BELEIDSPLAN BIJLAGE SCHOOLPLAN O.B.S. ANNE FRANK LEIDEN

BELEIDSPLAN

2015-2019 BIJLAGE SCHOOLPLAN O.B.S. ANNE FRANK LEIDEN

Inhoudsopgave Inhoudsopgave ........................................................................................................................................... 2 Bijlagenlijst ................................................................................................................................................. 4 Voorwoord ................................................................................................................................................. 5 Hoofdstuk 1: Doelen Nova ......................................................................................................................... 6 Kernwaarden Nova ............................................................................................................................... 6 Lange termijndoelen Nova ................................................................................................................... 7 Wat verstaan wij onder hoogbegaafdheid? ......................................................................................... 7 Stimuleren van cognitieve ontwikkeling en motivatie. ........................................................................ 8 Stimuleren van creativiteit. .................................................................................................................. 8 Hoofdstuk 2: Signalering ............................................................................................................................ 9 Hoe signaleren wij vroegtijdig hoogbegaafde leerlingen? ................................................................... 9 Signalering bij instroom ........................................................................................................................ 9 Signalering op school ............................................................................................................................ 9 Hoe organiseren wij het onderwijs aan hoogbegaafde leerlingen? ................................................... 10 Hoofdstuk 3: Kerndoelen ......................................................................................................................... 11 Hoeveel specifieke onderwijstijd plannen wij in? .............................................................................. 11 Vakken- en urenverantwoording ........................................................................................................ 11 Normering........................................................................................................................................... 12 Projecten............................................................................................................................................. 12 Raamwerk Projecten .......................................................................................................................... 13 Hoofdstuk 4: In de klas ............................................................................................................................. 14 Combinatiegroepen ............................................................................................................................ 14 Instructiemomenten en zelfstandig werken ...................................................................................... 14 Instructie ............................................................................................................................................. 14 Zelfstandig werken ............................................................................................................................. 14 Handelingsgericht werken .................................................................................................................. 15 Compactlijnen ..................................................................................................................................... 15 Uitdagende leeromgeving .................................................................................................................. 15 Hoofdstuk 5: Verrijking............................................................................................................................. 16 Verrijkingsmaterialen rekenen. .......................................................................................................... 16 Verrijkingsmaterialen taal/spelling: ................................................................................................... 16 Hoofdstuk 6: Buiten de klas (zorg) ........................................................................................................... 17 Zorgplan Anne Frank........................................................................................................................... 17 BELEIDSPLAN 2015-2019

PAGINA 2

Zorgbesprekingen ............................................................................................................................... 17 Procedure van signalering en doorverwijzing .................................................................................... 17 Procedure doubleren/versnellen ....................................................................................................... 17 Bewaken LOVS .................................................................................................................................... 17 Aanvullende zorg bij Nova .................................................................................................................. 17 Hoofdstuk 7: Bijsturen.............................................................................................................................. 18 Lerende organisatie. ........................................................................................................................... 18 Kwaliteit leerkrachten ........................................................................................................................ 18 Scholing leerkrachten ......................................................................................................................... 18 Intervisie ............................................................................................................................................. 18 Didactisch en pedagogisch programma ............................................................................................. 19 Evaluatie en borging van leerdoelen .................................................................................................. 19 Hoofdstuk 8: Communicatie..................................................................................................................... 20 Informatie over de vorderingen van het kind .................................................................................... 20 Wijze van communicatie .................................................................................................................... 20 Planmatig ............................................................................................................................................ 20 Wat verwachten we van ouders? ....................................................................................................... 21 Hoofdstuk 9: Eigenaarschap. .................................................................................................................... 22 Verantwoordelijkheden groepsleerkracht ......................................................................................... 22 Verantwoordelijkheden Interne Begeleider ....................................................................................... 22 Verantwoordelijkheden directie (locatieleider) ................................................................................. 22 Verantwoordelijkheden ouders .......................................................................................................... 23 Verantwoordelijkheid leerling ............................................................................................................ 23 Hoofdstuk 10: Financiering ...................................................................................................................... 24 Ouderbijdrage:.................................................................................................................................... 24 Extra leerkrachten .............................................................................................................................. 24 Excursies en materialen ...................................................................................................................... 24 Kleinere klassen .................................................................................................................................. 24 Bijlagen: .................................................................................................................................................... 25

BELEIDSPLAN 2015-2019

PAGINA 3

Bijlagenlijst Bijlage 1: Bijlage 2: Bijlage 3: Bijlage 4: Bijlage 5: Bijlage 6: Bijlage 7: Bijlage 8: Bijlage 9: Bijlage 10: Bijlage 11: Bijlage 12: Bijlage 13: Bijlage 14: Bijlage 15:

Lange termijndoelen Nova. Aannamebeleid Nova. Doelen en vaardighedenlijst’ (DVL) van het SLO. Pilotleerlijn ‘Leren leren’. De taxonomie van Bloom en Meervoudige Intelligentie. Continuüm van zorg. Raamwerk Projecten Nova. Fasen van het Directe Instructiemodel Gipmodel Voorbeeld van een rubric Versnellingswenselijkheidslijst (VWL) Executieve Functies Kracht In Jezelf en Model Talent Ontwikkeling Aanpakkaarten Metacognitie Ouderbijdrage Nova


PAGINA 4

Voorwoord Op 1 februari 2010 zijn we op de OBS Anne Frank gestart met het geven onderwijs aan hoogbegaafde kinderen: Nova onderwijs. Deze speciale vorm van onderwijs is gericht op kinderen die beschikken over hoge intellectuele capaciteiten (IQ >130), creatief zijn in het bedenken van oplossingen en gemotiveerd zijn om te gaan ontdekken en te leren. Onze drie Novagroepen maken deel uit van de reguliere basisschool Anne Frank. Het team van Nova werkt aan het realiseren van onderwijs dat tegemoet komt aan de uiteenlopende leer- en ontwikkelingsbehoeften van hoogbegaafde leerlingen. We streven ernaar dat we van alle leerlingen hun ontwikkelingsweg in de groep kunnen volgen, afgestemd op hun mogelijkheden en capaciteiten en rekening houdend met hun talenten. Nova biedt hoogbegaafde kinderen passend onderwijs. Om dit te bereiken heeft de school een meerjarenbeleidsplan opgesteld dat aanvullend is op het schoolplan 2015-2019 van de Anne Frankschool waar wij onderdeel van uitmaken. Ons beleidsplan bevat een samenhangend geheel van op elkaar afgestemde voorzieningen, bedoeld om leerlingen passende zorg te bieden. Dit zodat er continuïteit in de ontwikkeling voor de leerling mogelijk is. Tevens dient dit plan als een ontwikkelplan hoe wij in de komende periode ons vermogen tot het verkleinen en wegnemen van barrières van leerlingen bij leren en participeren willen verbeteren. We zien ons beleidsplan als een kwaliteitsdocument, waarin ons interne beleid wordt geformuleerd en vastgesteld. We streven ernaar ons beleidsplan een 'levend' beleidsdocument te laten zijn, aangezien goed beleid een ontwikkelingstaak voor de school is. Wij beogen hiermee: -

een beleidsplan dat verder verfijnd kan worden; een beleidsplan dat door alle medewerkers wordt gedragen; een leesbaar en praktisch haalbaar beleidsplan; een beleidsplan dat jaarlijks geëvalueerd wordt en, indien nodig, wordt bijgesteld.

Dit beleidsplan is opgesteld door ondergetekenden, vastgesteld door het team en voorgelegd aan de medezeggenschapsraad. Positief beoordeeld door de medezeggenschapsraad op 22-9-2015. Het bestuur heeft ter verantwoording een exemplaar van dit beleidsplan ontvangen. Juli 2015, Marije Zuidervaart Simone Rijksen Anneke Breedveld Jan van der Jagt Nathalie van der Arend Monique van Tilburg


PAGINA 5

Hoofdstuk 1: Doelen Nova Kernwaarden Nova Het beleid voor de periode 2015-2019 is vastgelegd in dit beleidsplan. Dit is in lijn met de volgende kernwaarden die beschreven staan in het Strategisch Beleid PROO Leiden 2015-2019: Wij willen het beste halen uit onze leerlingen op zowel cognitief, sociaal-emotioneel en creatief gebied. Welzijn staat ten alle tijden voorop. Dit is nodig om alle leerlingen tot hun recht te laten komen. PRAKTIJKVOORBEELD: “Wij bieden een uitgebreid curriculum aan, waarin vakken zoals Chinees, leren leren, schaken, muziek, filosofie, sociale vaardigheden, creatieve vorming, techniek, ICT-vaardigheden en onze projecten een belangrijk onderdeel vormen”.

Wij willen in voldoende mate is voldoen aan de behoefte aan relatie, autonomie en competentie. Zo kan welbevinden, motivatie, inzet en zin in leren centraal staan (Stevens, 2002). PRAKTIJKVOORBEELD: ‘Wij hebben individuele gesprekken met onze leerlingen over eigen meetbare leerdoelen en sociaal-emotionele doelen. Deze doelen maken wij inzichtelijk in de klas en we supporten elkaar om deze doelen te behalen’.

Wij leren de leerlingen dat ze zelf verantwoordelijkheid kunnen of durven nemen, naar zichzelf en anderen te luisteren en daarbij hun vragen over levenshouding bij zichzelf neer te leggen. PRAKTIJKVOORBEELD: “Vragen stellen en kunnen luisteren naar een ander is zeer belangrijk. We zeggen ook wel: Wie vragen stelt, is slim. Hoogbegaafde kinderen leren zichzelf weleens af om vragen te blijven stellen. Vragen stellen helpt ons om een inzicht te verwerven in de denkprocessen, de intenties en de verwachtingen van onze gesprekspartner(s).

Wij willen leerlingen op een onderzoekende en ontwerpende manier laten leren in een betekenisvolle omgeving, waarbij hun creativiteit, capaciteiten, motivatie en doorzettingsvermogen een belangrijk deel uitmaken van dit leerproces. PRAKTIJKVOORBEELD: “Door middel van het werken met rubrics (bijlage 10) geven wij inzicht in welke criteria van belang zijn voor adequaat handelen. Rubrics meten het niveau van een leerling op het gebied van een bepaalde vaardigheid en een leerling stelt hierbij voor zichzelf een doel en ziet wat ervoor nodig is om dit doel te behalen”.

Wij trachten het onderwijs zoveel mogelijk af te stemmen op de mogelijkheden en (basis)behoeften van de leerling en hechten veel waarde aan een veilige schoolomgeving, waarin de eigenheid van het kind gerespecteerd wordt. PRAKTIJKVOORBEELD: “Praten over omgaan met hoogbegaafdheid en de lessen sova (sociale vaardigheid) die wij geven, zorgt voor onderling vertrouwen, inzicht in jezelf als persoon en wederzijds begrip. Zo werken wij bijvoorbeeld met het kinderkwaliteitenspel en kernkadranten. Wij hanteren daarbij het motto: ‘Het beste dat je kunt worden, is jezelf’ (Stephen Covey)”.


PAGINA 6

Lange termijndoelen Nova Voor Nova-hebben wij met het gehele team doelen opgesteld voor de komende jaren. Deze doelen zijn bijgevoegd in Bijlage 1: Lange termijndoelen Nova. Elk jaar evalueren wij deze doelen en stellen we deze zo nodig bij. Wat verstaan wij onder hoogbegaafdheid? Hoogbegaafdheid wordt in Nederland vaak beschreven aan de hand van het meerfactorenmodel van Mönks, gebaseerd op het welbekende triadisch model van Renzulli.

