Afhankelijkheden Werkagenda Menzis, gemeenten en regio’s September 2015
Regio Arnhem Regio Arnhem Regio Groningen Regio Groningen
Thema afhankelijkheden
Binnen het thema “afhankelijkheden” brengen we voor verschillende doelgroepen deze afhankelijkheden in kaart en onderzoeken we wat slimme samenwerkingsmogelijkheden tussen gemeenten en zorgverzekeraar zijn.
Doel is om te komen tot handvatten die helpen om te gaan met de (belangrijkste) doelgroepen waar afhankelijkheden bestaan.
Drie doelgroepen zijn uitgekozen om nader te onderzoeken: GGZ volwassenen Jeugd (w.o. 18-/18+, JGGZ, relatie huisarts) Kwetsbare ouderen
2
Samenhang tussen de wetten ZVW
Jeugdwet pillen
WLZ Jeugd
praten
18+
18-
Huisarts /POH
GGZ
Kwetsbare ouderen
Sociaal Wijkteam
Wijkverpleging VV ZZP’s VP/PV ambulant GGZ
klinisch
PV
HH
begeleiding Langdurige GGZ
RIBW
WMO 3
GGZ
Voor elke doelgroep worden werksessies georganiseerd
Tijdens verschillende werksessies gaan we het gesprek aan met Menzis, gemeenten én zorgaanbieders over de afhankelijkheden voor de verschillende doelgroepen en onderzoeken we efficiënte samenwerkingsmogelijkheden.
Voorafgaand aan de werksessies met zorgaanbieders vindt een voorbereidingssessie plaats met gemeenten en Menzis. Tijdens deze sessie wordt besproken welke aanbieders worden uitgenodigd en welke afhankelijkheden aan hen worden voorgelegd tijdens de werksessie.
Op dit moment worden in Groningen aparte werksessies georganiseerd voor de doelgroepen GGZ18+ en Jeugd.
4
Werkwijze
afhankelijkheden
Duiding van het vraagstuk, o.a. m.b.v. casuïstiek Is een eerste aanzet voor gemaakt (voorwerk)
5
Interventies
Concrete aanpakken en oplossingen Wordt opgepakt in werksessies
Effecten
Business case Lange termijn opgave
GGZ Volwassenen Afhankelijkheden en interventies
J-GGZ instroom 18+
Huisarts POH GGZ
L-GGZ
beschermd wonen (centrum gemeenten)
Wmo begeleiding : dagbesteding, begeleiding, logeeropvang, mantelzorgondersteuning
WIJKTEAM
Passend onderwijs
7
Participatie
CIZ
GGZ
Toets Zorgverzekeraar
365 dagen
1095 dagen
Afhankelijkheden GGZ
W L Z
Enkele afhankelijkheden t.a.v. GGZ (1/2) 1.
Overgang J-GGZ naar 18+
2.
Van behandeling GGZ naar ondersteuning Wmo Ondersteunende begeleiding (Wmo) en ambulante behandeling (Zvw) worden vaak samen geleverd door één aanbieder.
3.
4.
8
Van Wmo naar ambulante GGZ Goede samenwerking en afstemming tussen de huisarts, POH GGZ en het wijkteam om aantal verdere verwijzingen te beperken. Van verblijf in GGZ-instelling naar beschermd wonen (GGZ B en C) De doorstroom in RIBW’s is beperkt. Gemeenten besluiten het aantal RIBWplaatsen te beperken. Dit heeft gevolgen voor de doorstroming van patiënten in GGZ instellingen naar een RIBW-verblijf.
Enkele afhankelijkheden t.a.v. GGZ (2/2) 5.
Behandeling GGZ voor cliënten beschermd wonen Als gemeenten besluiten begeleiding binnen RIBW’s te beperken, kan dit leiden tot een groter beroep op ambulante GGZ zorg. Circa 65% van de RIBWbewoners krijgt GGZ zorg.
6.
