REGIO ARNHEM Hoe kunnen we de Voedselbanken helpen?
Inhoud: Leveranciers bieden jubilerende Voedselbank hulp aan René Froger ambassadeur voedselbank Meer vraag naar hulp van Voedselbank Open dag Voedselbank Arnhem succes Kippenpoten, cupcakes en sauzen voor de Voedselbank Pieter Brueghelschool schenkt 3800 euro Klokhuis filmt bij Voedselbank Arnhem Bakker Hilvers trouwe leverancier ‘Wij hebben er niet voor gekozen. Het is ons overkomen’ Albert Heyn verklaart uitgiftepunt Velp officieel oké Flinke geldprijs Voedselbank Montferland Arnhemse Henken maken tafel jubilerende Voedselbank
2 2 3 3 4 5 5 6 7 8 8 9
Voorwoord en jubileum E zonder vreugde
De Voedselbank in Nederland bestaat tien jaar. Weliswaar een jubileum, maar geen reden om een feestje te vieren. In plaats daarvan worden er de komende maanden bij de acht regionale Voedselbanken in Nederland debatten gehouden waar alle belanghebbenden, dus politici, afnemers, maar ook ondernemers en voedselproducenten, zich buigen over de vraag: hoe kunnen we de Voedselbank helpen. Het startschot werd gegeven op maandag 10 september in Rotterdam, de woonplaats van de oprichters van de Voedselbank Clara en Sjaak Sies. Onder leiding van Ivo Niehe werd uitvoerig gesproken over de toekomst van de Voedselbanken. (Foto: Gijs Jacobs) Lees verder op pagina 2
Van de redactie
Geachte lezer, Het is druk bij de Voedselbanken Nederland. Niet alleen doordat steeds meer mensen een beroep doen op de Voedselbank, maar ook omdat er in en om de organisatie veel gebeurt. Dat zal onder meer duidelijk worden tijdens de debatten die er komende tijd gehouden worden bij de diverse regionale Voedselbanken in heel Nederland. Zoals onze voorzitter Tom Hillemans in zijn voorwoord al schrijft, worden die gespreksronden gehouden tijdens het jubileumjaar van de Voedselbank die tien jaar geleden is opgericht door de Rotterdammers Clara en Sjaak Sies. U leest er meer over in deze eerste speciale nieuwsbrief voor relaties van de Voedselbanken Nederland, regio Arnhem. Door de groei van het team communicatie, proberen we u vanaf nu met een mix van nieuws, wetenswaardigheden en verhalen van, voor en over de organisatie, leveranciers, afnemers en vrijwilligers op de hoogte te houden van de Voedselbank. Het kan altijd beter. Dus als u tips of suggesties heeft, laat het ons weten enstuur een mailtje naar:
[email protected].
Verjaardagen zijn een uitstekende gelegenheid voor een feestje. Die moeten gevierd worden. Zeker die van de ronde getallen. Meestal, maar nu niet. Het tienjarig jubileum van De Voedselbank is beslist geen feestelijke aangelegenheid. Dat Clara en Sjaak Sies in Rotterdam tien jaar geleden de eerste Voedselbank in Nederland oprichtten is wel een uitstekende reden nog eens uitvoerig stil te staan bij het belang en de noodzaak van de organisatie. Nog steeds worden er jaarlijks tonnen goed voedsel weggegooid. Terwijl er duizenden mensen honger moeten lijden, omdat ze geen geld hebben voor fatsoenlijk eten. Overal in het land wordt tijdens dit jubileumjaar iedereen letterlijk aan tafel uitgenodigd om te debatteren over dit probleem. Politici, ondernemers, voedselproducenten, maar ook onze klanten gaan met elkaar in gesprek aan de enige echte Voedselbank-tafel, die nota bene bij De Voedselbank in Arnhem is gemaakt. Onder het motto ‘Iedereen aan tafel’ wordt een jaar lang bij alle betrokkenen aandacht gevraagd voor een probleem dat in een van de rijkste landen ter wereld eigenlijk niet zou mogen bestaan. Ik mag op zijn tijd graag een feestje vieren, maar wat betreft de Voedselbank is het voor mij pas feest als die niet meer nodig is. Hetgeen, ben ik bang, een illusie is. om Hillemans, Voorzitter Voedselbanken T Nederland, regio Arnhem
pagina 2
NIEUWSBRIEF VOEDSELBANK REGIO ARNHEM
Leveranciers bieden jubilerende Voedselbank hulp aan Door Hans Teunissen Onder het motto ‘Iedereen aan tafel’ gaat de Voedselbank dit jubileumjaar in gesprek met alle partijen die hiermee te maken hebben. Tijdens debatten bij de acht regionale Voedselbanken schuiven belanghebbenden letterlijk aan tafel om te praten over de Voedselbank in Nederland. Na tien jaar blijkt dat die nog steeds hard nodig is. Door de economische crisis moeten steeds meer mensen een beroep doen op de Voedselbank voor hun dagelijkse levensbehoeften. Door de aanhoudende economische problemen gebeurt dat niet meer alleen door mensen aan de onderkant van de maatschappij, maar kloppen ook steeds meer zzp-ers en mensen met een middelbare of hogere opleiding aan bij de Voedselbank. Alle reden dus om nog een goed stil te staan bij de toekomst van de Voedselbank in Nederland. Tijdens de acht debatten buigen vertegenwoordigers uit de politiek, de financiële wereld, het sociaal maatschappelijk werk, het bedrijfsleven én afnemers van de Voedselbank zich over allerlei vragen die opdoemen. Vragen over de rol van de Voedselbank de komende tien jaar, moet iedere gemeente een eigen Voedselbank krijgen, wat is de
nieuwe ontmoetingsplaats of sociaal warenhuis waarin iedereen aan tafel plaats kan nemen om samen vorm te geven aan het ontdekken en benutten van nieuwe kansen.
