BELGISCHE FEDERATIE VAN VOEDSELBANKEN vzw
JAARVERSLAG 2011
Glasgowstraat, 18 - 1070 Brussel Tél. : 02 /559.11.10 - Fax : 02/559.11.29 -
[email protected] - www.voedselbanken.be
Bankrekening IBAN BE15-0682-1093-6530
INHOUD
INLEIDING
DE ACTIVITEITEN VAN DE VOEDSELBANKEN I II III
BEVOORRADING DISTRIBUTIE LOGISTIEK
HET LEVEN VAN DE FEDERATIE I II III
BEHEER COMMUNICATIE FINANCIEN
VOORUITZICHTEN BIJLAGEN I II III
VOEDSELBANKEN RAAD VAN BESTUUR VAN DE FEDERATIE ORGANOGRAM VAN DE FEDERATIE
1
INLEIDING Het jaar 2011 zal de annalen ingaan als een moeilijk jaar. Er was de financiële crisis (de tweede in korte tijd, na die van 2008), met alle gevolgen vandien op economisch en sociaal vlak. Het aantal minderbedeelden dat een beroep deed op de Voedselbanken bereikte een recordpeil van 117.440. De bevoorrading vanuit de voedingsnijverheid en-distributie nam daarentegen af, zowel op het niveau van de Federatie als van de Voedselbanken zelf. Een nieuw actieplan om de grote voedingsbedrijven aan te zetten op meer permanente wijze samen te werken met de voedselbanken werd gelanceerd maar kon op korte tijd nog geen voldoende resultaten boeken. Gelukkig werd die vermindering ruim gecompenseerd door de uitzonderlijke meeropbrengst uit het Europees Programma voor Voedselhulp aan de Minstbedeelden. Zo bereikte het volume ingezamelde voeding uiteindelijk toch ook een recordniveau van 13.385 ton. In samenwerking met de Europese Federatie van Voedselbanken heeft de Belgische Federatie in het voorbije jaar veel energie besteed aan de lobbying voor het behoud van het Europees Programma voor Voedselhulp aan de Minstbedeelden. Ingevolge een arrest van het Europees Hof van Justitie van 13 april 2011 kwam dit programma in gevaar, maar uiteindelijk kon toch bekomen worden dat het in zijn huidige vorm behouden blijft tot einde 2013. Wat het nadien wordt, blijft een groot vraagteken. Maar zo werd dan toch een weliswaar in de tijd beperkt succes behaald. Als de Voedselbanken ook in het voorbije jaar weer hun taak konden vervullen ten behoeve van de veel (te veel) minderbedeelden in dit land, is dat dank zij de hulp en de bijdrage van velen, die wij hier uitdrukkelijk wensen te bedanken, en met name - alle ondernemingen van de voedingnijverheid en-handel die ons hun voedseloverschotten bezorgen; - het Belgisch Interventie en Restitutiebureau (BIRB), dat het Europees Programma voor Voedselhulp aan de Minderbedeelden beheert, evenals de levering van groenten en fruit via de veilingen; - de ondernemingen die inzamelingen of bijzondere acties organiseren ten voordele van de Voedselbanken en de medeburgers die eraan deelnemen; - de ondernemingen en medeburgers die ons financieel steunen; - en "last but not least" alle medewerkers en medewerksters van de Federatie, de Voedselbanken en de 629 aangesloten verenigingen die voor de voedselbedeling zorgen.
Alfons De Vadder Gedelegeerd Bestuurder
Jean-M. Delmelle Voorzitter
2
DE ACTIVITEITEN VAN DE VOEDSELBANKEN. I Bevoorrading. Samenvatting. - In 2011 konden in totaal 13.385 ton levensmiddelen worden verdeeld aan de caritatieve verenigingen. Dit is uitgesproken meer dan vorig jaar, maar dat is in grote mate te wijten aan het groter volume goederen dat werd gekregen van het Europees programma voor voedselhulp aan de minstbedeelden (EPVM). - Alle andere bevoorradingsbronnen (voedingsnijverheid -12%, distributie -26%, inzamelingen) hebben minder opgebracht, vooral sinds 2008.. - Daarentegen nam het aantal minderbedeelden dat beroep deed op de Voedselbanken verder toe, zoals ook vorige jaren. Einde 2011 werden 117.440 minderbedeelden geholpen door de Voedselbanken. - Het in vraag stellen in de loop van 2011 van de hulp van de Europese Unie en de slechts tijdelijke verlenging ervan tot in 2013 hebben duidelijk gemaakt hoe afhankelijk de Voedselbanken zijn van de openbare hulp. - De tijd dringt daarom om met de ondernemingen van de voedingsnijverheid en -handel die bewust zijn van hun sociale verantwoordelijkheid duurzame partnerovereenkomsten te sluiten die niet alleen voorzien in het leveren van overschotten maar ook in levensmiddelengiften. - De prioritaire categorieën van producten zijn melkproducten, zetmeel, olie en vetten. A. Evolutie van het volume ingezamelde producten. 1. Totaal aantal tonnen.
