Fonds voor Vakopleiding in de Bouwnijverheid
BEROEPScompetentiePROFIEL
Bouwplaatsmachinist
fvb•ffc Constructiv Koningsstraat 132/5 1000 Brussel Tel.: +32 2 210 03 33
De beroepscompetentieprofielen zijn tot stand gekomen dankzij de bijdrage van de volgende organisaties :
© fvb•ffc Constructiv, Brussel, 2013 Alle rechten van reproductie, vertaling en aanpassing onder eender welke vorm, voorbehouden voor alle landen. 2
Beroepscompetentieprofielen Bouwplaatsmachinist
Voorwoord Beroepscompetentieprofielen uitwerken neemt een belangrijke plaats in binnen de problematiek van het aanpassen van de opleidingen aan de behoeften van de arbeidsmarkt. Beroepsprofielen zijn immers de belangrijkste inspiratiebron bij het uitwerken van opleidingsprofielen, zeker bij de start. In een latere fase komen daar de opleidingsprogramma’s bij. Met deze gegevens in gedachten heeft het Fonds voor Vakopleiding in de Bouwnijverheid (fvb-ffc Constructiv) in samenwerking met het Wetenschappelijk en Technisch Centrum voor het Bouwbedrijf (WTCB) en het Nationaal Actiecomité voor Veiligheid en hygiëne in het Bouwbedrijf (navb-cnac Constructiv) de bestaande beroepsprofielen aangepast. Daarbij werd vooral rekening gehouden met de talrijke ontwikkelingen als gevolg van de eisen inzake duurzaam bouwen. De aangepaste beroepsprofielen hebben betrekking op een groot aantal materies, zowel uit de ruwbouw- als de afwerkingssector, en werden goedgekeurd door deskundigen uit de sector. Zo dragen ze bij aan het concretiseren van één van de belangrijkste aspecten van de opdracht van het fvb: ze vormen namelijk de link tussen de vraag naar en het aanbod van arbeidskrachten en opleiding in de bouwsector.
Robert Vertenueil Voorzitter fvb-ffc Constructiv
3
Contact
Voor opmerkingen, vragen en suggesties kunt u terecht bij: fvb•ffc Constructiv Koningsstraat 132/5 1000 Brussel Tel.: +32 2 210 03 33 Fax: +32 2 210 03 99 website : fvb.constructiv.be
4
Een woordje uitleg Een beroepscompetentieprofiel beschrijft de competenties van een ervaren bouwvakarbeider. Dit beroepscompetentieprofiel bevat de competenties van een bouwplaatsmachinist, met een uitgebreide ervaring. Het herwerkte profiel bestaat eerst uit een definitie van het beroep (een beschrijving van de activiteiten en een situering binnen de sector), en een oplijsting van de competenties. Een competentie is een set van “kennis”, “vaardigheden” en “attitudes” die zich uiten in observeerbaar gedrag. In dit document wordt deze indeling steeds gehanteerd. Onder “kennis” verstaan we alles wat een bouwplaatsmachinist moet kennen om zijn beroep te kunnen uitoefenen. Bijvoorbeeld de besturingsmechanismen (hendels, pedalen, instrumenten) en hun respectievelijke functies. Onder “vaardigheden” verstaan we alles wat een bouwplaatsmachinist moet kunnen om zijn beroep te kunnen uitoefenen. Bijvoorbeeld manoeuvreren met inachtname van de rentabiliteit van de bewegingen, de laadcapaciteit en de stabiliteit. “attitudes” verwijst naar de houding, de denkwijze en het gedrag die een bouwplaatsmachinist moet hebben om zijn beroep te kunnen uitvoeren. Bijvoorbeeld zelfbeheersing en aandacht voor de veiligheid van anderen. De activiteiten binnen het beroepscompetentieprofiel worden in vier blokken opgedeeld. 1. Gemeenschappelijke activiteiten eigen aan alle bouwvakarbeiders, zoals bijvoorbeeld de werfinrichting. 2. Basisactiviteiten eigen aan het beroep, zoals bijvoorbeeld de dagelijkse controles en het onderhoud uitvoeren. 3. Specifieke activiteiten van de bouwplaatsmachinist, zoals bijvoorbeeld het uitvoeren van afbraakwerken. 4. Transversale “groene” activiteiten, zoals bijvoorbeeld het plaatsen van isolatiemateriaal, kunnen integraal in meerdere beroepsprofielen voorkomen. Deze activiteiten zijn van groot belang voor een duurzaam bouwproces. Het beroepsprofiel bouwplaatsmachinist bevat geen dergelijke transversale ‘groene’ activiteitenblokken. De ecologisch duurzame activiteiten zijn verspreid in het profiel opgenomen. Voor sommige activiteiten werken we met een kleurencode. “Groen” staat voor ecologische en duurzame activiteiten, “oranje” staat voor activiteiten die handelen over veiligheid en welzijn. De activiteitenblokken worden ook nog eens opgedeeld in sleutelactiviteiten. Per sleutelactiviteit worden de kennis, vaardigheden en attitudes benoemd.
Beroepscompetentieprofielen Bouwplaatsmachinist
5
OMSchrijving van het beroep 1.1 Situering Een bouwplaatsmachinist is iemand die een bouwplaatsmachine bestuurt, bestemd hetzij voor het uitvoeren van graafwerk en verplaatsing van aanzienlijke hoeveelheden aarde, hetzij voor het vervoer van materialen (aarde, grint, rotsen, stenen, ...), hetzij voor het nivelleren en verdichten van een terrein of het plaatsen van geprefabriceerde bouwelementen zowel boven- als ondergronds. Gewoonlijk voert hij zijn werk uit volgens de richtlijnen van een werfleider of conducteur. De bouwplaats kan zich zowel in de woning- en utiliteitsbouw situeren als in de industriële bouw, de wegenbouw of de burgerlijke bouwkunde (water- en baggerwerken). Een bouwplaatsmachinist kan in principe op alle bouwplaatsmachines ingezet worden, met uitzondering van een torenkraan of mobiele kraan. Deze laatste vereisen een dermate geëigend pakket kwalificaties dat dit aanleiding geeft tot een apart beroep (zie beroepscompetentieprofielen ‘bestuurder mobiele kraan’ en ‘torenkraanbestuurder’).
1.2 Beroepsinhoud Het werk van een bouwplaatsmachinist situeert zich tijdens het ganse bouwproces. Hij voert die werkzaamheden uit die maken dat op de voorziene plaatsen bouwelementen (funderingen, nutsleidingen, steenslag) kunnen worden aangebracht. In een aantal gevallen zal hij deze ook zelf aanbrengen daar waar zijn machine-uitrusting hiertoe uitgerust is. De essentiële aspecten van het beroep die bij de meeste taken terugkomen zijn het bedienen van de machine en het verplaatsen van grond of materialen. Er zijn diverse types machines voor de diverse vormen van grondverplaatsing (uit- en afgraven, laden, wegvoeren, lossen, verspreiden, ophogen, aanaarden, ...), alsook met oog op de snelheid, de wendbaarheid, het vermogen, de vereiste vrije ruimte en de laadcapaciteit die voor de geplande grondverplaatsing nodig is. De diversiteit inzake gebruikte machines maakt dat we kunnen spreken van een polyvalent vakman.
