G IN
-V
EREENIG
IA
-V
SO
IN
G
IA
SO
IA-VEREE PH
GING NI
SOPH
SOPH
GING NI
IA-VEREE PH
EREENIG
Bestuursverslag & jaarrekening 2008
E R V E A E I
H
N
SO P
Koningin Sophia-Vereeniging tot Bescherming van Dieren
SOP
H
G EREENIG
E R V E A E I
N
SO P
IA
-V
IN
SO SOPH
GING NI
IA-VEREE PH
Koningin Sophia-Vereeniging tot Bescherming van Dieren Nieuwezijds Voorburgwal 153 telefoon 020 – 623 61 67 fax 020 – 626 80 23
[email protected] www.sophia-vereeniging.nl
SOP
1012 RK Amsterdam
Bestuursverslag & jaarrekening 2008 - Koningin Sophia-Vereeniging tot Bescherming van Dieren
Dit jaarverslag is gedrukt op milieuvriendelijk FSC-papier.
2
G
IA
-V
IN
SO SOPH
GING NI
IA-VEREE PH
EREENIG
Inhoudsopgave 1 Over de Koningin Sophia-Vereeniging tot Bescherming van Dieren....................................................................... 4
1.1 Geschiedenis.................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................... 4
1.2
1.3 Medewerkers................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................... 6
1.4 Communicatie met belanghebbenden.................................................................................................................................................................................................................................................... 6
1.5 Pand............................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................... 6
Organisatiestructuur............................................................................................................................................................................................................................................................................................................ 5
2 GEZELSCHAPSDIEREN........................................................................................................................................................................................................................................................................................................... 8
2.1 Profilering............................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................. 8
2.2 Problematiek.................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................... 8
2.3 Missie en strategie............................................................................................................................................................................................................................................................................................................... 10
2.4
Fondsenwerving..................................................................................................................................................................................................................................................................................................................... 10
3 2008: afscheid nemen....................................................................................................................................................................................................................................................................................................11
3.1 Proefdieren......................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................11
3.2 Circusdieren.................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................. 12
3.3 GODA. ................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................... 12
4 2009: de blik vooruit.................................................................................................................................................................................................................................................................................................... 13
4.1 Projecten en campagnes ............................................................................................................................................................................................................................................................................................ 13
4.1.1 Sophia SnuffelCollege...................................................................................................................................................................................................................................................................................... 13
4.1.2 Sophia KattenBond.............................................................................................................................................................................................................................................................................................. 13
4.1.3 Sophia DierenSpreekuren.......................................................................................................................................................................................................................................................................... 14
4.1.4 Eenzaamheidscampagne............................................................................................................................................................................................................................................................................. 14
Wetgeving en politiek. .................................................................................................................................................................................................................................................................................................. 14
4.2
4.2.1 CDON...................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................... 14
4.2.2 Protestactie RAD..................................................................................................................................................................................................................................................................................................... 14
SO P
4.3 Communicatie............................................................................................................................................................................................................................................................................................................................ 15
4.3.1 Achterban........................................................................................................................................................................................................................................................................................................................... 15
4.3.2 Voorlichting..................................................................................................................................................................................................................................................................................................................... 15
N
H
E R V E A E I
5 Jaarrekening................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................. 16
SOP
Bestuursverslag & jaarrekening 2008 - Koningin Sophia-Vereeniging tot Bescherming van Dieren
3
G
IA
-V
IN
SO SOPH
GING NI
IA-VEREE PH
EREENIG
1. Over de Koningin Sophia-Vereeniging tot Bescherming van Dieren De Koningin Sophia-Vereeniging tot Bescherming van Dieren behoort tot de oudste dierenbeschermingsorganisaties van Europa. Opgericht in 1867 door de heer Hendriksz, arts van Koningin Sophia, komt zij al bijna 150 jaar op voor de belangen van dieren in Nederland.
1.1
Geschiedenis
In 1867 schonk Koningin Sophia der Nederlanden haar naam aan de Sophia-Vereeniging. Hiermee plaatst deze zich in het rijtje oudste dierenbeschermingsorganisaties van Europa. Als echtgenote van Willem III was Sophia in de gelegenheid veel te reizen en te zien dat Nederland achterop liep als het ging om de behandeling van dieren. Geheel volgens de tijdsgeest moest het ‘onbeschaafde volk’ opgevoed worden. ‘Veredeling van de mensch’ was dan ook een belangrijk doel. 19e eeuw De Sophia-Vereeniging maakte dankbaar gebruik van het koninklijk netwerk om voor dieren op te komen. Vanaf de start waren internationale contacten van levensbelang. Tijdens de Frans-Duitse oorlog eind 19e eeuw vestigde de vereniging de aandacht op het lot van cavaleriepaarden in een schrijven aan de Duitse keizer Wilhelm I. Ook werd er toen al campagne gevoerd tegen het wrede transport van slachtpaarden en slachtmethoden. 20e eeuw Een eerste wapenfeit voor de Sophia-Vereeniging was de inperking van het gebruik van trekhonden. Ook tegen de jacht trok men ten strijde. Rond 1900 was de vereniging in Amsterdam duidelijk zichtbaar op straat. In die tijd van paarden- en hondenkarren werden overal in de stad drinkbakken voor dieren geplaatst. In 1929 startte de cursus voor Dieren-EHBO, gericht op het verzorgen van gewonde dieren. Een kar met koetsier deed dienst als dierenambulance. Tijdens de Zeeuwse watersnoodramp in 1953 kreeg de Sophia-Vereeniging nationale bekendheid toen zij vele dieren van de verdrinkingsdood redde. Wet op de Dierenbescherming
E R V E A E I
Op het gebied van wetgeving boekten dierenorganisaties begin jaren ‘60 succes: in 1961 werd de Wet op de Dierenbescherming van kracht. In die jaren ontstond ook steeds breder maatschappelijk protest tegen misstanden in de bio-industrie, op
H
veemarkten en in laboratoria. Er ontstonden vele kleine en grote, vrijwillige en professionele organisaties die zich inzetten
voor dieren. De Sophia-Vereeniging profileerde zich in deze periode door talloze dierenorganisaties te helpen, financieel en
Steeds meer kleine dierendoelen ontwikkelden zich in de afgelopen decennia tot professionele organisaties. Hierdoor werd
N
21e eeuw
SO P
inhoudelijk.
de toegevoegde waarde van ondersteuning door de Sophia-Vereeniging minder. De vereniging ging zich richten op eigen activiteiten, zoals het Oscar & Rufusproject (nu Sophia SnuffelCollege), het herplaatsen van ex-proefdieren en zwerfkattenacties. Stille slachtoffers
Veel Nederlanders vinden het belangrijk dat dieren fatsoenlijk behandeld worden. Toch blijkt nog al te vaak dat de belangen
SOP
van dieren niet meetellen, vooral als het dier een economische, entertainende of wetenschappelijke waarde vertegenwoordigt. De dieren in de bio-industrie, laboratoria en fokkerijen, de circusdieren en de miljoenen huisdieren die slecht gehuisvest of onvoldoende verzorgd hun dagen slijten, zijn hiervan de stille slachtoffers. Het bestaan van de Koningin Sophia-Vereeniging tot Bescherming van Dieren is in de 21e eeuw nog steeds noodzakelijk.
Bestuursverslag & jaarrekening 2008 - Koningin Sophia-Vereeniging tot Bescherming van Dieren
4
IA
-V
1.2
IN
SOPH
G
SO
GING NI
IA-VEREE PH
EREENIG
Organisatiestructuur
Bestuur Het bestuur van de Sophia-Vereeniging bestaat uit een voorzitter, een penningmeester, een secretaris en minimaal twee algemene leden. Hiermee is zij op de door het CBF vereiste sterkte van vijf personen. In 2008 trad bestuursvoorzitter Fred Kleene af en werd zijn functie overgenomen door toenmalig secretaris Laurien van Egeraat. Haar functie werd overgenomen door aspirant-lid Joke Arendse. Algemeen lid Paul de Greve trad af en werd vervangen door notaris Sietze Kornelis. Rutger van Versendaal bleef aan als algemeen lid, Casper van der Salm als penningmeester. Ledenraad De Ledenraad bestaat uit een voorzitter en minimaal vijf leden. In 2008 werd Ronald de Jager herkozen tot voorzitter. Ingrid Bergwerf trad af, Marijn Carlquist trad aan als secretaris. Annemarie van Parreren, Loes Westerman, Lea van Laeré en Ellen Waaijers bleven aan als leden. Directie De directie wordt gevormd door een eenhoofdige (statutaire) directie in de persoon van Helma van de Vondevoort. Zij trad begin 2007 aan en zette haar werkzaamheden in 2008 voort. Taken en werkwijze Het bestuur bepaalt het beleid en de algemene strategie. Ook bewaakt het bestuur de voortgang en de financiën. De directeur is verantwoordelijk voor de uitvoering. Voorafgaand aan het kalenderjaar concipieert de directeur een jaarplan en een jaarbegroting. Beiden wordt ter goedkeuring aan het bestuur voorgelegd, aangevuld en gecorrigeerd. Nadat het jaarplan en de begroting in een bestuursvergadering zijn goedgekeurd, is de directeur autonoom in haar initiatieven, mits deze passen binnen de parameters van jaarplan en budget. Activiteiten die niet zijn opgenomen in het jaarplan, moeten van tevoren door het bestuur worden goedgekeurd.
