Biomedische wetenschappen BSc Vrije Universiteit Amsterdam - Fac. der Aard- en Levenswetenschappen - B Biomedische Wetenschappen - 20122013
Vrije Universiteit Amsterdam - Fac. der Aard- en Levenswetenschappen - B Biomedische Wetenschappen - 2012-2013
I
De opleiding Biomedische Wetenschappen richt zich op de biologie van de gezonde en de zieke mens, op het doen van wetenschappelijk onderzoek naar het ontstaan en verloop van ziektes en naar de mogelijkheden tot ingrijpen daarin. De opleiding wordt gekenmerkt door het aanbieden van kennis op alle in de biomedische wetenschappen te onderscheiden organisatieniveaus: van het moleculaire niveau tot en met het niveau van humane populaties en de samenleving. Met de opleiding wordt beoogd zodanige kennis, vaardigheid en inzicht bij te brengen op het gebied van de biomedische wetenschappen dat de afgestudeerde bachelor is toegerust voor een algemene, brede of specialistische masteropleiding in de biomedische wetenschappen of een aanverwante discipline, of kan uitstromen naar de arbeidsmarkt. Om de doelstellingen te bereiken is naast een brede biomedische basisopleiding aandacht voor algemene en academische vorming noodzakelijk. Belangrijke aspecten hierbij zijn het leren samenwerken en communiceren met collega's van diverse disciplines en vakgebieden. Eveneens is het essentieel dat de afgestudeerde zich bekwaamd heeft in het verantwoord kiezen in wetenschappelijke problematieken. Daarnaast is het noodzakelijk dat de student gedurende enige tijd actief deelneemt aan het biomedisch onderzoek. Bovenstaande doelen zijn uitgewerkt in de onderstaande eindtermen, ingedeeld volgens de Dublin-descriptoren. Het jaarschema 2012 - 2013 is te vinden op de FALW-website. Meer opleidingsinformatie is te vinden op de FALW-website. Een complete beschrijving van deze opleiding is te vinden in de Onderwijs- en Examenregeling op de FALW-website.
Vrije Universiteit Amsterdam - Fac. der Aard- en Levenswetenschappen - B Biomedische Wetenschappen - 2012-2013
II
Inhoudsopgave
Honours Programme BMW Facultaire deel Honours programma
1 1
Stervariant cursussen Health & Life Sc.
1
Fac.Honourscursussen Levenswetenschappen
1
Faculteitsoverstijgend deel HP Interdepartmental Honours Courses
2 2
Vervallen vakken BSc Biomedische wetens.
2
BSc BMW jaar 1
2
BSc BMW jaar 2
3
BSc BMW jaar 2, keuzevakken
3
BSc BMW jaar 2, verplichte vakken
3
BSc BMW jaar 3 FALW minoren voor BMW-studenten
4 4
Minor Five Big Issues in Health
4
Minor Biomedical and Health Intervent.
5
Minor Biomedical Topics in Health Care
5
Minor Brain and Mind
5
Minor Communicatie over Gezondheid
6
Minor Evolutionary Biology and Ecology
8
Minor Topics in Biomedical Sciences
9
BSc BMW jaar 3, verplichte vakken
9
Vak: Allergy and Autoimmunity (Periode 1)
10
Vak: Analyse van gezondheidsjournalistieke uitingen (Periode 2)
11
Vak: Bachelorstage BMW (Ac. Jaar (september), Semester 2)
12
Vak: Bedreiging en afweer (Periode 5)
13
Vak: Biochemistry of Health and Disease (Periode 2)
16
Vak: Biomedische wetenschappen en maatschappij (Periode 3)
17
Vak: Blusinstructie voor studenten Biomedische Wetenschappen (Ac. Jaar (september))
19
Vak: Brein en medicijn (Periode 2)
19
Vak: Cognitive Neuroscience (Periode 1)
21
Vak: Drugs and Addiction (Periode 3)
22
Vak: Environmental Toxicology (Periode 1)
23
Vak: Epidemiologie (Periode 5)
24
Vak: Evolutionary Genetics (Periode 2)
26
Vak: Experimental Immunology (Periode 1)
27
Vak: Five O’Clock Neurosciences (Honours) (Ac. Jaar (september))
28
Vak: Food for Thought (Periode 2)
30
Vak: Genen en diversiteit (Periode 1)
31
Vak: Genetics and Public Health (Periode 2)
32
Vak: Geschiedenis van de levenswetenschappen (Periode 4)
34
Vak: Gezondheid, media en publiek (Periode 1)
35
Vak: Gezondheidsrecht en ethiek (Periode 2)
36
Vak: Health @ Work (Periode 1)
37
Vrije Universiteit Amsterdam - Fac. der Aard- en Levenswetenschappen - B Biomedische Wetenschappen - 2012-2013
III
Vak: Honours course: Communication and Innovation in Health and Life Sciences (Ac. Jaar (september))
38
Vak: Honours course: Evolutionary Origin of Life and its Driving Forces (Ac. Jaar (september))
39
Vak: Human Evolution (Periode 2)
40
Vak: Humane Neurofysiologie (Periode 6)
42
Vak: Humane ontwikkeling en evolutie (Periode 4)
43
Vak: Infectieziekten (Periode 6)
46
Vak: Internationale volksgezondheid (Periode 5, Periode 6)
48
Vak: Management van innovaties (Periode 6)
49
Vak: Marketingtechnieken en Social Marketing (Periode 3)
50
Vak: Massacommunicatie en publieke opinie (Periode 1)
52
Vak: Mechanisms of Brain Diseases (Periode 2)
53
Vak: Mechanisms of Brain Diseases* (Ac. Jaar (september))
54
Vak: Mens als systeem (Periode 1)
54
Vak: Mind and Machine (Periode 3)
56
Vak: Moleculaire ontwikkelingsbiologie (Periode 6)
57
Vak: Moleculaire ontwikkelingsbiologie * (Ac. Jaar (september))
59
Vak: Moving Matters in Health (Periode 2)
59
Vak: Nature versus Nurture (Periode 1)
60
Vak: Neurological and Psychiatric Disorders (Periode 1)
61
Vak: Oncologie (Periode 5)
62
Vak: Oncologie * (Periode 5)
64
Vak: Oncology and Public Health (Periode 3)
65
Vak: Onderzoek in de biomedische wetenschappen I (Periode 3)
66
Vak: Onderzoek in de biomedische wetenschappen II (Periode 6)
67
Vak: Onderzoek in de biomedische wetenschappen III (Periode 5)
68
Vak: Oriëntatie op studie, loopbaan en maatschappij (Ac. Jaar (september))
69
Vak: Pathofysiologie van hart en circulatie (Periode 5)
71
Vak: Preklinische neurowetenschappen stervariant (Periode 1)
72
Vak: Sexual Health: Threats and Opportunities (Periode 1)
72
Vak: Stervariant gezondheidseconomie (Periode 6)
74
Vak: Systems Ecology (Periode 1)
74
Vak: The Developing Brain (Periode 2)
76
Vak: Toxicology and Neurodevelopment (Periode 2)
77
Vak: Uitbreiding bachelorthesis (Semester 2)
78
Vak: Van molecuul tot mens (praktijk) (Periode 2)
78
Vak: Van molecuul tot mens (theorie) (Periode 2)
79
Vak: Wetenschapscommunicatie voor Bèta-onderzoekers (Periode 5)
81
Vak: Wijsbegeerte in de biomedische wetenschappen (Periode 4)
82
Vak: Wijsbegeerte in de biomedische wetenschappen II (Ac. Jaar (september), Periode 4)
83
Vak: Ziekteleer: van ontsteking tot kanker (Periode 4)
84
Vrije Universiteit Amsterdam - Fac. der Aard- en Levenswetenschappen - B Biomedische Wetenschappen - 2012-2013
IV
Honours Programme BMW Opleidingsdelen: - Facultaire deel Honours programma - Faculteitsoverstijgend deel HP
Facultaire deel Honours programma Opleidingsdelen: - Stervariant cursussen Health & Life Sc. - Fac.Honourscursussen Levenswetenschappen Vakken:
Naam
Periode
Credits
Code
Uitbreiding bachelorthesis
Semester 2
6.0
A_HP-I-3
Stervariant cursussen Health & Life Sc. Vakken:
Naam
Periode
Credits
Code
Mechanisms of Brain Diseases*
Ac. Jaar (september)
3.0
A_HP1058
Moleculaire ontwikkelingsbiologie *
Ac. Jaar (september)
3.0
A_HP470038
Oncologie *
Periode 5
3.0
A_HP470050
Preklinische neurowetenschappen stervariant
Periode 1
3.0
A_HP487016
Stervariant gezondheidseconomie
Periode 6
3.0
A_HP470091
Fac.Honourscursussen Levenswetenschappen Vakken:
Naam
Periode
Five O’Clock Neurosciences Ac. Jaar (september) (Honours)
Credits
Code
6.0
A_HP003
Vrije Universiteit Amsterdam - Fac. der Aard- en Levenswetenschappen - B Biomedische Wetenschappen - 2012-2013
29-9-2015 - Pagina 1 van 85
Honours course: Ac. Jaar (september) Communication and Innovation in Health and Life Sciences
6.0
A_HP002
Honours course: Evolutionary Origin of Life and its Driving Forces
6.0
A_HP001
Ac. Jaar (september)
Faculteitsoverstijgend deel HP Opleidingsdelen: - Interdepartmental Honours Courses
Interdepartmental Honours Courses
Vervallen vakken BSc Biomedische wetens.
BSc BMW jaar 1 Met ingang van het academisch jaar 2010-2011 is het programma voor Biomedische wetenschappen herzien. Het eerste jaar van het nieuwe curriculum is gestart in september 2010, het tweede en derde jaar is per september 2011 ingevoerd. In het eerste jaar zijn alle vakken verplicht, er zijn geen keuzevakken. Het programma in het eerste jaar vormt een basis; het geeft een eerste overzicht van de Biomedische wetenschappen en is bedoeld als een verbreding van de kennis op diverse terreinen. Er is voor gekozen om de cursussen van 8 weken thematisch op te zetten en verschillende vakken met elkaar te integreren, zodat binnen een cursus alle organisatieniveaus aan de orde kunnen komen. De verschillende concepten van een cursus worden binnen de context van de gezonde en zieke mens aangeboden. De meeste cursussen behandelen per week een centraal thema. De thematische cursussen zijn in jaar 1: Genen en diversiteit, Van mens tot molecuul, Humane ontwikkeling en Evolutie en Bedreiging en afweer. De algemene en academische vaardigheden worden aangeleerd en geoefend in de thematische cursussen en verder verdiept in de cursussen van vier weken: Onderzoek in de biomedische wetenschappen I en II. Vakken:
Naam
Periode
Credits
Code
Bedreiging en afweer
Periode 5
12.0
AB_470219
Blusinstructie voor studenten Biomedische Wetenschappen
Ac. Jaar (september)
0.0
AB_BMW_BRAND
Genen en diversiteit
Periode 1
12.0
AB_470216
Humane ontwikkeling en evolutie
Periode 4
12.0
AB_470218
Vrije Universiteit Amsterdam - Fac. der Aard- en Levenswetenschappen - B Biomedische Wetenschappen - 2012-2013
29-9-2015 - Pagina 2 van 85
Onderzoek in de biomedische wetenschappen I
Periode 3
6.0
AB_470214
Onderzoek in de biomedische wetenschappen II
Periode 6
6.0
AB_470215
Van molecuul tot mens (praktijk)
Periode 2
6.0
AB_1006
Van molecuul tot mens (theorie)
Periode 2
6.0
AB_1005
BSc BMW jaar 2 Het tweede jaar van de bacheloropleiding is een verdere oriëntatie binnen de biomedische wetenschappen. Daarnaast wordt een verdieping van kennis, inzicht en vaardigheden op deelgebieden van de biomedische wetenschappen tot stand gebracht. Dit vormt de basis voor de differentiatie in het derde jaar. In het tweede jaar zijn alle vakken tot en met week 17 (2012) verplicht. Daarna, in de blokken van week 1922 en 23-27, kunnen studenten twee maal kiezen uit meerdere keuzecursussen. Opleidingsdelen: - BSc BMW jaar 2, keuzevakken - BSc BMW jaar 2, verplichte vakken
BSc BMW jaar 2, keuzevakken Vakken:
Naam
Periode
Credits
Code
Epidemiologie
Periode 5
6.0
AB_470180
Humane Neurofysiologie
Periode 6
6.0
AB_487024
Infectieziekten
Periode 6
6.0
AB_471024
Internationale volksgezondheid
Periode 5, Periode 6
6.0
AB_470088
Management van innovaties Periode 6
6.0
AB_470195
Moleculaire ontwikkelingsbiologie
Periode 6
6.0
AB_470038
Oncologie
Periode 5
6.0
AB_470050
Pathofysiologie van hart en circulatie
Periode 5
6.0
AB_1015
Wetenschapscommunicatie Periode 5 voor Bèta-onderzoekers
6.0
AB_470185
BSc BMW jaar 2, verplichte vakken
Vrije Universiteit Amsterdam - Fac. der Aard- en Levenswetenschappen - B Biomedische Wetenschappen - 2012-2013
29-9-2015 - Pagina 3 van 85
Vakken:
Naam
Periode
Credits
Code
Biomedische wetenschappen en maatschappij
Periode 3
6.0
AB_1011
Brein en medicijn
Periode 2
12.0
AB_1010
Mens als systeem
Periode 1
12.0
AB_1009
Onderzoek in de biomedische wetenschappen III
Periode 5
6.0
AB_1014
Wijsbegeerte in de biomedische wetenschappen
Periode 4
3.0
AB_1013
Ziekteleer: van ontsteking tot kanker
Periode 4
9.0
AB_1012
BSc BMW jaar 3 Het derde jaar vormt samen met het tweede jaar de tweede fase van de bacheloropleiding. In deze tweede fase is er ruimte profilering en voor een verdieping van kennis, inzicht en vaardigheden op deelgebieden. In het derde jaar kiezen studenten voor een groot deel hun eigen programma. Het eerste semester is ingeruimd voor de minor: een samenhangend geheel van 5 vakken (= 30 ec). Daarna is er nog een verplichte cursus onderzoek Methodologie en statistiek II, gevolgd door de bachelor stage. Studenten kunnen aan het eind van het derde jaar een verantwoorde keuze maken uit verschillende differentiaties in de vervolg masteropleiding. Opleidingsdelen: Opleidingsdelen: - FALW minoren voor BMW-studenten - BSc BMW jaar 3, verplichte vakken
FALW minoren voor BMW-studenten Opleidingsdelen: -
Minor Five Big Issues in Health Minor Biomedical and Health Intervent. Minor Biomedical Topics in Health Care Minor Brain and Mind Minor Communicatie over Gezondheid Minor Evolutionary Biology and Ecology Minor Topics in Biomedical Sciences
Minor Five Big Issues in Health Vakken:
Vrije Universiteit Amsterdam - Fac. der Aard- en Levenswetenschappen - B Biomedische Wetenschappen - 2012-2013
29-9-2015 - Pagina 4 van 85
Naam
Periode
Credits
Code
Drugs and Addiction
Periode 3
6.0
AB_1032
Food for Thought
Periode 2
6.0
AB_1036
Health @ Work
Periode 1
6.0
AB_1033
Moving Matters in Health
Periode 2
6.0
AB_1035
Sexual Health: Threats and Periode 1 Opportunities
6.0
AB_1034
Minor Biomedical and Health Intervent. Courses:
Minor Biomedical Topics in Health Care Vakken:
Naam
Periode
Credits
Code
Allergy and Autoimmunity
Periode 1
6.0
AB_1024
Genetics and Public Health
Periode 2
6.0
AB_1025
Neurological and Psychiatric Periode 1 Disorders
6.0
AB_1023
Oncology and Public Health Periode 3
6.0
AB_1027
Toxicology and Neurodevelopment
6.0
AB_1026
Periode 2
Minor Brain and Mind The minor Brain and Mind is offered by the Faculty of Earth and Life Sciences in collaboration with other leading centres both in the Netherlands and abroad, including the FC Donders Centre in Nijmegen, University of Amsterdam, The University of North Carolina Chapel Hill and the State University of New York. The student will gain insight into the latest knowledge of how the brain works and also how this knowledge can be used to understand cognitive processes, social interactions between individuals, antisocial behavior as well as different brain diseases, such as depression, addictions, attention, or eating disorders. The nature-nurture debate will be discussed as well as recent updates in human genome research. In addition, the minor provides an introduction into the fields of neuroeconomics (decision making) and gaming behavior as well as into recent scientific technological advances in brain-machine interfaces, deep brain stimulation, and robotics. Integration between disciplines The integration between disciplines, such as biology, psychology, sociology and genetics plays a central role in this minor. Students learn to think critically about how knowledge of the brain and the human genome can be applied to deal with societal issues. Target population: Third year BSc students alpha and gamma topics (sociology, psychology, economics, law etc.) and students from Life sciences (Biology, Biomedical sciences, Health & Life) with a broad interest. Vrije Universiteit Amsterdam - Fac. der Aard- en Levenswetenschappen - B Biomedische Wetenschappen - 2012-2013
29-9-2015 - Pagina 5 van 85
Students in the life sciences that plan to pursue a career in Neuroscience may also follow a more specialised minor in Cell- and Neuroscience. Vakken:
Naam
Periode
Credits
Code
Cognitive Neuroscience
Periode 1
6.0
AB_1056
Mechanisms of Brain Diseases
Periode 2
6.0
AB_1058
Mind and Machine
Periode 3
6.0
AB_1060
Nature versus Nurture
Periode 1
6.0
AB_1057
The Developing Brain
Periode 2
6.0
AB_1059
Minor Communicatie over Gezondheid Deze minor is ontwikkeld voor studenten Gezondheidswetenschappen en studenten met een andere gezondheidskundige of medische achtergrond die hun opleiding willen verbreden op het gebied van effectief communiceren over gezondheid, het daarbij gebruik maken van nieuwe media en marketingtechnieken en welke juridische kaders daarbij gelden. Daarnaast zal de minor worden aangeboden aan studenten Taal en Communicatie en Communicatiewetenschap die zich willen verdiepen in het thema gezondheid, zorg en ziekte. Leerdoelen: Deze minor heeft tot doel de studenten de basisprincipes en recente ontwikkelingen in communicatie op het gebied van de volksgezondheid en de publieke gezondheidszorg (Public Health) bij te brengen. Daarbij komen ook de juridische kaders aan bod. Welke juridische gevolgen heeft het gebruik van nieuwe media voor bijvoorbeeld patient, een zorgaanbieder of betrokken hulpverleners. Bovendien leren studenten vaardigheden en strategieën om zelf effectief te communiceren naar verschillende publieken en daarbij van multimedia gebruik te maken. Hierbij zal ook aandacht worden besteed aan interculturele communicatie. De minor richt zich daarbij op communicatie rondom gezondheid, ziekte en zorg in Nederland. De minor geeft een verbreding van de opleiding Gezondheidswetenschappen door studenten inzicht te geven in raakvlakken tussen onderzoek, praktijk en beleid en de rol die communicatie en media hierin spelen en ook in hoe hier effectief gebruik van kan worden gemaakt. Communicatievaardigheden opgedaan in het voortgezet onderwijs en in Bacheloronderwijs zullen worden verbreed (o.a. door vaardigheden te leren op het gebied van het effectief gebruik maken van multimedia en van marketing strategieën/social marketing, op het gebied van multidisciplinair denken en dit toe te passen in communicatiestrategieën). Daarnaast zullen deze communicatievaardigheden ook worden verdiept (probleemanalyse van deelaspecten van de theorie en praktijk van medische en gezondheidsinformatie in de publieke ruimte, analyse van gezondheidsjournalistieke uitingen op inhoud en communicatieve doelmatigheid) om vervolgens effectiever te kunnen communiceren. Naast communicatie wordt ook de focus gelegd op de betekenis van gezondheidsrecht voor communicatie in de gezondheidszorg Vrije Universiteit Amsterdam - Fac. der Aard- en Levenswetenschappen - B Biomedische Wetenschappen - 2012-2013
29-9-2015 - Pagina 6 van 85
(aan welke juridische eisen moet nieuwe media voldoen) en welke juridische gevolgen heeft het gebruik van nieuwe media voor alle betrokken partijen in de gezondheidszorg? Studenten vergaren kennis en inzicht door het volgen van (gast)colleges vanuit verschillende disciplines, het lezen van literatuur, het doen van praktische opdrachten die worden opgesteld in samenwerking met de praktijk, zodat deze aansluiten bij de actualiteit, en door peerreview van werkstukken. Eindtermen in relatie met de eindtermen van de Bsc-opleidingen De minor biedt de bachelorstudenten: • Inzicht in de wijze waarop wordt gecommuniceerd over gezondheid en ziekten naar verschillende doelgroepen en door verschillende partijen (overheid, politiek, pers en talloze organisaties of beroepsgroepen) en waarom. (Wat zijn bijv. sociaal economische en culturele implicaties, juridische dilemma’s?) • Inzicht in de gedragswetenschappelijke, sociaalwetenschappelijke, juridische en taalwetenschappelijke aspecten van communicatie en hoe deze op het gebied van gezondheid zorg en ziekte kunnen worden toegepast; • Competenties om multidisciplinair te denken, verbanden te leggen tussen verschillende informatie-inhouden en effectief te communiceren met onderzoekers, praktijkwerkers, beleidsmedewerkers en gezondheidsjournalisten en daarmee in staat om samenwerking te faciliteren. • Competenties om in juridische termen te denken. Welke rechtsregels zijn van toepassing op communicatie, hoe om te gaan met botsende regels (privacy versus goede zorg) en welke nieuwe regels zijn er nodig om zorgvuldig om te gaan met nieuwe media zoals een elektronisch patiëntendossier en e-health. • Competenties om ethische dilemma’s inzichtelijk te maken en te bespreken. • Competenties om gebruik te maken van multimedia-toepassingen en marketingstrategieën (m.n. social marketing) om (de kennis/boodschap gebaseerd op) resultaten uit onderzoek te verspreiden. • Competenties om verworven kennis en inzicht mondeling en schriftelijk op heldere wijze te presenteren en deze kennis en inzicht op het gebied van gezondheid/zorg /ziekte te verspreiden aansluitend bij en op het niveau van de doelgroep, waarbij ook aandacht zal worden gegeven aan interculturalisatie. Algemene inhoud We leven in een snel veranderende 'global' samenleving waar communicatie cruciaal is en nieuwe media als internet, elektronisch patiëntendossier (EPD) mobiele telefoon en twitter niet meer zijn weg te denken. Inzicht krijgen in en effectief gebruik maken van communicatieprocessen, communicatiestrategieën en communicatievaardigheden zijn voor academici centrale competenties geworden. Dit geldt ook zeker voor professionals op het gebied van gezondheidswetenschappen (en ook met een andere academische medische of gezondheidskundige achtergrond), voor wie het communiceren van kennis op het gebied van volksgezondheid, zorg en ziekte en resultaten van onderzoek op dit gebied naar specifieke doelgroepen zeer belangrijk is. Ook is het belangrijk dat deze professionals zich competenties eigen maken op het gebied van effectief communiceren met beleidsmakers en professionals die interventies en onderzoek zullen moeten uitvoeren en resultaten moeten implementeren. Vrije Universiteit Amsterdam - Fac. der Aard- en Levenswetenschappen - B Biomedische Wetenschappen - 2012-2013
29-9-2015 - Pagina 7 van 85
Effectief communiceren is ook belangrijk om publiek-private samenwerking te stimuleren en/of politiek draagvlak te krijgen bijv als onderdeel van een integrale aanpak van o.a. leefstijlproblemen waarop in Nederland steeds meer wordt ingezet. Bij deze integrale aanpak wordt ook sociale marketing (de toepassing van commerciële marketingconcepten en technieken om positieve maatschappelijke of sociale veranderingen te bewerkstelligen) als één van de belangrijke pijlers gezien. Ook hierin speelt effectieve communicatie een essentiële rol. Inzicht in gezondheidsjournalistiek om er vervolgens ook effectief gebruik van te kunnen maken om de juiste boodschap op grond van kennis/resultaten te verspreiden onder een breed publiek is een andere competentie die voor professionals op het gebied van gezondheidswetenschappen van belang is. In deze minor zullen deze verschillende aspecten van effectief communiceren op het gebied van gezondheid, ziekte en zorg naar verschillende doelgroepen met verschillende instrumenten aan de orde komen. Ook niet-intentionele communicatie komt in deze minor aan bod. Nieuwe media zoals internet en sms hebben via woord en beeld grote invloed op bijv patiëntengedrag, de relatie patiënt-professional en gezondheidsgedrag van burgers in het algemeen. Dit heeft zowel positieve als negatieve gevolgen en kan zelfs gevaren opleveren. In deze cursus komt aan de orde hoe media bijv. de publieke opinie, beleidsmakers maar ook de relatie patiënt-zorgverlener kunnen beïnvloeden en hoe hiermee kan worden omgegaan. Tot slot spelen ook diverse juridische en ethische vragen een rol, waar je als gezondheidswetenschapper mee om moeten kunnen gaan. Wat zegt de wet over wat je wel en niet mag communiceren? Welke inspanning moet je leveren als zorgaanbieder om goed te kunnen communiceren met cliënten/patiënten? Ook aan deze aspecten zal in de minor aandacht worden besteed. Vakken:
Naam
Periode
Credits
Code
