Bijgestelde koers IJ5Lab 9 december 2014
Inhoud 1
Inleiding .......................................................................................................................................... 2
2
De wereld van de laboratoria ...................................................................................................... 3
3
Behoeften van de founders van IJ5Lab ..................................................................................... 4
4
Nieuwe koers IJ5Lab .................................................................................................................... 5
5
Samenwerkingspartners ............................................................................................................... 8 5.1
Partners van IJ5Lab:............................................................................................................. 8
6
Resultaatgebieden....................................................................................................................... 10
7
Producten ..................................................................................................................................... 12
8
Omgevingsanalyse ...................................................................................................................... 13
9
IJ5Lab op de Novio Tech Campus ............................................................................................ 15
10
Organisatie IJ5 lab .................................................................................................................. 16
10.1
Acquisitie .............................................................................................................................. 16
10.2
Labmanagement.................................................................................................................. 16
10.3
Onderwijs en instroombevordering .................................................................................. 16
10.4
Contractactiviteiten ............................................................................................................. 17
10.5
Marketing en communicatie .............................................................................................. 17
11
Financiën .................................................................................................................................. 18
Bijlage 1: Founders ............................................................................................................................. 20 Bijlage 2 : Resultaatgebieden uit businessplan 2010 .................................................................... 21
1
1
Inleiding
IJ5Lab is een Centrum voor Innovatief Vakmanschap (CIV) op gebied van laboratoriumtechniek, opgericht in 2011 met als doel een bijdrage te leveren aan innovatie, opleiden, leven lang leren en kennisdeling met en tussen ondernemers. Het CIV is een samenwerkingsverband van de founding partners, ROC Rijn IJssel en ROC de Leijgraaf IJ5 Lab is een CIV uit de zogenaamde eerste tranche, waarin alleen de innovatieprogramma’s water, automotive en chemie Centra voor Innovatief Vakmanschap (CIV’s) en Centres of Expertise (CoE’s) toegewezen kregen. IJ5Lab bedient niet uitsluitend de chemie maar, minstens zo belangrijk, ook de sectoren Agro en Food, Life Sciences en Health en Energie. De afgelopen drie jaar is succesvol geïnvesteerd in het onderwijs. In de midterm review constateert de expertcommissie echter dat IJ5lab nog onvoldoende op koers ligt om in de nabije toekomst tot een inhoudelijk en financieel zelfstandig centrum uit te groeien. Naar aanleiding hiervan heeft IJ5Lab de koers aangepast. Met deze nieuwe koers is IJ5Lab klaar om een bijdrage te leveren aan innovatie en kennisdeling met en tussen (startende) ondernemers, werknemers, werkgevers en studenten en hiermee het voortbestaan van het centrum te verduurzamen. Om deze bijdrage aan innovatie, maar ook aan leven lang leren en kennisdeling te vergroten, willen IJ5Lab en het instituut Applied Science (iAS) van de Hogeschool van Arnhem en Nijmegen (HAN) een samenwerking starten. Samen kunnen zij beter inspelen op de behoeften van de stakeholders, onderwijsinstellingen, founders, regionaal mkb en startende ondernemers . Daarnaast zal een brug geslagen gaan worden naar de in Nijmegen aanwezige iLabs om een volledige dekking te krijgen van kennisinstellingen (MBO-HBO-WO) op de gebieden life sciences en health, agro en food en energie vanuit de key-enabling disciplines chemie, biotechnologie en HTSM. Op den duur zullen de drie kennisinstellingen via hun centres (CIV IJ5 Lab), CoE (in ontwikkeling) en iLab één gezicht vormen onder één dak op het Sciencepark Novio Tech Campus en via verregaande samenwerkingen de versterking te zoeken. Op basis van een korte analyse van de wereld van de laboratoria en gesprekken met de founders en de topsector chemie en gesprekken met andere partijen met vergelijkbare doelstellingen, is de koers van IJ5Lab bijgesteld.
2
2
De wereld van de laboratoria
De wereld van de laboratoria is een zeer diverse: Laboratoria komen voor in alle sectoren van de economie, en vooral in de Agro en Food, Life Sciences en Health, en de chemische sector. Laboratoria zijn noodzakelijk voor het optimaliseren van onze land –en tuinbouw, voor het behouden en verbeteren van onze gezondheid, voor het optimaliseren en controleren van alles wat we consumeren en gebruiken. Laboratoria verrichten ondersteunende diensten, ze zijn zelden de core business van bedrijven terwijl ze tegelijkertijd onontbeerlijk zijn voor innovatie. De werkzaamheden in laboratoria variëren tussen routine analyses en R&D. Laboratoria worden niet door één sector vertegenwoordigd. Er is geen opleidingsfonds of CAO voor de laboratoria.