E R V E A E I
Het bestuur kwam in 2008 tien maal bijeen om de uitvoering van het jaarplan en het budget te toetsen. Dit gebeurt op basis van voortgangs- en budgetrapportages. Kortlopende activiteiten worden elk kwartaal geëvalueerd, langlopende acties en projecten minimaal eenmaal per jaar.
H
De ledenraad van de Sophia-Vereeniging heeft een adviserende functie. De ledenraad kwam in 2008 vier maal bijeen. Tijdens de Algemene Ledenvergadering in april legde het bestuur verantwoording af aan de ledenraad en de leden en werd haar decharge
Bezoldiging en vergoedingen
Bestuursleden en ledenraadsleden krijgen daadwerkelijk gemaakte kosten in verband met het uitoefenen van hun functie
N
SO P
verleend.
vergoed. Meestal maakt men van deze mogelijkheid geen gebruik. Bij avondvergaderingen wordt een maaltijd aangeboden. In 2008 bedroegen de totale kosten hiervoor 1.000 euro.
De directeur is een betaalde medewerker in dienst van de vereniging. Het maandsalaris in 2008 bedroeg 3.400 euro bruto. Daarnaast ontvangt de directeur 8% vakantiegeld, een pensioenregeling en een vergoeding voor daadwerkelijk gemaakte
SOP
telefoon- en reiskosten. Overuren worden niet vergoed. Benoeming en nevenfuncties
Bestuursleden en ledenraadsleden worden geworven en benoemd door het zittend bestuur en de zittende ledenraad, voor een periode van vier jaar. Hierna zijn zij nog tweemaal herbenoembaar. In dit verslagjaar was geen sprake van relevante nevenfuncties bij bestuur of directeur.
Bestuursverslag & jaarrekening 2008 - Koningin Sophia-Vereeniging tot Bescherming van Dieren
5
G
IA
-V
1.3
IN
SO SOPH
GING NI
IA-VEREE PH
EREENIG
Medewerkers
In 2008 breidde de organisatie haar personeelsbestand uit met drie personen. Hiermee komt het totaal op zeven betaalde medewerkers. Joanne Weenk vertrok in november en werd wat haar kantoortaken betreft opgevolgd door voormalig stagiair Robbie Kaak. Deze zal na zijn afstuderen aan het Van Hall College (Diermanagement) ook haar functie als medewerker Sophia SnuffelCollege overnemen. • Helma van de Vondevoort, directeur (0,8 fte) • Steffie van Horck, projecten & communicatie (0,9 fte) • Frank Wassenberg, beleidsmedewerker (0,5 fte) • Joanne Weenk, office manager & medewerker Sophia SnuffelCollege (tot 1-11) (0,9 fte) • Robbie Kaak, office manager (vanaf 1-11) (0,5 fte) • Jon Blok, marketing & communicatie (0,5 fte) • Sjoerd Basie, online campaigner (0,8 fte) • Dorith Gelberg, projectleider Sophia KattenBond (0,6 fte) Het team van de Sophia-Vereeniging is toegerust op haar taak; elke medewerker beschikt over specifieke kennis en vaardigheden op het niveau HBO+. Op seniorniveau is bovendien jarenlange ervaring in fondsenwerving, communicatie en beleid aanwezig. De Sophia-Vereeniging wordt in de uitvoering van haar taken bijgestaan door een honderdtal vrijwilligers, dat vooral actief is met het Sophia SnuffelCollege. Stagiairs van het Van Hall Instituut (Diermanagement) helpen mee op kantoor en verlenen assistentie bij de verschillende activiteiten. Vrijwilligers en stagiairs ontvangen een vergoeding voor hun reiskosten of andere daadwerkelijk gemaakte uitgaven.
1.4
Communicatie met belanghebbenden
E R V E A E I
De Sophia-Vereeniging streeft naar een heldere en transparante communicatie met al haar belanghebbenden. Zo biedt zij haar leden de mogelijkheid aan om het kwartaalblad Dierenhulp te ontvangen. Dierenhulp, e-mailnieuwsbrief Sophi@-Nieuws en de website www.sophia-vereeniging.nl geven een eenduidig en compleet overzicht van alle ondernomen activiteiten en de
H
actualiteit rondom het welzijn van gezelschapsdieren. Jaarverslagen zijn gratis op te vragen. Telefonisch en via e-mail is de vereniging vijf dagen per week bereikbaar.
SO P
vrijwilligers, pers, collega-organisaties en bedrijven door de website te vernieuwen. Redactioneel maar ook technisch is een grote stap gemaakt in de professionalisering van de online communicatie, zodat de website gebruiksvriendelijk en goed
N
In 2008 is geïnvesteerd in een optimale communicatie met informatieaanvragers, websitebezoekers, leden, donateurs,
vindbaar is en beschikt over een module die virale boodschappen en online nieuwsbrieven kan versturen.
1.5
Pand
SOP
Het kantoor van de Sophia-Vereeniging bevindt zich aan de Nieuwezijds Voorburgwal in Amsterdam. Het pand is in eigen beheer. De bovenste verdieping wordt verhuurd aan de Nederlandse Vegetariërsbond, de onderste verdieping aan een reisbureau. De medewerkers van de vereniging zijn gehuisvest op de 1e en 2e etage, waar ook bestuurs- en ledenraadsvergaderingen plaatsvinden.
Bestuursverslag & jaarrekening 2008 - Koningin Sophia-Vereeniging tot Bescherming van Dieren
6
G
IA
-V
IN
SO SOPH
GING NI
IA-VEREE PH
EREENIG
In 2008 is veel onderhoud gepleegd aan het pand. Een zwakke plek op het dak en in de schoorsteen veroorzaakte lekkages in de kleine kamertjes op de 2e en 3e etage. Dit probleem werd verholpen en diende als aanleiding om de oude vloerbedekking op dezelfde etages te vervangen. Ook startte in 2008 een operatie om het pand brandveilig te maken. De afronding vindt plaats
H
E R V E A E I
SOP
Bestuursverslag & jaarrekening 2008 - Koningin Sophia-Vereeniging tot Bescherming van Dieren
N
SO P
medio 2009, als er brandveilige deuren zijn geplaatst, een brandinstallatie is geïnstalleerd en er vluchtroutes zijn aangegeven.
7
IA
-V
IN
SOPH
G
SO
GING NI
IA-VEREE PH
EREENIG
2. Gezelschapsdieren Hoewel de Sophia-Vereeniging in de laatste decennia het accent legde op activiteiten voor gezelschapsdieren, behartigde zij ook de belangen van andere dieren. Met name aan proefdieren en circusdieren werd in de afgelopen jaren structureel aandacht besteed. In 2008 besloot de vereniging te kiezen voor een nieuwe focus en haar activiteiten per 2009 enkel te richten op gezelschapsdieren. Deze profilering biedt belangrijke voordelen op het vlak van positionering, fondsenwerving en deskundigheid.
2.1
Profilering
In het afgelopen decennium kreeg Nederland te maken met een groeiend aantal dierenorganisaties dat zich op de goededoelenmarkt begaf en zich met professionele wervingstechnieken zoals telemarketing en straatwerving op het publiek stortte. De Sophia-Vereeniging verrichtte haar goede werken vooral achter de schermen; aan groei werd weinig aandacht besteed. Het ledental van de vereniging staat anno 2008 op 861. Om groei in het aantal leden te bewerkstelligen, moet de Sophia-Vereeniging zich scherp profileren. Zoekend naar een niche begaf de organisatie zich in de afgelopen jaren op het terrein van gezelschapsdieren, proefdieren, landbouwdieren, schadelijke dieren en entertainment met dieren. Het staat buiten kijf dat op deze vlakken voldoende werk aan de winkel is. Om echter een herkenbaar en steunwaardig profiel te verkrijgen en de activiteiten ook voor de toekomst veilig te stellen, is het noodzakelijk om een beperking van de aandachtsgebieden door te voeren. In februari 2008 besloot het bestuur om vanaf 2009 de aandacht enkel te richten op het welzijn van gezelschapsdieren. Alle andere activiteiten dienden in 2008 afgebouwd en stopgezet te worden. Deze nieuwe focus biedt belangrijke voordelen op het vlak van positionering, fondsenwerving en deskundigheid: • Positionering: als enige dierenwelzijnsorganisatie in Nederland die zich exclusief richt op gezelschapsdieren, is het profiel
E R V E A E I
van de Sophia-Vereeniging uniek en duidelijk te onderscheiden van andere organisaties.
• Groei: een focus op gezelschapsdieren biedt kansrijke aanknopingspunten voor fondsenwerving en daarmee groei van
de organisatie. Huisdieren staan dicht bij mensen en roepen emoties op. Als belangenbehartiger van gezelschapsdieren in Nederland is de Sophia-Vereeniging een steunwaardig doel.
H
• Deskundigheid: door zich enkel bezig the houden met gezelschapsdieren, concentreert de Sophia-Vereeniging haar kennis
Problematiek
N
2.2
SO P
en ervaring en kan zij een grote deskundigheid opbouwen. Dit komt de kwaliteit van de activiteiten ten goede.
