BMS Schoolplan
2011 - 2015
Bussumse Montessorischool Busken Huetlaan 16 1401 BC Bussum Telefoon 035 - 69 13 68 4 e-mailadres
[email protected] website www.bussumsemontessori.nl
1
Inhoudsopgave
1.1 Het Schoolplan 2011-2015 .............................................................................................................................................................................................. 4 1.2. Structuur Schoolplan en Schoolgids............................................................................................................................................................................... 4 Schoolplan ......................................................................................................................................................................................................................... 4 Schoolgids ......................................................................................................................................................................................................................... 4 1.3 Organisatie....................................................................................................................................................................................................................... 5 1.4.1. Visie............................................................................................................................................................................................................................. 5 1.4.2 Missie............................................................................................................................................................................................................................ 7 1.4.3 Schoolconcept............................................................................................................................................................................................................... 7 gevoelige periode............................................................................................................................................................................................................... 7 zelf doen ............................................................................................................................................................................................................................ 8 voorbereide omgeving ....................................................................................................................................................................................................... 8 van concreet naar abstract.................................................................................................................................................................................................. 8 de leerkracht ...................................................................................................................................................................................................................... 8 het montessorimateriaal ..................................................................................................................................................................................................... 9 Eigenschappen van het materiaal .................................................................................................................................................................................... 10 1.4.3. Korte karakteristiek van de school ............................................................................................................................................................................ 11 De verenigingsvorm ........................................................................................................................................................................................................ 11 Een individuele begeleiding ............................................................................................................................................................................................ 11 Vaklessen......................................................................................................................................................................................................................... 12 2. Schoolportret ................................................................................................................................................................................................................... 12 2.1 Aantal leerlingen en personeel ...................................................................................................................................................................................... 12 2.2 Groepsindeling en inzet personeel................................................................................................................................................................................. 13 2.3 Communicatie en informatie: intern.............................................................................................................................................................................. 13 2.4 Communicatie en informatie naar ouders...................................................................................................................................................................... 13 Betreffende de school ...................................................................................................................................................................................................... 13 Betreffende het kind ........................................................................................................................................................................................................ 14 3. Schoolorganisatie............................................................................................................................................................................................................. 14 3.1 Vormen van overleg .................................................................................................................................................................................................. 14 3.1.1 Algemene ledenvergadering ................................................................................................................................................................................... 14 3.1.2 Bestuursvergadering ............................................................................................................................................................................................... 15 3.1.3 Directie-overleg ...................................................................................................................................................................................................... 15 3.1.4 Beleidsvergadering ................................................................................................................................................................................................. 15 3.1.5 Bouwvergadering.................................................................................................................................................................................................... 15 2
4. Kwaliteitsbeleid ............................................................................................................................................................................................................... 16 4.1 Inleiding......................................................................................................................................................................................................................... 16 5.Onderwijskundig beleid.................................................................................................................................................................................................... 17 5.1 Onderwijsinhouden........................................................................................................................................................................................................ 17 Beleidsvoornemens.......................................................................................................................................................................................................... 17 5.2 Zorg op maat.................................................................................................................................................................................................................. 18 5.2.1 Omgaan met verschillen ............................................................................................................................................................................................. 18 Het zorgprofiel van de Bussumse Montessorischool .......................................................................................................................................................... 19 5.2.2 Schoolprofiel .............................................................................................................................................................................................................. 19 6. Personeelsbeleid .............................................................................................................................................................................................................. 20 Personeelsplan - deeltijdarbeid ............................................................................................................................................................................................ 20 7. Beleid en doelen in de komende 4 jaren.......................................................................................................................................................................... 21 8. Bijzondere activiteiten. .................................................................................................................................................................................................... 25 Excursies.......................................................................................................................................................................................................................... 25 Maandviering................................................................................................................................................................................................................... 25 Feesten op school............................................................................................................................................................................................................. 25 9. Niet lesgebonden taken, buiten de lesgebonden tijd........................................................................................................................................................ 26 10. Klassenverdeling schooljaar 2011 - 2012...................................................................................................................................................................... 27 11. Onderwijsactiviteiten..................................................................................................................................................................................................... 27
3
1.1 Het Schoolplan 2011-2015 Het schoolplan is een beleidsgericht document waarin de school een omschrijving geeft van haar onderwijskundig beleid, personeelsbeleid en de inrichting van de kwaliteitszorg. Het schoolplan heeft twee functies: Een interne ontwikkelingsfunctie; het biedt een kader voor de interne dialoog over het schoolbeleid; Verantwoordingsdocument in de richting van de inspectie. Het schoolplan moet minimaal één keer per vier jaar worden vastgesteld.
1.2. Structuur Schoolplan en Schoolgids Schoolplan Het schoolplan is bedoeld als een ontwikkelingsgericht en levend document. We streven naar een kort en bondig document. Dit betekent dat we zoveel mogelijk zullen verwijzen naar andere, op de school aanwezige, documenten. Het schoolplan is een integraal meerjarenbeleidsplan. We beschrijven welke activiteiten gepland worden om de aangegeven doelstellingen te realiseren. We geven aan wie betrokken zijn bij de uitvoering en wanneer er aan de doelstellingen gewerkt gaat worden.
Schoolgids De jaarlijkse schoolgids is in eerste instantie bedoeld voor de ouders. In de schoolgids vinden ouders onder andere informatie op grond waarvan een verantwoorde schoolkeuze is te maken. In onze schoolgids leggen wij aan de ouders verantwoording af over de doelen die wij na streven en de activiteiten die wij daartoe ondernemen. 4
1.3 Organisatie De school is georganiseerd in de Bussumse Montessorischoolvereniging, die door de ouders bestuurd wordt. Door die vereniging is er een sterke band tussen de ouders en de school, hetgeen de kwaliteit van het onderwijs ten goede komt.