3
2. Aantal tonnen volgens de aard van het product. Producten Melkproducten Fruit en groenten Koekjes-Granen-Zetmeel Vlees-Vis Bereide gerechten Suiker producten-Desserts Dranken-Soda Olie-Vetten Diversen (begrepen Carrefour)
A B C D E F G H I
Totaal
2009 3.510 2.713 1.473 517 755 736 1.644 155 976
Tonnen 2010 2.870 1.775 1.035 486 1.426 842 1.075 138 1.028
12.479
10.675
2011 2.732 1.909 2.182 568 3.048 596 872 397 1.081
2009 28,10% 21,80% 11,80% 4,10% 6,00% 5,90% 13,20% 1,30% 7,80%
Percentage 2010 19,96% 18,94% 11,04% 5,18% 15,22% 6,98% 11,47% 1,30% 9,91%
13.385 100,00% 100,00% 100,00%
3. Aantal tonnen volgens de bevoorradingsbron. Bron Industrie Distributie Europese Unie Veilingen Inzamelingen Total
A B C D E
2009 3.642 2.163 5.118 324 1.232
Tonnen 2010 3.383 1.976 4.318 242 756
12.479
10.675
2011 3.143 1.681 7.431 336 794
2009 29,30% 17,30% 41,00% 2,50% 9,90%
Percentage 2010 31,70% 18,50% 40,40% 2,30% 7,10%
2011 23,50% 12,50% 55,50% 2,50% 6,00%
13.385 100,00% 100,00% 100,00%
4
2011 20,41% 14,26% 16,30% 4,24% 22,77% 4,45% 6,52% 2,97% 8,08%
B. Bevoorradingsbronnen. 1. Voedingsnijverheid. - Een groot aantal Belgische en/of internationale landbouw – en voedingsbedrijven hebben in 2011 verder getrouw hun overschotten aangeboden (slecht geëtiketteerde producten, slecht gevormde of onvolledige paletten, beschadigde verpakkingen, producten met korte houdbaarheidsdatum allemaal producten van goede kwaliteit en perfect voor de consumptie). Ongeveer 300 ondernemingen zijn min of meer regelmatige leverancier van de Voedselbanken, hetzij rechtstreeks bij de Voedselbank van hun regio of provincie, hetzij via de Federatie. - Met het oog op een meer doeltreffende en nabijgelegen werking werd in 2011 beslist voorrang te geven aan het direct contact tussen de provinciale Voedselbanken en de fabrieken en depots van hun provincie of regio, ten nadele van de centrale van de Federatie. De overdracht is nog volop bezig. - Anderzijds is de Federatie een campagne gestart bij de belangrijkste voedingsbedrijven en deze van prioritaire sectoren om duurzame partnerovereenkomsten te sluiten om ook andere levensmiddelen dan overschotten te bekomen. - Meerdere ondernemingen hebben hun steun betuigd door promotieacties ten voordele van de Voedselbanken te organiseren, die dan ondersteund werden door publiciteitscampagnes. 2. Voedingsdistributie. - Enige ongelukkige controles door het Federaal Agentschap voor de Veiligheid van de Voedselketen (FAVV) hebben het ganse jaar 2011 onzekerheid gebracht en een rem gezet op de tot dan toe goed gevestigde gewoonte om goederen die uit de rekken van de supermarkten worden genomen wegens het naderen van de uiterste verbruiksdatum, maar die nog perfect goed zijn voor consumptie en volledig veilig zijn als ze snel aan de verenigingen en de minderbedeelden worden uitgedeeld, gratis aan de Voedselbanken af te staan. Naar het jaareinde toe is het FAVV gerustgesteld en heeft het ingezien dat de Voedselbanken dit circuit goed beheersen; het heeft dan ook zijn akkoord betuigd om de praktijk terug op te nemen onder welbepaalde voorwaarden. Ondertussen waren echter een aantal hyper- en supermarkten gestopt met het schenken van die goederen. De terugval werd dan ook sterk gevoeld (-26%). - In samenwerking met COMEOS onderzoekt de Federatie thans de mogelijkheid om de praktijk opnieuw te stimuleren. - De belangrijkste leveranciers van de distributie zijn Delhaize, Colruyt en Carrefour. 