BEZOEK DE WOI-SITES LAAT JE BETOVEREN DOOR DE HEKSEN PROEF HET LEKKERS UIT DE STREEK

BEZOEK DE WOI-SITES LAAT JE BETOVEREN DOOR DE HEKSEN PROEF HET LEKKERS UIT DE STREEK

2 | INHOUDTAFEL

COLOFON Hoofdredactie & Coördinatie Communicatiedienst Gemeente Zonnebeke, B.AD Roeselare Teksten & vertaling B.AD, Roeselare Fotografie BAD, David Samyn, De Oude Kaasmakerij, Dienst voor Toerisme Zonnebeke, Heksenstoet vzw, MMP 1917, Westtoer, logies & horeca Zonnebeke kaarten MMP 1917, Dienst voor toerisme Zonnebeke, Passchendaele Kenniscentrum Zonnebeke ontwerp & prepress B.AD, Roeselare druk Tanghe Printing, Komen Website www.toerismezonnebeke.be www.passchendaele.be www.zonnebeke.be Alle gegevens dateren van november 2014.

INHOUD ZONNEBEKE HERDENKT Memorial Museum Passchendaele 1917 Dugout & trench experience Tyne Cot Cemetery, stille getuige van de Slag bij Passendale

07 08

ZONNEBEKE VERWENT Lekker Zonnebeke De Oude Kaasmakerij

12 13

ZONNEBEKE BEHEKST Wie is er bang van de boze heks? Een lekkere brok cultuur

16 17

TOERISTISCHE KAART

18



ZONNEBEKE BEWEEGT Fietsroute The legacy Met de wagen, de fiets, te voet of ... te paard Natuur & Architectuur

22 24 25

ZONNEBEKE INSPIREERT Verleng je verblijf en verken de regio

29

HORECA

30

VOORWOORD | 3

VOORWOORD Beste bezoeker, Van harte welkom in Zonnebeke! Dit eigenzinnig stuk van de Zuidelijke Westhoek heeft naast gerenommeerde toeristische trekpleisters tal van minder bekende hoekjes en plekjes, die je allemaal kan ontdekken in dit magazine. Diversiteit troef in Zonnebeke, want onze gemeente heeft vijf charmante dorpen die elk hun eigen verhalen en toeristische troeven hebben. In al deze dorpen en in het landschap daar tussenin leeft de herdenking van de Groote Oorlog meer dan ooit. Zonnebeke kent tientallen boeiende sites met prachtig en oprecht erfgoed rond deze thematiek. Ook de recreant of natuurliefhebber kan hier terecht, want Zonnebeke is één van de meest groene, bosrijke maar ook glooiende gemeenten van de Westhoek. Er zijn bewegwijzerde fiets- en mountainbikeroutes, nieuw aangelegde wandelpaden, en er is zelfs een thematische autoroute. De prachtige fietsroute ‘The Legacy’ verbindt over 37 km de belangrijkste sites gelinkt aan

de Eerste Wereldoorlog. De ideale uitvalsbasis voor gelijk welk bezoek is het gloednieuwe Passchendaele Memorial Park, een prachtig park waarin geschiedenis en heden elkaar ontmoeten. Op dit domein vind je de toeristische dienst terug in hetzelfde kasteel waarin het in 2013 vernieuwde en uitgebreide Memorial Museum Passchendaele 1917 gevestigd is. Maar ook de ‘couleur locale’ maakt van Zonnebeke een stralende plek: zo is er de bekende Passendalekaas en het museum De Oude Kaasmakerij in Passendale, maar ook de verhalen van de heksen in Beselare en de roots van Jacques Brel in Zandvoorde. Ik hoop van harte dat je tijdens het lezen van dit magazine de troeven van onze gemeente kan ontdekken en zo inspiratie opdoet en vooral veel ‘goesting’ krijgt om Zonnebeke te bezoeken! Sabine Vanderhaeghen Schepen van Toerisme

4 | ZONNEBEKE HERDENKT

ZONNEBEKE HERDENKT | 5

ZONNEBEKE HERDENKT

Niets deed honderd jaar geleden vermoeden dat onze contreien het toneel zouden worden van één van de bloedigste conflicten uit de geschiedenis. En ook vandaag zijn de rust en het vredige landschap in en rond Zonnebeke bedrieglijk. In velden en bossen, tussen de heuvelruggen en langs wegen en weggetjes herinneren militaire begraafplaatsen en herdenkingsmonumenten van het grote lijden uit 14-18, met de Slag van Passendale als trieste mijlpaal voor onze gemeente en vele duizenden soldaten. Verken het oorlogslandschap te voet, per fiets of met de wagen, verdiep je in de geschiedenis in het Memorial Museum Passchendaele 1917 en ervaar het leven van een soldaat in de dugout of de loopgraven.

6 | ZONNEBEKE HERDENKT

memorial museum passchendaele 1917 Berten Pilstraat 5A B-8980 Zonnebeke 2 parkings via de Berten Pilstraat T 0032 (0)51 77 04 41 E [email protected] W www.passchendaele.be Open: van 1 februari t/m 15 december open van 9u tot 18u. Laatste toegang om 16u30.

ZONNEBEKE HERDENKT | 7

MEMORIAL MUSEUM PASSCHENDAELE 1917 DUGOUT & TRENCH EXPERIENCE De Groote Oorlog, die de hele streek omvormde in een bloedig slagveld, sloeg ook in Zonnebeke en zijn deelgemeenten – met Passendale in het bijzonder – extreem hard toe. ‘Passchendaele’ werd niet alleen een begrip in de geschiedenis van de Eerste Wereldoorlog, het werd ook het symbool van de grote zinloosheid van het oorlogsgeweld in al zijn gruwel. Het grotere verhaal van de Eerste Wereldoorlog en het specifieke verloop van de Slag van Passendale worden op een bijzonder aangrijpende en aanschouwelijke manier voorgesteld in het volledige vernieuwde en uitgebreide Memorial Museum Passchendaele 1917.

bevreemdend als bijna kunstzinnig is. Voorts maak je hier kennis met het internationale karakter van WOI.

ONTDEK HOE DE BRITTEN ONDERGRONDS GINGEN LEVEN

In de loopgraven

Als afsluiter van je bezoek, kom je terecht in een heuse loopgraaf. Deze reconstructie van Duitse en Britse loopgraven waarlangs originele schuilplaatsen nagebouwd werden, oogt vredig maar laat je ook proeven van het beangstigende gevoel dat de soldaten die hier ‘gevangen’ zaten, gehad moeten hebben. Een ervaring die niemand onberoerd zal laten en die je bezoek aan de oorlogssites in de omgeving alleen maar zal verrijken.

Voor groot en klein Het Kasteel van Zonnebeke werd in 2004 officieel heringericht als Memorial Museum Passchendaele 1917 en in 2013 volledig vernieuwd en uitgebreid. Het museum brengt op de eerste verdieping een overzicht van de vijf slagen bij Ieper. Vanzelfsprekend is er bijzondere aandacht voor de Slag van Passendale. Aan de hand van historische voorwerpen, authentieke brieven, affiches en andere documenten, uniformen van de verschillende legers, videofragmenten … krijgen groot en klein zicht op hoe het leven op en rond de slagvelden moet geweest zijn. Je leest het goed: groot én klein, want doorheen de hele museumopstelling zijn er interactieve elementen die de kinderen zeker zullen boeien.

Internationaal conflict Na de bovenverdieping leidt het bezoekerscircuit je naar de unieke Dugout Experience en ontdek je hoe de Britten in 1917 ondergronds gingen leven. Een beklemmende belevenis waarbij je je een beeld kunt vormen van de erbarmelijke en claustrofobische leefomstandigheden destijds. Daarna bezoek je het volledig nieuwe, ondergrondse gebouw dat gewijd is aan de Slag van Passendale. De zaal met de vele kleurrijke obussen biedt je een visuele ervaring die zowel

De Pioniersroute Toeristische autoroute 14-18 Duitse betonmeesters in de loopgraven

Het Memorial Museum Passchendaele 1917 is ook het vertrekpunt van de ‘Pionier’-autoroute. Deze route verkent vooral de Duitse frontstreek, een regio die zich vandaag uitstrekt over delen van Noord-Frankrijk, Wallonië en Vlaanderen. Achter dit Duitse front verblijven nogal wat Duitse ‘Pioniere’ of genietroepen. Zij staan in voor de bouw en het onderhoud van loopgraven, bunkers, munitiedepots, veldhospitalen … Voor de inwoners valt het dagelijkse leven in dit bezet gebied zwaar. Aan de westelijk kant van dit front zijn vooral Britten, Ieren, Australiërs en Nieuw-Zeelanders aan zet. De autoroute ‘Pionier’ is 75 km lang en is volledig bewegwijzerd. De routebeschrijving is voor € 6,00 te koop bij Toerisme Zonnebeke en Westtoer.

