni bezochten we China met seminaries in Tianjin, Shenzhen en Shanghai. In september was
43
Jaarverslag 2007
Vil © 2008
Vlaams Logistiek Platform De taken van het VLP werden in 2007 afgerond met de productie van een gemeenschappelijke PowerPoint presentatie rond de troeven van Vlaanderen naast de realisatie van een promotionele film die door alle actoren kan gebruikt worden in acht talen. Intussen zijn er binnen het Flanders Logistics project van de Vlaamse Regering (in het kader van het thema “Vlaanderen in Actie”) andere initiatieven ontstaan en
ontwikkeld die de promotie en verdere samenwerking tussen logistieke actoren moet bevorderen. Een belangrijk initiatief is hier Flanders Port Area waar tal van deelnemers van het originele VLP elkaar hebben gevonden. Om versnippering van krachten te vermijden hebben we dan ook geoordeeld dat het VLP geen additionele toegevoegde waarde meer kon leveren en daarom heeft het VIL zijn volle steun en participatie gegeven aan FPA.
Nazorg en beleidsondersteuning Om een vinger aan de logistieke pols te houden blijft het VIL op regelmatige basis contacten onderhouden met zijn leden en potentiële leden. De grote uitdaging blijft om een sector waar individuele belangen vaak voorrang krijgen op collectieve initiatieven te overtuigen dat er tal van domeinen bestaan waar samenwerken wel degelijk kan leiden naar win-win situaties. Vaak is er een gebrek aan kennis en inzicht om de toegevoegde waarde van collaboratie tussen actoren te herkennen. Naast een excellente operationele dienstverlening zullen de logistieke spelers in Vlaanderen echter moeten leren denken en handelen in termen van lange(re) termijn strategie.
44
De actieve VIL betrokkenheid in tal van werkgroepen, discussiefora en stuurgroepen op diverse niveaus levert stilaan positieve vruchten af. In alle Vlaamse provincies groeien logistieke initiatieven en actieplannen om de logistieke sector regionaal verder te steunen en te ontwikkelen. Bij virtueel elk initiatief in logistiek Vlaanderen is er een structurele en actieve betrokkenheid van het VIL. Ook met Logistics in Wallonia, onze Waalse evenknie, worden constructieve contacten onderhouden.
Opdrachten
3
Nevenopdrachten Naast de twee hoofdopdrachten kan het VIL nog een aantal realisaties binnen haar nevenopdrachten voorleggen voor 2007.
VIL-Mail De VIL-Mail is de nieuwsbrief van het VIL. In 2007 waren er vijf uitgaven van de VIL-Mail, elke twee maanden met uitzondering van de vakantiemaanden. De VIL-leden ontvangen een papieren versie van de nieuwsbrief; iedereen kan via de website intekenen op de elektronische versie. De VIL-Mail telt 4 bladzijden met rubrieken over het lopend onderzoek, de promotieactiviteiten, nieuws en weetjes en een column van de algemeen directeur.
VIL-Flash Deze extra nieuwsbrief is uitsluitend voor onze leden bestemd. De bedoeling van deze mailing is dat onze leden zich sterker betrokken zijn bij het VIL. De VIL-Flash heft in geen geval de nieuwsbrief op, maar wil leden wat extra informatie bieden en wordt, wanneer er voldoende informatie beschikbaar is, via mail naar de
VIL-leden gestuurd. De informatie die in de VIL-Flash aan het bod komt, verschijnt niet in de VIL-nieuwsbrief. VIL themacafés, mededelingen, … zijn mogelijke onderwerpen die aan bod kunnen komen in deze korte flashes.
VIL-Website en VIL-Portal Het VIL heeft er voor gekozen om van meet af aan haar website uit te bouwen tot een belangrijk communicatiekanaal. Een onderscheid werd gemaakt tussen de publieke website en de portal. De publieke website (www.vil.be) is voor iedereen toegankelijk en bevat algemene informatie over het VIL, de research, de promotie, informatie over het lidmaatschap, een webshop, contactinformatie en eventuele vacatures binnen het VIL. (dit is niet meer het geval/info werd niet up to date gehouden en was te sterk verouderd).
Ook kunnen enquêtes van lopende onderzoeken interactief ingevuld worden. In een aantalgevallen ontvangt een bedrijf dat deelneemt aan een vragenlijst een geïndividualiseerd rapport met de bedrijfsresultaten vergeleken met de volledige of een deel van de steekproef. In elk geval ontvangt het deelnemend bedrijf een rapport met de onderzoeksresultaten, over het algemeen gekoppeld met een uitnodiging voor het event waarop deze resultaten worden voorgesteld.
45
Jaarverslag 2007
Vil © 2008
Uit de statistieken van 2007 blijkt dat de ledenpagina, die een overzicht van alle VIL-leden biedt, het meest geraadpleegd wordt door de websitebezoekers. In 2007 registreerde de VIL-website 46315 bezoeken, waarvan 31472 unieke bezoekers. In het totaal werden 139.176 pagina’s van de website geconsulteerd wat resulteerde in 1.304.705 hits op www.vil.be. Ten opzichte van 2006 houdt dit een stijging met 5,5 % van het websiteverkeer in.
bezochte pagina’s per maand
grafiek 1
Het aantal bezoeken per maand in 2007 Pagina's 6.000
5.000
4.000
3.000
2.000
1.000
0 jan
feb
maa
april
mei
juni
De VIL-Portal is een beveiligde website toegankelijk vanop de publieke website, weliswaar enkel met paswoord en login. De gebruikte portaaltechnologie behoort wellicht tot één van de meest geavanceerde in zijn soort op dit ogenblik. De VIL-Portal dekt verschillende functionaliteiten af. Vooreerst heeft elk VIL-lid toegang tot de kennisbibliotheek met studies, rapporten en alle VILpublicaties. Daarnaast beschikt de portaalbezoeker over
46
juli
aug
sept
okt
nov
dec
maand
een zeer gedetailleerd en uitgebreid overzicht van alle logistieke opleidingen in Vlaanderen, voor alle niveaus in het bedrijf. Het VIL heeft ook in 2007 een aantal interessante rapporten en studies aangekocht en via de VILPortal gratis ter beschikking gesteld van de leden. De VIL-Portal is sterk gericht op interactie met de bezoeker. Alle projecten hebben een projectkamer op
de VIL-Portal waar alle betrokkenen hun documenten en informatie met elkaar kunnen uitwisselen in een afgeschermde en beveiligde omgeving.
Opdrachten
3
Ook het Vlaams Logistiek Kennisplatform (VLOK) beschikt voor haar interne communicatie over een gereserveerde ruimte op de VIL-Portal.
Relatiebeheer en netwerking Beheer van de contacten Uit het overzicht van de meetings en events (zie verder) is duidelijk af te leiden dat de permanente contacten met de sector hoog op de agenda staan. De focus ligt hierbij nog steeds op bedrijven en organisaties actief in Vlaanderen, de primaire doelgroep van het VIL. In het overgrote deel van de gevallen zijn het contacten in de vorm van bilaterale gesprekken met de actoren en presentaties door VIL-medewerkers. Door de indienstneming van een Account Manager Research halverwege 2005 zijn deze contacten nog geïntensifieerd. Voor relatiebeheer wordt dagdagelijks een volwaardig CRM-systeem gebruikt. Dit maakt het mogelijk om een nauwkeurige opvolging te doen van alle activiteiten, events, bezoeken, projecten, accounts en contactpersonen. Dit CRM-systeem is vandaag de informatieruggengraat voor het VIL en wordt voortdurend uitgebreid. In 2007 werd het lidmaatschap uitgebreid met bijkomende voordelen, zoals de VIL-Flash en het VIL-Themacafé, beiden voorbehouden aan de leden.
Internationaal netwerk Ook het internationale netwerk werd onderhouden. De nodige aandacht werd besteed aan de bestaande partners, waaronder Logistics in Wallonia en het CIIIL (Confederation of Indian Industries - Institute for Logistics).
Vlaams Logistiek Kenniscentrum In 2005 heeft het VIL met de steun van het IWT het VLOK (Vlaams Logistiek Kenniscentrum) opgestart als een virtueel kenniscentrum voor de Logistiek met als partners alle publieke onderzoeksinstellingen die een werkelijke bijdrage leveren tot de creatie van basiskennis op logis-
tiek vlak in Vlaanderen, in het bijzonder universitaire vakgroepen of afdelingen, departementen van hogescholen, de steunpunten en de onderzoeksinstellingen zoals IMEC, IBBT, VIM, ... De logistieke ondersteuning van dit platform gebeurt vanuit het VIL. De inhoudelijke aansturing van dit platform gebeurt in samenspraak tussen het VIL en IWT, onder voorzitterschap van het VIL. De doelstellingen van het VLOK zijn: • De opbouw van up-to-date beschikbare interfaces tot de beschikbare publieke logistieke kennis en expertise; • De inventarisatie van de kennis en expertise van de betrokken partijen, met oog op het nastreven van synergie en complementariteit; • De beschikbare expertise beter ontsluiten voor de Vlaamse economische actoren, waarbij het VIL zijn brugfunctie tussen onderzoek, innovatie en bedrijven optimaal kan vervullen. Het VLOK heeft de volgende opdrachten: • Onderlinge afstemming in de definiëring van de eigen onderzoekstopics- en domeinen, in het bijzonder met betrekking tot thesiswerk en doctoraatsonderzoek; • Opzetten van gemeenschappelijke projectwerking tussen kennisinstellingen, al dan niet in samenwerking met bedrijven, in het bijzonder met introductie binnen het SBO-programma, resp. TETRA-fonds, resp. VIS-collectief onderzoek; • Metalearning, in het bijzonder door het verwerken van de huidige trends in logistiek basisonderzoek, tot trendwatching en visionaire projecten; • Opzetten van samenwerkingsprojecten waarbij de ontsluiting van de opgebouwde kennis naar de doelgroep van gebruikers wordt gefaciliteerd. In 2007 werden geen vergaderingen van het VLOK georganiseerd. Voor 2008 is een evaluatie van het VLOK in haar huidig opzet aan de orde.
47
4
Organisatiestructuur
Organisatiestructuur
4
Organisatiestructuur VIL structuur
Figuur 5
Algemene vergadering Evaluatie
Wetenschappelijke Adviesraad
Raad Van Bestuur
Beleidsraad
Extern Advies
Strategie en beleid
Beleidsadvies
Directiecomité Algemeen Directeur Directeur Research
Directeur Bus. Development
Alex Van Breedam
Krist’l Krols
Solutions Implementation Mgr.
Francis Rome
Account Manager Research
Hugo Van Caekenberghe
Office Management
Stephane Van den Keybus
Rudi Bonneux
Eva Van Marcke
Research Manager Bart Vannieuwenhuyse
Deeltijds Content Manager Helen De Wachter
Marketing Assistant Ine Bouly
FIT Promotie
Experts Sven Verstrepen
Luc Pleysier
Liesbet De Munck
Helen De Wachter
Kris Neyens
49
Jaarverslag 2007
Vil © 2008
Operationele structuur Het VIL wordt operationeel geleid door een directiecomité onder leiding van de Algemeen Directeur en bijgestaan door de Directeur Research en de Directeur Business Development.