3. Europees Programma voor Voedselhulp aan de Minstbedeelden (EPVM). - Voor de eerste maal in de geschiedenis van het programma heeft België een bedrag gevraagd en gekregen dat ongeveer overeenstemt met zijn proportioneel aandeel, dwz. veel meer dan vorige jaren. Door die verhoging was er ook een overeenkomstige toename van het volume en van het aantal producten. Dat betekende voor de meeste Voedselbanken een hele uitdaging inzake infrastructuur en beheer, maar die is met professionalisme en succes opgevangen. - Het door België gevraagde en bekomen budget bedroeg 10.935.075 EUR, wat neerkomt op 2,3% van het totale budget van 480.000.000 EUR van het programma. Dit bedrag was 40% hoger dan in 2010. Anderzijds heeft het Belgisch Interventie- en Restitutiebureau (BIRB) voor de eerste maal de bepaling van de Europese verordening toegepast die toelaat de voor de uitvoering van het programma gedragen administratieve kosten ten belope van 1% van het toegestane budget, terug te betalen. - De basisproducten (granen en melkpoeder) werden uitsluitend van de interventievoorraden genomen. In totaal werden 20 eindproducten, waarvan 7 nieuwe (soep, visconserven, enz…) verdeeld. De totale door de Voedselbanken via hun verenigingen verdeelde hoeveelheid bedroeg 7.431 ton (dit is 72% meer dan in 2010 en 45% meer dan in 2009. Die verhoging in volume en in 5
aantal producten werd goed onthaald. Een product (ravioli van kip) werd echter door het FAVV afgekeurd, maar nadien teruggenomen en vervangen. - De betrekkingen met de OCMW’s werden gewijzigd. Een nieuw, door het BIRB vastgelegd systeem werd ingevoerd: het vaststellen , binnen zekere perken, van de criteria voor erkenning van de minstbedeelden werd aan de gemeenten overgedragen en de verenigingen moesten overeenkomsten sluiten met de OCMW’s. - Ingevolge een door Duitsland uitgelokt arrest van het Europees gerechtshof van 13 april 2011 zou het EPVM voortaan moeten beperkt worden tot de beschikbare Europese voorraden. Daar die dreigen te verdwijnen, zou het programma ophouden te bestaan. Dank zij de gevoerde lobbying heeft Duitsland nu toch aanvaard het programma voorlopig, in 2012 en 2013, voort te zetten ten belope van het huidig bedrag van 500 miljoen EUR. De toekomst van het programma is dus hoogst onzeker en het is niet uitgesloten dat de Lidstaten zouden verplicht worden de voedselhulp voor hun rekening te nemen.
4. Land- en tuinbouwveilingen. Het volume fruit en groenten van de veilingen is met een honderdtal ton toegenomen, omdat - de Voedselbank van West-Vlaanderen (VBW) zich heeft kunnen inschrijven en organiseren om producten te krijgen van de veiling van Roeselare; - de ophaling in de veiling ven Sint-Katelijne-Waver uitgebreid kon worden met een inzameling van voorverpakte groenten bij Legumex (UNIVEG). 5. Inzamelingen. 1/ Inzameling Delhaize. - De 21e inzameling bij Delhaize heeft succes gekend. Van 13 tot 19 oktober hebben duizenden vrijwilligers bij de klanten van Delhaize aangedrongen om vrijgevig te zijn voor de minderbedeelden in ons land. Drie waardebons worden aangeboden, volgens de nu als gekende methode: 1,5 EUR voor een ontbijt, 3 EUR voor een warme maaltijd en 5 EUR voor de drie maaltijden van een dag. - Het globaal resultaat ligt dicht bij dat van vorig jaar: 420.931 maaltijden werden geschonken, tegenover 432.571 vorig jaar. De terugval bedraagt slechts 2,77%, wat kan beschouwd worden als een goed resultaat, rekening houdend met de sociaal-economische context en het uitgesproken 6
zacht weer, dat er niet deed aan denken dat de winter voor de deur stond en er moest verholpen worden aan de meest dringende noden van de minderbedeelden. - Het resultaat in gewicht is 720 ton goederen, die verdeeld werden onder de Voedselbanken op basis van het aantal in het vierde kwartaal van het jaar geholpen minderbedeelden. De grote diversiteit van producten (19 rubrieken) maakte het mogelijk dat elke Voedselbank de meest noodzakelijke goederen kon kiezen om de minderbedeelden in staat te stellen zo evenwichtig mogelijke maaltijden samen te stellen, rekening houdend met de andere ingezamelde goederen.
