2 0 1 2 S E P T E M B E R 3 N U M M E R 8 J A A R G A N G
3
‘Bij de FFP’er ligt een prima verhaal op tafel’
‘Leden hebben sleutel tot (h)erkenning FFP-keurmerk’
2012
F F P
M a g a z i n e
i s
e e n
u i t g a v e
v a n
Hoe raak ik de klant in het hart?
d e
F e d e r a t i e
v a n
Andrea Middel versterkt bestuur FFP
F i n a n c i e e l
P l a n n e r s
I N H O U D C O L O F O N
FFP Magazine is een uitgave van de Vereniging FFP. CONTACTADRES Secretariaat Vereniging FFP Postbus 12, 3740 AA Baarn Telefoon: 035-542 75 38 Fax: 035-542 76 38 Email:
[email protected] Website: www.vffp.nl
6
PROJECTGROEPEN Telefoon: 035-542 75 38 Fax: 035-542 76 38 Email:
[email protected] REDACTIEADRES Oostdam & Partners Castellastraat 84 6512 EZ Nijmegen Telefoon: 024-324 32 50 Fax: 024-324 57 69 Email:
[email protected] Website: www.oostdam-partners.nl
12
Nederland gaat over psychologische drempels
‘Bij de FFP’er ligt een prima verhaal op tafel’
14 ‘Leden hebben sleutel tot (h)erkenning FFP-keurmerk’
VORMGEVING Amon Design, Amersfoort FOTOGRAFIE Raphaël Drent REPRORECHT Berichten uit FFP Magazine mogen – uitsluitend met bronvermelding – overgenomen worden en onder de voorwaarde dat de redactie daarover vooraf wordt geïnformeerd. ABONNEMENTEN FFP Magazine wordt kosteloos verspreid onder de leden van de Vereniging FFP (FFP gecertificeerde Financieel Planners). Voor personen buiten deze doelgroep bedraagt de abonnementsprijs g 42,50 (inclusief 6% BTW) per jaar. Abonnementen gelden voor 1 jaar en worden – zonder tegenbericht – automatisch verlengd. Opzeggingen dienen schriftelijk te geschieden, uiterlijk 6 weken voor het aflopen van de abonnementsperiode, aan bovenstaand postadres. Hoewel aan de totstandkoming van deze uitgave de uiterste zorg is besteed aanvaarden de auteurs, redacteuren en uitgever geen aansprakelijkheid voor eventuele fouten en omvolkomenheden, noch voor de gevolgen hiervan. FFP magazine wordt uitgegeven door Oostdam & Partners in opdracht van de Vereniging FFP. De Vereniging FFP kan niet verantwoordelijk worden gehouden voor de meningen, visies en standpunten van derden zoals die tot uidrukking komen in de artikelen en columns van FFP Magazine. Dat geldt ook voor alle commerciële uitingen in de vorm van advertenties, advertorials en bijlages.
32
26 E n
Andrea Middel versterkt bestuur FFP
Hoe raak ik de klant in het hart?
Profilering FFP en betrokkenheid leden belangrijke doelen voor de toekomst
38
ve r d e r :
Column Van mij, van jou, of van ons? Mededelingen Agenda Het profiel van Jamie Hilgersom FFP Kind scheidende ouders roept om hulp van financieel planner
F F P
M a g a z i n e
3
s e p t e m b e r
2 0 1 2
5 18 20 23 25 35
CO L U M N
Het jongste Consultatiedocument herziening Wft-vakbekwaamheidsstructuur dat het College Deskundigheid Financiële Dienstverlening (CDFD) aan de markt heeft voorgelegd kan niet rekenen op een warm onthaal van de Vereniging FFP. De claim van een ‘toekomstbestendig en duurzaam vakbekwaamheidsgebouw’ wordt namelijk in de optiek van de FFP niet waargemaakt.
Eén vakbekwaamheids-
GEBOUW Grootste kritiekpunt van de FFP is de gemiste kans om
Het spreekt vanzelf dat we hierover graag van gedachten
het nieuwe opleidingengebouw op te trekken op het
zullen wisselen met het ministerie van Financiën. De FFP
fundament van een integrale visie op vakbekwaamheid.
stelt graag haar expertise ter beschikking aan de minister
Waarbij niet het product, maar de klant als uitgangspunt
om het (boven)wettelijk vakbekwaamheidsgebouw te
wordt genomen. Daarmee zou namelijk de door de wet-
(her)definiëren. Wij weten namelijk wél hoe dat in de
gever en toezichthouders zo gewenste transformatie van
praktijk gerealiseerd kan worden: door een integraal
financiële productverkopers naar onafhankelijke, integrale
bouwwerk op te tuigen waarbij de Wft inderdaad niet
klantadviseurs een geweldige impuls krijgen.
meer is dan een wettelijke minimum op het gebied van vakkennis en (theoretische) kennis van het adviesproces.
De FFP pleit daarom veel meer voor het vervangen van de
De keurmerken geven dan invulling aan het toepassen
voorgestelde productgerichte indeling door een klantge-
van adviesvaardigheden en meer complexe competenties
richte indeling, verdeeld in bedrijven (klein, middelgroot
en zij houden ook toezicht op de naleving van codes voor
en groot)en particulieren. De klantgroep ‘particulieren’,
professionaliteit en integriteit.
bestaat dan uit consumenten, zzp’ers en IB-ondernemers/DGA’s. De klantoriëntatie zou op die wijze
Wij realiseren ons dat het van de zijde van keurmerken
sterker tot uitdrukking komen en integrale
ook een inspanning vereist; namelijk dat we bereid zijn
advisering die de klant écht centraal zet,
om over onze eigen schaduw heen te springen om te
wordt daardoor wettelijk afgedwongen.
komen tot een verstandige bundeling van kennis en kracht, zodat we de minister ook kunnen helpen met een
Met de Minister van Financiën is de FFP van
aanmerkelijk minder verdeeld speelveld. De FFP voert hier-
mening dat keurmerken een specifieke rol
over al geruime tijd verkennende gesprekken met collega-
zouden kunnen vervullen als het gaat om het
keurmerkorganisaties om inzichtelijk te maken hoe
borgen van vakbekwaamheid in de sector.
realisatie tot stand kan komen.
Het is echter jammer dat de minister hierover geen concrete uitspraken
Een dergelijk integraal deskundigheidsbouwwerk biedt
doet: het is voor ons voorals-
voordelen voor de financiële markt. Zo wordt een en ander
nog volstrekt onduidelijk
meer inzichtelijk en dus transparanter voor consumen-
hoe die toegevoegde waar-
ten, krijgen werknemers in de financiële sector een
de van keurmerken en de
logisch carrièreperspectief en kunnen dubbele lasten
logische relatie tussen
worden voorkomen door integrale Wft- en keurmerk-
wettelijke en bovenwet-
examens.
telijke deskundigheid
F F P
in de praktijk gereali-
Marc van Poeteren
seerd kunnen worden.
Voorzitter Vereniging FFP
M a g a z i n e
5
s e p t e m b e r
2 0 1 2
I N T E R V I E W
S C P- d i r e c t e u r Pa u l S c h n a b e l o v e r w o n e n , w e r k e n , zo r g , p e n s i o e n é n d e c r i s i s
Nederland gaat over psychologische
DREMPELS Het doorbreken van taboes als de inperking van de hypotheekrenteaftrek en de stijging van de pensioenleeftijd zijn de eerste stappen om de Nederlandse economie aan te passen. Op de arbeidsmarkt en in de zorg zijn echter nog belangrijke knopen door te hakken.
Paul Schnabel neemt geen blad voor de mond als hem
stil bij de rol van financiële dienstverleners en doet hij een
om zijn mening wordt gevraagd. De directeur van het
voorspelling voor de toekomst.
Sociaal en Cultureel Planbureau (SCP), die al jaren in de Volkskrant-top 10 van meest invloedrijke Nederlanders
Poldermodel herleeft
prijkt, weet dat dit hem niet altijd in dank wordt afgeno-
De druk om de hypotheekrenteaftrek te beperken of op
men. “Maar de dingen zijn vaak niet wat ze lijken”, zei de
termijn zelfs af te schaffen, neemt toe. De vraag blijft of
SCP-voorman tijdens de laatste nieuwjaarsreceptie. “Ook
het Lenteakkoord wel ver genoeg gaat. Maar het beper-
het afgelopen jaar hebben we aandacht besteed aan veel
ken van de hypotheekrenteaftrek is voor Nederland wel
verschillende onderwerpen en zijn er verrassende uit-
een behoorlijke stap, vindt Schnabel. “Het is vooral inte-
komsten gepresenteerd over het thema ‘u denkt wel dat
ressant om te zien dat dit gebeurt in wat ik de herleving
u weet hoe het zit, maar het is toch anders’. Dat is een
van het Poldermodel noem. Dit heeft enerzijds tot het
belangrijke boodschap in een land waarin velen denken
Lenteakkoord geleid en anderzijds partijen in de woon-
dat hun mening een feit is. Wij proberen daar een tegen-
branche bij elkaar gebracht, die elkaar vroeger min of
wicht tegen te geven door te zeggen: ‘Kijk, zo zit het nou
meer naar het leven stonden. Het besef dat er dringend
echt, doe er uw voordeel mee.”
iets moet veranderen, is dus aan alle partijen duidelijk, zowel aan de koperskant als de huurderskant. Er moet
Met FFP Magazine spreekt Schnabel over de recente
iets gebeuren, de zaak is nu totaal vastgelopen. In die zin
sociaal-economische zorgen en ontwikkelingen in Neder-
gaat het Lenteakkoord nog niet ver genoeg.
land. De SCP-directeur geeft zijn visie op de woningmarkt in bredere zin, de flexibilisering van de arbeidsmarkt, de
“In de ‘polderbesprekingen’ van de brede coalitie die het
pensioenleeftijd en -oplossingsrichtingen voor- de explo-
Lenteakkoord heeft gesloten, is wel sprake van beperking
sief stijgende zorgkosten. Maar desgevraagd staat hij ook
van de hypotheekrenteaftrek, maar de Europese Commissie
F F P
M a g a z i n e
6
s e p t e m b e r
2 0 1 2
F F P
M a g a z i n e
7
s e p t e m b e r
2 0 1 2
I N T E R V I E W
heeft er echter op aangedrongen om deze regeling op
Veranderde psychologie
termijn helemaal te laten verdwijnen. Of dat kan, is nog
“Ik vind het interessant dat iets dat zo lang heeft vastge-
maar de vraag. Maar de boodschap is duidelijk. Ik denk
zeten, nu toch verschuift. Het groeimodel is gekanteld:
dat het taboe ‘er kan niet over worden gesproken, het zal
voor wie na 2000 een huis heeft gekocht, gelden andere
altijd moeten blijven bestaan’ inmiddels wel is doorbro-
regels. Dat heeft de psychologie van het geheel veranderd.
ken. Maar als je eerlijk bent, is dit stapsgewijs eigenlijk al
Mensen beseffen nu: een huis kopen is belangrijk en nog
jaren aan de gang. Je kunt er al langere tijd alleen ge-
steeds verstandig -als je de middelen hebt, natuurlijk-
bruik van maken voor een huis en ook voor maar één huis,
maar het is niet meer zelf de generator van kapitaal. Het
de regeling geldt voor maximaal dertig jaar en de top-
kan ook geld gaan kosten. Het oude advies van financieel
hypotheek is ingeperkt. Allemaal stappen die de moge-
adviseurs om niet af te lossen, maar het fiscale voordeel
lijkheden om fiscaal-vriendelijk lenen beperkt hebben in
te genieten, blijkt opeens niet altijd verstandig. Ik heb in
de afgelopen tijd. Terecht, het werd ook oneigenlijk
het verleden al vaker gezegd dat de aflossingsvrije hypo-
gebruikt.”
theek nooit had mogen bestaan en dat deze zou moeten worden verboden. Toen werd ik weggehoond door de
Zakt adviesvraag terug door het provisieverbod?
zelfbenoemde financieel deskundigen. Inmiddels is ook de president van De Nederlandsche Bank van mening dat
‘Advies inhuren is lastige en dure keuze voor de consument’
het een verkeerd systeem was. Maar het product is intus-
Met het aanstaande provisieverbod zal de consument moeten gaan betalen
lonen en het Bruto Binnenlands Product. “Zoiets kan niet
voor de advisering van complexe financiële producten. Verwacht Paul Schnabel
doorgaan, ergens wordt dan het plafond bereikt en kun-
dat dit zal bijdragen aan een bredere bereidheid om voor financiële diensten te
nen mensen geen huis meer kopen. En dat is nu in zekere
betalen? “Consumenten zijn niet gewend dat zij apart moeten betalen voor
zin gebeurd. Instappers komen niet aan de beurt, omdat
financiële diensten. Die kosten zitten natuurlijk altijd al in de prijs van wat je
ze de financiering niet rond krijgen. Huiseigenaren die
koopt, maar dat zien ze niet en ze beschouwen wel of geen advies daarom niet
willen doorstromen hebben problemen, omdat ze eerst
als een aparte beslissing. Bij de diëtisten heb je gezien wat er gebeurt als hun
hun huidige woning willen verkopen alvorens een ander
advies niet meer betaald wordt door de zorgverzekeraars: de vraag zakt sterk in.