MBO studenten Laboratoriumtechniek worden in het algemeen breed opgeleid zodat zij de basistechnieken beheersen die nodig zijn voor routinematige analyses in allerlei werkterreinen. Routine laboratorium analyses binnen bedrijven en overheid, het werkterrein van de mboers, wordt door bedrijven zelf of door commerciële laboratoria uitgevoerd. Het is niet de intentie van IJ5Lab om met commerciële partijen te concurreren. IJ5Lab zoekt zijn bedrijfsopdrachten daarom in projecten die niet door commerciële partijen uitgevoerd worden. Dit zijn bijvoorbeeld ideeën die bij bedrijven op de plank liggen maar vanwege andere prioriteiten niet uitgewerkt worden of onderzoeksprojecten, al dan niet gesubsidieerd. De aard van dergelijke projecten vraagt zowel onderzoeksvaardigheden die niet standaard bij mbo-ers aanwezig zijn als routinewerk om te meten, te valideren en te controleren. Door samen te werken met het hbo kan IJ5Lab voldoende en relevante opdrachten laten uitvoeren door de mbo studenten. Anderzijds biedt samenwerking met het mbo voor het hbo mogelijkheden om meer en andere opdrachten aan te nemen omdat er meer routine ondersteuning vanuit het mbo mogelijk is. Op het hbo wordt studenten naast de basisvaardigheid vaak ook meer specialistische kennis aangereikt. Dit is terug te zien bij de onderzoeksactiviteiten, waar HAN iAS en het gelieerde HAN BioCentre zich gezamenlijk profileren als Centre of Expertise Biodiscovery and Analysis. De HAN is gestart met de uitwerking van een businessplan om een officieel CoE te worden. Het HAN BioCentre, dat een in de regio bewezen research center, is zal de motor zijn van het businessplan. Samenwerking met de CIV IJ5 en iLab van de RU zijn belangrijke pijlers van het plan.
3
3
Behoeften van de founders van IJ5Lab
In de periode juli 2014 - oktober 2014 hebben gesprekken plaatsgevonden met alle founders1. Hier is gevraagd wat destijds de aanleiding was om founder te worden van IJ5lab en of anno 2014 deze aanleiding nog geldig is. Tevens is aan de founders gevraagd of zij zich achter de nieuwe koers van IJ5Lab scharen en of zij zich hier aan willen verbinden. Een samenvatting van de gesprekken met de bedrijfsfounders is als volgt: Anno 2010:
De vraag naar mbo en hbo opgeleid laboratoriumpersoneel anno 2010 was groot, vandaar dat de laboratoria wilden investeren in instroombevordering in mbo en hbo opleidingen. De founders wilden betrokken worden bij de vormgeving van initiële scholing van toekomstige werknemers. De founders participeerden vanuit maatschappelijke verantwoordelijkheid.
Anno 2014:
De vraag naar mbo en hbo opgeleid personeel is minder groot hetgeen te wijten is aan de economische situatie enerzijds en aan de gerealiseerde stijging in instroom in de mbo en hbo laboratoriumopleidingen anderzijds. Scholing van personeel is belangrijk. Er zijn enkele commerciële aanbieders op deze markt en deze bieden slechts enkele, zeer specialistische cursussen aan. Slechts één aanbieder, Avans+ biedt een breed pakket aan cursussen aan. Regionale bedrijven prefereren een regionale aanbieder. De founders zijn gebaat bij goede mbo-ers die vervolgens middels cursussen bijgeschoold worden. Soft skills worden belangrijker
Voor de andere founders, ROC Rijn IJssel, ROC de Leijgraaf, HAN en ScienceLynk zijn de drijfveren anders: Anno 2014:
1
Voor beide ROC’s , de HAN en Sciencelynk is een externe labfaciliteit nog steeds een wens om MKB en startende ondernemers beter te kunnen bedienen. MKB en startende ondernemers vormen daarom de doelgroep van het CIV, dat hiermee de I van innovatief, vorm wil geven. MKB en startende ondernemers zijn ondervertegenwoordigd bij de founders, deze willen zich wel aan IJ5Lab binden. Voor de HAN is zowel de kwantiteit als de kwaliteit van de doorstroom van mbo naar hbo van belang. Voor ScienceLynk is de mogelijkheid met studenten te werken aan onderzoeksopdrachten van belang.
