Jaarverslag 2004 VLAAMS INSTITUUT VOOR DE LOGISTIEK VZW
JAARVERSLAG 2004
VIL © 2005
Colofon Publicatie Jaarverslag 2004 Datum April 2005 E-mail
[email protected] Telefoon +32 (0)3 229 05 00 Redactie Alex Van Breedam, Krist'l Krols, Francis Rome Verantwoordelijke Uitgever Alex Van Breedam © Vlaams Instituut voor de Logistiek (VIL) 2005
2
Voorwoord Het Vlaams Instituut voor de Logistiek (VIL) werd officieel opgericht op 6 mei 2003, na een voorbereidende studiefase. Tijdens deze studiefase werd de behoefte aan een kenniscentrum voor de logistiek in Vlaanderen duidelijk geïdentificeerd. Op basis van de ingewonnen informatie en het advies van een representatieve groep van actoren actief in de logistiek, werden een visie, een missie, de opdrachten en een business plan opgesteld voor het VIL. Een goede zes maanden waren nodig om het VIL operationeel te krijgen. Einde 2003 was het directiecomité in dienst: de Algemeen Directeur, de Directeur Research en de Directeur Business Development. Begin 2004 beschikte de Directeur Research over een beperkt team van experts om de eerste onderzoeksprojecten te kunnen opstarten. De Directeur Business Development veroverde snel zijn plaats in het netwerk van de buitenlandpromotie in samenspraak met de Dienst Investeren Vlaanderen (DIV). Hiermee kon het VIL beginnen aan de realisatie van haar twee hoofdopdrachten: kennisvergaring, -ontwikkeling en -verspreiding enerzijds en promotie anderzijds. De concrete invulling van beide hoofdopdrachten in 2004 wordt in dit jaarverslag uitgebreid beschreven. Het eerste jaar werking van het VIL stond in het teken van het verwerven van een zichtbare plaats in het Vlaamse en internationale logistieke landschap. Een duidelijke en aanhoudende profilering van het VIL als kenniscentrum is en blijft noodzakelijk voor een juiste positionering. 2004 stond in het licht van het opstarten van een periodieke dialoog met de voornaamste (belangen-) organisaties en verenigingen uit de logistieke sector. Immers, via deze organisaties kan het VIL voeling houden met de sector en zo gevoed worden met ideeën voor onderzoek en pilootprojecten. Wellicht één van de grootste “zichtbare” bijdragen van het VIL in haar eerste werkingsjaar is een ondubbelzinnige visieformulering van het uniek waardeaanbod (unique value proposition) van logistiek Vlaanderen. Indien de actoren actief in de logistiek zich éénduidig achter deze visie kunnen scharen, dan moet dit aanleiding geven tot een nieuw elan voor de Vlaamse economie en dus tewerkstelling, en voor het Vlaams promotiebeleid. Zoals u zult kunnen vaststellen uit dit eerste jaarverslag kan het VIL reeds een aantal concrete realisaties voorleggen. Deze realisaties zijn het product van de samenwerking en de inzet van heel wat mensen, die samen een eerste deel van de weg hebben afgelegd. We hopen dat we in de toekomst continu mogen rekenen op de tomeloze inzet en het niet aflatend enthousiasme van alle betrokkenen om dit momentum voor logistiek Vlaanderen aan te houden en nog verder uit te dragen.
Willy Winkelmans Voorzitter
Alex Van Breedam Algemeen Directeur
3
JAARVERSLAG 2004
VIL © 2005
Executive Summary The Flanders Institute for Logistics, VIL in short, is a not-for-profit organisation founded in May 2003. Its mission encompasses “the sustainable reinforcement of the competitive advantages of the logistics sector in Flanders through innovation, knowledge gathering and transfer, promotion, networking and advice”. This mission includes three major goals: 1. The improvement of the solid performance of the logistics sector in Flanders. 2. The strong positioning of Flanders as “gateway for Europe”. 3. Sector networking.
To reach these goals the VIL has to accomplish two major assignments: 1. The creation, collection and dissemination of innovative knowledge. 2. The promotion of Logistics Flanders. Additionally, secondary objectives assigned to the VIL are knowledge transfer, assistance/advising and networking. During its first year of operation, the VIL has been focusing on acquiring a unique position as the centre of excellence in the logistics area in Flanders and Europe. Much attention has been spent on setting up the knowledge centre with the hiring of world-class experts and the definition of a research framework. This framework defines the research
4
methodology and content for the next five years. With regard to content, all VIL projects will be incorporated in one out of the following four research streams: 1. Assets of Flanders Projects in 2004: Benchmarking, EDC-analysis 2. Partnerships Projects in 2004: Consolidation of supply chains, Collaborative networks 3. Value added concepts and technologies Projects in 2004: RF-tags 4. Multimodal transport Projects in 2004: Matching supply and demand, Modal choice, Links to the hinterland Finally, the VIL also conducts contract research regarding logistic topics for specific industrial sectors or clusters of companies. With respect to the promotion assignment, the VIL has started to implement its specific agreement with Flanders Investment and Trade. A number of local and international promotional activities were organised together with the major logistics players and infrastructure operators of the logistics scene. All the realisations in 2004 were the result of a strong, motivated and competent VIL-team and a highly valued and continuous participation of the main logistics actors and companies in Flanders.
3
1
8
Visie: het uniek waardeaanbod van Vlaanderen
De ligging van Vlaanderen —————————————————————————————————————
9
Toegangspoorten en infrastructuur —————————————————————————————————
10
Logistieke aantrekkelijkheid ————————————————————————————————————
12
De aanwezigheid van Europese Logistieke Centra ———————————————————————————
18
Belangrijke trends in Supply Chain Management en logistiek
——————————————————————
20
Evoluties in de logistieke dienstverlening ———————————————————————————————
22
Kennis en innovatie ————————————————————————————————————————
24
Uniek waardeaanbod ———————————————————————————————————————
25
2
Missie en doelstellingen
26
3
Opdrachten
28
Innovatie, kennisverzameling en -diffusie ———————————————————————————————
30
Troeven van Vlaanderen ————————————————————————————————————
31
Multimodaal transport —————————————————————————————————————
31
Value added concepten en technologieën —————————————————————————————
32
Partnerships —————————————————————————————————————————
33
Contractonderzoek ——————————————————————————————————————
35
Promotie ————————————————————————————————————————————
35
Convenant met FIT ——————————————————————————————————————
35
Vlaams Logistiek Platform————————————————————————————————————
36
Nazorg ———————————————————————————————————————————
36
Nevenopdrachten—————————————————————————————————————————
37
VIL-Mail ———————————————————————————————————————————
37
VIL-website en VIL-portal ————————————————————————————————————
37
Relatiebeheer en netwerking ——————————————————————————————————
38
INHOUDSOPGAVE
Voorwoord
5
JAARVERSLAG 2004
4
6
VIL © 2005
Organisatiestructuur
40
Operationele structuur ———————————————————————————————————————
41
Raad van Bestuur ————————————————————————————————————————
42
Algemene Vergadering———————————————————————————————————————
42
Adviesraad ———————————————————————————————————————————
43
Beleidsraad ———————————————————————————————————————————
43
5
44
Cijfers 2004
Verkorte balans en resultatenrekening ————————————————————————————————
45
Prestatie-indicatoren ———————————————————————————————————————
46
Overzicht van de promotieactiviteiten ————————————————————————————————
49
VIL-events ————————————————————————————————————————————
51
Events in samenwerking met andere organisaties ———————————————————————————
52
Events met actieve bijdrage ————————————————————————————————————
53
Passieve deelname aan events ———————————————————————————————————
58
Meetings met bedrijven en actoren —————————————————————————————————
58
Persartikelen ———————————————————————————————————————————
62
6
64
Krachtlijnen van de strategie 2005
7 INHOUDSOPGAVE
1
Visie: het uniek waardeaanbod van Vlaanderen
VISIE: HET UNIEK WAARDEAANBOD VAN VLAANDEREN
1
Logistiek Vlaanderen beschikt vandaag over een uniek waardeaanbod: een aantal specifieke troeven die als een puzzel in elkaar passen en aldus Vlaanderen een onderscheidend vermogen bezorgen als vooraanstaande logistieke regio, de zogenaamde logistieke hub voor Europa.
De puzzelstukken als onderdelen van het uniek waardeaanbod zijn: • de ligging van Vlaanderen • de toegangspoorten en infrastructuur • de aangetoonde logistieke aantrekkelijkheid
• • • •
de aanwezigheid van Europese logistieke centra belangrijke trends in Supply Chain Management en logistiek evoluties in de logistieke dienstverlening kennis en innovatie
De ligging van Vlaanderen De strategische ligging van Vlaanderen voor logistiek is genoegzaam bekend: in het hart van de Europese koopkracht. Immers, meer dan 60% van de Europese koopkracht ligt in een straal van ongeveer 500 km rond Vlaanderen. Daarmee ligt Vlaanderen relatief gezien zeer dicht bij de grote industriële- en consumptiecentra in Europa, zoals de regio rond Parijs, het Ruhrgebied en de Benelux. Vlaanderen ligt daarom nog steeds vrij centraal in de zich verschuivende Blauwe Banaan. De Blauwe Banaan omarmt die Europese regio's van waaruit aan gunstige transportkosten en haalbare levertijden (24/48u) het grootste deel van Europa kan beleverd worden. Het is net in die gebieden dat Europese distributiecentra idealiter gevestigd zijn. Het stuk van de blauwe banaan in figuur 1 dat zich uitstrekt over ZuidEuropa wordt ook soms aangeduid
LIGGING VAN VLAANDEREN IN DE BLAUWE BANAAN
FIGUUR 1
9
JAARVERSLAG 2004
VIL © 2005
als de Latijnse Boog (van Spanje tot Noord-Italië) en de Adriatische Vin (van Noord-Italië tot Griekenland). De invloed van de EU-uitbreiding in 2004 met tien nieuwe lidstaten is voorlopig eerder beperkt. Immers, Vlaanderen ligt sowieso in het gebied met de hoogste bevolkingsdichtheid en in het hart van de Europese koopkracht. Evenwel, de te verwachten groei van de koopkracht zal in de komende jaren veel substantiëler zijn in de OostEuropese landen. Voor bepaalde producten met korte levertijden zullen er bijkomende distributiecentra vereist zijn voor een tijdige levering in Oost-Europa. Daarnaast is het echter niet uitgesloten dat bepaalde operationele logistie-
ke activiteiten aangetrokken zullen worden door het arbeidskostvoordeel van de Oost-Europese landen. Uit ervaring met de Zuid-Europese landen, zoals Spanje en Portugal hebben we echter geleerd dat een geleidelijke arbeidskostnivellering één van de gunstige effecten van de toetreding tot de EU is. De zuiver operationele logistieke activiteiten dragen op termijn niet meer bij tot de onderscheidende logistieke activiteiten voor Vlaanderen. Vlaanderen moet zich daarom steeds meer gaan toeleggen op kennisgebaseerde logistieke activiteiten, die een veel hogere waarde toevoegen aan de dienstverlening. Dergelijke activiteiten zijn ook minder kwetsbaar inzake delokalisatie naar goedkopere oorden.
Toegangspoorten en infrastructuur Vlaanderen beschikt over een uitermate geschikte infrastructuur voor logistiek: wegen-, spoor- en binnenvaartnetwerk met een uitzonderlijk hoge dichtheid (zie tabel 1). De toegangspoorten (gateways) en de multimodale overslagpunten verbinden deze netwerken. De gateways, met name de havens van Antwerpen, Gent,
Zeebrugge en Oostende en de luchthavens van Zaventem en Oostende zijn de toegangspoorten naar het Europese hinterland. Ook met de EU-uitbreiding zullen de Vlaamse havens een cruciale rol blijven vervullen in het bevoorraden van het hinterland, met inbegrip van Oost-Europa. Om te voorkomen dat onze toegangspoorten enkel overslagplatformen zouden worden, gericht op overslag van
, LAND/REGIO LAND/REGIO Dichtheid transportnetwerk in km/1000 km2
TABEL 1 Snelwegen in 2000
Spoorwegen in 2000
EU-15
16,2
49
9,2
België
55,8
113,7
50,5
Denemarken
21,4
47,5
0
Duitsland
32,8
102,7
20,6 20,5
Finland
1,8
19,2
Frankrijk
18
59,8
11,1 0
Griekenland
5,4
17,5
Ierland
1,5
27,3
0
Italië
21,5
54,8
4,9
Luxemburg
44,5
105,9
14,3
Nederland
67,6
82,7
148,9
Oostenrijk
19,5
74,9
4,2
Portugal
16,1
30,6
1,3
Spanje
17,5
28,3
0,1
Verenigd Koninkrijk
14,5
70
4,7
Vlaams Gewest
62,8
126,8
79,6
3,7
28,1
0,9
Zweden
TABEL 1
Bevaarbare binnenlandse waterwegen in 1999
Bron: EC De Tren en Eurostat
10
TOEGANGSPOORTEN EN INFRASTRUCTUUR VAN VLAANDEREN
VISIE: HET UNIEK WAARDEAANBOD VAN VLAANDEREN
1
FIGUUR 2
Amsterdam Antwerp Brugge
Gent Hasselt Bonn Frankfurt
Brussel
Calais
Luik Doornik Lille Bergen
Namen
Aarlen
volumes, dient de nodige aandacht te worden besteed aan de creatie van toegevoegde waarde. Immers, het is net die waardetoevoeging aan de goederenstromen die werkgelegenheid zal genereren en verankering garanderen. Bijgevolg is een duidelijke mentaliteitswijziging noodzakelijk: toegangspoorten en multimodale platformen moeten een dienstverlening aanbieden bovenop de
infrastructuur. Anders gezegd, de toegangspoorten en multimodale platformen hebben de taak zich in te bedden in de logistieke ketens van hun klanten om zo de vrachten aan te zuigen. Het hoeft niet de infrastructuurhouder zelf te zijn die deze dienstverlening alleen moet opzetten, maar partnerships en samenwerkingsverbanden met andere logistieke actoren, zoals logistieke dienstverleners, transportoperatoren, vastgoedbedrijven, expediteurs of goederenbehandelaars bieden heel wat mogelijkheden. Zo kunnen de grote havens bijvoorbeeld een partnershipstrategie opzetten met inland containerterminals en logistieke platformen om zich ervan te verzekeren dat de inkomende en uitgaande vrachten zoveel mogelijk via de toegangspoorten zullen passeren. De luchthaven van haar kant kan bijvoorbeeld mee investeren in faciliteiten voor luchtvrachtgebonden producten, zoals een gekoeld en beveiligd magazijn voor hoogwaardige farmaceutische producten. Daarnaast moeten de toegangspoorten zoveel mogelijk zelf waarde creëren, door de juiste bedrijven aan te trekken. Een goed en dynamisch concessiebeleid moet garant staan voor het aantrekken van bedrijven met waterof luchtgebonden activiteiten met de hoogste toegevoegde waarde en dit uitgedrukt in termen van werkgelegenheid. Via partnerships met hinterlandlocaties kunnen de bedrijven die minder waarde toevoegen naar deze plaatsen verwezen worden met de garantie dat hun vrachten via de toegangspoort zullen behandeld worden.
11
JAARVERSLAG 2004
VIL © 2005
Logistieke aantrekkelijkheid De aantrekkelijkheid van Vlaanderen als vestigingsplaats voor Europese distributie is stilaan alom gekend. In 2004 werd dit nogmaals onderstreept door studies van een aantal internationaal erkende bureau's. Vastgoedexpert Cushman & Wakefield Healey & Baker publiceerde begin 2004 zijn European Distribution Report waarin de aantrekkelijkheid van de Europese landen als vestigingsplaats voor Europese distributie wordt vergeleken. De evaluatie van de landen gebeurt op basis van vier criteria: kosten, het beschikbaar transportsysteem, de bereikbaarheid en het aanbod. Net zoals in het European Distribution Report van 2002 blijft België in 2004 eveneens lijstaanvoerder. Zoals blijkt uit tabel 2 vormen de gunstige ligging in het hart van de Europese koopkracht en de goede ontsluiting voornamelijk via weg en waterweg de basis van dit succes. Ook de huurprijs voor de logistieke panden is gunstig in België. Ten opzichte van 2002 valt ook de gestadige opmars van Frankrijk naar de derde plaats en de terugval van Nederland naar de vierde plaats
op. Frankrijk scoort bijzonder goed wat betreft de beschikbaarheid en de prijs van gronden. Tabel 3 geeft de rangschikking voor de gewesten uit de toplanden van de Blauwe Banaan. Uit deze wegingsmatrix blijkt dat Vlaanderen de beste score haalt, maar ook dat het op de voet wordt gevolgd door de Franse regio's Ile-de-France en Nord-Pas-de-Calais. Deze Franse regio's hebben een iets betere kosten-score dan Vlaanderen. De relatief hoge kosten-score van Vlaanderen is te wijten aan de hogere loonkost. Ile-de-France scoort ook beter op de factor Arbeid door een hoge arbeidsproductiviteit. Immers, de toegevoegde waarde per werknemer in de dienstensector is zowat 20% hoger in de regio Ile-de-France vergeleken met Vlaanderen. Vlaanderen dankt zijn rangschikking vooral aan de uitstekende scores voor zijn transportsysteem, alsook voor de bereikbaarheid van de Europese markten. Ook qua knowhow is Vlaanderen lijstaanvoerder, maar dit weegt minder sterk door in het totaalplaatje.