Analyse van gezondheidsjournalistieke uitingen
Periode 2
6.0
AB_1030
Gezondheid, media en publiek
Periode 1
6.0
AB_470188
Gezondheidsrecht en ethiek Periode 2
6.0
AB_1029
Marketingtechnieken en Social Marketing
Periode 3
6.0
AB_1031
Massacommunicatie en publieke opinie
Periode 1
6.0
AB_1028
Minor Evolutionary Biology and Ecology Evolution is a central theme in biology, which pervades all biological disciplines. The basic theme of this program is to illustrate how evolutionary thinking has penetrated such diverse areas as ecology, genetics, molecular biology, animal physiology and behavioral sciences. The study of unifying principles of biology is the main theme of this minor program. Aim: Vrije Universiteit Amsterdam - Fac. der Aard- en Levenswetenschappen - B Biomedische Wetenschappen - 2012-2013
29-9-2015 - Pagina 8 van 85
The general aim of the program is to provide an in-depth treatment of selected topics in modern biological sciences, such that the students are stimulated to pursue their further studies in one of these topics, in a specialized graduate program. At the same time, this minor also provides a broad basis for pursuing a general biology graduate program coupled to a professional career in education or science communication. Target population: Undergraduate students of Biology or equivalent biological disciplines from VU (BSc Biomedical Sciences, Earth Sciences, Health & Life Sciences), other Dutch universities and other European universities. Next to the courses mentioned below, the January course (period 3) can be freely chosen from any other (biologically oriented) minor offered. Vakken:
Naam
Periode
Credits
Code
Environmental Toxicology
Periode 1
6.0
AB_1020
Evolutionary Genetics
Periode 2
6.0
AB_1022
Human Evolution
Periode 2
6.0
AB_1021
Systems Ecology
Periode 1
6.0
AB_1019
Minor Topics in Biomedical Sciences Courses: Vakken:
Naam
Periode
Credits
Code
Allergy and Autoimmunity
Periode 1
6.0
AB_1024
Biochemistry of Health and Disease
Periode 2
6.0
AB_1054
Experimental Immunology
Periode 1
6.0
AB_1055
Mechanisms of Brain Diseases
Periode 2
6.0
AB_1058
BSc BMW jaar 3, verplichte vakken Vakken:
Naam
Periode
Credits
Code
Bachelorstage BMW
Ac. Jaar (september), Semester 2
23.0
AB_1070
Geschiedenis van de levenswetenschappen
Periode 4
3.0
AB_1004
Oriëntatie op studie, loopbaan en maatschappij
Ac. Jaar (september)
1.0
AB_470098
Wijsbegeerte in de biomedische wetenschappen II
Ac. Jaar (september), Periode 4
3.0
AB_1007
Vrije Universiteit Amsterdam - Fac. der Aard- en Levenswetenschappen - B Biomedische Wetenschappen - 2012-2013
29-9-2015 - Pagina 9 van 85
Allergy and Autoimmunity Vakcode
AB_1024 ()
Periode
Periode 1
Credits
6.0
Voertaal
Engels
Faculteit
Fac. der Aard- en Levenswetenschappen
Coördinator
dr. M.P. Bergman
Lesmethode(n)
Hoorcollege, Werkgroep, Werkcollege
Niveau
300
Doel vak Asthma, hay fever, type 1 diabetes and rheumatoid arthritis are wellknown examples of immune-mediated diseases in Western populations. In fact, allergic and autoimmune diseases are likely to affect our lives… sooner or later, directly or indirectly. The main purpose of this course is to gain knowledge of the molecular mechanisms that play a role in the onset of allergic and autoimmune diseases. In addition, we will touch upon epidemiology and the social and economical impact of allergic and autoimmune diseases on society. Level 3: specialisation Inhoud vak After following this course, students will be able to: • Describe social and economical implications of important allergies and autoimmune diseases, for an individual patient, as well as the society; • Describe the epidemiology of a few important allergies and autoimmune diaseases; • Explain how immunological tolerance and homeostasis is established and maintained; • Explain the molecular events that underly disturbances of the immune system and the effector mechanisms that ultimately result in disease; • Indicate and explain the role of genetic predisposition and external factors that increase the risk of developing allergic or autoimmune disease(s); • Explain how microbial and host factors either predispose or protect individuals from developing autoimmune diseases; • Formulate and critically reflect on different versions of the 'hygiene hypothesis theory'; • Read, understand, summarize and interpret scientific papers in the field of immunology Onderwijsvorm Lectures by experts/clinicians in the field of allergy or autoimmunity (23 hrs); Project groups in which students study an allergic or autoimmune ‘model disease’ (7 hrs), resulting an oral presentation, written report and research proposal. Toetsvorm Evaluation consists of a written examination (70%) in English, comprising both multiple choice questions and essay questions, and the
Vrije Universiteit Amsterdam - Fac. der Aard- en Levenswetenschappen - B Biomedische Wetenschappen - 2012-2013
29-9-2015 - Pagina 10 van 85
project group report (30%). Literatuur Peter Parham, The Immune System, 3rd edition, Garland Science, New York and London, 2009. ISBN 978-0-8153-4146-8; Selected scientific papers Vereiste voorkennis Basic knowledge of human immunology is essential to follow this course. VU students meet this requirement when they have successfully completed one of the following courses: Bedreiging en Afweer (BMW), Immunologie (GZW), Bedreiging & Bescherming 1 (Gezondheid & Leven). Students from outside the VU are requested to consult the course co-ordinator, Mathijs Bergman (
[email protected]). Doelgroep This is a course in the Biomedical Sciences minor “Medical Biology” and the Health Sciences minor “Biomedical Trends in Public Health”. Overige informatie This minor course requires a minimum of 25 participants to take place
Analyse van gezondheidsjournalistieke uitingen Vakcode
AB_1030 ()
Periode
Periode 2
Credits
6.0
Voertaal
Nederlands
Faculteit
Fac. der Aard- en Levenswetenschappen
Coördinator
prof. dr. F.J. Meijman
Lesmethode(n)
Werkcollege
Doel vak • De student beschikt over een gereedschapskist om gezondheidsjournalistieke uitingen (teksten en beeld) op systematische wijze te analyseren op inhoud en communicatieve doelmatigheid. • De student heeft kennis over kwaliteitscriteria voor de beoordeling van gezondheidsjournalistieke uitingen en kan deze criteria toepassen op zelf gekozen teksten. Inhoud vak Drie tekstanalysemodellen worden geïntroduceerd: coherentieanalyse, argumentatieanalyse en genre-analyse, elk aan de hand van een hoofdstuk uit het boek Tekstanalyse. Voorts wordt een model van beeldanalyse behandeld en krijgen beoordelingscriteria voor de inhoud van publieksinformatie over gezondheid, ziekte en zorg de aandacht. De invloed van contextfactoren op de effectiviteit van gezondheidsjournalistiek is het zesde aandachtspunt. In werkcolleges wordt ingegaan op de vragen/opdrachten die door de studenten zijn voorbereid over de betreffende benadering. Bij colleges en opdrachten wordt gebruik gemaakt van gezondheidsjournalistieke teksten of beeldmateriaal uit papieren media, websites of bijvoorbeeld reclame. Niveau: 2 (verdieping)
Vrije Universiteit Amsterdam - Fac. der Aard- en Levenswetenschappen - B Biomedische Wetenschappen - 2012-2013
29-9-2015 - Pagina 11 van 85
Onderwijsvorm Colleges, werkcolleges, individuele of groepsopdrachten (met peer review) en zelfstudie. Toetsvorm Tentamen met open vragen en (analyse)opdrachten. Literatuur • P.J. Schellens en M. Steehouder (red., 2008) Tekstanalyse. Methoden en toepassingen. Assen: Van Gorcum, ISBN 978 90 232 4447 9. • Van den Broek J, Koetsenruijter W, de Jong J, Smit L. (2010) Beeldtaal. Perspectieven voor makers en gebruikers. Z.p. Boom Onderwijs, ISBN 978 90 473 0115 8. • Artikelen en teksten op Blackboard. Doelgroep Onderdeel van de minor Communicatie over gezondheid voor derdejaars bachelor Gezondheidswetenschappen, Gezondheid en Leven, Biologie, Biomedische wetenschappen, Medische natuurkunde, Communicatiewetenschap, Communicatie- en Informatiewetenschappen, Nederlandse Taal & Cultuur, Taalwetenschap, Rechten en keuzeonderwijs master Geneeskunde. Overige informatie Minimum aantal vereiste deelnemers voor deze minorcursus: 25
Bachelorstage BMW Vakcode
AB_1070 ()
Periode
Ac. Jaar (september), Semester 2
Credits
23.0
Voertaal
Nederlands
Faculteit
Fac. der Aard- en Levenswetenschappen
Coördinator
dr. M.P. Bergman
Niveau
300
Doel vak De bachelorstage heeft de volgende doelstellingen: Meewerken aan onderzoek in een omgeving waar Biomedisch en-/of Biologisch werk wordt verricht Training in academische vaardigheden. Hiertoe behoren: Een analyse maken van een Biomedisch/ Biologisch probleem Het schrijven van een individueel onderzoeksverslag Het geven van een mondelinge presentatie over onderzoeksresultaten Het maken en presenteren van een congresposter Oriënteren op een keuze voor een masteropleiding Eindtermen: Vakspecifiek: De student kan onder goede begeleiding zelfstandig onderzoek doen in het gekozen vakgebied en beschikt over praktische vaardigheden die hem daartoe in staat stellen. Met betrekking tot algemene academische vaardigheden: De student is in staat de wetenschappelijke literatuur m.b.t een nieuw onderwerp te ontsluiten en in korte tijd aan de hand van relevante artikelen kennis te nemen van de belangrijkste ontwikkelingen in het betreffende vakgebied; De student is in staat een projectvoorstel voor het eigen onderzoek te schrijven; Vrije Universiteit Amsterdam - Fac. der Aard- en Levenswetenschappen - B Biomedische Wetenschappen - 2012-2013
29-9-2015 - Pagina 12 van 85
De student heeft geleerd de voortgang tijdens de stage op een overzichtelijke wijze vast te leggen in een journaal; De student is in staat om over de door hem/haar behaalde wetenschappelijke resultaten tijdens de stage op een heldere wijze schriftelijk en mondeling te rapporteren, daarbij adequaat gebruik makend van diverse audiovisuele hulpmiddelen. Inhoud vak De bachelorstage vormt een belangrijk onderdeel van de bacheloropleiding. Tijdens deze stage oriënteert en specialiseert de student zich in een door hem/haar gekozen richting. De stage wordt afgesloten met het schrijven van een bachelorthesis. Tevens biedt de bachelorstage de student de gelegenheid zich te oriënteren op de keuzes die gemaakt moeten worden voor een masteropleiding en - binnen die opleiding - voor een keuze voor een onderzoekers- of maatschappijgerichte variant, of een afstudeertraject in de richting van communicatie en/of educatie. Onderwijsvorm De student loopt de onderzoeksstage op een wetenschappelijke afdeling of bij een onderzoeksinstelling of bedrijf waar wetenschappelijk onderzoek wordt gedaan. Toetsvorm Het eindcijfer bestaat uit het cijfer van de stage, te bepalen door de stagebegeleiders. Hiervoor wordt een beoordelingsformulier gebruikt die beschikbaar is op de website van de faculteit. Literatuur Startliteratuur wordt aangedragen door de begeleider. De student zoekt vervolgens zelf verdere literatuur die nodig is om de stage tot een succes te maken. Informatie rond de stage is te vinden op de Blackboardsite. Doelgroep Verplicht voor derdejaars BSc Biologie en Biomedische wetenschappen. Overige informatie Studenten worden aangemoedigd reeds aan het eind van het 2e jaar te beginnen met het oriënteren op - en voorbereiden van - hun onderzoeksstage om zich nog bewuster in hun toekomst (keuzevakken en masteropleiding) te verdiepen. Meer informatie over de gang van zaken tijdens de bachelorstage is te vinden op de Blackboard Community Bachelorstage BMW 201x-201x (jaar waarin je stage loopt) en op de facultaire website www.falw.vu.nl > Studenten > Regelingen. Op de Blackboard stagecommunity kunnen tweedejaars zichzelf inschrijven vanaf medio maart.
Bedreiging en afweer Vakcode
AB_470219 ()
Periode
Periode 5
Credits
12.0
Voertaal
Nederlands
Faculteit
Fac. der Aard- en Levenswetenschappen
Coördinator
prof. dr. Y. van Kooyk
Vrije Universiteit Amsterdam - Fac. der Aard- en Levenswetenschappen - B Biomedische Wetenschappen - 2012-2013
29-9-2015 - Pagina 13 van 85
Docent(en)
dr. F.C. Boogerd, prof. dr. ir. J. Legler, dr. ir. T.H.M. Hamers, dr. M.P. Bergman, prof. dr. Y. van Kooyk, prof. dr. R.E. Mebius, dr. M. van Egmond
Lesmethode(n)
Hoorcollege, Werkgroep, Computerpracticum, Practicum, Deeltoets extra zaalcapaciteit
Niveau
100
Doel vak Het doel van de cursus is om te leren welke factoren vanuit het milieu de gezondheid bedreigen, hoe het lichaam op deze bedreiging reageert, hoe de immuunrespons tot stand komt en wat de eventuele gevolgen zijn wanneer deze afweer faalt. Bedreigingen die aan bod komen zijn (autonome) micro-organismen en giftige stoffen. Afweermechanismen die behandeld zullen worden zijn normale en pathologische immuunreacties, metabolisatie en uitscheiding. Inhoud vak Er zullen zes thema's worden behandeld: Who is who? In dit thema maakt de student kennis met de basisdisciplines die in deze cursus aan de orde komen: Microbiologie, Immunologie en Toxicologie. De hoofdrolspelers van de disciplines Microbiologie (de verschillende typen microorganismen) en de Immunologie (humane immuuncellen) en een aantal centrale mechanismen binnen de Toxicologie zullen worden geïntroduceerd. Gezonde balans Het thema 'gezonde balans' dient ruim opgevat te worden. Als het gaat om de Microbiologie betreft het de condities, eigenschappen en gedragingen van goed functionerende, autonome microorganismen. Kennis en inzicht in het functioneren van een 'gezond' microorganisme is essentieel om twee redenen. (i) het handhaven van een gezonde balans tussen mens en microorganisme: de mens heeft baat bij de aanwezigheid van bepaalde gezonde microorganismen in het lichaam en (ii) het teniet doen van een ongezonde balans tussen mens en microorganisme: de bestrijding van pathogene micro-organismen kan uiteindelijk alleen op een effectieve manier plaatsvinden als precies bekend is hoe ze op moleculair niveau functioneren. Wat betreft giftige stoffen wordt binnen dit thema aandacht besteed aan de gunstige en ongunstige eigenschappen van bestrijdingsmiddelen, die een significante bijdrage leveren aan voedselzekerheid en ziekte-vector bestrijding, maar tevens zeer giftige stoffen zijn. Tevens wordt ingegaan op de aanwezigheid van mogelijk giftige stoffen in de voeding afkomstig van bederf, residuen, additieven, en voedselbereiding. Daarnaast wordt de giftigheid behandeld van een aantal essentiële stoffen die bij lage inname zorgen voor een deficiëntie-verschijnselen, maar bij hoge inname juist voor toxische effecten. Bij de Immunologie wordt behandeld hoe ons lichaam ons beschermt tegen pathogene microorganisme. Er wordt in gegaan op de snelle verdediging, de aangeboren verdediging als mechanisme, en de aangemaakte immuun respons, die tijd nodig heeft om aangelegd en opgebouwd te worden. Principes als hoe herkent het immuunsysteem een micro-organisme en hoe verwerkt het deze informatie tot het opwekken van een juiste adequate immuun respons wordt behandeld.
Vrije Universiteit Amsterdam - Fac. der Aard- en Levenswetenschappen - B Biomedische Wetenschappen - 2012-2013
29-9-2015 - Pagina 14 van 85
Acute bedreiging In het thema 'acute bedreiging' zal wat de Microbiologie betreft vooral de exponentiële groei van microorganismen ter sprake komen. Deze kenmerkende eigenschap (klein van afmeting en daardoor snel in reproductie) maakt dat microbiële infecties van de mens plotseling tot levensbedreigende situaties kunnen leiden. Verder zijn ook meerdere andere eigenschappen belangrijk die bepalen hoe virulent een microbe is. De productie van enterotoxines, endotoxines en cytotoxines zijn belangrijke voorbeelden van virulentie-factoren. Andere natuurlijke toxines zullen verder worden behandeld in het toxicologie deel van het thema acute bedreiging. Hier zal ook worden stilgestaan bij rampen met giftige stoffen en de gevolgen voor mens en milieu. Bij de Immunologie wordt bij de acute bedreiging ingegaan hoe de B cel respons zich ontwikkeld en hoe vorming van antistoffen een belangrijke rol spelen bij infecties. Tevens wordt hierbij ingegaan hoe antigenen van virale afkomst of bacteriële afkomst verschillend door het immuunsysteem verwerkt worden en daardoor verschillende CD4 en CD8 T cel reaktie induceren. Ook voorbeelden van humaan papiloma virus en het onstaan van baarmoeder hals kanker wordt behandeld Op de lange termijn Het thema 'op de lange termijn' houdt voor de Microbiologie in dat er aandacht besteed zal worden aan twee onderwerpen: (i) de bacterieel evolutionaire oorsprong van het mitochondrion en (ii) het (op de lange termijn) ontstaan van resistentie tegen anti-microbiële middelen en de noodzaak om aanhoudend op zoek te gaan naar nieuwe middelen. Binnen het thema ‘lange termijn’ wordt tevens aandacht besteed aan de Toxicologie van persistente stoffen die zich ophopen in het milieu en in de voedselketen. Daarnaast worden stoffen behandeld die van invloed zijn op hormoongerelateerde processen in de ontwikkeling. Speciale aandacht wordt hierbij besteed aan perinatale blootstelling aan stoffen tijdens de ontwikkeling en effecten op de gezondheid op latere leeftijd. Binnen de Immunologie wordt in dit onderdeel de ontwikkeling van B en T cellen behandeld en de invloeden die dit met zich meebrengt op het repertoire van B en T cellen dat gevormd wordt op de lange termijn. Leven met bedreiging In het thema' leven met bedreiging' komt aan de orde hoe de mens normaliter in staat is te leven met bedreiging. Het gevaar ligt altijd en overal op de loer en het is een goede zaak om te anticiperen op deze bedreiging. Voor de Microbiologie betekent dat de microbiële groei op alle mogelijk manieren en op verschillende plaatsen en tijden onder controle gehouden dient te worden. Hiertoe staat de mens een ruime variëteit aan fysieke, chemische en biologische methodes ter beschikking. Binnen dit thema wordt tevens het minimaliseren en vaststellen van actuele risico’s van stoffen behandeld. Tevens wordt de relatie behandeld tussen ontwikkeling van kanker en blootstelling aan kanker-verwekkende stoffen. Bij de Immunologie worden er voorbeelden gegeven hoe we kunnen leven met HIV, wat daarvan de lange termijn invloeden zijn op ons immuun systeem. Het ontwikkelen van B cel immuniteit. De rol van vaccinatie en het ontwikkelen van T cel immuniteit. Verschillende immuundeficiënties worden behandeld en hun falend immunologisch werkingsmechanisme wordt uitgelegd. Ook allergie, kanker en auto-immuniteit worden besproken als ziekteprocessen die mede veroorzaakt worden door een verstoord immuunsysteem. Meten = weten Het thema 'meten=weten' is praktisch van aard en fungeert als het ware Vrije Universiteit Amsterdam - Fac. der Aard- en Levenswetenschappen - B Biomedische Wetenschappen - 2012-2013
29-9-2015 - Pagina 15 van 85
als een rode draad door de cursus. is. Alle practica (zie de syllabus) vallen onder dit thema, alsook de colleges waarin een aantal basale en moderne technieken die belangrijk zijn binnen de Microbiologie, Immunologie en Toxicologie worden toegepast. Onderwijsvorm Hoorcollege: de hier behandelde stof behoort tot de leerstof Werkcollege: werken in kleinere groepen aan berekeningen. Facultatief, maar wordt wel getoetst in het tentamen Werkgroep: werken in kleine groepen aan literatuur. Verplicht Practicum: experimenten uitvoeren. Verplicht Computerpracticum: facultatief, maar wordt wel getoetst in het tentamen COO: programma ter oefening van de leerstof. Facultatief Toetsvorm Twee deeltoetsen (meerkeuzevragen) die elk voor 50% meetellen voor het eindcijfer van de cursus. Er is volledige compensatie tussen de toetsen. Er wordt geen eindcijfer gegeven als niet aan alle opdrachten van de cursus is voldaan. Als het eindcijfer onvoldoende is, dient voor de herkansingen de volledige leerstof bestudeerd te worden. Er is een reguliere herkansing in hetzelfde cursusjaar. Ook bestaat er de mogelijkheid om in het volgende cursusjaar te herkansen door aan beide deeltoetsen of aan de reguliere herkansing deel te nemen. Literatuur Klaassen, CD and Watkins III, JB: Casarrett and Doull's Essentials of Toxicology, 2nd ed., 2010 McGraw Hill ISBN 978-0-07-162240-0, ± 55 euro. Madigan, Martinko, Dunlap, Clark: Brock Biology of Microorganisms, 13th international ed., ± 60 euro Parham: The Immune System, 3rd ed., ± 55 euro Doelgroep Verplichte cursus voor eerstejaars BSc Biomedische Wetenschappen Overige informatie Coördinatoren: prof. dr. Y. van Kooyk en dr. F.C. Boogerd. Voor een aantal practica is een labjas verplicht en een rekenmachine nodig.
Biochemistry of Health and Disease Vakcode
AB_1054 ()
Periode
Periode 2
Credits
6.0
Voertaal
Engels
Faculteit
Fac. der Aard- en Levenswetenschappen
Coördinator
dr. I.M. van Die
Docent(en)
dr. I.M. van Die, dr. R.J. van Belle-van den Berg, dr. J. van Horssen, prof. dr. A.J.G. Horrevoets
Lesmethode(n)
Computerpracticum, Werkgroep, Hoorcollege, Practicum
Niveau
300
Doel vak
Vrije Universiteit Amsterdam - Fac. der Aard- en Levenswetenschappen - B Biomedische Wetenschappen - 2012-2013
29-9-2015 - Pagina 16 van 85
The aim of the course to increase knowledge and understanding of biochemistry at a fundamental level and to develop a perspective on the role of biochemistry in health and disease Inhoud vak Contents of the course: • Biochemical and molecular mechanisms by which cellular adhesion, communication and signalling is regulated in the human body • Changes of these mechanisms in diseases with clinical examples of congenital and acquired diseases such as heart and vascular diseases, (chronic) infectious diseases, multiple sclerosis, alzheimer, congenital disorders of glycosylation and cancer. Metabolic aspects of biochemistry are combined with their application to the diagnosis and monitoring of diseases, and the development of therapies including drug design. Onderwijsvorm Lectures, learning in small groups, laboratory courses, and computer practica. In addition a project (optional subject) consisting of a laboratory part and literature study will be carried out and presented to all students. Toetsvorm Written exam (80%); Laboratory course (10%) and project (10%) are assessed separately. Literatuur Michael A Lieberman and Alan Marks: Basic Medical Biochemistry: A Clinical Approach, 3e druk (ISBN-10: 0-7817-7022-X; ISBN-13: 978-07817-7022-4). - Essentials of Glycobiology: www.ncbi.nlm.nih.gov/bookshelf/br.fcgi? book=glyco2 (free internet book) - Additional information on Blackboard Aanbevolen voorkennis Basic knowledge of biochemistry and immunology Doelgroep The course provides an excelllent basis for students which aim to focus on medical biology (in particular immunology, infectious diseases and/or oncology) in their master period. Overige informatie Part of minor Topics in Biomedical Sciences. This minor course requires a minimum of 25 participants to take place.
