Blok 1.8 Opvoeding en onderwijs in multicultureel perspectief

Pedagogische Wetenschappen Faculteit der Sociale Wetenschappen

Blok 1.8 Opvoeding en onderwijs in multicultureel perspectief

2011-2012 Bacheloropleiding Pedagogische Wetenschappen Faculteit der Sociale Wetenschappen

Blok 1.8 Opvoeding en onderwijs in multicultureel perspectief

1.1 Pedagogische Wetenschappen | 2

COÖRDINATOR EN PLANNINGSGROEP Sabine Severiens blokcoördinator Kamer M5-45 T 010-40881038 @ [email protected]

Lonneke de Meijer blokplanningsgroep Kamer M5-39 T 010-4088603 @ [email protected]

Maartje Luijk blokplanningsgroep Kamer M5-42 T 010-4081712 @ [email protected]

Hester Radstake blokplanningsgroep

Kamer M5-39 T 010-4088603 @ [email protected]

Claudia Scheepers blokplanningsgroep Hogeschool Rotterdam T 010-7945498 @ [email protected]

3 | 1.1 Pedagogische Wetenschappen

INHOUDSOPGAVE .............................................................................................................................................. 1 Coördinator en planningsgroep ............................................................................................. 3 Inleiding ................................................................................................................................. 5 Activiteiten ............................................................................................................................. 7 » Onderwijsgroepsbijeenkomsten .................................................................................... 7 » Hoorcolleges ................................................................................................................. 7 » Practicum: Kritisch lezen van wetenschappelijke artikelen ............................................ 7 » Communicatie ............................................................................................................... 7 Studiebelasting ...................................................................................................................... 8 » Literatuurstudie .............................................................................................................. 8 Toetsing ................................................................................................................................ 8 Rooster & aanwezigheid ........................................................................................................ 9 » Rooster 2011-2012 ........................................................................................................ 9 Verplichte aanwezigheid .......................................................................................................10 Studiebronnen ......................................................................................................................11 Overzicht van de problemen in dit blok .................................................................................12 Probleem 1: Een 10 voor integratie! .....................................................................................13 Probleem 2: A Threat in the Air ............................................................................................14 Probleem 3: Van onschatbare waarde? ................................................................................16 Probleem 4: Opvoeden in de polder .....................................................................................17 Probleem 5: Het kapitaal van kinderen .................................................................................18 Probleem 6: Wat te doen met verschillen in de klas? ...........................................................19 Probleem 7: De leraar van het jaar in Feijenoord..................................................................20


INLEIDING De opleiding pedagogiek en onderwijswetenschappen aan de Erasmus Universiteit heeft een zogenaamd Rotterdams profiel. Daarmee bedoelen we dat we professionals willen opleiden die kennis hebben van Rotterdamse jongeren en hun thuissituatie en het Rotterdamse onderwijs. Meer algemeen gesteld, het betekent onder andere dat de pedagogen en onderwijswetenschappers die we opleiden kennis hebben van de multiculturele aspecten die relevant zijn als het gaat om onderwijs en opvoeding. Wat betekent het voor kinderen dat vrijwel alle leraren een andere thuiscultuur hebben? En omgekeerd is de vraag ook relevant: wat betekent het voor het onderwijs dat veel kinderen thuis een andere taal spreken en hun ouders soms andere opvattingen over onderwijs hebben dan ouders die zelf ook in Nederland naar school zijn gegaan? Maar ook: zien we verschillen in de manieren waarop ouders van diverse komaf hun kinderen opvoeden? In het blok Opvoeding en onderwijs in multicultureel perspectief komen dit soort vragen aan bod. Enerzijds worden de basistheorieën behandeld zoals acculturatie theorieën en de kapitaal theorie. Daarnaast komen enkele problemen aan bod die op opvoeding betrekking hebben en enkele problemen die over het onderwijs gaan. Aan het einde van het blok ken je de belangrijkste theorieën en fenomenen die je helpen om verschillen tussen groepen Rotterdamse jongeren te begrijpen en te verklaren.