rol van de rol van de overheid, hoe gaat het onderwijs hiermee om, blijft de Voedselbank zelfstandig of moet die steeds meer samenwerken met andere organisaties, hoe kunnen ondernemers hieraan bijdragen? Tijdens het eerste debat in Rotterdam werd aan de hand van uiteenlopende stellingen gesproken over de toekomst van de Voedselbank. Centraal stond de vraag hoe de Voedselbank haar werk voort kan zetten: als zelfstandig instituut of juist verenigd in een
Debat in Arnhem Dinsdag 2 oktober werd in het distributiecentrum van de Voedselbanken Nederland, regio Arnhem het grote voedselketendebat gehouden. Vertegenwoordigers uit de hele voedselketen bogen zich over de vraag hoe de Voedselbanken meer voedsel kan krijgen om de komende jaren aan de toenemende vraag te kunnen voldoen. Tijdens het gesprek bleek dat producenten en leveranciers graag willen meedenken, maar dat ze ook concreet mee willen doen om het probleem op te lossen. Behalve tips en adviezen over verbeteringen bij de Voedselbank vinden leveranciers het belangrijk dat er één centraal meldpunt komt voor het aanleveren van voedsel. De Voedselbank zelf zorgt dan voor de verdere levering aan de diverse voedselbanken. Tijdens het debat toonden leveranciers zich erg belangstellend. Ze boden zich aan als vraagbaak en wilden graag ondersteuning bieden bij vacatures. Hun belangrijkste advies naar de Voedselbank was dan ook: maak gebruik van onze kennis en kracht.
René Froger ambassadeur voedselbank Door Hans Teunissen René Froger is vanaf 1 september officieel ambassadeur van Voedselbanken Nederland. Dat maakte de bekende Nederlandse zanger donderdag 30 augustus bekend tijdens een bijeenkomst ter gelegenheid van het tienjarig bestaan van de voedselbank. Froger liet weten zich sterk te maken voor de organisatie en geen gelegenheid onbenut te laten om de voedselbank te promoten. De bekendmaking is de aftrap van het De bekendmaking is de aftrap van het 10-jarig Jubileum van de voedselbank. Een jubileum dat geen feestje wordt, want in haar tienjarig bestaan is de voedselbank uitgegroeid van een lokaal initiatief tot een nationaal instituut met 135 aangesloten voedselbanken. Ruim 6.200 vrijwilligers zijn wekelijks actief om ongeveer 30.000 huishoudens te voorzien van een voedselpakket. Naast de debatten worden tal van activiteiten georganiseerd en volgen publicaties
René Froger draagt zijn laatste hit ‘Samen’ op aan de jubilerende Voedselbanken Nederland. rond het jubileumjaar, waaronder de publicatie van een jubileumboek waarin de oprichters, klanten, vrijwilligers en leveranciers hun persoonlijke verhaal vertellen. Bij de aankondiging van zijn ambassadeurschap maakte René Froger bekend dat hij zijn laatste hit ‘Samen’ opdraagt aan de jarige Voedselbank. Een nummer dat de kern raakt van de Voedselbank en nauw aansluit bij het thema ‘Iedereen aan Tafel’. Het nummer werd bekend tijdens de EK en werd bij de De Toppers in Concert al begeleid door
een 360-koppig Groot Voedselbankkoor. Tijdens de presentatie van René Froger liet een speciaal samengesteld Goois Voedselbank Kamerkoor o.l.v. dirigent/arrangeur Gerard van Amstel een bijzondere koorbewerking van ‘Samen’ horen. Alle (amateur) koren in Nederland worden uitgenodigd dit nummer te gaan zingen om daarmee op muzikale wijze bij te dragen aan de mooie boodschap van 10 Jaar Voedselbank: “Iedereen aan Tafel!” Via de website www.10jaarvoedselbank.nl kan dit nummer gratis worden gedownload.
NIEUWSBRIEF VOEDSELBANK REGIO ARNHEM
pagina 3 Meer vrijwilligers Bij de verwerking van de pakketten zijn ook vorig jaar weer meer vrijwilligers betrokken. Waren er eind 2010 nog 293 vrijwilligers actief bij de Voedselbank Arnhem, eind vorig jaar steeg dat aantal naar 340 vrijwilligers. Voor het voedsel dat de Voedselbank onder haar afnemers verspreidt, is ze voornamelijk afhankelijk van het aanbod van voedsel door producenten, groothandelaren en winkelketens. Gelukkig konden ook in 2011 weer verschillende nieuwe leveranciers bereid gevonden worden om voorraden voedsel aan de Voedselbank aan te bieden in plaats van te laten vernietigen. Het aanbod van voedsel nam desondanks ook in 2011 opnieuw iets af, nu met 3% van 3,4 miljoen eenheden (1.470 ton) naar 3,3 miljoen eenheden (1.425 ton).
Eén van de hoogtepunten van de Voedselbank Arnhem vorig jaar was het bezoek van prinses Maxima. Op de foto v.l.n.r.: burgemeester Paulien Krikke, voorzitter Tom Hillemans, prinses Maxima, Joop Toeters en commissaris van de koningin Clemens Cornielje.