6
Om de verschillende taken naar behoren te vervullen, moet men van elk van de genoemde machines de besturings- en bedieningswijze kennen, alsook de uitvoeringsmethode en deze op synchrone, accurate, veilige en economisch verantwoorde manier toe kunnen passen. Operaties gericht op grondverzet gebeuren volgens aangegeven coördinaten; binnen deze marge voert de bouwplaatsmachinist zijn taken autonoom uit. Hef- of hijsoperaties worden daar waar nodig ondersteund via seintekens door een andere werknemer. Gezien de investeringskost van het machinepark, wordt er veel belang gehecht aan het juiste gebruik, het nauwgezet controleren en het in goede staat onderhouden van de machine die men toegewezen krijgt.
1.3 Specialisaties Eigen aan het beroep is dat men polyvalent is en met de meeste ‘klassieke’ machines (lader, hydraulische graafmachine, graaf-laadcombinatie, bulldozer) overweg kan. Met het oog op het routiniseren van de bediening, het onderhoud en de verantwoordelijkheidszin wordt er evenwel naar gestreefd een bouwplaatsmachinist zoveel als mogelijk met dezelfde machine te laten werken. In die zin vindt in de feiten soms een soort specialisatie plaats. Daarenboven zullen voor de bediening van meer gesofisticeerde machines meestal de meest vakbekwame krachten ingezet worden. Op bedrijfsniveau is specialisatie mogelijk in functie van de sector waarop het bedrijf zich toelegt. Firma’s kunnen zich richten op respectievelijk burgerlijke bouwkunde (bruggen, tunnels, ...), wegenwerken, waterwegenwerken, baggerwerken of grondwerken. Vaak leidt dit bij de werknemers tot een heel specifieke beroepservaring.
Beroepscompetentieprofielen Bouwplaatsmachinist
7
0
VOORAFGAAND: GEMEENSCHAPPELIJKE BASISBEGRIPPEN BOUW WAARMEE REKENING DIENT TE WORDEN GEHOUDEN
SLEUTELACTIVITEIT
COMPETENTIES KENNIS
VAARDIGHEDEN
ATTITUDES
Werken in een BOUWonderneming Zelf situaties en kansen zoeken om de eigen kennis te verhogen.
Leergierig zijn.
Een taak individueel uitvoeren, zonder hulp of toezicht.
Autonoom zijn.
Ondanks opduikende moeilijkheden een doel willen Doorzettingsvermogen hebben. bereiken. Problemen en werk zelf aanpakken, zonder hulp of raad van buitenaf.
Zin voor initiatief.
Een taak in de voorgeschreven tijd uitvoeren.
Resultaatgerichtheid - het beoogde resultaat willen bereiken, ondanks tijd- en budgetbeperkingen; en zonder daarom de kwaliteitsnormen uit het oog te verliezen.
Op tijd komen.
Stiptheid.
Zelfstandig werken
Anticiperen. De mogelijke gevolgen van een situatie overzien. Rekening houden met nog uit te voeren Vooruitziend zijn. taken. Eventuele problemen opmerken die geen direct verband houden met de eigen taak. Met anderen samenwerken en hen helpen met hun Teamgericht werken. werk.
Samenwerken
Zich aanpassen aan veranderingen (andere gereedschappen, andere personen, andere procedures en taken).
Flexibiliteit.
Contacten aanknopen.
Sociaal vaardig.
Weten wat onder geweld, pesterijen en ongewenst Zich onthouden van geweld, pesterijen of ongeseksueel gedrag op het werk wordt verstaan. wenst seksueel gedrag op het werk. Op een constructieve en gebruiksvriendelijke wijze informatie uitwisselen met collega's.
Communiceren
Op een constructieve en gebruiksvriendelijke wijze informatie uitwisselen met klanten.
Respectvolle houding tegenover collega's.
Communicatief vaardig zijn.
Een werkplanning bijhouden.
Administratieve taken uitvoeren
Invullen van de eventuele fiches/documenten die de Georganiseerd zijn. ploegbaas overgemaakt heeft.
Zorgen voor kwaliteit Oog hebben voor de tevredenheid van de klant.
Kwaliteitsvol werken
Het imago en de kwaliteitsrichtlijnen van het bedrijf en de opdrachtgever.
Detailwerk zorgvuldig uitvoeren.
Zin voor precisie. Oog voor detail bezitten en het geduld om detailwerk zorgvuldig uit te voeren.
Wanneer mogelijk esthetische overwegingen laten meespelen bij de uitvoering van het werk.
Zin voor esthetiek.
Het melden als andere slechte kwaliteit afleveren.
Professionele houding.
Het eigen werk kwalitatief evalueren en indien nodig bijsturen. Het eigen werk kwantitatief evalueren en indien nodig bijsturen.
Zin voor zelfcontrole.
Werkzaamheden binnen vooropgestelde parameters Oog hebben voor rendement. uitvoeren. Zuinig omgaan met materialen, gereedschappen en Spaarzame ingesteldheid. tijd. Verspilling vermijden. Traceerbaarheid van producten, bewijsstukken van De etiketten en markering van de gebruikte materiwat uitgevoerd werd. alen bijhouden. 8
Beroepscompetentieprofielen Bouwplaatsmachinist
VOORAFGAAND: GEMEENSCHAPPELIJKE BASISBEGRIPPEN BOUW WAARMEE REKENING DIENT TE WORDEN GEHOUDEN
SLEUTELACTIVITEIT
0
COMPETENTIES KENNIS
VAARDIGHEDEN
ATTITUDES
Veilig en gezond werken Rekening houden met de regels rond veiligheid, gezondheid en preventie van ongevallen
Verantwoordelijkheden van werknemer, werkgever en de hiërarchische lijn. Hiërarchie van preventiemaatregelen (uitschakelen Gevaarlijke situaties signaleren. van risico's, collectieve en persoonlijkebeschermingsmiddelen).
Veiligheidsbewust werken - de moed hebben om de opmerkingen van collega’s om veilig te werken te aanvaarden en zelf gevaarlijke situaties te signaleren.
Opleidingsverplichtingen.
Hygiënebewust werken
Principes van algemene en persoonlijke hygiëne.
Principes van algemene en persoonlijke hygiëne toepassen.
Richtlijnen in de onderneming of organisatie met betrekking tot netheid en hygiëne.
Richtlijnen in de onderneming of organisatie met betrekking tot netheid en hygiëne toepassen.
De mogelijke bronnen van gevaar op het werk.
Herkennen van potentieel gevaarlijke situaties.
Bewust zijn van het belang van hygiëne en daar actief en pro-actief op gericht zijn. Oplettend zijn.
De regels die van toepassing zijn bij het recht op werkonderbreking (o.a. ernstig en onmiddellijk gevaar, direct melden aan de werkgever).