DOELSTELLINGEN Aan het einde van het blok heeft de student kennis en begrip van de belangrijkste theoretische concepten in de drie levenssferen van kinderen (thuis, peers en school) die relevant zijn in een multiculturele en grootstedelijke context. Met behulp van deze concepten kunnen studenten etnisch/culturele verschillen in leren en ontwikkeling van kinderen beschrijven en verklaren. Meer specifiek: De student kan een beschrijving geven van de verschillende acculturatie theorieën. De student kan een beschrijving geven van de kapitaal theorie van Bourdieu. De student kan de concepten stereotypen, vooroordelen en discriminatie en de betekenis van de “stereotype threat” beschrijven. Ook kan de student de contacthypothese beschrijven. De student kan een beschrijving geven van denken over verschillen in relatie tot maatschappelijke ontwikkelingen. De student kan verschillende visies op opvoeding in verschillende culturen beschrijven en verschillende opvoedingsstijlen in verschillende culturen die in Nederland aanwezig zijn. De student kan een beschrijving geven van multicultureel onderwijs en van intercultureel onderwijs. Daarnaast kan de student enkele toepassingen van verschillende opvattingen over multi- en intercultureel onderwijs beschrijven. De student kan beschrijven wat docentverwachtingen zijn en docentgedrag is in divers samengestelde klassen en hoe dat verschilt van docentgedrag in homogeen samengestelde klassen.


ACTIVITEITEN

Het blok begint op woensdag 30 mei met een practicum en eindigt op donderdag 28 juni.

» ONDERWIJSGROEPSBIJEENKOMSTEN Het blok ‘Opvoeding en onderwijs in multicultureel perspectief’ duurt in totaal 5 weken. In week 23 vindt één onderwijsgroep plaats; in week 24 tot en met week 26 telkens twee. In week 27 is de laatste onderwijsgroep. Elke bijeenkomst duurt 3 uur.

» HOORCOLLEGES Het onderwijs in dit blok wordt ondersteund door in totaal vijf colleges. In de colleges worden enerzijds specifieke onderwerpen verdiept en worden anderzijds aanvullende onderwerpen gepresenteerd. Daarnaast zal gepoogd worden de literatuur te integreren en in perspectief te plaatsen. De colleges veronderstellen een actieve houding van de studenten, er wordt van je verwacht dat je actief luistert en vragen stelt! Een college duurt een uur en drie kwartier (met pauze). Zie voor tijdstippen en onderwerpen het rooster. De tijdens de colleges behandelde stof is onderdeel van de toets.

» PRACTICUM: KRITISCH LEZEN VAN WETENSCHAPPELIJKE ARTIKELEN Het practicum "Kritisch lezen van wetenschappelijke artikelen" wordt parallel aan de meer theoretische studieactiviteiten gegeven. Het bestaat uit een bijeenkomst in de computerzaal en drie bijeenkomsten in kleine groepen. Tijdens deze bijeenkomsten leer je onderscheid te maken tussen verschillende typen artikelen, je leert zoeken naar wetenschappelijke artikelen, wat de onderdelen in een wetenschappelijk artikel zijn en je leert wetenschappelijke artikelen kritisch te lezen. Ter afronding van het practicum moeten alle opdrachten voor elke bijeenkomst ingeleverd worden en je moet een presentatie geven waarin je een artikel kritisch beschouwt. Informatie daarover vind je in de practicumhandleiding. Raadpleeg Eduweb voor meer informatie over de inhoud en organisatie van het practicum.

» COMMUNICATIE Op

EduWeb

staat

de

actuele

informatie

over

het

blok

en

het

practicum.

Inhoudelijke vragen (bijvoorbeeld over de literatuur of colleges) kun je het beste stellen op het forum van blok 1.8. Dit forum is te bereiken door in te loggen op blok 1.8 en te kiezen voor de optie ‘Forum’. De blokcoördinator zal deze vragen zo snel mogelijk proberen te beantwoorden Administratieve vragen (bijvoorbeeld over het rooster of cijfers) kun je het beste stellen aan het Onderwijsbureau. Dit forum is als volgt te bereiken: klik op de knop Onderwijsbureau, kies voor ‘Vragen’ en kies ‘Jaar 1’. Door goed in te schatten aan wie je een vraag stelt kunnen wij je snel helpen.


STUDIEBELASTING Voor dit blok is uitgegaan van een studiebelasting van 40 uur per week. Gemiddeld genomen ben je ongeveer 10 uur per week op de universiteit voor colleges, practica en onderwijsgroepen. Dit betekent dat je ongeveer 75% van je tijd (circa 30 uur per week) bezig bent met zelfstudie. Zelfstudie vormt dus verreweg het grootste onderdeel van je wekelijkse activiteiten. Je zult merken dat er veel van je tijd gaat zitten in het zelfstandig lezen of werken in het studielandschap (de speciaal voor Pedagogische Wetenschappen ingerichte ruimte in de bibliotheek), het computerlandschap, of thuis.

