JAARVERSLAG
Bijdragen aan de ontwikkeling en ontplooiing van mensen.
2014
Bijdragen aan de ontwikkeling en ontplooiing van mensen.
1
Voorwoord De pioniers die in het begin van de vorige eeuw streden voor de oprichting van openbare bibliotheken werden door diverse motieven gedreven. Zij vonden bijvoorbeeld dat de samenleving steeds ingewikkelder werd en dat mensen zich daarom moesten kunnen ontwikkelen en oriënteren: economisch, technisch, maatschappelijk en cultureel. Onderwijs en bibliotheken waren onmiskenbare hulpmiddelen in wat ook wel een ‘’beschavingsoffensief’’ werd genoemd. De initiatiefnemers vonden dat de bevolking, na het verplichte onderwijs (de Leerplichtwet dateert van 1901) gelegenheid moest krijgen om zich verder te scholen en cultureel te ontwikkelen. Ook de invoering van het algemeen kiesrecht (bijna 100 jaar geleden) werd als argument geopperd om bibliotheken op te richten. Zo schreven de voorvechters: ‘’Onwetende mensen zijn vatbaarder voor verkeerde, radicale en revolutionaire ideeën die een bedreiging vormen voor de maatschappelijke orde. Inwoners kunnen zich via de - onpartijdige en betrouwbare - openbare bibliotheek vertrouwt maken met het politieke gebeuren”. In het afgelopen jaar zijn twee belangrijke publicaties over de openbare bibliotheken verschenen. In januari kwam de commissie Cohen met haar rapport “Bibliotheek van de toekomst- knooppunt voor kennis, contact en cultuur. Van collectie naar connectie”. Het rapport schetst de rollen die de bibliotheek in de samenleving zou moeten vervullen. Op 18 november heeft de Eerste Kamer de nieuwe Bibliotheekwet aangenomen die vanaf 1 januari 2015 is ingevoerd. In de Bibliotheekwet zijn o.a. de functies en voorwaarden vastgelegd waaraan een openbare bibliotheek moet voldoen. Als we het rapport van de commissie Cohen en de nieuwe Bibliotheekwet vergelijken met hetgeen de bibliotheekpioniers in het begin van de vorige eeuw naar voren brachten dan is er zeer weinig veranderd. De functies van de openbare bibliotheek anno nu zijn nog exact hetzelfde als in het begin van de vorige eeuw. Niet de informatiedragers en de verschijningsvorm, bijvoorbeeld papier of digitaal, zijn bepalend. Anno 2015 geldt nog steeds dat de bibliotheek bijdraagt aan de ontwikkeling en ontplooiing van het individu en van de samenleving. De bibliotheek wil inwoners stimuleren, ondersteunen, faciliteren en toerusten om mee te kunnen doen en te kunnen bijdragen aan de kennis-en informatiesamenleving. En de bibliotheek doet dat ook nog steeds op basis van dezelfde belangrijke publieke waarden als in de tijd van de pioniers: onafhankelijkheid, betrouwbaarheid, toegankelijkheid en pluriformiteit. Vorig jaar trokken onze bibliotheken 610.000 bezoekers ofwel 40.000 bezoekers (7%) meer dan het jaar daarvoor. De bibliotheek blijft daarmee de meest bezochte en voor iedereen toegankelijke instelling in onze regio. De bibliotheek als hart van de gemeenschap. Als houvast, als zekerheid. Anno 2015 meer dan noodzakelijk in onze samenleving.
Theo Peeters, Directeur/bestuurder
2
Theek 5 in bedrijf
Resultaten 2014 2013
2014
Verschil
%
Inwoners werkgebied
172.366
172.582
216
0,1%
Leden
39.284
38.973
-311 -0,8%
1.408.670
1.416.168
7.498
0,5%
Fysieke bezoekers
568.651
608.256
39.605
7,0%
Collectie
337.523
328.455
-9.068
-2,7%
Bezoekers website
387.302
417.082
29.780
7,7%
Uitleningen en verlengingen
Landelijke ontwikkelingen Eerste Kamer neemt bibliotheekwet aan
De Eerste Kamer heeft op 18 november 2014 het wetsvoorstel Wet stelsel openbare bibliotheekvoorzieningen (Wsob) aangenomen. Vanaf 1 januari 2015 is deze bibliotheekwet van kracht. De bibliotheekwet regelt de digitalisering van de openbare bibliotheek en zorgt voor structurele financiering daarvan door de Rijksoverheid. In deze wet is vastgelegd dat iedere Nederlander toegang moet hebben tot een openbare bibliotheek, zowel in fysieke als in digitale vorm. Ook zijn de functies en voorwaarden vastgelegd waaraan een openbare bibliotheek moet voldoen.
Publicatie rapport Commissie Cohen
Het Sectorinstituut Openbare Bibliotheken (SIOB) heeft een externe commissie gevraagd om een toekomstperspectief te ontwikkelen voor de openbare bibliotheek in 2025. In januari 2014 is de hieruit voortgekomen publicatie ‘Bibliotheek van de toekomst - knooppunt voor kennis, contact en cultuur’ aangeboden aan minister Jet Bussemaker van het ministerie van OCW en Kars Veling, voorzitter van de VOB. Doel van de publicatie is zowel bibliotheken en gemeenten, als de provinciale en landelijke overheid, houvast te bieden bij het maken van keuzes voor de toekomst.
3
Overhandiging rapport Commissie Cohen
Integratietraject landelijke bibliotheekorganisaties
In 2014 zijn de voorbereidingen getroffen voor het integratietraject van het Sectorinstituut Openbare Bibliotheken (SIOB), de Koninklijke Bibliotheek (KB) en Stichting Bibliotheek.nl (BNL). Het samengaan van deze drie landelijke bibliotheekorganisaties per 1 januari 2015 moet ervoor zorgen dat de samenhang in de sector wordt versterkt.
Lidmaatschappen en gebruik
Er is landelijk sprake van een teruggang van het aantal leden. Dit komt vooral door de afname van het aantal volwassen leden. Daarentegen stijgt het aantal jeugdleden. Het aantal bezoekers aan de digitale en fysieke bibliotheken zien we landelijk stijgen. Mogelijke oorzaken voor deze verandering in bibliotheekgedrag worden gezocht in maatschappelijke ontwikkelingen. Nieuwe en andere indicatoren zijn noodzakelijk om het maatschappelijk rendement van de bibliotheek aan te tonen.
Bestuur en strategie Samenwerking backoffice
Met ingang van 1 augustus 2014 is er bij Bibliotheek Theek 5 voor zes Brabantse bibliotheken een gezamenlijke backoffice gerealiseerd voor het automatiseringssysteem Vubis. Dit is een gevolg van het stopzetten van deze dienstverlening door de Brabantse Netwerkbibliotheek. Theek 5 heeft één van de huidige specialisten in dienst genomen voor deze dienstverlening. De zes deelnemers zijn: Bibliotheek Dommeldal, Bibliotheek Veldhoven, Bibliotheek Helmond-Peel, Bibliotheek Midden-Brabant, Bibliotheek VANnU en Bibliotheek Theek 5. De samenwerking is gericht op het verbeteren van de continuïteit en kwaliteit en op het besparen van kosten. In november heeft ook Bibliotheek Breda aangegeven te willen aansluiten bij de backoffice. Daarnaast is Bibliotheek Best in april 2014 aangesloten op het bibliotheekautomatiseringssysteem van Bibliotheek Theek 5.