2/ Inzameling Colruyt. Van 20 april tot 15 mei is bij Colruyt, voor de zevende maal, een inzameling van goederen ten voordele van de Voedselbanken georganiseerd, volgens de formule met de waardebons die al haar nut had bewezen. Twee bons werden aan de klanten aangeboden: een bon voor drie liter halfvolle melk (waarde 1,5 EUR) en een bon voor een korf met sardientjes, rijst, jam, suiker, aardappelmousseline , erwtjes en worteltjes (waarde 5 EUR). In een aantal winkels waren gedurende korte periodes vrijwilligers van de Voedselbanken aanwezig. De inzameling heeft 202 ton goederen opgebracht met een handelswaarde van 184.850 EUR.
Opmerking: In 2009 werden twee inzamelingen georganiseerd.
7
6. Bijzondere acties en giften. 1/ SARA LEE – DOUWE EBERTS (“Koffie voor iedereen”). In het kader van het partnerschap met de Voedselbanken heeft Douwe Egberts voor de veertiende maal de actie “Koffie voor iedereen” georganiseerd. Voor elk pakje koffie “Douwe Egberts” van 250 gram dat in december werd verkocht heeft de onderneming twee kopjes koffie aan de minderbedeelden geschonken. De actie werd ondersteund door een goed georganiseerde publiciteitscampagne en heeft 45 ton koffie opgebracht. 2/ BELOVO. In uitvoering van de in 2009 gesloten en in 2010 aangepaste partnerovereenkomst heeft de onderneming ook in 2011 verpakkingen met solidariteitseieren met het logo van de Voedselbanken op de markt gebracht. Als tegenprestatie kregen deze 120.000 eieren in schalen van 30 eieren. 3/ BONGRAIN. Zoals in 2010 heeft de onderneming weer een campagne georganiseerd in de grote distributiebedrijven om voedingsproducten te verzamelen voor de Voedselbanken. Deze campagne heeft bijna 14,8 ton kaas opgebracht. Daarnaast zal de Federatie ook nog een gift in geld ontvangen, waarvan het bedrag nog moet vastgesteld worden (in functie van de omzet). 4/ MELITTA – TOPPITS. De onderneming heeft een campagne “Safe Foods” gelanceerd, waarbij de consument word gesensibiliseerd om verspilling tegen te gaan en om het aangekochte voedsel goed te gebruiken. Via Facebook wordt actie “on line” gevoerd om de Voedselbanken te steunen: voor elke fan die op de Facebookpagina de toets “take a pledge” indrukt geeft Toppits 1 EUR aan de Voedselbanken. Verder heeft de onderneming, zoals vorige jaren, een gift gedaan van 1 miljoen meter versheidsfolie “Toppits”. 5/ INTERPARKING + KRAFT FOODS. Dank zij Interparking hebben de Voedselbanken in 2011 meer dan een ton chocolade van Kraft Foods ontvangen. 6/ CELLO. Het Centrum voor longitudinaal en levenslooponderzoek “Cello” van de Universiteit van Antwerpen heeft aan de Belgische Federatie van Voedselbanken een gift gedaan van 7.490 EUR. Dit bedrag werd bijeengebracht door de deelnemers aan een wetenschappelijke enquête over relaties in Vlaanderen, die de vergoeding waarop zij recht hadden geheel of gedeeltelijk hebben afgestaan aan de door de Voedselbanken geholpen minderbedeelden. 7/ BNP PARIBAS FORTIS FOUNDATION. Van 16 december 2011 tot 13 januari 2012 heeft deze Stichting in gans België een grote operatie “rode centjes” georganiseerd. Die bestond in het inzamelen in alle agentschappen van de Bank van muntjes van 1, 2 en 5 centimes ten voordele van de Voedselbanken. Het resultaat ervan zal gekend zijn in de loop van 2012.
