Bestemmingsplan Anima Mundi Winssen Gemeente Beuningen

Bestemmingsplan Anima Mundi Winssen Gemeente Beuningen

NL.IMRO. 0209.BpAnimaMundiWins-vo01 / Voorontwerp Projectnr. BW-14026 / september 2014

Gemeente Beuningen Bestemmingsplan Anima Mundi Winssen

Vestigingsadres: Schoenaker 10, 6641 SZ Beuningen Postadres Postbus 165, 6640 AD Beuningen Telefoonnummer 024 - 675 23 56 Emailadres [email protected] Website www.burowaalbrug.nl Rekeningnr. IBAN NL98 RABO 0302 2351 59 KvK Nummer 58365524 BTW Nummer NL8530.06.453.B01

1. 1.1. 1.2. 1.3. 1.4.

2.

INLEIDING....................................................................................................... 3 Aanleiding...................................................................................................................3 Ligging plangebied......................................................................................................3 Geldend bestemmingsplan ........................................................................................3 Leeswijzer...................................................................................................................5

GEBIEDSVISIE.................................................................................................. 6

2.1. 2.2.

Bestaande situatie......................................................................................................6 Toekomstige situatie ..................................................................................................6 2.2.1. Algemeen .......................................................................................................6 2.2.2. Locatie-onderzoek ..........................................................................................8 2.2.3. Anima Mundi ..................................................................................................9 2.3. Verkeer .....................................................................................................................11

3.

JURIDISCHE PLANBESCHRIJVING.................................................................... 12

3.1.

Algemeen .................................................................................................................12 3.1.1. Inleidende regels ..........................................................................................12 3.1.2. Opbouw bestemmingen ...............................................................................12 3.1.3. Algemene regels ...........................................................................................13 3.1.4. Overgangs- en slotregels ..............................................................................13 3.2. Bestemmingsplan .....................................................................................................14

4.

BELEIDSKADERS ............................................................................................ 16

4.1.

Nationaal beleid .......................................................................................................16 4.1.1. Structuurvisie Infrastructuur en Ruimte.......................................................16 4.1.2. Besluit algemene regels ruimtelijke ordening ..............................................17 4.1.3. Conclusie ......................................................................................................18 4.2. Provinciaal & regionale beleid..................................................................................18 4.2.1. Structuurvisie: Streekplan Gelderland 2005 ................................................18 4.2.2. Ruimtelijke Verordening Gelderland ............................................................18 4.2.3. Omgevingsvisie en Omgevingsverordening Gelderland...............................19 4.2.4. Waalweelde..................................................................................................20 4.2.5. Regionaal Plan 2005 - 2020 ..........................................................................21 4.2.6. Conclusie ......................................................................................................22 4.3. Gemeentelijk beleid .................................................................................................22 4.3.1. Strategische Visie .........................................................................................22 4.3.2. Structuurvisie ...............................................................................................22 4.3.3. Landschapsontwikkelingsplan ......................................................................24 4.3.4. Conclusie ......................................................................................................25 4.4. Conclusie ..................................................................................................................25

W-14026 Bestemmingsplan Anima Mundi Winssen

1

5.

MILIEU- & OMGEVINGSASPECTEN ................................................................. 26

5.1.

Bodem ......................................................................................................................26 5.1.1. Regelgeving ..................................................................................................26 5.1.2. Doorvertaling bestemmingsplan ..................................................................26 5.2. Geluid .......................................................................................................................26 5.2.1. Regelgeving ..................................................................................................26 5.2.2. Doorvertaling bestemmingsplan ..................................................................26 5.3. Bedrijven en milieuzonering.....................................................................................27 5.4. Luchtkwaliteit ...........................................................................................................27 5.4.1. Regelgeving ..................................................................................................27 5.4.2. Doorvertaling bestemmingsplan ..................................................................28 5.5. Geur..........................................................................................................................28 5.5.1. Regelgeving ..................................................................................................28 5.5.2. Doorvertaling bestemmingsplan ..................................................................28 5.6. Externe veiligheid .....................................................................................................28 5.6.1. Regelgeving ..................................................................................................28 5.6.2. Doorvertaling bestemmingsplan ..................................................................29 5.7. Waterhuishouding....................................................................................................29 5.7.1. Regelgeving ..................................................................................................29 5.7.2. Doorvertaling plangebied.............................................................................30 5.8. Ecologie ....................................................................................................................31 5.8.1. Regelgeving ..................................................................................................31 5.8.2. Doorvertaling bestemmingsplan ..................................................................32 5.9. Archeologie & cultuurhistorie ..................................................................................32 5.9.1. Regelgeving ..................................................................................................32 5.9.2. Doorvertaling bestemmingsplan ..................................................................33 5.9.3. Conclusie ......................................................................................................33 5.10. Leidingen ..................................................................................................................33

6. 6.1. 6.2. 6.3. 6.4.

UITVOERBAARHEID....................................................................................... 34 Economische uitvoerbaarheid..................................................................................34 Overleg .....................................................................................................................34 Inspraak ....................................................................................................................34 Zienswijzen ...............................................................................................................35


2

1.

INLEIDING

1.1. Aanleiding De gemeente Beuningen heeft van het kunstenaarsechtpaar Huub en Adelheid Kortekaas het verzoek ontvangen om medewerking te verlenen aan het oprichten van het kunstwerk ‘Anima Mundi’ op de Waaldijk bij Winssen. Na uitgebreid onderzoek naar locaties die mogelijk zijn i.v.m. stringente voorwaarden van het waterschap, Staatsbosbeheer, Gasunie etc. is de locatie aan de dijk in Winssen als beste naar voren gekomen. Zij blijkt de aangewezen en perfecte locatie voor het kunstwerk Anima Mundi. De oprichting van het kunstwerk past binnen het beleid van de verschillende overheden. Het kunstwerk levert een bijdrage aan de toeristisch-recreatieve versterking van de gemeente en kan zorgen voor spin-off in de omgeving. Het initiatief past niet in het geldende bestemmingsplan. Om het kunstwerk te realiseren is het noodzakelijk een nieuw bestemmingsplan vast te stellen.

1.2. Ligging plangebied Het plangebied is gelegen op de Waaldijk nabij Winssen. Onderstaande afbeelding toont globaal de ligging van het plangebied in de omgeving. Voor de exacte begrenzing van het plangebied wordt verwezen naar de verbeelding.

Globale aanduiding plangebied

1.3. Geldend bestemmingsplan Voor het plangebied geldt het bestemmingsplan 'Buitengebied', zoals op 14 juni 2011 is vastgesteld door de gemeenteraad van Beuningen . Ter plaatse van het plangebied geldt de bestemmingen 'Natuur'. Voorts gelden in het plangebied de dubbelbestemmingen 'Waarde – Archeologie 2 en 3 ' en ‘Waterstaat – Waterkering’.


3

De voor ‘Natuur’ aangewezen gronden zijn bestemd voor: 1. behoud, beheer en herstel van de landschappelijke en natuurwaarden; 2. agrarisch gebruik gericht op natuurbeheer; 3. water en waterhuishoudkundige doeleinden; 4. extensief recreatief medegebruik; 5. doeleinden van openbaar nut; 6. bestaande dijkmagazijnen; Uitsluitend zijn toegestaan bouwwerken, geen gebouwen zijnde, ten dienste van deze bestemming. Het gehele gebied gelegen binnen deze bestemming mag worden gebruikt ten behoeve van extensief recreatief medegebruik. Ter ondersteuning van het recreatief medegebruik worden beperkte recreatieve voorzieningen toegestaan in het gehele gebied zoals paden, banken, picknicktafels, bewegwijzering e.d. Onder strijdig gebruik wordt onder andere begrepen het afgraven, verlagen, egaliseren of ophogen van de bodem.

Uitsnede verbeelding geldend bestemmingsplan ‘Buitengebied’

De voor ‘Waterstaat – Waterkering’ aangewezen gronden zijn, behalve voor de daar voorkomende bestemming(en), primair bestemd voor de aanleg, instandhouding en/of bescherming van de waterkering alsmede voor de instandhouding en versterking van de landschappelijke en cultuurhistorische waarde van de dijk. Gebouwen en bouwwerken, geen gebouwen zijnde, zijn niet toegestaan. Het is verboden zonder of in afwijking van een omgevingsvergunning op de in deze bestemming bedoelde gronden, de volgende werken of werkzaamheden uit te voeren: a) het aanleggen van wegen of paden en/of andere oppervlakteverhardingen; b) het uitvoeren van graafwerkzaamheden; c) het uitvoeren van heiwerken of het anderszins indrijven van voorwerpen in de bodem; d) het aanbrengen van diepwortelende beplanting en/of bomen; e) het ophogen, verlagen, afgraven of egaliseren van de bodem, of anderszins wijzigen in maaiveld- of weghoogte;


4

De genoemde omgevingsvergunning kan slechts worden verleend indien geen onevenredige afbreuk wordt gedaan aan de functie van de waterkering. Het bevoegd gezag wint advies in bij de beheerder van de waterkering omtrent de vraag of door het verlenen van de omgevingsvergunning geen onevenredige afbreuk wordt of kan worden gedaan aan de functie van de waterkering, en welke voorwaarden dienen te worden gesteld.

1.4. Leeswijzer Het bestemmingsplan bestaat uit meerdere onderdelen: een verbeelding waarop de bestemmingen in het plangebied zijn aangegeven en regels waarin de bepalingen voor de op de verbeelding vermelde bestemmingen zijn opgenomen. Het bestemmingsplan gaat vergezeld van een toelichting waarin de achtergronden van het bestemmingsplan zijn beschreven. De verbeelding vormt samen met de regels het juridische bindende deel van het bestemmingsplan. In de toelichting worden de keuzes die in het bestemmingsplan worden gemaakt nader gemotiveerd en verantwoord. De toelichting kan globaal opgedeeld worden in vier delen. Inleiding en gebiedsvisie In hoofdstuk 1 zijn de aanleidingen en het kader voor de planherziening beschreven. Hoofdstuk 2 geeft een beschrijving van de huidige en toekomstige situatie van het plangebied. Juridische planbeschrijving In hoofdstuk 3 wordt de juridische planopzet beschreven. Doel is een nadere onderbouwing te geven wat met het plan wordt beoogd en hoe de instrumenten regels en verbeelding hierbij worden gehanteerd. Verantwoording Hoofdstukken 4 en 5 geven de achtergronden, toelichting en motivatie op de gemaakte keuzen weer die uiteindelijk hebben geleid tot de uitgewerkte planopzet. In dit planonderdeel worden onder meer het (beleids)kader en de milieuaspecten uiteengezet. Uitvoerbaarheid Het laatste deel (hoofdstuk 6) gaat in op de financieel-economische en maatschappelijke uitvoerbaarheid van het plan.


5

2.

