biografie en leerplan
wie ben ik ? wat kan ik ? wat wil ik ?
Biografie en leerplan is een werkboek voor mensen die Nederlands als tweede taal leren (NT2). Het werkboek kan gebruikt worden door een begeleider en deelnemer(s) aan een taal- of empowermenttraject. Het werkboek is gericht op empowerment en heeft als doel: het versterken van het zelfbewustzijn. Door samen in gesprek te gaan krijgt de anderstalige meer inzicht in: wie ben ik, wat kan ik en wat wil ik? het verduidelijken van de leerdoelen tijdens een taal- en of empowerment-traject. elkaar beter leren kennen in de beginfase van een taal- en/of empowermenttraject.
Deze methodiek is ontwikkeld door Emmy Groot en Magda van Wees van Stichting Amsterdams Buurvrouwen Contact (ABC) in opdracht van Het Begint met Taal, landelijke koepel voor vrijwillige taalcoaching aan anderstaligen, dankzij financiering van het Ministerie van Sociale Zaken en Werkgelegenheid. Neem voor meer informatie contact op met Het Begint met Taal via telefoonnummer 0302422841 of e-mailadres
[email protected]. Utrecht 2015
1
biografie en leerplan Wie ben ik, wat kan ik, wat wil ik?
Inhoud
Voor de begeleider
blz.
5
Welkom
blz.
6
1. Dit ben ik
blz.
7
2. Mijn jeugd
blz.
21
3. Deze mensen ken ik
blz.
27
4. Mijn toekomst
blz.
36
5. De Nederlandse taal
blz.
39
6. Mijn leerdoelen
blz.
46
De Ik-bloem
blz.
49
Mijn leerplan
blz.
51
3
Voor de begeleider Met deze ‘biografie-leerplan methode’ willen we een bijdrage leveren aan empowerment van geïsoleerde, anderstalige, lager opgeleide vrouwen. De methode is gericht op:
1. het versterken van het zelfbewustzijn. Door samen in gesprek te gaan krijgt de anderstalige vrouw meer inzicht in zichzelf en hiermee meer grip op haar leven waardoor ze makkelijker een volgende stap kan formuleren. Het gaat om vragen als:
wie ben ik, wat is mijn achtergrond, waar kom ik vandaan? wat heb ik tot nu toe geleerd en gedaan? wat kan ik goed en wat vind ik leuk? hoe ziet mijn netwerk er uit, wie kan mij helpen? wat wil ik, wat is mijn droom …? hoe presenteer ik mezelf en mijn wensen naar anderen toe?
2. het verduidelijken van de leerdoelen tijdens een traject. Wat wil de vrouw leren op het gebied van taal, wat wil ze er mee doen? 3. elkaar beter leren kennen in de beginfase van een taaltraject. Aan de hand van verschillende thema’s wissel je samen ervaringen uit en verken je overeenkomsten en verschillen.
Hoe te gebruiken: Het boekje is een middel om rustig na te denken en samen een gesprek te hebben. Het gaat niet om resultaten of kant-en-klare antwoorden, ook niet om zo snel mogelijk ‘uit’ te krijgen. Verspreid de thema’s over meerdere bijeenkomsten, als onderdeel van de les. Werken aan empowerment vraagt van de begeleider een houding van luisteren, bevragen, stimuleren en dialoog. Vraag door waar nodig, met open vragen. Geef iemand de ruimte om te vertellen. En … stop met vragen waar nodig. Iedereen heeft recht op privacy.
4
Welkom !
Met dit werkboek ga je samen met je begeleider praten over:
jezelf en ervaringen in je jeugd wat je geleerd en gedaan hebt wat je nu doet en wat je leuk vindt de mensen die je kent en die je kunnen helpen wat je wil, wat je toekomstdroom is hoe ver je bent met het leren van de Nederlandse taal
Aan het eind van het werkboek denk je na over: je leerdoelen: wat wil je leren in de lessen wat wil je ermee gaan doen
Dit werkboek is een middel: om jezelf beter te leren kennen om te leren over jezelf te praten om te ontdekken wat je wil leren
5
1.