In 2007 werden geen ingrijpende veranderingen doorgevoerd in de organisatiestructuur van het VIL.
Raad van Bestuur De vereniging wordt beheerd door een Raad van Bestuur bestaande uit twaalf bestuurders en verschillende overheidswaarnemers. Vier bestuurders worden voorgedragen door de leden/bedrijven, vier door de leden/kennisinstellingen en vier worden aangeduid door de Vlaamse Regering. Van de vier overheidsbestuurders wordt er één voorgedragen door Flanders Investment and Trade (FIT) en één voorgedragen door de minister bevoegd voor mobiliteit en openbare werken. Voor de kennisinstellingen: • Prof. Dr. Dirk Cattrysse (Katholieke Universiteit Leuven) • Prof. Dr. Gerrit Janssens (Universiteit Hasselt) • Prof. Dr. Ann Vereecke (Vlerick Leuven Gent Management School), ondervoorzitter • Prof. Dr. Willy Winkelmans (Universiteit Antwerpen, ITMMA)
50
Voor de bedrijven: • Dhr. Dirk Lannoo (Katoen natie), • Dhr. Ivo Marechal (Groep H.Essers) • Dhr. Erik Vande Paer (Gheys Transport) • Dhr. Danny Van Himste (DHL), voorzitter Voor de Vlaamse Regering: • Mevr. Leen Christiaens (Kabinet Minister-President) • Mevr. Veerle Huygens (FIT), ontslagnemend in 2007 • Dhr. Antoon Soete (Kabinet Economie) • Mevr. Angeline Van Den Rijsse (Kabinet Mobiliteit) Waarnemer voor de overheid: • Dhr. Bernard De Potter (Agentschap Economie) • Dhr. Ruben Lecock (Kabinet Economie en Innovatie) • Dhr. Gilles Vandorpe (Unizo) • Dhr. Filip Van Isacker (IWT)
Organisatiestructuur
4
Algemene Vergadering De Algemene Vergadering wordt samengesteld uit alle statutaire leden en de overheidswaarnemers uit de Raad van Bestuur. Naast de statutaire leden hebben ook de bestuurders en de Algemene Directeur het recht de Algemene Vergaderingen bij te wonen, uiteraard slechts met raadgevende stem.
Op de Algemene Vergadering van 5 mei 2007 waren 28 stemgerechtigde statutaire leden aanwezig of bij volmacht vertegenwoordigd. In totaal waren er 92 aanwezigen op het aansluitende ledenevent.
Bedrijfsraad Na de tussentijdse evaluatie in 2006 werd een addendum aan het huidige convenant met het VIL gemaakt. Daarin werd het VIL geadviseerd om een Bedrijfsraad en een Wetenschappelijke Adviesraad in het leven te roepen. Beide raden zouden de vroegere Adviesraad en Beleidsraad vervangen. Om inhoudelijke discussies te faciliteren laat de Raad van Bestuur zich flankeren door een Bedrijfsraad. De Bedrijfsraad is samengesteld uit vertegenwoordigers van bedrijven actief in de logistiek, met een duidelijk overwicht van statutaire leden en KMO’s, zoals vermeld in het addendum aan het convenant. Functies van de Bedrijfsraad: • Voorstellen van onderwerpen/actoren voor de researchactiviteiten (risico- en pilootprojecten, kennisontwikkeling) • Uitbrengen van niet-bindend advies voor de Raad van Bestuur
De leden worden verkozen door de Raad van Bestuur. De Raad van Bestuur kan beslissen om de leden te ontslaan. Elk lid kan zelf ontslag nemen. De Bedrijfsraad komt tweemaal per jaar samen en wordt voorgezeten door de Voorzitter van de Raad van Bestuur in aanwezigheid van de Algemeen Directeur. De Voorzitter of Algemeen Directeur rapporteert de aanbevelingen van de Bedrijfsraad aan de Raad van Bestuur. De Raad van Bestuur blijft echter autonoom in het nemen van zijn beslissingen, weliswaar rekening houdend met de adviezen van de Bedrijfsraad, zonder er evenwel op enigerlei wijze door gebonden te zijn. De eerste vergadering heeft plaatsgevonden op 18 december 2007. De Bedrijfsraad heeft zich gebogen over de onderzoeksagenda en meer algemeen ook over de strategie van het VIL.
De samenstelling van de bedrijfsraad is als volgt: • Dhr. Marc Huybrechts, ART • Dhr. Willy Van Loon, Van Loon Transport • Dhr. Jos Dewael, ODTH • Dhr. Gert Snel , G. Snel • Dhr. Patrick De Keersmaecker, Hessenatie Logistics • Dhr. Luc Driessen, Ewals Cargo Care • Dhr. Vincent Kerkstoel, Kerkstoel • Dhr. Luc Hooybergs, Nike • Dhr. Jef Van Doorslaer, Cushman & Wakefield • Dhr. Walter Mastelinck, Transics
51
Jaarverslag 2007
Vil © 2008
Wetenschappelijke Adviesraad Het objectief van de Wetenschappelijke Adviesraad is in de eerste plaats een evaluatie van de VIL-onderzoeksagenda door academici met een internationale reputatie op gebied van logistiek. Daarnaast is het eveneens de bedoeling om een kruisbestuiving van ideeën op gang te brengen. Het is niet uitgesloten dat dit zelfs aanleiding geeft tot een Europees samenwerkingsplatform tussen competentiepolen en kennisinstellingen voor de logistiek. Pan-Europese projecten bijvoorbeeld rond benchmarking en samenwerking kunnen op die manier geïnitieerd worden. De Wetenschappelijke Adviesraad van het VIL is samengesteld uit internationale experts, bij voorkeur uit regio’s die zich, net zoals Vlaanderen, op het internationale logistieke voorplan bewegen. • Dr. Robert De Souza, CEO, The Logistics Institute Asia-Pacific, Singapore en Georgia Institute for Technology • Dr. Cees Ruigrock, Adjunct-directeur van TNO-Inro en hoogleraar aan het CentER, Universiteit Tilburg • Dr. Luk Van Wassenhove, hoogleraar INSEAD De leden worden verkozen door de Raad van Bestuur. De Raad van Bestuur kan beslissen om de leden te ontslaan. Elk lid kan zelf ontslag nemen.
52
De Wetenschappelijke Adviesraad komt één maal per jaar samen en wordt voorgezeten door de Voorzitter van de Raad van Bestuur in aanwezigheid van de Directeur Research. De Voorzitter kan zich laten vertegenwoordigen door de Algemeen Directeur. De Voorzitter of Algemeen Directeur rapporteert de aanbevelingen van de Wetenschappelijke Adviesraad aan de Raad van Bestuur. De Raad van Bestuur blijft echter autonoom in het nemen van zijn beslissingen, weliswaar rekening houdend met de adviezen van de Wetenschappelijke Adviesraad, zonder er evenwel op enigerlei wijze door gebonden te zijn. De eerste vergadering vond plaats op 10 december 2007. De Wetenschappelijke Adviesraad heeft advies uitgebracht over de onderzoeksagenda en de toekomstige strategische positionering van het VIL.
Organisatiestructuur
4
53
5
Cijfers 2007
Cijfers 2007
5
Verkorte balans en resultatenrekening VERKORTE BALANS 2007 TABEL 3
ACTIVA PASSIVA VASTE ACTIVA Installaties; machines en uitrusting Meubilair en rollend materieel Overige materiële vaste activa Borgtochten betaald in contanten
250.166,54 € Schulden op ten hoogste één jaar 1.975.927,62 € 327,10 € Leveranciers 150.280,05 € 68.131,67 € Belastingen 15.157,82 € 73.419,92 € Bezoldigingen en sociale lasten 60.433,93 € 16.667,62 € Overige schulden 1.750.055,82 €
Software en licenties 91.620,23 € VLOTTENDE ACTIVA 1.811.386,08 € Overlopende rekeningen Voorraden en bestellingen in uitvoering 4.915,95 € Handelsvorderingen 158.443,42 €
85.625,00 €
Overige vorderingen 41.166,17 € Geldbeleggingen 291.969,92 € Liquide middelen 1.297.693,12 € Overlopende rekeningen 17.197,50 € TOTAAL ACTIVA 2.061.552,62 € TOTAAL PASSIVA 2.061.552,62 €
Ontvangsten De ontvangsten van dit boekjaar bestaan hoofdzakelijk (in volgorde van grootte) uit ontvangen ledenbijdragen, gerealiseerde pilootprojecten en de realisatie van projecten voor derden (contractonderzoek). Het totale ledenaantal op 31/12/2007 bedroeg 180. Het maximale ledenaantal in 2007 bedroeg 182.
In 2007 werden 23 pilootprojecten getekend, waarvan er 15 effectief reeds werden opgeleverd. De overige projecten worden in 2008 verder afgewerkt. (dit project werd als pilootproject gedefinieerd). Voor Portilog werd een markt- en behoeftenonderzoek inzake havengebonden en logistieke opleidingen opgeleverd.
VERKORTE RESULTATENREKENING TABEL 4
ONTVANGSTEN EN UITGAVEN Ontvangsten 467.056,31 € Subsidies 1.427.639,68 € Andere opbrengsten 74.188,79 € Aankoop publicaties (8.067,37) € Algemene uitgaven (1.399.229,20) € Bezoldigingen, sociale lasten en pensioenen (474.653,38) € Afschrijvingen en waardeverminderingen op oprichtingskosten; op immateriële en materiële vaste activa (90.200,90) € Waardeverminderingen (8.294,50) € Andere bedrijfskosten (3.591,08) € Opbrengsten uit vlottende activa 17.342,91 € Financiële kosten 410,07 € Uitzonderlijke lasten Roerende voorheffing (2.601,33) €
55
Jaarverslag 2007
Vil © 2008
Uitgaven De algemene uitgaven betreffen hoofdzakelijk werkingskosten, kosten voor kennisontwikkeling en promotie en
erelonen. Andere uitgaven betreffen bezoldigingen en sociale lasten.
