Bijlagen
Bijlage 1 : wetgeving Studiecommissie joodse goederen 6 JULI 1997. Koninklijk besluit tot oprichting van een Studiecommissie aangaande het lot van de door de leden van de Joodse gemeenschap in België achtergelaten bezittingen bij hun deportatie tijdens de oorlog 194019451 ALBERT II, Koning der Belgen, Aan allen die nu zijn en hierna wezen zullen, Onze Groet. Gelet op artikel 37 van de Grondwet; Gelet op het advies van de Inspectie van Financiën, gegeven op 25 juni 1997; Gelet op het akkoord van Onze Minister van Begroting, gegeven op 26 juni 1997; Gelet op de wetten op de Raad van State, gecoördineerd op 12 januari 1973, inzonderheid op artikel 3, 1, vervangen door de wet van 4 juli 1989 en gewijzigd bij de wet van 4 augustus 1996; Gelet op de dringende noodzakelijkheid, gemotiveerd door het feit dat het op internationaal vlak nodig is, zonder verwijl de opzoekingen aan te vatten naar het lot van de Joodse bezittingen tijdens de Tweede Wereldoorlog; Op de voordracht van Onze Eerste Minister en op het advies van Onze in Raad vergaderde Ministers, Hebben Wij besloten en besluiten Wij : Artikel 1. Bij de Diensten van de Eerste Minister wordt een Studiecommissie opgericht aangaande het lot van door de leden van de Joodse gemeenschap in België achtergelaten bezittingen bij hun deportatie tijdens de oorlog 19401945, hierna genoemd de “Commissie”. Haar opdracht bestaat erin alle opzoekingswerk te verrichten om opheldering te brengen over het lot van de in die omstandigheden achtergelaten bezittingen en de Regering daarover verslag uit te brengen binnen de twee jaren die volgen op haar oprichting. Zij zal eerste tussentijds verslag uitbrengen binnen de zes maanden. Wanneer, bij het verstrijken van die twee jaar, zou blijken dat het nodig is dat de Commissie haar werkzaamheden voortzet, kan haar opdracht verlengd worden voor een nieuwe periode van twee jaar.
Bijlagen Eindverslag - 7
Art. 2. De Commissie telt 12 leden, door Ons benoemd op voordracht van de Eerste Minister, te weten: - een voorzitter; - vijf hoge ambtenaren die respectievelijk de departementen Justitie, Buitenlandse Zaken, Buitenlandse Handel en Ontwikkelingssamenwerking, Financiën, Economische Zaken en Sociale Zaken, Volksgezondheid en Leefmilieu (Dienst voor Oorlogsslachtoffers) vertegenwoordigen, op voorstel van de bevoegde Minister; - een emeritus magistraat; - twee historici; - drie vertegenwoordigers van de Joodse organisaties in België. De leden zijn benoemd voor de duur van de opdracht van de Commissie. Art. 3. Het secretariaat van de Commissie wordt waargenomen door personeel dat door de Eerste Minister ter beschikking gesteld wordt, of zo nodig, door andere Regeringsleden. De werkingskosten van de Commissie worden gedragen door de begroting van de Eerste Minister. De leden en de deskundigen hebben recht op de terugbetaling van hun reisen verblijfskosten. Het bedrag van hun vergoeding wordt door Ons bepaald. Art. 4. Binnen de maand na haar installatie stelt de Commissie een huishoudelijk reglement op dat zij ter goedkeuring voorlegt aan de Eerste Minister. Zij kan zich laten bijstaan door eender welke deskundige of hem horen en eender welke studie laten uitvoeren die nodig is voor haar opdracht. De leden en de deskundigen zijn gehouden aan de vertrouwelijkheid van de persoonlijke inlichtingen die in het kader van de werkzaamheden van de Commissie ingewonnen worden. De Commissie kan, via haar Voorzitter, van alle openbare diensten of financiële of bankinstellingen de mededeling eisen van de inlichtingen of de documenten opvragen die nodig zijn voor haar opdracht. Art. 5. Dit besluit treedt in werking de dag waarop het in het Belgisch Staatsblad wordt bekendgemaakt. Art. 6. Onze Ministers en Onze Staatssecretarissen zijn, ieder wat hem betreft, belast met de uitvoering van dit besluit. Gegeven te Brussel, 6 juli 1997. ALBERT Van Koningswege : De Eerste Minister, J.-L. DEHAENE 1 Gewijzigd bij K.B. van 28 oktober 1997. Op grond van art. zes werd de benaming van de Commissie gewijzigd in “Studiecommissie betreffende het lot van de bezittingen van de leden van de Joodse gemeenschap van België, geplunderd of achter-
8 – Studiecommissie joodse goederen
gelaten tijdens de oorlog 1940-1945” en werd het aantal leden op 13 gebracht door toevoeging van een vierde vertegenwoordiger van de Joodse organisaties in België.
Bijlagen Eindverslag - 9
14 OKTOBER 1998. - Koninklijk besluit houdende de oprichting bij het Ministerie van Economische Zaken van een cel ter recuperatie van goederen die in de loop van de Tweede Wereldoorlog in België werden geroofd ALBERT II, Koning der Belgen, Aan allen die nu zijn en hierna wezen zullen, Onze Groet. Gelet op artikel 37 van de Grondwet; Gelet op het advies van de Inspectie van Financiën, gegeven op 20 april 1998; Gelet op het advies van het Tussenoverlegcomité, gegeven op 12 juni 1998; Gelet op het feit dat in het kader van het koninklijk besluit van 6 juli 1997 houdende de oprichting van een Onderzoekscommissie met betrekking tot het lot van de goederen die werden achtergelaten door de leden van de Joodse Gemeenschap van België tijdens hun deportatie in de oorlog 19401945 en zoals gewijzigd op 28 oktober 1997, het Ministerie van Economische Zaken zijn steun toe zegt aan deze commissie inzake expertise en documentatie; Op de voordracht van Onze Minister van Economie, Hebben Wij besloten en besluiten Wij : Artikel 1. In de schoot van de diensten van het Ministerie van Economische Zaken wordt een cel opgericht die belast is met de recuperatie van de goederen die in België werden geroofd in de loop van de Tweede Wereldoorlog. Onze Minister van Economie wordt aangesteld om de belangen van de Belgische Staat te vertegenwoordigen in de procedures die hiertoe noodzakelijk zijn. Art. 2. De cel bedoeld in artikel 1, zegt aan de Onderzoekscommissie met betrekking tot het lot van de goederen van de leden van de Joodse Gemeenschap in België die tijdens de Tweede Wereldoorlog geroofd werden, haar steun toe inzake expertise en documentatie. Art. 3. De werking van de cel recuperatie van geroofde goederen wordt verzekerd door het personeel van de diensten van het Bestuur Economische Betrekkingen van het Ministerie van Economische Zaken. De kosten van de werking van de cel zijn ten laste van het budget van het Ministerie van Economische Zaken. Art. 4. Dit besluit treedt in werking de dag waarop het in het Belgisch Staatsblad wordt bekendgemaakt. Art. 5. Onze Minister van Economie is belast met de uitvoering van dit besluit. Gegeven te Brussel, 14 oktober 1998. ALBERT Van Koningswege :
10 – Studiecommissie joodse goederen
De Minister van Economie, E. DI RUPO
Bijlagen Eindverslag - 11
15 JANUARI 1999. - Wet betreffende de Studiecommissie betreffende het lot van de bezittingen van de leden van de Joodse gemeenschap van België, geplunderd of achtergelaten tijdens de oorlog 1940-19452 ALBERT II, Koning der Belgen, Aan allen die nu zijn en hierna wezen zullen, Onze Groet. De Kamers hebben aangenomen en Wij bekrachtigen hetgeen volgt : Artikel 1. Deze wet regelt een aangelegenheid als bedoeld in artikel 78 van de Grondwet. Art. 2. Bij de diensten van de Eerste Minister wordt opgericht een “Studiecommissie betreffende het lot van de bezittingen van de leden van de Joodse gemeenschap van België, geplunderd of achtergelaten tijdens de oorlog 1940-1945”, hierna “de Studiecommissie” genoemd. Haar opdracht bestaat erin alle opzoekingswerk te verrichten om opheldering te brengen over het lot van de in die omstandigheden achtergelaten bezittingen en de regering daarover verslag uit te brengen binnen twee jaar volgend op haar oprichting. Zij brengt een eerste tussentijds verslag uit binnen zes maanden. Art. 3. Het mandaat van de Studiecommissie kan eventueel door de Koning worden verlengd voor een periode van twee jaar indien bij het verstrijken van de twee jaar, conform artikel 2, tweede lid, zou blijken dat het nodig is dat de Studiecommissie haar werkzaamheden voortzet. Art. 4. De Studiecommissie kan de verwerkingen van persoonsgegevens verrichten welke noodzakelijk zijn voor de uitvoering van haar opdracht omschreven in artikel 2. Zij kan inzonderheid een gegevensbank oprichten betreffende de personen die het slachtoffer zijn geweest van de anti-joodse maatregelen genomen door de Duitse autoriteiten. Zij heeft tevens toegang tot het rijksregister van de natuurlijke personen en kan het identificatienummer van bedoeld register gebruiken binnen de grenzen, onder de voorwaarden en voor de doelstellingen die de Koning bij een in Ministerraad overlegd besluit en na advies van de Commissie voor de bescherming van de persoonlijke levenssfeer bepaalt. De ingewonnen persoonsgegevens worden na beëindiging van de werkzaamheden van de Studiecommissie bezorgd aan de regering die na het advies van de Commissie voor de bescherming van de persoonlijke levenssfeer te hebben ingewonnen, over de bestemming ervan beslist. Art. 5. Niettegenstaande enige andere wetsbepaling kan de Studiecommissie door toedoen van haar voorzitter, bij alle openbare overheden alsook bij alle instellingen voor privaatrecht mededeling verkrijgen van alle gegevens en stukken die nuttig zijn voor de tenuitvoerlegging van haar opdracht.
12 – Studiecommissie joodse goederen
Art. 6. Met opsluiting van vijf tot tien jaar wordt gestraft eenieder die documenten of andere dragers van gegevens, die de Studiecommissie kan gebruiken bij het vervullen van haar opdracht, doet verdwijnen, vernietigt, naar het buitenland overbrengt of laat overbrengen of de raadpleging ervan bemoeilijkt. Art. 7. De Koning bepaalt de nadere regels inzake de samenstelling en de werking van de Studiecommissie. Art. 8. Het koninklijk besluit van 6 juli 1997 tot oprichting van een Studiecommissie betreffende het lot van de bezittingen van de leden van de Joodse gemeenschap van België, geplunderd of achtergelaten tijdens de oorlog 1940-1945, gewijzigd bij het koninklijk besluit van 28 oktober 1997, wordt opgeheven. Art. 9. Deze wet heeft uitwerking met ingang van 12 juli 1997. Kondigen deze wet af, bevelen dat zij met ‘s Lands zegel zal worden bekleed en door het Belgisch Staatsblad zal worden bekendgemaakt. Gegeven te Brussel, 15 januari 1999. ALBERT Van Koningswege : De Minister van Justitie, T. VAN PARYS Met ‘s Lands zegel gezegeld : De Minister van Justitie, T. VAN PARYS 2 Gewone
zitting 1998-1999. Kamer van volksvertegenwoordigers. Parlementaire stukken : Wetsvoorstel nr. 1809/1 van 12 november 1998 ingediend door de heren Willems, du Bus de Warnaffe, Duquesne, Giet, Landuyt, Van Belle, Vandenbossche, Vandeurzen en Verherstraeten. Amendementen nrs.1809/2 tot 1809/4. Verslag nr. 1809/5 van 1 december 1998 van de heer Landuyt. Tekst aangenomen door de Commissie voor de Justitie, nr. 1809/6. Tekst aangenomen in plenaire vergadering en overgezonden aan de Senaat, nr. 1809/7. Parlementaire handelingen : bespreking en aanneming, vergaderingen van 8 en 10 december 1998. Senaat. Ontwerp overgezonden door de Kamer : stuk nr. 1-1196/1. Ontwerp niet geëvoceerd door de Senaat, nr. 1-1196/2.
Bijlagen Eindverslag - 13
28 FEBRUARI 1999. - Koninklijk besluit betreffende de samenstelling en de werking van de Studiecommissie betreffende het lot van de bezittingen van de leden van de Joodse gemeenschap van België, geplunderd of achtergelaten tijdens de oorlog 1940-1945 ALBERT II, Koning der Belgen, Aan allen die nu zijn en hierna wezen zullen, Onze Groet. Gelet op artikel 37 van de Grondwet; Gelet op de wet van 15 januari 1999 betreffende de Studiecommissie betreffende het lot van de de bezittingen van de leden van de Joodse gemeenschap van België, geplunderd of achtergelaten tijdens de oorlog 1940-1945; Gelet op de wetten op de Raad van State, gecoördineerd op 12 januari 1973, inzonderheid op artikel 3, § 1, vervangen bij de wet van 4 juli 1989 en gewijzigd bij de wet van 4 augustus 1996; Gelet op de dringende noodzakelijkheid; Overwegende dat de Studiecommissie is opgericht bij een koninklijk besluit van 6 juli 1997 voor een termijn van twee jaar die tevens voor twee jaar kan worden verlengd; Overwegende dat de wet van 15 januari 1999, die voornoemd koninklijk besluit gedeeltelijk vervangt met terugwerkende kracht tot op 12 juli 1997, een wettelijke grondslag heeft gegeven aan het bestaan en aan de werkzaamheden van de Commissie; Overwegende dat het belangrijk is zonder verwijl de maatregelen te treffen tot uitvoering van de wet van 15 januari 1999 betreffende de samenstelling en de werking van de Commissie, teneinde haar de mogelijkheid te bieden haar werkzaamheden onafgebroken voort te zetten; Overwegende dat de internationale context de spoedige voortzetting van de werkzaamheden van de Commissie bovendien verantwoordt; Op de voordracht van Onze Eerste Minister en van Onze Minister van Justitie, Hebben Wij besloten en besluiten Wij : Artikel 1. De bij de Diensten van de Eerste Minister opgerichte Studiecommissie betreffende het lot van de bezittingen van de leden van de Joodse gemeenschap van België, geplunderd of achtergelaten tijdens de oorlog 1940-1945, hierna genoemd “de Commissie”, bestaat uit dertien leden, door Ons benoemd op voordracht van de Eerste Minister, te weten : - een Voorzitter; - vijf hoge ambtenaren die respectievelijk de departementen Justitie, Buitenlandse Zaken, Buitenlandse Handel en Ontwikkelingssamenwerking, Financiën, Economische Zaken en Sociale Zaken, Volksgezondheid en Leefmilieu (Dienst voor Oorlogsslachtoffers) vertegenwoordigen, op voorstel van de bevoegde Minister; - een emeritus magistraat; - twee historici;
14 – Studiecommissie joodse goederen
- vier vertegenwoordigers van de Joodse organisaties in België. De leden zijn benoemd voor de duur van de opdracht van de Commissie. Art. 2. Het secretariaat van de Commissie wordt waargenomen door personeel dat door de Eerste Minister, of zo nodig, door andere Regeringsleden ter beschikking wordt gesteld. De werkingskosten van de Commissie zijn ten laste van de begroting van de Eerste Minister. De leden en de deskundigen hebben recht op de terugbetaling van hun reisen verblijfkosten. Het bedrag van hun vergoeding wordt door Ons bepaald. Art. 3. Uiterlijk een maand na haar installatie stelt de Commissie een huishoudelijk reglement op dat zij ter goedkeuring voorlegt aan de Eerste Minister. Zij kan zich laten bijstaan door iedere deskundige en iedere studie laten uitvoeren die nodig is voor haar opdracht. Art. 4. De leden, de deskundigen en het personeel ter beschikking gesteld van de Commissie zijn gehouden tot de vertrouwelijkheid van de persoonlijke inlichtingen ingewonnen in het kader van de werkzaamheden van de Commissie. Art. 5. Artikel 4 doet evenwel geen afbreuk aan de mogelijkheid van de Commissie om - aan de hand van de gepaste middelen de identificatiegegevens te verspreiden die strekken tot de opsporing van de personen die het slachtoffer zijn geworden van de anti-joodse maatregelen genomen door de Duitse autoriteiten of van hun rechthebbenden, indien het niet mogelijk is geweest hen anderszins terug te vinden; - aan de personen die het slachtoffer zijn geworden van de anti-joodse maatregelen genomen door de Duitse autoriteiten of aan hun rechthebbenden de over hen ingewonnen inlichtingen mede te delen, met uitzondering van de inlichtingen die de persoonlijke levenssfeer van andere natuurlijke personen zouden kunnen schenden. Art. 6. Het koninklijk besluit van 7 juli 1997 tot benoeming van de leden van de Studiecommissie betreffende het lot van de bezittingen van de leden van de Joodse gemeenschap van België, geplunderd of achtergelaten tijdens de oorlog 1940-1945, de koninklijke besluiten van 28 oktober 1997, 2 april 1998 en 10 augustus 1998 tot wijziging ervan, en het koninklijk besluit van 8 september 1997 tot vaststelling van de bezoldigingen en van de vergoedingen voor reis- en verblijfkosten van de leden en de deskundigen van de Studiecommissie aangaande het lot van de door de leden van de Joodse gemeenschap in België achtergelaten bezittingen bij hun deportatie tijdens de oorlog 1940-1945, worden bevestigd op de data van inwerkingtreding, hetzij respectievelijlk 12 juli 1997, 25 november 1997, 7 april 1998, 19 september 1998 en 12 juli 1997. Art. 7. In het opschrift en in de artikelen 1 en 3 van het koninklijk besluit van 8 september 1997 tot vaststelling van de bezoldigingen en van de vergoedingen voor reis- en verblijfkosten van de leden en de deskundigen van
Bijlagen Eindverslag - 15
de Studiecommissie aangaande het lot van de door de leden van de Joodse gemeenschap in België achtergelaten bezittingen bij hun deportatie tijdens de oorlog 1940-1945, wordt de benaming van bedoelde commissie vervangen door de volgende benaming : “Studiecommissie betreffende het lot van de bezittingen van de leden van de Joodse gemeenschap van België, geplunderd of achtergelaten tijdens de oorlog 1940-1945”. Art. 8. De artikelen 1 tot 4 van dit besluit hebben uitwerking met ingang van 12 juli 1997. Het mandaat van de vierde vertegenwoordiger van de Joodse organisaties in België is evenwel slechts opgericht op de datum van 25 november 1997. De andere bepalingen treden in werking de dag waarop dit besluit in het Belgisch Staatsblad wordt bekendgemaakt. Art. 9. Onze Ministers en Onze Staatssecretarissen zijn, ieder wat hem betreft, belast met de uitvoering van dit besluit. Gegeven te Brussel, 28 februari 1999. ALBERT Van Koningswege : De Eerste Minister, J.-L. DEHAENE De Minister van Justitie, T. VAN PARYS
16 – Studiecommissie joodse goederen
19 MAART 1999. - Koninklijk besluit waarbij aan de Studiecommissie betreffende het lot van de bezittingen van de leden van de Joodse gemeenschap van België, geplunderd of achtergelaten tijdens de oorlog 1940-45 toegang wordt verleend tot het Rijksregister van de natuurlijke personen en machtiging wordt verleend het identificatienummer van dat register te gebruiken VERSLAG AAN DE KONING Sire, Het ontwerp van koninklijk besluit dat wij U ter ondertekening voorleggen, strekt ertoe aan de Studiecommissie betreffende het lot van de bezittingen van de leden van de Joodse gemeenschap van België, geplunderd of achtergelaten tijdens de oorlog 1940-45 toegang te verlenen tot bepaalde gegevens die zijn opgeslagen in het Rijksregister van de natuurlijke personen, alsook haar machtiging te verlenen het identificatienummer van dat register te gebruiken. Voornoemde studiecommissie is opgericht bij het koninklijk besluit van 6 juli 1997 (Belgisch Staatsblad van 12 juli 1997), gewijzigd bij het koninklijk besluit van 28 oktober 1997 (Belgisch Staatsblad van 25 november 1997). De wet van 15 januari 1999 betreffende de Studiecommissie betreffende het lot van de de bezittingen van de leden van de Joodse gemeenschap van België, geplunderd of achtergelaten tijdens de oorlog 1940-1945 die voornoemd koninklijk besluit gedeeltelijk vervangt met terugwerkende kracht tot op 12 juli 1997, heeft een wettelijke grondslag gegeven aan het bestaan en aan de werkzaamheden van de Commissie De opdracht van de commissie bestaat erin alle opzoekingswerk te verrichten om opheldering te brengen over het lot van de bezittingen die tijdens de oorlog zijn geplunderd of achtergelaten en de Regering daarover verslag uit te brengen binnen twee jaar te rekenen van haar oprichting. Het mandaat van de commissie kan evenwel voor twee jaar worden verlengd. De commissie heeft vooreerst het bestaande archief geïnventariseerd en op grond van een aantal dossiers een analyse gemaakt van de wijze waarop die gegevens het best konden worden benut. Het geïnventariseerde archief is omvangrijk en de erin opgeslagen gegevens zijn van uiteenlopende aard, bijvoorbeeld Duitse stukken (zoals de lijst van personen die via Mechelen zijn gedeporteerd alsook het dossier van de Brüsseler Treuhandgesellschaft), of Belgische dossiers (stukken van de stad Brussel, van de politie van Antwerpen, van de bewaring van hypotheken, van de registratie, van de Dienst voor de Oorlogsslachtoffers, van de Dienst voor economische recuperatie, ...). Om haar opzoekingswerk te oriënteren, beschikt de Commissie over een lijst met ongeveer 60.000 namen van personen die het slachtoffer zijn geweest van de anti-joodse maatregelen genomen door de Duitse bezetter.
Bijlagen Eindverslag - 17
Deze lijst bevindt zich in het bestand van de Dienst voor de Oorlogsslachtoffers. Gelet op de omvang van het te verwerken archief, heeft de Dienst besloten haar opzoekingswerk te oriënteren enerzijds naar de personen in voornoemde lijst die nog in leven zijn, anderzijds naar personen met betrekking tot wie aanwijzingen bestaan dat een van hun bezittingen is teruggevonden. De toegang tot het Rijksregister van de natuurlijke personen is volstrekt noodzakelijk om na te gaan welke van de 60.000 betrokken personen nog in leven zijn. De Commissie zal in contact treden met alle geïdentificeerde personen. Systematisch opzoekingswerk in verband met hun persoon zal evenwel alleen worden verricht indien zij daartoe hun instemming verlenen. Bovendien is het gebruik van het identificatienummer van het Rijksregister nodig om gegevens te verkrijgen die de mogelijkheid bieden het lot van de bezittingen van bepaalde personen na te gaan aan de hand van de grote bestanden van de openbare overheden, voornamelijk die van het Ministerie van Financiën, waarin dergelijke bezittingen zijn geïnventariseerd. De Commissie voor de bescherming van de persoonlijke levenssfeer heeft in haar advies nr. 26/98 d.d. 26 augustus 1998 geoordeeld dat het ontwerp van koninklijk besluit niet beschikte over de wettelijke machtiging bedoeld in artikel 5 van de wet van 8 augustus 1983 tot regeling van een Rijksregister van de natuurlijke personen. Om aan dit bezwaar tegemoet te komen is beslist om aan de wetgever voor te stellen aan de Studiecommissie de mogelijkheid te bieden een gegevensbank op te richten, toegang tot het nationaal Register te verkrijgen en het nummer van het Rijksregister aan te wenden. De wet van 15 januari 1999 vormt thans een geschikte wettelijke grondslag. Artikelsgewijze bespreking Krachtens artikel 1 wordt aan de Commissie onder de gestelde voorwaarden toegang verleend tot de limitatief opgesomde gegevens van het Rijksregister van de natuurlijke personen en machtiging verleend om het identificatienummer van het Rijksregister te gebruiken. Er moet worden opgemerkt dat de toegang beperkt is tot gegevens nodig voor de tenuitvoerlegging van de taken van de Commissie bedoeld in artikel 3, eerste lid, 1° tot 6° en 8°, en tweede lid, van de wet van 8 augustus 1983. Het gaat hierbij om volgende gegevens : naam en voornamen, geboorteplaats en -datum, geslacht, nationaliteit, hoofdverblijfplaats, plaats en datum van overlijden en burgerlijke stand. De Commissie heeft van het merendeel van deze gegevens reeds kennis door middel van het bestand van de Dienst voor de Oorlogsslachtoffers. De toegang tot het Rijksregister van de natuurlijke personen moet het mogelijk maken deze gegevens aan te vullen zodat kan worden nagegaan of de betrokken persoon nog in leven is, en in voorkomend geval, met hem in contact te treden. Aangezien de gebeurtenissen die de Commissie moet onderzoeken, reeds meer dan vijftig jaar geleden hebben plaatsgevonden, moet in
18 – Studiecommissie joodse goederen
een zo ruim mogelijke toegang tot de historiek van de gegevens worden voorzien om verificaties te verrichten teneinde persoonsverwarring te voorkomen. In het tweede lid van voornoemd artikel wordt uitdrukkelijk bepaald welke personen toegang tot het Rijksregister verkrijgen en het identificatienummer ervan kunnen gebruiken. Er moet worden onderstreept dat de leden en de deskundigen de vertrouwelijkheid van de persoonsgegevens ingewonnen in het kader van de werkzaamheden van de Commissie, in acht moeten nemen. Overeenkomstig de wens van de Commissie voor de bescherming van de persoonlijke levenssfeer zal aan de andere personen belast met de verwerking van de gegevens worden gevraagd een document te ondertekenen waarin de nadruk erop wordt gelegd dat zij verplicht zijn de veiligheid van de verwerking en de vertrouwelijkheid van de gebruikte identificatienummers te waarborgen. Naar luid van artikel 2 mogen de aldus verkregen gegevens uitsluitend worden aangewend voor de tenuitvoerlegging van haar onderzoeksopdracht en mogen zij niet aan derden worden medegedeeld. Zoals hiervoren reeds is gesteld, wordt evenwel erin voorzien in contact te treden met de nog levende personen op wie deze gegevens betrekking hebben. Bij teruggevonden bezittingen kan het hierbij gaan om een afstammeling van de betrokken personen. Deze laatsten, hun wettelijke vertegenwoordigers en hun rechthebbenden worden met betrekking tot de tenuitvoerlegging van die bepaling dan ook niet als derden beschouwd. Om de communicatie tussen de Commissie en bepaalde overheden die haar gegevens nuttig voor de onderzoekopdracht kunnen bezorgen, te vergemakkelijken, moet erin worden voorzien dat de verkregen gegevens mogen worden meegedeeld aan de overheden en de instellingen bedoeld in artikel 5 van de wet d.d. 8 augustus 1983. Onder de gestelde voorwaarden worden deze overheden en instellingen niet als derden beschouwd, zodat het verbod op externe mededeling niet geldt. Artikel 3 heeft betrekking op de doelstellingen van het gebruik van het identificatienummer van het Rijksregister van de natuurlijke personen en de grenzen waarbinnen het nummer mag worden gebruikt. Artikel 4, eerste lid, komt tegemoet aan een wens die de Commissie voor de bescherming van de persoonlijke levenssfeer vaak heeft geformuleerd. Het tweede lid voorziet erin dat andere derden dan de overheden en de instellingen die eveneens gemachtigd zijn het identificatienummer van het Rijksregister te gebruiken, geen kennis van dat nummer mogen hebben. Wij hebben de eer te zijn, Sire, van Uwe Majesteit, de zeer eerbiedige en zeer getrouwe dienaar De Eerste Minister, J.-L. DEHAENE
Bijlagen Eindverslag - 19
De Minister van Binnenlandse Zaken, L. VAN DEN BOSSCHE De Minister van Justitie, T. VAN PARYS
20 – Studiecommissie joodse goederen
Bijlage 2 : samenstelling van de Studiecommissie Voorzitter : Dhr. L. BUYSSE, Eregrootmaarschalk van het Hof (2.IV.1998 – einde); Baron GODEAUX, ere-gouverneur van de Nationale Bank van België (7.VII.1997 – 31.III.1998)
Ambtenaren : Mevr. C. BARETTE, eerstaanwezend commissaris bij de Bestuursafdeling voor de oorlogsslachtoffers van het Ministerie van Sociale Zaken, Volksgezondheid en Leefmilieu (7.VII.1997 – einde); Dhr. Ph. DARTOIS, gevolmachtigd minister bij het Ministerie van Buitenlandse Zaken (06.XI.1999 – 31.VIII.2000); Dhr. D. DE BRONE, directeur-generaal van het Kadaster, registratie en domeinen bij het Ministerie van Financiën (7.VII.1997 – einde); Mevr. R. DEMOUSTIER, directeur-generaal bij het Bestuur Burgerlijke Zaken en Erediensten van het Ministerie van Justitie (7.VII.1997 – einde); Dhr. W. LION, gevolmachtigd Minister, adjunct van de directeur-generaal van de Buitenlandse Economische Betrekkingen (10.VIII.1998 – 30.VII.1999); Dhr. P. MARTIN, ambassaderaad, adjunct bij het Hoofdbestuur van het Ministerie van Buitenlandse Zaken (14.XI.2000 – einde); Mevr. C. TACQUET, hoofd van de Dienst internationale munt- en financiële problemen bij het Ministerie van Buitenlandse Zaken, Buitenlandse Handel en Ontwikkelingssamenwerking (7.VII.1997 – 29.VI.1998); Dhr. L. VERJUS, secretaris-generaal van het Ministerie van Economische Zaken (7.VII.1997 – einde);
Emeritus magistraat : Baron KRINGS, Emeritus procureur-generaal bij het Hof van Cassatie (7.VII.1997 – 03.IV.1998); Dhr. G. VAN GERVEN, Emeritus advocaat-generaal bij het Militair Gerechtshof (10.VIII.1998 – einde);
Historici : Dhr. J-PH. SCHREIBER, gekwalificeerd vorser bij het NFWO en geassocieerd professor aan het “Institut du judaïsme” van de “Université Libre de Bruxelles” (“Institut d’étude des religions et de la laïcité”) (7.VII.1997 – einde); Dhr. R. VAN DOORSLAER, met de leiding belast van de onderzoeksploeg van de Studiecommissie (7.VII.1997 – einde);
Bijlagen Eindverslag - 21
Vertegenwoordigers van de joodse organisaties in België : Ridder H. APFELBAUM, voorzitter van de bvba “Centraal Beheer van Joodse weldadigheid en maatschappelijk hulpbetoon” (28.X.1997 – einde); Dhr. E. RINGER, mede-voorzitter van de Belgische afdeling van de Nationale Commissie van de Joodse Gemeenschap van België voor de Restitutie (voorheen “World Jewish Restitution Organisation”) (7.VII.1997 – einde); Dhr. G. SCHNEK, ere-voorzitter van het Centraal Israëlitisch Consistorie van België, emeritus hoogleraar aan de medische faculteit van de U.L.B. (7.VII.1997 – einde); Dhr. D. SUSSKIND, mede –voorzitter van de Belgische afdeling van de Nationale Commissie van de Joodse Gemeenschap van België voor de Restitutie (voorheen “World Jewish Restitution Organisation”) (7.VII.1997 – einde);
Expert : Dhr. N. VANHOVE, Cel ter recuperatie van goederen die tijdens de Tweede Wereldoorlog in België werden geroofd (Ministerie van Economische Zaken).
22 – Studiecommissie joodse goederen
Bijlage 3 : samenstelling van de Onderzoeksgroep Directeur : Rudi VAN DOORSLAER (17.IV.1999 – einde);
Adjunct van de directeur : Isabelle MADUDA-LUKEBAMOKO (01.I.1999 – einde);
Onderzoekers : Fanny COECKELBERGH, onroerend goed, domeinen, erfloze nalatenschappen (17.IV.1999 – 19.VII.2001); Anne GODFROID, financiële instellingen (16.V.1999 – einde); Alain KAPPER, verzekeringen, bedrijven (16.V.1999 – einde); Eva KONGS, financiële instellingen (17.IV.1999 – 12.I.2001); Jacques LUST, kunst- en cultuursector (01.VI.2000 – einde); Johanna PEZECHKIAN, kunst- en cultuursector (15.V.2000 – einde); Veerle VANDEN DAELEN, financiële sector (01.II.2001 – einde); De diverse onderdelen m.b.t. het onderzoek in de diamantsector werden geredigeerd door SOMA-onderzoeker Eric LAUREYS.
Administratie : Hilde BROECKX (01.VIII.1997 – 01.VIII.2000); Karine DE GREVE (01.I.1999 – 01.III.1999); An D’OOSTERLINCK (05.II.2001 – 31.VII.2001); Claudia GIACOMELLI (09.X.2000 – 05.II.2001); Sandy GLAVIE (16.VIII.1999 – einde); Angela L’HEUREUX (13.XI.2000 – einde); Herlinda NICOLAES (19.IV.1999 – 02.X.2000); Kathleen VANDERKELEN (01.VI.1999 – 07.VII.1999);
Onderhoud : Suzanne DIAZ ZULAIBAR (19.IV.1999 – 07.VII.1999); Elif TÜRK (30.VIII.1999 – einde).
Bijlagen Eindverslag - 23
Bijlage 4 : Leistungs-Statistik per 31.12.19423 (bedrag in Belgische frank) Einnahmen aus per 31.12.1942 Einsetzungsgbühren Laufende Gebühren Einmalige Gebühren für Verwalter Einsetzung Liquid. + Arisierung Jüdenbetriebe Diamant… Aktenprüfungsgebühren
Verwaltungen
480.000 23.310.000 140.000 330.000 860.000 40.000
Prüfungen dürch Verwalter
20.000
Ausgaben für per 31.12.1942 Honorär für Verwalter Aufnthaltsgelder Eigene Reisespesen Liquid. + Arisierung Judenbetriebe Diamant… Honorar für Freimaurersvermögen Liftvans Kosten der Ueberprüfung von Verwalter Sonstige Kosten (Kto 539 +5364) Kto 696 (Prüfung AWG, Feuerebahn, etc.) Noch zu belasten
Verwaltungen
6.470.000 2.290.000 100.000 210.000 640.000 60.000 30.000 220.000 420.000
350.000
25.180.000 Totaal De bedragen voor de firma’s onder Verwaltung evenals de Sammelverwaltung zijn hierin begrepen Totaal
-1.400.000
23.780.000
Totaal
10.790.000
Verwaltereinsetzungsgebühren 489.945 Laufende Verwaltungsgebühren 23.274.311,90 Einmalige Verwaltungsgebühren 175.070,53 Verbeterd totaal 23.789.326
Totaal
10.790.000
Later verbeterde cijfers
Laufende Verwaltungsgebühren für Monat Dezember 1942 : 1.842.660 BEF (voor 359 bedrijven onder gedwongen Verwaltung)
Brüsseler Treuhandgesellschaft of Militärbefehlshaber für Belgien und Nordfrankreich, Leistungs-Statistik, 23.02.1943 (OS, Brüsseler Treuhandgesellschaft, class. 275)
3
24 – Studiecommissie joodse goederen
Bijlage 5 : lijst van de geroofde en naar Duitsland overgebrachte joodse collecties (1940-1943) N°/Nr ERR 8 9 13 14 15 17 18 19 20 21 25 26 27 30 31 32 33 34 35 36 37 38 39 40 41 42 43 44 46 47 50 51 52 53 54 55 58 59 60 61 62
Nom/Naam
Rue/Straat
Ville/Stad
Fédération des Zionistes Belges Alliance israélite Librairie Cosmpolis Leo Kubowitzki Alfred Stern Norbert Burger G. Koulischer H. Ch. Spett Isabelle Blume Max Gottschalk M. Hochstedter S. van Wetzel Gustave Italiener Antony Vienne Büro der Arbeitsgruppe Mayer-Astruc A. Vlimant Lothar Pollak Jacques Errera Freidenheim, Weil Henri Fast Oppenheimer Billgray Goldwurm Matuzewitz Herbert Speyer Alexis Goldschmidt Niko Gunzburg Samuel Wolfgang Isaac Polyathek Springer Isidore Saks Friedrich Adler Büro der Arbeitsgruppe Joodse Woningen Rittersmann Synagoge Kleinberg David van Buuren Bravermann Dr. Cohen
Grétrystraat 12
Antwerpen
Rue Joseph Dupont 2 Rue d’ Arenberg 30 Rue de la source 111 Rue Leon Mahillon 16 Avenue Tervueren 196 Avenue Brugmann 581 Boulevard d’ Ypres 28 Rue de la Régence 33 Avenue Jeanne 2 Rue de la Loi 155 Rue de la Loi 155 Rue du Trône 54 Avenue Mars 28 Rue du Chatelain 32 Chaussée de Charleroi 90 Rue de l’ Industrie 42/I Avenue Castell 117/III Rue Royale 14 Rue Washington 208 Avenue Gribeaumont 30 Avenue Longchamps 120 Rue de la Loi 155 Rue de la Loi 155 Avenue de la Jonction 23 Avenue Louise 93 Boulevard du Régent 26 Schermerstraat 40 Lange Herentalsestraat 126/I Lange Herentalsestraat 37 Jan van Rijswijcklaan 115 Avenue Longchamps 165 Rue Guimard 17 Rue du Chatelain 32 Belgiëlei 73 Rue de l’Autonomie 32 Rue Joseph Dupont 2 Avenue Louise 244 Avenue Leo Errera 41 Rue de l’Escaut 71 Rue Darwin 18
Bruxelles Bruxelles Bruxelles Bruxelles Bruxelles Bruxelles Bruxelles Bruxelles Bruxelles Bruxelles Bruxelles Bruxelles Bruxelles Bruxelles Bruxelles Bruxelles Bruxelles Bruxelles Bruxelles Bruxelles Bruxelles Bruxelles Bruxelles Bruxelles Bruxelles Bruxelles Antwerpen Antwerpen Antwerpen Antwerpen Bruxelles Bruxelles Bruxelles Antwerpen Bruxelles Bruxelles Bruxelles Bruxelles Bruxelles Bruxelles
Bijlagen Eindverslag - 25
N°/Nr ERR 63 64 65 66 70 71 72 73 74 75 77 78 80 83 84 85 86 87 88 89 90 91 92 93 94 95 97 98 99 100 101 102 103 104 107 108 116 117 119 120 121 122 123 125 127
Nom/Naam
Rue/Straat
Ville/Stad
Weinberg Fernand Samdam Henri Souweine Groos Friedlich Lerner Schiebknecht Hamburger Aronstein De Jong Elie Nias Paul Glansdorf Léo Rothschild Arbeitsgruppe België Arbeitsgruppe België David Bermann Bloch René Levy Friedlich Roger Lévy Léo Rothschild Maurice Soesmann A. Stokvis Raymond Levi Emile Bernheim Avervouch Jules Salomon Maurice Bernheim L. Bosman Hugo Andriesse Louis Wyzenbeek Quartieramt Jules Dekock Israel Myrtil Freddy Wolff Arbeitsgruppe Quartieramt Arbeitsgruppe Belgien Robert Hirsch Braunschweig Leo Sonntag Vecht Alice Pels Englert Hugo Andriesse
Boulevard Anspach 24 Avenue de Jacinthe 17 Rue de la Chancellerie 4 Avenue du Roi 87 Rue Alphonse Renard 12 Place M. Van Meenen 22 Avenue Brumann 359 Rue Alphonse Renard 12 Avenue Hippodrome 56 Rue St. Bernard 182 Avenue Montjoie 204 Avenue Montjoie 206 Chaussée de Waterloo 122-124 Rue du Chatelain 32 Rue du Chatelain 32 Rue de la Longuehaye 2 Avenue des Nations 132 Avenue Michel Ange 31 Rond Point d’ Étoile 3 Avenue des Nations 74 Rue Suisse 45 Avenue des Nations 31 Avenue de Castel 90 Ch. de Vleurgat 208 Avenue des Nations 15 Rue Meyerbeer 61 Avenue Maréchal 25 Avenue Putdael 3 Avenue de Tervueren 2 Avenue des Klauwaerts 24 Rue Blance 11 Rue Pont Neuf 20 Avenue Clémentide 9 Sq. Marie Louise 63 Rue du Turin 28 Rue du Chatelain 32 Rue du Pont Neuf 20 Rue du Chatelain 32 Avenue Jeanne 56 Gretrystraat Avenue Broqueville 1 Rue de la Presse 15 Rue Copernique 12 Avenue Broqueville 44
Bruxelles Bruxelles Bruxelles Bruxelles Bruxelles Bruxelles Bruxelles Bruxelles Bruxelles Bruxelles Bruxelles Bruxelles Bruxelles Bruxelles Bruxelles Bruxelles Bruxelles Bruxelles Bruxelles Bruxelles Bruxelles Bruxelles Bruxelles Bruxelles Bruxelles Bruxelles Bruxelles Bruxelles Bruxelles Bruxelles Bruxelles Bruxelles Bruxelles Bruxelles Bruxelles Bruxelles Bruxelles Bruxelles Bruxelles Antwerpen Bruxelles Bruxelles Bruxelles Bruxelles Bruxelles
26 – Studiecommissie joodse goederen
N°/Nr ERR 128 129 132 136 138 141 142 143 145 146 147 148 149 150
Nom/Naam
Rue/Straat
Ville/Stad
Eric Lyndhurst Laser-Schond Hugo Zunsheim Blum, L. Zionistische Bibliotheek Erfenis Hirsch Meier –Schwarzschild Samuel Hartveld David Reder Hildesheim David Reder Lager Ostministerium Alfred Stern 9 joodse bibliotheken
Rue Joseph II Beddenstraat Rue Emile Claus 18 Montagne aux Herbes 31II
Bruxelles Antwerpen Bruxelles Bruxelles Bruxelles Bruxelles Antwerpen Antwerpen Bruxelles Bruxelles Bruxelles Antwerpen Bruxelles Bruxelles
Rue de Suisse 29 Otto Veniusstraat 3 Square Marie Louise 3 Avenue du Mont Kemmel 32
Avenue Léon Mahillon 16
Bijlagen Eindverslag - 27
Bijlage 6 : steekproef sekwester vijanden ARCH. NR : archiefnummer DO : dossier onvindbaar SO : sekwester opgeheven V : vereffend NAAM
VOORNAAM
ARCH.N DO R
CATZENSTEIN
Arthur
381
X
STRAUSS
Erna
476
X
DIAMANT
Maurice
541
X
COHEN
Albert
596
X
BUCKMANN
Robert
610
X
FISCH
Otto
750
X
COHN
Edouard Rudolf
775
X
ASSEO
Léon
1060
X
FISCHER
Karl
1474
X
ARON
Walter Israel
1735
X
BRUCK
Walter
1894
X
ENGEL
Jacob
1922
X
FISCHER
Paul
1967
BARUCH
Hans
2059
X
BERGER
Rudolf
2220
X
FENAKKEL
Regina
2313
X
AUFRICHTIG
Alice
2644
X
FURST
Robert
3110
X
GEIS
Gustave
3125
X
GEMBICKI
Erich
3252
X
BOK
Guzon
3311
BERNSTEIN
Leo
3393
X
WOLF
Mathilde
3547
X
BUKY
Elsa Rosa
3622
X
BLASBAND
Chaim
3822
X
BENJAMIN
Max Israel
4063
ATTIAS
Moise
4074
BIHMAN
Benjamin
4142
28 – Studiecommissie joodse goederen
SO
V
BEDRAG SCHATKIST
BEHEERSKOSTEN
X
X
X X X
106514
500
NAAM
VOORNAAM
ARCH.N DO R
ASCH
Kurt
4446
X
BARTH
Gitla
4573
X
GLASER
Selma
APPEL
SO
V
BEDRAG SCHATKIST
BEHEERSKOSTEN
4658
X
6395
710
Elsa
4663
X
FRANKENBERG
Philippe
4777
FREUND
Leopold
4913
FREY
Hans
5066
X
FRANK
Adolf
5147
X
ALBINUS
Wilhelm
5221
X
FRAENKEL
Georg Israel
5306
X
ARONHEIM
Arthur
5336
X
150
X X
MEYER-BIENERT Maria
5338
BENZONANA
Isaac
5348
X
BERENS
Bernhard
5355
X
BLUMENTHAL
Irma
5385
X
BYTOW
Lieselotte
5423
BLUMENTHAL
Erich
5458
BERGER
Julius
5548
FEIST
Julius Israel
5549
X
FRANKEL
Helene
5661
X
ADLER
Karoline
5691
X
ISRAEL
Else
5693
X
BLUMENTHAL
Martha
5698
X
EMMEL
Jacob Rudolf
5780
X
PINTUS
Erna Sara
5791
X
ANDRE
Ernst
5916
COSMANN
Otto Moses
5931
EISENBERG
Gustave
5940
FRANKENSTEIN
Julius
5989
BUTOW
Brun o
6043
X
BLUMENTHAL
Louis
6056
X
GLASSMANN
Martin
6114
FRANKENTHAL
Edgar
6115
COHN
Gustave
6128
19000
3172
X
866327
96697
X
7974
885
X
X X
X X
X
X X X
Bijlagen Eindverslag - 29
NAAM
VOORNAAM
ARCH.N DO R
FRIDLINGSTEIN
Joseoh
6129
CHAN
Wilhelm
6162
GADIEL
Edith
6171
BRAUN
Max
6182
BAMBERGER
Selgman Bar
6241
BUNN
Clara
6246
FISCHER
Julius
6269
COHN
Salomon
6427
FROSCHEL
Lothar
6461
X
DROBINSKY
Erna Sara
6465
X
FREUND
Auguste
6561
FROSCHEL
Paul
6599
X
EHRLICH
Leopold
6883
X
CARNIOL
Mathias
6885
BIER
Alfred
6889
BAUML
Ernest
6895
DUTKA
Arnold
6917
AUERBACH
Arthur
6984
X
74,69
BAMBERGER
Martin Israel
6987
X
479
BLOCH
Max
7034
NEUSTADT
Julie
7034
BOCK
Anne Marie²
7444
X
174782
CHOTZEN
Max
7510
X
194282
ALFERT
Moritz
7586
EHRENBACHER
Ida Sara
7672
FRIEDLANDER
Hugo
7743
X
825
ALLEN
Kurt
7748
X
81391
BAUER
Manfred
7749
X
977
BRADT
Richard
7750
COHN
Ivan
7751
X
1143
127
GAPPE
Georg
7752
X
24787
2754
BRAUN
Maria
8098
BINDER
Wilhelm
8153
X
BEHRENS
George Eduard
8173
X
30 – Studiecommissie joodse goederen
SO
V
BEDRAG SCHATKIST
BEHEERSKOSTEN
X
470304
52256
X
2128
236
X
11036
1300
X X X
X X
X
X X X X
X X 19500
X X
14183
X
X
NAAM
VOORNAAM
ARCH.N DO R
FRANK
Theodore
8291
FRANKEL
Kurt
GELBER
SO
V
BEDRAG SCHATKIST
8292
X
139
Lucy
8309
X
FORSTER
Jozef Salomon
8347
X
ESBERG
Yvan
8661
X
GADIEL
Gunter Paul
8744
BLOCH
Leo
8760
X
BERGER
Paul
8761
X
DEUTSC H
Hans
8903
BAER
Ernest
BAMBERGER
BEHEERSKOSTEN
X
X
87940,55
8960
X
385
Hugo
8962
X
369,14
BARTH
Henri Alfred
8965
X
12403
BLUM
Ida
8967
X
37,14
BREITENFELD
Oscar
8979
COHN
Heinrich
9084
X
FISCHER
Georges Salomon
9108
X
ADLER
Richard Gaston
9257
X
REIS
Klara
9266
X
EICHENBERG
Fritz
9528
X
BUME Fritz
Fritz
9568
X
BARCHELES
Erich
9605
X
BEISSINGER
Willy
9694
CAHN
Herbert
9950
BIRNHOLZ
Rudolf Israel
10689
EHRLICH
Kurt
10831
BURGHARDT
Jenny
11093
FALKENSTEIN
Marie
11243
FREUND
Hugo Franz
11426
CARLIER
Albert
11548
FISCHER
Viktor
11575
X
CHURIN
Ita
11577
X
BLOCH
Leo
11630
X
BREITENFELD
berta Charlotte
11780
X
FUCHS
Arthur
11970
X
X
2155
X
X
1247,2
X X X X
129,86
X
14,17
X
X
13700
1500
Bijlagen Eindverslag - 31
NAAM
VOORNAAM
ARCH.N DO R
SO
BAUM
Rudolf
12279
BERLINSKI
Bruno
12969
X
FUCHSZ
Richard
13230
X
ELIAS
Max
13293
X
BORNSTEIN
13323
X
BLUMENSTIEL
Wilhelm Isaak Israel Kurt Léopold
13333
X
ABRAHAM
Heinrich
13360
X
FRUH
Jozef
13433
FISCHER
Karl
13444
V
BEDRAG SCHATKIST
BEHEERSKOSTEN
X
4469,7
500
X
9917
1101,6
X X
BACHENHEIMER Julius
13567
X
BAMBERG
Karl
13599
X
CREMER
Johann
13661
BURLIN
Alice
13808
FRIEDMANN
Hans
13828
ALLINA
Berthold Israel
13871
BRAND
Helene
13914
X
1052
100
BRAUN
Helene
13920
X
22386
2500
BIER
Jakob
14758
FALKENSTEIN
Ludwig
15260
FRANKENTHAL
Lolotte
15269
ABRAHAM
Max
15301
BAUMANN
Dagobert Israel
15349
BEYER
Leo
15362
X
DAVID
Oscar
15448
X
FALLEK
Siegfried
15515
FEIGENBAUIM
Luba
15520
AHN
Josef
15567
AHN
Josef
15594
X
FRANKFURT
Charles
15720
X
BRANN
Gertrud
16446
BOEHM
Herman
16502
X
2130,3
236,7
DAMPF
Elisabeth
16591
FRIEDMANN
Friedrich
16606
BREUER
Leo
16721
32 – Studiecommissie joodse goederen
X X
X
X X X X X
X X X
X
X X X
NAAM
VOORNAAM
ARCH.N DO R
SO
V
BEDRAG SCHATKIST
BEHEERSKOSTEN
FISCHER
Elisabeth
16769
X
429520,03
47900
COHN
Arthur
17103
X
DEUTSC H
Reinhard
17454
X
BREUER
Alice
17518
X
1848
200
FISCHER
Otto
17604
X
119430
13271
CALMON
Felix
17753
BRAND
Anna
17850
EHRLICH
Leo
18343
ELIAS
Kurt
19153
AHN
Josef
19266
X
FISCHER
Otto
19278
X
FROHLING
Elfriede Bertha
19914
X
FALKENSTEIN
Ludwig
19946
ARON
Felix
20020
X
BUTOW
Karl Hugo
20062
X
BEHR
Max
20151
X
ELKAN
Erich
20348
X
FINGER
Ignaz
20409
X
FISCHER
Greta Charlotte
20682
X
FRIEDRICH
Ernest
21147
X
BECK
B
21181
FISCHER
Jean Marcel
21182
FISCHER
Maria Augusta
21184
BRAUN
Theodor
21329
X
62575,88
7000
FISCHER
Joseph
21370
X
24664,72
3000
BERG
Hans
21477
X
EISENSTEIN
René
21597
X
BORCHARDT
Kate
22090
X
FRANKEL
Victor
22363
X
1433,35
200
DE BAUER
Robert
23176
X
FABER
Jacob Israel
23385
X
BRAUN
Ada
23468
X
CAHN
Max
23479
X
BARTELS
Joseph Hyman
23853
BARNKOPF
Leo
24192
X X X X
X
X X X
199
X X
Bijlagen Eindverslag - 33
NAAM
VOORNAAM
ARCH.N DO R
BEDRAG SCHATKIST
BEHEERSKOSTEN
EICHBERG
Paula
24975
GERSON
Louis
25171
FEIS
Friedrich
25270
X
BERNHEIM
Ernest
25275
X
FRANKEN
Ernst
25284
X
BICKART
Ernst
25286
X
ADLER
Walter
25288
X
EINHORN
Lilly
25626
X
BLUM
Herman
25738
X
BERTRAM
Mina
25879
X
4556,3
500
FRANK
Eva
26313
BLUMENFELD
Vic tor
27165
X
261,6
9,7
CAHN
Rosa
27173
X
FISCHER
Theodore
27197
X
AMSBERG
Julius Frits
27846
ALT
Katharina
27921
X
4200
450
FISCHER
Paul
28063
X
55,7
6
ANTSCHERL
Bernhard
114651
X
FRANK
Maria
140/50
X
COHN
Herbert
20231D
X
AUERBACH
Chawa
20308B
X
FINKELSTEIN
Friedrich
20314B
FUCHS
Herbert
20315B
X
BARON
Margaretha
20318B
X
FISCHER
Hugo
27318D
X
FRAIMAN
Israel Jacob
28875D
FALLEK
Lobl
3064D
X
ADLER
Gaston Jacques
410/5
X
REBI
Hendrika
X
BREUER
Jozef Leopold
X 69
2.773.284,33 BEF
273.299,00 BEF
Totaal
229 Algemeen totaal
34 – Studiecommissie joodse goederen
SO
V X
X
X
X
X
X
48
112
3.046.583,33 BEF
Bijlage 7 : tabel vereffening van de BTG-rekeningen bij de SFBD Contantenrekeningen SFBD aantal bedrag
effectenrekeningen SFBD aantal waarde
PCR Mechelen
lonen
04.09.1944
3.365 138.686.975,03
1.345
189.792.749
31.12.1944
3.054 136.646.846,24
-
-
31.03.1945
2.606 118.367.821,18
1.207
-
30.06.1945
2.132 107.734.862,90
1.000
-
30.09.1945
1.973 102.549.780,29
707
-
31.12.1945
1.750
96.300.908,39
741
46.205.995
31.03.1946
1.742
93.037.577,66
719
42.521.925
30.06.1946
1.749
65.241.435,32
703
41.539.040
21.878.916,87
1.122.765,13
30.09.1946
2.538
57.777.884,60
664
36.121.742
21.878.916,87
1.113.022,28
31.12.1946
2.439
54.418.381,76
628
34.570.647
21.878.916,87
1.123.426,78
31.03.1947
2.200
51.982.346,42
597
33.486.037
21.878.916,87
1.111.679,38
30.06.1947
2.270
47.361.405,98
567
25.636.032
21.878.916,87
1.100.107,83
30.09.1947
2.178
42.451.538,63
544
23.609.506
21.878.916,87
1.083.206,73
31.12.1947
2.140
41.918.515,15
518
22.031.863
21.878.916,87
1.074.904,13
31.03.1948
1.868
38.625.235,59
492
20.847.818
21.878.916,87
1.073.297,73
30.06.1948
1.938
36.845.193,29
471
20.069.068
21.878.916,87
1.071.575,88
30.09.1948
1897
35.363.958,65
456
19.488.392
20.784.971,07
1.070.918,63
31.12.1948
1792
33.620.937,23
447
15.232.064
20.784.971,07
1.056.803,63
31.03.1949
1.739
31.603.165,85
444
7.170.353
1.056.803,63
30.06.1949
1.676
30.573.100,45
439
6.931.326
1.049.234,88
30.09.1949
1.698
29.820.536,66
432
6.474.383
1.046.319,58
31.12.1949
1.559
29.523.179,81
418
6.178.459
1.046.319,58
31.03.1950
1.482
28.535.027,41
396
5.787.861
1.045.627,43
30.06.1950
1.449
26.150.061,36
388
5.669.146
1.027.592,28
30.09.1950
1.398
25.934.044,79
380
5.487.468
1.021.058,68
31.12.1950
1.428
24.779.219,83
375
5.444.464
1.021.058,68
31.03.1951
1.350
24.457.423,81
371
5.432.103
1.019.058,38
30.06.1951
1.314
23.032.739,20
352
4.898.812
1.015.013,18
31.12.1951
1.241
21.887.112,92
340
4.859.672
1.010.707,18
31.12.1952
1.229
20.015.911,72
438
3.889.438
1.006.928,53
31.12.1953
1.204
17.367.208,19
511
3.602.513
987.082,75
31.12.1954
1.070
14.286.751,52
472
3.119.061
974.615,33
31.12.1958
?
10.029.589,00
Bijlagen Eindverslag - 35
Bijlage 8 : Dienst Economische Recuperatie (DER) Afgestane cultuurgoederen in Belgische culturele instellingen STAD
Antwerpen
BELGISCHE INSTELLINGEN
Koninklijk Museum voor Schone Kunsten Rubenshuis
AANTAL
AARD CULTUURGOEDEREN
%
20
20 schilderijen
3,1 %
8
8 schilderijen
1,2 %
Brugge
Groeningemuseum
3
2 schilderijen en 1 lijst
0,4 %
Brussel
Algemeen Rijksarchief
2
Registers en archief
0,3 %
Koninklijke Bibliotheek
2
Romeinse en Duitse munten
0,3 %
Koninklijke Musea voor Kunst en Geschiedenis
352
55 %
Koninklijke Musea voor Schone Kunsten van België Museum voor Schone Kunsten Stedelijk Museum Vander Kelen-Mertens Universitaire bibliotheek
25 (+1)
Beeldhouwwerk, archeologische objecten, ceramiek, waaiers, e.a. 25 (+1) schilderijen
4
4 schilderijen
0,6 %
1
1 schilderij
0,1 %
Gent Leuven
Luik Lier
Mechelen Tervuren Doornik
197
197 incunabelen
4%
30,8 %
Museum voor Schone Kunsten Museum Wuyts-van Campen en Baron Caroly Hof van Busleyden
6
6 schilderijen
0,9 %
2
2 schilderijen
0,3 %
1
1 schilderij
0,1 %
Koninklijk Museum voor Midden-Afrika Museum voor Schone Kunsten
13
13 Afrikaanse objecten
2,3 %
3
3 schilderijen
0,4 %
TOTAAL
36 – Studiecommissie joodse goederen
639
100%
Bijlage 9 : Dienst Economische Recuperatie (DER) PSK : Veilingen (1948-1954) Veiling 30.12.1948 30 & 31.01.1950
Opbrengst
PSK 10 %
522.835 BEF
52.283,5 BEF
Onkosten PSK, DER 1.170,0 BEF
Belgische Schakist 469.381,5 BEF
Joods bezit 522.835,0 BEF
10.100,0 BEF 1.956.211,0 BEF
961.307,6 BEF
2.184.790 BEF
218.479,0 BEF
21.05.1951
24.000 BEF
2.400,0 BEF
65,0 BEF
21.535,0 BEF
5.000,0 BEF
21.06.1951
24.150 BEF
2.415,0 BEF
0 BEF
21.735,0 BEF
19.725,0 BEF
05.11.1952
47.170 BEF
4.717,0 BEF
0 BEF
42.453,0 BEF
22.936,0 BEF
15.340,1 BEF
435.064,9 BEF
3.200,0 BEF
22.12.1954 Totaal
500.450 BEF
50.045,0 BEF
3.303.395 BEF
330.339,5 BEF
26.675,1 BEF 2.946.380,4 BEF 1.535.003,6 BEF
Bijlagen Eindverslag - 37
Bijlage 10 : Derde Bureau van de Administratie van Registratie en Domeinen (Brussel) Verkopen (1946-1954) in opdracht van de Dienst Economische Recuperatie (DER) en de ‘Service des Réquisitions’ (SR) Nr. DER SR 1 DER 2 DER 3 DER 4 DER 5 DER
Datum
Aard goederen
1946.05.14 1946.05.21 1946.05.28 1946.06.06 1946.08.06
Meubelen, huisraad Huisraad Huisraad Huisraad Schilderijen, gravures en kaders 1947.04.09 Meubelen
Lotnrs.