Melden van ongevallen, incidenten en gevaarlijke situaties
Collectieve beschermingsmiddelen toepassen
Interne procedures van de onderneming of organisatie inzake het melden van: Communicatief vaardig zijn en het belang begrijpen • ongevallen en incidenten (ook incidenten m.b.t. Interne procedures volgen. van verplichtingen voor de communcatie die de agressie en geweld) preventie, veiligheid en gezondheid aangaan. • elke werksituatie die een ernstig of onmiddellijk gevaar met zich meebrengt • elk geconstateerd mankement in de beschermingssystemen. Noodnummers (politie, brandweer, ….). De geschikte diensten contacteren bij noodsituaties. Kennis van de verschillende collectieve beschermingsmiddelen (bv. vangnetten, valbeveiliging). De PBM's (veiligheidsuitrusting en de kledingvereisten) die nodig zijn voor de uitoefening van het beroep (gezichts-, gehoors-, hoofd-, hand-, voeten adembescherming). De situaties waarin persoonlijke beschermingsmiddelen moeten worden gedragen.
Persoonlijke BeschermingsMiddelen gebruiken
Collectieve beschermingsmiddelen aanbrengen. Instructies opvolgen.
PBM’s dragen wanneer het moet.
Het belang van het gebruik van collectieve beschermingsmiddelen begrijpen, oplettend zijn voor situaties die collectieve beschermingsmiddelen vereisen.
Aandachtig zijn voor alle situaties waarin het dragen van PBM's noodzakelijk is.
De veiligheidssignalisatie mbt. het dragen van PBM’s (blauwe gebodsborden). De specifieke voorschriften voor de PBM's toepassen Waken over het correcte gebruik van de PBM's. (handschoenen, bril,...). Het juiste gebruik, onderhoud en opslag van PBM’s.
Beroepscompetentieprofielen Bouwplaatsmachinist
De aanwezigheid van PBM's op de werf controleren. Zich bewust zijn van de eigen verantwoordelijkPBM's met de nodige zorg behandelen. heden bij gebruik en onderhoud van persoonlijke PBM’s regelmatig onderhouden en controleren. beschermingsmiddelen. PBM’s na gebruik correct opbergen.
9
0
VOORAFGAAND: GEMEENSCHAPPELIJKE BASISBEGRIPPEN BOUW WAARMEE REKENING DIENT TE WORDEN GEHOUDEN
SLEUTELACTIVITEIT
COMPETENTIES KENNIS
VAARDIGHEDEN
ATTITUDES
Omgaan met specifieke risico’s De producten met gevaarlijke eigenschappen waarmee men op de werkvloer in contact komt. De manieren waarop gevaarlijke stoffen het lichaam kunnen binnendringen.
Veilig gebruiken van gevaarlijke producten.
De risico’s en beheersmaatregelen voor het gebruik van producten met gevaarlijke eigenschappen.
Omgaan met gevaarlijke producten
De regels in verband met de opslag van producten met gevaarlijke eigenschappen.
Veilig opslaan van gevaarlijke producten.
Veiligheidsbewust werken.
De veiligheidsinformatiebladen lezen en begrijpen.
Omgaan met asbest
De veiligheidssignalisatie, transportetikettering en productetikettering.
Lezen en interpreteren van gevaarsaanduidingen en gevaarssymbolen op het etiket van gevaarlijke producten.
Maatregelen bij ongelukken met gevaarlijke producten.
Gepaste maatregelen nemen bij ongelukken met gevaarlijke producten.
De verschillende asbesthoudende producten.
Asbesthoudende producten tijdens verschillende handelingen herkennen.
Gezondheidsrisico's bij werken met asbesthoudende producten. De middelen en technieken die gebruikt worden voor het verwijderen van asbesthoudende materialen.
Omgaan met kwarts- en houtstof
Omgaan met elektriciteit
Omgaan met lawaai
De juiste reacties als er asbest aanwezig is (bescherVeiligheidsbewust werken. ming, verwittigen chef), etc.
De risico's van blootstelling aan hout- en kwartsstof en de maatregelen om de stofemissie en de blootstelling aan stof te verminderen.
Gebruiken van machines die stofemissie beperken. Afzuigapparatuur aansluiten en correct gebruiken. Correct gebruik van ademhalingsbescherming.
Basiskennis elektriciteit.
Werken met onbeschadigd en veilig elektrisch materieel.
Risico's verbonden aan werken met elektriciteit en elektrische apparaten.
Voor installeren, herstellingen, wijzigingen en onderhoud beroep doen op een bevoegd elektricien.
Oorzaken (bronnen) van lawaai voor omgeving.
Preventiemaatregelen voor omgeving implementeren.
Respectvolle houding tegenover omgeving en collega's.
Persoonlijke beschermingsmiddelen gebruiken.
Veiligheidsbewust werken.
Risico's van hoog geluidsniveau en preventie- en beschermingsmaatregelen tegen lawaai en gehoorschade.
Brand- en explosierisico's en de bijhorende prevenPreventiemaatregelen naleven. tiemaatregelen.
Omgaan met brand en explosies
Ergonomisch werken
10
Oplettend zijn.
De soorten branden. De vuurdriehoek. Procedures in geval van brand. Blusinstructies. EHBO.
Prioriteiten naleven: alarmeren & evacueren, energievoorzieningen afsluiten, toegangswegen vrijmaken voor redders, brandhaard afsluiten, brandhaard bestrijden.
De risico’s van overbelasting of verkeerde belasting Juiste hef- en tilbewegingen toepassen. van het lichaam. Correct hanteren van voorziene hulpmiddelen bij heffen en tillen. Tiltechnieken en tilhulpmiddelen: basisprincipes Hulp bieden aan collega's om ergonomisch werken voor het hanteren van lasten zonder risico’s. mogelijk te maken.
Veiligheidsbewust werken.
Veiligheidsbewust werken.
Veiligheidsbewust werken.
Koelbloedig en snel reageren.
Veiligheidsbewust werken. Respectvolle houding tegenover omgeving en collega's.
Beroepscompetentieprofielen Bouwplaatsmachinist
VOORAFGAAND: GEMEENSCHAPPELIJKE BASISBEGRIPPEN BOUW WAARMEE REKENING DIENT TE WORDEN GEHOUDEN
SLEUTELACTIVITEIT
0
COMPETENTIES KENNIS
VAARDIGHEDEN
ATTITUDES
Machines en gereedschappen gebruiken De werking van de machines en/of gereedschappen.
Correct dagelijks gebruiken van machines en gereedschappen
Machines en gereedschappen enkel gebruiken voor het werk waarvoor het gemaakt is. Het correcte machines en gereedschap selecteren. Veiligheidsinstructiekaarten lezen en begrijpen.
Nauwkeurig de veiligheidsvoorschriften toepassen. De risico’s en veiligheidsmaatregelen bij het gebruik van machines en gereedschappen. De gepaste PBM's dragen.
Oplettend zijn. Zin voor analyse hebben.
Veiligheidsbewust werken.
Nooit machinebeveiliging willekeurig wegnemen of uitschakelen. De normale werkingstoestand van de machines en Controleren van machines en gereedschappen op de gereedschappen. hun goede werking.
Controleren van machines en gereedschappen
Onderhouden van machines en gereedschappen
Reinigen van machines en gereedschappen
De verschillende onderdelen en de werking van de Een kritische blik hebben. machines en gereedschappen. Relevante werkingsparameters (peil, druk, temperaBasiskennis van hydraulica, mechanica, materialen- tuur,…) aflezen. leer en elektriciteit. Olie bijvullen. Onderhoudstechnieken en de producten (oliën,…) Draaiende onderdelen smeren. en materieel (sleutels, vetpomp,…) gebruikt bij klein onderhoud. Kleine vervangingen (bvb lampjes of zekeringen) doorvoeren.
