BELGISCHE FEDERATIE VAN VOEDSELBANKEN

BELGISCHE FEDERATIE VAN VOEDSELBANKEN vzw

JAARVERSLAG 2012

Glasgowstraat 18 - 1070 Brussel Tel. : 02 /559.11.10 - Fax : 02/559.11.29 - [email protected] - www.voedselbanken.be

Bankrekening IBAN BE15-0682-1093-6530

Ter gelegenheid van de 25e verjaardag van de Voedselbanken heeft de Belgische Federatie van Voedselbanken haar vrijwilligers gehuldigd. Deze huldiging greep plaats op 24 september 2012 in de "Kelders van Kuregem" te Brussel. Ter die gelegenheid was de Federatie zeer vereerd Hare Koninklijke Hoogheid, Prinses Astrid te ontvangen als ere-genodigde en haar door de auteur, Willy De Mesmaeker – Generaal-majoor op rust, voormalig Gedelegeerd bestuurder, vrijwilliger van de Federatie, het eerste exemplaar te overhandigen van de boeken "Belgische Voedselbanken - 25 jaar wel en wee” en “Banques Alimentaires - 25 ans d'histoire(s)" .

1

INHOUD

INLEIDING

DE ACTIVITEITEN VAN DE VOEDSELBANKEN I II III

BEVOORRADING DISTRIBUTIE LOGISTIEK

HET LEVEN VAN DE FEDERATIE I II III IV V

BEHEER TEN DIENSTE VAN DE VOEDSELBANKEN COMMUNICATIE BETREKKINGEN MET DE OPENBARE INSTANTIES FINANCIEN

VOORUITZICHTEN BIJLAGEN I II III

VOEDSELBANKEN RAAD VAN BESTUUR VAN DE FEDERATIE ORGANOGRAM VAN DE FEDERATIE

2

INLEIDING Het voorbije jaar werd gekenmerkt door de viering van 25 jaar Voedselbanken in België. Het was de gelegenheid om hulde te brengen aan al diegenen die nu en in het verleden ervoor gezorgd hebben en er nog voor zorgen dat ook in ons land strijd wordt gevoerd tegen voedselverspilling en tegen honger. Die strijd is meer dan ooit noodzakelijk, want in 2012 is het aantal minderbedeelden die een beroep doen op de Voedselbanken jammer genoeg weer sterk toegenomen. In december van dit jaar bedroeg het niet minder dan 120.799, een recordpeil. Inzake bevoorrading en verdeling is het jaar te vergelijken met het voorgaande jaar 2011: het ingezamelde volume levensmiddelen was meer dan bevredigend, maar eens te meer was dat het gevolg van een grotere aanvoer van de Europese Unie, terwijl de bevoorrading vanuit de voedingsnijverheid en handel stabiliseert of zelfs afneemt. Gelukig konden naar het jaareinde toe heel wat speciale acties worden gevoerd in samenwerking met voedingsbedrijven en niet-voedingsbedrijven, zij leverden een welgekomen bijdrage, zowel aan goederen als aan naambekendheid van de Voedselbanken bij het grote publiek. In het vooruitzicht van het einde van het huidige Europees programma voor voedselhulp aan de minstbedeelden op 31 december 2013, werden door de Federatie grote inspanningen geleverd om te bekomen dat vanaf 2014 de voedselhulp behouden blijft. Demarches werden gedaan bij de Overheden op alle niveaus: europees, federaal en regionaal. Perscommuniqués werden gepubliceerd en meer dan ooit waren de Voedsebanken present in de media. Ook op intern vlak werd de communicatie verbeterd, onder meer door de publicatie van een trimestrieel informatiebulletin, "Foodbanks News", en door een verbetering van de website. Al het door de Federatie en de 9 Voedselbanken geleverd werk was slechts mogelijk door de hulp en de bijdrage van velen, die wij hier uitdrukkelijk wensen te bedanken, en met name :

- alle ondernemingen van de voedingnijverheid en-handel die ons hun voedseloverschotten bezorgen; - het Belgisch Interventie en Restitutiebureau (BIRB), dat het Europees Programma voor Voedselhulp aan de Minstbedeelden beheert, evenals de levering van groenten en fruit via de veilingen; - de ondernemingen die inzamelingen of bijzondere acties organiseren ten voordele van de Voedselbanken en de medeburgers die eraan deelnemen; - de ondernemingen en medeburgers die ons financieel steunen; - en "last but not least" alle medewerkers en medewerksters van de Federatie, de Voedselbanken en de 624 aangesloten verenigingen die voor de voedselbedeling zorgen.

Alfons De Vadder Gedelegeerd Bestuurder

Jean-M. Delmelle Voorzitter

3

DE ACTIVITEITEN VAN DE VOEDSELBANKEN. I . Bevoorrading. Samenvatting. -

-

Het volume ingezamelde levensmiddelen in 2012, in totaal 14.156 ton, is 5 % gestegen ten opzichte van het voorgaande jaar. Deze stijging is te wijten aan het nooit voorheen bereikte niveau van de Europese Unie, 8.276 ton, hetzij 10 % meer dan in 2011. Alle overige bevoorradingsbronnen blijven vrij stabiel. Daarentegen blijft het aantal minderbedeelden in het land stijgen.Het aantal door de Voedselbanken geholpen minderbedeelden was 117.685 (jaargemiddelde). Alleen al in december bedroeg het aantal door de Voedselbanken geholpen minderbedeelden 120.799. In dit opzicht blijft het einde – in 2014 – van het huidige Europees Programma voor Voedselhulp aan de Minstbedeelden (EPVM) schrikwekkend, temeer daar er op dit openblik zowel op nationaal als regionaal vlak geen enkele concrete oplossing zich aandient om te hopen op een gelijkwaardig volume.