zie overzicht in bijlage 1
4
4
Nieuwe koers IJ5Lab
De nieuwe koers van IJ5Lab is ingegeven door de constatering uit de midterm review, ervaringen binnen de topsector chemie en naar aanleiding van gesprekken met de founders. De Topsector Chemie wil dat Nederland een leidende rol heeft op gebied van groene en duurzame chemie. Om dit te realiseren zijn grensverleggende innovaties nodig. Een goede kennisinfrastructuur, waarin kennisinstellingen, onderwijsinstellingen, bedrijfsleven en overheid samen werken, is onontbeerlijk. Zo zijn inmiddels een aantal regionale ‘hotspots’ ontstaan waar iLab en/of , COCI, CoE en CIV samen werken een keten vormen rondom één of enkele speerpunten binnen de Topsector Chemie. Voorbeelden hiervan vinden we in ZuidLimburg, West Brabant, Zwolle/Emmen en de Botlek (figuur 1). De ervaring met de andere CIV’s en CoE’s binnen de Topsector Chemie heeft geleerd dat een CIV meer kans van slagen heeft en meerwaarde creëert voor het werkveld, als het intensief samen werkt met een hbo instelling. Vandaar dat ervoor gekozen is bij de nieuwe koers van IJ5Lab de HAN nadrukkelijk te betrekken. De HAN heeft als speerpunt biodiscovery in het instellingsplan staan. Dit omvat de expertise en faciliteiten in de disciplines chemistry, biotechnology & analytical sciences. Geen van de huidige Centres of Expertise profileert zich op dit of aanverwant gebied. De HAN is partner in het Centre of Biobased Economy in Wageningen. Er vindt derhalve goede afstemming plaats over onderwijs en onderzoek op het grensvlak van biobased chemistry&technologyie. De samenwerking van IJ5Lab en HAN zal extra exposure, en daarmee meer succes, hebben als, in navolging van reeds bestaande CIV-CoE samenwerkingsverbanden, ook de HAN de status van Centre of Expertise zal krijgen.
5
Figuur 1
6
Op basis van gesprekken met alle founders is de koers van IJ5Lab bijgesteld. De doelstellingen zijn onveranderd, de prestatie afspraken blijven dan ook onveranderd. In de verdere ontwikkeling van IJ5Lab wordt de nadruk verschoven van initieel onderwijs (resultaatgebieden 1a, b; 3c,d; 4a,b) naar postinitieel onderwijs (resultaatgebied 1c; 3b) en samenwerking voor en met ondernemers (2a,b; 3a,b). Zie bijlage 2 voor de resultaatgebieden van businessplan 2010. Voor de nieuwe koers hanteren we de volgende resultaatgebieden Resultaatgebied A: Opleiden
Instroom Kwaliteit Promotie laboratoriumtechniek
Resultaatgebied B: Ondersteuning van reguliere bedrijfsvoering:
Scholing Bemiddeling personeel Kennisdeling
Resultaatgebied C: Ondersteuning experimenteren en ontwikkelen
Facility sharing Bedrijfsopdrachten Onderzoeksopdrachten
Dit document beschrijft alleen de resultaatgebieden B en C. IJ5Lab blijft zich uiteraard ook inzetten voor resultaatgebied A. Daarbij volgen we de koers die daarvoor in 2011 uitgezet is en in het businessplan van december 2010 beschreven is. Alle founders hebben aangegeven achter de nieuwe koers te staan omdat zij van mening zijn dat deze koers niet alleen bijdraagt aan het behalen van de eigen doelstellingen maar ook omdat deze koers bijdraagt aan innovatie.
7
5
Samenwerkingspartners
De nieuwe koers is er één die IJ5Lab niet alleen wil en niet alleen kan bewandelen. Om een voldoende interessant aanbod binnen de resultaatgebieden A, B en C te genereren is gekozen voor samenwerking met het HAN instituut Applied Science, het CPM en het HAN BioCentre .