Meer vraag naar hulp van Voedselbank Door Hans Teunissen Opnieuw hebben er het afgelopen jaar meer mensen de hulp ingeroepen van de regionale Voedselbank Arnhem. Dat blijkt uit het jaarverslag van de Voedselbank regio Arnhem. Vanuit het nieuwe distributiecentrum aan de Bruningweg in Arnhem werden vorig jaar maar liefst 155.000 voedselpakketten verspreid, 20.000 pakketten meer dan in 2010, een stijging van vijftien procent. En dat terwijl er in 2010 ook al een forse stijging was te zien van maar liefst 25 procent ten opzichte van het jaar daarvoor. Het lijkt erop dat de crisis flinke sporen be-
gint te trekken. Steeds meer mensen merken de gevolgen van de aanhoudende crisis en doen een beroep op de Voedselbank. Vorig jaar werden er via de 21 uitgiftepunten in Arnhem aan 730 gezinnen pakketten uitgegeven. Via de lokale uitgiftepunten in de regio, die samenwerken met de Voedselbank Arnhem, werden er nog eens 1885 gezinnen van voedselpakketten voorzien.
Maxima Een van de hoogtepunten van vorig jaar is ongetwijfeld het bezoek van prinses Maxima op 8 februari aan het nieuwe distributiecentrum aan de Bruningweg. Diezelfde dag ook werd een nieuwe stap gezet op de internationale samenwerking van de Voedselbanken in Europa. Voedselbanken Nederlanden sloot zich aan bij de Europese Federatie van Voedselbanken. Een van de voordelen is dat er makkelijker contacten gelegd kunnen worden met wereldconcerns. Daarnaast kan er nu op Europees niveau gelobbyd worden om voedseloverschotten ter beschikking te stelen aan de Voedselbanken in de aangesloten landen. Meer informatie op www.voedselbankarnhem.nl.
Steeds meer mensen merken de gevolgen van de aanhoudende crisis en doen een beroep op de Voedselbank.
Open dag Voedselbank Arnhem groot succes De open dag van de Voedselbank Arnhem is een enorm succes geworden. Niet alleen financieel, maar zeker ook door het onverwacht grote aantal bezoekers dat op een zonnige zaterdag de weg wist te vinden naar het distributiecentrum aan de Bruningweg in Arnhem. Maar misschien nog wel belangrijker is de positieve indruk die de vele bezoekers kregen van de Voedselbank Arnhem. Meerdere keren klonken er verraste uitroepen van mensen die verbaasd opkeken van de grootte van het pand en de enorme hoeveelheden goederen die er wekelijks omgaan in het distributiecentrum van de Voedselbank Arnhem. Tijdens de open dag van de Voedselbank was het een gezellige drukte
pagina 4
NIEUWSBRIEF VOEDSELBANK REGIO ARNHEM
Kippenpoten, cupcakes en sauzen voor de Voedselbank Door Hans Teunissen Het lijkt er op dat de contacten tussen fabrikant Heinz en de Voedselbank de laatste tijd een stuk steviger zijn geworden. In het verleden leverde de bekende fabrikant van sauzen in het Gelderse Elst heel af en toe iets aan de Voedselbank. Maar nadat voedselverwerver Henk Foekens via zijn netwerk de banden met de voedselproducent heeft kunnen aantrekken, zijn er in korte tijd bij het distributiecentrum van de Voedselbank aan de Bruningweg in Arnhem twee forse zendingen binnengekomen vanuit Elst. Een eerste zending in september leverde 41 pallets op met flesjes knoflooksaus bestemd voor Rusland. Iedere pallet bevatte 667 kilo aan flesjes saus, dus in het totaal heeft de Voedselbank ruim 27.000 kilo knoflooksaus te verdelen. Het tweede transport bestond uit Italiaanse pastasaus en een Griekse saus. Er werden 31 pallets afgeleverd van 1070 kilo per pallet. In het totaal dus 30.000 kilo. Behalve sauzen van Heinz krijgt de Voedselbank binnenkort ruim 100.000 cupcakes van de Sligro. De cupcakes zijn overgebleven na een gezamenlijke actie van de Sligro en Pickwick. In het centrale magazijn van de Sligro in Veghel wachten 47 pallets met diepgevroren cupcakes op verdere distributie naar de verschillende regionale Voedselbanken in Nederland. Iedere pallet bestaat uit 48 dozen, waarin per doos 48 cupcakes zitten. Voordat die uitgegeven kunnen wor-
Een tweede vrachtwagen vol met sauzen wordt afgeleverd bij het distributiecentrum van de Voedselbank aan de Bruningweg in Arnhem. den aan de afnemers van de Voedselbank, moeten die eerst nog eens in per drie cupcakes worden over verpakt in speciale doosjes van Pickwick. Dat gebeurt ter plekke bij de regionale Voedselbanken, die zich voor de cupcakes hebben aangemeld. Een machinefabrikant voor de kip verwer-
kende industrie is zijn belofte nagekomen. De fabrikant beloofde bij de opening van een nieuwe fabriek begin dit jaar de Voedselbank 70.000 diepgevroren kippenpoten. De kippenpoten worden binnenkort geleverd aan de Voedselbank, die ze vervolgens, onder strenge voorwaarden, verder verdeelt onder zijn afnemers.