Biomedische wetenschappen en maatschappij Vakcode
AB_1011 ()
Periode
Periode 3
Credits
6.0
Voertaal
Nederlands
Faculteit
Fac. der Aard- en Levenswetenschappen
Coördinator
A. Roelofsen
Lesmethode(n)
Werkcollege, Werkgroep
Niveau
200
Vrije Universiteit Amsterdam - Fac. der Aard- en Levenswetenschappen - B Biomedische Wetenschappen - 2012-2013
29-9-2015 - Pagina 17 van 85
Doel vak Verwerven van kennis en inzicht in: • De plaats van biomedisch onderzoek in de maatschappelijke context en de maatschappelijke relevantie van de biomedische wetenschappen • Wisselwerking tussen biomedisch onderzoek enerzijds en de maatschappij en maatschappelijke ontwikkelingen anderzijds. • Wetenschapssociologie, Technologisch aspecten (TA) ondezoek en ELSA (Economic, Legal and Social Aspects) onderzoek (kwalitatief sociaalwetenschappelijk onderzoek) • Het beleid van de Nederlandse overheid op het gebied van biomedisch onderzoek. Het toepassen van verkregen kennis en inzicht door: • Het in de praktijk oefenen met het analyseren van nieuwe ontwikkelingen op het gebied van medische farmacologie en neurowetenschappen en de (mogelijke) maatschappelijke implicaties. Het opdoen van vaardigheden ten aanzien van: • Uitvoeren van een TA-onderzoeksproject middels literatuurstudie en interviews • Projectmatig werken in teamverband. • Opzetten, uitvoeren en analyseren van semi-gestructureerde interviews • Schriftelijke verslaglegging Inhoud vak In deze cursus staat de maatschappelijke context van de biomedische wetenschappen centraal. Het gaat om een expliciete reflectie op de wisselwerking tussen biomedisch onderzoek enerzijds en de maatschappij en maatschappelijke ontwikkelingen anderzijds. In het theoretische deel van de cursus wordt aandacht besteed aan huidige en toekomstige technologische ontwikkelingen en (mogelijke) maatschappelijke implicaties op het gebied van economie, beleid, sociale verhoudingen, ethiek, et cetera. Tevens wordt aandacht besteed aan de methodologie van wetenschapssociologie, technologische aspecten onderzoek en ELSA (Economic, Legal and Social Aspects) onderzoek. In de werkcolleges komen praktijkvoorbeelden van biomedisch onderzoek aan bod, die gebaseerd zijn op de cursus ‘Medische farmacologie en neurowetenschappen’, zoals bijvoorbeeld ‘personalized medicine’ en ‘neuro-imaging’. In het praktische deel van de cursus (dat parallel loopt aan het theoretische deel) wordt de opgedane kennis toegepast in een onderzoeksproject waarin de studenten groepsgewijs onder begeleiding een TA onderzoeksvoorstel schrijven rondom een specifieke casus op het terrein van de medische farmacologie en/of neurowetenschappen. Het onderzoeksvoorstel wordt in de laatste week van de cursus mondeling gepresenteerd. Onderwijsvorm Werkcollege (verplicht), projectopdracht (onderzoekspracticum) en zelfstudie Toetsvorm Individueel schriftelijk tentamen (50%), Projectdeel (50%) Beide onderdelen moeten met een voldoende worden afgesloten. Literatuur Aangeboden via Blackboard
Vrije Universiteit Amsterdam - Fac. der Aard- en Levenswetenschappen - B Biomedische Wetenschappen - 2012-2013
29-9-2015 - Pagina 18 van 85
Doelgroep Verplicht vak voor tweedejaars BSc Biomedische Wetenschappen
Blusinstructie voor studenten Biomedische Wetenschappen Vakcode
AB_BMW_BRAND ()
Periode
Ac. Jaar (september)
Credits
0.0
Voertaal
Nederlands
Faculteit
Fac. der Aard- en Levenswetenschappen
Lesmethode(n)
Training
Niveau
100
Brein en medicijn Vakcode
AB_1010 ()
Periode
Periode 2
Credits
12.0
Voertaal
Nederlands
Faculteit
Fac. der Aard- en Levenswetenschappen
Coördinator
dr. H.K.E. Vervaeke
Lesmethode(n)
Hoorcollege, Practicum, Werkgroep, Computerpracticum, Overig, Deeltoets extra zaalcapaciteit
Niveau
200
Doel vak - De student heeft inzicht in de anatomie van de hersenen en het zenuwstelsel. - De student begrijpt hoe neuronen met elkaar communiceren. De student kan uitleggen hoe de actiepotentiaal tot stand komt en zich over het axon voortplant en heeft inzicht in mechanisme die een rol spelen bij synaptische transmissie. - De student begrijpt hoe farmaca de neurale prikkeloverdracht in het centraal en perifeer zenuwstelsel kunnen beïnvloeden en derhalve hoe de therapeutische effecten en bijwekingen van geneesmiddelen tot stand komen. (farmacodynamie). - De student kan omschrijven hoe geneesmiddelen in het lichaam worden opgenomen, verdeeld, afgebroken en uitgescheiden (farmacokinetiek). - De student heeft inzicht in de complexe pathofysiologie van psychiatrische en neurologische aandoeningen, de behandeling van deze hersenziekten en de met farmacotherapie gepaard gaande bijwerkingen. - De student kan een kort literatuuronderzoek uitvoeren en de bevindingen gestructureerd weergeven in een verslag en in een mondelinge presentatie. - De student maakt kennis met het proces van wetenschappelijk onderzoek en leert laboratoriumvaardigheden (neurofysiologisch en farmacologisch onderzoek). Inhoud vak Thema 1: Het brein: cellen en systemen Bouw van het brein Cellen van het zenuwstelsel Vrije Universiteit Amsterdam - Fac. der Aard- en Levenswetenschappen - B Biomedische Wetenschappen - 2012-2013
29-9-2015 - Pagina 19 van 85
Naast het bijwonen van hoorcolleges, bestuderen studenten zelf de cellen en systemen door middel van een brain map computerpracticum, een demonstratie practicum van het humane brein, een hands on snijpracticum varkensbrein en een lichtmicroscopie practicum. Studenten worden aangezet tot actief leren in het werkcollege Think for yourself & ask the teacher: ‘Het brein: cellen en systemen’. Thema 2: Neuronen: prikkelen en ontvangen Membraanpotentiaal Actiepotentiaal Ionkanalen en transporters Propagatie van de actiepotentiaal Refractaire periode Synaptische transmissie Naast het bijwonen van hoorcolleges, doorgronden studenten het proces van neurale communicatie met behulp van computertutorials over membraanpotentiaal, actiepotentiaal en synaptische transmissie. Ze onderzoeken zelf de eigenschappen van zenuwvezels in het hands on practicum ‘Actiepotentialen in de regenworm’. Studenten worden aangezet tot actief leren in het werkcollege Think for yourself & ask the teacher: ‘Neuronen: Prikkelen en ontvangen’. Thema 3: Elektriciteit in het brein EEG Somatosensorisch systeem Taal en spraak Studenten verkrijgen inzicht in deze aspecten door het bijwonen van de desbetreffende hoorcolleges. Thema 4: Het geneesmiddel & receptoren Receptor theorie en dosis-werkingsrelaties Receptor-effector koppeling Farmacologie van het autonoom, somatisch en centraal zenuwstelsel Studenten krijgen inzicht in de basisprincipes van de farmacodynamie ten aanzien van (1) de wijze waarop neuronale communicatie in het zenuwstelsel plaatsvindt, (2) de werking en bijwerkingen van farmaca die hun aangrijpingspunt hebben op neurotransmitter receptoren in de hersenen en de periferie en (3) de fysiologische en farmacotherapeutische betekenis van receptor heterogeniteit. Studenten worden aangezet tot actief leren in werkcolleges Think for yourself & ask the teacher: ‘Farmacodynamie’. Studenten volgen practica , waarbij aan geïsoleerde organen van de rat de pre- en postsynaptische farmacologische beïnvloeding van neurotransmissie wordt bestudeerd. Thema 5: Het lot van het geneesmiddel Farmacokinetiek De student krijgt middels hoorcolleges inzicht in de belangrijkste begrippen en basisprincipes uit de farmacokinetiek en krijgt derhalve begrip van de wijze waarop farmaca in het lichaam worden opgenomen, verdeeld, afgebroken en uitgescheiden. Studenten worden aangezet tot actief leren in werkcolleges Think for yourself & ask the teacher: ‘Farmacokinetiek’. Thema 6: Het zieke brein Depressie en antidepressiva Schizofrenie en antipsychotica Verslaving en ADHD Parkinson en Alzheimer Studenten krijgen inzicht in de complexe pathofysiologie van hersenziekten (met aandacht voor nature-nurture interacties) en in farmacotherapeutische behandelstrategieën en centrale en perifere bijwerkingen van geneesmiddelen (op basis van de tijdens de cursus eerder verkregen inzicht in de farmacologie van het zenuwstelsel). Vrije Universiteit Amsterdam - Fac. der Aard- en Levenswetenschappen - B Biomedische Wetenschappen - 2012-2013
29-9-2015 - Pagina 20 van 85
PGO Literatuuronderzoek Brein en Medicijn Studenten verrichten in groepjes een literatuuronderzoek over een hersenziekte met aandacht voor de pathofysiologie en de farmacotherapeutische behandeling van de aandoening. Ze schrijven een verslag en houden een presentatie op het Minisymposium Brein en Medicijn. Tijdens het traject zijn verschillende feedbackmomenten ingebouwd. Onderwijsvorm Tijdens de eerste (niet te missen) ochtend van de cursus Brein en Medicijn (dinsdag 1 november) wordt de syllabus verkocht en algemene informatie gegeven. Bovendien worden de studenten dan ingedeeld in 4 groepen (rekening houdend met hun voorkeur). De definitieve (!) samenstelling van deze groepen wordt de volgende ochtend bekend gemaakt. De cursus bestaat uit 6 thema’s. De rode draad ‘gezond-ziek-beter’ loopt door alle thema’s heen. Het volgen van de practica is hierbij verplicht; voor de PGO wordt dit ook zeer aangeraden. Toetsvorm De toetsing van Brein & Medicijn bestaat uit 2 deeltoetsen (open vragen, 40%) en toetsing van de PGO door middel van multiple choice vragen (20%) Evenals tijdens de cursus Mens als Systeem, wordt tijdens de cursus Brein & Medicijn het vak wiskunde gedoceerd (2 EC). De wiskundetoets vindt plaats tijdens de cursus Brein & Medicijn. Literatuur Verplicht: - Collegedictaat Brein & Medicijn (€ 30, eerste dag te voldoen) - Boek Neuroscience, Purves, Sinauer Associates Inc.,U.S., 5th Revised edition, ISBN: 9780878936953 Ter verdieping aanbevolen literatuur: - Rang & Dale’s Pharmacology, Humphrey P. Rang, Maureen M. Dale & James M. Ritter, Elsevier Health Sciences, 7th Revised edition, maart 2011 Doelgroep Tweedejaars BSc Biomedische Wetenschappen
Cognitive Neuroscience Vakcode
AB_1056 ()
Periode
Periode 1
Credits
6.0
Voertaal
Engels
Faculteit
Fac. der Aard- en Levenswetenschappen
Coördinator
dr. S. van der Sluis
Lesmethode(n)
Practicum, Computerpracticum, Werkgroep, Hoorcollege
Niveau
300
Doel vak Introduction to the field of cognitive neuroscience: understanding the biological mechanisms underlying cognitive processes such as learning and memory, discussing recent developments in the field with leading scientists, and acquiring knowledge on how the brain and cognitive abilities are measured.
Vrije Universiteit Amsterdam - Fac. der Aard- en Levenswetenschappen - B Biomedische Wetenschappen - 2012-2013
29-9-2015 - Pagina 21 van 85
Inhoud vak In the kick-off of this Minor, you will learn the basics of cognitive neuroscience through a series of introductory lectures on brain function and (dysfunctional) cognitive behaviour. More specifically, we will teach you the structure and function of the major building blocks of the brain ranging from single cells to neuronal networks and from emotion to motor control. We combine workshops and keynote lectures to discuss recent advances in the field of learning and memory, sleep, cognition and consciousness. Finally, you will experience various technical approaches to measure the brain (e.g., MRI, EEG, histology) and cognitive behaviour in hands-on practicals. Onderwijsvorm Lectures, practicals, workgroups, student presentations Toetsvorm Written exercises and exam. The final result is equal to the exam result, with a possible extra half point to be earned by the exercises. The exercises need to be passed in order to be allowed to take the exam. Literatuur "Foundations Of Behavioral Neuroscience" by N.R. Carlson (Pearson Education (US)), 8th edition. Doelgroep Open to students from all educational backgrounds (e.g., exact, social, life and economic sciences) with an interest in the brain and mind. Overige informatie Co-ordinators: Sophie van der Sluis and Christiaan de Kock. No special requirements to be met. Part of minor Brain and Mind. This minor course requires a minimum of 25 participants to take place.
Drugs and Addiction Vakcode
AB_1032 ()
Periode
Periode 3
Credits
6.0
Voertaal
Engels
Faculteit
Fac. der Aard- en Levenswetenschappen
Coördinator
prof. dr. A.N.M. Schoffelmeer
Docent(en)
dr. T. Pattij, prof. dr. A.N.M. Schoffelmeer
Lesmethode(n)
Werkgroep, Computerpracticum, Hoorcollege
Niveau
300
Doel vak Students will obtain insight in the neurobiological, clinical and socioeconomical aspects of drug and alcohol abuse. Inhoud vak Addiction is the most widely occurring psychiatric disorder, which continues to extract enormous human and financial costs on our western Vrije Universiteit Amsterdam - Fac. der Aard- en Levenswetenschappen - B Biomedische Wetenschappen - 2012-2013
29-9-2015 - Pagina 22 van 85
society. The central feature of drug addiction is compulsive drug use, i.e. loss of control over apparently voluntary acts of drug seeking and drug taking. Currently, the leading view on addiction is that repeated drug consumption by vulnerable individuals (genotype) causes compulsive drug-seeking behaviour (phenotype) due to long-lasting neurobiological changes in the brain. Whereas numerous compounds (with or without cognitive therapy), have been tested clinically in the past, available treatments are as yet inadequate for most people and the risk of relapse to active drug use remains very high (80-90%), even after extended periods of abstinence. Against this background, the course will allow students to become familiar with the epidemiology, psychology, neurobiology, psychopharmacology and therapy of addictive behaviour with a focus on nicotine, psychostimulant, heroin, cannabis and alcohol addiction as well as compulsive gambling. Political and societal aspects of addictive behaviour will also be addressed. Onderwijsvorm - Lectures by experts in the field - Literature study, writing a thesis - Excursions (first come-first served basis, 36 students only) Toetsvorm The individual thesis will be evaluated with rigor and care (= mark for the course) Literatuur Syllabus (€ 20,-, to be obtained on first day of the course) - Recent scientific publications Doelgroep Third year Bachelors Health Sciences Overige informatie This course is part of the minor ‘Five Big Issues in Health’. This course requires a minimum of 25 participants to take place.
Environmental Toxicology Vakcode
AB_1020 ()
Periode
Periode 1
Credits
6.0
Voertaal
Engels
Faculteit
Fac. der Aard- en Levenswetenschappen
Coördinator
dr. ir. C.A.M. van Gestel
Docent(en)
prof. dr. J. Rozema, L. Leewis MSc, dr. ir. C.A.M. van Gestel, dr. ir. T.H.M. Hamers, dr. D.T. Jager
Lesmethode(n)
Werkgroep, Hoorcollege, Computerpracticum, Practicum
Niveau
300
Doel vak Become familiar with the basic principles of environmental toxicology and, more specifically, to obtain insight into: • Sources and properties of toxic chemicals; • Fate of toxic chemicals in the environment; • Methods of assessing the toxicity of chemicals; Vrije Universiteit Amsterdam - Fac. der Aard- en Levenswetenschappen - B Biomedische Wetenschappen - 2012-2013
29-9-2015 - Pagina 23 van 85
• Mode of action of toxic chemicals; • Response of living organisms to toxic chemicals; • Effects of toxic chemicals at the biochemical, individual, population and community level; • Application of (eco)toxicological knowledge to the risk assessment of environmental chemicals. Course level: 2 Inhoud vak This course offers an introduction to the recognition, analysis and prediction of environmental and human health problems caused by potentially toxic chemicals. Emphasis lies on the relation between the mode of action of a chemical and its effects on individuals and populations. In this course, aspects from environmental chemistry and toxicology will be presented, while attention is also paid to aspects of ecology and risk assessment. The theory presented includes the following aspects: • History and aims of environmental toxicology; • Overview of potentially hazardous chemicals; • Distribution and mobility of chemicals in the environment; • Bioavailability, uptake and elimination kinetics; • Bioaccumulation, biotransformation and excretion; • Dose-response relationships; • Modes of action; • Structure-activity relationships; • Mixture toxicity; • Development of resistance; • Effects on populations and ecosystems; • Methods of environmental diagnosis; • Bioassays, biosensors and biomarkers; • Models for predicting chemical concentrations and effects; • Environmental and human risk assessment of chemicals; • Risk limits for chemicals in environmental legislation. Onderwijsvorm Lectures (± 30 hours); work groups (± 10 hours); self study (± 115 hours); exam (3 hours). Toetsvorm Written exam Literatuur Principles of Ecotoxicology, Third Edition. C.H. Walker, et al. CRC Press Taylor & Francis Group, 2006, ISBN: 9780849336355, ISBN 10: 084933635X, approximately 50 Euros. Doelgroep Optional for 3rd year bachelor students in the minor programmes Evolutionary Biology and Ecology (Biology) and Environmental Health (Health and Life Sciences). The course is open to students from other teaching programmes. Students from other programmes should contact the course coordinator and ask the examination committee of their own teaching programme for permission to attend the course. Overige informatie This minor course requires a minimum of 25 participants to take place
Epidemiologie Vrije Universiteit Amsterdam - Fac. der Aard- en Levenswetenschappen - B Biomedische Wetenschappen - 2012-2013
29-9-2015 - Pagina 24 van 85
Vakcode
AB_470180 ()
Periode
Periode 5
Credits
6.0
Voertaal
Nederlands
Faculteit
Fac. der Aard- en Levenswetenschappen
Coördinator
dr. M.W. Heijmans
Docent(en)
dr. M.R. de Boer, dr. M.W. Heijmans
Lesmethode(n)
Hoorcollege, Werkgroep, Computerpracticum, Deeltoets extra zaalcapaciteit
Niveau
100
Doel vak Het algemene doel is dat jullie aan het eind van deze cursus in staat zijn om zelfstandig verschillende onderdelen van epidemiologisch onderzoek te kunnen uitvoeren. Dit houdt in dat je een epidemiologisch onderzoeksdesign kan toepassen op een gezondheidsgerelateerde onderzoeksvraag. Ook zullen jullie na de cursus in staat moeten zijn om de juiste statistische technieken te kunnen kiezen om de wetenschappelijke onderzoeksvraag te beantwoorden en op de juiste manier verslaglegging te doen van het resultaat. Daarnaast moeten jullie in staat zijn na de cursus om zelf kritischer naar andere gezondheidswetenschappelijke problemen of artikelen te kijken. Ook zullen jullie moeten kunnen aangeven in hoeverre gepubliceerd materiaal op de juiste manier een probleem behandeld heeft en hier zo nodig punten van kritiek in kunnen aanbrengen. Niveau 1: basiscursus Inhoud vak De cursus biedt een inleiding op en toepassing van de epidemiologie en een uitbreiding van technieken uit de toegepaste biostatistiek. De volgende onderwerpen komen aan bod: Wetenschappelijk onderzoek met mensen Designs van epidemiologisch onderzoek Frequentie- en Associatiematen Bronnen van vertekening Statistische technieken, o.a. T-toets, regressietechnieken zoals lineaire, logistische en Cox regressie. Zelfstandig statistische technieken uit te voeren met behulp van het statistische programma SPSS. Onderwijsvorm • Hoorcolleges • Werkgroepen (aanwezigheid onontbeerlijk) • Practica Toetsvorm De cursus wordt afgesloten met een practicumtoets (SPSS-toets) en een schriftelijk tentamen. De practicumtoets bestaat uit open vragen die je gaat beantwoorden achter de computer aan de hand van SPSS datasets. Het schriftelijke tentamen bestaat uit een mix van kennis- en inzichtvragen. Het eindcijfer van de cursus wordt voor 75% bepaald door het resultaat van het schriftelijke tentamen en voor 25% bepaald door het resultaat van de practicumtoets. Literatuur
Vrije Universiteit Amsterdam - Fac. der Aard- en Levenswetenschappen - B Biomedische Wetenschappen - 2012-2013
29-9-2015 - Pagina 25 van 85
L.M. Bouter, M.C.I.M van Dongen en G.A. Zielhuis. Epidemiologisch onderzoek, opzet en interpretatie (2010). Bohn Stafleu Van Loghum, Houten. J.W.R. Twisk. Inleiding in de toegepaste biostatistiek (2010). Elsevier Gezondheidszorg, Maarssen, Nederland. Doelgroep Deze cursus is bedoeld voor studenten Biomedische wetenschappen die geïnteresseerd zijn in epidemiologie en de statistische toepassingen daarbinnen. De cursus vormt een aanvulling op de cursussen Methodologie en Statistiek I en II. Ook studenten uit andere studierichtingen, o.a. Geneeskunde of Bewegingswetenschappen, kunnen instromen in de cursus. Voor de instroom in de Master International Public Health en alle andere gezondheidswetenschappelijke masters is deze cursus verplicht.
Evolutionary Genetics Vakcode
AB_1022 ()
Periode
Periode 2
Credits
6.0
Voertaal
Engels
Faculteit
Fac. der Aard- en Levenswetenschappen
Coördinator
dr. J.M. Kooter
Lesmethode(n)
Hoorcollege, Werkcollege, Computerpracticum
Niveau
300
Doel vak • To understand the dynamic nature of DNA and genomes and the mechanisms responsible for genomic changes, loss and gain of genetic material and their evolutionary consequences • To understand and apply the basic concepts and mathematics of population genetics and the various forms of selection • To gain insight into phylogenetic relations and be able to apply methods for constructing phylogenetic trees Inhoud vak • Causes and mechanisms of genetic variation at nucleotide, gene, and chromosomal level • Genome evolution in pro- and eukaryotes • Evolution of chloroplasts and mitochondria • Horizontal DNA transfer • Evolutionary consequences of genome evolution and sex • Speciation • Molecular evolution of pathogens • Origin of life models • The use of bioinformatics: comparative genomics • Population genetics: allele frequencies, Hardy-Weinberg principle • Different forms of selection: genetic drift, gene flow • Use of genetic variation to examine stochastic and deterministic processes • Application of simple mathematical rules to examine the behaviour of alleles of one and two loci in ideal populations, and for genes with a quantitative effect. • Reconstruction of phylogenetic trees using DNA sequences and cladistic computer programs
Vrije Universiteit Amsterdam - Fac. der Aard- en Levenswetenschappen - B Biomedische Wetenschappen - 2012-2013
29-9-2015 - Pagina 26 van 85
• Phylogeography • Evo-Devo Onderwijsvorm • Lectures • Working groups (mandatory) • Literature discussion (mandatory) • Computer practicals (mandatory) • Assignments Toetsvorm Written exam (0.8) and literature discussion (0.2). To pass, the grades for both assessments have to be 5,5 Literatuur • Book: 'Evolutionary Analysis', Scott Freeman and Jon C. Herron, Fourth Edition, 2007, Pearson, Prentice Hall • Reader containing research and overview articles on topics that are not thoroughly enough discussed in the book Aanbevolen voorkennis Basic genetics and molecular biology Doelgroep Students of the Minor ‘Evolutionary Biology and Ecology’, and other 3rd year Bsc students Biology en Biomedical Sciences Overige informatie This minor course requires a minimum of 25 participants to take place
Experimental Immunology Vakcode
AB_1055 ()
Periode
Periode 1
Credits
6.0
Voertaal
Engels
Faculteit
Fac. der Aard- en Levenswetenschappen
Lesmethode(n)
Practicum, Hoorcollege, Overig
Niveau
300
Doel vak This course will further extend the basic immunological knowledge obtained in the bachelor course Immunology and will prepare the students for immunology internships and the master specialization Immunology. The aim of the course is to • Acquire practical experience in immunological techniques • Acquire theoretical knowledge about immunological techniques and model systems, how to address immunological questions and how to interpret experimental results. • Advance immunological knowledge about many aspects of the innate and adaptive immune system Inhoud vak Lectures, experimental training (practica) and presentations • Lectures which will address immunological techniques and current immunological research models. Vrije Universiteit Amsterdam - Fac. der Aard- en Levenswetenschappen - B Biomedische Wetenschappen - 2012-2013
29-9-2015 - Pagina 27 van 85
• Experimental training to gain ‘hands-on’ experience with immunological techniques • Students will have to give a presentation on a immunological subject Attendance of experimental training and presentations is compulsory. Attendance of lectures is highly recommended Onderwijsvorm Immunology lectures and experimental training Toetsvorm Written Exam (90%), experimental training (pass), oral presentation of assignment (10%) Literatuur Parham: The Immune System, 3rd edition. Additional literature and experimental protocols will be supplied by Blackboard. Doelgroep Third-year Bachelor students Biomedical Sciences that have passed the course ‘Bedreiging en Afweer’ or ‘Immunology’. Overige informatie Maximum number participants: 80 (to be confirmed). This minor course requires a minimum of 25 participants to take place. Hepatitis B vaccination is required. Co-ordinator: dr. J.M.M. den Haan (VUmc)
Five O’Clock Neurosciences (Honours) Vakcode
A_HP003 ()
Periode
Ac. Jaar (september)
Credits
6.0
Voertaal
Nederlands
Faculteit
Fac. der Aard- en Levenswetenschappen
Coördinator
prof. dr. H.D. Mansvelder
Docent(en)
prof. dr. H.D. Mansvelder, dr. R.M. Meredith, dr. K. Linkenkaer Hansen, dr. C.P.J. de Kock
Lesmethode(n)
Werkgroep
Doel vak Leerdoelen van de cursus: de student heeft kennis van en doet ervaring op met - grote theorieën over de werking van het brein - het toetsen van theorieën aan wetenschappelijke realiteit - het wetenschappelijk debat - het houden van een betoog Naast een breed inzicht in de werking van het brein worden in deze cursus verschillende aspecten van wetenschappelijke theorievorming in de neurowetenschappen uitgelicht. Het toetsen van theorieën aan wetenschappelijke literatuur, het houden van een samenhangend mondeling betoog over feit en fictie van geopperde theorieën, het leiden van en deelnemen aan discussies daarover, en het schrijven van een essay bieden oefening in basale academische vaardigheden. Deze cursus oefent studenten in het denken buiten geëigende kaders, daagt studenten uit met
Vrije Universiteit Amsterdam - Fac. der Aard- en Levenswetenschappen - B Biomedische Wetenschappen - 2012-2013
29-9-2015 - Pagina 28 van 85
overkoepelende visies op ons brein en dwingt studenten stelling te nemen ten aanzien van deze visies in mondelinge discussies en op papier. Inhoud vak Wat is bewustzijn? Hoe leren we iets? Bestaat vrije wil? Wie is er de baas in mijn brein? Theorieën over deze vragen staan centraal in de honourscursus Five O’Clock Neurosciences. Aan de hand van boeken van beroemde neurowetenschappers en wetenschappelijke artikelen ontdekken de studenten wat de laatste inzichten zijn in de werking van ons brein. Er zal naar worden gestreefd het hele terrein van zenuwcel tot mensgedrag te bespreken, en naast biomedische aspecten zullen ook elementen uit de psychologie, de psychiatrie en de medische wetenschappen aan de orde komen. De boeken die besproken zullen worden en die door studenten zelf gekozen worden, verschillen van het reguliere bacheloronderwijs en worden geselecteerd omdat ze vanuit een meer beschouwelijke visie geschreven zijn. Te denken valt daarbij aan ‘The error of Descartes’ van Antonio Damasio, ‘Musicophilia’ van Oliver Sacks, ‘Synaptic Self’ van Joseph Ledoux, en ‘Vrije wil bestaat niet’ van Victor Lamme. Deze literatuur wordt aangevuld met artikelen uit vooraanstaande tijdschriften om een weerslag te bieden van modern neurowetenschappelijk onderzoek dat probeert te ontrafelen hoe processen op moleculair, cellulair of netwerk niveau samenhangen met gedrag en het functioneren van de mens. Tijdens de inhoudelijke discussies wordt nagegaan waar de wetenschappelijke grenzen van theorieën over de werking van het brein liggen of overschreden worden. Onderwijsvorm - Boek- en artikelpresentaties door studenten - Discussiegroepen - Zelfstudie Vaardigheden en technieken die aan de orde komen: - Analyseren van wetenschappelijke en populair-wetenschappelijke teksten - Houden van een betoog - Deelname aan wetenschappelijk debat Bijeenkomsten vinden plaats 1x per week tussen 17 en 19 uur. Toetsvorm - Presentatie (40%) - Deelname aan discussies (10%) - Essay (50%) Literatuur - door student zelf te kiezen boek (wordt tijdens de 1e bijeenkomst toegelicht) - wetenschappelijke artikelen Aanbevolen voorkennis Gezien het niveau van besprekingen is kennis van de levenswetenschappen aan te bevelen, maar geen vereiste. Doelgroep De doelgroep voor deze cursus bestaat uit tweede- en derdejaars bachelorstudenten die geselecteerd zijn voor het VU honoursprogramma. Overige informatie Cursus loopt van 3 maart t/m 25 mei 2011. Van studenten wordt een actieve deelname in mondelinge presentaties en discussies verwacht. Vrije Universiteit Amsterdam - Fac. der Aard- en Levenswetenschappen - B Biomedische Wetenschappen - 2012-2013
29-9-2015 - Pagina 29 van 85
Deze cursus biedt een uitstekende orientatie en voorbereiding op de VU Master of Neurosciences (www.neurosciencecampus-amsterdam.nl).
Food for Thought Vakcode
AB_1036 ()
Periode
Periode 2
Credits
6.0
Voertaal
Engels
Faculteit
Fac. der Aard- en Levenswetenschappen
Coördinator
dr. W. Kroeze
Lesmethode(n)
Werkgroep, Hoorcollege
Niveau
300
Doel vak The overall aim of this course is to give students greater understanding of the determinants that affect food choice and interrelations between these determinants. Inhoud vak The most important determinants of good health are what you eat and how active you are, aside from not smoking. In this course we focus on nutritional aspects of health, specifically on food choice. Although healthy eating is in fact quite simple, the current society makes the right food choices very difficult for people, because what we choose to eat is not determined solely by physiological or nutritional needs. In the past it was simple: you ate what was available and choices were limited. The problem back then was that healthy eating was not always possible. Nowadays food choices seem never ending. In this semi-luxury situation a healthy food choice is always available, but bad food choices seem to be much more attractive and easy for people. The overwhelming amount of information about nutrition which reaches people through various media, the web and on food packages seems to confuse people rather than to educate them. During this course, you will study the complexity of factors that influence food choice. We will specifically aim at four aspects, which are not covered by other courses within the Bachelor Health Sciences. These factors are: sensory science (‘taste’) of food, the socio-cultural environment (e.g. family influences and culture), the policy environment (e.g. regulation, pricing, portion sizes) and sustainability. Learning objectives: After this course, students will be able to: • Recall and describe the important characteristics of sensory research, socio-cultural environment, policy environment and sustainability and their relationship with food choice • Conduct a small-scale research project to investigate the relationship between a certain factor and food choice • Critically reflect upon factors that influence food choice and the complexity of food choice and research towards food choice Onderwijsvorm
Vrije Universiteit Amsterdam - Fac. der Aard- en Levenswetenschappen - B Biomedische Wetenschappen - 2012-2013
29-9-2015 - Pagina 30 van 85
Lectures, assignments (research project and literature study), self study Toetsvorm Exam (multiple choice, 50%), two assignments (research project and literature study, 50%). In order to pass, you need to get at least a 5,5 for all study parts. Literatuur Will be available on Blackboard Doelgroep Third year Bachelor students Overige informatie Please note: This course is a fulltime course, which takes 40h/weeks. Based on the evaluation of this course, conducted by the minor representatives, this course was judged as: "A nice, multidisciplinary and interesting course with experienced teachers. Several subjects were addressed, making this course very suitable as a course within the minor ‘Five big issues in health’". This minor course requires a minimum of 25 participants to take place.