4
Bezuinigingen
In de periode 2010 t/m 2014 is het budget van Bibliotheek Theek 5 door de gemeenten in het werkgebied gekort met € 613.713 oftewel 15,2%. Naast deze korting heeft Theek 5, op een enkele uitzondering na, geen loon- en prijscompensatie ontvangen. Diverse lasten, zoals pensioenpremies voor de werkgever en huur van gebouwen zijn de afgelopen jaren echter aanzienlijk hoger geworden. De Consumentenprijsindex (CPI) steeg in de periode 2010 t/m 2014 met 9,1%. Dit betekent dat het feitelijk beschikbare budget van Bibliotheek Theek 5 in de afgelopen 5 jaar met een kwart is gedaald.
Marketing
Eén van de doelstellingen van Bibliotheek Theek 5 voor 2014 was het stabiliseren van het aantal betalende leden. Om dit te bereiken heeft Bibliotheek Theek 5 zich in haar marketingactiviteiten het afgelopen jaar gefocust op het stimuleren van betaling per automatische incasso, het ‘upgraden’ van het abonnement door volwassenen en het nieuwe donateursprogramma ‘Support de bieb’.
Stimuleren automatische incasso
Om het betaalgemak van de klant te vergroten, de administratieve handelingen en kosten te verminderen heeft Bibliotheek Theek 5 het afgelopen jaar ingezet op het stimuleren van automatische incasso van het abonnementsgeld dat jaarlijks wordt betaald door volwassen leden van de bibliotheek. Theek 5 heeft haar bestaande leden zowel telefonisch als in de biblio-
5
theek benaderd. Ook heeft ze haar inschrijfproces gewijzigd. Sinds eind 2013 is het aantal leden dat per automatische incasso betaalt gestegen van 68 naar ruim 75%.
Upgraden abonnement
Bibliotheek Theek 5 heeft in de zomer ingezet op de overstap van het abonnement Lekker Lezen naar Optimaal Genieten, waarmee volwassen leden een dubbele uitleentermijn hebben en onbeperkt kunnen lenen zonder bijbetalen. Het doel hiervan was om klanten te activeren en het aantal uitleningen te vergroten. In de maand juni zijn klanten hiervoor in de bibliotheek benaderd. 370 bestaande leden maakten gebruik van het aanbod om tot aan de verlengdatum van het abonnement gratis gebruik te maken van de voordelen van het Optimaal Genieten-abonnement. In totaal is het aantal Optimaal Genieten-abonnementen met 3% gestegen.
Support de bieb
In oktober 2014 is Bibliotheek Theek 5 gestart met een proef waarbij ouders van jeugdleden in de bibliotheek en per e-mail zijn benaderd om donateur te worden van de bibliotheek in de vorm van een structurele bijdrage. Met dit programma wil Theek 5 ouders en anderen bewust maken van de noodzaak van de bibliotheek.
Overige marketingacties
Daarnaast heeft Theek 5 actie ondernomen op ledenbehoud door de inzet van telemarketing voor het terugwinnen van klanten, activatieacties rond campagnemaanden, lokale huis-aan-huis-mailings en een apart communicatietraject voor 17-jarige leden die voor het eerst gaan betalen. Ook volgt Bibliotheek Theek 5 actief de landelijke ontwikkelingen rond de digitale bibliotheek en de Nationale bibliotheekpas.
6
Personeel
Medewerkers
Op 31 december 2014 had de bibliotheek 76 personen in dienst (77 in 2013) met een gemiddelde leeftijd van 49 jaar (incl. opruimhulpen) en 52 jaar (excl. opruimhulpen). Daarnaast waren er zes personen werkzaam bij Bibliotheek Theek 5 vanuit een detachering, onder andere via: !Go, Diamant en Cubiss. Twee medewerkers van de bibliotheek in Baarle-Nassau/Hertog zijn in dienst van de gemeente Baarle-Hertog. In de afgelopen jaren is, als gevolg van bezuinigingen, het aantal fte behoorlijk gedaald. Bibliotheek Theek 5 heeft in september 2009 een vacaturestop ingesteld. De personeelsformatie daalde in de periode 2010-2014 met 5,9 fte. De daling in de personele formatie is tot stand gekomen door natuurlijk verloop, het niet verlengen van tijdelijke contracten en vrijwillige vertrekregelingen. De personeelsbezetting is het afgelopen jaar gedaald naar 42,2 fte ten opzichte van 44,3 fte in 2013. De bezuinigingen met als gevolg een krimpende personeelsformatie, de verhoging van de pensioenleeftijd naar 67 jaar, de onevenwichtige leeftijdsopbouw van de personeelsformatie (er zijn slechts 13 medewerkers, exclusief opruimkrachten, in dienst die jonger zijn dan 45 jaar) en de vacaturestop zijn punten die de komende jaren veel aandacht zullen vragen.
Jubilea 12,5 jaar:
Jopie van Lisdonk – Willemen (2-10-14) Marlies de Zeeuw – van Riel (15-11-14)
Vrijwilligers
Vrijwilligers ondersteunen de bibliotheekmedewerkers als gastvrouw/-heer of opruimkracht, waardoor de medewerkers hun tijd en kennis beter kunnen inzetten om klanten te helpen en de producten en diensten van de bibliotheek te promoten. Ook werkt Theek 5 met vrijwilligers die ondersteuning bieden voor o.a. de Boekendienst aan Huis en bij werkzaamheden in de directe dienstverlening, zoals het opruimen van boeken. Eind 2013 werkten er 83 vrijwilligers bij Bibliotheek Theek 5. Op 31 december 2014 was het aantal vrijwilligers dat zich inzet voor de bibliotheek uitgebreid tot 140 personen. Beleidsdag in Nieuwegein
7
Detacheringen
Bibliotheek Theek 5 heeft in 2014 drie medewerkers gedetacheerd. Met deze detacheringen wil Theek 5 haar relatie met lokale samenwerkingspartners en het netwerk van Brabantse bibliotheken versterken. • Sanne van den Brandt, medewerker Communicatie, is gedurende het hele jaar voor gem. 8 uur per week gedetacheerd bij Het KunstPodium in Dongen. • Jan Trapman, vestigingscoördinator, is van mei t/m december gedeta- cheerd bij de VVV. Voor 7 uur in mei en juni en 18 uur per week vanaf juli t/m december. • Hans Hooft, Product Manager, is gedurende het hele jaar gedetacheerd bij de Brabantse Netwerkbibliotheek voor 12 tot 16 uur per week. In de periode januari t/m september als projectleider ‘Vraaggerichte bibliotheek’ en van oktober t/m december als medewerker voor het project Selecteren, Presenteren en Inspireren.
Verzuim
Het ziekteverzuim lag in 2014 op 1,2% ten opzichte van 3% in 2013. Beide percentages liggen onder het landelijke gemiddelde.
Hospitality+ training
In het beleidsplan 2013 – 2015 werd het verbeteren van de dienstverlening aan onze bezoekers in de vestigingen benoemd als speerpunt. Hoe kunnen we méér en actiever contact zoeken met de klanten, en onze ‘gasten’ nóg meer het gevoel geven dat zij zeer welkom zijn in de bibliotheekvestigingen? Hoe kunnen we onze dienstverlening nog professioneler verkopen en promoten zodat onze bezoekers blij verrast worden en meer producten en diensten afnemen? Daarvoor is een trainings- en begeleidingstraject opgezet voor alle medewerkers in de directe dienstverlening. Trainingen gericht op klantgerichtheid, verkoop en promotie. Nadat in 2013 de medewerkers uit de gemeenten Oosterhout, Dongen en Geertruidenberg begonnen met de trainingen, konden in 2014 de medewerkers uit de gemeenten Gilze en Rijen, Drimmelen, Alphen-Chaam en Baarle-Nassau/Hertog starten. Alle medewerkers werden gedurende een aantal dagdelen getraind. Na de trainingen heeft de trainer de vestigingen bezocht. Hij keek mee met de medewerkers en heeft hen ter plekke feedback gegeven.