In 2008 is de reorganisatie van de vereniging voltooid. In 2009 kan gestart worden met de invulling van het nieuwe profiel. Welke problemen spelen er op het vlak van gezelschapsdieren in Nederland, op welke problemen richt de vereniging zich, vanuit welke missie en met welke strategie? Omvang
SOP
In Nederland worden volgens een grove schatting ongeveer 7 miljoen gezelschapsdieren gehouden. Dat zijn vooral honden (1,5 miljoen), katten (3,5 miljoen), konijnen (600.000), cavia’s en hamsters (600.000) en paarden (400.000). De lijst aan gehouden dieren is lang; naast de hierboven genoemde gezelschapsdieren worden vogels gehouden en vissen, maar ook dieren als fretten en in toenemende mate exoten. Als deze ook meetellen, loopt de teller op naar 30 miljoen dieren!
Bestuursverslag & jaarrekening 2008 - Koningin Sophia-Vereeniging tot Bescherming van Dieren
8
G
IA
-V
IN
SO SOPH
GING NI
IA-VEREE PH
EREENIG
De Sophia-Vereeniging richt zich op dieren die in principe geschikt zijn als huisdier. Deze lijst is korter dan de zogenaamde positieflijst van de overheid, die bijvoorbeeld ook veel vogels en een aantal exotische dieren bevat. Deze dieren mogen wettelijk gezien aangeschaft worden, maar zijn in de praktijk zo lastig op een verantwoorde manier te houden, dat de vereniging op dit vlak een ontmoedigingsbeleid voert. Opvallend is dat zelfs een gangbaar huisdier als een konijn onder dit beleid valt; er zijn maar weinig mensen bereid en in staat hun konijnen in een groep te houden en hen te huisvesten in een groot binnen- en buitenverblijf. Kenmerk Het is onmogelijk om alle soorten gezelschapsdieren onder een noemer te scharen; daarvoor is de lijst te gevarieerd. Maar er is een kenmerk dat geldt voor de meeste diersoorten die gehouden worden als huisdier: het zijn bijna allemaal dieren die van nature in sociale verbanden leven. Honden, paarden, konijnen, cavia’s, de meeste knaagdieren en zelfs katten zijn allemaal soorten die van nature sociale structuren kennen, ook al zijn die per diersoort heel verschillend. Dierenwelzijn Veel van de gezondheids- en welzijnsproblemen zijn grofweg terug te voeren op twee (met elkaar samenhangende) misverstanden: • Met het natuurlijke gedrag en de natuurlijke behoeften van het dier wordt geen rekening gehouden. Hierdoor ontstaan tal van problemen: dieren worden (veel) te dik, ze krijgen bot-, gewrichts- of gebitsproblemen door verkeerde voeding, te veel voeding en te veel of te weinig beweging, ze worden slecht gehuisvest, ze vertonen stoornissen in dag- en nachtritmes, et cetera. • Met het feit dat de meeste huisdieren sociale dieren zijn, wordt geen rekening gehouden. Eenzaamheid is het gevolg. Door het ontbreken van ‘normale’ of ‘bijna-normale’ sociale contacten kunnen de dieren afwijkend gedrag gaan vertonen. Dat is een sluipend en langdurig proces, dat lastig omkeerbaar is. Sommige dieren worden apathisch, anderen hypernerveus. Daardoor ontstaan problemen zoals onzindelijkheid, zelfbeschadiging, maar in extreme gevallen ook een voortijdige dood. Biologie van het dier De Sophia-Vereeniging zal zich in 2009 verder ontwikkelen tot een deskundige instantie op het gebied van gezelschapsdieren
E R V E A E I
en hun welzijnsproblemen. Daarbij is het uitgangspunt voorlichting over de natuur en de aard van het dier zelf. Diens welzijn
kan immers beter gegarandeerd worden als de verzorger op de hoogte is van de biologische achtergrond en zich zodoende kan verplaatsen in het dier en zijn wensen. De Vijf O’s
H
Kort gezegd is de verkeerde behandeling van gezelschapsdieren te wijten aan een van de volgende Vijf O’s (of een combinatie daarvan):
SO P
huisdieren.
N
• Onwetendheid over wat een goede verzorging en huisvesting van dieren inhoudt en over het natuurlijke gedrag van • Onnadenkendheid bij de aanschaf van een dier, waardoor geen rekening gehouden wordt met de consequenties die het hebben van een huisdier met zich meebrengt.
• Onvermogen om een huisdier goed te verzorgen, door bijvoorbeeld financiële problemen, gezinsuitbreiding, gezondheidsproblemen of tijdsgebrek.
• Onverschilligheid over de gezondheids- en welzijnsproblemen die het gevolg zijn van een verkeerde verzorging of huisvesting van een dier. De eigenaar weet dat het dier gezondheids- en welzijnsproblemen kent, maar weigert er iets aan te
SOP
doen of bagatelliseert het probleem.
• Onwil om een dier goed te behandelen; de eigenaar verwaarloost of mishandelt zijn huisdier.
Bestuursverslag & jaarrekening 2008 - Koningin Sophia-Vereeniging tot Bescherming van Dieren
9
G
IA
-V
2.3
IN
SO SOPH
GING NI
IA-VEREE PH
EREENIG
Missie en strategie
De Sophia-Vereeniging voorkomt leed van huisdieren via voorlichtende projecten en campagnes. Onder het motto ‘Dieren begrijpen is dieren beschermen’ worden de Vijf O’s aangepakt. Missie De Sophia-Vereeniging zet zich in voor een samenleving waarin mensen zo met huisdieren omgaan, dat recht wordt gedaan aan de aard van het dier. Daarom is het belangrijk dat mensen weten hoe dieren verzorgd moeten worden en welke huisvesting geschikt is. Door rekening te houden met die biologische achtergrond kan veel dierenleed worden voorkomen. Strategie De Sophia-Vereeniging voorkomt leed van huisdieren via voorlichtende projecten en campagnes. Onder het motto ‘Dieren begrijpen is dieren beschermen’ worden de Vijf O’s aangepakt. De belangen van de dieren, en niet die van hun eigenaren, staan daarbij voorop. Deze unieke aanpak wortelt zich in huidige en toekomstige activiteiten, waardoor de Sophia-Vereeniging zich onderscheidt in de strijd voor een diervriendelijke maatschappij.
2.4
Fondsenwerving
In 2008 werden nauwelijks activiteiten ontplooid op het vlak van fondsenwerving. Wel ontving de organisatie in het najaar het CBF-Keur. CBF-Keur In 2008 verkreeg de Sophia-Vereeniging het CBF-Keur. Dit keurmerk voor goede doelen wordt toegekend door het Centraal Bureau Fondsenwerving (CBF), een onafhankelijke stichting die al sinds 1925 toezicht houdt op de inzameling van geld voor goede doelen. In de afgelopen periode onderzocht het CBF de kwaliteit van de organisatie en concludeerde dat de vereniging aan alle CBF-criteria voldoet. De vereniging kan nu laten zien dat zij gecontroleerd wordt door een onafhankelijke instantie die
E R V E A E I
toezicht houdt op bestuur, beleid, de bestedingen, fondsenwerving en verslaglegging. Nieuwe medewerkers
Medewerkers Jon Blok en Sjoerd Basie traden in 2008 in dienst van de Sophia-Vereeniging om de naamsbekendheid van
H
de vereniging te vergroten en een start te maken met fondsenwerving. Sjoerd Basie maakte in 2008 een start met de online profilering van de vereniging, door het traject van de nieuwe website en de zoekmachine-optimalisatie te begeleiden en
In 2008 stonden verder een traject van straatwerving en een huis-aan-huismailing op de planning. Er is een kleinschalig experiment gestart waarbij een reisje verloot wordt onder mensen die via de website lid worden. Daarbij wordt onderzocht of
N
SO P
bovendien een Hyve te activeren, die al snel bijna 3000 leden aan zich wist te binden.
het aanbieden van een ‘lokkertje’ kan helpen om belangstellenden over de streep te trekken.
SOP
Bestuursverslag & jaarrekening 2008 - Koningin Sophia-Vereeniging tot Bescherming van Dieren
10
G
IA
-V
IN
SO SOPH
GING NI
IA-VEREE PH
EREENIG
3. Afscheid nemen In 2008 werd besloten om in 2009 als landelijk opererende organisatie alle activiteiten te richten op de bescherming van huisdieren. Dat had tot gevolg dat lopende projecten en campagnes op het gebied van proefdieren en circusdieren afgebouwd en stopgezet dienden te worden. In 2008 is afscheid genomen van de projecten voor proefdieren, de circuscampagne Wilde Dieren de Tent Uit! en het gemeenschappelijk overleg tussen Amsterdamse dierenorganisaties.