Dit ben ik
maak hier een tekening van jezelf of plak een foto
Mijn voornaam
_______________________________
Mijn achternaam
_______________________________
Mijn leeftijd
_______________________________
Mijn geboorteland ________________________________
6
Mijn voornaam praat samen over de naam die je hebt
Mijn voornaam is ___________________________________ Mijn naam betekent __________________________________ Ik heb mijn naam gekregen van
_______________________
Ik ben vernoemd naar ________________________________ Ik ken _____ mensen met dezelfde naam.
Sommige mensen noemen mij anders: Mijn moeder noemt mij ________________________________ Mijn vader noemt mij
________________________________
Mijn man noemt mij
________________________________
Mijn kind noemt mij
________________________________
Mijn zus noemt mij ____________________________________ Mijn vriendin noemt mij ________________________________ Als ik zelf mijn naam mocht kiezen dan heette ik ___________________________________________________
7
Het land waarin ik woon is ___________________________
8
Mijn persoonsgegevens
Naam _____________________________________________ Adres _____________________________________________ Postcode en woonplaats_______________________________ Wijk _____________________________________________ Ik ben naar Nederland gekomen in het jaar _______________ 0
Ik kwam alleen naar Nederland
0
Ik kwam samen met: ______________________
____________________________________________ Mijn burgerlijke staat: ik ben
0 alleenstaand 0 gehuwd/getrouwd 0 samenwonend 0 gescheiden 0 weduwe
Het beroep van mijn man/partner ______________________
Ik woon nu met_______ personen in huis (aantal). Het huis waarin ik woon heeft_________ kamers.
9
Belangrijke getallen
mijn geboortedatum ________________ mijn leeftijd _______________________
mijn huisnummer ____________ mijn postcode _____________
mijn BSN ____________________________ mijn telefoonnummer
____________________________
maar mijn pincode ........... die zeg ik nooit, die is geheim!
10
Mijn gezin 0 Ik heb geen kinderen, ga verder naar bladzijde 15. 0 Ik heb wel kinderen, aantal kinderen ________ Bij de geboorte van mijn 1ste kind was ik _____ jaar.
Voorbeeld
Maak hier een tekening van jouw gezin of plak een foto
11
Mijn kinderen
Naam
geboortedatum
j/m
1. _________________________ _____________________ _____ 2. _________________________ _____________________ _____ 3. _________________________ _____________________ _____ 4. _________________________ _____________________ _____ 5. _________________________ _____________________ _____ 6. _________________________ _____________________ _____
12
Dit doen mijn kinderen
hobby’s
school / werk
1. _________________________ __________________________ 2. _________________________ __________________________ 3. _________________________ __________________________ 4. _________________________ __________________________ 5. _________________________ __________________________ 6. _________________________ __________________________
13
Mijn activiteiten
televisie kijken
huishouden
enkele voorbeelden
samen praten
kinderen opvoeden
boodschappen
mantelzorg
computeren
fietsen
wandelen
naar een park
op bezoek
iets anders......