huis te kopen. Met als gevolg dat iedereen op iedereen zit
Op termijn herstelt dat wel weer wat, maar het is de vraag of het ooit weer op
te wachten, waardoor de markt is ingezakt. Dat brengt
het oude niveau komt.”
weer de mensen in problemen wier hypotheek te hoog is
“Meer dan ooit moeten financiële dienstverleners de prijs zichtbaar maken en
in relatie tot de huidige waarde van hun huis. Als je om
moet de consument gaan kiezen. Dat betekent wel dat hij op voorhand het
dat verschil te dekken weer een lening moet sluiten, is
gevoel moet hebben dat hij het zelf niet of niet goed genoeg kan. Voor velen is
dat een dure persoonlijke lening zonder renteaftrek!”
sen wel massaal verkocht.” Het voornaamste probleem dat Schnabel in het verleden constateerde, was dat de huizenprijs sneller steeg dan de
dat een lastige keuze, omdat ze vaak niet beseffen dat de materie erg complex is. Bij de inkomstenbelasting zie je iets vergelijkbaars. Als je zelf het formulier
Huurmarkt biedt weinig soelaas
moet invullen, kom je er snel genoeg achter dat het behoorlijk lastig kan zijn en
Zeker voor starters biedt de huurmarkt ook weinig oplos-
dan zoek je hulp van een adviseur. Maar als de Belastingdienst jouw formulier
singen. “Eigenlijk is er nauwelijks een huurmarkt in
vast voor je invult, zul je die stap veel minder snel zetten. De kans op financieel
Nederland”, aldus Schnabel. “Het particuliere aanbod is
voordeel weegt dan meestal niet op tegen de kosten.”
zeer beperkt omdat het niet loont. Dat komt omdat de
Waarschijnlijk zou een financieel adviseur voor velen iets kunnen betekenen,
stichtingskosten van een huis eigenlijk te hoog zijn ten
maar dat weet je tevoren niet. “Daarom willen consumenten in veel gevallen
opzicht van wat een reële huur mag zijn in Nederland.”
geen voorinvestering doen. Dat zal het dus lastig maken voor het vak. Des te
Dat was in de jaren ’30 wel anders.“Toen kostte een mooi,
lastiger, omdat de reputatie van de branche niet bepaald vlekkeloos is. Maar ook
groot huis tussen vijf- en de tienduizend gulden. Wie ver-
de tarieven spelen een rol en het opstellen van een goed advies kost ook echt
mogen had, kocht drie, soms vier huizen. Eén daarvan
tijd en dat maakt een advies al snel duur. Voor ondernemers en ZZP’ers zal het
diende als het eigen woonhuis, de andere werden ver-
anders liggen, maar ik verwacht dat consumenten terughoudend zullen zijn.
huurd als vooral oudedagsvoorziening. Het rendement
Een ander probleem als gevolg van het provisieverbod op complexe producten
van een dergelijk huis lag rond de vijf, zes procent. Dat
is, dat een adviseur je wel kan helpen de mogelijkheden op een rij te zetten en
was natuurlijk best interessant. Maar dezelfde huizen
een keuze te maken, maar dat hij niet kan garanderen dat je het product uit-
kosten nu al snel vijf-, zeshonderdduizend euro. Neem je
eindelijk ook krijgt. Het zal tijd kosten, het zal wennen zijn en ik sluit niet uit dat
daar 5 procent van, dan zit je al op 30.000 euro huur, die
het veel adviseurs niet zal lukken er een inkomen aan te ontlenen.”
voor de huurder niet aftrekbaar is. Vrijwel niemand wil zo’n hoge huur betalen.”
F F P
M a g a z i n e
8
s e p t e m b e r
2 0 1 2
“De huurmarkt wordt dus gedomineerd door de woning-
“Ook minister Kamp van Sociale Zaken denkt hier te mak-
corporaties, die overigens ook weer aan handen en
kelijk over. Onlangs stelde hij dat als iemand in de bij-
voeten gebonden zijn. Het gevolg daarvan is dat ze een
stand die in Groningen woont een baan krijgt aangebo-
huis op een mooie locatie in Amsterdam voor dezelfde
den in Maastricht, hij dan maar naar het zuiden moet
prijs moeten aanbieden als in bijvoorbeeld Leeuwarden,
verhuizen. Principieel heeft hij gelijk, maar in de praktijk
terwijl de vraagkant van de markt een geheel andere is.
niet. Allereerst krijgt iemand uit Groningen die in de
De puntentoekenning voor een huurwoning heeft geen
bijstand zit natuurlijk geen baan aangeboden in Maas-
enkele relatie tot de locatiewaarde. Dat is heel raar en het
tricht, en mocht dit wel gebeuren, dan betreft het altijd
werkt in een stad als Amsterdam onderhuur en overal
een tijdelijk contract. En nog afgezien van de vraag of er
elders ‘scheefwonen’ in de hand. Wat er aan informele
wel een woning is te vinden in Maastricht, kan zo iemand
marktwerking is, staat dwars op de uitgangspunten en
die verhuizing helemaal niet betalen!
doelstellingen van het beleid.” Tweedeling op arbeidsmarkt Tussen wal en schip
Naast de problemen op de woningmarkt is er in de laat-
Gezien de situatie in de Europese regelgeving ontstaat er
ste jaren ook een onwenselijke tweedeling op de arbeids-
druk op de sociale woningmarkt om datgene wat vrij-
markt ontstaan. Het voornaamste probleem is dat dit
komt alleen nog maar te verhuren aan huishoudens met
geheel ten laste komt van de jongere generaties, aldus
lage inkomens.“Maar dit brengt de groep tussen modaal
Schnabel. “Op zich is de flexibilisering van arbeid uitste-
en twee keer modaal enorm in de problemen. Een eigen
kend, maar je ziet dat ook hier weer een tweedeling ont-
huis is voor hen nauwelijks te verkrijgen en voor een
staat.
sociale huurwoning is hun inkomen te hoog. Zij vallen dus tussen de wal en het schip. En we praten hier over een grote groep Nederlanders, dus daar moet wat voor gebeuren.” “In het Lenteakkoord zijn wel enkele lijnen uitgezet om sociaal huren voor deze groep mogelijk te maken, zij het tegen een hoger huurbedrag. Ik denk ook dat dit de weg zou moeten zijn. Economen vereenvoudigen het probleem wel eens te gemakkelijk door te zeggen dat als je te duur woont, je naar een goedkoper huis moet verhuizen en vice versa. Maar als zo’n huis er niet is of je krijgt het niet gefinancierd, dan houdt het natuurlijk op. Bovendien -en dat wordt vaak vergeten- is verhuizen zowel economisch als psychologisch enorm duur, zeker als het een negatieve beslissing is.”
F F P
M a g a z i n e
9
s e p t e m b e r
2 0 1 2
Enerzijds is er de oude groep die een vast arbeidscontract
voorbeeld een maximum van zes jaar zou geven in plaats
heeft en dat zal behouden, anderzijds is er een groep die
van drie, dan zou de breuklijn veel minder scherp zijn. Nu
geen vaste dienstbetrekking heeft en deze ook in de
beginnen mensen na twee jaar onrustig te worden. Ze
meeste gevallen niet meer zal krijgen. Dat is heel nadelig
moeten immers verder kijken. Dat is noch in het belang
voor hen, want het betekent dat zij -onder de huidige
van werknemer, noch in dat van de werkgever.”
voorwaarden- geen hypotheek kunnen afsluiten en dus geen huis kunnen kopen. Reserves opbouwen lukt ook niet,
Leren van Denemarken
want ze zitten aan de onderkant van het loongebouw.”
“Het versoepelen van het ontslagrecht kan behulpzaam
“In de huidige regelgeving duurt een tijdelijk contract
zijn bij de modernisering van de arbeidsmarkt, maar dan
maximaal drie jaar, daarna moet je er tenminste drie
moet je niet te veel regels over flexibiliteit en vastigheid
maanden uit, gedurende welke er geen contact mag zijn
meegeven. Als je het ontslagrecht flexibiliseert, dan flexi-
tussen werkgever en (ex) werknemer. Dat is demoralise-
biliseer je de arbeidsmarkt zelf. Waarom zou je dan nog
rend voor beide partijen -zeker als de kans groot is dat zij
onderscheid moeten maken tussen een vast contract en
na die periode weer gezamenlijk verdergaan- en voor de
een tijdelijk contract? Ook een vast contract kun je als
werkende mensen ook krenkend. Maar het gebeurt
werkgever dan immers opzeggen zonder dat het al te
helaas op alle niveaus, terwijl collega’s uit een andere
kostbaar wordt. Natuurlijk zal dit in het begin spanningen
generatie met een vast contract gewoon op hun plaats
en aanpassingsproblemen opleveren. In Denemarken zijn
blijven zitten en naar hun pensioen toe schuiven.”
ze daar redelijk uitgekomen met het Flexicurity-systeem.
“Een tweede punt dat speelt, is dat er naar mijn mening
Nu is dat niet één op één mogelijk voor de Nederlandse
te snel afwijzend is gereageerd op het voorstel om tijde-
situatie, maar er is waarschijnlijk wel veel van te leren.
lijke contracten langer lopend te maken. Daarmee zou je
Minder baanzekerheid, meer werkzekerheid. Wij hebben
de afstand tot het vaste contract verkleinen. Als je het bij-
het eerste wel, het tweede niet.”
F F P
M a g a z i n e
10
s e p t e m b e r
2 0 1 2
Pensioenleeftijd terecht omhoog
jaar toenemen. Dat is een te hoog beslag. Alle discussies
“De pensioenleeftijd gaat -terecht!- omhoog en sneller
gaan overigens alleen maar over het dempen van de groei,
dan oorspronkelijk gepland”, vervolgt Schnabel. “Je kunt
niet over het absoluut terugdringen van de kosten.
erover twisten of dat toch wel snel genoeg is. Objectief
Minder stijging, maar geen daling van de kosten.”
gezien is dit niet het geval, maar het is al een enorme doorbraak dat het volgend jaar echt gaat beginnen. Ook
Als gevolg daarvan worden bijvoorbeeld de wachtlijsten
dit is weer een grote psychologische stap, vergelijkbaar
langer, maar dat leidt weer tot ongenoegen bij de bevol-
met de aanpassing van de hypotheekrenteaftrek. Dit jaar
king. “Dus krijg je als alternatief een verhoging van het
is er al een kleine stap gemaakt, waarbij de AOW ingaat
eigen risico, aangepaste eigen bijdrageregelingen en het
op de feitelijke verjaardag en niet op de eerste dag van de
uitzuiveren van de zorg, bijvoorbeeld door in zorg- en ver-
maand waarin je 65 wordt. De meeste mensen beseffen
pleeghuizen de kosten van wonen en zorg te splitsen.
het niet, maar het scheelt de overheid wel veel geld: vele
Zorgkosten definiëren wij immers als collectieve lasten,
kleintjes maken weer een grote.”
wonen niet. Nu valt dat -nog- allemaal onder de AWBZ. Weliswaar zit daar inmiddels een forse eigen bijdrage-
“Dat de pensioenleeftijd omhoog moet, is onvermijdelijk.
regeling aan vast, maar deze is bij lange na niet voldoen-
Onze levensverwachting neemt snel toe. Op dit moment
de om de kosten te dekken.”
kun je zeggen dat er elke week een weekend bijkomt, de officiële cijfers zeggen 0,3 jaar per jaar. Dat gaat dus erg
Omkeerhypotheek
hard en het moet straks wel allemaal worden betaald.
Vandaar dat Schnabel het idee van de omkeerhypotheek
Daarbij gaat het ook om steeds meer mensen, omdat
heeft geopperd. “Het principe ervan is eenvoudig: bij de
steeds meer mensen de pensioenleeftijd halen en de
omkeerhypotheek eet je je afgeloste huis op of gebruik je
geboortecijfers zijn gedaald. Zo waren er in 1957 ongeveer
het om er pensioen mee in te kopen. Je blijft er wel
zevenhonderdduizend 65-plussers op een bevolking van
gewoon in wonen. Met een huurhuis kan dit natuurlijk
zo’n elf, twaalf miljoen. Inmiddels zijn dat er 2,6 miljoen
niet, dan ben je dus aangewezen op een basisvoorzie-
op een totaal van 16,7 miljoen.
ning, eventueel aangevuld met wat je van -een deel vanje pensioen kunt inkopen.”
Berg van goud
“Natuurlijk stuit dit op weerstand. Mensen met een
“Nu hebben de Nederlandse pensioenfondsen een
eigen huis zeggen nu:‘Maar het huis is voor de kinderen’.
enorm vermogen in beheer: 850 miljard euro. Daarnaast
Die kinderen zijn echter bij het overlijden van de ouders
sparen Nederlanders zelf nog voor hun pensioen. Dit
zelf al een jaar of zestig, misschien zelfs tegen de zeven-
bedrag is niet precies bekend, maar het zal ergens tussen
tig. De kans dat ze dat huis op die leeftijd nog echt nodig
de 300 en de 400 miljard bedragen. Als je dat vergelijkt
hebben, is minimaal. Daarnaast is dat huis afbetaald met
met bijvoorbeeld het BBP van Nederland -600 miljard-
gebruikmaking van de hypotheekrenteaftrek, dus gedeel-
dan kun je niet anders dan constateren dat we op een
telijk op kosten van de samenleving. De opbrengst van
berg van goud zitten. De vraag is alleen of we het te gelde
het huis komt nog altijd geheel ten goede van de eige-
kunnen maken. Dat geldt voor onze huizen, maar dus ook
naar. Nu betalen ná de eigen bijdrageregeling van de
voor ons pensioenvermogen.”