Reductie van klinische dagen conform Hoofdlijnakkoord GGZ en besluit (indicatie) rondom langdurige GGZ mét of zonder behandeling
7.
Relatie tussen Wmo en WLZ Mensen met LVB met gedragsproblematiek worden afgewezen bij het CIZ. Terwijl artikel 3.2.1lid 3 van de WLZ aangeeft dat mensen met een combinatie van een licht verstandelijke handicap en gedragsproblemen ook tijdelijk of opvolgend na de Jeugdwet toegang hebben via de WLZ.
9
Mensen met dubbeldiagnose: LVG/GGZ/verslaving. Deze groep wordt vaak geweigerd in de WLZ terwijl bij deze groep vaak sprake is van langdurige of blijvende zorgbehoefte.
Werksessie: GGZ18+
Tot nu toe zijn twee werksessies georganiseerd voor de doelgroep GGZ18+
Naast de gemeente Groningen (beleid en wijkteam) en Menzis (gemeentebeleid en zorginkoop), waren onder andere vertegenwoordigers van de volgende gemeenten/organisaties aanwezig:
Gemeente Den Haag Lentis VNN Coöperatieve Herstelgroep Nederland – cliëntvertegenwoordigers Groninger Psychologen Coöperatie UMCG
Tijdens de eerste werksessie is de focus terug gebracht naar de volgende afhankelijkheid:
“Door de loskoppeling van ambulante behandeling (Zvw) en ondersteunende begeleiding (Wmo) en het overhevelen van de begeleiding naar de wijkteams, is een breuk in de keten van hulp, ondersteuning en zorg ontstaan. “ 10
Uitkomsten werksessie GGZ 18+ Vraag: Hoe zorgen we er voor dat er in het plan van de cliënt altijd een verbinding wordt gelegd met het dagelijkse leven in de maatschappij? Wat is nodig? Een efficiënte samenwerking tussen wijkteams (Wmo) en FACT-teams (Zvw), huisarts, POH-GGZ, Basis GGZ. Wat zou daarbij kunnen helpen? Gezamenlijke werkwijze (methode): hoe je bepaalt wat er aan de hand is en wie welke rol heeft. Een gezamenlijke definitie van herstel. Wat gebeurt er in de werkgroep afhankelijkheden? Formuleren van vormen van herstel: klinisch, functioneel, maatschappelijk, persoonlijk herstel Inventariseren van (triage)methoden en gezamenlijke aanpak ontwikkelen 11
Uitkomsten werksessie GGZ18+
Focus: effectieve verbinding leggen tussen behandeling (Zvw) en begeleiding (Wmo)
Gezamenlijk ontwikkelen van definities van herstel (Jaap van der Stel):
Een gezamenlijk methodiek – regionaal zorgprogramma – t.b.v. het realiseren van een sluitende keten van hulp, ondersteuning en zorg, waarbij herstel voorop staat De methodiek omvat een werkwijze om te bepalen welke zorg een cliënt nodig heeft en wie welke rol heeft in het herstelplan Door de aanwezige aanbieders wordt een voorzet gemaakt voor deze methodiek. Deze zal in het najaar worden besproken in een vervolgsessie. 12
Klinisch herstel; gericht op remissie van symptomen en, wanneer mogelijk, genezing. Dit herstel gebeurt in een kliniek/inrichting Functioneel herstel; het herstel van lichamelijke, psychische en sociale functies. Deze gebeurt gelijktijdig met klinisch herstel, als hiervan sprake is. Maatschappelijk herstel; deze richt zich op het vergroten van de participatie van een cliënt in de samenleving. Persoonlijk herstel; een cliënt motiveren om zijn/haar leven weer op te pakken, zelf doelen te stellen, nieuwe identiteit vormen, etc. Deze hangt altijd samen met klinisch-, maatschappelijk- en functioneel herstel
Jeugd Afhankelijkheden en interventies