Afb. 1. Triadisch model van Renzulli gecombineerd met het multifactorenmodel van Mönks (1993).

Zoals te zien is in het model moet een hoogbegaafde leerling beschikken over hoge intellectuele vermogens, taakgerichtheid en volharding (motivatie) en een groot creatief vermogen (origineel en vindingrijk). Daarnaast zijn een drietal omgevingsfactoren van belang voor het tot uiting komen van (hoog) begaafdheid, namelijk het gezin, de school en ‘peers’. (Hoog)begaafde leerlingen hebben behoefte aan leerervaringen die aansluiten bij bovengenoemde persoonlijkheidskenmerken. Als leerkracht is het onder andere van belang om in de keuze voor een leertaak aan te sluiten op de behoefte aan uitdaging en autonomie (Van Gerven, 2004; Scager, Akkerman, Pilot, & Wubbels, 2013), zogenaamde uitdagende leertaken. Ons onderwijs is bij Nova ingericht voor kinderen met een IQ van 130 of hoger. Wij verwachten naast hoge intellectuele vermogens ook creativiteit en motivatie. Voor meer inhoudelijke informatie ten aanzien van het aannamebeleid verwijzen wij naar Bijlage 2: Aannamebeleid Nova. Welke doelen stellen wij aan onze hoogbegaafde leerlingen? Onze leerlingen: -kunnen samen werken, leren en spelen -hebben een goede werkhouding -kunnen creatief, analytisch en/of kritisch denken -kunnen op een positieve manier omgaan met anderen -hebben inzicht in zichzelf -kunnen werken volgens een plan -kennen diverse manieren van leren


PAGINA 7

Stimuleren van cognitieve ontwikkeling en motivatie. Naast de reguliere doelen voor het basisonderwijs, die onder andere te vinden zijn op de website van www.slo.nl richten wij ons op de drie domeinen: leren leren, leren denken en leren (voor het) leven (SLO, J. te Boekhorst-Reuver, 2010). Uitgangspunt is dat elke les of leeractiviteit een bijdrage levert aan de verdere ontwikkeling van één of een combinatie van deze doelen. De beschreven doelen zijn verschillend van gewicht. Ze zijn niet van vergelijkbaar niveau, maar wel allemaal belangrijk. Het werken aan doelen op al deze domeinen waarborgt een breed onderwijsaanbod waarmee recht wordt gedaan aan de eigenschappen en specifieke leerbehoeften van (hoog)begaafde leerlingen en in het bijzonder motivatie. Voor meer inhoudelijke informatie verwijzen wij naar Bijlage 3 ‘Doelen en vaardighedenlijst’ (DVL) van het SLO en naar Bijlage 4: Pilotleerlijn ‘Leren leren’. LEREN LEREN Inhoud

Vaardigheden

Ontwikkelen van inzichten en vaardigheden gericht op verwerven en toepassen van kennis. Plezier kunnen beleven aan het leren van nieuwe dingen.

Taakgerichtheid, doorzettingsvermogen en motivatie. Leerdoelen kunnen formuleren. Werkverdeling en tijdsplan maken. Verschillende leerstrategieën kunnen inzetten Reflecteren op eigen leergedrag.

LEREN DENKEN Inhoud

Vaardigheden

Ontwikkelen van en reflecteren op hogere Onthouden, begrijpen, toepassen, analyseren, evalueren en denkvaardigheden. Hierbij gaat het om creëren. verschillende typen hogere denkvaardig- Reflecteren op eigen denkgedrag. heden, zoals het analytisch denken, het creatief denken en het kritisch denken. LEREN (VOOR HET) LEVEN Inhoud

Vaardigheden

Ontwikkelen van kennis, houding en Weten wat je sterke en minder sterke kanten zijn en daar op vaardigheden op het intrapersoonlijke en een goede manier mee om kunnen gaan. interpersoonlijke gebied. Kunnen leren van en met anderen. Beseffen welke rol je daar zelf in vervult en op welke manier het mogelijk is jezelf te blijven en dat te doen wat bij je past. Kunnen omgaan met hoogbegaafdheid.

Stimuleren van creativiteit. Bloom heeft een taxonomie ontwikkeld met zes niveaus, oplopend in moeilijkheidsgraad: onthouden, begrijpen, toepassen, analyseren, evalueren en creëren. Deze niveaus dienen om een onderscheid te maken in de complexiteit van het kennisniveau waar een beroep op wordt gedaan. Tevens stimuleren wij op deze wijze een belangrijk kenmerk van het hoogbegaafde kind, namelijk creativiteit. Tijdens het ontwerpen en geven van lessen maken we zoveel mogelijk gebruik van dit lagere en hogere orde denken, onder andere door het stellen van hogere orde-vragen. Tevens werken wij tenminste één project per jaar met het Meervoudig Intelligentiemodel van Howard Gardner. Meer achtergrondinformatie is te vinden in Bijlage 5: De taxonomie van Bloom en Meervoudige Inteligentie.


PAGINA 8

Hoofdstuk 2: Signalering Hoe signaleren wij vroegtijdig hoogbegaafde leerlingen? Om te voorkomen dat begaafde leerlingen gefrustreerd raken, doordat het schoolaanbod niet aansluit bij hun mogelijkheden, willen we ernaar streven op een gestructureerde manier deze leerlingen te signaleren, diagnosticeren en begeleiden. Op grond van een vroegtijdige signalering kan er vervolgens een plan van aanpak worden gemaakt, waardoor er preventief kan worden gewerkt. Hierdoor voorkomen we dat er in hogere groepen problemen ontstaan. Een systematische aanpak geeft ook eenduidigheid in het begeleidingstraject. Signalering bij instroom 1) Wanneer ouders hun kind op school aanmelden, vindt er een aanmeldingsgesprek plaats. Dit gesprek is vooral bedoeld om een algemeen beeld te krijgen van de gezinssituatie en de ontwikkeling van het kind. In een aparte gespreksbijlage wordt een indruk gegeven van de ontwikkeling van het kind. Deze bijlage is niet alleen gericht op ontwikkelingsvoorsprong, maar ook op eventuele achterstanden en bijvoorbeeld aanwezige risico’s op het gebied van dyslexie. Het verslag van het aanmeldingsgesprek wordt samen met de ingevulde bijlage aan de leerkracht overhandigd. Deze bewaart de gegevens in de leerlingenmap. 2) Signalering door ouders: Ook een vraag van ouders kan aanleiding zijn om verdere informatie te verzamelen, gericht op eventuele begaafdheid. Ouders kennen als geen ander hun kind en signaleren al vroeg diverse opvoed- en onderwijsbehoeften. Signalering op school Onder het ‘continuüm van zorg’ verstaan we het realiseren van passende zorgmaatregelen door de leerkracht in de groep en door de school als geheel. Het continuüm van zorg is het hart van ons zorgsysteem: het is de concretisering van de integrale leerlingenzorg in de school. De zorg wordt specifieker naarmate de onderwijsbehoeften van de leerling dit noodzakelijk maken. Het bepalen van de benodigde zorg vindt plaats via de cyclus van signaleren, analyseren, handelen en evalueren. In Bijlage 6: Continuüm van zorg wordt een uitgebreid overzicht weergegeven. In het continuüm van zorg worden vijf niveaus beschreven, waarbij in een glijdende schaal steeds meer zorg voor de individuele leerling komt. Zoals weergegeven in figuur 1 is binnen het digitale leerlingvolgsteem, Esis Webbased, is dit niveau aan de zorgleerlingen gekoppeld:

1 2 3 3a 3b 4 4a 4b 4c 5 5a 5b 5c

Geen bijzonderheden Aanvullende zorg Handelingsplan of individuele leerlijn Handelingsplan Remedial Teacher Begeleidingsplan Speciale zorg m.b.v. externe ondersteuning Instanties zoals AMK, Cardea, Curium, Mee, etc. Zorgarrangement PPO Rugzak Cluster (tot 2016) Procedure extern onderzoek gestart Verwijzing naar andere basisschool Verwijzing naar SBO Verwijzing naar REC


PAGINA 9

5 4 3 2 1 Figuur 1: Continuüm van Zorg in ESIS Webbased.

Sociaal emotioneel welbevinden signaleren wij door observaties, leerling-leerkrachtgesprekken en gesprekken met ouders. Twee keer per jaar nemen wij de Sociale Competentie ObservatieLijst (SCOL) af. Dit is een leerlingvolgsysteem voor sociale competentie. Ons doel is hierbij dat wij:  de ontwikkeling van sociale competenties op klasse- of op schoolniveau planmatig willen aanpakken;  met de uitkomsten van de SCOL-scores ons onderwijs inhoudelijk vorm willen geven;  leerlingen, die extra ondersteuning nodig hebben, willen we snel op het spoor zijn. Binnen OBS Anne Frank werken wij met een vaste toetskalender, waarbij wij twee keer per keer toetsen van CITO afnemen voor ons leerlingvolgsysteem. Hoe organiseren wij het onderwijs aan hoogbegaafde leerlingen? Onderwijs waarbij wordt afgestemd op verschillen leidt tot verhoging van motivatie en prestatie van alle leerlingen (Bloom, 1982). Differentiatie is een belangrijk speerpunt op de Nova-afdeling in het kader van opbrengstgericht werken en passend onderwijs. Wij gebruiken hiervoor het model HandelingsGericht Werken (HGW). Wij onderkennen dat ieder kind verschillend is en komen met ons onderwijs hieraan tegemoet. Het gaat er om dat: - Kinderen worden uitgedaagd tot leren en op verkenning uitgaan, door een rijke omgeving (met uitdagende materialen en goede onderwijsmethodes), door opdrachten die prikkelen tot zelfwerkzaamheid; - Kinderen de ondersteuning krijgen waar ze behoefte aan hebben, op het juiste moment en in een vorm die is aangepast aan de manier waarop zij het best informatie tot zich nemen; - Kinderen ervaren dat er vertrouwen is in hun goede wil, hun leergierigheid en hun inzet. We kiezen daarbij voor de principes van het zelfstandig werken. Voor meer informatie ten aanzien van ons zorgbeleid verwijzen wij graag naar het Zorgplan van OBS Anne Frank. Dit plan is tevens te vinden op de website.


PAGINA 10

Hoofdstuk 3: Kerndoelen In hoofdstuk 1 verwezen we al naar Stichting Leerplan Ontwikkeling (SLO). Kerndoelen van het onderwijs zijn een aantal door het Nederlands ministerie van Onderwijs vastgestelde streefdoelen voor het basisonderwijs en de basisvorming in Nederland. De kerndoelen geven richtlijnen en minimumeisen voor het onderwijsaanbod en het niveau van kennis en vaardigheden dat kinderen opdoen. Basisscholen kiezen zelf een methode om de kerndoelen te halen. Daarnaast hanteren wij op Nova plusdoelen. Hier binnen vallen bijvoorbeeld de vakken schaken, Chinees en muziek van een leerkracht met een Conservatoriumopleiding. Hoeveel specifieke onderwijstijd plannen wij in? Binnen Nova willen we hoogbegaafde leerlingen de ruimte geven om zich vrij te kunnen ontwikkelen. De keuze van het programma is gebaseerd op een breed aanbod, zoals Leren Leren, zingeving van de wereld (filosofie), communicatieve vaardigheden, Cambridge Engels, wetenschap en techniek, onderzoek kunnen doen, een objectieve mening kunnen vormen, een creatieve invulling kunnen geven op het gebied van kunst, literatuur, muziek en sport. Bij dit alles speelt de maatschappelijke omgeving en het bedrijfsleven een belangrijke rol. Buiten school is veel meer kennis voorhanden dan in school. Binnen ons onderwijs wordt hier veelvuldig gebruik van gemaakt middels gastlessen en excursies, het gezamenlijk opzetten van projecten, enzovoort. In hoofdstuk 5 staat beschreven hoe wij verrijking inpassen binnen onze Nova-afdeling.

