Voedselbanken Nederland, regio Arnhem. Jaarverslag. Stichting Voedselbanken Nederland, regio Arnhem

2011

Stichting Voedselbanken Nederland, regio Arnhem

Jaarverslag Voedselbanken Nederland, regio Arnhem

Jaarverslag 2011 Net als een bank brengt een voedselbank vraag en aanbod bij elkaar. De vraag naar voedsel komt van mensen die van zeer weinig leefgeld moeten rondkomen. Het aanbod van voedsel komt van bedrijven die bepaalde producten niet meer (tijdig) kunnen verkopen en in plaats van het te vernietigen aan ons leveren.

15 april 2012

Stichting Voedselbanken Nederland, regio Arnhem Evertsenlaan 9 6881 GA Velp Telefoon: 026 351 53 17 Fax: 026 361 46 39 E-mail: [email protected] Internet: www.voedselbankarnhem.nl Distributiecentrum: Bruningweg 7 6827 BM Arnhem (Bezoek alleen op afspraak)

Rabobankrekening: KvK centraal Gelderland:

1084 73 317 09150960

1

Inhoudsopgave

1

Inhoudsopgave ......................................................... 3

2

Inleiding / voorwoord ............................................... 4

3

Organisatie ................................................................ 7

4

Afdeling Aanmelding ............................................... 9

5

Afdeling Uitgiftepunten.......................................... 10

6

Afdeling Voedselverwerving ................................. 11

7

Afdeling Transport ................................................. 15

8

Afdeling Opslag-Pakketverwerking ..................... 16

9

Stafafdeling Vrijwilligers........................................ 18

10

Stafafdeling Lokale voedselbanken..................... 20

11

Stafafdeling Fondsenwerving ............................... 22

12

Stafafdeling Faciliteiten ......................................... 23

13

Stafafdeling Communicatie................................... 24

14

Financiën ................................................................. 25

Bijlagen: 1. Ontwikkeling aantal pakketten per week vanaf start tot eind 2011 2. Organogram per ultimo 2011 3. Werkgebied Voedselbanken Nederland, regio Arnhem per 31-12-2011

20120415/Voedselbank Arnhem/jaarverslag 2011

3 van 29

15-04-2012

2

Inleiding / voorwoord

Voor u ligt het jaarverslag van Voedselbanken Nederland, regio Arnhem over het jaar 2011. Met dit verslag willen wij u een indruk geven van wat de Voedselbankorganisatie inhoudt en van het vele werk dat in 2011 door alle vrijwilligers van de regionale Voedselbank Arnhem en de daarbij aangesloten lokale voedselbanken is verricht. Door de verslechterende economische omstandigheden nam de vraag naar voedselpakketten in 2011 sterk toe, terwijl het aanbod van voedsel voor deze pakketten stagneerde. Zowel op landelijk als op regionaal niveau zijn in 2011 opnieuw flinke stappen gezet om te komen tot een nog efficiëntere organisatie van het werk van de voedselbanken in Nederland. De Voedselbank Arnhem mocht op 8 februari 2011 HKH prinses Maxima verwelkomen voor een bezoek aan het distributiecentrum (zie foto's).

Figuur 1: collage van het werkbezoek dat Prinses Máxima op 8-2-2011 bracht aan het distributiecentrum van Voedselbanken Nederland, regio Arnhem

Op dezelfde dag ondertekende bovendien Voedselbanken Nederland de aansluitingsovereenkomst bij de Europese Federatie van Voedselbanken (zie foto hierna). Tom Hillemans is naast voorzitter van Voedselbanken Nederland, regio Arnhem, ook vicevoorzitter van het landelijk voedselbankbestuur en heeft daarin ook de portefeuille Europese Zaken. Door de Europese ‘aansluiting’ is het mogelijk om betere contacten te

leggen en te onderhouden met wereldconcerns en het helpt ons bij de lobby in de Europese politiek om onder meer een deel van de voedseloverschotten aan de voedselbanken in de aangesloten landen ter beschikking te stellen.

Figuur 2: Van links naar rechts: Rocus van Wingerde (secretaris van het Landelijk Overleg Regionale Voedselverwerving), Tom Hillemans (voorzitter Stichting Voedselbanken Nederland, regio Arnhem en vice voorzitter Stichting Voedselbanken Nederland), Jean Delmelle (president van de Europese Federatie van voedselbanken) en Leo Wijnbelt (voorzitter Stichting Voedselbanken Nederland)

Vanuit het distributiecentrum van de regionale Voedselbank Arnhem aan de Bruningweg werden in 2011 door 320 vrijwilligers (stand eind 2011) ruim 155.000 voedselpakketten verspreid via 21 uitgiftepunten in ons lokale werkgebied onder ruim 730 gezinnen en via 17 lokale voedselbanken in de regio onder nog eens 1.885 gezinnen. Het aantal verspreide voedselpakketten steeg daarmee in 2011 met 15% ten opzichte van 2010. Voor het voedsel dat de Voedselbank onder haar afnemers verspreidt, is de Voedselbank voornamelijk afhankelijk van het aanbod van voedsel door producenten, groothandelaren en winkelketens. Gelukkig konden ook in 2011 weer verschillende nieuwe leveranciers bereid gevonden worden om voorraden voedsel aan de Voedselbank aan te bieden in plaats van te laten vernietigen. Het aanbod van voedsel nam desondanks ook in 2011 opnieuw iets af, nu met 3% van 3,4 miljoen eenheden (1.470 ton) naar 3,3 miljoen eenheden (1.425 ton). We zijn blij dat we de groeiende vraag en de vele veranderingen hebben kunnen opvangen met de vele vrijwilligers die zich al jaren inzetten voor de Voedselbank, aangevuld met nieuwe vrijwilligers. We zijn hen veel dank verschuldigd evenals onze sponsoren,

donateurs en andere geldschieters en onze leveranciers die allemaal hun steentje hebben bijgedragen aan het welslagen van de activiteiten van de Voedselbank Arnhem. Met al deze activiteiten proberen wij de doelstellingen van de Voedselbanken in Nederland te realiseren. De algemene doelstellingen van de Voedselbanken in Nederland zijn: a. het direct helpen van mensen die onder een bepaald bestaansminimum leven, door het uitreiken van voedsel dat door derden beschikbaar wordt gesteld; b. het tegengaan van verspilling van voedsel.

