BESLUITENLIJST Voorronde Open Huis Datum: 23 januari 2014 Onderwerp: Wmo beleidsplan 2012-2015; tussentijdse evaluatie
Voorzitter: dhr. J.A. van Eck Griffie: mw. A.J. van Wees (locogriffier) Leden: Mw. A.A. van der Stijl (P21), mw. C.J. Verloop (De Liberalen), dhr. P. Lakerveld (CDA) Portefeuillehouder: dhr. J.J. Eijbersen
Korte samenvatting bespreking
De voorzitter opent de vergadering en heet iedereen welkom. Het onderwerp ‘Wmo beleidsplan 2012-2015; tussentijdse evaluatie’ wordt tijdens deze vergadering besproken. Het onderwerp zal ter besluitvorming worden geagendeerd voor de raadsvergadering van donderdag 13 februari 2014. De voorzitter geeft het woord aan de wethouder. Wethouder Eijbersen houdt het kort omdat hij denkt dat de stukken voor zich spreken. Er was afgesproken omstreeks deze tijd te komen met een korte tussentijdse evaluatie om het beleid eventueel te kunnen bijstellen. Er is gekeken naar een aantal belangrijke ontwikkelingen. Het college wil de lokale gezondheidsnota integreren in het nieuwe Wmo beleid. Ook is er speciale aandacht voor de mantelzorg. De voorzitter geeft het woord aan de fracties. Mevrouw Verloop Het is niet onwaarschijnlijk dat de verwachte datum van inwerkingtreding voor de decentralisatie uitgesteld gaat worden door de verwerking van het akkoord van de VNG. Naar het idee van De Liberalen is dit terecht. In de actualisatie van het Wmo beleidsplan worden relevante punten aangescherpt en toegevoegd. Mevrouw Verloop dankt de Wmo raad, die gedurende het proces een constructieve bijdrage heeft geleverd. Eenzaamheid is een belangrijk aandachtspunt. Het is goed om dit integraal te bekijken en als één van de prioriteiten vast te stellen. De mantelzorgondersteuning is één van de belangrijke mogelijkheden om het probleem te signaleren en aan te pakken. Mantelzorgers spelen een belangrijke rol binnen onze samenleving. De gemeente zal alles in het werk moeten stellen deze mensen te begeleiden en te ondersteunen. In de evaluatie mantelzorg komen duidelijke punten naar voren die nog onvoldoende resultaat opleveren en nog opgepakt moeten worden. • Kan de wethouder enig inzicht geven hoe op dit onderwerp zal worden doorgepakt en wat dit concreet zal inhouden voor de gemeente Bunnik. Het is goed dat deze evaluatie er ligt en het is goed dat verbeterpunten in dit stadium geconstateerd worden en dat verbetering kan worden nagestreefd. Mevrouw Van der Stijl P21 is het zeer eens met de gevraagde beslissing om de looptijd te verkorten, al wordt dit gezien de actualiteit misschien een probleem. Ook met de beslissing om het lokale gezondheidsbeleid onderdeel te laten zijn van het Wmobeleid en met extra inzet op de mantelondersteuning is P21 het eens. P21 is ook erg blij met de inbreng van de WMO raad. Uit de notitie tussentijdse actualisatie blijkt dat op een aantal onderdelen de kosten zijn afgenomen. Dat is positief. P21 is benieuwd of uit de tweede bestuursrapportage zal blijken dat dit werkelijk zo is. • De kosten voor huishoudelijke verzorging zijn afgenomen, de vraag aan
Besluitenlijst Wmo beleidsplan 2012-2015; tussentijdse evaluatie 23 januari 2014
2
de wethouder is of dit niet ten koste is gegaan van de kwaliteit. De tweede vraag is hoe het speerpunt eenzaamheid kan worden uitgevoerd zonder extra kosten. • Uit de conclusies en aanbevelingen blijkt dat op drie punten dit jaar extra ingezet gaat worden: de toegankelijkheid openbare ruimte voor mensen met een beperking, bekendheid van de algemene voorzieningen en een lokale hulpdienst. Graag zou P21 ook ruimte bieden aan het lokale verenigingsleven en dat het dit jaar wordt opgepakt. Graag een reactie hierop van de wethouder. • In de lijst met aktiepunten van het beleid valt op dat onder punt 25 wordt aangegeven dat financiële ondersteuning door bezuiniging mogelijk onder druk staat. Hier beslist de raad toch over in het kader van subsidiebeleid? In de notitie evaluatie mantelzorgbeleid worden aanbevelingen gedaan waar P21 het mee eens is. P21 hoopt dat deze aanbevelingen worden overgenomen. •