3.1
Proefdieren
College Proefdierkunde Onderzoekers die met proefdieren werken, zijn wettelijk verplicht om een cursus Proefdierkunde te volgen (Artikel 9, Wet op de Proefdieren). Die cursus wordt gegeven aan verschillende universiteiten. In de cursus is een college opgenomen, waarin de cursisten kennis nemen van de geschiedenis van de dierenbeschermingsbeweging in Nederland en de invloed van deze beweging op het gebruik van proefdieren. De cursus wordt onder andere gegeven door de Sophia-Vereeniging. Tijdens het afbouwen van de activiteiten voor proefdieren is ervoor gekozen om in de loop van 2008 de colleges over te dragen aan de andere organisaties. Wel blijft Frank Wassenberg als gastdocent namens de vereniging verbonden aan de Universiteit van Maastricht. Daar is hij op aanvraag inzetbaar bij colleges over dierenwelzijn. Alternatieven voor dierproeven De Wet op de Dierproeven stamt al uit 1977 en is nadien een aantal maal op onderdelen aangepast. Ook heeft de overheid haar visie over alternatieven geformuleerd in een beleidsdocument, dat in 2007 werd gepresenteerd. Op 6 maart 2008 werd de beleidsvisie besproken met belanghebbenden, deskundigen, onderzoekers en de betrokken beleidsambtenaren van het ministerie van Gezondheid. Namens de Sophia-Vereeniging nam Frank Wassenberg deel aan deze ‘ronde-tafelbijeenkomst’.
E R V E A E I
Naar mening van de vereniging biedt de kabinetsvisie over alternatieven voor dierproeven weinig concrete doelstellingen. Ook is het te veel een intentieverklaring, die vooral als doel lijkt te hebben aan te geven dat het ministerie niet blind en doof is voor
de (ethische) problemen die het proefdiergebruik met zich meebrengt. Zo’n intentieverklaring is sympathiek, maar biedt weinig aanknopingspunten om het beleid op het gebied van alternatieven voor dierproeven te formuleren. Bovendien wordt uit de
H
beleidsvisie niet duidelijk hoe onderzoek naar alternatieven voor dierproeven en de toepasbaarheid hiervan in het onderzoek gefinancierd zal worden. Tevens ontbrak een evaluatie van de Wet op de Dierproeven.
SO P
haar standpunt in een brief over de kabinetsvisie op proefdieren en dierproeven. Daarna ontplooide de vereniging geen nieuwe activiteiten meer binnen het proefdierdossier. ‘Dierproeven begrensd’
N
Op 12 maart 2008 verwoordde de Sophia-Vereeniging op verzoek van het ministerie van Welzijn, Volksgezondheid en Sport
In 2008 droeg de Sophia-Vereeniging voor de laatste keer een substantieel geldbedrag bij aan het programma ‘Dierproeven begrensd’ van het Centrum voor Alternatieven voor Dierproeven en Zon MW, een organisatie gericht op zorginnovaties. Het geld wordt – onder auspiciën van een aantal hoogleraren en onderzoekers op het gebied van alternatieven voor dierproeven
SOP
– besteed aan de ontwikkeling van deze proefdiervrije onderzoeksmethoden.
Bestuursverslag & jaarrekening 2008 - Koningin Sophia-Vereeniging tot Bescherming van Dieren
11
G
IA
-V
3.2
IN
SO SOPH
GING NI
IA-VEREE PH
EREENIG
Circusdieren
Sinds het begin van de campagne Wilde Dieren de Tent Uit! in 2006 is de Sophia-Vereeniging actief betrokken bij de financiering en de uitvoering van de activiteiten, die zich richten op het bewerkstelligen van een landelijk verbod op het gebruik van wilde dieren in circussen. Ook in 2008 stelde zij een bedrag (van 10.000 euro) ter beschikking en werkte medewerker Sjoerd Basie een dag per week aan de online activiteiten van de coalitie. Parlementaire meerderheid Helaas is 2008 een onvoorspelbaar jaar gebleken. In het begin van het jaar was er enorm veel aandacht voor het lot van circusdieren en leek er een parlementaire meerderheid voor een verbod op het gebruik van wilde circusdieren te zijn ontstaan. Helaas bleek de tijd niet rijp en trok de Socialistische Partij op het laatste nippertje haar steun in. De discussie kwam zowel op politiek als publiek niveau tijdelijk op een laag pitje te staan. Wilde Dieren de Tent Uit! richtte zich voornamelijk op het welzijnsonderzoek dat het Ministerie van Landbouw door de Universiteit van Wageningen liet verrichten. Rechtszaak Winschoten Teleurstellend is de uitspraak van de rechtbank over het verbod in Winschoten in oktober 2008. Daarbij werd gesteld dat dierenwelzijn door gemeenten niet als ‘weigeringsgrond’ kan worden gebruikt voor het verlenen van vergunningen aan circussen met wilde dieren. De zaak was aangespannen door circus Renz tegen de gemeente Winschoten, die in 2007 weigerde het circus te laten optreden. De uitspraak leidde tot grote teleurstelling bij de andere diervriendelijke gemeenten zoals Amsterdam. Zij worden nu gedwongen om circussen met olifanten, tijgers en zeeleeuwen een vergunning te verlenen, ongeacht of hun welzijn voldoende wordt gewaarborgd. De gemeente Winschoten gaat in 2009 in beroep tegen de uitspraak. De vraag zal zijn of de rechter het achterwege blijven van de invulling van regels ter bescherming van dieren in circussen in de algemene landelijke wetgeving als grond zal erkennen voor gemeenten om zelfstandig regels te stellen. De algemene conclusie van de ontwikkelingen en ervaringen van 2008 is dat de Nederlandse maatschappij nog niet voldoende
E R V E A E I
is doordrongen van het feit dat er iets fundamenteel mis is met het houden en gebruiken van wilde dieren in circussen. Aan
deze basis moet nog harder worden gewerkt. De sleutel daarvoor in 2009 (en de langere termijn) is een combinatie van grondig
onderzoek om kennis en materiaal te verzamelen en het ‘vermarkten’ van deze kennis via de massamedia en politieke kanalen. Hoewel niet meer actief betrokken, zal de Sophia-Vereeniging het circusdossier nauwlettend blijven volgen.
GODA
H
Samen met andere Amsterdamse dierenorganisaties was de Sophia-Vereeniging actief lid van het Gezamenlijk Overleg Dierenbeschermingsorganisaties Amsterdam (GODA). Het GODA streeft naar een goede samenwerking op het gebied van
N
SO P
3.3
dierenbescherming in de regio Amsterdam. In 2008 nam de vereniging afscheid van het GODA, omdat zij als landelijke organisatie geen specifieke betrokkenheid meer heeft bij lokale of regionale aangelegenheden. Wel blijft de vereniging welkom als gastlid, zeker als er kwesties spelen waarbij de vereniging haar landelijke activiteiten kan vertalen naar Amsterdam.
SOP
Bestuursverslag & jaarrekening 2008 - Koningin Sophia-Vereeniging tot Bescherming van Dieren
12
G
IA
-V
IN
SO SOPH
GING NI
IA-VEREE PH
EREENIG
4. 2009: Blik vooruit In 2008 stond de reorganisatie van het bureau van de Sophia-Vereeniging en de activiteiten centraal. Met de blik gericht op 2009 zette de vereniging huidige projecten voor gezelschapsdieren voort en voegde zij nieuwe activiteiten toe.
4.1
Projecten en campagnes
De activiteiten voor gezelschapsdieren werden in 2008 voortgezet. Het accent lag op invulling van de Sophia KattenBond en het vermogen van de vereniging om via online communicatie en voorlichting haar doelstellingen te ondersteunen. Het succesvolle Sophia SnuffelCollege werd gecontinueerd en naast het online HondenSpreekuur werden op de website het Konijnen- en KnaagdierenSpreekuur en het KattenSpreekuur opgezet. 4.1.1
Sophia SnuffelCollege
Bij het Sophia SnuffelCollege bezoekt een honderdtal vrijwilligers met speciaal geteste honden overal in het land de laagste groepen van de basisschool. In drie lessen wordt de kinderen uitgelegd hoe ze het gedrag en de lichaamstaal van honden moeten interpreteren. Want als kinderen op jonge leeftijd leren veilig en respectvol met dieren om te gaan en dieren erkennen als wezens met een intrinsieke waarde, zullen ze ook op latere leeftijd beter met dieren omgaan en kunnen hondenbeten worden voorkomen. Na de drie lessen ontvangen de kinderen een SnuffelDiploma en een werkboekje met spelletjes, de basisregels en informatie voor de ouders. Om het bereik van het Sophia SnuffelCollege te vergroten, is in 2008 gewerkt aan een gestage groei van het project. De nadruk lag daarbij op het werven van nieuwe vrijwilligers, het testen van nieuwe honden en het vergroten van het aantal schoolbezoeken per vrijwilliger. In totaal ontvingen het afgelopen jaar zo’n 8000 kinderen hun SnuffelDiploma. Verder werd op het gebied van communicatie flink aan de weg getimmerd. Niet alleen werden de lokale media benaderd bij ieder scholenbezoek, ook was er uitgebreid aandacht voor het project in diverse landelijke media, waaronder landelijke dagbladen, Hondenmanieren, Flair en Dier & Vriend.
E R V E A E I
Ook werd onderzocht hoe er contact gelegd kan worden met de ouders van de kinderen. Daartoe werd een online spel
ontwikkeld dat door de kinderen die de SnuffelColleges gevolgd hebben samen met hun ouders gespeeld kan worden. Tenslotte
H
werden de gebruikte materialen uitgebreid en vernieuwd, zoals het informatiepakket voor scholen, de vrijwilligersmap, visitekaartjes voor de vrijwilligers en wervende posters voor scholen en hondenscholen.