1.4.1. Visie Voor de Bussumse Montessorischool is het vernieuwingsconcept van Maria Montessori richtinggevend voor het denken en handelen binnen de school. We zijn een montessorischool die met het onderwijs dicht bij de originele visie van Montessori wil blijven. Aangezien Maria Montessori haar ideeën rond 1900 formuleerde en er ruim een eeuw later meer ervaring, meer onderzoek en kennis beschikbaar is, staan wij continue voor de uitdaging om ons onderwijs aan te passen aan de ontwikkelingen in de hedendaagse maatschappij en onderwijspraktijk. Dit heeft geleid tot verdieping in de eisen welke de huidige maatschappij aan de kinderen stelt en integratie van nieuwe inzichten op het gebied van lesgeven en didactiek in het onderwijs op de BMS. Een voorbeeld hiervan is het gebruik in de vakgebieden rekenen en spelling van moderne methodes welke niet door Maria Montessori zelf ontwikkeld zijn. Vanwege de wens om zo dicht mogelijk bij het de originele visie van Maria Montessori te blijven, is er gekozen voor alternatieven op het gebied van spelling en rekenen welke goed in te passen zijn binnen het montessoriconcept en waarbij zelfstandig en individueel werken gewaarborgd blijven. Ook nieuwe invloeden zoals het werken met nieuwe media en lessen op het gebied van techniek, passen binnen het montessoriconcept. Naast het inpassen van nieuwe ontwikkelingen, hecht het team ook een groot belang aan de optimalisering/verbetering van de ideeën van Maria Montessori binnen het huidige onderwijs. Een voorbeeld hiervan is de verbetering van observatie (het verkrijgen van informatie door observatie van leerlingen binnen de groep) en ervoor zorgen dat leerlingen taakgericht werken. In het montessorionderwijs gaan we uit van een opvoedings- en onderwijsconcept dat een onverbrekelijk, integraal geheel vormt. In dit concept wordt de fundamentele lijn geschetst die aan dit concept ten grondslag ligt, namelijk: De antropologische stellingname (hoe is het kind en hoe ontwikkelt het zich); 5
De pedagogische principes die daaruit voortvloeien; De onderwijskundige en didactische consequenties. We geven (theoretische en praktische) invulling aan: Individualisering (individuele kind is de maat) Rol van de omgeving (voorbereide omgeving, aansluitend bij het ontwikkelingsniveau) Rol van de volwassene (begeleider en zo nodig stuurder, stimulator) Zelfstandigheid (vertrouwen in eigen mogelijkheden, taakgericht, zelfcorrectie) Onafhankelijkheid (‘Help mij het zelf te doen’, instructieonafhankelijk) Gevoelige perioden (kind lijkt als vanzelf te leren, diepe concentratie) Vrijheid (vertrouwen, duidelijke grenzen, sociale ontwikkeling) Differentiatie (rekening houden met verschillen) Rol van het montessorimateriaal (uitnodigend, duidelijke lijn, stimulerend) Het montessori-onderwijs is gebaseerd op het werk van Dr. Maria Montessori. Ze werkte als arts en kreeg in kinderhuizen in Rome - Casa dei Bambini worden die genoemd - de kans haar methoden van onderwijzen uit te proberen. Haar methode had succes. Ze woonde in Spanje, India en een periode in Nederland, waar ze in 1952 overleed. Montessori gebruikt drie begrippen om de ontwikkeling van kinderen aan te geven: * Het kind van drie tot zes jaar is de bouwer van de mens. Alles wat nodig is voor de ontwikkeling van het kind is er. Het kind is rijp voor het oefenen. * Het kind van zes tot negen jaar is de onderzoeker. Het heeft belangstelling voor alles om zich heen, vraagt er over en onderzoekt het. * Het kind van negen tot twaalf jaar is de wetenschapper. Het brengt de dingen waarmee het bezig is met elkaar in verband. Oorzaak en gevolg worden duidelijk, het kind denkt na over zichzelf. 6
De montessorischool kent geen gewone jaarklassen. Kinderen van 4 tot 6 jaar zitten bij elkaar in onderbouwgroepen. In de middenbouwgroepen zitten kinderen van 6 tot 9 jaar. De bovenbouwgroepen zijn bestemd voor de 9 tot 12 jarigen.
1.4.2 Missie De Bussumse Montessorischool streeft ernaar om het onderwijs vorm te geven naar de oorspronkelijke visie van Maria Montessori. We zorgen ervoor dat leerlingen op hun eigen niveau en in hun eigen tempo werken en bieden ruimte om de kinderen een grote mate van zelfstandigheid te laten ontwikkelen. De school werkt actief aan het ontwikkelen van het onderwijs door het te verbeteren en aan te passen aan de hedendaagse eisen, op dusdanige wijze dat het zoveel mogelijk binnen de oorspronkelijke visie van Maria Montessori past.
1.4.3 Schoolconcept Onze school werkt volgens het montessori-principe, dat bepalend is voor de inhoud van het onderwijs. Dit houdt in dat we het kind de gelegenheid bieden om ononderbroken de ontwikkelingsgang te volgen. We hanteren hierbij de volgende leerprincipes: - gevoelige perioden - zelf doen voorbereide omgeving - van concreet naar abstract - indirect leren.
gevoelige periode Een gevoelige periode is een periode in de ontwikkeling van het kind, waarin het bepaalde functies maximaal kan ontwikkelen. In het algemeen zijn de gevoelige perioden begrensd in de tijd en treden op in een bepaalde periode van het leven. De leid(st)e~ heeft de verantwoordelijkheid een zodanige omgeving te bieden dat het kind zijn/haar gevoelige periode zo volledig mogelijk kan doormaken. In elke fase bereidt het kind zich van nature voor op de volgende.