Landelijke afspraak over verdeelsleutel grote partijen dens, 3.044 personen) krijgt 3.9 procent; Noord Holland (3.295 huishoudens, 8.036 personen) krijgt 13.3 procent; Noord/Oost Nederland (4.189 huishoudens, 9.024 personen) krijgt 16.9 procent; Rotterdam (5.009 huishoudens, 12.721 personen) krijgt 20.2 procent en Salland Twente (1.565 huishoudens, 3.959 personen) ontvangt 6.3 procent. In het totaal worden de goederen dus verdeeld over 24.811 huishoudens die uit 60.251 personen bestaan.
Door Hans Teunissen Zoals uit bovenstaand artikel blijkt, ontvangt de Voedselbank soms een enorme partij goederen van een fabrikant. De aantallen zijn dan zo groot dat ze, als ze hun eigen afnemers hebben voorzien, nog forse hoeveelheden overhouden. Bij zulke grote partijen hebben de acht regionale Voedselbanken (waaronder de 120 lokale voedselbanken vallen) in Nederland afspraken gemaakt over de verdeling van deze spullen. Grote partijen als de duizenden potjes saus van Heinz en de 116.000 cakecupjes van de Sligro en Pickwick worden volgens een vaste verdeelsleutel verdeeld over de acht regionale Voedselbanken Nederland. Uitgangspunt is de gemiddelde hoeveelheid gezinnen die wekelijks vanuit een regionale Voedselbank van een voedselpakket wordt voorzien. Afhankelijk van het aantal gezinnen krijgt de betreffende regionale Voedselbank een hoeveelheid goederen die ze doorsluizen naar een van de bij hun aan-
gesloten lokale Voedselbank. Die geeft ze op hun beurt weer door aan hun afnemers. Als alle acht regionale Voedselbanken zich hebben aangemeld voor een bepaald product, is de verdeelsleutel als volgt (de cijfers zijn gebaseerd op het aantal personen per 1 januari 2012): Arnhem (2.617 huishouden, 6.430 personen) krijgt 10.5 procent van de spullen; Brabant/Zeeland (3.757 huishoudens, 9.675 personen) krijgt 15.1 procent; Haaglanden (3.407 huishouden, 7.362 personen) krijgt 13.7 procent; Limburg (972 huishou-
Als een of meer Voedselbanken zich niet aanmeldt voor een partij goederen, om wat voor reden dan ook, dan wordt er een andere verdeelsleutel gebruikt, afhankelijk van het aantal belangstellenden. Dat gebeurt bijvoorbeeld bij diepvriesproducten, zoals de kippenpoten en de cakecupjes. Daar zijn speciale koelruimten voor nodig waar het voedsel goed bevroren opgeslagen moet kunnen worden. Dat kan niet overal. Vandaar dat de kippenpoten en cakecupjes niet over alle regionale voedselbanken worden verdeeld.
NIEUWSBRIEF VOEDSELBANK REGIO ARNHEM
pagina 5
Pieter Brueghelschool schenkt 3800 euro aan Voedselbank Door Hans Teunissen Leerlingen van de Pieter Brueghelschool in Arnhem hebben tijdens het jaarlijkse Zomerfeest een bedrag van maar liefst 3800 euro ingezameld voor de Voedselbank regio Arnhem. Daarnaast hebben ze ook nog eens enkele tientallen kratten voedsel opgehaald. De cheque is op de laatste dag van het zomerfeest van de school overhandigd door directeur José Blijkam aan Betty van de Akker van de voedselbank. De kratten met houdbare spullen zijn een week later door de ouders Lonneke Groenen en Catherine van Dijk naar het distributiecentrum van de Voedselbank gebracht aan de Bruningweg in Arnhem. De Pieter Bruegelschool aan de Bauerstraat in Arnhem sluit het schooljaar traditioneel af met een groots zomerfeest voor de 340 leerlingen en hun ouders. De opbrengst van dit feest wordt het ene jaar gebruikt om iets leuks te kopen voor de school en het jaar er op gaat het naar een goed doel. Dit jaar is gekozen voor de Voedselbank Arnhem. Een aantal activiteiten op school stond in het teken van voeding. De Cultuurweek ging over voedingsgewoonten in andere culturen
Lonneke Groenen en Catherine van Dijk plakken een zelfgemaakte cheque met de opbrengst van de zomeractie op de muur van de Voedselbank Arnhem. en de leerlingen van groep 7 kregen een rondleiding in het distributiecentrum van de Voedselbank in Arnhem. Het Zomerfeest leverde een recordopbrengst op. Nog niet eerder zamelden de
kinderen zoveel geld in met de verkoop van loten en strippenkaarten. Eerdere afleveringen van het zomerfeest leverden bedragen op variërend van ongeveer 2500 tot 3000 euro.