Genen en diversiteit Vakcode
AB_470216 ()
Periode
Periode 1
Credits
12.0
Voertaal
Nederlands
Faculteit
Fac. der Aard- en Levenswetenschappen
Coördinator
dr. J.M. Kooter
Docent(en)
dr. J.M. Kooter, dr. ir. A.J.A. Groffen
Lesmethode(n)
Hoorcollege, Werkgroep, Computerpracticum, Practicum, Training, Bijeenkomst, Overig, Deeltoets extra zaalcapaciteit
Niveau
100
Doel vak Verwerven van kennis en inzicht in: - moleculaire anatomie van het humane genoom en zijn genen - hogere orde structuur van DNA op chromatine en chromosomaal niveau en de effecten op gen expressie ("epigenetica") - RNA- en eiwitsynthese - regulatie van genexpressie in relatie tot celdifferentiatie en embryonale ontwikkeling - celcyclus, DNA replicatie, mitose, meiose - vormen van recombinatie en consequenties voor chromosoomstructuur: klinische cytogenetica - sexchromosomen en autosomen - Mendeliaanse overervingspatronen: dominante en recessieve allelen en eigenschappen, genetische interacties, genetische koppeling, epistasie - factoren die Mendeliaanse overerving compliceren en multifactoriele overerving - oorzaken van mutaties en genetische diversiteit: gevolgen, en Vrije Universiteit Amsterdam - Fac. der Aard- en Levenswetenschappen - B Biomedische Wetenschappen - 2012-2013
29-9-2015 - Pagina 31 van 85
gebruik in medisch onderzoek - populatie-genetica - genomics: bioinformatische technieken om genetische eigenschappen en diversiteit tussen individuen te analyseren - betekenis van genomische diversiteit tussen mensen - genetische verschillen tussen eukaryoten en prokaryoten in relatie tot bacteriële pathogenen - moleculair genetische technieken gebruikt bij onderzoek en diagnostiek - toepassing van dier-modelorganismen bij medisch wetenschappelijk onderzoek Inhoud vak De cursus behandelt de verschillende patronen van overerving van genetische eigenschappen bij de mens en de gevolgen daarvan. Er wordt ingegaan op moleculaire aspecten van het humane genoom, waaronder een beschrijving van de verschillende onderdelen van het genoom en hun samenhang, van de celdeling en DNA replicatie, van de verschillende soorten mutaties die kunnen optreden en hun oorzaken, alsmede de gevolgen van deze genetische diversiteit. Tevens wordt ingegaan op de verschillende niveaus van genregulatie, van RNA tot eiwitsynthese, en de variatie die daarbij wordt aangetroffen in relatie tot erfelijke ziekten. De behandeling van deze onderwerpen wordt geïllustreerd met voorbeelden uit de klinische praktijk waarna de student zelf de opgedane kennis gaat toepassen bij de vragen over diagnostiek, therapie, en mogelijk vervolgonderzoek.Een belangrijk onderdeel van de cursus omvat de toepassing van de genoemde kennis in het medisch wetenschappelijk onderzoek bij de mens, maar ook in diermodelsystemen. Verschillende technieken worden uitgevoerd in de practica. Onderwijsvorm • Hoorcolleges • Werkcolleges • Computeropdrachten • Laboratorium practica • Zelfstudie • Ondersteuning via Blackboard en Website behorende bij het boek ‘Genetics, Analysis and Principles’ Toetsvorm • 4 deeltoetsen: meerkeuze-vragen die digitaal worden afgenomen (indivuele deeltoetsen niet herkansbaar). • Computeropdrachten • Boekopdrachten Literatuur • ‘Genetics , Analysis and Principles’, Robert J. Brooker 4th edition, McGraw-Hill ISBN 978-0-07-131546-3; verplicht omdat het de code bevat om te kunnen inloggen op de boek-website. • Prakticumhandleiding Overige informatie Mededocent: dr. M. Bebova
Genetics and Public Health Vakcode
AB_1025 ()
Periode
Periode 2
Vrije Universiteit Amsterdam - Fac. der Aard- en Levenswetenschappen - B Biomedische Wetenschappen - 2012-2013
29-9-2015 - Pagina 32 van 85
Credits
6.0
Voertaal
Engels
Faculteit
Fac. der Aard- en Levenswetenschappen
Coördinator
dr. L. Henneman
Docent(en)
prof. dr. D.R.M. Timmermans, dr. C.G. van El, prof. dr. M.C. Cornel, T. Rigter, drs. M.E. Teeuw
Lesmethode(n)
Werkcollege, Hoorcollege
Niveau
300
Doel vak • The student can explain that some illnesses occur according to Mendelian principles of inheritance, but that genetics plays a different role in many diseases that are important to public health (such as cardiovascular disorders, cancer, diabetes mellitus). He/she can describe how gene and environment together affect the onset of disease; • The student can explain that tailored prevention is of clinical benefit in particular, when there is interaction between gene and environment; • The student can describe how and where in the Netherlands health care setting genetics & genomics play a role (clinical genetics, genetic screening). Also he/she can indicate what developments can be expected in the future (e.g. consequences of whole genome sequencing); • The student can describe the different goals of public health and genetics and the ethical dilemmas this raises; • The student can explain how knowledge of genetics & genomics in health care can be implemented and what challenges can be expected. Level 2: insight Inhoud vak Different topics that will be addressed: • Different ways in which variations in DNA or chromosomes lead to disease; • The impact of genetic diseases on individuals and society; • Population genetics; • Health care in relation to genetic disorders (clinical genetics, genetic screening, prenatal screening, preconception care); • Genetic risk, risk perception & risk communication, informed decision making; • The tension between public health and genetics; • Ethical, legal, historical and social aspects of genetics; • The translation of new genetic knowledge into public policy and the hurdles that have to be overcome; • Gene-environment interaction, susceptibility testing, criteria for screening, direct-to-consumer testing, whole genome sequencing. Onderwijsvorm Lectures; Individual assignments; Project group assignment in which the students work together on a report (and oral presentation) describing the translation of a particular genomics application into healthcare; Discussions in small groups around topical themes with regard to public health and genetics. Toetsvorm
Vrije Universiteit Amsterdam - Fac. der Aard- en Levenswetenschappen - B Biomedische Wetenschappen - 2012-2013
29-9-2015 - Pagina 33 van 85
Written examination in English consisting of open and multiple choice questions, based on the lectures and the provided literature (70%); and a group assignment (30%) (paper and oral presentation). Literatuur Stewart A, Brice P & Zimmern R. Genetics, Health Care and Public Policy, 2007, Cambridge University Press Doelgroep The course is open for students in Health Sciences, Health & Life Sciences and Biomedical Sciences. Overige informatie The course will be organised by the Department of Clinical Genetics, VU University Medical Center (VUmc). This minor course requires a minimum of 25 participants to take place.
Geschiedenis van de levenswetenschappen Vakcode
AB_1004 ()
Periode
Periode 4
Credits
3.0
Voertaal
Nederlands
Faculteit
Fac. der Aard- en Levenswetenschappen
Coördinator
prof. dr. I.H. Stamhuis
Lesmethode(n)
Hoorcollege
Niveau
300
Doel vak -Inzicht verkrijgen in de historische wortels van hedendaagse theorieën en praktijken -Bewustwording van de belang van maatschappelijke factoren in de ontwikkeling van de levenswetenschappen -Leren omgaan met historische vragen en literatuur Inhoud vak Behandeld worden enkele belangrijke veranderingen in de levenswetenschappen van de twee laatste eeuwen: het ontstaan van de genetica, de evolutietheorie van Darwin in de context van de 19e eeuw, de moleculaire biologie van 1930 tot 1960, de eugenetische beweging tussen 1870 en 1960. Deze veranderingen worden besproken tegen de achtergrond van het ontstaan in de 19e eeuw van disciplines binnen de moderne universiteiten, van de karakteristieken van wetenschappelijke ontdekkingen en van de interactie tussen wetenschap en samenleving. Onderwijsvorm Hoorcolleges. Groepsopdrachten die in presentaties resulteren. Een Blackboardsite is aanwezig. Toetsvorm Het eindcijfer is het gewogen gemiddelde van de groepsopdracht (40%) en het schriftelijke tentamen (60%). Om te slagen moet het eindcijfer minstens een 6 zijn EN de cijfers voor de onderdelen moeten beide minstens een 5 zijn.
Vrije Universiteit Amsterdam - Fac. der Aard- en Levenswetenschappen - B Biomedische Wetenschappen - 2012-2013
29-9-2015 - Pagina 34 van 85
Literatuur Artikelen
Gezondheid, media en publiek Vakcode
AB_470188 ()
Periode
Periode 1
Credits
6.0
Voertaal
Nederlands
Faculteit
Fac. der Aard- en Levenswetenschappen
Coördinator
prof. dr. F.J. Meijman
Docent(en)
Prof. Dr. F.J. Meijman
Lesmethode(n)
Werkgroep
Niveau
300
Doel vak Oriëntatie op het brede terrein van de publiekscommunicatie van gezondheid, ziekte en zorg. Gezondheidsvoorlichting, in de zin van gedragsbeïnvloeding, is hierbij juist niet de invalshoek. Thema’s zijn onder meer: gezondheidsinformatiebehoeften en –vaardigheden van de diverse segmenten van het publiek; gezondheids- en medische journalistiek; vermaak en angstbezwering; commercialisering; publieksevenementen; (virtuele) musea; kwaliteit van gezondheidswebsites; propaganda en censuur; publieke burgerparticipatie bij gezondheidsbeleid. Inhoud vak De cursus is gericht op de theorie en praktijk van gezondheidsinformatie in de publieke ruimte. Denk aan overheid, politiek, pers en talloze organisaties of beroepsgroepen die via publieke kanalen communiceren over gezondheid en ziekten. Wat speelt er, hoe gaat het en waarom? Interactief en gericht op zelfwerkzaamheid wordt de student aangezet tot kritische verkenning en oefening. Onderwijsvorm (Werk)college, (groeps)besprekingen, zelfstudie, nieuwsanalyse, individueel werkstuk met groepscommentaar, beleidsplan, samenvattingen en begripsvragen. Toetsvorm Een openvragen-toets vormt de afsluiting: de helft ‘weetvragen’, de andere helft ‘begripsvragen’ gekandideerd door studenten. Het eindcijfer wordt als volgt samengesteld: toets 50% (2x25%), werkstuk 50%. Minpunten voor ontbrekende opdrachten en voor ontbrekend commentaar op het werk van andere studenten. Bonuspunten voor presentaties. Literatuur Meijman FJ, Meulenberg F (red.). Medische publiekscommunicatie. Een panorama. Houten: Bohn Stafleu Van Loghum, 2002. Seale C. Media and Health. London: SAGE Publications, 2002. Vrije Universiteit Amsterdam - Fac. der Aard- en Levenswetenschappen - B Biomedische Wetenschappen - 2012-2013
29-9-2015 - Pagina 35 van 85
Teksten en overzichten op Blackboard. Doelgroep Onderdeel van de minor Communicatie over gezondheid voor derdejaars bachelor Gezondheidswetenschappen, Gezondheid en Leven, Biologie, Biomedische wetenschappen, Medische natuurkunde, Communicatiewetenschap, Communicatie- en Informatiewetenschappen, Nederlandse Taal & Cultuur, Taalwetenschap, Rechten en keuzeonderwijs master Geneeskunde. Overige informatie Minimum aantal vereiste deelnemers voor deze minorcursus: 25
Gezondheidsrecht en ethiek Vakcode
AB_1029 ()
Periode
Periode 2
Credits
6.0
Voertaal
Nederlands
Faculteit
Fac. der Aard- en Levenswetenschappen
Coördinator
dr. mr. B.J.M. Frederiks
Lesmethode(n)
Practicum, Werkgroep, Hoorcollege
Niveau
300
Doel vak De cursus heeft vijf doelstellingen: 1. Het geeft de studenten een omschrijving van en uitleg in de achtergrond en uitgangspunten van het gezondheidsrecht; 2. Het geeft de studenten uitleg over het toepassen van gezondheidsrecht in de dagelijkse praktijk van de gezondheidzorg en/of het onderzoek. 3. Het leert de studenten juridische aspecten van communicatie analyseren 4. Het leert de studenten ethische aspecten van communicatie analyseren 5. Het leert de studenten juridische aspecten van nieuwe media zoals internet, domotica en het elektronisch patiëntendossier analyseren Niveau 2: verdieping Inhoud vak Tijdens deze cursus verdiept de student zich in vier thema's: • Uitgangspunten van het gezondheidsrecht • Rechten van patiënten (waaronder het recht op privacy, het recht op communicatie) • Juridische aspecten van communicatie en nieuwe media • Ethische aspecten van communicatie en nieuwe media Onderwijsvorm Hoorcolleges; werkgroepen; practica; presentaties en het schrijven van een paper Toetsvorm Paper (40 %), presentatie en schriftelijk tentamen (60%). Literatuur Blackboard en twee basisboeken: W.R. Kastelein en J. Legemaate, SDU Wettenverzameling gezondheidsrecht. (Editie 2012) en Leenen, H.J.J., Gevers, J.M.K. en J. Legemaate (2011). Handboek gezondheidsrecht, Deel 1
Vrije Universiteit Amsterdam - Fac. der Aard- en Levenswetenschappen - B Biomedische Wetenschappen - 2012-2013
29-9-2015 - Pagina 36 van 85
Rechten van mensen in de gezondheidszorg, 5e druk, Den Haag: Boom uitgevers. Aanvullende literatuur is te vinden op Blackboard. Doelgroep Vak maakt deel uit van de minor communicatie voor derdejaars studenten in de bacheloropleiding Gezondheidswetenschappen. Studenten kunnen aansluitend in de master het verdiepingsvak Advanced Health Law (Gezondheidsrecht) volgen. Overige informatie Minimum aantal vereiste deelnemers voor deze minorcursus: 25
Health @ Work Vakcode
AB_1033 ()
Periode
Periode 1
Credits
6.0
Voertaal
Engels
Faculteit
Fac. der Aard- en Levenswetenschappen
Coördinator
drs. C.L. Boot
Lesmethode(n)
Werkgroep, Hoorcollege
Niveau
300
Doel vak The aim of this course is to introduce the area of occupational health. It includes the following objectives: • The student is able to reproduce, explain and apply the model Workload and other models that are used in the area of occupational health. • The student understands the healthy worker effect and is able to apply this to research settings in occupational health context. • The student knows about and shows insight into the prevention and screening of work-related disorders. • The student has insight in intervention strategies and effectiveness of interventions, specifically with respect to improving work participation of individuals with chronic disorders. • The student shows insight into worksite health promotion. • The student shows insight in the specific setting of occupational health, including economic aspects. • The student knows about and shows insight into the organization and functioning of the occupational health care and insurance medicine, including the relevant legislation and social security issues. Inhoud vak The course focuses on the big issues in occupational health. The effects of work on health and disease as well as the effects of health problems and chronic illnesses on work performance will be discussed. The model Workload will be used as a theoretical framework for the bidirectional relationship between work and health. The functioning of people within specific occupations will be used as a framework to gain insight into the models and theories, screening, worksite health promotion, working with a chronic disorder, methodological issues specific for the work setting and economic evaluation.
Vrije Universiteit Amsterdam - Fac. der Aard- en Levenswetenschappen - B Biomedische Wetenschappen - 2012-2013
29-9-2015 - Pagina 37 van 85
Onderwijsvorm Lectures, working groups and a group assignments, including a workplace visit Toetsvorm The final grade will be the result of a written examination (50% of the final grade) and a group assignment (written report and oral examination; 50% of the final grade) consisting of an oral presentation and written paper. The student will have to complete all parts successfully. Literatuur Literature needed for the course will be distributed during the course Overige informatie This minor course requires a minimum of 25 participants to take place
Honours course: Communication and Innovation in Health and Life Sciences Vakcode
A_HP002 ()
Periode
Ac. Jaar (september)
Credits
6.0
Voertaal
Engels
Faculteit
Fac. der Aard- en Levenswetenschappen
Coördinator
prof. dr. J.T. de Cock Buning
Doel vak Students will: • Obtain insight into some key technological innovations in health and life sciences and their impact on society. • Obtain insight into the characteristics of various communication models for science and technology (e.g. deficit model, contextual model, lay-expertise model, interactive model) • Obtain a thorough understanding of different methods for interactive communication on technology innovations. • Acquire insight into the current status of interactive communication on technological innovations in the health and life sciences. • Be able to critically analyze strengths and weaknesses of various interactive communication methods. • Be able to critically analyze and compare recent real-life cases in interactive communication on technological innovations in health and life sciences. • Be able to design an interactive communication project in relation to a specific innovation. • Be able to work in multidisciplinary teams. Course level: 3 Onderwijsvorm • Interactive lectures that provoke, engage, inform and stimulate academic discussion about communication, innovation and society (21 hours) • Training workshops on critical analysis of a selection of relevant scientific articles (9 hours) • Group assignment (intensive coaching and intervision): multidisciplinary teams of about 7 students (from various disciplinary Vrije Universiteit Amsterdam - Fac. der Aard- en Levenswetenschappen - B Biomedische Wetenschappen - 2012-2013
29-9-2015 - Pagina 38 van 85
backgrounds) (40 hours) • Excursion to an interactive communication project (3 hours) • Self study (64 hours) • Exam (3 hours) Attendance is compulsory Toetsvorm • Written exam, individual (60%) • Group assignment: written report and oral presentation (40%) Each grade need to be at least 5.0 and together on average 6.0 to pass Literatuur • Selected chapters of the book: “Misunderstanding Science? The public reconstruction of science and technology”, by A. Irwin and B. Wynne, Cambridge University Press, Cambridge, 1996 • Book: “Biotech on the menu: Society as a mirror for research policy” by Tj. De Cock Buning, B. Regeer and J. Bunders, RMNO, The Hague, 2007 • Selected recent articles from the Sage journals “Public Understanding of Science”, “Science, Technology & Human Values” • Other relevant reading materials Vereiste voorkennis The course is accessible for second and third year bachelor students with a wide variety of backgrounds.
Honours course: Evolutionary Origin of Life and its Driving Forces Vakcode
A_HP001 ()
Periode
Ac. Jaar (september)
Credits
6.0
Voertaal
Engels
Faculteit
Fac. der Aard- en Levenswetenschappen
Coördinator
prof. dr. N.M. van Straalen
Inhoud vak Course topics: a. From matter to life and the first genetic material b. The RNA world c. Theories for the origin and early evolution of life d. Mutual effects of life on geology and climate e. From prokaryote to eukaryote f. Lateral gene transfer, evolution of organelles g. Major and minor extinctions h. Multilevel selection, group selection, kin selection, sexual selection i. Human behaviour explained from an evolutionary and adaptive perspective j. Evolution of consciousness and language k. Cultural evolution l. Controversies between evolutionary theory and religion Onderwijsvorm In small meetings, the topics will be introduced by an expert and further explored in a ‘round-table’ discussion. Students are expected to study the handed-out papers and to actively participate. Vrije Universiteit Amsterdam - Fac. der Aard- en Levenswetenschappen - B Biomedische Wetenschappen - 2012-2013
29-9-2015 - Pagina 39 van 85
Each student will write an essay, and give an oral presentations. Toetsvorm Written essays (40%), oral presentation (40%) and participation in discussions (20%) Literatuur Scientific articles Overige informatie The course will be given every second year (not in 2010 - 2011; forthcoming course in 2012), February through April, in weekly evening classes, 17.00 – 20.00 h (16 sessions). The course is organized in four blocks, each block consisting of four sessions dealing with a specific aspect and involving introductory lectures, discussion about scientific articles, guest lectures and a student presentations. Attendanding all classes is indispensable.