Kosten Kosten Gewicht Gewicht %
3
3
2
3
4
1
1
7%
7%
20% 13%
3
2
1 7%
3
4
2
3
1
4
1
3
2
Rank ing 2 004
Aanbod Aanbod
SCO RE
Sche epsv racht Subto taal
Spoo rweg vervo er Luch tvrac ht
Bereikbaarheid Bereikbaarheid
Transportsysteem Transportsysteem
38% 38% 25% 23% 27% 12,0
Dichth eid s poorn et Weg vervo er
Subto taal
Arbe idsko st
Gron dprijs
Hoe lager de score, hoe gunstiger
Huur prijs (*)
>1,5*mediaan
Dichth eid w egen net Weg cong estie
< 0,5*mediaan
Nieu wbou w >1 0.000 m2 Gron daan bod Subto taal
TABEL 2
Bevo lkings dichth eid Toeg ang to t EU kern Toeg ang to t Oos t-Eur opa Subto taal
LANDENRANGSCHIKKING 2004
Totaal Totaal
20% 31% 33% 50% 17% 31% 25% 75% 15%
BELGIE
2,0
7,0
6,4
1,0
2,0
4,0
12,0 12,0
8,0
4,0
6,0
2,0
1,0
8,0
2,5
3,0
5,0
7,8
5,3
1
DUITSLAND
11,0
14,0 10,0 11,9
5,0
6,0
3,0
3,0
2,0
1,0
7,0
4,3
4,0
2,0
4,0
3,0
5,0
5,0
8,9
6,3
2
FRANKRIJK
3,0
6,0
6,0
3,0
9,0
1,0
4,0
3,0
4,0
4,1
10,0
4,0
10,0
7,0
3,0
3,0
12,2
6,5
3
NEDERLAND
10,0 10,0 15,0 11,3
2,0
7,0
7,0
8,0
13,0
4,0
2,0
5,5
1,0
3,0
7,0
3,0
5,0
5,0
8,9
6,6
4
OOSTENRIJK
4,0
13,0
8,0
8,4
3,0
4,0
8,0
10,0
9,0
9,0
13,0
8,0
11,0
6,0
3,0
7,2
5,0
2,0
2,8
7,0
5
TSJECHIE
4,0
2,0
2,0
2,8
13,0 10,0
2,0
7,0
6,0
15,0 13,0 10,1
VK
15,0 12,0 11,0
12,9
6,0
11,0
6,0
4,0
7,0
2,0
HONGARIJE
4,0
3,0
2,0
3,1
4,0
12,0
1,0
POLEN
4,0
1,0
4,0
2,9
11,0
14,0
5,0
ITALIE
8,0
11,0
13,0 10,4
8,0
8,0
10,0
PORTUGAL
2,0
8,0
5,0
5,0
12,0
5,0
11,0
SPANJE
9,0
15,0
6,0
10,5
9,0
13,0 12,0
5,0
9,8
7,0
5,1
7,0
7,0
2,0
6,2
5,0
3,0
11,6
7,4
6
1,0
4,8
3,0
5,0
11,0
5,3
3,0
5,0
11,5
7,9
7
15,0 11,0
14,0 13,0
9,9
6,0
9,0
5,0
7,3
3,0
3,0
12,6
8,0
8
6,0
3,0
13,0 11,0
8,9
8,0
11,0
1,0
8,3
1,0
3,0
13,4
8,0
9
2,0
5,0
5,0
3,0
5,3
5,0
8,0
9,0
7,2
3,0
4,0
13,1
8,3
10
11,0
14,0 11,0
9,0
10,9
9,0
14,0 14,0 12,3
4,0
3,0
19,4
11,3
11
10,0
6,0
8,1
12,0 13,0 13,0 12,7
4,0
4,0
20,6
12,0
12
7,0
IERLAND
12,0
8,0
9,0
10,0
9,0
13,0 13,0 15,0 12,0 10,0 11,5 13,0 10,0 12,0 11,3
5,0
3,0
18,3
12,1
13
ZWEDEN
14,0
5,0
14,0 10,6 14,0
1,0
14,0
5,0
1,0
19,0
12,4
14
RUSLAND
13,0
4,0
1,0
15
8,0
8,0
8,0
mediaan
9,0
8,0
10,0
8,0
6,6
15,0 15,0 15,0 14,0
1,0
6,0
12,0 11,7 15,0 15,0
6,0
13,5
5,0
4,0
21,9
12,7
8,4
8,0
8,0
8,0
8,0
8,0
7,2
4,0
3,0
12,6
8,0
8,0
8,0
8,0
9,9
8,1
14,0 12,0 14,0 13,0
8,0
8,0
Bron: Cushman & Wakefield Healey & Baker (2004)
12
Hoe lager de score, hoe gunstiger
Kosten Kosten Gewicht
3,0 3,0 2,0
Transportsysteem Transportsysteem 3,5
Gewicht % 38% 38% 25% 22%
4,0 1,0 1,0 3,0 2,0 1,0 3,0
Bereikbaarheid Bereikbaarheid 5,0
1,5 3,5 1,0
5,0
Aanbod Aanbod
Arbeid Arbeid
Know-how Know-how
1,0 1,0 1,5
1,0 1,0 0,5
1,0 1,0 0,5
Rank ing 20 04
>1,5*mediaan
SCOR E
< 0,5*mediaan
TABEL TABEL 3 3
Huurp rijs (*) Grond prijs Arbeid skost Subto taal Dichth eid we genne t Wegc onges tie Dichth eid sp oorne Wegv t ervoe r Spoorw egverv oer Luchtv racht Schee psvrac ht Subto taal Bevolk ingsdic htheid Toega ng tot EU ke rn Toega ng tot Oost-E uropa Subto taal Nieuw bouw >10.0 00 m 2 Grond aanbo d Subto taal Besch ikbare arbeid skrach Arbeid ten sprod uctivit eit Subto taal Logisti eke op leiding en Talenk ennis Subto taal
REGIORANGSCHIKKING 2004 -> GROEN, SLECHTE SCORES -> ROOD) RANKED MATRIX VOOR REGIO'S (GOEDE SCORES
Totaal Totaal
27% 7% 7% 20% 13% 7% 20% 31% 25% 58% 17% 31% 50% 50% 9% 50% 50% 3% 50% 50% 3%
VLAANDEREN
2,6 7,0 12,2 6,7
1,0 3,0 1,0 1,6 1,8 2,5 2,0
1,7
2,3 0,6 3,5
1,5
1,9 2,2 2,0
3,4 2,8 3,1
2,2 0,9 1,6 2,78
1
ILE DE FRANCE
3,0 6,0 7,0
5,1
0,5 10,0 1,0 1,0 1,5 1,0 3,0
1,9
1,2 2,0 4,5
2,2
2,0 4,0 3,0
2,2 0,4 1,3
1,5 4,0 2,8
2
NORD - PAS-DE-CALAIS
2,5 5,0 6,5
4,4
2,5 4,0 1,0 2,4 1,8 4,5 2,5
2,5
3,4 1,6 3,8
2,4
3,0 2,0 2,5
0,6 6,3 3,4
2,5 5,0 3,8
2,97
3
SAARLAND
3,5 5,0 7,0
4,9
1,5 3,0 3,0 4,0 3,0 4,0 6,0
3,5
2,3 1,0 2,8
1,6
1,5 1,5 1,5
2,8 2,5 2,7
3,0 3,5 3,3
2,99
4
BRUSSELS HOOFDST. GEWEST 5,0 10,0 13,5 9,0
0,5 7,0 1,0 1,5 2,0 2,0 2,0
1,8
0,1 0,5 3,5
0,9
3,0 3,5 3,3
1,0 0,6 0,8
1,5 3,0 2,3
3,20
5
EST
2,3 4,8 6,5
4,3
3,0 2,8 2,0 3,0 2,5 5,0 4,0
3,2
7,8 0,5 2,9
2,7
4,0 2,0 3,0
2,8 4,4 3,6
2,5 5,0 3,8
3,29
6
WALLONIE
2,0 7,0 12,0 6,4
1,2 2,6 1,3 2,4 2,3 3,3 4,0
2,4
6,7 0,9 3,4
2,7
2,2 2,1 2,2
1,0 4,7 2,9
3,2 3,4 3,3
3,39
7
NORDRHEIN-WESTFALEN
7,5 9,5 9,4
8,7
1,9 3,8 3,0 2,3 2,5 3,3 3,5
2,7
1,8 0,4 2,7
1,1
2,6 2,3 2,4
4,2 1,8 3,0
2,3 3,5 2,9
3,50
8
ZUID-NEDERLAND
7,0 8,5 11,5 8,7
2,8 2,8 2,3 1,5 1,5 3,0 2,8
2,3
1,8 0,6 3,5
1,4
1,8 3,0 2,4
6,5 8,8 7,6
1,5 2,5 2,0
3,59
9
RHEINLAND-PFALZ
6,0 8,0 8,6
2,8 2,7 3,3 3,7 4,3 4,0 4,0
3,5
6,5 0,5 2,8
2,4
2,2 2,5 2,3
5,6 2,4 4,0
2,8 3,5 3,2
3,91
10
7,4
2,83
OOST-NEDERLAND
4,3 7,8 11,3 7,4
5,0 2,5 3,3 2,0 2,7 4,0 3,0
3,3
4,0 1,5 3,3
2,4
2,3 2,0 2,2
7,0 7,9 7,4
3,0 2,5 2,8
3,95
11
WEST-NEDERLAND
7,8 10,5 12,0 9,8
2,6 5,3 2,3 1,5 1,8 1,9 2,0
2,3
2,2 1,6 3,6
2,1
2,4 4,3 3,3
6,8 5,2 6,0
1,6 2,5 2,1 4,08
12
NOORD-NEDERLAND
1,5 7,0 11,0 5,9
5,7 2,3 4,7 4,0 4,3 5,7 3,7
4,5
5,7 2,7 3,3
3,5
3,3 1,0 2,2
3,9 6,7 5,3
2,8 2,5 2,7
4,26
13
BASSIN PARISIEN
2,5 5,3 6,7
4,6
5,5 2,0 3,5 3,5 4,0 4,0 5,0
4,3
12,1 2,5 3,9
5,1
3,0 2,5 2,8
1,2 6,1 3,7
3,0 5,0 4,0
4,45
14
LUXEMBOURG (GR. DUCHE)
12,0 14,0 15,0 13,5
3,0 4,0 3,0 3,0 3,0 3,0 5,0
3,5
6,7 0,5 3,0
2,5
1,0 1,0 1,0
5,2 0,1 2,6
3,0 2,0 2,5
5,06
15
3,5 7,0 11,0 6,7
2,6 3,0 2,3 2,4 2,5 3,3 3,5
2,7
3,4 0,9 3,4
2,4
2,3 2,2 2,4
3,4 4,4 3,4
2,5 3,4 2,8
3,50
mediaan
VISIE: HET UNIEK WAARDEAANBOD VAN VLAANDEREN
1
Bron: Cushman & Wakefield Healey & Baker (2004)
In een volgende stap werd de rangschikking bekeken op provincieniveau. Deze resultaten worden weergegeven in tabel 4. De eerste vier plaatsen worden ingenomen door vier Belgische provincies: Limburg, Luik, Antwerpen en Henegouwen. Vier van de vijf Vlaamse provincies bevinden zich in de top 10. Het zijn voornamelijk de Noord-Franse provincies Ile-de-France, Nord-Pas-de-Calais en Alsace die de overige plaatsen in de top 10 innemen. Limburg en Luik scoren voor zowat alle criteria uitstekend. Antwerpen heeft een kostenhandicap, maar compenseert dit nadeel met zijn uitmuntende transportcijfers en een hoge productiviteit. Nogmaals ter verduidelijking, deze analyse meet niet de logistieke activiteit, maar wel de aantrekkelijkheid van een regio voor het vestigen van logistieke operaties. Immers, de provincie Antwerpen ontwikkelt nog steeds de grootste logistieke activiteit in Vlaanderen, maar wordt door Limburg voorbijgestoken als het om de meest ideale locatie voor de vestiging van een logistieke activiteit gaat.
De Vlaamse provincies scoren overwegend goed tot zeer goed inzake knowhow, inzonderheid wat betreft talenkennis, maar ook wat betreft de beschikbaarheid van logistieke opleidingen. Voor dit laatste zijn het vooral de provincies Antwerpen en West-Vlaanderen die bijzonder goed scoren. Samengevat, de ligging, de ontsluiting, de huurprijzen en de kennis zorgen voor het verschil. Ile-de-France scoort zeer goed voor elementen van het transportsysteem (uitgezonderd de verkeerscongestie), maar wordt enigszins gehandicapt door een mindere bereikbaarheid van de Europese kernmarkt. Ook de planvoorraad aan gronden is uiterst beperkt, wat in de toekomst een effect zal hebben op de huidige relatief lage prijzen voor het semi-industrieel vastgoed in de regio rond Parijs.
13
VIL © 2005
RANKED MATRIX VOOR PROVINCIES 2004 (GOEDE SCORES -> GROEN, SLECHTE SCORES -> ROOD) PROVINCIERANGSCHIKKING 2004
Kosten Kosten Gewicht 3,0 3,0 2,0 3,5
Transportsysteem Transportsysteem 4,0 1,0 1,0 3,0 2,0 1,0 3,0
Bereikbaarheid Bereikbaarheid 5,0
1,5 3,5 1,0 5,0
Aanbod Aanbod 1,0 1,0
1,5
Gewicht % 38% 38% 25% 22% 27% 7% 7% 20% 13% 7% 20% 31% 25% 58% 17% 31% 50% 50% 9%
Arbeid Arbeid
Know-how Know-how
1,0 1,0 0,5
1,0 1,0 0,5
Rank ing 20 04
Beschik bare arb eidskra Arbeid chten sprod uctivit eit Subto taal Logisti eke op leiding en Talenk ennis Subto taal
Hoe lager de score, hoe gunstiger
Bevolk ingsdic htheid Toega ng tot EU ke rn Toega ng tot Oost-E uropa Subto taal Nieuw bouw >10.0 00 m 2 Grond aanbo d Subto taal
>1,5*mediaan
Huurp rijs (*) Grond prijs Arbeid skost Subto taal Dichth eid we genne Wegc t onges tie Dichth eid sp oorne t Wegv ervoe r Spoorw egverv oer Luchtv racht Schee psvrac ht Subto taal
< 0,5*mediaan
4 TABEL TABEL 4
SCOR E
JAARVERSLAG 2004
Totaal Totaal
50% 50% 3% 50% 50% 3%
LIMBURG (B)
1,0 6,2 11,0 5,5
1,0 2,0 2,0 2,0 2,0 3,5 3,0
2,0
3,5 0,5 3,0
1,7
1,5 1,0
1,3
2,6 4,6 3,6
2,5 0,8 3,3
2,63
1
LIEGE
1,0 6,2 12,0 5,7
1,0 2,0 1,0 1,5 1,5 2,5 2,0
1,5
4,4 0,4 3,0
1,8
2,0 2,0
2,0
1,4 4,9 3,2
2,5 2,5 5,0
2,66
2
ANTWERPEN
3,0 7,0 13,0 7,0
1,0 5,0 1,0 1,0 1,0 3,0 1,0
1,4
1,6 0,6 3,5
HAINAUT
1,0 6,2 11,0 5,5
1,2 2,0 1,0 2,0 2,0 4,0 4,0
2,3
3,3
ILE DE FRANCE WEST-VLAANDEREN
3,0 6,0 7,0 5,1
0,5 10,0 1,0 1,0 1,5 1,0 3,0
2,5 6,5 11,5 6,3
1,0 2,0 1,5 1,8 2,0 4,5 1,5
OOST-VLAANDEREN NORD - PAS-DE-CALAIS
1,3
2,0 2,5
2,3
2,4
1,2 1,8
1,0 1,0 2,0
2,68
3
1,0 3,5 2,0
1,5 1,0
1,3
0,2 5,3 2,8
3,0 3,5 6,5
2,82
4
1,9
1,2 2,0 4,5 2,2
2,0 4,0
3,0
2,2 0,4 1,3
1,5 4,0 5,5
2,83
5
1,7
3,2
1,8 2,0
1,9
4,6 4,0 4,3
1,2 0,9 2,1
2,91
6
1,2 3,8
2,1 1,7
2,0 2,5
2,3
3,0 3,5 3,3
3,0 1,0 4,0
2,98
7
1,6 3,8 2,4
3,0 2,0
2,5
0,6 6,3 3,4
2,5 5,0 7,5
2,98
8
2,8 6,8 12,0 6,6
1,2 2,0 1,0 2,0 2,0 3,0 3,0
2,0
2,1 1,0 3,6
2,5 5,0 6,5 4,4
2,5 4,0 1,0 2,5 1,8 4,5 2,5
2,5
3,4
ALSACE SAARLAND DÜSSELDORF
2,3 4,8 6,5 4,3
3,0 2,5 2,0 3,0 2,0 4,0 3,0
2,8
5,5 0,5 2,8
2,1
4,0 2,0
3,0
3,6 3,8 3,7
2,5 5,0 7,5
2,99
9
3,5 5,0 7,0 4,9
1,5 3,0 3,0 4,0 3,0 4,0 6,0
3,5
2,3
1,6
1,5 1,5
1,5
2,8 2,5 2,7
3,0 3,5 6,5
2,99
10
8,0 10,0 10,0 9,3
0,5 6,0 2,0 1,5 1,0 2,0 2,0
1,6
1,0 0,3 2,8 0,9
3,0 2,0
2,5
3,4 0,7 2,0
1,5 3,5 5,0
3,18
11
VLAAMS BRABANT
4,0 9,0 13,5 8,3
1,0 6,0 1,0 1,5 2,0 2,0 2,0
1,8
1,9 0,5 3,5
1,3
2,0 3,0
2,5
4,2 0,8 2,5
3,5 1,0 4,5
3,18
12
1,0 2,8
BRUSSELS HOOFDST. GEWEST 5,0 10,0 13,5 9,0
0,5 7,0 1,0 1,5 2,0 2,0 2,0
1,8
0,1 0,5 3,5 0,9
3,0 3,5
3,3
1,0 0,6 0,8
1,5 3,0 4,5
3,20
13
RHEINHESSEN-PFALZ
4,0 6,0 7,8 5,7
2,5 3,0 3,0 4,0 5,0 4,0 5,0
3,8
3,9 0,5 2,8
1,7
1,5 1,5
1,5
5,8
1,4 3,6
3,0 3,5 6,5
3,33
14
LIMBURG (NL) ARNSBERG
6,0 8,0 11,5 8,1
2,5 2,5 2,0 1,5 1,5 3,0 2,5
2,2
1,7 0,3 3,5
1,2
2,0 3,0
2,5
6,2 9,3 7,7
1,5 2,5 4,0
3,35
15
6,0 8,0 7,5 7,1
3,0 2,0 4,0 3,0 4,0 4,0 5,0
3,6
1,8 0,5 2,5
1,2
2,0 2,0
2,0
4,4 2,9 3,7
3,0 3,5 6,5
3,45
16
BRABANT WALLON KÖLN
4,0 9,0 13,5 8,3
1,0 4,0 1,0 1,5 2,0 3,0 4,0
2,2
3,6
1,0 3,5
2,1
2,0 3,0
2,5
1,2 1,5 1,4 3,5 3,0 6,5
3,50
17
9,0 11,0 10,5 10,1 1,0 5,0 2,0 1,5 1,0 3,0 2,0
1,8
1,5 0,3 2,8
1,0
3,0 3,0
3,0
5,0 0,5 2,8
1,5 3,5 5,0
3,52
18
NAMUR
1,8 6,8 11,8 6,2
1,2 2,0 1,5 3,0 3,0 4,0 3,0
2,4
8,5
1,0 3,5 3,3
3,0 2,5
2,8
0,4 4,7 2,5
3,0 4,0 7,0
3,58
19 20
LORRAINE
2,3 4,8 6,5 4,3
3,0 3,0 2,0 3,0 3,0 6,0 5,0
3,5
10,2 0,5 3,0 3,3
4,0 2,0
3,0
2,0
5,1 3,5
2,5 5,0 7,5
3,59
ZEELAND
1,5 7,0 11,0 5,9
3,0 3,0 3,0 2,0 2,0 2,0 2,0
2,4
5,5
1,5 3,8 2,9
4,5 3,0
3,8
6,0 10,0 8,0
2,0 2,5 4,5
3,62
21
OVERIJSSEL
3,0 7,5 11,0 6,7
5,0 2,5 4,0 2,0 2,5 5,0 3,0
3,4
3,5
1,0 3,0 2,0
2,0 2,0
2,0
6,4 9,5 8,0
3,0 2,5 5,5
3,67
22
NOORD-BRABANT MUNSTER KOBLENZ
8,0 9,0 11,5 9,3
3,0 3,0 2,5 1,5 1,5 3,0 3,0
2,5
1,9 1,0 3,5
1,7
1,5 3,0
2,3
6,8 8,3 7,6
1,5 2,5 4,0
3,82
23
7,0 9,0 9,5 8,4
3,0 2,0 4,0 3,0 4,0 4,0 5,0
3,6
3,0 0,5 2,8
1,5
2,5 2,0
2,3
4,0
3,1 3,5
3,0 3,5 6,5
3,85
24
7,0 9,0 8,5 8,1
3,0 3,0 3,0 3,0 3,0 4,0 3,0
3,1
6,1 0,5 2,8 2,3
2,5 3,0
2,8
5,4 2,4 3,9
2,5 3,5 6,0
3,92
25
GELDERLAND GRONINGEN REGION
5,0 8,0 11,5 7,8
5,0 3,0 3,0 2,0 2,5 4,0 3,0
3,3
2,8
2,0 3,0
2,5
7,4 8,8 8,1 3,0 2,5 5,5
3,97
26
1,5 7,0 11,0 5,9
7,0 2,0 4,0 4,0 4,0 6,0 4,0
4,8
4,8 2,5 3,5 3,2
3,0 1,0 2,0
3,8 0,0 1,9 2,5 2,5 5,0
4,14
27
PICARDIE
3,0 5,5 6,8 4,9
5,0 3,0 3,0 3,0 4,0 3,0 4,0
3,9
10,4 2,0 4,3 4,5
2,0 3,0
0,8 5,8 3,3
3,0 5,0 8,0
4,14
28
DRENTHE
1,5 7,0 11,0 5,9
5,0 2,5 4,0 3,0 4,0 5,0 3,0
3,8
6,3 2,5 3,0 3,5
4,0 1,0 2,5
4,8 10,5 7,7
3,0 2,5 5,5
4,16
29
ZUID-HOLLAND
10,0 12,5 12,5 11,6 2,5 6,0 2,0 1,0 1,0 2,0 1,0
1,9
0,8
1,0 4,5
2,8
7,0 6,8 6,9
1,5 2,5 4,0
4,17
30
UTRECHT REGION
9,5 10,0 12,0 10,3 3,0 5,0 2,0 1,5 2,0 2,0 3,0
2,0 5,0
3,5
FLEVOLAND
5,0 8,0 11,5 7,8
5,0 2,0 3,0 2,0 3,0 3,0 3,0
NOORD-HOLLAND LUXEMBOURG (B)
10,0 12,5 12,5 11,6 2,0 7,0 2,0 1,5 2,0 1,5 2,0 2,0 7,0 11,8 6,3
1,5 3,0 2,0 4,0 3,0 3,0 7,0
FRIESLAND
1,5 7,0 11,0 5,9
5,0 2,5 6,0 5,0 5,0 6,0 4,0
1,5 3,3
2,1
2,5
1,5 3,5
1,7
2,6
1,4 1,5 3,3
1,8
4,1 5,8
1,5 2,5 4,0
4,18
31
3,3
5,7 2,0 3,8 3,2
3,0 1,0 2,0
7,2 5,4 6,3
3,0 2,5 5,5
4,19
32
2,2
1,2 2,0 3,8
2,1
2,0 4,5
3,3
6,6 0,0 3,3
1,5 2,5 4,0
4,34
33
3,5
13,7 1,0 3,3 4,5
2,5 2,0
2,3
1,8 7,1 4,4
4,0 4,0 8,0
4,38
34
4,8
6,1 3,0 3,5 3,9
3,0 1,0 2,0
3,2 9,7 6,4
3,0 2,5 5,5
4,47
35
7,6
TRIER
7,0 9,0 9,5 8,4
3,0 2,0 4,0 4,0 5,0 4,0 4,0
3,7
9,6 0,5 3,0 3,2
2,5 3,0
2,8
5,6 3,3 4,5
3,0 3,5 6,5
4,50
36
CHAMP.-ARDENNE
2,0 5,0 6,5 4,3
6,0 1,0 4,0 4,0 4,0 5,0 6,0
4,8
13,8 3,0 3,5 5,8
4,0 2,0
3,0
1,6 6,4 4,0
3,0 5,0 8,0
4,77
37
LUXEMBOURG (GR. DUCHE)
12,0 14,0 15,0 13,5 3,0 4,0 3,0 3,0 3,0 3,0 5,0
3,5
6,7 0,5 3,0 2,5
1,0 1,0
1,0
5,2
0,1 2,6
3,0 2,0 5,0
5,06
38
3,4 1,0 3,5
2,0 2,0 2,5
3,9
4,0 3,6 2,8
mediaan 3,3 7,0 11,0 6,6
2,5 3,0 2,0 2,0 2,0 3,3 3,0 2,6
2,1
2,8 5,5
3,59
Bron: Cushman & Wakefield Healey & Baker (2004)
Om een idee te krijgen hoe de rol van Vlaanderen als logistieke vestigingsplaats in de toekomst zou kunnen evolueren, werd een prognose gemaakt tot 2016. Indien Vlaanderen aan een aantal randvoorwaarden (vooral inzake uitbouw van het transportsysteem en aanbod aan bedrijfsterreinen) kan voldoen, kan het zich handhaven als toplocatie voor logistieke operaties. Een belangrijke vast-
14
stelling echter is dat de Benelux in aanzienlijke mate zijn belangrijkste competitief voordeel, namelijk de bereikbaarheid, zal moeten delen met zowat heel Duitsland, Frankrijk en Noord-Italië. Toch blijft Vlaanderen deze rangschikking aanvoeren, maar wordt wel op de voet gevolgd door regio's ten Oosten én ten Westen. Teneinde de vooraanstaande positie van Vlaanderen te bestendigen is een
voortdurende bewaking en actualisatie van de volgende belangrijke macro-economische factoren noodzakelijk: •
•
Kostenstructuur: dit omvat de loonkost, maar ook vastgoedkosten die, mede door voldoende planvoorraad, onder controle kunnen gehouden worden. Wat dit laatste betreft, moet de overheid ook voldoende rechtszekerheid kunnen bieden aan investeerders door middel van een aangepast vergunnings- en concessiebeleid. Transportsysteem: Vlaanderen haalt hier nu reeds zéér goede scores, maar verdere ontwikkeling, meer
•
bepaald inzake intermodaliteit en bijkomende capaciteits- en infrastructuurwerken zijn absoluut aangewezen. Bereikbaarheid: Vlaanderen zal hiervoor in de toekomst een competitief voordeel moeten delen met meer regio's dan nu. Hierdoor komt evenwel een groter deel van de markt binnen handbereik van centraal gelegen regio's zoals Vlaanderen.