De heer Lakerveld deelt het optimisme van de wethouder dat de inhoud vanzelf spreekt niet. De besluiten die voorliggen gaan niet over Wmo beleid maar zijn technisch en gaan over looptijd, aandacht voor eenzaamheid, mantelzorg zonder dat duidelijk is wat het gaat betekenen. Er is inmiddels veel tijd verstreken en je kan nu niet meer vaag blijven. Een beleidsplan zou moeten voorlopen op de actualiteit en er zou duidelijk moeten zijn welke keuzes worden gemaakt. Er is tegen het VNG akkoord gestemd en dat zou je moeten kunnen herleiden uit beleidsbeslissingen die in het beleidsplan staan. Dat is niet het geval. De drie besluiten roepen vragen op. Er wordt gewacht tot de nieuwe wetgeving in werking treedt, maar beleid moet vooruitlopen. Beleidskeuzes missen in dit plan, bijvoorbeeld over onderwerpen als herijking subsidiebeleid, effectiviteit maatschappelijke organisaties en hoe is te zien wat de eigenheid is van Bunnik rondom de Wmo. • Er wordt winst gemaakt op de kanteling. Wat gaat er met die winst gebeuren. Wordt dit geïnvesteerd in mantelzorg? Met ingang van 1 januari missen we toeslagen voor bijvoorbeeld chronisch zieken. Dit raakt aan de Participatiewet/bijstand. Het is allemaal zo verweven, er moet hoognodig duidelijkheid over komen. De aanpassing is goed, het is flinke vooruitgang dat er een actieplan gemaakt is en een evaluatie. Maar er liggen nog zoveel vragen dat dit plan wat mager is. Graag zou het CDA zo in hoog tempo aanvulling hebben. Wethouder Eijbersen is blij is dat de raad complimenten maakt aan de Wmo raad. De Wmo raad heeft zeer constructief meegewerkt en blijft dat ook in de toekomst doen. Naar aanleiding op de inbreng van de heer Lakerveld geeft de wethouder aan dat hier wordt gesproken over bestaand beleid dat in 2011 door de raad is vastgesteld. Er is aangegeven waar goed gescoord is en er wordt een doorkijkje gegeven naar de toekomst. Maar het is met name gericht op het huidig beleid en een evaluatie daarvan. Er zijn grote uitdagingen als het gaat over decentralisaties. Dit is een stuk dat een nieuwe stap kan zetten naar de toekomst. De heer Lakerveld vindt dat beleid hoort voor te lopen. Het is heel goed om al na twee jaar evalueren. Maar er verandert zo veel dat je misschien wel ieder kwartaal een intensieve beleidsmatige openbare discussie zou moeten hebben over wat er gebeurt. Het college neemt allerlei stappen maar het zijn wel besluiten waar een fatsoenlijke raadsdiscussie over zou moeten worden gehouden . Er staan het komende jaar nog veel keuzes op de agenda. Daar zou het CDA graag over willen discussiëren. Wethouder Eijbersen Mevrouw Verloop koppelde in haar betoog eenzaamheid aan ouderen. De wethouder hecht eraan te benoemen dat eenzaamheid sociaal breed voorkomt, Besluitenlijst Wmo beleidsplan 2012-2015; tussentijdse evaluatie 23 januari 2014
3
ook in andere geledingen. De vraag of de daling van kosten leidt tot minder kwaliteit is lastig te beantwoorden. Het lijkt erop dat de nieuwe werkwijze vanuit de kanteling leidt tot reductie van kosten. Tegelijkertijd wordt er een klanttevredenheidonderzoek gedaan en ook de Wmo raad peilt de gevoelens onder de Wmo cliënten de klanttevredenheid. De klanttevredenheid blijft op een hoog niveau en zelfs iets is gestegen de afgelopen tijd. Ook is gevraagd in hoeverre er ruimte wordt geboden aan het verenigingsleven. De inzet van het college is om zoveel mogelijk zaken op te pakken richting samenleving en om zoveel mogelijk proberen te faciliteren. Op de vraag of maatschappelijke verenigingen onder