SO P
Sophia KattenBond
N
4.1.2
Medewerker Dorith Gelberg trad in 2008 in dienst bij de Sophia-Vereeniging en kreeg de opdracht invulling te geven aan activiteiten van de Sophia KattenBond, de belangenbehartiger van alle 3,5 miljoen katten in Nederland. Er werd een update gegeven aan de dossiers over zwerfkatten, raskatten en ‘gewone’ katten, zodat in 2009 nieuwe activiteiten ontplooid kunnen worden. Zwerfkatten Zeeland
In het najaar diende zich een kans aan om zwerfkatten in Zeeuws-Vlaanderen te helpen. Honderden zwerfkatten zijn daar aan
SOP
hun lot overgelaten en vermenigvuldigen zich met de snelheid van het licht. Vaak worden ze slachtoffer van honger, ziekten en parasieten. Een groep ervaren vrijwilligers trok bij de Sophia KattenBond aan de bel en vroeg om hulp. Met de zogenoemde Trap, Neuter and Return-methode is het mogelijk de populatie te stabiliseren en gezond te maken. Hiertoe worden de katten gevangen, geneutraliseerd en teruggeplaatst.
Bestuursverslag & jaarrekening 2008 - Koningin Sophia-Vereeniging tot Bescherming van Dieren
13
G
IA
-V
IN
SO SOPH
GING NI
IA-VEREE PH
EREENIG
Onder de vlag van de vereniging kan de werkgroep de kosten dragen voor neutralisatie en medische hulp. Tevens kan zij voor de vereniging op pad gaan om leden te werven, een collecte te verzorgen en sponsoren te zoeken. Het bestuur van de SophiaVereeniging is enthousiast en voornemens in de eerste helft van 2009 te komen tot een officiële vorm van samenwerking. 4.1.3
Sophia DierenSpreekuren
In 2008 werden naast het online Hondenspreekuur van hondengedragsdeskundige Flora van Dijk het online KattenSpreekuur het online Konijnen- en KnaagdierenSpreekuur opgezet, waar alle belangstellenden gratis terecht kunnen. Het doel is om (potentiële) honden-, katten-, konijnen- en knaagdierenverzorgers te informeren over het natuurlijke gedrag, de aanschaf, de verzorging en de huisvesting van de dieren. De Sophia-Vereeniging voert hierbij een ontmoedigingsbeleid. Het verzorgen van een dier kost een investering in geld, energie en tijd die niet iedereen kan opbrengen. De huisvesting van dieren vergt bovendien vaak een behoorlijke aanpassing in huis of in de tuin. Belangstellenden die oprecht kiezen voor het aanschaffen van een dier, worden uitgebreid geïnformeerd en geholpen. 4.1.4
Eenzaamheidscampagne
Via haar website gaf de Sophia-Vereeniging ook in 2008 voorlichting over de behoefte van gezelschapsdieren om samen met soortgenoten te leven en de gevolgen van een gebrek aan sociale interactie. Ook werd een update gegeven aan het rapport over eenzaamheid bij dieren, dat ten grondslag zal liggen aan de periodieke Eenzaamheidscampagne die in 2009 rondom de kerstperiode van start zal gaan.
4.2
Wetgeving en politiek
Net als andere jaren was de Sophia-Vereeniging ook in 2008 actief op politiek niveau. Centraal stond het overleg in het CDON en de protestactie tegen de nieuwe RAD. 4.2.1
CDON
E R V E A E I
Samen met 21 andere dierenorganisaties participeerde de Sophia-Vereeniging in 2008 actief in de Coalitie
DierenwelzijnsOrganisaties Nederland (CDON). De CDON verbetert de afstemming tussen dierenbeschermingsorganisaties, zoekt overlap in standpunten en stimuleert samenwerking. De activiteiten van de CDON betroffen in 2008 voornamelijk
politieke lobby, waarbij de pijlen gericht werden op de nieuwe Wet Dieren, die de belangen van dieren onvoldoende beschermt.
H
Ook in 2009 zal de CDON trachten om te bewerkstelligen dat dieren beschermd worden via door de overheid vastgestelde en handhaafbare normen, in plaats van een systeem van zelfregulering door de sector zelf.
SO P
Protestactie RAD
Samen met het Comité Dierennoodhulp en de stichting Rechten Voor Alles Wat Leeft startte de Sophia-Vereeniging in 2008 een
N
4.2.2
protestactie tegen de nieuwe Regeling Agressieve Dieren (RAD) van minister Verburg van Landbouw. De organisaties zagen het als een gemiste kans dat in de nieuwe RAD euthanasie van een hond als oplossing centraal staat en de verantwoordelijkheid van de eigenaar genegeerd wordt. Digitale petitie
Met een digitale petitie, waarmee binnen twee maanden meer dan 17.500 bezorgde hondenliefhebbers hun protest tegen de
SOP
RAD kenbaar maakten, zetten de dierenorganisaties het onderwerp op de agenda. Zij bereikten dat minister Verburg door de Tweede Kamer om nadere toelichting werd verzocht. De volksvertegenwoordigers toonden hun onvrede over de plannen van Verburg, waardoor zij zich genoodzaakt voelde deze aan te passen. Halverwege december kwam het verlossende woord: minister Verburg kondigde aan af te zien van een nieuwe RAD. Een mooi succes voor de honden! De Sophia-Vereeniging bereidt zich voor op een vervolgstrategie in 2009, waarbij het doel zal zijn een verplicht opvoedbewijs voor alle hondeneigenaren en strenge regelgeving voor fokkers. Bestuursverslag & jaarrekening 2008 - Koningin Sophia-Vereeniging tot Bescherming van Dieren
14
G
IA
-V
4.3
Communicatie
4.3.1
Achterban
IN
SO SOPH
GING NI
IA-VEREE PH
EREENIG
Met haar achterban communiceerde de Sophia-Vereeniging via het kwartaalblad Dierenhulp, haar website en de nieuwe Hyve. Dierenhulp Ieder kwartaal van 2008 verscheen het blad Dierenhulp, waarin leden en relaties van de Sophia-Vereeniging kunnen lezen over de activiteiten van de vereniging. Website Om haar communicatiedoelstellingen een zo breed mogelijk bereik te geven, is de vindbaarheid en gebruiksvriendelijkheid van de website van de Sophia-Vereeniging van essentieel belang. Daarom is in 2008 geïnvesteerd in zoekmachine-optimalisatie. Aan het einde van het jaar vond de presentatie plaats van een volledig vernieuwde website, die zowel redactioneel als technisch voldoet aan alle eisen die er gelden op het vlak van vindbaarheid en gebruiksvriendelijkheid. Sophia-Hyve In 2008 veroverde de Sophia-Vereeniging een eigen plekje op Hyves. In korte tijd werden 3.000 belangstellenden lid. Met filmpjes, blogs en nieuwsbrieven voorzag de vereniging deze achterban van informatie over activiteiten en nieuwtjes over huisdieren en vergrootte zij de betrokkenheid bij de Sophia-Vereeniging. 4.3.2
Voorlichting
Voorlichting aan externe doelgroepen gaf de Sophia-Vereeniging enerzijds middels gratis publiciteit (Stad op Poten, de website en Hyves), anderzijds middels betaalde advertenties en bannering en redactionele ruimte in het blad Dier & Vriend. Stad op Poten Ook in 2008 publiceerde de Sophia-Vereeniging wekelijks in het Amsterdamse stadsblad Echo. Het doel is om lezers te informeren over dierenwelzijn (in Amsterdam). Daarmee wordt dierenwelzijn bevorderd, want hoe meer mensen weten over
E R V E A E I
dieren, hoe meer respect en begrip er ontstaat voor de dieren in hun omgeving. Dier & Vriend
Ieder kwartaal in 2008 verscheen het blad Dier & Vriend in een oplage van 250.000, uitgegeven door Dibevo, de vakorganisatie
H
voor de huisdierenbranche. In het blad kan men lezen over verzorging en huisvesting van huisdieren. De Sophia-Vereeniging
leverde voor elk nummer een redactionele bijdrage in de vorm van een groot artikel. Onderwerpen varieerden van het Sophia
Betaalde advertenties en bannering
De Sophia-Vereeniging is terughoudend in het opzetten van betaalde publiciteit. Adverteren is duur en de effectiviteit van een
N
SO P
SnuffelCollege tot eenzaamheid bij paarden en het interpreteren van de lichaamstaal van dieren.
advertentie of banner is beperkt. In 2008 zag de vereniging geen aanleiding om haar communicatieboodschap betaald in de markt te zetten.