8
Bijscholing medewerkers
Om de resultaten van het Hospitality+ traject te toetsen is een Mystery Guest onderzoek uitgevoerd. De uitkomsten daarvan waren goed, maar gaven eveneens duidelijke adviezen hoe het nog beter zou kunnen. Het Hospitality+ traject en de mysteryshops worden meegenomen in de werkoverleggen in de vestigingen zodat het een terugkerend onderwerp van gesprek blijft. Bovendien worden de persoonlijke resultaten besproken tijdens de functioneringsgesprekken.
Workshopaanbod voor medewerkers
Bibliotheek Theek 5 heeft in 2013 samen met de Noord Oost Brabantse Bibliotheken (NOBB) een aanbod workshops voor medewerkers uitgezet. Het doel hiervan is om de inhoudelijke vakkennis en vaardigheden van de medewerkers te vergroten. Door inzet van eigen medewerkers/professionals als trainer konden de kosten worden beperkt. Het aanbod is het afgelopen jaar ook uitgezet naar bibliotheken in de regio. In totaal namen zeven collega-bibliotheken uit Brabant, naast Bibliotheek Theek 5 en de NOBB, workshops en/of lezingen af van het aanbod. Het aanbod omvatte 43 workshops en 2 lezingen. Naast individuele inschrijvingen is in 2014 ook maatwerk op locatie afgenomen.
9
Fysieke bibliotheek
Uitbreiding openingstijden
Het verruimen van de openingstijden is voor Bibliotheek Theek 5 een belangrijk speerpunt voor de beleidsperiode 2013-2015. In 2013 is dit al gerealiseerd in de vestigingen Oosterhout Centrum, Dongen en Raamsdonksveer. In 2014 zijn ook de openingstijden in Chaam, Made en Rijen verruimd. • • •
Vanaf 1 januari is de bibliotheek in Chaam twee uur per week extra geopend. Per 1 augustus zijn de openingstijden met nog vier uur extra uitgebreid, waardoor de bibliotheek ook op zaterdag is geopend. Vanaf 1 januari is de bibliotheek in Made 36,5 uur per week geopend in plaats van 21 uur. Vanaf 1 april is Bibliotheek Rijen ruim 10 uur per week extra geopend.
De uitbreiding van de openingsuren is gerealiseerd, zonder extra subsidies, door de inzet van zelfservice-uren, door samenwerking met andere organisaties en de inzet van vrijwilligers. In de vestigingen waar de openingstijden zijn verruimd, is een positief effect op de bezoekers zichtbaar, zoals in de bibliotheek Dongen (februari 2013), Raamsdonksveer (oktober 2013), Made (januari 2014) Oosterhout Centrum (juli en december 2013) en Rijen (april 2014).
24-uurs inlevermogelijkheden
Naast de uitbreiding van de openingstijden was ook het creëren van inlevermogelijkheden buiten de openingstijden van de bibliotheek een actiepunt voor 2014 om het gemak voor de klant te vergroten. Sinds het einde van het jaar kan er bij 12 van de 14 vestigingen buiten openingstijden ingeleverd worden. In Oosterhout Centrum, Dongen en Gilze was dit al mogelijk. In Made, Dommelbergen en Oosterheide zijn in 2014 inleverbussen gerealiseerd aan de buitenzijde van de bibliotheek. In de overige vestigingen kunnen de boeken, e.d. voortaan buiten de openingsuren ingeleverd worden bij de supermarkt (Chaam, Terheijden, Raamsdonksveer), de Brede School (Lage Zwaluwe) of het Cultureel Centrum (Baarle en Rijen).
10
Collectie
Op basis van de profielen van de in het beleidsplan benoemde doelgroepen (0-12 jarigen, Traditionele gezinnen en Cultuurgenieters) is gekeken naar de samenstelling van de collectie. Door het verschuiven van budget en soms door het verruimen van budgetten zijn in 2014 meer eerste leesboekjes, meer actuele titels en meer literaire en diepgaande titels aangeschaft in de grotere vestigingen (Baarle, Dongen en Oosterhout Centrum). Bovendien is in alle vestigingen extra gesaneerd om de collectie fris en up-to-date te houden. ‘Biografieën’ en ‘Waargebeurde verhalen’ zijn twee categorieën die door onze klanten graag gelezen worden. De plaatsing van boeken over deze onderwerpen was echter breed verspreid door de gehele collectie, waardoor ze moeilijk te vinden waren. Om aan de wensen van de klanten tegemoet te komen zijn de boeken over deze onderwerpen nu bij elkaar geplaatst. Om de collectie onder de aandacht te brengen en klanten te inspireren worden in de vestigingen via displays steeds wisselende presentaties ingericht. Inspiratie voor de thema’s wordt opgedaan onder andere uit de actualiteit, lokale en regionale evenementen, de landelijke leesbevorderingscampagnes of themanummers van tijdschriften.
Nieuwe inrichting Bibliotheek Made
Theek 5 heeft in 2013 van de gemeente Drimmelen toestemming gekregen om € 90.000,- te onttrekken uit het bestemmingsfonds voor de herinrichting van de bibliotheek Made begin 2014. In februari is de herinrichting gestart. Er zijn nieuwe meubels en een zithoek geplaatst en voor de kinderen is er een leuke speelhoek gemaakt met ‘verrassende’ speelruimte en een Wii. Ook is er een iPad beschikbaar waar kinderen informatie op kunnen zoeken. Op 13 maart 2014 werd de vernieuwde bibliotheek officieel heropend door wethouder M. van Oosterhout.
Wethouder Mark van Oosterhout leest voor tijdens heropening bibliotheek Made
11
Overeenstemming over toekomst bibliotheek in Oosterhout
Met het College van B & W is overeenstemming bereikt over de bibliotheekvisie op de toekomst. Deze visie is door het College in december vastgesteld en aangeboden ter behandeling in de gemeenteraad op 20 januari 2015. Na de ingebruikname van de nieuwe bibliotheek in het centrum (in de nieuwe Bussel) zullen de wijkbibliotheken in Dommelbergen en Oosterheide op de huidige plekken en in de huidige vorm (eind 2015) worden gesloten. De bibliotheken verdwijnen echter niet uit de wijken. Integendeel. De bibliotheek in Dommelbergen verhuist naar het activiteitencentrum Arkendonk en de bibliotheek in Oosterheide verhuist naar het activiteitencentrum De Bunthoef. In samenwerking met Surplus Welzijn krijgt de bibliotheek in de wijken een heel andere functie. In de activiteitencentra komen kleine collecties (ca. 10% van de huidige collecties) gericht op specifieke doelgroepen. Tevens komt er een leestafel met kranten en tijdschriften en internetwerkplekken. Er zullen door de bibliotheek cursussen worden gegeven en er zal worden voorgelezen. De bibliotheek wordt een verbinder door in te spelen op actuele ontwikkelingen in de wijk. Bibliotheek Theek5 geeft hiermee niet alleen invulling aan de bezuiniging maar zorgt hiermee ook concreet invulling aan de ontwikkeling ‘’’van collectie naar connectie’’.