7
zelf doen Het zelf doen, het zelf handelen is een noodzaak voor het kind om zich te ontwikkelen. Daarbij zal het er niet tegen op zien zich inspanning te getroosten. De leerkracht zal zich bescheiden op moeten stellen en zoveel mogelijk aan het kind zelf over laten, waardoor het tot zelfbewust handelen komt.
voorbereide omgeving De leerkracht draagt de verantwoordelijkheid voor het inrichten van een omgeving, waarin het kind ervaringen moet kunnen op doen die in relatie staan tot zijn ontwikkelingsbehoeften. Hij/zij schept het klimaat en de sfeer waarin het kind kan gedijen. Vrije werkkeuze en zelfstandig werken moeten mogelijk zijn. De kinderen dragen mede verantwoordelijkheid voor de goede gang van zaken in deze omgeving, hun eigen werk, het groepsgebeuren. - een goed voorbereide omgeving leidt tot een gevoel van geborgenheid bij het kind. - de lokalen zijn aangepast om vrijheid van bewegen mogelijk te maken. - er zijn hoekjes voor specifieke activiteiten, bijvoorbeeld een keukenhoek, een dicteehoek, een rusthoek etc. - de omgeving moet het kind stimuleren tot leren: alles heeft een vaste plaats. het kind heeft een eigen plaats, al dan niet in een groepje met anderen. het materiaal is geordend geplaatst in open kasten, goed zichtbaar voor het kind en aangepast aan zijn/haar lengte. de totale omgeving moet er aantrekkelijk en verzorgd uitzien. - de leerkracht heeft een specifieke opleiding gevolgd om de voorbereide omgeving tot zijn recht te kunnen laten komen
van concreet naar abstract Het montessorimateriaal biedt de mogelijkheid om te komen tot een ononderbroken ontwikkelingsproces. Er wordt uitgegaan van een konkreet beleven en verwerken van de verschillende leer~ en ontwikkelingsgebieden. Dit is noodzakelijk om te komen tot abstract denken..
de leerkracht De leerkrachten in een montessorischool willen het kind helpen het zelf te doen. We zeggen: het kind is zelf de bouwer van zijn persoonlijkheid. Het heeft daarbij de hulp nodig van leerkracht en en van zijn ouders. Maar het zelf willen en het zelf doen is het belangrijkste. Spontane belangstelling voor van alles en nog wat, zelf op onderzoek uitgaan en actief zijn zit allemaal in het kind zelf. 8
Dit betekent voor de kinderen een grote mate van vrijheid: ze mogen met elkaar praten, groepjes vormen en ze mogen zelf kiezen wat ze doen. Natuurlijk zijn er grenzen aan die vrijheid. Rekening houden met elkaar is zo’n grens. De leerkracht dient het zich ontwikkelende kind te begeleiden middels: - respect voor de persoonlijkheid van het kind - een vertrouwensband met de leerlingen op te bouwen - het zorg dragen voor de voorbereide omgeving - een relatief passieve houding door niet onnodig in te grijpen of op de voorgrond te treden - stimuleren (d.w.z. prikkelen, aansporen) - inspireren - het kunnen herkennen van karakteristieke eigenschappen in het ontwikkelingsproces - het bijhouden van een administratie - creatief denken en handelen (improviseren, organiseren) - een observerende houding Een belangrijke taak van de leerkracht is het observeren. We kijken naar de kinderen om te weten hoe ze zich ontwikkelen en of ze begrepen hebben wat ze aan het doen zijn. We kijken naar de leerlingen om zo goed mogelijk te kunnen helpen bij de keuze van materialen. Het gaat om de ontwikkeling van ieder kind apart. Knap zijn of niet knap zijn is niet belangrijk. Vergelijken met andere kinderen en cijfers geven is ook niet van belang. Het kind zelf is belangrijk en wordt serieus genomen
het montessorimateriaal Ontstaan van het montessorimateriaal. Het montessori-materiaal is ontstaan door observatie en experiment in een groep kinderen, waarbij vrijheid van keuze voorop staat.Indeling in montessorimateriaal. We verdelen het montessorimateriaal in: a. huishoudelijk materiaal 9
b. ontwikkelingsmateriaal - zintuiglijk- intellectueel. Het doel van het huishoudelijk materiaal is: 1. tegemoet komen aan de bewegings- en nabootsingsdrang 2. verfijning van de motoriek 3. aankweken van de zorg voor de omgeving. Het doel van het zintuiglijk materiaal is het oefenen en ontwikkelen van de zintuigen. Het doel van het intellectueel materiaal is het oefenen en ontwikkelen van de eigen intellectuele mogelijkheden van het kind.
Eigenschappen van het materiaal a. aantrekkelijk van vorm, kleur en grootte. b. isolatie van de eigenschap. Elk materiaal heeft zijn eigen bedoeling, bijv. ruw-glad materiaal is bestemd voor de ontwikkeling van de tastzin het gouden materiaal wordt gebruikt voor het aanleren van het 10-tallig stelsel. c. controle van de fout. Het meeste materiaal heeft de controle van de fout in zich. d. uitnodiging tot herhalen. e. uitnodigen tot zelfwerkzaamheid. In de montessorischool is heel veel materiaal te vinden. Raampjes van hout met een ritssluiting erin of een knoopsluiting; schuurpapieren letters om de vorm te voelen, schudkokers om verschillende geluiden te ontdekken. Of landkaarten, die er als een soort legpuzzel uitzien. Veel reken-materialen. Losse kralen, 10 kralen aan elkaar, 100 kralen aan elkaar en 1000 kralen aan elkaar. De kinderen werken met deze materialen. De leerkracht stimuleert en helpt de juiste materialen op de juiste wijze te gebruiken. Voor de jongste kinderen zijn veel materialen te vinden die met de zintuigen te maken hebben. Schudkokers zijn al genoemd. Maar er zijn ook kleurspoelen om verschillen tussen kleuren te zien, stoffen om verschillen te voelen, bellen om toonverschillen te horen en toonladders te maken. Driehoeken, vierkanten en cirkels om vormen te benoemen. Al die materialen horen bij elkaar. Door ermee bezig te zijn, werkt het kind aan zijn ontwikkeling.