Bij het bereiken van de algemene doelstellingen gelden de volgende uitgangspunten: a. (Regionale) Voedselbanken mogen geen commerciële activiteiten ontplooien, kopen zelf in principe geen voedsel in en vragen geen vergoeding aan personen voor wie de levensmiddelen bestemd zijn; b. initiatieven om de doelgroep van de (Regionale) Voedselbanken ook op andere terreinen te ondersteunen, zullen niet plaatsvinden onder de naam van de voedselbank; c. (Regionale) Voedselbanken zijn vrijwilligersorganisaties die geen salarissen of daarop lijkende vergoedingen aan haar vrijwilligers betalen; d. door het bestaan van de (Regionale) Voedselbanken wordt aan armoede en verspilling in Nederland een gezicht geven.

Tom Hillemans, voorzitter


6 van 29

15-04-2012

3

Organisatie

In Nederland zijn de voedselbanken georganiseerd in de Stichting Voedselbanken Nederland. Bij deze landelijke stichting zijn 8 regionale voedselbankorganisaties (stichtingen) aangesloten, waaronder de Stichting Voedselbanken Nederland, regio Arnhem. Alle regionale voedselbanken hebben een aansluitovereenkomst met de landelijke stichting, en hebben zich akkoord verklaard met het reglement van de landelijke organisatie. De regionale Voedselbank Arnhem is voortgekomen uit een initiatief van de Rotaryclub Rheden-Rozendaal om een voedselbank in Arnhem e.o. op te zetten. Sindsdien is dankzij de inspanning van een steeds groeiende groep vrijwilligers een organisatie opgezet die zo effectief mogelijk voedsel werft bij leveranciers om dit vervolgens in voedselpakketten te verspreiden onder die mensen en gezinnen in de regio Arnhem, die deze vorm van (tijdelijke) ondersteuning hard nodig hebben. De regionale Voedselbank Arnhem werft zoveel mogelijk voedsel, verzamelt dit voedsel in haar distributiecentrum in Arnhem, stelt daar de voedselpakketten samen en distribueert vervolgens deze voedselpakketten over de bij haar aangesloten lokale voedselbanken. Vanaf de start is de regionale Voedselbank Arnhem is staat geweest om meer voedsel te verwerven dan voor het eigen werkgebied/regio nodig was. In de landelijke samenwerking hebben we dus altijd voedsel beschikbaar kunnen stellen aan andere regio’s in Nederland. Voor een plaatje van het werkgebied van de regionale Voedselbank Arnhem verwijzen wij naar bijlage 3. De regionale Voedselbank Arnhem vervult binnen Arnhem en direct omliggende gemeenten (Rozendaal, Rheden, Doesburg, Duiven, Lingewaard, Westervoort en Overbetuwe) ook de functie van lokale voedselbank (zie afbeelding). Dit betekent dat zij binnen die gemeenten de voedselpakketten zelf distribueert via eigen uitgiftepunten waar de voedselpakketten overhandigd worden aan de afnemers. De organisatie van de Voedselbank Arnhem is professioneel opgezet en kent naast een bestuur een organisatiestructuur met een aantal afdelingen onder leiding van coördinatoren. Het bestuur van de stichting bestond eind 2011 uit: - Th. (Tom) P.M. Hillemans MBA, voorzitter (sinds 21-4-2005) - Drs. M. (Marco) van der Woude, penningmeester (sinds 1-1-2010) - Mr. I.P.A. (Ivo) van Heijst, secretaris (sinds 16-7-2010) - ing. H. (Hennie) Hurenkamp, lid (gebouwen) (sinds 21-4-2005) Het bestuur is eindverantwoordelijk voor het goed functioneren van de regionale Voedselbank Arnhem. Zij beheert de financiën en zorgt dat aan alle wettelijke verplichtingen wordt voldaan.


7 van 29

15-04-2012

Bijzondere aandacht was er in 2011 onder meer voor de organisatiestructuur van de Voedselbank Arnhem, het arbo- en veiligheidsbeleid, de verzekeringsportefeuille en de implementatie van een nieuwe geautomatiseerd logistiek systeem.

het bestuur eind 2011

Elke afdeling wordt aangestuurd door een coördinator (in het bedrijfsleven zou je het een manager noemen). De afdelingscoördinatoren vormen samen met twee algemeen coördinatoren het coördinatorenoverleg; in het coördinatorenoverleg worden alle zaken besproken die nodig zijn voor het goed functioneren van de voedselbank.

het coördinatorenteam eind 2011

Iedere afdeling tenslotte steunt op een vaste groep vrijwilligers (zie bijlage 2 voor het organogram per 31 december 2011). Binnen de voedselbank zijn uitsluitend vrijwilligers actief. Er zijn dus geen betaalde krachten. Ook worden er geen vrijwilligersvergoedingen of reiskosten woon-werkverkeer betaald. Doordat we met zoveel vrijwilligers werken, die geen van allen full time werkzaam zijn voor de voedselbank, en de werkzaamheden plaatsvinden vanuit verschillende locaties (distributiecentrum, uitgiftepunten, vanuit huis etc.) is het van belang om goed volgens afgesproken processen te werken. Op die manier kan de continuïteit gegarandeerd worden doordat iedereen, inclusief alle vervangers, weten wie waarvoor verantwoordelijk is. In 2011 is bekeken of de gekozen organisatiestructuur, gezien de sterke groei die we doorgemaakt hebben, nog steeds voldoet. Besloten is om met name de rol van het coördinatorenoverleg te versterken om de vele werkzaamheden van de verschillende afdelingen nog beter op elkaar te kunnen afstemmen. Tom Hillemans en Marco van der Woude, algemeen coördinatoren