Samenvattend kunnen we stellen dat het behoud van de positie van Vlaanderen als logistieke topregio belangrijke, gestage inspanningen zal vereisen.
Hoe lager de score, hoe gunstiger
Kosten Kosten Gewicht
3,0
Transportsysteem Transportsysteem
3,0 2,0 3,5 4,0 1,0 1,0 3,0 2,0
Bereikbaarheid Bereikbaarheid
Aanbod Aanbod
Arbeid Arbeid
1,0 3,0 5,0 1,5 3,5 1,0 5,0 1,0 1,0 1,5 1,0 1,0 0,5
Rankin g 2016 Rankin g 2004 Versc hil 200 4-2016
>1,5*mediaan
TABEL TABEL 5 5
Huurp rijs (*) Grond prijs Arbeid skost Subto taal Dichth eid we genne t Wegco ngesti e Dichth eid sp oornet Wegve rvoer Spoorw egverv oer Luchtv racht Schee psvrac ht Subto taal Bevolk ingsdic htheid Toega ng tot EU ke rn Toega ng tot Oost-E uropa Subto taal Nieuw bouw >10.00 0 m2 Grond aanbo d Subto taal Beshik bare a rbeidk rachte Arbeid n sprodu ctiviteit Subto taal Logisti eke op leiding en Talenk ennis Subto taal SCOR E
REGIORANGSCHIKKING 2016 SCORES -> ROOD) RANKED MATRIX PER REGIO 2016 (GOEDEVOORSPELLING SCORES -> GROEN, SLECHTE < 0,5*mediaan
Know-how Know-how Totaal Totaal
1,0 1,0 0,5
Gewicht % 38% 38% 25% 22% 27% 7% 7% 20% 13% 7% 20% 31% 25% 58% 17% 31% 50% 50% 9% 50% 50% 3% 50% 50% 3% VLAANDEREN 3,0 7,5 12,0 6,9 1,5 3,0 1,0 1,6 1,5 2,2 1,5 1,6 2,5 0,6 3,2 1,5 1,5 2,0 1,8 3,0 3,0 3,0 2,2 0,9 1,6 2,81 NORD - PAS-DE-CALAIS 3,0
7,0 9,0 6,0 2,5 3,5 1,0 2,0
SAARLAND WALLONIE
4,0
6,0 8,0 5,8 2,0 3,0 3,0 4,0 2,5
2,0
7,5 11,0 6,3 2,0 2,6 1,2 2,0 2,0
EST France
3,0
5,5 6,5 4,8 3,0 3,0 2,0 2,5 2,5
NORDRHEIN-WESTFALEN
7,0
9,0 9,5 8,4 2,0 3,8 2,5 2,0 2,5
1
1
0
2,5 2,3 3,4 0,5 3,8 1,8 1,0 1,5 1,3 1,0 4,5 2,8
2,0 5,0 3,5 2,91
2
3
1
4,0
6,0 3,5 2,3 1,0 2,5 1,6 1,5 1,5 1,5 2,8 2,5 2,7
3,0 3,5 3,3 3,18
3
4
1
2,8
3,0 2,2 6,5 0,6
3,1 2,5 2,0 1,8 1,9 1,5 4,0 2,8
3,2 3,4 3,3 3,22
4
7
3
5,0
4,0 3,1 7,8 0,5 2,8 2,7 3,0 2,0 2,5 2,9 4,0 3,5
2,2 5,0 3,6 3,32
5
6
1
2,5
3,0 2,5 1,8 0,4 2,7 1,1 2,6 2,3 2,4 4,0 2,0 3,0
2,3 3,5 2,9 3,36
6
8
2
ILE DE FRANCE 6,0 BRUSSELS HOOFDST. GEWEST 6,0 RHEINLAND-PFALZ 5,5
10,0 10,0 8,5 1,0 11,0 1,0 1,0 1,5 1,0 3,0 2,1 1,0 0,5 4,5 1,3 2,0 5,0 3,5 2,2 1,0 1,6
1,5 4,0 2,8 3,39
7
2
-5
12,0 12,0 9,8 1,0 8,0 1,0 1,5 1,5 2,0
2,0 1,9 0,1 0,5 3,5 0,9 3,0 5,0 4,0 2,0 1,0 1,5
1,5 3,0 2,3 3,50
8
5
-3
7,5 8,6 7,0 2,6 3,5 2,5 3,0 3,5
4,0
4,0 3,2 6,1 0,5 2,5 2,2 2,0 2,5 2,3 5,0 2,4 3,7
2,8 3,5 3,2 3,67
9
10
1
ZUID-NEDERLAND
7,2
9,2 10,7 8,8 2,8 3,5 2,1 1,5 1,5 3,0
2,8 2,4 1,8 1,0 3,5 1,6 1,7 3,7 2,7 5,5 7,0 6,3
1,5 2,5 2,0 3,68
10
9
-1
OOST-NEDERLAND
4,0
8,0 10,7 7,2 4,5 2,5 3,3 2,0 2,7
3,0 3,2 3,5 1,3 3,0 2,1 2,3 2,0 2,2 5,7 6,5 6,1 3,0 2,5 2,8 3,72
11
11
0
WEST-NEDERLAND
7,5
10,0 11,5 9,4 2,6 5,8 2,1 1,5 1,7 1,7
1,7 2,2 2,2 1,6 3,6 2,1 2,4 4,7 3,6 5,8 5,1 5,5
1,6 2,5 2,1 3,98
12
12
0
NOORD-NEDERLAND
2,0
7,0 11,0 6,1 5,2 2,7 4,0 3,3 4,0
5,7
3,7 4,1 5,7 2,6 3,3 3,5 3,3 1,0 2,2 3,2 7,0 5,1 2,8 2,5 2,7 4,17
13
13
0
4,0 5,5 8,0 5,6 4,5 2,5 3,0 3,5 3,5 LUXEMBOURG (GR. DUCHE) 12,0 14,0 14,0 13,3 2,5 6,0 2,5 3,0 2,5
3,5
4,5 3,9 11,9 2,0 3,8 4,8 2,5 2,0 2,3 1,0 5,5 3,3
3,0 5,0 4,0 4,35
14
14
0
3,0
5,0 3,4 6,7 0,5 3,0 2,5 3,0 4,0 3,5 5,0 1,0 3,0
3,0 2,0 2,5 5,22
15
15
0
BASSIN PARISIEN
mediaan 4,0 7,5
1,5 4,0
4,0
10,7 7,0 2,5 3,5 2,1 2,0 2,5 3,0
VISIE: HET UNIEK WAARDEAANBOD VAN VLAANDEREN
1
3,0 2,5 3,4 0,6 3,2 2,1 2,3 2,0 2,3 3,0 4,0 3,0 2,3 3,4 2,8 Bron: Cushman & Wakefield Healey & Baker (2004)
Ook het adviesbureau Cap Gemini Ernst & Young heeft in 2004 een gelijkaardige studie uitgevoerd: “EUenlargement: European Distribution Centres on the move”. Het gros van de evaluatiecriteria gehanteerd in deze studie zijn gelijklopend aan die van Cushman & Wakefield Healey
& Baker (2004). Bijkomend werden echter ook de nutsvoorzieningen, de fiscale, financiële en andere stimuli door landen toegekend aan investeerders, evenals de vennootschapsbelasting in rekening genomen.
15
JAARVERSLAG 2004
VIL © 2005
Figuur 3 vat de resultaten van de studie visueel samen. Hieruit blijkt dat de drie meest aantrekkelijke landen voor het opzetten van een Europees distributiecentrum (EDC) respectievelijk België, Duitsland en Nederland zijn. België verwerft deze positie vooral door de nabijheid van zeehavens en luchthavens, de beschikbare transportinfrastructuur en de stimuli voor buitenlandse investeerders.
RELATIEVE AANTREKKELIJKHEID VAN EUROPESE LANDEN
FIGUUR 3
Beste regio's Tweede beste regio's
Dezelfde studie vestigt eveneens de aandacht op een aantal bedreigingen voor de aantrekkelijkheid van onze regio. Zo zullen een aantal goederenstromen naar Oost-Europa verschuiven ten gevolge van de EUuitbreiding. Ook zal de configuratie met één uniek EDC steeds meer plaats maken voor een centraal EDC gecombineerd met regionale distributiecentra (RDC), waardoor een levering binnen de drie dagen in heel Europa gegarandeerd is. Daarnaast moet onze regio de nodige aandacht besteden aan de bereikbaarheid en bijgevolg ook aan de intermodaliteit om als toegangspoort voor het uitgebreide Europa te blijven fungeren. Ook de zachtere waarden als levenskwaliteit, sociaal klimaat, cultuur en maatschappelijke waarden hebben hun belang bij investeringsbeslissingen. In 2004 enquêteerde Ernst & Young 201 internationale bedrijfsleiders over de aantrekkelijkheid van België als vestigingsplaats voor buitenlandse investeringen. De resultaten werden gerapporteerd in “De Barometer van de Belgische
Bron: Cap gemini Ernst & Young (2004)
Attractiviteit 2004”. De top 3 van troeven voor België zijn respectievelijk de kwaliteit van het leven, de stabiliteit van het sociaal klimaat en de cultuur, waarden en taal. De telecommunicatie-infrastructuur en de transport- en logistieke infrastructuur maken de top 5 volledig. Tabel 6 vergelijkt de Belgische rangschikking met die voor Frankrijk, het Verenigd Koninkrijk en Duitsland.
RANGSCHIKKING DE TROEVEN VOOR VESTIGING ANGSCHIKKING VAN DEVAN TROEVEN VOOR VESTIGING Belangrijkste troeven als vestigingsplaats (op 20 mogelijkheden) Levenskwaliteit
TABEL6 6 TABEL België 1
Frankrijk
VK
Duitsland
1
4
1
Stabiliteit van het sociaal klimaat
2
2
4
Cultuur, waarden en taal
3
6
1
7
Telecommunicatie - infrastructuur
4
2
5
3
Transport- en logistieke infrastructuur
5
4
Kwaliteit van de arbeidskrachten
6
3
6
Duidelijkheid en stabiliteit van de politieke, wettelijke en regelgevende omgeving
7
7
3
Specifieke expertise
8
8
8
8
Binnenlandse markt
9
5
7
9
Gunstregime voor buitenlandse kaderleden
10
2 6
Bron: Ernst & Young (2004)
16
•
De volgende conclusies van deze studie springen in het oog: •
•
De handicaps van België als vestigingsplaats worden bevestigd. De te hoge loonkost en de fiscale bedrijfslasten blijven een doorn in het oog. Het imago van België als vestigingsplaats is merkelijk beter bij bedrijfsleiders die in ons land actief zijn dan bij hun (buitenlandse) collega's. Het minder positieve imago is veelal gebaseerd op percepties. Ook de huidige investeringsmaatregelen blijken weinig gekend in het buitenland.
De toekomstplannen in België ogen positief. Eén op drie ondervraagden heeft het voornemen nieuwe activiteiten in België op te starten of bestaande activiteiten uit te breiden.
Op de vraag naar het voorkeursland inzake de vestiging van bepaalde bedrijfsafdelingen zijn voor België de antwoorden van internationale bedrijfsleiders vrij gunstig voor wat betreft het hoofdkwartier, het logistiek centrum en het call center. Ook hier speelt het fenomeen van de diepe kloof die gaapt tussen bedrijfsleiders die in ons land gevestigd zijn en hun collega's in het buitenland, respectievelijk voorgesteld door “IN” en “OUT” in tabel 7.
AANTREKKELIJKHEID VAN EENVOOR LANDVESTIGING VOOR VESTIGING VAN BEDRIJFSAFDELINGEN ANTREKKELIJKHEID VAN EEN LAND VAN BEDRIJFSAFDELINGEN België In
VISIE: HET UNIEK WAARDEAANBOD VAN VLAANDEREN
1
Frankrijk Out
TABEL 7 7 TABEL Duitsland
In
Out
In
VK
Out
In
Out 24
Onderzoekscentrum / O&O
41
1
42
5
49
27
42
Opslagplaats / logistiek centrum
53
12
37
6
46
20
26
11
Designafdeling
26
2
37
28
34
22
37
18
Call Center
51
5
19
2
17
9
34
21
Administratieve afdeling / accounting- en dienstencentrum
40
8
23
5
39
9
51
35
Hoofdzetel
57
9
19
7
29
10
40
40
Fabriek / productie-eenheid
26
2
14
6
20
11
21
7
Coördinatiecentrum
38
9 Bron: Ernst & Young (2004)
17
JAARVERSLAG 2004
VIL © 2005
De aanwezigheid van Europese logistieke centra In de voorgaande paragraaf werd de aantrekkelijkheid van België en in het bijzonder van Vlaanderen als vestigingsplaats voor een Europees distributiecentrum (EDC) aangetoond. Vandaag huisvest Vlaanderen ongeveer 400
EUROPEES DISTRIBUTIECENTRUM
EDC's. In de loop van 2005 zal het exacte aantal bekend worden gemaakt in het kader van de EDC-studie uitgevoerd door het VIL.
DEFINITIE 1
EEN EUROPEES DISTRIBUTIECENTRUM (EDC) ... is een distributiecentrum, niet noodzakelijk verbonden met een productievestiging, dat als hoofdactiviteit niet alleen ontvangst en opslag van goederen, orderverzamelen en verzenden van goederen naar minstens vijf Europese landen heeft, maar in toenemende mate betrokken wordt in ‘value added logistics’ (toegevoegde waarde logistiek), waarbij ‘postponed manufacturing’ (uitgestelde fabricage) gecombineerd wordt met distributieactiviteiten, waardoor het distributiecentrum een kritische link tussen de aanbodketen en de consument geworden is. Bron: Europese distributiecentra en value added activities in Vlaanderen: economische betekenis en concurrentiepositie (2002)
Hoewel er gemeenzaam over EDC's gesproken wordt, zijn een groot aantal van deze distributiecentra eigenlijk logistieke centra, waar de nadruk ligt op de ontplooide toegevoegde waarde activiteiten. Immers, veel distributiecentra die enkel als magazijn opstarten worden snel
18
uitgebreid met andere activiteiten en dienstverlening gaande van een call center tot een volledige onderhoudsen hersteldienst voor de gedistribueerde producten. Tabel 8 geeft een overzicht van deze toegevoegde waarde activiteiten (VAL) en dienstverlening (VAS).
VALUE ADDED LOGISTICS IN ENGE EN RUIME ZININ ENGE EN RUIME ZIN TOEGEVOEGDE WAARDE LOGISTIEK (VAL)
VISIE: HET UNIEK WAARDEAANBOD VAN VLAANDEREN
1
TABEL88 TABEL
A • Toegevoegde waarde logistiek in enge zin Bulk breaking
Configureren
Samenstellen van orders
Eindassemblage
Installeren op locatie
Labellen en etiketteren
Mengen en mixen
Monteren van accessoires
Op maat maken
Herconditioneren
Repareren
Herstellen van transportschade
Specifiek verpakken
Ompakken
Testen en kwaliteitscontrole
Toevoegen handleidingen
B • Informatieve diensten Marktonderzoek
Marketingdiensten
Telemarketing
Voorraadbeheer
Callcenter voor klachten
C • Overige activiteiten Industrie/training afnemers
Factureren eindgebruikers
Beoordelen kredietwaardigheid
Debiteurenadministratie
D • VAL in ruime zin= A+B+C Bron: Eigen verwerking gebaseerd op Goedgebuure (2001).
Van de om en bij de 400 EDC's worden er ongeveer 45% door de verlader (producent) zelf beheerd, terwijl de overige 55% uitbesteed zijn aan een logistieke dienstverlener. Door de toenemende complexiteit en globalisering van de goederen- en informatiestroom wordt het beheer van een EDC voortdurend complexer. Hierdoor kan verwacht worden dat in de toekomst EDC's wellicht steeds meer zullen uitbesteed worden. De sectoren automotive en chemie hebben nog steeds het grootste aantal EDC's in Vlaanderen. Voor de EDC's uitgebaat door logistieke dienstverleners (3PL) is ook de
ICT- en telecommunicatiesector belangrijk. De geschatte verspreiding van de meer dan 400 EDC's over de Vlaamse provincies wordt weergegeven in figuur 4. De EDC's en de aanwezige en aangetoonde EDC-kennis in Vlaanderen hebben een bijzonder sterke aantrekkingskracht op nieuwe buitenlandse investeringen. Bijgevolg dient logistiek Vlaanderen voldoende aandacht en nazorg te besteden aan haar EDC-patrimonium om deze als troef te kunnen blijven inzetten. Vaak wordt deze troef totaal onderschat in de binnen- en buitenlandse commerciële communicatie.
SPREIDING VAN DE EDC'S IN VLAANDEREN
FIGUUR 4
35 % ANTWERPEN 8% WEST-VLAANDEREN
30 % OOST-VLAANDEREN 7% VLAAMS-BRABANT
20 % LIMBURG
19
JAARVERSLAG 2004
VIL © 2005
Belangrijke trends in Supply Chain Management en logistiek Een aantal belangrijke ontwikkelingen beïnvloeden vandaag reeds grondig het logistieke landschap en zullen dat in de toekomst nog verder blijven doen. De dominante trends en evoluties worden hier op een rij gezet. De trend naar uitbesteding blijft zich doorzetten. Bedrijven proberen zich steeds sterker te concentreren op hun kernactiviteiten. In de meest verregaande visie heeft een producent slechts twee kernactiviteiten: marketing en productontwikkeling. In principe kunnen de andere activiteiten uitbesteed worden aan dienstverleners. Een aantal vooraanstaande multinationals, onder meer in de computerproductie, hanteren in grote mate een dergelijk model. De volledige supply chain, met inbegrip van de aankoop-, productie- en distributielogistiek is uitbesteed, dikwijls nog aan één en dezelfde (logistieke) dienstverlener, die op zijn beurt met specialisten-subcontractanten werkt. De producent gaat op zoek naar één partner voor de volledige dienstverlening (de zogenaamde one-stop shop) voor zijn supply chain. Bijgevolg moet de logistieke dienstverlener niet enkel een uniek aanspreekpunt (single point of contact - SPOC) zijn, maar eveneens moet hij in vele gevallen een brede waaier van diensten wereldwijd kunnen aanbieden. Globalisering speelt dus ook voor de logistieke dienstverleners die hun opdrachtgevers overal willen volgen en zich zo verzekerd zien van de functie van dirigent van de supply chain. De ICT-vereisten om als dirigent van een supply chain, als zogenaamde 4PL, te kunnen optreden, zijn zeer zwaar: beheren van uitzonderingen (exception management) door steeds meer proactief in te spelen op problemen die zich aankondigen, eerder dan reactief de schade achteraf te moeten herstellen. Dit impliceert dat de ICT-systemen van een logistieke dienstverlener moeten voorzien zijn van een zo hoog mogelijk “reële tijd” gehalte, waardoor mogelijke problemen vroegtijdig kunnen worden opgespoord en opgelost. Denk maar aan de vrachtwagen die 's ochtends in een onvoorziene file stilstaat, waardoor de laatste klanten in de namiddag niet meer tijdig kunnen beleverd worden. Door een tijdige beschikbaarheid van de informatie kunnen 's ochtends reeds alternatieve planningsscenario's berekend worden voor het tijdig beleveren van de betreffende klanten aan de kleinst mogelijke meerkost. Exception management betekent dat de opdrachtgever niet wil overspoeld worden door data, maar enkel verwittigd wil worden bij een uitzondering, een probleem, en dit liefst rechtstreeks via zijn ICT-systeem. Voor de logistieke dienstverlener wordt ICT niet zomaar een middel (enabler), maar veel meer de basiskern waarrond hij zijn activiteiten
20
en dienstverlening aanbiedt aan de opdrachtgever. De investering die hij daarom moet doen in de juiste IT-systemen zijn dikwijls niet gering, wetende dat de kost van deze systemen ongeveer exponentieel toeneemt met het “reële tijd” gehalte ervan. De ICT-uitgaven gaan uiteraard ook samen met het ambitieniveau en de diensten die de logistieke dienstverlener wil aanbieden. Immers, de behoefte aan een track & trace in reële tijd is veel minder aanwezig bij laagwaardige goederen dan bij de hoogwaardige.