8
II. Verdeling . 1. Erkende caritatieve verenigingen. De verdeling van het ingezamelde voedsel werd gedaan door 629 erkende caritatieve verenigingen (632 in 2010). De daling van dit aantal is het gevolg van hergroepering van verenigingen. Slechts 398, dit is 68% van die verenigingen, nemen deel aan de verdeling van de producten van het Europees programma voor voedselhulp aan de minstbedeelden (EPVM). 2. Geholpen minderbedeelden. Het aantal door de Voedselbanken geholpen minderbedeelden bedroeg in december 2011 117.440, tegenover 115.016 in december 2010, hetzij een stijging met 2,10%. In de loop der laatste jaren steeg het aantal geholpen minderbedeelden als volgt:
Het aantal erkende caritatieve verenigingen en het aantal geholpen minderbedeelden per Voedselbank ziet er uit als volgt: Voedselbanken BAB-VBB (Brussel-Brabant) BAC (Charleroi) BAL (Luik) BANL (Namen-Luxemburg) BAT (Doornik) VBAMT (Antwerpen-Mechelen-Thurnhout) VBL (Limburg) VBO (Oost-Vlaanderen) VBW (West-Vlaanderen) Totaal :
Verenigingen 114 71 86 54 40 56 48 74 86 629
9
Minderbedeelden 19386 17830 18667 7877 7355 13797 7846 11934 12748 117440
III. Logistiek. 1. Infrastructuur van de Voedselbanken. - Einde 2011 bedroeg de totale oppervlakte van de stapelplaatsen 10.667 m2 (tegenover 9.564 m2 in 2010). De koelkamers hadden een capaciteit van 415 m3 en de diepvriescellen van 918 m3. De kantoren en de sociale lokalen hadden een oppervlakte van 1.398 m2. - In afwachting van een nieuwbouw heeft de BAT haar activiteit uitgeoefend in een tijdelijke stapelplaats. De aankoopakte van een bouwterrein is verleden op 28 december 2011. 2. Uitrusting. De Voedselbanken hebben verder geïnvesteerd in de uitrusting die nodig is voor een goede werking: materieel voor behandeling en opslag (transpaletten, heftrucks, rekken, enz.) en voor kantoor (fotocopieermachines, computers, meubelen, enz.). 3. Effectieven. Einde 2011 telden de Voedselbanken 220 medewerkers, waarvan 20 bij de Federatie en 200 bij de Voedselbanken zelf. 197 van de medewerkers waren onbezoldigde vrijwilligers en 23 hadden een bijzonder sociaal statuut (GECO of art.60). 4. Transport. In totaal beschikten de Voedselbanken over 14 voertuigen om het transport te doen. In de mate die voertuigen niet volstonden, werd een beroep gedaan op de diensten van transportondernemingen. Sommige ondernemingen hebben trouwens gratis transport aangeboden. 5. Voedselveiligheid. - Het Federaal agentschap voor de veiligheid van de voedselketen (FAVV) heeft in de verschillende Voedselbanken informatiesessies georganiseerd om de medewerkers te sensibiliseren voor alle aspecten van de voedselveiligheid, in het bijzonder wat de verse producten en de diepvriesproducten betreft. - In gevolge de besprekingen die de Federatie heeft gehad met het FAVV heeft dit laatste de regels gepreciseerd in verband met de traceerbaarheid van de producten die uit de rekken van de warenhuizen worden genomen en bestemd zijn voor snelle verdeling. - De Federatie heeft deelgenomen aan het overleg over de voedselverspilling dat de Openbare Vlaamse afvalmaatschappij (OVAM) op verzoek van de Vlaamse Regering heeft opgestart. 6. Studie over de logistiek van de Voedselbanken. In maart 2011 heeft de onderneming S&V Management Consultants een studie afgeleverd over de logistiek van de Voedselbanken. Een aantal suggesties voor verbetering werden geformuleerd. Deze studie werd gratis aangeboden.
10
HET LEVEN VAN DE FEDERATIE I. Beheer. 1. Administratie. 1/ Algemene vergadering. - De statutaire algemene vergadering heeft plaats gehad in 1070 Brussel op 28 maart 2011. - Tijdens deze zitting heeft de Vergadering ° het ontslag aanvaard als lid en bestuurder van Pierre Wallyn en Jean Delfosse (BFVB) benoemd als lid en bestuurder belast met de coördinatie van de bevoorrading, om het mandaat te beëindigen van Pierre Wallyn. ° het mandaat bevestigd van Yvon Mahieu (BFVB) als lid en bestuurder - penningmeester. ° het mandaat bevestigd van Jo Deleers (BFVB) als lid en bestuurder, mandaat dat hij had overgenomen na het ontslag van Willy De Mesmaeker. ° het mandaat van bestuurder hernieuwd voor een periode van 4 jaar van Ignace Bosteels(VBW), Jo Deleers (BFVB) en Eric De Staercke (VBO).
2/ Raad van bestuur. - De Raad van Bestuur is vijf maal bijeengekomen, namelijk op 17 januari, 28 maart, 27 juni; 19 september en 21 november. - In vergadering van 28 maart heeft de Raad de objectieven voor het jaar 2011 vastgelegd. - In vergadering van 19 september 2011 is beslist de Raad van bestuur open te stellen voor externe en onafhankelijke personen. Ingevolge deze beslissing werd Gaëtan van de Werve, gewezen secretaris-generaal van de Belgische Petroleumfederatie, uitgenodigd en heeft hij ook deelgenomen als waarnemer aan de vergadering van 21 november 2011. - Op 31 december 2011 was de Raad van Bestuur samengesteld zoals vermeld in bijlage II van dit verslag.