Prestatie-indicatoren De prestatie-indicatoren zijn opgedeeld in drie groepen: algemeen, research en promotie. PRESTATIE-INDICATOREN algemeen TABEL 5
Indicatoren Algemeen Omschrijving 2006 2007 2007 Plan Realisatie Aantal leden
Totaal aantal statutaire en toegetreden leden
159
170
180
Totaal bereik van alle events
Totaal aantal bereikten met presentatie
7815
500
5519
met actieve bijdrage
of organisatie
Aantal events met actieve deelname
Deelname als spreker of als voorzitter
87
75
77
% Zelffinanciering
Eigen opbrengsten t.o.v. totaal kosten
26,9
30
28
Het aantal leden evolueert nog steeds gunstig; er is voorlopig geen sprake van een retentieprobleem. Uitgaande van een behoud van het lidmaatschap op 1000 euro behoort een spectaculaire stijging van het aantal leden niet tot de verwachtingen. Het “Totaal bereik van alle events met actieve bijdrage” is een goede indicator voor de kennisdiffusie. De hoge waarde van dit cijfer in 2007 wordt, net zoals in 2006, sterk beïnvloed door presentaties op een beperkt aantal grote events. Het “aantal events met actieve deelname” is een maatstaf voor het goed in de markt liggen van de VIL-kennis. De berekening van de mate van zelffinanciering is veranderd ten aanzien van het oorspronkelijk convenant. De zelffinanciering wordt nu uitgedrukt als een kostendekkingspercentage, zijnde het aandeel van eigen inkomsten exclusief contractonderzoek, ten opzichte van de totale kosten, exclusief promotie. In het nieuwe convenant wordt een zelffinanciering van 20% geëist. De Vlaamse Overheid vraagt dus aan het VIL om haar missie uit te voeren zodanig dat elke 100 euro geïnvesteerd een terugstroom oplevert van 20 euro. De samenstelling van de terugstroom aan gelden is van ondergeschikt belang. Bij wijze van voorbeeld, is het dus aanvaardbaar om de 20% zelffinanciering te halen
56
uit voornamelijk lidmaatschapsgelden. De noodzaak om naar zelfbedruipendheid te evolueren, zoals voorzien bij de oprichting van het VIL, is veranderd in een constante zelffinanciering van 20%. Dit betekent ook dat het VIL de focus kan houden op het betrekken van bedrijven eerder dan op de financiële inkomsten. Voor wat betreft de researchindicatoren dient benadrukt te worden dat het “aantal bedrijven betrokken in pilootprojecten” een uitermate belangrijke indicator is voor de validatie van de VIL-kennis in pilootprojecten. Het aantal betrokken bedrijven is zeer gunstig geëvolueerd in 2007. Door de verhoogde aandacht voor de betrokkenheid van particuliere bedrijven in het kader van de aangepaste zelffinancieringsbehoefte, is de opbrengst uit projectwerking wat achteruitgegaan. De hoge “succesratio voor de pilootprojecten” wijst in grote mate op de gerichtheid van het offerteproces. Het “aantal doorbraakprojecten” is beperkt gebleven tot het Kraanschip-project. Er werd geen nieuw doorbraaktraject opgestart. Het “aantal onderzoeksdomeinen”, het “aantal bedrijven betrokken bij de kenniscreatie” en het “aantal publicaties” lagen in de lijn der verwachtingen voor 2007.
Cijfers 2007
5
PRESTATIE-INDICATOREN research TABEL 6
Indicatoren Algemeen Omschrijving 2006 2007 2007 Plan Realisatie 51
35
54
518,6
546
296
Aantal getekende projecten t.o.v. totaal aantal offertes
0,9
0,25
0,45
Gemiddeld aantal bedrijven per project
Gemiddeld aantal bedrijven per getekend project
2,2
2,5
2,7
Aantal doorbraakprojecten met innovatiepotentieel
Aantal doorbraakprojecten die verder geïmplementeerd worden
1
2
1
Aantal onderzoeksdomeinen
Aantal strategische werkgroepen en stand-van-zaken studies
9
10
12
Aantal bedrijven betrokken in kenniscreatie
Aantal bedrijven of organisaties die tijd investeren om samen met het VIL kennis te creëren (stuurgroepen, klankbordgroepen)
74
70
69
Aantal publicaties
Aantal VIL publicaties onder de vorm van VIL-Series of rapporten
12
11
11
Aantal bedrijven in pilootprojecten met bijdrage in tijd of geld
Aantal bedrijven met contract pilootproject met VIL
Totale opbrengst projectwerking
Totaal bedrag (aan getekende offertes) van organisaties die tijd/geld hebben ingebracht in piloot- en doorbraakprojecten en contractonderzoek
Succesratio pilootprojecten
PRESTATIE-INDICATOREN Promotie TABEL 7
Indicatoren Promotie Omschrijving 2006 2007 2007 Plan Realisatie Aantal nieuwe logistieke operaties in Vlaanderen
Aantal nieuwe logistieke operaties (geen uitbreidingen, enkel nieuwe operaties)
8
15
17
Aantal projecten met VIL begeleiding
Aantal openstaande projecten op VIL-portal waarvoor VIL tijd en/of geld heeft vrijgemaakt
23
25
39
Aantal leads
Aantal logistieke leads in Vlaanderen geregistreerd door FIT
39 40 40
Aantal gezamenlijke promotie activiteiten met FIT
Roadshows, missies, ontvangst delegaties
29
25
20
Logistieke buitenlandseminaries
Exclusief logistieke seminarie in VIL-FIT organisatie
1
3
3
Aantal actoren betrokken in buitenlandmissies
Aantal bedrijven en Vlaamse actoren in de buitenlandactiviteiten
73
60 41
% Opgeleide FIT-medewerkers
Opgeleide / opleidbare buitenlandmedewerkers, inclusief bedrijfsbezoek
14
25
De promotie-indicatoren geven aan dat de conversie van het “aantal leads” in projecten en tenslotte in nieuwe logistieke operaties zeer gunstig geëvolueerd is. Dit luik van de samenwerking met FIT loopt gesmeerd. Ook de opleiding van de buitenlandvertegenwoordigers is meer dan op schema. Het grote aantal FIT-opgeleiden is het gevolg van de betrokkenheid van het VIL in de jaarlijkse
96
Diplo-dagen van het FIT. Er zal een niet-aflatende aandacht moeten uitgaan naar het betrekken van bedrijven in de buitenlandpromotie en de organisatie van gezamenlijke activiteiten. De VIL-missies (“Aantal Logistieke Buitenlandseminaries”) moeten de kernactiviteiten blijven van de VIL-FIT samenwerking, niet in het minst door de uniciteit van dit product voor de VIL-leden.
57
Jaarverslag 2007
Vil © 2008
Publicaties VIL-Series De VIL-Series zijn compacte en vlot leesbare rapporten over een actueel thema uit de logistiek. In 2007 zijn er 6 uitgaven van de VIL-Series verschenen:
2007.001 Reverse Logistics in Vlaanderen, januari 2007, 36p. 2007.002 Een kostenstructuur voor overslag op intermodale terminals, februari 2007, 41p. 2007.003 Supertrucks, verhogen van de efficiëntie zonder nadelige neveneffecten, juni 2007, 53p. 2007.004 ICT in de Vlaamse Wegtransportsector – van kost tot opportuniteit, september 2007, 44p. 2007.005 De inland terminal als cruciale schakel in het multimodale netwerk, oktober 2007, 49p. 2007.006 Fourth Party Logistics, november 2007, 46p.
VIL-Reports Het onderzoek aan het VIL wordt zoveel mogelijk vastgelegd in rapporten en handleidingen. In 2007 bracht het VIL 5 rapporten op de markt:
Zowel de VIL-Series als de VIL-Reports worden te koop aangeboden in de VIL-Webshop (www.vil.be/webshop), uiteraard met een fikse korting voor VIL-leden.
• Business plan Luchthaven Kortrijk-Wevelgem • Businessplan Luchthaven Oostende • Vergelijking van toplocaties voor Europese distributie en logistiek (uitgebreide versie) • Logistieke Poort Limburg - De Extended Gateway® in de praktijk • Real Time Locatiesystemen voor intelligente logistiek
VIL-Mail De VIL-Mail is de tweemaandelijkse nieuwsbrief van het VIL. Alle leden ontvangen een gedrukte versie van de nieuwsbrief. Iedereen kan zich via de website inschrijven om een elektronische versie te ontvangen.
58
In 2007 is de VIL-Mail 5 maal verschenen, dit is om de 2 maanden, met uitzondering van de vakantiemaanden.
Cijfers 2007
5
VIL-Flash Sinds 2007 werd gestart met de VIL-Flash. Deze extra informatiemail is uitsluitend bestemd voor de VIL-leden.
De VIL-Flash werd in 2007 4 maal naar de leden gestuurd.
Promotieactiviteiten Bij de promotieactiviteiten worden gerekend alle georganiseerde bezoeken en persmissies van buitenlandse delegaties enerzijds, en presentaties van VIL-medewerkers in het kader van buitenlandse missies anderzijds. Ter gelegenheid van deze missies en presentaties wordt
telkens gebruik gemaakt van de uniforme powerpointpresentatie en de promotiefilm van Logistiek Vlaanderen zoals ontwikkeld door het VIL in samenwerking met het Vlaams Logistiek Platform (VLP).
Overzicht 2007 Seminarie “APEC RoRo Terminal Management” – 20/03/07 – Antwerpen Organisatie: APEC-Antwerp/Flanders Port Training Center Aanwezigen: 23 VIL-studiereis “Studiereis Singapore” – 26/03/07 – Singapore Organisatie: VIL Aanwezigen: 1 Persmissie “Persmissie Israël” – 20/04/07 – Antwerpen Organisatie: VIL Aanwezigen: 2 FIT-opleiding “Flanders, a unique value proposition” – 18/05/07 – Brussel Organisatie: FIT Aanwezigen: 6 VIL-studiereis “Helsinki: Baltic Sea - a choice for Russian transportation” – 05/06/07 – Helsinki, Finland Organisatie: VIL Aanwezigen: 44 VIL-studiereis “Kotka: Baltic Sea - a choice for Russian Transportation” – 06/06/07 – Kotka, Finland Organisatie: VIL Aanwezigen: 24
59
Jaarverslag 2007
Vil © 2008
Seminarie “Extended Gateway® Flanders - Buffalo” – 11/06/07 – Buffalo, Verenigde Staten van Amerika Organisatie: World Trade Center Buffalo Niagara Aanwezigen: 58 Lezing “Globalisation and trends in logistics” – 15/06/07 – UAMS, Antwerpen Organisatie: Aanwezigen: 18 VIL-missie “China missie” – 18/06/07 – Tianjin/Shenzhen/Shanghai, China Organisatie: VIL Aanwezigen: 12 Seminarie “Logistics in Flanders - Tianjin” – 19/06/07 – Tianjin, China Organisatie: VIL/FIT Aanwezigen: 70 Seminarie “Logistics in Flanders - Shenzhen” – 21/06/07 – Shenzhen, China Organisatie: VIL/FIT Aanwezigen: 60 Seminarie “Logistics in Flanders - Shanghai” – 22/06/07 – Shanghai, China Organisatie: VIL/FIT Aanwezigen: 75 Delegatie “Bezoek Delegatie Mekong Delta Cambodja-Vietnam” – 22/06/07 – Willebroek Organisatie: Vlaamse Overheid - Departement Mobiliteit en Openbare Werken Aanwezigen: 15 FIT-opleiding “FIT Diplodagen” – 04/09/07 – Brussel Organisatie: FIT Aanwezigen: 90 VIL-missie “India missie” – 15/09/07 – Mumbai/Pune/Chennai, India Organisatie: VIL Aanwezigen: 22 Seminarie “Logistics in Flanders - Mumbai” – 17/09/07– Mumbai, India Organisatie: FIT Aanwezigen: 52 Seminarie “Logistics in Flanders - Pune” – 18/09/07 – Pune, India Organisatie: FIT Aanwezigen: 24 Seminarie “Logistics in Flanders - Chennai” – 20/09/07 – Chennai, India Organisatie: FIT Aanwezigen: 145 Lezing “CEO Summit Chennai” – 20/09/07– Chennai, India Organisatie: CII - Confederation of Indian Industry Aanwezigen: 45 Congres “Container Tracking and Security 2007” – 07/11/07– Dubai Organisatie: Telematics Update Aanwezigen: 85
60
Cijfers 2007
5
Evaluatie Het VIL heeft in 2007 haar plaats in het promotiebeleid voor Vlaanderen duidelijk bestendigd. Het VIL is daarbij een vaste partner voor alle belangrijke handelsmissies. Ook de samenwerking tussen VIL en FIT heeft gere-
sulteerd in de ontvangst en begeleiding van een aantal internationale persmissies en delegaties. De VIL-missie is intussen uitgegroeid tot een vaste waarde in de Vlaamse logistieke buitenlandpromotie.