Samengevat, zullen opdrachtgevers steeds meer op zoek gaan naar de dienstverlener die hen met één aanspreekpunt alle vereiste diensten globaal kan aanbieden ondersteund door de juiste ICT systemen. Veel logistieke dienstverleners zijn echter niet sterk genoeg om al deze uitdagingen alleen aan te kunnen. Fusies, overnames, allianties en andere vormen van samenwerking hertekenen bijgevolg voortdurend het logistieke landschap en zullen dat in de toekomst nog verder blijven doen. Aan de andere kant van het spectrum blijven nog steeds veel opdrachtgevers vasthouden aan uitbestedingscontracten die te éénzijdig gericht zijn op kostenminimalisatie van pure operationele activiteiten, zoals transport en opslag. Voor dit type activiteiten is de vereiste kennis en meerwaarde voor de beide partijen beperkt. Bijgevolg zullen West-Europese logistieke dienstverleners steeds meer de duimen moeten leggen voor hun Oost-Europese concurrenten met een lagere loonkost, zeker wat betreft de laagwaardige en voornamelijk operationele logistieke activiteiten.
Een aparte plaats in het lijstje van trends en evoluties wordt bekleed door postponement (vrij vertaald “uitstel”). Postponement of postponed manufacturing (uitgestelde fabricage) kadert in de drang naar massa-customizatie of massa-adaptatie. Hierbij proberen bedrijven zoveel mogelijk vanuit een minimaal aantal standaard basisproducten een zo groot mogelijke diversiteit aan eindproducten op de markt te zetten, door het toevoegen van een variëteit aan kleuren, opties of andere details aan het standaardproduct. Aldus ontstaan uit een klein aantal standaardproducten een hele waaier aan variëteiten die een groot aantal consumenten kunnen aanspreken. Een mooi voorbeeld hiervan zijn GSM toestellen, die in talloze afwerkingen beschikbaar zijn. Echter, naarmate die opties
VISIE: HET UNIEK WAARDEAANBOD VAN VLAANDEREN
1
verder stroomafwaarts in de logistieke keten kunnen toegevoegd worden, des te groter zijn de efficiëntie en besparingen die kunnen gerealiseerd worden. Wellicht is het voorbeeld van de verfwinkel het allerduidelijkst om dit te illustreren. Het kleuren van de verf - ongetwijfeld de fase met de hoogste toegevoegde waarde voor de klant gebeurt vandaag in de winkel, met als gevolg dat voornamelijk de witte kleur in grote volumes doorheen de hele supply chain stroomt, getransporteerd en opgeslagen wordt. De besparingen en verkorting van de levertijden voor de klant ten opzichte van de situatie waarbij vele types gekleurde verf in de fabriek werden geproduceerd, zijn indrukwekkend.
HET POSTPONEMENT CONCEPT
FIGUUR 5
SHOP
Producent
Distributiecentrum
Zonder de definitie van postponed manufacturing uit de supply chain management leerboeken te veel geweld aan te doen, kunnen we onder die term alle toegevoegde waarde activiteiten onderbrengen die uitgevoerd worden op een plaats en een tijd na de primaire productie en vóór de levering aan de klant. Voor de logistiek in Vlaanderen is dit een uitermate belangrijk gegeven, gezien de nabijheid van alle grote industriële en consumptiecentra.
Winkel
industrie, kwaliteitscontrole, e.d. Als treffend voorbeeld van assemblage kennen we het zogenaamd nationaliseren van producten door de juiste handleiding en het juiste snoer voor het juiste land toe te voegen aan de te verpakken goederen. Voor de meeste grote sectoren kunnen specifieke activiteiten opgelijst worden die in een latere fase van de stroomafwaartse waardeketen zouden kunnen uitgevoerd worden, met belangrijke besparingen en synergie tot gevolg.
Activiteiten die onder postponement kunnen geclassificeerd worden, zijn zowel gerelateerd aan productie als aan assemblage en afvullen/verpakken. Voorbeelden van productiegerelateerde activiteiten zijn het kleuren en het vermalen van chemische producten, het initialiseren en onderhouden van toestellen zoals printers en pc's, het aanvoeren van kant-en-klare subassemblages in de auto-
21
JAARVERSLAG 2004
VIL © 2005
Evoluties in de logistieke dienstverlening third party logistics service provider, de engelstalige benaming voor logistieke dienstverlener.
Zoals voorheen reeds aangehaald, evolueren de behoeften van de opdrachtgever bij de uitbesteding van logistieke activiteiten en diensten van gewoon transport en opslag tot het beheer van de hele supply chain. De logistieke dienstverleners hebben zich aangepast aan deze evolutie, ook in Vlaanderen. Deze evolutie wordt geschetst in figuur 6. De termen 2PL, 3PL en 4PL zijn afgeleid van de term 3PL,
De eerste logistieke dienstverleners, de 2PL's hebben zich doorgaans sterk geconcentreerd op de operationele activiteiten in de goederenstroom: transport en opslag. Vele 2PL's hebben echter vastgesteld dat ze enkel met transport en magazijnopslag niet onderscheidend kunnen zijn naar de opdrachtgever. Bovendien is de concurrentie voor dit type activiteit bijna uitsluitend op prijs gebaseerd. Deze prijsconcurrentie wordt nu nog versterkt door logistieke dienstverleners die Oost-Europese chauffeurs inzetten om de kosten nog verder te drukken. Sommige opdrachtgevers maken dankbaar gebruik van de soms moordende prijsconcurrentie om hun uitbesteding te doen aan bijna kostprijstarieven. Aangezien de kostprijs van de uitbesteding berekend wordt op basis van de behandelingskost van een pallet, is de prijsvergelijking voor de opdrachtgever eenvoudig.
EVOLUTIE VAN DE LOGISTIEKE DIENSTVERLENING
FIGUUR 6
FOCUS
OPBRENGST
Informatiestroom
Winst deling
4PL Strategisch
3PL Tactisch
2PL Goederenstroom
1990
22
Kost per pallet
Operationeel
1995
2000
2005
Veel logistieke dienstverleners ondervinden echter dat het aanbieden van toegevoegde waarde activiteiten en diensten bovenop het transport en de opslag een noodzaak is om een leefbare marge op te bouwen. Het opzetten van toegevoegde waarde activiteiten en diensten, respectievelijk VAL (value added logistics) en VAS (value added services), begint vaak met etiketteren en verpakken in het magazijn, maar kan evolueren tot het uitvoeren van assemblage en postponement activiteiten, het opzetten van een contact center of de uitbouw van een onderhoudsdienst voor machines. Dit impliceert dat de logistieke dienstverlener zich niet enkel meer inlaat met de goederenstroom, maar ook steeds meer dienstverlening probeert aan te bieden met betrekking tot de informatiestroom. Hij evolueert bijgevolg van een operationele naar een tactische partner, een zogenaamde 3PL. De vergoeding voor de logistieke dienstverlener kan in een dergelijke situatie lang niet meer berekend worden op een kost per pallet basis; alternatieve vergoedingswijzen zoals open boek of kost-plus principes zijn hiervoor beter geschikt. Indien de opdrachtgever zijn supply chain wil uitbesteden aan een logistieke dienstverlener, dan spreekt men vaak van een 4PL-partnership. De focus van een 4PL als dirigent van de supply chain van zijn opdrachtgever ligt op de informatiestroom. Immers, wie de informatiestroom over de supply chain beheert, controleert tegelijkertijd ook de goederenstroom. De 4PL is in de meeste gevallen verantwoordelijk voor het volledige order-uitvoeringsproces (order fulfillment) van zijn opdrachtgever: orderopname, orderbevestiging, klaarmaken van het order,
VISIE: HET UNIEK WAARDEAANBOD VAN VLAANDEREN
1
transport tot bij de klant, proof of delivery en facturatie. Om dit mogelijk te maken moet de 4PL heel wat diensten kunnen aanbieden, zoals voorraad- en aankoopbeheer, productie- en assemblagebeheer, transport- en magazijnbeheer en reverse logistics. Daarenboven moet de 4PL in staat zijn om de hele supply chain van zijn opdrachtgever voortdurend te optimaliseren. Een 4PL partnership moet voldoende motivatie inhouden om de beide partijen, de logistieke dienstverlener en de opdrachtgever, te verplichten beter te doen. Daarom zijn principes zoals winstdeling (gain sharing) zeer aantrekkelijk voor zo'n lange termijn partnerships. Veel uitbestedingstrajecten in Vlaanderen bevinden zich op de grens tussen 2PL en 3PL partnerships. Te veel opdrachtgevers stellen een korte termijn kostenminimalisatie als hoofddoelstelling en maken nog onvoldoende gebruik van de kennis van de logistieke dienstverleners om meerwaarde te creëren. Die meerwaarde overtreft op termijn in ruime mate de korte termijn kostenminimalisatie. Aan de andere kant zien we vandaag in Vlaanderen heel wat geavanceerde logistieke uitbestedingsprojecten opstarten, waarbij de logistieke dienstverlener zijn kennis wel degelijk gevaloriseerd ziet. Deze projecten gaan van het stemmen van piano's en de initialisatie en het onderhoud van printers over het aanleveren van klaargemaakte autoonderdelen en het aanleveren en steriliseren van medische prothesen tot de volledige orderuitvoering voor printers en computers evenals voor magazines en tijdschriften. Kortom, steeds meer logistieke projecten in Vlaanderen hebben een hoog 4PL-gehalte.
23
JAARVERSLAG 2004
VIL © 2005
Kennis en innovatie In wat voorafging werd reeds de nadruk gelegd op het belang van de aanwezige kennis in Vlaanderen. De logistieke kennis in het algemeen en de EDC-kennis in het bijzonder zijn hier al aan bod gekomen. Niet minder belangrijk voor Europese distributieactiviteiten is onze talenkennis. Meertaligheid, zelfs tot bij de medewerkers op de vloer, wordt voornamelijk door buitenlandse investeerders beschouwd als een bijzonder unieke troef van Vlaanderen.
Aanvullend op de logistieke kennis is ook onze industriële kennis belangrijk, met inbegrip van onze erkende assemblagevaardigheden. De industriële productiekennis is sterk aanwezig in Vlaanderen, maar kan door de delokalisatie van productiebedrijven vandaag steeds minder gevaloriseerd worden. Deze kennis is echter beschikbaar op alle niveau's, van ingenieurs tot arbeiders. De logistieke sector opent echter perspectieven voor deze geschoolde mensen met ervaring. Immers, de trend naar postponement en de overweging dat logistieke dienstverleners het beheer van steeds grotere stukken van de supply chain van hun opdrachtgever overnemen, maakt dat de kennis van en ervaring met industriële productie als troef kan ingezet worden.
24
Logistiek wordt een steeds beter voorbeeld van de kenniseconomie. Immers, kennis wordt de onderscheidende component voor de logistiek in Vlaanderen. Zonder kennis wordt de logistiek herleid tot transport en opslag, dit wil zeggen een gemeengoed. De aanwezige kennis verankert de logistiek in Vlaanderen. Bovendien verankert de kennislogistiek op haar beurt ook de strategische sectoren in Vlaanderen door het aanbieden van specifieke oplossingen. Dergelijke sectoroplossingen hebben vooral betrekking op het gemeenschappelijk uitvoeren van een aantal supply chain activiteiten, zoals gemeenschappelijk aankopen van niet-strategisch materiaal, het gemeenschappelijk stockeren, transporteren en distribueren van producten. De besparing ten gevolge van een dergelijke consolidatie is groter naarmate de activiteit of de behandeling specifieker is. Denk hierbij maar aan de hoge eisen die gesteld worden aan het geconditioneerd transport voor farmaceutische producten. De onderlinge nabijheid van gelijksoortige bedrijven in een cluster kan in geval van een consolidatie heel wat opportuniteiten bevatten. Zo is er de farma-cluster in Puurs-Bornem, de chemische cluster in Antwerpen en de automotive cluster in een straal van een zestigtal kilometer rondom Mechelen. Kortom, door het voorzien van specifieke logistieke oplossingen voor groepen, clusters of sectoren van bedrijven, moet het mogelijk zijn om belangrijke besparingen in de totale logistieke kosten van bedrijven te genereren. Dit kostenvoordeel zou in sommige gevallen ook het loonkostennadeel van onze regio helpen compenseren en de mogelijke delokalisatie afremmen. Een dergelijke vorm van gebruik van logistieke kennis en innovatie kan meehelpen aan de verdere verankering van strategische bedrijvigheden in Vlaanderen. Kennis alleen is echter ook weer niet voldoende. Immers, ook kennis is overdraagbaar. Cruciaal voor het onderscheidend vermogen van logistiek Vlaanderen is de innovatie in de logistiek die moet zorgen voor een permanente instroom aan nieuwe kennis. Aanmoedigen en ondersteunen van innovatieve logistieke concepten behoort dan ook tot de belangrijkste taken van het VIL.
VISIE: HET UNIEK WAARDEAANBOD VAN VLAANDEREN
1
Het unieke waardeaanbod voor logistiek Vlaanderen Het unieke voorstel voor de promotie van logistiek Vlaanderen is het totaalbeeld dat gevormd wordt door de bovenstaande puzzelstukken naadloos in elkaar te doen passen. Figuur 7 geeft dit schematisch weer. Door het aantrekken van nieuwe logistieke investeringen kan Vlaanderen in de komende jaren heel wat werkgelegenheid creëren in de logistiek. Daarbij is het nodig dat Vlaanderen oordeelkundig inspeelt op de trend naar postponement. Door onze nabijheid aan en onze toegankelijkheid tot de grote industriële en consumptiecentra in Europa zijn de EDC's in Vlaanderen de ideale locatie om postponement activiteiten te gaan uitvoeren. Onze koppositie als ideale locatie voor EDC's, aangevuld met de beschikbare EDC-,
logistieke-, industriële-, assemblage- en talenkennis versterken deze stelling. Bovendien, bij de analyse van de waardeketen van de meeste goederen, kan men vaststellen dat de grootste waarde aan het goed wordt toegevoegd op de plaats waar uit het generiek product door de postponementactiviteiten alle mogelijke variëteiten kunnen worden aangemaakt. Op deze plaats in de logistieke keten zijn de nabijheid van de markt en de vereiste kennis om de waardetoevoeging te realiseren doorslaggevende criteria. Daarom is voor veel postponementactiviteiten vooralsnog de loonkost van de arbeidskrachten ondergeschikt aan hun kennis en vaardigheden en kan Vlaanderen hieruit een competitief voordeel halen.
HET UNIEKE VOORSTEL VOOR LOGISTIEK VLAANDEREN
FIGUUR 7
SHOP
Distributiecentrum
Producent
Winkel
Supply Chain trends: postponement
Centrale ligging, nabijheid en logistieke aantrekkelijkheid
Logistiek Vlaanderen Amsterdam Antwerp Brugge
Gent Hasselt
Luik
Doornik Lille Bergen
Kennis en Innovatie
Bonn Frankfurt
Brussel
Calais
Namen
Het uniek waardeaanbod
Aarlen
Gateways en Infrastructuur FOCUS
OPBRENGST
Informatiestroom
Winst deling
4PL Strategisch
3PL
35 % ANTWERPEN
Tactisch
8% WEST-VLAANDEREN
2PL
30 % OOST-VLAANDEREN 7% VLAAMS-BRABANT
20 % LIMBURG
Goederenstroom
1990
Europese Logistieke Centra
Kost per pallet
Operationeel
1995
2000
2005
Logistieke Uitbesteding
25
2
Missie en doelstellingen
MISSIE EN DOELSTELLINGEN
2
De missie en doelstellingen van het VIL zijn geïnspireerd op en ondersteunend aan de visie voor logistiek Vlaanderen. De invulling van de missie met de realisatie van de doelstellingen zal het unieke waardeaanbod voor logistiek Vlaanderen blijvend versterken.
De missie formuleert duidelijk de opdrachten van het VIL. VIL MISSIE
ABSTRACT 1
Het blijvend versterken van het competitief voordeel van de logistieke sector in Vlaanderen, door innovatie, kenniscreatie, kennisvergaring en kennisverspreiding, promotie, kennisoverdracht, netwerking en begeleiding.
Met deze missie beoogt het VIL drie doelstellingen te realiseren. VIL DOELSTELLINGEN
ABSTRACT 2
1. Het prestatievermogen en de competitiviteit van de bedrijven actief in de logistiek te helpen verbeteren. 2. Het krachtig positioneren van Vlaanderen als toegangspoort voor Europa (gateway for Europe). 3. Netwerken.
27
3
Opdrachten
OPDRACHTEN
3
Het VIL zal haar doelstellingen realiseren door het uitvoeren van twee hoofdopdrachten en een aantal nevenopdrachten.
Het VIL heeft een convenant afgesloten met de Vlaamse Regering waarin twee hoofdopdrachten en drie nevenopdrachten worden vermeld. In de eerste werkingsjaren ligt de focus op het invullen van de twee hoofdopdrachten:
kennis en promotie. Binnen de twee hoofdopdrachten gebeurt de toewijzing van middelen aan kennis en promotie ongeveer volgens een 70/30 verhouding.
VIL OPDRACHTEN
FIGUUR 8
Hoofdopdrachten
Innovatie, kennisverzameling en kennisdiffusie • Kenniscentrum voor de logistiek • Uitdragen van een visie voor de logistiek • Opbouw, verzameling en diffusie van kennis • Specifieke kenniscreatie voor bedrijven • Strategische Werkgroepen voor het realiseren van innovaties voor de logistieke sector • Internationale erkenning • VIL-series en rapporten • Events en seminaries
Promotie • Aantrekken van nieuwe logistieke operaties • Promotie logistiek Vlaanderen • Begeleiding van buitenlandse investeerders • Samenwerking met FIT • Opvolging en nazorg EDC’s • Contact met de logistieke actoren
Nevenopdrachten
Kennisoverdracht • VIL-mail (nieuwsbrief) • Inventarisatie logistieke opleidingen • VIL-website en portal • Publicaties en persartikelen
Begeleiden
Relatiebeheer en netwerking
• Begeleiding buitenlandse investeerders • Advisering bedrijven in specifieke kennisprojecten • Advisering spin-off bedrijven • Benchmarking
• Internationale reputatie • Relatiebeheer met Vlaamse logistieke actoren • Dienstverlening • Positionering binnen sociaaleconomisch weefsel.