SOP
Bestuursverslag & jaarrekening 2008 - Koningin Sophia-Vereeniging tot Bescherming van Dieren
15
G
IA
-V
IN
SO SOPH
GING NI
IA-VEREE PH
EREENIG
Jaarrekening 2008 1 BEGROTING 2009 2 VERMOGENSOPSTELLING PER 31 DECEMBER 2008 3 CATEGORIALE EXPLOITATIEREKENING 2008
3.1
Fondsenwerving
H
E R V E A E I
4 TOELICHTING OP DE VERMOGENSOPSTELLING PER 31 DECEMBER 2008 Waarderingsgrondslagen
4.2 Toelichting op de afzonderlijke posten van de vermogensopstelling
4.3 Niet uit balans blijkende rechten en verplichtingen
SO P
4.1
N
5 TOELICHTING OP DE EXPLOITATIEREKENING 5.1 Toelichting fondsenwerving
5.2 Toelichting per kostensoort
5.3 Toelichting directe campagnekosten
5.4 Toelichting toerekening uitvoeringskosten
SOP
6 VERSCHILLENANALYSE
7 VERDELING UITVOERINGSKOSTEN OP BASIS VAN GESCHATTE FORMATIE
Bestuursverslag & jaarrekening 2008 - Koningin Sophia-Vereeniging tot Bescherming van Dieren
16
G
IA
-V
1
IN
SO SOPH
GING NI
IA-VEREE PH
EREENIG
BEGROTING 2009 Baten Baten eigen fondsenwerving
165.000
Subsidies van overheden
5.000
Baten uit beleggingen
80.000
Overige baten
30.600
Som der baten
280.600
Besteed aan de doelstelling: Communicatie Projecten en acties
50.000
Uitvoeringskosten
75.208 125.208
Gezelschapsdieren Projecten en acties
65.000
Uitvoeringskosten
188.927 253.927
Algemene D.B. Projecten Projecten en acties
E R V E A E I 8.000
Uitvoeringskosten
8.878
16.878
H
SOP
Bestuursverslag & jaarrekening 2008 - Koningin Sophia-Vereeniging tot Bescherming van Dieren
396.013
N
SO P
Totaal besteed aan doelstelling
17
G
IA
-V
IN
SO SOPH
GING NI
IA-VEREE PH
EREENIG
Kosten eigen fondsenwerving Directe verwerkingskosten
31.000
Uitvoeringskosten
15.136 46.136
Kosten van beleggingen Directe verwerkingskosten
25.000
Totaal werving baten
71.136
Beheer en administratie Directe kosten Uitvoeringskosten Totaal beheer en administratie -186.549
H
E R V E A E I
SOP
Bestuursverslag & jaarrekening 2008 - Koningin Sophia-Vereeniging tot Bescherming van Dieren
N
SO P
Tekort (mutatie uit continuïteitsreserve)
18
G
IA
-V
IN
SO SOPH
GING NI
IA-VEREE PH
EREENIG
TOTAALOVERZICHT KOSTEN PER KOSTENSOORT Personeelslasten/pensioen
200.949
Personeelskosten
28.400
Huisvestingskosten
19.100
Kantoorkosten
12.000
Bestuurskosten
4.200
Algemene kosten
19.500
Afschrijving
4.000 288.149
Toegerekende uitvoeringskosten Kosten eigen fondsenwerving
15.136
Communicatie
75.208
Gezelschapsdieren
188.927
Voorlichtingsprojecten
8.878
H
E R V E A E I
SOP
Bestuursverslag & jaarrekening 2008 - Koningin Sophia-Vereeniging tot Bescherming van Dieren
N
SO P
288.149
19
G
IA
-V
2
IN
SO SOPH
GING NI
IA-VEREE PH
EREENIG
VERMOGENSOPSTELLING PER 31 DECEMBER 2008 (na voorgestelde winstbestemming) 31 december 2008
31 december 2007
525.733
530.508
2.605.071
3.424.210
ACTIVA Materiële vaste activa Financiële vaste activa
3.130.804 Vorderingen en overlopende activa Liquide middelen
3.954.718
25.188
125.437
128.493
104.981 153.681
230.418
3.284.485
4.185.136
PASSIVA Reserves Continuiteitsreserve Herwaarderingsreserve
2.918.610
3.843.668
273.000
273.000 3.191.610
Kortlopende schulden Belastingen en premies sociale lasten
E R V E A E I H 4.830
3.505
88.045
64.963
SOP
Bestuursverslag & jaarrekening 2008 - Koningin Sophia-Vereeniging tot Bescherming van Dieren
92.875
68.468
3.284.485
4.185.136
N
SO P
Kortlopende schulden
4.116.668
20
G
IA
-V
3
IN
SO SOPH
GING NI
IA-VEREE PH
EREENIG
CATEGORIALE EXPLOITATIEREKENING 2008
3.1 FONDSENWERVING
2008
2008
2007
Realisatie
Begroting
Realisatie
Baten Baten eigen fondsenwerving
146.283
Subsidies van overheden
-
Baten uit beleggingen
682.084-
Overige baten
34.402
Som der baten
501.399-
251.000
251.535
5.000
-
130.000
70.236
30.600
20.637
416.600
342.408
Besteed aan de doelstelling: Communicatie Projecten en acties
45.995
39.000
30.755
Uitvoeringskosten
71.738
83.075
29.023
117.733
122.075
59.778
-
-
56.627
36.215
45.000
39.156
165.584
191.753
127.253
201.799
236.753
223.036
Gezelschapsdieren IDG en tripartite Projecten en acties Uitvoeringskosten Proefdieren Projecten en acties Uitvoeringskosten Algemene D.B. Projecten Projecten en acties
Projecten en acties Uitvoeringskosten
Totaal besteed aan doelstelling
SOP
Werving baten
10.000
30
10.291
11.917
49.115
17.291
21.917
49.145
8.300
11.000
5.315
7.938
9.193
11.163
16.238
20.193
16.478
10.021
10.000
-
15.524
17.978
-
25.545
27.978
-
378.606
428.916
348.437
9.709
50.000
2.551
15.123
17.513
6.698
N
Entertainment met dieren
SO P
Uitvoeringskosten
E R V E A E I H 7.000
Kosten eigen fondsenwerving Directe verwerkingskosten Uitvoeringskosten
Bestuursverslag & jaarrekening 2008 - Koningin Sophia-Vereeniging tot Bescherming van Dieren
21
11.163
16.238
20.193
16.478
Projecten en acties
10.021
10.000
-
Uitvoeringskosten
15.524
17.978
-
25.545
27.978
-
378.606
428.916
348.437
9.709
50.000
2.551
SO
Entertainment met dieren
SOPH
-V
IA
Totaal besteed aan doelstelling
IA-VEREE PH
G
9.193
GING NI
7.938
IN
Uitvoeringskosten
EREENIG
Werving baten Kosten eigen fondsenwerving Directe verwerkingskosten Uitvoeringskosten
15.123
17.513
6.698
24.832
67.513
9.249
Directe verwerkingskosten
20.221
30.000
24.752
Totaal werving baten
45.053
97.513
34.001
-
-
-
Kosten van beleggingen
Beheer en administratie Directe kosten Uitvoeringskosten Totaal beheer en administratie
925.058-
Onttrekking aan continuïteitsreserve
925.058-
H
109.829-
40.030-
E R V E A E I
SOP
Bestuursverslag & jaarrekening 2008 - Koningin Sophia-Vereeniging tot Bescherming van Dieren
N
SO P
OVERSCHOT / TEKORT
22
G
IA
-V
4
IN
SO SOPH
GING NI
IA-VEREE PH
EREENIG
TOELICHTING OP DE VERMOGENSOPSTELLING PER 31 DECEMBER 2008
4.1 WAARDERINGSGRONDSLAGEN Algemeen De jaarrekening is conform de Richtlijn Fondsenwervende instellingen ingericht en opgesteld. Alle bedragen zijn in gehele euro's. In het verslagjaar is de herziene Richtlijn Fondsenwervende instellingen toegepast. Deze herziening heeft geresulteerd in een wijziging in de wijze waar op vermogen en activa is gepresenteerd. Tevens is de layout van de resultatenrekening hierop aangepast. In het verslagjaar zijn de algemene beheer en administratielasten conform de vastgestelde begroting nog toegerekend aan de doelstellingen en aan de fondsenwerving. Vanaf 2009 zal ook deze nieuwe toerekeningsmethodiek worden doorgevoerd. Waarderingsgrondslagen voor de vermogensopstelling Materiële vaste activa De materiële vaste activa zijn gewaardeerd op verkrijgingsprijs verminderd met lineaire afschrijvingen welke zijn gebaseerd op de geschatte economische levensduur en rekening houdend met eventuele restwaarden.
E R V E A E I
Het pand aan de Nieuwezijds Voorburgwal te Amsterdam is gewaardeerd tegen de actuele
waarde op basis van een periodieke onafhankelijke taxatie, laatstelijk uitgevoerd per januari
H
2006. Overeenkomstig deze waarderingsgrondslag wordt op het onroerend goed niet
De onder de financiële vaste activa opgenomen effecten worden gewaardeerd tegen marktwaarde. Eventuele verschillen tussen aankoopprijs en een hogere (of lagere) marktwaarde
N
Financiële vaste activa
SO P
afgeschreven.
per balansdatum zijn opgenomen onder de finaciële baten en lasten. Voor deze wijze van resultaatnemen is gekozen omdat effecten met regelmaat worden verhandeld.