8 | ZONNEBEKE HERDENKT

TYNE COT CEMETERY, STILLE GETUIGE VAN DE SLAG BIJ PASSENDALE

Tyne Cot Cemetery is met zijn 11.956 graven de grootste Commonwealth-begraafplaats ter wereld en getuigt vandaag nog duizendvoudig van de bloedige Slag bij Passendale. Vele tien- en zelfs honderdduizenden bezoekers uit alle windstreken komen jaarlijks naar deze stille getuige van de Groote Oorlog. Een bezoek dat niemand onberoerd laat. Oorspronkelijk was ‘Tyne Cot’ een Duitse verdedigingsstelling in de Flandern I-linie. De Australische troepen richten er in oktober 1917 een hulppost in, die snel uitgroeit tot een kleine begraafplaats met 340 graven voor de gewonde soldaten die ter plaatse aan hun verwondingen bezwijken. Na de oorlog – tussen 1919 en 1921 – verzamelen de Britse ‘Exhumation Companies’ in de omliggende (slag)velden 12.000 doden, waarvan slechts 3.800 geïdentificeerd konden worden. Op de muur achteraan de begraafplaats staan de namen van 35.000 soldaten zonder gekend graf. Britten, Ieren en Nieuw-Zeelanders die in de regio sneuvelden na 16 augustus 1917.

Hoog bezoek Tyne Cot ontvangt jaarlijks zo’n half miljoen bezoekers. Van gewone stervelingen – op zoek naar sporen van een overleden voorouder of naar een begin van een antwoord op de vraag ‘waarom?’ – naar gekroonde en andere staatshoofden van over de hele wereld. In juli 2007 huldigde de Britse koningin Elizabeth II samen met onze toenmalige koningin Paola en honderden andere prominenten, het nieuwe bezoekerscentrum in. Marijke Decaestecker, uitbaatster van de nabijgelegen B&B De Klaproos én conciërge van het bezoekerscentrum, was er toen ook bij. Ze getuigt: “Ik ben naast Tyne Cot opgegroeid en heb alles enorm zien evolueren. Toen ik kind was, kwam er hier een bus of twee per dag, dat is nu wel even anders. Het bezoekerscentrum zorgt ook voor een enorme meerwaarde, zeker voor de scholen of groepen die zich nog niet echt verdiept hebben in de materie. Je hebt er ook een prachtig zicht op het landschap. Aan de ene kant heb je Ieper, als je je omdraait, zie je de kerk van Passendale. Als je goed rondkijkt, kun je je een beetje een idee vormen van hoe de oorlog verliep en hoe het landschap dat verloop mee bepaalde.”

Tyne Cot Cemetery Tynecotstraat B-8980 Passendale (Zonnebeke) (parking Vijfwegestraat) T 0032 (0)51 77 04 41 E [email protected] E [email protected] W www.passchendaele.be Tyne Cot Cemetery is dagelijks toegankelijk van zonsopgang tot zonsondergang. Het bezoekerscentrum is dagelijks open van 1 februari t/m 30 november, van 10u tot 18u. Gratis toegang. Voor je bezoek aan Tyne Cot Cemetery kan je een gids reserveren bij de Dienst Toerisme Zonnebeke om uitleg te te krijgen over de begraafplaats.

ZONNEBEKE HERDENKT | 9 3 bezoekers, 3 verhalen Elk jaar vele tienduizenden bezoekers, dat zijn evenveel verhalen en evenveel redenen om de slagvelden van de Eerste Wereldoorlog te bezoeken. Wij vroegen aan drie van hen wat hen naar Tyne Cot Cemetery bracht en welke indruk de begraafplaats op hen maakte. Sue Millward (52) uit Rustington (WestSussex): “Ik ben hier samen met een vriend, voornamelijk omwille van de herdenkingen 100 jaar na de oorlog. Dit is onze eerste stop van de dag en ik ben hier ook voor het eerst. Ik ontdekte dat mijn grootoom aan de Somme stierf en dat mijn grootvader voor de paarden zorgde. Ik ben vooral geraakt door de enormiteit, het verlies aan mensenlevens en de futiliteit. Ik word hier echt van m’n sokken geblazen door de graven, de rust, de vredigheid. Het is een prachtige rustplaats.”

Private John Ashley-Cole (20) uit Londen is hier voor een kleine ceremonie bij het monument. Op een miezerige novemberdag speelt hij hier de Last Post voor een kleine groep mensen. “Vandaag is een zeer droevige dag. Ik ben hier samen met een groep en ik vind dit echt een bijzonder mooie plek.” Roger Baert (67) uit Wortegem: “Ik was hier een 30-tal jaar terug ook al en toen was er vrij weinig volk. Je had het gevoel dat er een stuk geschiedenis aan het wegglippen was. Maar nu, met de

Platoon Experience

Schoolgroepen vanaf het derde jaar secundair onderwijs kunnen deelnemen aan een unieke Platoon Experience. Met een authentieke soldatenuitrusting ga je op pad ‘On the Road to Passchendaele’ en leer je dit stukje geschiedenis op een zeer ervaringsgerichte manier kennen. Met een Tommy Tucker maaltijd als lunch, blijf je volledig in het thema. [email protected]

honderdjarige herdenking, krijgt alles weer – terecht – de aandacht die het verdient. Ik ben hier met een paar vrienden op verkenning om later met een grotere groep de streek te bezoeken. Het gevoel dat je hier hebt, wordt ook sterk bepaald door de natuur. Op een herfstdag treurt de natuur met ons mee, terwijl je hier in de zomer een minder somber gevoel hebt.”

“Passion”dale De Derde Slag bij Ieper, ook de Slag van Passendale genoemd, werd een symbool voor de grote zinloosheid van het oorlogsgeweld. In de nazomer van 1917 werden bijna 500.000 soldaten buiten gevecht gesteld voor een terreinwinst van … enkele luttele kilometers. Die zinloosheid wordt ook verwoord in de verbastering van Passchendaele, dat ‘Passiondale’ ging heten, waarbij Passion (in het Engels) staat voor het Grote Lijden.

Buttes New British Cemetery en Polygon Wood Cemetery De bekendste WOI-site op het grondgebied van Zonnebeke is ongetwijfeld Tyne Cot Cemetery. Maar op een steenworp van het centrum en het MMP1917, in meer zuidelijke richting, ligt een even intrigerende als bevreemdende site: het indrukwekkende Buttes New British Cemetery in het Polygonebos. Dit bos viel tijdens de oorlog vier maal in andere handen. De naam “buttes” verwijst naar het oude schietterrein dat het Belgische leger hier had. De begraafplaats bevat de graven van 1.295 Britse, 50 Canadese, 564 Australische, 162 Nieuw-Zeelandse en 30 ongeïdentificeerde soldaten. In tegenstelling tot vele andere WOI-sites, ligt het Buttes New British Cemetery niet in de open velden maar midden in een bosje, wat de bijzondere sfeer alleen maar versterkt. Vlakbij ligt ook het kleine Polygon Wood Cemetery. Hier rusten 32 Britse, 60 Nieuw-Zeelandse, 1 Duitse en 11 ongeïdentificeerde soldaten.

10 | ZONNEBEKE VERWENT

ZONNEBEKE VERWENT | 11

ZONNEBEKE VERWENT Passendale, een deelgemeente van Zonnebeke, is bekend voor zijn gelijknamige kaas, die teruggaat tot 1932 maar pas rond 1980 op de markt gebracht werd. In de Oude Kaasmakerij leer je alles over deze lekkernij en de verschillende toepassingen ervan. En bij een lekkere kaas, hoort een heerlijk biertje. Met plaatselijke specialiteiten als het Beselaarse heksenbier of het Passchendaele Beer, komen liefhebbers van het goddelijke gerstenat ruimschoots aan hun trekken. Ook de verschillende bakkers en slagers verwennen je smaakpapillen met unieke streekproducten en -gerechten. De volgende pagina’s brengen je vast en zeker het water in de mond!