54.187 BEF 32.950 BEF 27.438 BEF 70.309 BEF 100.480 BEF
62.315 BEF 37.892 BEF 31.554 BEF 80.855 BEF 115.552 BEF
48 t.e.m. 49; 90 t.e.m. 132 1 t.e.m. 54 55 t.e.m. 127 60-174;219-229; 318-363; 366-391; 489-521 1 t.e.m. 115 1 t.e.m. 284 53 t.e.m. 232
22.610 BEF
26.002 BEF
11.400 BEF 19.010 BEF 35.285 BEF
13.110 BEF 21.862 BEF 40.578 BEF
102.280 BEF 162.090 BEF 41.565 BEF
117.634 BEF 186.452 BEF 47.800 BEF
28.890 BEF 2.225 BEF 127.430 BEF 48.410 BEF 30.840 BEF
33.224 BEF 2.559 BEF 146.545 BEF 55.562 BEF 35.466 BEF
5.670 BEF
6.521 BEF
194.530 BEF
223.710 BEF
14.035 BEF
16.140 BEF
4.300 BEF 48.185 BEF
4.945 BEF 55.413 BEF
56.440 BEF 3.800 BEF 390 BEF
64.948 BEF 4370 BEF 449 BEF
1.244.749 BEF
1.431.458 BEF
DER
7 8
SR DER DER
1947.04.17 Meubelen en huisraad 1947.04.17 Meubelen en huisraad 1947.09.30 Meubelen, kunstwerken en huisraad
9 10 11
DER DER DER
12 13 14 15 16
DER SR DER DER DER
17
DER
18
SR
19
DER
20
SR DER
21 22 23
DER SR DER
1947.12.04 Meubelen en huisraad 1947.12.16 Meubelen en huisraad 1947.12.23 Meubelen, kunstwerken en huisraad 1948.09.02 Meubelen 13 t.e.m. 20; 44 1948.09.28 Meubelen 5 t.e.m. 16 1948.10.12 Meubelen en huisraad 1 t.e.m. 213 1948.10.26 Meubelen en huisraad 2 t.e.m. 43; 51 t.e.m. 88 1948.11.18 Meubelen, kunstwerken 1 t.e.m. 196 en huisraad 1949.03.08 Meubelen en huisraad 12; 14; 17; 19; 21; 23; 189 t.e.m. 194 1949.04.13 Meubelen, schilderijen 1-532; 535-748; en huisraad 793- 815 1949.08.09 Meubelen, schilderijen 4 t.e.m. 22 en huisraad 1949.08.09 Meubelen 45 t.e.m. 50 1949.12.22 Meubelen en kunstwer149 t.e.m. 220 ken 1951.03.13 Boeken 1 t.e.m. 240 1951.04.17 Chinese vaas 80 1953.06.16 Schilderijen, kaders en 46 t.e.m. 49 boeken
38 – Studiecommissie joodse goederen
15 %
16 t.e.m. 281 1 t.e.m. 278 1 t.e.m. 225 1 t.e.m. 498 115 t.e.m.353
6
Totaal
Derde Bureau
Bijlage 11 : lonen van de verplicht tewerkgestelden gestort bij de Jodenvereniging in België Nr. 1 2
Datum
Bewijs-stukken
28/X/42 Nr. 890 28/X/42 Nr. 891 Totaal oktober 1942 3 3/XI/42 Nr. 919 4 3/XI/42 Nr. 920 5 3/XI/42 Nr. 930 6 3/XI/42 Nr. 931 7 3/XI/42 Nr. 932 8 6/XI/42 Nr. 939 9 9/XI/42 Nr. 952 10 10/XI/42 Nr. 960 11 11/XI/42 Nr. 970 12 11/XI/42 Nr. 971 13 11/XI/42 Nr. 972 14 13/XI/42 Nr. 985 15 13/XI/42 Nr. 986 16 13/XI/42 Nr. 987 17 18/XI/42 Nr. 1005 18 18/XI/42 Nr. 1006 19 18/XI/42 Nr. 1007 20 20/XI/42 Nr. 1023 21 23/XI/42 Nr. 1029 22 24/XI/42 Nr. 1040 23 27/XI/42 Nr. 1058 24 27/XI/42 Nr. 1059 25 30/XI/42 Nr. 1073 Totaal november 1942 26 2/XII/42 Nr. 1085 27 7/XII/42 Nr. 1113 28 7/XII/42 Nr. 1114 29 8/XII/42 Nr. 1122 30 9/XII/42 Nr. 1128 31 12/XII/42 Nr. 1140 32 15/XII/42 Nr. 1155 33 16/XII/42 Nr. 1164 34 17/XII/42 Nr. 1175 35 17/XII/42 Nr. 1176 36 17/XII/42 Nr. 1177 37 17/XII/42 Nr. 1178 38 17/XII/42 Nr. 1179 39 19/XII/42 Nr. 1195 40 19/XII/42 Nr. 1196
Bedrag 171.561,50 BEF 443,76 BEF 172.005,26 BEF 3.083 BEF 19.985 BEF 1.729 BEF 10.334,90 BEF 3.709,75 BEF 26.586,25 BEF 9.094,75 BEF 11.749,65 BEF 11.224,60 BEF 13.974,75 BEF 50.206,45 BEF 2.634,60 BEF 2.706,50 BEF 922,60 BEF 191,55 BEF 1.073,90 BEF 23.935,75 BEF 6.785,75 BEF 3.529,50 BEF 3.547,60 BEF 778,30 BEF 1.606,95 BEF 293 BEF 209.684,10 BEF 8.665,25 BEF 756,25 BEF 794,50 BEF 6.014 BEF 10.938,50 BEF 194 BEF 2.519,50 BEF 2.128 BEF 842,50 BEF 2.508,75 BEF 1.356,45 BEF 13.429,60 BEF 1.275,15 BEF 267,40 BEF 794,50 BEF
Tewerkstellende bedrijven -Berger Micka Micka Micka Micka Micka Micka -Erbes Micka Micka Micka Micka Micka Erbes Berger Holzmann Micka Micka Micka Erbes, Berger, Garcon Berger Berger, Micka -Micka Berger Erbes Micka Micka Garcon Fruh Micka Vaisset Fruh Scholzen Micka Schneider Berger Erbes
Bijlagen Eindverslag - 39
Nr.
Datum
Bewijs-stukken
41 42 43 44 45
19/XII/42 Nr. 1197 24/XII/42 Nr. 1242 24//XII/42 Nr. 1243 24/XII/42 Nr. 1244 24/XII/42 Nr. 1245 Totaal december 1942 Totaal 1942 46 4/I/43 Nr. 47 7/I/43 Nr. 48 8/I/43 Nr. 49 11/I/43 Nr. 50 11/I/43 Nr. 51 12/I/43 Nr. 52 12/I/43 Nr. 53 13/I/43 Nr. 54 20/I/43 Nr. 55 21/I/43 Nr. 56 21/I/43 Nr. 57 21/I/43 Nr. 58 23/I/43 Nr. 59 26/I/43 Nr. Totaal januari 1943 60 1/II/43 Nr. 1440 61 3/II/43 Nr. 1443 62 4/II/43 Nr. 1464 63 17/II/43 Nr. 1530 64 24/II/43 Nr. 1587 Totaal februari 1943 65 5/III/43 Nr. 1675 66 10/III/43 Nr. 1702 67 10/III/43 Nr. 1701 68 16/III/43 Nr. 1743 69 16/III/43 Nr. 70 16/III/43 Nr. 71 26/III/43 Nr. Totaal maart 1943 72 2/IV/43 Nr. 73 6/IV/43 Nr. 74 7/IV/43 Nr. 75 29/IV/43 Nr. 76 29/IV/43 Nr. Totaal april 1943 77 29/V/43 Nr. Totaal mei 1943
40 – Studiecommissie joodse goederen
Bedrag 11.505,70 BEF 2.645,75 BEF 1.965 BEF 729,85 BEF 22,70 BEF 69.353,35 BEF 451.042,71 BEF 5.310,25 BEF 9.906,95 BEF 1.809,50 BEF 5.756,75 BEF 202,75 BEF 546,15 BEF 1.390,90 BEF 47,10 BEF 262,75 BEF 593,25 BEF 537,75 BEF 489,75 BEF 216,65 BEF 2.275,80 BEF 29.346,30 BEF 2.189,80 BEF 449,70 BEF 470,05 BEF 567,85 BEF 976 BEF 4.653,40 BEF 418 BEF 1.375,40 BEF 1.669,50 BEF 1.047 BEF 854 BEF 353 BEF 144 BEF 5.860,90 BEF 322 BEF 1111 BEF 318 BEF 389 BEF 2.626 BEF 4.766 BEF 1.610 BEF 1.610 BEF
Tewerkstellende bedrijven Hanbuch Micka Fruh Erbes Berger
Micka -Micka Micka Garcon Berger Berger Hanbuch Garcon Micka Fruh Dohrmann Berger Berger Stutzenberger Hanbuch, Berger Berger Berger Scholzen Berger Berger Schneider Vaisset Berger -Micka Berger ----Berger
Nr. 78
Datum
Bewijs-stukken
11/VI/43 Nr. Totaal juni 1943 79 11/VIII/43 Nr. 339 80 18/VIII/43 Nr. 399 Totaal augustus 1943 Totaal 1943 Algemeen totaal Totaal 1942 + 1943
Bedrag 2.790 BEF 2.790 BEF 2.705 BEF 1.280,50 BEF 3.985,50 BEF 53.012,10 BEF
Tewerkstellende bedrijven ----
504.054,81 BEF
Bijlagen Eindverslag - 41
Bijlage 12 : lonen van verplicht tewerkgestelden die via de Jodenvereniging in België werden uitbetaald 1. Jaar 1942 - Overzicht Maand Juli Augustus September Oktober November December Totaal
Totaal te betalen bedrag 14.952,30 BEF 5.856,80 BEF 177.702,01 BEF 220.736,05 BEF 60.885,25 BEF 480.132,41 BEF
Totaal betaald bedrag 172,35 BEF 1.570,30 BEF 1.466,15 BEF 4.317,15 BEF 9.862,05 BEF 20.627 BEF 38.015 BEF Volgens de boekhouding
2. Jaar 1943 – Maandelijkse financiële rapporten A. Antwerpen Antwerpen Ontvangen bedrag 18.944,60 BEF 222,70 BEF 3.188,85 BEF 3.269,65 BEF 4.055,75 BEF 1.623,25 BEF
Datum 1-31/I/1943 1-28/II/1943 1-31/III/1943 1-30/IV/1943 1-31/V/1943 1-30/VI/1943
Uitbetaald bedrag 180,85 BEF 2.290,85 BEF 4.278,65 BEF 4.014,75 BEF 641 BEF
B. Brussel Datum 1-31/I/1943 1-30/IV/1943
Brussel Ontvangen bedrag 29.346,30 BEF 4.766 BEF
42 – Studiecommissie joodse goederen
Uitbetaald bedrag 30.451,50 BEF
2.698,60 BEF
Bijlage 13 : de recuperatie en vergoedingen in de diamantsector 1. Schatting hoeveelheid ontvreemde diamanten Naar eigen berekening : ¾ 13.000 Kt geslepen diamanten ¾ 79.000 Kt ruwe en industriediamanten Gezamenlijke minimumwaarde : 72.000.000 BEF (1942) Naar berekening door het Wiedergutmachungsamt : ¾ 11.000 Kt geslepen diamanten ¾ 75.000 Kt ruwe en industriële diamanten ¾ ? Kt onbepaalde diamanten aan een gekende waarde van 7.374.660,88 Gezamenlijke waarde : 160.600.000 BEF (april 1956) 2. Bestemming van de diamanten Geslepen diamanten : 13.000 Kt ¾ FK 520 (Cremer/Imico) USA : 510 Kt ¾ FK 520 (Diamantkontrollestelle) Van Elsen : 290 Kt ¾ Frensel/Plümer Westen GmbH → Buitenland + Duitse ambassade Bern : 1.500 Kt Breugelmans/Rohrbach → Spanje/Portugal : 3.500 Kt Vierjahresplan Den Haag → Vierjahresplan (Körner/Kadgien) : 6.000 Kt BTG/SFBD → Wehrmacht Göttingen : 1.000 Kt Ruwe en industriediamanten : 79.000 Kt ¾ Frensel/Johannes Urbanek → Reichsstelle für technische Erzeugnisse : 79.000 Kt 3. Restitutie van de diamanten Geslepen diamanten : 2.770 Kt ¾ Wehrmacht Göttingen → Britse bezettingsoverheid → rechthebbenden : 1000 Kt ¾ 4.000.000 BEF (februari 1947) ¾ Portugal-diamanten → Buitenlandse Zaken → Federatie : 555,18 Kt ¾ 952.865,55 BEF (september 1948 -september 1951) ¾ Hamburg-diamanten I → Amerikaanse bezettingsoverheid → Nederlands Commissariaat Generaal voor Restitutie → Federatie : 952.49 Kt ¾ 899.024,20 BEF (zomer 1950)
Bijlagen Eindverslag - 43
¾ Hamburg-diamanten II → Britse bezettingsoverh. → Federatie : 260.00 Kt ¾ 245.000 BEF (tweede helft 1949) Ruwe en industriediamanten : 165.000 Kt ¾ ¾ ¾ ¾
Stützerbach-diamanten/Amerikaanse bezettingsoverheid (Ruwe diamanten/Industrie) → Federatie : 162.000 Kt 48.709.990,85 BEF (juli 1951) Stützerbach-diamanten/Amerikaanse bezettingsoverheid (Ruwe diamanten/Slijpbaar) → Federatie : 3.248,65 Kt 3.450.237 BEF (januari 1952)
4. Schadeloosstelling van de slachtoffers ¾ Dienst van het Sekwester Rekeningen Westbank → SFBD → Sekwester → Rechthebbenden : ? BEF ¾ Federatie der Belgische Diamantbeurzen (twee verdelingen) : jul/54 20.987.537,15 BEF mrt/55 3.452.970,00 BEF dec/55 4.431.298,00 BEF jun/56 2.689.079,00 BEF nov/56 2.593.520,00 BEF feb/57 881.075,85 BEF mrt/58 5.157.286,15 BEF jul/58 545.966,00 BEF apr/62 6.294.780,80 BEF mrt/66 3.202.850,00 BEF Totaal 50.236.362,95 BEF ¾ BRüG-wet (Aanvullende schadevergoeding) : apr/56 90.752.133,90 BEF 5. Onbeheerde en in beslag genomen nalatenschappen Ministerie van Economische Zaken (Diamantcentrale) ¾ Winst Diamantbureau (waarschijnlijk terug naar Goldmuntz) : jul/41 7.509.263,42 BEF ¾ Provisie Diamantbureau : aug/ 41971.868,13 BEF Ministerie van Financiën (Administratie van Registratie en Domeinen) ¾ SFBD → Sekwester BTG → 3de bureau Domeinen (PCR 2588) 8.531.797,83 BEF (Verzaakt ten bate van restitutie door Federatie)
44 – Studiecommissie joodse goederen
Ministerie van Financiën (Belastingen) ¾ Sekwester Frensel → Belastingkantoor Lange nieuwstraat 70 Antwerpen loon en provisie Frensel m.b.t. diamant, opgegaan in de Speciale taxe wegens vijandelijke activiteiten tegen de staat (PCR 2301) : dec/65 3.117.000,00 BEF Deposito- en Consignatiekas ¾ SFBD → Sekwester BTG/Onbeheerd → DCK : 1965 656.351,65 BEF Federatie der Belgische Diamantbeurzen ¾ Overschrijving saldo “Speciaal Fonds Diamant” naar rek. Federatie : apr/84 3.063.270,00 BEF Bondsrepubliek Duitsland (Widergutmachungsamt) ¾ Dossiers “zonder gevolg” geklasseerd : 2.375.360,97 BEF apr/56
Bijlagen Eindverslag - 45
Bijlage 14 : lijst van banken en hun filialen in 1939 In het kader van het onderzoek naar de macro-economische situatie van de financiële sector is het nuttig om een duidelijk zicht te hebben op de geografische spreiding van de banken net voor het uitbreken van de Tweede Wereldoorlog. Hierbij vindt u een lijst van het aantal filialen per bank en waar die filialen gelokaliseerd waren in 1939. Deze lijst is gebaseerd op het Jaarverslag van de Bankcommissie.4 Alle plaatsnamen zijn genoemd zoals in het Jaarverslag vermeld, wat wil zeggen dat de spelling van 1939 en eveneens de Franse aanduiding van de plaats behouden zijn gebleven. Om consequent te zijn werden ook heel voor de hand liggende vertalingen en spellingsaanpassingen niet gedaan. De lijst van plaatsnamen werd per provincie alfabetisch gerangschikt.5 Om de verwijzing te vinden van de namen van de bankinstellingen van toen naar hun erfopvolgers vandaag, dient men deze naast “Bijlage 16 : onderzoeksgids van de financiële instellingen van WO II tot vandaag” te leggen. Niet alle financiële instellingen die in deze Onderzoeksgids genoemd worden, komen voor in deze filialenlijst.6 De verklaring hiervoor is dat de Bankcommissie uitsluitend banken in haar lijst opnam en dat spaarkassen ressorteerden onder Het Centraal Bureau voor Kleine Spaarders.
4
Commission Bancaire, Rapport Annuel 1939, Bruxelles, s.d., pp. 113-131.
De volgorde van de provincies is eveneens alfabetisch (Province d’Anvers, Province de Brabant, Province de Flandre Occidentale, Province de Flandre Orientale, Province de Hainaut, Province de Liège, Province de Limbourg, Province de Luxembourg, Province de Namur). 5
Algemene Eigenaars Vereniging, Algemene Hypotheek- en Kredietkas, Antwerpsche Hypotheekkas (An-Hyp), Antwerpsche Maatschappij van Deposito’s en Hypotheken, B.A.C.-Spaarbank, Banque Commerciale d’Escompte, Banque Copine et Cie, Banque Hanséatique (Hansabank), Banque de l’Ouest (Westbank), Belgische Hypotheekmaatschappij en Spaarkas, Belgische Maatschappij voor Scheepvaartkrediet, Caisse d’Epargne et de Dépôts d’Ougrée, Algemene Spaar- en Lijfrentekas (ASLK), Caisse Rurale de Nivèze, Centrale Hypotheek- en Verzekeringskas (C.H.V.K.), Centrale Kas voor Landbouwkrediet (C.K.L.), C.E.P. s.a., Continentale Bank, Coop-Deposito’s, Crédit Anversois, sa, Belgische Grondkrediet, Creditmar (Belgische Zee- en Binnenvaart- Kredietmaatschappij), Onderling Hypothecair Krediet, La Foncière Liègeoise (De Luikse Grondmaatschappij), Ford Motor Company, Hypothecaire Beleggings- en Depositokas, Hypotheek- en Spaarmaatschappij van Antwerpen (H.S.A.), Krediet en Handelskas, sa, Leen- en Hypotheekkas, Minerve Vie, Les Oeuvres Sociales Catholiques de Jemappes, La Providence, La Prévoyance, Iwan Simonis S.A., Société de Prayon (Anc. Métallurgique de prayon), Tabacofina, L’Union Econ. De Bruxelles, Union Hypothécaire S.C. en Westvlaamse Hypotheekkas. 6
46 – Studiecommissie joodse goederen
Bank
Filialen
The American Express of Cy of New-York Inc The American Express C° Inc. The American Express of Cy of New-York Inc
Anvers 1 Bruxelles 1
P. Annez de Taboada P. Annez de Taboada
Verviers 1
Ardenne Bancaire Ardenne Bancaire Ardenne Bancaire Ardenne Bancaire
Malmédy 1 Stavelot 1 Trois-Ponts 1
Banque Agricole et Commerciale de Belgique Banque Agricole et Commerciale de Belgique Banque Agricole et Commerciale de Belgique Banque Agricole et Commerciale de Belgique Banque Agricole et Commerciale de Belgique Banque Agricole et Commerciale de Belgique Banque Agricole et Commerciale de Belgique Banque Agricole et Commerciale de Belgique Banque Agricole et Commerciale de Belgique Banque Agricole et Commerciale de Belgique Banque Agricole et Commerciale de Belgique Banque Agricole et Commerciale de Belgique Banque Agricole et Commerciale de Belgique Banque Agricole et Commerciale de Belgique Banque Agricole et Commerciale de Belgique Banque Agricole et Commerciale de Belgique Banque Agricole et Commerciale de Belgique Banque Agricole et Commerciale de Belgique Banque Agricole et Commerciale de Belgique Banque Agricole et Commerciale de Belgique Banque Agricole et Commerciale de Belgique Banque Agricole et Commerciale de Belgique Banque Agricole et Commerciale de Belgique Banque Agricole et Commerciale de Belgique Banque Agricole et Commerciale de Belgique Banque Agricole et Commerciale de Belgique Banque Agricole et Commerciale de Belgique Banque Agricole et Commerciale de Belgique
Bruxelles 1 Braine-l’Alleud 1 Nivelles 1 Perwez 1 Ath 1 Binche 1 Charleroi 1 Erquelinnes 1 La Bouverie 1 Leuze 1 Mons 1 Templeuve 1 Thulin 1 Tournai 1 Velaine 1 Aubel 1 Herve 1 Huy 1 Liége 1 Verviers 1 Waremme 1 Bassenge 1 Bastogne 1 Ciney 1 Moustier-sur-Sambre 1 Namur 1 Walcourt 1
Banque Josse Allard Banque Josse Allard
Bruxelles 1
Amsterdamse Bank voor België Amsterdamse Bank voor België
Anvers 1
Banque d’Anvers Banque d’Anvers
Anvers 1
Banque Anversoise de Nantissement et d’Escompte Banque Anversoise de Nantissement et d’Escompte
Anvers 1
Totaal 2 1
3
27 1 1 1
1
Bijlagen Eindverslag - 47
Bank
Filialen
Banque Belge d’Afrique Banque Belge d’Afrique
Bruxelles 1
Banque Belge et Coloniale Banque Belge et Coloniale
Bruxelles 1
Banque Belge pour l’Etranger (Extrême-Orient) Banque Belge pour l’Etranger (Extrême-Orient)
Bruxelles 1
Banque Belge pour l’Industrie Banque Belge pour l’Industrie
Bruxelles 1
Banque Borsu et Cie Banque Borsu et Cie Banque Borsu et Cie Banque Borsu et Cie Banque Borsu et Cie
Clavier 1 Huy 1 Ocquier 1 Havelange 1
Bank van Brussel Bank van Brussel Bank van Brussel Bank van Brussel Bank van Brussel Bank van Brussel Bank van Brussel Bank van Brussel Bank van Brussel Bank van Brussel Bank van Brussel Bank van Brussel Bank van Brussel Bank van Brussel Bank van Brussel Bank van Brussel Bank van Brussel Bank van Brussel Bank van Brussel Bank van Brussel Bank van Brussel Bank van Brussel Bank van Brussel Bank van Brussel Bank van Brussel Bank van Brussel Bank van Brussel Bank van Brussel Bank van Brussel Bank van Brussel Bank van Brussel Bank van Brussel Bank van Brussel Bank van Brussel Bank van Brussel Bank van Brussel
Anvers 1 Boom 1 Herenthals 1 Heyst-op-den-Berg 1 Lierre 1 Malines 1 Merxem 1 Moll 1 Puers 1 Turnhout 1 Vieux-Dieu 1 Willebroeck 1 Bruxelles 10 Boortmeerbeek 1 Braine-l’Alleud 1 Campenhout 1 Dieghem 1 Dilbeek 1 Genappe 1 Grez-Doiceau 1 Haecht 1 Hal 1 Haren 1 Héverlé 1 Hoegaerden 1 Jodoigne 1 Louvain 1 Nivelles 1 Orp-le-Grand 1 Perwez 1 Saventhem 1 Strombeek 1 Tirlemont 1 Tubize 1 Vilvorde 1 Wavre 1
48 – Studiecommissie joodse goederen
Totaal 1 1 1 1
4
Bank
Filialen
Bank van Brussel Bank van Brussel Bank van Brussel Bank van Brussel Bank van Brussel Bank van Brussel Bank van Brussel Bank van Brussel Bank van Brussel Bank van Brussel Bank van Brussel Bank van Brussel Bank van Brussel Bank van Brussel Bank van Brussel Bank van Brussel Bank van Brussel Bank van Brussel Bank van Brussel Bank van Brussel Bank van Brussel Bank van Brussel Bank van Brussel Bank van Brussel Bank van Brussel Bank van Brussel Bank van Brussel Bank van Brussel Bank van Brussel Bank van Brussel Bank van Brussel Bank van Brussel Bank van Brussel Bank van Brussel Bank van Brussel Bank van Brussel Bank van Brussel Bank van Brussel Bank van Brussel Bank van Brussel Bank van Brussel Bank van Brussel Bank van Brussel Bank van Brussel Bank van Brussel Bank van Brussel Bank van Brussel Bank van Brussel Bank van Brussel
Aertrycke 1 Ardoye 1 Avelghem 1 Blankenberghe 1 Bruges 1 Coq-sur-Mer 1 Comines 1 Cortemarck 1 Courtrai 1 Cuerne 1 Deerlijk 1 Dixmude 1 Dottignies 1 Dudzeele 1 Furnes 1 Ghistelles 1 Gulleghem 1 Harlebeke 1 Herseaux 1 Heyst-sur-Mer 1 Ingelmunster 1 Iseghem 1 Knocke 1 La Panne 1 Lauwe 1 Le Zoute 1 Lichtervelde 1 Menin 1 Messines 1 Middelkerke 1 Moorslede 1 Mouscron 1 Ostende 3 Ploegsteert 1 Poperinghe 1 Roulers 1 Rousbrugge-Haringe 1 Staden 1 Sweveghem 1 Thielt 1 Thourout 1 Vichte 1 Waeregem 1 Warneton 1 Wenduyne 1 Wervicq 1 Wevelghem 1 Ypres 1 Zeebrugge 1
Totaal
Bijlagen Eindverslag - 49
Bank
Filialen
Bank van Brussel Bank van Brussel Bank van Brussel Bank van Brussel Bank van Brussel Bank van Brussel Bank van Brussel Bank van Brussel Bank van Brussel Bank van Brussel Bank van Brussel Bank van Brussel Bank van Brussel Bank van Brussel Bank van Brussel Bank van Brussel Bank van Brussel Bank van Brussel Bank van Brussel Bank van Brussel Bank van Brussel Bank van Brussel Bank van Brussel Bank van Brussel Bank van Brussel Bank van Brussel Bank van Brussel Bank van Brussel Bank van Brussel Bank van Brussel Bank van Brussel Bank van Brussel Bank van Brussel Bank van Brussel Bank van Brussel Bank van Brussel Bank van Brussel Bank van Brussel Bank van Brussel Bank van Brussel Bank van Brussel Bank van Brussel Bank van Brussel Bank van Brussel Bank van Brussel Bank van Brussel Bank van Brussel Bank van Brussel Bank van Brussel
Alost 1 Audenaerde 1 Berchem-lez-Audenaerde 1 Deynze 1 Eecloo 1 Gand 3 Gavere 1 Grammont 1 Hamme 1 Herzele 1 Lede 1 Lokeren 1 Maldegem 1 Moerbeke-Waes 1 Nederbrakel 1 Ninove 1 Renaix 1 Saint-Nicolas-Waes 1 Selzaete 1 Sottegem 1 Tamise 1 Termonde 1 Wetteren 1 Antoing 1 Ath 1 Basècles 1 Beaumont 1 Beloeil 1 Binche 1 Bléharies 1 Boussu-Walcourt 1 Braine-le-Comte 1 Brugelette 1 Celles 1 Charleroi 1 Châtelet 1 Chimay 1 Courcelles 1 Dour 1 Ellezelles 1 Enghien 1 Erquelinnes 1 Fleurus 1 Flobecq 1 Fontaine-l’Evêque 1 Frameries 1 Gosselies 1 Houdeng-Aimeries 1 La Louvière 1
50 – Studiecommissie joodse goederen
Totaal
Bank
Filialen
Bank van Brussel Bank van Brussel Bank van Brussel Bank van Brussel Bank van Brussel Bank van Brussel Bank van Brussel Bank van Brussel Bank van Brussel Bank van Brussel Bank van Brussel Bank van Brussel Bank van Brussel Bank van Brussel Bank van Brussel Bank van Brussel Bank van Brussel Bank van Brussel Bank van Brussel Bank van Brussel Bank van Brussel Bank van Brussel Bank van Brussel Bank van Brussel Bank van Brussel Bank van Brussel Bank van Brussel Bank van Brussel Bank van Brussel Bank van Brussel Bank van Brussel Bank van Brussel Bank van Brussel Bank van Brussel Bank van Brussel Bank van Brussel Bank van Brussel Bank van Brussel Bank van Brussel Bank van Brussel Bank van Brussel Bank van Brussel Bank van Brussel Bank van Brussel Bank van Brussel Bank van Brussel Bank van Brussel Bank van Brussel Bank van Brussel
Lens-Dendre 1 Le Roeulx 1 Lessines 1 Leuze 1 Marchienne 1 Momignies 1 Mons 1 Morlanwelz 1 Pecq 1 Péruwelz 1 Pommeroeul 1 Pont-à-Celles 1 Quevaucamps 1 Quiévrain 1 Saint-Ghislain 1 Soignies 1 Solre-sur-Sambre 1 Stambruges 1 Templeuve 1 Thuin 1 Tournai 1 Amay 1 Ans 1 Aubel 1 Aywaille 1 Bressoux 1 Chênée 1 Clavier 1 Comblain-au-Pont 1 Esneux 1 Eupen 1 Fexhe-le-Haut-Clocher 1 Fléron 1 Hannut 1 Herstal 1 Herve 1 Huy 1 Jupille 1 Landen 1 Liége 5 Malmédy 1 Oreye 1 Prayon-Trooz 1 Saint-Nicolas (Liége) 1 Seraing 1 Spa 1 Sprimont 1 Statte-Huy 1 Verviers 1
Totaal
Bijlagen Eindverslag - 51
Bank
Filialen
Bank van Brussel Bank van Brussel Bank van Brussel Bank van Brussel Bank van Brussel Bank van Brussel Bank van Brussel Bank van Brussel Bank van Brussel Bank van Brussel Bank van Brussel Bank van Brussel Bank van Brussel Bank van Brussel Bank van Brussel Bank van Brussel Bank van Brussel Bank van Brussel Bank van Brussel Bank van Brussel Bank van Brussel Bank van Brussel Bank van Brussel Bank van Brussel Bank van Brussel Bank van Brussel Bank van Brussel Bank van Brussel Bank van Brussel Bank van Brussel Bank van Brussel Bank van Brussel Bank van Brussel Bank van Brussel Bank van Brussel Bank van Brussel Bank van Brussel
Visé 1 Wandre 1 Waremme 1 Bilsen 1 Eysden 1 Hasselt 1 Herck-la-Ville 1 Looz-la-Ville 1 Maeseyck 1 Saint-Trond 1 Tongres 1 Arlon 1 Athus 1 Barvaux-sur-Ourthe 1 Florenville 1 Halanzy 1 Libin 1 Marche-en-Famenne 1 Melreux-Hotton 1 Neufchâteau 1 Saint-Léger lez-Virton 1 Virton 1 Andenne 1 Auvelais 1 Beauraing 1 Ciney 1 Couvin 1 Dinant 1 Florennes 1 Fosses 1 Gedinne 1 Gembloux 1 Namur 1 Sombreffe 1 Tamines 1 Walcourt 1
Banque Eugène Chanteux Banque Eugène Chanteux Banque Eugène Chanteux
Dolhain 1 Herve 1
Banque des Classes Moyennes Banque des Classes Moyennes
Liége 1
Banque de Commerce Banque de Commerce Banque de Commerce Banque de Commerce Banque de Commerce Banque de Commerce
Anvers 4 Berchem 1 Bruxelles 1 Le Zoute 1 Ostende 1
52 – Studiecommissie joodse goederen
Totaal
236
2 1
8
Bank
Filialen
Banque de Commerce et d’Industrie Banque de Commerce et d’Industrie Banque de Commerce et d’Industrie Banque de Commerce et d’Industrie Banque de Commerce et d’Industrie
Awans-Bierset 1 Herstal 1 Liége 1 Wandre 1
Banque Commerciale Belge (Bancobel) Banque Commerciale Belge (Bancobel) Banque Commerciale Belge (Bancobel) Banque Commerciale Belge (Bancobel) Banque Commerciale Belge (Bancobel)
Bruxelles 1 Gand 1 Charleroi 1 Liége 1
Banque Commerciale de Bruxelles Banque Commerciale de Bruxelles
Bruxelles 1
Banque Commerciale du Congo Banque Commerciale du Congo Banque Commerciale du Congo
Anvers 1 Bruxelles 1
Banque Commerciale de Liége Banque Commerciale de Liége Banque Commerciale de Liége Banque Commerciale de Liége Banque Commerciale de Liége Banque Commerciale de Liége Banque Commerciale de Liége
Embourg 1 Jemeppe-sur-Meuse 1 Liége 1 Ougrée 1 Seraing 1 Visé 1
Banque de la Compagnie Commerciale Belge Banque de la Compagnie Commerciale Belge
Anvers 1
Banque et Crédit Banque et Crédit
Bruxelles 1
Banque de Crédit Commercial Banque de Crédit Commercial Banque de Crédit Commercial
Anvers 1 Verviers 1
Banque de Crédit Commercial et Agricole du Hainaut Banque de Crédit Commercial et Agricole du Hainaut
Ath 1
Banque Jean de Bienne Banque Jean de Bienne
Wavre 1
Bank voor het Denderland Bank voor het Denderland
Alost 1
Banque Diamantaire Anversoise Banque Diamantaire Anversoise
Anvers 1
Banque J. Drèze Banque J. Drèze
Dison 1
Banque Dubois Banque Dubois
Liége 1
Banque d’Escompte et de Travaux Banque d’Escompte et de Travaux
Bruxelles 1
Banque pour l’Extension du Grand Anvers Banque pour l’Extension du Grand Anvers
Anvers 1
Banque Jules Fontaine Banque Jules Fontaine
Grammont 1
Totaal
4
4 1
2
6 1 1
2
1 1 1 1 1 1 1 1 1
Bijlagen Eindverslag - 53
Bank
Filialen
Totaal
Banque Générale de Crédit et d’Escompte des Gand 1 Flandres Banque Générale de Crédit et d’Escompte des Flandres
1
Banque Hallet et Cie Banque Hallet et Cie
Bruxelles 1 1
Banque de la Hoëgne Banque de la Hoëgne Banque de la Hoëgne
Pepinster 1 Theux 1 2
Banque Industrielle Belge (ancienne Banque E.-L.- Bruxelles 1 J. Empain) Banque Industrielle Belge (ancienne Banque E.-L.-J. Empain) Banque Industrielle et Commerciale de Charleroi Bruxelles 1 Banque Industrielle et Commerciale de Charleroi Charleroi 1 Banque Industrielle et Commerciale de Charleroi Banque Italo-Belge Banque Italo-Belge
Anvers 2
Banque de Jumet-Roux Banque de Jumet-Roux
Jumet 1
Banque G. et C. Kreglinger Banque G. et C. Kreglinger
Anvers 1
Banque H. Lambert Banque H. Lambert
Bruxelles 1
Banque de Liége Banque de Liége
Liége 1
Banque Ouvrière de Bruxelles Banque Ouvrière de Bruxelles
Bruxelles 1
Banque de Paris et des Pays-Bas Banque de Paris et des Pays-Bas
Bruxelles 1
Banque du Pays de Termonde Banque du Pays de Termonde Banque du Pays de Termonde Banque du Pays de Termonde Banque du Pays de Termonde
Opwyck 1 Hamme 1 Lebbeke 1 Termonde 1
Banque Populaire Anversoise Banque Populaire Anversoise
Anvers 1
Banque Populaire de Huy Banque Populaire de Huy
Huy 1
Banque Populaire de Jumet Banque Populaire de Jumet
Jumet 1
Banque Populaire de Verviers Banque Populaire de Verviers
Verviers 1
Banque de Prêts et de Dépôts Banque de Prêts et de Dépôts
Bruxelles 1
Banque Privée de Belgique Banque Privée de Belgique
Bruxelles 1
Bank M. Rakower Bank M. Rakower
Anvers 1
54 – Studiecommissie joodse goederen
1
2 2 1 1 1 1 1 1
4 1 1 1 1 1 1 1
Bank
Filialen
Banque Régionale Banque Régionale
Anvers 2
Bank van Rousselare Bank van Rousselare Bank van Rousselare Bank van Rousselare Bank van Rousselare Bank van Rousselare Bank van Rousselare Bank van Rousselare Bank van Rousselare
Ardoye 1 Dadizeele 1 Ledegem 1 Moorslede 1 Passchendaele 1 Roulers 1 Staden 1 Wynckel-Saint-Eloi 1
Bank van Sinte-Mariaburg Bank van Sinte-Mariaburg
Sinte-Mariaburg 1
Banque de la Société Financière Bruxelloise Banque de la Société Financière Bruxelloise
Bruxelles 1
Bank van de Generale Maatschappij van België Bank van de Generale Maatschappij van België Bank van de Generale Maatschappij van België Bank van de Generale Maatschappij van België Bank van de Generale Maatschappij van België Bank van de Generale Maatschappij van België Bank van de Generale Maatschappij van België Bank van de Generale Maatschappij van België Bank van de Generale Maatschappij van België Bank van de Generale Maatschappij van België Bank van de Generale Maatschappij van België Bank van de Generale Maatschappij van België Bank van de Generale Maatschappij van België Bank van de Generale Maatschappij van België Bank van de Generale Maatschappij van België Bank van de Generale Maatschappij van België Bank van de Generale Maatschappij van België Bank van de Generale Maatschappij van België Bank van de Generale Maatschappij van België Bank van de Generale Maatschappij van België Bank van de Generale Maatschappij van België Bank van de Generale Maatschappij van België Bank van de Generale Maatschappij van België Bank van de Generale Maatschappij van België Bank van de Generale Maatschappij van België Bank van de Generale Maatschappij van België Bank van de Generale Maatschappij van België Bank van de Generale Maatschappij van België Bank van de Generale Maatschappij van België Bank van de Generale Maatschappij van België Bank van de Generale Maatschappij van België Bank van de Generale Maatschappij van België Bank van de Generale Maatschappij van België Bank van de Generale Maatschappij van België
Boom 1 Hemixem 1 Heyst-op-den-Berg 1 Lierre 1 Malines 2 Moll 1 Niel 1 Puers 1 Turnhout 1 Willebroeck 1 Bruxelles 11 Aerschot 1 Assche 1 Braine-l’Alleud 1 Court-Saint-Etienne 1 Diest 1 Genappe 1 Genval 1 Hal 1 Hoegaerden 1 Hoeylaert 1 Jodoigne 1 Lennick-Saint-Quentin 1 Londerzeel 1 Louvain 1 Merchtem 1 Mont-Saint-Guibert 1 Nivelles 1 Opwyck 1 Overyssche 1 Perwez 1 Rebecq 1 Rhode-Saint-Genèse 1 Tirlemont 1
Totaal 2
8 1 1
10 11 22
30
40
Bijlagen Eindverslag - 55
Bank
Filialen
Bank van de Generale Maatschappij van België Bank van de Generale Maatschappij van België Bank van de Generale Maatschappij van België Bank van de Generale Maatschappij van België Bank van de Generale Maatschappij van België Bank van de Generale Maatschappij van België Bank van de Generale Maatschappij van België Bank van de Generale Maatschappij van België Bank van de Generale Maatschappij van België Bank van de Generale Maatschappij van België Bank van de Generale Maatschappij van België Bank van de Generale Maatschappij van België Bank van de Generale Maatschappij van België Bank van de Generale Maatschappij van België Bank van de Generale Maatschappij van België Bank van de Generale Maatschappij van België Bank van de Generale Maatschappij van België Bank van de Generale Maatschappij van België Bank van de Generale Maatschappij van België Bank van de Generale Maatschappij van België Bank van de Generale Maatschappij van België Bank van de Generale Maatschappij van België Bank van de Generale Maatschappij van België Bank van de Generale Maatschappij van België Bank van de Generale Maatschappij van België Bank van de Generale Maatschappij van België Bank van de Generale Maatschappij van België Bank van de Generale Maatschappij van België Bank van de Generale Maatschappij van België Bank van de Generale Maatschappij van België Bank van de Generale Maatschappij van België Bank van de Generale Maatschappij van België Bank van de Generale Maatschappij van België Bank van de Generale Maatschappij van België Bank van de Generale Maatschappij van België Bank van de Generale Maatschappij van België Bank van de Generale Maatschappij van België Bank van de Generale Maatschappij van België Bank van de Generale Maatschappij van België Bank van de Generale Maatschappij van België Bank van de Generale Maatschappij van België Bank van de Generale Maatschappij van België Bank van de Generale Maatschappij van België Bank van de Generale Maatschappij van België Bank van de Generale Maatschappij van België Bank van de Generale Maatschappij van België Bank van de Generale Maatschappij van België Bank van de Generale Maatschappij van België Bank van de Generale Maatschappij van België
Tubize 1 Vilvorde 1 Waterloo 1 Wavre 1 Ardoye 1 Avelghem 1 Becelaere 1 Bizet 1 Blankenberghe 1 Bruges 1 Comines 1 Cortemarck 1 Courtrai 1 Coxyde-Bains 1 Cuerne 1 Desselghem 1 Dixmude 1 Dottignies 1 Furnes 1 Ghistelles 1 Gulleghem 1 Heyst-sur-Mer 1 Hooglede 1 Ingelmunster 1 Iseghem 1 Knocke 1 La Panne 1 Lauwe 1 Le Zoute 1 Lichtervelde 1 Menin 1 Menin (Barakken) 1 Meulebeke 1 Middelkerke 1 Moorslede 1 Mouscron 1 Neuve-Eglise 1 Nieuport 1 Ostende 2 Poperinghe 1 Roulers 1 Rousbrugge-Haringe 1 Staden 1 Sweveghem 1 Thielt 1 Thourout 1 Tieghem 1 Wacken 1 Waeregem 1
56 – Studiecommissie joodse goederen
Totaal
50
60
70
80
90
Bank
Filialen
Bank van de Generale Maatschappij van België Bank van de Generale Maatschappij van België Bank van de Generale Maatschappij van België Bank van de Generale Maatschappij van België Bank van de Generale Maatschappij van België Bank van de Generale Maatschappij van België Bank van de Generale Maatschappij van België Bank van de Generale Maatschappij van België Bank van de Generale Maatschappij van België Bank van de Generale Maatschappij van België Bank van de Generale Maatschappij van België Bank van de Generale Maatschappij van België Bank van de Generale Maatschappij van België Bank van de Generale Maatschappij van België Bank van de Generale Maatschappij van België Bank van de Generale Maatschappij van België Bank van de Generale Maatschappij van België Bank van de Generale Maatschappij van België Bank van de Generale Maatschappij van België Bank van de Generale Maatschappij van België Bank van de Generale Maatschappij van België Bank van de Generale Maatschappij van België Bank van de Generale Maatschappij van België Bank van de Generale Maatschappij van België Bank van de Generale Maatschappij van België Bank van de Generale Maatschappij van België Bank van de Generale Maatschappij van België Bank van de Generale Maatschappij van België Bank van de Generale Maatschappij van België Bank van de Generale Maatschappij van België Bank van de Generale Maatschappij van België Bank van de Generale Maatschappij van België Bank van de Generale Maatschappij van België Bank van de Generale Maatschappij van België Bank van de Generale Maatschappij van België Bank van de Generale Maatschappij van België Bank van de Generale Maatschappij van België Bank van de Generale Maatschappij van België Bank van de Generale Maatschappij van België Bank van de Generale Maatschappij van België Bank van de Generale Maatschappij van België Bank van de Generale Maatschappij van België Bank van de Generale Maatschappij van België Bank van de Generale Maatschappij van België Bank van de Generale Maatschappij van België Bank van de Generale Maatschappij van België Bank van de Generale Maatschappij van België Bank van de Generale Maatschappij van België Bank van de Generale Maatschappij van België
Warneton 1 Wervicq 1 Wevelghem 1 Wyngene 1 Ypres 1 Aeltre 1 Alost 1 Audenaerde 1 Berchem-lez-Audenaerde 1 Beveren-Waes 1 Denderleeuw 1 Deynze 1 Eecloo 1 Evergem 1 Gand 4 Gavere 1 Grammont 1 Haeltert 1 Hamme 1 Herzele 1 Lede 1 Ledeberg 1 Lokeren 1 Loochristy 1 Maldegem 1 Meire 1 Meirelbeke 1 Melle-lez-Gand 1 Moerbeke-Waes 1 Mont-Saint-Amand 1 Nederbrakel 1 Ninove 1 Renaix 1 Saint-Gilles-Waes 1 Saint-Nicolas-Waes 1 Selzaete 1 Somergem 1 Sottegem 1 Stekene 1 Tamise 1 Termonde 1 Wetteren 1 Zele 1 Zulte 1 Anderlues 1 Antoing 1 Ath 1 Aulnois 1 Basècles 1
Totaal
100
113
120
130
140
Bijlagen Eindverslag - 57
Bank
Filialen
Bank van de Generale Maatschappij van België Bank van de Generale Maatschappij van België Bank van de Generale Maatschappij van België Bank van de Generale Maatschappij van België Bank van de Generale Maatschappij van België Bank van de Generale Maatschappij van België Bank van de Generale Maatschappij van België Bank van de Generale Maatschappij van België Bank van de Generale Maatschappij van België Bank van de Generale Maatschappij van België Bank van de Generale Maatschappij van België Bank van de Generale Maatschappij van België Bank van de Generale Maatschappij van België Bank van de Generale Maatschappij van België Bank van de Generale Maatschappij van België Bank van de Generale Maatschappij van België Bank van de Generale Maatschappij van België Bank van de Generale Maatschappij van België Bank van de Generale Maatschappij van België Bank van de Generale Maatschappij van België Bank van de Generale Maatschappij van België Bank van de Generale Maatschappij van België Bank van de Generale Maatschappij van België Bank van de Generale Maatschappij van België Bank van de Generale Maatschappij van België Bank van de Generale Maatschappij van België Bank van de Generale Maatschappij van België Bank van de Generale Maatschappij van België Bank van de Generale Maatschappij van België Bank van de Generale Maatschappij van België Bank van de Generale Maatschappij van België Bank van de Generale Maatschappij van België Bank van de Generale Maatschappij van België Bank van de Generale Maatschappij van België Bank van de Generale Maatschappij van België Bank van de Generale Maatschappij van België Bank van de Generale Maatschappij van België Bank van de Generale Maatschappij van België Bank van de Generale Maatschappij van België Bank van de Generale Maatschappij van België Bank van de Generale Maatschappij van België Bank van de Generale Maatschappij van België Bank van de Generale Maatschappij van België Bank van de Generale Maatschappij van België Bank van de Generale Maatschappij van België Bank van de Generale Maatschappij van België Bank van de Generale Maatschappij van België Bank van de Generale Maatschappij van België Bank van de Generale Maatschappij van België
Beaumont 1 Beloeil 1 Binche 1 Blaton 1 Bléharies 1 Bon-Secours 1 Boussu 1 Boussu-Walcourt 1 Bracquegnies 1 Braine-le-Comte 1 Brugelette 1 Celles 1 Charleroi 1 Chièvres 1 Chimay 1 Dour 1 Ecaussinnes-d’Enghien 1 Ellezelles 1 Enghien 1 Erpion 1 Erquelinnes 1 Estaimpuis 1 Estinnes-au-Mont 1 Feluy-Arquennes 1 Fleurus 1 Flobecq 1 Fontaine-l’Evêque 1 Frameries 1 Frasnes-lez-Buissenal 1 Froidchapelle 1 Froidmont 1 Givry 1 Gosselies 1 Grand-Reng 1 Grand-Rieux 1 Houdeng-Goegnies 1 Jemappes 1 La Louvière 1 Leers-Nord 1 Lens-Dendre 1 Le Roeulx 1 Lessines 1 Leuze 1 Leval-Trahegnies 1 Merbes-le-Château 1 Momignies 1 Mons 2 Morlanwelz 1 Naast 1
58 – Studiecommissie joodse goederen
Totaal 150
160
170
180
190
Bank
Filialen
Bank van de Generale Maatschappij van België Bank van de Generale Maatschappij van België Bank van de Generale Maatschappij van België Bank van de Generale Maatschappij van België Bank van de Generale Maatschappij van België Bank van de Generale Maatschappij van België Bank van de Generale Maatschappij van België Bank van de Generale Maatschappij van België Bank van de Generale Maatschappij van België Bank van de Generale Maatschappij van België Bank van de Generale Maatschappij van België Bank van de Generale Maatschappij van België Bank van de Generale Maatschappij van België Bank van de Generale Maatschappij van België Bank van de Generale Maatschappij van België Bank van de Generale Maatschappij van België Bank van de Generale Maatschappij van België Bank van de Generale Maatschappij van België Bank van de Generale Maatschappij van België Bank van de Generale Maatschappij van België Bank van de Generale Maatschappij van België Bank van de Generale Maatschappij van België Bank van de Generale Maatschappij van België Bank van de Generale Maatschappij van België Bank van de Generale Maatschappij van België Bank van de Generale Maatschappij van België Bank van de Generale Maatschappij van België Bank van de Generale Maatschappij van België Bank van de Generale Maatschappij van België Bank van de Generale Maatschappij van België Bank van de Generale Maatschappij van België Bank van de Generale Maatschappij van België Bank van de Generale Maatschappij van België Bank van de Generale Maatschappij van België Bank van de Generale Maatschappij van België Bank van de Generale Maatschappij van België Bank van de Generale Maatschappij van België Bank van de Generale Maatschappij van België Bank van de Generale Maatschappij van België Bank van de Generale Maatschappij van België Bank van de Generale Maatschappij van België Bank van de Generale Maatschappij van België Bank van de Generale Maatschappij van België Bank van de Generale Maatschappij van België Bank van de Generale Maatschappij van België Bank van de Generale Maatschappij van België Bank van de Generale Maatschappij van België Bank van de Generale Maatschappij van België Bank van de Generale Maatschappij van België
Neufvilles 1 Patûrages 1 Pecq 1 Péruwelz 1 Pommeroeul 1 Pont-à-Celles 1 Quevaucamps 1 Quiévrain 1 Rance 1 Rumes 1 Saint-Ghislain 1 Saint-Léger lez-Pecq 1 Saint-Sauveur 1 Seneffe 1 Silly 1 Sirault 1 Sivry 1 Soignies 1 Stambruges 1 Templeuve 1 Thuin 1 Tournai 1 Trazegnies 1 Wez-Velvain 1 Amay 1 Ampsin 1 Ans 2 Aubel 1 Battice 1 Bressoux 1 Burdinne 1 Chênée 1 Dison 1 Dolhain 1 Engis 1 Eupen 1 Fléron 1 Gouvy-Limerlée 1 Hannut 1 Héron 1 Hollogne-aux-Pierres 1 Huy 1 Jemeppe-sur-Meuse 1 Kimkempois-Angleur 1 Liége 4 Louveigné 1 Malmédy 1 Ouffet 1 Pepinster 1
Totaal 200
210
220
230
240
250
Bijlagen Eindverslag - 59
Bank
Filialen
Bank van de Generale Maatschappij van België Bank van de Generale Maatschappij van België Bank van de Generale Maatschappij van België Bank van de Generale Maatschappij van België Bank van de Generale Maatschappij van België Bank van de Generale Maatschappij van België Bank van de Generale Maatschappij van België Bank van de Generale Maatschappij van België Bank van de Generale Maatschappij van België Bank van de Generale Maatschappij van België Bank van de Generale Maatschappij van België Bank van de Generale Maatschappij van België Bank van de Generale Maatschappij van België Bank van de Generale Maatschappij van België Bank van de Generale Maatschappij van België Bank van de Generale Maatschappij van België Bank van de Generale Maatschappij van België Bank van de Generale Maatschappij van België Bank van de Generale Maatschappij van België Bank van de Generale Maatschappij van België Bank van de Generale Maatschappij van België Bank van de Generale Maatschappij van België Bank van de Generale Maatschappij van België Bank van de Generale Maatschappij van België Bank van de Generale Maatschappij van België Bank van de Generale Maatschappij van België Bank van de Generale Maatschappij van België Bank van de Generale Maatschappij van België Bank van de Generale Maatschappij van België Bank van de Generale Maatschappij van België Bank van de Generale Maatschappij van België Bank van de Generale Maatschappij van België Bank van de Generale Maatschappij van België Bank van de Generale Maatschappij van België Bank van de Generale Maatschappij van België Bank van de Generale Maatschappij van België Bank van de Generale Maatschappij van België Bank van de Generale Maatschappij van België Bank van de Generale Maatschappij van België Bank van de Generale Maatschappij van België Bank van de Generale Maatschappij van België Bank van de Generale Maatschappij van België Bank van de Generale Maatschappij van België Bank van de Generale Maatschappij van België Bank van de Generale Maatschappij van België Bank van de Generale Maatschappij van België Bank van de Generale Maatschappij van België Bank van de Generale Maatschappij van België Bank van de Generale Maatschappij van België
Seraing 1 Soheit-Tinlot 1 Spa 1 Sprimont 1 Stavelot 1 Stockay-Saint-Georges 1 Terwagne 1 Theux 1 Trois-Ponts 1 Verviers 1 Visé 1 Waremme 1 Welckenraedt 1 Bassenge 1 Bilsen 1 Bourg-Léopold 1 Brée 1 Genck 1 Hasselt 1 Lanaeken 1 Maeseyck 1 Neerpelt 1 Saint-Trond 1 Tongres 1 Arlon 1 Athus 1 Bastogne 1 Bertrix 1 Bouillon 1 Etalle 1 Florenville 1 Habay-la-Neuve 1 Laroche 1 Libramont 1 Marche-en-Famenne 1 Neufchâteau 1 Vielsalm 1 Virton 1 Andenne 1 Auvelais 1 Beauraing 1 Bois-de-Villers 1 Cerfontaine 1 Ciney 1 Couvin 1 Dinant 1 Eghezée 1 Florennes 1 Fosses 1
60 – Studiecommissie joodse goederen
Totaal
260
270
280
290
Bank
Filialen
Bank van de Generale Maatschappij van België Bank van de Generale Maatschappij van België Bank van de Generale Maatschappij van België Bank van de Generale Maatschappij van België Bank van de Generale Maatschappij van België Bank van de Generale Maatschappij van België Bank van de Generale Maatschappij van België Bank van de Generale Maatschappij van België Bank van de Generale Maatschappij van België Bank van de Generale Maatschappij van België Bank van de Generale Maatschappij van België Bank van de Generale Maatschappij van België Bank van de Generale Maatschappij van België
Gedinne 1 Gembloux 1 Marienbourg 1 Mettet 1 Namêche 1 Namur 1 Nismes 1 Philippeville 1 Rochefort 1 Sombreffe 1 Treignes 1 Walcourt 1
Bank Florent Standaert Bank Florent Standaert Bank Florent Standaert
Calmpthout 1 Esschen 1
Banque de l’Union des Industries Banque de l’Union des Industries
Bruxelles 1
Banque Sud-Belge Banque Sud-Belge
Charleroi 1
Banque Verviétoise de Dépôts et de Crédit Banque Verviétoise de Dépôts et de Crédit
Verviers 1
Beyersdorf Terlinck et Cie Beyersdorf Terlinck et Cie
Bruxelles 1
Caisse Anversoise de Reports et de Crédit Caisse Anversoise de Reports et de Crédit
Anvers 1
Caisse générale de Reports et de Dépôts Caisse générale de Reports et de Dépôts
Bruxelles 10
Caisse des Règlements Privés Caisse des Règlements Privés
Bruxelles 1
Caisse Tirlemontoise de Dépôts Caisse Tirlemontoise de Dépôts
Tirlemont 1
Cassel et Cie Cassel et Cie
Bruxelles 1
La Centrale Financière La Centrale Financière
Anvers 1
Centrum Bank Centrum Bank
Anvers 1
Belgisch-Hollands Effectenkantoor Belgisch-Hollands Effectenkantoor
Bruxelles 1
Comptoir du Centre Comptoir du Centre Comptoir du Centre Comptoir du Centre Comptoir du Centre Comptoir du Centre Comptoir du Centre Comptoir du Centre
Bruxelles 3 Hal 1 Lennick-Saint-Quentin 1 Anderlues 1 Charleroi 1 Châtelet 1 Enghien 1 Gilly 1
Totaal 300
310 311
2 1 1 1 1 1 10 1 1 1 1 1 1
Bijlagen Eindverslag - 61
Bank
Filialen
Comptoir du Centre Comptoir du Centre Comptoir du Centre Comptoir du Centre Comptoir du Centre Comptoir du Centre
Houdeng-Goegnies 1 Merbes-le-Château 1 Morlanwelz 1 Thuin 1 Trazegnies 1
Comptoir National d’Escompte de Paris Comptoir National d’Escompte de Paris
Bruxelles 1
Crédit Commercial de Mons Crédit Commercial de Mons
Mons 1
Crédit Général Brugeois Crédit Général Brugeois
Bruges 1
Crédit Général Domestique Crédit Général Domestique
Bruxelles 1
Crédit Hypothécaire d’Ostende Crédit Hypothécaire d’Ostende Crédit Hypothécaire d’Ostende Crédit Hypothécaire d’Ostende
Middelkerke 1 Nieuport 1 Ostende 1
Crédit Lyonnais Crédit Lyonnais Crédit Lyonnais Crédit Lyonnais
Anvers 1 Bruxelles 3 Gand 1
Crédit du Nord-Belge Crédit du Nord-Belge Crédit du Nord-Belge Crédit du Nord-Belge Crédit du Nord-Belge Crédit du Nord-Belge Crédit du Nord-Belge Crédit du Nord-Belge Crédit du Nord-Belge Crédit du Nord-Belge Crédit du Nord-Belge
Bruxelles 1 Courtrai 1 Mouscron 1 Audenaerde 1 Gand 1 Néchin 1 Péruwelz 1 Stambruges 1 Tournai 1 Namur 1
Crédit Ostendais Crédit Ostendais
Ostende 1
Crédit Populaire Liégeois Crédit Populaire Liégeois
Liége 1
Fabri et C° Fabri et C°
Huy 1
Max Fischer Max Fischer
Anvers 1
H. Glorieux et Cie H. Glorieux et Cie
Bruxelles 1
Guaranty Trust Company of New-York Guaranty Trust Company of New-York Guaranty Trust Company of New-York
Anvers 1 Bruxelles 1
Frédéric Jacobs Successeurs Frédéric Jacobs Successeurs
Anvers 1
62 – Studiecommissie joodse goederen
Totaal
15 1 1 1 1
3
5
10 1 1 1 1 1
2 1
Bank
Filialen
A. Joire et Cie A. Joire et Cie
Tournai 1
Jules Joire Jules Joire Jules Joire Jules Joire Jules Joire Jules Joire Jules Joire Jules Joire
Bruxelles 1 Anvaing 1 Frasnes-lez-Buissenal 1 Lessines 1 Leuze 1 Péruwelz 1 Tournai 1
Kredietbank voor Handel en Nijverheid Kredietbank voor Handel en Nijverheid Kredietbank voor Handel en Nijverheid Kredietbank voor Handel en Nijverheid Kredietbank voor Handel en Nijverheid Kredietbank voor Handel en Nijverheid Kredietbank voor Handel en Nijverheid Kredietbank voor Handel en Nijverheid Kredietbank voor Handel en Nijverheid Kredietbank voor Handel en Nijverheid Kredietbank voor Handel en Nijverheid Kredietbank voor Handel en Nijverheid Kredietbank voor Handel en Nijverheid Kredietbank voor Handel en Nijverheid Kredietbank voor Handel en Nijverheid Kredietbank voor Handel en Nijverheid Kredietbank voor Handel en Nijverheid Kredietbank voor Handel en Nijverheid Kredietbank voor Handel en Nijverheid Kredietbank voor Handel en Nijverheid Kredietbank voor Handel en Nijverheid Kredietbank voor Handel en Nijverheid Kredietbank voor Handel en Nijverheid Kredietbank voor Handel en Nijverheid Kredietbank voor Handel en Nijverheid Kredietbank voor Handel en Nijverheid Kredietbank voor Handel en Nijverheid Kredietbank voor Handel en Nijverheid Kredietbank voor Handel en Nijverheid Kredietbank voor Handel en Nijverheid Kredietbank voor Handel en Nijverheid Kredietbank voor Handel en Nijverheid Kredietbank voor Handel en Nijverheid Kredietbank voor Handel en Nijverheid Kredietbank voor Handel en Nijverheid Kredietbank voor Handel en Nijverheid Kredietbank voor Handel en Nijverheid Kredietbank voor Handel en Nijverheid Kredietbank voor Handel en Nijverheid
Anvers 2 Berchem 1 Boom 1 Borgerhout 1 Brasschaet 1 Eeckeren 1 Herenthals 1 Hoboken 1 Hoogstraeten 1 Capellen 1 Lierre 1 Malines 1 Merxem 1 Moll 1 Turnhout 1 Vieux-Dieu 1 Wilryck 1 Bruxelles 7 Aerschot 1 Assche 1 Berthem 1 Betecom 1 Blauwput 1 Cortenberg 1 Diest 1 Dilbeek 1 Hal 1 Herent 1 Héverlé 1 Hoeylaert 1 Huldenberg 1 Louvain 1 Malaise 1 Merchtem 1 Neeryssche 1 Opwyck 1 Overyssche 1 Saventhem 1 Tervueren 1
Totaal 1
7
10
25
30
40
Bijlagen Eindverslag - 63
Bank
Filialen
Kredietbank voor Handel en Nijverheid Kredietbank voor Handel en Nijverheid Kredietbank voor Handel en Nijverheid Kredietbank voor Handel en Nijverheid Kredietbank voor Handel en Nijverheid Kredietbank voor Handel en Nijverheid Kredietbank voor Handel en Nijverheid Kredietbank voor Handel en Nijverheid Kredietbank voor Handel en Nijverheid Kredietbank voor Handel en Nijverheid Kredietbank voor Handel en Nijverheid Kredietbank voor Handel en Nijverheid Kredietbank voor Handel en Nijverheid Kredietbank voor Handel en Nijverheid Kredietbank voor Handel en Nijverheid Kredietbank voor Handel en Nijverheid Kredietbank voor Handel en Nijverheid Kredietbank voor Handel en Nijverheid Kredietbank voor Handel en Nijverheid Kredietbank voor Handel en Nijverheid Kredietbank voor Handel en Nijverheid Kredietbank voor Handel en Nijverheid Kredietbank voor Handel en Nijverheid Kredietbank voor Handel en Nijverheid Kredietbank voor Handel en Nijverheid Kredietbank voor Handel en Nijverheid Kredietbank voor Handel en Nijverheid Kredietbank voor Handel en Nijverheid Kredietbank voor Handel en Nijverheid Kredietbank voor Handel en Nijverheid Kredietbank voor Handel en Nijverheid Kredietbank voor Handel en Nijverheid Kredietbank voor Handel en Nijverheid Kredietbank voor Handel en Nijverheid Kredietbank voor Handel en Nijverheid Kredietbank voor Handel en Nijverheid Kredietbank voor Handel en Nijverheid Kredietbank voor Handel en Nijverheid Kredietbank voor Handel en Nijverheid Kredietbank voor Handel en Nijverheid Kredietbank voor Handel en Nijverheid Kredietbank voor Handel en Nijverheid Kredietbank voor Handel en Nijverheid Kredietbank voor Handel en Nijverheid Kredietbank voor Handel en Nijverheid Kredietbank voor Handel en Nijverheid Kredietbank voor Handel en Nijverheid Kredietbank voor Handel en Nijverheid Kredietbank voor Handel en Nijverheid
Tirlemont 1 Vilvorde 1 Wilsele 1 Adinkerke 1 Aerseele 1 Aertrycke 1 Alveringem 1 Anseghem 1 Ardoye 1 Avelghem 1 Becelaere 1 Beernem 1 Beveren 1 Bisseghem 1 Bizet 1 Blankenberghe 1 Bruges 1 Comines 1 Comines (Briele) 1 Cortemarck 1 Courtrai 1 Cuerne 1 Dadizeele 1 Deerlijk 1 Desselghem 1 Dixmude 1 Dottignies 1 Eernegem 1 Furnes 1 Gheluwe 1 Ghistelles 1 Gits 1 Gulleghem 1 Handzame 1 Harlebeke 1 Herseaux 1 Heule 1 Heyst-sur-Mer 1 Hooglede 1 Hulste 1 Ichtegem 1 Ingelmunster 1 Iseghem 1 Kemmel 1 Knocke 1 Langemarck 1 Lauwe 1 Ledegem 1 Lendelede 1
64 – Studiecommissie joodse goederen
Totaal
50
60
70
80
90
Bank
Filialen
Kredietbank voor Handel en Nijverheid Kredietbank voor Handel en Nijverheid Kredietbank voor Handel en Nijverheid Kredietbank voor Handel en Nijverheid Kredietbank voor Handel en Nijverheid Kredietbank voor Handel en Nijverheid Kredietbank voor Handel en Nijverheid Kredietbank voor Handel en Nijverheid Kredietbank voor Handel en Nijverheid Kredietbank voor Handel en Nijverheid Kredietbank voor Handel en Nijverheid Kredietbank voor Handel en Nijverheid Kredietbank voor Handel en Nijverheid Kredietbank voor Handel en Nijverheid Kredietbank voor Handel en Nijverheid Kredietbank voor Handel en Nijverheid Kredietbank voor Handel en Nijverheid Kredietbank voor Handel en Nijverheid Kredietbank voor Handel en Nijverheid Kredietbank voor Handel en Nijverheid Kredietbank voor Handel en Nijverheid Kredietbank voor Handel en Nijverheid Kredietbank voor Handel en Nijverheid Kredietbank voor Handel en Nijverheid Kredietbank voor Handel en Nijverheid Kredietbank voor Handel en Nijverheid Kredietbank voor Handel en Nijverheid Kredietbank voor Handel en Nijverheid Kredietbank voor Handel en Nijverheid Kredietbank voor Handel en Nijverheid Kredietbank voor Handel en Nijverheid Kredietbank voor Handel en Nijverheid Kredietbank voor Handel en Nijverheid Kredietbank voor Handel en Nijverheid Kredietbank voor Handel en Nijverheid Kredietbank voor Handel en Nijverheid Kredietbank voor Handel en Nijverheid Kredietbank voor Handel en Nijverheid Kredietbank voor Handel en Nijverheid Kredietbank voor Handel en Nijverheid Kredietbank voor Handel en Nijverheid Kredietbank voor Handel en Nijverheid Kredietbank voor Handel en Nijverheid Kredietbank voor Handel en Nijverheid Kredietbank voor Handel en Nijverheid Kredietbank voor Handel en Nijverheid Kredietbank voor Handel en Nijverheid Kredietbank voor Handel en Nijverheid Kredietbank voor Handel en Nijverheid
Le Zoute 1 Lichtervelde 1 Loppem 1 Marke 1 Menin 1 Menin (Barakken) 1 Messines 1 Meulebeke 1 Middelkerke 1 Moorsele 1 Moorslede 1 Mouscron 1 Nieuport 1 Oedelem 1 Ooigem 1 Oostduinkerke 1 Oostnieuwkerke 1 Oost-Roosebeke 1 Ostende 3 Oudenburg 1 Passchendaele 1 Pittem 1 Poelkapelle 1 Poperinghe 1 Rekkem 1 Roulers 1 Ruisselede 1 Rumbeke 1 Saint-Denis 1 Staden 1 Sweveghem 1 Thielt 1 Thourout 1 Vlamertinghe 1 Wacken 1 Waeregem 1 Warneton 1 Watou 1 Wervicq 1 Westroosebeke 1 Wevelghem 1 Wielsbeke 1 Wyngene 1 Ypres 1 Zantvoorde 1 Zwevezele 1 Aeltre 1 Alost 1 Aspelaere 1
Totaal
100
110
120
130
140
Bijlagen Eindverslag - 65
Bank
Filialen
Kredietbank voor Handel en Nijverheid Kredietbank voor Handel en Nijverheid Kredietbank voor Handel en Nijverheid Kredietbank voor Handel en Nijverheid Kredietbank voor Handel en Nijverheid Kredietbank voor Handel en Nijverheid Kredietbank voor Handel en Nijverheid Kredietbank voor Handel en Nijverheid Kredietbank voor Handel en Nijverheid Kredietbank voor Handel en Nijverheid Kredietbank voor Handel en Nijverheid Kredietbank voor Handel en Nijverheid Kredietbank voor Handel en Nijverheid Kredietbank voor Handel en Nijverheid Kredietbank voor Handel en Nijverheid Kredietbank voor Handel en Nijverheid Kredietbank voor Handel en Nijverheid Kredietbank voor Handel en Nijverheid Kredietbank voor Handel en Nijverheid Kredietbank voor Handel en Nijverheid Kredietbank voor Handel en Nijverheid Kredietbank voor Handel en Nijverheid Kredietbank voor Handel en Nijverheid Kredietbank voor Handel en Nijverheid Kredietbank voor Handel en Nijverheid Kredietbank voor Handel en Nijverheid Kredietbank voor Handel en Nijverheid Kredietbank voor Handel en Nijverheid Kredietbank voor Handel en Nijverheid Kredietbank voor Handel en Nijverheid Kredietbank voor Handel en Nijverheid Kredietbank voor Handel en Nijverheid Kredietbank voor Handel en Nijverheid Kredietbank voor Handel en Nijverheid Kredietbank voor Handel en Nijverheid Kredietbank voor Handel en Nijverheid Kredietbank voor Handel en Nijverheid Kredietbank voor Handel en Nijverheid Kredietbank voor Handel en Nijverheid Kredietbank voor Handel en Nijverheid Kredietbank voor Handel en Nijverheid Kredietbank voor Handel en Nijverheid Kredietbank voor Handel en Nijverheid Kredietbank voor Handel en Nijverheid Kredietbank voor Handel en Nijverheid Kredietbank voor Handel en Nijverheid Kredietbank voor Handel en Nijverheid Kredietbank voor Handel en Nijverheid Kredietbank voor Handel en Nijverheid
Audenaerde 1 Berchem-lez-Audenaerde 1 Boechoete 1 Destelbergen 1 Deynze 1 Eecloo 1 Evergem 1 Gand 1 Grammont 1 Hamme 1 Lebbeke 1 Lokeren 1 Loochristy 1 Maldegem 1 Moorsel 1 Mont-Saint-Amand 1 Nazareth 1 Nederbrakel 1 Nevele 1 Ninove 1 Ophasselt 1 Renaix 1 Saint-Nicolas-Waes 1 Scheldewindeke 1 Sleidinge 1 Somergem 1 Sottegem 1 Tamise 1 Termonde 1 Vinckt 1 Waasmunster 1 Wetteren 1 Zele 1 Enghien 1 Landen 1 Beeringen 1 Bilsen 1 Brée 1 Genck 1 Hamont 1 Hasselt 1 Lanaeken 1 Maeseyck 1 Mechelen-sur-Meuse 1 Neerpelt 1 Saint-Trond 1 Tessenderloo 1 Tongres 1
66 – Studiecommissie joodse goederen
Totaal
150
160
170
180
190
194
Bank
Filialen
Krediet en Handelskas Krediet en Handelskas
Anvers 1
J.-J. Legrelle J.-J. Legrelle
Anvers 1
Totaal 1 1
Lloyds and National Provincial Foreign Bank Ltd. Anvers 1 Lloyds and National Provincial Foreign Bank Ltd. Bruxelles 1 Lloyds and National Provincial Foreign Bank Ltd.