Nieuwbouw en verbouw De Bussel
Nieuwbouw Oosterhout Centrum
Begin december 2013 heeft de bibliotheek Oosterhout Centrum haar tijdelijke huisvesting in gebruik genomen. In maart is gestart met de sloop van de voormalige bibliotheek en de uitbreiding en verbouwing van het Theater aan het Torenplein in Oosterhout . Ook zal de VVV Oosterhout in de verbouwde Bussel worden gehuisvest. Naar verwachting zal de nieuwe bibliotheek op 1 november 2015 in gebruik genomen kunnen worden. Naast de visie op de toekomst bevatte de Raadsnotitie ook een voorstel om de bibliotheek een eenmalige subsidie te verstrekken voor de inrichting van de nieuwe bibliotheek Oosterhout Centrum.
Bibliotheekwerk in Galder
De bibliotheekvestiging in Galder is eind 2013 omgevormd tot een Bibliotheek op School en bibliotheekservicepunt voor volwassenen. Op 24 januari zijn het nieuwe Dorpshuis en de Mattheusschool in Galder officieel geopend. De bibliotheekvoorziening voor kinderen tot 13 jaar is per 6 januari ondergebracht bij de nieuwe school, volgens de formule ‘De Bibliotheek op School’. Voor de overige leden is in het Dorpshuis een bibliotheekservicepunt ingericht. Leden kunnen hier boeken inleveren en aangevraagde boeken ophalen. Bibliotheek op school in Galder
12
Behoud bibliotheek in Chaam
De gemeente Alphen-Chaam heeft in juli 2014 aangekondigd dat de bibliotheek met ingang van 1 september 2015 geen subsidie meer zal krijgen. Theek 5 heeft in overleg met de gemeente diverse scenario’s uitgewerkt waarin geschetst werd wat de aangekondigde plannen betekenen voor het bibliotheekwerk. Ook heeft Theek 5 gesproken met de Dorpsraad en haar leden een brief gestuurd over de plannen van de gemeente. Dit zorgde ervoor dat zo’n tweehonderd inwoners protesteerden tegen de sluiting van de bibliotheek bij de gemeenteraadsvergadering op 13 november. Ook waren er verschillende insprekers bij de vergadering die het belang van de bibliotheek onderschreven. De gemeenteraad van Alphen-Chaam heeft uiteindelijk besloten om te onderzoeken of er voldoende financiële middelen gevonden kunnen worden voor het behoud van de bibliotheek in Chaam. Bij het besluitvorming over de Perspectiefnota in juni 2015 zal er meer duidelijkheid ontstaan.
Besluit nieuwbouw centrale bibliotheek Geertruidenberg
De gemeenteraad van de gemeente Geertruidenberg heeft op 25 september unaniem het besluit genomen om een nieuwe centrale bibliotheek te bouwen voor de gemeente Geertruidenberg aan de Keizersdijk in Raamsdonksveer. Architect Hans Marquant maakt in opdracht van projectontwikkelaar Piet Kieboom een ontwerp. Naar verwachting kan de nieuwe bibliotheek in het voorjaar van 2016 in gebruik genomen worden.
Multifunctionele Accommodatie (MFA) Dongen
De gemeente Dongen heeft in haar coalitieakkoord de plannen voor een nieuw te bouwen MFA opgenomen. In dit gebouw zouden De Cammeleur, Het KunstPodium en Bibliotheek Theek 5 gehuisvest moeten worden. De betrokken partijen hebben een notitie opgesteld waarin de intentie is uitgesproken om de samenwerking aan te gaan. In de intentieverklaring, die op 10 juli 2014 werd ondertekend, is afgesproken dat de financiële haalbaarheid zal worden onderzocht. In februari 2015 dient hierover duidelijkheid te zijn.
Samenwerking in Gilze en Rijen
In de gemeente Gilze en Rijen heeft een brainstorm plaatsgevonden met de wethouder en ambtenaar Cultuur van de gemeente en de directie van Culturele Centra De Boodschap en De Schakel, met als doel om de samenwerking tussen de bibliotheek en de centra te vergroten. Als resultaat hiervan is besloten om de openingsuren van de bibliotheek in Gilze vanaf 2015 flink te vergroten door samenwerking met de medewerkers van Cultureel Centrum De Schakel. Ook wordt vanaf 2015 het Vrijwilligers Informatiepunt (VIP) in de bibliotheek gevestigd. Met het Cultureel Centrum en de gemeente worden ook nog steeds gesprekken gevoerd om te komen tot een oplossing voor de hoge huurkosten van de bibliotheek in De Schakel.
13
KOM NAAR DE BIEB!
en laat zien dat de bibliotheek in Chaam springlevend is! Poppenkast Ruud Ringers woensdag 15 oktober 13.30 uur | gratis toegang
Vaders Voor Lezen woensdag 22 oktober 14.00 uur | gratis toegang vrijdag 7 november 18.30 uur
Boekpresentatie Frans Brocatus donderdag 30 oktober 20.00 uur | gratis toegang
Ronald Giphart
vrijdag 31 oktober 20.00 uur | toegang: vrije gift Aanmelden via www.theek5.nl - Agenda & tickets
Meer informatie: vraag naar de flyer of kijk op www.theek5.nl
Culturele bibliotheek Jelle ten Rouwelaar en Eus Roovers
Activiteiten
Het aanbod van workshops, demonstraties, exposities en lezingen was in 2014 met name gericht op de doelgroep Cultuurgenieters. Culturele activiteiten zijn georganiseerd in de vestigingen Oosterhout Centrum, Dongen, BaarleNassau/Hertog en Raamsdonksveer.
Joseph Oebelkas
Een aantal succesvolle activiteiten: • Schrijver Eus Roovers en NAC-doelman Jelle ten Rouwelaar waren op 9 februari te gast in bibliotheek Oosterhout. Ze beantwoordden vragen van het publiek, lazen voor uit eigen werk en hielden een wedstrijdje balletje hooghouden. Er waren ruim 50 personen aanwezig. • De demonstratie 3D-printen op 15 maart trok 65 deelnemers naar bibliotheek Oosterhout Centrum. • Bibliotheek Dongen verzorgde op 29 maart in samenwerking met DonckHuys een interessante avond met Wim Daniëls. De avond over boeken, taal en dialect trok ruim 150 personen. • Op 7 juli verzorgde Rein Lambregts een lezing over de 100 voorgaande edities van de Tour de France. De lezing vond plaats in bibliotheek Oosterhout en trok 40 personen. • Joseph Oubelkas bezocht op 8 oktober bibliotheek Raamsdonksveer (zijn geboorteplaats) in het kader van zijn nieuwste boek ‘Gezondheid, liefde en geluk’. Ruim 115 personen woonden de lezing bij. • Op 26 november bezocht Ruslandspecialist Jan Balliauw bibliotheek Baarle-Nassau. Bijna 60 personen hebben deze avond bezocht. De activiteit vond plaats in samenwerking met Vormingplus Kempen.
Voorleesuurtjes
Sinds september 2014 wordt er in bibliotheek Oosterhout Centrum wekelijks op woensdagochtend voorgelezen aan peuters tijdens ‘Voorleespret’. Gemiddeld zijn er 10 tot 15 kinderen met ouders/begeleiders aanwezig tijdens het gezellige voorleeshalfuurtje. Het voorlezen wordt verzorgd door een aantal deskundige vrijwilligers. In 2015 wordt het voorleesuurtje ook in andere vestigingen gerealiseerd. Het ‘Voorlees-knutseluurtje’ op elke tweede woensdag van de maand in bibliotheek Dongen is altijd vol. De kinderen tussen 6 en 8 jaar luisteren eerst naar een mooi verhaal en gaan daarna knutselen. Elke maand wordt een ander thema gekozen, zoals bijvoorbeeld: gedichten, voorjaar, Moederdag en feest!