12 | ZONNEBEKE VERWENT

LEKKER

ZONNEBEKE Zonnebeke, dat moet je ook absoluut geproefd hebben. De horecazaken en winkels herbergen heel wat authentieke producten die ambachtelijk worden geproduceerd in eigen streek. We laten je graag al even watertanden …

Passendalekaas Zelfs wie deze klassieker nog niet zou kennen, zal ongetwijfeld direct verkocht zijn. Deze goudgele, smeuïge kaas in zijn natuurlijke witte korst is internationaal vermaard. De liefde voor het vak blijkt dadelijk uit de zachte textuur en volle smaak. Ideaal als tussendoortje of bij de aperitief. De Passendalekaas kent ook verschillende afgeleiden, zoals Père Joseph en Wijnendaele.

Beselaars Heksenbier Deze pittige blonde dorstlesser van 6,5% werd ontwikkeld voor de heksenstoet in Beselare en is gebrouwen volgens een oud recept. Laat je betoveren! Wie het graag wat zoeter heeft, kan zich wagen aan de Heksencocktail.

The Great Beer Passchendaele “When opening a bottle of Passchendaele, please hold a minute of silence to commemorate those who fell on the battlefield”. De herinnering aan de Slag bij Passendale wordt levendig houden met Passchendaele, The Great Beer. Deze halve liter van 5,2% verwijst naar de Britse inhoudsmaat ‘pint’, terwijl de stijl van het etiket en de verpakking de tijdsgeest van de Eerste Wereldoorlog oproepen. Proef de pittige afdronk dankzij een blend van Belgische hop, gekweekt in de frontstreek zelf. En draag je steentje bij voor het onderhoud van de oorlogsmonumenten, aangezien de brouwerij een deel van de opbrengsten aan de gemeente Zonnebeke schenkt.

Heksentaart

Deze zoete zonde is te vinden bij de plaatselijke bakker uit Beselare, Bakkerij Wouter. Een krokante bodem gevuld met vanillepudding, slagroom en frambozenstukjes, afgewerkt met een lichte amandelbiscuit en witte marsepein. Sinds kort werd ook de Bezemtaart gelanceerd, waarbij de frambozen vervangen worden door banaan en de taart is afgewerkt met roze marsepein. Van een moeilijke keuze gesproken!

Tommy Tucker Een typisch eenpansgerecht uit WOI met corned beef, aardappelen en groenten. Deze soldatenkost wordt tijdens de Platoon Experience (p.9) geserveerd in een gamel. Een echte aanrader! Minder avontuurlijk aangelegd? Dan vind je het Tommy Tucker menu hier en daar ook terug op de menukaart van enkele Zonnebeekse horecazaken. Het menu bestaat uit een verse dagsoep, Tommy Tucker en Tommy cake. Bij het nagerecht serveren ze een koffie of thee.

ZONNEBEKE VERWENT | 13

De Oude Kaasmakerij Waarom zijn er gaatjes in kaas? Hoe komt het dat er zo veel soorten kaas zijn? Hoe komt de Passendalekaas aan zijn typische vorm?

het Interbellum en prikkel al jouw zintuigen in het interactieve kaascentrum. Kijk, ruik, voel, hoor en proef de rijkdom van kaas!

In de Oude Kaasmakerij ontdek je op een interactieve manier de geheimen en verhalen achter dit product. Het museum laat verleden en heden samensmelten: verken aan de hand van authentieke gebruiksvoorwerpen het productieproces tijdens

De prachtige ligging en ruime cafetaria met eetgelegenheid maken van de Oude Kaasmakerij de ideale uitvalsbasis voor een bezoek aan de streek en een niet te missen halte bij elke wandel- en fietstocht.

De Oude Kaasmakerij op maat van de jeugd

DE OUDE KAASMAKERIJ ’s Graventafelstraat 48a B-8980 Passendale T 0032 (0)51 77 70 05 E [email protected] W www.deoudekaasmakerij.be

Kinderen tot en met 8 jaar: • Proefparcours: ontdek de verschillende zuivelproducten op een actieve manier en krijg antwoord op de gekste vragen rond kaas. • Kidskaasquiz: breng 15 opdrachtjes tot een goed einde en ontdek de schuilplaats van de kaasdief! Naast een beloning word je ook lid van de enige echte kaasbrigade! Studenten: combineer het bezoek aan het museum met een boerderijbezoek onder de noemer ‘Kaas & Co’. Kom alles te weten over kaas en zijn herkomst en smul onderweg van verse hoeveproducten.

14 | ZONNEBEKE BEHEKST

ZONNEBEKE BEHEKST | 15

ZONNEBEKE behekst Je hoeft geen heksentoeren uit te halen om in en rond Zonnebeke een stukje volkscultuur mee te pikken. Deelgemeente Beselare staat bekend als de heksenof toveressenparochie. Om de twee jaar – en zo ook in 2015 – trekt de heksenstoet door de straten van het dorp, tot groot jolijt of kleine ontzetting van jong en oud. Maar ook wie liever met de neus in de boeken of het hoofd in muzikale sferen vertoeft, vindt hier ongetwijfeld zijn gading. In Zonnebeke vind je cultuur met een grote én een kleine C...

16 | ZONNEBEKE BEHEKST

WIE IS ER BANG VAN DE BOZE HEKS?

Wie is er bang van de boze heks?

SEFA BUBBELS, OPPERHEKS

Diep in de middeleeuwen was Beselare een afgelegen en gesloten gemeenschap, verscholen tussen ondoordringbare bossen. In zo’n klein dorpje – waar iedereen iedereen kent – werden ’s avonds de stoelen buiten gezet en kwamen de tongen los. Hadden ze in Beselare meer fantasie? Konden ze sappiger vertellen? Of was er echt iets aan de hand?

Het laatste weekend van juli is niet toevallig gekozen, het is de sterfdatum van Sefa Bubbels. Sefa Bubbels is de meest legendarische heks van Beselare, de opperheks onder de heksen, breed en struis als een eikenboom en met handen als kolenschoppen. In juli 1750 vond men Sefa dood terug in haar huisje nabij het bos. Rechtop in haar stoel, met dertien steenuilen in de nok van het dak. De nacht nadat men haar begroef, brak een hels onweer los en brandde het ‘Steenhuylbusch’ samen met het huisje van Sefa af tot op de grond. Eeuwenlang – tot Beselare volledig werd vernietigd in de Groote Oorlog – bleef het er spoken …

DE TOVERESSENPAROCHIE Feit is dat er over Beselare uitzonderlijk veel heksenlegendes bestaan. Dat schrijvers zoals Warden Oom en Jozef Maes de verhalen over ‘toveressen’ – zo worden ze hier genoemd – al vroeg neerpenden, heeft zeker bijgedragen tot de bewaring er van. Tot op vandaag zijn die verhalen springlevend. Overal in Beselare vind je verwijzingen naar heksen. De heksenwandeling brengt je langs verlaten lapjes grond waar het ’s nachts spookt, langs betoverde vijvers, vervloekte kruisbeelden en een magische kruidentuin … De brochure is te koop bij de dienst voor toerisme van Zonnebeke voor € 3,00. In de oneven jaren vindt de hoogmis van de hekserij dan ook in Beselare plaats. Tienduizenden bezoekers zakken het laatste weekend van juli af naar de ‘heksenstoet’, een folkloristisch evenement met een faam die tot ver over de landsgrenzen reikt.

ZONNEBEKE BEHEKST | 17

EEN LEKKERE BROK

CULTUUR

PARK

PASSENDALE PROEFT

Elk jaar wordt het kasteeldomein van Zonnebeke op kermiszaterdag (de kermis valt op de 1e zondag van september) omgetoverd tot een magisch openluchtfeest. PARK staat voor verrassende muzikale ontdekkingen, een sfeervol vuurspektakel en een groots vuurwerk om u, oooh! en aaah! tegen te zeggen …

Passendale Proeft! En jij kan mee proeven. Op de derde zaterdag van september staat Passendale in het teken van de gastronomie. Elke horecazaak en vereniging zet zijn beste beentje voor en laat je mee genieten van plaatselijke specialiteiten, proevertjes, kleine maar fijne gerechtjes en stevige brouwsels. Op elke straathoek klinkt muziek, van bekende en van minder bekende artiesten. Je komt ogen, oren en smaakpapillen te kort tijdens dit jaarlijks terugkerend festijn.

KLAPZ!