5.1
Partners van IJ5Lab:
CPM ( Cursussen, Post hbo en Maatwerk) biedt post initieel onderwijs aan op hbo en hbo+ niveau. Klantcontacten van CPM maar ook founders geven aan ook behoefte te hebben aan scholing op mbo en mbo+ niveau. Samenwerking tussen IJ5Lab en CPM levert beide partijen de mogelijkheid om zowel het productenpakket als het klantenbestand uit te breiden. HAN BioCentre verricht in samenwerking met en in opdracht van het bedrijfsleven onderzoek op het gebied van industriële microbiologie en biodiscovery Het biodiscovery onderzoek is verbonden met ontwikkelingen in de richting van een biobased economy, een thema dat voor de topsectoren Life Sciences en Health, Agro en Food, Chemie en Energie is aangewezen als ‘doorsnijdend’ thema. Het belang van het biodiscovery onderzoek voor Oost-Nederland blijkt verder uit een samenwerking tussen de Provincies Gelderland en Overijssel, waarbij overheden, bedrijfsleven en toonaangevende kennisinstellingen de krachten hebben gebundeld voor het combineren van de kennis en kansen binnen de drie kennisgebieden Food Valley (Wageningen), Health Valley (Nijmegen/Arnhem) en Technology Valley (Enschede) in de zogenaamde kennis ‘Triangle’. Het HAN Biocentre werkt samen met vele publieke en private partners aan gesubsidieerd onderzoek (bijv. WUR, UL, UU, HU en HAS; C4C, LTO Nederland, Shell, Syngenta, Pamgene, Parenco, Dyadic, MicCel, van Wijhe), maar ook aan opdrachten die privaat worden gefinancierd door partners uit MKB (bijv. CSK, Dyadic, NYtor, Basidiofactory) of grotere partijen (bijv. DSM, Danone, Chr Hansen, RIVM en anderen). Samenwerking tussen IJ5Lab en HAN BioCentre levert voor IJ5Lab de kans de studenten meer praktijkgericht onderzoek te laten doen. Voor HAN BioCentre biedt het, met de inzet van meer mbo-studenten, de mogelijkheid meer en andere opdrachten aan te nemen. De expertise van het HAN BioCentre, het docentencorps van de mbo-, bachelor- en masteropleiding en van het onderzoek- en onderwijsnetwerk wordt gebruikt voor het opschalen van het aanbod aan cursussen voor professionals.
8
HAN instituut Applied Science Het instituut Applied Science (iAS) biedt hbo bacheloropleidingen voor chemie, biologie & medisch laboratoriumonderzoek en bio-informatica. De instroom van de opleidingen bestaat voor een groot deel uit mbo-ers. Mbo studenten kunnen in het 2e jaar van de bachelor opleiding instromen. Voor getalenteerde mbo studenten is samen met de ROC’s Rijn IJssel en De Leijgraaf een fast-track ontwikkeld, waarin het mbo-hbo traject in 6 jaar afgelegd kan worden. De samenwerking tussen IJ5Lab en de HAN bestaat sinds de oprichting van IJ5Lab o.a. uit het delen van de faciliteiten van de HAN voor zowel HAN als 3e en 4e jaars mbo studenten van de ROC’s Rijn IJssel en De Leijgraaf. Deze samenwerking leidt voor alle partijen tot efficiënte inzet van materieel en personeel. Naast deze samenwerking is de HAN is gebaat bij een goede mbo opleiding en goede inhoudelijke afstemming tussen mbo en hbo, opdat de mbo instroom met een hoog rendement de hbo opleiding succesvol kan doorlopen. Het omgekeerde is ook het geval: hbo studenten voor wie het niveau te hoog gegrepen blijkt, kunnen zonder vertraging afstromen naar het mbo en blijven op deze manier behouden voor een baan in het lab. De samenwerking met de HAN levert IJ5Lab de mogelijkheid om getalenteerde mlo studenten voor te sorteren en snel in contact te brengen met hbo en bedrijven. Daarnaast komen docenten en studenten van het mbo door het delen van faciliteiten met het hbo sneller in contact met innovatief (toegepast) onderzoek en innovatieve technieken. Studenten die vanuit het mbo instromen in de arbeidsmarkt zijn daardoor beter voorbereid op samenwerking binnen innovatieprojecten in het bedrijfsleven. Het iAS onderzoekt de mogelijkheid om een innovatiehub op de Novio Tech Campus te starten. Hier kunnen dan gezamenlijke opdrachten vanuit de community van preferred partners door studenten uitgevoerd worden. Gedacht moet worden aan opdrachten waar studenten (multidisciplinair en of van diverse opleidingsniveaus) gezamenlijk aan werken onder begeleiding van een docent(onderzoeker). De opdrachten hebben een nice to know karakter. De samenwerking met IJ5Lab zal het onderzoek naar de realisatie van een innovatiehub versnellen.
9
6
Resultaatgebieden
Resultaatgebied A: De ambitie is dat er door samen te werken (mbo-hbo-wo) een community ontstaat waar jongeren die een laboratoriumopleiding willen volgen, onderdeel van willen uitmaken. De kwaliteit van de opleidingen is hoog en studenten die de opleiding met succes doorlopen zijn opgeleid tot beroepsbeoefenaren die kunnen bijdragen aan de innovatieopdracht van het bedrijfsleven. IJ5 is het startpunt van deze samenwerking en zowel de HAN als de Radboud Universiteit spreken de intentie uit om in de nabije toekomst aan te sluiten.