» LITERATUURSTUDIE Net als in het vorige blok gelden richtlijnen met betrekking tot de zelfstudie: • Studenten moeten per probleem minstens 50 pagina’s tekst verwerken (soms meer) of minstens 10 uur. Dat betekent per week dus 100 pagina’s of minstens 20 uur. •

Naast het raadplegen van algemene basisboeken zijn de artikelen en bronnen op EduWeb noodzakelijk. • De literatuur op EduWeb betreft vaak artikelen uit wetenschappelijke tijdschriften en is niet eenvoudig van aard. Besteed daarom ruimschoots de tijd aan deze artikelen en realiseer je dat je de artikelen meer dan eens zult moeten lezen om ze te kunnen begrijpen. Houd hier rekening mee bij je studieplanning. Het begrijpen van artikelen is noodzakelijk om de bloktoets te kunnen halen.

TOETSING Binnen elk blok bestaan er vier examenonderdelen: de bloktoets, de beoordeling van professioneel gedrag, de aanwezigheidsverplichting en een practicum. In 1.8 zijn dit: •

•

• •

De bloktoets, die zal worden afgenomen op donderdag 28 juni van 09.30-12.30. De toets geeft je informatie over in hoeverre je de kennis die in een blok aan de orde is geweest, beheerst. De resultaten van de toets zijn op uiterlijk 12 juli te vinden in Osiris. Professioneel gedrag in de onderwijsgroep. Zoals je in de studiegids kunt lezen word je door je tutor beoordeeld op het onderdeel professioneel gedrag in de onderwijsgroep. In Bijlage 2 van EduWeb staat een voorbeeld van het formulier dat de tutor daarvoor gebruikt. Het gemiddelde oordeel per blok wordt gemiddeld over zes blokken. Aanwezigheid, voorwaarde voor het toekennen van het cijfer voor de bloktoets (toelichting onder paragraaf Verplichte aanwezigheid) Het practicum ‘lezen van wetenschappelijke artikelen’ sluit je af met enkele opdrachten en een presentatie. Ook voor het practicum geldt een aanwezigheidsplicht. Ben je niet bij deze bijeenkomsten aanwezig geweest dan kun je, onder de voorwaarde dat je niet meer dan één bijeenkomst gemist hebt en dat je naar oordeel van de practicumcoördinator om verschoonbare reden(en) afwezig bent geweest, alsnog aan je aanwezigheidsverplichting voldoen door een vervangende opdracht te maken.


ROOSTER & AANWEZIGHEID » ROOSTER 2011-2012 Woe 30-05

09.30-12.30 14.00-17.00

Practicum Practicum

Bijeenkomst 1 Wat is een artikel? (PC-landschap)

Do 31-05

09.30-12.30

Onderwijsgroepen

Probleem 1 (vb)

13.00-14.45

College (M1-17)

Prof.dr. Sabine Severiens

15.00-18.00!!

Onderwijsgroepen

09.30-12.30

Onderwijsgroepen

Probleem 2 (vb), probleem 1 (nb)

13.00-14.45

College (M1-19)

Dr Ellen Rose Kambel

15.00-18.00

Onderwijsgroepen

Woe 06-06

09.30-12.30 13.00-16.00

Practicum Practicum

Bijeenkomst 2 De onderdelen in een artikel (Mzaaltjes)

Do 07-06

09.30-12.30 14.00-17.00

Onderwijsgroepen Onderwijsgroepen


09.30-12.30

Onderwijsgroepen


13.00-14.45

College (LB-077)

Dr Anita Nanhoe

15.00-18.00

Onderwijsgroepen

Woe 13-06

09.30-12.30 13.00-16.00

Practicum Practicum

Bijeenkomst 3: Lees een artikel kritisch (Mzaaltjes)

Do 14-06

09.30-12.30 14.00-17.00



Ma 18-06

09.30-12.30 12.30-13.001

Onderwijsgroepen Contactpersonenoverleg


13.00-14.45

College (LB-077)