BOEKENBEURS De jaarlijkse boekenbeurs – telkens op 11 november in PC de Craeye in Passendale – is uitgegroeid tot dé beurs voor wie op zoek is naar boeken die handelen over vrijwel elk aspect van de Groote Oorlog en bij uitbreiding de geschiedenis van de Westhoek. Fotoboeken, postkaarten, wetenschappelijke werken, internationale uitgaven of uiterst zeldzame collector’s items, je vindt het er allemaal. Niet te missen voor wie de sfeer van de Westhoek en zijn geschiedenis mee naar huis wil nemen.

Honger en dorst!

Klapz is een kleinschalig evenement, maar een absolute aanrader! Een sfeervolle locatie, een goed verhaal en een heldere stem, meer is er niet nodig om een publiek in vervoering te brengen. In de aanloop naar Allerheiligen worden verhalen verteld over leven en dood op de begraafplaatsen van Geluveld en Zonnebeke. Tijdens de zomer worden tweewekelijks – afwisselend in Langemark-Poelkapelle en Zonnebeke – verhalen verteld in huiskamers, leegstaande gebouwen of andere vergeten plekjes. Houd de gemeentelijke website (www.zonnebeke.be) in de gaten voor het volledige programma.

Er valt zo veel te zien, te bezoeken en te ontdekken in Zonnebeke, dat een mens er honger en dorst van krijgt. Gelukkig zijn er zo’n veertigtal horecazaken waar je terecht kan. Voor elk wat wils: van topbrasserie tot dorpscafé, van een uitgebreide wijnkaart tot een ‘werkmanspintje’ en van een driegangenmenu tot een ‘schelle van de zeuge’. In sommige van die zaken proef je de sfeer van weleer. De Volksbond (p. 33) bijvoorbeeld, heeft een interieur dat vrijwel onveranderd is gebleven sinds de opening in 1926. De Lustige Boer (p. 35) is dan weer een authentiek volkscafé dat tot voor kort ook een bakkerij had. Het zijn maar enkele van de toppers, ga vooral zelf op ontdekkingstocht!

IEPER - VEURNE

21 ¬ «

39

46

1

17

6 ¬ «

t traa oss elb Rys

str

re

15 ¬ «

15

" A

56 30 23

o

ldstraat

R

Kraaive

te ro

G

Spilstraat

a

re

a MOORSLEDE

rstra

at

MOORSLEDE

svijv e

4

Loon

ela

Oude Moorsledestraat

traa t

ties

Sta

ein Kl

s oe

OOSTNIEUWKERKE -

a ROESELARE

str

aa

t

Nachtegaalstraat

lem str aat

eR

Jer uza

at ra st re a el es

PASSENDALE 37

42

55

4 ¬ « 3 « ¬ 5 ¬ « 48

6

Sterrestraat

t

aa

53

7 ¬ «

ela

sp

Mi

14 Moorsledestraat

12 ¬ «

e ZONNEBEKE ! ¬ « " A¬ «

24

raa

g

20 « 19 ¬ ¬ «

29

t a 13 elarestra ¬ « s Roe

11

11 ¬ «

2 ¬ «

traa

oss

raat

Zuidst

ur

es

n og

t a tra

21

34

16 18 ¬ « ¬ «

t

IJ

aa

raat

em tr

est

rst Iepe

ng ks

lv Wo

19

ar 36

ag

¬ «

n

Ca

an

la

Paa

t

WESTROZEBEKE - BRUGGE

rdeb

at

tra

s rg

be

ud

Go

a ad

" A 7

aat

r ze

Ma

at tra

12

nestr

44

La

s de

f

ta

en

av

Groe

g we

32

at

" A

st rle a Ma

ra

aat

str

hip

's

t Gr

at

tra

s el

B

Sc

aa

8 " ¬ « A

28

str

at

LANGEMARK

« 10 ¬ ¬ « 9

t

aa

em

tr

es

av

R

1 ¬ « ll Wa n ole

ra

a

13 Crypte met oorlogsgraven 14 Sculptuur Johan Lievens 15 Monument Français 1914-15 16 Sculptuur Paul Gees 17 7th British Division Memorial 18 Onze-Lieve-Vrouwkerk, Canadian Artillery Memorial Plaque, Zonnebeke Church Dugout, Archeologische Site Augustijnenabdij 1072-1797 19 Kasteelpark met vijver, Memorial Museum Passchendaele 1917, Dienst voor Toerisme 20 Sculptuur Camiel Van Breedam 21 Scottish Memorial 22 Polygon Wood Cemetery 23 Buttes New British Cemetery, 5th Australian Division Memorial 24 Princess Patricia’s Canadian Light Infantry Memorial 25 Polygoonbos (Den Doel) 26 Scott’s Post Bunker, New Zealand Bunkers 1918 27 Memorial Captain Brodie 28 Memorial Sergeant Henry James Nicholas 29 Kruidentuin 30 Sint-Martinuskerk Beselare, Grafsteen Adriaan Vander Woestijne 31 Gedenkplaat Edward Vermeulen 32 Heksenmonument

Passchendaele’

st

aat

n or

str

straat

at

ert

Haring

lstra

Tynecotstraat

a Osse

Pa s R s en oze da s les traa tra t

ms

e teg

at

Wes traat n

ekes trozeb or

at

t

tra aa

es str

gg

Do

u Br ter

ses

ko u

Mes

Alb

a

1 Royal Naval Division Memorial Plaque 2 Passchendaele New British Cemetery 3 Gedenkplaten Grenadiers, Karabiniers, Western Front Association, 1ste Poolse Pantserdivisie 4 Kaasmonument 5 Sint-Audomaruskerk, 66th British Division Stained Glass 6 Canadian Memorial Crest Farm 7 85th Canadian Battalion Memorial 8 De Oude Kaasmakerij 9 New Zealand Forces Memorial 10 British Bunker 1918 11 Tyne Cot Visitor Centre, 3rd Australian Division Memorial, Sherwood Forester Memorial, King’s Own Yorkshire Light Infantry Memorial 12 Oude Spoorweg, Australian Memorial ‘The Road to

18 | TOERISTISCHE KAART

traa t

tra at

Po

Dragonde rstraat

Bese lar

t

For es

Be r

be

rgs

tra

at

ho

eg Keiw

Kle ine Iep ers

Kr

an

tra

en

at

r bu

gs tra at 8

3

42 ¬ «

52

Ko

m en s

44 ¬ «

aat

estr

isek

Kru

COMINES

at ZANDVOORDE

ra st

38 ¬ «

aat

50

45 51

36 ¬ «

16

Me

9

at

tra

ns

ne

raa

t t

at

tra

ies

Le

t

a

H

at tra ns oe

MENEN

at

47

¬ « ¬ «

Restaurants - Tearooms - Snacks Cafés Bezienswaardigheden

51

11

eg dw

0,5

lan

g Hoo

54

1

40

2 Km

33 Grafsteen Lieutenant Friedrich Gaede 34 Gloucestershire Memorial 35 Bunker Cryer Farm 1916 36 Gheluvelt Chateau (niet te bezoeken) 37 Sint-Margaretakerk, Memorial Plaque Lieutenant Littleboy 38 Molen, 2nd Worcestershire Memorial, 4th South Wales Borderers Memorial 39 Zandvoordebos 40 Zantvoorde British Cemetery 41 Sint-Bartholomeuskerk, Memorial Window Lieutenant Turner 42 Household Cavalry Memorial 43 Gedenkplaat Jacques Brel, Steen met ‘Mijn Vlakke Land’ 44 Commandobunker 1916 45 Black Watch Monument 46 Passchendaele Memorial Gardens