2
Mutuelle de Placements et de Gérance Mutuelle de Placements et de Gérance
Anvers 1 1
Mutuelle Solvay Mutuelle Solvay
Bruxelles 1
Nagelmackers Fils et Cie Nagelmackers Fils et Cie Nagelmackers Fils et Cie Nagelmackers Fils et Cie Nagelmackers Fils et Cie Nagelmackers Fils et Cie Nagelmackers Fils et Cie Nagelmackers Fils et Cie Nagelmackers Fils et Cie Nagelmackers Fils et Cie Nagelmackers Fils et Cie Nagelmackers Fils et Cie Nagelmackers Fils et Cie
Bruxelles 1 Gammerages 1 Goyck 1 Herinnes-lez-Enghien 1 Lennick-Saint-Quentin 1 Oetingen 1 Ternath 1 Ninove 1 Enghien 1 Flémalle Haute 1 Liége 1 Ougrée 1
The National City Bank of New-York The National City Bank of New-York The National City Bank of New-York
Anvers 1 Bruxelles 1
F.-M. Philippson et C° F.-M. Philippson et C°
Bruxelles 1
F. Rom F. Rom
Bruxelles 1
O. de Schaetzen O. de Schaetzen
Liége 1
Société Belge de Banque Société Belge de Banque Société Belge de Banque
Anvers 1 Bruxelles 1
Société Belge de Crédit Industriel et Commercial et de Dépôts Société Belge de Crédit Industriel et Commercial et de Dépôts Société de Change et de Placements Société de Change et de Placements
Bruxelles 1
Société financière de la Campine (Fivek) Société financière de la Campine (Fivek)
Turnhout 1
Société française de Banque et de Dépôts Société française de Banque et de Dépôts Société française de Banque et de Dépôts Société française de Banque et de Dépôts Société française de Banque et de Dépôts
Anvers 1 Bruxelles 2 Ostende 1 Charleroi 1
1
12
2 1 1 1
2
1 Bruxelles 1 1 1
5
Bijlagen Eindverslag - 67
Bank
Filialen
Société Hollandaise de Banque Société Hollandaise de Banque
Bruxelles 1
Union du Crédit de Bruxelles Union du Crédit de Bruxelles
Bruxelles 1
J. et M. Van Breda et Cie J. et M. Van Breda et Cie J. et M. Van Breda et Cie
Anvers 1 Lierre 1
Van Mierlo et Cie Van Mierlo et Cie
Bruxelles 1
Maurice Verstuyft Maurice Verstuyft Maurice Verstuyft Maurice Verstuyft Maurice Verstuyft Maurice Verstuyft Maurice Verstuyft Maurice Verstuyft
Bruxelles 2 Furnes 1 Ypres 1 Alost 1 Gand 1 Huy 1 Virton 1
Volksdepositokas Volksdepositokas
Gand 1
Westminster Foreign Bank Ltd Westminster Foreign Bank Ltd Westminster Foreign Bank Ltd
Anvers 1 Bruxelles 1
68 – Studiecommissie joodse goederen
Totaal 1 1
2 1
8 1
2
Overzicht The American Express of Cy of New-York Inc P. Annez de Taboada Ardenne Bancaire Banque Agricole et Commerciale de Belgique Banque Josse Allard Banque d’Amsterdam pour la Belgique Banque d’Anvers Banque Anversoise de Nantissement et d’Escompte Banque Belge d’Afrique Banque Belge et Coloniale Banque Belge pour l’Etranger (Extrême-Orient) Banque Belge pour l’Industrie Banque Borsu et Cie Bank van Brussel Banque Eugène Chanteux Banque des Classes Moyennes Banque de Commerce Banque de Commerce et d’Industrie Banque Commerciale Belge (Bancobel) Banque Commerciale de Bruxelles Banque Commerciale du Congo Banque Commerciale de Liége Banque de la Compagnie Commerciale Belge Banque et Crédit Banque de Crédit Commercial Banque de Crédit Commercial et Agricole du Hainaut Banque Jean de Bienne Bank voor het Denderland Banque Diamantaire Anversoise Banque J. Drèze Banque Dubois Banque d’Escompte et de Travaux Banque pour l’Extension du Grand Anvers Banque Jules Fontaine Banque Générale de Crédit et d’Escompte des Flandres Banque Hallet et Cie Banque de la Hoëgne Banque Industrielle Belge (ancienne Banque E.-L.-J. Empain) Banque Industrielle et Commerciale de Charleroi Banque Italo-Belge Banque de Jumet-Roux Banque G. et C. Krelinger
2 1 3 27 1 1 1 1 1 1 1 1 4 236 2 1 8 4 4 1 2 6 1 1 2 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 2 1 2 2 1 1
Bijlagen Eindverslag - 69
Banque H. Lambert Banque de Liége Banque Ouvrière de Bruxelles Banque de Paris et des Pays-Bas Banque du Pays de Termonde Banque Populaire Anversoise Banque Populaire de Huy Banque Populaire de Jumet Banque Populaire de Verviers Banque de Prêts et de Dépôts Banque Privée de Belgique Bank M. Rakower Banque Régionale Bank van Rousselare Bank van Sinte-Mariaburg Banque de la Société Financière Bruxelloise Bank van de Generale Maatschappij van België Banque Florent Standaert Banque de l’Union des Industries Banque Sud-Belge Banque Verviétoise de Dépôts et de Crédit Beyersdorf Terlinck et Cie Caisse Anversoise de Reports et de Crédit Caisse générale de Reports et de Dépôts Caisse des Règlements Privés Caisse Tirlemontoise de Dépôts Cassel et Cie La Centrale Financière Centrum Bank Comptoir belgo-hollandais Comptoir du Centre Comptoir National d’Escompte de Paris Crédit Commercial de Mons Crédit Général Brugeois Crédit Général Domestique Crédit Hypothécaire d’Ostende Crédit Lyonnais Crédit du Nord-Belge Crédit Ostendais Crédit Populaire Liégeois Fabri et C° Max Fischer H. Glorieux et Cie Guaranty Trust Company of New-York Frédéric Jacobs Successeurs A. Joire et Cie Jules Joire
70 – Studiecommissie joodse goederen
1 1 1 1 4 1 1 1 1 1 1 1 2 8 1 1 311 2 1 1 1 1 1 10 1 1 1 1 1 1 15 1 1 1 1 3 5 10 1 1 1 1 1 2 1 1 7
Kredietbank voor Handel en Nijverheid Krediet en Handelskas J.-J. Legrelle Lloyds and National Provincial Foreign Bank Ltd. Mutuelle de Placements et de Gérance Mutuelle Solvay Nagelmackers Fils et Cie The National City Bank of New-York F.-M. Philippson et C° F. Rom O. de Schaetzen Société Belge de Banque Société Belge de Crédit Industriel et Commercial et de Dépôts Société de Change et de Placements Société financière de la Campine (Fivek) Société française de Banque et de Dépôts Société Hollandaise de Banque Union du Crédit de Bruxelles J. et M. Van Breda et Cie Van Mierlo et Cie Maurice Verstuyft Volksdepositokas Westminster Foreign Bank Ltd
194 1 1 2 1 1 12 2 1 1 1 2 1 1 1 5 1 1 2 1 8 1 2
Bijlagen Eindverslag - 71
Bijlage 15 : aanvullende opmerkingen bij de macroeconomische doorlichting van de financiële instellingen 1938-1943 (cf. Tabel 33) Opmerking Bank American Express of Cy of New- In de periode 1940-1943 is er een heel sterke daling van de York Inc bedragen. De bank was in 1940 aanvaard als ‘Devisenbank’, doch staakte hetzelfde jaar haar bankactiviteiten (circulaire 162, 26.VI.1940). Antwerpsche Maatschappij van 1938 : Société Hypothécaire et Immobilière d’Anvers : in Deposito’s en Hypotheken december 1938 was er voor 59.131.184,92 BEF aan depositoSociété Anversoise de Dépôts et rekeningen en voor 23.508.500 BEF aan obligaties. d’Hypothèques 1939 : Société Hypothécaire et Immobilière d’Anvers : in december 1939 was er voor 56.993.408,72 BEF aan depositorekeningen en voor 22.256.500 BEF aan obligaties. 1940 : Société Hypothécaire et Immobilière d’Anvers : in december 1940 was er voor 56.993.405,58 BEF aan depositorekeningen en voor 20.748.000 BEF aan obligaties. Ardenne Bancaire 1939 : het aantal spaarboekjes is ongekend. Er zijn 1.251 “deposito’s” aan gemiddeld 4.134,29 BEF. 1940 : het aantal spaarboekjes voor een bedrag van 731.000 BEF is ongekend. Er zijn 212 “deposito’s” aan gemiddeld 13.070,75 BEF. In 1940 kende deze bank een kortstondige sterke daling door problemen in hun agentschap te Malmédy. Banque d’Amsterdam pour la 1941 : het aantal depositorekeningen betreft gegevens van Belgique – Amsterdamsche Bank de maand december. voor België 1942 : uit het revisorenverslag van het 2° trimester kunnen we afleiden dat het gaat om meer dan 400 depositorekeningen. 1943 : het aantal depositorekeningen is gebaseerd op gegevens van het 2° trimester. Banque Anversoise de Nantis1938 : gemiddeld 71.882,77 BEF aan depositorekeningen (onvoldoende gegevens betreffende het aantal). sement et d’Escompte – Antwerpsche Bank voor Onderpand 1939 : in het 2° trimester waren er 279 “deposito’s” voor een en Disconto bedrag van 20.663.801,98 BEF, dus gemiddeld 74.063,80 BEF per “deposito”. 1942 : het bedrag van de spaarboekjes is 538.000 BEF (reeds meegerekend). Het aantal is echter ongekend. Er zijn 269 “deposito’s” voor 23.412.000 BEF, dus gemiddeld 87.033,45 BEF per “deposito”. 1943 : er is voor een bedrag van 913.675,95 BEF aan spaarboekjes (reeds meegerekend). Het aantal is echter ongekend. Er zijn 302 “deposito’s” voor 29.720.000 BEF met gemiddeld 98.410,59 BEF per “deposito”. Banque Belge d’Afrique 1938 : de gegevens vermeld in de tabel zijn overgenomen uit de balans. Uit het revisorenverslag is het volgende af te leiden : 628 depositorekeningen voor een bedrag van 106.611.000 BEF. Dit is gemiddeld 169.762,73 BEF per rekening. 1939 : de gegevens in de tabel zijn overgenomen uit de balans. Uit het revisorenverslag is af te leiden dat er 4.802 depositorekeningen zijn voor 90.788.000 BEF. Dit is gemiddeld 18.906,28 BEF per rekening.
72 – Studiecommissie joodse goederen
Banque Belge pour l’Etranger
Banque Belge pour l’Industrie
Bank van Brussel
Banque Eugène Chanteux
Banque de Commerce – Handelsbank
1940 : gemiddeld 358.244,68 BEF aan depositorekeningen. Er zijn echter onvoldoende gegevens betreffende het aantal. 1942 : de gegevens vermeld in de tabel zijn overgenomen uit de balans. Uit het revisorenverslag is het volgende af te leiden : 30 depositorekeningen tussen 100.000 BEF en 1.000.000 BEF voor een bedrag van 14.075.000 BEF. Het aantal depositorekeningen van minder dan 100.000 BEF, goed voor een bedrag van 9.373.000 BEF, is echter ongekend. 1943 : betreffende het aantal hebben we enige, doch onvolledige informatie. Er zijn minder duidelijke gegevens wat de ‘buitenlandse deposito’s’ betreft. De ‘Banque Belge pour l’Etranger’ kende een enorme daling van 1938 naar 1939, daarna stopte zij met haar bankactiviteit. Er zijn minder duidelijke gegevens wat de ‘buitenlandse deposito’s’ betreft. 1939 : de gegevens vermeld in de tabel zijn overgenomen uit de balans. Uit het revisorenverslag is het volgende af te leiden : 188 depositorekeningen voor een bedrag van 77.678.000 BEF, dit is gemiddeld 413.180,85 BEF per rekening. 1943 : het aantal depositorekeningen betreft gegevens van de maand december. 1938 : er zijn 249 obligaties en kasbons voor 379.000 BEF. 1939 : het aantal depositorekeningen is gebaseerd op “deposito’s en crediteuren + spaarboekjes + financiële vennootschappen”, waarbij het bedrag van de financiële vennootschappen 165.066.408,39 BEF bedroeg. 1940 : het aantal depositorekeningen is gebaseerd op “deposito’s en crediteuren + spaarboekjes + financiële vennootschappen”, waarbij het bedrag van de financiële vennootschappen 96.349.000 BEF bedroeg. 1941 : het aantal depositorekeningen is gebaseerd op “deposito’s en crediteuren + spaarboekjes + financiële vennootschappen”, waarbij het bedrag van de financiële vennootschappen 140.088.000 BEF bedroeg. 1943 : het aantal depositorekeningen is gebaseerd op “deposito’s en crediteuren + spaarboekjes + financiële vennootschappen”, waarbij het bedrag van de financiële vennootschappen 191.377.883,71 BEF bedroeg. De Bank van Brussel vermeldde pas vanaf 1941 open bewaargevingen. 1941 : het aantal depositorekeningen betreft gegevens van de maand december. Deze bank meldt open bewaargevingen tot en met 1939, daarna niet meer. 1938 : de gegevens vermeld in de tabel zijn overgenomen uit de balans. Uit het revisorenverslag is het volgende af te leiden : 4.440 depositorekeningen voor een bedrag van 176.064.000 BEF. Dit is een gemiddelde van 39.654,05 BEF per rekening. In het revisorenverslag is geen bedrag en ook geen aantal spaarboekjes gegeven. 1939 : In het revisorenverslag wordt er vermeld dat de tabel XXI verschilt van de balans.
Bijlagen Eindverslag - 73
Het verschil bedraagt 21.082.000 BEF. Enerzijds is er een verschil (1.750.000 BEF) door het feit dat de vreemde munten en deposito’s omgerekend zijn op basis van de wisselkoers van 30 september en dat de tegenwaarden niet gerevalueerd werden bij de opmaak van de balans. Anderzijds is er het verschil (19.332.000 BEF.) dat het gevolg is van “les postes en suspens” tussen de Zetel en de filialen. Dit bedrag werd vermeld op de balans maar niet in tabel XXI. 1942 : het aantal depositorekeningen is gebaseerd op gegevens van het 2° trimester. Banque Commerciale de 1941 : het aantal depositorekeningen is gebaseerd op gegeBruxelles – Bank voor Koophan- vens van het 4° trimester. del van Brussel Deze bank meldt open bewaargevingen vanaf 1938. Banque Commerciale du Congo 1938 : de gegevens vermeld in de tabel zijn overgenomen uit de balans. In het revisorenverslag staat vermeld dat er 1.250 depositorekeningen zijn voor een bedrag van 40.586.607,47 BEF. Dit is een gemiddelde van 32.469,28 BEF per rekening. 1939 : de gegevens vermeld in de tabel zijn overgenomen uit de balans. In het revisorenverslag staat vermeld dat er 1.154 depositorekeningen zijn voor een bedrag van 39.971.000 BEF. Dit is een gemiddelde van 34.636,91 BEF per rekening. 1941 : er zijn 235 crediteurenrekeningen “dadelijk opvraagbaar” en “op hoogstens 30 dagen” voor een bedrag van 4.348.000 BEF, dit is gemiddeld 18.502,12 BEF per deposito. Er is voor een bedrag van 275.000 BEF aan crediteurenrekeningen “op meer dan 30 dagen” opvraagbaar. Het aantal is echter ongekend. 1942 : open bewaargevingen : evaluatie op 30/06/1942. 1943 : er zijn 236 crediteurenrekeningen “dadelijk opvraagbaar” en “op hoogstens 30 dagen” voor een bedrag van 4.779.000 BEF, dus een gemiddelde van 20.250 BEF per deposito. Er is voor een bedrag van 235.000 BEF aan crediteurenrekeningen “op meer dan 30 dagen”. Het aantal is echter ongekend. Open bewaargevingen : evaluatie op 30/06/1943. Deze bank meldt pas open bewaargevingen vanaf 1941. Er zijn minder duidelijke gegevens wat de ‘buitenlandse deposito’s’ betreft. Banque Commerciale de Liége 1938 : er zijn 1.994 “deposito’s” voor 17.215.671,52 BEF. Dit is gemiddeld 8.633,73 BEF per “deposito”. Deze bank had kasbons en obligaties tot en met 1942, in 1943 niet meer. Banque de la Compagnie Com- 1938 : het aantal depositorekeningen is gebaseerd op “demerciale Belge posito’s en crediteuren + spaarboekjes + financiële vennootschappen”, waarbij het bedrag van de financiële vennootschappen 35.434,67 BEF bedroeg.. 1939 : het aantal depositorekeningen is gebaseerd op “deposito’s en crediteuren + spaarboekjes + financiële vennootschappen”, waarbij het bedrag van de financiële vennootschappen 791.689,49 BEF bedroeg. 1942 : het aantal depositorekeningen is gebaseerd op “deposito’s en crediteuren + spaarboekjes + financiële vennootschappen”, waarbij het bedrag van de financiële vennootschappen 16.148,14 BEF bedroeg.
74 – Studiecommissie joodse goederen
Banque de Crédit Commercial
1941 : er zijn 1.121 “deposito’s” voor een bedrag van 75.672.000 BEF. Dit is gemiddeld 67.504,01 BEF per “deposito”. 1942 : er zijn 1.101 “deposito’s” voor 85.205.000 fr. Dit is gemiddeld 77.388,73 BEF per “deposito”. Het bedrag van de spaarboekjes bedraagt 1.437.583,55 fr. Het aantal is onbekend. 1943 : het aantal depositorekeningen is gebaseerd op “deposito’s en crediteuren + spaarboekjes + financiële vennootschappen”, waarbij het bedrag van de financiële vennootschappen 127.087,23 BEF bedroeg. Banque Jean de Bienne 1941 en 1943 : het aantal depositorekeningen betreft gegevens van de maand december. Bank voor het Denderland 1943 : de gegevens vermeld in de tabel zijn overgenomen uit de balans. Uit het revisorenverslag is het volgende af te leiden : 346 depositorekeningen voor een bedrag van 12.439.000 BEF. Dit is een gemiddelde van 35.950,86 BEF per rekening. Opmerking : Het aantal rekeningen stijgt veel meer dan het gemiddeld bedrag per rekening.. Banque Diamantaire Anversoise 1938 : volgens het revisorenverslag waren er op 30/09/1938 – Antwerpse Diamantbank 1.350 “deposito’s” voor 30.759.738 BEF. Dit is gemiddeld 22.784,99 BEF per “deposito”. 1941 : het aantal depositorekeningen betreft gegevens van de maand december. 1942 : er zijn 90 nieuwe “deposito’s” voor een bedrag van 7.410.000 BEF met een gemiddelde van 82.333,33 BEF per “deposito”. Banque J. Drèze 1938 : volgens het revisorenverslag waren er in oktober 493 “deposito’s” voor 9.536.648 BEF. Per “deposito” is dit gemiddeld 19.344,11 BEF. 1940 : het aantal depositorekeningen betreft gegevens van de maand december. Banque Dubois 1938 : het aantal depositorekeningen is gebaseerd op “deposito’s en crediteuren + spaarboekjes + financiële vennootschappen”, waarbij het bedrag van de financiële vennootschappen 12.104.621,03 BEF bedroeg.. 1941 : het aantal depositorekeningen betreft gegevens van de maand december. 1942 : in het 2° trimester waren er 734 “deposito’s” voor een bedrag van 49.817.000 BEF. Per “deposito” is dit gemiddeld 67.870,57 BEF. De Banque Dubois kende een felle daling in 1940, maar haalde daarna weer de vooroorlogse cijfers. Banque d’Escompte et de Tra1941 : het aantal depositorekeningen betreft het aantal van vaux de maand december. 1943 : het aantal depositorekeningen betreft gegevens van het 2° trimester. Deze bank meldt vanaf 1942 kasbons en obligaties. Banque pour l’Extension du 1941 : in juni 1941 waren er 690 crediteurenrekeningen “dadelijk opvraagbaar”. Daarnaast waren er ook 273 creGrand Anvers – Bank voor de Uitbreiding van Groot Antwer- diteurenrekeningen “op meer dan 30 dagen”. Deze bank kende een sterke daling in 1940, gevolgd door pen een enorme stijging in 1941. Vanaf 1942 meldt ze open bewaargevingen en in 1943 was er een sterke daling van het aantal rekeningen.
Bijlagen Eindverslag - 75
Banque Jules Fontaine
1940 : het aantal depositorekeningen betreft gegevens van de maand december. Banque Industrielle Belge (anci- 1943 : er zijn ongeveer 260 depositorekeningen voor een enne Banque E.-L.-J. Empain) bedrag van 339.348.000 BEF. Banque Industrielle et Commer- 1940 : 192 crediteurenrekeningen “dadelijk opvraagbaar” ciale de Charleroi en “op hoogstens 30 dagen” voor een bedrag van 20.412.422,37 BEF. Banque Italo-Belge 1939 : de gegevens vermeld in de tabel zijn overgenomen uit de balans. Uit het revisorenverslag staat het volgende : 319 depositorekeningen voor een bedrag van 39.435.000 BEF. Dit is een gemiddelde van 123.620,68 BEF per deposito. 1942 : de gegevens vermeld in de tabel zijn overgenomen uit de balans. In het revisorenverslag stond het volgende : 348 depositorekeningen voor een bedrag van 53.152.000 BEF. Dit is gemiddeld 152.735,63 BEF per rekening.. Banque de Jumet-Roux 1940 : het aantal depositorekeningen betreft gegevens van de maand december. 1941 : de gegevens betreffende het aantal zijn overgenomen van 1940. In het revisorenverslag staat immers dat er niets is gewijzigd t.o.v. 1941. Banque G. et C. Kreglinger 1938 : dépôts d’origine étrangère : gemiddeld 30.416,79 BEF. 1941 en 1942 : het aantal depositorekeningen dat vermeld is, is overgenomen van de maand december. Banque H. Lambert 1938 : open bewaargevingen : evaluatie op 31/12/1938. De gegevens vermeld in de tabel zijn overgenomen uit de balans. Het revisorenverslag vermeld het volgende : 345 depositorekeningen voor een bedrag van 98.472.000 BEF. Per deposito is dit een gemiddelde van 285.426,08 BEF. 1939 : open bewaargevingen : evaluatie op 31/12/1938. 1940 : open bewaargevingen : cijfers van 31/12/1939. 1941 : het aantal depositorekeningen is gebaseerd op “deposito’s en crediteuren + spaarboekjes + financiële vennootschappen”, waarbij het bedrag van de financiële vennootschappen 1.962.981,53 BEF bedroeg. 1942 : het aantal depositorekeningen is gebaseerd op “deposito’s en crediteuren + spaarboekjes + financiële vennootschappen”, waarbij het bedrag van de financiële vennootschappen 2.944.276,67 BEF bedroeg.. 1943 : het aantal depositorekeningen is gebaseerd op “deposito’s en crediteuren + spaarboekjes + financiële vennootschappen”, waarbij het bedrag van de financiële vennootschappen 2.154.384,35 BEF bedroeg.. De Bank Lambert kende een dieptepunt in 1940 omdat veel van hun bezit naar het buitenland getransporteerd was. Banque de Liège 1940 : de gegevens vermeld in de tabel zijn overgenomen uit de balans. Het revisorenverslag vermeld een bedrag van 2.316.000 BEF waarbij het aantal depositorekeningen ongekend is. 1941 : het vermelde aantal depositorekeningen is het totaal aantal depositorekeningen van de maand december. De Banque de Liège meldt geen open bewaargevingen meer in 1943.
76 – Studiecommissie joodse goederen
Banque Ouvrière de Bruxelles – 1942 : in vereffening Arbeidersbank van Brussel 1943 : toestand op 31/12/1943 (Nota van 24/02/1944) LIQUIDATIEVEREFFENING Banque de Paris et des Pays-Bas 1938 : open bewaargevingen : schatting op 30/11/1937 1939 : open bewaargevingen : schatting op 30/11/1938 1940 : open bewaargevingen : schatting op 30/11/1939 1941 : open bewaargevingen : schatting op 30/11/1940 1942 : open bewaargevingen : schatting op 30/11/1941 1943 : open bewaargevingen : evaluatie op 30/11/1942 het aantal depositorekeningen betreft het aantal van december, met inbegrip van het aantal financiële vennootschappen voor een bedrag van 62.331.000 BEF. Ook deze bank kende een dieptepunt in 1940. Banque du Pays de Termonde – 1938 : de rubriek “obligaties en kasbons” bevat enkel kasBank voor ‘t Land van Dender- bons waarvan 3 met een looptijd van 1 jaar voor 50.500 BEF en 6 met een looptijd van 5 jaar voor 42.000 BEF. monde 1942 en 1943 : betreffende het aantal hebben we enige, doch onvolledige informatie. Banque Populaire Anversoise – 1941 : het vermelde aantal depositorekeningen zijn gegeAntwerpsche Volksbank vens van de maand december. Banque Populaire de Verviers 1938 : het aantal depositorekeningen is overgenomen uit het revisorenverslag van juni. 1943 : het vermelde aantal depositorekeningen zijn gegevens van de december. Het aantal rekeningen steeg heel fel van 1938 naar 1939. Banque de Prêts et de Dépôts 1942 : er zijn een 100-tal depositorekeningen waarvan er slechts 15 rekeningen een bedrag hebben van meer dan 100.00 BEF. De rekeningen “op meer dan 30 dagen” vertegenwoordigen ¾ van het totaal. 1943 : het aantal depositorekeningen is overgenomen uit het revisorenverslag van december. Banque Privée de Belgique 1939 : het aantal depositorekeningen is gebaseerd op “deposito’s en crediteuren + spaarboekjes + financiële vennootschappen”, waarbij het bedrag van de financiële vennootschappen 1.167.023,93 BEF bedroeg. Deze bank meldt geen open bewaargevingen meer vanaf 1942. Banque Régionale – Gewestelijke 1942 : de gegevens vermeld in de tabel zijn overgenomen bank uit de balans. Uit het revisorenverslag is het volgende af te leiden: 618 depositorekeningen voor een bedrag van 27.019.723 BEF. Dit is een gemiddelde van 43.721,23 BEF. Bank van Roeselare 1938 : er zijn 1.843 spaarboekjes voor een bedrag van 8.160.419,04 BEF wat gemiddeld 4.427,79 BEF per bankboekje oplevert. 1942 : het aantal depositorekeningen is overgenomen uit het revisorenverslag van december. Bank van Sinte-Mariaburg 1938 : de gegevens vermeld in de tabel zijn overgenomen uit de balans. Het revisorenverslag vermeldt dat er 1.825 depositorekeningen zijn voor een totaal bedrag van 12.708.698,89 BEF. Per rekening is dit gemiddeld 6.963,67 BEF. 1940, 1942 en 1943 : het vermelde aantal depositorekeningen zijn gegevens van de maand december. Banque de la Société Financière 1938 : open bewaargevingen : evaluatie op 30/06/1938 1939 : open bewaargevingen : evaluatie op 31/12/1938 Bruxelloise 1940 : open bewaargevingen : evaluatie op 31/12/1939
Bijlagen Eindverslag - 77
1941 : open bewaargevingen : evaluatie op 30/06/1941 1942 : open bewaargevingen : evaluatie op 31/12/1941 1943 : open bewaargevingen : evaluatie op 31/12/1942 Bank van de Generale Maat1938 : het aantal depositorekeningen is gebaseerd op “deschappij van België posito’s en crediteuren + spaarboekjes + financiële vennootschappen”, waarbij het bedrag van de financiële vennootschappen 221.810.430,46 BEF bedroeg. 1940 : het vermelde aantal depositorekeningen zijn gegevens van het 2° trimester. 1942 : het aantal depositorekeningen is gebaseerd op “deposito’s en crediteuren + spaarboekjes + financiële vennootschappen”, waarbij het bedrag van de financiële vennootschappen 226.686.961,37 BEF bedroeg. 1943 : het aantal depositorekeningen is gebaseerd op “deposito’s en crediteuren + spaarboekjes + financiële vennootschappen” waarbij het bedrag van de financiële vennootschappen 277.454.126,27 BEF bedroeg. Deze bank kende een enorm dieptepunt in 1940 wat depositorekeningen betreft. De open bewaargevingen bleven goed gaan en zij betreffen de hoogste cijfers uit de banksector. Banque Florent Standaert 1942 : het vermelde aantal depositorekeningen zijn gegevens van december. Banque de l’Union des Indu1942 : het aantal depositorekeningen is gebaseerd op “deposito’s en crediteuren + spaarboekjes + financiële venstries nootschappen”, waarbij het bedrag van de financiële vennootschappen 45.348.417,08 BEF bedroeg. Deze bank kende een sterke daling in 1939 en kwam daar vanaf 1941 weer bovenop. Banque Sud-Belge 1940 : uit het revisorenverslag van het 3° trim 1940 kunnen we volgende cijfers afleiden : 744 “deposito’s” voor 13.038.334,71 BEF. Dit is een gemiddelde van 17.524,64 BEF per “deposito”. 1941 : uit het revisorenverslag van het 2° trim 1941 vinden we volgende gegevens : 981 “deposito’s” voor een bedrag van 25.716.935,43 BEF Gemiddeld 26.215,02 BEF per “deposito”. 1942 : uit het revisorenverslag van het 3° trim 1942 vinden we volgende gegevens : 1.015 “deposito’s” voor een bedrag van 32.914.528,25 BEF. Gemiddeld 32.428,10 BEF per “deposito”. 1943 : uit het revisorenverslag kunnen we het volgende afleiden : 1.019 “deposito’s” voor 41.276.693,50 BEF. Per “deposito” is dit gemiddeld 40.507,05 BEF. Banque Verviétoise de Dépôts et 1941 : het vermelde aantal depositorekeningen is overgede Crédit nomen uit het revisorenverslag van december. Beyersdorf Terlinck et Cie 1938 : de gegevens vermeld in de tabel zijn overgenomen uit de balans. Uit het revisorenverslag is het volgende af te leiden: 48 depositorekeningen voor een bedrag van 6.016.609,16 BEF. 1939 : het aantal depositorekeningen is gebaseerd op “deposito’s en crediteuren + spaarboekjes + financiële vennootschappen”, waarbij het bedrag van de financiële vennootschappen 95.970,90 BEF bedroeg. Deze bank stopt officieel met haar bankactiviteiten in april 1941. De laatst teruggevonden balans dateert van 1939.
78 – Studiecommissie joodse goederen
Caisse générale de Reports et de 1940 : de gegevens vermeld in de tabel zijn overgenomen Dépôts uit de balans. Uit het revisorenverslag is het volgende af te leiden: 28.893 depositorekeningen voor een bedrag van 276.596.000 BEF, gemiddeld 9.573,11 BEF per deposito. 1941 : het aantal depositorekeningen betreft gegevens van het 2° trimester. Caisse des Règlements Privés 1940 : het aantal depositorekeningen dat vermeld is, zijn gegevens van het 2° trimester. 1941 : het aantal depositorekeningen is overgenomen uit het revisorenverslag van december. 1942 : het aantal depositorekeningen is gebaseerd op “deposito’s en crediteuren + spaarboekjes + financiële vennootschappen”, waarbij het bedrag van de financiële vennootschappen 487.736,60 BEF bedroeg. Caisse Tirlemontoise de Dépôts 1942 : de gegevens vermeld in de tabel zijn overgenomen uit de balans. Uit het revisorenverslag is het volgende af te leiden: een onvolledig aantal depositorekeningen voor een bedrag van 72.314.000 BEF. 1943 : de gegevens vermeld in de tabel zijn overgenomen uit de balans. Het revisorenverslag vermeldt een bedrag van 90.276.000 BEF. Het aantal depositorekeningen is echter ongekend. Deze bank kende een daling in 1943. Cassel et Cie 1938 : open bewaargevingen : evaluatie op 31/12/1937. 1939 : open bewaargevingen : evaluatie op 31/12/1938. 1940 : het vermelde aantal deposito’s is overgenomen uit het revisorenverslag van december. 1941 : open bewaargevingen : evaluatie op 31/12/1940. La Centrale Financière 1939 : het vermelde aantal depositorekeningen is overgenomen uit het revisorenverslag van december. Centrale Kas voor LandbouwVoor de jaren 1939 en 1940 kennen we het bedrag niet voor krediet (C.K.L.) de open bewaargevingen. Het genoemde aantal rekeningen voor 1942 is niet 100 % verifieerbaar. Comptoir belgo-hollandais – 1940, 1941 en 1942 : het aantal depositorekeningen dat Belgisch-Hollandsch Effectenvermeld is, is overgenomen uit het revisorenverslag van kantoor december. Deze bank werd opgericht in 1939 en groet zo geleidelijk uit. Comptoir du Centre 1938 : het aantal depositorekeningen is gebaseerd op “deposito’s en crediteuren + spaarboekjes + financiële vennootschappen”, waarbij het bedrag van de financiële vennootschappen 927.869,70 BEF bedroeg. 1939 : het vermelde aantal depositorekeningen zijn gegevens van juni. 1942 : het aantal depositorekeningen is gebaseerd op “deposito’s en crediteuren + spaarboekjes + financiële vennootschappen”, waarbij het bedrag van de financiële vennootschappen 102.605,50 BEF bedroeg. 1943 : het aantal depositorekeningen is gebaseerd op “deposito’s en crediteuren + spaarboekjes + financiële vennootschappen”, waarbij het bedrag van de financiële vennootschappen 107.592,20 BEF bedroeg. Comptoir National d’Escompte 1940 en 1941 : het vermelde aantal rekeningen is overgede Paris nomen uit het revisorenverslag van december. Deze bank kent een diepe daling in 1941, die ze slechts heel geleidelijk lijkt te boven te komen.
Bijlagen Eindverslag - 79
Coop-Deposito’s – Coop-Dépôts Deze tabel geeft hogere waarden aan depositorekeningen aan dan men in boeken als ‘De Belgische Spaarbanken’ zou terugvinden. Dit komt omdat wij ook de spaargelden die niet gewaarborgd werden door het KB nr. 42 van 1935 in rekening gebracht hebben. Coop-Deposito’s gaat algemeen gezien achteruit in de door ons onderzochte periode. Crédit Anversois 1941 : bank in liquidatie. Er zijn zeker en vast nog bankiers bijgerekend, doch zijn deze er echter niet uit te halen. Het bedrag van de kasbons en de obligaties is overgenomen uit de balans van januari. Crédit Commercial de Mons 1941 : het vermelde aantal is overgenomen uit het revisorenverslag van december. Crédit Général Brugeois – Al1939 : uit het revisorenverslag van het 1° trim. 1939 kunnen gemene Brugsche Kredietbank we een aanvaardbaar verschil afleiden : 180 depositorekeningen voor 3.431.721,73 BEF. Gemiddeld 19.065,12 BEF per deposito. 1940 : het aantal depositorekeningen weergegeven in de tabel zijn gegevens overgenomen uit het revisorenverslag van december. Deze bank kende eveneens een neergang in 1940. Crédit Général Domestique Deze meldt vanaf 1942 open bewaargevingen. Crédit Hypothécaire d’Ostende 1938 : er zijn 356 deposito’s op zicht voor een bedrag van 461.422,93 BEF. Dit is gemiddeld 1.296,13 BEF per deposito. Verdere gegevens ontbreken. Crédit Lyonnais 1943 : de gegevens vermeld in de tabel zijn overgenomen uit de balans. Uit het revisorenverslag is het volgende af te leiden: 4.720 depositorekeningen voor een bedrag van 243.923.000 BEF. Dit is gemiddeld 51.678,60 BEF per deposito. Creditmar Deze kas kende veel ‘ups and downs’ wat kasbons en obligaties betreft. Crédit du Nord-Belge 1939 : het aantal depositorekeningen is gebaseerd op “deposito’s en crediteuren + spaarboekjes + financiële vennootschappen”, waarbij het bedrag van de financiële vennootschappen 255.910,68 BEF bedroeg. 1941 : het vermelde aantal is overgenomen uit het revisorenverslag van december. 1942 : het aantal depositorekeningen is gebaseerd op “deposito’s en crediteuren + spaarboekjes + financiële vennootschappen”, waarbij het bedrag van de financiële vennootschappen 214.769,39 BEF bedroeg. 1943 : het aantal depositorekeningen is gebaseerd op “deposito’s en crediteuren + spaarboekjes + financiële vennootschappen”, waarbij het bedrag van de financiële vennootschappen 179.000 BEF bedroeg. Deze bank meldt kasbons en obligaties vanaf 1942. Crédit Ostendais 1941 : het aantal depositorekeningen dat vermeld is in de tabel betreft gegevens uit het revisorenverslag van december. Deze bank kent een korte stijging in 1940! Crédit Populaire Liégeois 1940 : het aantal depositorekeningen dat vermeld is in de tabel betreft gegevens van de maand december. Deze bank meldt elk jaar kasbons en obligaties, behalve in 1939.
80 – Studiecommissie joodse goederen
Fabri et C°
Gemeentekrediet – Crédit communal H. Glorieux et Cie Guaranty Trust Company of NewYork Hypotheek- en Spaarmaatschappij van Antwerpen (H.S.A.) – Société d’Hypothèques et d’Epargne d’Anvers
Jules Joire
Kredietbank voor Handel en Nijverheid
Krediet en Handelskas J.-J. Legrelle Lloyds and National Provincial Foreign Bank Ltd. Mutuelle Solvay Nagelmackers Fils et Cie F.-M. Philippson et C°
1938 : het aantal betreft gegevens van de maand december. Om het aantal te bepalen werd 1 nieuwe deposito van 10.434.600,00 BEF buiten beschouwing gelaten. Op die manier bekomen we een aanvaardbaar verschil. 1939 : het aantal depositorekeningen dat weergegeven is in de tabel zijn gegevens uit het revisorenverslag van december. Fabri et C° meldden kasbons en obligaties vanaf 1940. De ingevoerde gegevens voor de kasbons en obligaties zijn globale cijfers. We beschikken niet over de nodige details om er het deel van het particuliere cliënteel uit te halen. 1941 en 1943 : het aantal depositorekeningen dat vermeld is in de tabel zijn gegevens van de maand december. 1938 : het aantal crediteurenrekeningen “dadelijk opvraagbaar”, voor een bedrag van 70.352.817 BEF (in de tabel meegerekend) is niet bekend. 1941 : Société d’Hypotheques et de Dépôts d’Anvers : in december 1941 was er voor 46.305.523,86 BEF aan te liquideren depositorekeningen. 1942 : Société d’Hypotheques et de Dépôts d’Anvers : in december 1942 was er voor 17.776.048,86 BEF aan te liquideren depositorekeningen. 1943 : Société d’Hypotheques et de Dépôts d’Anvers : in december 1943 was er voor 11.903.862,16 BEF aan te liquideren depositorekeningen. 1942 : het aantal depositorekeningen is gebaseerd op “deposito’s en crediteuren + spaarboekjes + financiële vennootschappen”, waarbij het bedrag van de financiële vennootschappen 271.155,25 BEF bedroeg. 1943 : het aantal depositorekeningen is gebaseerd op “deposito’s en crediteuren + spaarboekjes + financiële vennootschappen”, waarbij het bedrag van de financiële vennootschappen 241.237,58 BEF bedroeg. 1938 : er zijn 3.200 kasbons en obligaties aan gemiddeld 7.843 BEF. 1942 : het aantal depositorekeningen dat vermeld is, is overgenomen uit het revisorenverslag van december. Deze bank meldt geen kasbons en obligaties meer vanaf 1943. 1941 en 1942 : het aantal depositorekeningen vermeld in de tabel zijn gegevens van de maand december. 1941 : het aantal depositorekeningen betreft gegevens van de maand december. 1939, 1940, 1941 en 1942 : het aantal depositorekeningen betreft gegevens van de maand december. Vanaf 1941 gaat deze bank achteruit. Deze gaat van 1938 tot 1940 op vooruit en daarna sterk bergaf. 1940 : het aantal depositorekeningen dat vermeld is in de tabel betreft gegevens van de maand december. 1940 : het aantal depositorekeningen dat vermeld is betreft gegevens van het 2° trimester. 1941 : het aantal depositorekeningen dat vermeld is betreft gegevens van december.
Bijlagen Eindverslag - 81
1942 : het aantal depositorekeningen is gebaseerd op “deposito’s en crediteuren + spaarboekjes + financiële vennootschappen”, waarbij het bedrag van de financiële vennootschappen 41.567.390,84 BEF bedroeg. 1943 : het aantal depositorekeningen is gebaseerd op “deposito’s en crediteuren + spaarboekjes + financiële vennootschappen”, waarbij het bedrag van de financiële vennootschappen 39.827.121,19 BEF bedroeg. Deze bank kende een sterke achteruitgang in 1941. Société Belge de Banque 1941 : het aantal depositorekeningen dat vermeld is in de tabel is overgenomen uit het revisorenverslag van december. 1943 : de gegevens vermeld in de tabel zijn overgenomen uit de balans. Uit het revisorenverslag is het volgende af te leiden : 3.170 depositorekeningen voor een bedrag van 689.815.000 BEF. Société financière de la Campine 1938 : de gegevens vermeld in de tabel zijn overgenomen (Fivek) – Financiële Vennootuit de balans. Uit het revisorenverslag is het volgende af te schap der Kempen leiden : 196 depositorekeningen voor een bedrag van 2.295.550,29 BEF. Dit is gemiddeld 11.711,99 BEF per deposito. 1940 : het aantal depositorekeningen vermeld in de tabel is overgenomen uit het revisorenverslag van december. Société française de Banque et de 1941 : het aantal depositorekeningen vermeld in de tabel is overgenomen uit het revisorenverslag van december. Dépôts Société Hollandaise de Banque 1941 : het aantal depositorekeningen vermeld in de tabel is overgenomen uit het revisorenverslag van december. Union du Crédit de Bruxelles 1941 en 1943 : het aantal depositorekeningen vermeld in de tabel is overgenomen uit het revisorenverslag van december. Van Mierlo et Cie 1940 : het aantal depositorekeningen vermeld in de tabel is overgenomen uit het revisorenverslag van december. 1941 : het aantal depositorekeningen is gebaseerd op “deposito’s en crediteuren + spaarboekjes + financiële vennootschappen”, waarbij het bedrag van de financiële vennootschappen 17.337.429,89 BEF bedroeg. Volksdepositokas Deze kas meldt enkel kasbons en obligaties voor de jaren 1940, 1941 en 1942. Westvlaamsche Hypotheekkas Deze kas meldt enkel in 1942 kasbons en obligaties.