Handig zijn.
De technieken voor het reinigen van het materieel.
Toepassen van de technieken voor het reinigen van het materieel.
De benodigde producten (reinigings-, ontsmettingsproducten) en materieel (spriet, hogedrukreiniger, ...).
Gebruiken van de benodigde producten (reinigings-, Ordelijk en net kunnen werken. ontsmettingsproducten) en materieel (spriet, hogedrukreiniger, ...).
De werkplek inrichten Signalisatie aanbrengen
Elektriciteitsvoorziening realiseren
De verschillende middelen om een werf af te sluiten.
De verschillende veiligheidsborden, markeringen en Signalisatie respecteren. pictogrammen.
Basiskennis van elektriciteit.
Voor elk soort materiaal en gereedschap de plaats en opslagwijze.
Materialen en gereedschappen opslaan
Orde en netheid bewaren
Afsluitingen installeren.
De geschikte beschermingsmiddelen tegen vallen van opgeslagen materiaal en gereedschap.
Het materieel en de producten gebruikt bij het reinigen van de werf.
Beroepscompetentieprofielen Bouwplaatsmachinist
Veilig aansluiten van elektrisch materieel op het stroomnet. Opstarten van de werfgeneratoren indien er geen stroomnet aanwezig is.
Veiligheidsbewust werken.
Veiligheidsbewust werken.
Materialen en gereedschappen in goede en veilige Zin voor orde. omstandigheden bewaren, tijdens en na de werken. Geschikte beschermingsmiddelen tegen de val van gereedschappen en materiaal plaatsen.
Verantwoordelijkheidszin, niet werken als de Materialen ook op hoogte met de nodige omzichtig- bescherming afwezig is. heid behandelen en stapelen. Vrijhouden van doorgangen. Afval en bestemmingsloze onderdelen verwijderen. De werkplek opkuisen na de werkzaamheden.
Zin voor orde en netheid.
11
0
VOORAFGAAND: GEMEENSCHAPPELIJKE BASISBEGRIPPEN BOUW WAARMEE REKENING DIENT TE WORDEN GEHOUDEN
SLEUTELACTIVITEIT
COMPETENTIES KENNIS
VAARDIGHEDEN
ATTITUDES
Werken op hoogte Ladders gebruiken
Steigers opbouwen en demonteren
Regelgevingen, normen en veiligheidsvoorschriften Een ladder correct opstellen. omtrent ladders.
Zichzelf en anderen niet in gevaarlijke situaties brengen.
Voorwaarden voor gebruik van ladders: enkel voor Voor langdurige werken op hoogte andere arbeidslichte werken van korte duur en op beperkte hoogte. middelen gebruiken (hoogwerker, schaarlift,…).
Veiligheidsbewust werken.
Regels voor de opbouw en vrijgave van steigers.
De regels voor de opbouw en vrijgave van steigers toepassen.
Regels voor de demontage van steigers.
De regels voor de demontage van steigers toepassen. Zichzelf en anderen niet in gevaarlijke situaties brengen. Een geschikte toegang tot de werkplek voorzien. Gebruiken van hoogtewerker of valharnas bij plaatsing van vangnetten.
Vangnetten installeren
Voorschriften van de fabrikant.
Installatie van een randbeveiliging
De verschillende soorten randbeveiliging in functie De geschikte randbeveiliging installeren. van de af te schermen werkplek.
Persoonlijke beschermingsmiddelen voor werken op hoogte gebruiken
De persoonlijke beschermingsmiddelen die nodig zijn voor het werken op hoogte (levenslijn, veiligheidsharnas, etc.).
Opbouwen en zekeren van goederenliften
De voorschriften voor het gebruik van een goederenlift en de instructies van de fabrikant (normen, klassen, stabiliteit).
Gebruiken van hefplatformen
De gevaren en opleidingsverplichtingen bij het gebruik van hoogwerkers of schaarliften.
Plaatsen volgens de voorschriften (voldoende overlap, voldoende vrij ruimte onder het net).
De aanwezigheid van veiligheidsuitrusting op de werf controleren. Plaatsen van ankers. De juiste uitrusting gebruiken. De toestellen opstellen en de materialen correct stapelen. De goederenlift bedienen.
Elke tekortkoming aan de beschermingsinrichtingen aan de rechtstreekse leidinggevende melden.
Veiligheidsbewust werken.
Aandacht hebben voor het valrisico.
Waken over hun gebruik.
Verifiëren of het materieel in orde is met de certificatie. Een hoogwerker of schaarlift enkel laten bedienen door competente personen, die de vereiste opleiding hebben gevolgd.
Milieubewust werken Energieprestatie gebouwen (EPB) begrijpen
De algemene principes van de energieprestatie van gebouwen. De gevolgen van slecht plaatsen van isolatie en ventilatie.
Onderscheid tussen gevaarlijke en niet gevaarlijke producten en afvalstoffen.
Het afvalbeheer respecteren
Er zich van bewust zijn waarom elke tussenkomst in het gebouw belangrijk is voor het binnenklimaat en de globale energieprestatie van het gebouw.
De sorteercategorieën (recycleerbare producten, te storten producten - categorieën van storten en/of specifieke evacuatierichtingen, speciaal geval van asbest). Belang van de rol van de onderneming bij het sorteren en recycleren van sommige afvalstoffen, en de voordelen daarvan voor het bedrijf zelf en het milieu.
Zich bewust zijn van het ecologische belang en van Het milieu beschermen tegen de schadelijkheid van de mogelijkheden tot dwangsommen als gevolg bepaalde materialen en substanties. van een slecht afvalbeheer. Zichzelf en collega's beschermen tegen de schadelijkheid van bepaalde materialen en substanties.
Veiligheidsbewust werken. Systematisch verzamelen van afval.
Motivatie om afvalstoffen te sorteren. Het sorteren organiseren (in bakken, containers, …) Zich informeren in geval van twijfel over de bestemen het afval sorteren. ming van afvalstoffen. Zorgvuldig werken. Actie ondernemen wanneer container vol is.
De risico’s van behandeling en de reglementaire Asbesthoudende en andere gevaarlijke afvalproducten bepalingen inzake de verwijdering van asbesthou- identificeren, apart houden van de andere afvalstro- Veiligheidsbewust werken. dend en ander gevaarlijk afval. men, op een veilige manier verpakken en verwijderen.
Waterverbruik beperken
De regels omtrent lozen van water. Eindigheid van drinkwater.
Efficiënt gebruiken van water voor taken & schoonmaak.
Economisch en ecologisch bewustzijn. Streven naar zuinigheid bij gebruik van water.
Energieverbruik optimaliseren
Milieubewustzijn - eindigheid van fossiele energiebronnen. Energieverbruikers op de werf (generatoren, transport, machines, werfkeet).
Efficiënt gebruik machines en gereedschappen.
Reflex & verantwoordelijkheidszin (uitschakelen energieverbruikers wanneer niet nodig: verlichting, verwarming, koeling, …; passief ipv actief koelen; ).