8 van 29

15-04-2012

4

Afdeling Aanmelding

Deze afdeling verwerkt de aanvragen vanuit het primaire werkgebied van de (lokale) Voedselbank Arnhem. Dit werkgebied omvat een achttal gemeenten (zie afbeelding in bijlage 3). Aanmelding bij de Voedselbank Arnhem door een hulpvrager kan alleen gebeuren via een hulpverlenende instantie/een professionele hulpverlener, die als zodanig door de voedselbank erkend wordt. Het daarvoor benodigde aanmeldingsformulier kan gedownload worden van de website www.voedselbankarnhem.nl. Om in aanmerking te komen voor een voedselpakket dient de hulpverlener voor zijn cliënt op dat formulier naar waarheid aan te geven, dat het netto besteedbaar leefgeld per maand van zijn cliënt onder de door de voedselbank bepaalde grens zit. Indien deze gegevens het verstrekken van een voedselpakket mogelijk maken, krijgt de cliënt daarvan bericht via zijn hulpverlener. Ook afwijzingen worden op deze manier doorgegeven. Alleen gezinnen woonachtig in het primaire Figuur 1: Een paar leden van de afdeling Aanmelding, bezig met hun werkgebied van de regionale wekelijkse werkzaamheden Voedselbank Arnhem komen in aanmerking. Een eerste toewijzing gebeurt voor de duur van maximaal 13 weken, waarna een verlenging mogelijk is van telkens maximaal 26 weken. In principe kan de totale duur drie jaar bedragen, gelijk aan de periode van schuldsanering. Elke maandag en/of dinsdag van de week verwerkt het team van Aanmelding, tien vrijwilligers, de per post, fax of mail binnengekomen aanvragen en communiceert daarover met de hulpverleners. Toegewezen pakketten moeten door de cliënt elke vrijdagmiddag op een afgesproken uitgiftepunt afgehaald worden. Sinds de start in 2005 is er sprake van een continue groei van het aantal aanvragen. Per eind 2011 werden wekelijks ruim 730 voedselpakketten verstrekt. Herman Boesveld, coördinator aanmelding

5

Afdeling Uitgiftepunten

Om uiteindelijk de voedselproducten, die in het distributiecentrum van de Voedselbank Arnhem worden verwerkt, per krat en koelbox te distribueren onder onze afnemers, werd er ultimo 2011 gebruik gemaakt van 21 uitgiftepunten. In Arnhem zijn in verschillende wijken totaal 11 uitgiftepunten; de overige zijn in de omliggende plaatsen als Doesburg, Dieren, Rheden, Velp, Duiven, Westervoort, Elst, Bemmel, Huissen en Zetten. Een uitgiftepunt is de plek waar vrijwilligers wekelijks rechtstreeks in contact komen met de mensen die noodhulp ontvangen in de vorm van een voedselpakket. Ons beleid is er op gericht om maximaal circa 35 gezinnen/personen per uitgiftepunt te bedienen. In verband met de privacy van onze afnemers proberen wij zoveel mogelijk de adressen van de uitgiftepunten voor de “buitenwereld” verborgen te houden. In 2011 is het aantal uitgiftepunten uitgebreid van 18 naar 21 locaties. Op deze uitgiftepunten zijn iedere vrijdagmiddag in totaal ca.160 vrijwilligers actief om de voedselpakketten uit te geven. Wij streven ernaar om een uitgiftepunt ook een ontmoetingsplek voor onze afnemers te laten zijn. Denk hierbij aan een gezellige zitruimte en een eenvoudige keuken om koffie te schenken. Daarnaast is het creëren van een open en gezellige sfeer mogelijk een hulpmiddel bij het doorbreken van een eventueel sociaal isolement van de afnemers. De vrijwilligers op een uitgiftepunt hebben ondertekend dat zij zorgvuldig om gaan met de privacy van de afnemers. Dit geldt trouwens voor alle vrijwilligers bij de voedselbank Arnhem. De vrijwilliger is naast gastheer/vrouw ook een luisterend oor, maar zit niet op de stoel van de hulpverlener. Aan de hand van een namenlijst, waarop alleen de gezinssamenstelling staat vermeld, kunnen de vrijwilligers zelf schuiven met de inhoud van de pakketten rekeninghoudend met de gezinsgrootte en de achtergrond van onze afnemers. Denk hierbij aan onze allochtone afnemers en anderen die bijvoorbeeld geen varkensvlees of iets dergelijks mogen gebruiken. De voedselbank respecteert dit en de vrijwilliger lost dit ter plekke op. Het voedsel wordt vanuit het krat met hulp en een toelichting van de vrijwilliger over de houdbaarheid THT, overgepakt in de tas van de afnemer. Al onze uitgiftepunten, inclusief de koffie/thee, worden ons om niet ter beschikking gesteld. Een woord van dank is hier dan ook zeker op zijn plaats aan alle kerken, buurthuizen, wijkgebouwen en andere instanties die deze uitgiftepunten mogelijk maken! Joop Toeter, coördinator


10 van 29

15-04-2012

6

Afdeling Voedselverwerving

Het team van de afdeling voedselverwerving van de regionale Voedselbank Arnhem bestaat uit voedselverwervers, een administratieve kracht, een regelaar en een coördinator. Samen proberen zij ervoor te zorgen dat de voedselpakketten van de Voedselbank Arnhem goed gevuld kunnen zijn; daarnaast draagt het team ook veel bij aan de landelijke voedselverwerving en coördineert zij mede de uitwisseling van voedselaanbod met de andere regionale voedselbanken. Gelukkig konden ook in 2011 afspraken met diverse nieuwe leveranciers (Albert Heijn, HAK etc.) worden gemaakt; veel tijd is daarnaast uiteraard besteed aan het onderhouden van de relaties met de bestaande leveranciers. Om de relatie met onze leveranciers te verstevigen hebben we op 10 november 2011 een relatiedag georganiseerd. Deze bijeenkomst, waarbij we een interessante spreker hadden namelijk Rob Woelinga die nog eens het verhaal van ‘Effectief communiceren’ presenteerde, werd hoog gewaardeerd door de deelnemers en is zeker voor herhaling vatbaar. In de navolgende grafiek zien we dat de Voedselbank Arnhem ook in 2011 iets minder voedsel heeft ontvangen in vergelijking met 2010.