29
JAARVERSLAG 2004
VIL © 2005
Innovatie, kennisverzameling en -diffusie Kenniscreatie en -diffusie is de belangrijkste opdracht van het VIL voor de eerste werkingsjaren. Door het ontwikkelen en verspreiden van 'slimme' logistieke concepten wil het VIL de Vlaamse logistieke spelers troeven aanreiken die hen toelaten het competitieve vermogen te versterken. Nauwe samenwerking met de sector is hiervoor noodzakelijk. Interactie met logistieke spelers is dan ook ingebouwd in de verschillende fasen van het onderzoek. Via de website kunnen voorgestelde thema's voor onderzoek en ontwikkeling door geïnteresseerden worden geëvalueerd. Eveneens is de mogelijkheid voorzien om nieuwe thema's aan te brengen. Wie een vernieuwend idee heeft met potentieel in logistieke toepassingen kan dit altijd met een VIL-expert bespreken. Thema's worden geselecteerd op basis van verschillende criteria. De relevantie van het topic voor de logistieke sector en het innovatiegehalte van het concept of de technologie zijn hierbij primordiaal. Verder spelen de concrete toepasbaarheid, de interesse van het bedrijfsleven, de maatschappelijke relevantie en de versterking van de competitiviteit van logistiek Vlaanderen een rol bij het al dan niet weerhouden van een onderzoeksthema. Geselecteerde thema's worden verder uitgewerkt in een stand-van-zaken studie. In deze voorstudie worden o.m. de aanwezige (internationale) expertise, de relevante werken en de verschillende actoren in het domein in kaart gebracht. Knelpunten, opportuniteiten, concrete cases en standpunten worden geïnventariseerd. Bestaande octrooien en licenties worden geverifieerd. De bevindingen van een stand-van-zaken studie worden gebundeld en voorgesteld aan de leden, met wie nadien een terugkoppelingssessie wordt opgezet. Met de feedback van de sector wordt vervolgens besloten om al dan niet een strategische werkgroep in dit domein op te starten. Zowel bij het opstarten van een strategische werkgroep als bij de beslissing om dit niet te doen, zal de stand-van-zaken studie resulteren in een publicatie, in vele gevallen een uitgave van de VIL-Series. Immers, de standvan-zaken studie bevat de verantwoording om al dan niet van start te gaan met de diepgaande uitwerking van een logistiek relevante piste. In beide gevallen is dit zinvol nieuws voor de sector.
30
Ook bij de opstart van een strategische werkgroep wordt aandacht besteed aan een nauwe samenwerking met de sector. Voor de volledige looptijd van de werkgroep, variërend van 8 tot 12 maanden, wordt een klankbord opgezet van academische deskundigen en logistieke actoren die het projectverloop opvolgen en bijsturen. Op regelmatige tijdstippen worden de resultaten en voortgang van de strategische werkgroep voorgesteld en worden mogelijke vervolgpistes besproken en geëvalueerd. Op die manier beoogt elke strategische werkgroep de realisatie van een vernieuwend logistiek concept, dat in zijn verschillende aspecten getoetst werd op de praktische haalbaarheid en door de sector wordt gesteund. In vele gevallen zal dit concept vertaald worden in een praktische handleiding of stappenplan en rijkelijk geïllustreerd zijn met voorbeelden, checklijsten, potentiële valkuilen en kritische succesfactoren. Het is immers de bedoeling concrete informatie aan te reiken waarmee bedrijven van start kunnen. Ook en vooral in de vervolgtrajecten is het VIL actief. Hierbij wordt de vertaalslag gemaakt van de kennis gecreëerd binnen de strategische werkgroep naar concrete bedrijfsinvullingen. Samen met clusters van bedrijven wordt de haalbaarheid van de specifieke invulling voor een afgelijnde toepassing bekeken. Het is immers niet alleen de bedoeling dat kennis wordt gecreëerd, het is van het grootste belang dat bedrijven er ook effectief mee aan de slag gaan. Het VIL richt zich op projecten die toegevoegde waarde hebben voor de logistieke sector en bijdragen tot de ontwikkeling van de logistiek als kerncompetentie van de Vlaamse economie. Hiermee wordt een groot werkterrein afgebakend. Om binnen dit terrein de onderzoeksfocus gelijkmatig te spreiden, werd de onderzoeksstrategie gestoeld op vier kennispijlers : • • • •
Troeven van Vlaanderen Multimodaal transport Value added concepten en technologieën Partnerships
Naast kennisontwikkeling binnen de kennispijlers voert het VIL eveneens contractonderzoek uit.
OPDRACHTEN
3
Troeven van Vlaanderen Om vraag en aanbod inzake logistieke kennis op elkaar af te stemmen en onderzoeksthema's te selecteren die resulteren in een effectieve toename van de strategische sterkte van de logistiek, is een continue Troeven van Vlaanderen voeling met de sector noodzakelijk. Een goede kennis van de logistieke sector leidt overigens niet alleen tot doelgericht onderzoek maar bovendien tot een beter onderbouwd buitenlands promotiebeleid. In een eerste onderzoekstraject werd aan Cushman & Wakefield Healey & Baker gevraagd een macro-economische sterkte/zwakte analyse uit te voeren, waarbij de logistieke attractiviteit van Vlaanderen werd vergeleken met deze van de omringende regio's. Verschillende investeringsaspecten werden in deze vergelijkende studie meegenomen, waaronder kosten, transportmogelijkheden, toegankelijkheid van de markten, beschikbaarheid van grond en opslaginfrastructuur, arbeidskrachten en kennis. Uit deze studie bleek dat Vlaanderen de beste Europese uitvalsbasis is voor distributie en logistiek, op de voet gevolgd door de Franse regio's Ile-de-France en Nord-Pas-de-Calais. Vlaanderen scoort o.a. goed omwille van de interessante prijzen van de industriële panden en bedrijfsterreinen, de geografische ligging in het hart van Europa en de voortreffelijke verbindingsmogelijkheden. Ook inzake know-how (logistieke opleidingen en talenkennis) staat Vlaanderen aan de top. Tevens werd een forecast opgemaakt om na te gaan hoe deze rangschikking er zou uitzien in het jaar 2016. Tegen deze
tijdshorizon zal de Benelux in aanzienlijke mate zijn belangrijkste competitief voordeel, namelijk de bereikbaarheid, moeten delen met zowat heel Duitsland, Frankrijk en Noord-Italië. Vlaanderen kan deze rangschikking blijven aanvoeren mits voldoende oog en alertheid voor het bewaken van de competitieve voordelen en een blijvende ontwikkeling in logistieke vernieuwing. Een tweede onderzoekstraject binnen deze kennispijler situeert zich op het bedrijfsniveau. Verladers met logistieke activiteiten, logistieke dienstverleners en transporteurs werden met een breed spectrum van vragen in kaart gebracht. Op die manier werd een beeld geschetst van de trends, de toegepaste concepten en technologieën en de aandachtspunten voor de toekomst. Meer dan 100 bedrijven werkten mee aan deze bevraging. Elk van de participanten kreeg een geïndividualiseerd rapport, waarbij de eigen bedrijfssituatie werd gespiegeld aan de totale populatie. Vandaag staat deze vragenlijst online op de VILwebsite. Bedrijven die de vragenlijst invullen, ontvangen binnen de 48 uur eveneens het rapport met de logistieke trends en de eigen bedrijfsfoto. In samenwerking met het Ierse National Institute for Transport and Logistics (NITL) werd een onderzoek opgezet, waarbij gepeild werd naar de aanwezige kennis van supply chain management binnen productiebedrijven, en de invloed ervan op de processen, organisatiestructuur en key performance indicators. De resultaten voor Vlaanderen zijn ondertussen bekend en werden verslagen in een VIL-Serie. In een latere fase kunnen ze worden vergeleken met de Ierse resultaten.
Multimodaal transport Multimodaliteit in het goederenvervoer wordt al jaren naar voor geschoven als één van de antwoorden op het mobiliteitsprobleem. Verschillende vervoerwijzen of modi worden samen in overweging Multimodaal genomen. Interoperabiliteit en intertransport connectiviteit zijn hier noodzakelijk. De overslag van de ene naar de andere modus in intermediaire transferpunten blijkt cruciaal.
Men merkt nog steeds dat de verschillende vervoermodi te veel naast elkaar bestaan. Men redeneert nog te veel unimodaal. Vaak zijn verladers onvoldoende vertrouwd met alternatieve vervoerwijzen en -concepten, hun perceptie omtrent die vervoerwijzen is vertekend en wordt beïnvloed door vooroordelen. Bijgevolg wordt gemakshalve gekozen voor de gekende unimodale oplossingen. Logistieke dienstverleners en expediteurs, intermediairen in de vervoers- en logistieke markt, kunnen hier misschien verandering in brengen. Bovendien kunnen zij de trans-
31
JAARVERSLAG 2004
VIL © 2005
portfunctie integreren in het globale logistieke proces (totale logistieke kost principe). Men spreekt in deze context o.a. over Multimodal Transport Operators. Een stand van zaken studie omtrent de knelpunten in het multimodaal transport bracht een aantal mogelijke verbeteringspistes aan het licht, waarvan de volgende in 2004 werden opgestart voor verdere uitwerking in 2005 :
schuiving in het vervoerwijzekeuzeproces kan inluiden. Er wordt in eerste instantie gedacht aan een stroomdiagram met handleiding die een overzicht en duiding van het te doorlopen proces geeft en aan zowel kleine als grote marktspelers kan worden aangeboden.
Afstemmen van vraag en aanbod in vervoer Vaak zijn logistieke beslissingsnemers niet volledig op de hoogte van de mogelijkheden van de verschillende vervoeropties. Ze houden dikwijls ook te weinig rekening met het vervoergegeven. Anderzijds spelen aanbieders van vervoerdiensten te weinig in op de wensen en verwachtingen van de aanvrager van vervoer. Het afstemmen (matchen) van vraag en aanbod in vervoer door operationele, tactische en strategische maatregelen is de doelstelling van dit deeltraject.
Optimaliseren van hinterlandverbindingen in havens Havens zijn vooral gefocust op het laden en lossen van zeeschepen. Maar ook de handelingen die te maken hebben met hinterlandverbindingen zijn voor een vlotte afhandeling cruciaal. Door de drukke activiteiten in de havens riskeren de hinterlandaansluitingen in de verdrukking te komen. Er ontstaan lange wachttijden (voor trucks, voor lichters,…). Het VIL legt er zich op toe de huidige hinterlandverbindingen voor de havens conceptueel te bestuderen en tot concrete verbetersuggesties te komen. De insteek hier is de logistieke grondvorm van de vervoeraanvrager.
Vervoerwijzekeuze en verschuiving in vervoerwijze Door verschillende actoren werden er de laatste jaren bedrijfsscans uitgevoerd. In deze scans worden goederenstromen van bedrijven geanalyseerd en wordt er bestudeerd of een modal shift mogelijk en opportuun is. De doelstelling van dit project behelst het opbouwen van een instrument dat een vervoerwijzekeuzeproces (modal choice/shift) ondersteunt teneinde de voor het bedrijf meest geschikte verdeling over de verschillende modi te vinden. Het beschreven proces start met een bewustwording, om via ontwikkeling en implementatie te eindigen met een evaluatie die op haar beurt een nieuwe ver-
Analyse van innovatieve vervoerconcepten Het VIL heeft als doelstelling de competitiviteit van de logistieke sector te ondersteunen via innovatieve concepten en technologieën. Naast de innovatieve component in ieder van de andere deeltrajecten wordt er een apart deeltraject gedefinieerd waarin innovatieve vervoerconcepten en transportmodi bestudeerd worden op hun economische, technische en politiek/maatschappelijke haalbaarheid. Men start met een inventarisatie van bestaande ideeën, initiatieven en gevalstudies. Ondergronds transport, binnenvaart met pallets, stadsboxen, vrachtwagentreinen en nachtdistributie zijn hierbij mogelijke pistes.
Value added concepten en technologieën Logistiek kan in onze regio slechts succesvol zijn, wanneer het tot een meer hoogwaardige activiteit kan worden omgezet of m.a.w. wanneer de logistiek een toegevoegde Value added waarde levert in de aanvoerketen. concepten Door het verschuiven van activiteiten stroomafwaarts in de logistieke keten, door het integreren van klantenspecifieke operaties in de laatste fase van de distributie, kan flexibel worden ingespeeld op klantenvragen met minimale voorraden. Door afstemming van de informatie- en goederenstromen kan de klantenservice worden verbeterd zonder verhoging van de kosten.
32
Nieuwe concepten en technologieën vormen belangrijke instrumenten bij het hertekenen van de logistieke stromen en het realiseren van meerwaarde. In oktober bracht het VIL een handleiding uit voor het gebruik van Radio Frequency tags in de logistiek. Deze identificatietechnologie (RFID) kan binnen de logistieke sector een ware revolutie teweegbrengen. RF-tags bieden de mogelijkheid om bij elke stap in de logistieke keten de producten op te sporen en de informatie die is opgeslagen in de tags te raadplegen. Het gebruik van de technologie verhoogt de bedrijfsefficiëntie aanzienlijk en schept de mogelijkheid om de track en trace informatie transparant te maken in de gehele keten.
De handleiding ondersteunt bedrijven in de fase van informatievergaring, wijst hen op de logistieke toepassingen met het grootste potentieel, maakt hen wegwijs in de sterkten en zwakten van de technologie en illustreert de praktische vertaling aan de hand van concrete implementaties. Inzake value added concepten, werd een stand van zaken
OPDRACHTEN
3
studie opgestart rond Postponement, After Sales Services en Reverse Logistics. Deze concepten kunnen belangrijke consequenties hebben voor de rol van Europese distibutiecentra en de Vlaamse logistieke dienstverleners. Enkel door het ontwikkelen van een verhoogd kennisniveau en de specialisatie in meer hoogwaardige activiteiten kan de toekomst van de logistieke sector in Vlaanderen verzekerd worden.
Partnerships Het afgelopen decennium lag de focus voornamelijk op samenwerking in de verticale keten: van de primaire producent, over de distributiecentra tot bij de consument. Maar ook horizontale samenPartnerships werking, samenwerking tussen partijen in eenzelfde schakel van de supply chain kan aanzienlijke meerwaarde creëren inzake synergieën, schaalvoordelen, kostenreductie en verhoogde klantenservice. Het VIL heeft een diepgaande studie uitgevoerd naar het potentieel en de voorwaarden voor het succesvol opzetten van dergelijke samenwerkingsverbanden. Twee types van samenwerkingsverbanden werden hiervoor geselecteerd: samenwerkingsverbanden tussen logistieke dienstverleners enerzijds en tussen verladende organisaties anderzijds inzake de inbound logistiek. Collaboratieve Netwerken Als antwoord op de toenemende prijsdruk van de opdrachtgevers is bij logistieke dienstverleners een tendens van samenwerking ontstaan. Deze kan variëren van het uitwisselen van kennis, het uitwisselen van vrachten in functie van geografische consolidatie, het delen van infrastructuur, het uitbouwen van een com-
plementair dienstenaanbod, enz. De voordelen van dergelijke logistieke netwerken spreken voor zich. Toch is samenwerking tussen partijen die in andere segmenten concurrenten zijn geen evidentie. Het VIL identificeerde een breed spectrum van samenwerkingsvormen en ontwikkelde een roadmap om het opzetten van dergelijke samenwerkingsverbanden in goede banen te leiden. Ketenconsolidatie De druk op de marges zorgt ook bij de opdrachtgevers voor een toenemende aandacht voor kostenbesparing. Een domein bij uitstek voor het doorvoeren van kostenbesparingen met minimale inspanningen betreft de aankoop, de toelevering en het beheer van gemeenschappelijke goederen en diensten. Het potentieel van een dergelijke consolidatie hangt af van de doorgedreven vorm waarvoor wordt geopteerd: gaande van een consolidatie van de vraag voor het realiseren van schaalvoordeel en het versterken van de koopkracht, over een gemeenschappelijk inbound transport en voorraadbeheer tot een volledige uitbesteding van de inbound logistiek aan een gemeenschappelijke logistieke service provider. Een studie van het VIL maakt duidelijk hoe het potentieel kan worden begroot en wat de impact is op de bedrijfslogistieke processen, de organisatie en de informatiestromen.
33
JAARVERSLAG 2004
VIL © 2005
Contractonderzoek Het VIL is eveneens uitvoerder van contractonderzoek onder zeer welbepaalde voorwaarden. Met contractonderzoek wordt verwezen naar studies en opdrachten integraal voor rekening van een opdrachtContract onderzoek gever. Deze opdrachtgever kan een organisatie of samenwerkingsverband zijn, maar het contractonderzoek mag nooit uitgevoerd worden ten gunste van één bedrijf. Voorafgaand aan de uiteindelijke aanvaarding van een project is een oordeelkundig selectieproces, waarbij de volgende evaluatiecriteria in volgorde van afnemend belang worden gehanteerd: •
•
• • • • •
relevantie van de resultaten/bevindingen voor de logistieke sector, uitgedrukt in draagwijdte (uitsluitingscriterium) onderzoek moet voor een groep van bedrijven bestemd zijn. Geen individuele consultancy (uitsluitingscriterium) bijdrage aan de generieke kennisontwikkeling van het VIL bijdrage tot de versterking van de competitiviteit van logistiek Vlaanderen bijdrage tot de verhoging van de zichtbaarheid en de logistieke concurrentiepositie van Vlaanderen bijdrage aan het versterken van het maatschappelijk belang van de logistiek in Vlaanderen bijdrage aan de internationale uitstraling van het VIL
In 2004 werden de volgende projecten opgestart in het kader van contractonderzoek: Het belang van de luchthaven van Zaventem als logistiek platform, in opdracht van BIAC. Deze studie heeft als doelstelling de huidige en toe-
34
komstige rol van de luchthaven te evalueren in het licht van de troeven van Vlaanderen als vooraanstaande logistieke regio. Inbegrepen in de analyse is de vergelijking (benchmarking) van de luchthaven van Zaventem met een representatieve steekproef van internationale luchthavens vanuit logistiek perspectief. Op basis van de analyse worden aanbevelingen geformuleerd met betrekking tot de logistieke functie van de luchthaven van Zaventem. Strategische studie van de havenarbeid in de Vlaamse havens vanuit logistiek perspectief, in opdracht van CEPA. Deze studie heeft als doelstelling de huidige en toekomstige rol van de havenarbeid in de Vlaamse havens te evalueren in het licht van de troeven van Vlaanderen als vooraanstaande logistieke regio. Hierbij gaat de aandacht voornamelijk uit naar de evaluatie van de huidige regeling voor de havenarbeider in het licht van Vlaanderen als logistiek platform. Vervolgens worden ook aanbevelingen gedaan om de havenarbeid te hervormen tot een competitief voordeel voor de toekomst van de Vlaamse havens en Vlaanderen als logistieke regio. Business case Paperless Customs, in opdracht van FOD Financiën, Dienst Douane & Accijnzen. Deze studie heeft als doelstelling op een relevante, wetenschappelijk onderbouwde en verifieerbare manier de baten en lasten die voor de logistieke keten verbonden zijn aan de invoering van “Paperless douane en accijnzen” in kaart te brengen. Daaruit zal moeten blijken in hoeverre “Paperless douane en accijnzen” bijdraagt tot het creëren van competitieve ondernemingsvoorwaarden in België en de Belgische gemeenschappen en gewesten. De studie omvat het uitwerken van een methodologie, het uitwerken van een webpagina voor bevraging van de betrokken ondernemingen, het uitvoeren van een enquête bij een representatieve steekproef van ondernemingen en het opstellen van een rapport.
OPDRACHTEN
3
Promotie Zoals reeds aangehaald, beschikt Vlaanderen vandaag over een aantal belangrijke voordelen en troeven om zichzelf als vooraanstaande logistieke regio te positioneren en hierdoor logistieke operaties en investeringen aan te trekken. Nochtans mogen heel wat naderende evoluties
die een potentiële bedreiging vormen niet onderschat worden. Daarom zal het VIL op korte en middellange termijn in het kader van zijn tweede hoofdopdracht Vlaanderen promoten als logistieke toegangspoort voor (van/naar) Europa.
Convenant met FIT De doelstelling is duidelijk het aantrekken van nieuwe of bijkomende logistieke activiteiten waardoor rechtstreeks of onrechtstreeks significante werkgelegenheid gecreëerd wordt. Bijzondere aandacht gaat hierbij uit naar logistieke activiteiten met veel waardetoevoeging, aangezien hiermee zowel arbeidsplaatsen van lager niveau als hoger niveau kunnen tot stand komen en dit voornamelijk met concepten waarin innovatieve know-how en competenties belangrijk zijn. In dit specifieke luik van de promotieopdracht is het alvast de bedoeling om, samen met het FFIO (Dienst Investeren in Vlaanderen) en Export Vlaanderen, vanaf 2005 gebundeld in FIT (Flanders Investment and Trade) Vlaanderen als logistieke regio op een professionele en onderbouwde wijze in beeld te brengen. In deze context werd vanaf de beginfase van het VIL een convenant met FFIO ondertekend waarbij de verantwoordelijkheden en opdrachten van beide partijen duidelijk omschreven en gedefinieerd werden. De resultaten van deze prille samenwerking waren in 2004 nog eerder bescheiden ook al omdat diverse communicatieprocessen concreet dienden afgesproken en geïmplementeerd te worden. Ondertussen staat de concurrentie in de ons omringende landen uiteraard niet stil. Bovendien is Nederland met zijn organisatie Nederland Distributieland (NDL) reeds vele jaren zeer actief in alle delen van de wereld om zich als “gateway for Europe” te promoten. Het historisch marktaandeel van Nederland wat betreft Europese distributiecentra is daarom ook substantieel. Nochtans blijkt uit hiervoor vermelde studies in 2004 van onder andere Cushman & Wakefield Healey & Baker, Cap Gemini Ernst & Young en Buck Consultants dat Vlaanderen de eerste plaats inneemt qua aantrekkelijkheid voor Europese distributiecentra. Het komt er dus op aan deze stevige concurrentiepositie ten opzichte van onze buurlanden te behouden en zelfs te versterken.