VIL-events VIL-events zijn seminaries of workshops die integraal door het VIL georganiseerd en voorgezeten worden. In
een aantal gevallen betreft het events over topics die slechts een beperkt doelpubliek aanspreken.
Overzicht 2007 Werkbezoek multimodaal platform Dourges en haven van Duinkerke - 10/01/2007 – Nord-pas-de-Calais Aanwezigen: 20 Real Time Locatiesystemen voor intelligente logistiek - 27/02/2007 – Havenhuis, Antwerpen Aanwezigen: 73 Hoe kan het (vernieuwde) spoorvervoer inspelen op uw huidige logistieke behoeften?' 22/03/2007 – Corinthia Antwerp Hotel Aanwezigen: 66 Algemene Vergadering - 07/05/2007 – Barcelona Meeting, Antwerpen Aanwezigen: 90 VIL-Event ‘RFID: 100% leesbaarheid voor in- en outbound logistiek haalbaar!’ - 31/05/2007 – Metropolis Antwerpen Aanwezigen: 64 VIL-Themacafé - 14/06/2007 – VIL, Antwerpen Aanwezigen: 24 VIL-Event Distributiesamenwerking - 21/06/2007 - VIL, Antwerpen Aanwezigen: 23 ET 14000 BTW-regel - 13/09/2007 - VIL, Antwerpen Aanwezigen: 12
61
Jaarverslag 2007
Vil © 2008
ICT in het Vlaamse wegtransport - 13/09/2007 - Scandic Hotel Antwerpen Aanwezigen: 39 4PL: de toekomst van de logistieke dienstverlening? - 22/11/2007 - VIL, Antwerpen Aanwezigen: 32
Evaluatie De VIL-Events zijn ondertussen uitgegroeid tot een volwaardig product uit de VIL-portefeuille. De format is eenvoudig: een aantrekkelijk thema, situering en omkadering van het onderwerp door een VIL-expert, één of meer uitgenodigde deskundige sprekers, op een goed bereikbare plaats en op een aanvaardbaar tijdstip, meestal van 16u tot 18:30u, afgesloten met een ‘netwerkdrink’. Deze VIL-events zijn een snel en flexibel kennisdiffusiekanaal met een minimum aan organisatorische voorbe-
62
reiding en een maximum aan bereik. Dikwijls wordt een VIL-Event georganiseerd ter gelegenheid van een nieuwe VIL-uitgave. Een nieuwigheid waren de VIL themacafés. De bedoeling hiervan is om in een informele sfeer een discussie op gang te brengen rond actuele logistieke thema’s. Deze discussievergaderingen zijn beperkt tot een 20-tal aanwezigen en enkel gereserveerd voor onze leden.
Cijfers 2007
5
Events in samenwerking met andere organisaties Het VIL organiseert events, workshops en seminars in samenwerking met bestaande organisaties. Het VIL treedt hierbij sturend op bij de keuze van het topic en
de samenstelling van het programma. Dikwijls neemt het VIL het voorzitterschap en één of meerdere presentaties op zich.
Overzicht 2007 Klankbordgroep I Logistieke Poort Limburg - 23/01/2007 – Provinciehuis, Hasselt – VIL, POM Limburg, LRM Aanwezigen: 40 Klankbordgroep II Logistieke Poort Limburg - 27/02/2007 – Provinciehuis, Hasselt – VIL, POM Limburg, LRM Aanwezigen: 50 India & Logistics - 15/05/2007 – Zeebrugge – VIL, B.I.C.C.I, Kamer van Koophandel Aanwezigen: 120 VIL-ING Conferentie: 'Hoe kan het (vernieuwde) spoorvervoer inspelen op de huidige logistieke behoeften?' 06/06/2007 – ING Antwerpen – VIL, ING Aanwezigen: 70 RFID 2007 - The internet of things - 07/06/2007 – Antwerpen – VIL, Fairtec Aanwezigen: 130 De Nieuwe Logistieke Professional voor Vlaanderen - 11/10/2007 – Groot-Bijgaarden – VIL, PICS Belgium vzw Aanwezigen: 88 Fifth European 3PL Summit - 05/11/2007 – Brussel – VIL, Eye for Transport Aanwezigen: 175 The European Conference and Exhibition on Inland Terminals - 13/11/2007 – Antwerpen – VIL, Confor event organizer & publisher Aanwezigen: 85
Evaluatie In 2007 heeft de samenwerking met bestaande organisaties en opleidingsinstellingen geresulteerd in een aantal
events die niet onopgemerkt zijn voorbijgegaan. Ruim meer dan 760 professionals werden hierdoor bereikt.
63
Jaarverslag 2007
Vil © 2008
Events met actieve bijdrage Het VIL wordt regelmatig gevraagd om een presentatie te brengen in het kader van events, lezingen, voordrachten,
opleidingen, workshops, studiedagen, seminaries en (pers)conferenties.
Overzicht 2007 Transportvormen (Laureaat in Exportmanagement) – 12/01/2006 – UAMS, Antwerpen Organisatie: Unizo Presentatie: Transportvormen Aanwezigen: 20 Rail meets Road IV - 15/01/2007 - Brussel Organisatie: VBO Presentatie: Extended Gateway® Belgium Aanwezigen: 325 Port Logistics – APEC - 23/01/2007 - Antwerpen Organisatie: APEC-Antwerp/Flanders Port Training Center Presentatie: Manpower planning in harbours Aanwezigen: 18 Transport en Mobiliteit - 24/01/2007 - Leuven Organisatie: ACE Groep T Presentatie: Ketenconsolidatie Aanwezigen: 18 Bezoek Europarlementariërs aan Nike – 26/01/2007 - Laakdal Organisatie: Nike CSC Presentatie: Extended Gateway® Vlaanderen Aanwezigen: 8 Paneldebat Logistiek Strategische groeipool voor België – 31/01/2007 - Antwerpen Organisatie: Vlaams Logistiek Verbond VLV Moderator Aanwezigen: 250 10 jaar Hospital Logistics – 13/02/2007 - Leuven Faculty Club Organisatie: Hospital Logistics Presentatie: Logistieke samenwerking in de hospitaalsector Aanwezigen: 100 Extended Gateway® Vlaanderen – 14/02/2007 - Ellips Building Brussel Organisatie: Economie, Wetenschap en Innovatie (EWI) Presentatie: Extended Gateway® Vlaanderen Aanwezigen: 10
64
Cijfers 2007
5
Mobiliteitswerkgroep Oost-Vlaanderen olv gouverneur Denys – 16/02/2007 - Nike, Laakdal Organisatie: Kabinet van de gouverneur van Oost-Vlaanderen Presentatie: Extended Gateway® Vlaanderen Aanwezigen: 20 Les nouveaux métiers de la logistique – 28/02/2007 - UWE Wavre Organisatie: ABCAL Presentatie: Les nouveaux métiers de la logistique Aanwezigen: 11 Debat over de Logistieke poortfunctie als troef voor Vlaanderen voor ministers en parlementsleden van de sp.a – 02/03/2007 - Essers Genk Organisatie: VOKA - Vlaams Economisch Verbond Deelname aan rondetafelgesprek over transport en mobiliteit Aanwezigen: 20 Debat met Vlaamse parlementsleden en provincieraadsleden over de Economie, milieu en landbouw in Antwerpen – 09/03/2007 - Provincieraadzaal Organisatie: Kabinet van de Voorzitter van het Vlaams Parlement Panellid Aanwezigen: 26 Gala avond OTM Award – 10/03/2007 - Antwerpen Organisatie: OTM Presentatie: De belangrijke rol van de verlader voor de logistiek in Vlaanderen Aanwezigen: 270 Capaciteitsuitbreiding spoorlijn L207 (Herentals - Meerhout) – 13/03/2007 - Geel Organisatie: B-Cargo en BP Workshop Aanwezigen: 20 VIL Arena Supply Chain World "Fair Sharing in Partnerships" – 14/03/2007 – Expo, Brussel Organisatie: Business Logistics Moderator Aanwezigen: 20 VOKA Bestuurdersvergadering – 14/03/2007 - Antwerpen Organisatie: VOKA - Vlaams Netwerk van Ondernemingen Presentatie: Extended Gateway® Aanwezigen: 18 VIL Arena Supply Chain World "From 2PL to 3PL to 4PL" – 15/03/2007 - Antwerpen Organisatie: Business Logistics Moderator Aanwezigen: 20 Globalisering en nieuwe trends voor de Antwerpse haven JCI Vlaanderen – 17/03/2007 - Kattendijkdok Antwerpen Organisatie: JCI Vlaanderen Presentatie: Globalisering en nieuwe trends voor de Antwerpse haven JCI Vlaanderen Aanwezigen: 105 100 jaar Afdeling Bovenschelde – 23/03/2007 - Gent Organisatie: Waterwegen en Zeekanaal NV Ronde tafel Aanwezigen: 10
65
Jaarverslag 2007
Vil © 2008
Outsourcing en samenwerking in logistiek – 28/03/2007 - VOKA Kortrijk Organisatie: VIL Presentatie: Aanwezigen: 30 Mobiliteitsuitdagingen in het gemeentelijke distributiebeleid – 29/03/2007 - Gent Organisatie: Unizo Presentatie: Goederenvervoer en belevering van handelszaken Aanwezigen: 60 Logistieke uitdagingen – 30/03/2007 – Brussel Organisatie: Siemens Presentatie: Nieuwe trends in logistiek Aanwezigen: 25 BIVEC-GIBET Research Day – 03/04/2007 - Rotterdam Organisatie: BIVEC-GIBET Presentatie: Reverse logistics in Vlaanderen Aanwezigen: 50 Building Logistics Partnerships in Europe – 12/04/2007 - Praag Organisatie: LSP Spirit Workshop Aanwezigen: 35 Transport Info Days 2007 – 18/04/2007 - Metropolis, Antwerpen Organisatie: Blue Projects Presentatie: ICT in het Wegtransport Aanwezigen: 160 Conseil d'administration du Port Autonome de Liege – 18/04/2007 - Luik Organisatie: Port Autonome de Liege Presentatie: Extended Gateway® Aanwezigen: 12 Bouwstenen voor Logistiek Vlaanderen – 19/04/2007 - EDC Nike, Laakdal Organisatie: Vlaamse Confederatie Bouw Presentatie: Extended Gateway® Vlaanderen Aanwezigen: 101 Flanders Inland Shipping Network – 23/04/2007 - Kasteel Van Ham Organisatie: Kabinet van de Vlaamse minister van Openbare Werken, Energie, Leefmilieu en Natuur Ronde tafel Aanwezigen: 25 Globalisatie en trends in logistiek – 24/04/2007 - Fortis Antwerpen Organisatie: Fortis Groep Presentatie: Globalisatie en trends in logistiek Aanwezigen: 12 Dag van de inkoop en logistiek – 26/04/2007 – Antwerpen Organisatie: VIB Presentatie: Postponement Aanwezigen: 95