Logies - Accomodation

0

36

KORTRIJK

Po

eg

at

kw

ra st

rie tte

Jo

10

a

" A

Dadizelestr aat

31 29 3332 BESELARE

30

at

tra

18

ats

iza

rk Ma

stra

die

35

WERVIK

aa

tr ss

46 49

ost

Pro

t

a tra

ks

vi

er W

5

lijp

S 38

kho

Klo

13

Vijverbos

a tra

ls

ee

st

Ka

" A GELUVELD

43

37 ¬ «

Blokstr

40 ¬ « " 41 43 A¬ « ¬ «

er

Ne

in Tu t

aa str

k wij

aat

25 31 17

at

stra

vik Wer

str oek

erh

e Oud

Pold

28 ¬ «

S

at

tra

s pil

str

m te

aat

tr eks

t

D

23 ¬ 26 « ¬ « 26 ¬ «

e rev

12

" A 22 ¬ «

fstr

aat

at

Ho

w erz

Ev

t u

aa

en

41

tr

om

at

es

v ul W ijn

Polle

14

s Oude Kortrijkstraat

25 ¬ «

ge

Lan

45 ¬ «

tstraa

33

2

straat

Ou K de at

Zillebekestra

aat

Waters tr

aat

39 ¬ «

10

27

26 22

20

Polygone

tr Werviks stra

vik Wer

ZILLEBEKE

¬ «

35 ¬ «

Kort

st

traat rijks

en

27 ¬ «

ss

Oude

A19

bo t raa

34

No e nn

eef asteeldr

G

at

tra

ns

t

t Bellewaardestraa

K

n ze

rot

ole eM

at

ra

st

aa tstr

IEPER

24 ¬ «

rs

rie

so

Tr e

at

tra

es

tra

t

a

IEPER

iek

Br

B

ega es at

a

a

A1 9

rn at

kestraat

te Ci tra

raa

Oude Zonnebe

tr es

est

Waterstraat

Fre

at s

Be r ela

luw

estr

Lot ra

dreef

Kortrijk Ge

ord

ls

st tra

dvo

Pi

as les

Zan

t

ebo

n t aa

Pl ikst

raa

We rv

stst

Haz

at da

aat

restra P en

Reutelhoekstraat

ote

Oud e

Gr s as

Berg

rte

a

IEPER

TOERISTISCHE KAART | 19

a

aa t

tra

at

a

20 | ZONNEBEKE BEWEEGT

ZONNEBEKE BEWEEGT | 21

ZONNEBEKE BEWEEGT Zonnebeke, dat is Zonnebeke zelf én vier deelgemeentes: Passendale, Beselare, Geluveld en Zandvoorde. Verschillende wandel- en fietspaden brengen je langs de mooiste plekjes en laten je kennismaken met verschillende aspecten van onze geschiedenis en de plaatselijke fauna en flora. Een verkwikkende (herfst)wandeling in de bossen, een uitdagende fietstocht door berg en dal, of een avontuurlijke verkenning op het ruiterpad... het kan allemaal! Heb je het liever wat rustiger? Dan kan je even uitblazen in het prachtige Kasteelpark of de benen strekken tijdens de boeiende architectuurwandeling.

22 | ZONNEBEKE BEWEEGT

FIETSROUTE THE LEGACY Een goede mix tussen landschapsbeleving, een bezoek aan het monumentale erfgoed van de Slag van Passendale en recreatief fietsen: de fietsroute ‘The Legacy’ gidst je op sportieve wijze door Zonnebeke en haar deelgemeenten. De wagen parkeren we op de ruime parking in de Berten Pilstraat. Na 300 meter fietsen we het centrum van Zonnebeke uit, het heuvelachtige landschap tegemoet. De eerste helling zet de toon voor de rest van de tocht: eenmaal de top bereikt, worden we beloond met een prachtig zicht op de omgeving. Fietsend langs het nieuwe wandelpad dat de verschillende erfgoedsites in het Polygonebos met elkaar verbindt, zien we links tussen de bomen het Australisch herdenkingsmonument op de doelheuvel van ‘Buttes New British Cemetery’ opduiken. Even verder trekt het witte kruis van het ‘Polygone Wood Cemetery’ onze aandacht. Beide sites liggen tegenover elkaar en hier rusten samen meer dan 2.200 gesneuvelden.

Koeien, paarden en bizons ‘The Legacy’ laat je genieten van het rustige landschap waar koeien, paarden en zelfs bizons vredig staan te grazen en doet je tegelijk stilstaan bij de zware strijd die zich hier tijdens WOI heeft afgespeeld. Naast het monument voor de Schotse Black Watch ligt het geboortebos de Zomereikjes, een mooi voor-

beeld van hoe leven en dood elkaar de hand reiken. De oorlog is ook niet enkel op de officiële sites zichtbaar: van een bunker aan de rand van de dorpskern van Zandvoorde over de ingepakte molen in Geluveld tot de oude spoorlijn nabij Tyne Cot Cemetery, al deze elementen liggen op of vlakbij de fietsroute en houden de herinnering aan de vele gesneuvelden levendig. The Legacy slaagt erin om langs fietsvriendelijke wegen – met af en toe toch een serieuze kuitenbijter – de verschillende deelgemeenten met elkaar te verbinden. De kerktorens zijn telkens vanop grote afstand zichtbaar en de dorpscentra nodigen uit om even te verpozen op een terras of te bezinnen bij één van de herdenkingsmonumenten.

Tip

De viertalige brochure ‘The Legacy’ omvat naast de gedetailleerde fietskaart een overzicht van de bezienswaardigheden. Hierbij worden de belangrijkste historische feiten vernoemd. De brochure is te koop voor € 2,00 en is verkrijgbaar bij de dienst voor toerisme, het MMP 1917 en Westtoer.

ZONNEBEKE BEWEEGT | 23

Te ontdekken - Laat je betoveren in de magische kruidentuin in Beselare (ligt dicht bij het parcours van de route). - Wijk in Passendale even van de route af en geniet van het panoramische uitzicht aan het Crest Farm Canadian Memorial.

Praktisch Afstand: 37 km Vertrek en aankomst: Memorial Museum Passchendaele 1917, Berten Pilstraat 5A | 8980 Zonnebeke Bewegwijzering: in 1 richting met zeshoekige, bruine metalen borden, voorzien van een poppy.

24 | ZONNEBEKE BEWEEGT

Huur een fiets ter plaatse Zoals je reeds op de vorige pagina’s kon lezen, leent de streek rond Zonnebeke zich perfect tot zowel recreatieve als zeer sportieve fietstochten. Het glooiende landschap met soms pittige klimmetjes, de weidse vergezichten, de oorlogssites die je naar de keel grijpen ... met de fiets beleef je het allemaal zoveel intenser. En de plaatselijke cafeetjes en restaurants zijn de ideale plekjes om even op adem te komen. Heb je de smaak te pakken, maar kun je zelf geen fiets meebrengen? Dan kan je er een huren bij Zonnebeke Bikes. Je hebt er een ruime keuze aan dames- en herenstadsfietsen, tandems, elektrische fietsen en kinderfietsen. Er is bovendien ook aan de allerkleinsten gedacht! Die kunnen mee dankzij het baby-mee-systeem, de fietskar of de trailer. ZONNEBEKE BIKES | Ieperstraat 19 | B-8980 Zonnebeke | E [email protected] | T 0032 (0)472 23 54 58 | W www.zonnebekebikes.be

Met de wagen, de fiets, te voet of ... TE PAARD Rijden, trappen, stappen of zelfs galopperen, het kan allemaal in en rond Zonnebeke. In het hoofdstuk over WOI kon je reeds lezen over de Pioniersroute, een van de door Westtoer ontwikkelde autoroutes in de regio. Daarnaast kan je ook de In Flanders Fields-route of de Ypres Salient-route volgen. De eerste is een bewegwijzerde autoroute van 82 km die de zuidelijke Westhoek verkent, terwijl de tweede langs de boogvormige frontlijn (The Ypres Salient) uit WOI loopt. Langs deze route kom je de meest bekende sites tegen die herinneren aan de oorlogsjaren ‘14-’18. De Stroroute is een fietsroute die start nabij de Rijksweg in Roeselare en die door Moorslede en Passendale loopt tot aan Zonnebeke, langs het tracé van de vroegere spoorwegbedding die bekend staat als “The Road to Passchendaele”. Dit stuk spoorlijn (spoorlijn 64) werd ooit gebruikt voor de troepenmars tussen Zonnebeke en Passendale. Het eerste deel vanaf de Ring van Roeselare tot aan het oude station van Zonnebeke in de Langemarkstraat werd heringericht voor fiets-, wandelen ruiterverkeer.

Heksen en bossen Wie de wandelschoenen wil aantrekken, kan hier vast en zeker zijn hartje ophalen. Het bewegwijzerde Heksenwandelpad in Beselare brengt je in contact met de rijke traditie van heksen en toveressen, terwijl het wandelpad Gasthuisbossen (9,5 km) je achtereenvolgens door Zandvoorde, Zillebeke en de bossen ‘Zwarte Leen’, ‘Groenenburg’ en ‘Zandvoordebos’ leidt. Elders in dit magazine verneem je ook meer over de twee wandelroutes uit de reeks ‘Verhalen voor onderweg’: “Huib Hoste en het modernisme in Wervik en Zonnebeke” (p. 25) en “Beselare Heksendorp” (p. 16).