Al te vaak en te lang hebben we onze troeven en logistieke competenties onvoldoende gecommuniceerd en verkocht in het binnenland maar vooral in het buitenland. Meer dan ooit moeten we de kwaliteiten van het Vlaamse logistieke bedrijfsleven aanprijzen en promoten bij buitenlandse verladers en andere partijen die een belangrijke rol spelen bij investeringsbeslissingen vanuit het buitenland. Het VIL organiseert daarvoor seminaries, road shows en “hotelsessies” in samenwerking met FFIO en Export Vlaanderen. Hierbij kan de kennisopdracht van het VIL zeer versterkend werken voor de promotieopdracht. Immers, de concepten en thema's die we via onze interne kennisontwikkeling opbouwen komen uitgebreid aan bod in onze boodschap naar buitenlandse partijen. Dit onderbouwt danig de beeldvorming van Vlaanderen als logistieke topregio die continu innoveert om zijn koppositie te handhaven en zelfs verder te verbeteren. Bovendien is het onze ervaring dat innovatieve processen en technologische vernieuwingen meer impact hebben in ons promotieverhaal dan zuiver mathematische gegevens en data betreffende locatie en infrastructuur.
35
JAARVERSLAG 2004
VIL © 2005
Vlaams Logistiek Platform Het communiceren en verkopen van onze troeven en logistieke concepten wordt nu ook voor het eerst eenduidig gebracht door alle infrastructuuractoren en vertegenwoordigers van de transportmodi die actief zijn in het logistieke gebeuren in Vlaanderen. Deze uniforme aanpak is het resultaat van een nieuw virtueel orgaan “Het Vlaams Logistiek Platform” waarin alle actoren samenwerken om een kwalitatief boeiend en geïntegreerd betoog rond de troeven van Vlaanderen te genereren. Het VIL mag zichzelf als één van de initiatiefnemers van dit platform beschouwen. De faciliterende rol van het VIL mag in dit proces niet onderschat worden.
De eerste opdracht die dit platform zich stelt, is het maken van een éénvormige presentatie van Logistiek Vlaanderen. Deze presentatie, onder verschillende vormen beschikbaar, zal door alle actoren gebruikt worden tijdens promotieactiviteiten in het buitenland. Het is trouwens de bedoeling dit platform verder uit bouwen tot een hecht netwerk waar alle participerende actoren gemeenschappelijke initiatieven kunnen voorstellen en bespreken.
Nazorg Promotie houdt ook een goede nazorg in ten aanzien van bestaande logistieke spelers in Vlaanderen. Niet alleen zijn zij de beste “reclame” voor de business opportuniteiten in onze regio, maar tevens bieden ze een overzichtelijk beeld van de diverse bestaande en vernieuwende activiteiten die in de logistieke sector aan bod komen. Potentiële
36
investeerders, buitenlandse delegaties uit zowel de private als de publieke sector en ook de persmensen krijgen tijdens bezoeken aan deze vooraanstaande bedrijven een optimaal en praktisch beeld van wat Vlaanderen te bieden heeft.
OPDRACHTEN
3
Nevenopdrachten Naast de twee hoofdopdrachten kan het VIL nog een aantal realisaties binnen haar nevenopdrachten voorleggen voor 2004.
VIL-Mail De VIL-Mail is de nieuwsbrief van het VIL. In 2004 zijn er vijf uitgaven van de VIL-Mail geweest, elke twee maanden met uitzondering van de vakantiemaanden. De VIL-leden ontvangen een papieren versie van de nieuwsbrief; iedereen kan via de website intekenen op de elektronische versie. De VIL-Mail telt 4 bladzijden met vaste rubrieken over het lopend onderzoek, de promotieactiviteiten, nieuws en weetjes en een column van de algemeen directeur.
VIL-website en VIL-portal Het VIL heeft ervoor gekozen om van meet af aan haar website uit te bouwen tot een belangrijk communicatiekanaal. Een onderscheid werd gemaakt tussen de publieke website en de portal. De publieke website (www.vil.be) is voor iedereen toegankelijk en bevat algemene informatie over het VIL, de research, de promotie, informatie over het lidmaatschap, contactinformatie en eventuele vacatures. Geïnteresseerden kunnen eveneens voorgestelde onderzoeksthema's evalueren en nieuwe suggereren. Ook kunnen enquêtes van lopende onderzoeken interactief ingevuld worden. In de meeste gevallen ontvangt een bedrijf dat deelneemt aan een vragenlijst een geïndividualiseerd rapport met de bedrijfsresultaten
37
JAARVERSLAG 2004
VIL © 2005
vergeleken met de volledige of een deel van de steekproef. De VIL-Portal is een beveiligde website toegankelijk vanop de publieke website, weliswaar enkel met paswoord en login. De gebruikte portaaltechnologie behoort wellicht tot één van de meest geavanceerde in zijn soort op dit ogenblik. De VIL-Portal dekt verschillende functionaliteiten af. Vooreerst heeft elk VIL-lid toegang tot de kennisbibliotheek met studies, rapporten en alle VIL-publicaties.
De VIL-Portal is sterk gericht op interactie met de bezoeker. Alle projecten hebben een projectkamer op de VIL-Portal waar alle betrokkenen hun documenten en informatie met elkaar kunnen uitwisselen in een afgeschermde, beveiligde omgeving.
Bezochte pagina's / maand
BEZOCHTE PAGINA’S PER MAAND Pagina's
Daarnaast beschikt de portaalbezoeker over een zeer gedetailleerd en uitgebreid overzicht van alle logistieke opleidingen in Vlaanderen, voor alle niveaus in het bedrijf.
GRAFIEK 2
14.000 12.000 10.000 8.000 6.000 4.000 2.000 0 jan
feb
maa
april
mei
juni
juli
aug
sept
okt
nov
dec
maand
Relatiebeheer en netwerking In haar eerste werkingsjaar heeft het VIL veel tijd geïnvesteerd in relatiebeheer en netwerking. De aandacht ging hierbij vooral uit naar de netwerking met Vlaamse actoren. Het netwerk werd voornamelijk opgebouwd door bilaterale gesprekken met de actoren en presentaties door VIL-medewerkers. Daarnaast worden op permanente basis samenwerkingsopportuniteiten afgetast met de bestaande Vlaamse excellentiepolen (Flanders’ Drive, IMEC, FMTC,…) en de andere actoren van het Vlaams Innovatienetwerk.
38
Ook het internationale netwerk werd opgestart met een aantal verkennende gesprekken met vergelijkbare instituten in Wallonië en het buitenland, binnen en buiten Europa. Het VIL heeft in 2004 het initiatief genomen om een academisch netwerk op te zetten rond het VIL met alle universiteit-hogeschool associaties in Vlaanderen. De intentie van dit academisch netwerk is om op termijn een platform voor strategisch basisonderzoek op te zetten.
OPDRACHTEN
3
39
4
Organisatiestructuur
ORGANISATIESTRUCTUUR
4
Organisatiestructuur VIL STRUCTUUR
FIGUUR 9
Operationele structuur Het VIL wordt operationeel geleid door een directiecomité onder leiding van de Algemeen Directeur en bijgestaan door de Directeur Research en de Directeur Business Development. De Directeur Research beschikt over een team van experts om haar kennisopdracht in te vullen. In januari 2004 kwam de eerste expert in dienst. Bij het jaareinde
was het team uitgebreid tot 6 experts. De Content Manager is voor 50% betrokken bij de kenniscreatie. Voor het uitvoeren van de promotieopdracht beschikt de Directeur Business Development naast een halftijdse Content Manager eveneens over een Marketing Assistente.
41
JAARVERSLAG 2004
VIL © 2005
Raad van Bestuur De vereniging wordt beheerd door een Raad van Bestuur bestaande uit twaalf bestuurders en overheidswaarnemers. Vier bestuurders worden voorgedragen door de leden/bedrijven, vier door de leden/kennisinstellingen en vier worden aangeduid door de Vlaamse Regering. Van de vier overheidsbestuurders wordt er één voorgedragen door Flanders Investment and Trade (FIT) en één door de Minister bevoegd voor mobiliteit en openbare werken. De eerste Raad van Bestuur van het VIL trad in werking bij de oprichting op 3 maart 2003 en was als volgt samengesteld: Voor de kennisinstellingen: • Prof. Dr. Ludo Gelders (Katholieke Universiteit Leuven) • Prof. Dr. Luk Van Wassenhove (INSEAD, Fontainebleau, Frankrijk) • Prof. Dr. Ann Vereecke (Vlerick Leuven Gent Management School) • Prof. Dr. Willy Winkelmans (Universiteit Antwerpen, ITMMA), voorzitter
Voor de bedrijven: • Dhr. Frank Beuselinck (DHL) • Dhr. Dirk Lannoo (Katoen Natie), ondervoorzitter • Dhr. Ivo Marechal (Groep H.Essers) • Dhr. Danny Van Himste (Christian Salvesen) Voor de Vlaamse Regering: • Dhr. Peter Heller (Kabinet Innovatie) • Mevr. Veerle Huygens (FFIO-FIT) • Dhr. Antoon Soete (Kabinet Economie) • Mevr. Angeline Van Den Rijsse (Kabinet Mobiliteit) Waarnemer voor de overheid: • Dhr. Bernard De Potter (IWT) De Algemeen Directeur woont de vergaderingen van de Raad van Bestuur bij. Het mandaat van de huidige bestuurders eindigt na de jaarvergadering in het jaar 2005.
Algemene Vergadering De Algemene Vergadering wordt samengesteld uit alle statutaire leden en de overheidswaarnemer uit de Raad van Bestuur. Naast de statutaire leden hebben ook de bestuurders en de Algemene Directeur het recht de Algemene Vergaderingen bij te wonen, uiteraard slechts met raadgevende stem.
42
In de Algemene Vergadering van 24 mei 2004 waren 30 stemgerechtigde statutaire leden aanwezig.
ORGANISATIESTRUCTUUR
4
Adviesraad De Adviesraad wordt samengesteld uit invloedrijke en vooraanstaande figuren uit de socio-economische omgeving en/of personen met een stevige (internationale) reputatie in de logistiek of aanverwante domeinen. Het aantal leden is niet beperkt, maar is eerder gebaseerd op de bereidwilligheid van de aangezochte leden. Deze raad heeft een adviserende stem inzake algemene werking en strategie van het VIL naar de Raad van Bestuur toe.
De adviesraad zal voor de eerste maal samengesteld en bijeengeroepen worden na het werkingsjaar 2004.
Beleidsraad Iedere minister van de Vlaamse regering heeft de mogelijkheid om iemand van zijn administratie, met kennis van het logistieke gebeuren, te kunnen afvaardigen in de Beleidsraad. Deze raad heeft een adviserende stem inzake onderzoek van het VIL naar de Raad van Bestuur toe. De Raad van Bestuur blijft echter autonoom in het nemen van zijn beslissingen, weliswaar rekening houdend met de adviezen van de Beleidsraad, zonder er evenwel door gebonden te zijn.
De Beleidsraad werd voor de eerste maal samengeroepen op 26 april 2004.
43
5
Cijfers 2004
CIJFERS 2004
5
Verkorte balans en resultatenrekening ERKORTE BALANS 2004 2004 VERKORTE BALANS
TABEL 99 TABEL ACTIVA
PASSIVA
VASTE ACTIVA
185.506,90 € 235,16 €
Installaties; machines en uitrusting
Schulden op ten hoogste één jaar Leveranciers
Meubilair en rollend materieel
97.448,26 €
Belastingen
Overige materiële vaste activa
77.787,85 €
Bezoldigingen en sociale lasten
Borgtochten betaald in contanten
10.035,63 €
VLOTTENDE ACTIVA Handelsvorderingen Overige vorderingen
Overige schulden 1.832.417,39 €
Overlopende rekeningen
2.017.924,29 €
TOTAAL PASSIVA
1.952.424,29 € 247.528,96 € 8.589,32 € 55.296,12 € 1.641.009,89 € 65.500,00 €
156.737,52 € 230.395,23 €
Geldbeleggingen
1.372.231,41 €
Liquide middelen
69.837,05 €
Overlopende rekeningen
3.216,18 €
TOTAAL ACTIVA
ERKORTE RESULTATENREKENING VERKORTE RESULTATENREKENING
2.017.924,29 €
TABEL 10 TABEL 10 ONTVANGSTEN EN UITGAVEN
Ontvangsten Subsidies Algemene uitgaven Bezoldigingen, sociale lasten en pensioenen Afschrijvingen en waardeverminderingen op oprichtingskosten; op immateriële en materiële vaste activa
296614,59 € 1.303.852,62 € (1.120.308,20) € (456.993,68) € (40.885,41) €
Andere bedrijfskosten
(1.761,43) €
Opbrengsten uit vlottende activa
27.895,32 €
Financiële kosten
(147,90) €
Uitzonderlijke lasten
(4.081,61) €
Roerende Voorheffing
(4.184,30) €
Ontvangsten De ontvangsten van dit boekjaar bestaan hoofdzakelijk (in volgorde van grootte) uit de realisatie van projecten voor derden (contractonderzoek), ontvangen ledenbijdragen en
de verkoop van het rapport “RF-tags voor intelligente logistiek”. In 2004 werden 3 strategische studies opgestart in het kader van het contractonderzoek. Het
45
JAARVERSLAG 2004
VIL © 2005
gaat meer bepaald om de strategische studies ”Havenarbeid in Vlaamse havens vanuit een logistiek perspectief”, “Het belang van de Luchthaven van Zaventem als Logistiek Platform” en “Paperless Douane en Accijnzen”, in opdracht van respectievelijk CEPA, BIAC en de FOD Financiën. Een vierde studie loopt in het kader
van de Strategische Werkgroep Ketenconsolidatie en wordt gefinancierd door een cluster van petrochemische bedrijven. In de loop van 2004 traden 56 nieuwe leden toe. Het totale ledenaantal op 31/12/2004 bedroeg 101.
Uitgaven De algemene uitgaven betreffen hoofdzakelijk werkingskosten, kosten voor kennisontwikkeling en promotie en
erelonen enerzijds en bezoldigingen en sociale lasten anderzijds.
Prestatie-indicatoren In het kader van haar convenant met het IWT wordt het VIL opgevolgd en bijgestuurd door het IWT op basis van een aantal prestatie-indicatoren.
Een drietal “subindicatoren” werden toegevoegd aan de oorspronkelijke lijst om een duidelijker totaalbeeld te kunnen krijgen van de gerealiseerde activiteiten:
De belangrijkste prestatie-indicatoren voor het convenant zijn:
•
•
•
•
• •
46
Inkomsten door specifieke kennisopbouw met bedrijven: maatstaf voor de toepasbaarheid en het adequate karakter van de ontwikkelde concepten. Aantal bedrijven betrokken in specifieke kennisprojecten: maatstaf voor het bereik van de ontwikkelde concepten. Aantal bedrijven betrokken in strategische werkgroepen: maatstaf voor de aantrekkelijkheid van de ontwikkelde concepten. Aantal leden: maatstaf voor de kwaliteit van de dienstverlening. VIL events/seminars: maatstaf voor het bereik van de kennisdiffusie, volledig door het VIL gestuurd.
•
•
Totaal inkomen door kennisopbouw met bedrijven: hiermee worden ook andere inkomstenbronnen, zoals het contractonderzoek en de verkoop van studies en rapporten gevaloriseerd. Totaal aantal bedrijven in kenniscreatie: maatstaf voor het totaal aantal bedrijven dat op één of andere manier met de researchactiviteiten van het VIL in aanraking is gekomen. Events met gevraagde actieve bijdrage: maatstaf voor de erkenning en waardering van het VIL.
PRESTATIEINDICATOREN VAN HET PRESTATIEINDICATOREN VAN VIL-CONVENVANT HET VIL-CONVENVANT
TABEL TABEL 11 11
Oorspronkelijke Sleutelindicatoren
Omschrijving
Aantal leden
Maximum aantal leden gedurende boekjaar
Inkomen door specifieke kennisopbouw met bedrijven (K euro)
Inkomsten door specifieke kennistrajecten
Totaal inkomen door kennisopbouw met bedrijven (in K euro) (subindicator)
2004 Plan
2004 Realisatie
80
101
0
30
Alle gefactureerde inkomsten (andere dan lidgelden) verworven via contractonderzoek, kenniscreatie ( pilootprojecten, uitgaven , rapporten ,…)
171
Aantal bedrijven in specifieke kennisprojecten
Aantal bedrijven betrokken in specifieke kennistrajecten (investering in geld/tijd/mensen)
5
4
Totaal aantal bedrijven in kenniscreatie (subindicator)
Aantal bedrijven betrokken in strategische werkgroepen, specifieke kennistrajecten, contractonderzoek en studies
55
193
5
5
55
45
2
3
20
32
Strategische Werkgroepen: aantal in parallel Aantal bedrijven betrokken in Strategische Werkgroepen
Bedrijven betrokken in de werking van de strategische werkgroep (met geld, tijd of middelen)
Aantal technologische en conceptuele innovaties
Aantal nieuwe concepten of toepassingen
Aantal gezamelijke actviteiten met FIT (leads , roadshows ,…)
Totaal aantal activiteiten VIL-FIT
VIL-congres: deelnemers
Aantal deelnemers aan tweejaarlijks topevent (Vlaams Wetenschappelijk Economisch Congres)
VIL-events/seminars: deelnemers
Aantal deelnemers aan events waarin VIL actieve deelname had in de organisatie
Events met gevraagde actieve bijdrage
Aantal seminaries/events waarop VIL gevraagd is geworden voor actieve deelname
Newsletter: aantal verschijningen
VIL-mail
4
5
Mate van zelffinanciering in %
Totaal inkomsten/totaal subsidies
9
22
Aantal eigen VIL-events
VIL-events met inkomstengeneratie
3
4
Uit de tabel met prestatie-indicatoren blijkt dat de prestaties van het VIL tijdens het werkingsjaar 2004 meer dan behoorlijk waren. De participatiegraad van de sector, zowel aan de kenniscreatie, als aan de events en seminars was beter dan oorspronkelijk gepland. Bovendien heeft een aantal externe factoren dit resultaat gunstig beïnvloed. Zo was er in maart 2004 het uitermate succesvolle 26e Vlaams Wetenschappelijk Economisch Congres over Logistiek in Antwerpen met om en bij de 750 deelnemers. De organisatie hiervan was in handen van het VIL, de
CIJFERS 2004
5
750
200
345
43
Universiteit Antwerpen en de Alumniverenigingen. Onder impuls van het VIL werd het concept van het Vlaams Wetenschappelijk Economisch Congres hier en daar vernieuwd, ondermeer door het voorzien van één academische en één bedrijvendag. Een voortdurend aandachtspunt blijft het aantal bedrijven betrokken in specifieke kennisprojecten. Dit is immers dé maatstaf waarmee de aantrekkelijkheid van de concepten van het VIL zal afgemeten worden.
47
JAARVERSLAG 2004
VIL © 2005
Publicaties VIL-Series De VIL-Series zijn compacte en vlot leesbare rapporten over één welbepaald actueel topic uit de logistiek. In 2004 zijn er 7 uitgaven van de VIL-Series verschenen:
2004.001 2004.002 2004.003 2004.004 2004.005
2004.006 2004.007
Inventarisatie RFID cases, april 2004, 15 p. Fiscale handleiding voor de logistiek in Vlaanderen, april 2004, 31 p. Behoefteanalyse voor collaboratieve netwerken, mei 2004, 23 p. Macro-economische benchmark logistiek Vlaanderen, juli 2004, 23 p. Supply Chain Awareness binnen productiebedrijven in Vlaanderen, september 2004, 22 p. In/outsourcen van logistieke diensten, november 2004, 29 p. Uitbesteding van tactisch voorraadbeheer, december 2004, 30 p.
VIL-Mail De VIL-Mail is de tweemaandelijkse nieuwsbrief van het VIL. Alle leden ontvangen een gedrukte versie van de nieuwsbrief. Iedereen kan zich via de website inschrijven om een elektronische versie te ontvangen. In 2004 is de VIL-Mail 5 maal verschenen, dit is om de 2 maanden, met uitzondering van de vakantiemaanden.
VIL-Reports Het onderzoek aan het VIL wordt zoveel mogelijk vastgelegd in rapporten en handleidingen. Een aantal van deze rapporten en handleidingen worden proactief in de markt gezet. Sinds september 2004 wordt de handleiding RF-tags voor intelligente logistiek, (240 p.) aangeboden
48
aan marktprijs, met een belangrijke korting voor de leden. Andere rapporten worden beschikbaar gesteld en kunnen via de website besteld worden. Deze rapporten zijn beschikbaar aan kostprijs.
CIJFERS 2004
5
Promotieactiviteiten Bij de promotieactiviteiten worden alle georganiseerde bezoeken en persmissies van buitenlandse delegaties enerzijds, en presentaties van VIL-medewerkers in het
kader van buitenlandse missies anderzijds gerekend. Voor de presentatie wordt de standaard promotiepresentatie van het VIL gebruikt.