Grafiek 1: Ontvangen voedsel in consumenteneenheden (ce) 2005 - 2011

De oorzaak hiervan moet niet gezocht worden in het aanbod van bedrijven dat licht steeg (van 2,4 miljoen naar 2,6 miljoen ce), maar vooral in een afname van het aanbod door de overige regionale voedselbanken. In de navolgende tabel laten we zien waar al het door de Voedselbank Arnhem ontvangen voedsel 3,3 miljoen ce (2010: 3,4 miljoen) in 2011 vandaan gekomen is. Goederenontvangst in consumenteneenheden

2011

%

2010

%

Ontvangen van de andere 7 regionale voedselbanken Rotterdam 137.883 Haaglanden 22.540 Brabant Zeeland 104.271 Noord Holland 26.250 Limburg 38.872 Salland Twente 174.136 Noord Oost 34.371 538.323

4,2% 0,7% 3,1% 0,8% 1,2% 5,3% 1,0% 16,2%

431.994 57.858 37.927 5.080 5.882 213.597 23.511 775.849

12,6% 1,7% 1,1% 0,1% 0,2% 6,2% 0,7% 22,7%

122.367

3,7%

179.239

5,2%

Bedrijven

2.634.035

79,5%

2.443.572

71,5%

Overigen (part. etc.)

19.925 3.314.650

0,6% 100,0%

21.014 3.419.674

0,6% 100,0%

Lokale voedselbanken (regio Arnhem)

Groei t.o.v. vorig jaar:

-3,1%

-16,4%

In tonnen:

1.425

1.470

Tabel 1: Bron van de voedselontvangsten 2010 en 2011

In de navolgende tabel is aangegeven waar het voedsel dat de Voedselbank Arnhem ontvangen heeft (inclusief een eventuele voorraadmutatie) in 2011 naar toegegaan is. Goederenuitgifte in consumenteneenheden Uitgegeven aan regionale voedselbanken Rotterdam Haaglanden Brabant Zeeland Noord Holland Limburg Salland Twente Noord Oost

Uitgegeven aan lokale voedselbanken Nijmegen Apeldoorn Oost Achterhoek Wijchen Ede Tiel Doetinchem Montfortland Millingen a/d Rijn Zeist Neder Veluwe Zevenaar en Rijnwaarden Bommelerwaard Amersfoort Houten Arnhem Overigen (organisaties, voorraadverschillen e.d.)

In tonnen:

2011

2010

23.896 0,7% 123.934 3,8% 370.666 11,4% 95.087 2,9% 234.574 7,2% 458.983 14,1% 124.414 3,8% 1.431.554 43,9%

155.134 4,8% 148.308 4,5% 84.796 2,6% 22.530 0,7% 72.675 2,2% 49.876 1,5% 65.008 2,0% 25.365 0,8% 10.594 0,3% 88.511 2,7% 91.928 2,8% 46.733 1,4% 30.688 0,9% 131.101 4,0% 9.648 0,3% 1.032.895 31,6% 756.702 23,2% 1.789.597 54,8%

19.200 0,5% 316.176 9,0% 306.804 8,8% 99.531 2,8% 187.856 5,4% 512.279 14,7% 270.358 7,7% 1.712.204 49,0%

198.039 197.800 82.172 19.502 64.515 54.621 64.808

5,7% 5,7% 2,4% 0,6% 1,8% 1,6% 1,9%

5.109 85.780 103.158 48.784 12.288 73.259

0,1% 2,5% 3,0% 1,4% 0,4% 2,1% 0,0% 1.009.835 28,9% 739.861 21,2% 1.749.696 50,1%

43.013

1,3%

32.451

0,9%

3.264.164

100%

3.494.351

100%

1.404

1.503

De voorra a dadmi nis tra tie i s geba s s eerd op cons umenteneenheden. Uitgega a n is va n een gemi ddel d gewi cht va n 0,43 kg per i tem. (Di t getal i s bepa al d a a n de ha nd va n een s teekproef.)

Tabel 2: Voedseluitgifte in 2011 in consumenteneenheden

In de loop van 2011 is een wijziging in de regio-indeling geëffectueerd. Dit hield in dat een viertal lokale voedselbanken die voorheen tot de regio van de regionale Voedselbank Arnhem behoorde nu behoren tot de regio Salland-Twente. Om de cijfers te kunnen blijven vergelijken zijn de vergelijkende cijfers aangepast. De leveringen aan die vier lokale

voedselbanken 2010 en 2011 zijn allemaal opgevoerd als levering aan de regionale Voedselbank Salland-Twente. In onderstaande grafiek is ten slotte weergegeven hoeveel voedsel de Voedselbank Arnhem in 2011 van andere regionale voedselbanken heeft ontvangen respectievelijk aan andere regionale voedselbanken heeft kunnen leveren.

Grafiek 2: Ontvangen en uitgegeven aan de andere regionale Voedselbanken in 2011

Tom Hillemans, coördinator voedselverwerving (a.i.)