Prof.dr. Ton Notten

15.00-18.00 18.00-18.301

Onderwijsgroepen Contactpersonenoverleg

Woe 20-06

09.30-12.30 13.00-16.00

Practicum Practicum

Bijeenkomst 4: Lees een artikel kritisch en presenteer! (M- zaaltjes)

Do 21-06

09.30-12.30 14.00-17.00



Ma 25-06

09.30-12.30

Onderwijsgroepen

Probleem 7 (nb)

13.00-14.45

Responsiecollege (LB-077)

Prof.dr. Sabine Severiens

15.00-18.00

Onderwijsgroepen

9.30-12.30

Bloktoets (gebouw M)

Ma 04-06

Ma 11-06

Do 28-06

Noot. 1 Er is contactpersoonoverleg tijdens week 4 van het blok. Probeer alle vragen uit de onderwijsgroep zoveel mogelijk te bundelen en zo aan de orde te stellen tijdens het overleg. Vragen over het blok kunnen tevens op het forum gesteld worden (EduWeb). Vragen van persoonlijke/gevoelige aard kunnen best rechtstreeks aan de studieadviseur gesteld worden. (vb) = voorbespreking; (nb) = nabespreking.


VERPLICHTE AANWEZIGHEID Een student dient bij alle onderwijsgroepen aanwezig te zijn (m.a.w. er is een 100% aanwezigheidsverplichting). Aanwezigheid wordt door de tutor bijgehouden. Als een student niet (op tijd) aanwezig kan zijn bij een onderwijsbijeenkomst dient hij binnen een week een aanvraagformulier ‘inhaalopdracht’ (te downloaden via EduWeb) in te vullen en in te leveren bij zijn/haar tutor. Op dit aanvraagformulier geeft de student de reden(en) voor afwezigheid aan. De aangegeven reden voor afwezigheid wordt op verschoonbaarheid beoordeeld door de tutor. Situaties die aanleiding geven tot verschoonbaarheid van afwezigheid bij een onderwijsbijeenkomst zijn: ziekte, een bijzonder familiefeest, of het overlijden van een familielid. Als de student om verschoonbare redenen niet heeft kunnen voldoen aan de aanwezigheidsverplichting, dan ontvangt de student een inhaalopdracht. De inhaalopdracht dient uiterlijk twee weken na de gemiste bijeenkomst als hard copy ingeleverd te worden. Als een inhaalopdracht als voldoende is beoordeeld, volgt alsnog de aftekening van de aanwezigheidsverplichting. In dit blok kunnen maximaal twee onderwijsgroepsbijeenkomsten om verschoonbare redenen gemist worden. Dit betekent dat de student slechts tweemaal in aanmerking kan komen voor een vervangende opdracht. Indien er voor de student geen verschoonbare redenen bestaan om niet te hebben voldaan aan de aanwezigheidsverplichting, dan neemt zij of hij contact op met de Examencommissie (zie SIN bericht). (Meer informatie over het missen van (of te laat komen bij) een onderwijsgroep staat in het OER.)


STUDIEBRONNEN In dit blok worden drie basisboeken gebruikt, maar de nadruk ligt op artikelen. Op Eduweb vind je per probleem een lijst met artikelen die van belang zijn om te bestuderen. De basisboeken zijn de volgende, je kunt ze vinden in het studielandschap:

Berry, J.W., Poortinga, Y.H., Breugelmans, S.M., Chasiotus, A. & Sam, D.L. (2011). Crosscultural psychology. Research and applications (3rd Ed.). Cambridge: University Press. Eldering, L. (2006). Cultuur en opvoeding. Rotterdam: Lemniscaat. Rogoff, B. (2003). The cultural nature of human development. New York: Oxford University Press.


OVERZICHT VAN DE PROBLEMEN IN DIT BLOK Probleem 1. Een 10 voor integratie! Probleem 2. 'A Threat in the Air' Probleem 3. Van onschatbare waarde? Probleem 4. Opvoeden in de polder Probleem 5. Bourdieu in de praktijk Probleem 6. Wat te doen met verschillen in de klas? Probleem 7. De leraar van het jaar in Feijenoord

In de onderstaande figuur zie je hoe de problemen gekoppeld zijn aan de drie belangrijkste levenssferen van kinderen.