14
Landelijke leesbevorderingscampagnes
Bibliotheek Theek 5 nam in 2014 deel aan een aantal landelijke campagnes ten behoeve van de leesbevordering, te weten: Nationale Voorleesdagen, Boekenweek, Maand van het Spannende Boek, Zomerlezen, Kinderboekenweek en Nederland Leest. In het kader van de Maand van het Spannende boek organiseerde Bibliotheek Theek 5 in juni een ‘Crimenight’. Yolanda Sjoukes, journalist/editiechef van BN deStem vertelde samen met een advocaat over diverse rechtszaken in de omgeving. In juli en augustus stonden de bibliotheken in het teken van Zomerlezen, met zomerse boekeninspiratie in de vorm van thematassen en een voordeelactie met het zomerabonnement. De 60e verjaardag van de Kinderboekenweek werd in oktober gevierd met het thema ‘Feest’. Bij Bibliotheek Theek 5 vonden veel activiteiten voor kinderen plaats, zoals voorleesfeesten, goochelshows en smulfeesten.
Pop-up bibliotheek in Arendshof Oosterhout
Op 1 oktober was Oosterhout voor een paar uur een bibliotheek rijker. In winkelcentrum Arendshof opende Bibliotheek Theek 5 die middag een pop-up bibliotheek op het HEMA-plein om de start van de Kinderboekenweek te vieren. Kinderen konden met grappige accessoires op de foto en deze direct laten printen of uploaden naar Facebook. Ook werd er geknutseld en konden er boeken worden geleend.
Zondagactiviteiten
Sinds de opening van de bibliotheek aan het Arendsplein in Oosterhout in december 2013 is de vestiging zeven dagen per week geopend. De bibliotheek is in de periode oktober t/m maart elke zondagmiddag van 13.00 tot 17.00 uur geopend. Om deze zondagmiddagen extra interessant te maken zijn er diverse activiteiten georganiseerd, zoals een musicalquiz in samenwerking met Theater de Bussel, een lezing over meisjesromans, optredens van de harmonie, een tekenworkshop van Piet van Riel, een demonstratie glas in lood en een inloopspreekuur van een makelaar en architect.
UITpunten
De UITpunten in Oosterhout en Dongen hebben in 2014 ingezet op het bereiken van een bredere doelgroep door, naast de online communicatiekanalen, zoals de website www.uitinoosterhout.nl, ook gedrukte media in te zetten voor de promotie en bevordering van het culturele leven.
15
In Oosterhout zijn dit jaar vier edities van de UITagenda uitgebracht, een kwartaaluitgave vol evenementen, podiumactiviteiten, films, exposities, kinderactiviteiten en meer. De boekjes zijn op veel plaatsen in de gemeente verspreid en worden goed meegenomen door de bezoekers van deze locaties. In Dongen heeft het UITpunt vanuit haar toeristische opdracht in samenwerking met de Gemeente Dongen een toeristische plattegrond en de Wegwijzer ontwikkeld; een nieuwe brochure die het aanbod van Dongen op toeristisch en recreatief gebied in beeld brengt.
Onderzoek tot integratie UITpunt en VVV
De gemeente Oosterhout heeft de opdracht verstrekt aan de VVV en het UITpunt om een gezamenlijke toekomstvisie op te stellen. Uitgangspunt daarbij is onder andere dat de VVV wordt samengevoegd met UITpunt Oosterhout en wordt geïntegreerd binnen de organisatie van Bibliotheek Theek 5. In november is gestart met het opstellen van de visie en het integratieplan. Sinds eind 2013 is de VVV gehuisvest in de bibliotheek in het centrum van Oosterhout.
Cultuureducatie
In de gemeenten Oosterhout en Dongen heeft bibliotheek Theek 5 de opdracht om De Cultuur Loper uit te rollen op basisscholen met ambitie op het gebied van cultuureducatie. In Oosterhout gebeurt dit als onderdeel van het programma De Brede Buurt. De Cultuur Loper is de Brabantse uitwerking van het landelijke programma Cultuureducatie met Kwaliteit (CmK). Binnen CmK wordt onder andere gewerkt aan samenhang in het cultuureducatieprogramma van de school en deskundigheidsbevordering van leerkrachten. In 2014 heeft bibliotheek Theek 5 de uitrol van De Cultuur Loper verder geconcretiseerd. De ambities van de zes voorloperscholen zijn samen met de intermediair van Theek 5 vertaald naar (scholings)activiteiten voor de leerkrachten en leerlingen. Daarnaast zijn culturele instellingen begeleid om aanbod voor het onderwijs te ontwikkelen. Tijdens het traject werken scholen, cultuuraanbieders, de intermediair, Kunstbalie en Erfgoed Brabant nauw samen.
Ontmoeting en debat
In bibliotheek Oosterhout Centrum werden drie avonden georganiseerd in verband met de Gemeenteraadsverkiezingen. Op 13 maart vond er een druk bezocht lijsttrekkersdebat plaats in de bibliotheek in samenwerking met de gemeente Oosterhout, BN/deStem en de ORTS. Er waren 100 geïnteresseerden aanwezig. Halverwege de coalitievorming werd er terugkoppeling gegeven over de stand van zaken en uiteindelijk werd het coalitieprogramma gepresenteerd door het College van B&W.
Leesclubs
In 2014 heeft Bibliotheek Theek 5 18 leesclubs voorzien van collecties. Daarnaast biedt Theek 5 ook ruimte aan enkele leesclubs voor hun bijeenkomsten waarin de gelezen boeken worden besproken.
16
Educatie
Groepsontvangsten
In 2014 hebben de bibliotheken van Theek 5 in totaal 289 groepen ontvangen en rondgeleid van o.a. voorscholen, kinderdagverblijven, peuterspeelzalen en basisscholen. In totaal waren dit bijna 6.000 kinderen en volwassenen.
2013
2014
Groepen
Deelnemers
Groepen
Deelnemers
Gemeente Alphen Chaam
15
345
16
355
Gemeente Baarle-Nassau/Hertog
32
686
55
1.059
Gemeente Dongen
27
605
30
762
Gemeente Drimmelen
50
1.031
55
940
Gemeente Geertruidenberg
23
514
42
948
Gemeente Gilze en Rijen
30
764
34
734
Gemeente Oosterhout
68
1.325
57
1.179
245
5.270
289
5.977
Totaal
De Bibliotheek op School Team
Het team de Bibliotheek op school is sinds 2014 compleet en bestaat uit vier educatieconsulenten en vijf leesconsulenten. De educatieconsulenten zijn verantwoordelijk voor de contacten met de basisscholen en voorschoolse instellingen, de leesconsulenten zijn in de scholen werkzaam om bijvoorbeeld collecties te saneren, aanschafadvies te geven, leesbevordering in de klas uit te voeren, digitale media te promoten, etc. Het team heeft veel deskundigheid opgebouwd door van elkaar te leren, door te kijken bij anderen en door externe informatie binnen te halen of op te zoeken. Drie van de vier educatieconsulenten hebben een passende landelijk erkende opleiding afgerond.
Aangesloten scholen
Eind 2014 waren er 24 scholen in het werkgebied aangesloten bij de Bibliotheek op school (dBos). Het doel om te groeien van 15 naar 25 dBos-scholen is dus vrijwel gehaald. In alle scholen waar een Bibliotheek op School is op-
17
gestart is gewerkt aan een verdere uitbouw op het gebied van inrichting, presentatie, de boeken of juist het roulatiesysteem. Iedere school wordt op maat geholpen, klein- of grootschalig. Er is veel contact met de verantwoordelijke leerkracht, directeur of de leescoördinator. Samen wordt bepaald hoe het team mee te nemen en hoe de kinderen te enthousiasmeren.