Overzicht 2004 Presentatie op Colloquim L'axe logistique Belgique-Canada - 05/02/2004 - Palais des Congrès, Montréal Organisatie: FIT-Export Vlaanderen Aanwezigen: 110 Meeting met IDLux - 02/03/2004 - Antwerpen Organisatie: Provincie Antwerpen Aanwezigen: 9 Diner met Australische Minister van Transport - 15/03/2004 - Antwerpen Organisatie: FIT-Export Vlaanderen Aanwezigen: 20 Delegatie van Indian Ministery of Shipping - 26/4/2004 - Havenhuis Antwerpen Organisatie: APEC-Antwerp/Flanders Port Training Center Aanwezigen: 19 Werkraden (Azië-Oceanië), Export Vlaanderen en FFIO - 28/4/2004 - Brussel Organisatie: FIT Aanwezigen: 30 Havenbezoek met Chinese Deputy Minister van Commerce - 08/06/2004 - Antwerpen en Katoen Natie (Kallo) Organisatie: China-Europe Management Center vzw Aanwezigen: 12 Bezoek delegatie Madrid - 18/06/2004 - Brussel, Muizen (Dry Port) Organisatie: Export Vlaanderen Aanwezigen: 7 Logistieke persmissie uit Japan - 22/06/2004 - Antwerpen Organisatie: FFIO Aanwezigen: 10 Presentatie op seminarie Logistiek Vlaanderen - 17/09/2004 - Tokyo Initiatief van : FIT- FFIO Japan i.s.m. VIL Aanwezigen: 145 Bezoek delegatie Les élus de l'estuaire de la Seine - 22/10/2004 - Antwerpen Organisatie: GOM Antwerpen Aanwezigen: 8
49
JAARVERSLAG 2004
VIL © 2005
Bezoek Noorse afvaardiging van kleine en middelgrote ondernemingen voor export naar Vlaanderen - 28/10/2004 -Brussel Organisatie: Molde Research Institute Aanwezigen: 10 Presentatie op seminarie Logistiek Vlaanderen - 04/11/2004 - Boston, USA Organisatie: FFIO-USA Northeast, Aanwezigen: 30 Presentatie op seminarie Logistiek Vlaanderen - 8-9/11/2004 - Montréal, Canada Organisatie: Flanders DC Aanwezigen: 20 Presentatie op seminarie Logistiek Vlaanderen - 17-18/11/2004 - Tianjin, China - Prinselijke Missie Organisatie: Export Vlaanderen, FFIO Aanwezigen: 80 Presentatie op seminarie Logistiek Vlaanderen - 22-23/11/2004 - Beijing, China - Prinselijke Missie Organisatie: Export Vlaanderen, FFIO Aanwezigen: 40 Presentatie op seminarie Logistiek Vlaanderen - 24-25/11/2004 - Shanghai, China - Prinselijke Missie Organisatie: Export Vlaanderen, FFIO, Aanwezigen: 50 Presentatie op seminarie Logistiek Vlaanderen - 26-27/11/2004 - Guangzhou, China - Prinselijke Missie Organisatie: Export Vlaanderen, FFIO Aanwezigen: 90
Evaluatie Doorheen het jaar is de frequentie van de promotieactiviteiten danig verhoogd. Het VIL heeft hiermee zijn positie als kenniscentrum ter promotie van Logistiek Vlaanderen versterkt. Deze activiteiten zijn een duidelijke materialisatie van de samenwerking tussen VIL en FIT.
50
De opstart van het “Vlaams Logistiek Platform” was duidelijk een eerste belangrijke realisatie ter bevordering van een eenduidige positionering van Vlaanderen in de buitenlandpromotie.
CIJFERS 2004
5
VIL-events VIL-events zijn seminaries of workshops die integraal door het VIL georganiseerd en voorgezeten worden. In een
aantal gevallen betreft het events over topics die slechts een beperkt doelpubliek aanspreken.
Overzicht 2004 Fiscale troeven voor logistiek in Vlaanderen? - 22/4/2004 - Antwerpen - VIL Aanwezigen: 35 Persconferentie Studie Cushman & Wakefield Healey & Baker - 09/07/2004 - Antwerpen - VIL Aanwezigen: 12 Persconferentie Boek RF-tags voor intelligente logistiek 26/10/2004 - Antwerpen - VIL Aanwezigen: 10 Academisch seminarie: samenwerking tussen de Vlaamse Universiteiten en het VIL - 09/12/2004 - Antwerpen - VIL Aanwezigen: 9 VIL Benchmarking Event - 7/12/2004 - Antwerpen - PIVA Aanwezigen: 74
Evaluatie Met betrekking tot de organisatie van eigen events is er tijdens het eerste werkingsjaar wat geëxperimenteerd. Waar de VIL-events oorspronkelijk gericht waren op topics met een beperkt doelpubliek, zal het in de toekomst ook steeds meer gehanteerd worden als wendbaar diffusiekanaal voor de VIL-kennis. Het VIL benchmarking event van 7 december 2004 is hiervan het eerste in de rij geweest. Eigen VIL-kennis gebracht door de VIL-experts
zelf, in een aangenaam kader, op een goed bereikbare plaats en op een aanvaardbaar tijdstip, meestal van 16u tot 19u, afgesloten met een 'netwerkdrink'. Deze VIL-events moeten een snel en wendbaar kennisdiffusiekanaal worden met een minimum aan organisatorische voorbereiding en een maximum aan bereik. De bedoeling is ook om in 2005 de uitgave van een VIL-Serie zoveel mogelijk te koppellen aan een VIL-event.
51
JAARVERSLAG 2004
VIL © 2005
Events in samenwerking met andere organisaties Het VIL organiseert events, workshops en seminars in samenwerking met bestaande organisaties. Het VIL treedt hierbij sturend op bij de keuze van het topic en de
samenstelling van het programma. Dikwijls neemt het VIL het voorzitterschap en één of meerdere presentaties op zich.
Overzicht 2004 26e Vlaams Wetenschappelijk Economisch Congres - 25 en 26/03/2004 - Antwerpen Organisatie: Vereniging voor Economie, VIL, Alechia Alumni Wetenschappelijk coördinator: Alex Van Breedam Sprekers: Francis Rome “Globalisatie en Logistiek” en slottoespraak door Alex Van Breedam Aanwezigen: 750 Benchmark Logistiek Vlaanderen - 27/04/2004 - Tivoli kasteel Mechelen Organisatie: VIL en Business Logistics Voorzitter: Alex Van Breedam Sprekers: Alex Van Breedam, Krist'l Krols en Kurt Jacobs Aanwezigen: 35 VIL portal: de collaboratieve portal - 8/06/2004 - De Jachthoorn, Kontich Organisatie: VIL en Real Software Spreker: Alex Van Breedam “Een introductie tot de VIL-portal” Aanwezigen: 53 The Value Chain Forum. Supply Chain Consolidatie: lokaal antwoord op een globale markt - 21/09/2004 - Sessie 1: Samenwerking tussen Supply Chains: ongekende opportuniteit - De Jachthoorn, Kontich Organisatie: VIL, VIB/PICS en UAMS Voorzitter: Alex Van Breedam Spreker: Tom Van Dijck, “Consolidatie van supply chains: een extra opportuniteit?” Aanwezigen: 21 RFID, doorbraak voor de logistiek - 21/10/2004 - Tivolikasteel, Mechelen Organisatie: VIB, PICS en VIL Deelname: Alex Van Breedam (dagvoorzitter), Krist'l Krols en Luc Pleysier Aanwezigen: 68 The Value Chain Forum. Supply Chain Consolidatie: lokaal antwoord op een globale markt - 30/11/2004 - Sessie 2: Inbound logistics: het effect van horizontale aankoopconsolidatie, transportconsolidatie en voorraadpooling - Kasteel van Brasschaet Organisatie: VIB/PICS, UAMS en VIL Voorzitter: Alex Van Breedam Spreker: Tom Van Dijck, “Concepten en methodieken voor inbound ketenconsolidatie” Aanwezigen: 40
52
CIJFERS 2004
5
Evaluatie De samenwerking met de bestaande organisaties en opleidingsinstellingen is pas goed op gang gekomen in de tweede helft van 2004. Het voordeel van een dergelijke samenwerking is het verhoogd bereik. De aankondiging gebeurt immers via de communicatiekanalen van de
organiserende partijen. Het resultaat voor 2004 is dat meer dan 215 professionals werden bereikt, het 26e Vlaams Wetenschappelijk Economisch Congres niet meegerekend.
Events met actieve bijdrage Het VIL wordt regelmatig gevraagd om een presentatie te brengen in het kader van events, lezingen, voordrachten, opleidingen, workshops, studiedagen, seminaries en (pers)conferenties.
Overzicht 2004 Workshop Logistiek en Maritiem beheer voor de Vereniging van Verzekeringsinstellingen - 14 en 18/01/04 - Antwerpen Organisatie: Institute for Transport and Maritime Management Antwerpen Presentaties: “Logistiek en Supply Chain Management” en “Logistieke trends in Vlaanderen” Aanwezigen: 14 Opleiding Master in Supply Chain Management - 17/01/04 - Gent Organisatie: Vlerick Leuven-Gent Management School Presentatie “Reverse Logistics” Aanwezigen: 18 Opleiding Logistiek, transport en mobiliteit - 28/01/2004, 26/05/2004, 15/09/2004 - Leuven Organisatie: Groep T - Leuven Presentatie “Strategisch aankoopmanagement”, “Facilitaire Inkoop” en “Logistieke trends in Vlaanderen” Aanwezigen: 20 Verkiezing van de Logistieke Manager van het Jaar 2004 - 12/02/2004 - De Kelders van Kuregem - Anderlecht Organisatie: MMM Edition Jurylid Aanwezigen: 750 Paneldebatavond De toekomst van Logistiek in Limburg - 19/02/2004 - Hasselt Organisatie: Economische Hogeschool Limburg Panellid Aanwezigen: 120
53
JAARVERSLAG 2004
VIL © 2005
Persconferentie European Distribution Report - 24/02/2004 - Brussel Organisatie: Cushman & Wakefield Healey & Baker Presentatie “Evaluatie van de nummer 1 positie van België als ideale vestigingsplaats voor Europese distributie” Aanwezigen: 40 Seminarie AIDC 2004 - 2-3/03/2004 - Eindhoven Organisatie: Mikrocentrum Presentatie “Waar bieden RFID-tags een oplossing voor de logistieke noden in de supply chain” Aanwezigen: 100 Eye for Transport 5th European Technology Summit - Panelsessie: Is your company ready to integrate RFID? - 34/03/2004 - Amsterdam (NL) Organisatie: Eye for Transport Panellid Aanwezigen: 168 Persconferentie 26e Vlaams Wetenschappelijk Economisch Congres 2004 - 4/03/2004 - Internationaal Perscentrum Antwerpen Organisatie: VIL, Universiteit Antwerpen, Alechia Alumni Presentatie “Het 26e Vlaams Wetenschappelijk Economisch Congres en de logistiek in Vlaanderen” Aanwezigen: 25 Bijeenkomst Lions Club - 15/03/2004 - Berchem Organisatie: Lions Club Antwerpen Presentatie “Logistiek Vlaanderen: Quo vadis?” Aanwezigen: 60 Studiedag Trends in telematica 2004 - 18/03/2004 - Affligem, Organisatie: Locus Belgium en Telematics Cluster vzw Presentatie “Trends in telematica voor logistiek” Aanwezigen: 120 Seminarie Dag van de inkoop en logistiek - 18/03/2004 - Antwerpen Organisatie: VIB Presentatie “Nieuwe trends in logistiek” Aanwezigen: 180 RFID seminar - 25/03/2004 - Gent Organisatie: IBS Presentatie “Waar bieden RFID-tags een oplossing voor de logistieke noden in de supply chain” Aanwezigen: 50 Persconferentie PROLogistics - 29/03/2004 - Heizelpaleizen - Brussel Organisatie: Artexis Presentatie “Evaluatie van VWEC 2004 en Vlaanderen als beste regio voor Europese distributie” Aanwezigen: 28 Opleiding Swedisch Management School - 20/04/2004 - Hotel Metropole - Brussel Organisatie: FEM Presentatie “Some recent trends in European Logistics” Aanwezigen: 30 Seminarie EU enlargement - 22/04/2004 - Belgacom Surfhouse - Brussel Organisatie: TNT Express Worldwide Presentatie “EU enlargement: threats and opportunities for transport business” Aanwezigen: 350
54
CIJFERS 2004
5
Havenconferentie - 23-24/4/2004 - Hotel Bedford - Luik Organisatie: Raadgevende Interparlementaire Beneluxraad Presentatie “De Vlaamse havens en hun hinterland: benadering vanuit een logistiek perspectief” Aanwezigen: 72 Seminarie Petroleum Retail Benelux: outsourcing and SCM - 29/4/2004 - Brussel Organisatie: Axima Services Voorzitterschap Aanwezigen: 50 Colloque Positionnement de la région liégeoise sur la scène européenne et perspectives d'avenir pour la logistique 13/05/2004 - Luik Organisatie: Liege For Logistics, Le Pôle Transport Presentatie “La Logistique du future dans nos régions” Aanwezigen: 134 Studiedag Collaborative Planning, Forecasting and Replenishment - 18/05/2004 - Mechelen Organisatie: VIB Presentatie “CPFR: een introductie” Aanwezigen: 20 Seminar voor warehouse managers uit de Benelux - 18/05/2004 - Rotterdam (NL) Organisatie: Geodis-Vitesse Presentatie: “The Future of Logistics for our regions” Aanwezigen: 45 Paneldiscussie After sales services and reverse logistics - 9/06/2004 - Breda (NL) Organisatie: Bax Global Moderator Aanwezigen: 10 Diner-causerie - 10/06/2004 - Scandic Hotel - Borgerhout Organisatie: WTC Antwerp Presentatie “Globalisatie & Logistiek” Aanwezigen: 35 Colloquium Bouwstenen voor een Vlaams Telematicabeleid - 16/06/2004 - Brussel Organisatie: KVIV en Vlaamse Overheid Presentatie “Telematica, een troef voor de logistiek” Aanwezigen: 153 Paneldebat De logistiek in Vlaanderen (als basis voor een artikel) - 21/06/2004 - Brussel Organisatie: Magazine Het Bedrijf Panellid Aanwezigen: 8 Seminarie Automated data collection and mobile computing applications across the entire supply chain - 24/06/2004 Antwerpen Organisatie: Zetes en Intermec Presentatie “Het belang van logistiek voor Vlaanderen” Aanwezigen: 150 Seminarie Vlaanderen Logistiek 2004 - 28/09/2004 - Ter Elst - Edegem Organisatie: Topontmoetingen NL Presentatie “De logistieke rol van de Vlaamse havens” Aanwezigen: 80
55
JAARVERSLAG 2004
VIL © 2005
Paneldebat De logistieke aantrekkelijkheid van België en Nederland, ter gelegenheid van het Supply Chain Solutions Event 2005 - 29/09/2004 - Heizelpaleizen - Brussel Organisatie: Business Logistics Panellid Aanwezigen: 50 Paneldebat Innovatie in de logistiek, ter gelegenheid van het Supply Chain Solutions Event 2005 - 29/09/2004 Heizelpaleizen - Brussel Organisatie: Business Logistics Panellid Aanwezigen: 40 Opleiding Master in Supply Chain Management - 02/10/04 - Gent Organisatie: Vlerick Leuven-Gent Management School Presentatie “Flanders Logistics and its trends” Aanwezigen: 18 3de Economisch Forum West-Vlaanderen - 11/10/2004 - Brugge Organisatie: GOM West-Vlaanderen Presentatie “Vlaanderen en Logistiek” Aanwezigen: 180 Paneldebat Beveiliging in het vrachtvervoer: Mythe, Macht of Noodzaak - 13/10/2004 - Universiteit Antwerpen Organisatie: Benelux Interuniversitaire Vereniging van Vervoerseconomen Panellid Aanwezigen: 160 Seminarie Benchmarking : vergelijken om te verbeteren - 18 /10 /2004 - ALM - Berchem Organisatie: Technologisch Instituut KVIV Presentatie “Resultaten van de logistieke benchmarking studie van het VIL” Aanwezigen: 20 Vervoerslogistieke Werkdagen (VLW) - 4-5/11/2004 - Hoeven (NL) Organisatie: Connekt Presentatie “Behoefte aan logistieke samenwerking”, “Collaboratieve netwerken” Aanwezigen: 60 Paneldebat tijdens Colloquium “De Benelux als vestigingsplaats voor EDCs” - 17/11/2004 - Tilburg (NL) Organisatie: TIAS Business School Panellid Aanwezigen: 60 Workshop The Pharmaceutical Supply Chain - 25 /11 /2004 - Brussel Organisatie: KLM Cargo Discussant Aanwezigen: 30 Workshop RFID in opmars - 29/11/2004 - Utrecht (NL) Organisatie: Media Plaza Presentatie “RF-tags voor intelligente logistiek” Aanwezigen: 45 Voordracht voor Raad der Wijzen van CxO Magazine - 30/11/2004 - Kasteel van Bever Organisatie: CxO magazine Voordracht “Outsourcing en delokalisatie” Aanwezigen: 12
56
CIJFERS 2004
5
Seminarie Chemvision 2004 - 02/12/2004 - Antwerpen Organisatie: Petrochem Discussant 'Niet enkel infrastructuur maar steeds meer kennis en innovatie in de logistiek zijn doorslaggevend om de (petro-) chemie te helpen verankeren in de Rijn-Schelde-delta' Aanwezigen: 222 Seminarie Vlaams Innovatienetwerk - 06/12/2004 - Affligem Organisatie: IWT Voordracht “Persoonlijke visie over het VIN-netwerk” Aanwezigen: 180 Academische lezing - 14/12/2004 - UAMS Organisatie: Unizo internationaal, Export Vlaanderen - UAMS - Antwerpen Presentatie “Globalisatie en Logistiek” Aanwezigen: 19 Marine Academie - 15/12/2004 - Alpheusdal - Berchem Organisatie: Marine Academie Lezing “Logistieke trends in Vlaanderen” Aanwezigen: 20 Lunchcauserie - 16/12/2004 - Conrad Hotel - Brussel Organisatie: Unisys Voordracht “From RFID to Intelligent Supply Chains” Aanwezigen: 30
Evaluatie Het VIL werd 43 maal gesolliciteerd om een bijdrage te leveren aan een event, niet door het VIL zelf georganiseerd.
57
JAARVERSLAG 2004
VIL © 2005
Passieve deelname aan events VIL-medewerkers hebben deelgenomen aan meer dan 20 seminars, opleidingen, colloquia, studiedagen gedurende het jaar 2004.
Meetings met bedrijven en actoren Het VIL heeft gedurende het jaar 2004 een aantal ontmoetingen gehad met bedrijven, experts en actoren uit het logistieke landschap. Hiernavolgend een chronologische lijst van de meetings, met vermelding van de
naam en het thema van de bespreking. Vergaderingen over investeringsdossiers werden niet in deze lijst opgenomen, gezien hun vertrouwelijk karakter.