7

Afdeling Transport

In 2011 zijn door de chauffeurs van de Voedselbank Arnhem weer veel ritten gemaakt naar locaties in Nederland om voedsel en dranken op te halen bij leveranciers en af te leveren bij onze lokale voedselbanken of bij andere regionale voedselbanken. Zo rijden wij elke woensdag naar een groentesnijderij in Helmond om goederen op te halen voor zowel de Voedselbank Arnhem als voor de lokale voedselbanken in ons werkgebied en twee andere regionale voedselbanken. Wekelijks wordt ook gereden naar de Voedselbank in Deventer om daar goederen af te leveren en op te halen. Op donderdag worden bij een groot aantal regionale toeleveranciers (o.a. een grote bakkerij en de Makro) goederen afgehaald. Elke vrijdag wordt brood gehaald bij broodfabriek Hilvers in Arnhem. Vanaf 10.30 uur worden de auto’s geladen om de kratten af te leveren bij de 21 uitgiftepunten in ons werkgebied. Voor de distributie maken wij gebruik van 4 eigen auto’s (bestelwagens) en daarnaast van een auto van het Rode Kruis uit Arnhem en van een vrachtauto van één van onze externe relaties. Eind 2011 beschikten wij over ca. 35 chauffeurs en bijrijders. Alle chauffeurs en bijrijders worden volgens een van te voren afgesproken kwartaalrooster ingepland. Een aantal chauffeurs beschikt over het “groot rijbewijs”, waarmee zij een door een relatie beschikbaar gestelde vrachtwagen mogen besturen. In overleg met de coördinator vrijwilligers wordt het bestand regelmatig aangevuld. Begin 2011 kregen wij de beschikking over 2 nieuwe auto’s als vervanging van 2 wel heel oude bestelauto's. Voor grote pakketten kunnen wij gelukkig een beroep kunnen doen op beroepsvervoerders. Het totaal gereden aantal kilometers was in 2011 praktisch gelijk aan 2010: ca. 45.000 km. Een woord van dank aan onze relaties en alle chauffeurs en bijrijders, die elke week – in weer en wind – klaar stonden om op betrouwbare wijze de transporten voor de Voedselbank Arnhem uit te voeren. Wim Savelkouls, coördinator transport


15 van 29

15-04-2012

8

Afdeling Opslag-Pakketverwerking

Deze afdeling zorgt voor het proces van de samenstelling van de pakketten tot aan het transport van de pakketten naar de uitgiftepunten. Bovendien beheert deze groep de opslag van het binnengekomen en uit te geven voedsel, zowel fysiek in het distributiecentrum als in de voorraadadministratie. Het team bestaat uit zo’n 65 vaste vrijwilligers en een groot aantal invallers die samen per week zo’n 400 uur werken, verspreid over de woensdag, donderdag en vrijdag. Steeds regelmatiger dient ook iemand op de dinsdag ingezet te worden, omdat de aanvoer zich niet langer beperkt tot de eerdergenoemde dagen. Gelukkig bleek het werven van vrijwilligers over het algemeen geen probleem. De werkzaamheden in korte lijnen: Op dinsdag, woensdag en donderdag worden geleverde partijen in ontvangst genomen. Deze worden geteld, gecontroleerd op houdbaarheidsdatum en in de voorraadadministratie opgenomen. De goederen worden vervolgens in de stellingen, koeling en vriezer opgeslagen. Medio 2011 lieten de opslaghallen grote lege plekken zien, eind 2011 was dit gelukkig in mindere mate het geval. Op woensdag worden aan de hand van gegevens uit de voorraadadministratie de pakketten definitief samengesteld. Hierbij wordt zoveel als mogelijk gelet op ‘de schijf van vijf’ om variatie in de samenstelling van het pakket aan te brengen. Daarna worden de pallets met het uit te geven voedsel verzameld op de werkvloer om uitgeteld te worden voor de pakketten die worden verspreid over onze 21 uitgiftepunten. Op donderdag wordt -aan de hand van de door de voorraadadministratie gemaakte lijstenhet voedsel voor de lokale voedselbanken op pallets klaargezet. Intussen worden versproducten, zoals groente en fruit, en kleine eenheden, zoals suikerzakjes en melkkuipjes, uitgezocht en in gezinsporties verpakt. In de koeling worden de koelproducten, zoals zuivel, groente en vleeswaren, uitgeteld en klaargezet. Op de voorraadadministratie wordt een toelichting op de die week verstrekte producten voor de lokale voedselbanken gemaakt. "Dankzij" de groei van het aantal versproducten (onder meer van Albert Heijn) moesten wij de werktijd op de donderdag uitbreiden tot laat op de avond. Op vrijdag tussen 9.30 en 11.30 uur wordt in 3 groepen het voedsel, bestemd voor de lokale voedselbanken, opgehaald. Tegelijkertijd wordt alles aan de lopende band in gereedheid gebracht voor het inpakken van de voedselpakketten voor de 21 uitgiftepunten in Arnhem en directe omgeving. Ook wordt extra voedsel voor de grote gezinnen klaargezet dat apart meegaat naar de uitgiftepunten. Gedurende 2011 is overgegaan op het over de volle breedte inzetten van de zogenaamde gele koelboxen bij het vervoer van koelproducten vanuit onze vestiging, waardoor de vereiste koelketen nog beter gewaarborgd kan worden. Ook gedurende 2011 heeft de VWA (Voedsel & WarenAutoriteit) controles uitgevoerd. Soms kwam men met verbetersuggesties, maar nooit was sprake van tekortkomingen.


16 van 29

15-04-2012

Tussen 9:00 en 11.30 uur worden de pakketten voor de uitgiftepunten ingepakt, waarbij elke week aan en om de rollenbaan ongeveer 18 vrijwilligers betrokken zijn. Ook wordt voor de uitgiftepunten een speciale toelichting op het uitgegeven voedsel meegegeven. Per dagteam is in 2011 2x groot overleg gehouden. We gaan dit in 2012 verhogen naar minstens 3 overleggen per jaar. Sinds 2010 is er door een ICT bedrijf samen met een werkgroep van de voedselbank gewerkt aan nieuwe software voor de voorraadadministratie (genaamd Emalo). Dit pakket is begin 2012 ingevoerd. De voorbereidingen hebben veel menskracht gevergd en dat zal ook gelden gedurende de eerste maanden van invoering. Het coördinatorschap heeft in 2011 meerdere wisselingen ondergaan. Irmgard Tuerlings had aangegeven na vele jaren trouwe dienst begin 2011 te stoppen, vervolgens heeft Marco van der Woude het coördinatorschap gedurende een half jaar waargenomen, waarna ondergetekende het stokje op 1 september heeft overgenomen. Gelukkig was de continuïteit qua bezetting op de zogenaamde administratie en onder de dagverantwoordelijken veel groter, zodat –dankzij verhoogde inzet van betrokkenen- de afdeling en de buitenwereld geen last hebben gehad van deze wisselingen. Regelmatig kwamen en komen externen bij ons kijken hoe een en ander op de Bruningweg functioneert. Dat gold in 2011 ook voor de selectie van Vitesse, die in het kader van hun project maatschappelijke betrokkenheid een middag bij ons zijn komen kijken en werken. Tot slot enkele cijfers: - In 2011 zijn 3,3 miljoen consumenteneenheden/porties van gemiddeld 400 gram ofwel 1.326 ton ontvangen. - Wekelijks zijn in 2011 gemiddeld voor 650 gezinnen pakketten klaargemaakt. Er zaten gemiddeld 20 items in een pakket, waaronder in ieder geval brood, zuivel, verse groente en/of fruit en vlees(waren) en verder producten als frisdrank, chips, crackers, conserven, nootjes, sauzen. - Voor de 20 lokale voedselbanken in de regio Arnhem, zijn daar bovenop, gemiddeld per week voor 2.200 gezinnen 12 items uitgegeven. Rudie van Onzen, coördinator opslag & pakketverwerking