Human Evolution Vakcode
AB_1021 ()
Periode
Periode 2
Credits
6.0
Voertaal
Engels
Faculteit
Fac. der Aard- en Levenswetenschappen
Coördinator
prof. dr. N.M. van Straalen
Lesmethode(n)
Hoorcollege, Werkgroep, Practicum
Niveau
300
Doel vak This course provides a general introduction to the theory of evolution as applied to genetic variation, cultural diversity and evolution of the human species. Final goals: After completion of the course the student is able to: • Formulate the key concepts of evolutionary theory, its mechanisms and its application in explaining human genetic variation and associated aspects of cultural diversity, • Explain which data support the theory of evolution in humans, • Interpret phylogenetic trees and explain the concepts of coalescence theory, • Recapitulate the hominin phylogenetic tree with the various fossil species, • Describe the characteristics of the most important hominin fossils, their position in the phylogenetic tree and the arguments, • Describe specific aspects of the human body plan associated with its evolutionary history, such as bipedalism, skeletal traits and brain evolution, • Describe the various stone tools and other artefacts, plus their importance for inferring human evolutionary trends, • Provide explanations for human cultural diversity in terms of genetic and cultural group selection, sexual selection and neutral evolution as applied to, e.g., lactation, body size, skin colour, intelligence, language, theory of mind and self-consciousness, • Understand and explain the arguments supporting the Out of Africa
Vrije Universiteit Amsterdam - Fac. der Aard- en Levenswetenschappen - B Biomedische Wetenschappen - 2012-2013
29-9-2015 - Pagina 40 van 85
model versus the model of multiregional evolution, • Indicate the crucial moments in human evolutionary history and their sequence in time, • Explain the origin and the dynamics of the agricultural revolution and its spread over Europe, • Discuss the evolutionary aspects of human disease. Level 2: insight Inhoud vak In modern biological sciences evolutionary theory takes a central position. The explanatory power of evolution also applies to biomedical and health sciences. Evolution may help to explain why the human body is not perfect, why there are pseudogenes and rudimentary organs, and why humans are susceptible to specific diseases. An evolutionary perspective is also necessary to understand geographical differences in the genetic composition of populations, in disease susceptibility, cultural traditions and language diversity. The human species today is the product of 7 million years of evolution since a partly bipedal ape-like creature evolved in Africa. Topics covered in the course: • Basic principles of evolutionary theory, cladistics • Coalescence theory, phylogenetics • Population genetics and Out of Africa • The descent of man; the hominin fossils • Comparative osteology of hominins and primates • Evolutionary origin of human behaviour and partner choice • Evolution of self-consciousness and language • Evolutionary aspects of disease, evolutionary medicine Onderwijsvorm Theory will be explained in lectures and elaborated in working groups. Skeletal adaptations of the human body and fossil hominins will be illustrated in an osteological practical. An analysis will be made of some recent papers reporting fossil finds and new insights into natural selection operating in human populations. An essay will be written on the topic: “Do humans still evolve?” Lectures (23 hours), Work groups (16 hours), Practicals (16 hours) Toetsvorm Written exam (50% of final mark, minimal 5.0); report (30%) essay (20%); report on the practicals Literatuur L. Stone & P.F. Lurquin, 2007. Genes, Culture and Human Evolution. Blackwell Publishing, Malden, ± € 45,R. Lewin & R.A. Foley (2004) Principles of Human Evolution. Blackwell Publishing, Malden, ± € 55,Doelgroep BSc Biology (part of minor programme Evolutionary Biology and Ecology, third year) and BSc Health and Life Sciences (optional course in second year), plus interested Erasmus or other exchange students Overige informatie There is an honours track to this course (“stervariant”). This includes assignments related to an excursion to a neanderthal excavation site in Belgium. Information on Honours programme (only in Dutch): www.falw.vu.nl/nl/studenten/honours-programme. Vrije Universiteit Amsterdam - Fac. der Aard- en Levenswetenschappen - B Biomedische Wetenschappen - 2012-2013
29-9-2015 - Pagina 41 van 85
Humane Neurofysiologie Vakcode
AB_487024 ()
Periode
Periode 6
Credits
6.0
Voertaal
Nederlands
Faculteit
Fac. der Aard- en Levenswetenschappen
Coördinator
dr. K. Linkenkaer Hansen
Docent(en)
dr. K. Linkenkaer Hansen
Lesmethode(n)
Hoorcollege, Werkgroep, Computerpracticum
Niveau
300
Doel vak Aan het einde van de cursus kan de student: 1. Uitleggen hoe de humane neurofysiologie bestudeerd kan worden en de voor/nadelen van verschillende beeldvormende technieken relativeren 2. Verdedigen wat het belang is van neurofysiologisch onderzoek in gezonde mensen en patiënten 3. Hersenactiviteit gedreven door zintuiglijke informatie (extern) en door spontane processen in de hersenen (intern) onderscheiden 4. Argumenteren waarom het fenomeen van “dagdromen” en de neurale basis daarvan belangrijk te besturen is; tevens krijgt de student de vaardigheid om dit in de praktijk te onderzoeken 5. Een creatief onderzoekidee formuleren en presenteren, en feedback geven op ideeën van medestudenten 6. Het verband tussen hersenactiviteit en EEG signalen uitleggen en EEG metingen onder begeleiding uitvoeren 7. Gespecialiseerde programma’s gebruiken voor kwalitatieve analyse van EEG, bv. om EEG signalen van spier- en hersenactiviteit te onderscheiden 8. Kwantitatieve en statistische analyse van eigen data uitvoeren en op basis daarvan conclusies over het verband tussen hersenactiviteit en cognitie trekken 9. Resultaten van eigen onderzoek samenvatten in figuren, interpreteren en verdedigen tijdens een posterpresentatie. Dus, de student krijgt zowel theoretisch als praktisch ervaring met elektroencephalografie (EEG) 10. Beoordelen of een persoon slaapt of niet op basis van een EEG en uitleggen hoe EEG in de praktijk gebruikt kan worden om slaapstoornissen te onderkennen 11. Een gebalanceerd overzicht geven van mogelijkheden en uitdagingen voor het toepassen van EEG technologie voor (1) de diagnose en therapie van ziektebeelden zoals epilepsie, concentratiestoornissen en dementie en (2) het sturen van machines of computers met behulp van gedachten Niveau 3: specialisatie Inhoud vak Tijdens deze cursus zal de neurofysiologie van de mens behandeld worden aan de hand van een overzicht van alle gangbare methoden waarmee deze bestudeerd kan worden. Het meten en analyseren van hoge dichtheid EEG worden in detail uitgelegd en geoefend in onderzoekspractica die gedeeltelijk door de studenten worden ontworpen en uitgevoerd. Hoorcolleges en practica geven extra aandacht aan de neurofysiologie van cognitieve processen die niet of heel moeilijk in dieren te bestuderen Vrije Universiteit Amsterdam - Fac. der Aard- en Levenswetenschappen - B Biomedische Wetenschappen - 2012-2013
29-9-2015 - Pagina 42 van 85
zijn, zoals vrije wil, intuïtie, gedachte (“dagdromen”) en de vaardigheid om zich in andere mensen te verplaatsen. Het belang van deze functies op het niveau van hersenactiviteit en cognitie wordt toegelicht en bediscussieerd in het perspectief van ziektebeelden, bv. depressie, dementie, en slaap- en concentratiestoornissen. Onderwijsvorm Hoorcolleges, practica, discussies, onderzoek in groepjes en presentaties Toetsvorm Groepspresentatie (10%), individueel poster presentatie (40%), and schriftelijk tentamen (50%) Literatuur Artikelen in het Nederlands en in het Engels (via Blackboard) Doelgroep Keuzecursus voor tweedejaars BSc Gezondheid en Leven, Biomedische Wetenschappen en Biologie. Keuzecursus voor derdejaars BSc Gezondheid en Leven, Biomedische Wetenschappen en Biologie. Overige informatie Deze cursus sluit naadloos aan op de eerder in het tweede jaar geprogrammeerde cursus Preklinische Neurowetenschappen en is tevens verplicht indien je stage wilt lopen bij het CNCR en/of in wilt stromen in de VU/VUmc Master of Neuroscience onderzoeksopleiding. Maximum aantal deelnemers: 110 (aangepast per maart 2013)
Humane ontwikkeling en evolutie Vakcode
AB_470218 ()
Periode
Periode 4
Credits
12.0
Voertaal
Nederlands
Faculteit
Fac. der Aard- en Levenswetenschappen
Coördinator
prof. dr. S. Spijker
Docent(en)
prof. dr. N.M. van Straalen, prof. dr. ir. J. Legler, dr. C.P.J. de Kock, drs. M.W. van Emden
Lesmethode(n)
Hoorcollege, Werkgroep, Practicum, Computerpracticum, Overig, Deeltoets extra zaalcapaciteit
Niveau
200
Doel vak Aan het einde van de cursus heeft de student kennis van en inzicht in: • De anatomische, endocrinologische en moleculair-biologische achtergronden van oögenese en spermatogenese, fertilisatie, embryonale en foetale ontwikkeling, en geboorte, evenals de consequenties hiervan voor de morfogenese, met aandacht voor de hieruit te verklaren aangeboren afwijkingen • Herkennen en beschrijven van de eerste ontwikkelingsstadia van de zebravis, basisprincipes van evolutie, ontstaan van genetische variatie, hoe transcriptionele regulatie in genen betrokken bij ontwikkelingsbiologie aanleiding kan geven tot diversiteit in anatomie Vrije Universiteit Amsterdam - Fac. der Aard- en Levenswetenschappen - B Biomedische Wetenschappen - 2012-2013
29-9-2015 - Pagina 43 van 85
en morfologie van dieren, evolutie van hox genen, fylogenetische reconstructie op basis van anatomische kenmerken en gensequenties en evolutie van pathogenen die de normale ontwikkeling verstoren • Postnatale ontwikkeling op gebied van motorische, cognitieve, emotionele en sociale vaardigheden Vaardigheden en technieken die aan de orde komen: • Microscopie & tekenen/herkennen van anatomische structuren (b.v. de eerste ontwikkelingsbiologische stadia van de zebravis, het urogenitaal systeem). • Het gebruik van anatomische and moleculaire kenmerken in fylogenetische reconstructie • Fylogenetische reconstructie: UPGMA analyse en maximum parsimonie • Mondelinge verslaglegging van verkregen resultaten en integratie in de literatuur in een werkgroep • Kritisch kunnen lezen en begrijpen van een primair artikel en presentatie hiervan in een werkgroep Inhoud vak Deze cursus is opgebouwd uit 3 modules, waarin vanuit moleculair en evolutionair perspectief medische vraagstukken m.b.t. normale ontwikkeling en stoornissen wordt behandeld: • Voortplanting, embryologie, anatomie en functie van mannelijke en vrouwelijke voortplantingssysteem, algemene embryologie week 1-3 & fertiliteit vanuit moleculair en evolutionair perspectief • Orgaanvorming vanuit anatomisch, en evolutionair perspectief in het eerste trimester van de zwangerschap, waarbij de moleculaire mechanismen centraal staan • Ontwikkeling van zenuwstelsel, en groei in het 2e en 3e trimester van de zwangerschap, geboorte en complicaties, ontwikkelingspsychologie van het jonge kind (cognitieve, sociale ontwikkeling), en de evolutie (van genen) betrokken bij ontwikkelingsbiologische programma’s van lichaamsopbouw, hersenen en sociaal gedrag. Cursusoverzicht in weken Week 1: “Het voortplantingssysteem: organen, weefsels en hormonen” De anatomie van het voortplantingssysteem en het proces van gametogenese wordt in hoorcolleges uitgelegd. Vanuit evolutionair oogpunt wordt gekeken naar partnerkeuze en gebruik van anticonceptie zoals de pil Week 2-3: “Fertilisatie, conceptie en ontwikkeling week 0-3” In hoorcolleges worden de biologische concepten van deze onderwerpen, alsmede geboorteafwijkingen en prenatale diagnostiek behandeld in het licht van moleculaire signaal stoffen. Ten slotte zal de moleculaire genetica van de aanleg van lichaamsassen, alsmede moleculaire regulatie van celbestemming worden behandeld. In het practicum met de zebravis wordt de kennis over embryologie (vouwingen en ontstaan van kiemlagen) verdiept. Week 3: Deeltentamen 1 sluit dit blok af. Week 3-5: “Van bouwplan tot baby” De ontwikkeling schrijdt voort en de laatste stappen in het ontstaan van het organisme wordt in hoorcolleges en werkcolleges uitgediept. Specifieke aandacht is hier voor de evolutionaire basis van bouwplannen en de betrokken genen. Kennis over evolutionaire verwantschap (fylogenie) wordt zowel in hoorcolleges als in een werkgroepopdracht onder de aandacht gebracht. Een practicum om de moleculaire cascade van zebravis ontwikkeling (week 4&5) en presentatie over de practica in het kader van artikelen (week 6) sluit dit deel af. Week 5: Deeltentamen 2 sluit dit blok af. Week 5-6: “Hersenontwikkeling en klaar voor de geboorte” Vrije Universiteit Amsterdam - Fac. der Aard- en Levenswetenschappen - B Biomedische Wetenschappen - 2012-2013
29-9-2015 - Pagina 44 van 85
In de hoorcolleges van deze week kijken we naar de ontwikkeling van en de hersenen (perifeer en centraal zenuwstelsel), en waarom deze in de loop der tijd zo zijn ontwikkeld. Verder wordt in hoorcolleges de geboorte van het kind en de bijbehorende complicaties toegelicht. Tevens wordt bekeken hoe een samenvatting dient te worden gemaakt aan de hand van de gehele ontwikkeling van het kind, van zaad- en eicel tot aan de geboorte. In een speciaal gearrangeerd bezoek aan het Anatomisch museum van het Leids Universitair Medisch Centrum wordt de normale en aberrante ontwikkeling, in de ruim 300 jaar oude collectie, in levende lijve aanschouwd. Week 7-8: “Het kind is nog niet af” In deze week behandelen we de ontwikkeling van het urogenitale systeem, de genetische afwijkingen en de psychosociale gevolgen en hoe wij op de lange termijn onszelf kunnen (blijven) voortplanten, evenals de ontwikkeling van het kind na de geboorte, nl. de motorische, cognitieve, sociale en emotionele vaardigheden die het moet leren om uiteindelijk zelfstandig door het leven te kunnen gaan. Menselijk gedrag in al z’n extremiteiten wordt aan de hand van evolutie verder onder de loep genomen. Tevens wordt geneeskunde in evolutionair perpsectief gebracht (bv. ontstaan van antibioticum resistentie). Dit deel wordt afgesloten door het geven van een presentatie over een primair artikel in een werkgroep. In het snijpracticum en werkcollege wordt de kennis van de anatomie en het ontstaan van het urogenitale systeem verdiept. Week 8: Deeltentamen 3 sluit dit blok af. Onderwijsvorm • Hoorcolleges 85 uur • Werkcolleges 11 uur: Zebravis embryologie & PCR: Vragen bij het practicum/werkcollege dienen tevoren worden gemaakt en worden in werkcolleges behandeld, en zijn onderdeel van de uiteindelijke mondelinge verslaglegging, alsmede het tentamen Snijpracticum: Opdrachten wordt uitgevoerd om verdieping aan te brengen in anatomische kennis, waarbij de stof onderdeel is van het tentamen Mondelinge verslaglegging practicum & Presentatie artikel: In een te geven presentatie wordt de stof verder uitgediept. Practica, evenals de primaire artikelen dienen als leerstof voor het tentamen • Practica: 22 uur Zebravis ontwikkeling: Embryologisch vouwen, ontstaan van kiemlagen wordt verdiept door het volgen van de ontwikkeling van een zebravis. PCR practicum wordt uitgevoerd en geanalyseerd om de moleculaire processen in de ontwikkeling en de negatieve invloed van teratogenen hierop nader te beschouwen Snijpracticum: Anatomische kennis wordt verdiept • Bezoek anatomisch museum waarin kennis over embryologische aandoeningen wordt verdiept Toetsvorm - Toetsvorm (4-keuze vragen) - Deeltoetsen (3 deeltoetsen) - Mondelinge verslaglegging practica en opdrachten werkgroepen - Presentatie artikel Aanwezigheid bij practica en werkgroepen is verplicht en kan niet worden herkanst tijdens deze cursus, maar wel een jaar later. Practicumverslag en presentatie tezamen tellen in totaal voor 25% mee in Vrije Universiteit Amsterdam - Fac. der Aard- en Levenswetenschappen - B Biomedische Wetenschappen - 2012-2013
29-9-2015 - Pagina 45 van 85
het eindcijfer. Afwezigheid bij een deeltoets betekent het maken van een volledige herkansing voor het vak, het behaalde practicumcijfer blijft geldig. Omgekeerd, wanneer een voldoende is gescoord voor de deeltoets, maar het practicumcijfer geeft een onvoldoende eindscore, blijft het deeltoetscijfer geldig en moet het practicum worden herkanst (volgend jaar). Het minimale cijfer voor de muliple choice deeltoetsen (75% eindcijfer) moet een 4.5 zijn. Literatuur • Martini: Fundamentals of Anatomy and Physiology, Benjamin Cummings, 9e editie • Langman’s Medical Embryology (TW Sadler), 12e editie • Handleidingen te koop bij aanvang cursus (leerstof en practica) Aanbevolen voorkennis Een goedgemutste, leergierige en gemotiveerde instelling helpen je niet alleen door deze cursus, maar door het hele leven. Doelgroep Eerstejaars BSc Biomedische Wetenschappen Overige informatie Coördinatoren: prof.dr. S. Spijker en dr. D. Roelofs. Bij de praktische onderdelen is het dragen van een labjas verplicht.
Infectieziekten Vakcode
AB_471024 ()
Periode
Periode 6
Credits
6.0
Voertaal
Nederlands
Faculteit
Fac. der Aard- en Levenswetenschappen
Coördinator
dr. E.N.G. Houben
Docent(en)
dr. M.P. Bergman
Lesmethode(n)
Hoorcollege, Practicum
Niveau
200
Doel vak Het doel van deze cursus is de student inzicht te verschaffen in de pathogenese van microbiële, parasitaire en virale infecties. De student wordt vertrouwd gemaakt met de strategieën die bacteriën, virussen en parasieten gebruiken om de gastheer te koloniseren en te infecteren. Thema's die aan de orde komen zijn toxines, aanhechting, invasie, intracellulaire overleving, interacties met het immuun systeem, secretie van virulentiefactoren, ijzeropname en regulatie van virulentiefactoren. Bij het onderwijs wordt ook aandacht besteed aan vaccins en antibiotica, zoals de ontwikkeling, werking en toepassing van deze therapeutica. Tot slot moet de student een aantal microbiologische methoden kunnen toepassen om zo pathogene eigenschappen van micro-organismen te kunnen bestuderen. Eindtermen Aan het eind van de cursus kan de student: - aangeven wat de overeenkomsten en verschillen zijn in de strategieën die bacteriën, virussen en parasieten gebruiken om de gastheer te koloniseren en te infecteren. Vrije Universiteit Amsterdam - Fac. der Aard- en Levenswetenschappen - B Biomedische Wetenschappen - 2012-2013
29-9-2015 - Pagina 46 van 85
- aangeven hoe op moleculair niveau vaccins en antibiotica werken. - aangeven hoe vaccins en antibiotica worden ontwikkeld. - het belang aangeven van een grondige kennis over de virulentiefactoren van bacteriën, virussen en parasieten ter voorkoming en bestrijding van infecties. Inhoud vak De cursus bestaat uit 5 onderdelen: microbiologie, parasitologie, virologie, vaccinologie en antibiotica. Al deze onderdelen zijn nodig om een goed begrip te kunnen krijgen van infectieziekten en hoe deze te voorkomen of te bestrijden zijn. Aan de samenhang van bovengenoemde onderdelen zal dan ook de nodige aandacht besteed worden. Onderwijsvorm Hoorcolleges (20 uur); practicum verplicht (40 uur); zelfstudie (ca. 100 uur). Toetsvorm Schriftelijk tentamen (combinatie van meerkeuze- en essayvragen) in het Engels. Gebruik van een – onbeschreven – woordenboek is toegestaan. Toelating tot tentamen alleen indien het practicum met goed gevolg is afgelegd. Literatuur Boek: Microbiology A clinical approach. Strelkauskas, Strelkauskas en Strelkauskas. Garland Science. ISBN: 9780815365143 Practicumhandleiding (aanschaf verplicht, prijs ongeveer 10 euro). Vereiste voorkennis Studenten Biomedische wetenschappen (BMW) dienen de eerstejaars cursus Bedreiging en afweer (AB_470219) met een voldoende te hebben afgesloten. Studenten Gezondheid en Leven dienen de eerstejaars cursussen Bedreiging & Bescherming I (AB_487031) en Humane levenscyclus II (AB_487030) succesvol afgerond te hebben. Studenten Biologie dienen de tweedejaars cursus Regulatie en afweer bij dieren (AB_470202). Doelgroep Keuzecursus voor tweedejaars BSc Biomedische Wetenschappen en Gezondheid en Leven met een biomedisch profiel. De cursus wordt aanbevolen voor studenten die de specialisatie Infectious Diseases in de 2-jarige MSc Biomedical Sciences willen gaan volgen. De cursus is verplicht voor studenten die het programma Infectieziekten en Volksgezondheid in de 1-jarige MSc Health Sciences willen gaan volgen. Overige informatie In verband met het beperkte aantal practicumplaatsen geldt er een maximum van 60 studenten. BSc studenten Biomedische Wetenschappen en Gezondheid & Leven krijgen voorrang. Dit kan betekenen dat aangemelde studenten uit andere opleidingen worden afgewezen. Toelating tot de cursus geschiedt op basis van volgorde van inschrijven via VUnet. Een laboratoriumjas is verplicht en is meteen op de eerste practicumdag nodig. Als communicatiemiddel zal zoveel mogelijk gebruik gemaakt worden van Blackboard. Belangrijk: Het maximum aantal deelnemers geldt niet voor recidivisten, zij kunnen toegang krijgen tot Blackboard wanneer zij een mail sturen naar de Vrije Universiteit Amsterdam - Fac. der Aard- en Levenswetenschappen - B Biomedische Wetenschappen - 2012-2013
29-9-2015 - Pagina 47 van 85
cursuscoördinator (
[email protected]). Studenten Gezondheidswetenschappen dienen zich in te schrijven voor de cursus Infectieziekten & gezondheid (AB_470232, voorheen Infectieziekten (AB_ 471024, droge variant).
Internationale volksgezondheid Vakcode
AB_470088 ()
Periode
Periode 5, Periode 6
Credits
6.0
Voertaal
Nederlands
Faculteit
Fac. der Aard- en Levenswetenschappen
Coördinator
prof. dr. J.E.W. Broerse
Docent(en)
A.J. van der Ham MSc, dr. D.R. Essink, prof. dr. P.R. Klatser, prof. dr. J.E.W. Broerse
Lesmethode(n)
Hoorcollege, Werkgroep, Computerpracticum
Niveau
200
Doel vak Inzicht verkrijgen in de theoretische achtergronden en wetenschappelijke en maatschappelijke ontwikkeling van Internationale Volksgezondheid en mondiale gezondheidszorg Inzicht in de belangen, spanningsvelden en wensen van verschillende actoren die hierbij een rol spelen Inzicht verwerven in organisatie, management en beleid van volksgezondheid in een ontwikkelingscontext Inzicht verwerven in de mogelijkheden en beperkingen van gezondheidszorg ten aanzien van ontwikkelingsvraagstukken Inzicht verkrijgen in de mogelijkheden en toepassingen van onderzoek in Internationale Volksgezondheid Inzicht krijgen in de samenhang van de problematiek op landenniveau Niveau 2: Verdieping Inhoud vak In deze cursus verkrijg je inzicht in volksgezondheidsvraagstukken in een globale context. De nadruk ligt hierbij op gezondheidsproblemen in lage- en middeninkomenlanden en hoe verschillende landen en hun gezondheidssystemen met deze problematiek omgaan. Er wordt specifiek ingegaan op problemen en interventies op een aantal deelterreinen van de gezondheidszorg zoals infectieziektes, reproductieve gezondheid, en geestelijke gezondheid. Ook komen cross-cutting issues zoals economie, armoede, en globalisatie aan bod. De cursus sluit af met recente trends op het gebied van internationale samenwerking. Dit alles wordt op een transdisciplinaire manier benaderd, waarbij inzichten uit verschillende wetenschappelijke disciplines worden geïntegreerd en rekening wordt gehouden met de belangen en relaties tussen verschillende actoren. In de groepsopdracht breng je de theorie van de cursus in praktijk en zal de samenhang van de verschillende subthema's op landen niveau duidelijk worden. Je maakt hiervoor een portfolio van de volksgezondheid van een specifiek land. Onderwijsvorm Hoorcolleges en groepsopdracht
Vrije Universiteit Amsterdam - Fac. der Aard- en Levenswetenschappen - B Biomedische Wetenschappen - 2012-2013
29-9-2015 - Pagina 48 van 85
Toetsvorm Schriftelijk tentamen (50%) en groepsopdracht (50%). Beide onderdelen moeten met een voldoende worden afgesloten. Literatuur Boek; Title: Global Health 101.R. Skolnik, 2011. Jones and Bartlett Publishers. Verkrijgbaar bij de VU-boekhandel. Doelgroep De cursus "Internationale Volksgezondheid" is een keuzecursus voor derdejaars BSc Gezondheidswetenschappen en voor tweede- en derdejaars BSc Biomedische wetenschappen en Gezondheid en Leven. De cursus wordt sterk aanbevolen voor studenten die overwegen de master Global Health of de masterdifferentiatie International Public Health te gaan volgen. Overige informatie Let op: bij inschrijving voor deze cursus in VUnet dient te worden gekozen uit periode 5 (mei) en periode 6 (juni), omdat de cursus in 2012 - 2013 tweemaal wordt aangeboden. Dit geldt voor studenten BSc Biomedische Wetenschappen en BSc Gezondheid en Leven; studenten BSc Gezondheidswetenschappen kunnen het alleen in periode 6 volgen. Zie ook de betreffende jaarschema's op de FALW-site.
Management van innovaties Vakcode
AB_470195 ()
Periode
Periode 6
Credits
6.0
Voertaal
Nederlands
Faculteit
Fac. der Aard- en Levenswetenschappen
Coördinator
prof. dr. J.E.W. Broerse
Docent(en)
prof. dr. J.G.F. Bunders-Aelen, dr. J.F.H. Kupper, drs. W.P.C. Boon
Lesmethode(n)
Hoorcollege, Werkgroep
Niveau
200
Doel vak Verwerven van kennis van en inzicht in: - Verschillende vormen van (1) management en (2) innovatie op verschillende niveau's (micro, meso en macro) - De centrale concepten van innovatieprocessen en innovatiemanagement - Verschillende mechanismen van innovatieontwikkeling, hun effecten en hun uitdagingen in verschillende culturele contexten. - Verschillende theoretische perspectieven op innovatiestudies en management van technologie (o.a. strategisch innovatie management, wetenschap, technologie en samenlevingstudies) - De belangrijkste actoren en hun onderlinge relatie in de (inter) nationale medische innovatie-arena. - Verschillende manieren om de ontwikkeling van innovaties in de gezondheids- en levenswetenschappen te beïnvloeden. Het toepassen van verkregen kennis en inzicht door: - De praktijk oefenen met het analyseren van verschillende innovatiestrategieën in de medische sector. Het opdoen van leerervaringen ten aanzien van: - Projectmatig werken in teamverband. Vrije Universiteit Amsterdam - Fac. der Aard- en Levenswetenschappen - B Biomedische Wetenschappen - 2012-2013
29-9-2015 - Pagina 49 van 85
- Het kunnen toepassen van enkele praktische vaardigheden, zoals onderzoeksopzet maken, literatuurstudie, kritisch analyseren, argumenteren, en schriftelijk en mondeling presenteren Inhoud vak Studenten met een biomedische of gezondheidswetenschappelijke achtergrond worden in hun toekomstige carrière steeds meer betrokken bij het tot stand komen van medische innovaties, zoals technische innovaties, zorginnovaties en systeeminnovaties. Bij deze innovaties spelen verschillende actoren een rol, zoals wetenschappers, gebruikers, verzekeraars, zorgverleners, industrie en patiënten. De verschillende perspectieven van deze actoren zijn van invloed op het welslagen van innovatieprocessen. Het betrekken van meerdere actoren zoals, o.a. patiënten, zorgverleners en onderzoekers in het innovatie proces is niet eenvoudig. In deze cursus wordt ingegaan op verschillende casussen waarin dit proces gerealiseerd is en hoe je de interactie tussen de verschillende groepen kunt managen. Voorbeelden zijn de ontwikkeling van cochleaire implantaten voor doven en slechthorenden, patiëntenparticipatie bij brandwondenonderzoek en het implementeren van het 'patiënt-centraal' concept in ziekenhuizen. We bespreken verschillende theoretische inzichten met betrekking tot het managen van medische innovaties (managementstrategieën en 'vormen). Ook gaan we in op innovatiesystemen in de internationale context. In kleine groepjes studenten krijg je vervolgens de opdracht om een medisch innovatieproces (technologische, zorg- of systeeminnovatie) te analyseren met behulp van de theorieën en inzichten verkregen uit de colleges. Aan het einde van de cursus presenteren de verschillende groepen hun analyse aan de medestudenten. Onderwijsvorm De cursus zal bestaan uit hoorcolleges en werkcolleges waarbij in subgroepjes een projectopdracht wordt uitgevoerd. Toetsvorm Individuele toetsing bestaat uit: (1) schriftelijk tentamen (50%), en (2) projectopdracht (50%). Individuele beoordeling van de projectopdracht vindt plaats op basis, de bijdrage aan en het functioneren in de projectgroep en de beoordeling van het verslag van de groep.. Beide onderdelen moeten met een voldoende worden afgesloten. Literatuur Syllabus. Eventueel een boek. Doelgroep Keuzecursus voor tweedejaars BSc Biomedische Wetenschappen en Gezondheidswetenschappen. Speciaal aanbevolen voor studenten die de masteropleiding Management Policy Analysis and Entrepreneurship, of de differentiatie International Public Health binnen de masteropleidingen Health Sciences of Biomedical Sciences willen gaan volgen. Overige informatie Voor informatie over de cursus kun je contact opnemen met dr. R. Visser of W.S. Konijn MSc, tel 020-5987031
Marketingtechnieken en Social Marketing Vakcode
AB_1031 ()
Periode
Periode 3
Vrije Universiteit Amsterdam - Fac. der Aard- en Levenswetenschappen - B Biomedische Wetenschappen - 2012-2013
29-9-2015 - Pagina 50 van 85
Credits
6.0
Voertaal
Nederlands
Faculteit
Fac. der Aard- en Levenswetenschappen
Coördinator
dr. C.M. Renders
Lesmethode(n)
Practicum, Computerpracticum, Werkgroep, Hoorcollege
Niveau
300
Doel vak • Inzicht verkrijgen in marketing theorieën en strategieën op het terrein van marketingcommunicatie en in principes zoals “getting the right message” and “getting the message right” voor verschillende doelgroepen waarbij gebruik wordt gemaakt van de 4 P’s product, place, price, promotion. • vertrouwd raken met het marketingdenkkader, in het bijzonder met betrekking tot de marketing van producten en diensten vanuit een sociaal- en gezondheids wetenschappelijk perspectief. • vaardigheden leren hoe marketing principes toegepast kunnen worden op de analysis, planning, uitvoer en evaluatie van programma’s die ontwikkeld zijn om het gezond gedrag van bepaalde doelgroepen te beïnvloeden. • Theoretisch inzicht verkrijgen in multimedia in relatie tot gezondheids- en biomedische wetenschappen • Inzicht verkrijgen in toepassingen van multimedia om gezondheidsen wetenschapscommunicatie effectiever te maken Inhoud vak In deze cursus leren studenten basisprincipes van marketing en hoe deze principes kunnen worden toegepast in communicatie over gezondheid, zorg en ziekte. Hoe overtuig je een doelgroep om comfort en vrije tijd in te leveren, groepsdruk te weerstaan, gewoonten af te leren en aan te leren, meer geld en tijd te spenderen en te denken voordat men doet, zodat gezond gedrag wordt bevorderd. De student zal zich verdiepen in menselijk gedrag in groepen om een maatschappelijk gezondheidsprobleem op te lossen door middel van een sociaal marketingplan. Ook de rol van multimedia hierbij zal worden besproken. Ook zullen studenten kennis en begrip krijgen van diverse soorten onderzoek ten behoeve van de marketingcommunicatiefunctie en leren schakelen tussen theorie, praktijk en onderzoek ten behoeve van de marketing op het gebied van gezondheid. Naast colleges is er een centrale groepsopdracht in de vorm van het maken van een social marketingplan. Deze opdracht wordt in groepen van 3-4 studenten uitgevoerd en daarbij passen studenten een van de geleerde methoden toe op een recent onderwerp in de publieke discussie. Onderwijsvorm Hoorcolleges, werkcolleges, (groeps)opdrachten en zelfstudie Toetsvorm Schriftelijk tentamen (60%) en groepsopdracht (maken van een social marketing plan (40%) Literatuur Jeff French, Clive Blair-Stevens, Dominic McVey, Rowena Merritt. Social Marketing en Public Health. Theory and Practice. New York: Oxford University Press, 2010. Hfdst 1 t/m 4 (p45 t/m 52), 6 ,7, 9 t/m 15.