Vakken- en urenverantwoording Vak

Methode

Nova 1

Nova 2

Nova 3

Taal/spelling Rekenen Aanvankelijk lezen

Staal Rekenzeker Veilig leren Lezen Estafette Nieuwsbegrip

5x 60 minuten 5x 45 minuten 4x 45 minuten

5x 60 minuten 5x 45 minuten -

5x 60 minuten 5x 45 minuten -

4x 45 minuten (vanaf gr. 4) 2x 30 minuten 1x per 2 weken 30 min 1x per 2 weken 30 min 1x pw 60 min 3x 45 min 30 min om de week 30 min om de week 2x 45 min per groep (3+4)

3x 45 minuten 2x 30 minuten

2x 15 minuten zelf 2x 45 minuten

1x per 2 weken 30 min 1x per 2 weken 30 min 1x pw 60 min 3x 45 min 30 min om de week 30 min om de week 2x 45 min per groep (5+6)

1x per 2 weken 30 min (gr. 8 niet) 1x per 2 weken 30 min 1x pw 60 min 3x 45 min 30 min om de week 30 min om de week 3x 45 min per groep (7+8+VO)

Lezen Begrijpend Lezen Verkeer Leren leren Verwerking projecttijd Projectles Filosofie Sova/omgaan met hb Engels

Veilig Verkeer Nederland Diverse materialen

Primary Colours


PAGINA 11

Schrijven Gym Creatief/ techniek

Pennenstreken

N1-3:5x en N1-4:2x 2x pw 50 minuten 1x per week 45 minuten 1x 15 minuten

Kring Agenda invullen Schaken Chinees

Chinees Kinderen Chinees Makkie

voor

2x pw 50 minuten 1x per week 45 minuten 1x 20 minuten 1x 10 minuten 1x per week 60 minuten 1x per week 60 minuten

1x per week 60 minuten 1x per 2 weken 30 minuten, N2-6: Nederland

1x per week 60 minuten 1x per twee weken, 30 minuten N3 Europa en de Wereld

een

Muziek Topografie/aardrijkskunde

1x per week 60 minuten 1x per week 45 minuten

N2 1x pw 2x pw 50 minuten 1x per week 45 minuten 1x 20 minuten 1x 10 minuten 1x per week 60 minuten 1x per week 60 minuten

Wijzer door de Wereld/ Topomania

1x per week 60 minuten -

Normering Voor alle vakken hanteren wij een hogere normering dan de reguliere afdeling van de Anne Frankschool. De resultaten worden als volgt weergegeven op het rapport: 1.0-4.9 5.0-5.9 6.0-7.4 7.5-9.0 9.0 -10.0

onvoldoende matig voldoende ruim voldoende goed

Projecten. Ons Novacurriculum voor hoogbegaafde kinderen behelst een unieke aanpak, waarin de nodige diepte en breedte, alsmede het top-down overzicht, stimulerende vragen voor debat en discussie, en ruimte voor creatief leren en denken, allemaal aan de orde komen. Elk thema is vakoverstijgend en bevat relevante ideeën en input vanuit de natuurwetenschappen en wereldoriëntatie, kunst en cultuur. Het Nova curriculum biedt inhoud en uitdagingen geïntegreerd in een tweejarige cyclus. In de thema’s komen bijna alle vakken aan bod vanuit een Deep Level benadering. De kinderen verwerken ieder thema in de vorm van een werkstuk, een presentatie of door een creatieve verwerking (een spel, een journaal, een maquette, enz.). De opbrengst van hun verwerking wordt gebonden in hun portfolio en gepresenteerd aan alle ouders. Sinds de start van Nova in 2010 (voorheen Leonardo) zijn door de docenten van het Nova-team projecten ontwikkeld. Het uitgangspunt is dat de kerndoelen voor de zaakvakken, zoals die gesteld zijn door de overheid en SLO van groep 3 t/m 8, aan bod komen. Tevens is gebruik gemaakt van de leerjaardoelen van de zaakvakmethoden die gebruikt worden op de reguliere afdeling van OBS Anne Frank. De docenten van Nova hebben de afgelopen jaren een aantal projecten ontwikkeld op basis van de onderwerpen van de Leonardo-stichting. Deze projecten bestaan inmiddels uit kant-en-klare lessen en opdrachten die opgenomen zijn in de zogenaamde projectmappen. Daarnaast zijn een aantal projecten aangevuld met digitaal lesmateriaal in de vorm van PowerPoints. Als laatste zijn sommige projecten aangevuld met lesmateriaal uit de zaakvakmethoden van de reguliere afdeling van de Anne Frank. Meer achtergrondinformatie is te vinden in Bijlage 7: Raamwerk Projecten Nova. BELEIDSPLAN 2015-2019

PAGINA 12

Momenteel wordt, naast de projecten, aanvullend gebruik gemaakt van de volgende zaakvakmethoden op de Anne Frank: -

Geschiedenis: Bij de Tijd Aardrijkskunde: Wijzer door de Wereld Biologie/ Natuur: Natuurlijk

Raamwerk Projecten Er zijn acht projecten die in een cyclus van twee jaar aan bod komen. De projecten zijn ingedeeld op drie niveaus. Daarnaast is er het 9e project, een keuzeproject dat naar behoefte ingezet kan worden. Project/ Niveau 1. Het Begin: Sterren, planeten, wat is leven. 2. De eerste geschiedenis: Prehistorie/Oudheid 3. Middeleeuwen + Reizen (klimaten wereld) + ruimtelijke ordening (verstedelijking, ontstaan steden) 4. Samenleven: Feesten en herdenken + Beroepen + Wonen en bouwen 5. Renaissance + uitvindingen en ontdekkingen 6. Aarde + zeeën en oceanen + China + weer en klimaten 7. 18e + 19e eeuw (Pruiken en revoluties, Industriële revolutie), Verschil in arm en rijk, ontwikkelingshulp en -samenwerking 8. 20e eeuw + 21e eeuw, Wereldoorlogen, het brein, robotica, computers, kunstmatige intelligentie.

Zo krijgt een Nova leerling (vanaf groep 3) een project twee keer aangeboden, waarbij er terug kan worden gegrepen op de aangeboden stof en een nog verder gaande verdieping kan worden gegeven aan het onderwerp.


PAGINA 13

Hoofdstuk 4: In de klas Combinatiegroepen De leerlingen worden binnen Nova op leeftijd in de verschillende groepen verdeeld conform de Wet op het Primair Onderwijs. Het valt onder het beleid van de school welke leerlingen overgaan van groep twee naar drie. Wij hanteren hierbij de volgende groepsindeling: Nova 1 Nova 2 Nova 3

Groep 3-4 Groep 5-6 Groep 7-8

6-7-8 jaar 8-9-10 jaar 10-11-12 jaar

Wij werken met combinatiegroepen, vanuit de volgende visie: - Binnen een gecombineerde groep maakt een kind een ontwikkeling door: het kind hoort eerst bij de jongste en daarna bij de oudste leerlingen. - De jongere leerlingen kunnen van de oudere kinderen leren; omgekeerd leren de oudere leerlingen om iets uit te leggen aan een jonger kind. - Een heterogene groep geeft de leerkracht de mogelijkheid om op een natuurlijke manier met de verschillen in de groep om te gaan. Snellere leerlingen kunnen soms al meedoen met de oudere groep; zwakkere leerlingen kunnen wat extra ondersteuning krijgen vanuit de jongere groep. - Kinderen leren ook om zelfstandig te werken; de leerkracht is af en toe bezig om iets aan de andere groep uit te leggen. Ons beleid is erop gericht kinderen niet te versnellen, Ons uitgangspunt is dat kinderen het beste ontwikkelen in hun eigen leeftijdsgroep. Fysiek versnellen is niet nodig, aangezien wij een passende leerlijn bieden, werken met drie soorten compactlijnen en in het bijzonder ons richten op extra verrijking, verdieping en verbreding. De leerlingen volgen de kernvakken als taal, rekenen, spelling binnen hun eigen jaargroep. Overige vakken als wereldoriëntatie en project volgen de kinderen samen. Instructiemomenten en zelfstandig werken Binnen ons onderwijs hanteren wij verschillende werkmomenten: instructiemomenten, waarbij de leerlingen nieuwe lesstof aangeboden krijgen en zelfstandig werkmoment, waarbij de leerlingen individueel of in groepjes aan de slag gaan met de leerstof. ‘ Instructie Binnen Nova worden verschillende vormen van instructie gegeven: klassikale instructie en verlengde instructie. Bij klassikale instructie wordt nieuwe leerstof aangeboden. Klassikale instructie vindt plaats volgens de fasen van het Directe Instructiemodel (Bijlage 8): terugblik op leerstof van de vorige les, presentatie van nieuwe leerstof, begeleide inoefening, individuele verwerking, periodieke terugblik en procesgerichte terugkoppeling. Indien de leerstof bij een leerling al bekend is, mag deze ervoor kiezen om wel/niet mee te doen aan de instructie. Daarnaast wordt verlengde instructie gegeven aan de instructietafel voor leerlingen met specifieke onderwijsbehoeften. Zelfstandig werken Bij de zelfstandige verwerking maken wij gebruik van het Gipmodel (Bijlage 9). Zo handelen wij pedagogisch-didactisch vanuit de groep naar individu. De leerkracht maakt gebruik van een BELEIDSPLAN 2015-2019

PAGINA 14

stoplicht op het digitale bord om aan te geven of leerlingen individueel moeten werken of vragen mogen stellen aan elkaar. Daarnaast maakt de leerling gebruik van het zelfstandig werken blokje. Het doel is dat leerlingen leren omgaan met uitgestelde aandacht, inzicht krijgen in hun eigen handelen en leren om zelf problemen op te lossen tijdens het werken. Tijdens de zelfstandig werkmomenten maakt de groepsleerkracht gebruik van vaste looprondes door de klas om individuele vragen te beantwoorden. Zo weet de leerling wanneer hij/ zij een vraag kan stellen. De algemene organisatie van een les ziet er dan als volgt uit: Tabel 1: Algemene organisatie van een werkles Klassikale instructie Volgens Directe Instructiemodel Zelfstandig werken Oefenen met stoplicht Loopronde Vaste looproute Verlengde instructie Voor leerlingen met specifieke onderwijsbehoeften aan de instructietafel Loopronde Vaste looproute