Overzicht 2004 • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • •
58
CEPA, KBVG: Aanvraag voor een studie over de Vlaamse havenarbeid P. Hendrickx (expert): Potentieel voor pijplijn transport VEA: Identificatie van samenwerkingsopportuniteiten VIL-VEA Telematics Cluster: Identificatie van samenwerkingsopportuniteiten Flanders' Drive: Samenwerking rond logistieke consolidatie voor automotive Chinese Ambassade: Afspraken voor promotieactiviteiten Degussa: Bespreking organisatie van Ronde Tafel vergadering Petrochemie PWC Tax consultants: Bespreken rulings en plannen van event rond rulings Kamer van Koophandel België- Quebec: Voorbereiding van de zending van 5/02/2004 naar Montreal Janssen Pharmaceutica: Kennismaking en voorstelling van binnenvaartproject voor afvalverwerking Hessenatie Logistics: Samenwerking inzake buitenlandpromotie Groep T-Leuven: Samenwerking inzake opleidingen en seminaries Vlerick Leuven Gent Management School: Samenwerking voor EDC-project en VWEC Contralo: Ondersteuning inzake buitenlandpromotie Geodis-Vitesse : Kennismaking en interesse in benchmarking DHL, Vlerick Leuven Gent Management School: Bespreking EDC-project Katoen Natie: Bespreking EDC-project en algemene werking van het VIL KaHo St-Lieven: Samenwerking TETRA project (IWT) Alpro: Interesse in RFtags Eurinpro: Bespreking EDC-project Bizson: Kennismaking en voorstelling van expertise inzake 3PL DCE Consultants: Kennismaking en voorstelling wederzijdse dienstverlening CxO magazine: Kennismaking en mogelijke samenwerking op editoriaal en seminariegebied Mikrocentrum: Gezamelijke organisatie van seminars Katoen Natie: Kennismaking en voorstelling van expertise
• • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • •
CIJFERS 2004
5
VIB: Samenwerking voor events IWT, RUG: Samenwerking tussen excellentiepolen VIL en IBBT NITL: Coördinatie benchmarkstudie supply chain awareness IWT: Communicatie-aanpak van het Vlaams Innovatienetwerk Ministère du Développement économique et régional du Quebec: Begeleiding van Canadese bedrijven die logistieke operaties in Vlaanderen willen vestigen Katoen Natie Canada: Bezoek aan de Katoen Natie sites van Lachine en Montreal Zuid Centre de Recherche sur les Transports (Montreal): Mogelijke samenwerking tussen CRT en VIL FFIO: Samenwerking voor het organiseren van een seminar in Japan FIT Chicago: Samenwerking VIL- FFIO Chicago VLM: Kennismaking en voorstelling wederzijdse dienstverlening Heavy: Kennismaking en voorstelling expertise Business Logistics: Samenwerking rond diffusie VIL-research CMG Logica: Kennismaking en voorstelling expertise Transport Echo: Samenwerking 2-daags seminarie Distributiecentra in de Antwerpse Haven Kabinet van de Vlaamse Minister-President: Kennismaking en voorstelling van het VIL AGHA: Kennismaking en identificatie van samenwerkingsopportuniteiten Vos Logistics: Samenwerking voor het Distrivaart-project BCE Network: Kennismaking en samenwerking inzake promotiebeleid The Overseas Coastal Area Development Institute of Japan - OCDI: Kennismaking en potentieel voor samenwerking P&O Ports: Kennismaking en bespreking van spoorwegontsluiting voor Deurganckdok Teleroute: Kennismaking en voorstelling wederzijdse dienstverlening H2O Projectontwikkeling: Kennismaking en voorstelling van expertise inzake drijvende magazijnen Buck consultants: Kennismaking en voorstelling wederzijdse dienstverlening Cushman & Wakefield Healey & Baker: Kennismaking en voorstelling van expertise inzake regio-benchmarking Eagle Trading/Contralo: Voorbereiding bezoek delegatie uit Midden-Oosten Swac: Kennismaking en voorstelling van producten en dienstverlening Newell Rubbermaib: Kennismaking en voorstelling van Vlaanderen als logistieke regio Trade Commissioner New Zealand: Voorstelling van het VIL en voorstelling van de VIL dienstverlening voor buitenlandpromotie Vereniging van Katholieke Werkgevers: Voorstelling van ideeën inzake Mobiliteitscertificaat Denys: Voorstelling en vraag tot medewerking voor pilootproject ondergronds transport SBM: Kennismaking en mogelijke samenwerking inzake opleidingen Shipit: Kennismaking en voorstelling van dienstverlening IMEC: Opvolgmeeting samenwerkingsovereenkomst VIL-IMEC BIAC: Bespreking BIAC strategie m.b.t. luchthavengronden Alcatel: Kennismaking en voorstelling wederzijdse dienstverlening Precision Software: Kennismaking en voorstelling van producten en diensten Unisys Consulting: Bespreking van mogelijke samenwerking rond Secure Supply Chain Excellence Center van Unisys Consulting in België Administratie Waterwegen en Zeewegen: Kennismaking en nauwere samenwerking VIL-AWZ DHL: Bespreking van een de macht van de distributieketens in de logistieke keten Telindus: Kennismaking en voorstelling van expertise Iris Consulting: Project voor SWOT-analyse voor het Waasland Progress Software: Kennismaking en voorstelling van expertise Geologistics: Geologistics (ex-LEP): Kennismaking en voorstelling van expertise Egemin: Bespreking samenwerking rond project interne logistiek Agfa: Kennismaking en voorstelling VIL dienstverlening SAV: Identificatie samenwerkingsopportuniteiten VIL-SAV Gearan Daran (expert), Kennismaking en voorstelling van expertise inzake innovatie VOKA: Bespreking stand van zaken Routeplan 2012 NDL: Periodiek overleg Ewals Cargo Care: Kennismaking en voorstelling dienstverlening IncGeo: Uitwisseling van ervaring voor de opstart van excellentiepool Douane-administratie: Bespreking project “paperless customs” Havenbedrijf Antwerpen, P&O en PSA: Opzetten van spoorhub in Antwerpen
59
JAARVERSLAG 2004
• • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • •
60
VIL © 2005
NMC West-Vlaanderen: Vraag voor ondersteuning bij Interreg project Northern Maritime Corridors StoreMatch & WarehouseMatch: Voorstel voor opzetten van warehouse-match-tool TRAIL: Ervaringen in Nederland met ondergronds pijplijnsysteem GIMV: Bespreking van potentiele logistieke investering voor GIMV Deloitte: Bespreking “paperless douane en accijnzen” project ILIAS: Kennismaking met ASP oplossingen van ILIAS Alphaplan: Kennismaking en voostelling van expertise SNBA: Kennismaking en voorstelling VIL dienstverlening Herfurth Logistics: Kennismaking en voorstelling dienstverlening Mobistar: Kennismaking en voorstelling dienstverlening Unisys Consulting: Samenwerking voor RF Demo center Kluwer Opleidingen: Samenwerking voor studiedagen AMRIE: Participatie van het VIL in project “Kennisregio's” van het Europees Parlement ITMMA, RUG-LUC, IWT: Voorbereiding artikel over de Logistics Capital of Flanders Deloitte: Bespreking Business Case voor de douane-administratie Transics: Kennismaking en voorstelling van producten BASF: Kennismaking en bespreking van de rol van het VIL voor logistiek Vlaanderen Pioneer: Inzetbaarheid van de Pioneer site Erpe-Mere Interchain: Kennismaking en voorstelling dienstverlening en producten voor Paperless Customs Flanders Drive: Bespreking van gezamenlijk opzet van een RF-tag test center LogForLim: Samenwerking LogforLim-VIL VBO, NMBS, Febiac: Voorbereiding Rail meets Road event GOM WVL, ECS, Katoen Natie: Voorbereiding 3de Economisch Forum: Mobiliteit in West-Vlaanderen Ministerie van de Vlaamse Gemeenschap-Havens,Waterwegen en Zeewezen: Bespreking Europees project “Kennisregio's” Colruyt: Kennismaking en voorstelling dienstverlening VIL Consultas: Kennismaking en voorstelling wederzijdse dienstverlening Spaceconsult : Kennismaking en voorstelling wederzijdse dienstverlening IMEC: Bespreking over RF-tag test center Cargocap: Voorstelling van ondergronds vervoer met euro-palletten in Duitsland FOB Douane: Bespreking Business Case Paperless Customs Ernst & Young Entrepreneurs: Kennismaking en voorstelling van expertise inzake EDC's General Motors Antwerpen: Bespreking project ketenconsolidatie Automotive FIT vertegenwoordiging, Vlaamse Havens, FLAG, Vertegenwoordiger Canada, vzw Flanders DC: Voorbereiding missie naar Quebec op 8 en 9 november 2004 PWC Tax consultants: Voorbereiding Logis-Tech Tokyo 2004 Teleroute: Identificatie van samenwerkingsopportuniteiten Ecotopia: Kennismaking en voorstelling wederzijdse dienstverlening, inclusief webdesks, een tool voor versnelde kenniscreatie Kuehne & Nagel: Kennismaking en voorstelling dienstverlening VIL Janssen Pharmaceutica, Stichting voor de Kempen: Samenwerking VIL-Stichting voor de Kempen inzake studies PICS, Xeleos: Samenwerking met PICS opleidingsprogramma Distributielogistiek IDEA Consult: Invullen van vragenlijst over de bedienden van het PC226 Stream Software: Kennismaking en voorstelling wederzijdse dienstverlening TDL - Fresh Logistics: Kennismaking en voorstelling VIL dienstverlening en concrete vraag naar consollidatieproject voor diepvriesproducten Vlaams Verbond van het Katholiek Secundair Onderwijs: Bespreking over de organisatie van een richting Logistiek in BSO en TSO IBBT: Samenwerkingsopportuniteiten tussen IBBT en VIL Intraco Consulting, PWC : Bespreking opstart van Logistieke cluster in Henegouwen Intraco Consulting, MMM Editions : Samenwerking VIL - Cluster Logistique Wallonie MSC: Kennismaking en voorstelling VIL dienstverlening Ministerie van de Vlaamse Gemeenschap ABB: Kennismaking, voorstelling van het VIL en bespreking van de buitenlandpromotie VBO, NMBS, Febiac: Opstart Federaal Logistiek Platform Data2Logistics: Kennismaking en voorstelling wederzijdse dienstverlening
• • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • •
CIJFERS 2004
5
Ambassadeur België in Japan : Kennismaking en bespreking buitenlandpromotie Japan Institute of Logistics Systems: Kennismaking en bespreking samenwerkingsopportuniteiten Nisshoku Butsuryu: Gebruik van RF-tags in Antwerpse havens, gestuurd vanuit Japan Japan Transcity Corporation: Kennismaking en voorstelling van het VIL Alcatel: Bezoek EDC Alcatel Geel Van Wellen: Kennismaking en voorstelling wederzijdse dienstverlening Stanley Works: Bezoek EDC Stanley Works Van Wellen: Bezoek sites Straatsburgdok, site Colombus - Tankcleaning Sales Department Manager Certipost: Kennismaking en voorstelling wederzijdse dienstverlening VOKA-VEV: Identificatie van samenwerkingsopportuniteiten Eurindustrial NV, DTZ Zadelhoff: Kennismaking en voorstelling wederzijdse dienstverlening Kluwer Opleidingen, Van Dievel, Transport & Mobility: Kluwer Opleidingen wenst een stuurgroep Transport op te zetten IBBT, Telematics Cluster: Manier van samenwerken tussen VIL, IBBT en Telematics Cluster Intel: Kennismaking en voorstelling VIL dienstverlening Center Tilburg: Identificatie van samenwerkingsopportuniteiten NDL: Bespreking over gezamenlijk congres NDL-VIL in najaar 2005 Agoria ICT: Samenwerking VIL-Agoria in TIS-project RFID Ere-Consul van België in Alberta, Canada, Handelsattaché Ambassade van Canada: Kennismaking met Alberta, Canada en voorstelling van het VIL GOM Antwerpen: Kennismaking en voorstelling wederzijdse dienstverlening Nenunav: Interesse in het opzetten van innovatiecentrum voor KMO's Braindrums: Kennismaking en voorstelling wederzijdse dienstverlening BITO: Samenwerkingsopportuniteiten VIL-BITO OTM: Samenwerkingsopportuniteiten OTM-VIL Contraload: Interesse voor betrokkenheid in de cluster Asset Management RFID Europool System: Interesse voor betrokkenheid in de cluster Asset Management RFID Logistiek Forum Limburg: Afstemming samenwerking Logistiek Forum Limburg - VIL AllCrump: Interesse voor betrokkenheid in de cluster Asset Management RFID Comisol: Identificatie van samenwerkingsopportuniteiten inzake modal scans Yacht: Bespreking promotie RFtag rapport in Nederland Mikrocentrum: Samenwerking AIDC 2005 event Birchbob: Kennismaking en voorstelling wederzijdse dienstverlening, inclusief Birchbob tool Ardo: Interesse voor betrokkenheid in de cluster Asset Management RFID IARW: Bespreking promotie RFtag boek VBO, VLV: Samenwerkingsopportuniteiten VBO-VLV-VIL Androme: Kennismaking en voorstelling wederzijdse dienstverlening Colruyt: Interesse voor betrokkenheid in de cluster Asset Management RFID Comisol: Identificatie van samenwerkingsopportuniteiten Frost Handling Logistics: Kennismaking en voorstelling wederzijdse dienstverlening Alfaport: Identificatie van samenwerkingsopportuniteiten Deloitte: Kennismaking en voorstelling wederzijdse dienstverlening Resource Analysis: Kennismaking en voorstelling wederzijdse dienstverlening Kabinet Minister Moerman: Werkgroep Logistiek voor Automotive Gemeentelijk Havenbedrijf Antwerpen: Afstemmen van multimodale projecten TNO-Inro: Kennismaking en voorstelling wederzijdse dienstverlening CQM: Kennismaking en voorstelling wederzijdse dienstverlening LVT: Voorbereiding van paneldebat RFID voor de pers Buck Consultants International: Identificatie van samenwerkingsopportuniteiten inzake EDC's Interchain, Het BTW-huis: Bespreking project Paperless Customs Antwerp Business Center: Bespreking inzake collaboratieve netwerken KPMG Nederland: Bespreking over het onderzoek inzake collaboratieve netwerken Campina: Interesse voor betrokkenheid in de cluster Asset Management RFID Intel: Interesse voor betrokkenheid in de cluster Asset Management RFID Chep: Interesse voor betrokkenheid in de cluster Asset Management RFID VOKA Antwerpen: Bespreking over het onderzoek inzake collaboratieve netwerken
61
JAARVERSLAG 2004
VIL © 2005
Evaluatie Veel ontmoetingen in het eerste werkingsjaar zijn gericht op een eerste kennismaking en een interesse voor de VIL-dienstverlening. Een groot aantal ontmoetingen hebben trouwens geleid tot een VIL-lidmaatschap. Een aantal meetings met bedrijven werd trouwens gecombineerd met een bedrijfsbezoek. Daarnaast zijn er ook een aantal ontmoetingen geweest met organisaties en actoren uit het logistieke landschap. De bedoeling van deze gesprekken was de identificatie van samenwerkingsopportuniteiten. De gesprekken met deze actoren hebben ertoe bijgedragen dat de positionering van het VIL als kenniscentrum met een duidelijke strategie binnen het logistieke landschap door de sector vrij snel werd erkend. Nog een reeks andere ontmoetingen hadden dan weer betrekking op het projectwerk. Het betrof zowel bedrijven
die interesse hadden om betrokken te worden in projecten, als bedrijven die het VIL wilden bevragen over bestaande projecten tot en met bedrijven die voorstellen hadden om nieuwe projecten op te starten. Het belang van deze ontmoetingen mag alvast niet onderschat worden. Immers, dit is een vitaal kanaal waarlangs het VIL voeling houdt met de bedrijven uit de sector. We zijn er ons van bewust dat heel wat bedrijven actief in logistiek Vlaanderen vandaag niet bereikt worden en wellicht met problemen of knelpunten zitten, die ofwel door ontwikkelde of nog te ontwikkelen VIL-kennis zouden kunnen verholpen worden. Het rechtstreeks contact houden met de bedrijven is daarom essentieel om het onderzoek nog beter af te stemmen op de marktbehoefte en het bereik van het VIL-onderzoek in de markt te verhogen.
Persartikelen In 2004 is het VIL herhaaldelijk aan bod gekomen in de media. In het hiernavolgend overzicht, wordt een onderscheid gemaakt tussen enkel de vermelding van het VIL in een artikel, een interview met een VIL-medewerker of nog een artikel integraal gewijd aan een VIL-publicatie.
Interview met VIL-medewerkers • • • • • • • •
62
De TIJD - 14 januari 2004 - Vechten voor een plaatsje op de blauwe banaan Alumni Nieuwsbrief, faculteit TEW van UA - Februari 2004 - Vlaams Wetenschappelijk Economisch Congres NSK Alumni Nieuwsbrief - jan-feb-maart 2004 - Logistiek: laatste front in de concurrentieslag Kanaal Z – 29 maart 2004 – Logistiek Vlaanderen SERV Bericht 1 - maart 2004 - Logistiek in Vlaanderen, kansen en bedreigingen Canvas - 11 april 2004 - Logistiek, meer dan transport De Tijd - 21 april 2004 - Logistiek als wapen in de concurrentieslag De Tijd - 21 april 2004 - Snel leveren vereist veel vrachtverkeer
• • • • • • • • • • • •
CIJFERS 2004
5
CXO Magazine - maart/april 2004 - Outsourcing 2004 Conferentie (VBO-FBE) Industrie Technisch Management - Juni 2004 - Na de klik Kanaal Z - 9 juli 2004 - Vlaanderen is beste plek in Europa voor logistiek, zegt nieuwe studie De Lloyd - 30 september 2004 - Zeehavens moeten dringend logistieke strategie bepalen De Morgen - 1 oktober 2004 - Ondanks heisa over DHL zit Belgische logistieke sector in de lift De Tijd - 12 oktober 2004 - Beperkt budget bemoeilijkt logistieke rol West-Vlaanderen Belga - 12 oktober 2004 - West-Vlaanderen wil distributietroeven meer uitspelen Het Nieuwsblad, Het Volk - oktober 2004 - We kunnen banen creëren in logistiek Het Volk - 12 oktober 2004 - West-Vlaanderen moet troeven uitspelen bij distributiebedrijven Industrie Technisch Management - oktober 2004 - Zoektocht naar goedkopere tags Kanaal Z - 26 oktober 2004 - RF-tags Business Logistics - november 2004 - Paneldiscussie België-Nederland
Artikels over VIL-publicaties • • • • • • • • • •
Gazet Van Antwerpen - 30 maart 2004 - Vlaanderen topregio voor Logistiek Metro - 30 maart 2004 - Vlaanderen topregio voor Logistiek CXO Magazine - april/mei 2004 - Postponed manufacturing De Lloyd - 27 april 2004 - Fiscale politiek speelt ook rol in locatiekeuze van EDC's Het Belang van Limburg - 10 juli 2004 - Limburg beste plek in Europa voor logistiek Het Belang van Limburg - 10 juli 2004 - Limburg blijft tot 2016 nummer 1 op de logistieke ladder Gazet Van Antwerpen - 10 juli 2004 - Antwerpen naar beneden op de logistieke ladder De Morgen - 10 juli 2004 - Vlaanderen moet investeren in Logistiek De Tijd - 10 juli 2004 - Vlaanderen behoudt logistieke koppositie tot 2016 CXO Magazine - juni/juli 2004 - RFID: van hype naar realiteit
Vermelding van het VIL in artikel • • • • • • • • • • • • • • • •
Job@ - 18 februari 2004 - Meer vrouwen aan de dok Trends - 4 maart 2004 - Onderzoek naar havenarbeiders De Standaard - 6 maart 2004 - Vlaams succes als logistiek centrum is niet vanzelfsprekend Trends - 25 maart 2004 - Haal uw goederen uit de file De Morgen - 30 maart 2004 - Logistieke sector voelt hete adem van Oost-Europa L'écho - 30 maart 2004 - La Belgique confirme son statut d'excellence logistique De Lloyd - 30 maart 2004 - VEA-GAMU richt werkgroep Logistiek op De Lloyd - 30 maart 2004 - Logistiek is “laatste front in concurrentieslag” Business Logistics - april 2004 - België Boven Trends - 6 mei 2004 - "Ik ga niet meer voor 200 % leven" Eddy Geysen neemt afscheid… De Tijd - 7 mei 2004 - Eddy Geysen De Tijd - 8 mei 2004 - Middelen voor wetenschap zullen zeker stijgen De Tijd - 2 augustus 2004 - Exel wil positie in België versterken De Tijd - 8 oktober 2004 - Elektronische douane-aangifte bespaart bedrijven 18 miljoen euro Vraag en Aanbod - 14 september 2004 - Telex Transport Echo - oktober 2004 - Wallonië komt eraan
63
JAARVERSLAG 2004
VIL © 2005
Krachtlijnen van de strategie 2005 De verdere uitbouw van het VIL als interactief kenniscentrum voor de logistiek in Vlaanderen blijft de prioriteit voor 2005.
In 2004 heeft het VIL de uitbouw van een kenniscentrum met eigen experts ingezet. Deze strategie zal in 2005 verder gezet worden. Het onderzoeksteam wordt nog verder uitgebreid met een viertal experts. Hierdoor zal de kennisdiffusie, niet enkel in de vorm van publicaties, maar evenzeer in de vorm van events nog verder toenemen. Ook het contact met de bedrijven actief in de logistieke sector zal versterkt worden. Dit gebeurt onder meer door de in gebruik name van een Customer Relationship Management systeem (CRM), maar meer nog door het invoeren van een account management functie voor onze research. De bedoeling hiervan is om enerzijds bedrijven proactief te benaderen met de VIL-kennis en anderzijds nog beter de behoeften van de bedrijven in kaart te brengen.
RKORT BUDGET 2005 VERKORT BUDGET 2005 BEDRIJFSOPBRENGSTEN Eigen omzet
Tenslotte zal het VIL niet aflatend blijven werken aan kwaliteitsvolle dienstverlening en aan een stevige internationale reputatie als vooraanstaand kenniscentrum. Om dit alles in 2005 te realiseren werd een sluitend budget opgemaakt dat er verkort uitziet als voorgesteld in tabel 12. Dit budget is activiteitsgebaseerd, dit wil zeggen dat de kosten (inclusief loonkosten), waar mogelijk, werden toegewezen aan de twee hoofdopdrachten.
TABEL 12
TABEL 12 2.971.561,00 € 446.500,00 €
Subsidies Vlaamse Overheid
2.525.061,00 €
BEDRIJFSKOSTEN
2.919.244,00 €
Administratie en werking Kennisontwikkeling
650.190,00 € 1.687.974,58 €
Promotie
352.348,58 €
Overhead
228.730,84 €
RESULTAAT
64
Met betrekking tot de promotie-opdracht zal het Vlaams Logistiek Platform nog verder uitgebouwd worden tot een volwaardig vehikel voor de buitenlandpromotie van logistiek Vlaanderen. Bedrijven actief in de logistiek zullen veel meer dan vandaag al het geval is, betrokken worden in de missies die enkel rond logistiek in Vlaanderen zullen opgezet worden.
52.317,00 €