In galop Paardenliefhebbers die het glooiende landschap rond Zonnebeke te paard willen verkennen, volgen het bewegwijzerde Polygone-ruiterpad (27 km). De route loopt langs rijke akkers en beboste heuvelruggen, en doet ondermeer het Tyne Cot Cemetery en het domeinbos Den Doel aan.

Alle info over deze routes kun je krijgen bij: Dienst toerisme Memorial Museum Passchendaele 1917 T 0032 (0)51 77 04 41 E [email protected]

ZONNEBEKE BEWEEGT | 25

NATUUR &

ARCHITECTUUR

Wil je na je museumbezoek of een lekker etentje nog even de benen strekken en een frisse neus halen in het centrum van Zonnebeke? Dat kan! Het Memorial Museum ligt pal in een 25 ha groot domein dat vrij toegankelijk is. Herfst, winter, lente of zomer ... het is er altijd zalig kuieren tussen de bomen en langs de prachtige visvijver. Aansluitend op het Kasteelpark, kun je voortaan ook door de Memorial Gardens wandelen, zeven tuintjes in de vorm van een klaproos of ‘poppy’. De tuintjes zijn bedoeld als herinnering aan de landen die meestreden tijdens de Groote Oorlog. Elke poppy bestaat uit drie deeltuintjes, die in opdracht van elk deelnemend land ontworpen en aangelegd werden.

Deze architect en stedenbouwkundige werd na WOI aangesteld door het Hoog Commissariaat voor de Wederopbouw en stond in voor de wederopbouw van Zonnebeke. Als vooruitstrevend wederopbouwarchitect bracht hij de moderniteit binnen in de frontstreek. Getuigen daarvan zijn de kerk met pastorie, het schoolhuis en enkele woningen. De kerk van Zonnebeke was trouwens de eerste modernistische kerk in België. Deze wandeling (1,9 km) maakt deel uit van de reeks “Verhalen voor Onderweg”. De gids met uitgeschreven wandeling is voor € 3,00 te koop bij Toerisme Zonnebeke.

BEZOEK DE EERSTE MODERNE KERK VAN BELGIË

Huib Hoste Wie denkt dat Zonnebeke alleen maar gekenmerkt wordt door groen en natuur en bomen en planten, heeft het mis. In het hart van de gemeente is er een heuse architectuurwandeling, gewijd aan Huib Hoste (1881-1957).

26 | ZONNEBEKE INSPIREERT

ZONNEBEKE INSPIREERT Je verblijf in Zonnebeke hoeft zich natuurlijk niet te beperken tot onze mooie gemeente. Zonnebeke is de ideale uitvalsbasis om ook de ruimere frontstreek te gaan verkennen. Of waarom wissel je je bezoek aan de oorlogssites niet af met een uitstapje aan zee? Of een dagje Bellewaerde, vol sensaties en kriebels in de buik. Ook Noord-Frankrijk ligt slechts op een steenworp van hier. Mogelijkheden genoeg dus voor een meerdaags verblijf in en rond Zonnebeke!

ZONNEBEKE INSPIREERT | 27

28 | ZONNEBEKE INSPIREERT

Een uitstapje aan zee, op minder dan 45 minuten van Zonnebeke

ZONNEBEKE INSPIREERT | 29

VERLENG JE VERBLIJF EN VERKEN DE REGIO De Frontstreek Zonnebeke lag pal op de frontlinie van de Eerste Wereldoorlog. Dat betekent dat er in een straal van 10 à 20 km nog heel wat andere boeiende sites zijn die je kijk op het WOIverhaal kunnen vervolledigen: van de Vredesstad Ieper, met zijn In Flanders Fields Museum en de Last Post-ceremonie onder de Menenpoort, tot Poperinge, met het Talbot House, of Diksmuide en de IJzertoren en de Dodengang… ze liggen allemaal binnen rij-afstand van Zonnebeke (voor de sportievelingen zelfs met de fiets) en maken deel uit van de verschillende autoroutes die Westtoer uitgewerkt heeft.

Kust en ontspanning Ook de kust ligt op slechts 45 minuten rijden van Zonnebeke. Ideaal om tijdens een (mid)week of een verlengd verblijf even te gaan uitwaaien op het strand of in de duinen. Of een frisse duik te nemen in de Noordzee en achteraf gezellig te genieten op een terrasje op de dijk. Nog ontspanning, maar dan in een iets intensere vorm, vind je in het pretpark Bellewaerde, op nauwelijks 5 kilometer

Beleef het echte stadsgevoel EN de culturele rijkdom van Lille

van Zonnebeke. Achtbanen, boomstammetjes, spectaculaire shows en wilde dieren… meer heb je niet nodig om groot en klein te doen rillen én gillen van plezier.

Over de grens Zonnebeke ligt in vogelvlucht op minder dan 20 kilometer van de Franse grens en is dan ook de ideale tussenstop om even te overnachten voor je de culturele rijkdom van Rijsel (Lille) en Duinkerke (Dunkerque) gaat verkennen. Lille bezorgt je het echte stadsgevoel, met uitmuntende musea, een zeer ruim aanbod aan winkels en tal van evenementen. Maar ook de vele pittoreske dorpjes in Frans-Vlaanderen zijn zeker een omweg waard. Meer info: W www.toerismewesthoek.be W www.dekust.org W www.noordfrankrijk-toerisme.com

30 | HORECA

HORECA

GASTENKAMERS 1 AFRODITE **** GASTENKAMER Wolvestraat 11 | 8980 Zonnebeke T 0032 (0)496 50 70 54 E [email protected] W www.bbafrodite.be 5 kamers, 10 personen + gidsbeurten, wellness, kamer aangepast aan andersvalide gasten, zwembad

4 BED@BESELARE *** GASTENKAMER Slangenmeersstraat 10 | 8980 Beselare T 0032 (0)57 46 91 93 0032 (0)472 18 04 61 E [email protected] W www.bedatbeselare.be 1 kamer voor 2 volwassenen en 2 kinderen + nieuw sinds 2014, kindvriendelijk, BBQ, grote tuin, gelegen langs fietsroute

2 DE AKKERWINDE *** GASTENKAMER Lange Dreve 12 | 8980 Zonnebeke T 0032 (0)57 46 60 00 0032 (0)478 50 03 57 E [email protected] W www.deakkerwinde.be 20 personen, 6 kamers + bij het Polygonebos, speelplein, grote tuin met petanquebaan en tal van andere faciliteiten

3 AMADEE **** GASTENKAMER Kortestraat 4 | 8980 Zandvoorde T 0032 (0)495 38 21 23 E [email protected] W www.amadee.be 11 bedden + charme, rust en zeer mooi landschap, ruiter- en fietsvriendelijk, speciale prijs indien alle kamers samen worden gehuurd

5 D’HEKSESCHEURE *** GASTENKAMER Oude Kortrijkstraat 50 | 8980 Beselare T 0032 (0)495 30 96 27 E [email protected] W www.heksescheure.be 16 bedden + grote tuin, gratis wifi

6 HUIZE CAMERLYNCK **** GASTENKAMER 4e Reg. Karabiniersstraat 12 | 8980 Passendale T 0032 (0)51 78 02 22 0032 (0)478 60 44 59 E [email protected] W www.paswest.com 1 kamer voor 2 volwassenen en 1 kind + zwembad

Capaciteit | + Troeven



7 DE KLAPROOS *** APPARTEMENT MET DE CHARME VAN EEN GASTENKAMER Tynecotstraat 26 | 8980 Passendale T 0032 (0)51 77 87 53 0032 (0)494 06 56 26 F 0032 (0)51 77 87 53 E [email protected] W www.deklaproos.com 7 personen + speciaal arrangement voor 7 nachten + panoramisch zicht, dvd en bibliotheek WOI, toeristische kaarten en citytrips, wifi

8 KUNSTMIN *** GASTENKAMER Zandvoordeplaats 48 | 8980 Zandvoorde T 0032 (0)485 76 66 63 0032 (0)485 91 66 76 E [email protected] W www.bbkunstmin.be 8 personen, 2 familiekamers + gezellige leefruimte, open keuken, terras, gratis wifi

9 TE LANDE ** GASTENKAMER Kasteelstraat 4 | 8980 Geluveld T 0032 (0)57 46 62 47 0032 (0)474 56 76 67 E [email protected] W www.bbtelande.be 2 kamers, 6 bedden + volledig nieuwe woning, internet