17 van 29

15-04-2012

9

Stafafdeling Vrijwilligers

“Vrijwilligers krijgen niet betaald omdat ze waardeloos zouden zijn, maar omdat hun waarde onschatbaar is! Vrijwilligers hebben niet zozeer tijd, maar eerder hart voor mensen.” Ook het afgelopen jaar hebben zich weer veel mannen en vrouwen aangemeld als vrijwilliger bij de Voedselbank Arnhem. De diversiteit aan vrijwilligers was weer erg groot, zowel werkeloze jongeren, UWV-ers, gepensioneerden, hoog en lage opgeleiden, huisvrouwen enz. Allemaal mensen met hetzelfde doel: "zinvol vrijwilligerswerk door tijd vrij te maken en hart te hebben voor je medemens”. De sfeer was mede bepalend om te blijven en velen hebben dan ook plezier in het werken bij de Voedselbank Arnhem. Ondanks het feit dat men geen financiële vergoeding ontvangt en ook de reiskosten zelf moet betalen blijft de motivatie groot. Veel aanmeldingen kwamen ook binnen via bemiddeling van de VIA (Vrijwilligers Inzet Arnhem) en via instanties zoals het RIBW, re-integratiebedrijven, UVW en “directwerk” van de gemeente Arnhem. Het actief blijven werven en gebruikmaken van een groot netwerk is van groot belang voor het voeden van de levensader van de voedselbank. Er is een groot werkaanbod binnen de voedselbank om zich voor in te zetten. Zo hebben we de afdeling aanmeldingen, transport, faciliteiten (inclusief technische dienst), Opslagpakketverwerking, fondsenwerving (inclusief het interne winkeltje), communicatie, voedselwerving, uitgiftepunten en vrijwilligers . De coördinator vrijwilligers koppelt, in overleg met de desbetreffende afdeling, uiteindelijk de vrijwilliger aan een van de genoemde afdelingen. Iedere afdeling heeft een eigen verantwoordelijk coördinator die de vrijwilliger direct of indirect verder instrueert en begeleidt. Wanneer een vrijwilliger zich aanmeldt vindt er altijd eerst een sollicitatie / informatie gesprek plaats op het distributiecentrum waarin we de mogelijkheden bespreken. Ook de vrijwilligersovereenkomst moet worden ondertekend, omdat vrijwilliger zijn bij de Voedselbank wel vrijwillig, maar nooit vrijblijvend is. In 2011 hebben zich ca. 62 nieuwe vrijwilligers aangemeld; daartegenover hebben ca. 36 vrijwilligers zich afgemeld met redenen als: weer werk gevonden, gezondheid, privé omstandigheden, keuze voor ander vrijwilligerswerk, verhuizing enz. Het grootste percentage was toch wel het vinden van (verplicht) regulier werk. Daarnaast ontvingen we zo'n 65 verzoeken van scholieren om hun maatschappelijke stage bij de voedselbank te mogen lopen. Eind 2011 stond de teller op totaal 320 actieve vrijwilligers waarvan er velen vanaf het begin in 2005/2006 nog steeds actief zijn voor de Voedselbank Arnhem. Als dank aan alle vrijwilligers en hun partner werd hen een vrijwilligersavond aangeboden door de Voedselbank, die we belangeloos mochten houden in het restaurant van de Sociale werkvoorziening Presikhaaf Bedrijven en die verzorgd werd door leerlingen van het ROC afdeling Horeca, omlijst met muziek en gezelligheid. Iets waar we jaarlijks aandacht aan


18 van 29

15-04-2012

willen blijven geven! Tevens mochten we 11 speldjes uitreiken aan vrijwilligers wegens 5 jaar onafgebroken trouwe inzet. Ook dank aan de chauffeurs van het Rode Kruis die wekelijks op vrijdag een paar vrijwilligers beschikbaar stellen voor het vervoer daarvan naar de 21 uitgiftepunten. Nogmaals dank aan alle vrijwilligers van de Voedselbank Arnhem voor hun inzet ter voorkoming van voedselverspilling en hun betrokkenheid bij mensen die moeten leven van een minimum aan inkomen! Joop Toeter , coördinator vrijwilligers


19 van 29

15-04-2012

10 Stafafdeling Lokale voedselbanken Het werkgebied van onze regionale voedselbank onderging dit jaar een flinke wijziging doordat de Twentse lokale voedselbanken Enschede, Midden-Twente en Oost-Twente overgingen naar de regionale voedselbank Salland en Twente. Via deze regionale voedselbank leveren wij nog wel voedsel aan hen op basis van het aantal pakketten. Ons werkgebied omvat nu het grootste deel van Gelderland en het oostelijk deel van de provincie Utrecht. In dit gebied bevinden zich de volgende 17 lokale voedselbanken: Amersfoort, Apeldoorn, Bommelerwaard, Doetinchem, Ede, Millingen aan de Rijn, Montferland, Neder-Veluwe, Nijmegen, Oost-Achterhoek, Tiel e.o., Wijchen e.o., Zeist en Zevenaar en Rijnwaarden. In 2011 voegde voedselbank Houten zich daarbij die overkwam van de regionale voedselbank Rotterdam. In de loop van dit jaar werden voedselbanken opgericht in De Bilt en Wijk bij Duurstede. Zoals uit de volgende tabel blijkt maakten alle lokale voedselbanken in dit jaar een forse groei door. naam voedselbank

aantal aantal aantal aantal aantal aantal aantal cliënten cliënten monden monden vrijwilligers vrijwilligers monden 1 sep 31 dec te te incl incl per 2011 2011 voeden voeden bestuur 1 bestuur cliënt 1 sep 31 dec sep 2011 31 dec 31 dec 2011 2011 2011 2011