Handelingsgericht werken Net als de reguliere afdeling van de Anne Frank maakt Nova gebruik van het handelingsgericht werken. Dat betekent dat wij binnen Nova leerlingen onderwijs op maat bieden door ze per jaargroep te clusteren naar onderwijsbehoeften in drie niveaugroepen. In totaal zijn er binnen een Novaklas dus zes niveaugroepen. Dit wordt tweemaal per jaar vastgelegd in een groepsplan. De niveaugroepen kunnen per vak verschillen. Bij het indelen van de niveaugroepen wordt rekening gehouden met de mate van verwerking van lesstof en de instructiebehoefte van het kind. Doordat wij voordat een blok start een oefentoets afnemen, kunnen wij via deze top-downmethode zien welke vaardigheden het kind zich nog eigen kan maken binnen de compactlijn die wij bieden. Compactlijnen Bij het Nova-onderwijs volgen wij de kerndoelen van SLO en bij de kernvakken taal, rekenen en spelling maken wij hierbij gebruik van methoden. Bij Nova wordt de reguliere lesstof van de methode compact aangeboden (zie tabel 2). De lesstof wordt verder aangevuld met verdiepingsstof. Bij de vakken rekenen en spelling wordt vooraf een signaaltoets gegeven om te bepalen in welke compactlijn de leerling komt. Bij taal gebeurt dat naar inzicht van de leerkracht. Tabel 2: Overzicht van compactlijnen Compactlijnen A B C

Methodestof 40% 25% 10%

Verdiepingsstof 60% 75% 90%

Uitdagende leeromgeving Op Nova willen wij onze kinderen graag een uitdagende leeromgeving bieden die past bij de onderwijsbehoeften van onze leerlingen. Zo willen we graag betekenisvol onderwijs geven en creatieve opdrachten bieden die aansluiten bij het Meervoudig Intelligentiemodel van Howard Gardner (Bijlage 5). Daarnaast willen we leerlingen zelf verantwoordelijk maken voor hun eigen leerproces. Dit doen we concreet door persoonlijke leerdoelen te stellen. Iedere rapportperiode stellen de leerlingen een persoonlijk leerdoel op en maken een plan hoe ze dit leerdoel gaan bereiken. Bij de projecten proberen we dit te bereiken door het gebruik van rubrics: de leerlingen kunnen aan de hand hiervan zelf bepalen wat ze moeten doen om het niveau van gevorderd of expert te bereiken. In Bijlage 10: Voorbeeld van een rubric is een voorbeeld opgenomen met de bijbehorende planning. Bij onze lessen maken we veel gebruik van coöperatieve werkvormen om het samenwerken en samen leren te bevorderen.


PAGINA 15

Hoofdstuk 5: Verrijking Verrijking bestaat uit verdieping en verbreding. Verdieping vindt plaats binnen een vakgebied, bijvoorbeeld uitdagende opdrachten binnen de taal- of rekenles. Dit vindt meestal plaats in de tijd die vrijkomt door compacten van de reguliere lesstof. Verbreding is vakoverstijgend en wordt gedaan bij o.a. projecten (van Gerven, 2008). Vaardigheden aanleren is ons voornaamste doel bij deze verrijking. De inhoud van het materiaal is hier secundair aan. Natuurlijk is ons uitgangspunt dat aanbod op interesse en de talenten van het kind aansluit.           

Het verrijken van de leerlingen binnen Nova doen wij op verschillende manieren: Projecten (zie hoofdstuk 3) Filosofie Diverse excursies, afhankelijk van de projecten en aanbod van de diverse musea. Extra vakken zoals schaken, Chinees en muziek. Gastdocenten, afhankelijk van de projecten en het aanbod. Ouders als gastdocent. Het werkgebied van de ouders is zeer divers en erg uitdagend en interessant voor de kinderen. Inspelen op actualiteit (krant maken, actief burgerschap, schooltuinen, etc.). Leren leren, leren denken en leren (voor het) leven Omgaan met Hoogbegaafdheid Mediawijsheid

Verrijkingsmaterialen rekenen. Voor rekenen maken wij gebruik van de volgende verrijkingsmaterialen: Nova 1 Speurwerk Plustaak Diverse rekenspellen Rekentuin Rekentijgers

Nova 2 Speurwerk Plustaak Diverse rekenspellen Rekentuin Rekentijgers Rekentoppers Somplex/Somplextra Varia Somplextra Yurls Aiodact

Nova 3 Speurwerk Plustaak Diverse rekenspellen Rekentuin Rekentijgers Rekentoppers Somplex/Somplextra Varia Somplextra Yurls Topklassers Aiodact

Verrijkingsmaterialen taal/spelling: Voor taal maken wij gebruik van de volgende verrijkingsmaterialen: Nova 1 Plustaak Varia Taalzee Kinheim projectboek

Nova 2 Plustaak Varia Taalzee Diverse taalspellen


Nova 3 Plustaak Varia Taalzee Kinheim Topklassers Aiodact

PAGINA 16

Hoofdstuk 6: Buiten de klas (zorg) Zorgplan Anne Frank Op Nova maken wij gebruik van het zorgplan van OBS Anne Frank. In dit hoofdstuk worden aanvullende zaken voor Nova besproken. Zorgbesprekingen Tweemaal per jaar vinden er zorgbesprekingen plaats met collega’s plaats waarbij alle leerlingen worden besproken. Bij specifieke casussen worden door middel van intervisie oplossingen aangedragen voor handelingsplannen en aanvullende zorg. Procedure van signalering en doorverwijzing In het geval van specifieke zorgen over een leerling kan op aanvraag van ouder en/of leerkracht een gesprek aangevraagd worden tussen ouders en leerkracht. Aanvullend kan een gesprek aangevraagd worden met de IB-er voor observatie. Indien er gegronde redenen zijn wordt er een procedure ingezet voor verder onderzoek. Procedure doubleren/versnellen In principe worden leerlingen op leeftijd in een jaargroep geplaatst. Indien leerlingen in voorgaande jaren versneld zijn geweest op een andere school, worden deze leerlingen dus teruggeplaatst bij leeftijdsgenootjes. Tevens wordt bij leerlingen van andere scholen een hiatenanalyse gedaan. Met de ouders wordt in overleg een zorgplan opgesteld met betrekking tot de leerling om de te herhalen lesstof compact aan te bieden, kennishiaten op te vullen en verder passende verdiepings- en verbredingsstof aan te bieden. Uiteindelijk zal de leerling doorstromen in een van de drie niveaugroepen in de klas. In uitzonderlijke gevallen waaruit blijkt dat compacten en verrijken niet voldoende is, kan op initiatief van de leerkracht, ouder of kind een aanvraag voor versnelling gedaan worden. Bij deze procedure wordt de Versnellingswenselijkheidslijst (VWL) ingevuld (Bijlage 11). De uiteindelijke beslissing om te versnellen ligt bij de school. Bewaken LOVS Tweemaal per jaar worden Cito-toetsen afgenomen conform de handleiding van Cito. Deze toetsen zijn voor een deel input voor de groepsplannen. Tweemaal per jaar worden de groepsplannen met de IB-er en de leerkracht besproken. In het Zorgplan van OBS Anne Frank staat de uitgebreide procedure beschreven. Aanvullende zorg bij Nova Er zijn verschillende mogelijkheden buiten de klas waar we op Nova gebruik van maken om aan te sluiten bij de leerbehoeften van onze kinderen. Zo hebben wij een Hoogbegaafdheidspecialist in huis die ons ondersteunt bij uiteenlopende zorgtaken. Hieronder valt bijvoorbeeld individuele begeleiding met betrekking tot uiteenlopende onderwerpen als bijvoorbeeld leren-leren, faalangst, De Kracht in Jezelf en hulp met planning. Tevens kan een leerling worden aangemeld voor een Nova plus programma. De leerkrachten die bij Nova werken volgen veel nascholing. In de klas wordt aanvullende zorg geboden, zoals beschreven in het continuüm van zorg. Ook wordt er expertise in de klas ingezet op het gebied van Executieve Functies (bijlage 14), sociaal emotionele ontwikkeling, het stellen van individuele leerdoelen en proces van formeel leren. Daarnaast is er veel samenwerking met de plusklas en de reguliere afdeling. In Bijlage 12: Executieve Functies en Bijlage 13: Kracht In Jezelf en Model Talent Ontwikkeling is meer achtergrondinformatie te vinden over deze onderwerpen. BELEIDSPLAN 2015-2019

PAGINA 17

Hoofdstuk 7: Bijsturen Lerende organisatie. Binnen Nova gaan wij er vanuit dat onze school een lerende organisatie is. Dit betekent dat het team en de schoolleiding een gezamenlijke visie heeft. Het team draagt bij aan het vormgeven van de koers van de school en weet wat er van hen individueel wordt verwacht. Er heerst een collectieve overtuiging om op die manier het verschil te kunnen maken voor leerlingen. De lerende school heeft de blik naar buiten gericht, waardoor zij ontwikkelingen in de maatschappij en omgeving weet te verbinden aan de eigen koers. In de lerende school heerst een open lerende cultuur waarin fouten mogen worden gemaakt, waarin teamleden de ruimte krijgen voor de professionele dialoog en in staat zijn feedback te geven en te ontvangen.

Afbeelding 2: Metafoor Lerende Organisatie, Jan Jutten.

Fulltime hoogbegaafdenonderwijs op de OBS Anne Frank is constant in ontwikkeling. Een regelmatige evaluatie van didactische inhoud en pedagogische aanpak zal daarom nodig blijven. Wij sturen de kwaliteit van het onderwijs bij op verschillende manieren: Kwaliteit leerkrachten Leerkrachten zetten zich volledig in om zo goed mogelijk onderwijs te geven aan hoogbegaafde kinderen, zodat deze kinderen uitgedaagd worden om het beste uit zichzelf te halen. Relevante opleidingen en cursussen worden gevolgd en de leerkrachten van de Novaklassen hebben bij voorkeur een academische opleiding of Master gevolgd. Scholing leerkrachten De leerkrachten worden door de directie elk jaar in de gelegenheid gesteld hun kennis uit te breiden door middel van studiedagen en cursussen, te denken valt aan cursussen bij Novilo, Ambulante Educatieve Dienst (AED) of elders. Ook kunnen er flitsbijeenkomsten georganiseerd worden door professionele leergemeenschappen, waarbij de leerkrachten een onderwerp waarin ze handelingsverlegen zijn voorstellen. Een bijeenkomst kan ook als onderwerp een boek of artikel of ander vakliteratuur hebben. In het begin van het jaar 2015-2016 zal een lijst met onderwerpen ingepland worden. Intervisie Vanaf schooljaar 2015-2016 worden extra intervisiebijeenkomsten ingeroosterd door de leerkrachten, waarin over elkaars leerlingen gesproken kan worden. Door het aantal bijeenkomsten van de Novaleerkrachten te verhogen komt er meer tijd voor intervisie. Ook BELEIDSPLAN 2015-2019

PAGINA 18

collegiale consultatie door bij elkaar kijken in de groep, is nodig om van elkaar te blijven leren. Door leerkrachten in een andere groep les te laten geven, kunnen wij gebruik maken van de talenten en expertise van onze collega’s. Didactisch en pedagogisch programma Speerpunt voor de komende jaren is het concreter maken van de didactische lijnen die in ons programma aanwezig zijn, maar niet altijd op schrift staan. Er wordt momenteel gewerkt aan een leerlijn executieve functies van groep 3 t/m 8. Tevens zijn we druk bezig met de verbreding en verdieping die samenhangt met onze manier van compacten bij onze rekenmethode. De nieuwe taal/spellingmethode die wordt aangeschaft in schooljaar 2015-2016 zal ook een nieuwe leerlijn met zich meebrengen. De leerlijnen worden in overleg met de leerkrachten vastgesteld en geëvalueerd. Eerder verwezen bij al naar onze lange termijndoelen (Bijlage 1). Evaluatie en borging van leerdoelen Kwaliteit van het onderwijs wordt geëvalueerd door toetsing aan genormeerde toetsen, methodetoetsen, beoordeling en evaluatie van werkstukken en creatieve opdrachten, tevredenheidsonderzoeken en de evaluatie van de projecten binnen het team. Projecten worden drie maal per jaar geëvalueerd na afloop van het project. Basisvakken zullen, doordat zowel taalals rekenmethode recent vernieuwd zijn, regelmatig (jaarlijks) worden geëvalueerd. Leerlingen evalueren hun leerdoelen in een persoonlijk gesprek met de leerkracht. Dat gebeurt in ieder geval drie keer per jaar: aan het begin van het jaar stelt de leerling een leerdoel en dat wordt in ieder geval twee keer voor de rapporten geëvalueerd. Leerkrachten evalueren zichzelf in door middel van een persoonlijk ontwikkelingsplan (POP) in samenspraak met de coördinator. Het algemene beleid wordt eens in de vier jaar bijgesteld.