GEBIEDSVISIE

2.1. Bestaande situatie Het buitengebied is de voornaamste recreatieve trekker van de gemeente Beuningen. Het grootste aaneengesloten recreatieve verblijfsgebied zijn de uiterwaarden langs de Waal. Hier kan de recreant buiten de bestaande paden het gebied betreden. De autoluwe dijk wordt veel gebruikt door fietsers en wandelaars en vormt de verbinding tussen de verschillende landschappen en recreatieve mogelijkheden. Aansluitend aan de dijk is in het oeverwalgebied een aantal bosgebieden aanwezig, waaronder de Biezenwaard. Anima Mundi is gepland op de Waaldijk ten noordoosten van Winssen en nabij het Dijkmagazijn. De Waalbandijk is autoluw en wordt gebruikt door bestemmingsverkeer en (recreatief) langzaam verkeer. De dijk heeft, na de dijkverzwaring in de jaren ’90, ter plaatse een breed profiel gekregen en is ingezaaid met (gemaaid) gras. Er is sprake van een steil talud. Ten zuiden is de Biezenwaard gelegen, een natuurgebied dat onderdeel is van de Ecologische Hoofdstructuur (EHS). Tussen de dijk en de Waal zijn de uiterwaarden aanwezig, deze gronden zijn aangewezen als Natura 2000-gebied. De gronden zijn hier in agrarisch gebruik. Door de uiterwaarden loopt een verharde weg (‘Uiterwaard’).

Huidig beeld plangebied

2.2. Toekomstige situatie 2.2.1. Algemeen Anima Mundi is een eigentijds conceptueel kunstwerk, een open toegankelijke universele tempel van de 21e eeuw met als doel een inspirerend verbindend platform te bieden voor de veranderingsprocessen in onze samenleving.


6

De gebiedsontwikkelingen in de afgelopen jaren veranderden de positie van de uiterwaarden en het rivierenlandschap als geheel fundamenteel. De Waalbandijk vormt er meer dan voorheen de grens tussen het beschermde en veilige cultuurlandschap binnendijks, en het risicovolle nieuwe natuurlandschap buitendijks, waarmee het net als de Anima Mundi de relatie tussen cultuur en natuur op een bijzondere wijze verbeeldt. De plaatsing van het kunstwerk op de dijk is hiermee een ultieme integratie van kunstwerk en uniciteit van de plek (genius of place). De mogelijkheden voor beleving van de Waal en haar uiterwaarden worden in het Waalweelde-programma vergroot. De aantrekkelijkheid wordt onder andere verhoogd door het verfraaien van stads- en dorpsfronten, er komen meer boegbeelden/evenementen langs de Waal en de zichtbaarheid van de rijke cultuurhistorie wordt versterkt. De toegankelijkheid van de uiterwaarden wordt vergroot, onder andere door een doorgaand fietsen wandelpad, struinroutes en meer pontjes om de andere oever te bereiken en de bereikbaarheid van de rivieroever wordt verbeterd (vissen, pootje baden, zonnen). Er worden bijzondere elementen met behoud van cultuurhistorische kwaliteiten bewaard of ontwikkeld. Het Waalgebied zal meer toeristen en recreanten trekken, omdat het landschap mooi, goed ontsloten en op verschillende manieren beleefbaar is. Een weids uitzicht over de rivier en de binnendijkse komgronden met de dijk als openluchtpodium. Ook de gemeente wil de toeristisch-recreatieve structuur verbeteren door onder andere de aantrekkelijkheid en toegankelijkheid van het Beuningse landschap. De gemeente werkt zowel aan de kwaliteit van de verschillende landschapstypen (het rivierenlandschap, het Waaloeverwalgebied, de openheid van het Beuningse Veld) als aan de onderlinge landschappelijke verbindingen. De aanleg van een nevengeul en het landschappelijk inpassen van de steenfabrieksterreinen vergroten de aanwezigheid van de ‘genius of the place’, de kenmerkende eigenheid van het Beuningse uiterwaardenlandschap. Om dit optimaal te beleven, moet het gebied ook voor recreanten goed bereikbaar zijn. Zodoende komen er naast struinen wandelroutes ook nieuwe fietsroutes. Het gebied kan voor recreanten nog aantrekkelijker gemaakt worden door de bestaande ‘beeldenroute’ te versterken. Door de binnendijkse ontwikkelingen (wandelen fietspaden in het oeverwalgebied) goed aan te laten sluiten op de (struin)routes in de uiterwaarden nemen de recreatieve mogelijkheden verder toe. Uiteindelijk kunnen deze ontwikkelingen een aanzet vormen voor de realisatie van één lang, doorlopend Waalpad, dat een keten van uiterwaarden en binnendijks gelegen landgoederen/ rivierdorpen aan beide waaloevers met elkaar verbindt. Anima Mundi levert een bijdrage aan de versterking van de toeristisch-recreatieve structuur van het Waalgebied en de gemeente. Het vormt één van de schakels aan de dijk waarlangs recreanten het gebied verder kunnen ontdekken. Ook kan er spin-off van uitgaan richting de lokale ondernemers in de kern Winssen. Daarbij kan bijvoorbeeld gedacht worden aan culturele voorzieningen (galeries zoals het Dijkmagazijn), recreatieve activiteiten en aanvullende horeca.


7

2.2.2. Locatie-onderzoek De zoektocht naar een mogelijke locatie op en aan de dijk in de gemeente Beuningen, leidde tot een verkenning van plekken die als het ware een “natuurlijke” sokkel vormen voor dit monumentale kunstwerk. De keuze van de locaties is in eerste instantie ingegeven vanuit de randvoorwaarden vanuit het kunstwerk zelf. Het gedachtegoed van het kunstwerk brengt met zich mee dat er een riviergebonden plaats dient te zijn om de kerngedachte van het kunstwerk tot uiting te kunnen laten komen. Na de recente dijkversterkingen komen in het dijkprofiel een aantal verdikkingen voor, die eigenlijk onwenselijk zijn vanuit de leesbaarheid van de dijk als continue scherpe grens tussen cultuurlandschap en natuurlijke uiterwaarden. Deze plekken kunnen kwaliteitswinst opleveren wanneer ze een bijzonderdere toevoeging vormen aan het dijkenlandschap.

Een kunstwerk kan zo’n plek een bijzondere betekenis geven. De aard en de betekenis van de Anima Mundi vraagt om de beschutting van een coulissen achtergrond aan de dorpszijde, om zo de stilte en de natuurbeleving van de machtige rivier en haar unieke uiterwaardenlandschap te beleven. Dit, samen met de lengte-afmeting van het kunstwerk, betekent dat de locaties zeer beperkt zijn. Verschillende locaties bleken geen mogelijkheid te bieden voor plaatsing van het kunstwerk door lokale praktische bezwaren, zie in bovenstaande kaart: (2) beschermde flora op het dijktalud, (3) aanwezigheid van een hoofdgasleiding, (4) geen coulissen in de rug en geen zicht op de rivier. Na onderzoek blijkt locatie 1 aan de dijk bij de Biezenwaard in Winssen de enige optie die aan alle voorwaarden om een project als Anima Mundi te realiseren, voldoet. De plek heeft een coulissen-achtergrond van het bos, de Biezenwaard, en een prachtig uitzicht over de hier uitgestrekte uiterwaarden en de rivier de Waal. De gehele dijk in de gemeente Beuningen is reeds autoluw en waarborgt zodoende de stilte. Het auto-lawaai van de Ewijkse brug is op deze plek minimaal daar het in Nederland meestal westenwind is


8

en deze locatie aan de westkant ligt. Dit bevordert de stiltebeleving van het kunstwerk in het rivierenlandschap. Bij de laatste dijkverzwaring is hier door Rijkswaterstaat al een ruim grondlichaam naast de dijk aangelegd. De sokkel ligt hier als het ware al grotendeels klaar voor een monumentaal kunstwerk als Anima Mundi. Staatsbosbeheer heeft reeds de vergunning en haar medewerking toegezegd voor plaatsing van Anima Mundi op deze locatie en heeft de nog benodigde kleigrond reeds gedoneerd die nog nodig is voor de aanberming van Anima Mundi.

2.2.3. Anima Mundi Anima Mundi wordt gesitueerd aan de zuidelijke zijde van de dijk, waardoor optimaal van de aanwezige landschappelijke coulissen en het uitzicht over de uiterwaarden geprofiteerd kan worden. Daarnaast heeft het dijklichaam hier reeds een (ver)breed profiel, zodat aanpassingen minimaal zijn.

Situering Anima Mundi geprojecteerd op dijkleggen Waterschap

De dijkprofielen binnen- en buitendijks zijn asymmetrisch, dit is een kwaliteit die gehandhaafd blijft. Er is binnendijks lokaal een minimale aanpassing nodig om ruimte te bieden aan Anima Mundi. Hierbij wordt het steile dijktalud gehandhaafd en consequent doorgetrokken. Er worden optimale omstandigheden gecreëerd voor de ontwikkeling van stroomdalvegetatie: een steil talud leidt tot extensief beheer en zuidexpositie, daarbij wordt zode hergebruikt en/of wordt het talud ingezaaid met kruidenrijk mengsel. Het kunstwerk bestaat uit een samenspel van losse objecten met een omvang van circa 15 x 100 meter. Rondom het kunstwerk is sprake van een beheerstrook van 4 meter.


9

Anima Mundi

Door de onderlinge afstand van de objecten heeft het kunstwerk een transparant karakter en gaat het, gecombineerd met kleur- en materiaalgebruik, op in de omgeving. De hoogte van de objecten bedraagt minder dan 7 meter. Aan de lange zijden van het kunstwerk komt een laag kader (44 cm boven maaiveld), dat ook als zitelement is te gebruiken. Omdat de fundering van het kunstobject, het leggerprofiel niet mag doorsnijden, wordt de onderkant van de fundering minimaal op de leggerkruinhoogte van NAP + 13,86 m gelegd. De funderingsplaten worden afgedekt met 15 cm grond of halfverharding, zodat het


10

maaiveld 15 cm boven de funderingsplaten komt te liggen. Het maaiveld ter plaatse van het kunstobject ligt dan ongeveer 70 cm boven de leggerkruinhoogte. Omdat de huidige hoogte van de waterkering ongeveer gelijk is aan de leggerkruinhoogte, betekent dat een verhoging van de kruin ter plaatse van het kunstobject. Aangezien de begripsbepaling in de regels aangeeft dat de hoogte gemeten moet worden op basis van het aansluitende terrein, is hier in de maximale toegestane hoogte rekening gehouden met de verhoging van het maaiveld Anima Mundi is een eigentijds conceptueel kunstwerk met als doel een inspirerend verbindend platform te bieden in het zoeken naar antwoorden op de 3 grote levensvragen: Wie ben ik - Wat is de zin van mijn leven - Hoe geef ik mijn leven vorm. De 2 x 7 Zetels met zittende mensfiguren verwijzen naar de subtitel: Rechters van de Tijd. De 2 Poorten staan voor de oneindigheid. Het duurzame materiaal cortenstaal draagt de kleur van de aarde. Anima Mundi is een open toegankelijke universele tempel van de 21e eeuw, ontworpen als een manifeste inspiratiebron voor de ingrijpende veranderingsprocessen in onze samenleving. Een zoeken naar de balans tussen economie en spiritualiteit. Het kunstwerk verbeeldt het keerpunt in het Westers materialistisch denken, geïnspireerd op de Griekse Agora of Stoa. Anima Mundi, een pelgrimsoord met een mythische dimensie op het raakvlak natuur - cultuur, Oosters en Westers denken, een proces van Ik naar Wij. De bewustwording dat we als mens deel zijn van de alles en allen verbindende oerstroom wordt in de Anima Mundi verbeeld door de gebogen knop in het centrum: de Quantumsprong. De symbolen in de vloer van de Anima Mundi verwijzen naar de 5 grote wereldreligies als tekens van de spirituele dimensie van de mens. In het 6e teken groeien de wereldreligies samen tot één religie-overstijgend symbool van universele spiritualiteit. De kunstcommissie van de gemeente Beuningen heeft het kunstwerk de Anima Mundi op deze plek unaniem omarmd.