V@school
Vanaf de start van het schooljaar 2014/2015 heeft Bibliotheek Theek 5, voor de scholen die zelf een boekencollectie hebben, een nieuw schoolbibliotheeksysteem beschikbaar. Het systeem V@school is gekoppeld aan het bibliotheeksysteem van Theek 5. Scholen kunnen hierdoor gebruik maken van de database van Theek 5 met boeken en beschrijvingen. Ook het uitleenproces wordt geregistreerd. Bibliotheek Theek 5 heeft zo inzicht in het leengedrag op school en kan gerichter advies geven over de collectie. Alle kinderen worden daarnaast automatisch geregistreerd als lid van de bibliotheek. V@school biedt ook veel extra’s voor de kinderen. Ze kunnen zelf een profiel aanmaken, boeken aanraden aan andere kinderen en hun informatievaardigheden vergroten door gericht te zoeken. Doel van alles is kinderen te stimuleren meer te lezen, op school en thuis.
Deskundigheidsbevordering leerkrachten
Op het gebied van deskundigheidsbevordering voor leerkrachten zijn twee themabijeenkomsten georganiseerd. Eén in januari voor de Nationale Voorleesdagen en één rondom de Kinderboekenweek in september. Op deze avonden staat uitwisseling van kennis over nieuwe boeken en het thema centraal, maar ook de ontmoetingsfunctie van leerkrachten onderling is belangrijk. Daarnaast is ook de training ‘Open Boek’ gegeven door educatieconsulenten. In deze training van vier avonden werden 10 leerkrachten uit diverse gemeenten geïnformeerd over (jeugd)boeken en alles wat daarmee in school te maken heeft. Uitwisseling van tips en ervaring speelde tijdens de training ook een belangrijke rol. Door middel van een lees- en mediaplan werd de huidige en gewenste situatie in school in kaart gebracht en een planning gemaakt.
Boekstart in de kinderopvang afgerond
In de maanden april, mei en juni heeft Theek 5 de pilot “Boekstart in de Kinderopvang” afgerond. Boekstart in de kinderopvang heeft als doel om kinderen in de leeftijd van 0-4 jaar, hun ouders en pedagogisch medewerkers via de kinderopvang intensief met boeken en lezen daarvan in aanraking te brengen door hen te binden aan de bibliotheek.
18
Binnen Bibliotheek Theek 5 hebben vijf voorschoolse instellingen uit Made, Raamsdonksveer, Rijen, Dongen en Oosterhout aan de pilot deelgenomen. Tijdens de feestelijke afsluiting heeft kindertheater Len Copal de voorstelling ‘Kiki, dat ben jij!’ gespeeld. Alle kinderen zongen en bewogen enthousiast mee. Na de voorstelling werd een certificaat uitgereikt aan de leerkrachten die de training ‘voorleescoördinator in de kinderopvang’ succesvol hebben afgesloten. Project ‘Lezen is leuk’ ‘Lezen is leuk’ is een project van Stichting Lezen en Stichting Kinderpostzegels, met als doel de taalontwikkeling van kinderen in krimpregio’s te stimuleren. In het werkgebied van Bibliotheek Theek 5 is het project uitgezet op drie dBos-scholen: de Willibrordusschool in Alphen, de Mattheusschool in Galder en de Windhoek in Terheijden. De scholen werden met projectgeld voorzien in kasten, boeken en boekenbonnen voor de leerlingen ter leespromotie. In de zomer van 2015 wordt ‘Lezen is leuk’ afgerond met speciale openingsacties.
Volwasseneducatie: Cursushuis Theek 5
Sinds 1 januari 2013 is Volksuniversiteit Oosterhout gefuseerd met Bibliotheek Theek 5. De naam Volksuniversiteit is door Theek 5 vanaf 1 juli 2014 losgelaten. Met de nieuwe naam Cursushuis wil Theek 5 zich eigentijds en laagdrempelig profileren, ook naar een jonger publiek. Bovendien richt Cursushuis Theek 5 zich op het hele werkgebied van Bibliotheek Theek 5 en niet alleen op Oosterhout. Ook wordt er steeds meer gezocht naar lokale samenwerking bij het aanbieden van de cursussen en workshops. In 2014 werd er onder andere samengewerkt met: Espressobar HUGO, Culinair Pakhuys, Cultureel Centrum Baarle, Jock’s Glasatalier en hondenschool Martin Gaus. Naast de promotie van de cursussen en workshops via de reguliere communicatiekanalen van de bibliotheek zijn de aanbodbrochures door vrijwilligers verspreid in Oosterhout en de omliggende kerkdorpen. Aan het begin van het cursusjaar zijn er driehoeksborden geplaatst langs wegen in Oosterhout en ook is er ingezet op Facebookadvertenties.
19
Digitale bibliotheek
Digitale cijfers 2013
2014
Verschil
%
Bezoekers website
387.302
417.082
29.780
7,7%
Unieke bezoekers
185.930
212.108
26.178
14,1%
Digitale nieuwsbriefabonnees
20.904
21.124
220
1,1%
Online reserveringen
84.808
86.709
1.901
2,2%
E-Books
Facebook: 1.421 ‘Vind-ik-leuks’
Twitter: 1.285 volgers
De landelijke organisatie Bibliotheek.nl ontwikkelt namens het ministerie van OCW en in nauwe samenwerking met de openbare Bibliotheken digitale diensten voor de bibliotheekbranche. In januari 2014 is een gezamenlijk e-bookplatform gelanceerd. De 5.000 beschikbare titels zijn te leen voor bibliotheekleden en leesbaar op een mobiele telefoon, tablet, computer en ereader. Het aanbod is in de loop van 2014 uitgebreid. In totaal hebben 119.163 leden van de Nederlandse openbare bibliotheken een account aangemaakt en zijn er 814.072 e-books uitgeleend. In het werkgebied van Theek 5 zijn 1.133 accounts aangemaakt en 6.998 e-books geleend. In 2013 is de succesvolle VakantieBieb-app gelanceerd. Met deze gratis app kunnen leden én niet-leden van de Bibliotheek boeken lezen tijdens de vakanties. In 2014 is de app vanwege de lancering van het e-bookplatform alleen tijdens de zomerperiode van 1 juli t/m 10 september beschikbaar gesteld. In deze periode is de app ruim 300 keer gedownload door liefhebbers uit het werkgebied van Theek 5. De titels uit de VakantieBieb-app zijn inmiddels ook toegevoegd aan het ebook aanbod op het landelijke platform.
Sociale media
Pinterest: 346 volgers van 55 borden
Bibliotheek Theek 5 heeft het afgelopen jaar ingezet op sociale media met als doel een verbinding te maken te tussen de fysieke collectie en de digitale wereld en om de interactie aan te gaan met haar klanten. Daarnaast was het doel om de band met de doelgroep te versterken en mensen ze te inspireren. In 2014 heeft Theek 5 ingestoken op Facebook, Twitter en Pinterest.
20
Mediawijsheid Activiteiten rondom digitale media
Februari en maart stonden bij Bibliotheek Theek 5 in het teken van digitale media. Er werden workshops, demonstraties, activiteiten en inloopspreekuren georganiseerd voor jong en oud. Denk aan een demonstratie 3D-printen, een lezing over geocaching, tabletworkshops en –cafés en een griezelspeurtocht op de iPad voor kinderen. Ook was er in Oosterhout en Dongen een mediabar waar bezoekers van de bibliotheek kennis konden maken met verschillende nieuwe tablets, e-readers, camera’s en laptops.