SOP
Bestuursverslag & jaarrekening 2008 - Koningin Sophia-Vereeniging tot Bescherming van Dieren
23
G
IA
-V
IN
SO SOPH
GING NI
IA-VEREE PH
EREENIG
Vorderingen Vorderingen worden gewaardeerd op nominale waarde, onder aftrek van noodzakelijk geachte voorzieningen voor oninbaarheid. Liquide middelen en kortlopende schulden Liquide middelen en kortlopende schulden worden gewaardeerd tegen nominale waarde. Grondslagen voor resultaatbepaling Ten aanzien van de posten begrepen in het resultaat geldt dat baten slechts zijn genomen indien en voor zover deze in het boekjaar zijn verwezenlijkt en dat met lasten is rekening gehouden die hun oorsprong vinden voor het einde van het boekjaar. Nalatenschappen worden in het boekjaar opgenomen waarin de omvang betrouwbaar kan worden vastgesteld. De toerekening van de uitvoeringskosten naar de hoofdactiviteiten geschiedt op basis van een zeer gedetailleerde schatting van de urenbesteding per mede-
H
E R V E A E I
SOP
Bestuursverslag & jaarrekening 2008 - Koningin Sophia-Vereeniging tot Bescherming van Dieren
N
SO P
werker per project.
24
G
IA
-V
IN
SO SOPH
GING NI
IA-VEREE PH
EREENIG
4.2 TOELICHTING OP DE AFZONDERLIJKE POSTEN VAN DE VERMOGENSOPSTELLING 2008
2007
525.571
528.028
2.457
2.457
523.114
525.571
4.937
7.022
-
890
Af: afschrijving boekjaar
2.318
2.975
Boekwaarde per 31 december
2.619
4.937
530.508
535.050
-
890
4.775
5.432
525.733
530.508
Materiële vaste activa Onroerend Goed Boekwaarde per 1 januari Af: afschrijving boekjaar Boekwaarde per 31 december Inventaris en automatisering Boekwaarde per 1 januari Bij: investeringen
Totaal Boekwaarde per 1 januari Bij: investeringen Af: afschrijving boekjaar Boekwaarde per 31 december
Op het pand wordt niet afgeschreven, de inventaris en automatisering worden afgeschreven
H
E R V E A E I
SOP
Bestuursverslag & jaarrekening 2008 - Koningin Sophia-Vereeniging tot Bescherming van Dieren
N
SO P
in vijf jaren zonder rekening te houden met restwaarden.
25
G
IA
-V
Financiële vaste activa
2008
IN
SO SOPH
GING NI
IA-VEREE PH
EREENIG
2007
Obligaties Boekwaarde per 1 januari
1.211.844
1.199.225
Bij: aankopen
1.064.058
406.187
Af: verkopen
962.482-
387.619-
Ongerealiseerd/gerealiseerde waardemutatie
218.527-
5.949-
Boekwaarde per 31 december
1.094.893
1.211.844
2.092.776
2.314.771
Bij: aankopen
457.283
792.023
Af: verkopen
762.189-
1.032.393-
Aandelen Boekwaarde per 1 januari
Ongerealiseerd/gerealiseerde waarde mutatie
536.598-
Boekwaarde per 31 december
1.251.272
Onder het aandelenvermogen is één fonds opgenomen ad
18.375 2.092.776
32.709 waar vanaf februari 2009
weer in mag worden gehandeld. Banksaldi t.b.v. effecten Boekwaarde per 1 januari
119.590
Af: onttrekkingen
47.684-
Boekwaarde per 31 december
71.906
Deposito Boekwaarde per 1 januari Bij: toevoegingen Boekwaarde per 31 december Totaal
Af: verkopen
SO P
Bij: aankopen
76.625 119.590
E R V E A E I H
Ongerealiseerde/gerealiseerde waardestijging Boekwaarde per 31 december
SOP
Bestuursverslag & jaarrekening 2008 - Koningin Sophia-Vereeniging tot Bescherming van Dieren
-
-
187.000
-
187.000
-
3.424.210
3.556.961
1.708.341
1.198.210
1.772.355-
1.343.387-
755.1252.605.071
N
Boekwaarde per 1 januari
42.965
12.426 3.424.210
26
G
IA
-V
2008
IN
SO SOPH
GING NI
IA-VEREE PH
EREENIG
2007
Vorderingen Overlopende rente en obligaties
15.765
21.786
8.064
6.128
-
96.042
1.359
1.481
25.188
125.437
4
720
Postbank
128.359
87.524
ING bank
-
16.486
130
251
128.493
104.981
Te vorderen dividendbelasting Nog te ontvangen erfenissen Vooruitbetaalde bedragen Liquide middelen Van Lanschot bank
Kasgeld
H
E R V E A E I
SOP
Bestuursverslag & jaarrekening 2008 - Koningin Sophia-Vereeniging tot Bescherming van Dieren
N
SO P
De liquide middelen staan ter vrije beschikking en zijn binnen korte termijn opeisbaar.
27
G
IA
-V
2008
IN
SO SOPH
GING NI
IA-VEREE PH
EREENIG
2007
Continuiteitsreserve Vermogen per aanvang boekjaar
3.843.668
Resultaat boekjaar
925.058-
Vermogen per 31 december
2.918.610
3.883.698 40.0303.843.668
Op dit moment heeft de Sophia-Vereeniging ongeveer 900 betalende leden. De contributie van deze leden is niet voldoende om de activiteiten die de vereniging ontplooit goed te kunnen bekostigen. Vandaar dat het restant van het beschikbare vermogen is ondergebracht in de reserve als bron voor inkomsten. Vanwege de toepassing van de nieuwe richtlijn Fondsenwervende Instellingen is het onderscheid tussen besteedbaar vermogen en vastgelegd vermogen verdwenen, de vergelijkende cijfers uit voorgaand jaar zijn ook aangepast.
Herwaarderingsreserve
273.000
273.000
De herwaarderingsreserve houdt verband met een correctie van de waarde van het pand aan
H
E R V E A E I
SOP
Bestuursverslag & jaarrekening 2008 - Koningin Sophia-Vereeniging tot Bescherming van Dieren
N
SO P
de Nieuwezijds voorburgwal (die laatst is getaxeerd per januari 2006).
28
G
IA
-V
2008
IN
SO SOPH
GING NI
IA-VEREE PH
EREENIG
2007
Belastingen en premies sociale lasten Loonbelasting
4.830
3.505
4.830
3.505
Te reserveren vakantiegeld
7.927
5.384
Te betalen vakantiedagen
4.805
3.846
-
-
Vooruitontvangen bedragen
2.162
2.000
Te betalen accountantskosten
5.000
2.275
Te betalen subsidies overigen
4.333
4.333
Kortlopende schulden
Te betalen nettoloon
Te betalen administratiekosten Overige overlopende posten Waarborgsom huur
3.500
3.500
54.080
37.387
6.238
6.238
88.045
64.963
4.3 NIET UIT BALANS BLIJKENDE RECHTEN EN VERPLICHTINGEN De vereniging is in kennis gesteld van diverse erfenissen en legaten. Aangezien de omvang en ontvangst nog niet met zekerheid kan worden vastgesteld, zijn deze bedragen in deze jaarrekening niet verantwoord.
E R V E A E I
Zowel de bovenste als de onderste verdieping van het pand aan de Nieuwezijds Voorburgwal zijn verhuurd voor een periode van vijf jaren. De huursom bedraagt nominaal per jaar circa
H
SOP
Bestuursverslag & jaarrekening 2008 - Koningin Sophia-Vereeniging tot Bescherming van Dieren
N
SO P
30.000,-.
29
G
IA
-V
5
IN
SO SOPH
GING NI
IA-VEREE PH
EREENIG
TOELICHTING OP DE EXPLOITATIEREKENING
5.1 TOELICHTING FONDSENWERVING
2008
2008
2007
Realisatie
Begroting
Realisatie
Lidmaatschappen regulier
15.290
15.000
13.699
Giften aan Sophia
12.852
16.000
15.343
Nalatenschappen
118.141
220.000
222.493
146.283
251.000
251.535
-
5.000
-
-
5.000
-
25.593
30.000
5.250
Gerealiseerde koersverschillen
292.582-
30.000
146.728
Ongerealiseerde koersverschillen
462.543-
40.000
134.302-
44.536
30.000
50.108
2.912
-
2.452
682.084-
130.000
70.236
34.263
30.600
20.550
139
-
87
34.402
30.600
20.637
Baten uit eigen fondsenwerving
Subsidies van overheden Subsidies voor projecten (gezelschapsdieren)
Dit betreft een waarderingssubsidie van dienst Ruimtelijke Ordening. Baten uit beleggingen Dividend
Rente obligaties Overige rente opbrengsten Overige baten Verhuur
H
SOP
Bestuursverslag & jaarrekening 2008 - Koningin Sophia-Vereeniging tot Bescherming van Dieren
N
SO P
Opbrengst verkoop overige artikelen
E R V E A E I
30
G
IA
-V
5.2 TOELICHTING PER KOSTENSOORT
2008
2008
2007
Realisatie
Begroting
Realisatie
160.170
182.347
107.167
24.240
27.352
17.385
-
-
209.699
124.552
3.780
3.780
1.550
7.628
7.500
6.667
558
1.500
962
6.088
9.000
4.574
Overige reis & verblijfkosten
512
1.500
894
Kantinekosten
858
500
381
Vrijwilligersvergoeding
1.307
2.000
1.665
Representatie
3.526
5.000
3.400
Werving personeel
9.473
10.000
944
Scholingskosten
3.863
1.000
3.945
Onkostenvergoedingen
2.400
4.000
3.600
689
500
181
36.902
42.500
27.213
10.458
15.000
4.683
Kleine aanschaffingen pand
717
500
342
Glasbewassing
861
800
808
Belastingen/gemeentelijke heffingen
1.826
1.800
1.800
Gas/water/energie
4.813
6.000
5.836
1.163
750
749
-
500
378
19.838
25.350
14.596
IN
SO SOPH
GING NI
IA-VEREE PH
EREENIG
Lonen en salarissen Brutoloon Sociale lasten Ontvangen ziekengeld
4.018180.392
Het brutoloon van de directie bedraagt
34.000 over 2008.