2.3. Verkeer Anima Mundi betreft een beeldend kunstwerk op de dijk nabij Winssen en betreft dus geen (bedrijfsmatige) activiteit die verkeersbewegingen genereert. De dijk is autoluw (gemotoriseerd verkeer is met uitzondering van bestemmingsverkeer niet toegestaan) en heeft derhalve geen doorgaande functie. De dijk is op dit moment reeds een belangrijke recreatieve route (wandelaars, fietsers) door de combinatie van landschap, natuur, monumenten en cultuur. Langs en direct nabij de dijk is reeds sprake van diverse beeldende kunstwerken, horeca-gelegenheden, milieu-educatie en ateliers (o.a. de dijkmagazijnen). Met het programma van Waalweelde wordt de diverse waarden van de dijk en uiterwaarden in onderlinge samenhang versterkt. Anima Mundi vormt een bijdrage in het versterken van de gewenste kleinschalige en duurzame (extensieve) recreatie. Voor zover al sprake is van gericht bezoek aan Anima Mundi, zal dit zeer sporadisch en verspreid plaatsvinden. Het realiseren van specifieke (verkeers)voorzieningen is derhalve niet noodzakelijk.


11

3.

JURIDISCHE PLANBESCHRIJVING

3.1. Algemeen Het bestemmingsplan bestaat uit een verbeelding en regels en is voorzien van een toelichting. De regels en verbeelding vormen het juridisch bindende deel, terwijl de toelichting geen juridische binding heeft, maar moet worden beschouwd als handvat voor de uitleg en de onderbouwing van de opgenomen bestemmingen. De regels bevatten het juridische instrumentarium voor het regelen van het gebruik van de gronden, bepalingen omtrent de toegelaten bebouwing, regelingen betreffende het gebruik van aanwezige en/of op te richten bouwwerken. De verbeelding heeft een rol voor toepassing van de regels, alsmede de functie van visualisering van de bestemmingen. In deze paragraaf wordt de systematiek van de regels en de wijze waarop de regels gehanteerd dienen te worden, uiteengezet. De regels van het plan bestaan uit vier hoofdstukken, waarin achtereenvolgens de inleidende regels, de bestemmingsregels, de algemene regels en de overgangs- en slotregels aan de orde komen. Voor de systematiek is aangesloten op de SVBP2012, de Wabo en het bestemmingsplan ‘Buitengebied’ van de gemeente Beuningen. Voor het bouwen is verder het Besluit omgevingsrecht (Bor) van belang. In de Bor zijn onder andere regels voor (bouw)vergunningvrije bouwwerken opgenomen. Hieronder wordt de opbouw en dergelijke van de regels kort toegelicht.

3.1.1. Inleidende regels Begrippen In deze bepaling zijn omschrijvingen gegeven van de in het bestemmingsplan gebruikte begrippen. Deze worden opgenomen om interpretatieverschillen te voorkomen. Begripsbepalingen zijn alleen nodig voor begrippen die gebruikt worden in de regels en die tot verwarring kunnen leiden of voor meerdere uitleg vatbaar zijn. Wijze van meten Om op een eenduidige manier afstanden, oppervlakten en inhoud van gebouwen en/of bouwwerken, geen gebouwen zijnde, te bepalen wordt in de wijze van meten uitleg gegeven wat onder de diverse begrippen wordt verstaan. Ten aanzien van de wijze van meten op de verbeelding geldt steeds dat het hart van een lijn moet worden aangehouden. Bestemmingsregels In het tweede hoofdstuk komen de bestemmingen aan de orde. Het bestemmingsplan bevat 1 bestemming en 2 dubbelbestemmingen.

3.1.2. Opbouw bestemmingen Bestemmingsomschrijving Bevat de omschrijving van de doeleinden die met de bestemming aan de grond worden toegekend. Hierbij gaat het in beginsel om een beschrijving van de aan de grond toegekende functies zoals bedrijven, wonen, centrum etc. De aard van de toegelaten


12

inrichtingen van gronden (bouwwerken en werken, geen bouwwerken zijnde) vloeit dan voort uit de toegelaten functies. Bouwregels In de bouwregels worden voor alle hoofdgebouwen, bijgebouwen en bouwwerken, geen gebouwen zijnde, de van toepassing zijnde bouwregels gesteld. Waar en met welke maatvoering mag worden gebouwd, wordt hier vastgelegd. Indien mogelijk wordt verwezen naar bouwvlakken en aanduidingen op de verbeelding. Specifieke gebruiksregels In dit onderdeel kan worden aangegeven welke vormen van gebruik men in ieder geval strijdig acht met de bestemming. Het is niet de bedoeling alle mogelijke strijdig gebruiksvormen te noemen, maar alleen die, waarvan het niet op voorhand duidelijk is dat deze in strijd zijn met de bestemming. Het gaat hierbij in feite om een aanvulling op de doeleindenomschrijving.

3.1.3. Algemene regels Anti-dubbeltelbepaling Deze bepaling is opgenomen om te voorkomen dat, wanneer volgens een bestemmingsplan bepaalde gebouwen en bouwwerken niet meer dan een bepaald deel van een bouwperceel mogen beslaan, het opengebleven terrein nog eens meetelt bij het toestaan van een ander gebouw of bouwwerk, waaraan een soortgelijke eis wordt gesteld. Algemene bouwregels Deze bepaling bevat algemene regels omtrent ondergronds bouwen en ondergeschikte bouwdelen.

3.1.4. Overgangs- en slotregels Overgangsrecht Bouwwerken welke op het moment van inwerkingtreding van het bestemmingsplan bestaan (of waarvoor een bouwvergunning is aangevraagd) mogen blijven bestaan, ook al is er strijd met de bebouwingsregels. De overgangsbepaling houdt niet in dat het bestaand, illegaal opgerichte, bouwwerk legaal wordt, noch brengt het met zich mee dat voor een dergelijk bouwwerk alsnog een omgevingsvergunning voor de activiteit bouwen kan worden verleend. Burgemeester en wethouders kunnen in beginsel dus nog gewoon gebruik maken van hun handhavingbevoegdheid. Het gebruik van de grond en opstallen, dat afwijkt van de regels op het moment van inwerkingtreding van het plan mag eveneens worden voortgezet. Slotregel Dit artikel geeft aan op welke manier de regels kunnen worden aangehaald.


13

3.2. Bestemmingsplan Het bestemmingsplan kent 1 bestemming en 3 dubbelbestemmingen. Hieronder volgt in het kort een beschrijving van de bestemmingen. Natuur - 1 Deze bestemming is opgenomen conform de geldende regeling, met dien verstande dat in de doeleindenomschrijving is toegevoegd dat beeldende kunstwerken zijn toegestaan. Doel van de bouwregeling is dat het beeldend kunstwerk moet bestaan uit een samenstel van losse objecten (dus geen gesloten blok), om zo de transparantie te garanderen. Het kader (c.q. zitelement) aan de lange zijden is hiervan uitgezonderd. De afzonderlijke beelden mogen niet hoger zijn dan 7,5 meter. Zoals eerder vermeld, heeft het kunstwerk op zichzelf een lagere hoogte, maar is in deze hoogtemaat rekening gehouden met de verhoging van de kruin ter plaatse van het kunstobject in relatie tot de begripsbepaling van het peil in de regels. Onder een beeldend kunstwerk wordt in het kader van dit bestemmingsplan verstaan: beeldend kunstwerk: een bouwwerk of andere constructie, danwel een samenstel van verschillende bouwwerken of andere constructies, bestemd ter voortbrenging van beeldende kunsten zoals beeldhouwwerken, schilderijen en andere kunstzinnige objecten; Om te regelen dat het kunstwerk bestaat uit een samenstel van meerdere bouwwerken of andere constructies (de afzonderlijke objecten die gezamenlijk Anima Mundi vormen), is bepaald dat voor zover een bouwwerk of andere constructie hoger is dan 1,3 m (de zitranden zijn lager en vallen derhalve niet onder deze regeling), de breedte niet meer dan 3 m mag bedragen. In de bepaling van deze hoogtemaat is wederom rekening gehouden met de verhoging van de kruin van de dijk ter plaatse van het kunstobject in relatie tot de begripsbepaling van het peil in de regels. De werkelijke maatvoering van de zitrand is lager. Ten aanzien van de poorten op de kopse zijden van Anima Mundig is bepaald dat bij de breedte van een beeldend kunstwerk horizontale dwarsliggers niet worden meegerekend. De maat van maximaal 3 meter breed heeft derhalve alleen betrekking op de breedte van de afzonderlijke kolommen van de poorten. Waarde – Archeologie 2 en 3 (dubbelbestemmingen) In het plangebied zijn 2 dubbelbestemmingen opgenomen, te weten 'Waarde-Archeologie 2 en 3'. Deze dubbelbestemmingen hebben tot doel om de archeologisch te verwachten waarden in de bodem te beschermen. Bij (bouw)werkzaamheden met een in de dubbelbestemming weergegeven omvang dient de initiatiefnemer te onderzoeken of er bijzondere archeologische waarden voorkomen. Daarbij is een regeling voor de omgevingsvergunning opgenomen: hierin worden bepaalde werken en/of werkzaamheden omgevingsvergunningsplichtig gesteld (inclusief enkele uitzonderingen). Bij de beoordeling van de vraag of en in welke mate bepaalde werken en/of werkzaamheden toelaatbaar worden geacht, gelden enkele maatstaven. Werken en werkzaamheden die geen verband houden met de beoogde doeleinden, of die


14

onevenredig afbreuk doen aan de beoogde waarden en kwaliteiten zijn ontoelaatbaar. De aanvaardbaarheid van werken of werkzaamheden, die wel verband houden met (één van) de beoogde doeleinden, is afhankelijk van de mate waarin deze werken en/of werkzaamheden afbreuk doen aan de overige doeleinden binnen de desbetreffende bestemming. Zoals blijkt uit hoofdstuk 5.9 vormt het aspect ‘archeologie’ overigens geen belemmering en is voor de werkzaamheden geen onderzoek vereist. Waterstaat – Waterkering (dubbelbestemming) Deze dubbelbestemming heeft als doel om de waterkering (dijk) te beschermen. In de regeling is een verbod voor het bouwen van bouwwerken, met uitzondering van beeldende kunstwerken en een vergunningplicht voor werken en/of werkzaamheden opgenomen. Voordat burgemeester en wethouders de vergunning kunnen verlenen, moeten zij de beheerder van de waterkering om advies vragen.


15

4.