Probleem 5

Probleem 3 Probleem 2

peers

ouders

Probleem 4

school

Probleem 6

Probleem 1 Probleem 7


Probleem 1: Een 10 voor integratie! Op de jaarlijkse Acculturatie conferentie waar wetenschappers elkaar ontmoeten, besluit professor Berry zijn presentatie met de volgende woorden en een plaatje: “Er zijn vier soorten acculturatie, en een is er de beste! Deze groep heeft het minste last van acculturatie stress. De vrouw in onderstaande afbeelding met haar hoofddoek van de Friese vlag krijgt van mij een 10 voor integratie!”

Na afloop van de presentatie mag de zaal vragen stellen. Andriessen: “Zo eenvoudig is het niet: ik heb onderzoek gedaan en het is van groot belang of het gaat om de thuissituatie of de schoolsituatie. Draagt deze mevrouw bijvoorbeeld deze hoofddoek alleen op school of doet ze dat thuis ook?” Phalet: “En dan nog iets: deze mevrouw krijgt dan misschien wel een 10 voor integratie, maar haalt ze ook goede cijfers op school? En ze lacht dan wel, maar voelt ze zich ook wel gelukkig: hoe zit het met haar welbevinden? Heeft u daar wel eens over nagedacht?” Ogbu: “Ik denk ook dat het niet zo eenvoudig is professor Berry: laten we eerst eens bekijken over welk type migrant we het eigenlijk hebben. Zijn er voor hen verschillen in acculturatie? “ Gordon: “En is het ook niet zo dat acculturatie veel meer een proces is dat jaren kan duren?”

Berry is ontstemd over deze vragen. Hij zegt: “Het lijkt wel alsof jullie alleen naar mijn laatste opmerking hebben geluisterd. Daarvoor heb ik toch laten zien hoe complex het allemaal is, wat er allemaal bij acculturatie komt kijken!?”


PROBLEEM 2: A THREAT IN THE AIR Vignet 1. Oordeel jij? Allport formuleerde reeds in 1954 de contacthypothese: contact met leden van andere groepen vermindert vooroordelen over die groep, mits er aan een aantal voorwaarden wordt voldaan. Bakker et al. (2007): “Uit ons onderzoek is echter gebleken dat de etnische samenstelling van een klas niet of nauwelijks effect heeft op de attituden van de leerlingen jegens kinderen met een andere etnische achtergrond.” Contact tussen verschillende sociale en culturele groepen leidt dus niet altijd tot positievere attituden ten opzichte van de andere groep. De vraag zou dus niet moeten zijn óf contact tussen groepen een positief effect heeft, maar meer hóe contact tot positievere effecten zou kunnen leiden. Allport (1954): “Ik heb wel een idee over mogelijke voorwaarden!” Pettigrew & Tropp (2006): “Laten we bekijken of er vanuit onderzoek steun wordt gevonden voor die ‘mogelijke voorwaarden’!”

Stereotype Vooroordeel

Categorisatie Disciminatie


Vignet 2. Stereotype Threat

Claude Steele (1946- )


PROBLEEM 3: VAN ONSCHATBARE WAARDE?

Plaats de families op de juiste plek op de lijnen.

2

4

1

3

Collectivistisch

Individualistisch

Gemeenschap

Extended

Kerngezin

Economische waarde

Psychologische waarde

Participatie

Segregatie

Achieved position

Parental caregiving

Ascribed position

Sibling caregivin

Peer caregiving

En wat is eigenlijk het beste?


PROBLEEM 4: OPVOEDEN IN DE POLDER

Turkse normen en waarden?

Lekker los, die Nederlanders!

Nederlandse opvoeding? Krijg ik hulp op school?

Hoe zit dat eigenlijk bij Marokkaanse families? En bij Surinaamse?

De familie Ciftcioglu in 1995 op bezoek in Volendam. Vanaf links vader Mahmut, moeder Gülten met Burak op schoot, Sercan (met pijp) en Mehmet. Gülten was in 1977 het eerste Turkse meisje dat in Deventer haar atheneumdiploma haalde (De Volkskrant, 14 april 2012).