Instroom: duurzame verhoging van de instroom om te voldoen aan de vraag van de arbeidsmarkt. Gecombineerd met duurzame verhoging van het rendement van de opleidingen. Kwaliteit: focus op kwaliteit, door intensieve samenwerking met het bedrijfsleven, door de samenwerking van mbo-hbo-(wo) en door speciale aandacht voor getalenteerde studenten. Promotie laboratoriumonderwijs: structureel bijdragen aan verandering van de beeldvorming over laboratoriumbanen.
De activiteiten onder de resultaatgebieden B en C versterken alle onderdelen van resultaatgebied A. Resultaatgebied B: De ambitie is dat er via deze samenwerking gecoördineerd gewerkt wordt aan de Human Capital agenda voor laboratoriumpersoneel dat werkzaam is in Chemie, Agro en Food, Life en Health en Energie.
Voor bedrijven: bemiddeling bij werving van stagiairs en toekomstige werknemers. Voor bedrijven en werknemers: (maatwerk) training en scholing. Voor bedrijven, werknemers en studenten: (thematische) kennisdelingsbijeenkomsten.
In 2015 zullen gezamenlijk meerdere activiteiten ontwikkeld worden om op de wensen van de regionale werkgevers in te spelen. In overleg met de founders van IJ5 Lab en nieuwe partners wordt het activiteitenpakket samengesteld.
10
Resultaatgebied C: Op de Novio Tech Campus wordt een laboratoriumomgeving ingericht waar studenten van beide ROC’s , de HAN en mogelijk later ook de RU werken aan vraaggerichte opdrachten vanuit het regionale werkveld, onder toezicht van een docent(onderzoeker). Elk onderwijsniveau brengt zijn eigen expertise in, variërend van fundamenteel (kennis) en toepassingsgericht (kunde) onderzoek tot routine analyses. De laboratoriumruimte op de Novio Tech Campus biedt:
Voor (startende) ondernemers de plaats waar werk verricht kan worden waarvoor de apparatuur, mankracht en of middelen (nog) niet aanwezig zijn bij de ondernemer. Voor (startende) ondernemers de plaats waar men apparatuur met andere ondernemers en de onderwijsinstellingen kan delen. Voor de (startende) ondernemers op de NTC de mogelijkheid om dichtbij, via stages en afstudeerders, ondersteuning te krijgen van studenten, hetgeen het innovatieproces kan versnellen. Mogelijkheden voor bestaande bedrijven om onderzoek dat anders niet verricht zou worden uit te laten voeren door studenten. Voor studenten de plaats om zich, zowel binnen het vak als op andere gebieden (soft skills) te bekwamen. Ze werken hier in praktijksituaties, met studenten en ondernemers, met verschillende achtergronden, aan gemeenschappelijke projecten.
Voor resultaatgebied B en C zal verregaande samenwerking tussen de CIV en CoE gezocht worden door zodat er één herkenbaar loket is voor de regionale werkveld.
11
7
Producten
De samenwerking tussen IJ5Lab, HAN, HAN Biocentre en CPM vergroot de markt voor alle partijen en biedt deze markt een groter productenpakket. Het productenpakket is verdeeld over de reeds ontwikkelde producten voor het onderwijs en de producten binnen de resultaatgebieden B en C kan als volgt inzichtelijk gemaakt worden:
MKB Gevestigde bedrijven
Kennisdeling Scholing
Onderwijs
Bemiddeling personeel Onderwijs kwaliteit Instroom bevordering
Starters Bedrijfsopd rachten Facility sharing
B A C
Onderzoeks opdrachten
Hoewel alle producten van het CIV-CoE voor alle marktpartijen interessant kunnen zijn, is er een duidelijke driedeling te onderscheiden:
Producten in resultaatgebied A zijn vooral van belang voor onderwijsinstellingen, (potentiële) studenten en het gevestigde bedrijfsleven. De kwaliteit van onderwijs en het duurzaam voorzien in de kwantitatieve behoeften van het bedrijfsleven staat hoog op de agenda van het branchegeorganiseerde gevestigde bedrijfsleven. Het mkb en starters zijn hier over het algemeen minder mee bezig. Producten in resultaatgebied B zijn vooral van belang voor het mkb en gevestigde bedrijven. Hoe groter het aantal lab-banen binnen een onderneming, hoe groter het zelfvoorzienend vermogen in dit segment. Voor het mkb en voor bedrijven met relatief lage aantallen laboratoriumbanen zijn de activiteiten die in segment B worden aangeboden het belangrijkst. Producten in resultaatgebied C zijn het meest interessant voor startende bedrijven en voor bedrijven met een sterk innovatief karakter. In beide gevallen gaat het om het gebruiken van voorzieningen en kennis die in het eigen bedrijf niet voorhanden zijn.