A. Evolutie van het volume ingezamelde producten. 1. Totaal aantal tonnen.

4

2. Aantal tonnen volgens de aard van het product. Producten Zuivelproducten Fruit en groenten Koekjes-Granen-Zetmeel Vlees-vis Bereide gerechten Zoetigheden - Desserts Dranken-Sodas Olie-Vetten Diversen (inbegrepen Carrefour)

A B C D E F G H I

Totaal

2010 2.870 1.775 1.035 486 1.426 842 1.075 138 1.028

Tonnen 2011 2.732 1.909 2.182 568 3.048 596 872 397 1.081

10.675

13.385

2012 2.720 3.247 2.747 1.005 2.003 553 741 327 815

2010 19,96% 18,94% 11,04% 5,18% 15,22% 6,98% 11,47% 1,30% 9,91%

Percentage 2011 20,41% 14,26% 16,30% 4,24% 22,77% 4,45% 6,52% 2,97% 8,08%

14.156 100,00% 100,00% 100,00%

3. Aantal tonnen volgens de bevoorradingsbron. Bron Industrie Distributie Europese Unie Veilingen Inzamelingen Totaal

A B C D E

2010 3.383 1.976 4.318 242 756

Tonnen 2011 3.143 1.681 7.431 336 794

10.675

13.385

2012 3.171 1.441 8.276 252 1.016

2010 31,70% 18,50% 40,40% 2,30% 7,10%

Percentage 2011 23,50% 12,50% 55,50% 2,50% 6,00%

2012 22,38% 10,17% 58,42% 1,77% 7,17%

14.156 100,00% 100,00% 100,00%

5

2012 19,20% 22,93% 19,39% 7,09% 14,15% 3,90% 5,25% 2,30% 5,76%

B. Bevoorradingsbronnen. 1. Voedingsnijverheid. -

-

-

-

-

-

De Federatie heeft een actieprogramma op touw gezet bij de "decisionmakers" van de Voedingsindustrie om ze te sensibiliseren en aan te zetten hun voedseloverschotten guller en systematischer te schenken. Er werd een "direct mail" campagne gericht naar de bedrijfsleiders met een nationale publicitaire ondersteuning in de financiële pers met een gift van € 25.000 van de Stichting BNP-Paribas-Fortis. De ondernomen stappen bij de grote agro-alimentaire groepen die in België actief zijn werden voortgezet met als doel partnerovereenkomsten af te sluiten in het kader van Corporate Social responsibility (CSR).De eerste akkoorden werden gesloten o.a. met McCain, Tiense Suiker en Kellogg’s. Telkens betreft het duurzame, structurele samenwerkingen bovenop het schenken van overschotten. Zo heeft Kellogg’s € 10.000 geschonken om investeringen te financieren. Talrijke bedrijven zijn trouw hun overschotten blijven schenken of hebben opnieuw aangeknoopt. Vermelden we in het bijzonder die bedrijven, waarvan de giften in 2012 ruimschoots de 100 pallets overtroffen : Unilever, Pinguin-Lutosa-Scana-Noliko, Kellogg’s, Bonduelle, Materne, Coca-Cola, Procter&Gamble. Gezien de perspectieven betreffende de europese hulp is de vermeerdering van de giften van de voedingsindustrie van primordiaal belang. Op enkele uitzonderingen na handelen de Voedselbanken rechtstreeks met de ondernemingen van hun streek. De door de Voedselbanken gedane inspanning om de betrekkingen met de verantwoordelijken van de ondernemingen van hun streek te versterken is in 2012 opgevoerd. De algemene economische context, de grondstoffenprijzen, de voortdurende inspanningen voor productiviteits- en rendabileitsverbetering beïnvloeden ongelukkigerwijze de beschikbaarheid van overschotten en het niveau van de giften. Aldus en ondanks de geleverde inspanningen haalde het ingezamelde volume van 3.170 ton bij de industrie nauwelijks het niveau van het voorgaande jaar. De producten van eerste noodwendigheid voor de minderbedeelde gezinnen gaan verder dan de voedingsproducten. De producten voor hygiëne, verzorging en onderhoud wegen zeer zwaar in het budget van de gezinnen. In de loop van het boekjaar 2012 heeft de Federatie het palet van gekregen en geschonken producten duidelijk verruimd. Meer dan 300 ton van dit type producten werden geschonken door Procter & Gamble. Ook Melitta Toppits heeft, zoals in voorgaande jaren, 1 millioen meter vershoudfolie geschonken.

2. Voedingsdistributie. De ingezamelde hoeveelheden bij de Distributie en in het bijzonder die waarvan de uiterste gebruiksdatum(TGT) de uiterste datum voor terugname uit de rekken van de supermarkten benadert kennen sinds jaren een aanhoudende daling. Deze was in 2011nog scherper met een daling van 16 % ten opzichte van het voorgaande jaar. Een van de oorzaken was de kritische tussenkomst einde 2010 van het Federaal Agentschap voor de veiligheid van de voedselketen (FAVV) en het afhaken van sommige ketens en talrijke geranten. Ondanks het einde 2011 afgesloten akkoord tussen de Federatie en het FAVV, de door het FAVV gegeven versoepelingen en ophelderingen en de ministeriële steun was het dit maal nodig dat met COMEOS en FEVIA duidelijke instructies gepubliceerd werden voor de geranten om ze aan te zetten de goede praktijken te hernemen. Ondertussen is de afbouw verder gezet. In 2012 is nog eens 10 % verloren. Het volume is gezakt onder de drempel van 1.500 ton tot 1.441 ton (zonder de inzamelingen). De belangrijkste meewerkende ketens die rechtstreeks of via onze caritatieve verenigingen hebben meegewerkt, op het vlak van hun filialen of depots zijn Cora, Carrefour, Colruyt, Delhaize. Op het einde van het jaar zijn de grondslagen van een structureel samenwerkingsakkoord gelegd met Lidl. 6