82 – Studiecommissie joodse goederen
Bijlage 16 : onderzoeksgids van de financiële instellingen van WO II tot vandaag Historiek Van Tot Algemene Eigenaars Vereniging sv – Union Générale des 01/10/1919 31/12/19727 Propriétaires sc Onderling Hypothecair Krediet/Crédit Mutuel Hypothé1972 1984 caire (O.H.K./C.M.H.) Unispar 1984 1990 Eural-Unispar 1990 1997 1997 Eural nv → Artesia Banking Corporation nv 25/11/1943 : aanvaarding als spaarkas L’union immobilière 15/11/1919 31/12/1927 Algemene spaar- en hypotheekbank 31/12/1927 20/12/1935 Algemene Hypotheek- en Kredietkas 20/12/1935 20/10/1965 Het spaarkrediet 20/10/1965 17/11/1987 Spaarkrediet 17/11/1987 22/04/1997 H.S.A. Spaarcentrale of Landsspaarkas 22/04/1997 Centea nv 17/02/1944: aanvaarding als spaarkas The American Express Inc. 31/12/1935 06/03/1968 American express international banking corporation 06/03/1968 12/05/1981 Amercican Express Bank Ltd. (USA) 12/05/1981 Amsterdamsch diamantkantoor 08/06/1937 23/08/1938 Amsterdamse Bank voor België – Banque d’Amsterdam 23/08/1938 07/11/1972 pour la Belgique Amro Bank voor België 07/11/1972 28/11/1986 Nederlandse Amro Bank (huidige ABN-Amro) 1986 13/10/1988 Antwerpse Diamantbank (diamantaire activiteiten) en 13/10/1988 Generale Bank (bancaire activiteiten) Antwerpse Diamantbank en Fortis Bank nv P. Annez de Taboada, scs 31/12/1935 30/07/1940 30/07/1940: stopzetting van de bankactiviteit zonder aanwijzing van overname van de bankpassiva door een andere instelling Antwerpsche Hypotheekkas (an-hyp) – Caisse Hypothecai- 27/08/1881 re Anversoise, sa Axa Bank Belgium nv Antwerpsche Maatschappij van Deposito’s en Hypotheken 19/06/1935 31/12/1965 – Société Anversoise de Dépôts et d’Hypotheques8 Dipo nv 31/12/1965 20/02/2001 20/02/2001 Bank Brussel Lambert nv → ING 07/04/1938: aanvaarding als spaarkas Ardenne Bancaire, sa 31/12/1935 12/09/1977 Bank Nagelmackers 1747 nv 02/09/1977 B.A.C.- Centrale Depositokas (Belgische Arbeiders Coöpe25/08/1924 ratie) – C.O.B. – Caisse Centrale de Dépôts (Coopération Ouvrière Belge) Bacob cv 31/05/1999 Bacob nv → Artesia Banking Corporation nv
Indien enkel het jaartal bekend is, hebben we steeds het einde van het jaar (31/12) gekozen als “aanknopingspunt” 8 Link met Antwerpsche Bouw- en Hypotheekbank (Banque hypothécaire et immobilière d’Anvers), zie Koninklijk Besluit van 11 juli 1935 (Belgisch Staatsblad, 19.VII.1935, p. 4570-4574). 7
Bijlagen Eindverslag - 83
07/04/1938: Aanvaarding als spaarkas Omzetting van de coöperatieve vennootschap “BACOB” in naamloze vennootschap (05.01.2001) Banque Agricole et Commerciale de Belgique 31/12/1935 30/07/1940 Op 30/07/1940 in vereffening (Herdisconteerings- en Waarborginstituut) Banque josse Allard, scs 31/12/1935 26/12/1951 17/12/1951: geliquideerd, vereffening zonder aanwijzingen van overname van bankpassiva door een andere instelling Banque d’Anvers, sa – Bank van Antwerpen nv 31/12/1935 23/12/1965 Generale Bank 23/12/1965 23/06/1999 Fortis Bank nv 23/06/1999 Banque Anversoise de Nantissement et d’Escompte – Ant31/12/1935 31/03/1966 werpsche Bank voor Onderpand en Disconto Metropolitan bank 31/03/1966 02/08/1989 Metropolitan bank ou banque tirlemontoise (Metropolitan 02/08/1989 01/07/1996 Bank of Tiense Bank) Nationale Maatschappij voor Krediet aan de Nijverheid 26/06/1996 (NMKN) ASLK Fortis Bank nv 23/06/1999 Banque Belge d’Afrique, sa 31/12/1935 12/04/1949 Banque belge d’Afrique 12/04/1949 05/04/1960 Banque belge d’Afrique-Europe 05/04/1960 20/11/1962 Bank van Brussel Bank Bruxelles Lambert nv → ING Banque Belge et Coloniale, sa 31/12/1935 10/12/1940 10/12/1940: stopt alle bankactiviteiten Banque Belge pour l’Etranger (Extrême-Orient) 31/12/1935 01/12/1972 Banque belge pour l’Etranger, sa. 01/12/1972 26/11/1985 Générale de banque belge pour l’etranger 26/11/1985 16/06/1992 (Generale Bank Overseas – Belgium) Générale de banque belge pour l’etranger ou 16/06/1992 11/05/2000 Generale belgian bank (verkort: Belgian Bank) Fortis Bank Asia hk 11/05/2000 Banque Belge pour l’Industrie 31/12/1935 07/01/1969 Banque belge pour l’Industrie 07/01/1969 11/01/1983 (Belgische Bank voor Industrie, verkort: B.B.I.) The royal bank of Canada (Belgium) 11/01/1983 27/06/1989 Nmb bank (Belgium) 27/06/1989 28/01/1992 internationale Nederlanden bank (Belgium) (verkort: ING 28/01/1992 05/12/1995 Bank) ING Bank (Belgium) 05/12/1995 19/09/2000 ING Bank nv (Nederland) Banque Borsu et Cie 31/12/1935 12/09/1977 Bank nagelmackers 1747 nv 12/09/1977 Bank van Brussel 31/12/1935 06/08/1975 Banque Bruxelles Lambert (Bank Brussel Lambert) 06/08/1975 12/10/1983 Bank Brussel Lambert nv 12/10/1983 Bank Brussel Lambert nv → ING Banque eugène Chanteux, snc 31/12/1935 03/01/1956 Banque eugène chanteux, scs 03/01/1956 07/06/1977 Banque Scaldis 07/04/1977 29/01/1982 Banque Crédit Commercial 29/01/1982 31/12/1989 Gesbank 31/12/1989 30/06/2000 30/06/2000 Bacob nv → Artesia Banking Corporation nv
84 – Studiecommissie joodse goederen
Banque des Classes Moyennes, sa 31/12/1935 30/05/1961 Crédit général de Belgique 15/05/1961 CBC Banque nv (Crédit Général) Banque de Commerce – Handelsbank 31/12/1935 08/10/1985 Chase banque de commerce (Chase Handelsbank) 08/10/1985 22/07/1986 Chase banque de commerce (verkort: Chase B.d.C.) (Chase 22/07/1986 05/12/1989 Handelsbank, verkort: Chase H. B.) Crédit lyonnais belgium (verkort: C.L.B.) 05/12/1989 Deutsche Bank 17/02/1999 Banque de Commerce et d’Industrie 31/12/1935 30/07/1940 Banque commerciale de Liège, sa 27/04/1937 11/12/1970 Banque Nagelmackers 1747 11/12/1970 Mutuelle Financière de la Belgique Prévoyante 31/12/1935 23/11/1937 Banque commerciale belge (Bancobel) 23/11/1937 09/04/1940 Uit notulen van de Bankcommissie valt af te leiden dat de deposito’s allicht terugbetaald zijn Banque Commerciale de Bruxelles – Bank voor Koophan31/12/1935 07/05/1991 del van Brussel Banque commerciale de bruxelles (verkort: Banque com07/05/1991 merciale) (Bank voor Koophandel van Brussel, verkort : Bank voor Koophandel) Realbank, nv Banque Commerciale d’Escompte – Handelsdiscontobank 20/06/1944 10/05/1983 Caisse d’épargne privée Alcredima 17/07/1984 16/03/1994 De Vaderlandsche Spaarbank nv (ING) 15/03/1994 20/02/2001 1999 Bank Brussel Lambert nv → ING (voor de bancaire activiteiten) René denis et cie, scs 31/12/1935 27/04/1937 Banque Commerciale de Liège, sa 27/04/1937 11/12/1970 Bank Nagelmackers 1747 nv 11/12/1970 Banque de la Compagnie Commerciale Belge 31/12/1935 24/05/1955 Crédit du Nord belge (CC-Banque Belgique) 10/05/1955 01/03/1994 KB, Crédit général en Gesbank 01/03/1994 KBC Bank nv, CBC Banque nv (Crédit Général) en Bacob nv (→ Artesia Banking Corporation nv) Banque Commerciale du Congo, sa 31/12/1935 23/12/1952 Banque Congo belge 21/10/1952 26/04/1960 Banque Belgo-Congolaise 26/04/1960 Belgolaise Bank nv Banque Copine et cie 29/08/1944 03/12/1957 Banque copine s.c.s. 03/12/1957 13/04/1977 Banque copine s.a. 13/04/1977 29/03/1983 Famibanque 29/03/1983 Citibank Belgium nv Banque et Crédit, sa 31/12/1935 29/10/1940 29/10/1940: schrapping, stopzetting van de bankactiviteit zonder aanwijzing van overname van de bankpassiva door een andere instelling. Banque de Crédit Commercial, sa 31/12/1935 31/12/1954 Crédit du Nord belge (CC-Bank België) 10/05/1955 01/03/1994 KB, Crédit Général en Gesbank 01/03/1994 KBC Bank nv, CBC Banque nv (Crédit Général) en Bacob nv (→ Artesia Banking Corporation nv) Crédit commercial et agricole de la Wallonie 31/12/1935 21/04/1936 Banque du Crédit commercial et agricole du Hainaut 21/04/1936 05/08/1940
Bijlagen Eindverslag - 85
05/08/1940: stopzetting van de bankactiviteit zonder aanwijzing van overname van de bankpassiva door een andere instelling Banque Jean De Bienne 31/12/1935 24/12/1946 Jean de Bienne et cie, banquiers 24/12/1946 22/11/1955 Banque de Bienne et cie (s.c.s.) 22/11/1955 11/04/1978 Banque de Bienne (s.a.) 11/04/1978 21/06/1993 Paribas Bank België 18/05/1993 1998 Artesia Banking Corporation nv 1998 Vlaamsche deposito- en leenbank 31/12/1935 09/05/1939 Bank voor het Denderland 09/05/1939 27/11/1942 Banque centrale 27/11/1942 03/05/1949 KBC bank Comptoir diamantaire anversois 31/12/1935 24/06/1937 Banque Diamantaire Anversoise – Antwerpse Diamant24/06/1937 bank Banque J. Drèze, scs 31/12/1935 27/01/1959 Banque Drèze (s.c.s.) 27/01/1959 23/03/1989 Banque Drèze, sa 23/03/1989 30/06/2000 30/06/2000 Bacob nv → Artesia Banking Corporation nv Banque Dubois, sa 31/12/1935 29/12/1972 Banque Lambert 20/12/1972 06/08/1975 Bank van Brussel 06/08/1975 Bank Brussel Lambert nv Bank Brussel Lambert nv → ING Banque d’Escompte et de Travaux, sc 31/12/1935 22/12/1949 Banque d’Escompte et de travaux, sa 22/12/1949 23/05/1972 Manufacturers hanover bank/belgium 23/05/1972 01/09/1987 Banque Crédit Commercial 01/09/1987 Gesbank 31/12/1989 30/06/2000 30/06/2000 Bacob nv → Artesia Banking Corporation nv Omzetting van de coöperatieve vennootschap “BACOB” in naamloze vennootschap (05.01.2001) Banque pour l’Extension du Grand Anvers, sa – Bank voor 31/12/1935 17/08/1954 de Uitbreiding van Groot Antwerpen Crédit Lyonnais Belgium 02/06/1954 17/02/1999 Deutsche Bank 17/02/1999 Banque Jules Fontaine, particulier 31/12/1935 22/08/1944 Ancienne Banque Jules Fontaine (Willy Fontaine succ.) 22/08/1944 05/09/1950 Bank van Brussel 16/08/1950 Bank Brussel Lambert nv Bank Brussel Lambert nv → ING Banque Générale de Crédit et d’Escompte des Flandres – 31/12/1935 29/10/1940 Algemene Krediet- en Discontobank der Vlaanderen 29/10/1940: schrapping, stopzetting van de bankactiviteit zonder aanwijzing van overname van de bankpassiva door een andere instelling. Banque Hallet et c°, scs 31/12/1935 14/01/1959 Caisse Privée Banque sa/Private Kas Bank nv 1958 ?/11/1998 ?/11/1998 Caisse Privée Banque sa/Private Kas Bank nv → BBL → ING Banque Hanséatique – Hansabank 14/10/1941 26/09/1944 03/09/1944 Dienst van het Sekwester. Banque de la Hoëgne 31/12/1935 27/12/1949 Ardenne Bancaire 27/12/1949 02/09/1977 Bank Nagelmackers 1747 nv 02/09/1977 Banque Industrielle Belge (Anc. Banque E.L.J. Empain) 31/12/1935 02/03/1961
86 – Studiecommissie joodse goederen
Banque Lambert 24/02/1961 06/08/1975 Bank van Brussel 06/08/1975 Bank Brussel Lambert nv Bank Brussel Lambert nv → ING Banque Industrielle Commerciale de Charleroi, sa 31/12/1935 27/12/1966 Banque Lambert 27/12/1966 06/08/1975 Bank van Brussel 06/08/1975 Bank Brussel Lambert nv Bank Brussel Lambert nv → ING Banque Italo-Belge, sa 31/12/1935 24/12/1974 Europese Bank voor Latijns-Amerika-Banque européenne 24/12/1974 pour l’Amérique latine (BEAL) Banque de Jumet-Roux, sa 31/12/1935 24/12/1946 Banque Sud Belge 24/12/1946 Citibank Belgium nv Banque g. et c. Kreglinger, scs 31/12/1935 21/12/1954 Banque g. et c. kreglinger (s.a.) 21/12/1954 31/03/1966 Banque du Benelux (Benelux bank) 31/03/1966 14/10/1986 Banque Indosuez Belgique, anciennement Banque du Be14/10/1986 26/08/1997 nelux (Indosuez Bank België, voorheen Benelux Bank) Cera investment bank 26/08/1997 KBC Bank nv 14/06/2000 Banque h. Lambert, sa 31/12/1935 24/12/1946 Banque h. Lambert (de lhoneux, de bruyn et cie) scs 24/12/1946 16/01/1951 Banque Lambert, scs 16/01/1951 06/08/1975 Bank van Brussel 06/08/1975 Bank Brussel Lambert nv Bank Brussel Lambert nv → ING Banque de Liège, sa 31/12/1935 17/06/1955 Crédit Lyonnais 17/06/1955 17/02/1999 Deutsche Bank 17/02/1999 Banque de l’Ouest – Westbank 08/07/1941 26/09/1944 01/09/1944 –Dienst van het Sekwester. Banque Ouvrière de Bruxelles, sa – Arbeidersbank van 31/12/1935 04/02/1941 Brussel Bacob Bacob nv → Artesia Banking Corporation nv Banque de Paris et des Pays-Bas, sa de droit français 31/12/1935 21/06/1968 Banque de Financement 21/06/1968 Paribas Bank 1998 Artesia Banking Corporation 1998 Banque du Pays de Termonde, sa – Bank voor ‘t Land van 31/12/1935 27/12/1966 Dendermonde nv Banque Lambert Bank Brussel Lambert nv → ING Banque Populaire Anversoise, sc – Antwerpsche Volksbank 31/12/1935 23/04/1963 23/04/1963: van rechtswege ontbonden (verstrijken van sociale termijn), vereffening zonder aanwijzingen van overname van bankpassiva door een andere instelling Banque Populaire de Huy, sc 31/12/1935 19/04/1955 Banque commerciale hutoise, sc 19/04/1955 11/02/1958 Banque commerciale hutoise, sa 11/02/1958 24/12/1971 Crédit du Nord belge (CC-Banque Belgique) 24/12/1971 KB, Crédit Général en Gesbank 01/03/1994
Bijlagen Eindverslag - 87
KBC Bank nv, CBC Banque nv (Crédit Général) en Bacob nv (→ Artesia Banking Corporation nv) Banque Populaire de Jumet, sa 31/12/1935 18/12/1962 Crédit du Nord belge (CC-Banque Belgique) 18/12/1962 KB, Crédit général en Gesbank 01/03/1994 KBC Bank nv, CBC banque nv (Crédit Général) en Bacob nv (→ Artesia Banking Corporation nv) Banque Populaire de Verviers, sc 31/12/1935 10/12/1958 Banque populaire sa 10/12/1958 17/10/1980 Crédit Général 17/10/1980 CBC Banque nv (Crédit Général) Banque de Prêts et de Dépôts, sa 31/12/1935 27/12/1966 Bank Lambert 27/12/1966 Bank van Brussel 06/08/1975 Bank Brussel Lambert nv Bank Brussel Lambert nv → ING Banque Privée de Belgique, sa 31/12/1935 23/08/1949 Caisse privée, Paul Van den Bosch, Jean Cruysmans et Cie 23/08/1949 Caisse Privéé Banque sa/Private Kas Bank nv ?/11/1998 ?/11/1998 Caisse Privéé Banque sa/Private Kas Bank nv → BBL → ING Banque m. Rakower 21/04/1936 29/10/1940 09/06/1949: afsluiting van de vereffening van deze maatschappij (cf. Moniteur belge) Banque régionale, sa – Gewestelijke Bank, nv 31/12/1935 31/03/1966 Banque régionale (Gewestelijke Bank of Westbank, NV) 31/03/1966 29/12/1969 Banque Belge pour l’Industrie (Belgische Bank voor Indu29/12/1969 11/01/1983 strie, verkort B.B.I.) The Royal Bank of Canada (Belgium) 11/01/1983 27/06/1989 NMB bank (Belgium) 27/06/1989 28/01/1992 Internationale Nederlanden Bank (Belgium) (verkort: ING 28/01/1992 05/12/1995 Bank) ING Bank (Belgium) 05/12/1995 19/09/2000 ING Bank nv (Nederland) Banque de Reports et de Dépôts zie Caisse Générale de Reports et de Dépôts Bank van Roeselare 31/12/1935 15/03/1955 Bank van Roeselare en West-Wlaanderen 15/03/1955 04/06/1998 KBC Bank nv 04/06/1998 Bank van Sinte-Mariaburg 31/12/1935 20/09/1994 HBM-Spaarbank 15/09/1994 Banque de la Société Financière Bruxelloise 31/12/1935 10/06/1975 (verkort: Brubanque) Brubanque (Brubank) 10/06/1975 01/01/1977 Slavenburg’s bank belgium 01/09/1977 27/07/1983 CLN bank (belgium) 27/07/1983 10/12/1987 Dumenil Leblé Bank (Belgium) 10/12/1987 06/12/1988 Dumenil Leblé Bank (Belgium) (verkort: DL Bank (Belgi06/12/1988 27/09/1996 um) Gesbank 22/09/1996 30/06/2000 30/06/2000 Bacob nv → Artesia Banking Corporation nv 07/04/1938: Aanvaarding als spaarkas, omzetting van de coöperatieve vennootschap “BACOB” in naamloze vennootschap (05.01.2001) Bank van de Generale Maatschappij van België 31/12/1935 23/12/1965 Société Générale de Banque (Generale Bankmaatschappij) 23/12/1965 14/05/1985 Générale de Banque (Generale Bank) 14/05/1985 16/06/1992 Générale de Banque (Generale Bank, verkort : G-Bank) 16/06/1992 23/06/1999
88 – Studiecommissie joodse goederen
Fortis Bank nv 23/06/1999 Banque Florent Standaert, particulier 31/12/1935 03/01/1956 banque Florent Standaert, scs 03/01/1956 24/12/1971 Crédit du Nord belge 24/12/1971 01/03/1994 KB, Crédit général en Gesbank 01/03/1994 KBC Bank nv, CBC Banque nv (Crédit Général) en Bacob nv (→ Artesia Banking Corporation nv) Banque Sud Belge 31/12/1919 18/07/1988 Citibank Belgium nv ou Famibanque division Citibank 18/07/1988 Belgium Citibank Belgium nv Banque de l’Union des Industries, sa 31/12/1935 06/06/1956 06/06/1956: schrapping, vereffening zonder aanwijzingen van overname van bankpassiva door een andere instelling, alle deposanten werden terugbetaald Banque Verviétoise de Dépôts et de Crédit, sa 31/12/1935 24/06/1952 Banque Verviétoise, sa 24/06/1952 27/12/1966 S.C.S. Banque Lambert 27/12/1966 06/08/1975 Bank van Brussel 06/08/1975 Bank Brussel Lambert nv Bank Brussel Lambert nv → ING Belgische Hypotheekmaatschappij en Spaarkas – Société 26/02/1903 31/12/1962 Hypothécaire Belge et Caisse d’Epargne belgische hypotheekmaatschappij en spaarkas IPPA 31/12/1962 31/12/1980 Spaarkas ippa – grondkrediet van belgië 31/12/1980 ? IPPA ? Axa Bank Belgium nv 15/12/1934: aanvaarding als spaarkas Belgische Maatschappij voor Scheepvaartkrediet 14/09/1904 01/12/1974 01/12/1974: opgeslorpt door Belgische Zee- en Binnenvaart Creditmar 25/12/1943: aanvaarding als spaarkas Beyersdorf, Terlinck et c° 05/01/1938 08/04/1941 26/04/1954: afsluiting van de liquidatie, Vereffening zonder aanwijzingen van overname van bankpassiva door een andere instelling Caisse Anversoise de Reports et de Crédit, sa 31/12/1935 09/06/1959 Banque sociale, sa 09/06/1959 25/03/1971 Crédit Lyonnais 15/01/1975 17/02/1999 Deutsche Bank 17/02/1999 16/12/1970: in liquidatie. 25/03/1971: overdracht van enkele passiva naar de Belgische bank van privaat beheer. Caisse d’Epargne et de Dépôts d’Ougrée 31/01/1935 ? CGER/ASLK ? Fortis Bank nv 23/06/1999 22/02/1936: aanvaard als spaarkas Caisse Générale d’Epargne et de Retraite (CGER) – Alge31/12/1865 mene Spaar- en Lijfrentekas (ASLK) Fortis Bank nv 23/06/1999 Caisse Générale de Reports et de Dépôts, sa 31/12/1935 23/01/1940 Banque de Reports et de Dépôts 23/01/1940 06/07/1953 S.C.S. Banque Lambert 06/07/1953 06/08/1975 Bank van Brussel 06/08/1975 Bank Brussel Lambert nv Bank Brussel Lambert nv → ING Caisse des Règlements Privés, sc 31/12/1935 23/08/1949 Caisse privée, Paul Van den Bosch, Jean Cruysmans et Cie 23/08/1949 Caisse Privée Banque sa/Private Kas Bank nv ?/11/1998
Bijlagen Eindverslag - 89
?/11/1998 Caisse Privéé Banque sa/Private Kas Bank nv → BBL →ING Caisse Rurale de Nivèze scrl 14/02/1904 31/03/1998 Banque Drèze 31/03/1998 30/06/2000 30/06/2000 Bacob nv → Artesia Banking Corporation nv 31/05/1946: aanvaard als spaarkas Caisse Tirlemontoise de Dépôts 22/06/1937 14/07/1981 Banque Tirlemontoise (Tiense Bank) 14/07/1981 02/08/1989 Metropolitan Bank 02/08/1989 Nationale Maatschappij voor Krediet aan de Nijverheid 26/06/1996 (NMKN) ASLK Fortis Bank nv 23/06/1999 Cassel et c°, snc 31/12/1935 14/12/1943 14/12/1943: schrapping, liquidatie afgesloten op 30/11/1955 (vereffening zonder aanwijzing van overname van bankpassiva door een andere instelling) La Centrale Financière, anc. Beeckmans frères, sa 31/12/1935 24/04/1956 Banque Beeckmans sa 24/04/1956 16/12/1958 Beeckmans, Gheysens & C°, bankiers 09/12/1958 10/04/1978 Beeckmans, Gheysens, Verlinden &C°, bankiers 10/04/1978 25/05/1982 Beeckmans, Gheysens, Vanderlinden & C°, privaat beheer25/05/1982 10/05/1988 bank Vanderlinden, Nagelmackers & C°, G.C.V., bankiers 10/05/1988 08/08/1990 Baninvest, eventueel aangevuld met “bank” 08/08/1990 05/01/1993 Bank Pierson, Heldring & Pierson nv 05/01/1993 23/04/1993 Bank MeesPierson nv 23/04/1993 12/07/2000 Fortis Bank 12/07/2000 Centrale Hypotheek- en Verzekeringskas (c.h.v.k.) 26/05/1917 15/08/1960 Spaarcentrale 15/08/1960 31/12/1975 H.S.A. Spaarcentrale of Landsspaarkas 1975 Centea nv 15/08/1960: aanvaarding als spaarkas Middenkredietkas 31/12/1895 15/03/1935 Centrale Kas voor Landbouwkrediet van den Belgischen 15/03/1935 31/12/1970 Boerenbond (c.k.l.) Centrale Raiffeisenkas (cera) 31/12/1970 31/12/1986 CERA 31/12/1986 KBC Bank nv 05/07/1940: aanvaarding als spaarkas. Centrum Bank, sa 31/12/1935 13/01/1942 13/01/1942: stopzetting van de bankactiviteit zonder aanwijzing van overname van de bankpassiva door een andere instelling L’economie populaire s.e. (Ciney) 07/05/1919 1967 C.E.P. sc (Caisse d’Epargne Populaire – Ciney) 1967 31/12/1974 B.A.C. 1974 BACOB cv 31/05/1999 Bacob nv → Artesia Banking Corporation nv 20/02/1938: aanvaarding als spaarkas omzetting van de coöperatieve vennootschap “BACOB” in naamloze vennootschap (05.01.2001) Comptoir Belgo-Hollandais – Belgisch-Hollandsch Effec31/01/1939 05/02/1946 tenkantoor Rotterdamsche bankvereeniging 05/02/1946 17/06/1947 ABN Amro Bank nv-Nederland Comptoir du Centre, sa 31/12/1935 30/05/1961
90 – Studiecommissie joodse goederen
Crédit Général 30/05/1961 CBC-Banque nv (Crédit général) Comptoir National d’Escompte de Paris 31/12/1935 17/06/1966 Banque Nationale de Paris (b.n.p.) 17/06/1966 BNP Paribas Continentale Bank 08/07/1941 26/09/1944 03/09/1944 Dienst van het Sekwester. Socialistische spaarkassen 19de eeuw 10/04/1935 Coop-Deposito’s – Coop-dépôts 10/04/1935 28/08/1968 Codep 28/08/1968 25/05/1989 Codep Spaarbank 25/05/1989 01/01/1996 Bank Nagelmackers 1747 nv 01/01/1996 07/04/1938: aanvaarding tot spaarkas Crédit Anversois, sa 31/12/1935 17/07/1941 17/07/1941: gerechtelijk concordaat, zie Deposito- en Consignatiekas (DCK) Crédit Commercial de Mons 31/12/1935 04/04/1968 Crédit Commercial de Mons (verkort: Crédit commercial) 04/04/1968 01/02/1982 Banque Crédit Commercial 01/02/1982 27/03/1990 Gesbank 27/03/1990 30/06/2000 30/06/2000 Bacob nv → Artesia Banking Corporation nv Omzetting van de coöperatieve vennootschap “BACOB” in naamloze vennootschap (05.01.2001) Crédit Foncier de Belgique – Grondkrediet van België 04/01/1835 31/12/1980 IPPA 1980 Axa Bank Belgium nv 31/12/1963: aanvaard als spaarkas Crédit Général Brugeois – Algemene Brugsche Kredietbank 31/12/1935 14/03/1953 Banque Brugeoise de Crédit et de Dépôts/Brugse Krediet14/03/1953 10/05/1978 en Depositobank Crédit du Nord Belge (bekend als CC-bank België) 10/05/1978 02/03/1994 KB, Crédit général en Gesbank 02/03/1994 KBC Bank nv, CBC Banque nv (Crédit Général) en Bacob nv (→ Artesia Banking Corporation nv) Radio Finance 31/12/1935 21/06/1938 Crédit Général Domestique 21/06/1938 14/12/1943 Banque de crédit général 14/12/1943 01/10/1957 Banque Delta/Deltabank 01/10/1957 01/01/1966 Bank Financia 01/06/1966 31/03/1971 First National Citibank Belgium 31/03/1971 23/11/1976 Citibank Belgium 23/11/1976 26/12/1978 Citibank na 26/12/1978 31/08/2000 Citibank International plc 31/08/2000 Crédit Hypothécaire d’Ostende, sa 31/12/1935 24/06/1941 Banque crédit hypothécaire d’ostende, sa 24/06/1941 09/08/1977 Bank Brussel Lambert nv 09/08/1977 Bank Brussel Lambert nv → ING Crédit lyonnais 31/12/1935 17/02/1999 Deutsche Bank 17/02/1999 Creditmar (Belgische Zee- en Binnenvaart12/06/1908 kredietmaatschappij) – Crédit Maritime et Fluvial de Belgique 12/06/1941: aanvaarding als spaarkas Crédit Mutuel hypothécaire – Onderling Hypothecair Kre20/04/1910 ? diet Unispar 1984 1990 Eural-Unispar 1990 1997
Bijlagen Eindverslag - 91
1997 Eural nv → Artesia Banking Corporation nv 21/05/1941: aanvaarding als spaarkas Crédit du Nord Belge 31/12/1935 25/09/1979 Crédit du Nord Belge (verkort: C.N. België) 25/09/1979 15/12/1981 Crédit du Nord Belge (verkort: C.N.B.) 15/12/1981 07/02/1989 (Noordkrediet, verkort : N.K.B.) CC-Banque Belgique (verkort: CC-B) 07/02/1989 02/03/1994 KB, Crédit général en Gesbank 01/03/1994 KBC Bank nv, CBC Banque nv (Crédit Général) en Bacob nv (→ Artesia Banking Corporation nv) Crédit Ostendais, sa 31/12/1935 08/01/1974 Bank Lambert 08/01/1974 06/08/1975 Bank van Brussel 06/08/1975 Bank Brussel Lambert nv Bank Brussel Lambert nv → ING Crédit Populaire Liègeois 31/12/1935 17/06/1947 Banque du crédit liégeois 17/06/1947 15/11/1983 Banque du crédit liégeois (verkort: BCL) 15/11/1983 04/11/1996 Bank Brussel Lambert nv 30/09/1996 Bank Brussel Lambert nv → ING Fabri et c°, scs 31/12/1935 16/12/1947 R. Fabri et cie 16/12/1947 07/12/1954 Banque des Classes moyennes 07/12/1954 15/05/1961 Crédit général 15/05/1961 CBC-Banque nv (Crédit Général) Max Fischer, snc 31/12/1935 29/10/1940 Bank Max Fischer GCV 31/12/1954 11/09/1995 Bank Max Fischer nv 11/09/1995 15/01/1997 Het Herdisontering- en Waarborginstituut heeft de procedure van terugbetaling van deposito’s aangevat (na failliet verklaring bank op 9 januari 1997. De link tussen de vooroorlogse bank en deze van 1954 is de volgende: “Les dépôts de l’ancienne société en nom collectif Max Fischer & Cie ont été transférés à la nouvelle banque et M.Fischer se propose de faire personnellement rapport sur la liquidation de fait de l’ancienne entreprise…” (OJ 23.8.1955).) La Foncière Liègeoise (De Luikse Grondmaatschappij) 25/01/1913 ? IPPA ? Axa Bank Belgium nv 30/05/1961: aanvaarding als spaarkas (tot dan uitsluitend als hypotheekkas actief) Ford Motor Company 31/12/1939 31/12/1949 1939: aanvaarding als spaarbank, geen spoor van overname, de passiva waren bijna volledig geliquideerd Gemeentekrediet – Crédit Communal 21/05/2000 Dexia bank België nv 21/05/2000 Jenni et c°, snc 31/12/1935 29/12/1937 R. Dufour, H. Glorieux et c°, snc 29/12/1937 21/06/1938 R. Dufour, H. Glorieux et c°, succ. de Jenni et c° 21/06/1938 21/12/1939 H. Glorieux et c°, succ. de Jenni et c° 21/12/1939 19/02/1946 Ancienne Banque Jenni et c°, Taymans et c° 19/02/1946 21/12/1948 Taymans et C° (anc. banque Jenni et c°) 21/12/1948 11/02/1964 Banque Européenne d’Outre-Mer 11/02/1964 BCH-Benelux nv (Central Hispano Benelux) Guaranty Trust Company of New York 31/12/1935 28/04/1959 Morgan Guaranty Trust Company of New York 28/04/1959 Hypothecaire beleggingsbank 11/12/1918 31/12/1935 Hypothecaire Beleggings- en Depositokas nv – Caisse de 31/12/1935 31/12/1954
92 – Studiecommissie joodse goederen
Placements Hypothécaires et de Dépôts (CPHD) Hypothecaire beleggingskas 31/12/1954 31/12/1979 HBK-spaarbank 31/12/1979 08/10/1940: Aanvaarding als spaarkas Hypotheek-en Spaarmaatschappij van Antwerpen (h.s.a.) – 07/07/1938 1975 Société d’Hypothèques et d’Epargne d’Anvers9 Spaarcentrale nv 1975 1984 Landsspaarkas van Antwerpen nv 1984 Centea nv 22/07/1938: aanvaarding als spaarkas Frederic Jacobs, successeurs, snc 31/12/1935 03/01/1956 Banque Frederic Jacobs et cie, scs 03/01/1956 05/08/1968 Caisse privée Banque sa/Private Kas Bank nv 05/08/1968 ?/11/1998 ?/11/1998 Caisse Privéé Banque sa/Private Kas Bank nv → BBL →ING André Joire et cie, snc 31/12/1935 03/12/1957 André Joire et cie, scs 03/12/1957 31/03/1966 Crédit général 31/06/1966 CBC-Banque nv (Crédit Général) Jules Joire, snc 31/12/1935 21/09/1954 Jules joire et cie, snc 21/09/1954 28/04/1964 Jules Joire et cie, sa 28/04/1964 01/12/1972 Crédit général 01/12/1972 CBC-Banque nv (Crédit Général) Kredietbank voor Handel en Nijverheid 31/12/1935 27/11/1978 Kredietbank, ook : kredietbank voor handel en nijverheid 28/11/1978 17/07/1990 Kredietbank (verkort : KB) 17/07/1990 04/06/1998 KBC bank 04/06/1998 Krediet en Handelskas, sa 31/12/1925 21/12/1945 Dewaay Bank en Gesbank 07/12/1945 Bacob Bacob nv → Artesia Banking Corporation nv Bij de overname in 1945 werden de spaarboekjes en hypothecaire leningen werden overgedragen aan Gesbank, de slapende rekeningen die bij Dewaay terecht kwamen werden naar de DCK getransfereerd. Leen- en Hypotheekkas 03/08/1935 12/10/1964 Atlanta nv (= eigendom Bank Lambert?) 12/10/1964 18/04/1984 Unispar sa(na fusie met Crédit Mutuel Hypothécaire) 18/04/1984 24/12/1990 Eural Unispar (fusie Unispar sa en Eural Spaarbank sa) 24/12/1990 12/12/1997 12/12/1997 Eural nv → Artesia Banking Corporation nv 03/07/1954: aanvaard als spaarkas (Atlanta nv) Joseph-J. Le Grelle, snc 31/12/1935 28/08/1962 Generale Bank 28/08/1962 Fortis Bank nv Lloyds and National Provincial Foreign Bank, ltd 31/12/1935 31/12/1953 nc Lloyds and National Provincial Foreign Bank Belgium 31/12/1953 04/01/1993 Lloyds Bank Plc 04/01/1993 Lloyds TCB Bank Minerve Vie, compagnie belge d’Epargne et 07/07/1926 08/07/1966 d’Assurances/Minerve-Leven, Belgische Spaar- en Verzekeringsmaatschappij 9 Link met Société d’Hypothèques et de Dépôts d’Anvers en Compagnie Mobilière et Foncière (Moniteur Belge, 19 juli 1935 en Moniteur d’Anvers, 9.VII.1938 – 23.VII.1938 (IV), p. 1).
Bijlagen Eindverslag - 93
Minerve – Caisse d’épargne privéé 08/07/1966 20/09/1994 Banque de Gestion financière (Gesbanque) 20/09/1994 30/06/2000 30/06/2000 Bacob nv → Artesia Banking Corporation nv 07/09/1966: aanvaard als spaarkas Mutuelle de Placements et de Gérance 31/12/1935 04/02/1941 04/02/1941: heeft alle bankactiviteiten beëindigd, geen aanwijzing van overname Mutuelle Solvay-Solvay, Tournay, Hankar, Boel et c° 31/12/1935 17/06/1947 Mutuelle Solvay-Solvay, Hankar et cie 17/06/1947 02/03/1948 Generale Bank 02/03/1948 Fortis Bank nv Nagelmackers fils et c° 31/12/1935 11/12/1970 Nagelmackers fils et c° (verkort: Banque Nagelmackers) 11/12/1970 14/02/1978 Bank Nagelmackers 1747 nv 14/02/1978 The National City Bank of New York 31/12/1935 10/12/1940 Kredietbank 10/12/1940 KBC Bank Les Oeuvres Sociales Catholiques de Jemappes ? 31/12/1954 1942: aanvaarding als spaarbank, geen spoor van overname in 1954, de passiva waren bijna volledig geliquideerd. f.m. Philippson et cie 31/12/1871 17/07/1953 Jules Philippson, Jean Degroof et cie, anciennement f.m. 17/07/1953 03/01/1956 Philippson et cie (s.n.c.) Jules Philippson, Jean Degroof et cie, anc. f.m. Philippson et 03/01/1956 14/03/1961 c° Jean Degroof et cie, anc. Jules Philippson, Jean Degroof et 14/03/1961 24/12/1971 cie Jean Degroof et cie, anc. Jules Philippson, Jean Degroof et 24/12/1971 26/09/1995 cie, banquiers (verkort: Banque Degroof) Jean Degroof & cie, voorheen Jules Philippson, Jean Deg26/09/1995 roof & cie, bankiers (verkort : Bank Degroof) Bank Degroof sa Bestuur der Postchecks – Office des Chèques Postaux 31/12/1935 ? De Post Bank van de Post sa des Laminoirs, Hauts Fourneaux, Forges, Fonderies et 21/01/1838 31/12/1967 Usines de la Providence Cockerill-Ougrée-Providence 31/12/1967 29/01/1969 Caisse d’Epargne et de Dépôts d’Ougrée (CEDO) 29/01/1969 30/06/1995 ASLK/CGER 30/06/1995 23/06/1999 G-Banque 23/06/1999 Fortis Bank België nv 1957: aanvaarding als spaarkas 1969 stopzetting + terugbetalingen, was gemengde spaarkas La Prévoyance 28/08/1904 13/12/1977 Spaarkas Figebel 13/12/1977 23/08/1982 Westvlaamse Hypotheekkas (W.H.K.) 23/08/1982 14/06/1984 O.C.C.H./C.B.H.K. 14/06/1984 15/02/1995 S.N.C.I. 15/02/1995 31/10/1997 ASLK/CGER 31/10/1997 23/06/1999 G-Banque 23/06/1999 Fortis Bank België nv 08/10/1940: aanvaarding als spaarkas
94 – Studiecommissie joodse goederen
F. Rom, particulier 31/12/1935 10/12/1940 10/12/1940: schrapping, stopzetting van de bankactiviteit zonder aanwijzing van overname van de bankpassiva door een andere instelling. Caisse privée de Liège 31/12/1935 08/06/1937 O. de Schaetzen et cie, banquiers 08/06/1937 27/10/1981 O. de schaetzen et cie, banquiers, ook banque de schaetzen 27/10/1981 25/02/1986 Banque de Schaetzen, s.c.s. 25/02/1986 04/05/1994 Banque de Schaetzen s.a. 04/05/1994 06/12/1994 Banque Delen & de Schaetzen 06/12/1994 09/05/1995 (verkort: Banque de Schaetzen ou Banque DDS, S.A.) Banque Delen & de Schaetzen 09/05/1995 (verkort : Banque Delen ou Banque de Schaetzen ou Banque DDS) Bank Delen nv Iwan Simonis s.a. ? 31/12/1964 1942: aanvaarding als spaarkas – 15/06/1966: volledige terugbetaling deposito’s Société Belge de Banque 31/12/1935 23/12/1965 Bank van de Generale Maatschappij van België 23/12/1965 Generale Bank Fortis Bank nv 23/06/1999 Société Belge de Crédit Industriel et 31/12/1935 15/10/1946 Commercial et de Dépôts Société belge de Banque 15/10/1946 23/12/1965 Bank van de Generale Maatschappij van België 23/12/1965 Generale Bank Fortis Bank nv 23/06/1999 Société Financière de la Campine (Fivek) – Financiële Ven31/12/1935 24/02/1967 nootschap der Kempen (Fivek) Banque de Financement 01/01/1967 Parisbas Bank België Artesia Banking Corporation Société Française de Banque et de Dépôts 31/12/1935 24/06/1975 Société générale alsacienne de Banque 24/06/1975 Société Générale Société Hollandaise de Banque 31/12/1914 19/10/1954 Banque belgo-néerlandaise d’Outre-Mer, anciennement 19/10/1954 19/11/1963 Société hollandaise de Banque (Belgisch Nederlandse Overzee Bank) Banque européenne d’outre-mer (Europese Overzee Bank) 19/11/1963 28/04/1970 Continental bank 28/04/1970 10/01/1989 Banco Hispano Americano Benelux 10/01/1989 14/07/1992 Central Hispano Benelux 14/07/1992 BCH Benelux nv Société de Prayon (anc. métallurgique de prayon) 02/05/1882 31/12/1967 02/06/1937: aanvaard als spaarkas 14/06/1968: volledige terugbetaling deposito’s, was gemengde spaarkas Tabacofina (Union Financière belge des Tabacs) 22/06/1928 31/12/1967 1948: aanvaarding als spaarkas 09/06/1969: stopzetting + terugbetaling, was gemengde spaarkas Union du Crédit de Bruxelles 31/12/1935 24/12/1971 United California Bank, s.a. 24/12/1971 15/04/1975 United California Bank (filiaal onder Amerikaans recht) 15/04/1975 01/02/1975 Banque Andes 01/02/1978 06/10/1980 Banque Thiran 06/10/1980 15/11/1995 Sofibanque 15/11/1995 AGF Belgium Bank
Bijlagen Eindverslag - 95
L’Union Economique de Bruxelles 19/07/1890 20/11/1972 Crédit Général 20/11/1972 CBC Banque 05/04/1945: aanvaarding als spaarbank Union Hypothécaire s.c. 09/03/1893 01/01/1971 An-Hyp 01/01/1971 Axa Bank Belgium nv 31/12/1941: aanvaarding als spaarkas J. et M. Van Breda et c° 31/12/1930 14/12/1943 Bank J. en M. Van Breda en c° 14/12/1943 05/12/1944 Bank j. van Breda en c° 05/12/1944 Van Mierlo et C° 10/08/1937 02/03/1954 Twentsche Bank Société belge de Banque Generale Bank (Brusselse zetel) en Société hollandaise de Banque (Antwerpse zetel) Fortis Bank nv (Brusselse zetel) en BCH Benelux nv (Central Hispano Benelux) (Antwerpse zetel) Maurice Verstuyft 31/12/1935 06/02/1940 Van Mierlo et C° 10/08/1937 02/03/1954 Twentsche Bank Société belge de Banque Generale Bank (Brusselse zetel) en Société hollandaise de Banque (Antwerpse zetel) Fortis Bank nv (Brusselse zetel) en BCH Benelux nv (Central Hispano Benelux) (Antwerpse zetel) Volksspaarwezen 25/11/1926 31/12/1934 Volksdepositokas 31/12/1934 ? VDK-Spaarbank 07/04/1940: aanvaarding als spaarkas Westminster Foreign Bank limited 31/12/1935 29/12/1972 International Westminster Bank Limited 29/12/1972 09/02/1982 International Westminster Bank public limited company 09/02/1982 08/12/1989 (verkort: International Westminster Bank PLC) National Westminster Bank plc 08/12/1989 26/11/1991 23/11/1991: schrapping, niet opgeëiste tegoeden gestort bij de DCK (montants non reclamés), van 1991 tot 1993 in liquidatie, in 1993 ‘bilan résiduel repris par Westminster London’ (National Westminster Bank Plc, UK) Westvlaamse hypotheekkas 28/02/1911 14/06/1984 O.C.C.H./C.B.H.K. 14/06/1984 15/02/1995 S.N.C.I. 15/02/1995 31/10/1997 ASLK/CGER 31/10/1997 23/06/1999 G-Banque 23/06/1999 Fortis Bank België nv 12/04/1942: aanvaarding als spaarkas
96 – Studiecommissie joodse goederen
Bijlage 17 : het onderzoek in de financiële sector : samenvattende fiches per instelling De Studiecommissie heeft op basis van de diverse geschetste onderzoeksresultaten getracht een globale formule uit te werken die op alle bankinstellingen van toepassing zou zijn, zonder hun specificiteit te verloochenen. Die formule bleek echter in sommige gevallen niet toepasbaar te zijn, omdat een van de vermenigvuldigingsfactoren gelijk was aan nul. Om die reden kwamen een aantal afgeleide formules tot stand. Om de toepassing van de formules stap voor stap te kunnen volgen, geeft de Studiecommissie hier enkele aanwijzingen over de berekeningsmethode en de plaats waar de cijfergegevens zich in dit Eindverslag en zijn Bijlagen bevinden. ¾ Berekeningsmethode De lezer die de berekeningen van de Studiecommissie wenst over te doen, dient het volgende te weten : B/B1 niet afgerond cijfer in rekening gebracht tot op de eenheid C vooraf berekend : som van 100 % van de positieve identificaties, tot op de eenheid 50 % van de mogelijke identificaties, tot op de eenheid, naar beneden toe, afgerond A1 vooraf berekend : niet afgerond cijfer tot twee decimalen A2 vooraf berekend : niet afgerond cijfer tot twee decimalen Z gemiddelde, niet afgerond cijfer tot twee decimalen D onveranderlijk : 16 E onveranderlijk : 0,8 ¾ Waar kunnen de cijfers worden teruggevonden ? De lezer die de berekeningsmethode van de Studiecommissie wil overdoen, vindt de nodige cijfergegevens op de plaats die hier vermeld wordt : A1 Eindverslag Tabel 36 : Overzicht van de transfers van de financiële instellingen naar de Société française de Banque et de Dépôts, 1943-44 A2 Eindverslag Tabel 36 : Overzicht van de transfers van de financiële instellingen naar de Société française de Banque et de Dépôts, 1943-44 B Punt 3.2 van de hierna volgende individuele fiches en Eindverslag Tabel 39 : Overzicht van de retours van de Société française de Banque et de Dépôts naar de financiële instellingen zonder tussenkomst van de titularissen B1 Punt 3.3.2 van de hierna volgende individuele fiches
Bijlagen Eindverslag - 97
C Punt 3.3.1 van de hierna volgende individuele fiches en Eindverslag Tabel 41 : Resultaten van de kruising van de lijsten van niet opgevraagde bezittingen met de MZDB D
Eindverslag 4.1, De financiële instellingen, noot 67
E
Eindverslag 4.1, De financiële instellingen, noot 68
X Eindverslag Tabel 33 : macro-economische doorlichting financiële instellingen 1938-1943 Y Eindverslag Tabel 35 : Macro-economische doorlichting 1938-1943 vertrekkend van de huidige financiële instellingen Z Eindverslag Tabel 36 : Overzicht van de transfers van de financiële instellingen naar de Société française de Banque et de Dépôts, 1943-44
98 – Studiecommissie joodse goederen
ABN AMRO Bank nv – Nederland 1. Historiek ABN AMRO Bank nv Nederland
Comptoir belgo-hollandais Belgisch-Hollandsch Effectenkantoor (Rotterdamsche bankvereeniging) [Amsterdamsche Bank voor België – Banque d’Amsterdam pour la Belgique], 1988
Marktaandeel 1938-1943 : deposito’s : 0,01 % kasbons en obligaties : -open bewaargevingen : 0,05 % 2. Commentaar 2.1. Beheer van de niet opgevraagde tegoeden In Nederland bestaat op wettelijk vlak eveneens onduidelijkheid over de te volgen procedure bij niet-opgevraagde tegoeden. De banken zijn niet verplicht om titularissen op te sporen. Wel bestaan er voor de overname van het Belgisch-Hollandsch Effectenkantoor door de Rotterdamsche bankvereeniginglijsten van ‘onbereikbare crediteuren’ bij de overname, daterend van 1948. Voor de Amsterdamsche Bank voor België is een aantal rekeningen in 1980 afgeboekt (de Amsterdamsche Bank wiens portefeuille in 1988 overgenomen is door de huidige Fortis Bank) (cf.2.3). 2.2. Archief ABN AMRO Bank beschikt niet meer over de archieven van de Amsterdamsche Bank voor België. 2.3. Specifieke situatie De AMRO Bank voor België heeft in 1972 de Amsterdamsche Bank voor België overgenomen. Wanneer de AMRO Bank zijn activiteiten in België stopzet in 1988, werd de diamantaire activiteiten van de voormalige Amsterdamsche Bank voor België overgenomen door de Antwerpse Diamantbank, de bancaire activiteiten werden overgenomen door de huidige Fortis Bank. Toch was blijkbaar een deel van de niet opgevraagde tegoeden op het moment van deze transfers reeds opgenomen in het actief van ABN AMRO (cf. 3.3). Om die reden is de Amsterdamsche Bank voor België eveneens opgenomen in deze fiche.
Bijlagen Eindverslag - 99
3. Onderzoek van de Studiecommissie 3.1. Storting naar SFBD, 1943-1944 Comptoir belgo-hollandais – Belgisch-Hollandsch Effectenkantoor 1 Contantenrekening, voor een totaal bedrag van 381,00 BEF 3 effectenrekeningen (4 titularissen) Amsterdamsche Bank voor België – Banque d’Amsterdam pour la Belgique 57 Contantenrekening, voor een totaal bedrag van 283.325,60 BEF 106 effectenrekeningen (143 titularissen) 3.2. Retours SFBD, 1945 In het kader van de versnelde procedure (‘eenvoudige gevallen’) werd in 1945 1 dossier geretourneerd aan de Comptoir belgo-hollandais – BelgischHollandsch Effectenkantoor. Het betreft een rekening, waarvan de titularis niet gedeporteerd is. Aan de Amsterdamsche Bank voor België – Banque d’Amsterdam pour la Belgique werden 65 dossiers geretourneerd. De houders van de betrokken tegoeden zijn als volgt opgedeeld : - 31 titularissen niet gedeporteerd ; - 34 titularissen gedeporteerd. 3.3. Onderzoek niet-opgevraagde tegoeden, anno 2000 3.3.1. Kruising lijsten bank / MZDB ¾ Comptoir belgo-hollandais – Belgisch-Hollandsch Effectenkantoor Het Belgisch-Hollandsch Effectenkantoor was een Belgische naamloze vennootschap waarvan bijna alle aandelen in handen van de Rotterdamsche Bank waren. De vereffening vond plaats in 1947/1948; de klanten werden overgedragen naar de Bank van de Generale Maatschappij van België te Brussel. In een omzendbrief aan de cliënten van 16 oktober 1947 werd meegedeeld dat geblokkeerde tegoeden, naar aanleiding van de muntsanering, automatisch zouden worden overgeboekt naar de Bank van de Generale Maatschappij van België, tenzij de cliënt een andere bank verkoos. De bank beschikt nog over lijsten van crediteuren die niet reageerden. Het laatste overzicht van die “onbereikbare” cliënten dateert van 3 juni 1948 (laatste stadium van de vereffening). De ABN AMRO tast in het duister over de uiteindelijke bestemming van die gelden. Er bestaat een vermoeden dat de gelden geheel of gedeeltelijk aan de Rotterdamse Bank vervielen.10 De lijst van de “onbereikbare” crediteurs van het kantoor te Brussel van de Comptoir Belgo-Hollandais werd gekruist met de MZDB.
Brief van ABN-AMRO bank aan de Studiecommissie betreffende onbekende crediteuren Belgisch-Hollandsch Effectenkantoor te Brussel, 15/02/2001. 10
100 – Studiecommissie joodse goederen
Resultaat : 1 positieve identificatie, 9 mogelijke identificaties Het gaat om 6.126,6 BEF (5 titularissen), 131,8 Guldens (2 titularissen), 8,24 Ponden (2 titularissen) en 4,73 Noorse Kronen (1 titularis). Amsterdamsche Bank voor België – Banque d’Amsterdam pour la Belgique Voor de Amsterdamsche Bank voor België werd informatie teruggevonden in de jaarverslagen, namelijk een lijst met als hoofd ‘muntsanering deposito’s’, dat pas vanaf 1967 in de jaarverslagen van de bank voorkomt. Uit de veel voorkomende toevoeging ‘adres onbekend’ leidde ABN AMRO af dat het gaat om crediteuren met wie het contact ooit verloren is gegaan. Een verdere aanwijzing hiervoor is dat er geen rente wordt bijgeschreven. In alle jaarverslagen van de Amsterdamsche Bank voor België van 1967 tot en met 1973 vinden wij steeds hetzelfde bedrag van 111.362 Nederlandse Gulden (NLG) terug, meestal vergezeld van de (steeds identieke) namenlijst. Na kruising met de MZDB en verder onderzoek werden twee positieve identificaties en twee mogelijke identificaties (de identiteit van de titularis niet voldoende bekend : voornaam kwam niet voor in de MZDB, opzoekingen via het adres van de titularis bracht geen uitsluitsel) weerhouden. ¾
De Studiecommissie ontving i. v.m. de Amsterdamsche Bank voor België ook een lijst van onbekende crediteuren. De rekeningen werden in 1980 door de bank afgeboekt. De gegevens van deze lijst werden eveneens gekruist met de MZDB. Het resulteerde in 4 positieve en 2 mogelijke identificaties. Opgelet : Ondanks het feit dat Fortis de erfopvolging van de Amsterdamsche Bank voor België voor zijn rekening heeft genomen, gaat het hier om passiva die opgenomen zijn in het actief van ABN AMRO, nog vóór de overname door Fortis in 1988. 3.3.2. Kruising lijsten bank / retours SFBD ¾ Belgisch-Hollandsch Effectenkantoor : Negatief ¾ Amsterdamsche Bank voor België : 2 (in lijst onbekende crediteuren) 3.4. Andere onderzoekspistes -4. Resultaten Op basis van het voorgaande besloot de Studiecommissie formule 2b toe te passen voor het Belgisch-Hollandsch Effectenkantoor en formule 1 toe te passen voor de Amsterdamsche Bank voor België
Bijlagen Eindverslag - 101
¾
Belgisch-Hollandsch Effectenkantoor : a. Contantenrekeningen [C x D x 0,5] x [A1 x Z] Î [(1 + 9) x 16 x 0,5] x [1 x 381 BEF] 2 4 Î [5 x 16 x 0,5] x [0,25 x 381 BEF] = 3.810 BEF b. Effectenrekeningen [C x D x 0,5] x [A2 x 59.000 BEF] x 0,6 Î [(1 + 9) x 16 x 0,5] x [3 x 59.000 BEF] x 0,6 2 4 Î [5 x 16 x 0,5] x [0,75 x 59.000 BEF] x 0,6 = 1.062.000 BEF
¾
Amsterdamsche Bank voor België : a. Contantenrekeningen B x 0,5 x C x [A1 x Z] B1 Î 65 x 0,5 x (6 + 4) x [57 x 4.970,62 BEF] 2 2 143 Î 32 x 0,5x 8 x [0,39 x 4.970,62 BEF] = 248.133 BEF b. Effectenrekeningen B x 0,5 x C x [A2 x 59.000 BEF] x 0,6 B1 Î 65 x 0,5 x (6 + 4) x [106 x 59.000 BEF] x 0,6 2 2 143 Î 32 x 0,5 x 8 x [0,74 x 59.000 BEF] x 0,6 = 3.353.088 BEF
102 – Studiecommissie joodse goederen
AGF Belgium Bank nv 1. Historiek AGF Belgium Bank nv
Union du Crédit de Bruxelles
Marktaandeel 1938-1943 : deposito’s : 0,23 % kasbons en obligaties : -open bewaargevingen : 0,03 % 2. Commentaar 2.1 Beheer van de niet opgevraagde tegoeden ¾ AGF heeft de effectenportefeuilles van het cliënteel van de Union du Crédit de Bruxelles niet overgenomen; uit de overnameovereenkomst van de Banque Andes door de Banque Thiran (die dan op haar beurt overgenomen werd door AGF) blijkt dat de Banque Thiran enkel een cliënteel met rekeningen in Belgische frank overgenomen heeft en geen effectenrekeningen. ¾ De Studiecommissie onderzoekt twee hypotheses : ofwel zijn de effectenrekeningen nooit door Banque Andes overgenomen en zijn deze bij de United California Bank gebleven, ofwel heeft de Banque Andes de activa en passiva overgenomen van de ex-United California Bank, de Bank Andes is nog steeds in vereffening. ¾ De bank doet ieder jaar een volledig nazicht van alle rekeningen en veronderstelt bijgevolg geen enkele rekening te hebben van onbekende cliënten. ¾ De bank heeft evenmin vervallen effecten en onbetaalde rekeningen in haar portefeuille uit die periode. Zij verhuurt ook geen koffers. 2.2 Archief -2.3 Specifieke situatie -3. Onderzoek 3.1. Storting naar SFBD 1943-1944 17 Contantenrekeningen, voor een totaal bedrag van 131.146,31 BEF 3 effectenrekeningen (18 titularissen) 3.2. Retours SFBD 1945 In het kader van de versnelde procedure (‘eenvoudige gevallen’) werden in 1945 9 dossiers geretourneerd. De houders van de betrokken tegoeden zijn als volgt opgedeeld :
Bijlagen Eindverslag - 103
-
-
3 titularissen gedeporteerd ; 6 titularissen niet gedeporteerd.
3.3. Onderzoek niet-opgevraagde tegoeden anno 2000 3.3.1. Kruising lijsten bank / MZDB - geen lijst ontvangen i.v.m. niet opgevraagde tegoeden - geen informatie over de procedure van de bank wat betreft de niet opgevraagde tegoeden. - AGF kon ons geen bijkomende informatie verschaffen over de 9 retours SFBD. 3.3.2. Kruising lijsten bank / Retours SFBD -3.4 Andere onderzoekspistes -4. Resultaten Op basis van het voorgaande besloot de Studiecommissie om formule 2a toe te passen. a. Contantenrekeningen [B x D x 0,5 x E] x [A1 x Z] Î [9 x 16 x 0,5 x 0,8] x [17 x 7.714,49 BEF] 18 Î [9 x 16 x 0,5 x 0,8] x [0,94 x 7.714,49 BEF] = 417.693 BEF b. Effectenrekeningen [B x D x 0,5 x E] x [A2 x 59.000 BEF] x 0,6 Î [9 x 16 x 0,5 x 0,8] x [ 3 x 59.000 BEF] x 0,6 18 Î [9 x 16 x 0,5 x 0,8] x [0,16 x 59.000 BEF] x 0,6 = 326.246 BEF
104 – Studiecommissie joodse goederen
Antwerpse Diamantbank - Banque diamantaire anversoise 1. Historiek Antwerpse Diamantbank nv / Banque diamantaire anversoise
Antwerpse Diamantbank nv / Banque diamantaire anversoise
Marktaandeel 1938-1943 : Deposito’s : 0,06 % Kasbons en obligaties : -Open bewaargevingen : 0,08 % 2. Commentaar 2.1 Beheer van de niet opgevraagde tegoeden ¾ Geen enkele strikte regel in verband met het beheer van niet opgevraagde tegoeden. Onregelmatige interventies. ¾ 1984 : inventaris van de rekeningen waarvan de houders zijn verdwenen zonder een spoor te laten, 31 rekeningen. Totale waarde : 657.502 BEF ¾ 1992 : inventaris van de open bewaargevingen waarvan de houders zijn verdwenen zonder een spoor te laten : 3.456 effecten, gegroepeerd in 26 portefeuilles. Totale waarde : geen. Vrijwillige neerlegging bij de Deposito- en Consignatiekas (juni 1992). 2.2 Archieven ¾ Notulen van de algemene vergaderingen en van de vergaderingen van de Raad van bestuur (chronologisch geordend) ¾ Administratieve dossiers en dossiers van erfopvolging (numeriek klassement) 2.3 Specifieke situatie Overname van de diamantactiviteiten van de Amsterdamsche Bank voor België, zie Fortis Bank en ABN AMRO. 3. Onderzoek van de Studiecommissie 3.1. Storting naar SFBD, 1943-1944 99 contantenrekeningen, voor een totaal bedrag van 100.101,27 BEF 107 effectenrekeningen De Antwerpse Diamantbank draagt voor 8,98% bij tot de stortingen op de subrekeningen SFBD. Deze overdrachten hebben betrekking op 180 rekeninghouders.
Bijlagen Eindverslag - 105
3.2 Retours SFBD, 1945 In het kader van de versnelde procedure (‘eenvoudige gevallen’) werden in 1945 66 dossiers geretourneerd aan de Antwerpse Diamantbank. De houders van de betrokken tegoeden zijn als volgt opgedeeld : - 36 titularissen niet gedeporteerd ; - 30 titularissen gedeporteerd. 3.3. Onderzoek niet-opgevraagde tegoeden, anno 2000 3.3.1. Kruising lijsten bank / MZDB ¾ Contanten Deze eerste lijst bestaat uit 31 posten. Na kruising met de MZDB werden er 14 namen weerhouden die als volgt zijn opgedeeld : - 7 positieve identificaties ; - 7 mogelijke identificaties. De overeenstemmende saldi bedragen respectievelijk 110.797 BEF en 81.586 BEF, of in totaal 192.383 BEF. ¾ Open bewaargevingen Open bewaargevingen bewaard door de bank Deze tweede lijst omvat 66 posten. Na kruising met de MZDB, werden 66 namen weerhouden die als volgt zijn opgedeeld : - 53 positieve identificaties ; - 13 mogelijke identificaties. Depots overgemaakt aan de Deposito- en Consignatiekas Deze derde lijst telt 26 posten. Na kruising met de MZDB, werden 22 namen weerhouden die als volgt zijn opgedeeld : - 14 positieve identificaties ; - 8 mogelijke identificaties. Deze vrijwillige neerlegging draagt bij de Deposito- en Consignatiekas, afdeling Lopende Effecten, het nr. 1175. De gedeponeerde effecten hebben geen enkele handelswaarde. 3.3.2. Kruising lijsten bank/retours SFBD 11 namen die bij de kruising van de lijsten werden weerhouden staan op de retours SFBD. 3.4. Andere onderzoekspistes -11 Resultaten Op basis van het voorgaanden (cf. 3.3), besloot de Studiecommissie de formule 1 toe te passen.
106 – Studiecommissie joodse goederen
a. Contantenrekeningen B x 0,5 x C x [A1 x Z] B1 Î 66 x 0,5 x (74 + 28) x [99 x 1.011,12 BEF] 11 2 180 Î 6 x 0,5 x 88 x [0,55 x 1.011,12 BEF] = 146.814 BEF b. Effectenrekeningen B x 0,5 x C x [A2 x 59.000 BEF] x 0,6 B1 Î 66 x 0,5 x (74 + 28) x [107 x 59.000 BEF] x 0,6 11 2 180 Î 6 x 0,5 x 88 x [0,59 x 59.000 BEF] x 0,6 = 5.513.904 BEF
Bijlagen Eindverslag - 107
Artesia Banking Corporation 1. Historiek 1.1. Artesia Bank
Banque Jean de Bienne Banque de Paris et des Pays-Bas Société financière de la Campine / Financiële Vennootschap der Kempen (Fivek)
Marktaandeel 1938-1943 : Deposito’s : 0,70 % Kasbons en obligaties : -Open bewaargevingen : 2,30 % 1.2. BACOB Bank
Marktaandeel 1938-1943 : Deposito’s : 0,43 % Kasbons en obligaties : 0,14 % Open bewaargevingen : 0,18 %
108 – Studiecommissie joodse goederen
Banque E. Chanteux Banque d’Escompte et de Travaux Banque ouvrière de Bruxelles Banque de la Société financière bruxelloise Banque J. Drèze Caisse rurale de Nivèze Caisse centrale des Dépôts (Coopération ouvrière belge, COB) / Centrale Depositokas (Belgische Arbeiders Coöperatie, BAC) Crédit commercial de Mons L’Economie populaire – Ciney Krediet en Handelskas Minerve Vie
1.3. KBC Bank, CBC Bank & BACOB
Banque de la Compagnie commerciale belge Banque de Crédit commercial Banque populaire de Huy Banque populaire de Jumet Banque Fl. Standaert Crédit général brugeois / Algemene Brugsche Kredietbank Crédit du Nord belge
Marktaandeel 1938-1943 : Deposito’s : 0,42 % Kasbons en obligaties : 0,03 % Open bewaargevingen : 0,81 % 2. Commentaar 2.1 Beheer van de niet opgevraagde tegoeden De beschikbare informatie heeft enkel betrekking op de instellingen die zijn opgenomen in de Artesia Bank- groep. - 1977 : de niet opgevraagde tegoeden van de verschillende kantoren zijn gegroepeerd op één enkele rekening. Circa 970 betrokken rekeningen. - 1980 en daarna : opening van de kluizen waarvoor er niet wordt betaald; inventaris van de inhoud ; bewaring onder de vorm van verzegelde omslagen. 2.2 Archieven - Boekhoudkundige balansen - Fragmentaire bewaring van de rekeningshistorieken (tot in 1950) - 1950 : Archieven met betrekking tot de betaling van lonen verschuldigd aan joodse en niet joodse arbeiders, verplicht tewerkgesteld in NoordFrankrijk (overgemaakt aan het Ministerie van Sociale Zaken, van Openbare Gezondheid en Milieu, Dienst Oorlogsslachtoffers). 2.3 Specifieke situatie - Banque de Paris et des Pays-Bas : Centraliserend orgaan dat door de Duitse Administratie werd aangeduid met het oog op de concentratie van de goederen die aan de vijanden van het Reich toebehoorden, dus van Belgische burgers die naar het buitenland waren gevlucht, Britse, Amerikaanse, Egyptische, Iranese burgers, enz. (subrekeningen nrs. 60.000 tot 69.999). - De activiteiten van de verschillende entiteiten opgenomen in de CCBank zijn verdeeld over KBC, CBC en BACOB. Er is geen duidelijkheid over de overname van de niet opgevraagde tegoeden en hun verdeling ervan tussen de drie groepen.