14
Mijn activiteiten, dit doe ik leuk
niet leuk
__________________________________
_______
________
__________________________________
_______
________
__________________________________
_______
________
__________________________________
_______
________
__________________________________
_______
________
__________________________________
_______
________
__________________________________
_______
________
__________________________________
_______
________
__________________________________
_______
________
__________________________________
_______
________
__________________________________
_______
________
__________________________________
_______
________
15
Mijn opleiding
0 Ik ben in mijn geboorteland niet naar school geweest Hoe kwam dat?_____________________________________
0 Ik ben in mijn geboorteland wel naar school geweest
Soort school
aantal jaren
diploma
_________________________________
_______
________
_________________________________
_______
________
________________________________
_______
________
_________________________________
_______
________
_________________________________
_______
________
Dit heb ik geleerd
leuk
niet leuk
_________________________________
_______
________
_________________________________
_______
________
_________________________________
_______
________
_________________________________
_______
________
_________________________________
_______
________
_________________________________
_______
________
16
0 Ik heb in Nederland een school of opleiding gevolgd Soort school
aantal jaren
diploma
_________________________________
_______
________
_________________________________
_______
________
_________________________________
_______
________
Dit heb ik geleerd
leuk
niet leuk
_________________________________
_______
________
_________________________________
_______
________
_________________________________
_______
________
_________________________________
_______
________
_________________________________
_______
________
_________________________________
_______
________
Mijn werkervaring
0 Ik heb geen werkervaring 0 Ik doe/deed betaald werk 0 Ik doe/deed vrijwilligerswerk Welke werkzaamheden, wanneer?
leuk
niet leuk
__________________________________
_______
________
__________________________________
_______
________
__________________________________
_______
________
__________________________________
_______
________
17
Gezondheid
Ik voel me gezond
0 ja
0 nee
Ik kom vaak bij de dokter
0 ja
0 nee
Ik gebruik medicijnen
0 ja
0 nee
Ik slaap goed
0 ja
0 nee
Ik heb veel zorgen
0 ja
0 nee
Ik heb moeite met lopen
0 ja
0 nee
Sommige mensen hebben een probleem of een beperking waardoor het extra moeilijk is om de Nederlandse taal te leren. Geef hier aan of jij zo’n probleem hebt: Mijn gehoor is goed
0 ja
0 nee
Ik kan goed zien
0 ja
0 nee
Ik heb problemen met spreken
0 ja
0 nee
Ik heb problemen met schrijven
0 ja
0 nee
Ik heb een ander probleem
0 ja
0 nee
Welk probleem ? __________________________________ _________________________________________________
18
Naar buiten
0
Ik ga naar buiten voor boodschappen en afspraken
waar ga je naar toe ____________________________________ ____________________________________________________ ga je alleen of gaat er iemand mee ________________________
0
Ik ga naar buiten om andere mensen te ontmoeten
wie ontmoet je en waar _________________________________ wat doen jullie samen
_________________________________
hoe vaak doe je dat
_________________________________
0
Ik ga regelmatig naar een buurthuis, cursus of (sport)club
waar ga je heen ______________________________________ wat doe je daar ______________________________________ hoe vaak doe je dat
0
_________________________________
Ik doe vrijwilligerswerk / betaald werk
waar ga je heen ______________________________________ wat doe je daar ______________________________________ hoe vaak doe je dat
_________________________________
19
2. Mijn jeugd Veel mensen hebben een prettige jeugd gehad, maar soms waren het geen fijne jaren. Als er zaken zijn waarover je niet wilt praten dan kun je die vragen overslaan.
Kleur je geboorteland in
Mijn geboorteland
_____________________________
Mijn geboorteplaats
_____________________________
Mijn geboortedatum
_____________________________
Mijn moedertaal
_____________________________
20
Het gezin waarin ik ben opgegroeid
Mijn moeder heet __________________________________ Mijn moeder 0 is _____ jaar, zij woont in_______________ 0 is overleden Mijn vader heet ___________________________________ Mijn vader
0 is ______ jaar, hij woont in______________ 0 is overleden
Mijn ouders hebben samen _________ kinderen. Ik heb
_____ zussen.
Ik heb
_____ broers.
Ik ben het _____ (1ste of 2de of 3de enz.) kind van mijn ouders. Ik ben opgegroeid
0
in ons gezin.
0
bij andere mensen, bij wie?
_____________________________________________________
In mijn geboorteland woont nog veel familie 0 ja
0 nee
Ik ga ik naar mijn geboorteland op vakantie 0 ja 0 nee 0 soms
21
Activiteiten in mijn jeugd voorbeelden
buiten spelen
boodschappen
sporten
binnen spelen
televisie kijken
oppassen
meehelpen
feestvieren
iets anders......
22
Activiteiten in mijn jeugd
Dit heb ik als kind gedaan
leuk
niet leuk
__________________________________
_______
________
__________________________________
_______
________
__________________________________
_______
________
__________________________________
_______
________
__________________________________
_______
________
__________________________________
_______
________
__________________________________
_______
________
__________________________________
_______
________
Als kind speelde ik vaak samen met:
___________________________________________________________________ ___________________________________________________________________
23
Hier woonde ik
Voorbeeld
Teken de mensen met wie jij in je geboorteland woonde
Het huis in mijn geboorteland was:
0 groot
0 klein
0 oud
0 nieuw
0 goed
0 slecht
Ik woonde vroeger in een
0 stad
0 dorp
Er woonde familie in de buurt
0 ja
0 nee
Er waren winkels in de buurt
0 ja
0 nee
Er waren scholen in de buurt
0 ja
0 nee
24
Dromen over mijn toekomst Praat samen en vul in, als voorbeeld kan de begeleider eerst haar eigen wensdromen noemen.