Klokhuis filmt bij Voedselbank Arnhem Door Elsbeth Lelyveld van Cingelshouck
Het populaire kinderprogramma Klokhuis heeft in augustus opnames gemaakt in ons distributiecentrum aan de Bruningweg in Arnhem. Ouders, grootouders en andere opvoeders kennen dit programma ongetwijfeld. Terwijl veel kinderprogramma’s vaak voor volwassenen tenenkrommend zijn, denk aan Teletubbies, Spongebob en Ketnet, is dit een programma dat je met genoegen meekijkt. Voor wie het niet kent: kijk eens op www.hetklokhuis.nl. Voorbereiding Klokhuis benaderde Voedselbank Nederland met hun plan voor opnames. Arnhem kwam daar uit als geschikte locatie. Tijdens de voorbereiding werd driftig heen en weer gemaild en werd uren vergaderd, waarbij veel gelachen werd. Vooral de wisselwerking tussen Tom en regisseur Janine was erg vermakelijk. Tom: zakelijk, snel denkend en pratend, meteen paraat met cijfers en feiten. Janine, expressief, beweeglijk en met grote gebaren. Was Tom goed op dreef, dan sprong Janine overeind, met ogen als schoteltjes. Greep Tom bij zijn mouw en riep: ‘ WAAAAAAT? Tom, WAT zei je nou net? Dat ze ECHT van ZO weinig moeten rondkomen? DAT MEEN JE NIET!’ Tom verbaasd om zich heen kijkend: ‘Uh ja? Dat meen ik wel?’ Lekker koppie Natuurlijk werd er een ronde gemaakt door het
distributiecentrum om te kijken wat er gefilmd zou worden. Ook nu was de verbazing groot zoals bij bijna iedereen tijdens een rondleiding. Dat dit allemaal gedaan wordt met vrijwilligers. Dat er zoveel voedsel staat dat anders vernietigd wordt. En opeens Janine er tussendoor: ‘Wie is dat op die vorkheftruck? Die wil ik bij de opname! Wat een énige man. Hij heeft zo’n lekker koppie!’ Geen zorg Rocus, we noemen geen namen. Goed gedaan! We doen het nog een keer! Dan volgt de opnamedag. Op basis van de gesprekken is er een draaiboek gemaakt. Zaken die voor kinderen ingewikkeld zijn, worden in een animatie verbeeld. Dan wordt er gedraaid. Cameraman, geluidsman, regisseur, presentator Dolores en Tom. En onze reguliere vrijdagvrijwilligers natuurlijk. Dat viel nog niet mee. Of Dolores vergiste zich of Tom versprak zich. Of er liep op een cruciaal moment iemand door beeld. Gelukkig bleef regisseur Janine steeds positief: ‘Fantastisch! We
doen het nog een keer!’ Aan het eind van de draaidag verzuchtte Tom dat opnames voor een kinderprogramma toch anders zijn dan ‘normale’ mediaoptredens. Waarna hij vertrok naar de opnames voor Nieuwsuur. Waanzinnig lekker wijf Iemand op de voedselbank vroeg Dolores een handtekening. Zogenaamd voor zijn kind. Mmm? Dolores vertelt lachend: ‘Laatst vroeg een jonge vent om m’n handtekening. Hij zei dat-ie wel kon zeggen dat het voor zijn kind was. Maar hij biechtte eerlijk op dat het niet zo was. Ik vind je gewoon een waanzinnig lekker wijf!’’ Uitzending Klokhuis: 27 november De uitzending van Klokhuis is op 27 november. Kijken dus. Wij hebben al een eerste versie gezien, waaraan nog het een en ander wordt toegevoegd. Die is ook al super. (Beelden: het Klokhuis)
pagina 6
NIEUWSBRIEF VOEDSELBANK REGIO ARNHEM
Bakker Hilvers trouwe leverancier van Voedselbank Door Hans Teunissen De voedselbank is afhankelijk van haar leveranciers. Zonder hun spullen zijn er ook geen pakketten die uitgegeven kunnen worden op een van de uitgiftepunten van de voedselbank. Wie zijn dat toch, die vaste leveranciers van de Voedselbanken Nederland regio Arnhem? Vanaf nu stellen we in de nieuwsbrief steeds een van onze trouwe leveranciers voor.
bij”, zegt Aike. “Groter willen we niet worden. Op deze schaal is alles goed te overzien en kunnen we lekker en goed ambachtelijk brood bakken voor onze klanten.” Wekelijks worden er 18.000 broden en 50.000 broodjes gebakken voor de ongeveer 16.000 klanten van Bakker Hilvers. Ongeveer 1800 broden, tien procent, wordt niet verkocht en dat is veel, vinden ook de bakkers van Hilvers. Ze zijn dan ook blij
De eerste leverancier die we belichten is Bakker Hilvers. Deze Arnhemse bakkersfamilie is met recht een van de eerste leveranciers van de voedselbank. Nog voordat Voedselbank Arnhem zeven jaar geleden van start ging, had de directie al toegezegd wekelijks een fiks aantal broden te leveren. “Om te voorkomen dat we onze klanten ‘nee’ moeten verkopen, hebben we iedere dag in al onze winkels tot zes uur verschillende soorten brood op de plank liggen”, legt Aike Hilvers uit. “Dat betekent echter wel dat dat we dagelijks per winkel ongeveer 25 broden overhouden. Dat zijn er dus ongeveer 300 per dag, 1800 per week.” Oudste Arhemse bedrijf Bakker Hilvers is het oudste bedrijf dat ingeschreven staat bij de Kamer van Koophandel in Arnhem. Het bedrijf werd in 1767 opgericht Aike Hilvers vindt de voedselbank een uitstekende oplossing door bakker Stakebrand. Op voor het brood dat niet in de winkels wordt verkocht. ’t Eiland in Arnhem, waar nu dat ze een bijdrage kunnen leveren aan het bankje staat achter de Bijenkorf, bakte de voedselbank. Aike: “We bakken brood hij in de kelder brood. Hij was een van de om op te eten, niet om weg te gooien.” Alle ongeveer 148 bakkers in de stad en leverde filialen snijden om zes uur tien broden voor brood aan ongeveer 100 klanten. In 1948 de Voedselbank. Die gaan de vriezer in en nam opa Heije Hilvers de bakkerij van Staworden vrijdags in de voedselpakketten kebrand over. Hij zette de bakkerij voort met gedaan. drie meisjes in de winkel en vijf jongens die Niet al het brood van Hilvers dat dagelijks het brood bezorgden. blijft liggen, gaat naar de voedselbank. Het In 1953 verhuisde de bakkerij uit het platgerestant gaat al sinds ongeveer zestig jaar bombardeerde centrum naar Hoogte 80 op naar Burgers Dierenpark en de dierenvoedeMonnikenhuizen. Daar groeide de bakkerij rindustrie. uit tot een bedrijf met drie winkels in de Hoogkamp en Geitenkamp en tot 1972 werd het brood in ongeveer zestig wijken aan huis “De Voedselbank is een uitbezorgd. Toename aantal winkels Met de overname in 1992 door Wilma, André en Aike ging het roer om. De bakkerij verhuisde naar de huidige locatie aan de Blankenweg en het aantal winkels nam in rap tempo toe tot dertien vestigingen in Arnhem, Duiven, Huissen en Velp. Er werken inmiddels 110 mensen bij Hilvers. “Daar blijft het
stekende oplossing voor ons brood dat niet wordt verkocht. Het wordt niet vernietigd en veel gezinnen krijgen zo lekker en goed brood.”