BELEIDSKADERS

4.1. Nationaal beleid 4.1.1. Structuurvisie Infrastructuur en Ruimte Per 1 juli 2008 is de nieuwe Wet ruimtelijke ordening (Wro) in werking getreden. Een van de centrale uitgangspunten is de scheiding tussen beleid en normstelling. Het beleid wordt in eerste aanzet vormgegeven in een structuurvisie en is juridisch alleen nog bindend voor de rijksoverheid. Naast integraal planologisch beleid, kunnen bij Algemene Maatregel van Bestuur regels worden gesteld omtrent bestemmingsplannen. De algemene regels bewerkstelligen dat nationale ruimtelijke belangen doorwerken tot op lokaal niveau, in die zin dat respectievelijk provinciale inpassingsplannen en gemeentelijke bestemmingsplannen daarop moeten worden afgestemd. De kaders van het nieuwe rijksbeleid zijn opgenomen in de Structuurvisie Infrastructuur en Ruimte (SVIR) die op 13 maart 2012 door de Minister van I&M is vastgesteld. In de SVIR schetst het Rijk de ambities tot 2040 en de doelen, belangen en opgaven tot 2028. Daarmee moet Nederland concurrerend, bereikbaar en veilig worden. De structuurvisie gaat uit van het adagium 'decentraal, tenzij'. Het rijk kiest voor een selectievere inzet van rijksbeleid op slechts 13 nationale belangen. Voor deze belangen is het Rijk verantwoordelijk en wil het resultaten boeken. Buiten deze 13 belangen hebben decentrale overheden beleidsvrijheid. Dit betekent dat de verantwoordelijkheid voor het ruimtelijk beleid meer bij provincies en gemeenten komen te liggen. Het Rijk zal zich alleen bezig houden met de zaken die prioriteit hebben. Afspraken over verstedelijking, groene ruimte en landschap laat het Rijk over aan de provincies en gemeenten. Bij het beheren en ontwikkelen van natuur krijgen boeren en particulieren in het landelijk gebied een grotere rol. De structuurvisie is juridisch vertaald in het Besluit algemene regels ruimtelijke ordening (Barro). Ladder voor duurzame verstedelijking In de Structuurvisie Infrastructuur en Ruimte is 'de ladder voor duurzame verstedelijking' geïntroduceerd. De ladder is per 1 oktober 2012 ook als procesvereiste opgenomen in het Besluit ruimtelijke ordening (artikel 3.1.6 lid 2). De 'ladder voor duurzame verstedelijking' heeft als doel om zorgvuldig ruimtegebruik te stimuleren en overprogrammering op regionaal niveau te voorkomen. De ladder bestaat uit drie treden (de 3 B's): a) Behoefte: voorziet de voorgenomen stedelijke ontwikkeling in een actuele regionale behoefte waarin nog niet elders in de regio is voorzien? Het kan zowel om een kwantitatieve als een kwalitatieve behoefte gaan. b) Binnen- of buitenstedelijk: indien er sprake is van een actuele regionale behoefte, dan moet worden beoordeeld of deze in bestaand stedelijk gebied van de betreffende regio kan worden gerealiseerd, eventueel door benutting van beschikbare gronden, herontwikkeling of transformatie van bestaande locaties. c) Bereikbaarheid met meerdere modaliteiten: indien gekozen moet worden voor een locatie buiten het stedelijke gebied, dan gaat de voorkeur uit naar een plek die (in de toekomst) bereikbaar is via verschillende vervoerswijzen.


16

In het kader van de duurzame ladder wordt ten aanzien van de definitie van bestaand stedelijk gebied de definitie uit de Bro gehanteerd: “bestaand stedenbouwkundig samenstel van bebouwing ten behoeve van wonen, dienstverlening, bedrijvigheid, detailhandel of horeca, alsmede de daarbij behorende openbare of sociaal-culturele voorzieningen, stedelijk groen en infrastructuur.” Dit bestemmingsplan maakt de realisatie van een beeldend kunstwerk mogelijk. Derhalve is geen sprake van een stedelijke ontwikkeling en is de ‘Ladder voor duurzame verstedelijking’ niet van toepassing.

4.1.2. Besluit algemene regels ruimtelijke ordening Kern van de Wro is dat alle overheden hun ruimtelijke belangen vóóraf kenbaar maken en aangeven langs welke weg zij die belangen denken te realiseren. Het rijk en provincies bemoeien zich voortaan uitsluitend met wat daadwerkelijk van nationaal respectievelijk van provinciaal belang is. Ook moeten rijk en provincies duidelijk maken of de borging van een belang gevolgen heeft voor ruimtelijke besluitvorming door provincies en gemeenten. Indien nationale of provinciale belangen dat met het oog op een goede ruimtelijke ordening noodzakelijk maken, kunnen bij of krachtens Algemene Maatregel van Bestuur (AMvB) respectievelijk provinciale verordening regels worden gesteld omtrent de inhoud van bestemmingsplannen. Het Besluit algemene regels ruimtelijke ordening (Barro) is op 30 december 2011 deels in werking getreden en met enkele onderwerpen aangevuld per 1 oktober 2012. In het Barro, ook wel bekend als de AMvB Ruimte, zijn 13 nationale belangen opgenomen die juridische borging vereisen. Het besluit is gericht op doorwerking van de nationale belangen in gemeentelijke bestemmingsplannen. Inhoudelijk gaat het om nationale belangen die samenhangen met het beschermen van ruimtelijke functies, zoals natuur in de Ecologische Hoofdstructuur (EHS), of met het vrijwaren van functies. Dat betekent dat de AMvB regels geeft over bestemmingen en het gebruik van gronden. Daarnaast kan zij aan de gemeente opdragen in de toelichting bij een bestemmingsplan bepaalde zaken uitdrukkelijk te motiveren. Voor het bestemmingsplan is ‘Titel 2.11 Primaire waterkeringen buiten het kustfundament’ van toepassing. De Waaldijk betreft een primaire waterkering. Conform artikel 2.11.2 bevat een bestemmingsplan de bestemming «waterkering» voor gronden waarop een primaire waterkering ligt of die de functie van primaire waterkering hebben. Een bestemmingsplan dat betrekking heeft op gronden die deel uitmaken van een beschermingszone duidt die gronden aan met de gebiedsaanduiding 'vrijwaringszone – dijk', indien de primaire waterkering een dijk is en in de overige gevallen met de gebiedsaanduiding 'vrijwaringszone – waterstaatswerk'. Het plangebied is gelegen ter plaatse van de primaire waterkering. Derhalve is de dubbelbestemming ‘Waterstaat – Waterkering’ opgenomen om de dijkbelangen te borgen. De binnenbeschermingszone heeft de gebiedsaanduiding 'vrijwaringszone - dijk 1' gekregen.


17

4.1.3. Conclusie In het plangebied is alleen het nationale belang omtrent de primaire waterkering van belang. Deze belangen zijn met de dubbelbestemming ‘Waterstaat – Waterkering’ in dit bestemmingsplan geborgd.

4.2. Provinciaal & regionale beleid 4.2.1. Structuurvisie: Streekplan Gelderland 2005 Het Streekplan Gelderland 2005 is door Provinciale Staten van Gelderland op 29 juni 2005 vastgesteld (en onder de nieuwe Wro gewijzigd in "Structuurvisie Gelderland 2005”). Op grond van de Invoeringswet Wet ruimtelijke ordening wordt een streekplan, dat onder de oude Wet op de Ruimtelijke Ordening tot stand is gekomen, gelijkgesteld aan een structuurvisie onder de nieuwe Wro. Met het ruimtelijke beleid beoogt de provincie bij te dragen aan de versterking van de ecologische, economische en sociaal-culturele positie van Gelderland als één van de Europese regio's. Dit wil de provincie onder andere bereiken door sterke stedelijke netwerken en regionale centra te bevorderen en de vitaliteit van het landelijke gebied en de leefbaarheid van daarin aanwezige kernen te versterken. De strategie van de provincie om de doelen van 'duurzame economische structuurversterking' en 'een gezonde en veilige leefomgeving' te bereiken wordt gevoed door het besef dat stad en land elkaar nodig hebben. Gelderlanders gebruiken het goede van beide werelden. De provincie gaat voor: 

sterke steden, van belang voor toekomstige aantrekkingskracht, waar kennis zich samenbalt en waar veel jongeren naar toe trekken, waar ook nu al de meeste mensen wonen en werken.



een vitaal platteland, waar mensen inspelen op grote veranderingen, waar inwoners zich actief inzetten voor hun gezamenlijke toekomst, een platteland met een eigen economische kracht en een grote natuurlijke en landschappelijke waarde, waar kwaliteit en vitaliteit samen op gaan. De structuurvisie is juridisch vertaald in de Ruimtelijke Verordening Gelderland.

4.2.2. Ruimtelijke Verordening Gelderland Op basis van de Wro kunnen middels een provinciale verordening regels gesteld worden omtrent de inhoud en de toelichting van ruimtelijke plannen, voor zover provinciale belangen dat met het oog op een goede ruimtelijke ordening noodzakelijk maken. De Ruimtelijke Verordening Gelderland (RVG) is het beleidskader waaraan de provincie ruimtelijke plannen toetst. Provinciale staten van Gelderland hebben op 15 december 2010 de RVG vastgesteld. Vervolgens heeft een tweetal herzieningen plaatsgevonden, die zijn verwerkt in de 2e geconsolideerde versie (19 december 2012). Op 29 mei 2013 is een 3e herziening van de Verordening vastgesteld. Het plangebied is gelegen in de Ecologische Hoofdstructuur (EHS – Natuur).


18

Ecologische Hoofdstructuur (EHS) In artikel 18.1 van de RVG is opgenomen dat in een bestemmingsplan in een gebied gelegen binnen de EHS geen bestemmingen worden toegestaan waardoor de wezenlijke kenmerken of waarden van het gebied, zoals aangegeven in de streekplanuitwerking “Kernkwaliteiten en omgevingscondities van de Gelderse ecologische hoofdstructuur” en het Waterplan Gelderland 2010 - 2015, welke zijn opgenomen als bijlage 4 en bijlage 10 bij de verordening, significant worden aangetast. In afwijking van het bepaalde in 18.1 kunnen volgens artikel 18.3 bestemmingen in EHSgebied met de functie "Natuur", waardoor de wezenlijke kenmerken of waarden van het gebied significant worden aangetast, worden toegestaan indien er geen reële alternatieven zijn, er sprake is van redenen van groot openbaar belang, de negatieve effecten door mitigatie zoveel mogelijk worden beperkt en de overblijvende negatieve effecten worden gecompenseerd. Het initiatief betreft de realisatie van een beeldend kunstwerk. Het initiatief zal niet leiden tot geluid- of lichthinder, waardoor de waarden in de Ecologische Hoofdstructuur in stand blijven. Staatsbosbeheer (eigenaar Biezenwaard) heeft positief gereageerd over het plan. Tussen initiatiefnemers en Staatsbosbeheer is een overeenkomst gesloten, waarin tevens is geregeld dat (indien sprake is van botanische waarde) de ‘grasmat’ wordt meegenomen naar het nieuwe talud. Hierdoor blijven eventueel aanwezige waarden gehandhaafd.