12
Beroepscompetentieprofielen Bouwplaatsmachinist
Basisactiviteiten die gemeenschappelijk zijn voor de verschillende specialisaties van de bouwplaatsmachinist
1
COMPETENTIES
SLEUTELACTIVITEIT
KENNIS
VAARDIGHEDEN
ATTITUDES
Transporteren van een bouwplaatsmachine De beweegbare onderdelen van de machine.
Een machine op een dieplader oprijden, vastmaken en afrijden
Rijden met de machine tot op de werkplek
Vergrendelen of blokkeren van beweegbare onderdelen van de machine.
De besturingsmechanismen (hendels, pedalen, instrumenten) en hun respectievelijke functies op beheerste, synchrone en veilige manier kunnen hanteren.
Starten en besturen van de machine.
Seintekens.
Manuele seintekens interpreteren.
Reglementering voor ladingzekeren.
Zekeren van de machine.
Rijden en manoeuvreren.
Toegelaten belasting op openbare wegen (bv. geen Staat van wegdek en/of ondergrond inschatten op rupsbanden, vermijden dat over vluchtheuvels, openbare weg en privéterreinen (beschadiging en voetpaden e.d. wordt gereden). vastrijden voorkomen). Principes van ecodriving.
Omzichtigheid en precisie. Aandacht en waakzaamheid. Verantwoordelijkheidsgevoel en veiligheidszin. Verantwoordelijkheidsgevoel en veiligheidszin. Zin voor samenwerking.
Verantwoordelijkheidsgevoel en veiligheidszin. Zin voor maten en gewichten.
Zuinig rijden.
Voorbereiden van het werk Topografische aanduidingen.
Inrichten van het werkterrein
Kiezen of aanpassen van de machine-uitrusting
Verwittigen van de bevoegde verantwoordelijken bij het opgraven van kabels, geraamten, springtuigen, ...
Verantwoordelijkheidsgevoel en veiligheidszin.
Signalisatie.
Eventueel plaatsen van signalisatie.
De verschillende baktypes voor de verschillende werkfuncties (graven, grijpen, hijsen, duwen, laden).
Kiezen van de machine-uitrusting (gieklengte, baktype, de monteerbare en verstelbare onderdelen) met oog op het af te leggen traject, de te verrichten Zin voor maten en gewichten. bewegingen, de terreinpositie en de functie (opheffen, uitgraven, afgraven, ...).
De onderdelen, de bedienings- en besturingsmechanismen (hendels, pedalen, instrumenten) en hun respectievelijke functies.
Machine in werkpositie brengen
Informeren naar en kennis nemen van ondergrondse installaties (leidingen, buizen, ...) en deze eventueel afsluiten.
De onderdelen, de bedienings- en besturingsmechanismen op beheerste, synchrone en veilige manier kunnen hanteren. Rijden zonder schokken en inschatten van de staat van het wegdek en de ondergrond. Manoeuvreren met inachtname van de rentabiliteit van de bewegingen, de laadcapaciteit en de stabiliteit. Nagaan of niemand zich in de nabijheid van de machine bevindt.
Gevaren bij het raken van elektrische luchtleidingen. Invloed van gewichtsverdeling, draagkracht van de bodem en mate van effenheid. Invloed van de werkfunctie op de opstelling. Voorzorgen tegen omkantelen.
Tijdens de te verrichten draaibewegingen zich vergewissen van de aanwezigheid van elektrische luchtleidingen.
Opstellen van de machine.
Het af te leggen traject.
De meest aangewezen plaats voor het beginnen van de werkzaamheden bepalen.
De toegestane afwijkingen volgens het lastenkohier.
Werken binnen de toegestane marges.
Beroepscompetentieprofielen Bouwplaatsmachinist
Aandacht en waakzaamheid. Verantwoordelijkheidsgevoel en veiligheidszin Zelfbeheersing en aandacht voor de veiligheid van anderen.
13
1
Basisactiviteiten die gemeenschappelijk zijn voor de verschillende specialisaties van de bouwplaatsmachinist
COMPETENTIES
SLEUTELACTIVITEIT
KENNIS
VAARDIGHEDEN
ATTITUDES
Dagelijkse controles & onderhoud uitvoeren De startprocedure.
De positie en de werkingsnorm (normale peil) van elementen als motoroliepeil, oliepeil van hydraulische kringloop, koelvloeistofpeil, bandenof rupsspanning, brandstofpeil, luchtfilter, …
Controleren van de machine
Begrijpen van de bedieningshandleiding, de technische uitleg inzake onderdelen, boordinstrumenten, bedienings- en onderhoudsvoorschriften. Visueel controleren van motoroliepeil, oliepeil van hydraulische kringloop, koelvloeistofpeil, banden- of rupsspanning, brandstofpeil, luchtfilter en eventueel andere elementen. Onregelmatigheden zelf verhelpen (vloeistof of olie toevoegen).
Verantwoordelijkheidsgevoel en veiligheidszin.
De werking van de instrumenten, sturing, remmen, Controleren van instrumenten, sturing, remmen, bedieningselementen (hendels voor beweegbare bedieningselementen (hendels voor beweegbare onderdelen) en uitrusting (bak). onderdelen) en uitrusting (bak). Machine- en gereedschapskennis: weten bij welke Regelmatig de staat van de kabels, het aanslagmaonderdelen zich op korte/lange termijn slijtagever- teriaal, de rups- en wielbanden en de hydraulische schijnselen voordoen. uitrustingen inspecteren. Onregelmatigheden opsporen op basis van zicht, geluid en wijze van functioneren. Onderhoudstechnieken en producten (oliën,…) en Vloeistofpeilen bijvullen. materieel (sleutels, vetpomp,…) gebruikt bij klein Draaiende onderdelen smeren. Handig zijn. onderhoud. De uitrustingsstukken smeren volgens smeerplan. Permanent rijklaar houden van de bouwplaatsmachine.
Dagelijks onderhoud uitvoeren
Preventieve veiligheids- en milieumaatregelen bij het tanken.
Onder veilige omstandigheden tanken (bij voorkeur bij het afsluiten van de dagtaak): Verantwoordelijkheidsgevoel en veiligheidszin. Bunkerplaats voorzien.
Maatregelen bij vervuiling door tanken of lekken.
Gebruiken van een oil spill kit.
Elementaire kennis van het vakjargon, ook in andere talen.
Kleine herstellingen uitvoeren
Technologie van hydraulische, pneumatische en elektrische systemen, dieselmotoren en bewegingsoverbrenging.
Het onderhoudsboek (in de eigen taal) lezen en begrijpen. De voorschriften van de fabrikant opvolgen zoals in het onderhoudsboek opgegeven. Eenvoudige mechanische defecten zelf kunnen herstellen. Vastzetten van losse onderdelen. Vrijmaken van smeernippels. Vervangen van luchtfilters of hydraulische leidingen (drukloos maken van omloop).
Verantwoordelijkheidsgevoel en veiligheidszin.
Verlichting van de machine herstellen.
De normale werkingstoestand van de machine.
Signaleren van defecten
Weten wie voor welke herstellingen verantwoordelijk is. De rubriek defecten in de structuur van het werkblad. Weten welke onderdelen over welke periodes moeten gecontroleerd worden door de daartoe erkende instanties.