Mediab@ttle voor basisscholen
De groepen acht van Basisschool de Achthoek en Basisschool de Torenschouw gingen op 11 maart de strijd met elkaar aan in de Mediab@ttle. Bij de mediabar in Bibliotheek Oosterhout Centrum hebben kinderen vragen beantwoord rond het thema ‘Voetbal’ met behulp van digitale media zoals de iPad, Samsung tablet, laptop en Macbook. Basisschool de Torenschouw won de wedstrijd en ontving een mooie beker en een voetbal van NAC met daarop de handtekeningen van de spelers. Ter voorbereiding op de B@ttle kregen de leerlingen een mediawijze les, zodat ze alvast hun zoekvaardigheden konden oefenen.
WebStek
WebStek is een inlooppunt in de bibliotheek waar bezoekers van alle leeftijden terecht kunnen met hun digitale vragen. Denk hierbij aan sociale media, fotobewerking, Skype, tablets, apps en computertoepassingen. Sinds eind 2011 trekt WebStek in Oosterhout Centrum wekelijks veel bezoekers. In oktober 2014 is Bibliotheek Theek 5 ook gestart met WebStek in bibliotheek Dongen. WebStek wordt georganiseerd in samenwerking met SeniorWeb.
Heritage browser
Bibliotheek Theek 5 heeft in bibliotheek Oosterhout en Raamsdonksveer een digitale ‘multitouch tafel’ aangeschaft waarop de ‘Heritage Browser’ is geïnstalleerd. Hiermee kunnen bezoekers van de bibliotheek in het verleden duiken aan de hand van ruim 88.000 prachtige foto’s uit het archief. De Heritage browser is mede tot stand gekomen met subsidie van de Rabobank Amerstreek en in samenwerking met Regionaal Archief Tilburg, Heemkundekring De Heerlijkheid en Brabants Museum Oud Oosterhout.
21
Mediab@ttle groep 8
Theek 5 in cijfers
22
Ingeschreven leners
Bibliotheek Theek 5 telde op 31 december van het afgelopen jaar 38.973 leden. Ten opzichte van het jaar daarvoor betekent dit een daling van 311 leden (ofwel -0,8 %). De daling wordt met name veroorzaakt door een terugloop in het aantal betalende leden.
Jeugdleden
Theek 5 had op 31 december 24.539 jeugdleden, ofwel 1.147 jeugdleden meer dan op 31 december van het jaar daarvoor. Door leesbevorderingsprogramma’s zoals Boekstart en de intensieve contacten met de scholen stijgt het aantal jeugdleden nog elk jaar, ondanks het teruglopende aantal geboortes.
Volwassenen
Theek 5 had op 31 december 13.050 leden in de categorie volwassenen. Ten opzichte van het jaar daarvoor betreft dit een daling van 1.237 leden ofwel een daling van 8,7%. Dit is ongeveer gelijk aan de daling in het jaar ervoor. De daling weerspiegelt een landelijke trend. Mogelijke oorzaken moeten worden gezocht in maatschappelijke ontwikkelingen. Nieuwe en andere indicatoren zijn in de toekomst noodzakelijk om het maatschappelijk rendement van de bibliotheek aan te tonen. Positief is dat de instroom van betalende leden is aangetrokken en de uitstroom is afgenomen: in 2014 had Bibliotheek Theek 5 t.o.v. 2013 10% meer nieuwe betalende leden dan in 2013 én 10% minder betalende leden die hun abonnement opzegden.
Ingeschreven leners per leeftijdscategorie jeugd tot 18 jaar Volwassenen Overig Totaal
2013 23.392 14.287 1.605 39.284
2014 24.539 13.050 1.384 38.973
verschil 1.147 -1.237 -221 -311
% 4,9% -8,7% -13,8% -0,8%
Overig: o.a. basisscholen, instellingen, personeel, vrijwilligers en Raad van Toezicht.
23
Ingeschreven leners per gemeente
leden 31-12-2014
Inwoners 31-12-2015
Chaam 1.072 9.752 Gemeente Alphen-Chaam 1.072 9.752 Baarle-Hertog 794 2.692 Baarle-Nassau 2.225 6.602 Gemeente Baarle-Nassau/Hertog 3.019 9.294 Dongen 5.526 25.397 Gemeente Dongen 5.526 25.397 Lage Zwaluwe 809 4.061 Made 3.828 16.403 Terheijden 1.369 6.223 Gemeente Drimmelen 6.006 26.687 Geertruidenberg 1.573 6.923 Raamsdonk 498 2.058 Raamsdonksveer 2.771 12.596 Gemeente Geertruidenberg 4.842 21.577 Gilze 1.856 7.615 Rijen 3.838 18.447 Gemeente Gilze en Rijen 5.694 26.062 Oosterhout Centrum 7.866 31.351 Dommelbergen 2.980 13.826 Oosterheide 1.968 8.636 Gemeente Oosterhout 12.814 53.813 Totaal 38.973 172.582
Percentage lid
11,0%* 29,5% 33,7% 32,5%*
21,8% 19,9% 23,3% 22,0% 22,5% 22,7% 24,2% 22,0% 22,4% 24,4% 20,8% 21,8% 25,1% 21,6% 22,8% 23,8% 22,6%
*het percentage leden in de gemeenten Alphen-Chaam en Baarle wijkt af van de overige gemeenten. Dit is o.a. te verklaren doordat er in Alphen geen bibliotheek is; Inwoners van Alphen zijn vaak lid van de bibliotheek in Baarle terwijl ze worden gerekend als inwoner van de gemeente Alphen-Chaam. De bibliotheek Baarle had op 31 december 617 leden die woonachtig zijn in Alphen.
24
Bezoekers
De vestigingen van Theek 5 trokken 608.256 bezoekers in het afgelopen jaar. Na de daling in het jaar ervoor (-3,7%) is er nu een stijging zichtbaar ten opzichte van 2013 van bijna 40.000 bezoekers, ofwel 7%. Dit is met name bereikt door de stijging van het aantal bezoekers aan de bibliotheek in het centrum van Oosterhout. Ook in de overige vestigingen waar de openingsuren eind 2013 en in 2014 zijn verruimd, zien we een positief effect op de bezoekers, zoals in de bibliotheken van Dongen (feb 2013), Raamsdonksveer (okt 2013), Made (jan 2014) en Rijen (apr 2014),
Vestiging
2013
2014
Verschil
Chaam 13.659 13.224 -435 Gemeente Alphen-Chaam 13.659 13.224 -435 Baarle-Nassau/Hertog 40.733 40.080 -653 Gemeente Baarle-Nassau/Hertog 40.733 40.080 -653 Dongen 74.052 75.572 1.520 Gemeente Dongen 74.052 75.572 1.520 Lage Zwaluwe 8.996 8.807 -189 Made 46.499 48.169 1.670 Terheijden 14.657 14.831 174 Gemeente Drimmelen 70.152 71.807 1.655 Geertruidenberg 18.579 17.578 -1.001 Raamsdonk 8.565 8.916 351 Raamsdonksveer 37.387 39.313 1.926 Gemeente Geertruidenberg 64.531 65.807 1.276 Gilze 24.562 24.652 90 Rijen 48.532 49.801 1.269 Gemeente Gilze en Rijen 73.094 74.453 1.359 Oosterhout Centrum 144.301 183.075 38.774 Oosterhout Dommelbergen 51.674 48.286 -3.388 Oosterhout Oosterheide 36.455 35.952 -503 Gemeente Oosterhout 232.430 267.313 34.883 Totaal 568.651 608.256 39.605
25
% -3,2%
-1,6%
2,1%
2,4%
2,0%
1,9%
15,0% 7,0%
Collectie
Op 31 december had Theek 5 een collectie van 328.455 boeken, dvd’s, cd’s, enz. De omvang van de collectie is gedaald met ongeveer 9.000 boeken, enz. (daling van 2,7%). Er is in 2014 extra gesaneerd om de collectie fris en up-to-date te houden.