10
Ook voor de oudere kinderen zijn er allerlei materialen, waarbij het steeds gaat om het zelfstandig bezig kunnen zijn. In een lesje, meestal aan één leerling tegelijk, wordt het materiaal aangeboden. De leerkracht laat zien hoe er mee gewerkt kan worden. Daarna gaat de leerling er zelf mee bezig. Een groot deel van het schoolwerk wordt door de leerlingen alleen gedaan: individueel werk wordt dat genoemd. Samenwerken gebeurt meestal spontaan. Soms werken leerlingen met z’n tweeën of drieën. Sommige lesjes worden gegeven aan groepjes leerlingen, andere weer aan de gehele groep. We streven er naar dat de groep een leef- en werkgemeenschap is, waar kinderen veilig kunnen werken aan hun eigen ontwikkeling.
1.4.3. Korte karakteristiek van de school De Bussumse Montessorischool geeft inmiddels al 95 jaar onderwijs volgens de methode, die Maria Montessori ontwikkelde. Het is een school met een geheel eigen karakter en sfeer. Herkenbaar voor de mensen die na jaren weer eens komen kijken in hun oude schoolgebouw. De keuze die de ouders voor hun kinderen maken is dan ook een bewuste keuze. Ze kiezen voor een specifieke vorm van onderwijs. Hier kunnen de kinderen zich in hun eigen tempo ontwikkelen. Op de montessorischool vindt u een redelijke afspiegeling van de populatie van Bussum en omgeving. De ouders hebben één ding gemeen. Ze zijn betrokken bij de school, En de school is dat bij de ouders. Zo wordt gewerkt met een continurooster van 8.45 uur tot 14.45 uur. Het overblijven op school wordt mede door de leerkracht zelf begeleid.
De verenigingsvorm De verenigingsvorm die de school heeft, betekent dat de ouders daadwerkelijk invloed kunnen uitoefenen op het beleid. Door middel van het wekelijkse nieuwsbericht worden de ouders op de hoogte gehouden van het reilen en zeilen op school en wordt verslag gedaan van de beleidsvoornemens van het bestuur.
Een individuele begeleiding Het kind krijgt een individuele begeleiding. De leerkracht stimuleert het kind en zorgt ervoor dat een kind met de leerstof pas verder gaat als het voorgaande begrepen is. Met als resultast dat de kinderen zichzelf de stof door oefening hebben eigen gemaakt. De kinderen van verschillende leeftijden stimuleren elkaar door het werken in groepsverband. De sociale ontwikkeling, het respect voor elknar en de zorg voor de omgeving spelen dearbij een grote rol. 11
De montessorischool helpt het kind te ontdekken dat het zelf verantwoordelijk is voor zijn omgeving, voor zijn gedrag en voor de werkkeuze. Er zijn 10 klassen op de basisschool waarin leerlingen van drie groepen bij elkaar zitten: drie onderbouwklassen (groep 1 en 2), 4 middenbouwklassen (groep 3, 4 en 5) en drie bovenbouwklassen (groep 6, 7 en 8)
Vaklessen Naast de groepsleerkracht beschikt de school ook over een aantal vakleerkrachten. Wekelijks wordt aan handvaardigheid, muzikale expressie en gymnastiek extra aandacht besteed. Ook is er o.a. een speldag en vanaf groep drie genieten de kinderen jaarlijks van een schoolkamp.
2. Schoolportret 2.1 Aantal leerlingen en personeel De Bussumse Montessorischool bestaat sinds 1916 en kent een wachtlijst. Het bestuur heeft ervoor gekozen niet op nevenlocaties het aantal groepen uit te breiden. De school telt op dit moment ongeveer 255 leerlingen. Op de Bussumse Montessorischool werken leerkrachten bevoegd voor het geven van montessori-onderwijs, vakleerkrachten voor muziek, handvaardigheid en bewegingsonderwijs en een schoolleider; het merendeel heeft een volledige aanstelling. We streven ernaar de leiding van een groep in één hand te leggen (4 dagen, waarnaast 1 dag voor compensatieverlof of Bapoverlof) De school geeft gelegenheid aan studenten om een stage te volgen.
12
2.2 Groepsindeling en inzet personeel De school heeft 10 klassen die heterogeen zijn samengesteld, nl. 3 onderbouwen (groep 1 en 2), 4 middenbouwen (groep 3,4 en 5) en 3 bovenbouwen (groep 6, 7 en 8). De Bussumse Montessorischool heeft officiële erkenning als montessorischool gekregen van de Nederlandse Montessori Vereniging. De Bussumse Montessorischool mag zich dan ook formeel montessorischool noemen. De directeur is vrijgesteld van lesgevende taken. De directiewerkzaamheden zoals vastgelegd in het directiestatuut. Daarnaast is er een bouw-coördinatoren team(BCT) Dit team ondersteunt de directeur en is aanspreekpunt bij diens afwezigheid. De interne begeleider leerlingenzorg is verantwoordelijk voor het coördineren en stimuleren van een continue zorg voor die leerlingen die daaraan behoefte hebben; bovendien zal de coördinator de voortgang bewaken.
2.3 Communicatie en informatie: intern De directeur overlegt elke veertien dagen met het BCT. Het team van leerkrachten heeft een vergaderschema van drie weken dat zich steeds herhaalt: één keer een beleidsvergadering twee keer een bouwvergadering vier keer een leerlingbespreking per bouw volgens het ‘incidentmodel’. De genomen besluiten worden in de beleidsvergadering geëvalueerd.