Raamvertelling in Velp
NIEUWSBRIEF VOEDSELBANK REGIO ARNHEM
pagina 7
‘Wij hebben er niet voor gekozen. Het is ons overkomen’ Door Hans Teunissen
‘Dikke bult, eigen schuld.’ Er bestaan hardnekkige vooroordelen over de Voedselbank. Het is eigen schuld als mensen hier gebruik van moeten maken. Maar dat dit niet zo is, blijkt uit het verhaal van Lyana (51) en Yannis (55) uit Arnhem. “Het kan iedereen overkomen”, zegt het paar dat sinds september 2010 wekelijks een voedselpakket haalt bij de Voedselbank Arnhem. “Wij hebben er niet voor gekozen. Het is ons overkomen.” Ze schamen zich niet voor hun wekelijkse voedselpakket. Sterker nog, ze willen er zelfs over praten om duidelijk te maken dat het iedereen kan overkomen. Yannis: “Ze zijn zielig, lastig en vervelend. Het zal wel aan hen zelf liggen, wordt gedacht. Maar dat is niet zo. Een ongeluk zit in een klein hoekje.” Ze hadden het aardig voor elkaar, een leuke flat in Arnhem en een redelijk inkomen. Het was geen vetpot met haar salaris als parttime boekhouder en zijn WAO-uitkering (sinds een verkeersongeval is Yannis arbeidsongeschikt), maar ze hadden het niet slecht. Tot haar auto-ongeluk in 2006. Haar lichamelijke klachten, een beknelde zenuw in haar nek, werden opeens veel erger. Ze kon zich niet meer concentreren, lezen werd lastiger en ze kon haar rechterarm steeds slechter gebruiken. Ze kwam in de ziektewet. Na twee jaar hield de ziekte-uitkering op en had ze geen inkomen meer. Ze moesten rondkomen van zijn WAO-uitkering en een partnertoeslag omdat zij geen inkomen meer had. Betalingsregeling Als boekhouder ging Lyana over de centen. Maar door haar gezondheidsproblemen verloor ze het zicht op de financiën. Die liepen volledig uit de hand. Vaste lasten werden niet meer betaald, schulden werden niet afgelost en rekeningen werden vooruitgeschoven. Pas toen er in juni 2010 aanmaningen op de deurmat ploften en deurwaarders aanbelden, zag Yannis dat ze een probleem hadden. Hij kwam gelijk in actie, nam contact op met alle schuldeisers en sprak een betalingsregeling af. Buiten de schuldsanering om. Ze willen op eigen kracht van de schuld afkomen, zonder de controle op hun leven uit handen te geven. Wekelijks houden ze 60 euro over om van te leven. Dat is natuurlijk te weinig. Via de maatschappelijk werkster van Thuisorganisatie GrootGelre werden ze in septem-
Iedere week mogen ze een tas met voedsel halen. ber 2010 aangemeld bij de Voedselbank Arnhem en een week later konden ze hun eerste voedselpakket halen. “Dat was best spannend. Het is in Nederland dan ook niet gebruikelijk om zoiets te doen. Maar we zijn er hartstikke blij mee. Iedere week mogen we een tas met voedsel halen. Dat is mooi. Het heft toch een groot deel van ons probleem op.”
Wekelijks houden ze 60 euro over om van te leven. Ook bedenkingen Behalve hun positieve gedachte over de Voedselbank, hebben ze er ook hun bedenkingen bij. Yannis: “Dat er een Voedselbank is in Nederland, geeft al aan dat er structureel iets verkeerd zit in dit land. Hoe kan het dat er goed eten wordt weggegooid terwijl mensen honger hebben? Waarom worden er absurd hoge bonussen uitbetaald terwijl anderen geen geld hebben om eten te kopen?” Ondanks de problemen zitten ze niet bij de pakken neer. “We genoten al van de kleine
dingen, maar dat doen we nu nóg intenser.” Ze hebben ook iets om naar uit te kijken. Yannis: “Als het goed blijft gaan, zijn we in september volgend jaar van onze schulden af.”