10 THE PROTEA *** GASTENKAMER Menenstraat 47 | 8980 Geluveld T 0032 (0)57 46 63 39 E [email protected] W www.theprotea-ypres.be 4 kamers waarvan 1 éénpersoonskamer + volledig gerenoveerd, afgesloten tuin, wifi, Battlefields tours WOI

VAKANTIEWONINGEN 11 COTTAGE D&N **** VAKANTIEWONING Tynecotstraat 18 | 8980 Passendale T 0032 (0)472 28 09 99 E [email protected] W www.cottagedn.be 4 personen + vlakbij Tyne Cot Cemetery, wifi, tv, wellness

12 CHALET HAZEBOS *** VAKANTIEWONING Hazebos 19 | 8980 Zonnebeke T 0032 (0)56 71 94 08 0032 (0)496 62 26 26 E [email protected] W www.vakantiehuisje-zonnebeke.be 6 tot 7 personen + rustige ligging in het bos, sauna, terras

13 DE KORTEKEER **** VAKANTIEWONING Wervikstraat 206 | 8980 Beselare T 0032 (0)57 46 81 28 E [email protected] W www.dekortekeer.be 5 personen + centraal maar landelijke ligging, sfeervol appartement, gratis wifi, grote tuin, huur e-bikes mogelijk

14 PAUL’S PLACE **** VAKANTIEWONING Hazebos 13 | 8980 Zonnebeke T 0032 (0)476 39 80 45 E [email protected] W www.paulsplace.be 4 tot 6 personen + rustige ligging, nabij Polygonebos, bibliotheek, nabij pretpark Bellewaerde, gastheer is erkend regiogids van de Westhoek, wifi, open haard, kabeltv

15 DE PEERDENHOEVE VAKANTIEWONING ’s Graventafelstraat 2b | 8980 Passendale T 0032 (0)51 68 97 82 0032 (0)476 24 71 98 E [email protected] W www.depeerdenhoeve.be 2 kamers, 6 bedden + kindvriendelijk, gratis paardrijden

Capaciteit | + Troeven

HORECA | 31

32 | HORECA

16 POEZELHOEKVALLEI *** VAKANTIEWONING Poezelhoekstraat 4 | 8980 Geluveld T 0032 (0)57 46 62 47 0032 (0)474 56 76 67 E [email protected] W www.poezelhoekvallei.be 10 tot 12 personen in één grote loft + actieve boerderij, kindvriendelijk

17 REUTELHOEVE *** VAKANTIEWONING Reutelhoekstraat 11 | 8980 Beselare T 0032 (0)57 46 64 39 0032 (0)497 38 60 37 E [email protected] W www.reutelhoeve.be 7 personen en 1 kind + actieve boerderij, mooie natuur, fietsers welkom, kindvriendelijk

18 SLANGENMEERS **** VAKANTIEWONING Slangenmeersstraat 3 | 8980 Beselare T 0032 (0)57 46 67 37 0032 (0)475 41 69 03 E [email protected] W www.slangenmeers.be 12 personen (2 kamers van 4 personen en 2 kamers van 2 personen), alle kamers hebben een badkamer + volledig nieuw, wifi, ingerichte keuken

19 ZONNEGLOED *** VAKANTIEWONING Ieperstraat 154 | 8980 Zonnebeke T 0032 (0)51 77 97 08 0032 (0)494 81 90 35 E [email protected] W www.zonnegloed.be 4 personen, 2 kamers + garage, zonneterras, BBQ

RESTAURANTS 21 THE CORNER SNACKS - TEAROOM CAFE - TERRAS Langemarkstraat 2 | 8980 Zonnebeke T 0032 (0)473 59 81 77 E [email protected] q 48 + 55 terras • spaghetti, panini, vispannetjes, ijscoupes (in de zomer) • gesloten op dinsdag, open voor groepen mits reservatie • groepen met picknick welkom

22 DE DREVE SNACKS - TEAROOM CAFÉ - TERRAS Lange Dreve 16 | 8980 Zonnebeke T 0032 (0)478 55 87 58 W www.dedreve.com q 100 + 150 terras • gespecialiseerd in WOI, permanente expositie ’14-’18, verrassingsspel, speelweide • gesloten op woensdag

23 DE HERBERG SNACKS - TEAROOM - BRASSERIE Passendalestraat 251 | 8980 Passendale T 0032 (0)496 90 69 02 E [email protected] q 30 • specialiteit: kraaibiefstuk, spaghetti, vispannetjes, croque monsieur • gesloten op dinsdag

24 KOKLIKOO BISTRO - TEAROOM - FEESTZAAL Berten Pilstraat 5B | 8980 Zonnebeke T 0032 (0)51 72 74 13 0032 (0)473 87 04 32 E [email protected] W www.koklikoo.com q 120 + 100 terras • beperkte kaart, alles wordt vers bereid • gesloten op maandag en dinsdag • net naast het MMP1917

BIVAKSHUIS 20 ‘T LOTEGAT BIVAKSHUIS Lotegatstraat 22 | 8980 Zonnebeke T 0032 (0)57 46 80 03 E [email protected] 56 stapelbedden + actieve boerderij

Capaciteit | + Troeven | q Personen |

Bussen

HORECA | 33

25 DE MERLIJN RESTAURANT Oude Wervikstraat 70 | 8980 Beselare T 0032 (0)57 46 85 55 E [email protected] W www.restomerlijn.be q 80 + 70 terras • tafelen in een prachtige groene omgeving, menu’s vanaf € 55/persoon all-in • gesloten op maandag, dinsdag, zondagavond (uitgezonderd in de zomerperiode)

26 DE NIEUWE POLYGONE RESTAURANT Lotegatstraat 24 | 8980 Zonnebeke T 0032 (0)57 36 52 08 E [email protected] W www.denieuwepolygone.be q 30 + 16 terras • altijd verse visgerechten, alles wordt vers bereid • open van vrijdag tot en met zondag en op feestdagen, tijdens de week open op reservatie vanaf minimum 8 personen

27 ’T NONNEBOS RESTAURANT - TAVERNE TERRAS - FEESTZAAL TRAITEUR - CATERING Nonnebossen-Oost 80 | 8980 Zonnebeke T 0032 (0)57 46 86 28 F 0032 (0)57 46 87 85 E [email protected] W www.tnonnebos.be q 150 + 80 zitplaatsen in de feestzaal • huifkartochten, georganiseerde tochten met toeristische trein, speelplein indoor/outdoor, toilet voor rolstoelpatiënten, catering- en traiteurmogelijkheden • gesloten op maandag, dinsdag en donderdag

28 DE OUDE KAASMAKERIJ EETCAFÉ MET TERRAS EN FEESTZAAL - BISTRO ’s Graventafelstraat 48a | 8980 Passendale T 0032 (0)51 77 70 05 E [email protected] W www.deoudekaasmakerij.be q 150 + 70 terras • Passendalekaas en –bier, dagschotels, broodplank met Passendale, groepmenu’s • openingsuren: consulteer de website

29 D’OUDE TIMMERIE SNACKS - CAFÉ - ZAAL - TERRAS Roeselarestraat 46 | 8980 Zonnebeke T 0032 (0)51 77 84 97 0032 (0)478 38 81 97 E [email protected] W www.oudetimmerie.be q 130 + 80 terras • speelruimte, picknick, Tommy Tucker-menu op aanvraag • gesloten: maandag, dinsdag tot 16.00 uur, altijd open op aanvraag

q Personen |

Bussen

30 THE PASSCHENDAELE PUB TEAROOM - BRASSERIE - CAFÉ Passendaleplaats 7 | 8980 Passendale T 032 (0)51 68 68 01 032 (0)474 96 98 38 E [email protected] W www.thepasschendaelepub.be q 36 + 50 in zaal + 40 terras • stijlvolle brasserie met kleine kaart, speciaal: The Tommy Tucker Experience • dagelijks open vanaf 10.30 uur, gesloten op woensdag

31 DE REUTEL SNACKS - TEAROOM CAFÉ - TERRAS Reutelhoekstraat 17 | 8980 Beselare T 0032 (0)57 46 79 77 0032 (0)476 31 60 60 q 40 + 40 terras • spaghetti, schelle van de zeuge • open: donderdag en vrijdag van 11.30 tot 14 uur en van 17 uur tot …, zaterdag, zondag en feestdagen van 11.30 uur tot …