2.4 Communicatie en informatie naar ouders Betreffende de school Tussen school en ouders bestaan velerlei contacten. Deze variëren van zeer persoonlijke (omdat het het eigen kind betreft), tot geformaliseerde (om de algemene betrekkingen en belangen vast te leggen en te dienen). Ergens op deze lijn nemen informele gesprekken, directe participatie in het onderwijs, ouderavonden, gespreks- en werkgroepen, commissievergaderingen, enzovoort, een plaats in. Op de Bussumse Montessorischool functioneren klassenouders. Deze staan ter beschikking van de leerkracht in het kader van de ouderhulp. Enige malen per jaar vergaderen deze ouders met de directeur en een bestuurslid om de activiteiten af te stemmen en onderlinge ervaringen uit te wisselen. 13
In alle groepen helpen ouders mee in de klas. Deze hulp is vooral gericht op het begeleiden van kinderen bij voorleesbeurten, knutselmiddagen, excursies, overblijven, enz. Eenmaal per jaar wordt een algemene ouderavond georganiseerd met een centraal thema. Elke week ontvangen ouders digitaal het ‘Nieuwsbericht’. In dit bericht staan achtergronden, nieuws, verslagen, e.d., waardoor ouders goed op de hoogte blijven van het reilen en zeilen van de school. We verwachten dat zij zich middels het Nieuwsbericht op de hoogte stellen van wat de school wil communiceren.
Betreffende het kind Activiteiten gericht op het informeren van de ouders Voor een kind is het belangrijk dat ouders en school hun opvoedingsvisie delen. Voor het montessorionderwijs geldt dat des te meer, omdat het om een specifieke opvoeding- en onderwijsvisie gaat. Veel van de uitgangspunten van het montessorionderwijs komen aan de orde in het aanmeldingsgesprek. Drie maal per jaar nodigen we de ouders uit voor een gesprek over het verslag van hun kind, waarvan twee keer vergezeld van een schriftelijk verslag. Voor de ouders van de kleuters is er bij het laatste gesprek van ieder jaar tevens een schriftelijk verslag. In het najaar en in juni is er een gesprek over het schriftelijke verslag. Basis voor de gesprekken vormt de wijze waarop het kind zich ontwikkelt, wat meestal gerelateerd wordt aan gedrag en werk. Deze kunnen mede belicht worden vanuit de integrale ontwikkelingsgebieden en de leer- en vormingsgebieden. In het voorjaar is er een voortgangsgesprek waarbij de uitslagen uit het leerlingvolgsysteem worden betrokken. Ook in het verslaggesprek voor de zomervakantie wordt van de gegevens uit het leerlingvolgsysteem gebruik gemaakt. Ouders die vaker een gesprek over hun kind willen, kunnen een afspraak maken met de betreffende leerkracht. Daarnaast kunnen ouders na schooltijd altijd even de klas binnenlopen om het werk van het kind te bekijken.
3. Schoolorganisatie 3.1 Vormen van overleg 3.1.1 Algemene ledenvergadering Het bestuur houdt algemene ledenvergadering(en) waarop de begroting en het jaarverslag worden gepresenteerd. 14
3.1.2 Bestuursvergadering Het voltallige bestuur van de vereniging vergadert tenminste één keer per maand. waarbij de directie aanwezig is. In hoofdlijnen worden voornamelijk beleidszaken besproken.
3.1.3 Directie-overleg Directeur en het BCT hebben eenmaal per veertien dagen gestructureerd overleg.
3.1.4 Beleidsvergadering Aan de orde komen vooral beleidszaken en de evaluatie hiervan, gevolgd door het al of niet bijstellen van beleid; opstellen van mogelijke adviezen in het kader van voorbereiding van beleid; adviseren van de directie; Deelnemers: directeur; de leerkrachten; Beleidsvergaderingen worden zonodig op wisselende dagen gehouden, zodat ook leerkrachten die in deeltijd werken de vergaderingen bij kunnen wonen. Principe van besluitvorming Bij bespreking van zaken met een organisatorisch karakter: meerderheidsbesluit; in gevallen waarin geen meerderheid te verkrijgen is, is de stem van de directie doorslaggevend; Bij bespreking van zaken met een onderwijsinhoudelijk of beleidsmatig karakter: consensus, in de zin van: niemand heeft overwegende bezwaren en de besluiten zijn niet in strijd met iemands beroepsopvatting; Frequentie: driewekelijks; indien noodzakelijk in een hogere frequentie.
3.1.5 Bouwvergadering Van de bouwvergadering wordt een verslag gemaakt dat aan de overige teamleden wordt gezonden en zonodig in de teamvergadering wordt besproken. Daarbij zullen activiteiten in de bouw en beslissingen uit de bouwvergadering die bouwoverstijgend zijn, worden toegelicht 15
Aan de orde kunnen komen: - organisatorische en onderwijsinhoudelijke zaken die specifiek van belang zijn voor de betreffende bouw (onder-, midden- of bovenbouw); - afstemming van werkwijze in de verschillende klassen van de bouw. Deelnemers: - alle leerkrachten van de betreffende bouw; - op verzoek van de bouw of van de directie, een directielid; - andere direct betrokkenen op uitnodiging van de bouw; Via de bouwvergadering bewaken we de doorgaande lijn van ons onderwijs en de inzet van middelen.