Nood tot specifieke controles & onderhoud signaleren
Opsporen van mechanische en elektrische defecten, onregelmatigheden in de opstelling, de bedieningselementen en het functioneren van de bewegende onderdelen. Communiceren / verslag uitbrengen van aard van defect.
Verantwoordelijkheidsgevoel en veiligheidszin.
Defecten aan de oversten communiceren. Defecten invullen op het werkblad. Nagaan of de wettelijk opgelegde controles hebben plaatsgevonden.
Gereedschapskennis: weten bij welke onderdelen Nagaan of de periodieke controles (aanvullend op de zich op korte of lange termijn slijtageverschijnselen wettelijk opgelegde) hebben plaatsgevonden. voordoen. In voorkomend geval de verantwoordelijken signaleren als de controles niet gebeurd zijn. Zie volgende pagina
14
Beroepscompetentieprofielen Bouwplaatsmachinist
➠
Basisactiviteiten die gemeenschappelijk zijn voor de verschillende specialisaties van de bouwplaatsmachinist
SLEUTELACTIVITEIT
1
COMPETENTIES KENNIS
VAARDIGHEDEN
ATTITUDES
Dagelijkse controles & onderhoud uitvoeren
➠
Reinigen
Reinigingstechnieken voor de machine en haar toebehoren.
Toepassen van de technieken voor het reinigen van de onderdelen.
De benodigde producten (reinigings-, ontsmettingsproducten) en materieel (spriet, hogedrukreiniger, ...).
Gebruiken van de benodigde producten (reinigings-, ontsmettingsproducten) en materieel (spriet, Ordelijk en net kunnen werken. hogedrukreiniger, ...). Eventueel rijwerk reinigen (vooral in de winterperiode). Ordelijk en rein houden van de stuurcabine.
Grondverzet en graafwerken uitvoeren Kiezen of aanpassen van de in te zetten uitrusting
Bedienen van de machine
De diverse bouwplaatsmachines en hun karakKeuze verrichten met oog op het af te leggen traject, teristieken, meer bepaald hun wendbaarheid, de te verrichten bewegingen, de terreinpositie en de verplaatsbaarheid, kracht, graaf- en laadvermogen, functie (opheffen, uitgraven, afgraven, ...). type en bereik van giek.
De onderdelen, de bedienings- en besturingsmechanismen (hendels, pedalen, instrumenten) en hun respectievelijke functies.
De bedienings- en besturingsmechanismen (hendels, pedalen, instrumenten) op beheerste, synchrone en veilige manier hanteren. Rijden zonder schokken en kunnen inschatten van de staat van het wegdek en de ondergrond. Manoeuvreren met inachtname van de rentabiliteit van de bewegingen, de laadcapaciteit en de stabiliteit.
Inrichten en afzetten van het terrein
De veiligheidsvoorschriften.
De veiligheidsvoorschriften toepassen.
Het doel en de betekenis van de topografische aanduidingen (piketten of andere hulpmiddelen).
Kennis nemen van de topografische aanduidingen. Ontzoden, rooien en wegnemen van natuurlijke hindernissen met de aangewezen machine.
Bouwrijp maken van het terrein
Op aangeven van de ploegbaas een terrein indelen in bouw- en werkruimte, met name de aan te brengen platformen voor containers, parking en doorgangen van en naar bouwputten.
Aandacht en waakzaamheid. Verantwoordelijkheidsgevoel en veiligheidszin. Zelfbeheersing en aandacht voor de veiligheid van anderen.
Verantwoordelijkheidsgevoel en veiligheidszin. Zelfbeheersing en aandacht voor de veiligheid van anderen. Zin voor maten en gewichten.
Aandacht en waakzaamheid.
Zelfstandigheid. Omschakelingsvermogen. Zin voor afwerking.
Uitgraven op basis van visuele coördinaten (zichtjes of andere).
Uitgraven op basis van plaatsaanduiding
Gebruik en toepassingsmogelijkheden van GPS.
Afgraven
Uitgraven op basis van de indicatoren van een laserontvanger. Nagaan of de laserzendapparatuur op de geëigende wijze functioneert. De stand van de uitrusting aanpassen aan de aard van de opdracht of de staat van de ondergrond. Afgraven op basis van visuele plaatsaanduiding. In opeenvolgende lagen de aangevoerde of opgehoopte aarde verdelen.
Aanaarden van de oppervlakte of uitgraving
Zin voor maten en gewichten. Zin voor afwerking.
Een bestaande uitgraving opvullen tot een gewenst niveau. Met de machine haaks en binnen een veiligheidsmarge naar een diepte toe werken.
Zin voor maten en gewichten. Zelfstandigheid. Zin voor afwerking.
Zin voor maten en gewichten. Zelfstandigheid. Zin voor afwerking.
Ophogen
Een ophoging aanleggen volgens opgegeven hoek en met Zin voor afwerking. aangepaste en juist ingestelde uitrusting (duwblad).
Verdichten
Verdichten van een egaal uitgespreid oppervlak.
Beroepscompetentieprofielen Bouwplaatsmachinist
Zin voor afwerking. 15
1
Basisactiviteiten die gemeenschappelijk zijn voor de verschillende specialisaties van de bouwplaatsmachinist
SLEUTELACTIVITEIT
COMPETENTIES KENNIS
VAARDIGHEDEN
ATTITUDES
Profileren Bepalen van een taludhelling (uitgedrukt in ‘vierden’, waarbij 4/4 = 45°).
Een taludprofiel uitzetten
Verschillende taludprofielen.
De horizontale afstand uitzetten aan de hand van piketten en vervolgens de hoogte/diepte bepalen.
Zin voor maten en gewichten.
Een laserzender instellen in de juiste hellingshoek.
Een talud afgraven volgens een profiel
Gebruik en toepassingsmogelijkheden van GPS.
Graven in vloeiende gesynchroniseerde bewegingen Aandacht en waakzaamheid. met voortdurend zicht op de uitgezette piketten of Zin voor afwerking. voortdurende feedback van de laserontvanger.
Opschonen van een sloot
De richtlijn uitzetten met behulp van een werkdraad of zandstraal. Aandacht en waakzaamheid. Zin voor afwerking. Graven tot een nieuw profiel over de hele breedte van de sloot, in één vloeiende beweging.
Nivelleren
Afgraven van een terrein tot op een bepaald niveau. Ophogen. Aandacht en waakzaamheid. Aanvullen van afgegraven gedeelte. Zelfbeheersing en aandacht voor de veiligheid van anderen. Uitspreiden van aanvullingen (rots, zand) voor Zin voor maten en gewichten. weinig draagkrachtige gronden. Zelfstandigheid. Opvullen tot gewenst niveau (bv. met dozer). Zin voor afwerking. Werken binnen de marge van de toegestane afwijkingen.
De opgelegde afmetingen en toegestane afwijkingen.
Wielpositie en bladinstelling (uitrusting) aanpassen aan de staat van de ondergrond (draagkracht, Aandacht en waakzaamheid. hardheid). Zin voor afwerking. Rijbewegingen aanpassen aan de uit te voeren werkzaamheden.
Nivelleren met nivelleermachine
Sleuven en bouwputten graven Opstellen van zichtlatten. Graven op basis van zichtlatten. Profielen van sleuven en bouwputten.