4.2.3. Omgevingsvisie en Omgevingsverordening Gelderland Op 14 januari 2014 stelde het college van Gedeputeerde Staten de Omgevingsvisie en de bijbehorende Omgevingsverordening vast. In de Omgevingsvisie staan de hoofdlijnen van het beleid en in de Omgevingsverordening de regels. Het Waterplan, het Provinciaal Verkeer en Vervoer Plan, het Streekplan, het Milieuplan en de Reconstructieplannen zijn herzien en samengebracht in de nieuwe Omgevingsvisie. Provinciale Staten heeft de Omgevingsvisie in haar vergadering van 9 juli 2014 vastgesteld. Waarschijnlijk wordt de Omgevingsverordening in de vergadering van 1 oktober vastgesteld. De provincie kiest er voor om vanuit twee hoofddoelen bij te dragen aan gemeenschappelijke maatschappelijke opgaven. Deze zijn: 1. een duurzame economische structuur; 2. het borgen van de kwaliteit en veiligheid van onze leefomgeving. Een gezonde economie met een aantrekkelijk vestigingsklimaat vraagt om sterke steden en vitale dorpen met voldoende werkgelegenheid. Het verbeteren van de economische structuur is een belangrijke opgave voor de Gelderse samenleving. Ter versterking van de kansen voor bedrijvigheid zet de provincie gericht stappen om ruimte te bieden aan initiatiefnemers en om hen te faciliteren. De provincie ondersteunt, faciliteert en handelt vanuit mogelijkheden en niet alleen vanuit kaders. De strategie van de provincie om de doelen van 'duurzame economische structuurversterking' en 'een gezonde en veilige leefomgeving' te bereiken wordt gevoed door het besef dat stad en land elkaar nodig hebben. De provincie gaat daarbij nog steeds voor sterke steden en een vitaal platteland. De provincie streeft onder andere naar het


19

beter benutten van gebiedskwaliteiten, oftewel het verbinden van kwaliteiten van een gebied met ontwikkelingsmogelijkheden, respect en aandacht voor cultuur en cultuurhistorie en ruimte voor (sportieve) vrijetijdsbesteding. Cultuur en cultuurhistorie hebben bij uitstek een verbindende functie. Ze verbinden mensen onderling en aan de plek waar ze wonen en werken. Ze zijn van grote betekenis voor de leefbaarheid in steden en dorpen, de identiteit van regio's en voor de vrijetijdseconomie. De Gelderse steden kenmerken zich door een sterke historisch karakter en door een hoge ruimtelijke kwaliteit. Ook het gevarieerde Gelderse landschap kent bijzondere cultuurhistorische kwaliteiten. De culturele infrastructuur is goed ontwikkeld en het stedelijk gebied huisvest enkele topinstellingen. Al deze kwaliteiten dragen in belangrijke mate bij aan een aantrekkelijk woon-, werken vestigingsklimaat. Om deze redenen investeert de provincie in de verdere ontwikkeling van erfgoed en cultuur, kennisontwikkeling, cultureel ondernemerschap en innovatie. In alle regio's stimuleert de provincie samen met gemeenten kunst en cultuur die bijdragen aan een sterk vestigingsklimaat, regionale identiteit en vrijetijdseconomie. Om de biodiversiteit nu en voor toekomstige generaties Gelderlanders veilig te stellen, beschermt de provincie het Gelders Natuurnetwerk. Het Gelders Natuurnetwerk is een samenhangend netwerk van bestaande en te ontwikkelen natuur van internationaal, nationaal en provinciaal belang. Dit Gelders Natuurnetwerk bestaat uit alle terreinen met een natuurbestemming binnen de voormalige EHS en bevat tevens een zoekgebied nieuwe natuur van 7.300 hectare, voor 5.300 hectare nog te realiseren nieuwe natuur. Zoals in de vorige paragraaf reeds is gesteld, heeft dit initiatief geen invloed op de natuurkwaliteiten van de locatie en de omgeving.

4.2.4. Waalweelde Het programma WaalWeelde is er op gericht om de Waal en haar omgeving mooier, veiliger, natuurlijker en economisch sterker te maken. In het programma werken betrokken partijen (o.a. Staatsbosbeheer, Waterschap Rivierenland, diverse gemeente) onder regie van de provincie Gelderland nauw met elkaar samen. De Visie WaalWeelde beschrijft de doelstellingen vanuit zeven verschillende thema’s:      



Veiligheid Natuur Bedrijvigheid Wonen Recreatie en toerisme Cultuurhistorie Energie en klimaat.

Elk thema beschrijft hoe dit bijdraagt aan het overkoepelende doel: het verbeteren van de ruimtelijke kwaliteit van het Waallandschap. De grootste kwaliteit van de Waal is haar robuuste systeem, de dynamische vrijafstromende zandrivier waarbinnen elk riviertraject een eigen identiteit heeft, vanuit


20

haar landschappelijke en sociaal-culturele historie. Dit alles zal versterkt en goed beleefbaar zijn. De relatie met het binnendijkse gebied is daarbij een belangrijke factor. Het buitendijks gebied biedt ruimte aan een grotere waterafvoer, waardoor de Waal veilig tussen de winterdijken blijft, ook bij hogere afvoeren in de toekomst. De uiterwaarden vormen een aaneengesloten lint, waarlangs dieren plantsoorten kunnen migreren en riviergebonden natuur kan floreren. Er zijn voldoende luwe en dynamische delen langs de rivier zodat elke soort ergens zijn eigen plek kan vinden. Het beheer is procesgericht. Er is voldoende ruimte langs de Waal om haar karakter van woon- en werkrivier te versterken. De Waal en haar oevers zullen duurzaam ingericht zijn. Bijgedragen wordt aan het beperken van klimaatverandering door bijvoorbeeld duurzame energieopwekking en richten het gebied zó in dat het effecten van klimaatverandering kan opvangen. Het Waalgebied zal meer toeristen en recreanten trekken, omdat het landschap mooi, goed ontsloten en beleefbaar is: om te struinen, te wandelen, te fietsen, te skaten... Een weids uitzicht over de rivier en de binnendijkse komgronden met de dijk als openluchtpodium. De mogelijkheden voor beleving van de Waal en haar uiterwaarden worden vergroot. De aantrekkelijkheid wordt onder andere verhoogd door het verfraaien van stads- en dorpsfronten, er komen meer boegbeelden/evenementen langs de Waal en de zichtbaarheid van de rijke cultuurhistorie wordt versterkt. De toegankelijkheid van de uiterwaarden wordt vergroot, onder andere door een doorgaand fietsen wandelpad, struinroutes en meer pontjes om de andere oever te bereiken en de bereikbaarheid van de rivieroever wordt verbeterd (vissen, pootje baden, zonnen). Er worden bijzondere elementen met behoud van cultuurhistorische kwaliteiten bewaard of ontwikkeld. De realisatie van Anima Mundi levert een bijdrage aan de verwezenlijking van de doelstellingen van het WaalWeelde-programma.

4.2.5. Regionaal Plan 2005 - 2020 De Stadsregio Arnhem – Nijmegen heeft in het Regionaal Plan de gemeenschappelijke beleidsambities vastgelegd tot 2020. Gestreefd wordt naar een hoogwaardige regionale ontwikkeling van de Stadsregio als geheel. De Stadsregio wil zich verder ontwikkelen als een aantrekkelijke regio voor huishoudens, bedrijven en bezoekers. Het Regionaal Plan (alsmede de herijking hiervan: 'Van koers naar keuze: Integrale visie op de gebundelde kracht van stad en land', juni 2011) zet hiervoor de hoofdlijnen uit en biedt andere partijen aanknopingspunten om de komende jaren hieraan samen te werken. Het doel is bewoners, bedrijven en bezoekers duurzaam aan de regio te binden door het bieden van een aantrekkelijk woon- en werkklimaat. Het landelijk gebied verandert in een multifunctionele verblijfsruimte om in te wonen, werken, recreëren en voor natuur en waterberging. Om het landelijk gebied van de regio Arnhem Nijmegen te ontwikkelen is gekozen voor een strategie waarbij stad en land integraal benaderd worden. Een benadering waarbij stad en land niet langer tegenpolen van elkaar zijn, maar het landschap in alle variëteit van functies en waarden centraal stelt. Een benadering waar niet functiescheiding, maar het zoeken naar nieuwe hoogwaardige functiecombinaties van natuur, water, cultuurhistorie, landbouw, recreatie en wonen


21

leiden tot een aantrekkelijk en waardevol landschap. Om de toegankelijkheid van het landelijk gebied te verbeteren is de aanleg van een samenhangend recreatief netwerk noodzakelijk. Dit netwerk maakt het landschap beleefbaar en geeft inzicht in deze rijke bron van verhalen, betekenissen en herinneringen. Kleinschalige initiatieven kunnen middels dit recreatieve netwerk verbonden worden en zodoende op regionale schaal zichtbaar en beleefbaar worden gemaakt. In onderhavige situatie is reeds sprake van een sterk netwerk in de directe omgeving, namelijk het oeverwalgebied, de Waaldijk en de Van Heemstraweg. Cultuurhistorie is van grote betekenis voor het gevoel van identiteit, de ontwikkeling van toerisme en de kennis over het verleden. De stadsregio wil daarom de identiteit van de regio waarborgen en benutten door te voorzien in een structuur waarin zowel het ‘monumentale’ (landschap als kijkdoos) als de ‘verhalende’ (biografie van het landschap) aspecten van de cultuurhistorie inhoudelijk en kwalitatief met elkaar verbonden worden. Door de concreet aanwezige cultuurhistorische patronen, relicten en objecten in het landschap zichtbaar te houden, te maken of te versterken, de verhalen te vertellen die daarbij horen en toegankelijk te maken, wordt niet alleen de identiteit van de regio versterkt, maar ook aangesloten bij recreatieve en toeristische behoeften. De realisatie van Anima Mundi levert een bijdrage aan de verwezenlijking van de beleidsdoelstellingen van de regio.

4.2.6. Conclusie Het initiatief is passend binnen de provinciale en regionale beleidskaders.

4.3. Gemeentelijk beleid 4.3.1.

Strategische Visie

In 2009 is de Strategische visie gemeente Beuningen 2030 ‘Eigenzinnig maatwerk aan de Waal’ opgesteld. In dit kaderstellende, sturende document staan strategische hoofdkeuzes die betrekking hebben op de periode tot 2030. Een aantal van de hoofdkeuzes heeft ruimtelijke relevantie en legt daarmee ook de basis voor keuzes in de Structuurvisie van de gemeente. De strategische visie benoemt zes strategische thema’s als hoofdlijnen van beleid, waaronder ‘Zuinig op het buitengebied’. Het gebruik van het buitengebied zal gaan veranderen. Dit mag niet ten koste gaan van het karakter. In het oeverwallengebied staat landschappelijke kwaliteit centraal en wordt recreatief medegebruik de norm. In het algemeen gaat het in het buitengebied om behoedzame organische groei met oog voor historie.

4.3.2.