AWBZ mensen met een goed pensioen meer voor dezelf-
“Al met al denk ik dat er een goede lijn is ingezet, al zal het
de zorg als de buurman met alleen AOW. In de toekomst
waarschijnlijk nog niet genoeg zijn. En ook hier geldt
kan het eigen huis de financiële ruimte bieden voor meer
weer dat het van belang is om de flexibiliseringsmoge-
zorg, eerdere zorg of andere zorg.”
lijkheden te versterken, zodat mensen er bijvoorbeeld wel
“Ik zie de omkeerhypotheek echter niet op korte termijn
voor kunnen kiezen om eerder met pensioen te gaan,
verschijnen. Het is moeilijk te realiseren en de huizenprij-
maar dan ook de financiële consequenties moeten aan-
zen bevinden zich in dalende lijn.Vereniging Eigen Huis is
vaarden
wel bezig met studies om de uitvoerbaarheid ervan te onderzoeken. Sommige banken en verzekeringsmaat-
Zorgkosten: te hoog beslag
schappijen kijken er ook naar. Er zijn natuurlijk altijd par-
Schnabel pleit voorts voor meer aandacht voor de uitga-
tijen die in een dergelijk scenario kansen zien. Grote
ven in de zorg. “De kosten lopen erg hard op, vorig jaar
financiële dienstverleners zullen zich zelf de rompslomp
ging het om 77 miljard euro, ongeveer eenachtste van het
niet op de hals willen halen, maar kunnen natuurlijk wel
BBP. Dat is veel geld. Als je het over een wat langere ter-
uitstekend samenwerken met bijvoorbeeld makelaars.
mijn beschouwt, zie je dat het BBP gemiddeld met twee
Op termijn brengt het ook meer beweging op de koop-
procent groeit terwijl de zorgkosten met 4 à 5 procent per
huismarkt.”
F F P
M a g a z i n e
11
s e p t e m b e r
2 0 1 2
I N T E R V I E W
C a r e l va n Vr e d e n b u r c h ( C o n s u m e n t e n b o n d ) :
‘Bij de FFP’er ligt een
PRIMA verhaal op tafel’
Door het provisieverbod vinden grote veranderingen plaats binnen de financiële dienstverlening. Consumenten zullen per 1 januari 2013 een factuur ontvangen van hun adviseur in (complexe) financiële producten. FFP Magazine sprak erover met Carel van Vredenburch, campagneleider financiële sector van de Consu-
ook met de AFM. Tevens hebben wij een call center waar leden met hun vragen terecht kunnen.”
mentenbond. Wat verwacht de Consu-
Consumenten die een indicatie willen over de kosten van
mentenbond van deze ontwikkeling?
het advies, kunnen het dienstverleningsdocument raad-
Welke rol ziet zij voor zichzelf weg-
plegen. “Hierin is onder meer een bandbreedte opgeno-
gelegd? Hoe en wanneer gaat de
men voor de hoogte van de beloning voor het advies. Als
consument advies inwinnen en
consument heb je dan een idee van de kosten. Als de reke-
wat is hij of zij dan bereid te beta-
ning toch exorbitant hoog is, kan de AFM ingrijpen.
len? En aan welke voorwaarden
Bovendien heb je in zo’n situatie civiel-rechterlijk een
moet een adviseur voldoen om
zaak. Maar het blijft een feit dat de consument erg wei-
bestaansrecht te hebben in de
nig begrijpt van financiële dienstverlening. En als je uit-
nieuwe situatie?
gaat van het slechte in de mens moet je concluderen dat ook in de toekomst consumenten het risico lopen te wor-
Dat het provisieverbod nauwelijks
den uitgeknepen door malafide adviseurs.”
leeft onder consumenten, weet ook Van Vredenburch. “De meesten zul-
Geen spoiler
len reactief gedrag vertonen en pas op
“Een financieel product is veelal het saaiste wat er is”,
zoek gaan naar informatie als ze worden
knipoogt Van Vredenburch. “Het heeft geen kleur, er zit
geconfronteerd met nieuwe regels. Zo
geen spoiler op, je hebt het niet in klein, middel en groot.
weten vier jaar na dato veel Nederlanders
Als ik naar een adviseur ga, dan doe ik dat dus voor iets
niet dat ze een woekerpolis hebben.”
bedoeling om het voor mij beste product voor de laagste
geeft natuurlijk ook -actief-
prijs te krijgen. Dat betekent dat die adviseur zijn kwa-
voorlichting. “Daarover
liteit moet aantonen. Kortom: als ik naar die adviseur ga
praten wij overigens
die mij tweeduizend euro kost, maar kan laten zien dat ik
niet alleen intern, maar bijvoorbeeld
F F P
anders. Voor onafhankelijk advies bijvoorbeeld, met de
Maar de Consumentenbond
M a g a z i n e
12
drieduizend euro bespaar, dan doen we zaken.” “Het beslissingsproces van de consument wordt door de
s e p t e m b e r
2 0 1 2
wijziging van de spelregels dus een bewuster proces. Dat
De Consumentenbond zou een actieve bijdrage willen
is de goede ontwikkeling. Wanneer consumenten in de
leveren aan die positionering van financieel adviseurs,
nieuwe situatie advies gaan inwinnen? Dat doen ze als
zegt Van Vredenburch. “Wij bieden voor bepaalde secto-
een adviseur zijn toegevoegde waarde kan aantonen. Op
ren al tweezijdige algemene voorwaarden. Dat kunnen
het moment dat zij behoefte hebben aan een complex
we ook doen voor de financiële dienstverlening, maar
financieel product, kunnen zij rechtstreeks naar de aan-
daar beginnen we pas aan als het intermediair goed
bieder gaan en diens product- en distributiekosten be-
georganiseerd is. Tweezijdige algemene voorwaarden
talen. Of ze gaan naar de adviseur en betalen bovenop de
bieden consumenten nog meer zekerheid, maar dan wil-
productprijs zijn distributiekosten. Dat zou een simpel
len wij wel tenminste tachtig procent dekkingsgraad in
rekensommetje moeten zijn. Maar die toegevoegde
de intermediaire wereld.”
waarde is nog te onduidelijk. Consumenten zullen er even aan moeten wennen, maar het al genoemde dienst-
Execution only
verleningsdocument zal daaraan bijdragen.”
Toch blijft er na 1 januari 2013 nog een risico boven de
Er zijn al marktpartijen die werken volgens de nieuwe
branche hangen. “Execution only blijft bestaan en een
methode. Zij hebben er over het algemeen weinig moei-
financiële toets wordt niet verplicht. Van de AFM heb ik
te mee om de klant uit te leggen wat en waarom het
begrepen dat het zelfregulering wordt”, zegt Van
gebeurt, is de ervaring van Van Vredenburch. “Maar het
Vredenburch. “Als Consumentenbond hebben we niet
kan natuurlijk zijn dat deze adviseurs een bepaald segment
enthousiast gereageerd toen dat bekend werd. De veran-
klanten hebben, dat weten we niet.”
deringen komen er immers vanwege de excessen, waarbij ook is gekeken naar het waterbedeffect: vindt het
Minder adviseurs, meer niches
ongewenste gedrag niet toch een uitweg? Dat is één van
Wel verwacht hij dat het aantal adviseurs afneemt.“Er zijn
de redenen waarom uitvaartverzekeringen onder het
in Nederland meer financieel adviseurs dan tandartsen.
provisieverbod vallen. Maar als je execution only laat
Ik ga elk half jaar naar mijn tandarts, maar mijn finan-
voortbestaan, blijft dat risico natuurlijk aanwezig.”
cieel adviseur zie ik heus niet twee keer per jaar. Daar klopt dus iets niet. Er zullen in de toekomst minder adviseurs
“Stel je een hypotheekadviseur voor, die in de nieuwe
zijn, die trend is al ingezet. Dat is ontzettend sneu voor de
situatie twee tot drieduizend euro voor zijn hypotheek-
mensen die gedwongen worden om te stoppen, maar we
advies vraagt en om de hoek zit iemand die zegt: ‘Bij mij
moeten niet vergeten dat er in de afgelopen jaren een
krijg je het voor 750 euro”, schetst hij een worst case
ongebreidelde wildgroei is geweest.”
scenario. “Wat hij daarvoor doet? Hij zet de klant aan zijn
Voor FFP’ers ligt dat anders, vindt Van Vredenburch. “Dat
bureau en begeleidt hem in een execution-only-traject.
is een ander verhaal dan bijvoorbeeld een hypotheek-
Alleen heeft de klant dat niet door, die denkt dat hij een
adviseur. Ik denk dat de FFP’er eerder heeft gekozen voor
adviseur heeft die hem helpt bij het maken van de beste
een nichemarkt van mensen die zijn specifieke waarde
keuze en die hij aansprakelijk kan stellen als het fout
herkennen. Dus ligt er een prima verhaal op tafel. In het
gaat. En natuurlijk zegt die ‘adviseur’ ergens in dat traject
verlengde daarvan verwacht ik dat er meer niches zullen
tegen de klant:‘U moet het wel even zelf doen, hier op de
ontstaan, waaronder een die de onderkant van de markt
computer. Dat is efficiënt voor u en voor mij en daar is
gaat bedienen.”
mijn tarief ook naar.’ Op die manier kun je vanuit een ondernemersperspectief dozen schuiven: je haalt de
Informatiesymmetrie en machtsevenwicht
klant binnen en laat hem zo snel mogelijk een product
Financieel adviseurs die het wel redden, durven te kiezen
execution only afsluiten. Dergelijk gedrag moet je als
en maken zich in hun nieuwe rol los van de aanbieders.
sector direct signaleren, aankaarten en uitbannen wil je
“Dat zijn ze nog niet gewend, maar het is wel een voor-
het gewenste vertrouwen herstellen.”
waarde om hun rol optimaal te vervullen”, vindt Van Vredenburch. “Dat betekent dat zij afscheid moeten dur-
“We begrijpen de behoefte aan execution only voor die
ven nemen van aanbieders die slechte kwaliteit bieden.
situaties waarin het verantwoord is en goed zal uitpak-
Dat zal voor veel adviseurs wennen zijn. Maar een gezon-
ken, maar we begrijpen niet dat hierdoor de deur weer
de ondernemer gaat dit wel doen. Daar zijn wij als
op een kier wordt gezet met alle risico’s van dien. Bij
Consumentenbond blij mee, omdat de informatiesym-
execution only is er immers geen zorgplicht. Ik hoop dat
metrie en het machtsevenwicht daardoor kunnen wor-
de sector zijn zelfreinigend vermogen zal tonen.”
den hersteld. De adviseur zal immers meer aan de kant van de consument komen te staan.”
F F P
M a g a z i n e
13
s e p t e m b e r
2 0 1 2
I N T E R V I E W
F F P- d i r e c t e u r M a r ja n va n K a st e r e n :
‘Leden hebben
SLEUTEL
tot (h)erkenning FFP-keurmerk’ “De claim dat alle mensen door invoering van de nieuwe vakbekwaamheidseisen straks integraal advies gaan krijgen, waarbij het klantbelang centraal staat, is onzinnig.” Marjan van Kasteren is niet te benauwd om stevig stelling te nemen. Als directeur van de vereniging van gecertificeerde financieel planners is onderscheid in vakbekwaamheid haar eerste aandachtspunt. Om dat voor leden zo efficiënt mogelijk te organiseren, is het project Leerdoelen FFP 2.0 opgestart. Het realiseren van erkenning en herkenning van het FFP-keurmerk ligt vooral in handen van de leden zelf. “Zij moeten de titel met trots voeren; dat werkt versterkend voor iedereen.” Een kleine twee jaar geleden ging Van Kasteren de uitda-
tie)adviseurs die financiële planning combineren met
ging aan om samen met het bestuur de Vereniging FFP
productbemiddeling, mensen in managementfuncties
de nieuwe wereld van financiële dienstverlening binnen
en veel bancaire adviseurs (zoals private en preffered
te loodsen. “Deze club heeft potentie”, vond én vindt ze.
bankers).
Cijfers onderschrijven die mening: de Vereniging FFP groeit jaarlijks netto met 150 tot 200 leden, “ondanks de
Profilering
druk op keurmerken”, onderstreept Van Kasteren. “Dat is
Meer profilering van het FFP-keurmerk is nodig volgens
natuurlijk niet voor niets.”