Als klein meisje was mijn grootste droom dat ik later _____________________________ _____________________________
Is dat gelukt?
0 ja
0 nee
Hoe is dat gelukt of waarom lukte het niet? ___________________________________________________
Toen ik ouder was droomde ik ervan om later ________________________________ _______________________________
Is dat gelukt?
0 ja
0 nee
Hoe is dat gelukt of waarom lukte het niet? __________________________ _______________________________ ___________________________________________________
25
3.Deze mensen ken ik
Mijn gezin of mijn huisgenoten Met wie woon je nu? ___________________________________________________ ___________________________________________________ ___________________________________________________ ___________________________________________________ ___________________________________________________
26
Mijn zussen en broers Wie zijn je zussen en je broers, waar wonen ze, wat doen ze, hebben ze kinderen, hoe is het contact? ___________________________________________________ ___________________________________________________ ___________________________________________________ ___________________________________________________ ___________________________________________________ ___________________________________________________ ___________________________________________________ ___________________________________________________ ___________________________________________________ ___________________________________________________ ___________________________________________________ ___________________________________________________ ___________________________________________________ ___________________________________________________
27
Mijn schoonfamilie Wie zijn je schoonouders, je schoonzussen en je zwagers, waar wonen ze, hebben ze kinderen, hoe is het contact? ___________________________________________________ ___________________________________________________ ___________________________________________________ ___________________________________________________ ___________________________________________________ ___________________________________________________ ___________________________________________________ ___________________________________________________ ___________________________________________________ ___________________________________________________ ___________________________________________________ ___________________________________________________ ___________________________________________________
28
Mijn buren
Vul in: Hier woon ik
zet een
X
Deze buren ken ik
zet een
!
Deze buren ken ik niet
zet een
?
Met deze buren praat ik
zet een
0
29
`
Mijn vriendinnen of vrienden Wie zijn je vrienden of vriendinnen, waar wonen ze, wat doen ze, hebben ze kinderen, hoe is het contact? ___________________________________________________ ___________________________________________________ ___________________________________________________ ___________________________________________________ ___________________________________________________ ___________________________________________________ ___________________________________________________
Mijn kennissen en andere contacten Met welke mensen of hulpverleners heb je ook contact, hoe is dat? ___________________________________________________ ___________________________________________________ ___________________________________________________ ___________________________________________________ ___________________________________________________ ___________________________________________________ ___________________________________________________
30
Mijn netwerk Vul in welke mensen het meest belangrijk voor je zijn (bijv. je man, je moeder, een vriendin, een buurvrouw)
Praat samen: Waarom zijn deze mensen belangrijk? Wat doen jullie samen en hoe is dat?
31
Cultuurverschillen Mensen uit verschillende landen hebben andere gewoontes, bijv. bij het ontvangen van gasten, met eten, bidden of afspraken maken. Praat samen over je gewoontes en vul in wat jij belangrijk vindt. Dit vind ik belangrijk in mijn eigen cultuur _____________________________________________ _____________________________________________ _____________________________________________
Dit vind ik belangrijk in de Nederlandse cultuur _____________________________________________ _____________________________________________ _____________________________________________
Dit vind ik zelf belangrijk _____________________________________________ _____________________________________________ _____________________________________________
Welke contacten heb jij met mensen uit een andere cultuur? ______________________________________________________________
Merk je dat er cultuurverschillen zijn?____________________________ Hoe vind je dat?_______________________________________________
32
Mijn rollen zet een cirkel om de rollen die je hebt
moeder
schoonmoeder
dochter
schoondochter
echtgenote
zus
schoonzus
kleindochter
oma
tante
vriendin
kennis
buurvrouw
lotgenoot
huisvrouw
opvoeder
mantelzorger
collega
klasgenoot
vrijwilliger
clublid
patient
klant
leerling
nicht
………?
Praat samen: Welke rollen heb je als vanzelf en voor welke rollen heb je gekozen? Welke rol maakt je blij en welke valt je zwaar? Waar komt dat door? Welke rollen heeft de begeleider? Zijn er verschillen?