3/ Directiecomité. - Het Comité is vier maal bijeengekomen, namelijk op 28 februari en 7 maart, 6 juni en 29 augustus 2011. - Op 31 december 2011 was het Directiecomité samengesteld zoals vermeld in bijlage II van dit verslag.
4/ Coördinatiecomité. Het coördinatiecomité, samengesteld uit de voorzitter, de gedelegeerd bestuurder en de verantwoordelijken van de verschillende departementen (secretariaat, financiën, bevoorrading en EPVM) is bijeengekomen op 13 januari en 6 april 2011. Toen werd beslist de problemen voortaan te bespreken in specifieke werkgroepen. Zo zijn herhaaldelijk werkgroepen bijeengekomen voor informatica (Access programma), communicatie, sponsoring en de voorbereiding van de 25e verjaardag van de Voedselbanken.
2. Medewerkers. - In 2011 heeft de Federatie twee nieuwe medewerkers kunnen verwelkomen, namelijk Jean Delfosse (bevoorrading) en Jean Noblesse (communicatie). 11
- Anderzijds hebben tien medewerkers de Federatie verlaten, ingevolge de hernieuwing van het departement “Financiën” en de herstructurering van het departement “Bevoorrading”, namelijk Marilou Ceresia-Meskens, Jean-Marie Charles, Raymond Dehou, Robert Demanet, Thierry Dewever, Pierre Gilles, Henri Jouret, Myriam Storme, Henri Verwee en Pierre Wallyn. Zij werden bedankt voor de dienstern die zij aan de Federatie hebben bewezen. - Op 31 december 2011 telde de Federatie 20 medewerkers (sters), allemaal vrijwilligers (zie organogram in bijlage III van dit verslag). - Ter gelegenheid van het Europees jaar van de vrijwilliger heeft de Federatie deelgenomen aan een hoorzitting die in Brussel werd georganiseerd door her Europees economisch en sociaal Comité en werden ook alle medewerkers (sters) uitgenodigd op een “familiedag” in de brouwerij Palm te Steenhuffel. - In november 2011 overleed te Brussel Willy De Cat, die van 1992 tot 2000 gedelegeerd bestuurder was van de Federatie. Aan de familie werd het medeleven van de Voedselbanken betuigd.
3. Coördinatie van de activiteiten. - De verantwoordelijken voor de bevoorrading van de Voedselbanken zijn op 7 maart te Brussel bijeengekomen om de coördinatie van hun activiteiten te bespreken en ervaringen uit te wisselen. - De nationale en provinciale coördinatoren van de inzameling Delhaize zijn op 26 mei te Brussel bijeengekomen om de inzameling voor te bereiden. - De financiële verantwoordelijken van de Voedselbanken zijn te Brussel bijeengekomen op 15 en 17 februari en 24 oktober om hun werkwijze te stroomlijnen. - Verder heeft de Federatie zich ook ingespannen om de banden tussen de 9 Voedselbanken waaraan ze diensten verleent, te versterken. Alle Voedselbanken werden bezocht en er werd deelgenomen aan de algemene vergadering van de BANL, VBO en VBW.
4. Relaties met de Voedselbanken op internationaal niveau. 1/ Europese Federatie van Voedselbanken (FEBA). - De Belgische Federatie van Voedselbanken is actief lid van de FEBA, die 240 Voedselbanken in 20 Europese landen in Europa vertegenwoordigt. Ze was vertegenwoordigd op de Jaarvergadering in Lissabon van 28 april tot 1 mei door de voorzitter, de gedelegeerd bestuurder en de bestuurder- coördinator van het Europees Programma voor Voedselhulp aan de Minstbedeelden. Het hoofdthema voor de discussie was het vrijwilligerswerk in de Voedselbanken. - Voorzitter Jean-M.Delmelle, die eveneens voorzitter is van de FEBA, heeft de Federatie vertegenwoordigd op de vergaderingen van de Raad van Bestuur. - De Federatie heeft deelgenomen aan de lobbying die door de FEBA is gedaan voor het behoud van het Europees Programma voor Voedselhulp aan de Minstbedeelden. Meer in het bijzonder werd ze betrokken bij een demarche bij het Kabinet van Herman Van Rompuy, Voorzitter van de Ministerraad van de Europese Unie en heeft ze ook contact gehad met Sabine Laruelle, federaal Minister voor landbouw en Melchior Wathelet, Staatssecretaris voor het budget. Anderzijds stond ze ook in voor de materiële organisatie van een persconferentie die de FEBA heeft georganiseerd in Brussel op 17 oktober. 2/ Bilaterale contacten met andere Voedselbanken. - De Federatie heeft collega’s van andere Voedselbanken ontvangen naar aanleiding van een vergadering die door de Europese Commissie werd georganiseerd. - Op 3 november is de voorzitter van de Franse Federatie van Voedselbanken op bezoek geweest bij de Federatie en bij de Voedselbank Brussel-Brabant. 12
II.
