Borstoperatie en bestraling: klaar in 1 dag!
Henk Struikmans 06-11-2013
Behandeling MC 2013
Borstsparende behandeling voor cT1-2; N0-1 tenzij………………… Oudere patiënt: sparend: +/- 30% RT beleid MC bij ouderen? “Is less better?”
PAGE
2
“APBI”
Betreft in meerderheid de oudere patiënt
met een “low risk” mammacarcinoom
Ref. Polgár C. et al. GEC-ESTRO breast cancer working group. Patient selection for accelerated partial-breast irradiation (APBI) after breast-conserving surgery: recommendations of the Groupe Européen de Curiethérapie-European Society for Therapeutic Radiology and Oncology (GEC-ESTRO) breast cancer working group based on clinical evidence (2009). Radiother and Oncol. 2010 Mar;94(3):264-73. PAGE
Ref. Smith BD, Accelerated partial breast irradiation consensus statement from the American Society for Radiation Oncology 3 (ASTRO). Int J Radiat Oncol Biol Phys. 2009 Jul 15;74(4):987-1001.
Waarom IORT?
Operatie en bestraling klaar in 1 dag; Procedure duurt 30 minuten (2 minuten straaltijd);
Optimale sparing huid, thoraxwand, hart en longen 4 PAGE
APBI Na IORT bij “Low risk” patiënten een kleine kans op recidief: 1.5-1.9% na 5 jaar;
.
-
Mei 2010: Start IORT MCH, Den Haag
-
Oktober 2012: Start IORT Cath ZH, Eindhoven
-
NL: Uitw APBI: IRMA (Fase-3 trial), Pre/post-op
Ref. Leonardi MC et al. Accelerated partial breast irradiation with intraoperative electrons: using GEC-ESTRO recommendations as guidance for patient selection. Radiother and Oncol. 2013 Jan;106(1):21-7. Ref. Leonardi MC et al. How do the ASTRO consensus statement guidelines for the application of accelerated partial breast PAGE irradiation fit intraoperative radiotherapy? A retrospective analysis of patients treated at the European Institute of Oncology. 5 IJROBP 2012 Jul 1;83(3):806-13.
Nederlandse studie: gecontroleerde introductie APBI technique
Breast conserving therapy using APBI in Elderly Patients; a feasibility study METC ZWHolland 10-042
“Low Risk” patiënten 1* 10*
Per OK
Post OK
APBI uitwendig: HAGA
IORT: MCH
PAGE
6
Doel van de studie
Valideren (“population based”) van kleine kans op lokaal recidief: < 4% 5 jaar na uitwendige APBI en na IORT; In kaart brengen van effecten van uitwendige APBI en IORT op patiënt niveau:
Cosmetiek QoL (QLQ C 30/QLQ BR 23) Angst/depressie (HADS) Comorbiditeit GFI, VES 13 PAGE
7
Resultaten algemeen IORT Stand van zaken per 01-08-2013: - 210 IORT behandelingen gepland (5x beide borsten) 21 x geen IORT uitgevoerd: 13 x SN+ 3 x niet radicaal macroscopisch (R2) 5 x anders - 189 IORT behandelingen gedaan (4x beide borsten); - 145 (IORT) studie patiënten
Tweemaal ipsilateraal recidief: 1 “true local recurrence” en 1 “second primary”
PAGE
8
IORT aantallen 90 80 70 60 50
IORT afgelast
40
IORT uitgevoerd
30 20
0
32
65
48
2010
2011
2012
2013 tot 1 aug
Aantal studiepatiënten
10 0
PAGE
9
IORT leeftijden 18 16 14 12 10
Gem: 69 jr
8 6 4 2 0 60
65
70
75
80
85
90
PAGE
10
IORT comorbiditeit
80 70 60 50
ACE 27
40 30 20 10
0 graad 0
graad 1
graad 2
graad 3
PAGE
11
IORT postoperatieve complicaties 200 180 160 140 OK noodzakelijk ernstig matig enigszins geen
120 100 80 60 40 20
tie in fe c
se ro om
en tie sc on dd eh i
w
he m at oo m
bl oe di ng
0
PAGE
12
Resultaten IORT na 1 jaar FU Aantal studiepatiënten met 1 jaar follow up tot 01-08-2013: 61 Response op enquêtes: > 90%
PAGE
13
IORT en pijn
max = 100 90 80 70 60
EORTC
50
QLQ-BR23
40 30 20 10 0 voor OK
1 week
3 mnd
6 mnd
12 mnd PAGE
14
Pijn en literatuur Andersen et al. 2012 (n=281) -“Treatment with IORT may not alter the risk of persistent pain after breast cancer treatment” Wetzel et al. 2013 (n=87) -“Patients receiving IORT (vs WBRT) less general pain (21.3 points) and less breast (7.0 points) and arm (15.1 points) symptoms”
Andersen KG Persistent pain after targeted intraoperative radiotherapy (TARGIT) or external breast radiotherapy for breast cancer: a randomized trial. Breast 2012 Feb 21 (1):46-9 Welzel G et al. Radiation-related quality of life parameters after targeted intraoperative radiotherapy versus whole breast radiotherapy in patients with breast cancer: results PAGE from the randomized phase III trial TARGIT-A. Radiat Oncol. 2013 Jan 7;8(1):9. [Epub ahead of prinn]
15
IORT en moeheid
max = 100 90 80 70 60
EORTC
50
QLQ-BR23
40 30 20 10 0 voor OK
1 week
3 mnd
6 mnd
12 mnd
PAGE
16
Moeheid en literatuur
Ref: Noal S et al. One-year longitudinal study of fatigue, cognitive functions, and quality of life after adjuvant radiotherapy for breast cancer. Int J Radiat Oncol Biol Phys. 2011;13:795–803.