PAGINA 19

Hoofdstuk 8: Communicatie Informatie over de vorderingen van het kind Jaarlijks is er een algemene informatieavond, waarop de ouders groep specifieke informatie krijgen. Ouders kunnen nader kennismaken met de leerkrachten en er liggen materialen en lesmethoden klaar om te bekijken. Vanaf schooljaar 2015-2016 voeren de leerkrachten met alle ouders van hun leerlingen een persoonlijk gesprek. Dit gesprek wordt aan het begin van het schooljaar gepland en heeft als doel afstemming van verwachtingen van komend schooljaar. Ook voor Novagroepen geldt dat er in februari en juni een rapport mee naar huis gaat. Dit rapport ziet er iets anders uit dan de rapporten van de reguliere groepen; de Nova-rapporten hebben een bijlage in de vorm van een portfolio (kind-deel). Wij sluiten ons aan bij de regels en afspraken die op de hele school gelden ten aanzien van de gesprekken met ouders. Korte mededelingen mogen via de mail, maar ziekmeldingen liever telefonisch voor 8.30 uur. Het is altijd mogelijk om buiten de gesprekkencyclus om contact op te nemen met de leerkracht voor een gesprek. De gesprekken vinden mondeling plaats en liever niet via de mail. We vragen ouders het aantal persoonlijke afspraken beperkt te houden. We begrijpen dat, vanwege onze specifieke onderwijsvorm, wellicht vaker vragen zijn. Hoewel één gesprekje per maand voor ouders niet al te veel lijkt, betekent dit voor de leerkracht dat zij praktisch alle dagen na school oudergesprekken heeft. Wanneer ouders zich zorgen maken, nemen zij eerst contact op met de leerkracht alvorens zij het bij de schoolleiding leerleggen.

Wijze van communicatie Communicatie met ouders verloopt via: - oudergesprekken voortgang (2 keer per jaar) - individuele oudergesprekken - informatie via de website (huiswerk, uitjes en evenementen) - koffieochtenden (1x per 6 weken) - Novilo avonden (2 keer per jaar) - Nieuwsbrief (maandelijks) Planmatig  Extra taken van Nova teamleden worden in de normjaartaak opgenomen  Vergaderingen, uitjes, feestdagen, studiedagen worden in de jaarkalender opgenomen.  Doelen voor het schooljaar worden in de jaarkalender opgenomen.  Evaluaties, kwaliteitsmetingen worden in de jaarkalender opgenomen.


PAGINA 20

Wat verwachten we van ouders? Allereerst vragen wij ouderbetrokkenheid bij het werk dat de kinderen op school maken. Dit betekent onder andere interesse naar wat het kind gedaan heeft op school en ondersteuning bij het huiswerk. Daarnaast vragen natuurlijk ook vertrouwen. Hoewel we zoveel mogelijk differentiatie naar niveau aanbrengen is het niet mogelijk elke les en elke dag precies naar de smaak van elk kind te maken. Er moet nu eenmaal ook wel eens werk gebeuren dat een kind minder aanspreekt, waar hij of zij moeite heeft of toch al blijkt te kennen van iets buiten school. Voor hoogbegaafde kinderen zullen er ook altijd vakken zijn of onderdelen daarvan die zij als oninteressant of moeilijk ervaren. Blijven kinderen bij ouders melden dat er iets niet goed gaat bij bepaalde lessen, dan verwachten wij van ouders dat ze dit bespreekbaar maken bij de leerkracht. Iets heel anders is wat wij soms vragen aan ouders is hulp (ouderparticipatie). Zo kunnen we ouders vragen een gastles te geven wanneer dit mooi in een thema past en bij excursies of we vragen hen om te helpen met het vervoer en de begeleiding. Dit doen we meestal per mail, Novawebsite of via een nieuwsbrief.


PAGINA 21

Hoofdstuk 9: Eigenaarschap. Op de Anne Frank zijn verschillende partijen verantwoordelijk voor de kwaliteit van ons onderwijs. Zo liggen er verantwoordelijkheden bij leerkracht, ouders, kind en directie: Verantwoordelijkheden groepsleerkracht De groepsleerkracht is verantwoordelijk voor (van Gerven, 2008): - Doortoetsing van de leerling ten behoeve van diagnostisch onderzoek - Interpretatie en verslaglegging van gegevens uit diagnostisch onderzoek - Beoordeling handelingsplan van de leerkracht - Voortgangsgesprek met de ouders in samenwerking met de intern begeleider - Opstarten en verrichten signaleringsprocedure - Aanmelding voor diagnostisch onderzoek - Verzameling observatiegegevens diagnostisch onderzoek - Verzameling en controle bestaande didactische gegevens ten behoeve van diagnostisch onderzoek - Opstelling handelingsplan - Aanpassingen in het leerstofaanbod door middel van compacten en verrijken - Evaluatie met de leerling - Evaluatie met de ouders in samenwerking met de interne begeleider Verantwoordelijkheden Interne Begeleider De interne begeleider is verantwoordelijk voor: - Coördinatie uitvoerend diagnostisch onderzoek - Interpretatie en verslaglegging van de gegevens uit diagnostisch onderzoek - Procedure vervroegde doorstroming - Bewaking doorgaande lijn in de aanpak over de leerjaren heen - Beheer en uitbreiding orthotheek verrijkingsmateriaal - Verzameling van de juiste verrijkingsmaterialen in de schoolorthotheek - Evaluatie met de ouders in samenwerking met de groepsleerkracht Verantwoordelijkheden directie (locatieleider) Directie is verantwoordelijk voor: - Borgen van beleid en kwaliteit van onderwijs, middels een jaarplan en zorgplan van vier jaar - Doorgaande lijn en visie van de school - Planning opstellen en bewaken - Bewaken aannamebeleid en intake van nieuwe leerlingen - Motiveren van teamleden - Bewaken van scholingsbeleid (Checklist vereiste competenties HB-leerkrachten, van Gerven, 2008, blz. 127) - Het houden van functionerings- en beoordelingsgesprekken met teamleden - Grenzen stellen aan team en omgeving - Knopen doorhakken, praktisch ingesteld zijn en neemt beslissingen


PAGINA 22

Verantwoordelijkheden ouders (Bijleveld, 2012) - Samenwerking en medewerking met school - Positieve, oplossingsgerichte, open houding t.o.v. school - Meedenkende en betrokken ouder - Is informatiebron waar nodig - Gedeelde verantwoordelijkheid voor ontwikkeling van kind - Kind ondersteunen bij maken van huiswerk - Educatief partnerschap Verantwoordelijkheid leerling - Eigen leerdoelen opstellen - Verantwoordelijkheid voor eigen werk (op school en thuis) - Verantwoordelijkheid voor deelnemen aan klassenregels/schoolregels - Actieve overleghouding met leerkracht - Nakomen van afspraken - Zorgen voor en respect hebben voor de (school)omgeving


PAGINA 23

Hoofdstuk 10: Financiering Ouderbijdrage: Aangezien de kosten per leerling hoger zijn dan in het reguliere onderwijs wordt er een bijdrage van de ouders verwacht om de kwaliteit van onze onderwijsvorm te continueren. Nova wil passend onderwijs geven aan haar hoogbegaafde leerlingen, waarbij een hoge kwaliteitsstandaard wordt nagestreefd en dit kost uiteindelijk meer geld. In Bijlage 15 Ouderbijdrage Nova is hierover meer achtergrondinformatie opgenomen. De kosten van onze afdeling zijn hoger dan in het reguliere onderwijs. Dit heeft een aantal oorzaken: Extra leerkrachten Voor speciale vakken, die voor de verrijking van het lesaanbod zorgen, worden vakleerkrachten aangetrokken die naast de groepsleerkrachten hun lessen verzorgen. Dit zijn vakleerkrachten voor de Hierdoor is het aantal leerkrachten per leerling verhoudingsgewijs nog iets groter dan bij regulier onderwijs. Excursies en materialen In aanvulling op en ter verrijking van de klassikale lessen hebben de leerlingen vaker excursies en uitstapjes naar musea, instanties of evenementen. Dit brengt vaak vervoer- en entreekosten met zich mee. Daarnaast maken we gebruik van allerlei aanvullende materialen en hulpmiddelen. Kleinere klassen De vergoeding per kind vanuit het rijk is even hoog als in het reguliere onderwijs. Omdat Nova met ongeveer 20 kinderen per groep werkt, zijn de inkomsten per groep lager. Onze vorm van onderwijs heeft nog geen erkenning als speciaal onderwijs, waarmee het kan rekenen op een hogere rijksbijdrage per leerling.


PAGINA 24

Bijlagen:


PAGINA 25

Bijlage 1: Lange termijndoelen Nova 2015-2019

Beleidsterrein:

X = startjaar O=monitoren

Uitvoering Uitvoeringsjaar: door: 2014 2015

1 2 3

4

5 6 7

8

9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19

20 21 22

Pedagogisch-didactisch: Elk een concept hoofdstuk schrijven -Allen van beleidsplan Beleidsplan compleet maken -Monique -Nathalie Rekenen compacten 40% + - Monique basisverdieping - Simone - Marije Rekenen uitgebreid compacten (10%, - Monique 25%) - Simone - Marije Oriënteren taalmethode -Allen Communicatie ouders -Nathalie Raamwerk projecten -Anneke -Marije -Simone -Monique Maken van Rubrics projecten Nova 1, -Simone 2 en 3 -Janwillem -Monique Coaching nieuwe leerkrachten + -Monique beleid Intervisiebijeenkomsten volgen bij -Simone PROO Leerlijn Leervaardigheden -Anneke -Jan Pilot Leervaardigheden -Monique Praktische invulling ‘leren leren’ -Allen Onderzoek Samen Leren 2.0 -Anneke Leerlijn Chinees (vakdocent) -Nathalie Leerlijn Muziek (vakdocent) -Nathalie Leerlijn Schaken (vakdocent) -Nathalie Uur-Dag-Weektaak -Simone -Marije Aannamebeleid, zij-instromers, -Nathalie hiatenanalyse -Anneke -Jan Klassenorganisatie -Simone Structurele differentiatie -Monique Taal compacten (40%) -Janwillem + basisverdieping -Simone Taal uitgebreid compacten (10%, -Anneke 25%) -Monique