Communicatie.
1. Externe communicatie. - In de loop van het voorbije jaar zijn de Voedselbanken herhaaldelijk in de pers (zowel geschreven als gesproken) en in de TV gekomen, enerzijds ingevolge de lobbying voor het behoud van het Europees Programma voor Voedselhulp aan de Minstbedeelden (EPVM) en anderzijds wegens de sterke aangroei van het aantal minderbedeelden die beroep doen op de Voedselbanken. - De Federatie heeft verschillende perscommuniqués uitgegeven, met name om het EPVM te kunnen behouden en bij gelegenheid van de inzamelingen bij Delhaize en Colruyt en de bijzondere acties “Koffie voor iedereen – Douwe Egberts” en “Rode centjes – BNP-Paribas-Fortis”. Er werd ook een persconferentie georganiseerd in het Residence Palace te Brussel op 17 oktober. - De website van de Federatie werd regelmatig bijgewerkt, meer bepaald de rubriek “Actualiteiten”. - In maart 2011 was de Federatie aanwezig met een stand op de beurs “Meat and Fresh” in Kortrijk en op de beurs “Horecatel” in Marche-en-Famenne. - De werkgroep “Communicatie” van de Federatie is meerdere keren bijeengekomen om een actie voor te bereiden om de naambekendheid van de Voedselbanken in België te vergroten. Dienaangaande zijn contacten genomen met externe agentschappen. 2. Interne communicatie. - De werkgroep “Informatisering” is meerdere keren bijeengekomen om de invoering van een nieuw “Access”-programma voor te bereiden, dat ter beschikking zal worden gesteld van alle Voedselbanken zodra het BIRB zijn desiderata zal hebben vastgesteld voor het beheer van de producten van de Europese Unie. - Een werkgroep is gestart met de voorbereiding van de viering in 2012 van 25 jaar Voedselbanken in België.
13
III. Financies. 1. Resultaatrekening. - Het boekjaar is afgesloten met een positief resultaat van 245.289 EUR. - De ontvangsten bedragen 1.309.793 EUR. Dank zij de vrijgevigheid van onze medeburgers, verenigingen en ondernemingen hebben de giften en legaten aan de Federatie en aan de Voedselbanken zelf een niveau bereikt van 1.168.154 EUR, dit is 89% van de totale ontvangsten. De andere 11% zijn de terugbetaling van kosten in het kader van het Europees Programma voor Voedselhulp aan de Minstbedeelden (EPVM) en financiële ontvangsten. - De uitgaven bedragen 1.064.503 EUR. Bijna 55% van dat bedrag is uitgekeerd aan de Voedselbanken om hun kosten te dekken voor transport (140.269 EUR), uitrusting (34.053 EUR), huur (191.927 EUR), enz. De algemene kosten van de Federatie (onderhoud, electriciteit, portkosten, telefoon, verzekeringen, enz.), evenals de kosten voor fondseninzameling bereiken in totaal 442.838 EUR. - Een deel van het tegoed, namelijk 193.657 EUR, zal worden gereserveerd voor toekomstige investeringen. Het saldo van 51.632 EUR zal worden overgedragen om eventuele latere tekorten te dekken.
2. Balans. - De activa belopen 4.215.827 EUR. Voor het groot deel zijn dat de niet-lichamelijke eigendom en de onroerende goederen van de Federatie in Meux, Marcinelle en Doornik en bedragen die belegd zijn en die de tegenwaarde zijn van de gereserveerde fondsen. De activa omvatten ook de bankrekeningen (spaar- en zichtrekeningen). - Aan de passiefzijde zal de toestand er uitzien als volgt (na toewijzing van het tegoed van de lopende verrichtingen en een herstructurering van de fondsen van de verenigingen en van de toegewezen fondsen): het blijvend patrimonium bedraagt 293.408 EUR, het voor investeringen gereserveerde fonds beloopt 2.781.394 EUR, het fonds dat bestemd is om de continuïteit te verzekeren 750.000 EUR, de overdrachten van de vorige jaren 291.942 EUR, de provisies voor aanwending van de ontvangsten van 2011 32.000 EUR en de kortlopende schulden 67.084 EUR.
3. Boekhoudkundige regels. - Overeenkomstig het koninklijk besluit van 19 december 2003 betreffende de “grote” VZW’s zijn in de boekhouding niet de kosteloze goederenverrichtingen , dit wil zeggen met waarde 0 EUR, opgenomen. - Om aan de donateurs verder een fiscaal attest te kunnen uitreiken was het nodig de werkingsmodaliteiten te preciseren van de negen bankrekeningen die bestemd zijn voor de giften. Een jaarlijkse subsidie die overeenstemt met de giften werd in één of twee schijven aan de Voedselbanken gestort.