Enkele afhankelijkheden t.a.v. Jeugd (1/2) 1. Jeugd GGZ (Jeugdwet) en overgang naar Volwassen GGZ (Zvw) 18-/18+ Beleid en uitvoering van jeugdhulp en –bescherming (incl. GGZ) hebben invloed op de GGZ-zorgvraag en -behoefte nadat jeugdigen 18 jaar worden. Bij de leeftijd van 18 jaar wordt de zorgverzekeraar verantwoordelijk zorgkosten in de GGZ. Adequate en preventieve zorg ten aanzien van JGGZ-problematiek kan, in een latere fase, GGZ-problematiek bij volwassenen voorkomen. Tegenovergestelde is ook mogelijk: besparingen in de JGGZ (Jeugdwet) kunnen leiden tot een grotere zorgvraag in de volwassen GGZ (Zvw) na het 18e jaar. De overgang en overdracht die daarbij hoort op het moment dat een jongere 18 wordt is ook van belang. 2. Verwijzing huisarts en POH GGZ naar j-GGZ GGZ is omgevormd tot generalistische basis GGZ (BGGZ) en specialistische GGZ (SGGZ). Streven is dat minder behandelingen in de duurdere SGGZ (voorheen 2 e lijn GGZ) plaatsvinden en er een verschuiving komt naar de goedkopere BGGZ (voorheen 1e lijn). De huisarts en de POH GGZ krijgen hierin een sturende rol. Terwijl JGGZ betaald wordt door gemeenten. 14
Enkele afhankelijkheden t.a.v. Jeugd (2/) 3. Jeugdwet en WLZ CIZ aanvragen voor WLZ zorg van 18-23jarige LVB’ers wordt vaak afgewezen. Argumentatie: verstandelijke beperking is niet aangetoond, IQ is boven de 70, cliënt is leerbaar Kinderen (<7 jaar) met ernstige ontwikkelingsachterstanden en vraag naar intensieve extramurale behandeling krijgen geen CIZ-indicatie. Argumentatie: jonge leeftijd maakt het onmogelijk om perspectief op levenslange, levensbrede zorgbehoefte vast te stellen
15
Werksessie: Jeugd 18-/18+
Tot nu toe heeft er één werksessie voor de doelgroep Jeugd 18-/18+ plaatsgevonden.
Naast de gemeente Groningen en Menzis, waren onder andere vertegenwoordigers van de volgende gemeenten/organisaties aanwezig:
16
Gemeente Arnhem Gemeente Bellingwedde Gemeente Den Haag Accare (Kinder- en Jeugdpsychiatrie) Reik (LVB) Elker (Jeugdhulp en GGZ hulp)
-
Gemeente Stadskanaal Cura XL (begeleiding complex meervoudig) CMO Leger des Heils NOVO
Het gesprek werd gevoerd aan de hand van drie vragen: Bij welke doelgroepen liggen de belangrijkste afhankelijkheden? Waar liggen de belangrijkste risico’s/kansen rond de overgang tussen de verschillende wetten waar gemeenten en zorgverzekeraar elkaar vinden? Waar liggen de samenwerkingsmogelijkheden en welke eerste stap kunnen we hierin zetten?
Uitkomsten werksessie Jeugd 18-/+ Vraag: Wat te doen als een jongere 18 wordt en het nog niet duidelijk is welke zorg een jongere dan nodig heeft? Wat is nodig? Het is van belang om een tussenfase in te richten om samen te bepalen wie welke verantwoordelijkheid krijgt. Wat zou daarbij kunnen helpen?
Onafhankelijk multidisciplinair team met mandaat vroegtijdig inzetten.
Het opstellen van een perspectief- en prognoseplan (toekomstgericht op alle levensdomeinen) zodat ook de jongere zelf beter weet wat hij kan verwachten.
Wat gebeurt er in de werkgroep afhankelijkheden?
Aanbieders maken een voorstel voor een perspectief- en prognoseplan.
Ideeën over een multidisciplinair team worden door gemeenten en Menzis samen met Menzis verder uitgewerkt.
In september worden plannen besproken tijdens vervolgsessie.
17