Laserzendapparatuur instellen of bijstellen. Graven op basis van de indicaties van een laserontvanger. In opeenvolgende lagen graven.
Graven op basis van plaatsaanduiding De werkvolgorde volgens de technische vereisten bij sleuven.
Terug opvullen van sleuf of bouwput
16
Nivellerings- en verdichtingseisen in het lastenkohier.
Aandacht en waakzaamheid. Zin voor maten en gewichten. Zelfstandigheid.
Vanuit het laagste punt stroomopwaarts graven (met het oog op de afwatering). Een afvoer voorzien aan het uiteinde. De bodem effenen en randen schoonmaken. Op basis van de verkregen informaties de obstakels in de uit te graven sleuf opsporen en blootleggen.
Om hindernissen heen graven (o.m. nutsvoorzieningen)
Nivelleren van opgevulde sleuven of putten
Graven op basis van een door een werkdraad uitgezette richtlijn.
De sleuf graven zonder de nutsvoorzieningen te beschadigen.
Aandacht en waakzaamheid. Zin voor maten en gewichten. Zelfstandigheid. Zin voor afwerking.
De aanvulling laten gebeuren in opeenvolgende lagen met de voorziene gestelde materialen of eventueel met de langs de rand liggende aarde.
Zelfbeheersing en aandacht voor veiligheid van anderen. Zin voor maten en gewichten. Zelfstandigheid.
De ingebrachte materialen nivelleren en verdichten volgens de in het lastenkohier omschreven manier.
Zin voor afwerking.
Beroepscompetentieprofielen Bouwplaatsmachinist
Basisactiviteiten die gemeenschappelijk zijn voor de verschillende specialisaties van de bouwplaatsmachinist
SLEUTELACTIVITEIT
1
COMPETENTIES KENNIS
VAARDIGHEDEN
ATTITUDES
Vervoeren van materiaal
Laden
De laadcapaciteit. De optimale zwenkhoek. Optimale positie van de dumper op de gepaste afstand onder het scharnier van de giek.
Terreinmoeilijkheden inschatten en zowel het rijgedrag als het rijtraject hieraan aanpassen (spoorvorming, gladde of onstabiele trajecten vermijden). Rijsnelheid aanpassen aan de terreinomstandigheden. Zuinig rijden. Hellingen op- en afrijden met zware last, rekening houdend met de zwaartepuntverdeling. Gebruik maken van het differentieelslot bij het rijden op moeilijke terreinen.
Principes van ecodriving.
Transporteren van ladingen
De laadcyclustijd zo kort mogelijk houden door Verantwoordelijkheidsgevoel en veiligheidszin. keuze van de optimale zwenkhoek en door optimaal Zelfbeheersing en aandacht voor de veiligheid van positioneren. anderen. De machines opstellen met aandacht voor de windrichting en de veiligheid.
Zwaartepuntsverdeling.
Aandacht en waakzaamheid. Verantwoordelijkheidsgevoel en veiligheidszin. Zelfbeheersing en aandacht voor de veiligheid van anderen. Zin voor maten en gewichten. Zelfstandigheid.
De procedures om een vastgeraakt voertuig los te maken met oog op het voorkomen van beschadiging en het niet Een vastgeraakt voertuig loskrijgen. nodeloos laten slepen door een andere machine. Vooraf de stortplaats verkennen; deze optimaal benutten. De lading zodanig storten dat het aanduiding geeft voor de volgende stortbeurt. Laten zakken van laadbak vooraleer weg te rijden.
Storten
Aandacht en waakzaamheid. Verantwoordelijkheidsgevoel en veiligheidszin. Zelfbeheersing en aandacht voor veiligheid van anderen. Zin voor maten en gewichten. Zelfstandigheid.
Uitvoeren van hijswerk Kiezen van de uitrusting
Bedienen van de machine met het oog op hijswerk
Wettelijke vereisten voor hijstoestellen.
De onderdelen, de bedienings- en besturingsmechanismen (hendels, pedalen, instrumenten) en hun respectievelijke functies.
De veiligheidsvoorschriften.
Gebruiken van een hijstoestel dat binnen de wettelijke vereisten valt.
Verantwoordelijkheidsgevoel en veiligheidszin.
De bedienings- en besturingsmechanismen (hendels, pedalen, instrumenten) op beheerste, synchrone en veilige manier kunnen hanteren. Rijden zonder schokken en kunnen inschatten van de staat van het wegdek en de ondergrond. Manoeuvreren met inachtname van de rentabiliteit van de bewegingen, de laadcapaciteit en de stabiliteit. De veiligheidsvoorschriften toepassen.
Verantwoordelijkheidsgevoel en veiligheidszin. Zelfbeheersing en aandacht voor de veiligheid van anderen. Zin voor maten en gewichten.
De plaats bepalen waar de elementen moeten komen
Interpreteren van de reeds aangebrachte plaatsaan- Aandacht en waakzaamheid. duidingen Zin voor afwerking.
Hijsen van elementen
Het gepast en gekeurd hijsgereedschap aan de machine kunnen koppelen in functie van het (beton) element (kettingen, schuifhaak, bevestigingsklemmen, hijsbanden). De lastentabel raadplegen met oog op het niet overschrijden van het hijsvermogen van de machine. De bewegingen uitvoeren zonder schommelen en binnen de veiligheidszone van de machine.
Verantwoordelijkheidsgevoel en veiligheidszin. Zelfbeheersing en aandacht voor de veiligheid van anderen. Zin voor maten en gewichten.
Elementen plaatsen in de voorziene sleuf; de plaatsing laten begeleiden door een andere bouwvakker (bv. voor het in elkaar schuiven van buizen).
Aandacht en waakzaamheid. Zin voor afwerking.
De veiligheidsregels en de lastentabel van de machine in acht nemen.
Aandacht en waakzaamheid. Verantwoordelijkheidsgevoel en veiligheidszin. Zelfbeheersing en aandacht voor veiligheid van anderen. Zin voor maten en gewichten. Zin voor afwerking.
Lastentabel van de machine.
Plaatsen van elementen De veiligheidsregels en de lastentabel van de machine.
Beroepscompetentieprofielen Bouwplaatsmachinist
17
1
Basisactiviteiten die gemeenschappelijk zijn voor de verschillende specialisaties van de bouwplaatsmachinist
SLEUTELACTIVITEIT
COMPETENTIES KENNIS
VAARDIGHEDEN
ATTITUDES
Administratieve taken vervullen
Verschillende taludprofielen.
Invullen van werkbladen
Bewaren en letten op de aanwezigheid van keuringsdocumenten
Nauwkeurig bijhouden van: • uitgevoerde taken, gewerkte uren, urenteller machine • gebruikt materiaal • gebruikte oliën, vetten en gasolie • technische defecten aan de machine • staat van het hijsgereedschap Inspectie-/ schaderapport invullen. Schadegevallen signaleren. Reparatielijst invullen.
Nauwkeurigheid.
Gevolgen van het uitvoeren van een veiligheidsfunctie.
Bewaren en aanwezigheid van medisch attest nagaan.
De reglementering inzake speciale controles door erkende controleorganismen. Het toepassingsgebied en de geldigheid van vergunningen en keuringen.