Structuurvisie

De gemeente wil groen en dynamische zijn. In essentie is het ruimtelijk beleid er op gericht om ruimte te geven aan dynamiek, waarbij de groene kwaliteiten van het gebied


22

worden gerespecteerd en deze waar dat kan versterken. Dynamiek gaat onder meer over woningbouw, de realisatie van nieuwe zandwinplassen, recreatieve impulsen, het herontwikkelen van locaties en voorzieningen en veranderende verkeersstromen. De groene kwaliteiten die de gemeente wil behouden en accentueren zijn de natuurlijke uiterwaarden, het karakteristieke oeverwal-landschap, de groene ‘ademruimten’ tussen de kernen en de weidsheid van het Beuningse Veld. ‘Groen en dynamisch’ staat voor een gemeente die inspeelt op (veranderende) woon- en leefwensen én tegelijkertijd werkt aan een aantrekkelijke groene woon- en leefomgeving. In de gemeentebrede Structuurvisie Beuningen wordt het motto ‘Groen en dynamisch’ verder uitgewerkt via zes kernambities. Deze kernambities geven in een notendop weer wat de gemeente op ruimtelijk vlak de komende 10 jaar wil bereiken. De kernambities fungeren als leidraad bij het maken van keuzes en als fundamentele onderbouwing van de voorstellen in de structuurvisie. De kernambities passen binnen de hoofdlijnen uit de Strategische visie. Ambitie III Versterken en verbinden van landschappen De combinatie van kwaliteit, variëteit en nabijheid van verschillende typen landschappen vormt een unieke waarde van de gemeente Beuningen. De Waal, de uiterwaarden en de dijken, de fruitteelt en de kleinschalige landschappen rond de oeverwal, het open kommengebied van het Beuningse Veld als onderdeel van het Land van Maas en Waal, de zandwinplassen en de groene ‘ademruimten’ tussen de dorpen; het levert boeiende landschappelijke contrasten op en ze liggen allemaal op korte afstand van elkaar. Deze landschappelijke setting maakt Beuningen aantrekkelijk om in te wonen, te leven én te recreëren, voor zowel de mensen uit Beuningen als voor mensen van buiten de gemeente. De gemeentelijke ambitie voor de toekomst is om de unieke eigenschappen van de verschillende landschapstypen én de onderlinge verbindingen te behouden en verder te versterken. Een sterk landschappelijk raamwerk en een recreatief ‘rondje Beuningen’, waarin de diverse landschappen voor wandelaars en fietsers goed ontsloten zijn, moet het resultaat zijn. In het oeverwalgebied bestaat de uitdaging om de opgaven vanuit landschap, landgoederen, water en recreatie onderling te verbinden. Recreatief landschap Een belangrijke kwaliteit waarmee de recreatieve ambities verder verwezenlijkt kunnen worden, is de aantrekkelijkheid en toegankelijkheid van het Beuningse landschap. De voorstellen die in de structuurvisie worden gedaan om het landschap te behouden en te versterken, dragen daarom direct bij aan deze ambities. De gemeente werkt zowel aan de kwaliteit van de verschillende landschapstypen (het rivierenlandschap, het Waaloeverwalgebied, de openheid van het Beuningse Veld) als aan de onderlinge landschappelijke verbindingen. De aanleg van een nevengeul en het landschappelijk inpassen van de steenfabrieksterreinen vergroten de aanwezigheid van de ‘genius of the place’, de kenmerkende eigenheid van het Beuningse uiterwaardenlandschap. Om dit optimaal te beleven, moet het gebied ook voor recreanten goed bereikbaar zijn. Zodoende komen er


23

naast struinen wandelroutes ook nieuwe fietsroutes. Het gebied kan voor recreanten nog aantrekkelijker gemaakt worden door de bestaande ‘beeldenroute’ te versterken. Door de binnendijkse ontwikkelingen (wandelen fietspaden in het oeverwalgebied) goed aan te laten sluiten op de (struin)routes in de uiterwaarden nemen de recreatieve mogelijkheden verder toe. Uiteindelijk kunnen deze ontwikkelingen een aanzet vormen voor de realisatie van één lang, doorlopend Waalpad, dat een keten van uiterwaarden en binnendijks gelegen landgoederen/ rivierdorpen aan beide waaloevers met elkaar verbindt. De gemeente wil particuliere recreatieve initiatieven stimuleren. Vooral in het oeverwalgebied en in het Beuningse Veld ziet de gemeente op beperkte schaal kansen voor kleinschalige nieuwe initiatieven zoals een mini-camping, bed-and breakfast, theehuis, museum, kunst of een bezoekerscentrum. In aanvulling daarop wil de gemeente langs de dijk op een beperkt aantal plekken ruimte bieden voor horeca. Het landschap rondom Winssen nodigt fietsers en wandelaars uit om ervan te genieten. Deze vorm van recreëren en benutten van de landschappelijke waarden van Winssen en omgeving past bij het uitgangspunt kleinschalig en vormt geen bedreiging voor het rustige leefklimaat in het dorp. De uitstraling van Winssen als landschappelijke parel in het rivierengebied wordt versterkt door het vergroten van de aantrekkingskracht op dit soort recreanten. Daarom zijn de volgende aanvullingen op de bestaande mogelijkheden gewenst:    

uitbreiding van het routenetwerk voor fietsers; meer wandelpaden en ommetjes; de toegankelijkheid vanuit het dorp naar de uiterwaarden vergroten; een ‘rustieke’ stopplaats op de dijk, bijvoorbeeld in de vorm van een theehuis.

4.3.3.

Landschapsontwikkelingsplan

De gemeente Beuningen heeft in 2006 samen met de gemeente Wijchen en Druten een Landschapsontwikkelingsplan (LOP) opgesteld. De visie zet in op de versterking en ontwikkeling van de verschillende landschapstypen die het landschap in deze gemeenten karakteriseren. Het plangebied is gelegen binnen het gebied 'Waaloeverwallen'. Dit deelgebied is landschappelijk fraai en recreatief zeer aantrekkelijk door de diversiteit, de kleinschaligheid en de groene uitstraling. De diversiteit en kleinschaligheid is terug te vinden in het samenspel van bebouwingslinten, dorpen, weiden en boomgaarden in onregelmatige patronen. Een rijke groene uitstraling is aanwezig in de vorm van rijk beplantte erven, boomgaarden, wegbeplantingen, windsingels en opslag rond plassen. Versterken cultuurhistorische landschapselementen en patronen In landschappelijk opzicht vormen onder andere de dijken. Belangrijke historische onderdelen van het landschap. Bij nieuwe ontwikkelingen, zoals het ontwerp van nieuwe landgoederen, recreatieve uitloopgebieden en routes of de inrichting van de EVZ is het interessant om oude elementen en patronen op te nemen in het ontwerp en deze ruimtelijk te versterken. Op deze wijze draagt het ruimtelijk ontwerp van nieuwe ontwikkelingen bij aan de herkenbaarheid en leesbaarheid van het landschap en haar geschiedenis.


24

Actief ontwikkelen recreatief netwerk Vanuit Nijmegen en andere gebieden bestaat er behoefte om in het buitengebied te ontspannen en te recreëren. Het landschap binnen de gemeente(n) is veelzijdig en aantrekkelijk en grote delen lenen zich goed voor deze recreatieve uitloopfunctie voor de lokale bevolking en de bevolking uit de regio. Het landschap kan hier wel nog beter voor worden uitgerust. Het plangebied ligt in de omgeving waar het recreatieve netwerk actief ontwikkeld moet worden. Het recreatief netwerk dat wordt nagestreefd bestaat uit paden, wegen en routes (geschikt voor fietsers, lange afstandswandelaars en skeeleraars), verknopingen van routes, kleinschalige bezienswaardigheden of rustpunten. Het netwerk is met de omgeving en de voorzieningen in de kernen (zoals horeca) verbonden. In het gebied is momenteel maar een beperkt aantal te bezoeken attracties, bezienswaardigheden en horecapunten aanwezig. De visie zet in op uitbreiding van kleinschalige recreatieve voorzieningen, passend binnen het landschapstype. Daarbij kan gedacht worden aan een theetuin, bed en breakfast, verkoop van streekeigen producten zoals fruit, boerderijbezoek, exposities, bezoekmogelijkheden en informatie over cultuurhistorische objecten of elementen in het landschap (monumenten, wielen, zijkades, steenfabrieken, bijzondere teelten), toegankelijkheid en informatie over (buitendijkse) natuurontwikkeling e.d. Anima Mundi, gelegen op de dijk als grens tussen het uiterwaarden- en oeverwallenlandschap, kan als schakel in dit netwerk fungeren en dit nog beter herkenbaar en beleefbaar maken.

4.3.4.

Conclusie

Op basis van het voorgaande wordt geconcludeerd dat het initiatief uitvoering geeft aan het gemeentelijke beleid.

4.4. Conclusie Het initiatief is passend binnen de beleidskaders van de verschillende overheden.


25

5.

MILIEU- & OMGEVINGSASPECTEN

5.1. Bodem 5.1.1. Regelgeving Op grond van het Besluit ruimtelijke ordening (Bro) dient in verband met de uitvoerbaarheid van een project rekening te worden gehouden met de bodemgesteldheid. Bij functiewijzigingen dient te worden bekeken of de bodemkwaliteit voldoende is voor de beoogde functie en moet worden vastgesteld of er sprake is van een saneringsnoodzaak. In de Wet bodembescherming is bepaald dat indien de desbetreffende bodemkwaliteit niet voldoet aan de norm voor de beoogde functie, de grond zodanig dient te worden gesaneerd dat zij kan worden gebruikt door de desbetreffende functie (functiegericht saneren). Bij een wijziging van de bestemming of van de functie wordt een bodemonderzoek alleen noodzakelijk geacht wanneer deze wijziging tevens een gevoeligere bodemgebruiksvorm inhoudt (bijvoorbeeld van bedrijvigheid naar wonen).

5.1.2. Doorvertaling bestemmingsplan Het initiatief betreft geen gevoelige functie waarvoor bodemonderzoek noodzakelijk is. Het aspect 'bodem' vormt geen belemmering voor de vaststelling van onderhavig bestemmingsplan.

5.2. Geluid 5.2.1. Regelgeving De basis voor de ruimtelijke afweging van geluid is de Wet geluidhinder (Wgh) en het daaraan hangende Besluit geluidhinder (Bgh). Overeenkomstig de Wgh zijn (spoor-)wegen en industrieterreinen waar zich grote lawaaimakers kunnen vestigen voorzien van zones. Het gebied binnen deze zones geldt als akoestisch aandachtsgebied waar een toetsing uitgevoerd dient te worden. Daarbij beperkt de Wgh zich tot een toetsing ter plaatse van zogenaamde geluidsgevoelige objecten. Dit zijn onder andere woningen, onderwijsgebouwen, gezondheidszorggebouwen, kinderdagverblijven, woonwagenstandplaatsen en ligplaatsen voor woonboten.

5.2.2. Doorvertaling bestemmingsplan Het initiatief betreft de realisatie van een beeldend kunstwerk op de Waaldijk bij Winssen. De Waaldijk is onderdeel van een recreatief netwerk, gericht op wandelaars en fietsers. De Waaldijk zelf heeft een autoluw karakter. Het initiatief zal geen extra autobewegingen genereren over de Waaldijk. Tevens worden geen nieuwe geluidgevoelige objecten gerealiseerd. Onderzoek naar wegverkeerslawaai is derhalve niet noodzakelijk. Het aspect 'geluid' vormt geen belemmering voor de vaststelling van onderhavig bestemmingsplan.


26

5.3. Bedrijven en milieuzonering Met het initiatief wordt geen gevoelige bestemming gerealiseerd, daarnaast betreft het beeldende kunstwerk geen milieuhinderlijke inrichting. Het aspect 'bedrijven en milieuzonering' vormt geen belemmering voor de vaststelling van onderhavig bestemmingsplan.

5.4. Luchtkwaliteit 5.4.1. Regelgeving Op 15 november 2007 is de wijziging van de 'Wet milieubeheer' in werking getreden. Deze wet vervangt het 'Besluit luchtkwaliteit 2005' en is één van de maatregelen die de overheid heeft getroffen om: 



negatieve effecten op de volksgezondheid als gevolg van te hoge niveaus van luchtverontreiniging aan te pakken, mogelijkheden voor ruimtelijke ontwikkeling te creëren ondanks de overschrijdingen van de Europese grenswaarden voor luchtkwaliteit.