Vrije Universiteit Amsterdam - Fac. der Aard- en Levenswetenschappen - B Biomedische Wetenschappen - 2012-2013
29-9-2015 - Pagina 51 van 85
Doelgroep Onderdeel van de minor Communicatie over Gezondheid, gericht op keuzecursus voor derdejaars bachelor Gezondheidswetenschappen, Gezondheid en Leven, Biologie, Biomedische wetenschappen, Medische natuurkunde, Communicatiewetenschappen, Taal en Communicatie, en keuzeonderwijs master Geneeskunde. Overige informatie Minimum aantal vereiste deelnemers voor deze minorcursus: 25
Massacommunicatie en publieke opinie Vakcode
AB_1028 ()
Periode
Periode 1
Credits
6.0
Voertaal
Nederlands
Faculteit
Fac. der Aard- en Levenswetenschappen
Coördinator
dr. C.W.M. Dedding
Lesmethode(n)
Hoorcollege
Niveau
200
Doel vak Inzicht krijgen in: • de centrale begrippen in, alsmede het ontstaan van communicatiewetenschappen; • de belangrijkste communicatietheorieën; • de producenten en productieprocessen rond communicatie; • de diverse inhouden en mogelijke effecten van communicatie, m.n. in relatie tot gezondheidsvraagstukken; • de verschillende 'publieken' van communicatie • onderzoeksmethoden in communicatiewetenschappen. In staat zijn communicatieprocessen rondom gezondheidsvraagstukken te analyseren op basis van begrippen en theorieën uit de communicatiewetenschappen. Niveau 2: verdieping Inhoud vak In deze cursus leren studenten hoe media de publieke opinie beïnvloeden (en vice versa). De cursus geeft een overzicht van de belangrijkste communicatietheorieën en geeft inzicht in de macht en/of invloed van media. De student gaat kritisch kijken naar vragen als: Welke media zijn er? Wat maakt dat informatie nieuwswaarde heeft? En hoe wordt er gecommuniceerd over gezondheidsvraagstukken? En waarom juist op die manier? Tevens komen onderzoeksmethoden als inhoudsanalyse en 'discourse analysis' aan bod. Deze theorie en methoden staan helemaal in het teken van de centrale groepsopdracht: Tijdens de cursus gaat de studenten zelf kijken naar media uitingen over gezondheidsvraagstukken. Dit onderwerp is afhankelijk van wat er op het moment speelt in de media. Zo ging het vorige jaren over beeldvorming naar aanleiding van berichtgeving over de Mexicaanse griep en Q-koorts. Belangrijke vragen in die opdracht zijn: Welke publieken kun je onderscheiden? Welk publiek gebruikt welke media? Hoe wordt er gecommuniceerd over deze ziekten en wat is het effect hiervan op het publiek? Naast colleges is er een centrale groepsopdracht. Deze opdracht wordt in
Vrije Universiteit Amsterdam - Fac. der Aard- en Levenswetenschappen - B Biomedische Wetenschappen - 2012-2013
29-9-2015 - Pagina 52 van 85
groepen van 3-4 studenten uitgevoerd en daarbij passen studenten een van de geleerde methoden toe op een recent gezondheidsvraagstuk in de publieke discussie. Voor studenten met weinig achtergrond op het gebied van gezondheid, zorg en ziekte zullen op dit gebied enkele extra hoorcolleges worden gegeven. Onderwijsvorm Hoorcolleges, werkcolleges, (groeps)opdrachten en zelfstudie Toetsvorm Tentamen 75%, groepsopdracht 25% (dienen beiden met een voldoende zijn afgerond) Literatuur Het boek “Media en Publiek” van Connie de Boer en Swantje Brennecke (uitgeverij Boom) Aanvullende literatuur wordt tijdens de cursus aangeleverd. Doelgroep Cursus in de minor 'Communicatie over Gezondheid' Overige informatie Minimum aantal vereiste deelnemers voor deze minorcursus: 25
Mechanisms of Brain Diseases Vakcode
AB_1058 ()
Periode
Periode 2
Credits
6.0
Voertaal
Engels
Faculteit
Fac. der Aard- en Levenswetenschappen
Coördinator
prof. dr. T.J. de Vries
Docent(en)
prof. dr. M.S. van der Knaap
Lesmethode(n)
Computerpracticum, Werkgroep, Hoorcollege
Niveau
300
Doel vak Gain insight into the etiology, expression and treatment of various brain diseases, as well as models used in preclinical science. Inhoud vak Our brain enables us to perform even the most complex tasks. Sometimes however, diseases of the brain compromise its optimal function. In this course students learn what the clinical manifestations are of the neurological diseases, and what type of cellular or animal models are around to learn us more on how disturbed processes and systems in the brain lead to these illnesses and that may provide us with clues on treatment options. Topics include illnesses as neurodegenerative (e.g., Parkinson’s disease, white matter disease) and neuropsychiatric diseases (e.g. addiction, depression). In addition, we will try to shed light on the cognitive disturbances associated with these diseases, and will elude on comorbidity in symptoms of various brain diseases. Various treatments options for these conditions, including the use of pharmacological agents and deep brain stimulation will be discussed.
Vrije Universiteit Amsterdam - Fac. der Aard- en Levenswetenschappen - B Biomedische Wetenschappen - 2012-2013
29-9-2015 - Pagina 53 van 85
Onderwijsvorm Lectures, discussion panel, workgroups, brain demo, self study Toetsvorm Exam (70%), presentation (25%), participation in discussion (5%). Literatuur Papers, presentations and reader. Overige informatie Co-ordinators: Hylke Vervaeke and Taco de Vries. Part of minor Brain and Mind. This minor course requires a minimum of 25 participants to take place. Central Academic Skill: How to convey your message; public presentations.
Mechanisms of Brain Diseases* Vakcode
A_HP1058 ()
Periode
Ac. Jaar (september)
Credits
3.0
Voertaal
Engels
Faculteit
Fac. der Aard- en Levenswetenschappen
Coördinator
prof. dr. T.J. de Vries
Mens als systeem Vakcode
AB_1009 ()
Periode
Periode 1
Credits
12.0
Voertaal
Nederlands
Faculteit
Fac. der Aard- en Levenswetenschappen
Coördinator
prof. dr. A.J.G. Horrevoets
Lesmethode(n)
Hoorcollege, Werkgroep, Practicum, Overig, Werkcollege, Deeltoets extra zaalcapaciteit
Niveau
200
Doel vak Deze cursus beoogt de studenten de essentiële basale kennis bij te brengen van de mens als geïntegreerd systeem van organen, weefsels, cellen en moleculaire processen. Dit zelfregulerend systeem stelt de mens in staat adequaat te reageren op veranderingen in gedrag en omgeving (gezond). Middels gestructureerde weekthema’s worden een aantal centrale processen bestudeerd op elk niveau: molecuul, cel, weefsel, orgaan, organisme. Tevens wordt aangegeven hoe pathologische veranderingen (ziek) kunnen ontstaan, en hoe die kunnen worden behandeld met geneesmidelen (genezing) Algemene leerdoelen: 1. Begrip van de specifieke structuur, de functie en rol van de verschillende moleculen, cellen, weefsels en organen van de mens. 2. Begrip van de samenhang van anatomie, fysiologie, histologie,
Vrije Universiteit Amsterdam - Fac. der Aard- en Levenswetenschappen - B Biomedische Wetenschappen - 2012-2013
29-9-2015 - Pagina 54 van 85
celbiologie en biochemie in het basale functioneren van de mens als geïntegreerd systeem. 3. Begrip van de reactie van de mens als geheel op snelle of chronische veranderingen in leefstijl (dieet en sport) en tijdens ziekte. 4. Begrip van de weefsel-speciefeke effecten van gen-mutaties 5. Begrip van de biochemische achtergrond en fysiologische werking van enkele algemeen bekende, leefstijl-gerelateerde voedings en geneesmiddelen. 6. Begrip van regulatie van processen op afstand middels hormonen (endocrinologie) 7. Toegepaste wiskunde op fysiologische processen. 8. Opfrissen en activeren van middelbare-schoolwiskunde en Wiskundige basis aanleggen voor modelbouw en statistiek Inhoud vak Voor een aantal cruciale orgaansystemen komen aan de orde: de macroscopische en microscopische bouw, de orgaan specifieke celbiologische en moleculaire mechanismen, de biochemische, endocrinologische en fysiologische homeostase. Op het niveau van weekthemas wordt vervolgens de samenwerking tussen de verschillende organen besproken in het licht van het functioneren van de mens. Direct daaraan gekoppeld bespreken we veranderingen in deze processen als gevolg van levensstijl, met name rust versus sport en voeding versus dieet. Het onderwerp ziek versus gezond zullen we bespreken middels thema-specifieke ziektes en middels de moleculaire achtergronden en fysiologische effecten van enkele levenstijl gerelateerde en/of algemeen bekende geneesmiddelen (aspirine , cholesterol-verlagers, betablokkers). In de verplichte practica anatomie, biochemie, fysiologie en histologiewordt in kleine groepen (12 studenten), specifiek de kennis uit de hoorcolleges toegepast in praktijk situaties, met als doel de theoretische kennis meer inzichtelijk te maken. De weekthema’s: week 1: Voeding, dieet en gewicht week 2: Leefstijl, ziekte en medicatie week 3: Bewegen en Sport week 4: Practica en tentamenweek week 5: Hart en bloedsomloop week 6: Ademhaling en longen week 7: Nier: volume regulatie en ontgifting Week 8: Practica en tentamenweek Onderwijsvorm 1. HOORCOLLEGES (70 uur). 2. PRACTICA (50 uur). 3. COMPUTEROPDRACHTEN (individueel, zelfstudie) (28 uur). 4. LITERATUUR (zelfstudie) (172 uur) Toetsvorm Toetsing vindt plaats middels twee deeltentamens, in overeenstemming met de specifieke leerdoelen per week en de studiestof uit de verplichte literatuur. - Deeltentamen 1 (open vragen) (studiestof week 1-4) - Deeltentamen 2 (open vragen) (studiestof week 5-8) Het eindcijfer is het gemiddelde van de cijfers voor deeltoetsen 1 en 2 Alle practica zijn verplicht en worden beoordeeld middels voldaan/nietvoldaan.
Vrije Universiteit Amsterdam - Fac. der Aard- en Levenswetenschappen - B Biomedische Wetenschappen - 2012-2013
29-9-2015 - Pagina 55 van 85
Literatuur 1. Berg, Tymoczko, Stryer (Stryer), “Biochemistry”, 7th edition (reeds aangeschaft voor Molecuul tot Mens, jaar 1) 2. Martini, “Fundamentals of Anatomy and Physiology”, 9th edition (reeds aangeschaft voor Molecuul tot Mens, jaar 1) 3. Wiskundedictaat (33 pag) Aanbevolen voorkennis De student heeft beide eerstejaars vakken BSc Biomedische Wetenschappen “Van molecuul tot mens”, of een vergelijkbare cursus gevolgd. Doelgroep Verplicht voor tweedejaars BSc Biomedische Wetenschappen Keuzevak voor studenten Gezondheid & Leven Overige informatie Medecoördinator: Dr. Hylke Vervaeke (NCA, CNCR, FALW) Anatomie: Wil Smeets (Anatomie-VUmc) Biochemie: Anton Horrevoets, Irma van Die (MCBI-VUmc) Endocrinologie: Ronald van Kesteren (NCA-FALW) Fysiologie: Ton van Lambalgen, Jolanda van der Velden, Rene Musters (Fysiologie-VUmc) Histologie: Mark Verheijen, Jan van Minnen (NCA-FALW) Wiskunde: Klaas Krab, Bob Kooi (Wiskunde)
Mind and Machine Vakcode
AB_1060 ()
Periode
Periode 3
Credits
6.0
Voertaal
Engels
Faculteit
Fac. der Aard- en Levenswetenschappen
Coördinator
dr. L.N. Cornelisse
Lesmethode(n)
Computerpracticum, Werkgroep, Hoorcollege
Niveau
300
Doel vak To relate science fiction to science within the themes of (1) creating an artificial brain, (2) integrating brains and computers, and (3) applications of neural strategies. Inhoud vak People have always been fascinated with the idea to create intelligent robots or to integrate computers in the brain to manipulate or enhance its performance. In this course, the current status in creating an artificial brain is discussed. Students learn the theory behind integrating brains and computers, and experience hands-on how brain activity can control computers to write or play computer games. The application of neural strategies and artificial intelligence to solve societal problems is explained and demonstrated during visits to commercial partners. To investigate how close science has come to science fiction students work in groups to prepare a business proposal in which they describe a new commercial application of artificial
Vrije Universiteit Amsterdam - Fac. der Aard- en Levenswetenschappen - B Biomedische Wetenschappen - 2012-2013
29-9-2015 - Pagina 56 van 85
intelligence or brain computer interfacing. Students will present their project during visits to commercial companies operating in this field to receive feedback for their final poster presentation. Onderwijsvorm Lectures, practicals, group project and poster presentation Toetsvorm Group discussion (10%), project and poster (40%), and written exam (50%). Literatuur To be decided Aanbevolen voorkennis No special requirements. Doelgroep Open to students from all educational backgrounds (e.g., exact, social, life and economic sciences) with an interest in the brain and mind. Overige informatie Part of minor Brain and Mind. This minor course requires a minimum of 25 participants to take place. Central Academic Skills: Think out of the box: imagination may push basic science into applications and create business opportunities.
Moleculaire ontwikkelingsbiologie Vakcode
AB_470038 ()
Periode
Periode 6
Credits
6.0
Voertaal
Nederlands
Faculteit
Fac. der Aard- en Levenswetenschappen
Coördinator
prof. dr. R.E. Koes
Docent(en)
prof. dr. R.E. Koes
Lesmethode(n)
Hoorcollege, Werkgroep, Practicum
Niveau
200
Doel vak Het doel van deze cursus is inzicht te geven in - het functioneren van genen en complexere netwerken van meerdere genen in de sturing van complexe processen. - hoe genen en netwerken de ontwikkeling sturen van een enkel cel, de bevruchte eicel of zygote tot een complex eukaryoot organisme bestaande uit miljarden cellen met de juiste organen, weefsels en celtypes op de juiste plaats. - moleculair genetische onderzoek methodes en technieken waarmee we (ontwikkelings)biologische processen kunnen ontrafelen. Specifieke onderwerpen die daarbij aan de orde zullen komen zijn: - Moleculair mechanismen die de expressie van genen reguleren via DNA bindende eiwitten (transcriptie factoren), DNA- methylering en chromatinestructuur. - het functioneren van simple genetische circuits in de differentatie Vrije Universiteit Amsterdam - Fac. der Aard- en Levenswetenschappen - B Biomedische Wetenschappen - 2012-2013
29-9-2015 - Pagina 57 van 85
van verschillende celtypes en de moleculaire grondslag van "cell memory" (d. i de onomkeerbarheid van differentiatie). - Rol van "mobiel DNA" tijdens sex-differentiatie en gist en de ontwikkeling van B- lymphocyten in de mens. - regulatie en genetische controle van opvolgende fases in de cel cyclus (rol van checkpoint) - Specificatie van de lichaamsopbouw (anterior- posterior en dorsalventral lichaamsassen, segmenten, organe etc) tijdens vroege embryogenese. - Conservering van ontwikkelingsgenen (o. a. Hox genen) van insect tot muis. - Variatie tussen Hox genen en het ontstaan van diversiteit bij dieren. ("evo-devo" aspecten) - Ontwikkeling van een hogere plant Het doel van het practicum is: - Experimentele vaardigheden op te doen met enkele breed toepasbare moleculair genetische technieken. - Het leren interpreteren van experimentele resultaten en het bedenken van vervolg experimenten. - Het inzicht te verdiepen in de regulatie van genexpressie en de functie tijdens ontwikkelingsprocessen. Niveau van de cursus: 2 (verdieping) Inhoud vak De cursus start met twee "opfriscolleges" en een korte toets om een goede achtergrondkennis te verzekeren. Het hoofddeel van de cursus omvat hoorcolleges, werkcolleges en een "nat" practicum waarin we een aantal verschillende aspecten en moleculair mechanismen behandelen die ten grondslag liggen aan de ontwikkeling van hogere eukaryote organismes (zie doelen). Onderwijsvorm Hoorcolleges (24 uur); werkcolleges (4 uur); practicum (circa 40 uur); zelfstudie (80 uur). Toetsvorm De benodigde voorkennis en de inleidende practicumtheorie wordt schriftelijk getoetst bij aanvang van de 2e cursusweek (10% van eindcijfer). Het practicum wordt beoordeeld aan de hand van een schriftelijke toets (40% van eindcijfer). De collegestof wordt schriftelijk getentamineerd (50% eindcijfer). Literatuur - Handboek: Wordt nader bekendgemaakt - Uittreksels (powerpoint files) van collegestof (gratis te downloaden van Blackboard); - Practicumhandleiding (ongeveer 7 euro) - Computerfiles (pdf) van artikelen gebruikt bij het practicum (gratis te downloaden via Blackboard). Doelgroep Keuzecursus voor tweede en derdejaars Bsc Biologie, Biomedische Wetenschappen. Keuzecursus voor tweedejaars BSc Gezondheid en Leven. Overige informatie Bij dit studieonderdeel is het voor studenten die het Bachelor Honoursprogramma; Biologie, Bio- medische Wetenschappen of Gezondheid; en Leven; volgen, mogelijk te kiezen voor de stervariant. Bij de stervariant wordt aan het bovenomschreven studieonderdeel een Vrije Universiteit Amsterdam - Fac. der Aard- en Levenswetenschappen - B Biomedische Wetenschappen - 2012-2013
29-9-2015 - Pagina 58 van 85
individueel literatuuronderzoek toegevoegd naar een onderwerp dat binnen de cursus aan de orde komt. Over dit literatuuronderzoek rapporteert de student in een verslag, dat de vorm heeft van een wetenschappelijk artikel. Het thema van dit literatuuronderzoek wordt in overleg tussen de docent en de student vastgesteld. Het literatuuronderzoek wordt individueel begeleid door de docent die voor de cursus verantwoordelijk is. Het verslag wordt apart beoordeeld met een cijfer. De stervariant wordt geregistreerd onder een aparte vakcode. De beoordeling van de stervariant telt niet mee in de eindbeoordeling van de cursus zelf. De studielast van de stervariant van de cursus bedraagt 3 EC boven de normale belasting van de cursus.
Moleculaire ontwikkelingsbiologie * Vakcode
A_HP470038 ()
Periode
Ac. Jaar (september)
Credits
3.0
Voertaal
Nederlands
Faculteit
Fac. der Aard- en Levenswetenschappen
Coördinator
prof. dr. R.E. Koes
Doel vak Niveau cursus: 3 Inhoud vak Bij de stervariant wordt aan het gelijknamige studieonderdeel een individueel literatuuronderzoek toegevoegd naar een onderwerp dat binnen de cursus aan de orde komt. Over dit literatuuronderzoek rapporteert de student in een verslag, dat de vorm heeft van een wetenschappelijk artikel. Het thema van dit literatuuronderzoek wordt in overleg tussen de docent en de student vastgesteld. Het literatuuronderzoek wordt individueel begeleid door de docent die voor de cursus verantwoordelijk is. Het verslag wordt apart beoordeeld met een cijfer. De beoordeling van de stervariant telt niet mee in de eindbeoordeling van de cursus zelf. De studielast van de stervariant van de cursus bedraagt 3 stp. boven de normale belasting van de cursus.
Moving Matters in Health Vakcode
AB_1035 ()
Periode
Periode 2
Credits
6.0
Voertaal
Engels
Faculteit
Fac. der Aard- en Levenswetenschappen
Coördinator
dr. R. Canal Bruland
Lesmethode(n)
Werkgroep, Hoorcollege
Niveau
300
Doel vak The student acquires knowledge about the relationship between health and psychological, social and to a lesser degree physiological aspects of Vrije Universiteit Amsterdam - Fac. der Aard- en Levenswetenschappen - B Biomedische Wetenschappen - 2012-2013
29-9-2015 - Pagina 59 van 85
exercise. Students get insight into current theoretical developments, empirical findings and their practical implications. During the practical students learn to apply their theoretical knowledge to the development and evaluation of motivation strategies in health exercise programmes. Inhoud vak The course ‘Moving matters in health’ introduces basic theoretical concepts and empirical methods and findings in the domain of exercise and its relation to (psychological and to a lesser degree physiological) health. People move for different reasons, for example, because they want to reduce stress, for enjoyment, to be part of a social group, or to reduce e.g. anxiety and depression. This course provides insights into the relation between health and psychological, physiological and social aspects of exercise. Several chapters from leading textbooks in the domain of sport and exercise such as ‘the psychology of physical activity’, ‘foundations of sport and exercise psychology’ and ‘physiology of sport and exercise’ will form the basis for introducing basic concepts and relevant empirical findings. Amongst other topics, the following aspects will be dealt with: • the relation between exercise and psychological health • exercise behaviour (recent models, theories and practical implications) • motivation and group processes • intervention strategies • stimulating exercise in specific groups (e.g., health exercise groups) Onderwijsvorm The course is a combination of lectures and a practical. The course requires active participation of the students; students are expected to actively prepare the lectures. Toetsvorm Examination in the form of a written exam (multiple choice). Literatuur Several chapters from the following books: • Weinberg, R.S. & Gould, D. (2007). Foundations of Sport and Exercise Psychology. Champaign, IL: Human Kinetics. • Wilmore, J.H., Costill, D.L., & Kenney, W.L. (1994). Physiology of Sport and Exercise. Human Kinetics, 4th edition (2008). • Carron, A.V., Hausenblas, H.A. & Estabrooks, P.A. (2003). The psychology of physical activity. Mc Graw-Hill, New York. Overige informatie This minor course requires a minimum of 25 participants to take place
Nature versus Nurture Vakcode
AB_1057 ()
Periode
Periode 1
Credits
6.0
Voertaal
Engels
Faculteit
Fac. der Aard- en Levenswetenschappen
Vrije Universiteit Amsterdam - Fac. der Aard- en Levenswetenschappen - B Biomedische Wetenschappen - 2012-2013
29-9-2015 - Pagina 60 van 85
Coördinator
dr. J.C. Polderman
Lesmethode(n)
Practicum, Computerpracticum, Werkgroep, Hoorcollege
Niveau
300
Doel vak To understand causes of individual differences in human cognitive, social and political behavior, and to evaluate critically the ongoing nature-nurture debate. Inhoud vak Human traits show considerable individual differences, which are caused by differences in the individual’s genes and/or by differences in their environment. In this course the influence of genes and environment on psychological, social and political behavior will be dissected using empirical evidence based on experiments with human subjects and animals. The human traits that play a central role in this course are derived from socially relevant topics such as social and antisocial behavior, political attitude/voting behavior, the effects of violent computer games on aggression, and empathy. Students will be introduced to the world of of DNA and genetic information and will get hands-on experience with DNA techniques (DNA collection, isolation, and genotyping), with the analysis of DNA at crime scenes, and with discussions about the the ethical aspects of DNA research. Evolution of human brain development and behavior will be clarified by pointing out the intriguing parallels with social cognitive skills of other primates. Onderwijsvorm Lectures, practicals, workgroups, excursions Toetsvorm Exam, debate, presentation Literatuur A selection of papers, and chapters of handbooks (information last updated October 4, 2012) Overige informatie Part of minor Brain and Mind. Central Academic Skill: Debating and discussing. This minor course requires a minimum of 25 participants to take place.
Neurological and Psychiatric Disorders Vakcode
AB_1023 ()
Periode
Periode 1
Credits
6.0
Voertaal
Engels
Faculteit
Fac. der Aard- en Levenswetenschappen
Coördinator
dr. T. Pattij
Lesmethode(n)
Hoorcollege, Werkgroep
Niveau
300
Doel vak
Vrije Universiteit Amsterdam - Fac. der Aard- en Levenswetenschappen - B Biomedische Wetenschappen - 2012-2013
29-9-2015 - Pagina 61 van 85
This course aims to provide further insights into the neurobiological mechanisms, diagnostic approaches and therapies and societal impacts of various neurological and psychiatric disorders. Inhoud vak In the course disorders that will be highlighted include Multiple Sclerosis, Parkinson’s disease, Alzheimer’s disease, brain tumors, cerebrovascular accidents, ADHD, Asperger/PDD-NOS, Autism and Obsessive Compulsive disorders. Both preclinical scientists and clinicians will give an overview of: • The underlying biological mechanisms; • The diagnostic criteria; • The current pharmacological and non-pharmacological clinical interventions • Which hypotheses might lead to novel insights into the treatment of the disorder; • The societal aspects and impact of the disorder Onderwijsvorm Lectures, assignment and possibly site visits. Note that the first day of the course, the presentation of the assignment and the possible site visit are obligatory parts of the course. Toetsvorm Examination in the form of a written exam, a group paper and presentations. The exam consists of open questions and is based on the lectures and the provided literature. The exam will count for 70% and the paper for 30% of the final result. Exam and paper should both be passed (grade 5.5 or more). Literatuur To be announced Doelgroep Part of the minor Biomedical Topics in Health Care Overige informatie Co-ordinators of this course are dr. A.M.W. van Dam and dr. T. Pattij (e-mail addresses:
[email protected] and
[email protected]). This minor course requires a minimum of 25 participants to take place.