2015 2016

2016 2017

2017 2018

2018 2019

X

O

O

O

O

X

O

X

O

O XO

O XO

O XO

O XO

X

X

XO

O

O

X

X

O

X

X

O

X X

O X X O X X X

O

O

X

X X

X

X


O O O O O

X

O

O

O

X

O

O

O

X

O

O

O

X

O

O

O

PAGINA 26

Beleidsterrein:

Uitvoering Uitvoeringsjaar: door: 2014 2015

23 24 25 26 27 28 29 30 31 32 33 34 35 36 37 38 39 40 41 42 43 44

Pedagogisch-didactisch (vervolg) Criteria groepen ABC vaststellen -Simone (groepsplan) -Marije Pilot informatica -Jan -Monique Pilot Robotica -Jan -Janwillem Pilot Ondernemerschap Nova 3 -Monique Ondernemerschap opnemen in -Nathalie curriculum -Simone -Monique Chromebooks omgeving creëren -Marije -Jan -Simone Elektronische leeromgeving maken -Simone voor leerlingen (ELO) -Monique -Janwillem Raamwerk Filosofie -Nick -Simone -Janwillem Profilering -Nathalie -John -Klankbord Documentatie -Simone kennismakingsgesprekken -Anneke Website -Allen Folders -Nathalie Informatieochtenden nieuwe ouders -Nathalie Volgen van scholing bij Novilo -Allen Volgen scholing AED -Anneke -Monique Functioneringsgesprek -Nathalie Beoordelingsgesprek -Nathalie Werkgroep Sponsoring -John -Nathalie Bijdrage vanuit PPO -Nathalie -Monique Ouder tevredenheidsenquête -Nathalie Leerling tevredenheidsenquête -Nathalie

X

X

X

X X X X X X X

X X


2015 2016

2016 2017

2017 2018

2018 2019

X

O

O

O

X

O

O

O

X

X

O

O

O X

X

O

O

X

O

O

O

X

X

O

O

X

O

O

O

O

O

O

X

O

X X X O

X O X O

X

X

X O

X O

O O O

O O O

O O O

O O O

X

O

O

O X X

PAGINA 27

Bijlage 2: Aannamebeleid en Intakeprocedure Nova Ouders kunnen hun kind aanmelden voor ons Nova onderwijs. OBS Anne Frank hanteert in het aannamebeleid 3 richtlijnen: 1. het kind heeft een IQ van 130 of hoger en is getest door een erkend orthopedagogisch bureau of GZpsycholoog, waarbij de test maximaal 2 jaar oud is. Hierbij zijn ook het sociale aspect, intrinsieke motivatie en creativiteit meegenomen. 2. het kind vaart wel bij dit type onderwijs, zowel sociaal-emotioneel als cognitief 3. het kind stoort niet het onderwijsproces van medeleerlingen in een groepssetting Wanneer aan een van deze richtlijnen niet direct voldaan kan worden, of wanneer er sprake is van forse beperkingen, of als intensieve en speciale begeleiding nodig blijkt vanwege (bijvoorbeeld) gedragsproblemen wordt er door de locatieleider een keuze gemaakt. Er zal dan tijdens de intakeprocedure worden ingeschat of kan worden verwacht dat de belemmeringen grotendeels kunnen worden opgeheven door middel van Nova onderwijs. Daarnaast wordt ingeschat of deze belemmeringen onevenredige belasting op de leerkracht hebben. Als dat het geval is, dan is een kind niet toelaatbaar. Wachtlijst Nadat een kind bij ons is aangemeld door middel van het aanmeldformulier (website), dan wordt hij/zij op de wachtlijst geplaatst. Wanneer er ruimte ontstaat om een leerling te plaatsen, dan wordt er door de locatieleider contact opgenomen met de ouders. Het streven is om leerlingen te plaatsen in de groep die correspondeert met hun leeftijd. Intakeprocedure Voordat het intakegesprek plaatsvindt, dient u aan te tonen, door middel van een intelligentieonderzoek uitgevoerd door een erkend orthopedagogisch bureau of GZ-psycholoog, dat uw kind beschikt over een IQ van minimaal 130. Het onderzoek mag niet ouder zijn dan twee jaar. Een kopie van het onderzoek kunt u mailen naar [email protected] of opsturen naar Nova/OBS Anne Frank, t.a.v. Nathalie van der Arend (locatieleider Nova/ OBS Anne Frank), Zuster Meijboomstraat 2, 2331 PD Leiden. U wordt uitgenodigd voor een intakegesprek wanneer u aangetoond heeft dat het IQ van uw kind > 130 is. Het intakegesprek wordt gevoerd door de locatieleider Nova. Voorafgaand het intakegesprek vragen wij u een intakevragenlijst in te vullen. Tijdens de intakeprocedure verzamelt de locatieleider informatie over uw kind door het intakegesprek met u en het vragen van informatie aan de huidige school van uw kind. Ook gegevens uit andere onderzoeken kunnen worden zo nodig opgevraagd. Mocht de informatie leiden tot vragen over specifieke begeleiding die uw kind mogelijk nodig heeft, dan kan OBS Anne Frank aanvullend onderzoek laten verrichten. Kinderen van OBS Anne Frank hebben voorrang bij plaatsing in de Nova groepen, daarna gaat toelating op basis van geschiktheid en volgorde van aanmelding. Wanneer een kind plaatsbaar wordt geacht, dan: -vragen wij informatie over het kind bij de intern begeleider en/of leerkracht van de huidige school. Dit gebeurt voordat we kinderen in onze Nova-groepen laten meedraaien/wennen. - vragen wij kinderen vanuit de kleutergroepen 1 dag bij Nova 1 mee te draaien en 1 dag bij de kleutergroep met daaraan verbonden de kleuterplusklas. We krijgen dan inzicht in het functioneren van uw kind en uw kind inzicht in onze manier van werken. Daarna volgt een evaluatiegesprek met de locatieleider en ouders. Hierna wordt een definitieve plaatsing besproken. - vragen wij zij-instromers vanaf groep 4 om een paar dagen mee te draaien in onze Nova groepen. We krijgen dan inzicht in het functioneren van uw kind en uw kind inzicht in onze manier van werken. Daarna volgt een evaluatiegesprek met de locatieleider en ouders. Hierna wordt een definitieve plaatsing besproken.


PAGINA 28

Plaatsing gedurende het schooljaar vindt in principe plaats na een vakantie. De aanname van nieuwe leerlingen voor het starten in het nieuwe schooljaar loopt tot 1 juni. Daarna worden intakegesprekken pas weer na de zomervakantie gevoerd. Na bericht van toelating vindt de daadwerkelijke inschrijving plaats. Hiervoor moet een inschrijfkaart voor OBS Anne Frank worden ingevuld en ouders informeren zelf de huidige school. De locatieleider/ leerkrachten nemen na officiële inschrijving bij Nova contact op met de school van herkomst om een onderwijskundig rapport op te vragen. Mocht na het contact met school blijken dat wij niet de passende begeleiding kunnen geven aan uw kind, kunnen wij van plaatsing afzien.


PAGINA 29

Bijlage 3: Doelen en vaardighedenlijst’ (DVL) van het SLO. http://talentstimuleren.nl/?file=498&m=1366799906&action=file.download


PAGINA 30

DVL: DOELEN EN VAARDIGHEDEN LIJST - VERSIE 2010 Op veel basisscholen wordt gewerkt aan het vormgeven van verrijkingsonderwijs voor (hoog)begaafde leerlingen, bijvoorbeeld in verrijkingsgroepen. Met de DVL: Doelen en Vaardigheden Lijst wil SLO scholen een handreiking bieden betreffende de vormgeving van het verrijkingsonderwijs aan (hoog)begaafde leerlingen. De in deze lijst genoemde doelen laten op hoofdlijnen zien waar het onderwijs aan (hoog)begaafde leerlingen zich op zou moeten richten. De doelen in deze lijst zijn daarom geordend in drie domeinen: leren leren, leren denken en leren (voor het) leven. De beschreven doelen zijn verschillend van gewicht. Ze zijn niet van vergelijkbaar niveau, maar wel allemaal belangrijk. Het werken aan doelen op al deze domeinen waarborgt een breed onderwijsaanbod waarmee recht wordt gedaan aan de specifieke leerbehoeften van (hoog)begaafde leerlingen. Bij het LEREN LEREN gaat het om het ontwikkelen van inzichten en vaardigheden die wezenlijk zijn voor het verwerven en toepassen van kennis. In dat proces zijn taakgerichtheid, doorzettingsvermogen en motivatie (kortom een goede werkhouding) van groot belang. In feite draait het hier om een drang tot permanent verder willen leren en ook plezier beleven aan het leren van nieuwe dingen. Daarbij is het uiteraard belangrijk dat je leerdoelen voor jezelf kunt formuleren en in staat bent een goede werkverdeling te maken in de tijd (kunt werken volgens plan) maar ook dat je in staat bent verschillende leerstrategieën (manieren van leren) in te zetten om informatie te verwerven en op te slaan, zodat later getoond kan worden wat geleerd is. Ook het kunnen reflecteren op het eigen leergedrag is van wezenlijk belang, want er valt zo ontzettend veel te leren, ook (of juist) als het niet helemaal zo gegaan is als je had verwacht. Bij het LEREN DENKEN gaat het om het ontwikkelen van en reflecteren op hogere denkvaardigheden. Hierbij gaat het om verschillende typen hogere denkvaardigheden, zoals het analytisch denken (waarbij het onder andere draait om het bepalen van de verhoudingen van verschillende delen ten opzichte van elkaar of ten opzichte van het grotere geheel), het creatief denken (waarbij het flexibel kunnen inspelen op nieuwe omstandigheden vraagt om een grote vindingrijkheid bij het ontdekken van nieuwe problemen en het oplossen ervan) en het kritisch denken (waarbij het onder andere gaat om het controleren van veronderstellingen en informatie, het vormen van een mening, het kunnen onderbouwen van die mening met argumenten en het kiezen van de meest geschikte oplossing). Bij het LEREN (VOOR HET) LEVEN gaat het om het ontwikkelen van kennis, houding en vaardigheden op het intra persoonlijke en interpersoonlijke gebied. Inzicht in jezelf vormt de basis voor het leren (voor het) leven. Een positief zelfconcept, weten wat je sterke en minder sterke kanten zijn en daar op een goede manier mee om kunnen gaan (door bijvoorbeeld gepaste doelen te stellen, opbouwende kritiek en de consequenties van je keuzes te accepteren) zijn voorwaarden om jezelf in de tijd te kunnen blijven ontwikkelen. Daarnaast leidt een beter inzicht in jezelf tot een betere communicatie en meer bevredigende relaties met anderen. Goed kunnen omgaan met anderen betekent namelijk niet alleen dat je kunt leren van en met anderen, maar vooral ook dat je beseft welke rol je daar zelf in vervult en op welke manier het mogelijk is jezelf te blijven en dat te doen wat bij je past. De omschreven doelen zijn alle lange termijn doelen. Het zijn dus streefdoelen, die niet in één les of leeractiviteit gehaald kunnen worden. Wel zou het zo moeten zijn, dat elke les of leeractiviteit een bijdrage levert aan de verdere ontwikkeling van één of een combinatie van deze doelen. Het zijn ankerpunten die leerkrachten houvast bieden bij het maken van inhoudelijke keuzen en uitwerkingen. Dergelijke lange termijn doelen gaan uit van een cyclisch niveau, wat betekent dat over alle leerjaren heen aan dezelfde doelen en vaardigheden wordt gewerkt. De opbouw zit hem meer in de complexiteit van inhouden en activiteiten (die worden moeilijker en abstracter) en in de mate van sturing door de leerling zelf (de leerling wordt steeds meer zelf verantwoordelijk voor zijn eigen leerproces). Lange termijn doelen zijn vaak te algemeen, te vaag, te weinig operationeel en te weinig bruikbaar om daaruit leeractiviteiten voor (hoog)begaafden af te leiden. Wanneer doelen concreter geformuleerd worden ontstaat er duidelijkheid voor de leerkracht en de leerlingen, wordt er gerichter lesgegeven, kan er beter begeleid worden en kan er beter geëvalueerd worden. Vandaar dat in de DVL de algemene lange termijn doelen vertaald zijn in meer concrete, zo mogelijk observeerbare leerlinggedragingen. Het zo concreet formuleren van deze subdoelen vormt een risico: de ruimte voor eigen ideeën van de leerlingen en leerkrachten in het onderwijs zou wel eens zeer krap kunnen worden. Daarmee zou het onderwijs kunnen verschralen. Originaliteit, inspelen op onverwachte gebeurtenissen en levensecht onderwijs konden er wel eens onmogelijk door worden. Door het gezamenlijk (door leerkracht en leerling) formuleren van doelen en het in gezamenlijk overleg met alle betrokkenen tijdig evalueren en bijstellen van deze doelen is het mogelijk dit risico te vermijden. Bij de DVL worden daarom enkele handreikingen geboden ter ondersteuning van dit proces.  De toelichtingen bij de doelbeschrijving geven aan waarom een bepaald doel belangrijk is.  De aanbevelingen met betrekking tot de inzet van de DVL bieden mogelijkheden om individuele leerlingen beter te volgen, vast te stellen aan welke doelen gewerkt zou moeten worden en te reflecteren op dat waaraan wordt gewerkt.  De gegeven voorbeeldlessen zijn voornamelijk bedoeld als inspiratiebron. De beschrijvingen maken inzichtelijk hoe lange termijn doelen vertaald kunnen worden naar concrete lesdoelen. De beschreven leeractiviteiten zijn niet volledig, maar exemplarisch. Aan de hand van deze uitwerkingen kunnen scholen zelf aan de slag met het maken van eigen uitwerkingen.