66
Cijfers 2007
5
Studiedag Boek.be – 04/05/2007 - KBC Toren Antwerpen Organisatie: Boek.be Presentatie: logistieke samenwerking Aanwezigen: 120 Boeken op dezelfde golflengte – 04/05/2007 - KBC Toren Antwerpen Organisatie: Boek.be Presentatie: RFID en samenwerking in de supply chain Aanwezigen: 64 CSCMP Conference – 09-11/05/2007 - Parijs Organisatie: CSCMP Presentatie: distributiesamenwerking Aanwezigen: 100 Colloque Seine Nord Europe – 10/05/2007 - Doornik Organisatie: OTM Panellid Aanwezigen: 225 Voorstelling Logistieke Poort Limburg aan de Limburgse politieke stakeholders – 14/05/2007 - Provinciehuis Hasselt Organisatie: POM Limburg Presentatie: Logistieke Poort Limburg Aanwezigen: 75 Secured Supply Chains – 15/05/2007 - FOD Douane en Accijnzen Organisatie: Federale Overheidsdienst - Financiën Rondetafelgesprek Aanwezigen: 15 Motrac event – 23/05/2007 - Antwerpen Organisatie: Motrac Presentatie: Hoe Vlaanderen op de logistieke wereldkaart zetten Aanwezigen: 85 Kick-off event Flanders Logistics – 24/05/2007 - Meise Organisatie: Kabinet van de Vlaamse minister van Openbare Werken, Energie, Leefmilieu en Natuur Panellid Aanwezigen: 80 Industrial Automation Days – 24/05/2007 - Zaventem Organisatie: Agoria Presentatie: Logistiek Vlaanderen Aanwezigen: 6 Voka-spoorplatform – Mechelen – 30/05/2007 - Voka Kamer van Koophandel Mechelen Organisatie: VOKA - Kamer van Koophandel Mechelen Presentatie: Opportuniteiten van het vernieuwde spoorvervoer in een vrijgemaakte markt Aanwezigen: 25 Fastlog – 30/05/2007 - Charleroi Organisatie: Charleroi Expo Presentatie: Le reseau multimodal en Belgique Aanwezigen: 15
67
Jaarverslag 2007
Vil © 2008
B-Cargo sales days - Nederlandse taalgroep – 31/05/2007 - Brussel Organisatie: B-Cargo Presentatie: Logsitieke trends Aanwezigen: 65 B-Cargo sales days - Franse taalgroep – 04/06/2007 - Brussel Organisatie: B-Cargo Presentatie: Tendances en logistique pour notre région Aanwezigen: 60 Volledig automatische distributie. Fictie of realiteit? – 05/06/2007 - Asse Organisatie: SICK NV Presentatie: RFID:Investing in Supply Chain Efficiency? Aanwezigen: 35 RFiD 2007 – The Internet of Things – 07/06/2007 - Antwerpen Organisatie: Fairtec Panellid Aanwezigen: 30 Distributielogistiek – 12/06/2007 Organisatie: PICS Presentatie: Postponement Aanwezigen: 15 Ronde tafel naar aanleiding van een RFID experiment in het magazijn van Transportgroep Essers – 13/06/2007 - Genk Organisatie: H.Essers & Zonen Panellid Aanwezigen: 10 Logistieke samenwerking voor transportbedrijven – 22/06/2007 - POM Resoc Veurne Organisatie: POM West-Vlaanderen Deelname aan de workshop Aanwezigen: 8 Reverse Logistics Association Conference – 26/06/2007 - Amsterdam Organisatie: Reverse Logistics Association Presentatie: Onderzoeksresultaten "reverse logistics voor 3PL". Aanwezigen: 200 Paneldebat Transport & Logistiek - 28/06/2007 - Antwerpen Organisatie: KMO-insider Panellid Aanwezigen: 16 TNT Celebration OTM-Award - 29/06/2007 - Antwerpen Organisatie: TNT Express Belgium NV Presentatie: Onze regio wereldklasse inzake logistiek Aanwezigen: 150 Belgian CEO Summit - 27/08/2007 - Saint-Paul-de-Vence Organisatie: Unisys/ Microsoft Ronde tafel Aanwezigen: 42
68
Cijfers 2007
5
Overleg VRWB-studie Logistiek - 30/08/2007 - Antwerpen Organisatie: Vlaamse Raad voor Wetenschapsbeleid Ronde tafel Aanwezigen: 14 Opening Mercedes-Benz Truck Center Linkeroever - 07/09/2007 - Antwerpen Organisatie: Mercedes-Benz Truck Center Antwerpen Presentatie: De toekomst van Logistiek Vlaanderen Aanwezigen: 24 Partnership Agfa-SKF - 12/09/2007 - Tongeren Organisatie: SKF European Distribution Center/ Agfa Gevaert Group Presentatie: Vlaanderen Logistieke topregio Aanwezigen: 85 Reverse Logistics Conference Asia - 17/09/2007 - Singapore Organisatie: Reverse Logistics Asia Workshop Aanwezigen: 240 La traçabilité - 20/09/2007 - Valenciennes Organisatie: AIF – Agoria – Centre-essais-ferroviaire – I-trans - VILPanellid Aanwezigen: 100 Genootschap "mobiliteit en transport" - 26/09/2007 - Brussel Organisatie: TI-KVIV Deelname aan workshop Aanwezigen: 10 High Tech Logistics Conference - 27/09/2007 - Amsterdam Organisatie: Eye For Transport Presentatie: Reverse logistics en logistieke dienstverlening in de hi-tech sector. Aanwezigen: 80 Samenwerking in de distributieketen Organisatie: ECR – Fedis Presentatie: Distributieconsolidatie Aanwezigen: 20 Extended Gateway® - 12/10/2007 - Havenhuis Antwerpen Organisatie: Presentatie: Extended Gateway® Aanwezigen: 80 6e Multimodale Dag, Oprichting Logistiek Platform Limburg - 18/10/2007 - Winterslag Organisatie: POM Limburg Presentatie: Studie Logistieke Poort Limburg Aanwezigen: 284 Introductie tot SCOR - 29/10/2007 - Antwerpen Organisatie: Universiteit Antwerpen Gastcollege over SCOR Aanwezigen: 284
69
Jaarverslag 2007
Vil © 2008
Streamlining the Supply Chain - 29/10/2007 - Brussel Organisatie: VBO Presentatie: Kosten en baten van de Secured Supply Chains Aanwezigen: 185 Hazmat Logistics Conference - 05/11/2007 - Bristol Hotel Brussel Organisatie: Marcus Evans Presentatie: Distributieconsolidatie met toepassing op de chemische / hazmat sector. Aanwezigen: 35 3PL Summit - 05/11/2007 - Radisson SAS/Brussel Organisatie: Eye for Transport Panellid Aanwezigen: 175 Professioneel inkoopmanagement – 07/11/2008 - Gent Organisatie: Syntra West Presentatie: Ketenconsolidatie Aanwezigen: 25 Advanced Logistics - 13/11/2007 - Holiday Inn Gent Organisatie: Kluwer Workshop Aanwezigen: 7 Inland Terminals Conference - 13/11/2007 - Antwerpen Organisatie: Confor Presentatie: Inland Terminals in the Extended Gateway® concept Aanwezigen: 82 Vervoerslogistieke werkdagen - 15/11/2007 - Grobbendonk Organisatie: Vervoerslogistieke werkdagen Presentatie: Ecocombi's - een logistieke troef voor Vlaanderen?/ ICT in het wegtransport - van kost tot opportuniteit Aanwezigen: 70 Extended Gateway® - 23/11/2007 - Brussel Organisatie: SERV Workshop Aanwezigen: 20 Flanders Inland Shipping Network - 26/11/2007 - Steenokkerzeel Organisatie: Kabinet van de Minister van Openbare Werken Workshop Aanwezigen: 25
70
Cijfers 2007
5
In-transit integratie - inkoop en logistiek - 28/11/2007 - Innotek Organisatie: Flanders District of Creativity (FDC) Workshop Aanwezigen: 15 VOKA-debat met Vlaamse Parlementsleden - 07/12/2007 - Nike, Laakdal Organisatie: VOKA - Vlaams Netwerk van Ondernemingen Workshop Aanwezigen: 16 Opening binnenvaartterminal Gheys transport - 07/12/2007 - Mol Organisatie: Gheys Transport Lezing: Het belang van co-modaliteit voor logistieke topregio Vlaanderen Aanwezigen: 120 After Sales & Reverse Logistics Conference - 10/12/2007 - Barcelona Organisatie: IQPC Workshop Aanwezigen: 75 Scale Luchthaven stuurgroep - 13/12/2007 - Antwerpen Organisatie: TNT Express Belgium nv Presentatie: Logistieke strategie Provincie Vlaams-Brabant Aanwezigen: 18 Vlaanderen in Actie - Sociaal Forum - 17/12/2007 - Brussel Organisatie: Kabinet Minister-president van de Vlaamse Gemeenschap Workshop Aanwezigen: 45
Evaluatie Het VIL werd 77 maal gesolliciteerd om een bijdrage te leveren aan een event, niet door het VIL zelf georganiseerd.
71
Jaarverslag 2007
Vil © 2008
Deelname aan events In het kader van deskundige professionalisering hebben VIL-medewerkers deelgenomen aan seminars, opleidingen, colloquia, studiedagen gedurende het jaar 2007.
Meetings met bedrijven en actoren Het VIL heeft gedurende het jaar 2007 een aantal ontmoetingen gehad met bedrijven, experts en actoren uit het logistieke landschap. Hiernavolgend vindt u lijsten van de meetings gerangschikt op categorie met ver-
melding van de bedrijfsnaam. Vergaderingen over investeringsdossiers werden niet in deze lijst opgenomen, gezien hun vertrouwelijk karakter.