De paragraaf luchtkwaliteit in de 'Wet milieubeheer' voorziet ondermeer in een gebiedsgerichte aanpak van de luchtkwaliteit via het Nationaal Samenwerkingsprogramma Luchtkwaliteit (NSL). De programma-aanpak zorgt voor een flexibele koppeling tussen ruimtelijke activiteiten en milieugevolgen. Van bepaalde projecten met getalsmatige grenzen is vastgesteld dat deze 'niet in betekenende mate' (NIBM) bijdragen aan de luchtverontreiniging. Deze mogen zonder toetsing aan de grenswaarden voor luchtkwaliteit uitgevoerd worden. Luchtkwaliteitseisen vormen onder de nieuwe 'Wet luchtkwaliteit' geen belemmering voor ruimtelijke ontwikkeling als:    

er geen sprake is van een feitelijke of dreigende overschrijding van een grenswaarde. een project, al dan niet per saldo, niet tot een verslechtering van de luchtkwaliteit leidt. een project 'niet in betekenende mate' bijdraagt aan de luchtverontreiniging (meer dan 3% ten opzichte van de grenswaarde). een project is opgenomen in een regionaal programma van maatregelen of in het NSL, dat in werking is getreden nadat de EU in april 2009 derogatie heeft verleend.

Als aannemelijk kan worden gemaakt dat aan één of meerdere van de bovengenoemde criteria wordt voldaan, kan het project zonder toetsing aan de gestelde grenswaarden voor luchtkwaliteit worden uitgevoerd. In de Ministriële regeling 'niet in betekenende mate bijdragen' zijn voor verschillende categorieën van projecten grenzen gesteld aan de projectomvang waaronder een project met zekerheid Nibm bijdraagt aan de concentraties luchtverontreinigende stoffen in de buitenlucht (bijvoorbeeld een woongebied met maximaal 1.500 woningen). Ook in gevallen waar op basis van berekeningen aannemelijk is gemaakt dat een ontwikkeling Nibm bijdraagt aan de concentraties hoeft geen toetsing aan de grenswaarden plaats te vinden. Voor deze berekeningen wordt de zogenaamde Nibm-tool gehanteerd. Deze rekentool is zodanig opgezet dat slechts op basis van een beperkt aantal invoergegevens een beoordeling kan worden uitgewerkt van een worst-case benadering. Op basis van de


27

toename van het aantal verkeersbewegingen en de toename van het vrachtverkeer wordt middels een uitgevoerde berekening een inschatting gemaakt of de voorgenomen plannen in betekenende mate bijdragen aan de concentratie van stof in de lucht.

5.4.2. Doorvertaling bestemmingsplan Het initiatief zal niet leiden tot extra verkeersbewegingen. Het aspect 'luchtkwaliteit' vormt geen belemmering voor de vaststelling van onderhavig bestemmingsplan.

5.5. Geur 5.5.1. Regelgeving Op 1 januari 2007 is de Wet geurhinder en veehouderij (Wgv) in werking getreden. Deze wet vormt het toetsingskader voor vergunningen op grond van de Wet milieubeheer, waar het gaat om stank veroorzaakt door het houden van dieren. Daarnaast is de wet van belang in verband met de zogenoemde 'omgekeerde werking' in het kader van de ruimtelijke ordening. De Wgv kent een aantal standaardnormen. Daarnaast hebben gemeenten de mogelijkheid gekregen om binnen een wettelijk bepaalde bandbreedte van deze standaardnormen af te wijken. Op deze wijze kan de gemeente een geurhinderbeleid vaststellen, dat is afgestemd op de plaatselijke situatie.

5.5.2. Doorvertaling bestemmingsplan Het beeldend kunstwerk betreft geen gevoelige bestemming. Het aspect 'geurhinder' vormt geen belemmering voor de vaststelling van onderhavig bestemmingsplan.

5.6. Externe veiligheid 5.6.1. Regelgeving Externe veiligheid gaat over het beheersen van de risico's die ontstaan voor de omgeving bij het gebruik, de opslag en het vervoer van gevaarlijke stoffen als vuurwerk, lpg en munitie over weg, water en spoor en door buisleidingen. Het beleid rondom externe veiligheid is vastgelegd in circulaires, regelingen, AMvB's en wetten. In Nederland worden twee maten gehanteerd voor externe veiligheidsrisico's, namelijk het plaatsgebonden risico en het groepsrisico. Bij het plaatsgebonden risico (PR) gaat het om de kans per jaar dat een denkbeeldig persoon overlijdt als rechtstreeks gevolg van een ongeval met gevaarlijke stoffen als deze persoon zich onafgebroken en onbeschermd in de nabijheid van een risicovolle inrichting of transportas bevindt. Het plaatsgebonden risico wordt weergegeven als een contour rondom de risicovolle inrichting of de transportas. Het groepsrisico (GR) is de cumulatieve kans dat een (werkelijk) aanwezige groep van 10, 100 of 1.000 personen overlijdt als rechtstreeks gevolg van een ongeval met gevaarlijke


28

stoffen. Het groepsrisico moet verantwoord worden voor het gebied waarbinnen zich de gevolgen van een incident met gevaarlijke stoffen voordoen. Dit is de zogenaamde 1 %letaliteitsgrens; de afstand vanaf een risicobedrijf waarop nog slechts 1 % van de blootgestelde mensen in de omgeving overlijdt bij een ongeval op het risicobedrijf (invloedsgebied). Voor de beoordeling van risico's van transport van gevaarlijke stoffen is de circulaire 'Risiconormering vervoer gevaarlijke stoffen' (RNVGS) van 4 augustus 2004 richtinggevend. In deze circulaire wordt zoveel mogelijk aangesloten bij het beleid zoals verwoord in het Besluit externe veiligheid inrichtingen. Het Besluit externe veiligheid inrichtingen (Bevi) legt veiligheidsnormen op aan bedrijven die een risico vormen voor personen buiten het bedrijfsterrein, bijvoorbeeld rondom chemische fabrieken, LPG-tankstations en spoorwegemplacementen waar goederentreinen met gevaarlijke stoffen rangeren. Deze bedrijven verrichten soms risicovolle activiteiten dichtbij woningen, kantoren, ziekenhuizen, scholen of winkels. Het besluit verplicht gemeenten en provincies wettelijk vanaf de inwerkingtreding van het besluit bij het verlenen van milieuvergunningen en het maken van ruimtelijke plannen met externe veiligheid rekening te houden. Het gaat daarbij niet alleen om het oprichten van of veranderen van inrichtingen of projecteren van nieuwe bestemmingen. Ook bij het vaststellen of herzien van een bestemmingsplan dient de externe veiligheid te worden beoordeeld. Het besluit is op 27 oktober 2004 in werking getreden.

5.6.2. Doorvertaling bestemmingsplan Het beeldend kunstwerk betreft geen gevoelige bestemming in het kader van externe veiligheid en zal derhalve niet leiden tot een verhoging van het plaatsgebonden en groepsrisico. Daarnaast is het plangebied niet gelegen in of op (de beheerszone van) transportleidingen van gevaarlijke stoffen. Het aspect 'externe veiligheid' vormt geen belemmering voor de vaststelling van onderhavig bestemmingsplan.

5.7. Waterhuishouding 5.7.1. Regelgeving Algemeen Het plangebied ligt in het beheersgebied van het Waterschap Rivierenland. Voor het plangebied is het volgende waterhuishoudkundige beleid van toepassing:   



Rijksbeleid: Waterwet, Nationaal Waterplan 2009 - 2015, Vierde Nota Waterhuishouding, Waterbeleid in de 21e eeuw en Nationaal Bestuursakkoord Water; Provinciaal beleid: Waterplan Gelderland 2010 - 2015, Waterhuishoudingsplan Gelderland (WHP3) en Gelders Milieuplan; Waterschapsbeleid: Waterbeheerplan 2010 - 2015, Nota rioleringsbeleid (2005), Waterbeheersplan Gelders Rivierengebied II (2002-2006), Stroomgebiedsvisie Rivierenland en Strategienota 2006-2009; Gemeente: Waterplan Beuningen en Gemeentelijk RioleringsPlan 2013 - 2017.


29

Voor nieuwe ruimtelijke ontwikkelingen, waaronder ver- en nieuwbouwplannen, wordt door de overheid het volgende criterium met betrekking tot het duurzaam omgaan met water gehanteerd. Doordat een toename van het verhard oppervlak ertoe leidt dat het afvoerverloop niet meer natuurlijk is, is het beleid erop gericht het regenwater zoveel mogelijk te infiltreren naar het freatisch grondwater, waardoor een meer natuurlijk afvoerverloop ontstaat. Dit vertaalt zich in de volgende richtlijnen: 1. Nieuwe plannen dienen te voldoen aan het principe van het “hydrologisch neutraal” bouwen. Hierbij moet de hydrologische situatie, voor wat betreft de afvoer van hemelwater, minimaal gelijk blijven aan de oorspronkelijke situatie. De oorspronkelijke landelijke afvoer (naar het oppervlaktewater) mag niet overschreden worden. 2. In aansluiting op het landelijk beleid hanteert het waterschap het beleid dat bij nieuwe plannen altijd onderzocht dient te worden hoe met het schone hemelwater omgegaan kan worden. 3. Bij alle nieuwbouwplannen moet (vuil) afvalwater en (schoon) hemelwater gescheiden worden behandeld. Het schone en vuile water worden daarbij apart aangeleverd aan de riolering of, indien mogelijk, wordt het schone water aan de natuur teruggegeven. Dit is ook het geval als in openbaar gebied nog steeds een gemengd rioolstelsel aanwezig is. Bij de inrichting, het bouwen en het beheer dienen zo min mogelijk vervuilende stoffen aan het bodem- en oppervlaktewatersysteem te worden toegevoegd. Hierbij verdient het materiaalgebruik speciale aandacht: uitloogbare of uitspoelbare bouwmaterialen dienen te worden vermeden teneinde watervervuiling te voorkomen. Uitgangspunten Waterschap Rivierenland De uitgangspunten die door het waterschap worden gehanteerd in het kader van de watertoets kunnen worden verwoord als: a) Waterneutraal inrichten. Om te voorkomen dat door de aanleg van nieuw verhard oppervlak wateroverlast ontstaat, is de aanleg van extra waterberging van belang om het verlies aan waterberging in de bodem te compenseren. b) Schoon inrichten, om te voorkomen dat de waterkwaliteit van het oppervlaktewater negatief wordt beïnvloed. Binnen het stedelijk gebied zal daarom schoon hemelwater van nieuwbouwprojecten gescheiden van het vuilwater dienen te worden afgevoerd: afkoppelen. Het waterschap streeft naar 100% afkoppeling van schoon hemelwater van verharde oppervlakken (gebouwen, wegen en ander terreinverharding). c) Veilig inrichten. Door nieuwbouwplannen mag de veiligheid van een (primaire) waterkering, het waterkerend vermogen, niet worden aangetast. Dit geldt niet alleen voor de dijk zelf, maar tevens voor de beschermingszones ter weerszijden van de dijk. Volgens de Beleidsregels Keur Waterschap Rivierenland geldt vanaf nieuw verhard oppervlak een vrijstelling van de compensatieplicht voor toename tot 500 m² voor stedelijk gebied en 1.500 m2 voor het buitengebied.