4. Kwaliteitsbeleid 4.1 Inleiding Kwaliteitsbeleid is het beleid van de school gericht op de bepaling, verbetering en bewaking van de kwaliteit. De verschillende aspecten zijn: * het schoolconcept (doelen en functies). Hierin staat centraal wat de Bussumse Montessorischool aanbiedt aan kennis, inzicht, vaardigheden en attitudes. * de inhouden. Het gaat om de leer- en vormingsgebieden, waarbinnen leerstof wordt gekozen en aangeboden. * processen. Het kernpunt van dit aspect is de mate waarin de school erin slaagt een zodanige leeromgeving te scheppen, dat de leerlingen de aangeboden uitdagingen leren oppakken. Dit aspect speelt op klassen- en schoolniveau en omvat de onderwijs- en schoolorganisatie, alsmede het klimaat of de sfeer en de cultuur in de school. Bij het bepalen van verbeteringen en vernieuwingen in ons onderwijs, richten we ons op één of meer van deze aspecten. Hierbij gebruiken we klassenbezoeken, functioneringsgesprekken, enquetes, schooldiagnose, enz. De gewenste kwaliteit van het te verbeteren onderwerp kan zichtbaar worden in bv. streefniveaus, streefcijfers of andersoortige kwaliteitseisen. Tijdens het traject wordt gezorgd dat de beoogde doelen worden bereikt, waarna acties worden ondernomen om het bereikte niveau vast te houden . De veranderingsonderwerpen worden in dit schoolplan vastgelegd en voor vier jaar vastgesteld. 16
Aan het kwaliteitsbeleid liggen de uitgangspunten van de school als lerende organisatie ten grondslag.
5.Onderwijskundig beleid 5.1 Onderwijsinhouden De kerndoelen De in gebruik zijnde montessorimaterialen en andere methodische materialen worden ingezet voor het bereiken van de kerndoelen.
Beleidsvoornemens t.a.v. rekenen / wiskunde Het waar nodig aanpassen en reviseren van Rekenrijk in montessorileerlijnen. t.a.v . techniek Het waar nodig aanpassen van het vakgebied techniek door de hele school. t.a.v. taal Het implementeren en verder uitbouwen van spelling PP en werkwoorden PP t.a.v. klassenmanagement Het verder uitbouwen van een observatiestructuur mede in het kader van het handelingsgericht werken. Het vergroten van de taakgerichtheid van kinderen in de onder-, midden- en bovenbouw. t.a.v. ICT Het verder ontwikkelen van het gebruik en de inzet van Digiborden en iPads.
17
t.a.v. de zorg Het systematisch invoeren van een hoogbegaafdheidsprotocol. t.a.v. Engelse taal Het actualiseren van de materialen in relatie tot de kerndoelen t.a.v. kosmisch onderwijs Het actualiseren van de materialen in relatie tot de kerndoelen t.a.v. kunstzinnige vorming Het actualiseren van de materialen in relatie tot de kerndoelen Zie voor de nadere uitwerking het hoofdstuk Beleid en doelen in de komende vier jaar.
5.2 Zorg op maat 5.2.1 Omgaan met verschillen Willen we deze visie waar maken, willen we ieder kind zijn kans geven op zijn eigen ontwikkelingsproces, dan zullen we steeds opnieuw open moeten staan voor de mogelijkheden van dat kind en aansluiten bij zijn of haar ontwikkelingsniveau. Gedrag en werk zullen we altijd moeten relateren aan die mogelijkheden. Dit impliceert dat wij op de hoogte moeten zijn van de vorderingen van het individuele kind (van alle kinderen). Dit gebeurt op een tweetal manieren: observaties toetsing (waarbij we dit middel moeten zien als een ondersteuning van de observaties) De Wet op het Primair Onderwijs bepaalt dat scholen niet alleen de ontwikkeling van zorgleerlingen op een systematische wijze volgen, maar van alle leerlingen. Het doel van de verzamelde gegevens dient om ze te benutten bij de inrichting van het onderwijs, opdat alle leerlingen tot een optimale ontwikkeling gebracht worden. Deze wettelijke plicht wordt niet gezien als een ‘extra klus’, maar als een steun in de rug voor het onderwijs waar wij vorm aan geven. 18
Het volgen van de vorderingen van leerlingen is dus geen doel op zich, maar moet steeds gezien worden binnen een cyclus van professioneel handelen: * het geven van instructie (lesjes) en oefeningen; * het verzamelen van gegevens over de vorderingen van leerlingen; * een zodanige bewerking van die gegevens dat uitspraken mogelijk zijn over de ontwikkeling van de leerlingen, afgezet tegen een norm (tussendoelen); * bij opvallende leerlingen een nadere analyse op de oorzaken van de problemen (bv. In de vorm van een foutenanalyse); * aanvullend onderricht (of andere acties) bij gesignaleerde leer- en/of gedragsproblemen; * evaluatie Dit planmatig, professioneel handelen is d.m.v. procedures en afspraken geregeld.
Het zorgprofiel van de Bussumse Montessorischool In het onderstaande profiel wordt duidelijk hoe de leerlingenzorg binnen de Montessorischool gestalte heeft gekregen. Het moet ook duidelijkheid verschaffen over de breedte van de zorg. Anders gezegd: welke leerlingen kunnen wij nog wel binnen onze school opvangen en welke kinderen niet. In het kader van passend onderwijs zal in het schooljaar 2011-2012 een zorgprofiel worden vastgesteld vanuit WSNS.