PROBLEEM 5: HET KAPITAAL VAN KINDEREN Citaat uit een interview met een hoogopgeleide vrouw van Marokkaanse komaf: “Ik had een havo/vwo Cito-score en ik kreeg een mavo (is nu vmbo) advies, wat nogal een discrepantie was. En ook niet om een hele leuke reden. Want ik heb het ook nog wel aan mijn vader verteld, dat de leraar wil dat ik naar het mavo gaat. Mijn vader had niet echt een goed beeld van hoe de schoolstructuur was. En hij zei altijd: “als de docent het zegt dan is het gewoon zo.” (…) Dus toen heb ik zelf een gesprek aangevraagd met mijn docent om toch een ander advies te krijgen. En toen zei hij tegen mij: “Ja, als Marokkaans meisje wordt je toch op je 16e uitgehuwelijkt of waarschijnlijk op je 18e, dus dan is het goed als je tegen die tijd een diploma hebt. En met vwo ben je pas 18 als je klaar bent”. Uit: Nanhoe, A. (2012). Mijn ouders migreerden om erop vooruit te gaan. Antwerpen: Garant. (p.218)

Sociaal kapitaal

Financieel kapitaal

Menselijk kapitaal

Fysiek kapitaal

Cultureel kapitaal

Welbevinden en schoolprestaties

Pierre Bourdieu

James. S. Coleman


PROBLEEM 6: WAT TE DOEN MET VERSCHILLEN IN DE KLAS? Een schooldirecteur heeft in een paar jaar tijd het percentage kinderen met een migrantenachtergrond in haar school en in de wijk zien toenemen. Ze vindt dat de school eens zou moeten nadenken wat dit betekent voor de inrichting van het onderwijs. Ze leest het een en ander over multicultural education en intercultureel onderwijs. En organiseert vervolgens een bijeenkomst voor de docenten waarin ze de volgende stelling uit het artikel van Leeman over intercultureel onderwijs (2008) voorlegt: “Preparing young people to live in an ethnically mixed society must be an aim of all schools.”. De docenten zijn het unaniem eens met de stelling en praten enthousiast door hoe dat er in de praktijk uit zou moeten zien.

Ondanks dat iedereen het eens is met de stelling, is er weinig overeenstemming over wat dit voor de onderwijspraktijk betekent. Zijn de docenten het dan toch oneens op een ander vlak?

.


PROBLEEM 7: DE LERAAR VAN HET JAAR IN FEIJENOORD

Wat doet de leraar van het jaar in Feijenoord? Rob is een Rotterdamse docent die recent is uitgeroepen tot leraar van het jaar. Hij is door zijn collega’s voorgedragen omdat hij zo goed kan omgaan met de divers samengestelde klassen op de school in Feijenoord. In de klassen zitten onder andere veel Surinaamse kinderen die in Rotterdam zijn geboren en getogen. In de klas van Rob gelden duidelijke regels. Hij heeft goed contact heeft met alle leerlingen. Hij heeft hoge verwachtingen van alle leerlingen en laat dat ook voortdurend merken. Hij maakt vooral gebruik van didactische werkvormen waarin leerlingen in subgroepjes moeten samenwerken. De leerlingen van Rob zijn erg enthousiast over zijn manier van lesgeven. Ook valt het op dat de resultaten van leerlingen die geen goede cijfers haalden met sprongen vooruit gaan sinds ze bij Rob in de klas zitten. Alisha (leerling uit de klas van Rob): “Meester Rob heeft er voor gezorgd dat ik weer zin heb in school. Ik kan heel goed rappen en hiphopdansen, maar ja, dat zijn dingen die voor leraren vaak niet belangrijk zijn. Van de meester mochten Wesley, die ook helemaal gek van hiphop is, en ik af en toe aan het einde van de les even onze rap- en hiphopkunsten laten zien. Iedereen klappen en joelen, echt gaaf! Nu heb ik meer zin in de lessen en lukt het ook om beter op te letten. En ik haal ook nog betere cijfers dan eerst!”.

Model voor Interpersoonlijk Leraarsgedrag Brok, P. den, Tartwijk, J. van, Wubbels, T. Veldman, T. (2010).


Het gedrag dat Rob vertoont kan het beste als volgt worden weergegeven:

Bestaat er ook een ideaalplaatje voor dit model voor interpersoonlijk leraarsgedrag? Hoe meet je het interpersoonlijke leraarsgedrag gedrag eigenlijk? Zullen er verschillende plaatjes zijn voor leerkrachten in divers samengestelde klassen en in zogenaamde ‘witte’ klassen?


Blok 1.8 Opvoeding en onderwijs in multicultureel perspectief

Recommend Documents