3. Europees Programma voor Voedselhulp aan de Minstbedeelden (EPVM). - Het jaar 2012 was een recordjaar op alle vlakken. De tabel hieronder toont de stijging ten opzichte van 2011 en de evolutie sinds 2003. De kwaliteit van de geleverde producten en hun voedingswaarde kenden eveneens een voorutgang, vermits ze niet meer verplicht gebonden waren aan de basisproducten van de interventievoorraden.

Waarde 2012 Budget België (€)

Verschil met 2011

Verschil met 2003

11.710.463

7,1 %

155 %

Tonnage België

11.627

14,0 %

214 %

Tonnage BFVB

8.276

11,4%

258%

% van totaal BFVB

58,4%

5,2%

116%

Begunstigden België

230.802

12,6%

121%

Begunstigden BFVB

74.053

4,4%

36%

Kg/Begunstigde BFVB

110

3,8%

140%

-Tengevolge van het arrest van het Europees gerechtshof van april 2011 en de overgangsperiode in 2011 en 2013 heeft de Federatie in 2012 verschillende acties ondernomen om een voortzetting van een EPVM te bekomen in 2014 en daaropvolgende jaren (meer details op pagina 16). - De evolutie van het tonnage producten dat de Voedselbanken sinds 2005 ontvingen v an het EPVM is als volgt:

4. Land- en tuinbouwveilingen. Ondanks het belangrijk aanbod van waardevolle bij de veilingen te recupereren producten wordt het systematisch beroep doen op deze bron nog geremd door de logistieke - en handelingsaspecten, seizoengebondenheid en de door een systeem van snelle verdeling opgelegde verplichtingen. Het onderwerp is opnieuw onder de loep genomen. In 2012 werd minder dan 300 ton ingezameld, hoofdzakelijk in Sint-Katelijne-Waver et Roeselare. 7

5. Inzamelingen. 1/ Inzameling Delhaize. De 22e inzameling Delhaize was geen groot succes. Voor de eerste maal sinds de nieuwe formule (waardebonnen in plaats van inzamelen van goederen) was het resultaat lager dan € 800.000, namelijk € 747.637. Dit bedrag vertegenwoordigt toch 373.818 maaltijden of 540 ton kwaliteitsvoedingsproducten, die door de Voedselbanken worden gekozen volgens hun behoeften en het aantal geholpen minderbedeelden. Dank zij de inspanningen van Delhaize is de gemiddelde kost van die levensmiddelen slechts € 1,45/Kg (BTW inbegrepen) en werd alles tijdig geleverd vóór 15 december. Het systeem van waardebonnen heeft wel minder zichtbaarheid en aanzet tot deelname. Anderzijds bevorderen de economische en financiële omstandigheden niet de vrijgevigheid en doen ze het individualisme en het terugplooien op zichzelf toenemen. Dat weerspiegelt zich eveneens in het moeilijker en moeilijker aanwerven van jonge vrijwilligers. De evolutie van het ingezamelde tonnage levensmiddelen sinds 2005 ziet er als volgt uit:

2/ Inzameling Colruyt. Van 4 tot 28 april 2012 organiseerde Colruyt de 8e inzameling van levensmiddelen ten voordele van de Voedselbanken, met de formule “waardebonnen” die voorgaande jaren haar proeven geleverd had. Twee bons werden aan de klanten aangeboden, een bon om 3 liter halfvolle melk (waarde € 1,62) aan te bieden en een bon voor een colli met rijst, sardines, smeermargarine, erwtjes en wortelen, appelcompote en perziken (waarde €5,00). Inzamelaars en inzamelaarsters waren in bepaalde winkels gedurende een beperkte tijd aanwezig. De inzameling bracht 225 ton levensmiddelen op met een verkoopswaarde van € 219.743. De evolutie van het ingezamelde tonnage levensmiddelen sinds 2005 ziet er als volgt uit:

8

Opmerking : In 2009 werden twee inzamelingen georganiseerd. 6. Bijzondere acties en giften van levensmiddelen. 1/ SARA LEE – DOUWE EGBERTS (« Koffie voor iedereen »). In het kader van het partnerschap met de Voedselbanken heeft Douwe Egberts voor de vijftiende keer de actie « Koffie voor iedereen » georganiseerd. Voor elk pakje koffie van 250 gr, gekocht tussen 19 november en 19 december, heeft de onderneming twee kopjes koffie aan de minderbedeelden geschonken. De actie werd ondersteund door een goed georganiseerde publiciteitscampagne en heeft 8.000.908 kopjes koffie opgebracht. 2/ INTERPARKING + KRAFT FOODS. Dank zij een een gemeenschappelijke gift van Interparking en Kraft Suchard hebben de Voedselbanken in 2012 1.216 kg chocolade gekregen, die tijdens de eindejaarsperiode aan de minderbedeelden werden uitgedeeld. 3/ BNP PARIBAS FORTIS FOUNDATION. - Van 16 december 2011 tot 13 januari 2012 heeft deze Stichting in gans België een grote operatie “rode centjes” georganiseerd. Die bestond in het inzamelen in alle agentschappen van de bank van muntjes van 1, 2 en 5 centimes ten voordele van de Voedselbanken. Ze werd publicitair zeer sterk ondersteund en met succes bekroond. 13.000 maaltijden konden aan de minderbedeelden worden aangeboden. -De Stichting heeft de operatie “Rode centjes” herhaald in de periode van 7 december 2012 tot 13 januari 2013 en nu ook in de agentschappen van het netwerk Fintro en de zetels. Het resultaat zal gekend zijn in de loop van 2013. 4/ SODEXO - CARREFOUR. Een gezamenlijke operatie ten gunste van de Voedselbanken werd begin 2012 opgezet door Sodexo met de medewerking van Carrefour. De begunstigen van de maaltijdcheques Sodexo werden uitgenodigd één of meer maaltijdcheques aan te bieden aan de Voedselbanken. Hun omslag van maaltijdcheques bevatte ook een aanbieding van Carrefour voor een doos soep bij aankoop van een doos voor de Voedselbanken. Door de operatie konden 10.000 maaltijden aangeboden worden aan de Voedselbanken. Ze wordt herhaald einde 2012-begin 2013. 5/ LIDL. Bij het afsluiten van het structureel samenwerkingsakkoord heeft Lidl aangeboden 700 collis samen te stellen met de inhoud voor een feestelijke en luxueuse Kerstmaaltijd voor de 9

minderbedeelden. De actie kreeg door Twitter een zodanige boost dat er 10.000 collis dienden te worden samengesteld. In akkoord met de Federatie heeft Lidl zijn aanbieding omgezet in verschillende producten van eerste noodwendigheid voor een waarde van € 200.000, die begin januari 2013 werden uitgedeeld. 6/ TIENSE SUIKERRAFFINADERIJ. In uitvoering van een partnerovereenkomst met de Voedselbanken heeft de onderneming een promotie-actie gelanceerd voor haar fijne suiker met de aanbieding van 100 gr suiker aan de Voedselbanken voor elke kilo door de verbruiker gekochte suiker. Zonder te wachten op het einde van de promotie-actie (met logo van de Voedselbanken op de pakjes) werden 50 ton suiker vóór het einde van 2012 ter beschikking gesteld van de Voedselbanken. 7/ DAG V AN HET BROOD. In het kader van de vierde nationale dag van het brood, die op 18 oktober 2012 plaats had, hebben VLAM en zijn partnerorganisties Bakkers Vlaanderen (artisanale bakkerijen), FGBB (industriële bakkerijen), UNIFA (leveranciers van grondstoffen), KVB (maalderijen) en UBELMA (fabrikanten van machines) een boterham aan de Voedselbanken aangeboden voor elke via de website, via ondernemingen en scholen geboterde boterham. Zo konden meer dan 3.000 ontbijten geschonken worden aan de minderbedeelden. 8/ BODY SHOP FOUNDATION De Stichting The Body Shop heeft 3 caritatieve organisaties in België , namelijk Gaia, de Voedselbanken en Bond Beter Leefmilieu Vlaanderen, uitgekozen voor een speciale actie. De vermelde organisaties stonden in competitie in de Body Shop winkels van september tot december, waar de verbruikers bij aankoop van een speciale editie van Lip Butter een stuk ontvingen dat ze konden toewijzen aan één van de 3 goede doelen. De verbruiker heeft dus bepaald wie de grote winnaar zou worden. De eerste zou 50 %, de tweede 30 % en de derde 20 % van de winst ontvangen. De Belgische Federatie van Voedselbanken kreeg de eerste prijs toegewezen, namelijk € 14.500. 9/ NATIONALE LOTERIJ Van 17 tot 21 december heeft de Nationale Loterij op Facebook een "Thank You wall" ondersteund ten voordele van de Voedselbanken. Voor elke klik op haar Facebookpagina – op de toets "Thank You Wall" gewijd aan deze actie- heeft de Nationale Loterij € 1 aangeboden. Om de fans te danken werd hun Facebookprofielfoto rechtstreeks geafficheerd – dag en nacht – door vrijwilligers op een reuze muur van 250 m². € 15.000 werd gestort aan de Belgische Federatie van Voedselbanken. 10/ ACCENTURE Accenture Technology heeft aan de Belgische Federatie van Voedselbanken 650 collis levensmiddelen geschonken ingevolge een caritatieve actie, die door de medewerkers van de onderneming gedurende de drie eerste weken van januari 2012 werd georganiseerd.

10

II. Verdeling van de levensmiddelen. De verdeling van de door de Voedselbanken en de Federatie ingezamelde voedingswaren gebeurt door een netwerk van erkende caritatieve verenigingen, die de voedingswaren krijgen volgens hun behoeften, namelijk het aantal minderbedeelden die op hun beroep doen. Dit netwerk ziet er uit als volgt: 1. Op nationaal vlak. 1. Erkende caritatieve verenigingen. De verdeling van de ingezamelde levensmiddelen geschiedt door 624 erkende caritatieve verenigingen (629 in 2011). Dit aantal is verminderd ingevolge samensmelting van verenigingen en de stopzetting van werking van sommige onder hen. Slechts 399 van die verenigingen nemen deel aan de verdeling van de producten van het Eduropees Programma voor Voedselhulp aan de Minstbedeelden (EPVM), daar dit programma alleen de minstbedeelden beoogt. 2. Geholpen minderbedeelden. Het aantal door de Voedselbanken geholpen minderbedeelden bedroeg in 2012 120.799 tegen 117.440 in 2011 (jaargemidelde). In de loop van de laatste maanden van het jaar steeg het aantal aanzienlijk. In december deden 120.799 minderbedeelden beroep op voedselhulp van de voedselbanken. Het aantal minstbedeelden, begunstigden van de hulp van het Europees Programma voor Voedselhulp aan de Minstbedeelden (EPVM), bedroeg in 2012 74.053 personen. In de loop der laatste jaren evolueerde het aantal geholpen minderbedeelden als volgt:

11

2. Op regionaal vlak. Aantal geholpen caritatieve verenigingen en minderbedeelden in 2012. Regio Brussel-Hoofdstad Vlaanderen Wallonië Totaal 3. Op het vlak van de Voedselbanken

Verenigingen 79 274 271 624

Minderbedeelden 15.512 53.138 52.149 120.799

Aantal geholpen caritatieve verenigingen en minderbedeelden in 2012 Voedselbank BAB-VBB (Brussel-Brabant) BAC (Charleroi) BAL (Luik) BANL (Namen-Luxemburg) BAT (Doornik) VBAMT (Antwerpen-Mechelen-Turnhout) VBL (Limburg) VBO (Oost-Vlaanderen) VBW (West-Vlaanderen) Totaal :

Verenigingen 111 68 85 55 49 55 49 68 84 624

12

Minderbedeelden 21.199 15.900 17.511 8.202 8.866 14.936 10.471 11.032 12.682 120.799

III. Logistiek. 1. Infrastructuur van de Voedselbanken. - Einde 2012 bedroeg de totale oppervlakte van de opslagplaatsen 10.918 m² (tegenover 10.667 m² in 2011). De koelkamers (positieve temperatuur) hadden een capaciteit van 557 m³ (tegenover 415 m³ in 2011) en de diepvriescellen (negatieve temperatuur – diepvries) van 1.189 m (tegenover 918 m³ in 2011). De kantoren en de sociale lokalen hadden een oppervlakte van1.453 m² (tegenover 1.398 m² in 2011). - In februari 2012 heeft VBO Destelbergen verlaten en zich gevestigd in een modernere en grotere opslagplaats (1.100 m²) te Eke-Nazareth. De officiële inhuldiging had plaats op 24 mei 2012 in tegenwoordigheid van provinciale en lokale autoriteiten en van een groot aantal medewerkers en sympathisanten. - In afwachting van een nieuwbouw heeft BAT haar activiteit uitgeoefend in een tijdelijke stapelplaats te Froyennes. - De opslagplaats die BAL gebruikte te Ans en eigendom was van het Belgisch Leger is verkocht en aangekocht door de stad Luik. De Belgische Federatie van Voedselbanken en de Stad Luik hebben een overeenkomst van tijdelijke concessie getekend, zodat BAL er haar activiteiten kan voortzetten. 2. Uitrusting. De Voedselbanken hebben verder geïnvesteerd in de uitrusting die nodig is voor een goede werking: materieel voor behandeling en opslag (transpaletten, heftrucks, rekken, enz.) en voor kantoor (fotokopieermachines, computers, meubelen, enz.). 3. Effectieven. Einde 2012 telden de Voedselbanken 231 medewerkers, waarvan 22 bij de Federatie en 209 bij de Voedselbanken zelf. 215 van de medewerkers waren vrijwilligers en 16 hadden een bijzonder statuut (GECO of art.60). 4. Transport. In totaal beschikten de Voedselbanken over 14 voertuigen om het transport te doen. In de mate die voertuigen niet volstonden, werd een beroep gedaan op de diensten van transportondernemingen. Sommige ondernemingen hebben trouwens gratis transport aangeboden. 5. Voedselveiligheid. - Als gevolg van de onderhandelingen tussen de Federatie en het FAVV zijn er ophelderingen gegeven over de traceerbaarheid die van toepassing is voor de Voedselbanken. Duidelijke instructies staan in de circulaire van 20 juni 2012. - Verder heeft FAVV heeft affiches gepubliceerd die de betekenis van de datums op de voedselproducten juist omschrijft: uiterste consumptiedatum (TGT) en datum van minimale houdbaarheid (THT). Die affiches zijn ter beschikking gesteld van de Voedselbanken en de erkende caritatieve verenigingen. - Het FAVV heeft de organisatie verder gezet van de informatiesessies voor de medewerkers en medewerksters van de Voedselbanken en de caritatieve verenigingen die zorgen voor het verdelen van de ingezamelde goederen aan de minderbedeelden.