De aanwezigheid van producten in segment C is voor (potentiële) studenten een van de meest belangrijke garanties voor innovatief en attractief onderwijs.
12
8
Omgevingsanalyse
Resultaatgebied A: Resultaatgebied A beschrijft een product dat alle mbo en hbo instellingen bieden. Alle onderwijsinstellingen zijn gebaat bij voldoende instroom en bij goed onderwijs dat door zowel studenten als ouders als bedrijfsleven erkend wordt. De erkenning van het bedrijfsleven hopen we middels resultaatgebieden B en C te verbeteren. Bij studenten en ouders hebben de onderwijsinstellingen reeds een goede naam hetgeen ook blijkt uit de stijgende instroomcijfers. Hoewel de onderwijsinstellingen blijven investeren in instroombevorderende activiteiten en continue verbetering van het onderwijs, wordt hier geen subsidiegeld meer ingestoken.
Resultaatgebied B: Laboratoria komen voor in allerlei sectoren, IJ5Lab concentreert zich op de chemie, life sciences en health, agro en food en energie, overeenkomend met de sectoren die ook in TI-COAST vertegenwoordigd zijn. Voor de laboratoria bestaat geen CAO. Laboratoriumpersoneel valt vaak onder CAO van de bedrijfstak waartoe het bedrijf hoort. Derhalve is er geen opleidingsfonds voor de laboratoria met als gevolg dat er geen aanbieders zijn van postinitieel onderwijs voor laboranten/analisten. Ook de chemie heeft geen CAO. Er is wel een opleidingsfonds, OVP. Dit voorziet echter alleen de procestechniek, niet de laboratoria. Het ontbreken van een opleidingsfonds leidt ertoe dat er nauwelijks commerciële aanbieders van postinitieel onderwijs op mbo niveau zijn. De enkele aanbieders die er wel zijn richten zich met name op ziekenhuislaboratoria en niet op het brede veld van ondersteunende laboratoria in andere sectoren. Op hbo niveau is er één commerciële aanbieder: Avans+ in West Brabant. Deze aanbieder profileert zich op biobased economy hetgeen overlapt met agro en food. Gezien de geografische afstand is het voor bedrijven in Gelderland en de rest van Oost Nederland wenselijk om scholing af te nemen bij een regionaal loket. Dit is door enkele founders bevestigd. Inmiddels staat er voor ruim 20.000 euro uit aan offertes voor mbo+ scholing.
13
Resultaatgebied C: Met de inrichting van een labruimte op de Novio Tech Campus waar verschillende onderwijspartners samen werken ter ondersteuning van mkb en starters, sluiten we aan bij het Operationeel Plan Oost. Ook de samenwerking met het HAN Biocentre draagt hier aan bij. Binnen het HAN Biocentre worden zowel subsidie opdrachten als concrete bedrijfsopdrachten uitgevoerd. Voor de acquisitie van partners en klanten wordt in eerste instantie gefocust op MKB, maar ook de grotere bedrijven in de regio. Daarnaast is er ook aanzienlijk contact met bedrijven buiten de eigen regio, in binnen- en buitenland. Het jaarlijks budget van HAN BioCentre ligt momenteel iets boven de 1 mln. euro en de personele bezetting rond de 12 fte. De bezetting is daarbij in de afgelopen 3 jaar gegroeid met ongeveer 30%. Ook voor de komende jaren wordt gerekend met groei. In het Operationeel Plan Oost is chemie een van de key-enabling technologies voor het realiseren van innovatieprogramma’s in de regionale speerpunten Agro en Food, Health en Life Sciences, Energie en Milieu. Chemie speelt daarmee een sterke rol in een groot deel van de lopende en in ontwikkeling zijnde innovatieprojecten. De gemeente Nijmegen en de provincie Gelderland investeren in verschillende initiatieven om mkb en starters in de bovengenoemde sectoren te faciliteren door te laten groeien. Met steun van de provincie zijn organisaties zoals Gelderland Valoriseert! in het leven geroepen met als doel ondernemers te ondersteunen en in contact te brengen met zowel andere bedrijven als kennisinstellingen in de regio. Een van de zaken die nog ontbreekt voor mkb en starters is een laboratoriumomgeving waar onderzoek gedaan kan worden in het kader van valorisatie, opschaling en innovatie van processen en producten.