“Als het goed blijft gaan, zijn we in september volgend jaar van onze schulden af.”
pagina 8
NIEUWSBRIEF VOEDSELBANK REGIO ARNHEM
Albert Heyn verklaart uitgiftepunt Velp officieel oké Door Elsbeth Lelyveld van Cingelshouck
Even voor de beeldvorming: wij van Voedselbank Arnhem vonden uitgiftepunt Velp altijd al oké. Aardige vrijwilligers, alles goed geregeld, drinken gezellig een kopje koffie met de afnemers. Niets mis mee. Maar op een vrijdag in augustus keek er iemand mee met een andere bril, Anton, onze contactpersoon bij Albert Heijn. Een van zijn taken is het controleren van de afspraken die er gemaakt zijn over het koelen van goederen. Hij houdt in de gaten of we als voedselbank wel echt zorgen dat koelproducten van het begin tot het eind goed gekoeld blijven. Dat lijkt op het eerste gezicht soms overdreven: gedoe met thermometers, dit meten, dat meten, alles noteren en doormailen. Maar Appie levert alleen als we dat kunnen garanderen. En eigenlijk is dat ook wel logisch. Waarom die controle? Ten eerste wil Albert Heijn natuurlijk niet dat afnemers ziek worden van hun producten. Dat willen ze niet op hun geweten hebben. Wij van de voedselbank trouwens ook niet. Daarnaast zou het natuurlijk slechte reclame zijn als er zoiets gebeurt. Als breeduit in de pers staat dat er tientallen afnemers van Voedselbank Arnhem ziek zijn na het eten van producten van Albert Heijn, heb je als supermarkt (en voedselbank) een probleem. Strikte voorwaarden Albert Heijn heeft gedegen onderzoek gedaan voordat besloten werd aan Voedselbanken Nederland te leveren. Ze wilden ervan overtuigd zijn dat we de voedselveiligheid konden garanderen. Afnemers moeten net zo zeker van kwaliteit en veiligheid zijn als klanten die in de winkel iets kopen. Dus moeten de zaken bij de voedselbank net zo goed geregeld zijn als bij Albert Heijn zelf. Zoals bij Albert Heijn diverse distributiecentra leveren aan filialen, zo levert Voedselbank Arnhem aan uitgiftepunten. Voedsel-
bank Arnhem is van top tot teen onderzocht en goedgekeurd en krijgt voedsel van Albert Heijn. Maar Appie blijft dit ook regelmatig onaangekondigd controleren. Alleen als alles in orde is blijven we versproducten krijgen. Controle uitgiftepunten Daarnaast worden dus ook de uitgiftepunten gecontroleerd. Want een voedselbank kan het wel goed doen, maar als koelproducten op een uitgiftepunt niet goed behandeld worden, gaat het nog mis. Nadat Anton eerst alles op het distributiecentrum heeft gecontroleerd, pikte hij er een van de uitgiftepunten uit: Velp. Hoewel we er als voedselbank natuurlijk van uitgaan dat alle uitgiftepunten werken volgens de instructies, is dat toch spannend. Het kan natuurlijk dat iemand een zwak moment heeft of voor de eerste keer aan het werk is. Niks daarvan. Alles verliep zoals het hoort. Dus uitgiftepunt Velp is officieel oké verklaard. Gefeliciteerd en houden zo! Gele en rode kaart Maar wat zou er gebeuren als een voedselbank of een uitgiftepunt niet oké is? Anton: ’Als een voedselbank niet aan de reglementen voldoet, krijgen ze een gele kaart. Inmiddels is er ook al een gele kaart
Flinke geldprijs Voedselbank Montferland Door Hans Teunissen
De Voedselbank Montferland heeft eind september de Wmo-prijs gewonnen van de gemeente Montferland. Bij de prijs hoort een geldbedrag van 2.500 euro. De Voedselbank was een van de drie genomineerden die voor de Wmo-prijs in aanmerking kwamen. De overige twee kandidaten waren Liemerije Verpleegafdeling Diemzicht in Didam, die uiteindelijk de tweede prijs (1.500 euro) won en de Tuesday Bridgevereniging in ’s Heerenberg die derde werd en 1.000 euro kreeg. De Wmo-prijs werd uitgereikt aan instellingen of organisaties in de gemeente Mont-
ferland die zich inzetten om alle inwoners bij de samenleving te betrekken. Begin dit jaar stelden de Rabobank Liemerse Poort en de Stichting het Gasthuis Bergh 5.000 euro beschikbaar voor deze prijs. In de loop van het jaar meldden zich enkele tientallen kandidaten aan bij de Wmo-raad voor deze prijs. Deze koos de drie genomineerde kandidaten uit alle aanmeldingen en legde die voor aan de Rabobank Liemerse Poort en Stichting Gasthuis Bergh, die de uiteindelijke beslissing namen. De Voedselbank Montferland, een van de 18 aangesloten lokale voedselbanken bij de regionale voedselbank Arnhem, is in december 2009 opgericht. Ongeveer 40 vrijwilligers zorgen er wekelijks voor dat ruim
De vrijwilligers van het uitgifgtepunt Velp uitgedeeld aan één van de lokale voedselbanken. De tweede keer krijgen ze een rode kaart, en wordt er niet meer geleverd. Elke voedselbank is verantwoordelijk voor zijn uitgiftepunten. Voldoen die niet, dan krijgt die voedselbank dus uiteindelijk niet meer geleverd. Hard, maar waar. Albert Heijn doet geen concessies aan de veiligheid van haar consumenten.’ En terecht, vinden wij! Of er wel eens een voedselbank een rode kaart heeft gekregen? ‘Nee’, zegt Anton. ‘Maar als ik eerlijk ben, lijkt die er wel aan te komen. Helaas.’ Als ik vertel dat ik in de zomer, bij 30 graden Celsius ook wel eens met iemand sta te praten terwijl de tartaartjes in m’n boodschappen tas zitten, glimlacht hij breed. ‘Buitengewoon onverstandig, maar ik doe het ook wel eens. Het grote verschil is dat het dan je eigen verantwoordelijkheid is. Albert Heijn zorgt dat haar gedeelte in orde is. En de voedselbank moet ook zorgen dat zijn deel in orde is. Daarna is het aan jou.’