5.2.2 Schoolprofiel 1.Hoe gaat de school om met verschillen tussen kinderen? Kinderen werken samen met elkaar. Dat impliceert tegelijk dat de ‘zwakke’ leerling samenwerkt met de ‘betere’ leerling; Er wordt gedifferentieerd naar tempo, in niveau en in talent. Er wordt gewerkt aan de voor het individuele kind maximaal haalbare ontwikkeling op elk ontwikkelingsgebied; Tijdens het ‘werken’ vindt er individuele hulp of hulp aan kleine groepjes kinderen plaats; Er is sprake van diagnosticerend onderwijzen: signaleren, diagnosticeren en remediëren tijdens het ‘werken’; 2.De organisatie van de leerlingenzorg op schoolniveau: -Met methode-afhankelijke toetsen worden systematisch de schoolvorderingen van alle leerlingen getoetst. Twee keer per jaar worden op het gebied van lezen, spelling en rekenen alle leerlingen getoetst. Soms zijn het gedrag, de prestaties in de klas of de uitslagen van de toetsen aanleiding om extra maatregelen te nemen. Ook wanneer er sprake is van meer begaafdheid. Voor al deze kinderen is er speciale aandacht. De extra hulp krijgen ze in hun eigen lokaal van hun eigen leerkracht. 19
De leerkracht kan het gesignaleerde probleem bespreken met de de interne begeleider. Het resultaat kan zijn dat: * de leerkracht een speciaal handelingsplan voor het kind maakt (dagelijkse oefeningen) * de ouders gevraagd wordt thuis met het kind iets extra te oefenen * remedial teaching geadviseerd wordt. * er een pedagogisch-didactisch onderzoek af wordt genomen door de interne begeleider. * de schoolbegeleider adviezen geeft en/of besluit nader onderzoek te (laten) verrichten. * een uitgebreid extern onderzoek wordt aanbevolen, bijvoorbeeld bij de Onderwijs Begeleidingsdienst (Eduniek) of zorgplatform WSNS * het kind wordt aangemeld bij de Zorgcommissie (Permanente Commissie Leerlingenzorg). De extra hulp heeft als doel: * Het preventief kunnen inspelen op de situatie. Reeds op het moment dat verwacht wordt dat de leerling ergens een probleem zal krijgen, wordt extra hulp aangeboden. ( extra instructie en/of oefenstof) * Het kunnen uitvoeren van een op het probleem gericht programma.. Veelal wordt er gebruik gemaakt van (remediërende) materialen uit de orthotheek. Leidt onze extra hulp aan zorgkinderen niet tot een, voor hen optimale persoonlijke ontwikkeling, dan kan daaruit voortvloeien dat we een school voor Speciaal Basisonderwijs adviseren. De Zorgcommissie (Permanente Commissie Leerlingenzorg) behoort bij het samenwerkingsverband van basisscholen en scholen voor speciaal basisonderwijs. Dit is een uitvloeisel van het project Weer Samen Naar School (WSNS). Deze commissie neemt uiteindelijk de beslissing of een kind aangemeld mag worden bij een school voor speciaal onderwijs
6. Personeelsbeleid Personeelsplan - deeltijdarbeid Bij deeltijdarbeid maken we een onderscheid tussen deeltijdarbeid tot stand gekomen door regelgeving van het Ministerie (bijv. compensatieverlofregeling, BAPO-regeling) en deeltijdarbeid als bewuste beleidskeuze. Het bestuur van de BMS stemt in met invoering van het beginsel van deeltijdwerk.
20
De beslissing op iedere aanvraag om deeltijdwerk blijft voorbehouden aan het bestuur, dat in overleg met de directie van geval tot geval zal beslissen en dat bij die beslissing uitsluitend het belang van een ongestoorde voortgang van het onderwijs en de formatieve mogelijkheden in aanmerking zal nemen. Bij een werkverhouding vanaf 40/60 is er sprake van een duobaan. In tegenstelling tot de duobaan blijft bij de invulling van deeltijdarbeid diegene met het grootste aantal uren hoofdverantwoordelijk voor de groep. Bij het aangaan van een duobaan dient aan de volgende voorwaarden te worden voldaan: * beide leerkrachten zijn gezamenlijk verantwoordelijk voor de groep. * beide leerkrachten maken samen een jaarrooster. * beide leerkrachten informeren elkaar en leggen de dagelijkse/wekelijkse voortgang vast in een logboek. * eéns per week is er op een vast tijdstip werkoverleg. * leerkrachten houden elkaar op de hoogte over algemene schoolzaken. * over de kinderen wordt in gezamenlijkheid naar ouders gecommuniceerd. * op spreekavonden zijn beiden aanwezig * een van de leerkrachten is op de teamvergadering aanwezig. Op vergaderingen waar onderwijsinhoudelijke beslissingen moeten worden genomen zijn beiden, indien gewenst, aanwezig. * leerkrachten zitten in dezelfde commissies en hebben dezelfde algemene schooltaken. * aanwezigheid van leerkrachten bij schoolreizen en schoolkampen. Inzet voor buitenschoolse activiteiten naar evenredigheid. * de te werken dagen zijn voor eenieder aaneengesloten. * bij kortstondige afwezigheid vervangen de leerkrachten elkaar zo veel mogelijk * Voor alle vormen van deeltijdarbeid geldt een mondelinge overdracht. Tevens is er in elke klas een map aanwezig waarin de klasseregels, speciale onderwijsmomenten en leerlinggegevens te vinden zijn
7. Beleid en doelen in de komende 4 jaren 21
In dit deel van het schoolplan worden beleid en doelen voor de komende 4 jaren aangegeven. Aandachtspunten bij de ontwikkeling van de Bussumse Montessorischool zijn onder meer: Onderwerp Rekenen - wiskunde Aanleiding Verbeteren en uitwerken van leerlijnen Doel Rekenrijk in Montessori/leerlijnen geoptimaliseerd inzetten Uitvoering 2009-2012 Tijdspad 2009-2012 Implementatie 2011 Evaluatie Tweede helft 2011-begin 2012 Verantwoordelijk Commissie Rekenrijk
Onderwerp Aanleiding Doel Uitvoering Tijdspad Implementatie Evaluatie Verantwoordelijk