Bijlagen Eindverslag - 109
3. Onderzoek van de Studiecommissie 3.1 Storting naar SFBD, 1943-1944 Werden vanuit de banken, nu behorend tot Artesia Banking Corporation, tussen 1943 en 1944 overgemaakt aan de SFBD: 72 contantenrekeningen, voor een totaal bedrag van 698.594,96 BEF 25 effectenrekeningen De verschillende betrokken banken dragen voor 4,23% bij tot de stortingen op de subrekeningen SFBD. Deze overdrachten hebben betrekking op 81 rekeninghouders. 3.2 Retours SFBD, 1945 In het kader van de versnelde procedure (‘eenvoudige gevallen’) werden in 1945 aan de banken, nu behorend tot Artesia Banking Corporation, 7 dossiers geretourneerd. De houders ervan waren niet gedeporteerd uit Mechelen, Drancy of Westerbork. Het gaat enkel om rekeningen “die bij haar bestonden voor 17 mei 1940 (…) of die door de houder zelf werden geopend zonder de tussenkomst van een Verwalter”, met uitsluiting van alle rekening die via de Banque de Paris et des Pays-Bas zijn overgebracht in het kader van haar centralisatieopdracht.11 3.3. Onderzoek niet-opgevraagde tegoeden, anno 2000 3.3.1. Kruising lijsten bank / MZDB De geëxploiteerde lijsten hebben enkel betrekking op de tak Artesia Bank, met uitsluiting van alle andere.12
Instructies. Vereffening van de effectenrekeningen en contantenrekeningen die voorheen waren beheerd door de Brüsseler Treuhand, 4/I/1945 (Archieven SFBD) 12 In verband met de tak BACOB Bank, schrijven de personen belast met het dossier ons : “Wij hebben tegoeden op rekeningen die slapen sinds de Tweede Wereldoorlog : deze tegoeden vertegenwoordigen weinig belangrijke bedragen. Wij moeten u evenwel melden dat wij over geen nuttige inlichting beschikken in verband met deze tegoeden : wij kennen geen naam, voornaam, adres en geboortedatum van de rechthebbenden. Wat de kluizen betreft, hebben wij het systeem van kluizenverhuur pas toegepast vanaf de jaren 70. Dat impliceert dat wij in kluizen geen tegoeden kunnen hebben die slapend zijn sinds de Tweede Wereldoorlog”. Brief van S. Delcuve en L. Van de Putte aan de Studiecommissie, 16/I/2001 (Archieven van de Studiecommissie). Een meer bepaald in verband met de Banque Drèze, “Als overnemer van de Banque Drèze sa (…) bevestigen wij u graag dat deze Banque Drèze sa geen enkel tegoed had dat slapend was sinds de oorlog, noch in contanten, noch in effecten, noch in andere waarden. Mr. J.T., gewezen directeur bij de Banque Drèze sa (sinds 30 juni 2000), heeft op erewoord bevestigd dat er helemaal geen ‘slapende tegoeden’ zijn.”. Brief van C. Quabron en L. Albert aan de Studiecommissie, 31/X/2000 (Archieven van de Studiecommissie). 11
110 – Studiecommissie joodse goederen
¾ Contanten Deze eerste lijst bestaat uit ca. 970 posten. Na kruising met de MZDB en onderzoek van de extra door de bank voorgelegde informatie werden 51 namen weerhouden die als volgt zijn opgedeeld : - geen positieve identificaties ; - 51 mogelijke identificaties. De overeenstemmende saldi bedragen in totaal 982.894 BEF. ¾ Kluizen Deze tweede lijst telt ca. 100 posten. Na kruising met de MZDB werden er 9 namen weerhouden die als volgt zijn opgedeeld : - geen positieve identificaties ; - 9 mogelijke identificaties. 3.3.2. Kruising lijsten bank / retours SFBD Negatief13 3.4. Andere onderzoekspistes -4. Resultaten Rekening houdend met wat voorafgaat, heeft de Studiecommissie besloten de formule 2b toe te passen. a. Contantenrekeningen [C x D x 0,5] x [A1 x Z] Î [60x 16 x 0,5] x [72 x 9.702,71 BEF] 2 81 Î [30 x 16 x 0,5] x [0,88 x 9.702,71 BEF] = 2.049.212 BEF b. Effectenrekeningen [C x D x 0,5] x [A2 x 59.000 BEF] x 0,6 Î [60 x 16 x 0,5] x [25 x 59.000 BEF] x 0,6 2 81 Î [30 x 16 x 0,5] x [0,3 x 59.000 BEF] x 0,6 = 2.548.800 BEF
13 “Wat lijst 2 betreft [Retours SFBD], moet ik u spijtig genoeg meedelen dat wij over geen enkele informatie beschikken met betrekking tot de personen vermeld op deze lijst”. Brief van S. Delcuve aan de Studiecommissie, 14/III/2001 (Archieven van de Studiecommissie).
Bijlagen Eindverslag - 111
AXA Bank Belgium nv 1. Historiek AXA Bank Belgium nv
Antwerpsche Hypotheekkas (An-Hyp) – Caisse hypothécaire anversoise Belgische Hypotheekmaatschappij en Spaarkas – Société hypothécaire belge et Caisse d’Epargne Crédit foncier de Belgique – Grondkrediet van België La Foncière liègeoise – De Luikse Grondmaatschappij Union hypothécaire sc
Marktaandeel 1938-1943 : deposito’s : 2,33 % kasbons en obligaties : 1,23 % open bewaargevingen : verwaarloosbaar bedrag (Crédit foncier de Belgique en la Foncière liègeoise : geen informatie) 2. Commentaar 2.1. Beheer van de niet opgevraagde tegoeden Bij de overname van Ippa door An-Hyp was er geen identificatie van de slapende rekeningen Neerlegging van effecten is bij deze instelling pas mogelijk door opening van een rekening, het onderzoek van de rekeningen brengt dus zeker alle titularissen in kaart. 2.2. Archief Ex-An-hyp zou geen archieven bezit hebben. Ex-Ippa had rekeningen, spaarboekjes en titels op naam als niet opgevraagde tegoeden, deze konden geïdentificeerd worden via rekeningnummers en personalia. 2.3. Specifieke situatie -3. Onderzoek 3.1. Storting naar SFBD 1943-1944 geen 3.2. Retours SFBD 1945 geen 3.3. Onderzoek niet-opgevraagde tegoeden anno 2000 3.3.1. Kruising lijsten bank / MZDB
112 – Studiecommissie joodse goederen
Axa bezorgde twee Excel-bestanden van niet opgevraagde tegoeden : - ex-ANHYP - ex-IPPA selectie gebeurde aan de hand van volgende criteria : geboortedatum vóór 1946, aanwezigheid van tegoeden en indien mogelijk de laatste verrichtingsdatum. Er waren geen kluizen met betrekking tot de onderzochte periode (selectie : geboortedatum vóór 1921). Bij de ex-ANHYP lijst werden 12 gevallen voor verder onderzoek weerhouden, allen bleken negatief. Bij de ex-IPPA lijst werden 2 gevallen voor verder onderzoek weerhouden, beiden bleken negatief. 3.3.2 Kruising lijsten bank / Retours SFBD -3.4. Andere onderzoekspistes -4. Resultaten --
Bijlagen Eindverslag - 113
Bank Brussel Lambert - Banque Bruxelles Lambert (ING Group) 1 Historiek 1.1. Banque Bruxelles Lambert / Bank Brussel Lambert (ING Group)
Banque belge d’Afrique Bank van Brussel Banque commerciale d’Escompte / Handelsdiscontobank Banque Dubois Banque d’Escompte et de Travaux Banque J. Fontaine Banque industrielle belge Banque industrielle et commerciale du Pays de Charleroi Banque Lambert Banque du Pays de Termonde Banque de Prêts et de Dépôts Banque verviétoise de Dépôts et de Crédit Caisse générale de Reports et de Dépôts Crédit hypothécaire d’Ostende Crédit ostendais Crédit populaire liégeois Société anversoise de Dépôts et d’Hypothèques / Antwerpsche Maatschappij van Deposito’s en Hypotheken (DIPO-Spaarkas)
Marktaandeel 1938-1943 : Deposito’s : 11,52 % Kasbons en obligaties : 0,16 % Open bewaargevingen : 30,22 % Er is geen informatie beschikbaar voor de Banque commerciale d’Escompte, opgenomen in de BBL-groep. 1.2. Caisse privée Banque / Private Kas Bank (ING Group)
114 – Studiecommissie joodse goederen
Banque Hallet & Cie Banque privée de Belgique Caisse des Règlements privés Frédéric Jacobs, Successeurs
Marktaandeel 1938-1943 : Deposito’s : 0,15 % Kasbons en obligaties : -Open bewaargevingen : 1,55 % 2 Commentaar 2.1. Beheer van de niet opgevraagde tegoeden -2.2.
Archieven
-
Sinds 1997 verzamelt de BBL bij de verschillende zetels de beschikbare oorlogsarchieven die zij daarna groepeert op de centrale zetel.
-
De bewaarde archieven, die werden geïnventariseerd door een lid van de onderzoeksgroep van de Studiecommissie, hebben vooral betrekking op: - de wetgeving tegen de vijanden van het Reich en de toepassing ervan (vreemde valuta, edele metalen, kluizen, enz.) - de wetgeving tegen de joden en de toepassing ervan - het onder sekwester plaatsen – vijandige en verdachte goederen
i. Bank van Brussel (vooral de Brusselse zetel) - Omzendbrieven of interne nota’s - Briefwisseling - Wetteksten ii. Bank Lambert Fragmentaire documentatie iii. Crédit général liégeois et Banque de Reports et de Dépôts Zeer fragmentaire documentatie 2.3. --
Specifieke situatie
3 Onderzoek van de Studiecommissie 3.1. Storting naar SFBD, 1943-1944 Vanuit de banken die sindsdien werden opgenomen in de ING Group werden tussen 1943 en 1944 overgemaakt aan de SFBD: 372 contantenrekeningen, voor een totaal bedrag van 4.360.278,27 BEF ; 285 effectenrekeningen. De verschillende betrokken banken dragen voor 28,64% bij tot de stortingen op de subrekeningen SFBD. Deze overdrachten hebben betrekking op 450 rekeninghouders. De Bank van Brussel alleen al transfereerde tussen 1943 en 1944: 280 contantenrekeningen, voor een totaal bedrag van3.045.180,70 BEF ; 201 effectenrekeningen over.
Bijlagen Eindverslag - 115
De Bank van Brussel draagt voor 20,97% bij tot de stortingen op de subrekeningen SFBD. Deze overdrachten hebben betrekking op 333 rekeninghouders. 3.2 Retours SFBD, 1945 In het kader van de versnelde procedure (‘eenvoudige gevallen’) werden er in 1945 94 dossiers geretourneerd aan banken die ondertussen binnen de ING Group zijn opgenomen. Ze zijn als volgt opgedeeld : - 66 titularissen niet gedeporteerd ; - 28 titularissen gedeporteerd. 3.3. Onderzoek niet-opgevraagde tegoeden, anno 2000 3.3.1. Kruising lijsten bank / MZDB i. Lijst van de verzegelde omslagen Deze lijst omvat 27 posten.14 Na kruising met de MZDB en onderzoek van de extra door de bank voorgelegde informatie werden 13 namen weerhouden die als volgt zijn opgedeeld : - 3 positieve identificaties ; - 10 mogelijke identificaties. De inhoud van de omslagen werd na de opening opgemaakt in aanwezigheid van een gerechtsdeurwaarder. ii. Lijst van de verzegelde omslagen, DIPO-Spaarkas Deze lijst bevat 15 posten, die overeenkomen met 12 eigenaars. Na kruising met de MZDB en onderzoek van de extra door de bank voorgelegde informatie werden alle namen weerhouden die als volgt zijn opgedeeld : - 5 positieve identificaties - 7 mogelijke identificaties. iii. Lijst van de niet opgevraagde fondsen bij de Vaderlandsche Spaarbank (Antwerpen) Deze lijst, opgemaakt in 1988-1990, bevat 38 posten. Na kruising met de MZDB en onderzoek van de extra door de bank voorgelegde informatie werd geen enkele naam weerhouden. 3.3.2. Kruising lijsten bank / retours SFBD --
In naam van alle instellingen die zijn opgenomen in de groep BBL, schrijft de persoon die met het dossier is belast: “Het betreft meer bepaald de lijst van verzegelde omslagen en paketten die sinds de oorlog in bewaargeving zijn bij de bank (en haar voorgangster). Er zijn geen tegoeden meer op rekeningen of geen verhuurde kluizen meer die zouden dateren van de oorlogsperiode”. Brief van A. Cluckers aan de Studiecommissie, 14/VI/2000 (Archieven van de Studiecommissie) 14
116 – Studiecommissie joodse goederen
3.4. Andere onderzoekspistes De BBL heeft talloze inspanningen gedaan om in te gaan op de vragen van de Studiecommissie. Mislukte pogingen: - Index van de namen vermeld in de oorlogsarchieven (oorlog en periode onmiddellijk na de oorlog). Beschrijving : bestand met circa 10.000 namen die terugkomen in de fragmentaire documenten verzameld door de BBL (december 1999). Beperking : geen enkele band met de niet opgevraagde tegoeden, en meer specifiek met de joodse financiële tegoeden achtergelaten door de rekeninghouder of, bij ontstentenis, zijn rechthebbenden. - Fiches van de Muntsaneringslening Beschrijving : naambestand opgemaakt op basis van de Muntsaneringsleningfiches, provincie Antwerpen (december 2000). Beperking : niets voor Brussel Resultaat van de kruising met de MZDB en Retours SFBD : negatief - Lijst van de natuurlijke personen geboren voor 1920, houders van een lopende rekening en van een effectendossier. Testzone: Antwerpen; Beschrijving : op basis van de huidige computerbestanden werd een lijst opgemaakt van de natuurlijke personen die simultaan houder zijn van contanten en effecten. Deze lijst, met circa 660 posten, werd vergeleken met de MZDB. Resultaat van de kruising met de MZDB en Retours SFBD : negatief 4 Resultaten De lijsten van niet opgevraagde tegoeden, voorgelegd door de BBL, zijn zeer onvolledig : zij hebben slechts betrekking op één enkel type financiële producten en/of beperken zich tot enkele (zeer bescheiden) takken van de financiële groep. Volgens de Studiecommissie zijn ze niet representatief voor het belang van de groep op de Belgische financiële markt. Om deze reden zijn de resultaten van de kruising ontoereikend om het gebruik van formule 2b te rechtvaardigen. Rekening houdend met wat voorafgaat, hanteert de Studiecommissie dus de formule 2a. a. Contantenrekeningen [B x D x 0,5 x E] x [A1 x Z] Î [94 x 16 x 0,5 x 0,8] x [372 11.721,18 BEF] 450 Î [94 x 16 x 0,5 x 0,8] x [0,82 x 11.721,18 BEF] = 5.782.199 BEF b. Effectenrekeningen [B x D x 0,5 x E] x [A2 x 59.000 BEF] x 0,6 Î [94 x 16 x 0,5 x 0,8] x [285 x 59.000 BEF] x 0,6 450 Î [94 x 16 x 0,5 x 0,8] x [0,63 x 59.000 BEF] x 0,6 = 13.416.883 BEF
Bijlagen Eindverslag - 117
Bank Degroof nv 1 Historiek Bank Degroof nv
F.M. Philippson en Cie
Marktaandeel 1938-1943 : Deposito’s : 0,26 % Kasbons en obligaties : -Open bewaargevingen :1,70 % 2 Commentaar 2.1. Beheer van de niet opgevraagde tegoeden - 1973 : centralisering van de rekeningen waarvan de houders geen enkel teken van leven geven (geen antwoord op briefwisseling) op één enkele rekening, onder de naam “ongekende deponenten”. Totaal geboekt bedrag: minder dan één miljoen BEF. 2.2. Archieven 2.2.1. Levende archieven van de instelling Vernietigd na dertig jaar (vooral historiek van de rekeningen), met uitzondering van : - dossiers erfopvolgingen - dossiers rekeningafsluitingen 2.2.2. Dode archieven van de instelling Gedeeltelijk geïnventariseerd. - BVB : Omzendbrieven ; briefwisseling ; notulen van vergaderingen - Wetgeving t.a.v. de vijanden van het Reich (toepassing) - Wetgeving tegen de joden (toepassing) - DSK : Interventie Enz. 2.3. --
Specifieke situatie
3 Onderzoek van de Studiecommissie 3.1. Storting naar SFBD, 1943-1944 De Bank Philippson heeft tussen 1943 en 1944 overgemaakt aan de SFBD: 51 contantenrekeningen, voor een totaal bedrag van 671.894,62 BEF 40 effectenrekeningen15
15 De notariële akte, bewaard in de archieven van de bank, opgemaakt op 5 oktober 1943 naar aanleiding van de overdracht van de effectenportefeuilles, heeft betrekking op 64 houders van effecten. De archieven van de SFBD, waarop dit werk is gebaseerd, zijn deels onvolledig, wat het verschil van 24 eenheden verklaart.
118 – Studiecommissie joodse goederen
De Bank Philippson draagt voor 3,97% bij tot de stortingen op de subrekeningen SFBD. Deze overdrachten hebben betrekking op 60 rekeninghouders. 3.2 Retours SFBD, 1945 In het kader van de versnelde procedure (‘eenvoudige gevallen’) werden er in 1945 2 dossiers geretourneerd aan de Bank Philippson. De houders ervan waren niet gedeporteerd uit Mechelen, Drancy of Westerbork. 3.3. Onderzoek niet-opgevraagde tegoeden, anno 2000 3.3.1. Kruising lijsten bank / MZDB Deze lijst omvat 60 posten. Na kruising met de MZDB en onderzoek van de extra door de bank voorgelegde informatie werden 8 namen weerhouden, die als volgt zijn opgedeeld : - 3 positieve identificaties ; - 5 mogelijke identificaties. De overeenstemmende saldi bedragen respectievelijk 105.307 BEF en 103.792 BEF, of in totaal 209.099 BEF. Bovenop die bedragen komen nog aandelen en obligaties. 3.3.2. Kruising lijsten bank / retours SFBD -3.4. Andere onderzoekspistes - Financiële staat opgemaakt per 31 maart 1969 Beschrijving : oudste beschikbare financiële staat met het hele cliënteel per soort financiële bezitting Methode : kruising met de MZDB en retours SFBD Resultaat : de rekeninghouders op de lijst ‘Ongekende deponenten’ staan allemaal op de financiële staat. De personen vermeld op de lijst van de retours SFBD staan er niet op. - Klantenbestand, 1947-1949 Beschrijving : klantenbestand opgemaakt n.a.v. de verandering van de karakterisering van de rekeningen : klassement per verblijfplaats Methode : kruising met de MZDB en retours SFBD Resultaat : de retours SFBD staan in dit bestand vermeld. De bank kan geen enkele bijkomende informatie verstrekken. 4 Resultaten Rekening houdend met wat voorafgaat, hanteert de Studiecommissie de formule 2b. a. Contantenrekeningen [C x D x 0,5] x [A1 x Z] Î [(3 + 5) x 16 x 0,5] x [51 x 13.174,40 BEF]
Bijlagen Eindverslag - 119
2 60 Î [5 x 16 x 0,5] x [0,85 x 13.174,40 BEF] = 447.930 BEF b. Effectenrekeningen [C x D x 0,5] x [A2 x 59.000 BEF] x 0,6 Î [(3 + 5) x 16 x 0,5] x [40 x 59.000 BEF] x 0,6 2 60 Î [5 x 16 x 0,5] x [0,66 x 59.000 BEF] x 0,6 = 934.560 BEF
120 – Studiecommissie joodse goederen
Bank Delen nv 1. Historiek Bank Delen nv
O. De Schaetzen et Cie, Banquiers
Marktaandeel 1938-1943 : deposito’s : 0,05 % kasbons en obligaties : -open bewaargevingen : 0,10 % 2. Commentaar 2.1. Beheer van de niet opgevraagde tegoeden -2.2. Archief archieven beschikbaar voor de laatste 35 jaar, waar echter geen documenten zitten over cliënten van voor de jaren ’60. In andere documentatie over de onderzochte periode werd bij een analyse in 1998-1999 geen relevante informatie teruggevonden, er zijn geen archieven beschikbaar van vóór 1950. 2.3. Specifieke situatie -3. Onderzoek 3.1. Storting naar SFBD 1943 geen 3.2. Retours SFBD 1945 geen 3.3. Onderzoek niet-opgevraagde tegoeden anno 2000 3.3.1. Kruising lijsten bank / MZDB De niet opgevraagde tegoeden werden onderzocht door de bank, geen enkele rekening valt mogelijk onder het onderzoek van de Studiecommissie. 3.3.2. Kruising lijsten bank / Retours SFBD -3.4. Andere onderzoekspistes -4. Resultaten --
Bijlagen Eindverslag - 121
Bank Nagelmackers 1747 nv 1 Historiek Bank Nagelmackers 1747 nv
Ardenne Bancaire sa Banque Borsu et Cie Banque commerciale de Liège sa Banque de Commerce et d’Industrie Banque de la Hoëgne Coop-Deposito’s Nagelmackers Fils et C°
Marktaandeel 1938-1943 : Deposito’s : 0,79 % Kasbons en obligaties : 0,02 % Open bewaargevingen : 0,96 % Voor de Banque de Commerce et d’Industrie is er geen overtuigende informatie beschikbaar. 2 Commentaar 2.1. Beheer van de niet opgevraagde tegoeden sedert 1997 : de ‘dode’ rekeningen, d.w.z. de rekeningen waarvoor de inspanningen om de houder of de rechthebbenden (gemeenteadministraties) te lokaliseren vruchteloos zijn gebleven, werden geboekt als Restant; de centrale zetel staat in voor het beheer ervan. De ‘dode’ rekeningen (exclusief de depositoboekjes) waarvan het saldo tussen –2.000 BEF en +2.000 BEF schommelt, mogen in het kantoor worden afgesloten en in de winst- en verliesrekening worden geboekt. 2.2. Archieven Vernietiging van de archieven van vóór 1946. 2.3. --
Specifieke situatie
3 Onderzoek van de Studiecommissie 3.1. Storting naar SFBD, 1943-1944 Vanuit de entiteiten waarvoor de erfopvolging naar de Bank Nagelmackers 1747 leidt, werden tussen 1943 en 1944 overgemaakt aan de SFBD: 8 contantenrekeningen, voor een totaal bedrag van 160.883,30 BEF ; 6 effectenrekeningen. De diverse betrokken banken dragen voor 0,61% bij tot de stortingen op de SFBD. Deze overdrachten hebben betrekking op 9 rekeninghouders.
122 – Studiecommissie joodse goederen
3.2 Retours SFBD, 1945 In het kader van de versnelde procedure (‘eenvoudige gevallen’), werden in 1945 3 dossiers geretourneerd naar de banken die sindsdien deel uitmaken van de Bank Nagelmackers 1747. Ze zijn als volgt opgedeeld : - 1 titularis gedeporteerd ; - 2 titularissen niet gedeporteerd. 3.3. Onderzoek niet-opgevraagde tegoeden, anno 2000 3.3.1. Kruising lijsten bank / MZDB i. Lijst van de slapende rekeningen van klanten geboren vóór 1945 Deze eerste lijst omvat circa 370 posten. Na kruising met de MZDB en onderzoek van de extra door de bank voorgelegde informatie werd geen enkele naam weerhouden. ii. Lijst van de dode rekeningen Deze tweede lijst omvat circa 650 posten. Na kruising met de MZDB en onderzoek van de extra door de bank voorgelegde informatie werd geen enkele naam weerhouden. iii. Lijst van de niet opgevraagde kluizen Deze derde lijst omvat 28 posten. Na kruising met de MZDB en onderzoek van de extra door de bank voorgelegde informatie werd geen enkele naam weerhouden. 3.3.2. Kruising lijsten bank / retours SFBD -3.4. Andere onderzoekspistes -4 Resultaten Rekening houdend met wat voorafgaat, hanteert de Studiecommissie de formule 2a a. Contantenrekeningen [B x D x 0,5 x E] x [A1 x Z] Î [3 x 16 x 0,5 x 0,8] x [8 x 20.110,41 BEF] 9 Î [3 x 16 x 0,5 x 0,8] x [0,88 x 20.110,41 BEF] = 339.785 BEF b. Effectenrekeningen [B x D x 0,5 x E] x [A2 x 59.000 BEF] x 0,6 Î [3 x 16 x 0,5 x 0,8] x [6 x 59.000 BEF] x 0,6 9 Î [3 x 16 x 0,5 x 0,8] x [0,66 x 59.000 BEF] x 0,6 = 448.589 BEF
Bijlagen Eindverslag - 123
Bank J. Van Breda & C° nv 1. Historiek Bank J. Van Breda & C° nv
J. et M. Van Breda et C°
Marktaandeel 1938-1943 : deposito’s : 0,01 % kasbons en obligaties : -open bewaargevingen : 0,01 % 2. Commentaar 2.1. Beheer van de niet opgevraagde tegoeden De Bank J. Van Breda & C° beschikt over een lijst van alle cliënten van 1977 op microfiches. De bank beschikt niet over afzonderlijke bestanden van niet opgevraagde tegoeden. Deze rekeningen blijven steeds opgenomen in de actuele bestanden. Zij worden gedebiteerd met de jaarlijkse beheerskosten van de rekening (momenteel 480 BEF), de normale portkosten of de huur van een postbusje voor de briefwisseling (momenteel 968 BEF) en de eventuele premie voor een ongevallenverzekering (momenteel 75 BEF). Zo de niet opgevraagde rekening uiteindelijk debiteur dreigt te komen, wordt het laatste minieme saldo opgenomen in de resultaatrekening van de bank. De meeste niet opgevraagde tegoeden waren spaarboekjes. In de gevallen waarin de cliënt de intrest op zijn spaarboekje niet komt opnemen en het saldo is lager dan 1.000 BEF, wordt het saldo in de daarop volgende maanden weggeboekt. De andere blijven bij het passief van de bank. Rekeningen met een saldo groter dan 1.000 BEF blijven behouden tot zij dreigen een debetstand te vertonen. Deze werkwijze wordt reeds jaren in de bank toegepast. De bank beschikt echter niet over lijsten van de aldus gesaldeerde rekeningen. De Bank van Breda heeft geen niet opgevraagde effectenrekeningen. Wat niet opgevraagde kluizen betreft : het filiaal van Antwerpen is in 1969 verhuist van de Frankrijklei naar de Plantijn Moretuslei. Indien er kluizen waren waarvan de huurders niet reageerden, zouden deze in de aanwezigheid van een deurwaarden moeten geopend zijn en de inhoud ervan zou in verzegelde omslagen bewaard moeten zijn in de bank. De Bank van Breda heeft echter nooit dergelijke procedure moeten toepassen vóór 1992.16 2.2. Archief geen archiefmateriaal 3. Onderzoek 3.1. Storting naar SFBD 1943 geen
16
Brief Bank van Breda & C° aan de Studiecommissie van 31.05.2001.
124 – Studiecommissie joodse goederen
3.2. Retours SFBD 1945 geen 3.3. Onderzoek niet-opgevraagde tegoeden anno 2000 De Bank van Breda bevestigde de Studiecommissie dat er geen lijst van niet opgevraagde tegoeden kon opgesteld worden. Dit is te wijten aan de manier waarop de bank niet opgevraagde tegoeden beheert. De Studiecommissie is bijgevolg niet in de mogelijkheid geweest om uit te maken of het onderzoek negatief was. 3.4. Andere onderzoekspistes -4. Resultaten --
Bijlagen Eindverslag - 125
Bank van de Post 1. Historiek Bank van de Post
Bestuur der Postchecks
Marktaandeel 1938-1943 : deposito’s : 27,45 % kasbons en obligaties : -open bewaargevingen : -2. Commentaar 2.1. Beheer van de niet opgevraagde tegoeden volgens de Wet op de Postcheck van 2 mei 1956 vervalt het tegoed van rekeningen waar gedurende tien jaar geen enkele verrichting heeft plaatsgevonden aan de Schatkist De Regie der Posterijen werd opgericht in 1971. Tien jaar later, op 14 mei 1980, werden de resterende tegoeden op verzoek van het Ministerie van Financiën overgemaakt aan de Schatkist, het zou gaan om een som van 56 miljoen BEF, een bedrag dat zowel joodse als andere tegoeden bevat 2.2. Archief Details zijn niet meer beschikbaar, alle rekenplichtige bewijsstukken werden normaliter na 30 jaar vernietigd. 3. Onderzoek 3.1. Storting naar SFBD 1943 102 Contantenrekeningen, voor een totaal bedrag van 646.503, 34 BEF (102 titularissen) 3.2. Retours SFBD 1945 In het kader van de versnelde procedure (‘eenvoudige gevallen’) werden in 1945 11 dossiers geretourneerd. De houders van de betrokken tegoeden zijn als volgt opgedeeld : - 1 titularis gedeporteerd ; - 10 titularissen niet gedeporteerd. 3.3. Onderzoek niet-opgevraagde tegoeden anno 2000 Naast het onderzoek bij de Post zelf werd ook aan de Bank van de Post gevraagd een lijst op te maken van niet opgevraagde tegoeden die mogelijks teruggingen tot de jaren ’40. Daarop bezorgde de Bank van de Post ons een lijst van 4.130 namen. Na kruising met de MZDB werd hieruit één naam weerhouden. Tot nog toe werd nog geen extra informatie naast de openingsfiche teruggevonden (geen bedrag, geen datum van laatste verrichting,…)
126 – Studiecommissie joodse goederen
3.4. Andere onderzoekspistes -4. Resultaten --
Bijlagen Eindverslag - 127
BCH Benelux nv 1. Historiek BCH Benelux nv
Société hollandaise de Banque H. Glorieux et C°, Succ. De Jenni et C° Van Mierlo et C° (Antwerpse zetel overgenomen in 1954) Maurice Verstuyft (in 1940 overgenomen door Van Mierlo et C°)
Marktaandeel 1938-1943 : Société hollandaise de Banque en H. Glorieux et C°, Succ. De Jenni et C° : deposito’s : 0,08 % kasbons en obligaties : -open bewaargevingen : 1,31 % Van Mierlo et C° (opgelet : dit is totaal marktaandeel Van Mierlo, het Antwerpse filiaal van de bank ging naar BCH Benelux, het Brusselse naar Fortis Bank; over Maurice Verstuyft : geen informatie) deposito’s : 0,08 % kasbons en obligaties : -open bewaargevingen : 0,29 % 2. Commentaar 2.1. Beheer van de niet opgevraagde tegoeden BCH Benelux groepeert alle niet opgevraagde tegoeden op één rekening, maar met de blijvende mogelijkheid alle individuele gegevens van de personen op te roepen (dus geen anonieme rekening). Zij stort deze bedragen niet door naar de DCK. De bank beschikt over enkele niet opgevraagde rekeningen (minder dan tien), ofwel van voor de oorlogsperiode, ofwel van na de jaren ’50, allen geopend door mensen van Franse nationaliteit. De documentatie hierover is goed bewaard. Alle documenten daterend van voor de oorlog, komen toe aan de Société hollandaise de Banque. Deze rekeningen bevatten deposito- of effectenrekeningen. 2.2. Archief Van de Société hollandaise de Banque heeft BCH Benelux de originele verslagen van de Raden van Bestuur en de Algemene Vergaderingen. Van de drie andere banken heeft BCH de archieven niet overgenomen. De meeste archieven van BCH Benelux zijn in 1991 vernietigd, met uitzondering van diegene die vereist zijn door de wet en de documenten voor het openen van een rekening die de laatste tien jaar niet gesloten is (of het niet gaat om niet opgevraagde rekeningen of elke andere soort akte of overeenkomst met de rekeninghouder).
128 – Studiecommissie joodse goederen
2.3. Specifieke situatie Bij de overname van de Bank Van Mierlo (die reeds in 1940 de Bank Maurice Verstuyft had overgenomen) gingen de Antwerpse filialen naar de huidige BCH Benelux, de Brusselse naar de huidige Fortis Bank. Deze portefeuille wordt bijgevolg verdeeld over BCH en Fortis. 3. Onderzoek 3.1. Storting naar SFBD 1943-1944 Société hollandaise de Banque en H. Glorieux et C°, Succ. De Jenni et C° : 6 Contantenrekeningen, voor een totaal bedrag van 119.161,60 BEF 5 effectenrekeningen (6 titularissen) Bank Van Mierlo et C° : 6 Contantenrekeningen, voor een totaal bedrag van 45.962,70 BEF 1 effectenrekeningen (6 titularissen) 3.2. Retours SFBD 1945 In het kader van de versnelde procedure (‘eenvoudige gevallen’) werden in 1945 2 dossiers geretourneerd aan de Bank Van Mierlo et C°. De houders van de betrokken tegoeden zijn als volgt opgedeeld : - 1 titularis gedeporteerd ; - 1 titularis niet gedeporteerd. 3.3. Onderzoek niet-opgevraagde tegoeden anno 2000 3.3.1. Kruising lijsten bank / MZDB Lijst van niet opgevraagde tegoeden, met 6 namen, aan de Studiecommissie bezorgd : kruising met de MZDB negatief. 3.3.2. Kruising lijsten bank / Retours SFBD -3.4. Andere onderzoekspistes -4. Resultaten op basis van het voorgaande heeft de Studiecommissie besloten formule 3 toe te passen voor de Société hollandaise de Banque en H. Glorieux et C°, Succ. De Jenni et C° en formule 2a voor de Bank Van Mierlo.
Bijlagen Eindverslag - 129
Société hollandaise de Banque en H. Glorieux et C°, Succ. De Jenni et C°: Σ1 x X1 (30.353.868 BEF : 100) x 0,08 = 24.283 BEF
Bank Van Mierlo (1/2e formule 2a) : a. Contantenrekeningen [B x D x 0,5 x E] x [A1 x Z] Î [2 x 16 x 0,5 x 0,8] x [6 x 7.660,45 BEF] 6 Î [2 x 16 x 0,5 x 0,8] x [1 x 7.660,45 BEF] = 98.054 BEF (1/2e = 49.027 BEF) b. Effectenrekeningen [B x D x 0,5 x E] x [A2 x 59.000 BEF] x 0.6 Î [2 x 16 x 0,5 x 0,8] x [1 x 59.000 BEF] x 0,6 6 Î [2 x 16 x 0,5 x 0,8] x [0,16 x 59.000 BEF] x 0.6 = 72.499 BEF (1/2e = 36.249 BEF)
130 – Studiecommissie joodse goederen
Belgolaise Bank - Banque Belgolaise 1 Historiek Belgolaise Banque – Belgolaise Bank Marktaandeel 1938-1943 : Deposito’s : 0,01 % Kasbons en obligaties : -Effectendepots : 0,09 %
Banque commerciale du Congo
2 Commentaar 2.1. Beheer van de niet opgevraagde tegoeden - 1979 : in het kader van een aanpassing van het informaticasysteem, werden de inactieve rekeningen geïsoleerd. Zij vormden een totaal beneden de 5 miljoen. 2.2. Archieven Voor de desbetreffende periode werden enkel de jaarverslagen van de Banque du Congo belge (band met de Banque commerciale du Congo) bewaard. 2.3. --
Specifieke situatie
3 Onderzoek van de Studiecommissie 3.1. Storting naar SFBD, 1943-1944 De Banque commerciale du Congo maakte tussen 1943 en 1944 over aan de SFBD: 2 contantenrekeningen, voor een totaal bedrag van 20.450,32 BEF ; 5 effectenrekeningen. De Banque commerciale du Congo draagt voor 0,31% bij tot de stortingen op de subrekeningen SFBD. Deze overdrachten hebben betrekking op 5 rekeninghouders. 3.2 Retours SFBD, 1944-1945 -3.3. Onderzoek niet-opgevraagde tegoeden, anno 2000 De lijst, opgemaakt in 1979, omvat 20 namen. Na kruising met de MZDB werd geen enkele naam weerhouden. 3.4. Andere onderzoekspistes --
Bijlagen Eindverslag - 131
4 Resultaten Rekening houdend met wat voorafgaat, hanteert de Studiecommissie de formule 3. Σ1 x X1 (30.353.868 BEF : 100) x 0,01 = 3.035 BEF
132 – Studiecommissie joodse goederen
BNP Paribas 1 Historiek BNP Paribas
Comptoir national d’Escompte de Paris
Marktaandeel 1938-1943 : Deposito’s : 0,07 % Kasbons en obligaties : -Open bewaargevingen : 0,08 % 2 Commentaar 2.1. Beheer van de niet opgevraagde tegoeden - 1987 : afsluiting, op initiatief van de bank, van een tiental rekeningen en rubrieken ; omzetting in speciën door de realisatie van de effecten in open bewaargeving. - sinds 1987 : afhouding van een forfaitaire beheerscommissie op de niet opgevraagde tegoeden van 2.000 BEF voor de voorafgaande tien jaar ; 2.000 BEF / jaar voor de boekjaren 1988-1998 ; 5.000 BEF / jaar voor de boekjaren 1999 en 2000 ; 5.000 BEF / jaar (of resterend saldo) voor het boekjaar 2001 en de daaropvolgende boekjaren. 2.2. --
Archieven
2.3. --
Specifieke situatie
3 Onderzoek van de Studiecommissie 3.1. Storting naar SFBD, 1943-1944 Werden tussen 1943 en 1944 door de Comptoir national d’Escompte de Paris overgemaakt aan de SFBD: - 8 contantenrekeningen, voor een totaal bedrag van 55.294,10 BEF ; - 7 effectenrekeningen. De Comptoir national d’Escompte de Paris draagt voor 0,65% bij tot de subrekeningen SFBD. Deze overdrachten hebben betrekking op 9 rekeninghouders. 3.2 Retours SFBD, 1944-1945 In het kader van de versnelde procedure (‘eenvoudige gevallen’) werden er in 1945 vijf dossiers geretourneerd aan de Comptoir national d’Escompte de Paris. De houders van de betrokken tegoeden zijn als volgt opgedeeld : - 1 titularis gedeporteerd ; - 4 titularissen niet gedeporteerd.
Bijlagen Eindverslag - 133
3.3. Onderzoek niet-opgevraagde tegoeden, anno 2000 3.3.1. Kruising lijsten bank / MZDB De lijst omvat 6 items. Na kruising met de MZDB werd één naam weerhouden, die overeenkomt met een positieve identificatie. Het saldo van deze rekening, afgesloten per 31 december 2000, bedraagt 157 BEF. Het bedroeg 20.157 BEF per 31 december 1993 en 34.710 BEF per 26 januari 1986. 3.3.2. Kruising lijsten bank / retours SFBD De enige naam die werd weerhouden op de lijsten van niet opgevraagde tegoeden staat vermeld op de vijf retours SFBD. 3.4. Andere onderzoekspistes -4 Resultaten Rekening houdend met wat voorafgaat, hanteert de Studiecommissie de formule 1. a. Contantenrekeningen B x 0,5 x C x [A1 x Z] B1 Î 5 x 0,5 x 1 x [8 x 6.911,76 BEF] 1 9 Î 5 x 0,5 x 1 x [0,88 x 6.911,76 BEF] = 15.206 BEF b. Effectenrekeningen B x 0,5 x C x [A2 x 59.000 BEF] x 0,6 B1 Î 5 x 0,5 x 1 x [7 x 59.000 BEF] x 0,6 1 9 Î 5 x 0,5 x 1 x [0,77 x 59.000 BEF] x 0,6 = 68.145 BEF
134 – Studiecommissie joodse goederen
CBC Bank nv 1 Historiek CBC Bank nv
André Joire & Cie Banque des Classes moyennes Banque populaire de Verviers Comptoir du centre Fabri & Cie Jules Joire Union économique de Bruxelles
Marktaandeel 1938-1943 : Deposito’s : 0,70 % Kasbons en obligaties : 0,03 % Open bewaargevingen : 1,03 % KBC Bank nv, CBC Bank nv en BACOB sa
Banque de la Compagnie Commerciale Belge Banque de Crédit Commercial sa Banque Populaire de Huy sc Banque Populaire de Jumet sa Banque Fl. Standaert, particulier Crédit général Brugeois / Algemene Brugsche Kredietbank Crédit du Nord Belge
Marktaandeel 1938-1943 : Deposito’s : 0,42 % Kasbons en obligaties : 0,03 % Open bewaargevingen : 0,81 % 2 Commentaar 2.1. Beheer van de niet opgevraagde tegoeden De niet opgevraagde tegoeden – contanten, effecten en verzegelde omslagen – worden op één rekening geplaatst, zonder vermelding van de boekingsdata. Soms ontbreekt de persoonlijke identificatie van de rekeninghouders. 2.2. Archieven - Banque des Classes moyennes : Notulen van de vergaderingen van de Raad van bestuur, 1948-1961 - Comptoir du Centre : Notulen van de Algemene vergaderingen, 19341936, 1961
Bijlagen Eindverslag - 135
-
CERA : archief overgenomen door de KBC17
2.3. Specifieke situatie Van de verschillende entiteiten overgenomen binnen de CC-Bank werden de activiteiten opgesplitst tussen KBC, CBC en BACOB. Er is geen duidelijkheid over de overname van de niet opgevraagde tegoeden en over de verdeling ervan tussen de drie groepen. 3 Onderzoek van de Studiecommissie 3.1. Storting naar SFBD, 1943-1944 Werden tussen 1943 en 1944 overgemaakt aan de SFBD vanuit de entiteiten die sindsdien zijn overgenomen door de CBC Bank : 9 contantenrekeningen, voor een totaal bedrag van 45.463,63 BEF ; 7 effectenrekeningen. De verschillende entiteiten die zijn overgenomen binnen de CBC-Bank dragen voor 0,70% bij tot de stortingen op de subrekeningen SFBD. Deze overdrachten hebben betrekking op 11 rekeninghouders. 3.2 Retours SFBD, 1945 In het kader van de versnelde procedure (‘eenvoudige gevallen’) werden er in 1945 4 dossiers geretourneerd aan de banken die sindsdien zijn opgenomen binnen de CBC-Bank. De houders van de betrokken tegoeden zijn niet gedeporteerd uit Mechelen, Drancy of Westerbork. 3.3. Onderzoek niet-opgevraagde tegoeden, anno 2000 3.3.1. Kruising lijsten bank / MZDB i. Lijst van de niet opgevraagde saldi (SNR) Deze lijst, opgemaakt in 1997, omvat circa 750 posten. Na kruising met de MZDB werden er 6 namen weerhouden, die als volgt zijn opgedeeld : - 2 positieve identificaties ; - 4 mogelijke identificaties. De overeenstemmende saldi bedragen respectievelijk 46.417 BEF en 216.279 BEF, of in totaal 262.696 BEF. ii. Lijst van de Banque populaire de Verviers Deze tweede lijst omvat circa 750 posten. Na kruising met de MZDB werden er 16 namen weerhouden die als volgt zijn opgedeeld : - 1 positieve identificatie; - 15 mogelijke identificaties.
3.3.2. Kruising lijsten bank / retours SFBD In verband met de archieven van de ex-CERA Wallonie, schrijft de directie van de CBC Bank : “Voor elke inlichting in verband hiermee, moet u zich richten tot de KBC Bank, die alle archieven van de CERA van voor de fusie heeft overgenomen”. Brief van D. Syx aan de Studiecommissie, 19/X/2000 (Archieven van de Studiecommissie). 17
136 – Studiecommissie joodse goederen
Negatief18 3.4. Andere onderzoekspistes -4 Resultaten Rekening houdend met wat voorafgaat, hanteert de Studiecommissie de formule 2b a. Contantenrekeningen [C x D x 0,5] x [A1 x Z] Î [(3 + 19) x 16 x 0,5] x [9 x 5.051,51 BEF] 2 11 Î [12 x 16 x 0,5] x [0,81 x 5.051,51 BEF] = 392.805 BEF b. Effectenrekeningen [C x D x 0,5] x [A2 x 59.000 BEF] x 0,6 Î [(3 + 19) x 16 x 0,5] x [7 x 59.000 BEF] x 0,6 2 11 Î [12 x 16 x 0,5] x [0,63 x 59.000 BEF] x 0,6 = 2.140.992 BEF
In verband met de retours SFBD, schrijft de persoon die instaat voor het dossier : “Voor de vier personen die niet zijn vermeld op onze lijsten [dus retours SFBD], moeten wij u spijtig genoeg meedelen dat wij geen enkel spoor hebben kunnen vinden van een rekening die op hun naam in onze boeken werd geopend. Ook onderzoek alleen op de familienaam heeft geen enkel resultaat opgeleverd”. Brief van J.-P. Goblet aan de Studiecommissie, 2/III/2001 (Archieven van de Studiecommissie). 18
Bijlagen Eindverslag - 137
Centea nv 1. Historiek Centea nv
Centrale Hypotheek- en Verzekeringskas (CHVK) Hypotheek- en Spaarmaatschappij van Antwerpen (HSA) Algemene Hypotheek- en Kredietkas
Marktaandeel 1938-1943 : We beschikken enkel voor HSA over macro-economische gegevens : deposito’s : 0,02 % kasbons en obligaties : -open bewaargevingen : -2. Commentaar 2.1. Beheer van de niet opgevraagde tegoeden -2.2. Archief geen archieven periode 1939-1945 2.3. Specifieke situatie HSA bood enkel het klassieke spaarboekje aan, van zichtrekeningen, kluizen of andere beleggingsvormen was destijds geen sprake. 3. Onderzoek 3.1. Storting naar SFBD 1943-1944 geen 3.2. Retours SFBD 1945 geen 3.3. Onderzoek niet-opgevraagde tegoeden anno 2000 3.3.1. Kruising lijsten bank / MZDB De Studiecommissie is niet in de mogelijkheid geweest om tot het besluit te komen dat het onderzoeksresultaat negatief was. 3.3.2. Kruising lijsten bank / Retours SFBD -3.4 Andere onderzoekspistes -4. Resultaten --
138 – Studiecommissie joodse goederen
Citibank Belgium nv 1. Historiek Citibank Belgium nv
Banque Copine et Cie Banque de Jumet-Roux sa Banque Sud Belge
Marktaandeel 1938-1943 : deposito’s : 0,08 % kasbons en obligaties : -open bewaargevingen : 0,05 % (Banque Copine et Cie : geen informatie) 2. Commentaar 2.1. Beheer van de niet opgevraagde tegoeden -2.2. Archief Geen informatie, het archiefmateriaal werd vernietigd. Geen niet opgevraagde tegoeden daterend uit oorlogstijd, er zou een lijst opgemaakt worden van rekeningen die reeds 25 jaar inactief waren. Wegens een verhuizing werden de koffers van de bank open gemaakt, daarbij waren er zeker drie die teruggingen tot de Tweede Wereldoorlog, over drie andere koffers bestaat geen zekerheid. 2.3. Specifieke situatie -3. Onderzoek 3.1. Storting naar SFBD 1943-1944 geen 3.2. Retours SFBD 1945 geen 3.3. Onderzoek niet-opgevraagde tegoeden anno 2000 3.3.1. Kruising lijsten bank / MZDB De Studiecommissie is niet in de mogelijkheid geweest om tot het besluit te komen dat het onderzoeksresultaat negatief was. 3.3.2. Kruising lijsten bank / Retours SFBD -3.4. Andere onderzoekspistes --
Bijlagen Eindverslag - 139
4. Resultaten --
140 – Studiecommissie joodse goederen
Citibank International plc 1. Historiek Citibank International plc
Crédit général domestique
Marktaandeel 1938-1943 : deposito’s : 0,01 % kasbons en obligaties : -open bewaargevingen : 0,01 % 2. Commentaar 2.1. Beheer van de niet opgevraagde tegoeden -2.2. Archief archiefmateriaal vernietigd, geen niet opgevraagde tegoeden daterend uit oorlogstijd. 2.3. Specifieke situatie -3. Onderzoek 3.1. Storting naar SFBD 1943-1944 geen 3.2. Retours SFBD 1945 geen 3.3. Onderzoek niet-opgevraagde tegoeden anno 2000 3.3.1. Kruising lijsten bank / MZDB De Studiecommissie is niet in de mogelijkheid geweest om tot het besluit te komen dat het onderzoeksresultaat negatief was. 3.3.2. Kruising lijsten bank / Retours SFBD -3.4. Andere onderzoekspistes -4. Resultaten --
Bijlagen Eindverslag - 141
Deutsche Bank nv 1. Historiek Deutsche Bank nv
Banque de Liège sa Banque de Commerce – Handelsbank Banque pour l’Extension du Grand Anvers – Bank voor de Uitbreiding van Groot Antwerpen Crédit lyonnais
Marktaandeel 1938-1943 : deposito’s : 1,13 % kasbons en obligaties : -open bewaargevingen : 1,49 % 2. Commentaar 2.1. Beheer van de niet opgevraagde tegoeden In de correspondentie vinden we enkel informatie over Banque de Commerce – Handelsbank en Crédit Lyonnais. Verschillende soorten niet opgevraagde tegoeden werden genoemd in het antwoord op de enquête van de Studiecommissie en de BVB : zichtrekeningen, effecten, geledigde kluizen, gevonden tegoeden waarvan geen spoor is van de eigenaar, of die niet meer kunnen worden geïdentificeerd. De data die op de nog beschikbare lijsten/registers vermeld zijn, die o.a. het type tegoed aangeven, verwijzen naar de opname in ‘dode rekeningen’ of ‘achterstallige vorderingen’. De oudste data verwijzen naar 1929 (‘achterstallige vorderingen’). De beschikbare identificatie-elementen zijn fragmentarisch en wisselend, met naam (indien gekend), referte naar dossier (indien beschikbaar), datum, saldo van de Contantenrekening/schatting van de effectenrekening, andere. 2.2. Archief Voor wat betreft de periode van de oorlog of juist nadien, zijn geen dossiers of gegevens meer beschikbaar, behalve wat in het register van de achterstallige vorderingen staat (bij Crédit Lyonnais) en een paar inventarissen (11) van kluizen die door de Duitse autoriteiten opgebroken zijn (bij Handelsbank). De tegoeden die vermeld staan op de 11 processen-verbaal, in bezit van de bank, die bij het openbreken van de kluizen opgemaakt werden, zijn van weinig of zonder financiële waarde. 2.3. Specifieke situatie Crédit lyonnais en de Banque de Commerce : centralistatiebanken aangeduid door het Duitse Militair Bestuur voor de concentratie van goederen behorend aan vijanden van het Reich, meer bepaald Belgische burgers die naar het buitenland gevlucht waren, maar ook bijvoorbeeld Engelse, Amerikaanse, Egyptische of Iraanse burgers.
142 – Studiecommissie joodse goederen
3. Onderzoek 3.1. Storting naar SFBD 1943-1944 121 Contantenrekeningen, voor een totaal bedrag van 1.425.872,45 BEF 62 effectenrekeningen (141 titularissen) Waarbij : Banque de Commerce : 91 Contantenrekeningen, voor een totaal bedrag van 894.222,19 BEF 44 effectenrekeningen (106 titularissen) Crédit Lyonnais : 30 Contantenrekeningen, voor een totaal bedrag van 531.650,26 BEF 18 effectenrekeningen (35 titularissen) 3.2. Retours SFBD, 1945 In het kader van de versnelde procedure (‘eenvoudige gevallen’) werden in 1945 70 dossiers geretourneerd. De houders van de betrokken tegoeden zijn als volgt opgedeeld : - 25 titularissen gedeporteerd ; - 45 titularissen niet gedeporteerd. Waarbij : Banque de Commerce : 61 retours 20 titularissen gedeporteerd 41 titularissen niet gedeporteerd Crédit Lyonnais : 9 retours 5 titularissen gedeporteerd 4 titularissen niet gedeporteerd Opgelet : het gaat enkel om retours van rekeningen die reeds bij Banque de Commerce en Crédit Lyonnais bestonden voor 17 mei 1940, en geopend door de titularissen zelf (zonder tussenkomst van een Verwalter). Alle rekeningen die naar deze banken getransfereerd waren in het kader van de centralisatie vallen hier buiten.
Bijlagen Eindverslag - 143
3.3. Onderzoek niet-opgevraagde tegoeden anno 2000 3.3.1. Kruising lijsten bank / MZDB De Deutsche Bank bezorgde de Studiecommissie een lijst met titularissen van niet opgevraagde tegoeden daterend uit de bezettingsperiode ; (effecten)rekeningen en voornamelijk kluizen. Daarin werden 6 positieve identificaties en 4 mogelijke identificaties gevonden. 3.3.2. Kruising lijsten bank / Retours SFBD Banque de Commerce – Handelsbank : waarvan 1 teruggevonden Crédit lyonnais : geen resultaat 3.4. Andere onderzoekspistes -4. Resultaten Aan de hand van het voorgaande besloot de Studiecommissie om formule 1 toe te passen. a. Contantenrekeningen B x 0,5 x C x [A1 x Z] B1 Î 70 x 0,5 x (6 + 4) x [121 x 11.784,07 BEF] 1 2 141 Î 70 x 0,5 x 8 x [0,85 x 11.784,07 BEF] = 2.804.608 BEF b. Effectenrekeningen B x 0,5 x C x [A2 x 59.000 BEF] x 0,6 B1 Î 70 x 0,5 x (6 + 4) x [62 x 59.000 BEF] x 0,6 1 2 141 Î 70 x 0,5 x 8 x [0,43 x 59.000 BEF] x 0,6 = 4.262.160 BEF
144 – Studiecommissie joodse goederen
Dexia Bank België nv 1. Historiek Dexia Bank België nv
Gemeentekrediet – Crédit communal
Marktaandeel 1938-1943 : deposito’s : -kasbons en obligaties : 96,93 % open bewaargevingen : -2. Commentaar 2.1. Beheer van de niet opgevraagde tegoeden Het Gemeentekrediet gaf uitsluitend kasbons en obligaties uit; het belang voor het particulier cliënteel hierbij is niet helemaal duidelijk, gezien er enkel globale cijfers teruggevonden zijn. De niet opgevraagde tegoeden zijn in dit geval effecten die, omwille van de verjaring, door de bank werden overgeschreven op een depositoboekje, gegevens hierover werden door de bank bewaard. Het beheer van niet-opgevraagde tegoeden werd gecentraliseerd zonder overdracht aan de DCK (de bank beroept zich niet op de verjaring dus geen verplichting om deze rekening naar de DCK over te schrijven). 2.2. Archief -2.3. Specifieke situatie -3. Onderzoek 3.1. Storting naar SFBD 1943 geen 3.2. Retours SFBD 1945 geen 3.3. Onderzoek niet-opgevraagde tegoeden anno 2000 In samenspraak met de Studiecommissie maakte de bank een selectie van de titularissen die voor 1940 werden geboren. De datum van de opening van de rekening dateert weliswaar van ver na de bevrijding (vanaf de jaren zestig), evenwel zonder de handtekening van de titularis. Dexia is pas in de jaren ’50 gestart met het openen van niet opgevraagde effectendossiers. De eerste en bijgevolg oudste lijst van op heden nog bestaande en nietopgevraagde tegoeden dateert van 1972.19 19
Brief Dexia aan Studiecommissie van 30/11/2000
Bijlagen Eindverslag - 145
De bank stelde 3 lijsten samen: -
Lijst 1: rekeningen met bedragen boven de 10.000 BEF Lijst 2: rekeningen met bedragen boven de 10.000 BEF maar met een tweede titularis (echtgenoot) Lijst 3: niet-opgevraagde rekeningen die door het hoofdkantoor werden vereffend.
De kruising met de MZDB leidde tot 13 mogelijke identificaties; de datum van de opening van de rekening dateert weliswaar van ver na de bevrijding (jaren ’60, begin jaren ‘70) maar de titularis tekende niet voor de opening van de rekening. In twee gevallen is de openingsdatum van de rekening niet meer te achterhalen (niet meer leesbaar). Verder werd één van deze 13 rekeningen geopend op vraag van meester Jean François ingevolge een vonnis. De Studiecommissie vermoedt dat hij door de Rechtbank van Eerste Aanleg werd aangesteld als voorlopig bewindvoerder. 3.4 Andere onderzoekspistes -4. Resultaten Op basis van het voorgaande besloot de Studiecommissie om formule 2c toe te passen. Effectenrekeningen D x 0,5 x C x 59.000 BEF x 0,6 Î 16 x 0,5 x 13 x 59.000 BEF x 0,6 2 Î 16 x 0,5 x 6 x 59.000 BEF x 0,6 = 1.699.200 BEF
146 – Studiecommissie joodse goederen
Eural nv (Artesia Banking Corporation) 1. Historiek Eural nv (Artesia Banking Corporation)
Crédit mutuel hypothécaire – Onderling Hypothecair Krediet Algemene Eigenaars Vereniging Leen- en Hypotheekkas
Marktaandeel 1938-1943 : deposito’s : 0,07 % kasbons en obligaties : 0,44 % open bewaargevingen : -(Leen- en Hypotheekkas : geen informatie) 2. Commentaar 2.1. Beheer niet opgevraagde tegoeden -2.2. Archief Eural stelts niets weten over de samenstelling of het lot van de archieven van Unispar tijdens de Tweede Wereldoorlog (Unispar die de drie genoemde financiële instellingen overgenomen had en zelf samensmolt met Eural). De geschiedenis van de rekeningen die kunnen geklasserd worden als erfloze tegoeden zijn nagekeken, zonder resultaat. 3. Onderzoek 3.1. Storting naar SFBD 1943 geen 3.2. Retours SFBD 1945 geen 3.3. Onderzoek niet-opgevraagde tegoeden anno 2000 3.3.1. Kruising lijsten bank / MZDB 2 lijsten met daarop de gegevens van 326 zichtrekeningen en 5.700 spaarrekeningen werden gekruist met de MZDB. Uit de lijst van de spaarrekeningen werden 3 mogelijke identificaties weerhouden. 3.3.2. Kruising lijsten bank / Retours SFBD -3.4. Andere onderzoekspistes --
Bijlagen Eindverslag - 147
4. Resultaten Rekening houdende met het voorgaande besloot de Studiecommissie om formule 2c toe te passen. Contantenrekeningen D x 0,5 x C x Y Î 16 x 0,5 x 3 x 9.996,12 BEF 2 Î 16 x 0,5 x 1 x 9.996,12 BEF = 79.969 BEF
148 – Studiecommissie joodse goederen
Fortis Bank – Ex-Generale Bank 1 Historiek Fortis Bank
Amsterdamsche Bank voor België – Banque d’Amsterdam pour la Belgique Banque d’Anvers Banque anversoise de Nantissement et d’Escompte / Antwerpsche Bank voor Onderpand en Disconto Bank van de Generale Maatschappij van België Banque Van Mierlo (Brussel) Caisse d’Epargne et de Dépôts d’Ougrée Centrale financière, Anc. Beeckmans frères J.J. Le Grelle Mutuelle Solvay La Prévoyance La Providence Société belge de Banque Société belge de Crédit industriel et commercial et de Dépôts M. Verstuyft (Brussel) Westvlaamse Hypotheekkas
Bij de overname van de Bank Van Mierlo (die reeds in 1940 de Bank Maurice Verstuyft had overgenomen) gingen de Antwerpse filialen naar de huidige BCH Benelux, de Brusselse naar de huidige Fortis Bank. Deze portefeuille wordt bijgevolg verdeeld over BCH en Fortis.Generale Bank,voor de Brusselse zetels. Marktaandeel 1938-1943 : Deposito’s : 20,06 % Kasbons en obligaties : -Open bewaargevingen : 50,47 % Er is geen pertinente informatie beschikbaar voor de Bank M. Verstuyft, die is opgenomen in de groep van Fortis Bank, ex-Generale Bank. 2 Commentaar 2.1. Beheer van de niet opgevraagde tegoeden – 2 stappen : - 1. Slapende rekening : hiermee worden de rekeningen aangeduid die in de kantoren zijn gebleven en waarop een geen beweging meer wordt geregistreerd. Toch blijven zij in de klantenboekhouding.