Oncologie Vakcode
AB_470050 ()
Periode
Periode 5
Credits
6.0
Voertaal
Nederlands
Faculteit
Fac. der Aard- en Levenswetenschappen
Coördinator
dr. V.W. van Beusechem
Lesmethode(n)
Hoorcollege, Deeltoets extra zaalcapaciteit
Niveau
200
Vrije Universiteit Amsterdam - Fac. der Aard- en Levenswetenschappen - B Biomedische Wetenschappen - 2012-2013
29-9-2015 - Pagina 62 van 85
Doel vak Het doel van deze cursus is kennis en inzicht te verkrijgen in het ontstaan en klinisch voorkomen van diverse vormen van kanker, maar ook over diagnostiek en therapievormen van kanker. Na het volgen van deze cursus kunt u de algemene principes, concepten en de epidemiologie van kanker beschrijven. Tevens beschikt u over een gedegen kennis omtrent de genetische, virale en chemische factoren die een rol kunnen spelen bij het ontstaan van kanker. Daarnaast kunt u de belangrijkste immunologische en celbiologische processen die een rol spelen bij kanker uitleggen en de verschillende methodes van kankerbehandeling en kankerpreventie benoemen en vergelijken. Niveau 2: verdieping, bij deze cursus is het mogelijk voor de stervariant te kiezen en 3 EC extra te verkrijgen; zie onderstaande paragraaf opmerkingen. Inhoud vak Kanker is één van de belangrijkste doodsoorzaken in Nederland, en zal door de ouder wordende populatie in de nabije toekomst een steeds grotere maatschappelijke impact gaan krijgen. Kankeronderzoek heeft zich in de laatste decennia in vele verschillende richtingen uitgebreid. Inzicht in de moleculaire, immunologische en celbiologische processen die een rol spelen bij kanker is noodzakelijk voor het verrichten van fundamenteel onderzoek op het gebied van kanker. Kennis over de verschillende ontstaansvormen en behandelwijzen van kanker is essentieel voor het opstellen van toegepaste onderzoeksprotocollen voor de diagnostiek of behandeling van specifieke patiëntengroepen. Tevens is deze kennis van belang voor de goede communicatie tussen de medici en de onderzoekers die binnen dit vakgebied opereren. De cursus Oncologie zal een gedegen overzicht geven over het ontstaan van kanker en de verschillende behandelmethodes. De volgende onderwerpen worden behandeld: • Definities en epidemiologie van kanker. • Exogene en endogene factoren betrokken bij het ontstaan van kanker. • De rol van tumorsuppressorgenen, oncogenen, miRNAs en signalerings routes. • Celbiologie van tumorcellen: proliferatie, immortalisatie, invasie, metastasering, angiogenese. • Tumorimmunologie. • De nieuwste ontwikkelingen mbt diagnostiek, therapie en kwaliteit van leven. Onderwijsvorm Zelfstudie van basisstof, waar nodig aangevuld met passages uit recente reviews, die op blackboard worden gezet. De zelfstudie wordt aangevuld met hoorcolleges (± 22 uur) over de meer complexe onderwerpen binnen de verschillende hoofdstukken. Daarnaast is er een aantal seminars over de meest recente ontwikkelingen door gastdocenten. Tevens wordt door de deelnemers een kort schriftelijk artikel samengesteld over een "hot topic" in het veld, dat ook mondeling gepresenteerd wordt aan de gehele groep. Deze opdracht telt mee voor 0.5 punt van het tentamencijfer wanneer deze beoordeeld is als ruim voldoende. Toetsvorm Schriftelijk tentamen aan het einde van de vierde week van de cursus. De tentamenstof betreft hoofdstukken uit het gebruikte boek, waar nodig aangevuld met passages uit recente reviews (die op blackboard staan) en de op blackboard geplaatste delen van de hoorcolleges en seminars. Het tentamen bestaat uit een combinatie van korte essayvragen en multiple Vrije Universiteit Amsterdam - Fac. der Aard- en Levenswetenschappen - B Biomedische Wetenschappen - 2012-2013
29-9-2015 - Pagina 63 van 85
choice vragen. NB: mondelinge en schriftelijk rapportage over de literatuuropdrachten telt mee voor 0,5 punt in het eindcijfer. Er is 1x per jaar een schriftelijk herkansingstentamen, waarvan de datum nader bekendgemaakt zal worden. Literatuur Molecular biology of cancer, Pecorino, 3rd edition (ISBN 9780199577170; recente reviews (nader uit te delen op de werkcolleges). Doelgroep Keuzecursus voor tweedejaars BSc Biomedische Wetenschappen en Gezondheid en Leven. De cursus is verplicht voor studenten die de masteropleiding Oncologie willen gaan volgen. Overige informatie Maximaal 125 deelnemers. Studenten Gezondheid en Leven dienen voorafgaand aan de cursus hoofdstuk 6 van Robbins Basic Pathology last (8th) edition Kumar & Abbas & Fausto & Mitcheli (ISBN 978-0-8089-2366-4) bestudeerd te hebben. Bij dit studieonderdeel is het voor studenten die het Bachelor Honoursprogramma Biomedische Wetenschappen of Gezondheid en Leven volgen, mogelijk te kiezen voor de stervariant. Bij de stervariant wordt aan het bovenomschreven studieonderdeel een individueel literatuuronderzoek toegevoegd naar een onderwerp dat binnen de cursus aan de orde komt. Over dit literatuuronderzoek rapporteert de student in een verslag, dat de vorm heeft van een wetenschappelijk artikel. Het thema van dit literatuuronderzoek wordt in overleg tussen de docent en de student vastgesteld. Het literatuuronderzoek wordt individueel begeleid door een docent die bij de cursus betrokken is. Het verslag wordt apart beoordeeld met een cijfer. De stervariant wordt geregistreerd onder een aparte vakcode. De beoordeling van de stervariant telt niet mee in de eindbeoordeling van de cursus zelf. De studielast van de stervariant van de cursus bedraagt 3 EC boven de normale belasting van de cursus.
Oncologie * Vakcode
A_HP470050 ()
Periode
Periode 5
Credits
3.0
Voertaal
Nederlands
Faculteit
Fac. der Aard- en Levenswetenschappen
Coördinator
dr. V.W. van Beusechem
Inhoud vak Bij de stervariant wordt aan het gelijknamige studieonderdeel een individueel literatuuronderzoek toegevoegd naar een onderwerp dat binnen de cursus aan de orde komt. Over dit literatuuronderzoek rapporteert de student in een verslag, dat de vorm heeft van een wetenschappelijk artikel. Het thema van dit literatuuronderzoek wordt in overleg tussen de docent en de student vastgesteld. Het literatuuronderzoek wordt individueel begeleid door de docent die voor de cursus verantwoordelijk is. Het verslag wordt apart beoordeeld met een cijfer. De beoordeling van de Vrije Universiteit Amsterdam - Fac. der Aard- en Levenswetenschappen - B Biomedische Wetenschappen - 2012-2013
29-9-2015 - Pagina 64 van 85
stervariant telt niet mee in de eindbeoordeling van de cursus zelf. De studielast van de stervariant van de cursus bedraagt 3 stp. boven de normale belasting van de cursus.
Oncology and Public Health Vakcode
AB_1027 ()
Periode
Periode 3
Credits
6.0
Voertaal
Engels
Faculteit
Fac. der Aard- en Levenswetenschappen
Lesmethode(n)
Hoorcollege, Computerpracticum, Practicum, Werkgroep
Niveau
300
Doel vak The aim of this course is to introduce the area of oncology, with a focus on public health. The final terms of the course ‘Oncology & Public Health’ are: • the student is able to reproduce basic medical knowledge of oncology (e.g., stages of the disease, risk factors, and treatment possibilities) • the student has insight in basic public health related concepts, e.g., behavioural health, community health, environmental health, and health services • the student has insight in and is able to reproduce, and calculate basic epidemiological cancer data • the student is able to describe differences between primary, secondary and tertiary prevention, and has insight in (dis)advantages of preventive strategies for cancer (e.g., screening) • the student has insight in late effects of cancer diagnosis and treatment, comorbidity, and consequences on physical, psychosocial and occupational functioning • the student has insight in cancer related intervention strategies and effectiveness of these interventions (e.g., food, exercise, occupation, psychosocial, e-health) • the student has insight in ethical aspects in cancer related health care (e.g., related to genetic counselling) • the student has insight in the setting, structure and organisation of cancer related health care, and has knowledge about cancer specific organisations, such as the Dutch Cancer Society, and the Comprehensive Cancer Center • the student is able to identify a relevant Oncology & Public Health problem for the assigned tumour type, to formulate a research question, based on this problem, and to translate this to a concise study proposal. Inhoud vak More than 3 million new cases and 1.7 million deaths every year make cancer one of the most frequent causes of mortality and morbidity in Europe. In the Netherlands, about 91,000 are diagnosed with cancer every year. The course ‘Oncology & Public Health’ concerns the subject oncology, with a focus on the public health perspective. Basic medical knowledge on oncology, epidemiological data and late effects of cancer diagnosis and treatment will be explained, within a biopsychosocial context. Preventive strategies and the effectiveness of various interventions will be discussed. New developments, such as e-health, but Vrije Universiteit Amsterdam - Fac. der Aard- en Levenswetenschappen - B Biomedische Wetenschappen - 2012-2013
29-9-2015 - Pagina 65 van 85
also topics as risk communication, ethical aspects, and palliative care will be covered. The setting, structure and organisation of cancer care will be explained. The functioning of cancer patients, with specific tumour types, will be used as a framework to gain insight into the state of the art of cancer research, and to form an opinion about whether science is making progress against cancer. The students will work on a concise project proposal on an ‘Oncology & Public Health’ issue, from the viewpoint of their assigned tumour type. Fictitiously, the students will submit the proposal to the Dutch Cancer Society. Plenary lectures and practical lessons will be given by the experts in the field of Oncology & Public Health, both from within the VU University Amsterdam, VU University Medical Center and from other universities and organisations, such as the Netherlands Cancer Institute (NKI-AVL) and the Dutch Cancer Society. Onderwijsvorm Lectures, practices and a group assignment (6-pages proposal; each group of approximately 5 persons will work through the course from the viewpoint of one specific tumour type, e.g. breast, lung, skin, colon, prostate, head/neck) Toetsvorm The final grade will be the result of a written examination (60% of the final grade) and a group assignment (proposal and presentation: 40%). The student will have to complete all parts successfully. Literatuur Literature needed for the course will be distributed during the course Aanbevolen voorkennis The focus of this course is on public health. So, students with a more biomedical background should take this into account. Doelgroep Students with different backgrounds (e.g. health sciences, life sciences, biomedical sciences (when interested in public health)) Overige informatie Assistant course co-ordinator: dr. Laurien Buffart. This minor course requires a minimum of 25 participants to take place.
Onderzoek in de biomedische wetenschappen I Vakcode
AB_470214 ()
Periode
Periode 3
Credits
6.0
Voertaal
Nederlands
Faculteit
Fac. der Aard- en Levenswetenschappen
Coördinator
dr. L.D.J. Kuijper
Lesmethode(n)
Hoorcollege, Werkgroep, Computerpracticum, Practicum, Werkcollege, Deeltoets extra zaalcapaciteit
Niveau
100
Vrije Universiteit Amsterdam - Fac. der Aard- en Levenswetenschappen - B Biomedische Wetenschappen - 2012-2013
29-9-2015 - Pagina 66 van 85
Doel vak Aan het eind van de cursus: - Heeft de student kennis gemaakt met de manier waarop wetenschappelijke vragen gesteld en beantwoord worden in het biomedische onderzoek; - Kan de student een verslag schrijven en mondelinge presentatie houden. - Heeft de student geleerd hoe onderzoeksgegevens kunnen worden weergeven in tabellen en figuren; - Beheerst de student de elementaire kansrekening; - Kan de student uitleggen wat de relatie tussen populaties en steekproeven is; - Kan de student effectschattingen met betrouwbaarheidsintervallen construeren rond kwantitatieve gegevens en rond proporties. Inhoud vak Tijdens cursus werken de studenten aan vragen die afkomstig zijn uit de wetenschappelijke afdelingen die de twee aan het project voorafgaande cursussen, verzorgen. De studenten leren een onderzoeksvraag te formuleren en gegevens te verzamelen, te analyseren en op verschillende wijze te presenteren. Onderwijsvorm Colleges, werkcolleges, practica Toetsvorm Tentamen Methodologie en statistiek (70%), verslag (30%). Beide moeten voldoende zijn. Het vak kan alleen met een voldoende afgesloten worden als de verplichte taaltoets Nederlands behaald is. Studenten die de taaltoets niet met een voldoende hebben afgesloten, dienen de remediërende cursus schrijfvaardigheid te volgen. Literatuur Baldi & Moore: the Practice of Statistics in the Life Sciences Doelgroep Verplichte cursus voor eerstejaars BSc Biomedische wetenschappen
Onderzoek in de biomedische wetenschappen II Vakcode
AB_470215 ()
Periode
Periode 6
Credits
6.0
Voertaal
Nederlands
Faculteit
Fac. der Aard- en Levenswetenschappen
Coördinator
dr. J.M. Koene
Lesmethode(n)
Hoorcollege, Werkgroep, Computerpracticum, Practicum, Deeltoets extra zaalcapaciteit
Niveau
200
Doel vak Na afloop van de cursus - Heeft de student de kennis met de manier waarop wetenschappelijke vragen gesteld en beantwoord worden in het biomedische onderzoek verdiept; - Heeft de student zich verder bekwaamd in mondelinge en schriftelijke Vrije Universiteit Amsterdam - Fac. der Aard- en Levenswetenschappen - B Biomedische Wetenschappen - 2012-2013
29-9-2015 - Pagina 67 van 85
presentatie vaardigheden; - Kan de student onderzoeksgegevens in tabellen en figuren overzichtelijk weergeven; - Kan de student elementaire statistische analyses kunnen uitvoeren (ztests, t-tests, X2-test, correlatietests, relatieve risico's en odds ratio's Inhoud vak Deze cursus is een vervolg op de cursus Onderzoek in de Biomedische wetenschappen I. Tijdens cursus werken de studenten aan vragen die afkomstig zijn uit de wetenschappelijke afdelingen die de twee, aan deze cursus voorafgaande cursussen, verzorgen. De studenten leren een onderzoeksvraag te formuleren en gegevens te verzamelen, te analyseren en op verschillende wijze te presenteren. Onderwijsvorm Colleges, werkcolleges, practica Toetsvorm Tentamen Methodologie en statistiek (70%), presentatie (30%). Beide moeten voldoende zijn Literatuur Baldi & Moore: the Practice of Statistics in the Life Sciences Doelgroep Verplichte cursus voor eerstejaars BSc Biomedische wetenschappen
Onderzoek in de biomedische wetenschappen III Vakcode
AB_1014 ()
Periode
Periode 5
Credits
6.0
Voertaal
Nederlands
Faculteit
Fac. der Aard- en Levenswetenschappen
Coördinator
dr. L.D.J. Kuijper
Docent(en)
dr. ir. P.M. van Bodegom, H.R. Zoomer, dr. L.D.J. Kuijper, E. Aarts MSc, dr. S. van der Sluis
Lesmethode(n)
Hoorcollege, Werkgroep, Computerpracticum, Deeltoets extra zaalcapaciteit
Niveau
300
Doel vak In de cursussen Onderzoek in de Biomedische wetenschappen I en II lag de nadruk op het ontwikkelen van structurele statistische kennis en de vaardigheid van het statistisch redeneren. Onderzoek in de Biomedische Wetenschappen III is een verdiepende cursus, waarbinnen de het statistische denken, ofwel het kritisch evalueren van methoden en technieken, centraal staat. Verbreding vindt binnen de cursus plaats met het aanbod van technieken als variantie- en regressieanalyse. Verdiepende elementen omvatten computersimulaties aan het begrip power, kennismaking met filosofische achtergronden van het gebruik van klassieke statistiek, en de onderwerpen meta-analyse en systematische review. Daarbuiten vaardigt de student zich in het analyseren en evalueren van (wetenschappelijke) redeneringen. Alle onderwerpen worden Vrije Universiteit Amsterdam - Fac. der Aard- en Levenswetenschappen - B Biomedische Wetenschappen - 2012-2013
29-9-2015 - Pagina 68 van 85
geïllustreerd aan de hand van publicaties uit de primaire wetenschappelijke literatuur. Eindtermen De student kan • kritisch analyseren hoe metingen tot stand zijn gekomen, en welke consequenties dat heeft voor een statistische analyse van de gegevens • nagaan of een gegeven gegevensverzameling voldoet aan de vooronderstellingen van een bepaalde statistische analyse • de volgende analyses zelf uitvoeren, de resultaten interpreteren, en de gegevens grafisch weergeven: t- toets, ANOVA (one- way en twoway), correlatie- en regressie- analyse, chikwadraattoetsen, e. a. • herkennen wanneer een non- parametrische techniek gebruikt moet worden • de relatie tussen een statistische hypothese en een wetenschappelijke theorie verklaren • een geschikte toets kiezen gegeven een experimentele opzet die in de cursus behandeld is • met simulaties in Excel powerberekeningen doen • de power bepalen van enkele veel voorkomende eenvoudige toetsen m.b.v. Excel • statistische resultaten zoals die in de literatuur gepresenteerd worden interpreteren en beoordelen • wetenschappelijke redeneringen reconstrueren en analyseren. Niveau 2: verdieping Inhoud vak -Variantieanalyse (one-way en two-way); -Regressieanalyse; -Systematische review en Meta Analyse -Experimental Design; -Argumentatietheorie; -Simulaties. Onderwijsvorm Hoorcolleges; werkcolleges; Excelpracticum; zelfstudie Toetsvorm Computertoets (25%), referentenrapport (25%) en schriftelijk tentamen (50%). Alle onderdelen moeten met minstens een 4.0 zijn afgesloten, en het gewogen gemiddelde moet minstens een 5.5 bedragen. Literatuur - Baldi, B & Moore, D.S. 2009. The Practice of Statistics in the Life Sciences (N. B: Dit is hetzelfde boek als gebruikt in de cursussen Onderzoek in de Biomedische Wetenschappen I en II) - Diverse artikelen; tijdens de cursus zullen de URL's hiervoor op Blackboard worden gepubliceerd Vereiste voorkennis Om toegelaten te worden tot het vak, moet het vak Onderzoek in de Biomedische Wetenschappen II met een voldoende zijn afgerond Doelgroep Verplicht voor tweedejaars studenten in de Biomedische Wetenschappen
Oriëntatie op studie, loopbaan en maatschappij
Vrije Universiteit Amsterdam - Fac. der Aard- en Levenswetenschappen - B Biomedische Wetenschappen - 2012-2013
29-9-2015 - Pagina 69 van 85
Vakcode
AB_470098 ()
Periode
Ac. Jaar (september)
Credits
1.0
Voertaal
Nederlands
Faculteit
Fac. der Aard- en Levenswetenschappen
Coördinator
dr. M.H. Donker
Docent(en)
dr. M.H. Donker
Lesmethode(n)
Hoorcollege, Werkgroep
Niveau
100
Doel vak Het onderdeel Oriëntatie op Studie, Loopbaan en Maatschappij heeft tot doel de student na te laten denken over de keuzes die met het afsluiten van de bachelor gemaakt moeten worden. Dat betreft vooral keuzes voor het al dan niet vervolgen van de studie met een masteropleiding, maar, in het verlengde daarvan, ook al keuzes die uiteindelijk gemaakt worden voor een werkkring. Daarbij is het van belang voor de student er achter te komen welke interesses en vaardigheden hij/zij bezit, maar ook welke wensen er bestaan ten aanzien van de mogelijkheden op de arbeidsmarkt. Eindtermen: Op basis van het door de student gemaakte persoonlijk profiel en de individuele en groepsgewijze oriëntatie op de arbeidsmarkt kan de student gemotiveerd kiezen voor een - Onderwerp voor de bachelorstage - Masteropleiding - Specialisatiegebied Inhoud vak In kleine werkgroepen wordt met de studenten nagedacht over de vragen: Welke richting moet er gekozen worden in de masterfase? Wat zijn de wensen ten aanzien van het toekomstig beroep? Middels een persoonlijke competentieanalyse, een advertentieanalyse en een netwerkinterview oriënteert de student zich individueel en in een kleine groep op het voor hem of haar meest wenselijke en geschikte vervolgtraject in de masterfase en uiteindelijk op de door hem/haar geambieerde plaats in de maatschappij. Onderwijsvorm Plenair 2 introductiecolleges (eind januari en eind maart 2010) Dit college wordt gevolgd door; 2; werkgroepbijeenkomsten in april, die vooral gericht zijn op de keuze voor het vakgebied en onderwerp van de bachelorstage. In mei en juni zijn 2 werkgroepbijeenkomsten waarin de student zich via o. a. een advertentieanalyse en een netwerkinterview oriënteert op de arbeidsmarkt. Tijdens de bachelorstage in het 3e studiejaar vinden twee terugkombijeenkomsten plaats, gericht op het uitwisselen van ervaringen bij de stage en de keuze van de master. De stage wordt afgesloten met een 3e terugkomdag waarin het gedane onderzoek wordt gepresenteerd door middel van een poster. Literatuur Opdrachten en achtergrondinformatie via de Blackboardsite Doelgroep Tweede- en derdejaars BSc Biomedische Wetenschappen
Vrije Universiteit Amsterdam - Fac. der Aard- en Levenswetenschappen - B Biomedische Wetenschappen - 2012-2013
29-9-2015 - Pagina 70 van 85
Overige informatie Verplichte cursus.
Pathofysiologie van hart en circulatie Vakcode
AB_1015 ()
Periode
Periode 5
Credits
6.0
Voertaal
Nederlands
Faculteit
Fac. der Aard- en Levenswetenschappen
Coördinator
dr. E.C. Eringa
Lesmethode(n)
Hoorcollege, Werkgroep, Practicum
Niveau
200
Doel vak Student inzicht verschaffen in het functioneren van het cardiovasculaire systeem, de pathogenese van hart- en vaatziekten en in de mogelijkheden die er zijn om therapeutisch in te grijpen. Dit zal meer specifiek bestudeerd worden aan de hand van processen die kunnen leiden tot het ontstaan van het myocardinfarct en de herstelmogelijkheden, waarbij zowel de (micro)circulatie als het hart en hartfunctie aan bod komen. Inhoud vak De cursus bestaat uit de volgende onderwerpen: - Macrocirculatie en atherosclerose - Microcirculatie en vasoregulatie - Bloed en bloedstolling - Hartfunctie en het myocardinfarct - Angiogenese en arteriogenese In het eerste onderdeel zullen de eigenschappen van macro- en microcirculatie aan bod komen, de regulatie van hun eigenschappen en de veranderingen in de vaatwand die kunnen leiden tot een verhoogde bloeddruk en atherosclerose. In het tweede onderdeel zal de werking van het hart op verschillende niveaus besproken worden en de afwijkingen die kunnen ontstaan en bedreigingen die op kunnen treden m.b.t. de hartfunctie, tenslotte leidend tot hartfalen. In het derde onderdeel zal nader ingegaan worden op bloedsamenstelling, stolling en thrombusvorming. In het vierde en laatste onderdeel wordt bekeken welke mogelijkheden er zijn, om na een myocardinfarct de hartfunctie te herstellen, met specifieke aandacht voor angiogenese en arteriogenese. Onderwijsvorm - Colleges - Werkgroepen (voorbereiden en bespreken opdrachten) - Practica (op de laboratoria en in de practicumzaal van Fysiologie) - Demonstraties (in de kliniek) - Zelfstudie Toetsvorm
Vrije Universiteit Amsterdam - Fac. der Aard- en Levenswetenschappen - B Biomedische Wetenschappen - 2012-2013
29-9-2015 - Pagina 71 van 85
- Tentamen - Essay/werkstuk Literatuur - Crash course: Cardiovascular System, uitgever Elsevier, 3rd edition - Syllabus - Review-artikelen Aanbevolen voorkennis Voldoende en aantoonbare kennis van de fysiologie en anatomie van het cardiovasculaire en respiratoire systeem (zoals bijv. BMW-cursus ‘Mens als Systeem’ of GZW cursus CRS) Doelgroep Bachelorstudenten BMW, G&L, GZW, 2e jaar of hoger. Overige informatie Studenten die de Master Cardiovascular Research gaan kiezen wordt aangeraden om deze cursus te volgen.
Preklinische neurowetenschappen stervariant Vakcode
A_HP487016 ()
Periode
Periode 1
Credits
3.0
Voertaal
Nederlands
Faculteit
Fac. der Aard- en Levenswetenschappen
Coördinator
dr. H.K.E. Vervaeke
Sexual Health: Threats and Opportunities Vakcode
AB_1034 ()
Periode
Periode 1
Credits
6.0
Voertaal
Engels
Faculteit
Fac. der Aard- en Levenswetenschappen
Docent(en)
prof. dr. I.N. Wolffers
Lesmethode(n)
Werkgroep, Hoorcollege
Niveau
300
Doel vak The aim of this course is to give students insight in possibilities and barriers related to sexual health based on different scientific perspectives. Specific aims • The student acquires knowledge about the physiological basis of sexual development; • The student acquires knowledge about ethical aspects of self determination in relation to human reproduction; • The student acquires knowledge about the history of sexuality as a science;
Vrije Universiteit Amsterdam - Fac. der Aard- en Levenswetenschappen - B Biomedische Wetenschappen - 2012-2013
29-9-2015 - Pagina 72 van 85
• The student has knowledge about sexual transmitted diseases, infections, symptoms, treatments and prevention; • The student has knowledge about different sexual orientations and identities; • The student has acquired knowledge about sexual educational programs and the main ingredients for success of these programs; • The student has knowledge about societal and global developments of sexuality and sexual representations; • The student acquires knowledge about the role of sexual representations in the new media, such as Internet. Level 2: insight Inhoud vak Sexual health will be approached in this course from different scientific perspectives. The rapid spread of sexually transmitted diseases, like HIV/Aids, but also chlamydia and HPV, has led to an emphasis on the possible threats of sexual behaviour. However, one should not forget the possibilities and opportunities of sexual behaviour related to creating new life and enjoying the presence of the other, being either male or female. The focus in this course will be on the possible threats and on the opportunities of sexual behaviour. The course is organized by the department of Medical Humanities of the Vrije Universiteit Medical Centre (VUmc) in cooperation with the department of Medical Psychology/Gender Clinic of VUmc and the SOA/AIDS Foundation in the Netherlands. The following themes will be discussed in the course: First week: physiological and ethical aspects of sexuality. • Sexual functions of the body and the ideal conditions that lead to the procreation of new life. • Sexually transmitted diseases. • Ethical aspects of abortion and IVF. Second week: different sexual orientations and identities, history of sexuality. • Homosexuality • Female sexuality • Genderdysphoria • Sexuality at a young and at old age • History of sexuality Third week: sexuality education and societal influences. • Programs of sexuality education • Sexuality and sexual behaviour within the new media • Sexual harassment • Sexual exploitation and prostitution • Sexual vulnerability Fourth week: work groups, presentations & preparation for the exam Onderwijsvorm Lectures, work groups, excursions, assignments and DVD-presentation. During the work groups students will work in groups of 3-4 persons on an assignment. Toetsvorm Examination in the form of a written exam, a group paper and presentations. The exam consists of open questions and is based on the lectures and the articles. The exam will count for 70% and the paper for 30% for the final result. For both parts, a 6 counts as a sufficient result.
Vrije Universiteit Amsterdam - Fac. der Aard- en Levenswetenschappen - B Biomedische Wetenschappen - 2012-2013
29-9-2015 - Pagina 73 van 85
Literatuur The literature consists of different articles that will be made available on Blackboard. Doelgroep Being part of the minor Five Big Issues in Health, it is an optional course for third year BSc Health Sciences, Social Sciences and/or other Life Sciences Overige informatie Maximum 80 students (to be confirmed). This minor course requires a minimum of 25 participants to take place. Contact person / temporary co-ordinator: dr. M. van Elteren (e-mail: (
[email protected]).
Stervariant gezondheidseconomie Vakcode
A_HP470091 ()
Periode
Periode 6
Credits
3.0
Voertaal
Nederlands
Faculteit
Fac. der Aard- en Levenswetenschappen
Coördinator
dr. F.R.M. Portrait
Systems Ecology Vakcode
AB_1019 ()
Periode
Periode 1
Credits
6.0
Voertaal
Engels
Faculteit
Fac. der Aard- en Levenswetenschappen
Coördinator
prof. dr. J. Rozema
Docent(en)
prof. dr. M.A.P.A. Aerts, dr. ir. P.M. van Bodegom, prof. dr. J. Rozema
Lesmethode(n)
Hoorcollege, Practicum
Niveau
300
Doel vak • Understanding of ecosystem concept, climate of the earth, the water and energy balance of ecosystems, the fixation of atmospheric carbon, biomass production and decomposition of terrestrial ecosystems, nutrient use, biogeochemical cycling of elements, trophic relationships within ecosystems, feedback processes in ecosystems and between water, land and atmosphere. In particular the impact of global warming on ecosystems will be considered. • Learning and practising research in experimental field ecology, including lab-analyses. Particular focus will lie on adaptations of plants to abiotic conditions and the uptake and use of nutrients. • Learning to analyse and report results of field and lab research. This implies the design of graphs and figures, statistical analysis of the data and interpretation.