Van Kasteren. Campagnes als “Typisch een vraag voor…”
Groei van het ledental (tot ruim 3.500) is mooi, maar de
ten spijt, is de bekendheid van het FFP-keurmerk nog
betrokkenheid van leden geeft haar meer voldoening.“De
altijd gering. “Gemeten over de gehele Nederlandse
bijeenkomsten in het land zijn erg leuk. Vooral wanneer
bevolking is de FFP bijna onbekend”, erkent Van Kasteren.
leden aangeven dat de vereniging op de goede weg is, dat
“Het is te laag. Want het kan niet zo zijn dat de consu-
ze in beweging is. Ça bouge!, zeggen de Fransen.”
ment zich afvraagt: een financieel planner, wat is dat
De FFP-achterban kent een grote diversiteit, variërend van
eigenlijk? Terwijl diezelfde consument na uitleg een hoge
mensen die zich fulltime bezighouden met financiële
waardering voor het beroep heeft.”
planning tot andere beroepsgroepen als accountants en
De FFP-directeur weet dat een lange adem nodig is om
fiscalisten: “een interessante doelgroep, waar we veel
het doel te bereiken. “Sinds vorig jaar richten we ons
groei van verwachten.” Andere groepen zijn (assuran-
nadrukkelijker op consumenten. Die moeten we op een
F F P
M a g a z i n e
14
s e p t e m b e r
2 0 1 2
Marjan van Kasteren Marjan van Kasteren (44), afkomstig uit een Brabants boerengezin, volgde in Maastricht aanvankelijk de Hoge Hotelschool. Na een uitstapje in de luchtvaart en een opleiding tot beleggingsanalist volgde de entree in de financiële dienstverlening, eerst bij AXA Equity & Law en later bij Delta Lloyd. Daar werd ze op 27-jarige leeftijd verkoopdirecteur Pensioenen en behaalde haar (nu niet meer geldige) FFP-certificering. Na enkele Belgische jaren (voor Delta Lloyd en USG People) – Van Kasteren woont nog steeds in Antwerpen – kreeg ze eind 2010 de dagelijkse leiding over de Vereniging FFP; ze had eerder zitting in de ledenraad. Buiten werktijd bereidt Marjan zich voor op het afwerken van een volledige triatlon (zie Iron Dream op Facebook) en coacht ze zo nu en dan (onder de naam Sharing Curiosity) jonge ondernemers.
F F P
M a g a z i n e
15
s e p t e m b e r
2 0 1 2
I N T E R V I E W
slimme manier en met beperkte financiële
optimale vindbaarheid door zoekmachines, enzo-
Lobbyen ook, teneinde de belangen van
middelen zien te bereiken.” Eerder dit jaar
voort, maar het valt of staat met de medewerking
financieel planners in beeld te houden bij
liep een campagne op BNR Nieuwsradio en
van de leden. Zij zullen een deel van hun profile-
bijvoorbeeld wetgever en toezichthouder.
is een pilot gedaan met het RTL-televisie-
ring moeten koppelen aan Vooruitkijken.nl.”
Het primaire onderwerp is echter vakbekwaamheid. “Daar staat de FFP als keur-
programma ‘Van Kavel tot Kasteel’.“De kunst is een goed evenwicht te vinden tussen de
Vakbekwaamheid
merk voor. Dat is de kern; het ledenonder-
wens van veel leden om meer zichtbaar te
Verbetering van de naamsbekendheid, herken-
zoek maakt dat nog maar weer eens dui-
zijn en de noodzaak om bewust en doelge-
ning en erkenning van het FFP-keurmerk zijn
delijk”, stelt Van Kasteren. “Hoe blijf ik vak-
richt met het beschikbare budget om te
voorname doelstellingen voor de vereniging.
bekwaam, hoe kan ik mij als financieel
gaan.” Het keurmerk zal echter ook meer zichtbaar
Fiscale behandeling
gemaakt moeten worden door de leden zelf,
De fiscale behandeling van advieskosten is Marjan van Kasteren een doorn in het oog. De
vindt Van Kasteren. “Zij kunnen in hun dage-
FFP pleit er al geruime tijd voor om advieskosten in algemene zin fiscaal gelijk te behandelen.
lijkse praktijk uitdragen hoe waardevol het
Nu is alleen een rekening voor advies dat is gekoppeld aan een product fiscaal aftrekbaar.
keurmerk is. Daarmee krijgt het logo waarde,
Voor de uitwerking van een financieel plan of financiële scenario’s, zonder daaraan direct
wordt het keurmerk steeds bekender en daar
producten te koppelen, geldt dat niet. Sterker nog, die adviesvergoedingen zijn btw-plichtig.
worden uiteindelijk alle leden beter van.”
Dat staat dus haaks op de gepropageerde transitie van productverkoop naar advies.”
De website Vooruitkijken.nl is daartoe een
Die gewenste fiscale gelijkstelling gaat er voorlopig nog niet komen, weet Van Kasteren.
mooi vehikel. “Deze kan een push geven aan
“Het is te complex,de consequenties voor de begroting zijn te ongewis en het vergt een wets-
de vereniging. Maar dan zullen leden het
wijziging. Per saldo is het op dit moment net als met de vakbekwaamheidseisen: de intenties
zelf groot moeten maken. Wij kunnen voor
worden wel geuit, maar de juiste invulling blijft nog achterwege”, vindt Van Kasteren.
een goede redactionele inhoud zorgen, voor
planner in de adviesmarkt onderscheiden en
Provisieverbod
hoe kan ik dat zo efficiënt mogelijk organise-
Terwijl deskundigheidseisen worden opgeschroefd, verandert het verdienmodel van de
ren? Dat zijn de kernvragen voor onze leden.
financieel adviseur vanaf 1 januari 2013 dankzij het provisieverbod.“Laat ik beginnen met
Aan de vereniging de taak om dit onder-
te zeggen dat de noodzaak tot deskundigheid er altijd is. Je bent nooit te vakbekwaam.
scheid in vakbekwaamheid te waarborgen
Als je daarin niet wilt investeren, moet je je afvragen of je nog wel mee wilt in de finan-
en de organisatie ervan efficiënt in te rich-
ciële dienstverlening. En voor de consument worden de zaken door het provisieverbod
ten.”
inzichtelijk en dat is belangrijk: wat betaalt hij voor welke dienst en aan wie.”
Om dit te realiseren is het project Leerdoelen
“Maar invoering van het provisieverbod zal gepaard gaan met hobbels. Niet alle finan-
FFP 2.0 gestart. Belangrijkste onderdelen
cieel planners zijn gewend zich als professional te verkopen. Menigeen meent dat kwa-
daarin zijn de herijking en herinrichting van
liteit zichzelf verkoopt. Maar straks zul je meer dan ooit je toegevoegde waarde zichtbaar
de FFP-eisen, vooral op het gebied van
moeten maken en over de bühne moeten brengen. Het vraagt competenties om uit te
vaardigheden, competenties en professioneel
leggen wie je bent, wat je doet en wat daarvan de waarde is. De klant moet het gevoel
gedrag. “Hier en daar met enkele accentver-
krijgen dat het advies geen kostenpost is maar een investering.”
schuivingen van de huidige kennisdomei-
Van Kasteren is bovendien van mening dat financieel adviseurs flexibeler moeten worden
nen”, vult de FFP-directeur aan. “Ook onder-
in hun tarifering. “Niet elk uur in het proces is een ‘adviesuur’ en dus geldt niet voor elk
zoeken we de mogelijkheid van specialisaties
uur hetzelfde tarief. Door het adviesproces in delen op te knippen kun je de klant ook de
bovenop het brede basisdiploma. De leden
gelegenheid bieden zaken zelf te doen, in ruil voor een lagere prijs uiteraard.”
vragen erom. Specialisaties in klantgroepen en/of adviesdomeinen geven extra commerciële kansen, bijvoorbeeld rond estate plan-
Oerwoud
kritiekpunten (zie het kader ‘Definitie advies’)
ning of echtscheidingen.”
De nieuwe leerdoelen moeten eind dit jaar
op het ter consultatie voorliggende voorstel
De nieuwe visie op leerdoelen heeft natuur-
gereed zijn, zodat de opleidingsinstituten
voor een nieuw vakbekwaamheidsbouw-
lijk gevolgen voor de wijze van examineren
vervolgens aan de slag kunnen met de nieuwe
werk. “Dat bevat geen integrale visie op vak-
en het systeem van permanente educatie.
FFP-opleidingen.Van Kasteren:“De bedoeling
bekwaamheid.”
“Dat nemen we allemaal mee in het project”,
is dat er na de zomer van 2013 een nieuw FFP-
Van Kasteren ziet het liefst een wettelijke
aldus Van Kasteren. “Het is een omvangrijke
opleidingsaanbod ligt.”
basis met beroepskwalificaties, waarmee
klus, maar gelukkig zijn tal van enthousiaste
Directe aansluiting op de wettelijke eisen is
een minimum niveau aan deskundigheid
leden erbij betrokken.”
er op dit moment niet. Het is een van de
wordt gedefinieerd. Daarboven zou ruimte moeten zijn voor een beperkt aantal advies-
Definitie advies
niveaus, waarbij consumenten integraal
Onlangs deed de Commissie Deskundigheid Financiële Dienstverlening (CDFD), in
financieel advies kunnen krijgen, afgestemd
opdracht van het ministerie van Financiën, een voorstel voor een nieuw vakbekwaam-
op hun persoonlijke situatie en wensen. Ter
heidsbouwwerk. Dit voorziet in een basisopleiding en modules voor acht typen adviseur:
illustratie een vereenvoudigd voorbeeld: een
schadeverzekeringen particulier, schade zakelijk, inkomen, consumptief krediet, vermogen,
wettelijke basis met de beroepskwalificaties
hypothecair krediet, pensioen en zorg. Het CDFD-voorstel kan niet op applaus rekenen
a, b en c, daarbovenop bijvoorbeeld het
vanuit Baarn, waar het FFP-bureau zetelt. “Het is een gemiste kans”, vindt Van Kasteren.
Register Financieel Adviseur met de kwalifi-
“Echt een gemiste kans.”
caties d, e en f en vervolgens het FFP-examen
Ze legt uit waarom.“Het vertrouwen van klanten in deze bedrijfstak heeft zo’n ongelooflijke
met de kwalificaties g, h en i.“Om een derge-
knauw gekregen. Financieel adviseur moet weer een eerwaardig beroep worden: vak-
lijke structuur schreeuwt de markt: duidelijk-
bekwaam en van onbesproken gedrag. Dat het niveau dus omhoog gaat is prima. De
heid en efficiëntie. Helaas is dat nog niet ge-
gekozen structuur met vaardigheden, competenties en professioneel gedrag is ook prima;
realiseerd. Met een logische opbouw creëer je
geef ik 100 punten voor. Maar bij de indeling staat het product centraal en niet de klant.
ook een mogelijk carrièrepad voor financiële
Zo mag je geen advies verwachten dat de integrale situatie van de klant als uitgangspunt
professionals en stimuleer je dat iemand blijft
neemt. Dat de sector het niet voor elkaar krijgt om het nu echt goed te doen, is ongeloof-
werken aan zijn persoonlijke ontwikkeling.”
lijk jammer. De claim dat consumenten door invoering van de nieuwe vakbekwaamheidseisen straks een integraal advies gaan krijgen, waarbij het klantbelang centraal staat, is
Keurmerkorganisaties zelf hebben intussen
onzinnig, een utopie.”
de intentie om meer vanuit één positie te
“Het begint eigenlijk al bij de definitie van advies, die zowel de wetgever (Wft) als de toe-
gaan acteren. “Binnen het huidige oerwoud
zichthouder (AFM) hanteert. Advies is daarbij onlosmakelijk verbonden aan de invulling
weet een consument niet welke adviseur
met een product. De koppeling moet worden losgelaten. Alleen dan creëer je een situatie
nou precies bij hem past. De bereidheid om
waarin consumenten objectief financieel advies kunnen krijgen.”
tot meer duidelijkheid te komen is er”, constateert Van Kasteren om zich heen.
F F P
M a g a z i n e
17
s e p t e m b e r
2 0 1 2
In elke uitgave van FFP Magazine zullen leden van de FFP-kennisgroepen één of twee actuele praktijkcases aandragen. De kennisgroepen zijn samengesteld uit deskundige FFP’ers op uiteenlopend gebied. De groepen vormen als het ware de oren en ogen van het FFP-bestuur en zij ondersteunen en adviseren het bestuur bij het bepalen van standpunten, visies en commentaren. Kennis delen is een belangrijk aandachtspunt voor FFP. In deze uitgave een bijdrage van de Kennisgroep Huwelijksvermogens- en erfrecht.
UIT DE PRAKTIJK D e m at e r i ë l e k a n t va n h e t n i e u w h u w e l i j k sv e r m o g e n s r e c h t
Van mij, van jou, of
VAN ONS? De materiële kant van het eindigen van een relatie houdt in, dat in eerste instantie bepaald moet worden aan wie bepaalde goederen toebehoren. Daar gelden allerlei regels en bepalingen voor. Die gelden bij de beëindiging van een relatie als gevolg van een overlijden, maar ook als gevolg van een scheiding. g 22.000. Daarvoor gebruikt Jantine het bedrag van haar
Nieuw huwelijksvermogensrecht Door de wijziging per 1 januari 2012 van het huwelijksver-
erfenis en verder wordt g 7.000 van hun gezamenlijke
mogensrecht zijn nadere regels bepaald die betrekking
spaarrekening afgehaald. Van wie is nu dit schilderij
hebben op het vaststellen van de omvang van een te ver-
vraagt Jantine zich af:“Van mij, van jou, of van ons?”
delen gemeenschap van goederen en om te bepalen welke goederen van iemand privé zijn. Daarbij is van
Het schilderij is niet gedeeltelijk van Jantine of gedeelte-
belang om te weten wie het vermogensbestanddeel in
lijk van John. In dit geval is het schilderij volledig eigen-
kwestie heeft betaald. Als partners een wettelijke gemeen-
dom van Jantine. Dit wordt bepaald door het artikel 95
schap van goederen zijn aangegaan, valt een vermogens-
van boek 1 van het Burgerlijk Wetboek (1:95 BW). In dit
bestanddeel in die gemeenschap van goederen óf behoort
artikel is in lid 1 bepaald dat het goed (in ons voorbeeld
het tot het privévermogen van de partners.
het schilderij) buiten de gemeenschap blijft, wanneer het voor meer dan 50% gefinancierd is met eigen vermogen.