Bijlagen Eindverslag - 149
-
2. Niet opgevraagde bedragen : hiermee worden voormelde rekeningen aangeduid nadat ze uit de klantenboekhouding werden gelicht en werden overgedragen op een ad hoc-rekening. De rekeningnummers herinneren aan de initiële aard van de bewaarde tegoeden: REKENINGNR. OORSPRONG VAN DE TEGOEDEN Niet opgevraagde tegoeden Contanten. BEF, in België -150 Contanten. BEF, in het buitenland -151 Contanten. Vreemde valuta, in België -154 -155 Contanten. Vreemde valuta, in het buitenland Dertigjarige verjaring van kracht -181 Effecten. BEF, in België -182 Effecten. BEF, in het buitenland -184 Effecten. Vreemde valuta, in België -185 Effecten. Vreemde valuta, in het buitenland Niet verjaarbaar Niet opgevraagde effecten en gesloten omslagen 1385Effectenportefeuille 1395Verzegelde omslag uit openbroken kluis
2.2. Archieven Sinds 1998 verzamelt de Generale Bank bij haar verschillende zetels de desbetreffende archieven die ze gecentraliseerde op de hoofdzetel. Ze werden bondig geïnventariseerd en behelzen: - Fragmentaire documentatie over de toepassing van de wetgeving tegen de vijanden van het Reich; tegen de joden - Fragmentaire documentatie over de Wiedergutmachung - Verschillende kluizenregisters - Omzendbrieven en interne nota’s ; Interne verslagen ; enz. De Generale Bank is ook houder van de archieven van de instellingen die in de loop van de tijd door haar werden overgenomen: Société belge de Banque, Banque belge pour l'étranger, Banque Le Grelle, enz. Deze archieven omvatten vooral: - Notulen van Algemene Vergaderingen, van vergadering en van de Raad van bestuur - Jaarverslagen - Boekhoudkundige documenten 2.3. --
Specifieke situatie
150 – Studiecommissie joodse goederen
3 Onderzoek van de Studiecommissie 3.1. Storting naar SFBD, 1943-1944 Er werden tussen 1943 en 1944 vanuit de verschillende entiteiten die ondertussen door de Fortis Bank, ex-Generale Bank werden overgenomen, aan de SFBD overgemaakt : - 367 contantenrekeningen, voor een totaal bedrag van 2.824.602,52 BEF - 307 effectenrekeningen. De verschillende betrokken banken dragen voor 29,38% bij tot de stortingen op van de subrekeningen SFBD. Deze overdrachten hebben betrekking op 524 rekeninghouders. De Bank van de Generale Maatschappij van België alleen al maakte tussen 1943 en 1944 het volgende over: 210 contantenrekeningen, voor een totaal bedrag van 1.527.209,72 BEF ;20 131 effectenrekeningen. De Generale Maatschappij van België draagt voor 14,86% bij tot stortingen op de subrekeningen SFBD. Deze overdrachten hebben betrekking op 253 rekeninghouders.
3.2 Retours SFBD, 1945 In het kader van de versnelde procedure (‘eenvoudige gevallen’) werden er in 1945 175 dossiers geretourneerd aan de banken die sindsdien door de Fortis Bank, ex-Generale Bank, werden overgenomen. De houders van de betrokken toegoeden zijn als volgt opgedeeld : - 101 titularissen niet gedeporteerd ; - 74 titularissen gedeporteerd.
3.3. Onderzoek niet-opgevraagde tegoeden, anno 2000 3.3.1. Kruising lijsten bank / MZDB i. Lijst van de niet opgevraagde bedragen Deze eerste lijst bestaat uit 10.668 posten, waarvan men 1.200 posten moet schrappen die overeenkomen met anonieme niet geïnde cheques. Na kruising met de MZDB en onderzoek van de extra door de bank voorgelegde informatie werden er 50 namen weerhouden die als volgt zijn opgedeeld: - 10 positieve identificaties ; - 40 mogelijke identificaties.
Twee debetfiches bewaard in de archieven van de bank wijzen op een belangrijker bedrag. Eind januari 1943 stortte de Bank van de Generale Maatschappij van de België 2.409.442,15 BEF aan de SFBD voor rekening van het BTG : 2.050.363,08 BEF zijn afkomstig van de hoofdzetel en van de Brusselse kantoren; 359.579,07 BEF van de administratieve zetel in de provincie. Joodse tegoeden overgemaakt aan de Société française de Banque et de Dépôts, Fiche de débit, 30/I/1943 (Fortis Bank, Treuhandgesellschaft, 1943) 20
Bijlagen Eindverslag - 151
De overeenstemmende saldi bedragen respectievelijk 204.483 BEF en 871.736 BEF, of in totaal 1.076.219 BEF. ii. Lijst van de niet opgevraagde verzegelde omslagen en effecten Deze tweede lijst omvat 2.272 posten, waarvan één collectieve post overeenkomt met de niet opgevraagde verzegelde omslagen en effecten geërfd van de Société belge de Banque. Na kruising met de MZDB en onderzoek van de extra door de bank voorgelegde informatie werden er 55 namen weerhouden die als volgt zijn opgedeeld : - 13 positieve identificaties ; - 42 mogelijke identificaties. 3.3.2. Kruising lijsten bank / retours SFBD Voor alle entiteiten samen, staan 8 namen die werden weerhouden onder 3.3.1 op de lijst van de SFBD retours. 3.4. Andere onderzoekspistes In verband met de Amsterdamsche Bank voor België, zie ABN-Amro Bank (Nederland) die eveneens lijsten voorlegt van niet opgevraagde tegoeden : i. Lijst van ongekende crediteuren ii. Muntsaneringslening, niet opgevraagde tegoeden 4 Resultaten Rekening houdend met wat voorafgaat, hanteert de Studiecommissie de formule 1
Fortis Bank, Ex – Generale Bank a. Contantenrekeningen B x 0,5 x C x [A1 x Z] B1 Î 175 x 0,5 x (23 + 82) x [367 x 7.696,46 BEF] 8 2 529 Î 21,875 x 0,5 x 64 x [0,70 x 7.696,46 BEF] = 3.771.265 BEF b. Effectenrekeningen B x 0,5 x C x [A2 x 59.000 BEF] x 0,6 B1 Î 175 x 0,5 x (23 + 82) x [307 x 59.000 BEF] x 0,6 8 2 536 Î 21,875 x 0,5 x 64 x [0,58 x 59.000 BEF] x 0,6 = 14.372.400 BEF
152 – Studiecommissie joodse goederen
Bank Van Mierlo (1/2 berekening met de formule 2a) a. Contantenrekeningen [B x D x 0,5 x E] x [A1 x Z] Î [2 x 16 x 0.5 x 0,8] x [6 x 7.660,45 BEF] 6 Î [2 x 16 x 0,5 x 0,8] x [ 1 x 7.660,45 BEF] = 98.054 BEF (1/2e = 49.027 BEF) b. Effectenrekeningen [B x D x 0,5 x E] x [A2 x 59.000 BEF] x 0,6 Î [2 x 16 x 0,5 x 0,8] x [1 x 59.000 BEF] x 0,6 6 Î [2 x 16 x 0,5 x 0,8] x [0,16 x 59.000 BEF] x 0,6 = 72.499 BEF (1/2e = 36.249 BEF)
Bijlagen Eindverslag - 153
Fortis Bank nv (ex-ASLK / CGER) 1. Historiek Fortis Bank
Algemeene Spaar- en Lijfrentekas - Caisse Générale d’Epargne et de Retraite
Marktaandeel 1938-1943 : deposito’s : 26,55 % kasbons en obligaties : -open bewaargevingen : -er waren in de periode 1938-1943 gemiddeld 5.578.000 rekeninghouders voor een totaal bedrag van 11.912.981.833 BEF, wat gemiddeld 2.135,71 BEF per rekening was. 2. Commentaar 2.1. Beheer van de niet opgevraagde tegoeden Artikel 36 van de Organieke Wet van de ASLK bepaalt dat niet opgevraagde tegoeden na dertig jaar eigendom worden van de bank. 2.2. Archief De ASLK is in het bezit van 248 microfiches met daarop gegevens van 4.017.000 op initiatief van de instelling afgesloten rekeningen, vanaf 1974 tot 1986. De ASLK maakte gebruik van twee soorten informatiebronnen : 1/ een fichier op basis van het rekeningnummer en 2/ een tweede fichier op naam van de titularis. De eerste fichier (enkel het rekeningnummer) vermeldde de openingsdatum en de datum van de afboeking naar de boekhoudingspost niet-opgevraagde tegoeden. Op basis van deze fichier werden alle rekeningen weerhouden, afgesloten tussen 1974 tot en met 1980. De identificatie van de rekeninghouders kon slechts gebeuren via een tweede fichier, waarin de persoonlijke gegevens van de titularissen zijn opgeslagen (de naam van de titularis werd enkel vermeld vanaf 1974). 2.3. Specifieke situatie -3. Onderzoek 3.1. Storting naar SFBD 1943-1944 12 Contantenrekeningen, voor een totaal bedrag van 16.735,05 BEF geen effectenrekeningen (12 titularissen)
154 – Studiecommissie joodse goederen
3.2. Retours SFBD 1945 In het kader van de versnelde procedure (‘eenvoudige gevallen’) werden in 1945 6 dossiers geretourneerd. De houders van de betrokken tegoeden zijn als volgt opgedeeld : - 3 titularissen gedeporteerd ; - 3 titularissen niet gedeporteerd. 3.3. Onderzoek niet opgevraagde tegoeden anno 2000 3.3.1. Onderzoeksmethode Eerste fase van het onderzoek Op vraag van de Studiecommissie voerde de ASLK een gedeeltelijke controle uit op 1 microfiche. Deze microfiche telde 269 bladzijden met daarop 17.754 rekeningen. Voor een eerste test werden 210 van de 269 blz. onderzocht. 2.709 rekeningen werden afgesloten tussen 1974 en 1980 en kwamen bijgevolg in aanmerking voor het onderzoek. De namen van de rekeninghouders werden gekruisd met de MZDB. De resultaten van deze eerste kruising met de MZDB was als volgt : 1 positieve identificatie en 6 mogelijke identificaties. Tweede fase van het onderzoek Voor een wetenschappelijk verantwoorde steekproef werden 4 % van de individuele steekkaarten weerhouden. Om het onderzoek praktisch haalbaar te maken ging de Studiecommissie ermee akkoord om 1 op 25 fiches te onderzoeken (10 van de 248 fiches). Voor de 10 fiches (177.540 rekeningen) zouden alle tegoeden die werden afgesloten tussen 1974 en 1980 worden weerhouden voor kruising met de MZDB. Oorspronkelijk bestond geen duidelijkheid omtrent de ordening van de gemicrofilmde fichier, hetgeen de praktische uitvoering van een wetenschappelijk steekproef bemoeilijkte. In de loop van het onderzoek werd duidelijk dat de fichier geografisch gerangschikt was. Verder kon worden vastgesteld dat het overgrote deel van de rekeninghouders geboren was in de loop van de jaren twintig. De openingsdatum van de rekening stemde altijd overeen met de geboortedatum van de titularis. De bank selecteerde voor het onderzoek telkens de 26ste fiche namelijk : 430-56-82-108-134-160-186-212 en 238. 6 fiches bevatten geen rekeningen die werden afgesloten tussen de periode van 1974 en 1980. Er restten bijgevolg slechts 4 fiches : de resterende bladzijden van fiche 4, 82, 108 en 212. Fiche 4 had betrekking op afgesloten rekeningen in de provincie Antwerpen en fiche 82 op de provincie West-Vlaanderen. Fiche 108 verzamelde de rekeningen afgesloten in de provincie Oost-Vlaanderen en fiche 212 heeft betrekking op de provincie Luxemburg. Opvallend hierbij is de afwezigheid van Brussel in de steekproef.
Bijlagen Eindverslag - 155
3.3.2 Resultaat kruising lijsten met de MZDB Fiche 4 : 3560 rekeningen + (330 rekeninghouders niet identificeerbaar) Fiche 82 : 2960 rekeningen + (195 rekeninghouders niet identificeerbaar) Fiche 108 : 3104 rekeningen + (95 rekeninghouders niet identificeerbaar) Fiche 212 : 3928 rekeningen + (576 rekeninghouders niet identificeerbaar) Totaal :13.552 rekeningen + (1196 niet geïdentificeerde rekeninghouders) Fiche 4 : Fiche 82 : Fiche 108 : Fiche 212 :
2 positieve identificatie en 7 mogelijke identificaties 0 positieve identificaties en 5 mogelijke identificaties 0 positieve identificaties en 7 mogelijke identificaties 1 positieve identificatie en 22 mogelijke identificaties
Totaal aantal positieve identificaties : 3 Totaal aantal mogelijke identificaties : 41 Een kritische benadering van de steekproef noopt de Studiecommissie ertoe te stellen dat de praktische keuze om niet 1 op 25 rekeninghouders, maar 1 op 25 microfiches (waarop per fiche 17.754 fiches van rekeninghouders waren samengebracht) als uitgangspunt te nemen, wellicht het eindresultaat heeft beïnvloed. Vooral het ontbreken van Brussel vormt in de ogen van de Studiecommissie daarvoor een indicator. Het totaal aantal weerhouden rekeningen [(3 + 41) x 25 = 587] kan bijgevolg moeilijk als te hoog worden 2 geëvalueerd.
3.4 Andere onderzoekspistes -4. Resultaat De ASLK bevond zich tijdens de oorlog in een specifieke situatie (geen deviesenbank). In de archieven van het Sekwester BTG werd een lijst teruggevonden van 104 ASLK-rekeningen van joodse titularissen die naar de SFBD werden getransfereerd (op een totaal van 5,5 miljoen ALSK-rekeninghouders tijdens de periode 1938-1943). Wanneer men er rekening mee houdt dat de joodse bevolking 0,78 % in de totale Belgische bevolking vertegenwoordigde, zou men op 43.508 rekeningen komen. Ook wanneer men er van uitgaat dat, gezien de specifieke producten van de ASLK (schoolsparen bijvoorbeeld), de joodse migrantenbevolking verhoudingsgewijs minder vertegenwoordigd was onder de reke-
156 – Studiecommissie joodse goederen
ninghouders, dan blijft de discrepantie tussen 104 en 43.508 toch uitermate groot. Nog groter wordt deze discrepantie wanneer blijkt dat de enquête in de archieven van de SFBD slechts de alimentatie van 12 rekeningen van de ASLK opleverde. Twee redenen kunnen daarvoor verantwoordelijk zijn : i. de archieven van de SFBD zijn niet volledig ii. een aantal van die rekeningen werd tijdens de bezetting afgesloten Om al deze redenen besloot de Studiecommissie dat met de alimentatie (A) en de retours (B) van de SFBD geen rekening kon gehouden worden. Zij opteerde bijgevolg, ondanks de onvolkomenheden van de steekproef (zie 3.3.1), voor de toepassing van formule 2c. Formule 2c = D x C x Y x 0,5 ¾ 16 x [(3 + 41) x 25] x 2.135,71 BEF x 0,5 = 9.824.266 BEF 2
Bijlagen Eindverslag - 157
HBK-Spaarbank nv 1. Historiek HBK-Spaarbank nv
Hypothecaire Beleggings- en Depositokas – Caisse de Placements hypothécaires et de Dépôts
Marktaandeel 1938-1943 : deposito’s : 0,07 % kasbons en obligaties : 0,49 % open bewaargevingen : -2. Commentaar 2.1. Beheer van de niet opgevraagde tegoeden -2.2. Archief Op de enquête van de Studiecommissie en de BVB antwoordde de HBK dat zij niet over archieven beschikte. 3. Onderzoek 3.1. Storting naar SFBD 1943 geen 3.2. Retours SFBD 1945 geen 3.3. Onderzoek niet-opgevraagde tegoeden anno 2000 De Studiecommissie ontving in september 2000 een actuele lijst van titularissen van niet opgevraagde tegoeden. Op basis van welke criteria en archieven dit gebeurde is niet duidelijk. 4 rekeningen werden weerhouden voor verder onderzoek uiteindelijk werden twee rekeningen weerhouden van mogelijk met elkaar verwante titularissen (zelfde familienaam). Bedrag : 116.912 BEF 3.4 Andere onderzoekspistes -4. Resultaten Op basis van het voorgaande besloot de Studiecommissie om formule 2c toe te passen.
158 – Studiecommissie joodse goederen
Contantenrekeningen D x 0,5 x C x Y Î 16 x 0,5 x 2 x ? 2 Î 16 x 0,5 x 1 x ? = ? Het macro-economisch overzicht liet niet toe de waarde van Y te bepalen.
Bijlagen Eindverslag - 159
HBM Bank nv (Hypotheek-, en Beleggingsmaatschappij en Bank) 1. Historiek HBM Bank nv
Bank van Sinte-Mariaburg
Marktaandeel 1938-1943 : deposito’s : 0,02 % kasbons en obligaties : -open bewaargevingen : 0,11 % 2. Commentaar 2.1. Beheer van de niet opgevraagde tegoeden -2.2. Archief HBM heeft de Bank van Sinte-Mariaburg niet ‘overgenomen’; HBM nam in augustus 1994 de portefeuille van de spaardeposito’s en kasbons van de Bank van Sinte-Mariaburg over. HBM beschikt als dusdanig niet over het archief van de Bank van Sinte-Mariaburg. 3. Onderzoek 3.1. Storting naar SFBD 1943 geen 3.2. Retours SFBD 1945 geen 3.3. Onderzoek niet-opgevraagde tegoeden anno 2000 De HBM Bank beschikte over een lijst met rekeninggegevens afkomstig van de Bank van Sinte-Mariaburg. Het betrof een lijst van de overgenomen clientenrekeningen van de Bank en een lijst van niet opgevraagde tegoeden. Deze lijst met gegevens werd aan de Studiecommissie overhandigd en gekruist met de MZDB. Het resultaat was negatief en die werd op 31 januari 2001 aan de directie van de bank meegedeeld. 3.4. Andere onderzoekspistes -4. Resultaten --
160 – Studiecommissie joodse goederen
KBC Bank nv 1. Historiek KBC Bank nv
Bank voor het Denderland Banque G. et C. Kreglinger, scs Bank van Roeselare Centrale Kas voor Landbouwkrediet (CKS) Kredietbank voor Handel en Nijverheid The National City Bank of New York
Marktaandeel 1938-1943 : deposito’s : 4,94 % kasbons en obligaties : 0,07 % open bewaargevingen : 1,74 % (The National City Bank of New York : geen informatie) KBC Bank nv, CBC Banque sa en Bacob nv (ex-CC bank) [zie 2.3]
Crédit du Nord Belge Banque de la Compagnie commer ciale Belge Banque de Crédit Commercial, sa Banque Populaire de Huy, sc Banque Populaire de Jumet, sa Banque Florent Standaert, particulier Crédit général Brugeois/Algemene Brugsche Kredietbank
Marktaandeel 1938-1943 : deposito’s : 0,42 % kasbons en obligaties : 0,03 % open bewaargevingen : 0,81 % 2. Commentaar 2.1. Beheer van de niet opgevraagde tegoeden KBC bewaart van ex-KB een beperkt aantal (20-tal) niet opgevraagde tegoeden uit de periode 1942-1946 (bedragen kleiner dan 500 BEF), waarbij identificatie mogelijk is aan de hand van de naam (al dan niet volledig), voornaam en summiere aanduiding van het afgesloten rekeningnummer. De authenticiteit kan niet gewaarborgd worden. 2.2. Archief De KBC bezit geen archiefmateriaal uit de gevraagde periode, dat hen enige aanduidingen van de gewenste informatie kon opleveren. De (deels regionale) lijsten die gegeven werden, zijn het resultaat van doorgedreven opzoekingen en een geluksfactor. Overzicht uitgevoerde opzoekingen / bevragingen KBC bij :
Bijlagen Eindverslag - 161
ex-KB : - historisch archief (archief Collin – oorlogsdossier; persoonlijk archief Collin – BVB – Hoge Raad van Financiën; archief Raad van Bestuur en Directiecomité; KB Congres – dossier Brüsseler Treuhandgesellschaft; dossier kofferzaal Antwerpen – richtlijnen) - het nog aanwezig archief uit de jaren 1940-1950 van : het algemeen archief te Vilvoorde, het regionale archief groep Antwerpen; Brabant/Limburg en Vlaanderen - archief van de vroegere afdeling bewaring op zetelniveau, archieven i.v.m. niet opgeëiste nalatenschappen/saldi, onbereikbare eigenaars uit de periode 1940-1950 : de groepsdienst Commerciële Ondersteuning Antwerpen; Brabant/Limburg en Vlaanderen (Beleggingen en Cliëntenadministratie) - Stafafdeling Organisatie en Kwaliteitszorg (achterhalen welke achtereenvolgende afdelingen binnen de bank de activiteiten van de tijdens WOII bestaande afdelingen Secretariaat – Commerciële Voorlichting van het hoofdkantoor hebben verdergezet. - Aan de hand van de verklaring van de bezetter de dato 01/07/1940 (opgave van de diverse operationele zetels en lokaliteit van de bestaande kantoren) werden de daarin vermelde kantoren, voor zover er nog op de opgegeven lokaliteit een kantoor beston, bevraagd naar de nog aanwezige archieven over de (na)oorlogsjaren 1940-1950 m.b.t. kopies van aangiften en overdracthen/deponeringen van speciën/effecten, archieven over (gedwongen) safeopeningen en gedeponeerde inhouden, kopies van briefwisseling van centrale diensten/diensten van de bezetter en archieven NOS, NON en onbereikbare eigenaars. ex-CC bank : De KBC heeft de archieven van deze bank niet overgenomen. ex-Cera : geen documentatie over verrichtingen van vóór 1960, oudste verwijzingen naar de opening van rekeningen die nog bestaan gaan terug tot 1950. ex-BARO : de correspondentie en andere stukken die nog in de archieven moeten aanwezig zijn, zijn niet gericht consulteerbaar omdat deze niet systematisch gestockeerd zijn. ex-CIB : Het is niet te achterhalen of er bij de 1.650 rekeningen van de overname van CIB door KBC met een onbeduidend saldo (totaal bedrag 2.106.485 BEF) nog joodse tegoeden uit de oorlogsjaren aanwezig waren. Voor de rekeningen met een hoger saldi werd vastgesteld dat de rekeninghouders na de Tweede Wereldoorlog geboren waren.
162 – Studiecommissie joodse goederen
Alle onderzoek gebeurde dus in de archieven van de ex-KB. 2.3. Specifieke situatie In 1994 heeft de toenmalige KB een deel van de deposito’s van CC-Banque Belgique overgenomen. CC-Banque Belgique is het resultaat van verschillende fusies van financiële instellingen die tijdens de oorlog bestonden. Het is bijgevolg niet duidelijk welke van de drie overnemers van CC-Banque Belgique welke oorlogsbanken onrechtstreeks overgenomen hebben. 3. Onderzoek 3.1. Storting naar SFBD 1943 97 Contantenrekeningen, voor een totaal bedrag van 240.706,24 BEF 32 effectenrekeningen (113 titularissen) 3.2. Retours SFBD 1945 In het kader van de versnelde procedure (‘eenvoudige gevallen’) werden in 1945 36 dossiers geretourneerd. De houders van de betrokken tegoeden zijn als volgt opgedeeld : - 11 titularissen gedeporteerd ; - 25 titularissen niet gedeporteerd. 3.3. Onderzoek niet-opgevraagde tegoeden anno 2000 3.3.1. Kruising lijsten banken / MZDB De KBC legde op 27 oktober en 21 november 2000 een lijst met 98 namen, afkomstig van een filiaal van de bank in de Pelikaanstraat te Antwerpen, aan de Studiecommissie voor. Het zou gaan om erfloze tegoeden die dateerden van de periode 1942-1946 en 1947-1959. Deze lijst werd door de Studiecommissie gekruist met de MZDB. Na verder onderzoek werden 8 positieve identificaties en 14 mogelijke identificaties weerhouden. 3.3.2. Kruising lijsten banken / Retours SFBD 8 teruggevonden 3.4. Andere onderzoekspistes -4. Resultaten De door de KBC voorgelegde lijsten van niet opgevraagde tegoeden zijn erg onvolledig : in het onderzoek werd gewerkt met de archieven van slechts één filiaal, namelijk dat van de Pelikaanstraat te Antwerpen, daar waar de ‘Kredietbank voor Handel en Nijverheid’ net voor de Tweede Wereldoorlog 194 filialen had. Voor de Studiecommissie was het onderzoek niet representatief ten opzichte van de marktpositie die de toenmalige KBC op de Belgische financiële markt vertegenwoordigde. Daarom, werden de resul-
Bijlagen Eindverslag - 163
taten van het onderzoek als een onvoldoende brede basis beschouwd voor de toepassing van formule 2b. Zich baserend op het voorgaande besloot de Studiecommissie om formule 2a toe te passen. a. Contantenrekeningen [B x D x 0,5 x E] x [A1 x Z] Î [36 x 16 x 0,5 x 0,8] x [97 x 2.481,51 BEF] 113 Î [36 x 16 x 0,5 x 0,8] x [0,85 x 2.481,51 BEF] = 485.979 BEF b. Effectenrekeningen [B x D x 0,5 x E] x [A2 x 59.000 BEF] x 0,6 Î [36 x 16 x 0,5 x 0,8] x [32 x 59.000 BEF] x 0,6 113 Î [36 x 16 x 0,5 x 0,8] x [0,28 x 59.000 BEF] x 0,6 = 2.283.725 BEF
164 – Studiecommissie joodse goederen
Lloyds TCB Bank plc 1 Historiek Lloyds TCB Bank plc
Lloyds and National Provincial Foreign Bank LTD
Marktaandeel 1938-1943 : Deposito’s : 0,27 % Kasbons en obligaties : -Open bewaargevingen : 0,47 % 2 Commentaar 2.1. Beheer van de niet opgevraagde tegoeden Wanneer in een periode van 24 maanden geen transacties gebeuren of contacten met de rekeninghouders plaatsvinden worden de financiële bezittingen overgemaakt naar een ‘inactieve rekening’. Dit impliceert: - dat de betaling van de creditrente wordt onderbroken; - dat de termijndeposito’s niet worden vernieuwd of worden verbroken; - dat de effecten worden verkocht. Er wordt per kwartaal een beheerscommissie van 1.400 BEF afgenomen. Bij de verjaring worden de resterende fondsen gestort aan de Deposito- en Consignatiekas. 2.2. Archieven - Geïndividualiseerde administratieve dossiers 2.3. Specifieke situatie Centraliserend orgaan dat door de Duitse Administratie werd aangeduid met het oog op de concentratie van de goederen die aan de vijanden van het Reich toebehoorden, dus van Belgische burgers die naar het buitenland waren gevlucht, Britse, Amerikaanse, Egyptische, Iranese burgers, enz. (subrekeningen de 70.000 à 79.999). 3 Onderzoek van de Studiecommissie 3.1. Storting naar SFBD, 1943-1944 Werden tussen 1943 en 1944 vanuit de Lloyds overgemaakt aan de SFBD: - 13 contantenrekeningen, voor een totaal bedrag van 71.635,25 BEF - 12 effectenrekeningen. De Lloyds draagt voor 1,09% bij tot de stortingen op de subrekeningen SFBD. Deze overdrachten hebben betrekking op 17 rekeninghouders. 3.2 Retours SFBD, 1945 In het kader van de versnelde procedure (‘eenvoudige gevallen’) werden in 1945 8 dossiers geretourneerd naar de Lloyds. De houders van de betrokken tegoeden zijn als volgt opgedeeld:
Bijlagen Eindverslag - 165
- 2 titularissen gedeporteerd ; - 6 titularissen niet gedeporteerd. Het gaat hier enkel om rekeningen “die bij haar bestonden voor 17 mei 1940 of (…) of die door de houder zelf werden geopend zonder de tussenkomst van een Verwalter”, met uitsluiting van alle rekeningen die via de Lloyds zijn getransfereerd in het kader van haar centralisatieopdracht.21 3.3. Onderzoek niet-opgevraagde tegoeden, anno 2000 3.3.1. Kruising lijsten bank / MZDB i. Lijst van de verzegelde omslagen Bij het verlaten van haar lokalen aan het Koningsplein (1979) heeft de bank de kluizen waarvan de huurders of hun erfgenamen niet meer waren opgedaagd moeten openbreken. Zes jaar later, toen Lloyds deze zaak wenste af te sluiten, heeft de bank een beroep gedaan op raadgevers die, aangezien ze deze niet konden overlaten aan de Deposito- en Consignatiekas, hebben gesuggereerd de inhoud van de omslagen te verkopen. Er werd in die zin een Verzoekschrift gericht aan de Rechtbank van Eerste Aanleg van Brussel die op 21 november 1995 een gunstig advies heeft gegeven. Er werd een voorlopige bewindvoerder aangesteld, Meester Albert Hankenne, die belast werd met de realisatie van de inhoud van de verzegelde omslagen, met de betaling van de bewaar- en openbreekkosten aan Lloyds (nl. 1.175.966 BEF) en met de storting van het saldo aan de Schatkist. De door de voorlopige bewindvoerder uitgevoerde verrichting (effectenverkoop door Lloyds; raming en openbare verkoop van de waardestukken) brachten in totaal 1.057.506 BEF op, na aftrek van de honoraria van de voorlopige bewindvoerder. Dit bedrag werd integraal gestort aan Lloyds. De lijst van de betrokken verzegelde omslagen omvat 20 posten. Na kruising met de MZDB werden 2 namen weerhouden, die overeenkomen met evenveel positieve identificaties. ii. Lijst van de inactieve rekeningen Deze lijst omvat 18 posten. Na kruising met de MZDB en onderzoek van de extra door de bank voorgelegde informatie werd geen enkele naam weerhouden. 3.3.2. Kruising lijsten bank / retours SFBD Een van de houders van de verkochte verzegelde omslagen behoort tot de retours SFBD, maar in hoedanigheid van houder van een lopende rekening.22 Instructies. Vereffening van de effectenrekeningen en contantenrekeningen voorheen beheerd door de Brüsseler Treuhand, 4/I/1945 (Archieven SFBD) 22 Met uitzondering van deze overeenstemming, schrijven de afgevaardigden van de instelling ons : “De controle van de namen op de lijst die u mij hebt meegdeeld heeft geen enkel positief resultaat opgeleverd. Op heden zijn deze personen geen klant bij de bank zijn en wij niet niet meer in het bezit van archieven aan de hand 21
166 – Studiecommissie joodse goederen
3.4. Andere onderzoekspistes -4 Resultaten Rekening houdend met wat voorafgaat, hanteert de Studiecommissie de formule 1. a. Contantenrekeningen B x 0,5 x C x [A1 x Z] B1 Î 8 x 0,5 x 2 x [13 x 5.510,40 BEF] 1 17 Î 8 x 0,5 x 2 x [0,76 x 5.510,40 BEF] = 33.503 BEF b. Effectenrekeningen B x 0,5 x C x [A2 x 59.000 BEF] x 0,6 B1 Î 8 x 0,5 x 2 x [12 x 59.000 BEF] x 0,16 1 17 Î 8 x 0,5 x 2 x [0,70 x 59.000 BEF] x 0,6 = 198.240 BEF
waarvan wij klanten uit de jaren 1945/50 kunnen opsporen.”. Brief van L. Navez en G.P. Hartwell aan de Studiecommissie, 26/III/2001 (Archieven van de Studiecommissie).
Bijlagen Eindverslag - 167
Morgan Guaranty Trust Company of New York 1. Historiek Morgan Guaranty Trust Company of New York
Guaranty Trust Company of New York
Marktaandeel 1938-1943 : deposito’s : 0,16 % kasbons en obligaties : -open bewaargevingen : 0,47 % 2. Commentaar 2.1. Beheer van de niet opgevraagde tegoeden Een onderzoek eind de jaren ’60 heeft uitgewezen dat er heel weinig inactieve rekeningen bestaan en dat de bank gedurende lange tijd (meestal zo’n dertig jaar) zonder nieuws is over de rekeninghouders van de inactieve rekeninghouders. De pogingen van de bank om de rekeninghouders terug te vinden zijn zonder resultaat gebleven. Het saldo op die rekeningen was vrij onbeduidend (totaal bedrag kleiner dan 100.000 BEF). 2.2. Archief vernietigd 2.3. Specifieke situatie De Guaranty Trust Company of New York (GTC) had in 1940 een filiaal op de Kunstlaan 27 te Brussel. De Duitsers installeerden in het gebouw van de GTC de Westbank. Zo’n vijftien mensen, onder wie directie en enkele bedienden van de GTC, bleven ‘formeel’ naar het werk komen. De Duitsers hoopten dat de bank dollartransfers, afkomstig uit de centrale zetel te New York, zou ontvangen, wat echter nooit het geval is geweest. Op het ogenblik dat de Duitsers de gebouwen in gebruik namen, stelde de bank haar cliënteel voor hun rekeningen over te dragen naar andere banken. De meerderheid deed dit, slechts enkele particulieren behielden hun rekening. De Société Générale de Belgique heeft het personeel van de GTC tijdens de oorlog betaald, waarvoor ze later vergoed is. 3. Onderzoek 3.1. Storting naar SFBD 1943 5 Contantenrekeningen, voor een totaal bedrag van 82.117,41 BEF 2 effectenrekeningen (6 titularissen) 3.2. Retours SFBD 1945 geen
168 – Studiecommissie joodse goederen
3.3. Onderzoek niet-opgevraagde tegoeden anno 2000 De Studiecommissie is niet in de mogelijkheid geweest om tot het besluit te komen dat het onderzoeksresultaat negatief was. 3.4 Andere onderzoekspistes -4. Resultaten Op basis van het voorgaande besloot de Studiecommissie om formule 3 toe te passen. Σ1 x X1 (30.353.868 BEF : 100) x 0,16 = 48.566 BEF
Bijlagen Eindverslag - 169
Nationale Bank van België - Banque nationale de Belgique 1
Historiek
Nationale Bank van België/ Banque nationale de Belgique
Nationale Bank van België / Banque nationale de Belgique
Marktaandeel 1938-1943 : Nuttige informatie omtrent de lopende rekeningen : 1938 : 2.647.832 BEF 1943 :1.523.977 BEF 2 Commentaar 2.1. Beheer van de niet opgevraagde tegoeden - Open bewaargevingen : wanneer de houder niet meer antwoordt op een brief die hem wordt gestuurd, probeert de bank met hem of met zijn rechthebbenden in contact te komen via een aangetekende zending, en daarna via een aanvraag bij het gemeentebestuur. Na het verstrijken van een termijn van zes maanden, neemt de bank het beheer van de effectenrekening op zich. Vanaf die tenlasteneming tot aan de vereffening aan de eventuele rechthebbenden, heft de bank geen enkel recht op de rekening. Op de eventuele saldi worden geen debet- noch creditintresten berekend. - Kluizen : dezelfde regels (wachttermijn, tenlasteneming voor de bank van het beheer op de tegoeden, geen kostenaanrekening) worden gevolgd voor kluizen, met dien verstande evenwel dat zij worden geopend in het bijzijn van een gerechtsdeurwaarder of een notaris. - Lopende rekeningen : wanneer de houder of zijn rechthebbenden ondanks alle inspanningen niet kunnen worden teruggevonden en het tegoed voor een lange periode niet opgevraagd is gebleven, begint de dertigjarige verjaringstermijn te lopen. In 1982 heeft de Nationale Bank van België deze clausule toegepast op een bedrag van 494.658 BEF, dat overeenkwam met verschillende posten, zonder enig verband met de opdracht van de Studiecommissie. 2.2. --
Archieven
2.3. Specifieke situatie Sinds mei 1993 verzorgt de Nationale Bank van België geen enkele service meer voor particulier cliënteel. Deze beslissing volgde ondermeer op een spontane daling van het cliënteel die zich al jaren had gemanifesteerd.
170 – Studiecommissie joodse goederen
3 Onderzoek van de Studiecommissie 3.1. Storting naar SFBD, 1943-1944 Werden tussen 1943 en 1944 overgemaakt aan de SFBD door de Nationale Bank van België: 14 contantenrekeningen, voor een totaal bedrag van 47.367,39 BEF 2 effectenrekeningen Deze overdrachten hebben betrekking op 15 rekeninghouders. 3.2 Retours SFBD, 1945 In het kader van de versnelde procedure (‘eenvoudige gevallen’) werden er in 1945 3 dossiers geretourneerd aan de Nationale Bank van België. De houders ervan waren niet gedeporteerd uit Mechelen, Drancy of Westerbork. 3.3. Onderzoek niet-opgevraagde tegoeden, anno 2000 3.3.1. Kruising lijsten bank / MZDB i. Lijst van de open bewaargevingen Deze eerste lijst, die betrekking heeft zowel op de effectenrekeningen als op de eraan gekoppelde contantenrekeningen, omvat 225 posten. Na kruising met de MZDB en onderzoek van de extra door de bank voorgelegde informatie werden er 42 namen weerhouden die als volgt zijn opgedeeld : - 24 positieve identificaties ; - 18 mogelijke identificaties. ii. Lijst van de kluizen opengebroken door het DSK, waarvan de houders zich niet hebben gemanifesteerd. Deze tweede lijst bevat 58 posten. Na kruising met de MZDB en onderzoek van de extra door de bank voorgelegde informatie werden er 19 namen weerhouden die als volgt zijn opgedeeld : - 3 positieve identificaties ; - 16 mogelijke identificaties. 3.3.2. Kruising lijsten bank / retours SFBD Eén geselecteerde naam staat eveneens op de lijst van de retours SFBD. 3.4. Andere onderzoekspistes -4 Resultaten Rekening houdend met wat voorafgaat, besloot de Studiecommissie de formule 1 toe te passen. a. Contantenrekeningen B x 0,5 x C x [A1 x Z] B1 Î 3 x 0,5 x (27 + 34) x [14 x 3.383,39 BEF] 1 2 15
Bijlagen Eindverslag - 171
Î 3 x 0,5 x 44 x [0,93 x 3.383,39 BEF] = 207.672 BEF b. Effectenrekeningen B x 0,5 x C x [A2 x 59.000 BEF] x 0,6 B1 Î 3 x 0,5 x (27 + 34) x [ 2 x 59.000 BEF] x 0,6 1 2 15 Î 3 x 0,5 x 44 x [0,13 x 59.000 BEF] x 0,6 = 303.732 BEF
172 – Studiecommissie joodse goederen
Realbanque nv 1 Historiek Realbanque nv
Bank voor Koophandel van Brussel - Banque commerciale de Bruxelles –
Marktaandeel 1938-1943 : Deposito’s : 0,04 % Kasbons en obligaties : -Open bewaargevingen : 0,05 % 2 Commentaar 2.1. Beheer van de niet opgevraagde tegoeden -2.2. --
Archieven
2.3. --
Specifieke situatie
3 Onderzoek van de Studiecommissie 3.1. Storting naar SFBD, 1943-1944 De volgende rekeningen werden tussen 1943 en 1944 vanuit de Bank voor Koophandel van Brussel overgemaakt aan de SFBD : 2 contantenrekeningen, voor een totaal bedrag van 80.028,79 BEF ; 2 effectenrekeningen. De Bank voor Koophandel van Brussel draagt voor 0,17% bij tot de stortingen op de subrekeningen SFBD. Deze overdrachten hebben betrekking op 4 rekeninghouders. 3.2 Retours SFBD, 1945 -3.3. Onderzoek niet-opgevraagde tegoeden, anno 2000 3.3.1. Kruising lijsten bank / MZDB Deze lijst omhelst 4 posten. Na kruising met de MZDB en na onderzoek van de extra door de bank voorgelegde informatie, werd geen enkele naam weerhouden. 3.3.2. Kruising lijsten bank / retours SFBD --
Bijlagen Eindverslag - 173
3.4. Andere onderzoekspistes - Onderzoek van de rekeningshistorieken waarvan de houders zijn geboren vóór 1930 en die vermeld zijn in de bestanden van het huidige ‘clienteel’. Resultaat : negatief 4 Resultaten Rekening houdend met wat voorafgaat, hanteert de Studiecommissie de formule 3. Σ1 x X1 (30.353.686 BEF : 100) x 0,04 = 12.141 BEF
174 – Studiecommissie joodse goederen
The Royal Bank of Scotland Group 1 Historiek The Royal Bank of Scotland Group
Westminster Foreign Bank Limited
Marktaandeel 1938-1943: Deposito’s : 0,27 % Kasbons en obligaties: -Open bewaargevingen : 2,91 % 2 Commentaar 2.1. Beheer van de niet opgevraagde tegoeden In november 1991 wenste de Westminster Bank een einde te stellen aan haar activiteiten in België. Zij zocht hiertoe tevergeefs naar een overnemer. Derhalve werd het Belgische filiaal vereffend. Er werd een wettelijke vertegenwoordiger aangesteld om het hele actief en passief te realiseren en aan te zuiveren. In die tijd werden de slapende tegoeden als volgt beheerd: - 27 dossiers werden gestort aan de Deposito- en Consignatiekas ; - 26 dossiers werden overgebracht naar de Group’s London Division (ITBS), die instaat voor het beheer van de rekeningen in vreemde valuta; - 2 dossiers werden overgebracht naar de BBL ; - 9 verzegelde omslagen, met marktwaarde, werden geplaatst in een koffer bij de BBL ; - 2 verzegelde omslagen, zonder marktwaarde, werden gedeponeerd bij een kantoor. 2.2. --
Archieven
2.3. Specifieke situatie Centraliserend orgaan dat door de Duitse Administratie werd aangeduid met het oog op de concentratie van de goederen die aan de vijanden van het Reich toebehoorden, dus van Belgische burgers die naar het buitenland waren gevlucht, Britse, Amerikaanse, Egyptische, Iraanse burgers, enz. (subrekeningen van 80.000 tot 89.999). 3 Onderzoek van de Studiecommissie 3.1. Storting naar SFBD, 1943-1944 Werden tussen 1943 en 1944 vanuit de Westminster Bank overgemaakt aan de SFBD: - 22 contantenrekeningen, voor een totaal bedrag van612.677,66 BEF ; - 19 effectenrekeningen
Bijlagen Eindverslag - 175
De Westminster Bank draagt voor 1,79 % bij tot de stortingen op de subrekeningen SFBD. Deze overdrachten hebben betrekking op 34 rekeninghouders. 3.2 Retours SFBD, 1945 In het kader van de versnelde procedure (‘eenvoudige gevallen’) werden er in 1945 10 dossiers geretourneerd naar de Westminster Bank. De houders van de betrokken tegoeden zijn als volgt verdeeld: - 2 titularissen gedeporteerd ; - 8 titularissen niet gedeporteerd. Het gaat hier enkel over de rekeningen “die bij haar bestonden voor 17 mei 1940 of (…) sindsdien door de houder zelf geopend zonder de tussenkomst van een Verwalter”, met uitzondering van alle rekening die zijn getransiteerd via de Westminster Bank in het kader van haar centralisatieopdracht.23 3.3. Onderzoek niet-opgevraagde tegoeden, anno 2000 3.3.1. Kruising lijsten bank / MZDB De lijst van de slapende rekeningen die aan de Deposito- en Consignatiekas werden gestort omvat 26 posten. Na kruisen met de MZDB werd geen enkele naam weerhouden. 3.3.2. Kruising lijsten bank / retours SFBD Negatief24 3.4. Andere onderzoekspistes -4 Resultaten Rekening houdend met wat voorafgaat, hanteert de Studiecommissie de formule 2a. a. Contantenrekeningen [B x D x 0,5 x E] x [A1 x Z] Î [10 x 16 x 0,5 x 0,8] x [22 x 27.848,98 BEF] 34 Î [10 x 16 x 0,5 x 0,8] x [0,64 x 27.848,98 BEF] = 1.140.694 BEF
Instructies. Vereffening van de effectenrekeningen en contantenrekeningen die voordien waren beheerd door de Brüsseler Treuhand, 4/I/1945 (Archieven SFBD) 24 In verband met de retours SFBD, schrijft de afgevaardigde van de Royal Bank of Scotland Group: “None of the 10 names referred to in the circular correspond with any of the names of customers whose accounts were dealt with as above” (Geen van de 10 namen vermeld in de brief beantwoordt aan een van de namen van klanten van wie de rekening als voormeld werden behandeld). Brief van W. Enderby aan de Studiecommissie, 29/V/2001 (Archieven van de Studiecommissie). 23
176 – Studiecommissie joodse goederen
b. Effectenrekeningen [B x D x 0,5 x E] x [A2 x 59.000 BEF] x 0,6 Î [10 x 16 x 0,5 x 0,8] x [19 x 59.000 BEF] x 0,6 34 Î [10 x 16 x 0,5 x 0,8] x [0,55 x 59.000 BEF] x 0,6 = 1.246.080 BEF
Bijlagen Eindverslag - 177
Société Générale 1 Historiek Société Générale de France
Société française de Banque et de Dépôts
Marktaandeel 1938-1943 : Deposito’s : 0,39 % Kasbons en obligaties : -Open bewaargevingen : 0,63 % 2 Commentaar 2.1. Beheer van de niet opgevraagde tegoeden - sinds 1989 worden de niet opgevraagde tegoeden op één rekening gecentraliseerd onder de naam ‘Onbeheerde tegoeden’. - daarop wordt een jaarlijkse commissie van 3.000 BEF geheven - 1995 : opheffing van de effectendienst 2.2. Archieven Archieven met betrekking tot de eigen activiteit van de instelling : - Dossiers erfopvolging Archieven die meer specifiek betrekking hebben op de centraliserende rol die de instelling heeft gespeeld tijdens de oorlog: - Microfilms - Instructies over de werking van de subrekeningen BTG - Instructie over de vereffening van de subrekeningen BTG - Individuele dossiers die betrekking hebben op de subrekeningen BTG 2.3. Specifieke situatie Centraliserend orgaan, aangesteld door de Duitse militaire administratie voor de concentratie van de joodse financiële bezittingen, 1943-1944. 3 Onderzoek van de Studiecommissie 3.1. Storting naar SFBD, 1943-1944 Werden tussen 1943 en 1944 overgemaakt naar de BTG-subrekeningen bij de SFBD : 33 contantenrekeningen, voor een totaal bedrag van429.384,76 BEF ; 23 effectenrekeningen. De SFBD draagt voor 2,44% bij tot de stortingen aan de BTG. Deze overdrachten hebben betrekking op 41 rekeninghouders. 3.2 Retours SFBD, 1945 In het kader van de versnelde procedure (‘eenvoudige gevallen’) werden in 1945 11 rekeningen geretourneerd aan de SFBD (conventionele cliënteel). De houders van de betrokken tegoeden zijn als volgt opgedeeld :
178 – Studiecommissie joodse goederen
-
6 gedeporteerden ; 5 niet gedeporteerden.
3.3. Onderzoek niet-opgevraagde tegoeden, anno 2000 3.3.1. Kruising lijsten bank / MZDB i. Lijst van de verzegelde omslagen (> 30 jaar) De verzegelde omslagen bevatten de inhoud van de kluizen die werden opengebroken door de bezetter en waarvan de eigenaars, ondanks de inspanningen van de bank (oktober 1964), niet konden worden gelokaliseerd. Na kruising met de MZDB en onderzoek van de extra door de bank voorgelegde informatie werden er 28 namen weerhouden. Zij zijn opgedeeld als volgt: - 4 positieve identificaties ; - 24 mogelijke identificaties. ii. Lijst van de verzegelde omslagen (< 30 jaar) Na kruising met de MZDB en onderzoek van de extra door de bank voorgelegde informatie werd één enkele naam weerhouden, die overeenkomt met een mogelijke identificatie. iii. Lijst van de tegoeden zonder meester Na kruising met de MZDB en onderzoek van de extra door de bank voorgelegde informatie werden er 14 weerhouden. Ze zijn als volgt opgedeeld: - 1 positieve identificatie ; - 13 mogelijke identificaties. De overeenstemmende saldi bedragen respectievelijk 477.825,05 BEF en 38.997 BEF, of in totaal 516.822,05 BEF. 3.3.2. Kruising lijsten bank / retours SFBD -3.4. Andere onderzoekspistes -3 Resultaten Rekening houdend met wat voorafgaat, hanteert de Studiecommissie de formule 2b. a. Contantenrekeningen [C x D x 0,5] x [A1 x Z] Î [(5 + 38) x 16 x 0,5] x [33 x 13.011,66 BEF] 2 41 Î [24 x 16 x 0,5] x [0,8 x 13.011,66 BEF] = 1.998.591 BEF b. Effectenrekeningen [C x D x 0,5] x [A2 x 59.000 BEF] x 0,6 Î [(5 + 38) x 16 x 0,5] x [23x 59.000 BEF] x 0,6 2 41 Î [24 x 16 x 0,5] x [0,56 x 59.000 BEF] x 0,6 = 3.806.208 BEF
Bijlagen Eindverslag - 179
VDK Spaarbank nv 1. Historiek VDK Spaarbank nv
Volksdepositokas
Marktaandeel 1938-1943 : deposito’s : 0,06 % kasbons en obligaties : -open bewaargevingen : -2. Commentaar 2.1. Beheer van de niet opgevraagde tegoeden In 1976 werden door de informatisering in de bank de niet opgevraagde tegoeden geïdentificeerd. Nu is het zo dat rekeningen waarop 5 jaar geen beweging wordt vastgesteld door de bank overgeschreven worden naar een verzamelrekening per kantoor. Enkel de rekeningen waar het saldo de 10.000 BEF overschreed, werden overgeschreven naar de verzamelrekening. 2.2. Archief boekhoudkundige documenten, verslagen van de Raad van Bestuur, jaarverslagen van de maatschappij, gesaldeerde spaarboekjes 2.3. Specifieke situatie De Volksdepositokas boodt haar cliënteel twee producten aan : Contantenrekeningen en hypothecair krediet. 3. Onderzoek 3.1. Storting naar SFBD 1943 geen 3.2. Retours SFBD 1945 geen 3.3. Onderzoek niet-opgevraagde tegoeden anno 2000 Uit de lijst niet opgevraagde tegoeden werden de rekeningen, geopend voor 1945 geselecteerd voor het onderzoek. Deze lijst van 81 namen werd gekruist met de MZDB. 4 namen werden voor verder onderzoek weerhouden, doch de bank slaagde er niet in om verdere identificatiegegevens (geboortedatum en plaats) terug te vinden. Het totaalbedrag van de vier rekeningen bedraagt volgens het geactualiseerd saldo 330 BEF (saldo bij de overboeking naar de verzamelrekening bedroeg 68,6 BEF). Het lage bedrag is allicht te verklaren door het afhouden van beheerskosten. 3.4. Andere onderzoekspistes --
180 – Studiecommissie joodse goederen
4. Resultaten Op basis van het voorgaande besloot de Studiecommissie om formule 2c toe te passen. Contantenrekeningen D x 0,5 x C x Y Î 16 x 0,5 x 4 x 4.104,97 BEF 2 Î 16 x 0,5 x 2 x 4.104,97 BEF = 65.680 BEF
Bijlagen Eindverslag - 181
182 – Studiecommissie joodse goederen
Bijlagen Eindverslag - 183
Bijlage 20 : De Post (het Bestuur der Postchecks) 1. Historiek De Postcheque bleef tot 1 april 1998 in handen van De Post (Financiële Post). Op 1 april 1998 werden de Postcheque-rekeningen geïntegreerd bij de Bank van De Post (opgericht op 26 september 1995). Marktaandeel 1938-1943 deposito’s : 27,45 % kasbons en obligaties : -open bewaargevingen : -2. Commentaar 2.1 Beheer van de niet opgevraagde tegoeden In de Wet op de postcheck van 2 mei 1956 wordt bepaald wat met slapende rekeningen dient te gebeuren : “Art. 18. Het tegoed van de rekeningen, op welke debet of crediet gedurende tien jaren geen enkele verrichting heeft plaats gehad, vervalt wegens verjaring aan de Schatkist. Die termijn van tien jaar gaat in, na verstrijken van het jaar waarin de laatste verrichting heeft plaats gehad.”25 In de teksten van de Senaatvergadering van 1 juli 1952, met betrekking tot voormeld wetsartikel, wordt geciteerd : “Feitelijk worden een groot aantal rekeningen waarop gedurende lange tijd geen verrichtingen worden gedaan van ambtswege afgesloten en wordt het tegoed – meestal zeer gering – overgeboekt op een rekening “Consignatie” waarop het ter beschikking van belanghebbende blijft. Deze worden daarvan op de hoogte gebracht, doch om menig vuldige redenen worden die sommen zelden opgevraagd.”26 2.2 Archief Postmuseum, 25 dozen die betrekking hebben op de periode 1910-1950 – slechts een aantal dozen hebben specifiek betrekking op Wereldoorlog II, een aantal dossiers in die dozen behandelen de joodse rekeningen 2.3 Specifieke situatie Het BDP ontving op 15 mei 1943, later dan de banken en spaarkassen, de Duitse onderrichtingen om de joodse rekeningen te centraliseren en door te storten naar de SFBD. Het BDP stortte enkel deze rekeningen door van wie de rekeninghouders zelf hun rekening als joods hadden laten kenmerken volgens de Duitse verordening van 31 mei 1941. Dat blijkt duidelijk uit hun briefwisseling : “…contrairement à ce que vous supposez, votre compte n’a pas été signalé comme compte ‘juif’. L’Office des Chèques postaux ne s’est jamais prêté à Belgisch Staatsblad, 13.VI.1956, p. 4050-4054. F. BERT, Directeur Financiële Post, ‘brief van 19 april 2000’, archief Studiecommissie, dossier Post. 25 26
184 – Studiecommissie joodse goederen
dépister des comptes de ce genre : il s’est borné à prendre note des comptes dont les titulaires eux-mêmes se faisaient connaître, comme tels conformément aux ordonnances allemandes.”27 Het BDP was zeker geen enthousiaste medewerker voor de BTG : “J’ai l’honneur de vous accuser réception de votre lettre du 15 mai, référée J/PS/Allg./033/Ab. relative au transfert, à la Société française de Banque et de Dépôts à Bruxelles, des avoirs des comptes caractérisés ‘juifs’. Toutefois, il est à remarquer qu’il ne nous est pas possible de vous faire connaître les lieux et date de naissance, pas plus que la nationalité des titulaires en question, ces renseignements ne figurant pas dans notre documentation. Lors de l’ouverture d’un compte, en effet, nous nous contentons de prendre note des noms, prénoms, adresse et signatures des nouveaux adhérents; quant aux mandataires, le nom, prénoms et signatures nous suffisent. S’agit-il d’une société, seuls la dénomination, l’adresse de son siège sociale, les noms, prénoms et signatures de ses fondés de pouvoirs de ses administrateurs nous intéressent. En fait de ‘dernière adresse en Belgique et domicile actuel’, nous ne pouvons que vous indiquer l’adresse que nous possédons à nos feuilles de compte”.28 De BTG diende overigens nog twee rappels (4 en 15 juni 1943) te sturen vooraleer het BDP inging op hun vraag die joodse rekeningen te centraliseren en op een SFBD-rekening te storten. Een totaal bedrag van 646.503,34 BEF komende van 102 rekeningen werd op 17 juni 1943 gecentraliseerd en op 31 december 1943 op de SFBD-rekening gestort.29 Na de oorlog werden 11 rekeningen zonder tussenkomst van de rechthebbende door het Bestuur der Postchecks zelf teruggevorderd. Het is zeker dat het aantal doorgestorte rekeningen niet overeenkomt met het aantal joodse rekeningen bij het BDP. 3. Onderzoek 3.1 Storting naar SFBD 1943 102 depositorekeningen, voor een totaal bedrag van 646.503,34 BEF (102 titularissen) 3.2 Retours SFBD 11 retours 1 titularis gedeporteerd 10 titularissen niet gedeporteerd
Cabinet n°7 – 207 DL du 26-12-44, Postmuseum BCH VI. te vertalen brief, Postmuseum Doos VI. 29 Brief van de directeur van De Post aan de Brüsseler Treuhandgesellschaft, Postmuseum, Doos BCH VII ; Een deel van de joodse rekeningen was reeds mee gecentraliseerd bij de rekeningen van mensen die in het buitenland verbleven. De joodse rekeningen hierbij zouden dan volgens verdere instructies van de Duitsers alsnog bij de SFBD-rekeningen moeten geraakt zijn (of het effectief gebeurd is weten we niet). 27 28
Bijlagen Eindverslag - 185
3.3 Onderzoek niet-opgevraagde tegoeden anno 2000 De Studiecommissie heeft zich voor het onderzoek van de Postcheque gebaseerd op alle mogelijk sporen bij De Post (archieven van De Post en Postmuseum), de Bank van De Post, het Algemeen Rijksarchief, het Rekenhof en de Thesaurie.30 Vier onderzoekspistes werden gevolgd. Een eerste in de openingsfiches van de periode 1930-1945, een tweede in de gepubliceerde Postcheque-rekeninghouders van 1950, een onderzoek bij de Bank van De Post om uitzonderingen op de wet van 1956 uit te sluiten en een laatste invalshoek met de retours van de BTG.
Eerste onderzoekspiste De Post heeft in zijn archieven openingsfiches geselecteerd uit de periode 1930-1945. Op deze openingsfiches zijn volgende gegevens vermeld : naam en voornaam van de titularis, zijn adres, het nummer van de fiche en de datum en plaats waar de aanvraag werd ingediend, af en toe het beroep van de aanvrager, de naam van de echtgeno(o)t(e), of het gestorte bedrag. Deze gegevens werden gekruist met de databank. Daar werden namen uit weerhouden, maar meer informatie zoals het bedrag dat op die rekening stond, is daarbij echter niet gevonden. Er is immers naast de openingsfiche geen informatie meer voorhanden, aangezien het archief met betrekking tot afgesloten rekeningen na dertig jaar vernietigd werd. Details zijn dus niet meer beschikbaar. Daarenboven beschikken we niet over alle openingsfiches uit de periode 1930-1945. De Post hergebruikte namelijk rekeningnummers van afgesloten en slapende rekeningen door sommige van die nummers toe te kennen aan een nieuwe houder. Hierbij vernietigden zij alle gegevens over de voorgaande rekeninghouder.