Vrije Universiteit Amsterdam - Fac. der Aard- en Levenswetenschappen - B Biomedische Wetenschappen - 2012-2013
29-9-2015 - Pagina 74 van 85
Final qualifications Theoretical part • Thorough understanding of treated parts of the text book as described above. • Insight into the integration between atmosphere, lithosphere and biosphere, and related processes. • The skill to interpret and evaluate research results summarized in Tables and Figures. Practical part • To develop hypotheses and research questions based on the subject matter and project information, and test these based on performed measurements during the practical • To conduct field and lab research both in a team and independently according to rules for field and lab research. This may imply chemical analyses, taking into account lab safety rules. • Summarizing and analyzing measurements using Excel and SPSS or similar programmes. • Prepare and deliver a Poster with a summary of results and conclusions and Powerpoint presentation (about 5 minutes) of the practical topic. Inhoud vak Theory: Treatment of chapters from textbook Principles of Terrestrial Ecosystem Ecology in lectures (mornings of week 1 and 2) and via information on Blackboard. Topics: Ecosystem concept, system climate-earth, water in terrestrial ecosystems and energy balance, carbon balance of terrestrial ecosystems, primary production, decomposition, nutrient use, cycling of nutrients, global element cycling, trophic relationships, ecosystem dynamics in space and time, management of nature reserves. Field and laboratory research into the consequences of warming of ecosystems of dune valleys and the arctic tundra. Field and lab research on adaptations of coastal plants in salt marsh ecosystems in relation to the development of saline agriculture. Saline agriculture aims at cultivation of crops irrigated with (diluted) seawater. Excursions: The first excursion will be in the dune area north of Bergen aan Zee. Since 2005 we measure and analyse the response of three heather species to experimental warming (Open Top Chambers), increased precipitation and increased cloudiness. The second excursion will be to the salt marsh ecosystems on the Island of Texel where halophytic plants have evolved remarkable adaptations to seawater inundation. We will study and analyse these adaptations. Sea level is steadily rising through global warming (melting ice on polar caps) and increased evapotranspiration because arable land is becoming drier and saline. Certain crops, often derived from halophytic plants, grow well under saline soil conditions. Since 2004 we participate in saline agricultural trials on the Island of Texel. Both in the lab and under field conditions, we study the growth of, among others, Sea kale (Crambe maritima), Sea beet (Beta maritima), Common glasswort (Salicornia europaea) and other crops in response to increasing salinity. Onderwijsvorm Lectures in mornings of week 1 and 2, practicals in afternoons of week 1, 2 and 3, two excursions on day 2 and 3 of the course, data analysis, study break in week 4
Vrije Universiteit Amsterdam - Fac. der Aard- en Levenswetenschappen - B Biomedische Wetenschappen - 2012-2013
29-9-2015 - Pagina 75 van 85
Toetsvorm Poster and powerpoint presentations (50% of final grade) and written exam (essay questions, 50 % of final grade). Literatuur F. Stuart Chapin III, P.A. Matson en H.A. Mooney. 2002. Principles of Terrestrial Ecosystem Ecology. Springer (±64 Euro) available in VUbookshop and via Gyrinus Natans R. van der Meijden. Heukels Flora van Nederland. Wolters-Noordhoff (last edition), ±50 Euro. Aanbevolen voorkennis All preceding ecological courses in the curriculum Doelgroep BSc Biology (part of minor programme Evolutionary Biology and Ecology, 3rd year) Overige informatie This minor course requires a minimum of 25 participants to take place
The Developing Brain Vakcode
AB_1059 ()
Periode
Periode 2
Credits
6.0
Voertaal
Engels
Faculteit
Fac. der Aard- en Levenswetenschappen
Coördinator
dr. R.E. van Kesteren
Lesmethode(n)
Practicum, Computerpracticum, Werkgroep, Hoorcollege
Niveau
300
Doel vak This course has the purpose to discuss the various stages of brain development that shape the life of individuals over time. Inhoud vak The brain performs differently at various ages; the young brain being very plastic, whereas the aging brain is gradually losing its adaptive capacity. At the same time the growing brain can be affected by developmental diseases and is prone to specific environmental factors, whereas aging diseases easily disturb the adult brain. In this course we will discuss pre- and postnatal brain development. We will focus both on early development in relation to diseases as autism and schizophrenia, as well as on puberty and adolescence, and issues related to this stage of development, such as the effects on the brain of early drug use (alcohol, nicotine). In the aging brain, we will discuss specific diseases of aging, such as progeria and Alzheimer’s, considering the factors that determine lifespan. Onderwijsvorm Lectures, computer practical Toetsvorm
Vrije Universiteit Amsterdam - Fac. der Aard- en Levenswetenschappen - B Biomedische Wetenschappen - 2012-2013
29-9-2015 - Pagina 76 van 85
Written exam (100%) Literatuur Course lectures, scientific papers Overige informatie Part of minor Brain and Mind. This minor course requires a minimum of 25 participants to take place. Central Academic Skill: Search databases for relevant scientific literature based on general symptoms of disease and write scientific report.
Toxicology and Neurodevelopment Vakcode
AB_1026 ()
Periode
Periode 2
Credits
6.0
Voertaal
Engels
Faculteit
Fac. der Aard- en Levenswetenschappen
Coördinator
prof. dr. S. Spijker
Docent(en)
prof. dr. S. Spijker, prof. dr. ir. J. Legler
Lesmethode(n)
Practicum, Werkgroep, Hoorcollege, Computerpracticum, Excursie
Niveau
300
Doel vak To obtain knowledge about human development, as well as the effects of toxicological agents on the life-time course of human development (preand post-natal, including adolescence). Specifically, we study important cascades of genes that play a pivotal role in development and that can be disturbed due to toxicological agents. Furthermore, we will focus on how this information can be related to detection of toxicological agents using state-of-the-art molecular techniques. The course is a combination of plenary lectures, hands-on practical work using zebra fish embryos, a workshop on gene expression analyses, and a visit to the collection of the ‘Anatomy Museum’ at the Medical Center of Leiden. Inhoud vak In the first week basal knowledge about human development (meiosis, mitosis, fertilization, first weeks of development) and toxicology (dose-response curves, bioassays, biotransformation) is given. Then, using examples of different model organisms, we will take a closer look at prenatal development (embryonic and fetal) of various organs and the influence of teratogens, such as industrial by-products and agents of substance abuse (nicotine, cocaine). Furthermore, we focus on signaling cascades that are important and that can be perturbed by these agents. Also, we will go into genomics techniques to determine the effect of these agents at the cellular level. In the third week, we will check out the development of the brain and concentrate on cognitive aspects of postnatal development (from birth to teenage) and agents that could influence our abilities at this late stage of development. Practicals include normal and perturbed embryonic development of zebra fish, and a bioinformatics workshop on measurement of gene expression levels of relevant genes that target body axes and limb formation. Integration of this knowledge from the practical and the workshop is Vrije Universiteit Amsterdam - Fac. der Aard- en Levenswetenschappen - B Biomedische Wetenschappen - 2012-2013
29-9-2015 - Pagina 77 van 85
assessed by an oral presentation.. Onderwijsvorm Lectures, practicals and small meetings for discussion Toetsvorm Presentation practicals (30%), and written exam (70%). For both, it is required to obtain a minimum grade of 5.0 to pass, and a final grade of 5.5. Literatuur Langman’s Medical embryology 11th edition (or up) Doelgroep Third year BSc Gezondheidswetenschappen Overige informatie This minor course requires a minimum of 25 participants to take place
Uitbreiding bachelorthesis Vakcode
A_HP-I-3 ()
Periode
Semester 2
Credits
6.0
Voertaal
Nederlands
Faculteit
Fac. der Aard- en Levenswetenschappen
Coördinator
prof. dr. M. van Eck van der Sluijs-van
Van molecuul tot mens (praktijk) Vakcode
AB_1006 ()
Periode
Periode 2
Credits
6.0
Voertaal
Nederlands
Faculteit
Fac. der Aard- en Levenswetenschappen
Coördinator
prof. H. Lill
Docent(en)
drs. M.J.C. Scholts
Lesmethode(n)
Computerpracticum, Hoorcollege, Werkgroep, Practicum
Niveau
100
Doel vak Aanleren van analyse- en scheidingsmethoden die gebruikelijk zijn in het experimenteel werk in de biochemie, fysiologie, celbiologie en het preklinisch onderzoek en hoe deze toe te passen. Inhoud vak In de eerste fase worden praktische laboratoriumvaardigheden aangeleerd. In een tweede fase worden deze vaardigheden in een onderzoekssetting gebruikt. Hier komen ook vaardigheden zoals onderzoeksplan formuleren, verslaglegging en documentatie aan de orde.
Vrije Universiteit Amsterdam - Fac. der Aard- en Levenswetenschappen - B Biomedische Wetenschappen - 2012-2013
29-9-2015 - Pagina 78 van 85
Onderwijsvorm Onderzoekspracticum Toetsvorm Tijdens de praktische onderdelen (Labvaardigheden 1 en 2) wordt de deelname van studenten bijgehouden. Verder worden het voeren van het labjournaal, een onderzoeksplan en eindverslag beoordeeld. De eerste fase wordt afgesloten met een korte toets, de tweede met een verslag. Voor beide onderdelen moet een voldoende worden behaald. De mate waarin de afzonderlijke onderdelen meetellen voor het eindcijfer wordt nog bekendgemaakt. Literatuur Handleiding 'Practica in Labvaardigheden' Doelgroep Eerstejaars Biomedische Wetenschappen Overige informatie Bij de laboratoriumpractica is het dragen van een labjas verplicht. Voor alle onderdelen geldt verplichte aanwezigheid.
Van molecuul tot mens (theorie) Vakcode
AB_1005 ()
Periode
Periode 2
Credits
6.0
Voertaal
Nederlands
Faculteit
Fac. der Aard- en Levenswetenschappen
Coördinator
prof. H. Lill
Docent(en)
prof. H. Lill, drs. M.J.C. Scholts, dr. S. Luirink, prof. dr. A.B. Smit, dr. M.H.G. Verheijen, prof. dr. B. Teusink, dr. H. de Wit, dr. W.J.A.J. Smeets, dr. A.A. van Lambalgen
Lesmethode(n)
Hoorcollege, Werkgroep, Computerpracticum, Overig, Deeltoets extra zaalcapaciteit
Niveau
100
Doel vak De cursus moet aan de hand van het systeem en het proces van de spijsvertering de basis leveren voor de moleculaire vakken. De klemtoon ligt dan ook op het gebied van de Biochemie en de Cellulaire biologie. • Kennis verkrijgen in opbouw en functie van de verschillende organen en weefsels van het spijsverteringssysteem. • Kennis en inzicht verkrijgen in de structuur en het functioneren van de cel, waaronder het cytoskelet, signaaltransductie en transportprocessen binnen de cel, alsmede in de rol van de verschillende celorganellen en de processen die zich daar afspelen in biomedische context. • Kennis maken met de bouwstenen van biochemisch relevante macromoleculen. Inzicht in structurele opbouw en functie van eiwitten en membranen, alsook mechanismen, kinetiek en regulatie van enzymen. • Inzicht in het functioneren van macromoleculen in de levende cel in netwerken en hoe ze daarin samenwerken om de belangrijke levensprocessen uit te voeren. Bijzondere aandacht ligt op de cellulaire energiehuishouding, en op de concepten, de samenhang en regulatie van Vrije Universiteit Amsterdam - Fac. der Aard- en Levenswetenschappen - B Biomedische Wetenschappen - 2012-2013
29-9-2015 - Pagina 79 van 85
metabole routes in de mens. Inhoud vak Week 1: “Het spijsverteringssysteem: organen en weefsels” De anatomie en histologie van het spijsverteringssysteem worden in hoorcolleges uitgelegd. In een snij- en een microscopiepracticum worden de onderwerpen uitgediept. Week 2: “Cellen, bouwstenen, en energie” In deze week worden in hoorcolleges de fundamenten gelegd voor het begrip van celopbouw en celfunctie (structuren, transport en signaaldoorgifte) en voor verschillende onderwerpen in de moleculaire biologie. Ook start in deze week het praktische onderwijs in laboratoriumvaardigheden (Van molecuul tot mens II). Week 3: “Eiwitten: vorm en functie” Aan de hand van o.m. “collagen diseases” wordt in hoorcolleges en een afsluitend werkcollege het vouwen en de stabiliteit van eiwitten en de samenhang van structuur en functie behandeld. Week 4: “Enzymes: defining the speed of life“ In deze week gaan de hoorcolleges over de meest belangrijke rol van eiwitten in ons lichaam: katalyse. Aan de hand van acute en chronische pancreatitis kijken we in het afsluitende werkcollege naar de gevolgen van misvouwing en/of verstoorde regulatie. Week 5: “Membranen en transport” In de hoorcolleges van deze week kijken we naar de bij de spijsvertering behorende transportprocessen. Als voorbeeld van wat er mis kan gaan bij deze processen wordt in het afsluitende werkcollege de Cholera behandeld. In deze week begint het praktische onderzoeksproject over respiratie, dat doorloopt tot aan het eind van week 7. Week 6: “Concepten van het katabolisme” In week 5 is het transport van moleculen in het lichaam behandeld. In week 6 gaat het in de hoorcolleges om de vraag “hoe verder”. Aan de hand van de verwerking van suiker moleculen worden de concepten van katabolisme behandeld en de daaraan aansluitende transformaties van energie. Thema van het afsluitende werkcollege is mitochondriale ziekten. Week 7: “The bigger picture” In deze week zetten we het eerder geleerde in relatie tot elkaar. Aan de hand van Diabetes type I als leidraad worden het netwerk en de fysiologische aspecten van spijsvertering in hoorcolleges en werkcolleges behandeld. In de met het practicum parallel lopende werkcolleges worden de kwantitatieve aspecten verdiept. Onderwijsvorm • Hoorcolleges 64 uur. • Werkcolleges 9 uur. Aan het begin van een weekthema worden vragen uitgegeven. De antwoorden worden in afsluitende werkcolleges behandeld. Ook het verdiepen van de kwantitatieve aspecten gebeurt in werkcolleges. Toetsvorm De theoretische onderdelen van de cursus 'Van molecuul tot mens' worden getoetst middels deeltoetsen (3) en assignments, schriftelijk en/of digitaal. De mate waarin de onderdelen meetellen voor het eindcijfer wordt nog bekendgemaakt. Literatuur Martini: Fundamentals of Anatomy and Physiology, Benjamin Cummings Alberts, Bray, Hopkin, Johnson, Lewis, Raff, Roberts, Walter: Essential Cell Biology, Garland Science Berg, Tymoczko, Stryer: Biochemistry, Freeman Vrije Universiteit Amsterdam - Fac. der Aard- en Levenswetenschappen - B Biomedische Wetenschappen - 2012-2013
29-9-2015 - Pagina 80 van 85
Doelgroep Eerstejaars BSc Biomedische Wetenschappen
Wetenschapscommunicatie voor Bèta-onderzoekers Vakcode
AB_470185 ()
Periode
Periode 5
Credits
6.0
Voertaal
Nederlands
Faculteit
Fac. der Aard- en Levenswetenschappen
Coördinator
dr. J.F.H. Kupper
Docent(en)
prof. dr. J.E.W. Broerse, R.C. van Koten MSc
Lesmethode(n)
Hoorcollege, Werkgroep
Niveau
200
Doel vak - Verwerven van kennis en inzicht in de rol van communicatie rondom nieuwe ontwikkelingen in wetenschap en technologie - Verwerven van kennis en inzicht in de verschillende modellen van wetenschapscommunicatie (deficiet, context, interactie en participatie), haar parameters en gebruikelijke applicatiedomeinen. - Verwerven van kennis en inzicht van de beperkingen en mogelijkheden van de verschillende media waarin de modellen tot uitdrukking kunnen komen (journalistiek, TV en film, het Internet, musea en science centra). - Verkrijgen van vaardigheid in het ontwerpen van een doelgroepgerichte communicatie - Het opdoen van leerervaring met het werken in een multidisciplinaire Inhoud vak Wetenschap heeft verstrekkende gevolgen voor de maatschappij (bv. biotechnologie, neurowetenschappen, farmacie). Maar hoe kijkt de maatschappij eigenlijk naar wetenschappelijke ontwikkelingen? Wat vindt de industrie van wat we uitgevonden hebben en wat denken andere wetenschappers van onze kennis? De visie van deze mensen over ons en ons werk is van groot belang voor de richting die het onderzoek in de nabije toekomst gaat nemen. Daarom is communicatie over wetenschap van cruciaal belang. In deze cursus raak je vertrouwt met een aantal modellen van wetenschapscommunicatie, het herkennen van hun toepassingen in de praktijk en de verschillende soorten publiek die men ermee kan aanspreken (populariseren voor leken, informatieoverdracht voor de industrie, faciliteren van interdisciplinair onderzoek in de wetenschap, participatie van burgers en patiënten in onderzoek). Door middel van opdrachten raak je bekend met de praktische kant van wetenschapscommunicatie, bijvoorbeeld wetenschapsjournalistiek, voorlichting, dialogen en debatten, etc. De opdrachten worden deels individueel uitgevoerd en deels in een groep. Niveau cursus: 2 (verdieping) Onderwijsvorm Colleges, opdracht, zelfstudie
Vrije Universiteit Amsterdam - Fac. der Aard- en Levenswetenschappen - B Biomedische Wetenschappen - 2012-2013
29-9-2015 - Pagina 81 van 85
Toetsvorm Schriftelijk tentamen (50%), groepsopdr. (25%), individuele opdr. 25%) Literatuur (Online) syllabus Doelgroep Keuzecursus voor tweedejaars BSc Biomedische Wetenschappen en Biologie en BSc. Gezondheid en Leven. Speciaal aanbevolen voor studenten die overwegen de C-variant (wetenschapscommunicatie) of M-variant (beleid en management) in hun masterprogramma op te nemen. Overige informatie Voor meer informatie:
[email protected]
Wijsbegeerte in de biomedische wetenschappen Vakcode
AB_1013 ()
Periode
Periode 4
Credits
3.0
Voertaal
Nederlands
Faculteit
Fac. der Aard- en Levenswetenschappen
Coördinator
dr. E. Koster
Lesmethode(n)
Hoorcollege
Niveau
200
Doel vak Het algemene doel van deze basiscursus is de verdieping van je inzicht in wetenschap en wetenschappelijke kennisvorming. Meer specifiek betekent dat: • Kennismaken met een aantal verschillende filosofische visies op wetenschap en wetenschappelijke kennisvorming; • Inzicht krijgen in de rol van theorieën bij observatie, verklaring en experiment; • Inzicht krijgen in het sociale en culturele karakter van wetenschappelijke kennisvorming; • Expliciteren van de eigen opvattingen over wetenschap en wetenschappelijkheid; Inhoud vak Tijdens deze cursus verdiep je je inzicht in de werkwijze en de waarde van wetenschap en wetenschappelijke kennis, mede op basis van filosofische en sociaalwetenschappelijke ideeën. Wanneer noemen we iets 'wetenschap'? Wie bepaalt dat eigenlijk en op grond waarvan? Je gaat de algemene en soms abstracte ideeën van filosofen en sociale wetenschappers toepassen op een concrete problemen: Spelen waarden een rol in het onderzoek naar de evolutie van de mens? Moet homeopathie als pseudo-wetenschap van de hand worden gewezen zoals veel wetenschappers doen of niet? Op welke wijze komt consensus onder wetenschappers tot stand bij het ontwikkelen van geneesmiddelen? Onderwijsvorm Hoorcollege en responsiecollege; literatuurstudie aan de hand van opdrachten
Vrije Universiteit Amsterdam - Fac. der Aard- en Levenswetenschappen - B Biomedische Wetenschappen - 2012-2013
29-9-2015 - Pagina 82 van 85
Toetsvorm Opdrachten en tentamen Literatuur Edwin Koster (red.), Wat is wetenschap? Een inleiding voor levenswetenschappers en medici (VU University Press). Let op: in de studiehandleiding wordt vermeld welke druk van dit boek wordt voorgeschreven! Het gebruik van dit boek is verplicht. Doelgroep Verplicht voor tweedejaars BSc Biomedische Wetenschappen. Overige informatie De studiehandleiding is ruim voor aanvang van de cursus beschikbaar via Blackboard.
Wijsbegeerte in de biomedische wetenschappen II Vakcode
AB_1007 ()
Periode
Ac. Jaar (september), Periode 4
Credits
3.0
Voertaal
Nederlands
Faculteit
Fac. der Aard- en Levenswetenschappen
Coördinator
dr. E. Koster
Lesmethode(n)
Hoorcollege, Werkgroep
Niveau
300
Doel vak Deze cursus bouwt voort op ‘Wijsbegeerte BMW I’. Het algemene doel van de cursus is de verdieping van je inzicht in wetenschap en wetenschappelijke kennisvorming. De focus ligt in deze cursus op de thema’s ‘grenzen van wetenschap’ en ‘de effecten van wetenschap’. Inhoud vak Tijdens deze cursus verdiep je je inzicht in de vraag ‘Wat is wetenschap?’ In de eerste plaats ga je vanuit interdisciplinaire invalshoeken onderzoek doen naar het verschijnsel van de onverklaarde lichamelijke klachten. De behandeling van deze klachten (en het probleem om deze klachten te verhelpen) staat in verband met het zogenaamde ‘lichaam geest-probleem’ – een probleem dat in de filosofie sinds Descartes een belangrijke rol speelt en nog steeds actueel is. In de tweede plaats ga je je verdiepen in een aantal ethische problemen die een rol spelen in levenswetenschappelijk en medisch onderzoek. Onderwijsvorm Hoorcollege, vragenuur, werkcollege; literatuurstudie aan de hand van opdrachten Toetsvorm Opdrachten Literatuur Voor de cursus is een boek beschikbaar: Edwin Koster (red.), Wat is wetenschap? Een filosofische inleiding voor levenswetenschappers en
Vrije Universiteit Amsterdam - Fac. der Aard- en Levenswetenschappen - B Biomedische Wetenschappen - 2012-2013
29-9-2015 - Pagina 83 van 85
medici (VU University Press)(vorig jaar aangeschaft voor Wijsbegeerte BMW I). Daarnaast wordt een reader gebruikt. Doelgroep Verplicht voor derdejaars Bsc Biomedische wetenschappen Overige informatie De studiehandleiding is ruim voor aanvang van de cursus beschikbaar via Blackboard
Ziekteleer: van ontsteking tot kanker Vakcode
AB_1012 ()
Periode
Periode 4
Credits
9.0
Voertaal
Nederlands
Faculteit
Fac. der Aard- en Levenswetenschappen
Coördinator
dr. R.D.M. Steenbergen
Lesmethode(n)
Hoorcollege, Practicum, Werkgroep, Computerpracticum, Deeltoets extra zaalcapaciteit
Niveau
200
Doel vak • Parate kennis en inzicht verkrijgen in ziekten en de systematische classificatie daarvan • Inzicht en kennis verkrijgen in regelmechanismen van cel- en weefselgroei in fysiologische en pathologische processen • Inzicht en kennis verkrijgen in immunopathologie • Inzicht en kennis verkrijgen van pathofysiologische processen zoals bijvoorbeeld trombosering en infarcering • Inzicht en kennis verkrijgen van de etiologie, epidemiologie en registratie van kanker, de betrokken extracellulaire factoren alsmede de moleculaire en cellulaire mechanismen die hieraan ten grondslag liggen • Kennis verkrijgen van de gehanteerde diagnose- en behandel- technieken bij kanker, en de recente ontwikkelingen in het kankeronderzoek • Kennis verkrijgen van ziekten van organen, waaronder de belangrijkste ziekten van orgaansystemen zoals hart, longen en hersenen • Het ontwikkelen van competenties: biomedische kennis, wetenschappelijk inzicht, communicatie, presentatie, samenwerking en organisatie Inhoud vak Week 1: Algemene pathologische principes en mechanismen, zoals celschade, -dood, –herstel, ontsteking, trombose, infarct en shock. Week 2: Veel voorkomende ziekteprocessen van het immuunsysteem, hart en longen. Week 3: Deeltoets. Cellulaire en moleculaire mechanismen van het ontstaan van kanker. Epidemiologie, registratie en preventie van kanker. Nieuwe experimentele diagnostische en -therapeutische ontwikkelingen. Seminars over de klinische aspecten alsmede de meer basale aspecten van het huidige beleid en kankeronderzoek. Week 4-5: Integratie tussen oncologie en pathologie aan de hand van o.a. het hematopoïetische en lymphoïde systeem, gastrointestinale systeem, zenuwstelsel en urogenitale stelsel met nadruk op de betrokken genetische, celbiologische en immunologische processen.
Vrije Universiteit Amsterdam - Fac. der Aard- en Levenswetenschappen - B Biomedische Wetenschappen - 2012-2013
29-9-2015 - Pagina 84 van 85
Verplichte practica zijn macroscopie en (digitale) microscopie van organen en ziektes alsmede moleculaire analyses t.b.v. oncologisch onderzoek. Facultatief zijn een bezoek aan de afdeling en een bezoek aan het Leids Anatomisch museum. Tevens zal in kleine groepjes een presentatie worden voorbereid en gegeven over een aantal biomaatschappelijke onderwerpen. Hiermee kan 0,5 bonuspunt voor het eindcijfer verdiend worden. Onderwijsvorm Hoorcolleges aan de hand van leerboek en review artikelen, seminars, werkgroepen, practica, computerondersteund onderwijs en studentenpresentaties. Toetsvorm 1x tussentoets (multiple choice), welke volgens een gewogen gemiddelde voor 20% meetelt voor het eindcijfer; 1x eindtoets (multiple choice en open vragen). Zie ook info over bonuspunt hierboven. Literatuur Robbins Basic Pathology, Kumar Abbas Fausto Mitchell, 9th edition (ISBN 9781437717815) Review-artikelen aangeboden via Blackboard, o.a. Hanahan&Weinberg, Hallmarks of Cancer:, Cell. 2000; 100(1):57-70. Aanbevolen voorkennis Parate basale kennis van (microscopische) anatomie, celbiologie, histologie, fysiologie, genetica, epidemiologie, immunologie en statistiek is een vereiste voor toegang tot de cursus. Doelgroep Tweedejaars BSc Biomedische Wetenschappen
Vrije Universiteit Amsterdam - Fac. der Aard- en Levenswetenschappen - B Biomedische Wetenschappen - 2012-2013
29-9-2015 - Pagina 85 van 85