Techniek Invoeren van nieruw vakgbebied Realiseren vakgebied in alle bouwen Planmatig uitvoeren van lessen met de Techniektorens 2010/2012 2011 2012 Commissie Techniek
Onderwerp Aanleiding Doel Uitvoering Tijdspad Implementatie
Spelling Verbeteren van spellingsonderwijs Invoering van spelling PP en werkwoorden PP Planmatig invoeren 2010/2012 2011 22
Evaluatie Verantwoordelijk
2012 Commissie PP
Onderwerp Aanleiding Doel Uitvoering Tijdspad Implementatie Evaluatie Verantwoordelijk
Klassenmanagement Verbeteren observatie i.h.k. van handelingsgericht werken Het vergroten van de taakgerichtheid van kinderen uit midden/ en bovenbouw Voorstellen n.a.v. empirisch onderzoek 2011-2013 2011-2012 2013 Karina, Eugenie en Jeanette
Onderwerp Aanleiding Doel Uitvoering Tijdspad Implementatie Evaluatie Verantwoordelijk
ICT Nieuwe technologie Optimale inzet digiborden en iPads Nieuwe mogelijkheden onderzoeken en implementeren 2011-2013 2012 2013 Chantal, Marlies en Janneke
Onderwerp Aanleiding
Zorg Nieuwe protocollen t.a.v. begaafdheid 23
Doel Uitvoering Tijdspad Implementatie Evaluatie Verantwoordelijk
Tegemoetkomen aan de gedifferentieerde onderwijsbehoefte van kinderen Systematisch invoeren van een begaafdheidsprotocol 2011-2012 2011-2012 Eind 2012 Kim, Kamiel en Joke
Onderwerp Aanleiding Doel Uitvoering Tijdspad Implementatie Evaluatie Verantwoordelijk
Engels Actualiseren materialen Kerndoelen realiseren Werkwijze en hulpmiddelen inzetten t.b.v. individuele verwerking 2011-2013 2011-2012 Begin 2013 Margot en Josje
Onderwerp Aanleiding Doel Uitvoering Tijdspad Implementatie Evaluatie Verantwoordelijk
Handvaardigheid Actualiseren werkwijze Kerndoelen realiseren Beschrijven werkwijze en taakverdeling vakleerkracht en leerkracht 2012 2012 2013 Rosalie
24
Onderwerp Aanleiding Doel Uitvoering Tijdspad Implementatie Evaluatie Verantwoordelijk
Kosmisch onderwijs Actualiseren materialen en methodieken Kerndoelen realiseren Invoeren integrale aanpak in alle bouwen 2013-2015 2014 2015 Monique,Floris en Pien
.
8. Bijzondere activiteiten. Excursies Gedurende het schooljaar organiseren we, aansluitend bij de lessen en projecten in groepen, excursies in Bussum en omstreken; voor de oudere kinderen komen ook verdere bestemmingen in aanmerking. Voorbeelden: een boerderij in de omgeving, de kinderboerderij, de openbare bibliotheek, musea, seizoenwandelingen voor de onderbouw, enz. Voor de oudere kinderen komen als verdere bestemmingen in aanmerking: het Muiderslot, kasteel Groeneveld en het Singer Museum We streven ernaar voor iedere groep minstens één excursie te organiseren.
Maandviering Per keer wordt deze verzorgd door een onder-, een midden- en een bovenbouw met toneel, zang en dans.
Feesten op school Feesten op school:
-
Sinterklaas; Kerstfeest;
-
Pasen; Verjaardagen van de leerkracht ; 25
-
Afscheid van de schoolverlaters. Bazaar (ism Vrienden van de BMS)
9. Niet lesgebonden taken, buiten de lesgebonden tijd a.
b. c. d.
Intern overleg: directie-overleg teamvergadering/bouwoverleg duo-overleg voor klassen met twee leerkrachten voorbereidingsvergaderingen i.v.m. coördinatie- en organisatietaken, e.d. Externe contacten. Organisatie en coördinatie van (bijzondere) activiteiten. Contacten met ouders: . alle leerkrachten: reguliere gesprekken 3x per jaar met ouders incidentele gesprekken met ouders gemiddeld 1 uur per week inloopavond 2x per jaar (onderbouw) algemene ouderavond 1x per jaar informatieklasseavond 1x per jaar
26
10. Klassenverdeling schooljaar 2011 - 2012 Verantwoordelijke groepsleiding: Groep A Josje Van den Broek Groep B Floris Kortleve Groep C Margot Niesthoven Groep D Kamiel Schopmeyer Groep E Marlies Grob en Janneke Smeele Groep F Monique de Wit Groep G Kim Blum Groep H Eugenie van Gassel Groep I Karina de Haan en Rietje Ennik Groep J Jeannette Russeler en Judith Pol
11. Onderwijsactiviteiten Het onderwijsaanbod aan de kinderen bestaat uit drie te onderscheiden activiteiten: 1. activiteiten, waarbij het kind een (begeleide) keuze doet uit het aanbod dat in de voorbereide omgeving aanwezig is; 2. activiteiten, die naar aanleiding van een groeps- of klassenles (ev. als mogelijke keuze) aan de kinderen worden aangeboden met, waar mogelijk, bijbehorende verwerkingsmaterialen;) 3. activiteiten, die volgens rooster gepland moeten worden zoals gymnastiek, muziek e.d. Voor de activiteiten onder -1- en een deel van de activiteiten onder -2- zijn de ontwikkelingsmogelijkheden voor de kinderen geconcretiseerd in de voorbereide omgeving van de verschillende bouwen. Een ander deel van de activiteiten onder 2- zijn gepland volgens de lesroosters. Het betreft hier: - activiteiten, waarbij het sociaal-emotionele element belangrijk is, zoals: muzikale, dramatische, dansante en beeldende vorming, kringgesprekken; 27
- activiteiten, waarbij een vaste weekplanning organisatorische voordelen biedt, zoals: aardrijkskunde, geschiedenis, verkeer, muziek, handvaardigheid en bewegingsonderwijs De door het kind verrichte activiteiten worden geregistreerd door het kind en de leerkracht De op deze manier verkregen informatie over de ontwikkeling van de individuele kinderen wordt, o.a. via werkbesprekingen, gebruikt om zonodig tot een meer specifieke begeleiding te komen, zodat na kortere of langere tijd sprake is van een evenwichtige ontwikkeling. Een verdeling van de tijd over de leer- en vormingsgebieden is mede afhankelijk van de keuze van het individuele kind; het is daardoor onmogelijk een exacte opgave van de leer- en vormingsgebieden en de daaraan te besteden tijd te geven.
28