14
9
IJ5Lab op de Novio Tech Campus
Voor IJ5Lab is nú het moment om te investeren in een ruimte op de Novio Tech Campus, gebouw M . De instroom in de laboratoriumopleidingen is de afgelopen jaren zo gestegen dat de hbo laboratoriumopleidingen zich vanwege ruimtegebrek genoodzaakt zien een numerus fixus in te stellen. Omdat IJ5Lab gehuisvest is in het gebouw waar zowel de 3e en 4e jaars studenten van de beide ROC’s als de studenten van de hbo laboratoriumopleiding hun onderwijs volgen, is er geen ruimte meer voor het uitvoeren van de werkzaamheden die IJ5 lab voor staat: het uitvoeren van (onderzoeks-) opdrachten in opdracht van, en samen met, (startende) ondernemers. De founders wachten al (te) lang op de verder uitwerking van het businessplan waarin een zelfstandige labruimte buiten de instelling opgenomen was. Door nu te investeren kan IJ5Lab zijn founders sterker, aan zich blijven binden en onderdeel worden van groot samenwerkingsverband. IJ5Lab is momenteel de katalysator in het proces waarin HAN, RU en iLab elkaar hopen te vinden op de Novio Tech Campus. Nu investeren biedt IJ5Lab de kans om nu te beginnen op de Novio Tech Campus. De ervaringen die IJ5Lab nu op doet, kunnen meegenomen worden bij de uitwerking van de plannen voor verdere samenwerking op de Novio Tech Campus,. Bij de keuze voor, en inrichting van de ruimte in gebouw M wordt voor zover mogelijk rekening gehouden met een toekomstige samenwerking met HAN, RU e/o iLab. De geplande investering betreft een ruimte van ongeveer 65 m2 met 8 tot 10 werkplaatsen. Deze ruimte zal ingericht worden met basisapparatuur, waar mogelijk (tijdelijk) aangevuld met meer duurdere, specialistische apparatuur waarvoor de afnemer van het onderzoek zal zorgen.
15
10 Organisatie IJ5 lab Het bestuur zal worden uitgebreid naar zes leden waarbij de evenwichtige verdeling tussen onderwijs en bedrijfsleven wordt gehandhaafd blijft. BESTUUR ROC Rijn IJssel, ROC de Leijgraaf, HAN, 3 nog te benoemen bedrijfsvertegenwoordigers
Directeuren
Programmamanager
Acquisitie onderzoek
labmanagement
Onderwijs en instroombevordering
Contract activiteiten
Marketing en communicatie
10.1 Acquisitie
Een labmakelaar wordt aangesteld voor de acquisitie van opdrachten, de vertaling hiervan naar opdrachten voor de studenten, de werving van studenten, de communicatie met studenten, opdrachtgevers en overige partijen. Deze labmakelaar doet acquisitie voor alle partijen die gebruik maken van de de labruimte in de Novio Tech Campus. Acquisitie wordt gedaan bij o.a. de de founders van IJ5Lab, BPV bedrijven van de beide ROC’s , stage- en afstudeerbedrijven van de HAN, regionale leden van TI-COAST en Fenelab, en de TKI’s. 10.2 Labmanagement
Studenten voeren de werkzaamheden uit als onderdeel van hun stage –of afstudeerprogramma, binnen keuzedelen, binnen een fast track programma of binnen een Innovation Hub. Zij worden hierin begeleid door docenten. De begeleiding van of door de opdrachtgever is afhankelijk van de opdracht. Voor veiligheid en ondersteuning bij de werkzaamheden in het laboratorium zal te allen tijde een daarvoor bevoegde persoon (toezichthouder) aanwezig zijn. Er wordt een labmanager aangesteld. Deze persoon is verantwoordelijk voor de planning van het gebruik van de ruimte en, in overleg met betrokken docenten, de aanwezigheid van een toezichthouder. De labmanager zal grotendeels zelf als toezichthouder optreden. 10.3 Onderwijs en instroombevordering
Voor onderwijs en instroombevordering is een team van zowel ROC Rijn IJssel, ROC de Leijgraaf als HAN medewerkers actief. Verschillende bedrijfspartners zijn hier ook actief bij
16
betrokken daar waar het gaat om curriculumvernieuwing, beroepenvoorlichting, gastlessen, Lab Experience Days etc. 10.4 Contractactiviteiten
Sinds de zomer 2014 worden contractactiviteiten binnen resultaatgebied B door IJ5Lab en CPM gezamenlijk aangeboden. Er is één accountmanager die de markt van zowel IJ5Lab als CPM bedient. De accountmanager bezoekt bedrijven in de regio om de scholingsbehoeften te inventariseren en daar waar mogelijk een cursusaanbod voor te ontwikkelen/verzorgen. De bedrijven zijn founders van IJ5Lab, BPV bedrijven van de beide ROC’s, stage- en afstudeerbedrijven van de HAN, regionale Fenelab leden en TI-COAST leden. 10.5 Marketing en communicatie
Om studenten, docenten, werknemers, werkgevers, starters, maar ook (regionale) overheden, branche verenigingen en ander geïnteresseerden te blijven betrekken is goede marketing en communicatie gewenst. Dit gaat verder dan het onderhouden van een website. Er wordt tevens een nieuwsbrief ontwikkeld en er worden bijeenkomsten georganiseerd voor kennisdeling tussen werkgevers, werknemers en studenten. Het netwerk van Fenelab en TI-COAST biedt een breed podium om over het producten pakket van IJ5Lab te communiceren.