13

HET LEVEN VAN DE FEDERATIE. I. Beheer. 1/ Algemene Vergadering. - De statutaire Algemene Vergadering werd gehouden te 1070 Brussel op 26 maart 2012. - Tijdens die zitting heeft de Vergadering ° het ontslag aanvaard als lid, bestuurder en vice-voorzitter van de Raad van Bestuur van Paul Dumortier en Jacques Vandenschrik benoemd als lid en bestuurder om het mandaat van Paul Dumortier te beëindigen. ° Gaëtan van de Werve benoemd als lid en bestuurder voor een periode van vier jaar. ° het mandaat als lid en bestuurder hernieuwd voor een periode van vier jaar van Jacques den Dulk, Roger Van Diest en Jean Delfosse. ° Edouard de Coune verkozen als vice-voorzitter van de Raad van Bestuur voor Wallonië ter vervanging van Paul Dumortier. 2/ Raad van Bestuur. . - De Raad is vier maal samengekomen, namelijk op 23 januari, 29 mei, 29 augustus en 29 oktober 2012. - In de vergadering van 26 maart 2012 heeft de Raad een actieplan voor het jaar 2012 goedgekeurd. - Op 31 december 2012 was de Raad samengesteld zoals vermeld in bijlage II van dit verslag. 3/ Directiecomité. - Het Comité is vier maal samengekomen, namelijk op 23 januari, 29 mei, 29 augustus en 29 oktober 2012. - Op 31 december 2012 was het Directiecomité samengesteld zoals vermeld in bijlage II van dit verslag. 4/ Medewerkers. In 2012 heeft de Federatie twee nieuwe medewerkers kunnen verwelkomen, namelijk Lieve Jansen en Frans Lievens. Geen enkele medewerker heeft de Federatie verlaten in 2012. Op 31 december 2012 telde de Federatie 22 medewerkers(sters), allen vrijwilliger(sters) (zie organogram in bijlage III van dit verslag). II. Ten dienste van de Voedselbanken. 1/ Op nationaal vlak. - Op 24 september 2012 heeft de Federatie de 25e verjaardag van de Voedselbanken in België gevierd met een “feest van de vrijwilligers”, waar ze H.K.H.Prinses Astrid mocht verwelkomen samen met meer dan 200 genodigden. - De verantwoordelijken voor de bevoorrading van de Voedselbanken vergaderden te Brussel op 6 februari om de coördinatie van de activiteiten te verzekeren en ervaring uit te wisselen. Op 19 november was er een bijzondere vergadering om een voorstel van reorganisatie van de bevoorrading te finaliseren en voor te leggen aan de Raad van Bestuur. - De nationale en provinciale coördinators van de inzameling Delhaize vergaderden op 15 mei om de inzameling voor te bereiden en op 20 december om het verloop en de resultaten van de inzameling 2012 te evalueren. 14

-

Verder heeft de Federatie zich ingespannen om de banden met de 9 Voedselbanken, waaraan ze haar diensten verleent, te versterken. Ze heeft ze bezocht en deelgenomen aan de algemene vergadering van BAL, BANL, BAT en VBW

2/ Op internationaal vlak. Europese Federatie van Voedselbanken (FEBA). - De Belgische Federatie heeft actief deel genomen aan de vergaderingen van FEBA, die 240 Voedselbanken in 21 Europese landen vertegenwoordigt. - Ze was vertegenwoordigd op de jaarlijkse Algemene Vergadering te Vilnius van 10 tot 12 mei 2012 door de voorzitter, de gedelegeerd bestuurder en de secretaris-generaal. De voorzitter Jean-M.Delmelle, die ook voorzitter van FEBA was, heeft de hernieuwing van zijn mandaat van voorzitter niet meer gevraagd. Hij werd vervangen door Isabel Jonet uit Portugal, die deelnam aan de feestelijkheden van de 25e verjaardag van de Voedselbanken in België op 24 september 2012. - De Federatie nam deel aan de lobbyingacties van FEBA voor het behoud van het Europees programma van voedselhulp aan de minstbedeelden. Bilaterale contacten met andere Voedselbanken. - Afgevaardigen van de Voedselbanken van Dresden (Duitsland) en Rijsel (Frankrijk) namen het woord tijdens de academische zitting, die georganiseerd was ter gelegenheid van de 25e verjaardag van de Voedselbanken in België. - De Federatie heeft het grensoverschrijdend partenariaat gesteund, dat bestaat tussen de Voedselbanken van Doornik en West-Vlaanderen in België en de Voedselbank van Rijsel in Frankrijk. - Verder heeft ze contacten gelegd met de “Tafel” in Duitsland. III.

Communicatie.

1. Externe communicatie. - In de loop van het voorbije jaar kwamen de Voedselbanken regelmatig in de pers (zowel geschreven als gesproken) en op TV, enerzijds ingevolge de lobbying voor het behoud van het Europees Programma voor Voedselhulp aan de Minstbedeelden (EPVM) en anderzijds wegens de sterke aangroei van het aantal minderbedeelden die beroep doen op de Voedselbanken. - De Federatie heeft verschillende perscommuniqués uitgegeven, met name om het EPVM te kunnen behouden, ter gelegenheid van de inzamelingen in de winkels Delhaize en Colruyt en de bijzondere acties « Koffie voor iedereen – Douwe Egberts » en « Rode centjes – BNP Paribas Fortis ». Ze heeft ook een persconferentie georganiseerd, samen met COMEOS, voor de lancering van de brochure “Voedseloverschotten”. - De website van de Federatie, in het bijzonder de rubriek "Actualiteiten", werd regelmatig bijgewerkt. - Van 11 tot 13 maart waren de Voedselbanken met een stand aanwezig op de “Tavola”beirs te Kortrijk. - De Federatie heeft de werking van de Voedselbanken mogen voorstellen op het Europees forum van de Lions Club International, dat van 6 tot 8 september 2012 werd gehouden te Brussel. 2. Interne communicatie - In 2012 is een trimestrieel informatiebulletin « Foodbanks News » gelanceerd met als doel de medewerkers van al de Voedselbanken in te lichten over de activiteiten van de Federatie, maar ook van de Voedselbanken. Er zijn 4 nummers gepubliceerd, waarvan nummer 3 bijna 15

uitsluitend gewijd was aan de 25e verjaardag. Ook de VBB publiceert reeds sedert jaren een informatiebulletin en dit voorbeeld werd in 2012 nagevolgd door BAT en BANL. - Op het gebied van informatica heeft de Federatie zich geabonneerd op Microsoft Office 365 voor zichzelf en de 9 Voedselbanken, waardoor alle documenten voortaan bewaard worden op externe servers (techniek “Cloud”). - Om de Voedselbanken toe te laten explicieter naar buiten te komen ter gelegenheid van bepaalde gebeurtenissen, tentoonstellingen of vergaderingen heeft de Federatie nieuw materieel aangeschaft, ondere andere een tentoonstellingsstand en « banners » met het logo van de Voedselbanken. Ze heeft eveneens een nieuwe presentatiemap gemaakt. IV.