Overzicht 2007 Kennismaking Met de volgende 73 bedrijven en organisaties werd nader kennisgemaakt. Ahlers Logistic and Maritime Services (Evergem), Alpharma (Belgium) bvba, Altimedes BVBA, Andrea Merzario NV, Archimedes of Syracuse, Babcock & Brown Limited, B-Cargo, Belgisch Verpakkingsinstituut, Be-Mobile - Traffic & Mobility, Boosten Consultancy, Brabantse Ontwikkelingsmaatschappij (BOM) , British Embassy Brussels, Bruco Medical Services, Capgemini, CETRACO NV (The Herfurth Group) , Computer Sciences Corporation, ConsulaatGeneraal van het Koninkrijk der Nederlanden, Crown Handling, Cumerio, Daikin Europe NV, De Post - Taxipost, EVO Zoetermeer, Exmore Benelux, FM Logistic Belgium, Fortis Bank, Gemeentelijk Havenbedrijf Antwerpen, Getax Logistics nv, Herfurth Logistics NV, HP Belgium (Woluwe), Indigov, Innovatiesteunpunt voor land- en tuinbouw, International Road Transport Union, ITMMA, Jan De Rijk Logistics Belgium, King Sturge, Kline Consulting Europe Limited, Koepel van Vlaamse Kringloopcentra vzw, Logica CMG (Brussel), Logisol Pro NV, Maritime & Transport Business Solutions (mtbs), Mars Belgium NV, Masterfoods Veghel BV, NYK Logistics Belgium NV, Opzoekingscentrum voor de wegenbouw OCW-BRRC, Panalpina World Transport NV (B), Partner Logistics Europe (B), Policy Research Corporation, Port Feeder Barge GmbH, Priority Makers, Randstad Belgium nv, RFIDEA, Rmoni Wireless NV, SAV, Scania Parts Logistics - Scania CV AB, Servicebridge, Sint Jude Medical Europe NV, SKF European Distribution Centre, Solutia, Studiengesellschaft für den kombinierten Verkehr e.V. - SGKV, Telematics Cluster, Thomas Cook Airlines Belgium nv, TNT Express Belgium nv, Traject, UnifiedPost sa, VOKA - Kamer van Koophandel AntwerpenWaasland, VOKA - Kamer van Koophandel Kempen, VOKA - Kamer van Koophandel Mechelen, VOKA - Vlaams Economisch Verbond, VOLVO Logistics Corporation, Wallenius Wilhelmsen, Waterwegen en Zeekanaal NV, Yakona bvba, Young & Partners
72
Cijfers 2007
5
Organisaties Met deze 29 bedrijven en organisaties is er contact geweest in het kader van gezamenlijke activiteiten en events. Axima Services, B-Cargo, Blue Projects, BPM Forum, Bridgestone, Centrum voor Industrieel Beleid, CIM_CIL, Confor event organizer & Publisher, De Scheepvaart NV, Deloitte Tax Advisers(Diegem), Easyfairs, EVO Zoetermeer, Fairtec, Imec (Leuven), ING Antwerpen, ING Belgium, Kabinet van de Vlaamse minister van Openbare Werken, Energie, Leefmilieu en Natuur, LEVANTO, Nike CSC, Physical Distribution Group, PICS Belgium vzw, Randstad Belgium nv, Siemens, VBO, Vervoerslogistieke Werkdagen, VIB, VOKA - Kamer van Koophandel Mechelen, VOKA - Vlaams Economisch Verbond, Waterwegen en Zeekanaal NV
Partnerships Met deze 24 organisaties heeft het VIL gesprekken gevoerd in het kader van partnerships. BITO - Belgisch Instituut der Transportorganisatoren, Centrum voor Industrieel Beleid, Cluster Transport & Logistique Wallonie, Deloitte (Antwerpen), Departement Computerwetenschappen, ECR Belgium, Gemeentelijk Havenbedrijf Antwerpen, GS1 Belux, Havenbedrijf Gent, Havenbestuur Zeebrugge, ICW, Instituut voor de Mobiliteit (IMOB), Nationale Bank van België (Antwerpen), Nederland Distributieland NDL, POM Oost-Vlaanderen, POM West-Vlaanderen, Provincie Oost-Vlaanderen, Provincie West-Vlaanderen, SYNTRA Limburg campus Hasselt, The Logistics Institute Asia Pacific- TLI-AP, VIM - Vlaams Instituut voor Mobiliteit, VOKA - Kamer van Koophandel Antwerpen-Waasland, VOKA - Kamer van Koophandel Mechelen, Waterwegen en Zeekanaal NV
Business Development Vlaanderen en buitenland Deze 48 bedrijven en organisaties waren in contact met het VIL in het kader van binnen- en buitenlandse promotie. Hierin is eveneens de nazorgactiviteit begrepen. Ahlers NV (Antwerpen), Alfaport Antwerpen, ARCUSplus, AWEX Office for Foreign Investments, Brussels Airport, Cargo B Airlines, CIBE Centrum voor Overheidscommunicatie vzw, Comco, DaimlerChrysler Belgium Luxembourg NV/SA, De Scheepvaart NV, Deloitte Consulting, EDB Singapore, FIT (Antwerpen), FIT (Brussel), FIT (Singapore), Gemeentelijk Havenbedrijf Antwerpen, Greenshore, Handelskamer Vlaanderen - Oekraïne vzw, Haven Genk NV, Havenbestuur Zeebrugge, Hessenatie Logistics, Indevco, International Container Security Organisation ICSO, International Enterprise Singapore, Ixis AEW, Kabinet van de Vlaamse Minister van Financiën en Begroting en Ruimtelijke Ordening Van Mechelen, Kabinet van de Voorzitter van het Vlaams Parlement, Kabinet van Vlaams minister van Economie, Ondernemen, Wetenschap, Innovatie en Buitenlandse Handel, Katoen Natie Sembcorp, Logistiek Platform Limburg, Nova Natie Logistics, Panalpina World Transport NV (B), Participatiemaatschappij Vlaanderen NV, Petercam, POM Antwerpen, POM Oost-Vlaanderen, POM Vlaams-Brabant, POM West-Vlaanderen, Sabic Europe, Sanita UK Ltd., Schering Plough, Sinova Management Consultancy, Stad Antwerpen, Verelst Industriebouw, VLAO (Vlaams Agentschap Ondernemen - Antwerpen), VLAO Limburg, VOKA - Kamer van Koophandel AntwerpenWaasland, VOKA - Kamer van Koophandel Halle – Vilvoorde
Kennisopbouw – participatie Deze 84 bedrijven en organisaties hebben actief deelgenomen aan de kenniscreatie binnen de Strategische Werkgroepen Agentschap Economie, entiteit Ruimtelijke Economie, Air Liquide, Ansem, Arcadis Gedas NV (Antwerpen), BASF AG, BASF Antwerpen nv, Bayer Antwerpen, B-Cargo, Brussels Airport, Buck Consultants International (B), Centrum voor Industrieel Beleid, De Scheepvaart NV, Degussa Antwerpen NV, DHL Freight (Belgium) NV, Distrinet, Economie,
73
Jaarverslag 2007
Vil © 2008
Wetenschap en Innovatie (EWI), Essenscia Vlaanderen, Ewals Cargo Care NV, Febetra, Fetrapi - nmp-sntc, Fluxys NV, FMTC Flanders Mechatronics Center, Ford Motor Company, Ford Werke GmbH, G. Snel Belgium Group N.V., Gemeentelijk Havenbedrijf Antwerpen, H.Essers & Zonen, Haven Genk NV, Havenbestuur Zeebrugge, Haviland, Hesse-Noord Natie, IBBT, IFB – InterFerryBoats, Infrabel, Instituut voor de Mobiliteit (IMOB), ITMMA, IWT-Vlaanderen, Kabinet van de Vlaamse minister van Openbare Werken, Energie, Leefmilieu en Natuur, KaHo Sint-Lieven, Katholieke Hogeschool Leuven, Katholieke Universiteit Leuven ESAT-MICAS, Katoen Natie Waasland Distribution Center NV, Machiels Real Estate nv, Matexi NV, Mobiliteit en Openbare Werken, Mobiliteitscel, NinaTrans, O.T.M., Opzoekingscentrum voor de wegenbouw OCW-BRRC, Ortec Belgium Bvba, OTM, Policy Research Corporation, POM Antwerpen, POM Limburg, POM Oost-Vlaanderen, POM Vlaams-Brabant, POM West-Vlaanderen, Porthus, Procter & Gamble, Promotie Binnenvaart Vlaanderen (Antwerpen), Promotie Binnenvaart Vlaanderen (Hasselt), Promotie Shortsea Shipping Vlaanderen, Provinciale Hogeschool Limburg, RESOC Kempen, SAV, Seagha, Sequoyah International Restructuring NV, SERV, Sibelco, SKF European Distribution Centre, Toyota (Brussel), Toyota Parts Centre Europe, TRW, Ugine & ALZ, Universiteit Antwerpen, Universiteit Gent, Universiteit Hasselt, Vandersanden, VITO, Vlaamse Havencommisie VHC, Vlerick Leuven Gent Management School (Gent), VOKA - Vlaams Economisch Verbond, Vrije Universiteit Brussel – VUB, Waterwegen en Zeekanaal NV
Kennisopbouw – informatiebijdrage Deze 68 bedrijven en organisaties werden geconsulteerd of bevraagd in het kader van de kenniscreatie binnen de Strategische Werkgroepen en Stand-van-Zaken studies. Aarixa, Advanco, Alpro Soja, Arthur D Little, Bax Global Logistics, BettR Logistics nv, Black & Decker, Buck Consultants International (B), BVBA Catteeuw Francky, BVBA Grifotra, Capgemini Nederland B.V., Carrefour Belgium, Caterpillar (B), Colruyt, Corneel Geerts Transportgroup, Cycleon, Deister, Drivolution, Electrolux, e-Logistics Control, Euro Pool System (B), Febetra, Fiege NV, Ford Werke GmbH, G. Snel Belgium Group N.V., H.Essers & Zonen, Herfurth Logistics NV, IBM Belgium, Imec (Leuven), International Road Transport Union, Jan De Rijk Retail Belgium nv, Kabinet Economie (Federaal), Katholieke Hogeschool Leuven, Katoen Natie (Kallo), Kuehne + Nagel, Link-Up BVBA, Logica CMG, Ministerie van Verkeer en Waterstaat, Nike CSC, NinaTrans, NMBS, NYK Logistics Belgium NV, Ortec Belgium Bvba, OTM, Parts Express N.V., Policy Research Corporation, POM Antwerpen, Procter & Gamble, Promotie Binnenvaart Vlaanderen (Antwerpen), Promotie Shortsea Shipping Vlaanderen, SAV, SHIPIT, SICK NV, Siemens SIS (B), Tailormade Logistics, Telematics Cluster, TNT Express Belgium nv, TNT Post Transport (NL), Transport Maenhout, Universiteit Antwerpen, Universiteit Gent, Universiteit Hasselt, UPS Supply Chain Solutions EMEA, Van De Velde Kurt CVBA, VIB, VIM - Vlaams Instituut voor Mobiliteit, VITO, Vrije Universiteit Brussel - VUB