Tweede onderzoekspiste Elk jaar publiceerde De Post een lijst met namen van Postchequerekeninghouders. Daarin staan in alfabetische volgorde de steden en gemeenten met telkens de lijst van de rekeninghouders (rekeningnummer plus naam en voornaam, adres van de titularis). Van het Postmuseum kreeg de Commissie joodse goederen de editie van 1950. Een steekproef van 4 % voor de stad Antwerpen (31.490 rekeningen) leverde 1260 namen op die gekruist werden met de MZDB. Het resultaat van deze steekproef was nihil. Toch werden bij een selectief zoeken in de lijst van 1950 rekeningen gevonden die toebehoorden aan gedeporteerde joden (van wie tevens de hele familie gedeporteerd werd). Het is dus vrijwel 100 % zeker dat deze rekeningen in 1950 ‘slapende’ waren. Opnieuw loopt het onderzoek spaak na deze vaststelling, gezien ook deze rekeningen werden afgesloten omdat ze meer 30 Het Rekenhof was voor en na de Tweede Wereldoorlog verantwoordelijk voor de controle van De Post. Tijdens de Tweede Wereldoorlog zelf werd de controle, door art. 1 van het Besluit van 31 juli 1940, uitgeoefend door de Emissiebank.
186 – Studiecommissie joodse goederen
dan 10 jaar inactief waren en de Post, na het verstrijken van de bewaringstermijn, geen gegevens kan meedelen. Dit onderzoek toonde evenwel aan dat de Postcheque-rekeningen van niet-teruggekeerde joden in 1950 nog open stonden op de oorspronkelijke namen en rekeningnummers!
Derde onderzoekspiste Een derde onderzoek werd gevoerd bij de Bank van De Post. De Bank van de Post had in 1998 die slapende rekeningen overgenomen waarvan het bedrag hoger was dan een paar duizend BEF en waarop tijdens de jaren ’80 geen beweging meer was geweest. De Bank van de Post bezorgde ons daarom een lijst van 4.130 rekeningen met de namen van de rekeninghouders, die geselecteerd waren volgens hun stamnummer; enkel deze stamnummers die teruggingen tot de door ons onderzochte periode werden weerhouden. Het resultaat van de kruising van die lijst met MZDB was negatief. Vierde onderzoekspiste In 1945 vroeg het Bestuur der Postchecks voor 11 rekeningen de terugkeer naar de instelling zonder tussenkomst van de titularis. In vier gevallen werd de rekening vrijgegeven aan een voorlopig bewindvoerder, één werd vrijgegeven aan een curator, één aan een notaris (nalatenschap) en over vijf rekeningen hebben we geen nieuws. Van de elf rekeningen zijn er twee die voorkomen in de lijst van Postcheque-rekeninghouders van 1950. Wij zochten daarbij naar de naam en het adres van die personen bij het begin van de bezetting. Indien die rekeningen niet meer als dusdanig voorkomen zijn deze bij de bewindvoerders gebleven of door familieleden opgevraagd. De twee teruggevonden namen zijn echter twijfelgevallen. Beiden zijn niet terug te vinden in de deportatielijsten, bij één ervan staat echter in de lijst van 1950 enkel de naam, er staat geen adres, wat erop kan wijzen dat de voorlopig bewindvoerder de rekening weer op naam van de titularis heeft gestort, zonder dat deze zich heeft aangediend, of dat de rekening onder beheer van de bewindvoerder viel. 4. Resultaten De Post bevond zich tijdens de bezetting in een uitzonderingspositie omdat ze geen Devisenbank was, en eveneens omdat ze de te centraliseren rekeningen mocht behouden. Uit punt 2.3 blijkt dat de medewerking van de Post voor het doorgeven van titularissen van joodse rekeningen minimaal was, waaruit de Studiecommissie de conclusie trekt dat de 102 rekeningen die desalniettemin werden getransfereerd nog minder dan dat het geval is geweest voor de banken, representatief zijn voor het aantal joodse rekeningen bij de BDP. Wat de naoorlogse evolutie betreft kan niet veel met zekerheid gezegd worden. De originele documenten bestaan niet meer, zulks werd ons bevestigd
Bijlagen Eindverslag - 187
door de Director Financial Operations bij De Post, Dhr. Bert, en de Directeur Financiële Post van De Post, Dhr. Teuwen, bevestigd. De enige bron m.b.t. de doorgestorte slapende rekeningen is de Thesaurie. Daar beschikt men echter evenmin over details aangaande de globale stortingen. Op 14 mei 1980 werd bijvoorbeeld een som van 56 miljoen BEF, “het totaal aan deposito’s van het jaar 1969”, doorgestort aan de Thesaurie.31 Dergelijke vage omschrijvingen zijn vanzelfsprekend niet bruikbaar voor dit onderzoek. Het is allicht zo dat de slapende rekeningen van het BDP daarin vervat zitten, want : “De Regie der Posterijen werd opgericht in het jaar 1971. Tien jaar later werden de resterende tegoeden op verzoek van het Ministerie van Financiën overgemaakt aan de Schatkist.”32 Om die redenen heeft de Studiecommissie ervoor geopteerd het globaal tegoed van de niet opgevraagde joodse rekeningen te berekenen op basis van een dubbele extrapolatie : 1/ het procent dat het gemiddelde marktaandeel van het BDP vertegenwoordigt in 1938-1943, doorberekend op 2/ het globaal bedrag dat als eindsom voor de totale financiële sector werd weerhouden m.b.t. de niet opgevraagde tegoeden als gevolg van de judeocide. De Studiecommissie gebruikte daartoe formule 3 : Σ1 x X1 Σ1 = Som van eindresultaat van de toepassing van de formules 1, 2a, 2b en 2c. X1 = Marktaandeel van de instelling in België, tussen 1938-43 (cfr. 4.1.2) 30.836.723 BEF x 27,45 = 8.464.680 BEF
‘Brief van R. Verboven, Directeur Ministerie van Financiën, Thesaurie, 18e Dir., aan A.M. Verschueren, Auditeur-generaal, van 22.X.1998’, Archief Commissie Joodse Goederen, Dossier Post. 32 ‘Brief van F. Bert, directeur Postcheque, aan L. Buysse, voorzitter Studiecommissie betreffende het lot van de leden van de Joodse Gemeenschap van België, geplunderd of achtergelaten tijdens de oorlog 1940-1945, van 8.IX.1998, Archief Commissie Joodse Goederen, Dossier Post. 31
188 – Studiecommissie joodse goederen
Bijlage 21 : Onderzoeksgids van de verzekeringsmaatschappijen van de Tweede Wereldoorlog tot heden De hierna volgende onderzoeksgids werd samengesteld als werkinstrument voor de onderzoeker. De gids is ingedeeld in twee delen. Het eerste deel geeft de verzekeringsmaatschappijen weer die op 31 december 1939 op de Belgische markt actief waren. Voor elk van hen wordt de erfopvolging tot vandaag gevolgd : sommige maatschappijen verkochten hun portefeuille ‘leven’, werden opgeslorpt door een andere maatschappij, fusioneerden of veranderden hun firmanaam. Dit eerste deel geeft in chronologische volgorde deze erfopvolging weer. De maatschappijen worden in hun Franse benaming vermeld, conform aan hun benaming van 1939. De specifiek Nederlandstalige maatschappijen behouden hun originele Nederlandse benaming. Om de opzoeking te vereenvoudigen wordt verwezen naar de Nederlandse (of Franse) equivalent. Het tweede deel vertrekt van de verzekeringsmaatschappijen die momenteel op de Belgische markt actief zijn en geeft daarbij telkens welke portefeuilles zij in de loop der jaren overgenomen hebben. Legende voor het eerste deel : L’Etoile / De Ster (FR) verzekeringsmaatschappij, nv ✔ AMEV
ª AG 1824
17.05.1906
Benaming
28.08.1939
Statuten/benaming
Begin acitiviteit België Erkenningsdatum
1989
✔
Verandering statuten/naamm
Datum
03.06.1993
ª
Naam van de maatschappij die de portefeuille leven overnam
Datum
in
De erkenningsdatum is de datum van het Koninklijk Besluit dat de verzekeringsmaatschappij erkende volgens de Wet van 25 juni 1930 met betrekking tot de controle van de verzekeringsmaatschappijen. Deze datum blijft echter relatief (bepaalde verzekeringsmaatschappijen bestonden reeds voor 1930). Niettemin geeft ze voor de maatschappijen die na 1 september 1932 toegelaten werden een goede aanwijzing.
Bijlagen Eindverslag - 189
1ste deel : De verzekeringsmaatschappijen tijdens de Tweede Wereldoorlog en hun erfopvolgers AMFB
18.12.1931
Association d’Assurances Mutuelles sur la Vie de la Société coopérative
✔ Fédérale de Belgique ✔ AG 1824 ✔ Fortis AG
06.03.1933 01.01.2000
L’Abeille – De Bij (FR) Compagnie anonyme d’assurances à primes fixes, opgericht in 1877
✔ Abeille-Paix-Vie, Société belge d'assurances sur la vie ª Victoire Belgium ª AXA Belgium ✔ AXA-Royale belge L’Aigle – de Arend (FR) nv verzekeringen gesticht in 1873
ª Aigle-Soleil-Vie (Groupe des Assurances Nationales) ª Groupe des Assurances Nationales (GAN) ✔ Zelia L’Aigle Belge – de Belgische Arend nv verzekeringen
✔ “Aigle Belge - Belgique Vie” – “De Belgische ArendBelgië Leven” ✔ La Belgique-Vie/ De Belgische Arend ª Royale Belge : cession du portefeuille ✔ AXA-Royale Belge Algemeene Spaar- en Lijfrentekas
11.06.1907 01.09.1932 27.01.1973 23.04.1986 13.11.1995 31.05.1999 19.06.1907 24.12.1932 1968 25.12.1969 1998 31.01.1925 01.09.1932 25.10.1956 23.06.1981 01.01.1988 31.05.1999
Zie Caisse Générale d’Epargne et de Retraite
Algemeene Verzekeringsmaatschappij voor den Middenstand Société Générale d’Assurances des Classes Moyennes nv verzekeringen
ª Fidea : fusion ª KBC Groep Antverpia-Vie/Leven
26.12.1928 01.09.1932 04.08.1998 07.08.1885 01.09.1932
nv verzekeringen
ª OHRA Belgium Antwerpse Volksverzekering NV
12.04.1932 23.12.1932
nv volksverzekeringen
Assurance Coutraisienne
Zie Mutuelle Courtraisienne
Assurances Générales de Paris (Cie d’) (FR) nv verzekeringen, opgericht in 1819
✔ AGF Belgium ✔ AGF/ De Schelde
190 – Studiecommissie joodse goederen
22.11.1923 01.09.1932 01.05.1970 19.12.1995
✔ AGF-Assubel-Vie ✔ AGF Belgium (Groupe Allianz) Assurances Générales de Trieste (I)
1998 26.04.1901 24.12.1932 20.11.1954 12.06.1824 01.09.1932
nv verzekeringen, opgericht in 1831
✔ GENERALI Belgium Assurances Générales sur la vie (Compagnie Belge d’) nv verzekeringen
✔ AG 1824 ✔ Fortis AG Assurance Liégeoise
01.01.2000 07.05.1895
Luikse Verzekering nv verzekeringen
26.10.1932 03.05.1994 31.05.1999
ª Royale Belge Vie-Accidents ✔ AXA-Royale Belge Assurances Populaires (LAP) – De Volksverzekeringen (DVV)
1929 05.12.1932
nv volksverzekeringen
Maakt deel uit van Artesia banking Corporation
L’Avenir - De Toekomst nv verzekeringen
ª Noord-Hollandsche : overname van de portefeuille ª Corona, nv verzekeringen Avenir Familial nv verzekeringen
ª zonder opvolging La Bâloise (CH)
20.04.1912 05.12.1932 1962-1974 1974 21.05.1910 01.09.1932 1946 10.06.1886 24.12.1932 01.10.1994
nv verzekeringen, opgericht in 1864
ª Mercator Belfort nv verzekeringen, opgericht in 1927
✔ Belfort-Neptunus ✔ Belfort (door opslorping van Neptunus) ª Faillissement (Curator : Leonce Mardens) Belgica
13.01.1928 21.02.1939 20.05.1938 1943-1968 11.01.1968 20.07.1924 27.06.1933 19 mai 1942
nv verzekeringen, opgericht in 1921
ª liquidatie & ontbinding De Belgische Arend
Zie
L’Aigle belge
Belgische Leeuw
Zie
Lion Belge
Het Belgisch Verhaal
Zie
Le Recours Belge
Bijlagen Eindverslag - 191
Belgische Verzekeringsmaatschappij voor de Middenstand
Zie Compagnie Belge d’Assurance des Classes Moyennes
Caisse Nationale de Retraite et d’Assurance Nationale Lijfrente- en Verzekeringskas nv verzekeringen
✔ ✔ ✔ ✔
Caisse Nationale Belge d’assurances (Assubel) Assubel AGF-Assubel AGF-Belgium (Allianz Group)
Caisse Générale d’Epargne et de Retraite
11.04.1920 01.09.1932 1960-1961 1961-
21.06.1884
Algemeen Spaar- en Lijfrentekas
ª Fortis Bank (Fortis-groep)
01.01.2000
Spaarkas, onder staatsgarantie, opgericht bij de wet van 8 mei 1850 en gelieerd aan de Spaarkas door de wet van 16 maart 1865. Een verzekeringskas-leven werd aan de Spaarkas verbonden
Caisse Patronale Patroonale kas nv verzekeringen
✔ Drouot Assurances - Belgium ✔ AXA Belgium ✔ AXA-Royale Belge Caritas
25.05.1912 01.09.1932 28.05.1985 29.12.1992 31.05.1999
ª La Sécurité Belge : fusie ª AGP-Benelux : fusie ª AXA Belgium ✔ AXA-Royale Belge
22.01.1921 20.10.1932 17.07.1986 14.07.1988 01.01.1992 31.05.1999
Compagnie Adriatique d’Assurances (I)
21.06.1932
nv verzekeringen met vaste premies, opgericht in 1920
Riunione Adriatica di Sicurta nv verzekeringen, opgericht in 1838
01.09.1932
Compagnie Belge d’Assurances des Classes Moyennes
12.09.1923
Belgische Verzekeringsmaatschappij voor de Middenstand nv verzekeringen
ª Securitas, membre du groupe AG 1824 ª Fortis AG Confiance (FR) nv verzekeringen, opgericht in 1875
ª Vie Nouvelle, nv verzekeringen opgericht in 1877 ª Groupe Drouot ✔ AXA Belgium ✔ AXA-Royale Belge
192 – Studiecommissie joodse goederen
01.09.1932 25.02.1987 01.01.2000 05.12.1931 05.12.1932 1959 1967 29.12.1992 31.05.1999
Constantia-Vie/Leven nv verzekeringen
ª De Nationale Waarborg-Garantie nationale ª Nationale Suisse Crédit Mutuel Hypothécaire
16.12.1898 23.12.1932 30.09.1993 1993 11.05.1910
Onderling Hypoteekkredietbank
01.09.1932
nv verzekeringen
Erfdeel
Zie
Eerste Nederlandsche
Zie
Le Patrimoine Première Néerlandaise
L’Etoile / De Ster (FR)
17.05.1906 28.08.1939 1989 03.06.1993 01.01.2000
nv verzekeringen, opgericht in 1905
✔ AMEV ª AG 1824 ✔ Fortis AG Fédérale de Belgique
05.03.1921 01.09.1932 1977 01.01.2000
nv verzekeringen
ª AG 1824 ✔ Fortis AG Le Foyer, Compagnie Luxembourgeoise (LUX) nv verzekeringen, opgericht in 1922
ª Royale Belge ✔ AXA-Royale Belge Le Foyer / De Haard nv verzekeringen, opgericht in 1907
ª Le Foyer, Compagnie luxembourgeoise ª Royale Belge ✔ AXA-Royale Belge Garantie nationale (FR)
23.12.1936 23.12.1932 31.08.1990 31.05.1999 09.04.1925 06.03.1933 1940 31.08.1990 31.05.1999 06.01.1930
Nationale Waarborg, anciennement “Garantie de l’Avenir” nv verzekeringen, opgericht in 1909
ª Nationale Suisse General Life Assurances Co (UK) nv verzekeringen, opgericht in 1837
ª L’Union Belge, s.a. opgericht in 1824 ª Royale Belge ✔ AXA-Royale Belge
05.12.1932 1993 26.01.1933 23.12.1932 07.12.1959 ??? 31.05.1999
Deze maatschappij werd tot aan de bevrijding, gezien zijn Britse herkomst, onder sekwester geplaatst door de Duitse administratie.
Genevoise (CH)
30.07.1902 01.09.1932
nv verzekeringen, opgericht in 1872
Globe
13.08.1898 01.09.1932
nv verzekeringen
ª AG 1824 : overdracht van de portefeuille – einde activiteiten
✔
Fortis AG
13.02.1979 01.01.2000
Bijlagen Eindverslag - 193
La Gotha
15.12.1941
Gothaer Versicherung Banque mutuelle d’assurances sur la vie, opgericht in 1827
15.12.1941 ª onder sekwester geplaatst Duitse verzekeringsmaatschappij, beheerd door M.K.W. Reinhard De haard Zie Le Foyer Help U Zelve
?
Entre-Aide Coöperatieve verzekeringsmaatschappij
ª Thémis (zie ‘Thémis’)
1950
Helvetia (CH)
22.10.1925
nv verzekeringen, maakte deel uit van Helvetia, algemene verzekeringsmaatschappij, opgericht in 1858
05.12.1932
✔ Elvia Assurances, s.a. de droit belge
1988-…
ª Allianz Kortijkse Verzekering
Zie Mutuelle Courtraisienne
Lion belge – Belgische Leeuw nv verzekeringen
Lloyd de France-Vie (FR) nv verzekeringen, opgericht in 1919
ª PRECAM ✔ Delphi Verzekeringen ª KBC Mercator Algemene verzekeringsmaatschappij, opgericht in 1927
✔ Mercator-Noordstar : fusie Metropolitaine
03.02.1899 01.09.1932 26.02.1933 24.12.1932 1987
14.02.1928 20.06.1941 01.01.1996 25.12.1926
naamloze vennootschap met als opzet het uitvoeren van verzerkerings, coverzekerings- en 20.10.1932 herverzekeringsopereaties,
ª Minerve-Vie, Belgische verzekerings en herverzekeringsmaatschappij 1948-1975 ✔ Concorde-Minerve : fusie 19.12.1975 ª Generali Belgium 26.05.1976 Minerve de Belgique nv verzekeringen
ª Generali Belgium Monde-Vie/Leven (FR) sa d’assurances à primes fixes sur la vie humaine, opgericht in 1864
ª L’Assurance Liégeoise ª Royale Belge ✔ AXA-Royale Belge
28.08.1920 30.04.1938 26.05.1976 24.01.1920 10.10.1933 1948 05.03.1994 31.05.1999
Deze maatschappij nam geen nieuwe verzekeringen meer aan vanaf 31 december 1928. De erkenning werd slechts aangevraagd voor de reeds lopende zaken. De maatschappij hernam zijn activiteiten ‘Leven’ met de toelating van het Koninklijk Besluit van 12 april 1957
Mondiale (FR)
194 – Studiecommissie joodse goederen
30.07.1932
01.09.1932 01.01.1991 01.01.1993 31.05.1999
Société d’assurances à forme mutuelle, opgericht in 1905
ª Mondiale Life Belgium, S.A ª Royale Belge Vie-Accidents ✔ AXA-Royale Belge Mutuelle Coutraisienne
19.06.1919
Kortrijkse Verzekering Société mutuelle d’assurances à primes
✔ Assurance Courtraisienne / Kortrijkse Verzekering ª AXA-Royale Belge Mutuelle Générale Française-Vie (FR) Société d'assurances sur la vie à forme mutuelle, opgericht in 1920
ª Le Mans Assurances (Belgique) ª Naviga Mutuelle Nationale-Vie
23.12.1932 194231.05.1999 29.02.1936 04.03.1936 12.10.1983 01.01.1998 15.09.1944 20.02.1944
Société d'assurances à forme mutuelle
ª OHRA-Vie, s.a. opgericht in 1944 26.12.1984
(Groupe OHRA assurances)
Nation Belge-Vie ª Liquidatie
??? 29.01.1944
Nationale-Vie (“de Paris”) (FR)
1892 01.09.1932 25.12.1969 07.10.1988 1998
nv verzekeringen, opgericht in 1830
ª Groupe des Assurances Nationales (GAN) ✔ GAN Belgium ✔ Zelia Nationale de Bruxelles
13.07.1919 30.07.1938 31.12.1973 01.01.2000
nv verzekeringen
ª Fédérale de Belgique ª Fortis AG Nationale Lijfrente- & Verzekeringkas Nationale Waarborg
Zie Caisse Nationale de Retraite et d’Assurance ie
Garantie nationale
Bijlagen Eindverslag - 195
Noord-Braband (NL)
20.01.1935 01.09.1932 19.10.1979 1982 2001
nv verzekeringen, opgericht in 1843
ª Provinces Réunies ª CGU ✔ Delta Lloyd Life Noord-Hollandsche (NL) nv verzekeringen vie, opgericht in 1891
✔ ’t Hooge Huys Levensverzekeringen van 1891 NV ª Corona : overdracht van de portefeuille Noordstar & Boerhaave nv verzekeringen, opgericht in 1919
ª Mercator-Noordstar : fusie door absorptie Noordstar-Leven / Vie nv verzekeringen
ª Fusie met Noordstar & Boerhaave Norwich Union Life (UK)
16.04.1931 23.12.1932 28.06.1970 14.01.1977 01.01.1920 01.09.1932 01.01.1996 09.04.1925 01.09.1932 1946 30.10.1932 01.09.1932
nv verzekeringen, opgericht in 1808
Deze maatschappij werd tijdens de bezetting als vijandelijk onder sekwester geplaatst (19401944).
Onderlinge Maatschappij Openbare Besturen
Zie Société Mutuelle des Administrations Publiques
Ortelius
27.09.1929 20.12.1941 26.03.1997
nv verzekeringen
ª verzaakt aan erkenning Paternelle-Vie (FR) nv verzekeringen, opgericht in 1841
ª La Prévoyance-Vie “de Paris” Le Patrimoine (FR)
06.10.1933 06.03.1933 1965 18.08.1907
Erfdeel nv verzekeringen, opgericht in 1877
ª Groupe Drouot : overdracht van de portefeuille ª AXA-Belgium ✔ AXA-Royale Belge La Patriotique – De Vaderlandsche
01.09.1932 03.05.1985 29.12.1992 31.05.1999 21.06.1906 01.09.1932
nv verzekeringen
Maakt deel uit van de Nederlandse ING-Groep. Patrons Réunis
31.03.1887
Verenigde Meesters nv verzekeringen
01.09.1932 04.09.1993
ª Generali Belgium Patronale Kas
Zie Caisse patronale
Pays / Land ª Le Foyer (zie ‘le Foyer’)
1907 1939
Les Pays-Bas (De Nederlanden van 1870) (NL)
17.04.1922
196 – Studiecommissie joodse goederen
nv verzekeringen, opgericht in 1870
ª Generali Belgium Le Phare
01.09.1932 01.01.1997 17.03.1904
De Vuurtoren nv verzekeringen
ª La Minerve de Belgique : in liquidatie
01.09.1932 1948
Phénix Belge
30.06.1913 01.09.1932 ª Securitas,s.a., opgericht in 1819, erkend op 21.08.1945 13.01.1979
nv verzekeringen
Securitas maakt deel uit van de groep Fortis AG
Phénix Espagnol (E) nv verzekeringen
05.12.1932
ª Union & Phénix Espagnol, nv verzekeringen opgericht in 1864 (in België sedert 1911) : overname
15.04.1952
✔ Union Fenix : fusie met La Sauvegarde ª AGF/ De Schelde : fusie ª AGF Belgium (Allianz-groep)
01.01.1992 19.12.1995
Phénix Français (FR) nv verzekeringen, opgericht in 1844
ª AGF-groep/ De Schelde ª AGF Belgium (Allianz-groep) Première Néerlandaise – Eerste Nederlandsche (NL)
05/06.02.1912 26.10.1932 1995
nv verzekeringen, opgericht in 1882
02.04.1931 24.12.1932
Préservatrice-Vie (FR)
16.04.1936
nv levensverzekeringen, opgericht in 1935 – maakt deel uit van de groep La Préservatrice, maatschappij opgericht op 24.07.1864
ª PRECAM : fusie met Camer33, opgericht in 1952 ª AEGON ✔ Delphi Leven Prévoyance Sociale Sociale Voorzorg Société coopérative d’assurances et de réassurances sur la vie
✔ P & V Assurances Prévoyance-Vie “de Paris”(FR) nv verzekeringen, opgericht in 1920
ª Assurances du Groupe de Paris (AGP) ✔ AGP Benelux ✔ AXA-Belgium ✔ AXA-Royale Belge
07.04.1936 13.10.1976 17.12.1991 19.11.1994 08.10.1907 01.09.1932 16.03.1993 11.12.1920 26.10.1932 1982 04.06.1986 1992 31.05.1999
Vroeger CAMER, Compagnie d’Assurances Meuse Escaut Rhin (07.04.1952), vervolgens Foncière-CAMER (07.04.1965) geworden en daarna Camer (11.07.1973) 33
Bijlagen Eindverslag - 197
Propriétaires Réunis RD (Compagnie des) De Verenigde Eigenaars, voorheen “La Nationale Belge” sa d’assurances et de réassurances à primes fixes
ª Propriétaires Réunis-Phénix-Belge-vie (PR-Phénix Belge) Protectrice (FR) nv verzekeringen opgericht in 1935
1858 23.03.1942 22.05.1971 15.09.1939 30.09.1939
ª La Métropole (1900) : overdracht van de Belgische 14.01.1977 portefeuille Provinces Réunies De Verenigde Provincies sa d’assurances sur la vie à primes fixes
ª Groupe Commercial Union Recours Belge
Het Belgisch Verhaal Société anonyme d'assurance, de réassurance, de rétrocession et de coassurance appliquées à toutes les branches sans exception
ª OHRA Belgium Rotterdamsche Verzekeringen-Societeiten - RVS (NL) nv verzekeringen, opgericht in 1838
08.09.1887 01.09.1932 1982 25.06.1921 30.07.1938 1998 07.03.1914 24.12.1932
De maatschappij maakt deel uit van de Nederlandse ING-groep Royale Belge nv verzekeringen
✔ Royale Belge Vie-Accidents ✔ AXA-Royale Belge Séquanaise-Vie (FR) nv verzekeringen, opgericht in 1907
ª Verdwijnt bij het uitbreken van de oorlog
17.12.1853 01.09.1932 1963 31.05.1999 18.09.1925 24.12.1932 1940
De maatschappij Séquanaise was nog actief in de verzekeringssector in België, maar schreef geen levensverzekeringen meer uit
Société d’Assurances du Boerenbond Belge
07.12.1922 01.09.1932 ✔ Assurances du Boerenbond Belge (ABB) 1941 ✔ KBC Verzekeringen 1997 Société Générale d’Assurances Zie Algemene Verzekeringsmaatdes Classes Moyennes schappij voor de Middenstand
nv verzekeringen
Société Générale d’Assurances et de Crédit Foncier nv verzekeringen
ª Noordstar Société Mutuelle des Assurances Publiques (Association d’Assurance Mutuelle sur la Vie)
198 – Studiecommissie joodse goederen
17.12.1920 10.05.1941 01.01.1994 1924 26.10.1932
Soleil-Vie (Cie du) (FR)
10.03.1933 24.12.1932 1968 25.12.1969 1998
Franse nv verzekeringen, opgericht in 1872
ª Aigle-Soleil-Vie ª Groupe des Assurances Nationales (GAN) ✔ Zelia Standard-Vie/Leven
1935
nv verzekeringen
ª La patriotique & Standard Life : erkenning gewijgerd 01.09.1939 ª Liquidatie 25.01.1941 Einde van de liquidatie 14.09.1942 De Ster
Zie
L’Etoile
Thémis
27.07.1919 01.09.1932 28.06.1991
nv verzekeringen
ª Noordstar De Toekomst
Zie
L’Avenir
Union-Vie (de Paris) (FR) nv verzekeringen, opgericht in 1829 ✔ Union-Vie U.A.P. : fusie met de Belgische bijhuizen van
24.07.1932 01.09.1932
“La Séquanaise”, “L’Union (de Paris)” en “L’Urbaine”
24.01.1970
ª Urbaine-U.A.P.-Vie : fusie
14.12.1977
ª Royale Belge Leven-Ongevallen ª AXA-Royale Belge Union des Propriétaires Belges nv verzekeringen
ª Royale Belge : overname van de portefeuille Union et Prévoyance nv verzekeringen
ª Winterthur ª Winterthur Europe Assurances Union-Genève (CH) nv verzekeringen, opgericht in 1924
✔ Helvetia-Vie de Genève ª Helvetia-Vie & Accidents s.a. : fusie ✔ Elvia Assurances ª Dexia Assurances Un Toit à Toi
Société anonyme d’assurances, de coassurances et de réassurances
ª Vie à toi : fusie ✔ Union Européenne ✔ Equity & Law, s.a. ª Drouot Belgium ✔ AXA Belgium ✔ AXA-Royale Belge
01.01.1987 31.05.1999 16/17/10.1890 01.09.1932 21.04.1974 10.06.1906 01.09.1932 09.10.1973 1988 29.08.1928 23.12.1932 1942-1976 1976-1988 1988 1999 10.12.1938 08.08.1941 1961-1985 1985-1990 26.05.1990 29.12.1992 31.05.1999
Bijlagen Eindverslag - 199
Urbaine
26.12.1900
Vroegere “l’Economie Belge” Compagnie belge d'assurances et de réassurances
01.09.1932 14.12.1977 03.05.1994 31.05.1999
✔ Urbaine-U.A.P.-Vie : fusie ª Royale belge Leven-Ongevallen ª AXA-Royale Belge Utrecht Levensverzekeringen Maatschappij (NL) nv verzekeringen, opgericht in 1883
✔ “Utrecht”-Leven, s.a. ✔ AMEV Assurances Vie ª AG 1824 : overdracht van de portefeuille ª Fortis AG
18.03.1932 01.09.1932 16.12.1982 1989 03.06.1993 01.01.2000
De Vaderlandsche
Zie
Patriotique
Verenigde Eigenaars
Zie
Patrons Réunis (Cie des)
Verenigde Meesters
Zier
Verenigde Provincies
Zie
Patrons Réunis Provinces Réunies
Victoria de Berlin (D) nv verzekeringen, opgericht in 1853
ª Maatschappij onder sekwester geplaatst Vie à toi
Zie
10.05.1934 05.06.1934 09.1944 Un toit à toi
Vita (Zurich) (CH)
17/18.12.1923 01.09.1932 ✔ “Zurich”-Vie, nv volgens Zwitsers recht 1994 Zie Les Assurances Populaires De Volksverzekeringen
nv verzekeringen, opgericht door de maatschappij Zurich
Vuurtoren
Zie
Le Phare
Winterthur (CH)
30/31.03.1924
nv levensverzekeringen, filiaal van de Zwitserse maatschappij te Winterthur, opgericht in 1923
01.09.1932
Winterthur Europe Assurances
15.03.1995
200 – Studiecommissie joodse goederen
2de deel : De huidige levensverzekeringen met hun historiek Huidige maatschappij
Voor de oorlog reeds bestaande portefeuilles, overgenomen door deze maatschappijen
ALLIANZ-GROEP AGF Belgium
Assurances Générales de Paris Caisse Nationale de Retraite et d’Assurance Phénix Espagnol Phénix français
Noot Lid van de l'International Commission on Holocaust Era Insurance Claims.
ASLK-Verzekeringen Les assurances Populaires (LAP) AXA-ROYALE BELGE AXA Belgium
Royale Belge
Zie Fortis-groep Zie DVV Verzekeringen Caisse patronale Abeille – de Bij Confiance Caritas Patrimoine Prévoyance de Paris Un Toit à toi (La vie à toi) Assurance Liégeoise L’Aigle Belge Le Foyer General Life Assurances L’Union de Paris Monde-Vie/Leven La Mondiale Union des Propriétaires Belges Urbaine
UAB
Le Foyer
Kortrijkse Verzekeringen
Mutuelle courtraisienne
Noot De maatschappij maakt deel uit van de International Commission on Holocaust-Era Insurance Claims.
Bijlagen Eindverslag - 201
Belgische Leeuw Belgisch Verhaal (Het) CGER/ASLK CORONA DELTA LLOYD LIFE (EX CGU NV) DEXIA ASSURANCES DVV VERZEKERINGEN
De Vaderlandsche
Zie Zie
Lion belge Recours Belge
Zie Fortis-groep L’Avenir - De Toekomst Noord-Hollandsche Noord-Braband Provinces Réunies Helvetia Union de Genève De Volksverzekeringen – Les Assurances Populaires (DVV-LAP) Zie ING-groep
FORTIS-GROEP Fortis AG
Assurances Générales sur la Vie L’Etoile Fédérale de Belgique Le Globe Utrecht Leven
Fortis Bank GENERALI BELGIUM
ASLK – Verzekeringskas nv Assurances générales de Trieste Minerve de Belgique De Nederlanden van 1870 Patrons Réunis
Noot Lid van de International Commission on Holocaust-Era Insurance Claims en stichter van een fonds in Memory of the Generali Insured in East and Central Europe Who Perished in the Holocaust.
ING-GROEP
Rotterdamsche Verzekerings Soceiteit (RVS) De Vaderlandsche – La Patriotique
KBC-GROEP KBC Verzekeringen
ABB Verzekeringen Boerenbond Lloyd de France-Vie
Delphi Verzekeringen
La Préservatrice-vie
202 – Studiecommissie joodse goederen
Fidea Verzekeringen nv
LION BELGE MERCATOR & NOORDSTAR
NATIONALE SUISSE
NAVIGA NORWICH UNION LIFE INSURANCE STY OHRA BELGIUM La patriotique P & V ASSURANCES SMAP– OMOB Swiss Life (Belgium) WINTERTHUR EUROPE
Algemeene Verzekeringsmaatschappij voor den Middenstand Lion Belge Mercator Noordstar & boerhaave Noordstar-Leven La Bâloise Help U Zelve Société Générale d’Assurance et de Crédit Foncier Thémis Garantie Nationale – Nationale Waarborg Constantia-Vie/Leven Mutuelle Générale Française-vie Norwich Union Life Antverpia Le Recours Belge Zie ING-groep Prévoyance Sociale – Sociale Voorzorg SMAP– OMOB Zie Zelia Assurances Winterthur Union et Prévoyance
Noot Lid van de International Commission on Holocaust-Era Insurance Claims. Nationale de paris ZELIA ASSURANCES Aigle-Vie Soleil-Vie Noot Lid van de Groep Swiss Life ZURICH VIE Vita SA Noot: Lid van de International Commission on Holocaust-Era Insurance Claims.
Bijlagen Eindverslag - 203
Abeille Aigle belge Assurance Liégeoise Caisse Patronale Caritas Confiance Foyer General Life Insurance Monde Mondiale Mutuelle courtraisienne Paternelle-Vie Patrimoine Pays Prévoyance de paris Royale Belge Séquanaise Vie Union de Paris Union des Propriétaires belges Urbaine
E B B B B E E E E E B E E B E B E E B B
204 – Studiecommissie joodse goederen
AXA-RB AXA-RB AXA-RB AXA-RB AXA-RB AXA-RB AXA-RB AXA-RB AXA-RB AXA-RB AXA-RB AXA-RB AXA-RB AXA-RB AXA-RB AXA-RB AXA-RB AXA-RB AXA-RB AXA-RB AXA-Royale Belge*
Allianz Allianz Allianz*
Assurances Générales de Paris E Caisse nationale de retraite et d'assu- B rance Phénix espagnol E Phénix français E
Allianz Allianz
E
Eerste Nederlandsche
AEGON
B
B/E
Avenir familial
Naam
(verdwenen)
Groep
3.524 2.686 1.472 1.440 77.250 234 200 629 434 3.626 478 606 1.229 95 633 28.857 325 16.017 1.513 4.518 145.766
957 866 55.796
52.993 980
4.041
1.505
aantal polissen
100.747.697 117.973.813 25.482.982 72.830.930 76.748.167 4.884.484 4.962.865 39.029.298 7.425.345 146.602.609 12.540.074 16.012.190 39.162.814 929.243 25.285.260 1.192.068.007 10.021.144 378.221.535 41.516.229 122.684.460 2.435.129.146
31.849.151 36.484.129 688.318.613
548.956.424 71.028.909
186.717.951
21.872.878
kapitalen
0,164% 0,125% 0,069% 0,067% 3,598% 0,011% 0,009% 0,029% 0,020% 0,169% 0,022% 0,028% 0,057% 0,004% 0,029% 1,344% 0,015% 0,746% 0,070% 0,210% 6,789%
0,045% 0,040% 2,599%
2,468% 0,046%
0,188%
0,070%
% polissen
0,789% 0,924% 0,200% 0,570% 0,601% 0,038% 0,039% 0,306% 0,058% 1,148% 0,098% 0,125% 0,307% 0,007% 0,198% 9,335% 0,078% 2,962% 0,325% 0,961% 19,069%
0,249% 0,286% 5,390%
4,299% 0,556%
1,462%
0,171%
% kapitalen
Bijlage 22 : algemene tabel betreffende het marktaandeel van de levensverzekerings-sector op 31 december 1939 (met uitsluiting van de groepsverzekeringen), vertrekkend van de vandaag bestaande maatschappijen
28.589,02 43.921,75 17.311,81 50.577,03 993,50 20.873,86 24.814,33 62.049,76 17.109,09 40.430,95 26.234,46 26.422,76 31.865,59 9.781,51 39.945,12 41.309,49 30.834,29 23.613,76 27.439,68 27.154,59 16.705,74
33.280,20 42.129,48 12.336,34
10.359,04 72.478,48
46.205,88
14.533,47
gemiddeld verzekerd kapitaal
Volksverzekeringen populaires
Assurances Générales Cie belge d'ass. des classes moyennes Fédérale de Belgique Globe Nationale de Bruxelles Phénix Belge Utrecht
ASLK Verzekeringskas
Assurances Générales de Trieste Métropolitaine Minerve de Belgique Patrons Réunis Pays-Bas Phare
Patriotique-Vaderlandsche R.V.S.
DVV-LAP
Fortis Fortis Fortis Fortis Fortis Fortis Fortis Fortis – AG
Fortis Bank
Generali Generali Generali Generali Generali Generali Generali*
ING ING ING
B E
E B B B E B
B B B B B B E
Assurances B
B E
Helvetia Union de Genève
DEXIA DEXIA DEXIA -
E B
Delta Lloyd Life Noord-Braband Delta Lloyd Life Provinces Réunies Delta Lloyd Life (ex CGU)
B/E E B
Naam
Noord hollandsche Toekomst
Corona Corona Corona
Groep
11.660 156.559 168.219
4.033 157.141 348 1.245 18.474 42.378 223.619
122.038
34.348 842 201 11.240 22 2.724 103.595 152.972
5.660
426 2.212 2.638
135.933 4.184 140.117
8.636 9.199 17.835
aantal polissen
174.728.816 391.575.706 566.304.522
174.746.674 109.937.027 2.861.262 47.597.166 59.916.864 59.528.187 454.587.180
1.781.812.000
1.639.535.008 21.402.991 1.730.270 24.559.960 386.000 61.254.612 713.749.620 2.462.618.461
12.405.994
9.662.086 37.249.021 46.911.107
205.955.296 124.103.754 330.059.050
24.047.295 16.094.233 40.141.528
kapitalen
0,543% 7,292% 7,835%
0,188% 7,319% 0,016% 0,058% 0,860% 1,974% 10,415%
5,684%
1,600% 0,039% 0,009% 0,523% 0,001% 0,127% 4,825% 7,125%
0,264%
0,020% 0,103% 0,123%
6,331% 0,195% 6,526%
0,402% 0,428% 0,831%
% polissen
14.985,32 2.501,14 3.366,47
43.329,20 699,61 8.222,02 38.230,66 3.243,31 1.404,70 2.032,86
14.600,47
47.733,06 25.419,23 8.608,31 2.185,05 17.545,45 22.487,01 6.889,81 16.098,49
2.191,87
22.680,95 16.839,52 17.782,83
1.515,12 29.661,51 2.355,60
gemiddeld verzekerd kapitaal 2.784,54 1.749,56 2.250,72
Bijlagen Eindverslag - 205
1,368% 3,066% 4,435%
1,368% 0,861% 0,022% 0,373% 0,469% 0,466% 3,560%
13,953%
12,839% 0,168% 0,014% 0,192% 0,003% 0,480% 5,589% 19,284%
0,097%
0,076% 0,292% 0,367%
1,613% 0,972% 2,585%
0,188% 0,126% 0,314%
% kapitalen
Norwich Union
Antverpia Leven Recours Belge
Prévoyance sociale
SMAP
Victoria
Union & Prévoyance Winterthur
Aigle de Paris Nationale de Paris
Norwich Union
OHRA Belgium OHRA Belgium OHRA Belgium
P&V
SMAP
Victoria
Winterthur Winterthur Winterthur*
Zelia Zelia
E E
B E
E
B
B
B B
E
E
206 – Studiecommissie joodse goederen
Mutuelle générale française
B B
Constantia-Vie Garantie Nationale
Naviga
E B B B B B
Bâloise Help u Zelve Mercator Noordstar & Boerhaave Noordstar-Leven Thémis
Mercator & Noordstar Mercator & Noordstar Mercator & Noordstar Mercator & Noordstar Mercator & Noordstar Mercator & Noordstar Mercator & Noordstar Nationale Suisse Nationale Suisse Nationale Suisse
B
Lion belge
Lion Belge
B B E E
B/E
Algemeene Verzekeringmij Boerenbond Lloyd de France-vie Préservatrice Vie
Naam
KBC KBC KBC KBC KBC
Groep
407 4.122
9.268 2.974 12.242
1.322
5.825
580.843
265.863 105 265.968
1.268
422
6.739 3.663 1.709 469 2.640 25.655 40.875 168.804 161 168.965
2.390
61 3.927 640 77 4.705
aantal polissen
14.462.272 195.696.705
145.220.978 153.612.421 298.833.399
34.586.827
175.192.226
1.145.331.769
360.753.052 955.390 361.708.442
87.304.694
30.811.077
232.729.403 2.023.150 46.633.904 24.363.111 76.201.840 33.822.356 415.773.764 247.612.938 2.003.369 249.616.307
24.308.250
1.572.838 150.768.420 28.151.833 3.164.758 183.657.849
kapitalen
0,019% 0,192%
0,432% 0,139% 0,570%
0,062%
0,271%
27,053%
12,382% 0,005% 12,387%
0,059%
0,020%
0,314% 0,171% 0,080% 0,022% 0,123% 1,195% 1,904% 7,862% 0,007% 7,869%
0,111%
0,003% 0,183% 0,030% 0,004% 0,219%
% polissen
0,113% 1,532%
1,137% 1,203% 2,340%
0,271%
1,372%
8,969%
2,825% 0,007% 2,832%
0,684%
0,241%
1,822% 0,016% 0,365% 0,191% 0,597% 0,265% 3,256% 1,939% 0,016% 1,955%
0,190%
0,012% 1,181% 0,220% 0,025% 1,438%
% kapitalen
35.533,84 47.476,15
15.669,07 51.651,79 24.410,50
26.162,50
30.075,92
1.971,84
1.356,91 9.098,95 1.359,97
68.852,28
73.012,03
34.534,71 552,32 27.287,25 51.946,93 28.864,33 1.318,35 10.171,84 1.466,87 12.443,29 1.477,33
10.170,82
gemiddeld verzekerd kapitaal 25.784,23 38.392,77 43.987,24 41.100,75 37.316
E B B B E
Adriatique Antwerpsche Volksverz. Mij Association d'assurances mutuelles Crédit mutuel hypothécaire Genevoise
2.147.095
1.755 6.035 203 2.331 3.059
4.020
132 4.661
aantal polissen
12.770.171.427 5.947,65
46.438.663 5.704.886 4.684.800 93.311.220 177.258.078
193.777.631
4.834.138 214.993.115
kapitalen
(22,02%)
100%
0,082% 0,281% 0,009% 0,109% 0,142%
0,187%
0,006% 0,217%
% polissen
31,88%
100%
0,364% 0,045% 0,037% 0,731% 1,388%
1,517%
0,038% 1,684%
% kapitalen
25.722,05
26.460,78 945,30 23.077,83 40.030,55 57.946,41
48.203,39
36.622,26 46.125,96
gemiddeld verzekerd kapitaal
Bijlagen Eindverslag - 207
* De maatschappijen gevolgd door een sterretje maken deel ui van de International Commission on Holocaus Era Insurance Claims
* Percentage leden ICHEIC
totaal algemeen gemiddelde
E
Vita
Zurich*
E
B/E
Soleil
Naam
Zelia Zelia
Groep
Bijlage 23 : het onderzoek in de verzekeringssector : samenvattende fiches per maatschappij De volgende fiches, opgenomen in één bestand, vormen de werkdocumenten van de Studiecommissie in verband met haar onderzoeksopdracht in de levensverzekeringssector. Ze verduidelijken de overzichtstabel in deel 4.3, evenals de formule die voor elk van de verzekeringsmaatschappijen wordt gehanteerd om de niet uitbetaalde kapitalen aan slachtoffers van de judeocide te berekenen. De fiches volgen een vierledige structuur. Het eerste punt vermeldt de elementen uit het verleden : maatschappijen die momenteel op de markt actief zijn en tegelijk verantwoordelijk zijn voor de portefeuilles van maatschappijen die vóór de Tweede Wereldoorlog werkzaam waren. Deze werden in de technische fiche opgenomen, met vermelding van het gemiddelde kapitaal dat bij hen was verzekerd. Die parameter werd trouwens gebruikt voor de berekeningen in de overzichtstabel. Net zoals het aantal vooroorlogse contracten geeft deze tabel aanduidingen over het cliënteel - gegoed of eerder van bescheiden aard - de maatschappij en het beheer van de portefeuille Leven. Voorts wordt ook het marktaandeel anno 1939 opgegeven voor het geheel van de overgenomen portefeuilles. Die cijfers geven een duidelijk beeld van het marktaandeel van de betrokken maatschappijen aan de vooravond van de oorlog. Het tweede punt betreft commentaar van de Studiecommissie voor het beter begrip van de specifieke situatie van elke maatschappij. Wij verwijzen daarin naar de internationale context, met name naar de werkzaamheden van de Commissie Eagleburger, enz. Het derde punt van elke fiche illustreert concreet de werkmethode die de Studiecommissie heeft gekozen in haar aanpak van het dossier levensverzekeringen, en schetst de praktische toepassing ervan. De Studiecommissie had de maatschappijen gevraagd om haar de lijsten te bezorgen van alle niet opgevraagde contracten die nog in haar archieven of bestanden voorkwamen. Die lijsten werden daarna geverifieerd door het onderzoeksteam van de Studiecommissie door kruising met de Mala Zimetbaum databank. Op basis daarvan werden aan elke maatschappij de namen doorgegeven die de Studiecommissie als 'positieve identificaties' en 'mogelijke identificaties' beschouwde, voor een laatste aanvullende informatie. In dit punt wordt verslag uitgebracht over de onderzoekingen door en bij de verzekeraars, zowel wat de door hen bewaarde archieven betreft, als m.b.t. de gezamenlijke opzoekingen. Het vierde en laatste deel geeft een synthese van de resultaten. Men vermeldt er het aantal contracten dat de Studiecommissie heeft kunnen verifië-
Bijlagen Eindverslag - 209
ren, het aantal identificaties die daaruit voortkomen, en ten slotte een evaluatie van de archieven die nog bij de maatschappij in bewaring zijn. Die evaluatie gebeurde zo precies mogelijk, rekening houdend met de informatie die bij de verzekeraars werd ingewonnen en desgevallend met de eigen controle door de Studiecommissie. Bij elk resultaat dat geen 100% volledigheid vermeldt, wordt het opgegeven percentage nader toegelicht. Nog te vermelden is dat dit bestand alleen de verzekeringsmaatschappijen bevat die tot het onderzoeksdomein van de Studiecommissie behoorden, met name deze die in België actief waren net vóór de Tweede Wereldoorlog.
210 – Studiecommissie joodse goederen
AEGON 1. Voorgeschiedenis Eerste Nederlandsche (46.206 BEF) Marktaandelen per 31 dec.1939 : In kapitalen : 1,462 % In aantal polissen : 4.041 (0,2 %) 2. Commentaar Nederlandse maatschappij waarvan de hoofdzetel in Nederland samen met de andere Nederlandse verzekeraars een globaal financieel akkoord met de Commissie Eagleburger (ICHEIC) heeft afgesloten. 3. Onderzoek door de Studiecommissie Geen bijzondere opmerkingen. 4. Resultaten Nihil
Bijlagen Eindverslag - 211
AGF Belgium (Groep ALLIANZ) 1. Voorgeschiedenis Assurances Générales de Paris (10.359,04 BEF) Caisse nationale de retraite et d'assurances (72.478,48 BEF) Phénix espagnol (33.280,20 BEF) Phénix français (42.129,48 BEF) Marktaandelen per 31 dec.1939 : In kapitalen : 5,390 % In aantal lopende polissen : 55.796 (2,6 %) 2. Commentaar De Duitse groep Allianz is lid van de International Commission on HolocaustEra Insurance Claims (ICHEIC). 3. Onderzoek door de Studiecommissie Reeds in februari 1999 bezorgde AGF Belgium, toen nog AGF-Assubel, een lijst van de contracten die vóór 1946 werden afgesloten en die nog niet vereffend waren. 3.1 Archieven AGF Belgium is ontstaan uit de overname van verschillende portefeuilles van maatschappijen die vóór de Tweede Wereldoorlog op de Belgische markt actief waren, en beschikt dus over verschillende archiefsystemen. De maatschappij beschikt over de boekhoudkundige lijsten van de polissen Assubel Leven die vervallen zijn maar nog niet vereffend werden. Voor AFG gaat het om dozen archieven met contracten die vóór 1946 werden gesloten en niet werden opgevraagd. Wat “Phénix Espagnol” betreft, beschikt de moedermaatschappij in Parijs nog over de originele documenten. 4. Resultaten De Studiecommissie heeft twee lijsten van 58 contracten ontvangen voor AGF-Belgium en 263 voor het voormalige Assubel, dat is een totaal van 379 verzekeringscontracten. Uit die lijst is 1 positieve identificatie (groepsverzekeringscontract) naar voor gekomen, en 5 mogelijke identificaties, die op het voormalige Assubel betrekking hebben. Volledigheid van de archieven : 90 %. Onze raming berust op twee elementen. De maatschappij heeft weliswaar archiefdozen teruggevonden over dossiers die vóór 1946 werden geopend, maar zij kan niet stellen dat het om de totaliteit van de archieven gaat. De archieven van de kleine maatschappij "Phénix espagnol" (goed voor 3,2% van de totalitiet van de AGF-contracten die in 1939 van kracht waren) be-
212 – Studiecommissie joodse goederen
vinden zich in Parijs, maar werden niet door de Studiecommissie onderzocht.
Bijlagen Eindverslag - 213
AXA-Royale Belge 1. Voorgeschiedenis Abeille (25.589,02 BEF) Aigle belge (43.921,75 BEF) Assurance Liégeoise (17.311,81 BEF) Caisse Patronale (50.577,03 BEF) Caritas (993,50 BEF) Confiance (20.873,86 BEF) Foyer (24.814,33 BEF) General Life Insurance (62.049,76 BEF) Monde (17.109,09 BEF) Mondiale (40.430,95 BEF) Mutuelle courtraisienne (26.234,46 BEF) Paternelle-Vie (26.422,76 BEF) Patrimoine (31.865,59 BEF) Pays (9.781,51 BEF) Prévoyance de Paris (39.945,12 BEF) Royale Belge (41.309,49 BEF) Séquanaise Vie (30.834,29 BEF) Union de Paris (23.613,76 BEF) Union des Propriétaires belges (27.439,68 BEF) Urbaine (27.154,59 BEF) Marktaandelen per 31 dec.1939 : In kapitalen : 19,086 % In aantal polissen : 145.766 (6.79 %) 2. Commentaar De Franse maatschappij AXA is op 31 mei 1999 gefuseerd met de Belgische groep Royale Belge en neemt op de huidige Belgische markt een dominerende plaats in. De groep AXA-Royale Belge heeft na de oorlog de portefeuilles overgenomen van 20 maatschappijen die per 31 december 1939 in België actief waren. Het ging om kleinere maatschappijen : 12 ervan telden minder dan 1.500 verzekeringscontracten. Alleen Caritas dat in de tak volksverzekeringen actief was, en Royale Belge, hadden grote portefeuilles in beheer. De geïnvesteerde kapitalen lagen echter wel een stuk hoger dan het landelijke gemiddelde. Caritas vormde de enige uitzondering. De Groep AXA neemt al van in het begin deel aan het overleg van de ICHEIC; in België werd een medewerker voltijds voor dat project gedetacheerd.
214 – Studiecommissie joodse goederen
De groep AXA-Royale Belge heeft nauwe en frequente contacten onderhouden met de Studiecommissie. De groep, betrokken bij de werkzaamheden van de ICHEIC, heeft de mening van de Studiecommissie gevraagd over de bescherming van de persoonlijke levenssfeer, met name aangaande de publicatie van de resultaten van de toetsing van de lijsten aan de gegevens van de Mala Zimetbaum databank. Het advies van de Commissie was negatief. AXA-Royale Belge heeft zich daarnaar geschikt en is nauw met de Studiecommissie blijven samenwerken. 3. Onderzoek door de Studiecommissie 3.1 Archieven De brede waaier van portefeuilles in de groep is voor de maatschappij een belemmering geweest. Toch heeft AXA-Royale Belge heel wat materiaal kunnen terugvinden, zoals productieregisters, contracten en dergelijke. Per 31 mei 2001 was er voor bijna alle maatschappijen informatiemateriaal vergaard. AXA-Royale Belge heeft in het kader van de ICHEIC procedure een databank aangelegd waarin alle personen zijn opgenomen wiens naam voorkomt in de teruggevonden contracten of registers, ongeacht of die contracten nog lopen of afgesloten zijn. Bovendien moet worden vermeld dat één van de maatschappijen waarover de Studiecommissie een lijst heeft ontvangen, pas in 1942 werd opgericht (La Vie à toi). 3.2 Het eigenlijke onderzoek Wij hebben reeds de aparte plaats benadrukt die de groep AXA zowel op de Belgische als op de internationale markt inneemt. Beide entiteiten, AXA en Royale Belge, hadden reeds vóór de fusie positief gereageerd op de vragenlijst van de BVVO. De Studiecommissie ontving in september 1999 5 lijsten van verzekerden die vóór 1945 een polis hadden geopend die nog niet was opgevraagd. Daarop is later nog een correctie gevolgd, met name de lijst van de "Kortrijkse Verzekeringen". Na de vergadering op 16 oktober 2000 heeft de maatschappij nog de hand kunnen leggen op nieuwe registers die zij de Studiecommissie ter onderzoek heeft voorgelegd. Die registers hebben betrekking op de vroegere portefeuilles van de 'Caisse Patronale', de 'Prévoyance', 'Abeille', 'Union de Paris' en 'Aigle Belge'. In zijn streven naar volledige transparantie heeft de groep AXARoyale Belge ook een lijst bezorgd van meer dan 11.700 groepsverzekeringscontracten.
Bijlagen Eindverslag - 215
4. Resultaten - De Studiecommissie heeft in totaal informatie over 20.714 contracten ontvangen, verdeeld als volgt : Abeille 1.097 Aigle belge 681 AXA Belgium 42 Caisse Patronale/Drouot 310 Caritas 5.883 Kortrijkse Verzekering 18 Prévoyance 170 Royale Belge 142 UAP 18 Union de Paris 512 Vie à Toi 104 Groepsverzekering Onbekende maatschappij
11.731 6
Na verificatie blijkt dit 26 positieve identificaties en 151 mogelijke identificaties op te leveren, gespreid als volgt : Maatschappij
Positieve I.
Abeille Aigle belge AXA Belgium Caisse Patronale/Drouot Caritas Kortrijkse Verzekering Prévoyance Royale Belge UAB Union de Paris Vie à Toi
3 18 0 3 0 0 1 0 0 1 0
34 42 0 6 57 0 4 5 1 2 2
Groepsverzekering
13
(89)
39
151
Totaal Twijfelgevallen, Inbegrepen
groepsverz.
Archieven : 100 %
216 – Studiecommissie joodse goederen
Mogelijke I.
(240)
CORONA 1. Voorgeschiedenis Noord-Hollandsche (2.784,54 BEF) Toekomst (1.749,56 BEF) Marktaandelen per 31 dec.1939 : In kapitalen : 0,314 % In aantal polissen : 17.835 (0,83 %) 2. Commentaar Nihil 3. Onderzoek door de Studiecommissie In haar onderzoek heeft de Studiecommissie melding gemaakt van het feit dat de maatschappij Corona in haar huidige portefeuille de portefeuilles heeft opgenomen van twee maatschappijen die tijdens het interbellum op de Belgische markt actief waren. De maatschappij heeft daarop niet gereageerd. 4. Resultaten Nihil Archieven van de maatschappij : daar de Studiecommissie geen archieven heeft kunnen inkijken, heeft zij een forfaitaire berekening gemaakt van de deelname van de onderneming in het gemeenschappelijke vergoedingsfonds, aangelegd door de verzekeringsmaatschappijen. Daarin wordt rekening gehouden met het marktaandeel (in 1939) in geïnvesteerde kapitalen en met het totale geraamde bedrag van de verzekeringsprestaties die niet door joden werden opgevraagd (formule nr. 2).
Bijlagen Eindverslag - 217
Delta Lloyd Life (voormalige CGU) 1. Voorgeschiedenis Noord-Braband (1.515,12 BEF) Provinces Réunies (29.661,51 BEF) Marktaandelen per 31 dec.1939 : Kapitalen : 2,585 % Aantal polissen : 140.117 (6,526 %) 2. Commentaar De groep CGU is ontstaan uit de fusie, in Engeland, tussen de maatschappijen "Commercial Union" en "General Fire and Life Assurance Corp." De maatschappij heeft op 2 juli 2001 haar naam veranderd in "Delta Lloyd Life". 3. Onderzoek door de Studiecommissie Op verzoek van de hoofdzetel in Engeland heeft de maatschappij een lijst opgemaakt van alle contracten die vóór 1945 werden gesloten en waarvan nog een spoor was bewaard. Het is die lijst die aan de Studiecommissie werd bezorgd, en die zowel afgesloten als nog openstaande dossiers bevat. 3.1 Archieven De archieven van de "Provinces Réunies" zijn zeer volledig, maar deze van "Noord Braband" vertonen veel hiaten, doordat de archieven van die maatschappij na de fusie in Nederland zijn gebleven. CGU beschikt wel over kleine kaartjes met basisinformatie over de contracten, maar de maatschappij kan geen beeld geven van de omvang van de ontbrekende gegevens. 4. Resultaten De Studiecommissie heeft een lijst van 1.845 dossiers ontvangen. Over 33 van die dossiers werd de maatschappij om verdere inlichtingen verzocht. Het gaat om 33 mogelijke identificaties (28.665 BEF onderschreven kapitaal tegenover 25.646 BEF verminderd kapitaal). Er ontbreken gegevens voor 7 dossiers. Archieven : 50 % Wij verwijzen naar 3.1 van deze fiche.