14
VOORUITZICHTEN
Gezien de economische crisis die het land treft, zal ook het jaar 2012 niet gemakkelijk worden en zullen de Voedselbanken meer dan ooit hun rol moeten kunnen vervullen. Daarvoor rekenen we op de hulp van velen. We hopen dat het in 2011 gelanceerde actieplan om de bevoorrading op te krikken het bij de voedingsnijverheid ingezameld volume voedingswaren substantieel zal verhogen en dat de geplande inzamelingen en acties allerhande de ondernemingen en burgers zal aansporen om vrijgevig te zijn voor onze medeburgers in nood. Speciale aandacht zal verder moeten gaan naar de stijd voor het behoud van het Europees Programma voor Voedselhulp aan de Minstbedeelden. Het belang van dit programma is de laatste tijd alleen maar toegenomen en het zou een catastrofe zijn als het zou verdwijnen. Volgens de Federale Minister van landbouw zou het programma echter, als het zou verdwijnen, kunnen gecompenseerd worden door de Federale regering en/of door de regio’s. In 2012 vieren wij de 25e verjaardag van de oprichting van Voedselbanken in België. Dat zal de gelegenheid zijn om het werk van de voedselbanken meer in de actualiteit te brengen en zo de overheid, de ondernemingen en onze medeburgers aan te zetten om samen met ons te strijden tegen verspilling en armoede.
Alfons De Vadder Gedelegeerd Bestuurder
Jean-M. Delmelle Voorzitter
15
Bijlage I
VOEDSELBANKEN BAB-VBB BAC BAL BANL BAT VBAMT VBL VBO VBW
Voedselbank Brussel–Brabant Glasgowstraat, 16 – 1070 Brussel Banque Alimentaire du pays de Charleroi et du Centre Rue Petite Chenevière, 72 – 6001 Marcinelle Banque Alimentaire de la province de Liège Rue de la Gare, 33 – 4102 Ougrée Banque Alimentaire de Namur et Luxembourg Rue Jancquart, 9B – 5081 Meux Banque Alimentaire du Hainaut occidental et de Mons-Borinage Boulevard du Roi Albert, 60 – 7500 Tournai Voedselbank Antwerpen-Mechelen-Turnhout Lambrechtshoekenlaan, 254 bus 2 – 2170 Merksem Voedselbank Limburg Herkenrodebosstraat, 40 bus 7 – 3511 Hasselt Voedselbank Oost-Vlaanderen Nijverheidsstraat, 2 – 9070 Destelbergen (verhuizing in 2012) Voedselbank West-Vlaanderen Weidenstraat, 20 bis – 8520 Kuurne
16
Bijlage II
RAAD VAN BESTUUR VAN DE FEDERATIE Voorzitter Vicevoorzitters Gedelegeerd bestuurder Secretaris-generaal Penningmeester Leden
Jean-M. Delmelle Jacques den Dulk Eric de Staercke Paul Dumortier Alfons De Vadder Herman Van Mol Yvon Mahieu Ignace Bosteels Leo Bouving Jacqueline Crokaert-Michiels Edouard de Coune Georges Decroly Jo Deleers Jean Delfosse Marcelle Regout Roger Van Diest
(*) Leden van het Directiecomité.
17
(*) (*) (*) (*) (*) (*) (*)
(*)
Bijlage III
ORGANOGRAM Afdeling Directie
Secretariaat - Informatica - Verzekeringen Financiën Communicatie - Woordvoerder EPVM Bevoorrading
- Inzameling Delhaize - Inzameling Colruyt - Logistiek - Voedselveiligheid Bijzondere opdrachten
Naam DELMELLE Jean-M. DE VADDER Alfons VAN MOL Herman MAHIEU Yvon DELFOSSE Jean DELEERS Jo VAN MOL Herman BUYENS Henry VANHUSSEL Jacqueline VAN DAMME André WAUTERS Luc MAHIEU Yvon BEVERNAGE Freddy NOBLESSE Jean VANHUSSEL Jacqueline DELMELLE Jean-M. DE VADDER Alfons DELEERS Jo REGOUT Dominique DELFOSSE Jean VANDERSTICHEL Jean-J. DRAELANTS Lea BELIEN Jean-Marie VERKAEREN Michel REGOUT Dominique DRAELANTS Lea THIELEMANS Louis KAMALANDUA Bi SCHMITZ Didier
18
Functie Voorzitter Gedelegeerd bestuurder Secretaris-generaal Penningmester Coördinator bevoorrading Coördinator EPVM