33
Welke mensen helpen mij? Welke mensen willen je helpen als je vragen of problemen hebt bijv. familie, vrienden, buren, hulpverleners? _______________________________ _______________________________ _______________________________ _______________________________ _______________________________ ________________________________
Praat samen en vul in: Waarmee helpen deze mensen jou? Doen ze dat vaak? Hoe vind je dat? En wie help jij? Gebeurt dat vaak? Hoe vind je dat?
___________________________________________________ ___________________________________________________ ___________________________________________________ ___________________________________________________ ___________________________________________________ ___________________________________________________ ___________________________________________________
34
4. Mijn toekomst Praat samen en vul in, ter verduidelijking kan de begeleider eerst haar voorkeuren noemen.
Dit kan ik waar ben je goed in? ______________________________________ ______________________________________ ______________________________________
Dit doe ik graag wat vind je leuk, waar word je blij van? ______________________________________ ______________________________________ ______________________________________
Dit wil ik graag wat wens je, wat is je droom? ______________________________________ ______________________________________ ______________________________________
35
Dit wil ik later Praat samen over je toekomstwensen en vul ze in.
Ik ben nu ____ jaar
Dat is nummer ____
Over
5 jaar ben ik ____ jaar
Dat is nummer ____
Over 10 jaar ben ik ____ jaar
Dat is nummer ____
Over 20 jaar ben ik ____ jaar
Dat is nummer ____
Dit wil ik over 5 jaar ____________________________ Dit wil ik over 10 jaar ____________________________ Dit wil ik over 20 jaar ____________________________ Zijn deze wensen haalbaar?
0 ja
0 nee
Wat kun je doen om ze uit te laten komen? _______________
______________________________________________
36
De boom, dit helpt mij om te groeien Een boom wordt groot en sterk door zon, regen en vruchtbare aarde, en groeit slechter bij droogte en kou. Kinderen groeien door compli- menten: “wat kun jij dat goed”, niet door gebrek aan aandacht. Wat helpt jou om te groeien en wat houd je tegen? Praat erover en vul in (denk ook aan praktische zaken zoals geld, tijd, oppas, steun of hulp).
Ik groei door
Ik groei niet door
____________________
____________________
____________________
____________________
____________________
____________________
____________________
____________________
____________________
____________________
_____________________
____________________
37
5. De Nederlandse taal Ik ben geboren in __________________________________ Mijn moedertaal is _________________________________ Ik kan in mijn moedertaal lezen
0 ja
0 nee
0 een beetje
schrijven
0 ja
0 nee
0 een beetje
Ik heb ook andere talen geleerd 0 nee 0 ja, deze talen __________________________________ _________________________________________________ _________________________________________________
De Nederlandse taal kan ik
verstaan/begrijpen
0 ja
0 nee
0 een beetje
spreken
0 ja
0 nee
0 een beetje
lezen
0 ja
0 nee
0 een beetje
schrijven
0 ja
0 nee
0 een beetje
38
Dit kan ik zeggen Schrijf hier wat je in het Nederlands kunt zeggen.
_________________________________________________
_________________________________________________
_________________________________________________
_________________________________________________
_________________________________________________
_________________________________________________
_________________________________________________
Ik vind dit
0 makkelijk
0 moeilijk
39
Dit kan ik verstaan/begrijpen Schrijf hier op wat/wie je kunt verstaan als er Nederlands wordt gepraat.