218 – Studiecommissie joodse goederen
DEXIA 1. Voorgeschiedenis Helvetia (22.680,95 BEF) Union de Genève (16.839,52 BEF) Marktaandelen per 31 dec.1939 : In kapitalen : 0,367 % In aantal polissen : 2.638 (0,12 %) 2. Commentaar Dexia heeft in juni 1999 de portefeuille van de onderneming Elvia Assurances overgenomen, de opvolgster van Helvetia en dochtermaatschappij van Allianz Duitsland. 3. Onderzoek door de Studiecommissie Onderzoek naar polissen die vóór 1945 zijn ingegaan en waarvan het kapitaal niet werd vereffend, is zonder resultaat gebleven (brief van de directie Leven – 20.07.2000) 4. Resultaten Nihil
Bijlagen Eindverslag - 219
DVV-LAP 1. Voorgeschiedenis DE VOLKSVERZEKERINGEN – LES ASSURANCES POPULAIRES (2.191,87 BEF) Marktaandelen per 31 dec.1939 : In kapitalen : 0,097 % In aantal polissen : 5.660 (0,26 %) 2. Commentaar Nihil 3. Onderzoek door de Studiecommissie 39 contracten die vóór 1 januari 1946 werden afgesloten, werden tot op heden nog niet opgevraagd. 4. Resultaten De Studiecommissie heeft 3 mogelijke identificaties gevonden. Archieven : 100 %
220 – Studiecommissie joodse goederen
FORTIS AG (Groep Fortis) 1. Voorgeschiedenis Assurances Générales (47.733,06 BEF) Cie belge d'assurances des classes moyennes (25.419,23 BEF) Fédérale de Belgique (8.608,31 BEF) Globe (2.185,05 BEF) Phénix Belge (22.481,05 BEF) Recours Belge (9.098,95 BEF) Utrecht (6.889,81 BEF) Marktaandelen per 31 dec.1939 : In kapitalen : 19,292 % In aantal polissen : 153.077 (7,13 %) 2. Commentaar Fortis AG is ontstaan uit de overname door de Nederlandse groep Fortis van de Assurances Générales, AG 1824 genaamd. Opgemerkt moet worden dat Fortis in juni 2000 samen met de andere Nederlandse verzekeraars een financieel akkoord met de Commissie Eagleburger heeft gesloten. 3. Onderzoek door de Studiecommissie 3.1 Archieven Fortis AG beschikt over zeer veel dossiers die nog altijd openstaan of reeds werden uitbetaald. Uit de nummering van die dossiers kan men afleiden of het gaat om portefeuilles die door Fortis AG na de Tweede Wereldoorlog werden overgenomen. De Studiecommissie heeft kunnen vaststellen dat de gegevens volledig zijn (archieven aangevuld door het informaticasysteem). De eenheid "Employee Fortis Benefits", die vooral op groepsverzekeringen is gericht, heeft dossiers op uiteenlopende media bewaard : microfilm, papier en computer, waaruit eveneens de volledigheid van de bewaarde documenten blijkt. 3.2 Het eigenlijke onderzoek Fortis AG bezorgde in februari 2000 een eerste lijst van 6.863 dossiers. De afdeling "Employee Benefits" heeft in december 2000 een lijst bezorgd van 589 operaties "leven" in groepsverzekeringen die niet vereffend waren. Dat overzicht was een correctie op een lijst die in september 2000 werd bezorgd met vermelding van 1.497 niet vereffende polissen. De maat-
Bijlagen Eindverslag - 221
schappij had de gegevens gecorrigeerd na grondiger onderzoek m.b.t. de datum waarop de polissen waren ingegaan. De Studiecommissie werd in maart 2001 uitgenodigd om zich zelf een oordeel te vormen over de archieven die zich nog in de maatschappij bevonden. 4. Resultaten Zoals reeds gezegd, heeft de Studiecommissie twee lijsten ontvangen met respectievelijk 6.863 en 589 dossiers. a) P & PME : De Studiecommissie heeft uiteindelijk 30 positieve identificaties gevonden. Daarnaast werden 97 mogelijke identificaties weerhouden. b) EMPLOYEE FORTIS BENEFITS : 2 positieve identificaties en 8 mogelijke identificaties. Archieven : De Studiecommissie is van mening dat Fortis AG de totaliteit (100%) van de archieven over de bestudeerde periode heeft bewaard.
222 – Studiecommissie joodse goederen
FORTIS Bank Verzekeringen (Fortis-Groep) 1. Voorgeschiedenis ASLK Verzekeringen (14.600,47 BEF) Marktaandelen per 31 dec.1939 : In kapitalen : 16,284 % In aantal polissen : 122.038 (5,684 %) 2. Commentaar Vóór de oorlog, en tot de overname door Fortis, heette Fortis Bank Assurances “Verzekeringskas” van de ASLK. Ze was voornamelijk in levensverzekeringen en in lijfrentes actief. Volgens de Wet van 27.07.1928 bleven de verzekerde bedragen beperkt tot 12.000 BEF voor de lijfrentes, en tot 50.000 BEF per persoon voor de levensverzekeringen. Volgens artikel 61 van de Organieke Wet van de ASLK gingen in geval van ontstentenis van erfgerechtigden de uit te betalen kapitalen naar de Verzekeringskas en konden zij door de Kas worden verworven als ze niet binnen de 15 jaar na hun opeisbaarheid werden opgevraagd. Terwijl het aantal contracten op 31 december 1939 nog 122.038 bedroeg, was dat in 1944 gedaald tot 85.418, dat is een daling met 30 %. Een groot deel van die contracten had met hypothecaire leningen te maken.
3. Onderzoek door de Studiecommissie 3.1 Archieven Fortis Bank Verzekeringen kan geen lijst geven van de lijfrentes die per 31/12/1945 nog van kracht waren. Toch heeft zij een lijst kunnen opmaken van de contracten waarvan de bedragen niet werden opgevraagd en die volgens de verjaartermijn van 15 jaar sinds 1951 waren verworven (brief van de directie – 14.12.1998). Fortis Bank heeft de Studiecommissie dus de lijst bezorgd "van de contracten die tussen 01/01/1933 en 31/12/1945 van kracht waren en op de provisierekening werden gestort". 4. Resultaten De Studiecommissie heeft een lijst van 359 contracten ontvangen. Bij die contracten heeft zij 8 mogelijke identificaties vastgesteld. Archieven van de maatschappij : de gemeenschappelijke onderzoeksbasis die de verzekeringsmaatschappijen werd opgelegd, dekte de periode van 1920 tot 1945. Gezien het feit dat Fortis Bank geen lijsten kan opmaken van de lijfrentes die in 1945 van kracht waren, en geen overzicht kan opmaken
Bijlagen Eindverslag - 223
van de contracten die vóór 1933 erfloos waren en sindsdien niet waren opgevraagd, heeft de Studiecommissie het volledigheidspercentage op 50 % bepaald.
224 – Studiecommissie joodse goederen
GENERALI Belgium 1. Voorgeschiedenis Generali AG Trieste (43.329,20 BEF) Métropolitaine (La) (699,61 BEF) Minerve de Belgique (8.222,02 BEF) Nederlanden 1870 (3.243,31 BEF) Patrons Réunis (38.230,66 BEF) Phare (Le) (1.404,70 BEF) Marktaandelen per 31 dec.1939 : In kapitalen : 3,56 % In aantal polissen : 223.619 (10,415 %) 2. Commentaar De moedermaatschappij van de onderneming heeft deelgenomen aan de werkzaamheden van de Commissie Eagleburger en heeft een internationaal fonds opgericht, the Israeli-Generali Foundation, met een dotatie van 100 miljoen $. Dat fonds dient voor alle zaken in verband met de Holocaust : de individuele verzoeken, de financiering van de Commissie Eagleburger en de uitgaven van die Commissie. Bij nazicht van de lijsten is een groot aantal namen van personen van joodse origine naar voor gekomen, in die mate dat er wordt verondersteld dat heel wat - zoniet de meeste - personen op wie de jodenverordeningen van toepassing waren, zich tot die maatschappij hebben gewend. Noteer hierbij dat die namen bijna uitsluitend terug te vinden waren in de portefeuille van AG Trieste, waarvan het gemiddelde verzekerde kapitaal in 1939 43.329,20 BEF bedroeg. 3. Onderzoek door de Studiecommissie Generali Belgium heeft, onder druk van de internationale Commissie (ICHEIC), zijn onderzoek in 1998 gestart. In september 1999 ontving de Studiecommissie : het historisch verslag over de archieven, de polissenlijsten 1925-1945 van AG Trieste, Nederlanden 1870, La Minerve en Les Patrons Réunis. Na controle door de Studiecommissie en retour aan Generali, bleek dat een klein deel van de dossiers die ter onderzoek aan de Commissie werden voorgelegd, niet vereffend was. De verklaring daarvoor ligt bij de archiveringswijze. De archieven zijn in twee delen verdeeld: de 'levende' en de 'dode' archieven. De eerste bevatten alle lopende polissen van 1966 tot 1992, tot op de datum dat de maatschappij naar de zetel van Generali Belgium (Louizalaan) verhuisde. De 'dode' archieven gaan daarentegen over afgesloten polissen.
Bijlagen Eindverslag - 225
Volgens een peiling door de maatschappij zou 85% van de afgesloten contracten in de 'levende' archieven terug te vinden zijn. De Studiecommissie begaf zich in december 2000 naar de zetel van Generali om er de staat van de archieven te onderzoeken. Dat heeft aan het licht gebracht dat een hoog percentage dossiers gesloten was. De Studiecommissie heeft gevraagd om een overzicht te ontvangen van de dossiers uit de tak volksverzekeringen, waaraan de maatschappij tot dan toe weinig aandacht had besteed. In februari 2001 heeft Generali 38 microfiches bezorgd met de polissen voor volksverzekeringen. Generali Belgium heeft de hoofdzetel in Trieste tegelijk bijkomende informatie gevraagd over de aangeduide dossiers. De Studiecommissie heeft op 14 mei 2001 een eerste deel van het antwoord ontvangen. 4. Resultaten Gegevens : drie lijsten met in totaal 7.777 polissen (waarvan 4.853 voor Generali AG Trieste) evenals 38 microfiches (meer dan 30.000 contracten, meestal na de oorlog afgesloten). De Studiecommissie heeft die lijsten onderzocht, zonder onderscheid volgens de staat van de polis. De Studiecommissie vroeg na kruising met de MZDB voor 308 dossiers een laatste verificatie bij Generali Belgium aan. Na die laatste verificatie zijn de volgende aantallen niet opgevraagde contracten aan het licht gekomen : Gedeporteerden AG Trieste Positieve id. 11 Mogelijke id. 0 Pays-Bas 1860 Positieve id. 0 Mogelijke id. 0
Niet gedeporteerden 8 0 0 0
Zonder inform. 15 25 0 9
Opgemerkt moet worden dat sommige contracten in vreemde valuta zijn opgesteld, voornamelijk in Amerikaanse dollars, Nederlandse guldens en Engelse ponden. Archieven Sommige dossiers zijn onvindbaar gebleken, ondanks het verzoek aan Italië. De Studiecommissie evalueert de volledigheid van de dossiers op 95 %.
226 – Studiecommissie joodse goederen
KBC 1. Voorgeschiedenis Algemeene Verzekeringsmaatschappij (25.784,23 BEF) Boerenbond (38.392,77 BEF) Marktaandelen per 31 dec.1939 : In kapitalen : 1,193 % In aantal polissen: 3.988 (0,186 %) 2. Commentaar De Boerenbond, met een uiteindelijk beperkte portefeuille, was vooral op het platteland actief. Men kan veronderstellen dat de maatschappij minder joodse klanten telde dan andere Belgische maatschappijen. De Studiecommissie heeft een onderscheid willen maken tussen de portefeuilles van KBC en van het vroegere Fidea (cf. Zie volgende fiche), omdat zij op een andere manier werden beheerd. 3. Onderzoek door de Studiecommissie Ondanks haar speurwerk heeft de maatschappij geen polissen gevonden die vóór 1945 werden afgesloten en die niet werden uitbetaald. Het archiveringsbeleid bepaalt dat de archieven 30 jaar na de laatste beheersdaad vernietigd worden. De dossiers die nog in 1970 of zelfs later werden ter hand genomen, zouden allemaal uitbetaald geweest zijn. Maar de maatschappij kan haar standpunt met geen enkel document staven. 4. Resultaten Wegens het ontbreken van archieven heeft de Studiecommissie een tweede berekeningsformule toegepast (in verhouding tot het marktaandeel van de maatschappij in 1939).
Bijlagen Eindverslag - 227
FIDEA (Groep KBC) 1. Voorgeschiedenis Lloyd de France "Leven" (43.987,25 BEF) Préservatrice "Leven" (41.100,75 BEF) Marktaandelen per 31 dec.1939 : In kapitalen : 0,245 % In aantal polissen : 717 (0,033 %) 2. Commentaar De lijst werd in april 2000 aan de Studiecommissie bezorgd. 3. Onderzoek door de Studiecommissie De maatschappij deelde mee 76 contracten te bezitten die vóór 1945 werden gesloten en tot op heden niet werden opgevraagd. 4. Resultaten De Commissie heeft uit de 76 polissen 1 mogelijke identificatie gehaald. Archieven : 100 %
228 – Studiecommissie joodse goederen
LION BELGE 1. Voorgeschiedenis Lion Belge (10.170,82 BEF) Marktaandelen per 31 dec.1939 : In kapitalen : 0,19 % In aantal polissen : 2.390 (0,11 %) 2. Commentaar Nihil 3. Onderzoek door de Studiecommissie De Maatschappij heeft aan de Studiecommissie laten weten dat zij geen niet opgevraagde contracten meer had die vóór 1945 waren gesloten. Daarna werden geen verdere onderzoekingen meer gedaan. 4. Resultaten Nihil
Bijlagen Eindverslag - 229
MERCATOR-NOORDSTAR 1. Voorgeschiedenis Bâloise (35.534,71 BEF) Help u Zelve (552,32 BEF) Mercator (27.287,25 BEF) Noordstar & Boerhaave (51.946,93 BEF) Noordstar-Leven (28.864,33 BEF) Thémis (1.318,35 BEF) Marktaandelen per 31 dec.1939 : In kapitalen : 3,256 % In aantal polissen : 40.875 (1,904 %) 2. Commentaar Mercator & Noordstar behoort tot de "Bâloise Group". De maatschappij, die in Antwerpen en in Gent is gevestigd, bestaat uit verschillende eenheden en heeft wat tijd nodig gehad om de archieven terug te vinden : het getalm van de maatschappij wijst op een gebrekkige coördinatie tussen de twee zetels. De cel in Antwerpen leek niet op de hoogte te zijn van het werk dat de juridische dienst in Gent deed. 3. Onderzoek door de Studiecommissie 3.1 Archieven De toestand van de archieven is heterogeen : de maatschappij heeft een lijst opgemaakt van de niet vereffende contracten op basis van de productieregisters, de schadedossiers en de 'levende' archieven van Noordstar. Voor de tak "Mercator" beschikt men alleen nog over een computerbestand. Die archieven zijn niet volledig: er ontbreekt een prestatiecahier, en ondanks het aandringen van de Studiecommissie, werd tot op heden geen enkele informatie bezorgd over de portefeuille van Thémis. 3.2 Het eigenlijke onderzoek De Studiecommissie werd door Mercator & Noordstar uitgenodigd om kennis te nemen van de inspanningen die de maatschappij heeft geleverd. Op verzoek van de Studiecommissie heeft Mercator & Noordstar de lijsten van "Thémis" geanalyseerd (was voornamelijk in de tak volksverzekeringen actief). Toch heeft de Studiecommissie geen enkel antwoord ontvangen. 4. Resultaten De maatschappij heeft een lijst van 331 dossiers bezorgd. De Studiecommissie heeft daaruit 4 mogelijke identificaties weerhouden.
230 – Studiecommissie joodse goederen
Archieven : gezien bovenvermelde opmerkingen wordt de volledigheid van de archieven op 70 % geraamd.
Bijlagen Eindverslag - 231
NATIONALE SUISSE 1. Voorgeschiedenis Constantia-vie (1.466,87 BEF) Garantie nationale (12.443,29 BEF) Marktaandelen per 31 dec.1939 : In kapitalen : 1.955 % In aantal polissen : 168.965 (7,87 %) 2. Commentaar Er moet een onderscheid worden gemaakt tussen de twee maatschappijen die vóór de Tweede Wereldoorlog actief waren. De portefeuille van "Garantie Nationale" telde maar 161 polissen. Constantia daarentegen was grotendeels in de tak volksverzekeringen actief. 3. Onderzoek door de Studiecommissie 3.1 Archieven Over de periode vóór 1945 bestaat geen papierarchief meer. Op het computernetwerk werden wel alle contracten gezet die vóór 1945 werden gesloten en die nog lopen (brief van de algemene directie – 04.04.2000) 4. Resultaten De Studiecommissie heeft een lijst ontvangen van 1.945 nog lopende contracten, met vermelding van naam, voornaam, geboortedatum van de verzekeringsnemer, evenals het nummer, jaar van in werking treding en uitbetaalbaar bedrag in geval van overlijden. Uit die lijst heeft de Studiecommissie 28 mogelijke identificaties weerhouden. Archieven : 100 % van de 'openstaande' contracten wordt op elektronische drager bewaard.
232 – Studiecommissie joodse goederen
NORWICH UNION 1. Voorgeschiedenis Norwich Union (68.852,28 BEF) Marktaandelen per 31 dec.1939 : In kapitalen : 0,684 % In aantal polissen : 1.268 (0,06 %) 2. Commentaar Deze Britse maatschappij werd voor de oorlog vertegenwoordigd door de agenten "Martroye, Baugniet et Varlez". Het kantoor werd tijdens de oorlog onder sekwester geplaatst en het beheer ervan werd toevertrouwd aan de Duitse maatschappij Allianz. Wanneer het kantoor zijn activiteiten stopzette, bestond geen enkel contract meer van vóór 1945 dat niet werd vereffend. 3. Onderzoek door de Studiecommissie Daar er geen enkel lopend contract meer bestond, heeft Norwich Union de archieven van het agentschap niet bewaard. 4. Resultaten Nihil
Bijlagen Eindverslag - 233
OHRA 1. Voorgeschiedenis Antverpia Leven (1.356,91 BEF) Marktaandelen per 31 dec.1939 : In kapitalen : 2,825 % In aantal polissen : 265.863 (12,38 %) 2. Commentaar De moedermaatschappij "Delta Lloyd Nuts Ohra" heeft de maatschappij gevraagd om een databank samen te stellen met alle gegevens over contracten die tussen 1920 en 1945 zijn gesloten. Er werd in januari gestart met het invoeren van de gegevens en de opdracht was in juni 2001 klaar. Het ging om 136.486 dossiers. De maatschappij heeft tot op heden geen enkele individuele vraag om inlichtingen ontvangen. 3. Onderzoek door de Studiecommissie 3.1 Archieven De maatschappij beschikt over oude handgeschreven registers van de maatschappij Antverpia, gerangschikt volgens polisnummer. Maar vastgesteld moet worden dat de zowat 136.000 dossiers sterk afwijken van de cijfers die in het Rapport annuel sur le contrôle de l'assurance sur la vie voor het jaar 1939 werden vermeld. 4. Resultaten De maatschappij heeft een lijst van 50 verzekeringscontracten doorgegeven, met vermelding van naam, voornaam en geboortedatum van de verzekerde, evenals de ingangsdatum en het verzekerd kapitaal. De Studiecommissie heeft ook een tweede, lijst ontvangen die echter onbruikbaar was omdat alleen het contractnummer werd vermeld. De Studiecommissie heeft daaruit 2 mogelijke identificaties gehaald. Archieven van de maatschappij : de Studiecommissie erkent dat Ohra enorm veel werk heeft verricht. Maar als het aantal ingevoerde dossiers wordt vergeleken met het aantal lopende contracten in 1939, komt het cijfer 51,33 % naar voren. De Studiecommissie heeft beslist om dat percentage te behouden.
234 – Studiecommissie joodse goederen
P&V 1. Voorgeschiedenis Prévoyance Sociale (1.971,84 BEF) Marktaandelen per 31 dec.1939 : In kapitalen : 8,969 % In aantal polissen: 580.843 (27,05 %) 2. Commentaar Per 31 december 1939 was die maatschappij met 580.000 lopende contracten veruit de belangrijkste op de Belgische verzekeringsmarkt. Zij bood voornamelijk contracten aan van het type "volledig leven met lijfrentepremies". 3. Onderzoek door de Studiecommissie 3.1 Archieven De maatschappij heeft een databank opgesteld van alle contracten (inclusief deze uitgeschreven vóór 1945) waarop sinds de jaren 70 geen beheersdaden gebeurd waren. De maatschappij heeft de meeste gegevens in verband met contracten uitgeschreven sinds zijn oprichting en waarop geen beheersdaden werden uitgevoerd, op fiche bewaard. De archieven van de maatschappij zijn volledig. Maar de gegevens zijn vrij beperkt : naam, voornaam, geboortedatum, begindatum van het contract en gekapitaliseerd bedrag.
4. Resultaten De maatschappij heeft een elektronisch bestand bezorgd van 91.006 contracten die vóór 31 december1945 werden gesloten en niet werden opgevraagd. Die contracten zijn bijna allemaal van het type "volledig leven", waarbij het verzekerde kapitaal alleen bij overlijden van de verzekerde wordt uitbetaald. Voor een groot deel van de contracten ontbreekt echter de informatie over het overlijden van de verzekerde. Dat verklaart waarom een groot aantal contracten niet werd uitbetaald. Een laatste precisering : in de meeste gevallen bestaan er nog kwijtingen van premiebetalingen van na 31 december 1945. De Studiecommissie heeft bijkomende informatie opgevraagd over 495 contracten. Zij heeft daaruit 220 contracten weerhouden : 12 positieve identificaties, waaronder 5 gedeporteerden en 208 mogelijke identificaties. Archieven van de maatschappij : 100 %.
Bijlagen Eindverslag - 235
RVS (ING- Groep) 1. Voorgeschiedenis Rotterdamsche Verzekering Societeit (2.501,14 BEF) Marktaandelen per 31 dec.1939 : In kapitalen : 3,066 % In aantal polissen : 156.559 (7,29 %) 2. Commentaar De Nederlandse maatschappij RVS, die voor de oorlog vooral in de tak volksverzekeringen actief was, maakt deel uit van de Nederlandse INGGroep. Die groep heeft in juni 2000 binnen de vereniging van Nederlandse verzekeraars een globaal akkoord bedongen met de Commissie Eagleburger. 3. Onderzoek door de Studiecommissie 3.1 Archieven De maatschappij beschikt niet meer over papierarchief betreffende de polissen die vóór 1945 werden afgesloten. Maar bij informatisering van de gegevens is toch de fiche bewaard gebleven van polissen waarvan het bedrag niet werd opgevraagd. De maatschappij heeft de Commissie 5 verschillende lijsten bezorgd. De belangrijkste 'Volksverzekeringen - Volledig leven' is ook degene die met de meeste omzichtigheid moet worden gehanteerd. De naam van de verzekerden werd er op verschillende manieren ingevoerd (een dossiernummer per gezin) en is slecht leesbaar : de voorvoegsels "De", "Van Den" worden soms in het begin, soms op het einde vermeld onder de initialen "D", "VD". Voornamen ontbreken of worden alleen met een initiaal vermeld. De toetsing van de eerste, meest exhaustieve, lijst van 24.734 contracten aan de databank was dus geen gemakkelijk karwei. 4. Resultaten De Studiecommissie heeft in totaal 26.143 contracten ontvangen, gespreid over 5 lijsten. 8 positieve identificaties voor 5 verzekerden. 31 mogelijke identificaties in de lijsten 2 tot 5 ; uit lijst "1", konden 353 mogelijke identificaties worden gehaald. De Studiecommissie heeft in totaal 384 mogelijke identificaties behouden. Archieven van de maatschappij : 95 % De Studiecommissie is ervan overtuigd dat de archieven volledig zijn. Maar omdat het moeilijk was om de lijsten te controleren, heeft zij beslist om een onzekerheidsquotiënt te hanteren.
236 – Studiecommissie joodse goederen
De Vaderlandsche (ING- Groep) 1. Voorgeschiedenis Patriotique – Vaderlandsche (14.985,32 BEF) Marktaandelen per 31 dec.1939 : In kapitalen : 1,368 % In aantal polissen : 11.660 (0,54 %) 2. Commentaar "De Vaderlandsche – La Patriotique" behoort tot de Nederlandse ING-Groep die samen met de andere Nederlandse verzekeraars een financieel akkoord met de Commissie Eagleburger heeft aangegaan. 3. Onderzoek door de Studiecommissie 3.1 Archieven De maatschappij beschikt nog over de handgeschreven manuscripten van de verzekeringscomprommissen die de maatschappij heeft uitgeschreven. Die - volledige - registers vermelden de ongeveer 22.500 contracten die tussen 1923 en 1946 werden gesloten. Die gegevens werden geïnformatiseerd en aan de Studiecommissie bezorgd.
4. Resultaten De Studiecommissie heeft een lijst van 49 contracten ontvangen. Slechts 2 contracten (van 1 persoon) werden door de Studiecommissie weerhouden : 2 positieve identificaties. Archieven van de maatschappij : volledig (100 %)
Bijlagen Eindverslag - 237
VICTORIA 1. Voorgeschiedenis Victoria (26.162,50 BEF) Marktaandelen per 31 dec.1939 : In kapitalen : 0,271 % In aantal polissen : 1.322 (0,06 %) 2. Commentaar Deze verzekeringsmaatschappij van Duitse oorsprong bezat twee filialen in België, één in Brussel en een tweede in Eupen-Malmédy. In september 1944 werd de maatschappij Victoria uit Berlijn net als de andere Duitse ondernemingen onder sekwester geplaatst en moest zij haar activiteiten in België stopzetten. De portefeuille "Leven" werd vereffend door terugkoop van de polissen aan de verzekerden, dankzij de beschikbare rekenkundige reserves. 3. Onderzoek door de Studiecommissie 3.1 Archieven De archieven van de maatschappij, die in het bezit waren van de Controledienst voor de Verzekeringen, werden in oktober 1999 aan de Studiecommissie overgemaakt. Zij omvatten de boeken over de vereffening van de maatschappij. 4. Resultaten Na de oorlog hebben de diensten die met het sekwester van de maatschappij Victoria waren belast, de verzekerden op de hoogte gebracht van de mogelijkheid tot terugkoop van hun contract. Na die procedure waren er 16 verzekerden onvindbaar. Geen enkel contract behoort tot de categorieën 'positieve identificatie' of 'mogelijke identificatie'.
238 – Studiecommissie joodse goederen
WINTERTHUR 1. Voorgeschiedenis Union & Prévoyance (15.669,07 BEF) Winterthur (51.651,79 BEF) Marktaandelen per 31 dec.1939 : In kapitalen : 2,34 % In aantal polissen : 12.242 (0,57 %) 2. Commentaar De Zwitserse groep "Winterthur-Europe Assistance" is, sinds zijn oprichting in oktober 1998, lid van de internationale Commissie Eagleburger. 3. Onderzoek door de Studiecommissie 3.1 Archieven De portefeuille "Leven" van Winterthur bevat twee maatschappijen die in 1939 actief waren : ten eerste Winterthur zelf, Belgische dochter van de Zwitserse maatschappij, en ten tweede de vennootschap "Union & Prévoyance". De groep beschikt, wat haar dochterfiliaal betreft, over een kopie van de contracten in de zetel zelf in Winterthur, en dus over archieven die omzeggens volledig (90%) gecontroleerd konden worden. De situatie is wel anders voor "Union & Prévoyance". Gezien het aantal contracten dat werd afgesloten en het aantal waarvan een spoor bewaard is gebleven, kan Winterthur niet verzekeren dat de archieven van Union volledig zijn (25 %). 3.2 Vaststellingen Winterthur heeft veel aandacht besteed aan de procedures die de Commissie Eagleburger heeft ingevoerd, en heeft een databank samengesteld met een zeer groot aantal ingangen (er werden 300.000 namen ingevoerd). Bij een strikte controle van alle beschikbare contracten is echter gebleken dat slechts een zeer gering aantal contracten niet werd uitbetaald. 4. Resultaten De Studiecommissie heeft informatie ontvangen over 11 niet opgevraagde contracten voor Winterthur en 3 voor Union & Prévoyance. 1 mogelijke identificatie voor Winterthur, 2 mogelijke identificaties voor "Union & Prévoyance". Archieven van de maatschappij : uit de vergelijking van het aantal contracten dat tussen 1920 en 1945 werd uitgeschreven en het aantal contracten dat werd teruggevonden, blijkt dat Winterthur over 90 % van de archieven van haar filiaal beschikt, maar slechts over 25 % van de contracten die door "Union & Prévoyance" werden uitgegeven.
Bijlagen Eindverslag - 239
ZELIA 1. Voorgeschiedenis Aigle de Paris (35.533,84 BEF) Nationale de Paris (47.476,15 BEF) Soleil (36.622,26 BEF) Marktaandelen per 31 dec.1939 : In kapitalen : 1,684 % In aantal polissen : 4.661 (0,22 %) 2. Commentaar Zelia, vroeger "Groupe des Assurances Nationales (GAN)" genaamd, is lid van de Groep Swiss Life . 3. Onderzoek door de Studiecommissie Het onderzoek door de Studiecommissie verliep voornamelijk in drie fasen : verzoek om de lijsten te bezorgen, vraag om preciseringen over de aangeduide contracten en preciseringen over de beschikbare archieven. Er moet worden vermeld dat de door Zelia opgestuurde lijst alleen betrekking heeft op de contracten die bij de "Nationale Leven" werden afgesloten. Betreffende de portefeuilles "Cité Leven", "Condor", "Soleil Leven" en "Aigle Leven", heeft de maatschappij geen spoor teruggevonden van niet uitbetaalde contracten (brief van de directie – 14.12.2000). De drie portefeuilles samen waren aan de vooravond van 1940 goed voor 532 polissen. 4. Resultaten De Studiecommissie heeft in totaal een lijst met 13 namen ontvangen. Zij heeft 1 mogelijke identificatie aangeduid. Archieven van de maatschappij : daar de maatschappij geen spoor heeft teruggevonden van een deel van haar portefeuille (totaal goed voor 11,5 % van alle contracten) heeft de Studiecommissie 88,5 % als basis voor haar berekeningen genomen.
240 – Studiecommissie joodse goederen
ZURICH 1. Voorgeschiedenis Vita (48.203,39 BEF) Marktaandelen per 31 dec.1939 : In kapitalen : 1,517 % In aantal polissen : 4.020 (0,187 %) 2. Commentaar De Zwitserse verzekeringsmaatschappij Zurich heeft het Memorandum of Understanding ter oprichting van de internationale Commissie Eagleburger ondertekend. De Belgische tak van de maatschappij Vita bestaat sinds 1926. Van de oprichting tot in 1945 werden er 9.576 polissen afgesloten. 3. Onderzoek door de Studiecommissie 3.1 Archieven De 'dode' archieven van de maatschappijen werden in de jaren '80 vernietigd. Het Belgische filiaal beschikt voor die periode niet meer over archieven. De informatie is rechtstreeks van de hoofdzetel in Zwitserland afkomstig. Het onderzoek werd snel afgerond. De gegevens zijn afkomstig uit productieregisters, maar beperken zich tot de naam van de verzekerde en tot het land waar de polis werd afgesloten. 4. Resultaten Uit de archieven van de maatschappelijke zetel in Zurich blijkt dat één polis van vóór 1945 nog loopt en dat de premies (voor deze enige polis) momenteel nog worden betaald (in 1997). In de portefeuille van de maatschappij Vita werden 5 polissen niet uitbetaald. Na verificatie van deze korte lijst blijven 2 mogelijke identificaties over. Archieven van de maatschappij : 60 % De Studiecommissie is van mening dat bij de vernietiging van de archieven in de jaren '80 mogelijk dossiers die onder het onderzoeksveld van de Studiecommissie vallen verdwenen zijn. Zij kiest voor het vermelde percentage op basis van het gemiddelde aantal niet uitbetaalde contracten voor alle maatschappijen samen.
Bijlagen Eindverslag - 241
Bijlage 24 : 1ste enquête : onderzoek naar cultuurgoederen van de judeocideslachtoffers in de culturele instellingen Vragenlijst
1. Identificatie van de instelling (datum van oprichting van de instelling en van de samenstelling van de collecties zo deze verschillend zou zijn). Bevatten de collecties stukken afkomstig van andere instellingen? Zo ja, van welke?
2. In welke situatie bevond de instelling zich tijdens de oorlog? Was de instelling als dusdanig actief? Indien dit niet het geval was, wat was haar bestemming en deze van haar gebouwen?
3. Beschikbare archieven aangaande de periode 1940-1954, meer bepaald over de aankopen van werken (geschreven/geïllustreerde documenten).
4. Zij er volgens u in uw instelling werken terug te vinden die in aanmerking komen voor dit onderzoek?
5. Werd uw instelling hierover al benaderd? Zo ja, door wie en wanneer?
6. Zij er bij uw weten reeds onderzoeken gevoerd in uw instelling?
7. Opmerkingen.
8. Naam en gegevens van de contactpersoon.
242 – Studiecommissie joodse goederen
Bijlage 25 : 2de enquête : onderzoek naar cultuurgoederen van de judeocideslachtoffers in de culturele instellingen Tweede aanvullende vragenlijst 1. Graag ontvangt de Studiecommissie een lijst van de cultuurgoederen die uw instelling verwierf voor de periode van 1940-1954 (lijst met titel van het kunstwerk, de kunstenaar, de kunsttak en de herkomst). Dit kan bijvoorbeeld in de vorm van een kopie van uw inventaris.
2. Welke privé personen en instellingen hebben uw instelling gebruikt om hun verzamelingen in depot onder te brengen, tijdens de periode van 1940-1948? Graag ontvangt de Studiecommissie een overzicht van deze personen en instellingen.
3. Welke contacten (briefwisseling, afgestane kunstwerken) had uw instelling met de Dienst Economische Recuperatie (D.E.R.)?
4. Welke cultuurgoederen bevinden zich in uw instelling, daterend uit de periode 1940-1954, die niet opgenomen zijn in uw inventaris? Graag ontvangen wij een lijst met titel van het kunstwerk, de kunstenaar, de kunsttak en de herkomst.
Alle informatie, die U aan de Studiecommissie Joodse Goederen verstrekt, zal vertrouwelijk behandeld worden.
Bijlagen Eindverslag - 243
Bijlage 26 : Overzicht van Studiecommissie in de musea culturele bezittingen
de door de teruggevonden
Deze inventaris beperkt zich tot de instellingen waar de Studiecommissie de aanwezigheid heeft vastgesteld van bezittingen van geïdentificeerde of niet geïdentificeerde joodse of ongekende herkomst. Per fiche worden 3 elementen vermeld : de werken afgestaan door de DER, de depots, de geïnventariseerde en niet geïnventariseerde stukken. I. De culturele instellingen ¾ De Koninklijke Musea voor Schone Kunsten van België, Brussel Werken afgestaan door de DER Corinth, Lovis, Bloemen Olie op doek 81 x 66 cm Inv. nr. : 6605 Herkomst : -Onbekende verzameling -Ongekende plaats van recuperatie -Gerecupereerd door L. Van Puyvelde in Brussel en in 1951 door de instelling aangekocht bij de DER Besluit : ongekende afkomst
¾ Koninklijke Musea voor Kunst en Geschiedenis, Brussel 1. Werken afgestaan door de DER 1.1. Parijs Van de 352 werken die de DER op 13 september 1949 afstond aan de Koninklijke Musea voor Kunst en Geschiedenis, zijn er 292 van niet geïdentificeerde joodse herkomst; daarvan bevinden zich 63 stukken in de afdeling Romeinse en Griekse Oudheid, 16 in de afdeling Zilverwerk, 125 in de afdeling Azië, 6 in de afdeling Keramiek, 6 in de 244 – Studiecommissie joodse goederen
afdeling Folklore, 34 in de afdeling Islam, 8 in de afdeling Edelsmeedkunst en Niet-edele metalen, 33 in de afdeling Nabije Oosten en 1 in de afdeling Glaswerk. De 63 stukken in de afdeling Romeinse en Griekse Oudheid zijn hoofdzakelijk bronzen en aardewerken voorwerpen: bronzen speld (DER 20), bronzen sleutel (DER 61), bronzen buste van een jongeling (DER 51), fragment van een beeldje in aardewerk (DER 39), figuurtje in aardewerk (DER 59), steel in aardewerk (DER 32). Bij de 16 voorwerpen in de afdeling Zilverwerk zitten kandelaars : een zilveren kandelaar (DER 104), een gegraveerde zilveren plaat (DER 102) en een zilveren mand (DER 103). De 125 stukken van de afdeling Azië bestaan in hoofdzaak uit bronzen vazen, boeddhabeelden en recipienten, porselein en faience. Tot de zes stukken van de afdeling Keramiek behoren voorwerpen in porselein en faience, twee amforen in Empire-stijl en een driehoekige schaal. Bij de 6 stukken van de afdeling Folklore waren er een doos in gegraveerd koper (DER 94) en koperen kuipjes (DER 248). De 34 stukken van de afdeling Islam omvatten hoofdzakelijk muurbekledingtegels uit Iran. De afdeling Edelsmeedkunst en Niet-edele metalen heeft 8 stukken in tin en zilver, waaronder een tinnen kruik (DER 97) en een medaille met het portret van Lodewijk XVI (DER 110). De 33 stukken van de afdeling Nabije Oosten zijn in hoofdzaak bronzen voorwerpen uit Loeristan : een bronzen ring (DER 129), een bronzen vaas (DER 127), een bronzen bit (DER 115). De stukken van de afdeling Glaswerk omvatten een stel glazen flacons (zonder DER-nummer). Herkomst van deze 292 voorwerpen : - Gevonden door de Franse Recuperatiedienst in een depot van de ERR in Nikolsburg (Tsjechië) - Overgebracht naar Parijs - Teruggegeven aan België op 26 februari 1948 (P28 tot P 314, P320 tot P326) - Gedeponeerd bij de Koninklijke Musea voor Kunst en Geschiedenis op 13 september 1949 Besluit : niet geïdentificeerde joodse herkomst 1.2. München Zeshoekige (buffet-)klok 12,7 x 6,5 cm Getekend G. Rulke Bijlagen Eindverslag - 245
Inv. nr. : IP 62 Herkomst : - Joodse privé-verzameling, België - door de ERR geselecteerde voorwerpen, afkomstig van de Möbelaktion Belgien - Teruggevonden in Schloss Kogl en overgebracht naar het Collecting Point München (nr. 21829) - Teruggegeven aan België op 4 augustus 1947 onder de referentie A188 - Afgestaan aan de Koninklijke Musea voor Kunst en Geschiedenis in 1951 Besluit : niet geïdentificeerde joodse herkomst Zeshoekige (buffet-)klok 13 x 6,5 cm Getekend E. Wecherlin Inv.nr. : IP 63 Herkomst : - Joodse privé-verzameling, België - door de ERR geselecteerde voorwerpen, afkomstig van de Möbelaktion Belgien - Teruggevonden in Schloss Kogl en overgebracht naar het Collecting Point München (nr. 21848) - Teruggegeven aan België op 4 augustus 1947 onder de referentie A203 - Afgestaan aan de Koninklijke Musea voor Kunst en Geschiedenis in 1951 Besluit : niet geïdentificeerde joodse herkomst (Buffet-)klok, De Toren van Augsburg 36,5 cm Etiket Eglofs/Holztetten Inv. nr. : IP 64 Herkomst : - Joodse privé-verzameling, België - door de ERR geselecteerde voorwerpen, afkomstig van de Möbelaktion Belgien - Teruggevonden in Schloss Kogl en overgebracht naar het Collecting Point München (nr. 44122) - Teruggegeven aan België op 4 augustus 1947 onder de referentie A280
246 – Studiecommissie joodse goederen
- Afgestaan aan de Koninklijke Musea voor Kunst en Geschiedenis in 1951 Besluit : niet geïdentificeerde joodse herkomst 1.3. Brussel Vlaamse School, Sint-Sebastiaan Gepolychromeerd houten beeld
16de eeuw Inv. nr. : ongekend Herkomst : - Teruggevonden door de DER in een Duits depot te Brussel - Verkocht bij de Vente publique de meubles anciens et modernes et d'objets d'art, Brussel, Paleis voor Schone Kunsten, 30 december 1948, lot nr. 177 - Aangekocht door de Administratie voor Schone Kunsten voor de Koninklijke Musea voor Kunst en Geschiedenis Besluit : ongekende afkomst Vlaamse School, Kruisbeeld : Christus tussen de twee moordenaars Houten beeldhouwwerk Inv. nr. : ongekend Herkomst : - Teruggevonden door de DER in een Duits depot te Brussel - Verkocht aan Vente publique de meubles anciens et modernes et d'objets d'art, Brussel, Paleis voor Schone Kunsten, 30 december 1948, lot nr. 186 - Aangekocht door de Administratie voor Schone Kunsten voor de Koninklijke Musea voor Kunst en Geschiedenis Besluit : ongekende afkomst 2. Depots Compositie toegeschreven aan Lucas Cornélis, Mois de Lucas : La récolte Wandtapijt, Manufacture des Gobelins Dossier depot nr. 3294
Herkomst : - Wandtapijt dat deel uitmaakte van het Andriesse-depot in december 1939 bij de Koninklijke Musea voor Kunst en Geschiedenis - Inbeslagname van het Andriesse-depot in maart 1942 door de ERR Bijlagen Eindverslag - 247
- Teruggeven in 1948 door de DER - Depot van Elisabeth Andriesse op 21 september 1948 - Geen enkel bewijsstuk dat de overdracht van het wandtapijt door mevrouw Andriesse bevestigt werd gevonden in het archief van het museum, tot op heden niet gelokaliseerd depot in het museum Besluit : geïdentificeerde joodse herkomst Perzisch tapijt Dossier depot nr. 3294 Herkomst : - Wandtapijt dat deel uitmaakte van het Andriesse-depot in december 1939 bij de Koninklijke Musea voor Kunst en Geschiedenis - Inbeslagname van het Andriesse-depot in maart 1942 door de ERR - Teruggeven in 1948 door de DER - Depot van Elisabeth Andriesse op 21 september 1948 - Geen enkel bewijsstuk dat de overdracht van het wandtapijt door mevrouw Andriesse bevestigt werd gevonden in het archief van het museum, tot op heden niet gelokaliseerde depot in het museum Besluit : geïdentificeerde joodse herkomst 3. Niet geïnventariseerde stukken Fragmenten van keramiek Merktekenen : etiketten Einsatzstab RR, MA F, MA P, handgeschreven nummer. Herkomst : - Scherven van potten, porselein en diverse voorwerpen, deels verbrand, gerecupereerd in Parijs op 26 februari 1948 en "kosteloos afgestaan aan de Musea voor kunst en geschiedenis" op 13 september 1949 Besluit : niet geïdentificeerde joodse herkomst
¾ Koninklijke Bibliotheek Albert I, Brussel Geïnventariseerde stukken
Boek van Esther Boekrol in het Hebreeuws 248 – Studiecommissie joodse goederen
Inv. nr. : IV 32
Bijlagen Eindverslag - 249
Herkomst : - Vergedragen op 9 maart 1956 door het Auditoraat-generaal aan de Koninklijke Bibliotheek Albert I Besluit : ongekende afkomst Voor 1948 had het Auditoraat-generaal 4.400 gedrukte boeken bezorgd aan de Koninklijke Bibliotheek Albert I. Deze boeken, die werden gelokaliseerd in de afdeling Algemene verzamelingen, gedrukte boeken, zijn afkomstig uit de Duitse vijandige sekwesters. Al deze publicaties zijn in het Duits of het Italiaans geschreven. Hoewel een deel van die boeken publicaties met nationaal-socialistische inslag zijn, hebben wij de aanwezigheid vastgesteld van boeken van joodse auteurs zoals Jakob Wassermann, Stefan Zweig en Kurt Tucholsky, die tijdens de Tweede Wereldoorlog verboden waren. Deze auteurs worden vaak vermeld onder de gespolieerde boeken uit de bibliotheken van Duitse joodse emigranten, geregistreerd in de databank. Wassermann, Jakob, Deutsche Charaktere und Begebenheiten Gesammelt und herausgegeben von Jakob Wassermann, Berlin, Fischer, 1915, IV 34.283 Zweig, Arnold, Mädchen und Frauen, 14 Erzählungen Berlin, Kiepenheuer, 1931, IV 30.050 A
¾ Koninklijk Museum van het Leger en de Krijgsgeschiedenis, Brussel Depots Drapeau d’une société d’Anciens Combattants Juifs (1914-1918) 108 x 114 cm Inv. nr. : XLV/1252 Datum van aankomst in het museum : niet vermeld Beschrijving : "leeuw tussen twee lauriertakken The Jewish Ex-Servicemen. De joodse Oudstrijders. 1914-1918" Andere kant : zelfde decor met Hebreeuwse tekst Merk : "Hersleven rue Limnander. Bruxelles"
250 – Studiecommissie joodse goederen
Herkomst : - "Gedeponeerd om te worden verstopt in augustus 1943 (voorzichtigheidshalve niet ingeschreven)" - momenteel in de reserves van het museum Besluit : geïdentificeerde joodse herkomst Kop van vlaggenstok Hoogte : 35 cm Inv. nr. : 1253 Datum van aankomst in het museum : niet vermeld Beschrijving : "koperen kop van vlaggenstok : Davidster met leeuw, appel en koperen buis " Merk : "Hersleven rue Limnander. Bruxelles" Herkomst : - "Gedeponeerd om te worden verstopt in augustus 1943 (voorzichtigheidshalve niet ingeschreven)" - momenteel in de reserves van het museum
Besluit : geïdentificeerde joodse herkomst Wij hebben ook het volgende voorwerp gevonden waarvoor het museum ons geen enkele extra informatie kon geven over de datum van aankomst en de herkomst ervan: Zwart gedrukt : badge van een joodse strijder (1914-1918) Badge 26 x 20 cm Inv. nr. : VIII/2538 Datum van aankomst : ongekend Merk : B’rith Hachajal, rode stempel van de Fraternelle des Anciens Combattants et Invalides en Belgique. Besluit : ongekende afkomst
Bijlagen Eindverslag - 251
¾ Joods Museum van België, Brussel Geïnventariseerde stukken
Besnijdenisbeker Brussel-1815 Gegraveerd zilver, quasi zeker door Abraham Wolf in Brussel in februari 1815 Nr. cat. : 99 Inscriptie : "Présent le Shabat 29 du Mois d'Adar 1 de l'année 5575 du Parrain Rav Shimon pour le garçon David, fils de Mayer Levie (…) ". Herkomst : -Gift van C. Lagrand aan het Joods Museum van België op 31 juli 1992 ter nagedachtenis van Madeleine Mayer Besluit : ongekende afkomst Schaal 1923 Zilver H : 30 cm; diam. : 41 cm Inv. nr. : 37 Merk : keurmerk van E. Marcus-800-All. Herkomst : -Geschonken door het Ezra-comité van Antwerpen op 18/01/1923 aan de heer en mevrouw Isidore Tolkowsky ter gelegenheid van hun zilveren bruiloft - Door het museum in maart 1997 gekocht van L. Nemeti, Antwerpen Besluit : ongekende afkomst
Kandelaar Datum : ongekend Zilver H. : 27 cm, l : 15 cm Inv. nr. : 251 252 – Studiecommissie joodse goederen
Herkomst : -Anonieme gift in januari 1980, gedeponeerd op de toonbank van de gotische zaal van het Stadhuis van Brussel ter gelegenheid van de tentoonstelling "150 jaar" Besluit : ongekende afkomst 460 boeken in het Hebreeuws Inscriptie : stempel van de Centrale Anti-Juive pour la Wallonie et la Flandre, rue Philippe-de-Champagne 52, Bruxelles1 Besluit : geïdentificeerde joodse herkomst
¾ Erasmushuis, Brussel Tekenend voor deze instelling is een verzameling bezittingen, getuigenissen van de joodse geschiedenis en cultuur die tot op heden nooit werd tentoongesteld. Deze verzameling telt zo’n 200 documenten, boeken en cultusobjecten zoals Hanukia, vlaggen van Simhat Tora, de doekjes die worden gedragen op de Sabbat. Zij omvat ook documenten over de geschiedenis van de Belgische Joden die een groot deel van de verzameling vormen, waaronder uitnodigingen, affiches, lidkaarten van diverse joodse verenigingen zoals de Organisatie van de joodse scouts, de Club sportif juif démocratique de Charleroi (DISK), het Israëlitisch Foyer van Brussel of de Joodsche Arbeiders Sportsclub van Antwerpen (JASK), waarvan de meeste document een stempel dragen in het Jiddisch van de ‘Vrienden van het Joods Wetenschappelijk Instituut van Vilnius’ (YIVO), diverse werken, alsook documenten, foto’s en naoorlogse magazines. De periode tussen 1932 en 1939 wordt gekenmerkt door een toevloed van giften vanwege joodse prominenten die betrokken wilden zijn bij de oprichting van de Joodse afdeling binnen het Erasmushuis. Wij konden de giften identificeren van de heer Walk, van de heer Katzenelenbogen, van de voorzitter van the Hebrew Union College, van mevrouw Tourkeltaub, van de heer L.J. Wijzembeek, van de Association française d'Expansion et d'Echanges artistiques, van het Smithsonian Institution, van mevrouw Bernard Meyer, van de heer Kenigsman, van de Rabbijn Aaron Wolanow van Warschau, van de heer Trocki.
Bijlagen Eindverslag - 253
De enige aanwinsten daterend uit de oorlogsperiode waren de gift van de heer S. Katzenelenbogen op 27 april 1940 en die van de heer Henri Bourgeois op 11 juni 1941. Als men de briefwisseling erop naleest, valt niet te betwisten dat een groot deel van de joodse verzameling vóór de oorlog werd aangelegd met de schenkingen van joodse prominenten. Hoewel wij aan de hand van de documenten die ons ter beschikking werden gesteld de herkomst van enkele voorwerpen kunnen nagaan, geldt dat niet voor de totaliteit van de stukken van de Joodse afdeling. Om meer zekerheid te krijgen over de oorsprong van die goederen, rekening houdend met de mogelijkheid dat een deel ervan bij het Erasmushuis in bewaring werd gegeven door joodse gezinnen op de vlucht, is het raadzaam, in de mate van het mogelijke, de oorsprong van elk stuk van niet geïdentificeerde joodse herkomst op te sporen.
¾ Koninklijk Museum voor Schone Kunsten, Antwerpen 1. Werken afgestaan door de DER Denens, Jan, Vanitas Olie op paneel 91 x 68 cm Inv. nr. : 5054 Herkomst : -Joodse privé-verzameling, België -Etiket ERR, Möbelaktion Belgien (MAB) nr 31 -Teruggevonden in Schloss Kogl en overgebracht naar het Collecting Point München (nr. 21833) -Teruggegeven aan België op 20 februari 1948 onder de referentie A 287 -Afgestaan in 1952 aan het Koninklijk Museum voor Schone Kunsten, Antwerpen Besluit : niet geïdentificeerde joodse herkomst
254 – Studiecommissie joodse goederen
2. Niet geïnventariseerde stukken Joopope, M.C., Portret van een jong meisje 1919 Olie op doek 91 x 151,5 cm Herkomst : Etiket : verm. eig. Israëlieten, 6 schilderijen stapel XVI Besluit : ongekende afkomst Verbruggen, Stilleven met drie vissen Olie op doek 50 x 35 cm Herkomst : Etiket : verm. eig. Israëlieten Besluit : ongekende afkomst Ongekend, Koning David (?) Olie op doek 121 x 171 cm Herkomst : Etiket : verm. eig. Israëlieten Besluit : ongekende afkomst Ongekend, Orpheus (?) omringd door vrouwen Olie op doek 96,5 x 221 cm Herkomst : Etiket : verm. eig. Israëlieten Besluit : ongekende afkomst Ongekend, Een vrouw zwaaiend naar een man in een boot Olie op doek 132 x 183 cm Herkomst : Etiket : verm. eig. Israëlieten Besluit : ongekende afkomst Ongekend, Moeder met kind Tekening 80 x 100 cm Bijlagen Eindverslag - 255
Herkomst : - Etiket : Bender Besluit : ongekende afkomst Finch, Alfred Willy, Landschap te Seneffe Olie op doek 101 x 63 cm Herkomst : - Etiket : geen enkele indicatie Besluit : ongekende afkomst Ongekend, Portret van een dame Olie op doek 100 x 135,5 cm Herkomst : - Etiket : J. Bellens, Lge Van Ruusbroec, 91, Tel. 39.39.22 Besluit : ongekende afkomst Ongekend, Portret van een man Olie op doek 91,5 x 131 cm Herkomst : - Etiket : J. Bellens, Lge Van Ruusbroec, 91, Tel. 39.39.22 - Inscriptie in krijt : Eigendom Museum Besluit : ongekende afkomst Claessens, Portret van Charles Mertens Olie op doek
150,5 x 181,5 cm Herkomst : - Etiket : karton met de inscriptie in rode potlood ‘Eigenaar onbekend, 1 schilderij, stapel XX’ Besluit : ongekende afkomst Put (?), Portret van een man Olie op paneel 55,5 x 65 cm Herkomst : - Etiket : geen enkele indicatie Besluit : ongekende afkomst
256 – Studiecommissie joodse goederen
Verbruggen, Binnenhuisgezicht Olie op doek 123 x 97,5 cm Herkomst : - Etiket : 2109 Besluit : niet geïdentificeerde joodse herkomst Ongekend, Biddende vrouwelijke Heilige Olie op doek 90 x 130 cm Herkomst : - Etiket : geen enkele indicatie
Besluit : ongekende afkomst Ongekend, Anna te drieën Olie op doek 142 x 105 cm Herkomst : - Etiket : geen enkele indicatie Besluit : ongekende afkomst
¾ Provinciaal Museum Sterckshof-Zilvercentrum, Antwerpen Geïnventariseerde stukken Bessamin Londen, 1922-1923 Zilver H : 26,2 cm, l : 6,2 cm, diam. : 5,2 cm Inv. nr. : S4636 Zilversmid : Sigmund Zyto ( ?) Zilvermerk : S.Z. Besluit : ongekende afkomst Bessamin Duitsland, begin 20ste eeuw Zilver H : 24,4 cm, diam. : 7,55 cm Inv. nr. : S4637 Bijlagen Eindverslag - 257
Zilvermerken : maansikkel en keizerlijke kroon Besluit : ongekende afkomst
¾ Museum Vleeshuis, Antwerpen Geïnventariseerde stukken Schotel 1750 Tin Diam. : 35,5 cm Inv. nr. : A.V. 57.5.20. Inscriptie : Jozef Pfeil Herkomst : - sinds 1957 : permanente leen van de Kunsthistorische Musea aan het Museum Vleeshuis Besluit : ongekende afkomst
¾ Katholieke Universiteit Leuven (KUL) Niet geïnventariseerde stukken
Thorarol 19de eeuw Bibliotheek Faculteit Godsgeleerdheid Herkomst : 2 versies 1) Gift van Kan. J. Creten die de Thorarol tijdens de oorlog in bewaring zou hebben gekregen van de Poolse joodse gemeenschap 2) Legaat van professor Vandenbussche, die in het bezit was van de Thorarol toen hij doceerde aan het Grootseminarie te Gent. De rol zou afkomstig zijn van de Gentse synagoge. Besluit : ongekende afkomst
258 – Studiecommissie joodse goederen
¾ Stedelijk Museum voor Schone Kunsten, Gent 1. Werken afgestaan door de DER Brueghel, Pieter II, Dorpsadvocaat Olie op paneel 74,8 x 122 cm Inv. nr. : 6696 Herkomst : -Ongekende Belgische verzameling -Aangekocht van het Paleis voor Schone Kunsten tijdens de Tweede Wereldoorlog -Gerecupereerd door de DER in Britse zone onder het nummer B 49 -Kwam in België aan op 14 juli 1948 -Afgestaan in 1952 aan het Stedelijk Museum voor Schone Kunsten in Gent Besluit : ongekende afkomst 2. Depots Van den Berghe, Frits, Naakt met sleep Olie op doek 55 x 46 cm Inv. nr. : 1951-AR Herkomst : - Verzameling Emile Henri David - Opgestuurd door het Paleis voor Schone Kunsten in 1940 voor een tentoonstelling in het Stedelijk Museum voor Schone Kunsten, Gent - Momenteel in het Stedelijk Museum voor Schone Kunsten Besluit : geïdentificeerde joodse herkomst Van den Berghe, Frits, Twee zittende naaktfiguren Olie op doek 59 x 57,5 cm Inv. nr. : 1951-AS Herkomst : - Verzameling Emile Henri David - Opgestuurd door het Paleis voor Schone Kunsten in 1940 voor een tentoonstelling in het Stedelijk Museum voor Schone Kunsten, Gent Bijlagen Eindverslag - 259
- Momenteel in het Stedelijk Museum voor Schone Kunsten Besluit : geïdentificeerde joodse herkomst
II. De specifieke instellingen ¾ Dienst van het Sekwester van de Regionale Directie van de Registratie en Domeinen van het Ministerie van Financiën, Brussel Wij hebben vastgesteld dat de Koninklijke Bibliotheek Albert I niet de enige instelling is die goederen bewaart die afkomstig zijn van het Auditoraat-generaal en van de vijandige sekwesters. In de kelders van de Dienst van het Sekwester van de Regionale Directie van de Registratie en Domeinen van het Ministerie van Financiën werden 18 Hebreeuwse boeken, daterend uit de 19de eeuw, gevonden die hebben toebehoord aan de joodse familie Cerf. Wij hebben in die dienst ook gemerkt dat er zich zakenpapieren bevinden van gespolieerde joodse families, waarvan de details in bijlage worden opgegeven. Deze goederen zijn van geïdentificeerde joodse herkomst. ¾ Cel voor recuperatie van gespolieerde bezittingen bij het Ministerie van Economische Zaken Het Ministerie van Economische Zaken bezit sinds 1996 een boek dat door de ERR werd geroofd van Hugo Andriesse, teruggeven werd door de Universiteit van Amsterdam en afkomstig is uit Moskou. Boudier-Bakker, Ina. Armoede: Familie-roman, Amsterdam, Van Kampen, s.d. ¾ Dienst voor Oorlogsslachtoffers van het Ministerie van Volksgezondheid De Dienst voor Oorlogsslachtoffers bewaart drie kasten met relieken, nl. documenten (brieven, paspoorten, identiteitskaarten, diploma’s) die door de Duitsers in beslag werden genomen in het kamp van Mechelen en die na de oorlog niet werden teruggegeven aan de gedeporteerden. Deze relieken zijn van geïdentificeerde joodse herkomst.
260 – Studiecommissie joodse goederen
Bijlage 27 : verslag van de Tweede enquête in de culturele instellingen en musea Elk onderzoek resulteerde in een gedetailleerd verslag, opgesplitst volgens diverse parameters. Daarin worden eerst de contacten met het wetenschappelijk personeel van de culturele instellingen vermeld. Vervolgens wordt de samenstelling van de collecties besproken. Daarna wordt verslag uitgebracht van de ter plaatse geraadpleegde bronnen om tenslotte op studie van de collecties in te gaan. De studie van de collecties werd opgedeeld in drie perioden : 1933-1939, 19401944, 1945-1960. De stukken van al dan niet geïdentificeerde joodse herkomst, alsook de werken van ongekende herkomst werden onderworpen aan een analyse op basis van de archieven van de instelling zelf, de Duitse bronnen, de archieven van de DER en de resultaten van de kruising met de Jewish Cultural Assets-Belgium databank. Daarbij kwamen de resultaten van het onderzoek naar de werken van de drie joodse kunstenaars (Kopelis Simelovicius, Félix Nussbaum en Gyorgy Bekefi) en het resultaat van de studie gewijd aan de door de DER aan de musea afgestane werken. Elk rapport wordt afgesloten met een conclusie die essentiële informatie bevat voor het vervolg van de onderzoekswerkzaamheden. Wegens de omvang van deze rapporten per instelling was het onmogelijk om ze aan dit Eindverslag toe te voegen. Ze zijn evenwel op aanvraag bij de Studiecommissie beschikbaar en zullen later worden gepubliceerd.
1
Op deze 460 boeken merken wij vooral de stempel Agudath Zion in Antwerpen.
Bijlagen Eindverslag - 261