PAGINA 31

Bijlage 4: Pilotleerlijn ‘Leren leren’. Inleiding Vanaf schooljaar 2015-2016 willen wij graag het vak Leervaardigheden (Leren leren) aanbieden op de Novaafdeling. Dit hebben wij besproken op de studiedag van Novilo op 29 mei 2015. We hebben daar in kaart gebracht wat we al hebben en wat we nodig hebben om dit vak te kunnen aanbieden. Hier volgt een overzicht van de informatie. Wat hebben we al? Anneke en Jan zijn afgelopen jaar bezig geweest met ontwikkelen van een leerlijn executieve functies. De resultaten hiervan zijn:  Vragenlijst om executieve functies te kunnen monitoren (Jan)  Inventarislijst van interventies die al toegepast worden op de Nova-afdeling (Anneke)  Monique heeft het vak ‘leren leren’ heel het jaar als pilot uitgevoerd in Nova 3. Zij gebruikte  hiervoor het werkboek ‘Leren Leren’ van Minka Dumont. De resultaten hiervan zijn voor  schooljaar 2015-2016:  Nova 1 gaat aan de slag met ‘Leer mindmappen… voor kids’, Ed van Uden.  Het boek ‘leren leren’ wordt ingezet in Nova 2 en deels in Nova 3  RTTI leer strategieën (Drost en Verra) wordt ingezet in Nova 3 Doel Ons doel is om vanaf augustus 2015 het vak Leren Leren aan te bieden: eens per week, 30 minuten. Wat hebben we nodig? Leerlijn executieve functies voor groep 3 t/m 8. Globaal overzicht van onderwerpen die we per Nova-klas moeten behandelen. Praktische lesmaterialen.

Bijhouden en monitoren van executieve functies We willen graag constructief aan de slag met executieve functies. Hiervoor willen we de volgende materialen gebruiken en/of ontwikkelen: - Rubric ‘leren plannen’ (deze heeft Monique) - Rubric ontwikkelen voor N1, 2 en 3. 3x per jaar meten om te maken. 3 belangrijkste executieve functies. Monique, Jan en Anneke willen die ontwikkelen. Simone wil wel feedback leveren.


PAGINA 32

- vragenlijsten van Jan om executieve functies bij te houden beschrijven wat we als basis aanbieden (bijvoorbeeld Rubric) en wat als een handelingsplan als kinderen expliciet uitvallen op executieve functies (vragenlijst, HGW) - Bij risicoleerlingen wordt deze vragenlijst ingevuld en een handelingsplan opgesteld. Tevens wordt hieraan het ontwikkelingsdoel gekoppeld. - Monique heeft vragenlijsten voor leerlingen, ouders en leerkracht van de cursus ‘executieve functies. Jan heeft deze gedigitaliseerd. - in oktober 2015 moeten we evalueren hoe we met het programma tot nu toe leren-leren werken, moet op de vergadering besproken worden. To think about: - weekplanning, dagtaak en weektaak - agenda invullen - Nathalie vergadering invullen - Simone gaat kijken welke opdrachten geschikt zijn voor 5/6 van het werkboek Leren-leren. Bronnen: Cleijn, César (2012), Schoolprojecten maken… voor kids. http://www.lesmateriaalvoorhoogbegaafden.com/lerenleren.html http://tabor.mwp.nl/Portals/0/Tabor2011/werenfridus/pdf/VWO/RTTI%20leerstrategie%C3%AB n%20vwo.pdf


PAGINA 33

Bijlage 5: De taxonomie van Bloom en Meervoudige Intelligentie. Meervoudige Intelligenties Gardner en denkniveaus Bloom Elk jaar geven wij de leerlingen een project op basis van de matrix Gardner/Bloom te vinden op de website van SLO onderwijs en talentontwikkeling: http://talentstimuleren.nl/?file=1005&m=1386518543&action=file.download

Bloom heeft in 1956 een taxonomie gemaakt van denkniveaus, vergelijkbaar met een moeilijkheidsgraad van opdrachten. Hij probeerde hiermee inzicht te geven in de educationele doelen van onderwijs. Op een reguliere basisschool gaan de meeste opdrachten niet verder dan de eerste drie denkniveaus uit de taxonomie van Bloom: herinneren, begrijpen en toepassen. Om hun leermotivatie te vergroten hebben begaafde kinderen echter behoefte aan opdrachten die hen aanspreken op hun analyserend, evaluerend en creatief vermogen. De Amerikaanse psycholoog Gardner meent dat onderwijs kinderen moet helpen hun talenten te ontwikkelen. Zijn onderzoek naar menselijk potentieel (“human potential” – welk talent, welke belofte zit er in kinderen verscholen?) leidde tot een opdeling van menselijke talenten in een aantal leerstijlen die hij meervoudige intelligenties noemt. Gardner meent dat als het onderwijs beter bij deze intelligenties zou aansluiten, het leerlingen zou kunnen motiveren bij hun zoektocht naar onderwerpen die hen aanspreken en waar ze beter in willen worden. Wij maken bij onze project ook gebruik van methodes als “Geschiedenis anders”, waarin opdrachten voor alle acht de intelligenties te vinden zijn. Deze acht intelligenties zijn: - Samen-slim (interpersoonlijk) - Ik-slim (intra persoonlijk) - Doe-slim (Kinesthetisch) - Reken-slim (Logisch- mathematisch) - Muziek-slim (Muzikaal) - Natuur-slim (Naturalistisch) - Taal-slim (Linguïstisch) - Kijk-slim (Ruimtelijk-Visueel)

Bloom heeft een taxonomie ontwikkeld met zes niveaus, oplopend in moeilijkheidsgraad: onthouden, begrijpen, toepassen, analyseren, evalueren en creëren. Deze niveaus dienen om BELEIDSPLAN 2015-2019

PAGINA 34

een onderscheid te maken in de complexiteit van het kennisniveau waar een beroep op wordt gedaan. Er wordt hiermee geen volgorde voorgeschreven, waarin een bepaald niveau aan bod zou moeten komen. Tijdens het ontwerpen en geven van lessen maken we zoveel mogelijk gebruik van dit lagere en hogere orde denken, onder andere door het stellen van hogere orde vragen.


PAGINA 35

Bijlage 6: Continuüm van zorg. Onder het ‘continuüm van zorg’ verstaan we het realiseren van passende zorgmaatregelen door de leerkracht in de groep en door de school als geheel. Het continuüm van zorg is het hart van ons zorgsysteem: het is de concretisering van de integrale leerlingenzorg in de school. De zorg wordt specifieker naarmate de onderwijsbehoeften van de leerling dit noodzakelijk maken. Het bepalen van de benodigde zorg vindt plaats via de cyclus van signaleren, analyseren, handelen en evalueren, zoals beschreven bij HGW werken. In het continuüm van zorg worden vijf niveaus beschreven, waarbij in een glijdende schaal steeds meer zorg voor de individuele leerling komt. Zoals weergegeven in figuur 1 is binnen het digitale leerlingvolgsteem, Esis Webbased, dit niveau aan de zorgleerlingen gekoppeld: 1 Geen bijzonderheden 2 Aanvullende zorg 3 Handelingsplan of individuele leerlijn 3a Handelingsplan Remedial Teacher 3b Begeleidingsplan 4 Speciale zorg m.b.v. externe ondersteuning 4a Instanties zoals AMK, Cardea, Curium, Mee, etc. 5 Procedure extern onderzoek gestart 5a Verwijzing naar andere basisschool 5b Verwijzing naar SBO 5c Verwijzing naar REC (SO)

De leerkracht is verantwoordelijk voor de zorg van de leerlingen in zijn groep. Hij/zij blijft dat het hele proces, zowel voor de zorg in de groep, als voor de zorg buiten de groep. De interne begeleider biedt hierin ondersteuning. Niveau 1: Algemene zorg. De leerkracht geeft kwalitatief goed onderwijs aan zijn/haar groep leerlingen. Daarmee beoogt hij/zij te anticiperen op en rekening te houden met leerlingen die mogelijk problemen kunnen geven. De algemene zorg heeft een preventieve functie. Kenmerken van algemene zorg zijn:  helderheid over de na te streven (minimum)doelen  structurele signaleringsmomenten  optimale taakgerichte leertijd  consequente pedagogisch – didactische aanpak door leerkracht  een positief werkklimaat  bevorderen van eigen deskundigheid en vaardigheid  registratie (klassenmap, dossier, dag-/weekplanning)  signalering (leerlingvolgsysteem, observatie door groepsleerkracht)  samenwerken met collega's  vorderingen regelmatig evalueren  oudergesprekken (n.a.v. verslag, op aanvraag) Indien de ontwikkeling van leerlingen daartoe aanleiding geeft, gaat de leerkracht over tot extra zorg (niveau 2). Niveau 2: Extra zorg. De leerkracht besteedt extra zorg aan een of meerdere leerlingen, die volgens de signaleringsgegevens de stof nog niet in voldoende mate beheersen. Tevens vallen hieronder de kinderen die gedragsmatig opvallen of die bovengemiddeld presteren. De aspecten van niveau 1 worden geïntensiveerd op niveau 2, een plek hiervoor in het groepsplan is nodig. De leerkracht brengt de ouders op de hoogte van dit plan. De extra zorg kan in het handelen van de leerkracht tot uitdrukking komen door: BELEIDSPLAN 2015-2019