17
11 Financiën Voor de basisinrichting van het laboratorium is, naast investeringen voor uitbreiding en vervanging, allereerst een eenmalige grote investering nodig. Gefaseerd investeren is geen optie, zonder de minimale basis inrichting en apparatuur kunnen geen opdrachten uitgevoerd worden. Voor het tot stand komen van de labruimte op de Novio Tech Campus hebben een aantal partners een cofinancieringsovereenkomst getekend. Het betreft de Novio Tech Campus zelf, Start Up Mix en de RU. Deze zijn in onderstaande tabellen opgenomen onder “overige financiers”. De cofinanciering van de nieuwe partners Fenelab en TI-COAST is in de onderstaande tabellen opgenomen onder ‘financiering bedrijfsvertegenwoordiging (branche)’ De cofinanciering van CPM, de commerciële tak van de HAN, is ook apart vermeld in de tabellen. Cofinancieringverklaringen van alle partijen zijn bijgesloten. Bijgaande exploitatie en liquiditeitsbegrotingen gaan uit van de toekomst en laten we aansluiten op de bestaande boekhouding tot en met 2014. In de tabellen zijn enkel de extra baten en lasten van CPM als gevolg van de samenwerking met IJ5Lab opgenomen. Hetzelfde geldt voor het onderzoek. Voor de begroting van IJ5Lab zijn twee scenario’s opgenomen. In het eerste scenario gaan alle founders en de sinds kort aangehaakte partners Fenelab, SGS, Novio Tech Campus, Start Up Mix en COAST na 2016 door op dezelfde voet verder als nu. In het tweede scenario blijft alleen de in kind bijdrage van partners in stand.
18
19
Bijlage 1: Founders
Akzo Nobel Chemicals Teijin Aramid Mead Johnson BLGG Agro Expertus MSD Animal Health Nunhems zaden (Bayer Crop) Hogeschool van Arnhem en Nijmegen ScienceLynk ROC de Leijgraaf ROC Rijn IJssel (penvoerder)
20
Bijlage 2 : Resultaatgebieden uit businessplan 2010
Doelstellingen en resultaten2 Resultaatgebied 1: Opleiden en leven lang leren: human capital a. Toename van het aantal afstudeerders op mbo niveau 3 en 4 met 33 procent, ten opzichte van 2009; binnen 4 jaar. b. Toename van de kwaliteit en employability van onderwijs- en bedrijfspersoneel: toename gemiddelde matchingscore3 ten opzichte van 2010 > 15 procent binnen drie jaar. c. Toename van de omzet van bedrijfstrainingen >10 procent per jaar. Resultaatgebied 2: Experimenteren & ontwikkelen: R&D en S&O4 a. Toename van het aantal reële bedrijfsopdrachten binnen opleiden en leven lang leren met 20 procent per jaar, gedurende 4 jaar. Daarna: handhaven / verversen of vergroten. b. Toename van het aantal betaalde bedrijfsopdrachten > 10 procent per jaar. Resultaatgebied 3: Kennisdeling & vraagarticulatie: infrastructuur a. Creatie en onderhoud van kennisdelingsstructuur (fysiek en online) om open innovatie te bevorderen. Gereed binnen een jaar na de start van het Centrum. b. Groei van B2B, P2P en bedrijfs-opleidingscontacten ten opzichte van 2010 door inzet van Centrum >15 procent per jaar. c. Inzet van professionals uit het bedrijfsleven in reguliere opleidingen mbo. d. Toename van het aantal projecten mlo-hlo > 10 procent per jaar. Het is duidelijk dat bovenstaande doelstellingen niet haalbaar zijn als niet ook actief wordt gewerkt aan vergroting van de mlo instroom in opleidingen. Dit leidt tot: Resultaatgebied 4: Vergroten instroom in opleidingen mlo: a. Groei van het aantal op chemie gerichte activiteiten binnen techniekpromotie > 20 procent ten opzichte van 2010. b. Groei van het aantal locaties in de regio waar scheikunde wordt gegeven voor vmbo-t > 5.
2 3 4
Businessplan IJ5Lab 2010, p. 12 Verschil tussen individuele competentiescore en gevraagde competenties bij een functie (HRM) Speur en ontwikkelingswerk
21