druk staan als het gaat om subsidies antwoordt de wethouder dat de subsidies recentelijk zijn uitwerkt in een programma. Daaruit blijkt dat deze verenigingen niet gekort zijn ten opzichte van het voorgaande jaar omdat het belangrijke organisaties zijn die maatschappelijk werk doen. De heer Lakerveld interrumpeert dat het over geld gaat. Geld volgt altijd de kwaliteit van dat wat je met elkaar afspreekt. Welke rol hebben maatschappelijke organisaties in Bunnik met alles wat nu speelt. De afspraken moeten concreter worden. Als je het nu niet opschrijft ben je te laat. Ook de Wmo raad geeft dit regelmatig aan. Het CDA wil ondersteunen dat het college duidelijk moet worden. Mevrouw Van der Stijl reageert dat ze uit het antwoord van de wethouder begrijpt dat er voor de maatschappelijke organisaties momenteel geen bezuinigingen zijn. Maar er wordt wel aangegeven in het stuk dat de subsidies door de bezuinigingen onder druk staan. Voor de maatschappelijke organisaties zijn bezuinigingen niet goed want we hebben deze organisaties hard nodig. Wethouder Eijbersen antwoordt dat alles momenteel onder druk staat door de financiën. Door het benoemen dat maatschappelijke organisaties een belangrijke rol spelen wordt het belang benadrukt. Maatschappelijke organisaties worden als waardevol gezien, vandaar dat ze expliciet worden genoemd. Mevrouw Verloop geeft aan dat zij een vraag heeft gesteld of de wethouder zicht heeft op hoe zal worden doorgepakt op de mantelzorg. Hoe kan er aandacht aan worden besteed en hoe kan dat geen geld kosten. Deze vraag is niet beantwoord. Wethouder Eijbersen geeft aan dat het college mantelzorg belangrijk vindt en dat het juist daarom geïntegreerd wordt in het Wmo loket. Ook is het belangrijk dat je ervoor zorgt dat er bijvoorbeeld mantelzorg cafés blijven bestaan. Ook de Wmo raad heeft aangegeven dat mantelzorg belangrijk is. De heer Lakerveld zegt dat besluit niet concreet is over wat er wordt gedaan aan mantelzorg. Dat is voor het CDA een belangrijke vraag. Rond de periode van de kadernota moet duidelijk zijn wat er concreet gaat gebeuren. CDA wil graag beleidsmatige keuzes voor 1 juli, zodat dit meegenomen kan worden in kadernota. Januari 2015 is te laat. Het gaat om concrete doelen de ruimte, de financiering en de effectiviteit. Lukt het om dit voor 1 juli op de agenda te hebben? Wethouder Eijbersen antwoordt dat de nieuwe wet pas vorige week is ingediend in de Tweede Kamer. Van alle zaken die we tot nu toe wisten is een notitie gemaakt. In het eerstvolgende Open Huis zal deze notitie over wat er nu bekend is worden besproken. De financiële kaders van uit het Rijk worden pas op zijn vroegst bekend met de meicirculaire. Er wordt nu gewerkt met indicatieve getallen. Besluitenlijst Wmo beleidsplan 2012-2015; tussentijdse evaluatie 23 januari 2014
4
De heer Lakerveld geeft aan dat het CDA wil weten of ze voor 1 juli een duidelijk plan kunnen maken. Dat staat los van wetgeving. Wethouder Eijbersen herhaalt dat met de kennis van vandaag een plan is gemaakt met wat we nu weten. De heer Lakerveld vraagt om in de toekomst te kijken. Er zijn nog heel veel vragen. Elke dag is men bezig al deze vragen in kaart te brengen. Er werd net door de heer Lakerveld aangegeven dat er misschien elke raadsvergadering zou moeten worden gesproken over dat Sociaal Domein, daar is de wethouder het mee eens. Elke week komen er nieuwe ontwikkelingen en signalen en zekerheid wordt niet gegeven. Daar worden gemeentes onzeker van. In het eerstvolgende Open Huis wordt duidelijkheid gegeven over de huidige stand van zaken. Maar om nu op voorhand vast te leggen dat er op 1 juli een concreet plan zal liggen terwijl de wet nog niet door de Tweede Kamer is kan de wethouder niet toezeggen. De heer Lakerveld zou uit dit antwoord graag een