Amersfoort

228

261

541

683

61

68

2,6

Arnhem

630

732

1.455

1.705

316

320

2,3

Apeldoorn

205

250

650

750

58

75

3,0

47

61

160

191

49

52

3,1

16

2,3

Bommelerwaard

24

De Bilt

54

88

100

183

255

14

25

2,6

104

133

253

308

33

34

2,3

Houten

34

36

96

97

28

25

2,7

Millingen aan de Rijn

14

21

31

57

15

25

2,7

Doetinchem Ede

39

47

110

128

38

40

2,7

Neder-Veluwe

126

134

337

356

72

62

2,7

Nijmegen

231

270

567

653

107

109

2,4

Oost-Achterhoek

140

189

335

451

57

60

2,4

Tiel e.o.

70

83

184

180

27

32

2,2

Wijchen e.o.

31

43

77

112

14

16

2,6

22

2,2

136

119

318

281

81

2,4

Montferland

30

Wijk bij Duurstede Zeist Zevenaar en Rijnwaarden totaal regio Arnhem

65 91

69

84

174

214

22

21

2,5

2.192

2.617

5.471

6.540

1.002

1.083

2,5


20 van 29

15-04-2012

Ook dit jaar konden wij als regionale voedselbank aan de inspanningsverplichting voldoen om de lokale voedselbanken elke week 8 tot 12 items per pakket te leveren. Gemiddeld kwam dit zelfs op 12,1 items per week (tegen 14,6 in 2010). De lokale voedselbanken worden geacht de pakketten zelf met een overeenkomstig aantal items aan te vullen. Vertegenwoordigers van de besturen van de lokale voedselbanken vormen samen de regioadviesraad. Deze kwam in 2011 vijf keer bijeen. In dit overleg worden afspraken gemaakt over de samenwerking tussen de regionale voedselbank en de lokale voedselbanken. Ook worden de landelijke ontwikkelingen besproken en standpunten meegegeven aan de vertegenwoordiger van de regionale voedselbank in het landelijk bestuur. Een belangrijk vast agendapunt is de onderlinge uitwisseling van ervaringen en ideeën. Men leert van elkaar. In twee vergaderingen werd uitvoerig gediscussieerd over het voorstel van het landelijk bestuur voor harmonisatie van de toekenningscriteria. Een belangrijk deel van onze voorstellen en opmerkingen werd door het landelijk bestuur overgenomen. Een ander, telkens terugkerend, thema, is de beheersing van de koudeketen. De strikte voorwaarden die Albert Heijn stelt voor levering van bederfelijke producten dwong tot extra aandacht voor dit punt, waarbij allen zich bewust waren dat door de Voedsel- en Warenautoriteit soortgelijke eisen ook voor producten van andere leveranciers gesteld worden. Aan het eind van het jaar voldeden de meeste voedselbanken aan de voorwaarden van Albert Heijn en konden meeprofiteren van de leveringen. Driemaal werd een bijeenkomst belegd met de voedselverwervers van de lokale voedselbanken. Hier werden de spelregels besproken die in het landelijk overleg vastgelegd zijn voor de contacten met leveranciers. Daarnaast waren ook hier de leveringen door Albert Heijn en het beheersen van de koudeketen onderwerp van gesprek. Afgezien van dit structurele overleg vinden er talloze contacten plaats via e-mail en telefonisch: voor operationele zaken met de medewerkers van opslag en pakketverwerking, voor beleidsmatige zaken met de coördinator. Bij diverse (feestelijke) gelegenheden werd een bezoek gebracht aan een lokale voedselbank. André Willemsen, coördinator lokale voedselbanken


21 van 29

15-04-2012

11 Stafafdeling Fondsenwerving De Voedselbank ontvangt al het voedsel voor niets. Een groot deel van de diensten en verbruiksartikelen die we gebruiken worden in natura gesponsord, d.w.z. voor niets geleverd. Er zijn helaas ook nog zaken waarvoor we gewoon moeten betalen, zoals energie en ongediertebestrijding. In totaal zijn we daar als organisatie zo’n 150.000 euro per jaar aan kwijt; dat geld moeten we op een of andere manier inzamelen. In 2011 is een team van 5 personen elke maand bij elkaar geweest om zo veel mogelijk geldschieters te benaderen. Daarbij worden de volgende doelgroepen ‘bewerkt’: kerken, serviceclubs, particulieren, bedrijven en gemeenten. Daarnaast waren er opbrengsten van de VriendenLoterij, van het winkeltje, van de landelijke organisatie en van de verhuur van een deel van ons pand. Uit onderstaand overzicht blijkt uit welke bronnen geld verkregen werd.

Ontvangen gelden Donateurs / schenkingen 108.900 Provincie / gemeenten 54.400 Voedselbanken NL 40.200 Verhuur (gedeelte) pand 24.000 Vrienden loterij 10.500 Opbrengst winkel 4.500 Overig 3.400 Tabel 3 ontvangen gelden in 2011 naar bron

Marco van der Woude, coördinator fondsenwerving (a.i.)