Relaties met de publieke instanties.

1. Op europees vlak. In het kader van de verdediging van het EPHM heeft de Federatie stappen ondernomen bij de belgische europese volksvertegenwoordigers. Ze heeft ook een vergadering gehad met juristen van de Europese Commissie, die belast zijn om het toekomstig europees plan voor sociale – en voedselhulp te bestuderen. 2. Op federaal vlak. Er zijn contacten aangeknoopt met het kabinet van de Staatssecretaris Maggie De Block, die belast is met de strijd tegen de armoede, betreffende de inwerkingstelling van het nieuw Europees Programma van Voedselhulp voor de Minstbedeelden. 3. Op regionaal vlak. - Vlaanderen: De Federatie nam deel aan de werkgroep die Minister Lieten oprichte met als doel de ondernemingen te sensibiliseren hun voedseloverschotten af te staan aan de Voedselbanken en andere caritatieve verenigingen. Het resultaat was de publicatie van een brochure met praktische wenken, in samenwerking met de beroepsfederaties Comeos en Fevia. Ze werd voorgesteld tijdens een persconferentie op 12 december 2012 en vervolgens gestuurd naar de voedingsbedrijven in het ganse land. Op initiatief van de Vlaamse regering, werd een studie gemaakt over het verlies en de verspilling van voedsel in Vlaanderen. De Federatie nam deel aan de werkzaamheden van de begeleidingsgroep. Het resultaat, onder de vorm van een volumineus verslag, werd op 12 oktober 2012 voorgesteld tijdens een studienamiddag in tegenwoordigheid van de Minister-President Kris Peeters. - Wallonië : Ingevolge verschillende contacten die de Voedselbanken gehad hebben en op initiatief van de volksvertegenwoordigers de Lamotte, Prévot en Di Antonio heeft het Waals parlement een resolutie gestemd over de valorisatie van de onverkochte voedsingswaren en ook de strijd tegen de verspilling. In hetzelfde Waals Parlement heeft de PS groep het debat over dit probleem in gang gezet door een voorstel van decreet neer te leggen om de grote warenhuizen te verplichten systematisch hun onverkochte goederen af te staan aan de Voedselbanken en andere caritatieve verenigingen. Er zijn hoorzittingen georganiseerd, waarop de Voedselbanken waren uitgenodigd. De Federatie was ook vertegenwoordigd op het overleg dat Minister Eliane Tillieux georganiseerd heeft in verband met de voedselhulp aan de minderbedeelden. - Brussel-Hoofdstad: In gemeenschappelijk akkoord met de VBB zijn er contacten gelegd met het kabinet van Minister-President Charles Piqué. 16

V. Financiën. 1. Sterke punten van het jaar 2012. Voor het jaar 2012 springen twee belangrijke feiten er uit : : - Terwijl in voorgaande jaren de aankoop van voedingswaren marginaal was, ingevolge een of andere gift waarvan de schenker zijn wens geuit had het te besteden aan de aankoop van voedingswaren, was het bereikte resultaat € 116.000 dit jaar. Dit was te wijten aan drie operaties van elk ongeveer e 40.000: de inzameling van rode centjes gepatronneerd door de Stichting BNP-Pariba-Fortis, de maaltijdcheques actie Sodexo-Carrefour en een aanvulling van de inzameling Delhaize, waarvan de ontvangsten toelieten de gedane bestellingen te dekken. - De Federatie heeft tijdens de laatste week van het jaar 2012 een uitzonderlijke gift ontvangen waarvan de toewijzing zal worden beslist in 2013. . Resultaatrekening. Het boekjaar 2012 is afgesloten met een globaal positief resultaat van €1.104.641 (281.614 buiten financiële en uitzonderlijke operaties). De ontvangsten van de lopende activiteiten bedragen € 1.697.606. Dank zij de vrijgevigheid van talrijke burgers, verenigingen en ondernemingen bereiken de giften, legaten aan de Federatie en de Voedselbanken zelf een niveau van € 1.600.971, hetzij 94% van de totale ontvangsten. De overige 6 % zijn de terugbetaling van kosten in het kader van het Europees Programma voor Voedselhulp aan de Minstbedeelden (EPVM). De uitgaven van de lopende activiteiten bedragen € 1.415.992. Meer dan 54 % van dit bedrag werd besteed aan de Voedselbanken om hun werkings-, transport, uitrustings- en huurkosten te dekken. De algemene kosten van de Federatie (onderhoud, electriciteit, portkosten, telefoon, verzekering, enz.) alsook de kosten voor fondseninzameling zijn in totaal € 655.435, heteij 46 %. Een deel van het boni; dat van de legaten (€107.116), zal worden gereserveerd voor toekomstige investeringen. Het saldo zal overgedragen worden om eventuele latere tekorten te dekken. 3. Balans. De activa bedragen € 5.457.816. Dat omvat het vastgoed van de Federatie te Meux, Marcinelle en Doornik, en de beleggingen die de tegenwaarde zijn van de toegewezen fondsen. De activa omvatten eveneens de bankrekeningen (spaar- en zichtrekeningen). De passiva, na toewijzing van het boni van de lopende verrichtingen en reservering van de buitengewone ontvangsten voor de continuiteit, zal er als volgt uitzien: het blijvend patrimonium bedraagt € 293.408, het voor investeringen toegewezen fonds € 2.888.510, het fonds dat bestemd is om de continuiteit te verzekeren € 1.500.000, de overdracht van vorige jaren € 539.467, de voorzieningen en schulden op korte termijn € 236.432. 4. Boekhoudkundige regels. Overeenkomstig het koninklijk besluit van 19 december 2003 betreffende de “grote » VZW’s zijn in de boekhouding de kosteloze goederenverrichtingen, dit wil zeggen waarvan de waarde € 0 is, niet opgenomen.