toezegging destilleren dat er iedere raadsvergadering een update komt over de stand van zaken. De wethouder ontkent deze toezegging. Mevrouw Van der Stijl had eerder begrepen dat de heer Lakerveld het over een update per kwartaal had, dit lijkt haar realistischer. Mevrouw Van der Stijl heeft eerder gevraagd naar de reden van afname van de kosten in de huishoudelijke zorg. De wethouder heeft hierop geantwoord dat de kanteling de oorzaak is van de kostenreductie. Hierop zou zij graag een toelichting hebben. Een tweede vraag is hoe het speerpunt eenzaamheid uitgevoerd kan worden zonder extra kosten. Wethouder Eijbersen merkt op dat als het gaat om de lagere kosten het niet alleen over hulp in de huishouding gaat, het is Wmo breed. Na de kanteling wordt veel intensiever omgegaan met de cliënt. Tegenwoordig wordt in gesprek gegaan met de cliënt om te kijken wat er écht nodig is. Heel vaak leidt het er toe dat er adequate oplossingen kunnen worden gevonden zonder dure hulpmiddelen. Dit heeft zijn effecten op de kosten. Op de vraag over de kosten voor het speerpunt eenzaamheid antwoordt de wethouder dat er een steunpunt eenzaamheid in het leven is geroepen en daar zijn middelen voor ter beschikking zijn gesteld. Er is een medewerker ingezet die zich daarmee bezig houdt. Mevrouw Van der Stijl verduidelijkt dat haar vraag is hoe dat kan zonder extra kosten. Wethouder Eijbersen zegt dat er wordt geprobeerd integraal te werken. Dat betekent dat het probleem centraal staat en dat er niet wordt gewerkt vanuit een potje. Er kan bijvoorbeeld meer aandacht worden besteed aan eenzaamheid als dat aan de orde is. Waar geen vraag is daar vallen de middelen vrij. Er komt geld beschikbaar en vandaar uit wordt gekeken naar de oplossing van het probleem binnen dat budget. De heer Lakerveld vraagt of de wethouder bereid is om levend beleid te maken door iedere drie maanden via een discussie de raad te betrekken bij dit onderwerp. Wethouder Eijbersen herhaalt dat op basis van de kennis van nu het college de volgende vergadering met een voorstel komt. Niet alles is in dat voorstel geregeld. Als je kijkt naar de routekaart Sociaal Domein dan wordt de raad komend jaar continu meegenomen bij tussenstappen. Het enige voorbehoud is dat er Besluitenlijst Wmo beleidsplan 2012-2015; tussentijdse evaluatie 23 januari 2014
5
voortgang moet zijn vanuit de nationale wetgeving. De heer Lakerveld vraagt of hij dit antwoord kan interpreteren als een toezegging dat er iedere drie maanden zal worden gediscussieerd over de Wmo. Wethouder Eijbersen denkt van wel, maar houdt een slag om de arm met betrekking tot de landelijke ontwikkelingen. De wethouder deelt de mening dat het belangrijk is dat de raad in tussenstappen wordt meegenomen maar merkt op dat de actuele ontwikkelingen daarbij belangrijk zijn. Mevrouw Verloop en mevrouw van der Stijl delen dit gevoel. Het is goed om regelmatig bijgepraat te worden, maar het college kan niet vastgepind worden aan een termijn van elke drie maanden. Gezien de landelijke ontwikkelingen kan het echter ook zijn dat het meer zal worden dan iedere drie maanden. De voorzitter vraagt of het Wmo beleidsplan als debatpunt of als hamerpunt dient te worden geagendeerd in de raadsvergadering. De heer Lakerveld geeft aan dat het CDA dit punt als debatpunt wil agenderen. Mevrouw Van der Stijl en mevrouw Verloop geven aan dat voor hen dit punt als hamerstuk zou hebben gekund maar sluiten zich nu aan bij het CDA. Het Wmo beleidsplan 2012-2015; tussentijdse evaluatie zal in de raadsvergadering van 13 februari 2014 als debatpunt worden geagendeerd. De voorzitter bedankt de aanwezigen en sluit de bijeenkomst.
Besproken in technisch overleg
Vastgesteld d.d.
Besluitenlijst Wmo beleidsplan 2012-2015; tussentijdse evaluatie 23 januari 2014