Voorbeeld
In ons voorbeeld is 15/22e deel door privévermogen betaald
Jantine en John zijn gehuwd in een wettelijke gemeen-
en 7/22e deel door gemeenschappelijk vermogen.
schap van goederen. Jantine heeft een erfenis ontvangen van g 15.000 groot. Bij die erfenis is bepaald dat John is
Vorderingen
uitgesloten van deze som geld. Dat maakt, dat dit bedrag
We houden ons voorbeeld nog even aan en stellen vast
Kennisgroep Huwelijks-
uitsluitend voor Jantine is. Jantine heeft daarmee in ieder
dat de huwelijksgemeenschap heeft meebetaald aan de
vermogens- en erfrecht
geval een privévermogen van g 15.000. Jantine en John
aankoop van een schilderij dat niet tot die gemeenschap
Rik Smit FFP
besluiten om samen een mooi schilderij te kopen van
behoort. Daardoor krijgt de gemeenschap een vordering
F F P
M a g a z i n e
18
s e p t e m b e r
2 0 1 2
op Jantine’s privévermogen! Voor al dit soort
Overdrachtsbelasting
Erfbelasting
vorderingen die zijn ontstaan vóór 1 januari
Hoe zou het zijn als het goed in het hiervoor
Niet alleen bij echtscheiding maar ook bij
2012 geldt dat de vordering gelijk blijft aan
genoemde voorbeeld een woning betreft?
overlijden is het van belang om een goede
het initiële bedrag. In ons voorbeeld g 7.000.
Dan ontstaat er, als gevolg van de vergoe-
administratie te hebben van de samenstel-
Dit wordt een nominale vordering genoemd.
dingsvordering, een economisch belang bij
ling van het vermogen. Zowel van het
Als na enkele jaren zou blijken dat het
de betreffende woning. In het betreffende
gemeenschappelijk vermogen als van het
gekochte schilderij door een bekende groot-
artikel 2 lid 2 Wet op de belastingen van
eigen vermogen. Er is dan weliswaar een
meester is geschilderd en g 250.000 waard
rechtsverkeer lezen we onder meer dat een
nieuw huwelijksvermogensrecht, maar dat
is, dan komt deze waarde-stijging volledig ten
belang ten minste enig risico van waardever-
betekent niet dat de problematiek die wij
goede aan Jantine’s privé-vermogen. De
andering omvat en dat dit toekomt aan een
van oudsher tegenkomen hiermee is opge-
huwelijksgemeenschap heeft nog steeds de
ander dan de eigenaar of beperkt gerechtig-
lost. Integendeel! Er zijn afhankelijk van het
nominale vordering op haar van g 7.000.
de. Kortom, als een dergelijk belang ontstaat
moment twee soorten vorderingen moge-
Zouden Jantine en John dit schilderij op deze
op basis van een vergoedingsvordering waar-
lijk.
wijze hebben gekocht na 31 december 2011,
voor de beleggingsleer geldt, voldoet aan de
Waar in het verleden een beroep gedaan kon
dan profiteert ook de huwelijksgemeen-
definitie in artikel 2 lid 2 WBR. Dat is onder-
worden op een papieren administratie, zal dit
schap mee van deze waardeverandering.
kend door de wetgever en deze heeft op
in de toekomst gebeuren op basis van een
In ons voorbeeld neemt de vordering toe
14 december 2011 in een goedkeuring gepu-
digitale administratie. Vermogens van enige
met g 7.000 naar 7/22e deel van de waarde
bliceerd dat de heffing van overdrachtsbe-
omvang doen er verstandig aan eens kritisch
oftewel g 79.545.
lasting achterwege blijft wanneer als gevolg
te kijken naar hun administratie en niet te
van een vergoedingsvordering, als bedoeld in
wachten tot het moment waarop alles
artikel 1:87 lid 1, 2 en 3 BW, een dergelijk eco-
bepaald moet worden aan de orde is.
nomisch belang ontstaat.
F F P
M a g a z i n e
19
s e p t e m b e r
2 0 1 2
F F P/ AG E N DA
MEDEDE Opzegging certificering stichting
worden gedaan aan het secretariaat, bij voor-
(ter controle van de certificering door derden/
respectievelijk lidmaatschap vereniging
keur per fax of e-mailbericht.
consumenten) gepubliceerd op de website
van de stichting opzeggen tegen het einde
FAQ’s; veel voorkomende vragen
controleren’).
van een maand met een opzegtermijn van
Op de website zijn FAQ’s opgenomen met be-
tenminste één maand; de contributie aan de
trekking tot het FFP-examen respectievelijk.
Aanvang PE-plicht voor nieuwe (aspirant)
vereniging blijft dan verschuldigd tot het
de PE FFP resp. het FFP-register/ lidmaatschap.
FFP’ers; PE-gegevens in PER
Een FFP’er kan de inschrijving in het register
van de FFP: www.ffp.nl (onder ‘certificering
einde van het kalenderjaar.
De verplichting tot permanente educatie
Opzegging van de inschrijving in het FFP-
Adresgegevens controleren; digitale post;
vangt aan op de eerste januari van het jaar,
register leidt tot beëindiging van zowel de
zakelijk adres op website
volgend op het jaar waarin het FFP-examen
certificering, als het (aspirant) lidmaatschap
Elke (aspirant) gecertificeerde financieel
met goed gevolg is afgelegd (Reglement PE
van de Vereniging FFP. Met deze beëindiging
planners kan zijn/ haar adresgegevens (zoals
artikel B.1.2). Indien een examen in 2011 met
vervalt tevens de gebondenheid aan de
die bekend zijn bij het secretariaat) contro-
goed gevolg is afgelegd, dan geldt de PE-
Gedragscode FFP en het recht op gebruik van
leren via PER (https://per.ffp.nl; inloggen;
verplichting derhalve vanaf januari 2012 (ook
het logo en de titel FFP.
knop ‘NAW-gegevens’).
indien inschrijving in het register ná die
Opzegging van het lidmaatschap van de
Wijzigingen daarop kunnen per e-mail van-
datum plaatsvindt).
vereniging door het lid kan tegen het einde
uit PER worden doorgegeven: via de link
Alle PE-gegevens (cursussen, puntentoeken-
van het verenigingsjaar, met inachtneming
‘wijzigen NAW’ (automatische aanmaak van
ning, deelnames etc) worden met mede-
van een opzegtermijn van twee maanden.
een e-mail naar het FFP-secretariaat).
werking van de geaccrediteerde onderwijs-
Met de opzegging van het verenigingslid-
Voor digitale post wordt het door de planner
instellingen aangemeld en vastgelegd in het
maatschap wordt ook de certificering bij de
opgegeven e-mailadres gebruikt (let op dat
PER-systeem: deze Permanente Educatie
stichting beëindigd. De opzegging van het
bij gebruik van een zakelijk e-mailadres dit
Registratie is opgenomen op een beveiligde
lidmaatschap voor het jaar 2013 dient der-
aan u persoonlijk kan worden gericht).
website (https://per.ffp.nl) en voor bevoeg-
halve uiterlijk 1 november 2012 te worden
De zakelijke adresgegevens van gecertifi-
den toegankelijk met daarvoor verstrekte
gedaan. Een opzegging kan alleen schriftelijk
ceerd financieel planners (FFP’ers) worden
inloggegevens.
F F P
M a g a z i n e
20
s e p t e m b e r
2 0 1 2
LINGEN FFP PE-onderwijs 2012; presentielijsten:
erkenning van het FFP-examen.
3e tranche
tekenen en FFP-registernummer
In die situaties was het FFP-diploma geldig
(periode 1 juli 2011 – 31 december 2012):
Het FFP PE-onderwijs dient door de geac-
voor 4 Wft modules: Basis, Leven, Consumptief
2 ICB-punten.
crediteerde onderwijsinstellingen vooraf te
Krediet en Hypothecair Krediet. Voor nadere
Indien een planner heeft voldaan aan het
worden aangemeld in het PER-systeem voor
informatie hierover zie FFP Magazine van
doorlopen van de PE van de Wft voor de voor-
het toekennen van FFP PE-punten en een PE-
september 2008 (pag. 22 e.v.). De digitale ver-
noemde 4 Wft-modules, dan dient voor de
code (alleen dan is er sprake van FFP PE-onder-
sie van FFP Magazine is gepubliceerd op de
toekenning van de FFP PE-punten, een kopie
wijs). Na afloop van een aldus aangemelde
website (www.ffp.nl/ Home,onder Direct naar).
van de Wft PE-certificaten m.b.t. deze 4 Wft-
cursus voert de onderwijsinstelling de deel-
Om de Wft-geldigheid van een dergelijk
modules naar het FFP-secretariaat te worden
names van de planners per aangemelde cursus
FFP-diploma resp. deze 4 Wft-modules te
gezonden. De punten worden dan in het PER-
in met behulp van het FFP-registernummer.
behouden moet periodiek worden voldaan
systeem geadministreerd in het jaar waarin
Elke FFP PE-plichtige dient bij deelname aan
aan de PE-eisen van de Wft.
de laatste Wft PE-module is doorlopen.
het FFP PE-onderwijs de presentielijsten te
Het Wft PE-onderwijs wordt verzorgd door
tekenen, zowel bij aanvang als na afloop van
Voor de Wft worden de PE-eisen per periode
opleidingsinstituten die zijn erkend door het
een cursus(onderdeel), en voorts het FFP-
(18 maanden) bepaald en afhankelijk van de
College Deskundigheid Financiële Dienstver-
registernummer én de geboortedatum te
inhoud van deze programma’s, kent de FFP
lening (CDFD). Voor nadere informatie wordt
vermelden bij de eigen naam.
hieraan FFP PE-punten toe.
verwezen naar de website: www.cdfd.nl.
Wft en FFP; gescheiden PE-stelsels
Deze puntentoekenning is als volgt:
FFP PE-punten voor PE van RB (NFB/ CB)
Het FFP-diploma is (afhankelijk van de
1e tranche
Gezien de nauwe samenhang met de PE van
datum van het behalen van het FFP-examen)
(periode 1 juni 2008 tot 27 december 2009):
het Register Belastingadviseurs (voorheen
geldig voor Wet financieel toezicht (Wft). Dit
3 ICB-punten;
de Nederlandse Federatie Belastingadviseurs
is gebaseerd op de zogenaamde gelijkstel-
2e tranche
(NFB) en het College Belastingadviseurs
lingsregeling (bij de introductie van de Wet
(periode 27-12-2009 tot 27-06-2011):
(CB)), worden FFP PE-punten toegekend,
financieel toezicht: Wft) en de tijdelijke
2 ICB-punten;
indien voldaan is aan de PE van het RB.
F F P
M a g a z i n e
21
s e p t e m b e r
2 0 1 2
AG E N DA
Hier vindt u de agenda van FFP voor de periode oktober t/m december 2012. Dit overzicht wordt tevens up-to-date gehouden op onze website.
Indien is voldaan aan de verplichte permanente educatie van het RB, dan worden (conform de ‘oude’ NFB-regeling) per PE-jaar 9 FFP PE-punten toegekend voor het vakgebied Belastingen (BEL). Daarvan kan de FFP’er
Oktober
3 PE-punten gebruiken voor het ‘verplichte vakgebied’ Belastingen
8
Commissie Examenzaken
(BEL) en 6 PE-punten voor het ‘vrij besteedbaar deel’(minimaal vereist:
9
FFP Congres
Hele dag
6 punten). Voor toekenning dient de FFP’er (tevens RB, NFB, CB) een
11
Bestuur Vereniging FFP
17.00 uur
kopie van de PE-verklaring van het RB aan het secretariaat te zenden,
11
Ledenraad
17.00 uur
waaruit blijkt dat in het betreffende PE-jaar is voldaan aan de perma-
16
Beleidsoverleg Vereniging FFP
18.00 uur
nente educatie van het RB. 18
Commissie van Toezicht
18
Bestuur Stichting FFP
De examendata zijn:
30
Provinciale bijeenkomst
Vrijdag 14 december 2012; sluitingsdatum inschrijving:
15.00 uur 17.00 uur 15.30 - 19.00 uur
Assen
9 november 2012. Vrijdag 14 juni 2013;
16.00 uur
en Stichting FFP
Examendata 2012 en 2013 en sluitingsdata inschrijving
31
sluitingsdatum inschrijving
Commissie Marktordening
15.30 uur
& Vakontwikkeling
10 mei 2013.