22 van 29

15-04-2012

12 Stafafdeling Faciliteiten In 2010 kon de Voedselbank Arnhem haar nieuwe distributiecentrum aan de Bruningweg betrekken. In 2011 zijn nog diverse kleine aanpassingen aan en om het pand uitgevoerd, met name ook voor de veiligheid van de vrijwilligers. In 2011 is er veel aandacht uitgegaan naar de elektriciteitsvoorziening. Vanaf het begin hebben we problemen gehad met de capaciteit. De vriescel, de koelcel en alle andere elektrische apparaten en lampen trokken zoveel stroom dat de bestaande installatie het niet aankon. Al snel zijn we tot de conclusie gekomen dat de capaciteit uitgebreid moest worden. Dat had heel wat voeten in aarde! Er moest een nieuwe kabel gelegd worden vanuit het transformatorhuisje tot achter op ons terrein. We hebben er nu voor gekozen om de stroomvoorziening in tweeën te splitsen (twee meters), hetgeen ook kon omdat het pand fysiek in tweeën is te delen. Dit voorkwam dat we in de hogere, industriële vastrechttarieven terecht kwamen. In de loop van het jaar is ook de voorgevel wit geschilderd door leerlingen van een school. Het geeft het pand een frisse uitstraling. Voort is onze elektrische installatie uitvoerig onderzocht door een extern bureau. Dit heeft ertoe geleid dat op een aantal punten verbeteringen zijn doorgevoerd en nog zullen worden doorgevoerd. Daarnaast worden er continue kleine onderhoudswerkzaamheden uitgevoerd. Richard de Groot, coördinator faciliteiten


23 van 29

15-04-2012

13 Stafafdeling Communicatie Het merk ‘Voedselbank’ lijkt in het afgelopen jaar aan kracht gewonnen te hebben. Ook in 2011 is zowel in de landelijke media (tv, radio, kranten) als in de regionale en lokale media veel aandacht besteed aan de voedselbanken, en hun steeds grotere rol in de verslechterende economische omstandigheden. Op 8 februari 2011 bezocht HKH prinses Maxima het distributiecentrum. Veel vrijwilligers en partners van de Voedselbank Arnhem waren uitgenodigd en aanwezig. Dit zorgde voor een buitengewoon positieve sfeer en ook veel media-aandacht. De Nieuwsbrief is in 2011 drie keer verschenen. De nieuwsbrief is primair gericht op het informeren van externe partijen. Uiteraard worden de nieuwsbrieven ook aan vrijwilligers gestuurd. De website wordt continu actueel gehouden. In juni 2010 was door een student van de HAN een onderzoek gedaan onder de medewerkers om hun betrokkenheid en tevredenheid te onderzoeken. De resultaten werden begin 2011 in het Coördinatoren overleg besproken en heeft geen aanleiding gegeven tot grote wijzigingen. Een ("professionele") coördinator communicatie wordt node gemist. Pogingen om deze coördinator via de verschillende netwerken te vinden zijn in 2011 nog niet geslaagd. Mede daardoor kon ook nog geen nieuw communicatieplan worden afgerond. Marco van der Woude, coördinator communicatie (a.i.)


24 van 29

15-04-2012

14 Financiën Naast dit jaarverslag is er door DDJ accountants en adviseurs ook een financieel jaarverslag gemaakt. Hieronder vindt u de winst- en verliesrekening en de balans per ultimo 2011 van de Stichting Voedselbanken Nederland, regio Arnhem. Aangezien we over 7,5 jaar de financiering van ons distributiecentrum zullen moeten aflossen is het streven om elk jaar een bedrag aan liquiditeiten te reserveren om te zijner tijd aan deze aflossingsverplichting te kunnen voldoen. Daarnaast is het nog relevant om op te merken dat het bestuur er naar streeft een continuïteitsreserve te vormen ter hoogte van eenmaal de genormaliseerde jaarlijkse exploitatiekosten. Vorig jaar konden we nog € 70.000,-- aan deze reserves toevoegen; dit jaar is dat helaas niet gelukt. Voor een verdere toelichting verwijzen we u graag naar het financiële jaarverslag dat u kunt vinden op onze website (http://www.voedselbankarnhem.nl/begroting.htm). Staat van baten en lasten over 2011 2011 2010 _________________________________________ € € € € Netto baten Afschrijvingen materiële vaste activa Overige lasten Som van de lasten Bedrijfsresultaat Rentebaten Rentelasten Som der financiële baten en lasten Resultaat Dotatie bestemmingsreserve Resultaat na dotatie bestemmingsreserve


245.882 78.572 146.198

289.611 52.539 131.213 183.752 105.859

224.770 21.112 3.159 - 34.167

1.657 - 34.128 - 31.008 - 9.896 - 9.896

25 van 29

- 32.471 73.388 70.000 3.388

15-04-2012

Balans per 31 december 2011 ACTIVA

31 december 2011 31 december 2010 _________________________________________ € € € €

Vaste activa Materiële vaste activa Gebouwen Inventarissen Vervoermiddelen

615.245 173.469 77.303

Vlottende activa Vorderingen Overige vorderingen en overlopende activa Liquide middelen Totaal activazijde

ACTIVA

657.508 195.960 49.725 866.017

903.193

11.451 218.259

15.318 243.114

1.095.727 =======

1.161.625 =======

31 december 2011 31 december 2010 _________________________________________ € € € €

Kapitaal Kapitaal stichting Bestemmingsreserve

97.118 70.000

Voorzieningen Overige voorzieningen Langlopende schulden Leningen o/g Hypotheken o/g

107.014 70.000 167.118

177.014

30.000

15.000

432.500 430.000

455.000 430.000 862.500

Kortlopende schulden Aflossingsverplichtingen Schulden aan leveranciers en handelskredieten Overige schulden en overlopende passiva

885.000

12.500

25.000

2.228 21.381

33.974 25.637

Totaal passivazijde

36.109

84.611

1.095.727 =======

1.161.625 =======

Marco van der Woude, penningmeester


26 van 29

15-04-2012

Bijlage 1

Aantal pakketten per jaar in regio van Voedselbanken Nederland, regio Arnhem

Ontwikkeling aantal pakketten per kwartaal vanaf start tot eind 2011

Bijlage 2 Organogram per 31 december 2011


28 van 29

15-04-2012

Bijlage 3 Werkgebied Voedselbanken Nederland, regio Arnhem per 31-12-2011 (grootste deel van Gelderland en het oostelijk deel van de provincie Utrecht)


29 van 29

15-04-2012

Voedselbanken Nederland, regio Arnhem. Jaarverslag. Stichting Voedselbanken Nederland, regio Arnhem

Recommend Documents