’Albert Heijn doet geen concessies aan de veiligheid van haar consumenten.’
vijftig gezinnen in de gemeente een voedselpakket krijgen. Voor het geld is nog geen concrete bestemming gevonden. Bestuurslid Theo Reuling ziet de komende tijd wel de nodige kosten op zich afkomen. “Het kan zijn dat we naar nieuwe huisvesting moeten uitzien. Als dat zo is, dan brengt dat natuurlijk de nodige kosten met zich mee. Hoeven we niet te verhuizen, dan is het wel zo prettig om wat extra geld achter de hand te hebben.” In de prijs ziet Reuling tevens een erkenning van de gemeente. “In het verleden was de gemeente niet zo happig op de Voedselbank. Dat was niet nodig, vond men. Maar uit het toekennen van deze prijs blijkt dat ze het toch wel waarderen wat we doen.”
NIEUWSBRIEF VOEDSELBANK REGIO ARNHEM
pagina 9
Arnhemse Henken maken tafel jubilerende Voedselbank Door Elsbeth Lelyveld van Cingelshouck Laten we wel wezen, er zijn van die klusjes die altijd blijven liggen. Een nieuwe lamp indraaien. Even checken waarom de aardlekschakelaar er altijd uitvliegt op het moment dat je het tosti-ijzer aanzet. Maar vooral: hoe je dergelijke dingen voorkomt en oplost. Het antwoord is Henk. Misschien moeten we er wel een werkwoord van maken: kunnen we dit even Henken. Dan weet je zeker dat het goed komt. Zo ook met de tafel voor 10 jaar voedselbank Nederland. Het thema van het 10-jarige bestaan van voedselbanken in Nederland is ‘iedereen aan tafel’. De gedachte achter dat thema is dat iedereen aanschuift aan tafel die kan bijdragen aan het voorkomen van voedselverspilling en het helpen van men-
sen in nood. Gezamenlijk kunnen we dan bekijken hoe het beter kan. Vanaf september, de eerste bijeenkomst is 10 september op het gemeentehuis in Rotterdam, debatteren op wisselende locaties in Nederland allerlei mensen hierover. En dat gebeurt aan een tafel die is gemaakt door de Henken van Voedselbank Arnhem. Op de foto staat maar één van onze Henken. De andere Henk vindt het allemaal maar onzin. Wel wil Henk op de foto nog wat kwijt: ‘Ik heb alleen maar een beetje geschilderd. De andere Henk heeft het echte werk gedaan.’ Goed gedaan onzichtbare Henk. Dank, ook voor al de andere klussen die je bij Voedselbank Arnhem doet en waarvoor je geen aandacht wilt.
Eén van de makers, Henk Wouters Meer over het programma 10 jaar voedselbank op www.10jaarvoedselbank.nl
Speciale tafel Voedselbank niet beursbestendig Door Hans Teunissen Mopperend haalt Henk Wouters in het magazijn van de Voedselbank in Arnhem de laatste kwast verf over de speciale hartvormige tafel. Henk is een van de makers van de tafel die speciaal werd gemaakt voor het tienjarig bestaan van de Voedselbanken Nederland. Van een afstandje bekijkt hij goedkeurend het resultaat van de herstel werkzaamheden. De speciale jubileumtafel van de Voedselbank is niet beursbestendig. Dat bleek na afloop van de Slavakto de jaarlijkse slagers vakbeurs die van 17 tot en met 19 september in de Utrechtse Jaarbeurs werd gehouden. De Voedselbanken waren hier ook present met als blikvanger de oranje hartvormige tafel. De Slavakto is het grootste landelijke evenement voor de vlees- en vleeswarenbranche. Slagers, vers specialisten, groothandelaren en leveranciers presenteren op dit evenement hun assortiment. Daarnaast zijn er verschillende inspiratiepleinen waar bezoekers ideeën op kunnen doen wat ze met vlees kunnen doen. Beschadigd Tijdens de beurs is, tot ongenoegen van de makers, de tafel beschadigd. Een van de punten is afgebroken en de verf is van de rand gestoten. “Dat moeten we maar niet meer doen”, zegt Henk. “Ik weet precies hoe dat gaat op zo’n beurs. Iedereen is moe en wil na afloop snel naar huis. Alles wordt snel opgeruimd en dan gaat er wel eens wat mis. Begrijpelijk, maar wel jammer.”
De tafel trekt in het kader van het tienjarig bestaan langs de acht regionale Voedselbanken in Nederland. In iedere regio wordt door allerlei belanghebbenden gedebatteerd over thema’s die te maken hebben met de Voedselbank.
Henk Wouters bezig met het herstellen van de ‘schade’ aan de jubileumtafel van de Voedselbanken
Colofon Nieuwsbrief Voedselbank Arnhem Oktober 2012 Tekst en redactie: Hans Teunissen, Elsbeth Lelyveld van Cingelshouck Vormgeving: Walter Luykenaar Tips, ideeën en bijdragen zijn welkom op
[email protected]