31
Vrijdag 13 december 2013; sluitingsdatum inschrijving
Provinciale bijeenkomst
15.30 - 19.00 uur
Apeldoorn
8 november 2013. November
MC
Examenresultaten FFP-examen 15 juni 2012
1
Aantal
Geslaagd
Percentage
Diploma
MC (beide onderdelen)
264
60
22,7 %
-
MC (herkansers; casus reeds behaald)
76*
23*
30,3 %
22
MC totaal
340*
24,4 %
-
Aantal
Geslaagd
Percentage
Diploma
Casus (beide onderdelen)
261**
90
34,1 %
-
Casus (herkansers; mc reeds behaald)
46
26
56,5 %
26
Casus totaal
307
116
37,8 %
-
Casus
15.30 - 19.00 uur
2
Commissie Marketing
09.30 - 11.30 uur
6
Provinciale bijeenkomst
15.30 - 19.00 uur
Dordrecht 7
83*
Provinciale bijeenkomst Veldhoven
Provinciale bijeenkomst
15.30 - 19.00 uur
Amsterdam
Aantal Geslaagd Percentage Diploma
To ta a l
2 0 1 2
12
Commissie Examenzaken
13
Provinciale bijeenkomst
16.00 uur 15.30 - 19.00 uur
Bunnik 19
Commissie Permanente Educatie
27
Provinciale bijeenkomst
14.00 uur 15.30 - 19.00 uur
Bunnik 29
Bestuur Vereniging FFP
17.00 uur
Aantal
Geslaagd
Percentage
Diploma
MC & Casus in 1 keer
264
41
15,5%
41
12
Totaal aantal kandidaten geslaagd voor één (1) onderdeel of meer met diploma
386
89
23,1 %
89
13
Kerstborrel
16.30 - 19.00 uur
14
Commissie Marketing
09.30 - 11.30 uur
20
Bestuur Stichting FFP
* inclusief 1 PE kandidaat
December Commissie Marktordening
15.30 uur
& Vakontwikkeling
** 3 kandidaten niet deel genomen aan Casus examen.
F F P
M a g a z i n e
23
s e p t e m b e r
2 0 1 2
17.00 uur
Het profiel van Jamie Hilgersom FFP
Omdat Jamie Hilgersom altijd al goed was met getallen, keek niemand in zijn omgeving ervan op dat hij na enige omzwervingen financieel planner werd.“Zelf dacht ik vroeger dat de juridische kant meer iets voor mij was”, vertelt hij. “Maar als gecertificeerd financieel planner combineer ik die twee; naast de cijfers spelen immers ook juridische aspecten een belangrijke rol in ons vak.”
‘Mensen helpen bij
zien en werkte negen maanden keihard om zijn eigen bedrijf in te richten. Hij vond een
BELANGRIJKE
financiële beslissingen’
kantoor in Kwintsheul, organiseerde zijn eigen backoffice, vroeg een AFM-vergunning aan en werkte in de tussentijd samen met twee andere partijen, die hun productportefeuille ter beschikking stelden. “En toen kon het echte werk beginnen. Ik wilde een uitgebreid CRM-systeem inregelen, zodat ik overal
Na het VWO ging Hilgersom studeren aan de
menten bijstaan bij belangrijke financiële be-
ter wereld zou kunnen werken. Dat kostte
Nyenrode Business University en werkte hij
slissingen, zoals de aankoop en financiering
nog eens enkele maanden, maar begin 2010
als assistent accountant bij PriceWaterhouse-
van een huis. Via zijn netwerk raakte hij in
stond alles en sinds die tijd groeit mijn
Coopers.“Ik zou bedrijfseconomie én de postdoc
gesprek met de Hypotheekshop, die op het
bedrijf gestaag.”
accountancy doen. Maar na een jaar of drie
punt stond een filiaal te openen in Breu-
was mijn motivatie tot het nulpunt gedaald,
kelen. Hilgersom was inmiddels gecertificeerd
Publiceren loont
mede omdat ik leuk werk deed bij PwC.”
planner en de twee partijen werden het snel
Om van zich te laten horen, publiceert Hilger-
Hij besloot er een paar maanden helemaal
eens.“De Hypotheekshop kocht in mijn woon-
som met regelmaat op diverse platformen.
tussenuit te gaan en vertrok in de zomer van
plaats Den Haag leads in, zodat ik niet elke
“Op mijn website,maar ook op Vooruitkijken.nl,
2001 naar het Griekse Chersonissos om ‘de
dag op en neer naar Breukelen hoefde. Eigen-
de consumentenwebsite van de FFP. In de
boel te resetten’. Op het eiland werkte hij drie
lijk werkte ik in die functie al als zelfstandige.”
artikelen vinden de lezers veel (klantgerichte)
maanden als propper. “Nu kom ik uit Den
Maar ook in dienst van de Hypotheekshop
informatie over alle onderwerpen die samen-
Haag, dus het was een soort ‘Oh oh Cherso’
begon het na enige tijd weer te kriebelen.“Ik
hangen met hun persoonlijke financiën. Ik
avant la lettre”, lacht hij. “Maar het had een
zag welke omzetten ik binnenbracht én had
raad elke financieel planner aan om hetzelf-
louterend effect en in september kwam ik
de nodige kritiek op de procesorganisatie van
de te doen: op termijn zul je merken dat het
weer terug, vol motivatie om mijn carrière
mijn werkgever. Nadat ik nog een twee pro-
vruchten oplevert. In het kader van nazorg
nieuw leven in te blazen.”
jecten voor de Hypotheekshops Amstelveen
wil ik dit jaar tevens sociale mediatoepassin-
en Den Haag had gedaan, ben ik in augustus
gen koppelen. Ik denk aan Facebook, Twitter
2008 voor mezelf begonnen.”
én LinkedIn, omdat deze drie platformen
Carrièrestappen Hilgersom werkte na zijn terugkeer als trainer
elkaar prima aanvullen.”
bij SpaarSelect, ging studeren voor zijn FFP-
Aanvankelijk werkte Hilgersom nog nauw
De FFP én het keurmerk ervaart hij al een
certificering en stapte over naar ING Bank.“Dat
samen met zijn oude werkgever, waarbij hij
belangrijke toegevoegde waarde voor het
viel erg tegen. Mijn taak was om bestaande
de back-officediensten van de Hypotheek-
vak. “In een tijd waarin consumenten moe-
klanten te benaderen met nieuwe producten
shop inhuurde. Maar de samenwerking werd
ten gaan betalen voor advies en nazorg,
en hen te bewegen over te stappen. Het zag
na enkele maanden eenzijdig opgezegd.“Dat
moet je een hoog niveau kunnen garande-
er naar uit dat ik dit tenminste twee of drie
was even slikken. De crisis had zich net in
ren. Een gecertificeerd financieel planner
jaar zou moeten doen, voordat ik naar een
volle glorie geopenbaard en mijn complete
biedt aantoonbaar de hoogste kwaliteit in de
andere functie kon doorgroeien.”
portefeuille viel weg. Daar sta je dan...”
volle breedte van de dienstverlening. En dat is
Inmiddels wist hij beter wat hij wilde: consu-
Hilgersom besloot het als een uitdaging te
onontbeerlijk in deze veranderende wereld.”
F F P
M a g a z i n e
25
s e p t e m b e r
2 0 1 2
T W E E L U I K
L E D E N R A A D
( S L OT )
Profilering FFP en betrokkenheid leden belangrijke
DOELEN voor de toekomst
Met een achterban van 3.500 leden is een goed functionerende ledenraad onontbeerlijk om de belangen van FFP’ers in de brede zin zo goed mogelijk te borgen. Onlangs zijn Gitte van Haaren, Mariëlla Nieuwenhuijs, David Meiboom en Martin Boogaard toegetreden tot dit adviesorgaan, dat uit vijftien leden bestaat. Verder heeft Ingmar Vonk de voorzittershamer overgenomen van Wim Jansen.
F F P
M a g a z i n e
26
s e p t e m b e r
2 0 1 2
Hoe zien de nieuwe leden en de voorzitter van de leden-
is zowel voor de klant als voor mij een grote toegevoegde
raad hun rol naar het bestuur en de achterban? Welke
waarde. Geld, gevoel, alles komt bij elkaar in life planning.
beleidspunten hebben de komende jaren de hoogste
financial life planning is het antwoord op de financiële
prioriteit? En hoe ziet de FFP er over vijf jaar uit? In het
crisis, omdat je op een andere manier met je klant leert
laatste deel van dit tweeluik vertellen Gitte van Haaren,
omgaan. Dat is ook voor de FFP van belang: binnen de
Mariëlla Nieuwenhuijs en Ingmar Vonk over hun motiva-
ledenraad was nog geen life planning-bloed aanwezig.
tie om zitting te nemen in de ledenraad, geven zij hun
Die toevoeging leidt tot verdere verbreding en verdieping
visie op de rol ervan en schetsen zij de contouren van de
van het vak.”
toekomst van de FFP. “Individuele leden van de ledenraad moeten hun bloedBloedgroepen
groep zo goed mogelijk vertegenwoordigen”,
“Zelf ben ik jarenlang adviseur geweest en in die rol wilde
haakt de nieuwe ledenraadvoorzitter
ik altijd het naadje van de kous weten, zowel fiscaal als
Ingmar Vonk aan. “De FFP is een ge-
producttechnisch”, vertelt Gitte van Haaren.“Maar na ver-
mêleerd gezelschap; de enige over-
loop van tijd werd ik directeur van een lokale Rabobank.
eenkomst die leden hebben, is dat ze
Vanaf dat moment sta je op grotere afstand van de
dezelfde titel mogen gebruiken en
inhoud. Ik heb daarom twee motivaties om in de leden-
zich met geldzaken bezighouden.”
raad te zitten. Allereerst is het een goede manier om voeling te houden met het vak en het onderscheidende
“De reden dat ik nu ook de rol van
vermogen van ons keurmerk. Verder wil ik het belang van
voorzitter vervul, komt voort uit
mijn werkgever inbrengen; Rabobankplanners zijn im-
een intrinsieke motivatie om
mers zwaar vertegenwoordigd binnen de FFP.”
het beïnvloedbare te beïnvloeden. In mijn werk heb ik geleerd
Ook Mariëlla Nieuwenhuijs maakt zich sterk voor een
dat het geen zin heeft om daar
specifieke groep planners met een FFP-certificering. “In
waar je geen invloed op hebt de
het verleden werkte ik vooral aan de ‘koude kant’ van het
zaken te willen veranderen. Ga dus op
geld, in de buitendienst van AXA en Reaal. Maar ik had
een positie zitten waar dit wel kan, zoals
moeite met wat ik de negatieve kant van advisering vind:
in de ledenraad van de FFP.”
denken in termen van financiële oplossingen in plaats van oplossingen die goed zijn voor mensen. Daardoor
82 seconden
kreeg ik meer behoefte om het op een andere manier te
Ondanks hun verschillende benaderingen zijn de drie
gaan doen. Ik wilde bruggen slaan tussen geld en gevoel,
het erover eens dat er op het gebied van vaardig-
enerzijds door mijn kennis en kunde ten aanzien van
heden nog slagen zijn te maken die het keurmerk
geld te verdiepen, anderzijds door mijn rol als advi-
FFP kunnen versterken. “We moeten als FFP’ers niet vergeten dat we voor een klant eerst goed moeten
seur anders in te vullen.”
inventariseren”, vindt Gitte van Haaren.“We hebben “Zo ben ik bij het Kinderinstitute of Life
nog wel eens de neiging om direct te gaan advise-
Planning van George Kinder uitgekomen. In
ren, terwijl je ook de vaardigheden voor inventa-
mijn beleving is financial life planning dé methode om je klant goed te adviseren. Dat
F F P
risatie leert bij de FFP. Daarom is het goed dat er meer aandacht komt voor competenties.
M a g a z i n e
27
s e p t e m b e r
2 0 1 2
T W E E L U I K
L E D E N R A A D
( S L OT )
Door te inventariseren help je de klant in het maken van
hoe sta ik in het leven, wie wil ik helpen, wat wil ik ver-
keuzes op basis van jouw advies.We moeten dus stoppen
kopen?”
om in productoplossingen denken. Door deze denk“Dat onderscheidende moeten we behouden, misschien
richting onderscheidt de FFP zich.”
zou het zelfs iets moeilijker moeten worden om FFP’er te “Dat herinnert mij aan George Kinder, die in 2010 ver-
worden”, denkt Gitte van Haaren. “En naast het hebben
wees naar een studie waaruit bleek dat een gemiddelde
van competenties is het ook belangrijk dat adviseurs
financieel adviseur 82 seconden naar de klant luistert
actief met hun vak bezig zijn. Daarom pleit ik ervoor om
voordat hij aan de oplossing gaat denken”, reageert
een onderscheid te maken tussen FFP’ers die dagelijks
Mariëlla Nieuwenhuijs. “Vervolgens neemt hij het
adviseren en FFP’ers die wel hun papiertje hebben en
gesprek over, doet aannames, vult zelf de informatie aan
houden, maar in hun dagelijkse praktijk niet met klant-
en opeens staat de klant weer buiten.” “En vervolgens
advisering bezig zijn. Mij moet je nu niet tegenover een
zegt die adviseur: ‘Dat was een goed gesprek!”, grapt
klant zetten, maar strikt genomen mag dat wel.
Ingmar Vonk. Mariëlla Nieuwenhuijs: “Dat moet dus
Tegelijkertijd vertegenwoordig ik een grote groep die
fundamenteel veranderen, we moeten echt goed leren
hard heeft geknokt voor dat papiertje. Hoe gaan we als
luisteren. Alleen zo kun je een ander soort adviseurs
FFP met hen om? Je wilt immers geen afscheid nemen,
krijgen.”
het zijn tenslotte waardevolle leden die op een andere manier serieus en intensief met het vak bezig zijn.”