PAGE
17
IORT en angst 100% 90% 80% 70% 60% 50%
HADS
40% 30% 20% 10% 0%
voor OK
1 week
3 mnd
6 mnd
12 mnd
0-7: geen angststoornis 8-10: mogelijk angststoornis 11-21: vermoedelijk angststoornis PAGE
18
HADS-depressie 100% 90% 80% 70% 60% 50%
HADS
40% 30% 20% 10% 0% voor OK
1 week
3 mnd
6 mnd
12 mnd
0-7: geen depressieve stoornis 8-10: mogelijk depressieve stoornis 11-21: vermoedelijk depressieve stoornis PAGE
19
HADS depressie literatuur
Ref. Noal S et al. One-year longitudinal study of fatigue, cognitive functions, and quality of life after adjuvant radiotherapy for breast cancer. IJROBP. 2011;13:795–803. PAGE
20
Cosmetiek na 3 weken
PAGE
21
CONCLUSIES Goede accrual Tot heden 2 recidieven (beperkte FU!); IORT wordt zeer goed verdragen
Postoperatieve complicaties Pijn Moeheid Angst Depressie PAGE
22
PAGE
23
“Less is better” PAGE
24
IORT team Andreas Marinelli, chirurg Joost vd Sijp, chirurg Anna Petoukhova, klinisch fysicus Ko van Wingerden, KFM Jeffrey Tan, MBB Mohamed El Kadaoui, MBB Ursula Fisscher, datamanager Peter Koper, radiotherapeut Henk Struikmans, radiotherapeut PAGE
25
APBI/IORT: inclusie criteria 1. 2. 3. 4. 5. 6.
Leeftijd ≥ 60 jaar; Histologisch bevestigd mammacarcinoom (DCIS of invasief); Tis en T1 (na ultrasound); T2 tumoren ≤ 3 cm na ultrasound, ER + en Her2-neu; negatief; N0 (na ultrasound), pN0 na histologie; Unifokale ziekte (radiologisch) of multifocaal indien maximale diameter < 2, respectievelijk < 3 cm; 7. Er is sprake van een (te verwachten) goed cosmetisch resultaat na de borstsparende operatie; 8. Geen contra-indicatie voor lumpectomie, SWK procedure en bestraling; 9. Informed consent
PAGE
26
Exclusion criteria (high risk conform GEC ESTRO recommendations) 1. Patient is not eligible / fit for lumpectomy and sentinel node procedure; 2.T2 smaller than 30 mm and triple negative or Her2-Neu positive; 3. pT2: >30 mm, pT3 and pT4; 4. Positive surgical margins; 5. Multi centricity; multifocal (> 2cm from the index lesion); 6. Lympho-vascular invasion; 7. Extensive intraductal carcinoma; 8. Previous treatment of ipsilateral breast tumor (DCIS or invasive); 9. Paget disease of the nipple; 10. Four or more positive axillary lymphnodes or distant metastases; 12.Previous radiotherapy on the thoracic region; 13.Chemotherapy (adjuvant or neoadjuvant); 14.Collagen diseases (SLE, scleroderma, dermatomyositis); 15.Psychiatric diseases or other diseases preventing signing of informed consent; 16. Other malignant neoplasm’s diagnosed and treated in the last 5 years with exception of adequately treated skin tumors (excl melanoma) and intraepithelial lesions of the cervix uteri
PAGE
27
Events
1 2 3 4 5 6 7 8 9
“True Local Recurrence” 763 dagen na IORT; “Second primary” ipsilateraal 711 dagen na IORT; Lever metastasering 581 dagen na IORT; Longkanker contralateraal 604 dagen na IORT; Gemetastaseerd contralateraal borstkanker voor IORT, bekend tijdens IORT; Ossale metastasering, al aanwezig ttv IORT; PNET pancreas 251 dagen na IORT; BCC (2x) linker onderbeen 934 dagen na IORT; CVA 232 dagen na IORT: overleden
PAGE
28
Behandeling MC 2013 Borstkanker en RT/lft 80 % radiotherapie
70
60 50 40 30 20 10 0 0-40 40-45 45-50 50-55 55-60 60-65 65-70 70-75 75-80 80-85 85-90 90+
Leeftijd ttv diagnose
Struikmans et al. An increased utilisation rate and better compliance to guidelines for primary radiotherapy for breast cancer from 1997 till 2008: A population-based study in The Netherlands. R&O. 2011
PAGE
29
GFI 100% 90% 80% 70% 60% 50% 40% 30% 20% 10% 0% Totaalscore GFI: OK tot 4: niet voor fragiel (groen) 4 of meer: fragiel (oranje) (maximaal 15 punten)
3 mnd
6 mnd
12 mnd
PAGE
30
Cosmetiek na 3 weken
PAGE
31
Cosmetiek na 3 weken
PAGE
32