5.7.2. Doorvertaling plangebied Vanwege de situering op de waterkering vindt overleg plaats met het waterschap en hebben sonderingen plaatsgevonden om de draagkracht en dus de waterveiligheid te


30

bepalen. Een en ander heeft geleid tot de Notitie waterveiligheid (Witteveen+Bos, projectnr. BEUN33-1, 17 april 2014). De resultaten van de notitie zijn als volgt: 







Het beeldend kunstwerk is geprojecteerd op de Waaldijk en bestaat uit een samenstel van meerdere losse objecten. Ter plaatse van het kunstobject Anima Mundi wordt een grasbekleding of halfverharding (grind) aangelegd. Er is daarom geen sprake van een verharding waarvan het regenwater afgevoerd moet worden. Bovendien is het oppervlak van de halfverharding bij het kunstobject Anima Mundi gelijk aan 1.485 m 2 (99 m x 15 m). Bij verhardingen met een oppervlak kleiner dan 1.500 m2 is sowieso geen compensatie nodig voor de waterafvoer, zie Keur Beleidsregel 5.16. Het dijkprofiel met het kunstobject Anima Mundi voldoet aan de toetsing op macrostabiliteit conform VTV2006. De waterkeringveiligheid wordt daarom door de plaatsing niet in gevaar gebracht. Omdat de onderkant van de funderingsplaten boven de leggerkruinhoogte worden aangebracht, is ook de hoogte van de waterkering geborgd. Bovendien wordt het kunstobject erosiebestendig gemaakt, zodat de stabiliteit van de bekleding niet wordt verslechterd. Het kunstobject Anima Mundi is een semipermanente constructie zodat toekomstige dijversterkingen niet worden belemmerd door het object. Daarnaast is er rondom het object voldoende ruimte voor beheer en onderhoud.

Het plan zal worden voorgelegd aan het waterschap. Vervolgens zal de reactie van het waterschap worden verwerkt.

5.8. Ecologie 5.8.1. Regelgeving In Nederland is de bescherming van natuurwaarden in twee wetten geregeld, namelijk in de Flora- en faunawet (2002) en in de Natuurbeschermingswet (1998). De Natuurbeschermingswet is gericht op de bescherming van leefgebieden. Deze wet bepaald wat er wel en niet mag in de beschermde natuurgebieden. Activiteiten die mogelijk negatieve gevolgen kunnen hebben voor de natuurwaarden mogen niet plaats vinden zonder vergunning. Verder is iedereen verplicht zorgvuldig om te gaan met natuurgebieden, de zogenaamde zorgplicht. De Flora- en faunawet is gericht op de bescherming van soorten. Deze wet beschermt een groot aantal in het wild levende planten- en diersoorten, ook buiten beschermde natuurgebieden. Op grond van de Flora en faunawet is het verboden beschermde planten te vernielen of te beschadigen, beschermde dieren te verstoren, verwonden of te doden. Daarnaast is het verboden rust- en verblijfplaatsen van beschermde diersoorten te beschadigen, weg te nemen of te vernielen. Ontheffing van deze regels is onder voorwaarde mogelijk. Ontheffingen worden verleend door de Minister van Economische zaken, Landbouw en Innovatie (EL&I). Met ingang van de Wabo per 1 oktober 2010 is de Flora en faunawet ook “aangehaakt” bij de Wabo-procedure. In plaats van een ontheffing Ff-wet wordt er dan een zogenaamde “verklaring van geen bedenkingen” (VVGB) afgegeven. Het afgeven van een VVGB vormt dan een onderdeel van de omgevingsvergunning. Het is echter nog steeds mogelijk om een aparte ontheffing aan te


31

vragen bij het Ministerie van ELI, met als voordeel dat de doorlooptijd van de procedure korter kan zijn. Naast de wettelijke verbodsbepalingen is er altijd sprake van een algemene zorgplicht. Iedereen dient voldoende zorg in acht te nemen voor dieren, planten en hun leefomgeving. Dit houdt onder andere in dat handelingen worden nagelaten die negatieve gevolgen hebben voor soorten of dat maatregelen worden genomen om negatieve gevolgen te voorkomen.

5.8.2. Doorvertaling bestemmingsplan Het initiatief betreft de realisatie van een beeldend kunstwerk. Het initiatief zal niet leiden tot (extra) verkeersbewegingen, geluid- en/of lichthinder, waardoor de waarden in de Ecologische Hoofdstructuur worden beperkt. Staatsbosbeheer (eigenaar Biezenwaard) heeft positief gereageerd over het plan. Tussen initiatiefnemers en Staatsbosbeheer is een overeenkomst gesloten, waarin tevens is geregeld dat (indien sprake is van botanische waarde) de ‘graszoden’ wordt meegenomen naar het nieuwe talud. Hierdoor blijven eventueel aanwezige waarden gehandhaafd. Uiteraard blijft bij de uitvoering van werkzaamheden de zorgplicht conform de Flora en faunawet van toepassing. De uiterwaarden van de Waal zijn aangewezen in het kader van de Vogelrichtlijn en als Natura-2000 gebied. Het plangebied maakt derhalve geen deel uit van dit gebied. De uiterwaarden bij Winssen en nabij het plangebied hebben op dit moment met name een agrarische functie. Het beschermingsregime ten aanzien van de natuurwaarden heeft betrekking op (trekkende) vogelsoorten. Zoals hiervoor reeds vermeld, zal de realisatie van Anima Mundi niet leiden tot (extra) verkeersbewegingen, geluid- en/of lichthinder. De (te realiseren) natuurwaarden worden niet beperkt. Het aspect 'ecologie' vormt geen belemmering voor de vaststelling van onderhavig bestemmingsplan.

5.9. Archeologie & cultuurhistorie 5.9.1. Regelgeving Archeologie Het archeologisch bodemarchief is de belangrijkste bron voor onze oudste geschiedenis. Sinds 1 oktober 2007 regelt de Wet op de archeologische monumentenzorg als onderdeel van de Monumentenwet 1988 de bescherming en het behoud van archeologische waarden in de bodem. Het belangrijkste doel van de wet is de bescherming van archeologische waarden op de oorspronkelijke plek, dus in de bodem zelf (in situ). De gemeente is verplicht om in nieuwe bestemmingsplannen rekening te houden met de mogelijke aanwezigheid van archeologische waarden. Bij van rijkswege beschermde archeologische terreinen is een vergunning nodig van de Rijksdienst voor het Cultureel Erfgoed (RCE).


32

Cultuurhistorie Vanaf 1 januari 2012 dient in bestemmingsplannen rekening te worden gehouden met cultuurhistorie. Dit is een wijziging van het Besluit ruimtelijke ordening en maakt onderdeel uit van de modernisering van de monumentenzorg.

5.9.2. Doorvertaling bestemmingsplan Archeologie Het initiatief betreft de realisatie van een beeldend kunstwerk gesitueerd op de Waaldijk. De Waaldijk heeft ter plaatse een verbreed profiel gekregen met de laatste dijkverzwaringen. Het dijklichaam betreft dus reeds geroerde c.q. verstoorde grond. Er is derhalve geen aanleiding te veronderstellen dat ter plaatse sprake is van archeologische indicatoren. Onderzoek wordt niet noodzakelijk geacht. Bovendien wordt het aspect ‘archeologie’ geborgd door de Monumentenwet (indien tijdens de uitvoering vondsten worden gedaan, moeten deze bij het bevoegd gezag worden gemeld) en de opgenomen dubbelbestemmingen in dit bestemmingsplan. Cultuurhistorie De Waaldijk vormt een belangrijk cultuurhistorisch element in het Beuningse landschap. Door de realisatie van Anima Mundi, al dan niet gecombineerd met het nabij gelegen atelier in het Dijkmagazijn, wordt de cultuurhistorische waarde van de Waaldijk nadrukkelijk versterkt.

5.9.3. Conclusie De aspecten 'archeologie' en 'cultuurhistorie' vormen geen belemmering voor de vaststelling van onderhavig bestemmingsplan.

5.10.Leidingen In of in de directe omgeving van het plangebied zijn geen hoofdtransportleidingen of persleidingen van water, olie, gas, brandstof en/of hoogspanningsleidingen gelegen, die in het kader van het bestemmingsplan op de verbeelding met bijbehorende bebouwingsvrije zones dienen te worden opgenomen.


33

6.

UITVOERBAARHEID

6.1. Economische uitvoerbaarheid Alle kosten die gemaakt moeten worden het opstellen van een bestemmingplan zijn voor rekening van de initiatiefnemers. Hiervoor zal een overeenkomst worden afgesloten, waarin ook de afwikkeling van eventuele verzoeken tot tegemoetkoming in planschade is geregeld.

6.2. Overleg In het Besluit ruimtelijke ordening (Bro) staat dat gemeenten bij de voorbereiding van een ruimtelijke ontwikkeling overleg moeten plegen met de besturen van betrokken gemeenten en waterschappen en met die diensten van provincie en rijk die betrokken zijn bij de zorg voor ruimtelijke ordening of belast zijn met de behartiging van belangen welke in het plan in het geding zijn. In het kader van het vooroverleg zal het plan onder andere besproken worden met de volgende partijen: 

Provincie Gelderland;



Waterschap Rivierenland. De eventueel ingediende reacties worden vervolgens van een gemeentelijke reactie voorzien.

6.3. Inspraak Een bestemminsgplanprocedure start met een besluit van het college van Burgemeester en Wethouders. Dat moment is nu aangebroken. In de bestemmingsplan procedure is plaats ingeruimd voor het inbrengen van zienswijzen. Een zienswijze houdt in dat een burger zijn mening omtrent een ruimtelijke ingreep naar voren kan brengen. Het inbrengen van die zienswijzen gebeurt dus normaal gesproken nadat de bestemmingsplan procedure is opgestart. Bij het voorliggende ruimtelijk initiatief is de maatschappelijke discussie eerder gestart. Vanwege de maatschappelijke gevoeligheid is er al deze vroege fase een informele avond georganiseerd om van gedachten te kunnen wisselen over het kunstwerk. Dit heeft er toe geleid dat er reeds voor het starten van de ruimtelijke procedure reacties van het publiek zijn binnengekomen, zowel positieve als negatieve. Logischerwijs is de inbreng vaak gericht tegen de ruimtelijke ingreep, omdat er geen prikkel bestaat voor mensen die er voor zijn. Het bijzondere aan dit ruimtelijke voornemen is dat daarvan wel sprake is. Alle binnengekomen reacties zijn als bijlagen bij het bestemmingsplan gevoegd, om zo recht te doen aan de inbreng van het publiek. Op deze wijze worden de reacties transparant en openbaar bij de besluitvorming betrokken. Het voorontwerp-bestemmingsplan zal op grond van de gemeentelijke inspraakverordening voor een ieder ter inzage liggen. De eventueel ingediende reacties worden vervolgens van een gemeentelijke reactie voorzien.


34

6.4. Zienswijzen Gelet op het bepaalde in de Wet ruimtelijke ordening, zal het ontwerpbestemmingsplan gedurende een periode van zes weken ter inzage worden gelegd. Gedurende deze periode kan een ieder zienswijzen indienen. De eventueel ingebrachte zienswijzen worden vervolgens van een gemeentelijke reactie voorzien.


35

Bestemmingsplan Anima Mundi Winssen Gemeente Beuningen

Recommend Documents