Actief versus inactief “Dat hangt natuurlijk samen met de competenties en de
“Daarbij is het belangrijk dat leidinggevenden bij sales
toetsing ervan”, vindt Gitte van Haaren. “Je moet het kaf
dezelfde kennis hebben als hun mensen”, zegt Ingmar
van het koren kunnen scheiden. Het moet niet te makke-
Vonk.” Als iemand leiding geeft aan een aantal FFP’ers,
lijk zijn, dan is immers je keurmerk niet meer exclusief.”
dan vind ik dat hij zelf gecertificeerd moet zijn, als is het maar om zijn collega’s te kunnen coachen.“
“Er is natuurlijk al een ondergrens”, stelt Ingmar Vonk.
Gitte van Haaren
“Een planner in spé moet een flinke inspanning leveren
Rol van de raad
om te slagen voor zijn examen. Maar dat niveau betekent
De ledenraad is een orgaan dat zonder last en rugge-
ook, dat je mag verwachten dat een planner aan zelf-
spraak de leden kan vertegenwoordigen. “Wij zijn een
onderzoek doet en zichzelf vragen stelt zoals ‘wie ben ik,
representatieve afvaardiging van alle FFP’ers, zowel naar regio als naar branche en bloedgroep”, legt Gitte van Haaren uit. “Zie ons als een verbindingsstuk tussen de leden, de praktijk en het bestuur. We moeten natuurlijk wel gevonden kunnen worden door de leden. Ook benaderen wij leden actief als het bestuur meer over een specifiek onderwerp wil weten. Maar dat is iets anders dan een verplichting om eens in de zoveel tijd ruggespraak te houden met afzonderlijke leden.” “Onze rol heeft valkuilen, zoals wanneer het bestuur ons vraagt: ‘Wat denken jullie ervan, hoe zouden jullie het doen?”, vervolgt Ingmar Vonk “Je mag je niet laten verleiden om op de stoel van de bestuurder te gaan zitten. Dan kun je immers geen kritiek meer hebben op het beleid omdat je dat zelf mede hebt geformuleerd!” “Om onze vertegenwoordiging goed te kunnen uitvoeren, moet je inderdaad niet te dicht tegen het bestuur aanzitten”, beaamt Gitte van Haaren.“Tegelijkertijd moet je voldoende boven de meningen van de achterban staan om de informatie te duiden in een groter verband. Je moet je niet opstellen als een soort OR van de leden. Dat is het spanningsveld.”
F F P
M a g a z i n e
29
s e p t e m b e r
2 0 1 2
T W E E L U I K
L E D E N R A A D
( S L OT )
Profilering De verdere profilering van de FFP blijft de komende jaren voor de ledenraad een belangrijk beleidsthema. Gitte van Haaren: “Hoe brengen we onze toegevoegde waarde in beeld bij de klant? Onze leden betalen elk jaar een flinke contributie en daarvoor willen ze iets terugzien.” “Om je leden tevreden te houden en je ledenbestand te laten groeien, moeten ze wel toegevoegde waarde ervaren”, beaamt Ingmar Vonk.“Dat moet dan automatisch een marktbeweging als gevolg hebben. Dat betekent, dat je het keurmerk FFP duidelijk moet positioneren. Daarbij mag het natuurlijk niet zo zijn dat de profilering van de RFA die van de FFP ondersneeuwt. Maar hoe ga je daar als bestuur mee om?” “Persoonlijk vind ik dat FFP boven RFA moet worden geplaatst en de Wft-modules daar weer onder. Dat kan nu nog niet vanwege het ontbreken van een competentiescan ten aanzien van adviesvaardigheden bij de FFP. Maar het in stand houden van die piramide moet het doel zijn van je hele opleidingsstraat. Dus niet een
piramide met RFA in de top en een paar zonnetjes er-
Ingmar Vonk
Mariëlla
een vakidiotenlevel, in de positieve zin van het woord
Nieuwenhuijs
uiteraard.”
boven, zoals FFP en MFP. Dan gaat ons niveau lijken op
“Dat gebouw zou bottom up moeten worden opgebouwd”, vindt Gitte van Haaren. “Verder zouden Wft en RFA niet als minder moeten worden gezien, maar als anders. Die adviseurs bezoek je voor andere doeleinden dan wanneer je naar een FFP’er gaat.” Professionaliteit “Een andere uitdaging die wij als ledenraad hebben, is om onze rol professioneel op te pakken”, aldus Gitte van Haaren. “We moeten elkaar goed weten te vinden, de zaken planmatig verwerken, ons goed voorbereiden en tijdens de vergaderingen echt de diepte in gaan. Dat is best moeilijk om goed te organiseren, dat is een uitdaging voor de komende tijd.” “Dat begint al bij het bijtijds opsturen van de notulen of het verslag van de laatste vergadering”, vult Ingmar Vonk aan. “Als je die bijvoorbeeld twee dagen voor de nieuwe bijeenkomst pas krijgt, kun je je nooit goed voorbereiden omdat iedereen een volle agenda heeft. Ook de formuleringen in de stukken zijn belangrijk: is er over een bepaald onderwerp gesproken of is er een besluit genomen? Dat moet duidelijk zijn.”
F F P
M a g a z i n e
30
s e p t e m b e r
2 0 1 2
FFP over vijf jaar Mariëlla Nieuwenhuijs verwacht de komende jaren binnen de FFP een verschuiving van nadruk op kennis naar nadruk op verbindend denken. “Het accent zal niet alleen meer op IQ komen te liggen maar juist op de combinatie IQ, EQ en SQ, de totale intelligentie. Achter iedere financiële vraag schuilt namelijk een levensvraag. Het aantal actieve planners zal hierdoor groeien. Aan de andere kant blijft de vraag hoeveel leden er op dit moment actief bezig zijn met het vak. Ik vind het daarom moeilijk om een schatting te doen hoeveel FFP’ers er over vijf jaar zijn.” “Verder zou ik trots zijn als er in 2017 honderd succesvolle financial life planning-kantoren zouden zijn. En ik zou het fantastisch vinden als de vaardigheden van life planners worden toegevoegd aan die van andere adviseurs en planners. De eerste bank die dat gaat uitdragen heeft goud in handen, die voorspelling doe ik hier.” “Ik sta daar iets anders in. Ik vind life planning een hulpmiddel, geen doel op zich”, reageert Gitte van Haaren. “Wel moeten we kiezen wat we precies willen zijn en of dat alleen voor actieve leden is of voor een bredere groep. Hoe gaan we ons positioneren ten opzichte van andere keurmerken? Vervolgens horen daar hulpmiddelen bij en ik vind dat de FFP die zelf moet opnemen in het label, of dat nou life planning is of iets anders.” “We moeten vooral beter gaan luisteren naar de klant. Maar onze profilering kan pas worden ingevuld als we de competenties hebben ingebracht en met alle spelers hebben afgestemd welke plaats de FFP heeft in de piramide. Als we dat goed doen, kunnen we al onze leden binnen de piramide behouden. En je kunt jezelf de vraag stellen of je dan wel zo nodig moet groeien.” “Ik denk dat je meer bewustere leden krijgt”, verwacht Ingmar Vonk. “Over vijf jaar hoef je niet hard gegroeid te zijn. Dat zou leuk zijn, maar is geen doel op zich. Maar stel dat nu vijftien procent van de achterban echt betrokken is, dan zou ik het fijn vinden als dit percentage in 2017 is gegroeid naar veertig procent.” “Met de FFP kunnen we zeker in deze tijd het verschil wel maken”, besluit Gitte van Haaren. “Maar we moeten wel maken dat het gezien wordt. Dit is een grote kans, maar het moet wel goed worden weggezet. Daarom is het cruciaal welke keuzes wij als FFP maken in de komende twee
jaren.”
F F P
M a g a z i n e
31
s e p t e m b e r
2 0 1 2
STORYTELLING OP HET FFP CONGRES
Hoe raak ik
DE KLANT in het hart?
F F P
M a g a z i n e
32
s e p t e m b e r
2 0 1 2
F F P - CO N G R E S
Hoe maak ik het belang van een goed financieel advies duidelijk aan de consument. Hoe raak ik de klant in
die mensen in staat moet stellen om (een deel van) de waarde van hun koophuis in te wisselen voor de financiering van zorg- en hulpverlening te zijner tijd.
het hart? Die vraag zal menig gecertificeerd financieel planner van de FFP zich wel eens gesteld hebben. Het
Verder zullen Marc en Roeland Linssen, scenarioschrijvers van bekende televisieseries als Goede Tijden Slechte
antwoord daarop zal worden gegeven op het FFP Congres van dinsdag 9 oktober in het NBC te Nieuwegein.
Tijden, Westenwind, en Beatrix - Oranje onder vuur, u inwijden in de geheimen van Storytelling. Zij zullen in hun plenaire presentatie een pakkend scenario voor het voetlicht brengen over de kracht van het financieel
Het jaarcongres voor meer dan 3.500 bij de FFP aangeslo-
advies. Op een verfrissende manier zullen zij invoelbaar
ten gecertificeerd financieel planners biedt een uiterst
maken dat kwaliteit, integriteit en deskundigheid van de
boeiend programma onder de titel: Financieel advies, een
financieel planner noodzakelijk zijn, maar dat de klant
goed plan?! Het plenaire deel van het congres begint om
pas echt in het hart wordt geraakt door de wijze waarop
15.15 uur met een openingswoord door FFP-voorzitter
het verhaal achter het financieel advies wordt verteld.
Marc van Poeteren. Workshops Aansluitend zal Paul Schnabel, directeur van het Sociaal
Voorafgaande aan het plenaire programma van het FFP
en Cultureel Planbureau (SCP), een presentatie verzorgen
Congres worden in totaal twaalf workshops gegeven,
over demografische ontwikkelingen in ons land op het
waarvan er zes worden ingevuld door de FFP. De work-
gebied van wonen, zorg en inkomen. Een van zijn belang-
shops zijn verdeeld over drie ronden van vier volgens
rijkste topics is de introductie van de ‘omkeerhypotheek’,
onderstaand overzicht:
Workshop 1
Workshop 2
Workshop 3
10.30 – 11.30 uur
11.40 – 12.40 uur
13.40 – 14.40 uur
Rabobank:
Kluwer:
NNEK:
Wouter van Onna
Ramón Wernsen – Bruin
Marcel van Leeuwen
Van doelstellingen en wensen naar praktische uitvoering van het levenstestament
Hoe word ik de financiële regisseur
Breng Vermogen Tot Leven
FFP Kennisgroep Pensioenen:
FFP Kennisgroep
Daan Musers en
Noach van Beusekom en
Huwelijksvermogens- & Erfrecht:
André Kamstra (Inleider)
Mickey Manders (inleider)
Erna Knipscheer
Behavioural Finance
Pensioenplanning een vak?!
Huwelijksvermogensrecht en de ondernemer
van de vermogende klant? Van product- naar integraal en klantgericht advies op feebasis
FFP Kennisgroep Sparen en Beleggen:
(PE-Punten: PSZV: 1)
(PE-Punten: SBF: 1)
FFP:
(PE-Punten: RE: 1)
Wessel Visser (Bureau Taal)
FFP: Debbie Bernasco
Dukers & Baelemans:
(Marketingcommunicatiebureau
Ron Dukers
Bernas&co)
De veranderende wereld en de gevolgen voor het financieel plan
Storytelling & Social Media
Begrijpelijk adviseren: een investering in vertrouwen! Dela::
FFP Kennisgroep Belastingen:
Tom Mulder en
Movir:
Aart de Jong en Peter Segaar
Edward van Wingerden
Henriëtte Prast
VBI en Internationaal Financieren de praktijk
Financiële planning voor iedereen? Wij vinden van wel!
Zelfkennis is macht
(PE-Punten: BEL: 1)
F F P
M a g a z i n e
33
s e p t e m b e r
2 0 1 2
Instituut voor Financiële Kennisontwikkeling (IFK) Trainingen PE FFP
De e-workshop Flex BV
Opleidingen op maat
Het Instituut voor Financiële Kennisontwikkeling (IFK) biedt diverse programma’s voor de Permanente Educatie FFP.
Zicht op de fiscale en juridische wijzigingen door invoering van de Flex-BV per 1 oktober 2012. Bestel via de webwinkel op www.ifk.nl
Medewerkers hebben soms een stukje extra opleiding nodig waarin uw eigen beleid,producten en diensten worden betrokken. Bouw samen met het IFK aan een opleiding voor: een korte bij- en omscholing; de introductie van nieuwe producten en diensten; de integratie van vaardigheden; de behandeling van actualiteiten; waarbij IFK de mogelijkheid biedt tot het verzorgen van: syllabi; klassikaal onderwijs met of zonder docent; blended learning; e-learning. Meer informatie? Mail naar
[email protected]
Reguliere PE FFP Op een handig tijdstip praten onze uiterst ervaren docenten u in drie maal zes uur bij over de laatste ontwikkelingen op een aantal deelgebieden, waarbij ook integratie binnen de financiële planning aan bod komt. Het programma is efficiënt ingedeeld en biedt alle gelegenheid om vragen te stellen. De data, de locaties en het inschrijfformulier zijn te vinden op de website.
Het IFK is al meer dan vijftien jaar een onafhankelijke dienstverlenende organisatie, die inzicht geeft en objectieve informatie verstrekt.