_______________________________________________
___________________________________________________
___________________________________________________
___________________________________________________
___________________________________________________
___________________________________________________
___________________________________________________
Ik vind dit
0 makkelijk 0 moeilijk
40
Dit kan ik lezen
Plak hier iets dat je kunt lezen
Ik vind dit 0 makkelijk
0 moeilijk
41
Dit kan ik schrijven
_______________________________________________________
_______________________________________________________
_______________________________________________________
_______________________________________________________
_______________________________________________________
_______________________________________________________
_______________________________________________________
Laat hier zien wat je kunt schrijven
Ik vind dit 0 makkelijk 0 moeilijk
42
Dit kan ik
zelf
met hulp
informatie vragen
0
0
een formulier invullen
0
0
een telefoongesprek voeren
0
0
klokkijken
0
0
met geld omgaan/pinnen
0
0
reizen met openbaar vervoer
0
0
boodschappen doen
0
0
naar de dokter/ziekenhuis
0
0
hulp zoeken bij problemen
0
0
praten met een leerkracht
0
0
meehelpen op school
0
0
helpen met huiswerk
0
0
naar het buurthuis, sportclub
0
0
vrijwilligerswerk
0
0
betaald werken
0
0
Ik kan ook: ____________________________________________ ______________________________________________________ ______________________________________________________
43
Ik praat Nederlands met mijn man
ja / nee / soms
met mijn kinderen
ja / nee / soms
met mijn vrienden
ja / nee / soms
met mijn buren
ja / nee / soms
bij de dokter
ja / nee / soms
in de winkel
ja / nee / soms
met mijn docent
ja / nee / soms
met andere moeders op school
ja / nee / soms
met de juf van mijn kinderen
ja / nee / soms
op een andere plaats
ja / nee / soms
welke plaats? _______________________________________ ___________________________________________________
Ik vind het leuk om Nederlands te praten
ja / nee / soms
Ik vind het moeilijk om Nederlands te praten
ja / nee / soms
Ik kijk naar Nederlandse televisieprogramma’s
ja / nee / soms
Ik kijk in Nederlandse kranten / reclamefolders
ja / nee / soms
44
6. Mijn leerdoelen
Mijn Nederlandse les is op __________ dag, om ____ uur. Mijn begeleider/docent is _________________________ De eerste les was ________________________________ Ik wil de Nederlands taal beter 0 0 0 0 `
verstaan/begrijpen spreken lezen schrijven
Ik wil Nederlands leren om ________________________ ________________________________________________ ________________________________________________ _______________________________________________
45
Dit wil ik leren
ja
nee
informatie vragen
0
0
een formulier invullen
0
0
een telefoongesprek voeren
0
0
klokkijken
0
0
met geld omgaan/pinnen
0
0
reizen met openbaar vervoer
0
0
boodschappen doen
0
0
naar de dokter/ziekenhuis
0
0
hulp zoeken bij problemen
0
0
praten met een leerkracht
0
0
meehelpen op school
0
0
helpen met huiswerk
0
0
naar een buurthuis, sportclub
0
0
vrijwilligerswerk zoeken
0
0
betaald werk zoeken
0
0
Dit wil ik ook leren __________________________________ ___________________________________________________ ___________________________________________________
46
Dit wil ik gaan doen ná de taallessen
0
taallessen volgen in een buurtcentrum
0
deelnemen aan een conversatiegroep
0
een activiteit doen in een buurtcentrum
0
deelnemen aan sportles
0
deelnemen aan fietsles
0
deelnemen aan computerles
0
deelnemen aan naailes
0
ouders van andere kinderen ontmoeten
0
helpen op de school van mijn kind (eren)
0
inburgeringscursus
0
vrijwilligerswerk
0
(beroeps) opleiding
0
betaald werk
0
anders _____________________________________
Waar wil je dat gaan doen? ___________________________ __________________________________________________ Hoe wil je dat gaan doen? _____________________________ __________________________________________________
47
De ik – bloem, dit ben ik ! Op de volgende bladzijde staat de afbeelding van een bloem, de ik-bloem. Je kunt de bloem invullen met plaatjes, tekst, tekeningen, mooie kleuren enz. In het midden komt je foto, een tekening van jezelf of je naam. In ieder bloemblaadje beantwoord je een van de volgende vragen. 1.
Waar kom je vandaan?
2.
Wie is/zijn belangrijk voor jou?
3.
Wat kun je goed?
4.
Wat doe je graag?
5.
Wat is je toekomstdroom?
Maak er iets moois van! Vertel over jezelf aan de hand van jouw ik – bloem.
48
De ik – bloem
49
Mijn leerplan Zet tot slot je plannen op een rijtje.
Dit wil ik leren in de taallessen:______________________ _______________________________________________ _______________________________________________ _______________________________________________
Dit wil ik doen ná de taallessen: _____________________ _______________________________________________ _______________________________________________ _______________________________________________
Hiermee is dit werkboek uit. We hopen dat je er met plezier mee gewerkt hebt en dat jij en je begeleider elkaar beter hebben leren kennen. Je gaat nu verder met het leren van de Nederlandse taal. Wij wensen je veel succes!
50