32 SPOORLIJN 64 SNACKS - CAFÉ - ZAAL - TERRAS Langemarkstraat 32 | 8980 Zonnebeke T 0032 (0)494 29 33 54 E [email protected] W www.spoorlijn64.be q 75 + 55 terras + 80 tuin • mogelijkheid van ontbijt, lunch, picknick mits reservatie, tuin, gelegen langs diverse fiets- en wandelroutes • open: alle dagen vanaf 16.00 uur, gesloten op woensdag, altijd open voor groepen mits reservatie

33 DE VELDHOEVE RESTAURANT - TEAROOM CAFÉ - TERRAS Oude Kortrijkstraat 100 | 8980 Zonnebeke T 0032 (0)477 48 13 07 0032 (0)477 19 04 38 q 100 + 100 terras • Specialiteit: côte à l’os • open op zaterdag en zondag

34 DE VOLKSBOND RESTAURANT - CAFÉ TERRAS - ZAAL Ieperstraat 26 | 8980 Zonnebeke T 0032 (0)51 77 98 38 E [email protected] W www.volksbond.be q 60 + 25 privé + 80 zaal • snacks, ribbetjes, kip, Tommy Tucker-menu op aanvraag • woensdag en donderdag gesloten

34 | HORECA

FRITUREN

FEESTZALEN

35 BOLLEKE

40 HOF TER HEULEBEKE

FRITUUR Wervikstraat 53 | 8980 Beselare T 0032 (0)57 21 25 35 GSM 0032 (0)477 69 30 25 q 14 • lekkere Belgische frietjes • gesloten op maandag, dinsdag en zondagmiddag

FEESTZAAL Potteriestraat 77 | 8980 Beselare T 0032 (0)57 46 67 25 E [email protected] W www.hofterheulebeke.be q 400 • feestelijke maaltijden

41 LE PLAT PAYS 36 ’T FORUM FRITUUR Roeselarestraat 1a | 8980 Zonnebeke T 0032 (0)483 08 08 66 0032 (0)496 06 59 03 E [email protected] W www.frituurtforum.be q 12 • lekkere Belgische frietjes • open op vrijdagavond, zaterdagavond en zondagavond

FEESTZAAL Houtemstraat 43 | 8980 Zandvoorde T 0032 (0)494 52 54 28 F 0032 (0)56 55 55 19 E [email protected] W www.platpays.be q 220 + 350 terras • zeer grote parking, zeer groot terras, grote tuin, kindvriendelijk, feestelijke menu’s, stijlvolle feestmaaltijden, aangepast aan de nieuwe keuken

42 LOONSVIJVER 37 PAS’FRIET FRITUUR Statiestraat 13-15 | 8980 Passendale T 0032 (0)474 21 55 56 E [email protected] W www.pasfriet.be q 35 + 25 terras • lekkere Belgische frietjes, kip aan ‘t spit, vispannetjes • gesloten op woensdagavond en donderdag

38 DE ROUTIER FRITUUR Menenstraat 286a | 8980 Geluveld T 0032 (0)57 36 50 89 q 16 • lekkere Belgische frietjes • gesloten op maandag

39 DE SMULLER FRITUUR Ieperstraat 97 8980 Zonnebeke T 0032 (0)474 76 64 80 T 0032 (0)472 38 24 21 q 16 • lekkere Belgische frietjess • open: van dinsdag tot en met zaterdag van 11.30 tot 13.30 uur en van 17.30 tot 22.00 uur, zondagavond van 17.30 tot 22.00 uur

FEESTZAAL Moorsledestraat 61 | 8980 Passendale T 0032 (0)51 48 88 02 0032 (0)496 20 69 42 E [email protected] W www.loonsvijver.be q 120 • Franse keuken, gespecialiseerd in feesten, à la carte, verzorgde snacks • steeds open voor groepen na reservatie

43 TIVOLI FEESTZAAL Menenstraat 164 | 8980 Geluveld T 0032 (0)57 46 72 03 0032 (0)472 95 68 14 E [email protected] q 50, reservatie mogelijk vanaf 15 personen • feestmenu’s, kindvriendelijk

44 ’T WESTGOET POLYVALENTE RUIMTES Ieperstraat 178 | 8980 Zonnebeke T 0032(0)51 63 71 24 E [email protected] W www.westgoet.be q 20 – 150 • kookgelegenheid – rust en natuur – audiovisuele diensten

q Personen |

Bussen

HORECA | 35

CAFÉS 45 ’t Breughelhof

50 Gildenhof/Edelweiss

54 Oosthoekhoeve

CAFÉ - TERRAS Geluveldplaats 10 | 8980 Geluveld t 0032 (0)472 38 09 45 e [email protected] q 30 + 40 terras • open: dinsdag, donderdagnamiddag, vrijdag tot en met zondag

CAFÉ – TERRAS - ZAAL Zandvoordeplaats 32 8980 Zandvoorde t 0032 (0)57 46 72 74 e [email protected] q 30 + 20 terras + 80 zaal • gesloten op dinsdag

46 Het Brouwershof

51 ‘t Hoekske

CAFÉ –THEATER Grote Passendalestraat 16 8980 Beselare t 0032 (0)57 46 62 82 0032 (0) 479 60 09 81 e [email protected] w www.oosthoekhoeve.biz q 110 • open op zondag en altijd open op aanvraag

CAFÉ - TERRAS Beselarestraat 267 | 8980 Beselare t 0032 (0)475 74 79 21 q 50 + 50 terras • gesloten op dinsdag

CAFÉ Menenstraat 174 | 8980 Geluveld t 0032 (0)57 46 87 84 q 70 • open van woensdag tot en met maandag van 10.00 tot 13.00 uur en van 16.00 uur tot …

47 De 3 koningen CAFÉ - TERRAS Wervikstraat 1 | 8980 Beselare q 40 + 30 terras

48 Drum CAFÉ - TERRAS 4e Reg. Karabiniersstraat 2 8980 Passendale t 0472 45 44 95 q 40 • gesloten op dinsdag en woensdag

49 De Elfpenner CAFÉ - TERRAS - ZAAL Beselareplaats 4 | 8980 Beselare t 0032 (0)476 90 90 99 q 20 + 20 terras + 80 zaal • gesloten woensdag, donderdag, altijd open op aanvraag

q Personen |

Bussen

52 De Lustige Boer CAFÉ Zandvoordeplaats 41 8980 Zandvoorde t 0032 (0)57 46 87 14 q 45 • gesloten op zondagnamiddag maar in de zomer altijd open

53 De Mosselmarkt CAFÉ – TERRAS ’s Graventafelstraat 24 8980 Passendale t 0032 (0)51 77 16 58 q 60 • gesloten op maandag en donderdag

55 Quvée CAFÉ - TERRAS Statiestraat 1 | 8980 Passendale t 0032 (0)474 04 09 93 e [email protected] q 40 + 15 terras • open van woensdag tot en met zondag van 16 uur tot ...

56 Sint-Joris CAFÉ - TERRAS Passendaleplaats 10 8980 Passendale t 0032 (0)476 44 36 39 q 60 + 50 terras • gesloten op woensdag

DIENST VOOR TOERISME | MEMORIAL MUSEUM PASSCHENDAELE 1917

Berten Pilstraat 5 A | B-8980 Zonnebeke T 0032 (0)51 77 04 41 E toerisme: [email protected] E museum: [email protected] W www.passchendaele.be | www.zonnebeke.be | www.toerismezonnebeke.be Dagelijks open van 9u tot 18u. Laatste toegang museum om 16u30. DUNKERQUE Museum gesloten van 16 december t/m 31 januari. Dienst voor toerisme gesloten tijdens de kerstvakantie.

LIGGING Zonnebeke is bereikbaar via de autosnelweg A19, afrit 3 - Beselare/Zonnebeke of afrit 4 - Ieper centrum. Vanuit het treinstation in Ieper, Menen en Roeselare zijn er verschillende busverbindingen: • 84: Ieper – Geluveld – Beselare – Geluwe – Menen – Moeskroen • 89: Ieper – Zandvoorde – Komen • 94: Ieper – Zonnebeke – Passendale – Roeselare Informatie De Lijn: T 0032 (0)70 22 02 00 Belbus: T 0032 (0)59 56 52 56

CALAIS

OOSTENDE

BRUGGE

E40

VEURNE

E40

GENT

DIKSMUIDE

ROESELARE

N8

POPERINGE

ANTWERPEN

E403

E17

ZONNEBEKE IEPER

KORTRIJK A19

LILLE

BRUSSEL