Vestiging
2013
2014
Verschil
Chaam 12.833 13.313 480 Gemeente Alphen-Chaam 12.833 13.313 480 Baarle-Nassau/Hertog 30.230 29.866 -364 Gemeente Baarle-Nassau/Hertog 30.230 29.866 -364 Dongen 32.897 31.308 -1.589 Gemeente Dongen 32.897 31.308 -1.589 Lage Zwaluwe 5.902 5.991 89 Made 24.985 24.527 -458 Terheijden 8.623 7.919 -704 Gemeente Drimmelen 39.510 38.437 -1.073 Geertruidenberg 13.734 13.280 -454 Raamsdonk 8.053 7.110 -943 Raamsdonksveer 22.776 20.234 -2.542 Gemeente Geertruidenberg 44.563 40.624 -3.939 Gilze 15.734 15.049 -685 Rijen 24.597 23.586 -1.011 Gemeente Gilze en Rijen 40.331 38.635 -1.696 Oosterhout Centrum 86.539 86.150 -389 Oosterhout Dommelbergen 26.274 26.483 209 Oosterhout Oosterheide 23.072 23.127 55 Gemeente Oosterhout 135.885 135.760 -125 Wisselcollecties 1.274 512 -762 Totaal 337.523 328.455 -9.068
%
3,7%
-1,2%
-4,8%
-2,7%
-8,8%
-4,2%
-0,1% -59,8% -2,7%
26
Uitleningen
In de 14 vestigingen van Bibliotheek Theek5 zijn in het afgelopen jaar 1.416.168 boeken, cd’s, dvd’s, enz. uitgeleend. Dit is een stijging van bijna 7.500 stuks ofwel 0,5%. In 2013 was er nog een daling zichtbaar van 4%. De stijging is met name bereikt door de groei van het aantal uitleningen in de bibliotheek in het centrum van Oosterhout. Ook in de overige vestigingen waar de openingsuren eind 2013 en in 2014 zijn verruimd, zien we een positief effect op de uitleningen, zoals in de bibliotheken van Dongen (feb 2013), Raamsdonksveer (okt 2013), Made (jan 2014) en Rijen (apr 2014),
Vestiging 2013 2014 Verschil Chaam 41.229 40.268 -961 Gemeente Alphen-Chaam 41.229 40.268 -961 Baarle-Nassau/Hertog 134.636 130.938 -3.698 Gemeente Baarle-Nassau/Hertog 134.636 130.938 -3.698 Dongen 167.214 173.968 6.754 Gemeente Dongen 167.214 173.968 6.754 Lage Zwaluwe 20.341 19.434 -907 Made 148.496 150.525 2.029 Terheijden 41.419 38.615 -2.804 Gemeente Drimmelen 210.256 208.574 -1.682 Geertruidenberg 49.445 48.249 -1.196 Raamsdonk 17.661 21.391 3.730 Raamsdonksveer 113.449 116.359 2.910 Gemeente Geertruidenberg 180.555 185.999 5.444 Gilze 69.979 65.073 -4.906 Rijen 122.128 122.177 49 Gemeente Gilze en Rijen 192.107 187.250 -4.857 Oosterhout Centrum 323.319 342.516 19.197 Oosterhout Dommelbergen 91.446 84.015 -7.431 Oosterhout Oosterheide 67.908 62.640 -5.268 Gemeente Oosterhout 482.673 489.171 6.498 Totaal 1.408.670 1.416.168 7.498
27
%
-2,3%
-2,7%
4,0%
-0,8%
3,0%
-2,5%
1,3% 0,5%
Organisatie
28
Raad van Toezicht In de vergadering van 20 maart is de heer R. van den Hout benoemd tot lid van de Raad van Toezicht. In de vergadering van 2 oktober zijn de heer D.A. Wahl (voorzitter) en mevrouw E. de Jong-Stabel (vice-voorzitter) herbenoemd.
van links naar rechts:
De samenstelling van de Raad van Toezicht was per 31 december 2014 als volgt: De heer D.A. Wahl, voorzitter (Oosterhout) Mevr. E.J.M. de Jong-Stabel, vicevoorzitter (Chaam) De heer C.M.A.M. den Exter, lid (Made) De heer R.H. van den Hout, lid (Oosterhout) Mevrouw H. van Kempen, lid (Rijen) Mevrouw S.R. van der Meer-Buitelaar, lid (Made) Mevrouw M.K.F. Schrauwen, lid (Chaam) De Raad van Toezicht heeft tot taak toezicht te houden op het besturen door de Raad van Bestuur en op de algemene gang van zaken in de organisatie. De Raad van Toezicht is in 2014 zes keer in vergadering bijeengekomen. Op 26 september vond er een excursie plaats. De Raad van Toezicht bezocht het nieuwe gebouw van NBD/Biblion in Zoetermeer en de Rozet in Arnhem. Raad van Bestuur en management De stichting wordt bestuurd door een Raad van Bestuur (bestuurder). In de statuten is bepaald dat de heer Th. Peeters als bestuurder fungeert. Het managementteam van Bibliotheek Theek 5 bestaat uit vier personen, te weten: De heer Th. Peeters, Directeur/Bestuurder Mevrouw I. Goijaarts, Controller Mevrouw A. Wierikx, Operationeel Manager De heer H. Hooft, Product Manager Nevenfuncties bestuurder In het kader van de Governance Code Cultuur worden hieronder de nevenfuncties van de bestuurder van Theek 5, de heer Th.C.A. Peeters, vermeld. Het betreft over het jaar 2014 de volgende bestuursfuncties, gerelateerd aan het openbare bibliotheekwerk: • • •
29
Voorzitter Raad van Beheer Aangepast Lezen (voorheen Blindenbibliotheekwerk): tot 17 december 2014. Op 17 december is de heer Peeters afgetreden (volgens sta- tuten niet meer herbenoembaar). Lid van de Innovatieraad van het Sectorinstituut Openbare Bibliotheken (SIOB). Penningmeester Stichting Activiteiten Netwerk van Directeuren Openbare Bibliotheken.
Ondernemingsraad Er heeft regelmatig overleg plaatsgevonden tussen de directeur/bestuurder en de Ondernemingsraad. Op 26 juni vond het jaarlijkse overleg plaats van de Raad van Toezicht met de Ondernemingsraad. In december eindigde de zittingstermijn van de leden van de huidige Ondernemingsraad. Tijdens de overlevergadering van 8 december jl. is afscheid genomen van mevr. A. van Hooijdonk, Mevr. W. Jochems en Mevrouw A. Koreman. Eerder werd al afscheid genomen van Mevr. M. Meeus-Zagers. Deze vier leden stelden zich niet meer herkiesbaar. De heer C. Meeuwsen en mevr. M. Kamp stelden zich wel herkiesbaar en mevr. E. Beumers en mevr. O. Faassen zijn als nieuwe leden toegetreden tot de Ondernemingsraad.
De samenstelling van de nieuwe Ondernemingsraad per 1 januari 2015 ziet er bijgevolg als volgt uit: Mevr. M. Kamp, secretaris; Mevr. E. Beumers, vicevoorzitter van links De heer C. Meeuwesen, voorzitter naar rechts: Mevr. O. Faassen, lid
Colofon: Eindredactie: Elles Beumers Vormgeving: Eekelaar Strategische Vormgeving