Projectwerking Deze 135 bedrijven en organisaties werden benaderd in het kader van de projectwerking. Advocatenkantoor Joris A. Vercraeye, Agentschap Economie, entiteit Ruimtelijke Economie, Agfa Gevaert Group, Air Liquide, Alfaport Antwerpen, Antwerp Euroterminal NV, Arthur D Little, BASF Antwerpen nv, Baxter, BD - Becton, Dickinson and Company, Bekaert nv, Bibliotheek Antwerpen, Boek.be vzw, Borealis Polymers, Brabo Harbour Pilots and Boatmen's corporation, Brussels Airport, Brutex, Buck Consultants International (B), Campbell Foods Belgium, C T S (Container Terminal Stein), Carrefour Belgium, Casalingo bvba, Centraal Boekhuis Vlaanderen, Centrum voor Industrieel Beleid, Christian Salvesen, Colruyt, Dataengineering, De Post – Taxipost, De Scheepvaart NV, Deloitte Consulting, Departement Mobiliteit en Openbare Werken, Didak Injection, Distrinet, Eltra NV, Emsys nv, Ernst & Young Advisory, Essenscia Vlaanderen, European Datacomm NV, Exxon Mobil Chemicals, Federale Overheidsdienst Financiën, Fetrapi - nmp-sntc, Fluxys NV, Gazelle, Gemeentelijk Havenbedrijf Antwerpen, Getax Logistics nv, GOM Limburg, Groep Heylen, GS1 (EAN INternational), GS1 Belux, Haven Genk NV, Haven Oostende, Havenbedrijf Gent, Havenbestuur Zeebrugge, Haviland, IBBT, IBM Belgium, IFB – InterFerryBoats, IGEAN dienstverlening, IGEMO, Infrabel, Innotek, Intercommunale Ontwikkelingsmaatschappij voor de Kempen IOK, Interleuven, J. Gilis-Cos NV, Kabinet gedeputeerde Marc Vandeput, Kabinet van de Vlaamse minister van Openbare Werken, Energie, Leefmilieu en Natuur, Kabinet van Vlaams minister van Economie, Ondernemen, Wetenschap, Innovatie en Buitenlandse Handel,
74
Cijfers 2007
5
KaHo Sint-Lieven, Katholieke Universteit Leuven, Katoen Natie - Adigo NV, KDL Trans NV, Kerkstoel 2000+ NV, Kimberly Clark Europe, KMO-IT Centrum vzw, La Bretagne Logistics nv, Lafarge, Leiedal, Leiedal Intercommunale, Leysen, LRM, LXE Belgium NV, Maersk Line, Malysse-Sterima, Metallo Chimique, Mieloo & Alexander, Monier Roof Products Belgium NV, Nike CSC, NinaTrans, Perpetuma, PHI Data, Policy Research Corporation, Polytra International Logistics nv, POM Antwerpen, POM Limburg, POM Oost-Vlaanderen, POM Vlaams-Brabant, POM West-Vlaanderen, Porthus, Portilog, Precision Operations NV, Promotie Binnenvaart Vlaanderen (Antwerpen), Provincie West-Vlaanderen, Randstad Belgium nv, Rebelgroup, Roquette, Schietse nv, Seagha, Selexyz Maastricht, Selexyz Nijmegen, SHIPIT, Sibelco, Siemens (Beersel/Huizingen), Standaard Uitgeverij, TFC, TCT Belgium nv, Technum, Trackwap, Unilin Flooring NV, Universiteit Antwerpen, Universiteit Gent, Vlaamse Boekverkopersbond (VBB), Vlaamse overheid, Vlaamse Uitgevers Vereninging (VUV), VOKA - Vlaams Economisch Verbond, VRD Opslag & Distributie nv, Vrije Universiteit Brussel – VUB, Waterwegen en Zeekanaal NV, WES West-Vlaams Economisch Studiebureau, Westerlund Group NV, West-Vlaamse Intercommunale, Wienerberger, Wijngaardnatie, Xtra Logistics NV, Zeebrugse Visveiling, ZOCA Container Security BV
Evaluatie Ruim meer dan 450 binnen- en buitenlandse bedrijven en organisaties zijn in bilateraal contact gekomen met het VIL in 2007. Voor een aantal bedrijven was het een eerste kennismaking, voor vele andere bedrijven een contact in het kader van een mogelijke samenwerking, kennisopbouw, projectwerking of business development. Het belang van individueel contact met de bedrijven mag niet onderschat worden. Immers, dit is een vitaal kanaal waarlangs het VIL voeling houdt met de bedrijven uit de sector. We zijn er ons van bewust dat heel wat bedrijven
actief in logistiek Vlaanderen vandaag niet bereikt worden en wellicht met uitdagingen of knelpunten zitten, die ofwel door ontwikkelde of nog te ontwikkelen VIL-kennis zouden kunnen verholpen worden. Het rechtstreeks contact houden met de bedrijven is daarom essentieel om het onderzoek nog beter af te stemmen op de marktbehoefte en het bereik van het VIL-onderzoek in de markt te verhogen. De samenwerkingsverbanden met de front-offices en het maatschappelijk middenveld blijven ook hoog op de agenda staan.
75
Jaarverslag 2007
Vil © 2008
Persartikelen In 2007 is het VIL herhaaldelijk aan bod gekomen in de media. In het hiernavolgend overzicht, wordt een onderscheid gemaakt tussen enkel de vermelding van het VIL
in een artikel, een interview met een VIL-medewerker of nog een artikel integraal gewijd aan het VIL.
Interview met VIL-medewerkers • Kanaal Z - maart 2007 – Journaal • Business Logistics – maart 2007 - Toegevoegde waarde naar het achterland • RTBF- april 2007 - Interview over Extended Gateways • Ondernemers – mei 2007 - De juiste activiteit op de juiste plaats • De Lloyd - mei 2007 - Gestroomlijnde promotie • Antwerpen Manager – juli 2007 - Logistiek is een volwaardige sector geen bijverschijnsel • Bedrijvengids 2007-2008 Waterwegen en Zeekanaal – september 2007 Aanboren nieuwe markten vraagt mental shift • KMO Insider – september 2007 - Transport-Logistics-Haven • Ferrmed News – oktober 2007 - Interview with Prof Dr Alex Van Breedam • De Lloyd - november 2007 - België twaalfde op Logistics Performance Index
76
Cijfers 2007
5
Persartikels over het VIL • EVO Logistiek – januari 2007 - Het is een universeel concept • Transportecho – januari 2007 - Japan Staat Voor Grote Logistieke Uitdaging • CEPA – januari 2007 - Nieuwjaarsboodschap Yves Leterme • Het Laatste Nieuws – februari 2007 - Vlaanderen Onderzoekt Haalbaarheid Kraanschip • De Morgen – februari 2007 - Vlaanderen Onderzoekt Haalbaarheid Kraanschip • Gazet van Antwerpen – februari 2007 - Onderzoek Naar Mogelijkheid en nut Vlaams Kraanschip • Nieuwsblad – februari 2007 - Kraanschip Moet transport Over Water Stimuleren • De Lloyd – februari 2007 - Studie Over Kraanschip Wordt tegen Zomer Afgerond • Logistiek.NL – februari 2007 - Nike Moet Multimodaal Gaan Vervoeren • Krant van West-Vlaanderen – februari 2007 - Vis Gezocht In China • Gazet van Antwerpen – maart 2007 - Haven Test Vlot kraan Voor Bijkomende Job • De Lloyd – maart 2007 - VIL test vlot kraan als containershuttle • De Lloyd – maart 2007 - Spoorvervoer moet beter bekend worden • Reverse Logistics Magazine – april 2007 - Huge reverse logistics savings potential exists in the heart of Europe • CxO Magazine – april 2007 –SAV News in gesprek met Alex Van Breedam • Het Belang van Limburg – april 2007 – Logistieke sector in Limburg kan duizenden extra banen opleveren • www.logistiek.nl – april 2007 – Vlaams Limburg wil zich ontwikkelen tot Europese logistieke hotspot • Het Belang van Limburg – april 2007 – 250 hectare voor de logistiek • Logistiek.nl – april 2007 - Vlaams-Limburg wil zich ontwikkelen tot Europese logistiek hotspot • De Lloyd – april 2007 – VIL geeft marsorder aan logistieke campagne Limburg • Logistiek.nl – april 2007 - Handleiding voor realtime location systemen • Transport Echo – mei 2007 - Briefing Multimodaal VIL-studie • Evo Logistiek – mei 2007 – De logistieke poort Limburg • CxO Magazine – mei 2007 – Het spoorvervoer moet uitgebouwd worden tot sterke schakel in logistiek proces • CxO Magazine – mei 2007 – Logistieke Poort Limburg • CxO Magazine – mei 2007 – Logistieke Poort Limburg biedt kansen voor 30 000 nieuwe jobs • Supply Chain Solutions – mei 2007 – Limburg Logistiekland • De Lloyd – mei 2007 – Wallonië wil niet zwakke schakel voor Seine-Nord zijn • E-Lloyd – mei 2007 - VIL-studie omtrent Logistiek Platform Limburg • Belga – mei 2007 – Vlaamse logistieke sector doet te weinig aan branding • Route 21 – mei 2007 – Logistiek is volwaardige sector geworden • De Lloyd – mei 2007 – Vlaamse provincies evalueren extended gateway-concept • HLN.be – mei 2007 – Papierloze douane en accijnzen start in 40tal bedrijven • Warehouse & Logistics – juni 2007 - Groei Limburg in logistiek • Gazet van Antwerpen – juni 2007 – Waarom België wereldkampioen distributie is • Logistiek.nl – juni 2007 – Groot besparings potentieel voor retourlogistiek in Europa • De Lloyd – juni 2007 – VIL voorstander van beperkte proef met ecocombi's • Route 21 – juni 2007 – Supertrucks kunnen oplossing zijn • Belga – juni 2007 – Supertruck is kostenefficiënt en milieuvriendelijk studie VIL • Het Volk – juni 2007 – Supertrucks zijn oplossing voor fileprobleem • HLN.be – juni 2007 – Pleidooi voor supertrucks op Vlaamse wegen • e-Lloyd – juni 2007 – VIL voorstander van beperkte proef met ecocombis. • Het Volk Online – juni 2007 – Supertrucks zijn oplossing voor fileprobleem • Nieuwsblad Online – juni 2007 – Supertrucks zijn oplossing voor fileprobleem • De Standaard – juni 2007 - Supertrucks kunnen files verminderen • Transport.nl – juni 2007 – Vlaams Logistiek Instituut pleit voor LZVs • Transport en Logistiek – juni 2007 – Driemaal scheepsrecht • Industrial News – september 2007 - Meer dan cost-cutting • De Lloyd = september 2007 –Vlaamse wegvervoerders niet klaar voor ICT-oplossingen • Route 21 – september 2007 – VIL ontwikkelt telecomatica-profiel voor transport sector • Business Logistics – oktober 2007 - ICT zoekt weg naar transport • Boek – november 2007 – Verzameling van economische getuigenissen India-VIL
77
Jaarverslag 2007
Vil © 2008