Pensioenlasten Personeelskosten Ziektekosten verzekeringen Arbo Reiskosten woon-werk
Overige personeelskosten
Verzekeringen
SO P
Onderhoud
Overige huisvestingkosten
H
SOP
Bestuursverslag & jaarrekening 2008 - Koningin Sophia-Vereeniging tot Bescherming van Dieren
N
Huisvestingskosten
E R V E A E I
31
G
IA
-V
2008
2008
2007
Realisatie
Begroting
Realisatie
828
2.000
1.200
4.676
4.000
3.642
965
2.000
1.903
Automatiseringskosten + systeembeheer
3.848
3.000
3.296
Porti
1.613
2.000
1.267
Drukwerk
1.568
500
268
13.498
13.500
11.576
Representatie
305
1.000
837
Vergaderkosten
377
500
190
-
-
2.949
Declaraties
316
500
-
Kosten ledenraad
364
500
572
1.629
1.700
1.689
2.991
4.200
6.237
IN
SO SOPH
GING NI
IA-VEREE PH
EREENIG
Kantoorkosten Kantoorbenodigdheden Telefoonkosten Internetkosten
Bestuurskosten
Advieskosten
H
E R V E A E I
SOP
Bestuursverslag & jaarrekening 2008 - Koningin Sophia-Vereeniging tot Bescherming van Dieren
N
SO P
Bestuursaansprakelijkheidsverzekering
32
G
IA
-V
2008
2008
2007
Realisatie
Begroting
Realisatie
Administratiekosten
7.924
7.500
18.452
Accountantskosten
6.891
7.000
7.347
Bankkosten
413
1.000
968
Verzekeringen algemeen
317
1.000
925
Vakliteratuur
409
500
262
Knipseldienst
1.047
3.000
2.396
Contributies
1.983
1.500
1.381
CBF-keurmerk
5.405
5.000
-
500
363
24.023
27.000
32.094
2.140
3.000
2.489
178
-
487
2.456
2.400
2.456
4.774
5.400
5.432
IN
SO SOPH
GING NI
IA-VEREE PH
EREENIG
Algemene kosten
overige kosten
366-
Totale afschrijving Afschrijvingskosten inventaris Afschrijvingskosten Computers
H
E R V E A E I
SOP
Bestuursverslag & jaarrekening 2008 - Koningin Sophia-Vereeniging tot Bescherming van Dieren
N
SO P
Afschrijvingskosten pand/verbouwing
33
G
IA
-V
IN
SO SOPH
GING NI
IA-VEREE PH
EREENIG
5.3 TOELICHTING DIRECTE CAMPAGNEKOSTEN 2008
2008
2007
Realisatie
Begroting
Realisatie
25.845
22.000
21.337
Folders
4.723
5.000
1.133
Website
8.032
5.000
476
PR advies
2.903
5.000
4.345
PR evenementen etalage
4.492
2.000
3.114
-
-
350
45.995
39.000
30.755
15.346
25.000
11.291
Dieren EHBO cursus
-
-
369
IDG (subsidie)
-
-
56.627
750
-
2.994
9.042
10.000
22.500
10.443
10.000
869
634
-
-
-
-
1.133
36.215
45.000
95.783
7.000
10.000
30
7.000
10.000
30
2.635
5.000
2.825
5.665
3.000
-
3.000
2.500
8.300
11.000
5.315
Communicatie Dierenhulp
PR overig Gezelschapsdieren Sophia SnuffelCollege
IDG tripartite overleg Actuele dossiers Sophia KattenBond HondenSpreekuur Overige
Proefdieren Projecten
SO P
Rubriek Stad op Poten
Sophia DierenWegWijzer Stichting D.D.W.A.
H
SOP
Bestuursverslag & jaarrekening 2008 - Koningin Sophia-Vereeniging tot Bescherming van Dieren
10-
N
Algemene D.B. Projecten
E R V E A E I
34
G
IA
-V
2008
2008
2007
Realisatie
Begroting
Realisatie
10.021
10.000
-
10.021
10.000
-
Ledenadministratie
-
5.000
-
Legaten markerting
2.325
5.000
857
Ledenwerven
7.359
30.000
1.569
25
10.000
125
9.709
50.000
2.551
20.221
30.000
24.752
-
-
-
IN
SO SOPH
GING NI
IA-VEREE PH
EREENIG
Entertainment met dieren Projecten
Fondsenwerving
Fondsenwerving
Kosten van beleggingen Kosten vermogensbeheerder
H
E R V E A E I
SOP
Bestuursverslag & jaarrekening 2008 - Koningin Sophia-Vereeniging tot Bescherming van Dieren
N
SO P
Kosten beheer en administratie
35
G
IA
-V
IN
SO SOPH
GING NI
IA-VEREE PH
EREENIG
5.4 TOELICHTING TOEREKENING UITVOERINGSKOSTEN 2008
2008
2007
Realisatie
Begroting
Realisatie
184.172
213.479
126.102
Personeelskosten
36.902
42.500
27.213
Huisvestingskosten
19.838
25.350
14.596
Kantoorkosten
13.498
13.500
11.576
Bestuurskosten
2.991
4.200
6.237
24.023
27.000
32.094
4.774
5.400
5.432
286.198
331.429
223.250
Kosten eigen fondsenwerving
15.123
17.513
6.698
Voorlichting P.R.
71.738
83.075
29.023
165.584
191.753
127.253
10.291
11.917
49.115
Algemene D.B. Projecten
7.938
9.193
11.163
Entertainment met dieren
15.524
17.978
-
286.198
331.429
223.252
Personeelslasten/pensioen
Algemene kosten Afschrijving
Toegerekende uitvoeringskosten
Gezelschapsdieren
H
E R V E A E I
SOP
Bestuursverslag & jaarrekening 2008 - Koningin Sophia-Vereeniging tot Bescherming van Dieren
N
SO P
Proefdieren
36
G
IA
-V
6
IN
SO SOPH
GING NI
IA-VEREE PH
EREENIG
VERSCHILLENANALYSE Reserves De continuïteitsreserve is afgenomen door onttrekking van het exploitatietekort van
925.058.
Financiële vaste activa Door een groot koersverlies in het afgelopen jaar is er sprake van een aanzienlijke vermindering van de financiële activa van
819.139.
Som der baten De baten eigen fondsenwerving zijn lager dan voorzien vanwege geringere omvang van de opbrengst nalatenschappen. Door de economische ontwikkeling zijn de baten uit beleggingen dit jaar fors negatief. Een aanzienlijk deel van het negatieve resultaat zijn ongerealiseerde koersresultaten. Totaal besteed aan de doelstelling Er is in totaal
50.310 minder besteed aan de doelstelling dan begroot.
Dit wordt deels veroorzaakt door reductie van de uitvoeringskosten met
42.841 door trage
invulling van formatie. Kosten eigen fondsenwerving Door ziekte van de nieuwe fondsenwerver zijn er wel uitvoeringskosten gemaakt, maar kon de
E R V E A E I
geplande actie niet in volle omvang worden doorgevoerd. Hierdoor zijn de kosten eigen fondsenwerving
42.681 lager dan geraamd.
Ten opzichte van de gerealiseerde baten bedraagt het percentage kosten eigen fondsenwerving
H
SOP
Bestuursverslag & jaarrekening 2008 - Koningin Sophia-Vereeniging tot Bescherming van Dieren
N
SO P
13,8 % (geraamd 26,7%, voorgaand jaar 9,8%).
37
Totaal toedeling uitvoeringskosten
OVERIGE LASTEN
Afschrijving
Algemene kosten
Bestuurskosten
Kantoorkosten
Huisvestingskosten
SO P
Personeelskosten
PERSONEELSLASTEN-PENSIOEN
286.198
102.026
4.774
24.023
2.991
13.498
19.838
36.902
184.172
100%
Totaal 25%
1.730 2.762 59.029 165.584
1.197 25.574 71.738
7.809
3.383 13.899
11.478
4.973 750
21.350
9.250
6.022
106.555
58%
dieren
Gezelschaps-
46.164
Communicatie
VERDELING UITVOERINGSKOSTEN OP BASIS VAN GESCHATTE FORMATIE
3.669
172
864
108
485
713
1.327
6.622
10.291
4%
Proefdieren 3%
7.938
2.830
132
666
83
374
550
1.024
5.108
Projecten
Algemene DB5%
15.123
5.391
252
1.269
158
713
1.048
1.950
9.732
Fondsenwerving 5%
15.524
5.534
259
1.303
162
732
1.076
2.002
9.990
met dieren
Entertainment
-V
N
7
IA
SOP
Bestuursverslag & jaarrekening 2008 - Koningin Sophia-Vereeniging tot Bescherming van Dieren
EREENIG
IN
G
SO
GING NI
SOPH
H
IA-VEREE PH
E R V E A E I
38