Nagaan wanneer en hoe frequent de speciale con- Zelfstandigheid. troles door externe organismen dienen te gebeuren. Verantwoordelijkheidsgevoel en veiligheidszin.
Afronden van de dagtaak De machine parkeren
Eisen aan parkeerplaatsen: horizontaal, stabiel, vaste grond, vrij van obstakels en buiten de verkeerscirculatie.
Een geschikte parkeerplaats uitkiezen, rekening houdend met de veiligheidsvoorschriften.
Verantwoordelijkheidsgevoel en veiligheidszin.
Uitrustingen op de grond plaatsen.
Stopzetten van de machine
Stoppen van de motor, met aandacht voor de turbo. Indien mogelijk cilinders uitrekken. Verantwoordelijkheidsgevoel en veiligheidszin. Drukloos maken van de hydraulische kringloop. Hoofdschakelaar batterijen afzetten.
Bouwplaats opruimen
Onderhouden van de toegangswegen.
18
Beroepscompetentieprofielen Bouwplaatsmachinist
Specifieke / gespecialiseerde activiteiteN voor een bouwplaatsmachinist
2
COMPETENTIES
SLEUTELACTIVITEIT
KENNIS
VAARDIGHEDEN
ATTITUDES
Werken met GPS of boordcomputer Gebruiken van GPS of boordcomputer
Gebruik en toepassingsmogelijkheden van GPS en boordcomputer.
De aanwijzingen van GPS en boordcomputer opvolgen en uitvoeren.
Planlezen.
Interpreteren van de opgegeven punten in het kader Alert blijven bij eventuele conflictsituaties in van de uit te voeren werken. uitvoering. Controleren van de uitgevoerde werken.
Nauwkeurigheid.
rioleringswerken uitvoeren Graven op basis van plaatsaanduiding
Identiek aan activiteitenblok “Sleuven en bouwputten graven”
Om hindernissen heen graven (o.m. nutsvoorzieningen) Uitvoeren van schoringen
Specifieke schoringstechnieken.
Terug opvullen van rioleringssleuven
Uitvoeren van schoringen (bij rioleringswerken).
Identiek aan activiteitenblok “Sleuven en bouwputten graven”
Nivelleren van opgevulde sleuven
afbraakwerken uitvoeren Communicatie op de werf.
Duidelijke afspraken maken met andere werknemers Communicatief vaardig zijn. teneinde de gevaren tot een minimum te beperken. Vooraf inschatten van gevaren (instabiliteit van de ondergrond of de machine, leidingen, kabels, vallende brokstukken...) en zo nodig de werkwijze aanpassen.
Inrichten en onderhouden van werfzone (in overleg met de werfleiding)
Plaatsing en onderhoud van signalisatie. De bijzondere uitvoeringstechnieken eigen aan afbraakwerken.
Aandacht en waakzaamheid. Verantwoordelijkheidsgevoel en veiligheidszin. Voorkomen van schade aan omringende gebouwen, Zelfbeheersing en aandacht voor de veiligheid van openbare weg, ... anderen. De veiligheidsvoorschriften toepassen. Plaatsen en onderhouden van signalisatie. Meldingen doen aan de werfleiding. Communicatief vaardig zijn. Bedienen van specifieke onderdelen kraan (zoals sloophamer,sloopschaar, … ). Onderscheiden van gevaarlijke stoffen (asbest e.a.).
Uitvoeren van afbraakwerken
Risico’s van gevaarlijke producten als asbest e.a.
Alert handelen bij opmerken van gevaarlijke stoffen Veiligheidsbewust werken. (asbest e.a.) of situaties: direct de werfleiding verwittigen en veiligheidszone(s) afbakenen. Sorteren van afval (asbest, staal, beton, …).
Beroepscompetentieprofielen Bouwplaatsmachinist
19
2
Specifieke / gespecialiseerde activiteiteN
SLEUTELACTIVITEIT
COMPETENTIES KENNIS
VAARDIGHEDEN
ATTITUDES
uitgraven bij waterwerken Communicatie op de werf.
Inrichten en onderhouden van werfzone (in overleg met de werfleiding)
Stabiliteit ondergrond. Taludprofiel. Diepgang van het water. Getijdenwerking. Plaatsing en onderhoud van signalisatie.
Uitvoeren van graafwerken onder water
Inschatten van gevaren (leidingen, kabels, stabiliteit van de ondergrond,…) en zo nodig de werkwijze Aandacht en waakzaamheid. Verantwoordelijkheidsgevoel en veiligheidszin. aanpassen. Zelfbeheersing en aandacht voor de veiligheid van anderen. De veiligheidsvoorschriften toepassen. Plaatsen en onderhouden van signalisatie. Meldingen doen aan de werfleiding. Communicatief vaardig zijn.
Bijzondere uitvoeringstechnieken eigen aan graafwerken onder water.
Bedienen van specifieke onderdelen van de bouwplaatsmachine, werken in cabines in overdruk, ...
Risico’s van gevaarlijke producten als asbest e.a.
Laden en lossen onder water. Onderscheiden van gevaarlijke stoffen (asbest e.a.).
Risico’s van scheepvaartraffiek, stromingen en slib.
20
Duidelijke afspraken maken met andere werknemers Communicatief vaardig zijn. teneinde de gevaren tot een minimum te beperken.
Alert handelen bij opmerken van gevaarlijke stoffen Veiligheidsbewust werken. (asbest e.a.) of situaties: direct de werfleiding verwittigen en veiligheidszone(s) afbakenen.
Beroepscompetentieprofielen Bouwplaatsmachinist
➠
fvb•ffc Constructiv Koningsstraat 132/5, 1000 Brussel t +32 2 210 03 33 • f +32 2 210 03 99 fvb.constructiv.be •
[email protected] © fvb•ffc Constructiv, Brussel, 2013. Alle rechten van reproductie, vertaling en aanpassing onder eender welke vorm, voorbehouden voor alle landen
BEROEPScompetentiePROFIELEN Ruwbouw
Machinale beroepen Bagger
Steen
Afwerking
Dak
Hout
Glas Metaal
Verf Transversale beroepen
Werktuigkundige voor baggervaart Baggerwerker Kraanbestuurder Torenkraanbestuurder Bestuurder mobiele kraan Weg- en waterbouw Boormeester horizontale boringen Boormeester verticale boringen Chauffeur Bouwplaatsmachinist Plaatser nutsleidingen Wegenwerker Stratenmaker Asfalteerder Rioollegger Steenhouwer / Marmerbewerker Ruwbouw Metselaar Bekister - betonneerder IJzervlechter Werfbediener ruwbouw Asbestverwijderaar Betonhersteller Prefab-monteerder Spoorwerker Afwerking ruwbouw Dekvloerlegger Tegelzetter Stukadoor Dakdekker Dakafdichter Daktimmerman Houtskeletbouwer Buitenschrijnwerker Binnenschrijnwerker Interieurbouwer Glaswerker Stellingbouwer Industrieel isolateur Chauffagist Sanitarist Plaatser van ventilatiesystemen Schilder-decorateur Industrieel schilder Magazijnier Heftruckbestuurder volgens info op 01/12/2012
Fonds voor Vakopleiding in de Bouwnijverheid