Examenbank FFP Oefen met een groot aantal MCvragen op FFP-niveau. Elke vraag is voorzien van een uitwerking, zodat u kunt nagaan waarom u een bepaalde vraag goed of fout heeft beantwoord.Hiermee bereidt u zich goed voor op het MC-gedeelte van het FFP-examen. De FFP oefenexamenbank is te bestellen via www.ifk.nl
Lees verder op www.ifk.nl
B e l vo o r m e e r i n fo r m a t i e : 0 1 0 - 4 5 3 2 1 7 1 , o f k i j k o p w w w. i f k . n l F F P
M a g a z i n e
34
s e p t e m b e r
2 0 1 2
ADVIES
Advisering in het kader van financiële planning is voornamelijk gericht op de risico’s van lang leven, overlijden en arbeidsongeschiktheid. In die planning speelt het scenario van (echt)scheiding als ‘life-event’ nog een veel te kleine rol. Financieel planners zouden een veel grotere bijdrage moeten leveren aan het (echt)scheidingsproces, om te voorkomen dat een echtscheiding uitdraait op een vechtscheiding.
Kind scheidende ouders roept
OM HULP van financieel planner De ‘scheidingsadviesmarkt’ is nu grotendeels in handen
apart met de vader en apart met de moeder, maar met
van advocaten en mediators. Dit zijn twee beroepsgroe-
beide ouders tegelijk.
pen die weinig financiële affiniteit hebben. Toch bepalen
Beide partijen in een (echt)scheiding moeten worden
zij in hoge mate de financiële herstart van scheidende
begeleid van partnerschap naar ouderschap. In het leven
partijen. De beroepsgroep van financieel planners zou
hebben we diverse rollen te vervullen. De ene keer ben je
daar een veel grotere rol in moeten spelen.
werknemer, de ander keer vader, ex-partner, buurman enz. Dit vereist andere inzichten. Een juridisch proces
Wat is een (echt)scheiding?
speelt hierbij geen rol. De eerste stap, hoe moeilijk ook, is
Als twee mensen samen hebben gekozen om uit elkaar
om samen aan tafel te gaan en dit goed vorm te geven.
te gaan, doen ze dat veelal met respect en begrip voor elkaars situatie. Een (echt)scheiding is echter veelal een
De doelstelling is om de relatiebreuk te begrijpen, het ver-
eenzijdige relatiebreuk. Dat zorgt voor wederzijds onbe-
trouwen als ouders weer op te bouwen en vooral om de
grip, wantrouwen en angst voor wat er komen gaat.
angst, voor wat er gaat komen, weg te nemen. Alle lusten
Tijdens deze stormachtige periode lijkt de gang naar een
en lasten zullen vooral eerlijk moeten worden verdeeld.
advocaat de meest logische weg; jouw belang moet im-
Het eigen belang is belangrijk, maar wel met respect voor
mers worden verdedigd.
dat van de ander. Een mediator/scheidingsspecialist speelt bij het neutraliseren van dit proces een grote rol.
Bij het merendeel van de scheidingszaken zijn ook kinderen betrokken. Partijen hebben dan een groot gezamenlijk
De financieel planner kan, als het gaat om het neutraliseren
belang, namelijk de opvoeding - na hun (echt)scheiding -
van de financiële paragraaf in het proces, ook een grote
van hun kinderen. In een scheidingsprocedure met twee
rol spelen.
advocaten gaat het om winnen en verliezen. Eigenlijk zou één belang bij een (echt)scheiding centraal moeten
Trema-rapport
staan: het belang van het kind, dat na de (echt)scheiding
Zodra je op onderzoek uitgaat hoe in Nederland het
het recht heeft op contact met zijn beide ouders. Niet
inkomen wordt verdeeld na (echt)scheiding, vind je op
F F P
M a g a z i n e
35
s e p t e m b e r
2 0 1 2
ADVIES
internet
eigenlijk alleen maar de Trema-
het netto besteedbaar inkomen en/of ver-
norm. Wikipedia geeft de volgende definitie:
mogen naar hun eigen wensen en doelstellingen eerlijk is verdeeld. Dit geeft rust.
“De Tremanormen worden door rechtbanken gebruikt om alimentaties uit te
Partijen willen weten hun groot hun budget
rekenen (Trema = Tijdschrift voor de rech-
wordt na hun scheiding, waarop zij verder
terlijke macht).
kunnen bouwen aan een nieuwe financiële toekomst. Hun financiële mogelijkheden
Het Rapport Alimentatienormen is voor het
mogen zeker niet meer of minder zijn dan de
eerst in 1979 gepubliceerd. Het rapport geeft
andere partij. Een eerlijke verdeling geeft het
aanbevelingen voor een eenvormige praktische
meeste draagvlak.
invulling van de wettelijke maatstaven voor het berekenen van draagkracht. De vast te stellen
Alimentatie uitrekenen op basis van netto
alimentatie is afhankelijk van de behoefte van
besteedbaar inkomen vraagt om maatwerk.
de onderhoudsgerechtigde en de draagkracht
Er wordt geïnventariseerd naar de wensen
van de onderhoudsplichtige. De laagste van
en keuzes die ieder voor zich maakt. Denk
deze twee vormt dus het maximum.”
daarbij bijvoorbeeld aan de nieuwe woonplaats: de verkoop van de woning, de afwik-
De Tremanormen zijn ontwikkeld om bur-
keling van het pensioen, het arbeidsinko-
gers in ons land, indien zij zich wenden tot
men, enzovoort.
de rechtbank, gelijk te behandelen. Het zijn richtlijnen om recht te spreken over de afwik-
De huizenmarkt zit - zoals iedereen weet - op
keling van de verdeling van het inkomen na
slot, met als gevolg dat bij (echt)scheiding
(echt)scheiding, naar redelijkheid en billijk-
financiële problemen ontstaan. Die vragen
heid (behoefte en draagkracht). Advocaten
om een goede financiële begeleiding. De
gebruiken deze Tremanormen om het be-
problematiek rond de hypotheekrenteaftrek,
lang van hun cliënt maximaal te dienen. De
afwikkeling van verzekeringen en bank-
uitslag wordt uiteindelijk bepaald door de
spaarproducten valt onder de specifieke des-
rechter; voor de ene partij vaak te veel en
kundigheid van een financieel planner.
voor de andere partij vaak te weinig. Praktijksituatie In de praktijk blijkt dat er onvoldoende
Twee partijen komen aan tafel. Samen heb-
begrip en draagvlak is voor de rekennorm en
ben ze, ondanks een moeilijke emotionele
bedragen akkoord, maar ze willen graag een
dat de angst niet wordt weggenomen. De
periode, hun toekomst doorgesproken. Het
extra check. Aan tafel worden de wensen en
berekening vaak als oneerlijk beschouwd,
belang van hun kind staat voor beiden
doelstellingen van beiden nogmaals goed in
wat weer kan leiden tot meer onbegrip en
bovenaan. Zij willen het in harmonie oplos-
kaart gebracht. Een maatwerkberekening op
verharding tussen scheidende partijen.
sen om goede ouders te kunnen zijn. Ze wil-
basis van netto besteedbaar inkomen wordt
len een (echt)scheiding op gezamenlijk ver-
gemaakt. Uit deze berekening wordt inzich-
Netto besteedbaar inkomen
zoek aanvragen. Om tijd en geld te besparen,
telijk dat de man per week g 12 overhoudt.
Het is partijen vaak onduidelijk welke finan-
hebben ze zelf al veel voorbereid. Het onder-
ciële situatie er na (echt)scheiding ontstaat.
zoek naar de financiële afwikkeling zijn ze
Stel dat deze mensen de uitkomst klakkeloos
Een goede begeleiding in het maken van
begonnen op internet, waarop zij de Trema-
zouden hebben overgenomen en uitgevoerd,
financiële keuzes is én blijft maatwerk. De
normen hebben aangetroffen. Ze hebben al
hoe zou dan hun communicatie eruit gaan
rechtbank, een advocaat en/of een mediator
eerder een berekening op basis van deze
zien? Zou het belang van het kind na (echt)-
is hiervoor minder geschoold en mist de
rekenmethode door een derde partij (advo-
scheiding een andere wending krijgen?
know how op financieel gebied. Financieel
caat/mediator) laten opmaken.
maatwerk tijdens en na (echt)scheiding is de
Zonder verder op de cijfermatige onderbou-
primaire taak van een financieel planner.
Op basis van de door hun aangeleverde stuk-
wing in te gaan, blijkt in de praktijk dat het
Voor partijen is het essentieel om te weten
ken was de uitkomst dat er door de man aan
vaststellen van de alimentatie op basis van
hoe het netto besteedbaar inkomen er na
de vrouw een kinderalimentatie zou worden
daadwerkelijke behoefte en draagkracht
(echt)scheiding uitziet. Bovendien is het
voldaan van g 650 en een partneralimentatie
(NBI) en rekening houdend met de wensen
goed om aan beide partijen te laten zien dat
van g 900 per maand. Beiden zijn met deze
en doelstellingen veel beter werkt dan een
F F P
M a g a z i n e
36
s e p t e m b e r
2 0 1 2
gang naar een advocaat/mediator die niet
planner om de hoek kijken, die gewend is
en zeker ondergewaardeerd. Bij een (echt)-
financieel is onderlegd. Een duidelijk over-
op wensen en doelstellingen door te vra-
scheiding is het belangrijk dat er wederzijds
zicht en eerlijke verdeling van zowel vermo-
gen en te budgetteren.
begrip is of komt, draagvlak wordt gecreëerd
Het netto besteedbaar inkomen na (echt)-
voor de genomen beslissingen en de angst
tie. Dit is zeker in het belang van de kinderen.
scheiding wordt bepaald, rekening hou-
voor de toekomst deels of geheel is wegge-
De opbouw van de alimentatie berekenen op
dend met de factoren zoals hierboven
nomen. De financieel planner kan hierin een
basis van netto besteedbaar inkomen gaat
genoemd. De kosten van de kinderen
sleutelrol spelen.
als volgt:
gaan altijd voor.
gen als inkomen bespaart een hoop frustra-
Het verschil in netto te besteden inkomen
Het is tijd om de horizon te verbreden. Laat
en bepalen van de verdeling hiervan.
is de partneralimentatie. Desgewenst kan
financiële maatwerkoplossing de kernactivi-
Ouders bepalen de behoefte van hun
hier gebruik van worden gemaakt.
teit worden in het kader van de financiële
Vaststellen van de vermogensopstelling
afwikkeling van de (echt)scheiding.
kind(eren) tijdens hun samenleving.
Voorwaarde is dat beide partijen inzicht krijgen
Wat zijn de daadwerkelijke kosten van de
in elkaars portemonnee, en optimaal, duide-
kinderen tijdens de samenleving. Dit niveau
lijk en neutraal worden geïnformeerd over de
Erik J. Baijens MFP
is de basis voor de situatie na scheiding.
mogelijkheden na hun (echt)scheiding.
ScS Scheidingspecialist NMI registermediator
Ouders bepalen de gewenste omgangsregeling.
Conclusie
Partijen maken hun wensen kenbaar met
Samenvattend: de rol van de financieel plan-
betrekking tot inkomen, wonen en leven.
ner in het kader van de financiële afwikke-
Hier komt de ervaring van de financieel
ling van een (echt)scheiding is onderbelicht
F F P
M a g a z i n e
37
s e p t e m b e r
2 0 1 2
V E R E N I G I N G S N I E U W S
Het bestuur van de FFP heeft versterking gevonden in de persoon van Andrea Middel (42). Zij heeft zitting genomen in zowel het bestuur van de Vereniging FFP als van de Stichting Certificering FFP.
Andrea Middel versterkt
BESTUUR De ledenraad van de FFP heeft volmondig ingestemd met haar benoeming. Met de entree van Middel als secretaris bestaat het bestuur van de Vereniging FFP uit zes personen. De zittende leden zijn Marc van Poeteren (voorzitter), William van der Maas (penningmeester), René Smits, Pim Mol en John Smeets. In het bestuur van de Stichting Certificering FFP werkt Middel samen met Roel Wijmenga (voorzitter), William van der Maas en Ferd Beukers. Andrea Middel is partner van Lyncs Strategie + Finance, gevestigd in Amersfoort. Zij houdt zich onder meer bezig met proces- en projectbegeleiding bij (pensioenfonds)besturen, strategische ondernemingsbegeleiding en onafhankelijke financiële planning. De onderneming Lyncs heeft Andrea in 2006 zelf opgestart. Daarvoor werkte ze 13 jaar in diverse functies (accountmanagement, marketing, financial planning) bij ABN Amro. In 2011 werd zij (door het PFP Forum) verkozen tot ‘financieel planner van het jaar’. “De branche vraagt om een (lange termijn)visie, daadkracht, integriteit en vasthoudendheid. Na een uitgebreide kennismaking met bestuur en directie heb ik met overtuiging besloten deze verantwoordelijkheid op mij te willen nemen”, zo motiveert Middel haar besluit zich beschikbaar te stellen als bestuurslid van de Vereniging FFP. Ze hoopt onder meer een bijdrage te leveren aan de imagoverbetering van de financiële sector. “Ik zit bij veel klanten aan tafel die teleurgesteld zijn. Op ‘microbasis’ zie ik dat ze opgelucht zijn, als ze merken dat het ook op een andere manier kan, dat financieel advies deskundig en integer kan zijn. Op ‘macrobasis’ zou ik dit ook graag aan de markt willen laten zien. We zijn er allemaal bij gebaat dat de FFP direct wordt geassocieerd met integriteit en deskundigheid,” aldus Middel.
F F P
M a g a z i n e
38
s e p t e m b e r
2 0 1 2