17

VOORUITZICHTEN. 2013 zal het laatste jaar zijn dat het Europees programma voor voedselhulp aan de minstbedeelden zoals het in 1987 werd uitgewerkt, van toepassing is. De Voedselbanken haalden in het voorbije jaar niet minder dan 58,4% van hun bevoorrading uit dit programma. Het ziet er naar uit dat het nieuwe programma, dat thans wordt uitgewerkt door de Europese instanties, veel minder voedselhulp zal leveren : het voorziene budget is veel lager, meer europese lidstaten zullen deelnemen en het zal aan sociale bijstand in allerlei vormen worden besteed. De Voedselbanken en hun Federatie staan daarom voor een enorme uitdaging : hoe in de toekomst het steeds toenemend aantal minderbedeelden die voedselhulp vragen verder helpen ? Meer dan ooit zullen inspanningen moeten gedaan worden om meer voedsel uit andere bevoorradingsbronnen te bekomen : voedingsnijverheid en voedingshandel, land- en tuinbouwveilingen, inzameling en acties allerhande met ondernemingen om ook het groot publiek meer te sensibiliseren, enz. Maar al die mogelijkheden hebben ook hun beperking. Bewust van de opdracht heeft de Federatie een Comite samengesteld, dat de strategie moet uittekenen die het de Voedselbanken mogelijk maken in de komende jaren verder voldoende voedselhulp aan de minderbedeelden te verschaffen. In de toekomst zal het wellicht niet gemakkelijk zijn, maar in het verleden hebben we vele moeilijkheden overwonnen. Door de kwaliteit, de inzet en het enthousiasme van ons allen zullen die moeilijkheden opportuniteiten worden en leiden tot nieuwe successen. Wij rekenen daarbij op de hulp van velen.

Alfons De Vadder Gedelegeerd Bestuurder

Jean-M. Delmelle Voorzitter

18

Bijlage I

VOEDSELBANKEN VBB-BAB BAC BAL BANL BAT VBAMT VBL VBO VBW

Voedselbank Brussel –Brabant Glasgowstraat, 16 – 1070 Brussel Banque Alimentaire du pays de Charleroi et du Centre Rue Petite Chenevière, 72 – 6001 Marcinelle Banque Alimentaire de la province de Liège Rue de la Gare, 33 – 4102 Ougrée Banque Alimentaire de Namur et Luxembourg Rue Jancquart, 9B – 5081 Meux Banque Alimentaire du Hainaut occidetal et de Mons-Borinage Rue du Progrès, 9 – 7503 Froyennes Voedselbank Antwerpen-Mechelen-Turnhout Lambrechtshoekenlaan, 254 bus 2 – 2170 Merksem Voedselbank Limburg Herkenrodebosstraat, 40 bus 7 – 3511 Hasselt Voedselbank Oost-Vlaanderen Begoniastraat, 23C – 9810 Eke - Nazareth Voedselbank West-Vlaanderen Weidenstraat, 38 – 8520 Kuurne

19

Bijlage II

RAAD VAN BESTUUR VAN DE FEDERATIE ( op 31 december 2012)

Voorzitter Ondervoorzitters

Gedelegeerd bestuurder Secretaris-generaal Penningmeester Leden

Jean-M. Delmelle Jacques den Dulk Ignace Bosteels Edouard de Coune Alfons De Vadder Herman Van Mol Yvon Mahieu Leo Bouving Jacqueline Crokaert-Michiels Georges Decroly Jo Deleers Jean Delfosse Eric De Staercke (ontslagnemend) Marcelle Regout Jacques Vandenschrik Roger Van Diest

(*) Leden van het Directiecomité.

20

(*) (*) (*) (*) (*) (*) (*)

(*)

Bijlage III

ORGANOGRAM VAN DE FEDERATIE ( op 31 december 2012)

Afdeling Directie

Secretariaat

- Informatica - Verzekeringen - Juridische zaken Financiën Communicatie - Woordvoerder N F EPVM

Bevoorrading

- Inzameling Delhaize - Inzameling Colruyt - Logistiek - Voedselveiligheid

Naam

Functie

DELMELLE Jean-M DE VADDER Alfons VAN MOL Herman MAHIEU Yvon DELFOSSE Jean DELEERS Jo VAN MOL Herman BUYENS Henry JANSEN Lieve VAN DAMME André WAUTERS Luc LIEVENS Frans MAHIEU Yvon BEVERNAGE Freddy VANHUSSEL Jacqueline NOBLESSE Jean DE VADDER Alfons DELMELLE Jean-M DELEERS Jo REGOUT Dominique LIEVENS Frans DELFOSSE Jean VANDERSTICHEL Jean-J DRAELANTS Lea BELIEN Jean-Marie VERKAEREN Michel REGOUT Dominique DRAELANTS Lea TIELEMANS Louis KAMALUNDUA Bi

21

Voorzitter Gedelegeerd bestuurder Secretaris-generaal Penningmeester Coördinator bevoorrading Coördinator EPVM