Vermelding van het VIL in artikel • Andere - januari 2006 - Toespraak Yves Leterme • Het Laatste Nieuws - januari 2007 - Nieuwe structuur voor luchthaven Kortrijk bijna operationeel • De Morgen - januari 2007 - Nieuwe structuur voor luchthaven Kortrijk bijna operationeel • CEPA - januari 2007 - Nieuwjaarsboodschap Paul valkeniers • De Lloyd - januari 2007 - De Moed Opbrengen Om Te Veranderen • De Standaard - januari 2007 - Platform bundelt kennis mobiliteit • De Lloyd - januari 2007 - Niet Op Elke Straathoek • Antwerp Port News - februari 2007 - Chemvision steekt de koppen µbijeen • Warehouse & Logistics - februari 2007 - Ziegler zegeviert • De Lloyd - februari 2007 - Focus Op Logistiek • Trends - februari 2007 - Gaan Vlaamse Luchthavens Eindelijk Renderen? • De Lloyd - maart 2007 - Havengebruikers leggen prioriteiten • Het Laatste Nieuws - maart 2007 - Buitenlandse investeerders gezocht voor Brucargo • De Tijd - maart 2007 - Flanders Airport Region wordt troefkaart Zaventem • OTM News - april 2007 - OTM reikt voor vierde maal OTMAward uit • DHL News - april 2007 - Meer dan ooit staat kwaliteit centraal • DHL News - april 2007 - België ideale uitvalsbasis voor Europese distributie • De Lloyd - april 2007 - Logistieke cartografie • Het Belang van Limburg - april 2007 - Toekomst Limburg ligt in de logistiek • Agripress - april 2007 - Toekomst Limburg ligt in de logistiek • Het Nieuwsblad - april 2007 - Bedrijfspanden gegeerd • De Standaard - april 2007 - Buitenlandse investeerders vinden vlot de weg naar Limburg • Belga - april 2007 - La CSC Transcom plaide pour un Institut wallon de logistique • Business Logistics - april 2007 - Als logistiek een sport wordt • Le Soir - april 2007 - Point de salut sans logistique • Gazet van Antwerpen - april 2007 - Logistieke sector in Limburg kan duizenden extra banen opleveren • Het Nieuwsblad - april 2007 - In acht jaar 30 000 nieuwe banen voor Limburg • De Standaard - april 2007 - 30 000 nieuwe banen voor Limburg in logistiek • Nieuwsbrief FIT - april 2007 - Seminarie India and Logistics • Newsletter IPLMA - april 2007 - Hundred sofcompanies are located in Antwerp Port as a logistic basis • De Lloyd - april 2007 - Zeg logistiek, zeg Limburg • De Lloyd - april 2007 - Antwerpen laat Limburg niet los • Supply Chain Solutions - mei 2007 - Vlaanderen niet altijd top of mind • Bouwkroniek - mei 2007 - VCB dringt aan op extra logistieke terreinen en transportverbindingen • Route 21 - mei 2007 - Limburg heeft potentie als logistieke poort • Logistiek.nl - mei 2007 - Cijfers en trends Nederlandse regio’s toplocatie voor EDCs • HLN.be - mei 2007 - Papierloze douane en accijnzen start in 40-tal bedrijven • Belga - mei 2007 - Papierloze douane en accijnzen start in 40-tal bedrijven • De Morgen - mei 2007 - Papierloze douane en accijnzen start in 40-tal bedrijven • Het Bedrijf - juni 2007 - Sterspeler of eeuwige belofte • EVO Logistiek - juni 2007 - Een gigantisch netwerk • De Standaard - juni 2007 - Supertruck zo snel mogelijk invoeren • Belga - juni 2007 - Supertruck Zo snel mogelijk invoeren Peeters • Het Belang van Limburg - juni 2007 - Supertrucks zo snel mogelijk invoeren • Belga - juni 2007 - Supertruck Zo Snel Mogelijk Invoeren • Het Belang van Limburg - juni 2007 - Supertruck Is Kostenefficiënt En Milieuvriendelijk • De Morgen - juni 2007 - Peeters Is Voor Zo Snel Mogelijke Invoering Supertrucks • HLN.be - juni 2007 - Zo snel mogelijk supertruck invoeren • Agripress - juni 2007 - Supertrucks zijn oplossing voor fileprobleem • Gazet van Antwerpen - juni 2007 - Supertruck zo snel mogelijk invoeren • Het Belang van Limburg - juni 2007 - Supertruck zo snel mogelijk invoeren • Het Nieuwsblad - juni 2007 - Supertruck heeft alleen voordelen
78
Cijfers 2007
5
• Het Volk - juni 2007 - Supertruck heeft alleen voordelen • OTMNews - juni 2007 - Langere en zwaardere vrachtautocombinaties • Het Nieuwsblad - juni 2007 - Anaxis en Essers lanceren scanner • De Lloyd - juli 2007 - Onbekend is vaak onbemind • De Lloyd - juli 2007 - Pleidooi voor een TU Antwerpen • EVO Logistiek - juli 2007 - Europa worstelt met lang en zwaar • Bouwenaan Vlaanderen - augustus 2007 - Rondetafel over tendensen en uitdagingen • Flanders Logistics nieuwsbrief - augustus 2007 – Flanders Logistics uit de startblokken • De Tijd - augustus 2007 – Short seashipping kan verkeersinfarct voorkomen • Food Industry - september 2007 - Intelligente verpakkingen bieden ongekende mogelijkheden • De Lloyd - september 2007 – Vlaamse wegvervoerders niet klaar voor ICT-oplossingen • OTM News - oktober 2007 - Duurzame logistiek in de Directiekamer • Warehouse & Logistics - oktober 2007 - Invest in Belgium • Warehouse & Logistics - oktober 2007 - Expresgrafische logistiek • Warehouse & Logistics - oktober 2007 - Invest in Belgium • De Lloyd - oktober 2007 - Logistiek Platform Limburg gaat van start • De Lloyd - oktober 2007 - Lotharingen wil zich opwerpen als extended gateway • De Lloyd - oktober 2007 - Buitenlandse extended gateways • Nieuwblad Transport - oktober 2007 - Lotharingen Werpt Zich Op Als Extended Gateway • De Lloyd - oktober 2007 - Buitenlandse extended gateways • De Lloyd - oktober 2007 - Logistieker wordt technicus • Transport Echo Briefing - oktober 2007 - De toenemende uitbreiding van het takenpakket • De Lloyd - oktober 2007 - Vlaanderen lanceert platform • Logistiek.nl - oktober 2007 - Cijfers en Trends • De Lloyd - oktober 2007 - Vlaamse-Logistiek Platform eerstdaags van start • De Lloyd - oktober 2007 - VBO focust op beveiliging • CxO Magazine - november 2007 - Logistics Manufacturing • News Flash ITS - november 2007 - Belgium,Telematics Cluster Shortnews • Portaal - november 2007 - Een nieuwe Seagha,een nieuwe Porthus • De Tijd - november 2007 - Nederland verkoopt zich veel beter als logistiek centrum • Knack - november 2007 - Dossier Knack covert je stad: De weg naar werk • De Standaard - november 2007 - Havens strijden om groene containerlijn • De Lloyd - november 2007 - Partnership met een 4PL moet goed doordacht worden • Transportecho - december 2007 - Extended Gateways en stromingsleer • Warehouse & Logistics - december 2007 - Nike speelt duurzame kaart uit • Warehouse & Logistics - december 2007 - Logistics Project of the Year 2008 • Transportecho - december 2007 - 4PL VIL-studie • De Lloyd - december 2007 – Albert-kanaal is samenhangend netwerk • De Standaard - december 2007 - Vlaanderen in stilstand • De Lloyd - december 2007 - Limburg wil samenwerken met Havenbedrijf Antwerpen
79
Jaarverslag 2007
Vil © 2008
Krachtlijnen van de strategie 2008 Strategie 2008 In mei 2008 zal het VIL haar vijfde werkingsjaar beëindigen. Aangezien de financiële middelen van het eerste convenant nog niet opgebruikt werden, zal de huidige werking onder het eerste convenant verder gezet worden.
Het noodzakelijk evenwicht tussen projectwerking en kennisopbouw blijft te allen tijde gevrijwaard. Immers de kennisopbouw is noodzakelijk om de instrumenten te ontwikkelen waarmee de pilootprojecten worden uitgevoerd.
Op de agenda staat de verdere uitbouw van de Extended Gateway®. Eind 2008 zullen alle strategische studies van de vijf provincies volgens het Extended Gateway® concept opgeleverd worden. Het VIL zal al deze informatie verwerken tot één coherent geheel. Ook de kaart van Extended Gateway® Vlaanderen zal opgeleverd worden. Al deze informatie zal ook aangewend worden voor het definiëren van het “customer profile” van de potentiële investeerder ter ondersteuning in de buitenlandpromotie van Flanders Investment and Trade (FIT).
Net zoals het afgelopen jaar is een uitbreiding van het VIL-team in 2008 enkel mogelijk indien de projectwerking ons daartoe noodzaakt.
Projecten rond Authorized Economic Operator (AEO), Secured Trade Lanes en het Vlaams e-Logistiek Platform blijven alvast hoog op de VIL-agenda staan. Algemeen blijft de belangrijkste doelstelling inzake Research het uitvoeren van pilootprojecten met voornamelijk bedrijven. Hierbij zal met de verderzetting van het C*STARS programma de focus op de clusterwerking nog verscherpt worden. Ook de aandacht voor de KMO wordt niet verminderd. Daarnaast is het alvast de bedoeling om in 2008 een nieuw doorbraaktraject te kunnen opstarten naast het lopend Kraanschip project.
De lidmaatschapsvoordelen en de kwaliteitsvolle dienstverlening voor de VIL-leden zullen op regelmatige basis geëvalueerd en uitgebreid worden. De intensieve contacten met de bedrijven uit de sector blijven belangrijk. Ter ondersteuning hiervan wordt het krachtig Customer Relationship Management systeem (CRM) nog verder uitgebouwd. In 2008 zal het gros van de inspanningen in de promotieopdracht gericht zijn op de eigen VIL-missies naar Japan en Zuid-Korea. De uitbouw van een stevige internationale reputatie als vooraanstaand kenniscentrum zal onverminderd verdergezet worden. Om dit alles in 2008 te realiseren werd een sluitend budget opgemaakt dat er verkort uitziet als voorgesteld in tabel 12. Dit budget is activiteitsgebaseerd, dit wil zeggen dat de kosten (inclusief loonkosten), waar mogelijk, werden toegewezen aan de twee hoofdopdrachten.
VERKORT BUDGET 2008 Tabel 8
BEDRIJFSOPBRENGSTEN Eigen omzet
615.000,00 €
Subsidies Vlaamse Overheid
1.919.589,65 €
BEDRIJFSKOSTEN
2.516.804,43 €
Administratie en werking Kennisontwikkeling
569.811,30 € 1.117.377,00 €
Promotie
343.918,00 €
Overhead
379.667,70 €
Afschrijvingskosten
106.030,43 €
RESULTAAT
80
2.534.589,65 €
17.785,22 €