PAGINA 36

     

meer gerichte leer- en instructietijd remediërend/verrijkend materiaal extra korte specifieke individuele begeleiding extra korte specifieke groepsbegeleiding een aangepaste groepsorganisatie extra pedagogische maatregelen

Concreet betekent dit:  samenstellen van een handelingsplan en ouders hiervan op de hoogte stellen  meer individuele instructie en verwerking  extra feedback aan leerlingen  inzetten van extra didactische materialen  individuele gesprekken, zowel met ouders als met leerlingen.  observaties  pré-instructie, verlengde instructie, instructietafel, duo-werk, tutorschap, etc.  samenwerkend leren  kringgesprekken De extra zorg wordt geregistreerd in het (digitaal) leerlingendossier. De leerkracht evalueert in het groepsplan de gegeven hulp en gaat na of de extra zorg succes heeft gehad. Op grond van de evaluatiegegevens neemt de leerkracht een voortgangsbeslissing: - doorgaan met de huidige aanpak totdat het gewenste resultaat bereikt is - teruggaan naar het niveau van de algemene zorg (niveau 1) - aanmelden bij de interne begeleider. De problematiek is ernstiger en vraagt om speciale zorg (niveau 3) Niveau 3: Speciale zorg na intern overleg/onderzoek. De leerkracht heeft de leerling besproken met de interne begeleider (IB-er) of tijdens een leerlingenbespreking in de bouw. Er kan een pedagogisch-didactisch onderzoek of een observatie verricht worden. Beslissingen over de voortgang van deze speciale zorg worden op schoolniveau genomen. Ouders worden geïnformeerd over de resultaten van het onderzoek of de observatie. Er vindt met hen, de leerkracht en interne begeleider een gesprek plaats. Op basis van een analyse en diagnose van de verzamelde gegevens stelt de leerkracht (eventueel samen met de IB-er) een plan op. Het uitgangspunt van het plan is dat de leerling binnen de gestelde tijd weer de leerlijn van de groep of zijn eigen leerlijn kan volgen. De ouders worden op de hoogte gebracht van dit handelingsplan. De leerkracht voert dit handelingsplan in de groep uit. Aspecten op dit niveau zijn:  intern diagnostisch onderzoek  intern zorgteam  handelingsplan  begeleidingsplan  remediërend materiaal  Bij het inzetten van speciale zorg kan men denken aan:  het creëren van meer leertijd tijdens en na school  het vaststellen van aangepaste doelen  de intensivering van (individuele) instructie en verwerking  het ondersteunen van het leerproces door middel van orthodidactische/pedagogische  hulpmaterialen  het creëren van een positief werkklimaat  aanmelding voor remedial teaching


PAGINA 37

De leerkracht evalueert de gegeven hulp en gaat na of de speciale zorg effect heeft. Op grond van deze evaluatie nemen de leerkracht en de interne begeleider een voortgangsbeslissing: doorgaan met begeleiding in de speciale zorg op dit niveau totdat het gewenste resultaat bereikt is  teruggaan naar het niveau van extra zorg (niveau 2) of  het niveau van algemene zorg (niveau 1)  aanmelden bij de externe hulpverlener voor extern psychodiagnostisch onderzoek  (niveau 4). Niveau 4: speciale zorg na extern onderzoek Speciale zorg na extern onderzoek vindt plaats als er onvoldoende hulp geboden kan worden in niveau 3 of het intern onderzoek vragen oproept die niet door de school kunnen worden beantwoord. Door de leerkracht, de interne begeleider en andere externe instanties wordt op basis van school specifieke informatie en de gegevens uit eventueel extern onderzoek een begeleidingsplan opgesteld. Hierin wordt langdurige speciale zorg gegeven als via de reguliere methodiek de kerndoelen niet bereikt kunnen worden. Een op het probleem gerichte begeleidingsstrategie is noodzakelijk. Dit plan wordt voor een vastgestelde periode in de groep uitgevoerd; de interne begeleider kan hier ondersteuning in bieden. Niveau 5: speciale zorg in het speciaal basisonderwijs In niveau 5 wordt de zorg geboden in de speciale basisschool. De school kan de leerling niet verder begeleiden in niveau vier, waarna aanmelding bij de PCL plaatsvindt. Wanneer de PCL constateert dat onvoldoende hulp geboden kan worden op niveau één tot en met vier kan een kind een beschikking van toelaatbaarheid tot niveau 5 krijgen (het volgen van speciaal basisonderwijs). Ouders kunnen hun kind met behulp van extra middelen en ambulante begeleiding op de basisschool houden (zie niveau 4), maar zij kunnen er ook voor kiezen hun kind aan te melden op een school voor speciaal onderwijs. De leerling verlaat dan de basisschool. Handelingsgericht werken (HGW)

Alle kinderen hebben zorg nodig: Leerlingen verschillen in de mate waarin én de manier waarop ze zorg nodig hebben. Op onze school hanteren we de cyclus van signaleren, analyseren, handelen en evalueren om leerlingen in hun begeleidingsbehoeften te kunnen volgen. De verschillende fasen van de cyclus zijn met elkaar verbonden; ze sluiten op elkaar aan. We streven ernaar om op deze manier alle leerlingen een zo optimaal mogelijk ontwikkelingsproces te laten doorlopen:  In plaats van vooral achteraf te bekijken of een kind de doelen behaald heeft (bijvoorbeeld door te toetsen) en te ‘repareren’ als dit niet het geval blijkt te zijn, hanteren wij een werkwijze waarbij de leerkracht vooraf nadenkt over wat een kind nodig heeft om de gestelde doelen te bereiken. Wij brengen de onderwijsbehoeften van de leerlingen in kaart en gebruiken hiervoor de Groslijst Onderwijsbehoeften (Bijlage A).  Er wordt zoveel mogelijk tegemoet gekomen aan wat de kinderen nodig hebben om de onderwijsdoelen te bereiken. Als het nodig is kan een specialist van buiten de school de leerkracht ondersteuning bieden.  Tot slot nemen ouders een belangrijke positie in binnen de zorgroute. Ouders en leerkrachten hebben een gezamenlijk doel: ze willen het beste voor het kind. Ouders zijn samenwerkingspartners en worden betrokken bij de zorg rondom hun kind.


PAGINA 38

2.3.1. Fasen van handelingsgericht werken bij de zorggesprekken. Er is geen vaste volgorde in de fasen. Ook kan een fase worden overgeslagen. 1. Intakefase Afstemmen, open, transparant, verzamelen van informatie. Hoe ga ik om met deze ouders, leerkracht, leerling? Wat is hun hulpvraag? Of willen ze enkel hun verhaal kwijt? Metacommunicatie toepassen: Maak alle partijen deelgenoot van het proces en de verschillende stappen. Uitleggen waarom je bepaalde vragen stelt, waarom het belangrijk is bepaalde dingen te weten. Voortdurend begrip tonen voor de andere partijen en hun standpunten, paradigma’s. Bewust positieve aspecten noemen. Verwachtingen, verklaringen van de betrokkenen en de voorgeschiedenis wordt zoveel mogelijk genoteerd. 2. Strategiefase Reflectie op verzamelde gegevens. Wat weten we al? Wat willen we nog weten? Waarom willen we dat weten? Als we weten dat ..., dan ... Hypothese op basis van een vermoeden. Verzamelen van argumenten die dit tegenspreken. De hulpvraag formuleren, zodat deze wetenschappelijk en meetbaar is. Haalbare doelenstellen: kleine stapjes, concreet gedrag. Benoemen wat je ziet en niet aannemen van wat je denkt te zien. 3. Onderzoeksfase Verzamelen van aanvullende informatie. Als we weten dat ..., dan ... Transactioneel model: observeren, wisselwerking leerkracht, groep, leerling, ouders. Observatielijsten gebruiken. 4. Indiceringsfase Reflectie De hulpvraag wordt omgebogen naar leerkrachtgedrag: wat heeft deze leerling nodig? Welke onderwijsbehoefte is er? De leerkracht is de sleutel. Zij moet aansluiten op de onderwijsbehoefte van de leerling. Door het veranderen van gedrag, kunnen voorwaarden geschept worden. Effectieve leerkrachten zijn in staat te reflecteren op het eigen leerkrachtgedrag. 5. Adviesfase Afstemmen Een haalbaar gezamenlijk gedragen advies. BELEIDSPLAN 2015-2019

PAGINA 39

Bijlage 7: Raamwerk Projecten Nova. Inleiding Op de Nova afdeling van de Anne Frank bieden wij de zaakvakken geïntegreerd aan in de vorm van projecten. Sinds de start van het Nova onderwijs in 2010 zijn door de docenten van het Nova-team, voorheen Leonardo-afdeling, projecten ontwikkeld. Het uitgangspunt is dat de kerndoelen voor de zaakvakken zoals die gesteld zijn door de overheid en SLO van groep 3 t/m 8 aan bod komen. Tevens is gebruik gemaakt van de leerjaardoelen van de zaakvakmethoden die gebruikt worden op de reguliere afdeling van de Anne Frank. In dit document wordt een overzicht gegeven van de projecten, de organisatie en de inhoud. Materialen De docenten van het Nova-team hebben de afgelopen jaren een aantal projecten ontwikkeld op basis van de onderwerpen van de Leonardo-stichting. Deze projecten bestaan uit kant-en-klare lessen en opdrachten die opgenomen zijn in de zogenaamde projectmappen. De projectmappen zijn te vinden in het magazijn bij de Nova-groep. Daarnaast zijn een aantal projecten aangevuld met digitaal lesmateriaal in de vorm van PowerPoints die te vinden zijn op de samenschijf onder Groepen – Leonardo – Projecten. Als laatste zijn sommige projecten aangevuld met lesmateriaal uit de zaakvakmethoden van de reguliere afdeling van de Anne Frank. Momenteel wordt bij Novaprojecten gebruik gemaakt van de volgende bronnen voor:  Geschiedenis: Bij de Tijd  Aardrijkskunde: Wijzer door de Wereld  Biologie/ Natuur: Natuurlijk Raamwerk Projecten Er zijn acht projecten die in een cyclus van twee jaar aan bod komen. De projecten zijn ingedeeld op drie niveaus. Daarnaast is er het 9e project, een keuzeproject dat naar behoefte ingezet kan worden.

Raamwerk afsluiting projecten Elk project heeft een aparte afsluiting. Alles wordt gepresenteerd aan de ouders. Indeling project: Duur per project: 6 weken, in totaal dus 4x6 = 24 weken, met 3 dagen uitloop en afsluiting op woensdag na 6 projecten.


PAGINA 40

9e project: Een schooljaar heeft 36 tot 40 schoolweken. In schooljaren dat er het meer weken zijn, kan het team kiezen voor het '9e project'. Dit is een keuzeproject waarin de leerlingen al het geleerde van de afgelopen projecten gaan verwerken. De kinderen maken bijvoorbeeld een quiz met Kahoot of een werkstuk. De kinderen kiezen uit een lijst met onderwerpen. Er wordt les gegeven hoe je een presentatie, filmpje of dergelijke maakt. Hierbij wordt gebruik gemaakt van de verdiepingskaarten van de aardrijkskunde en geschiedenismethode. Werkstukken/ Boekbesprekingen Naast de projecten zullen net als op de reguliere afdelingen werkstukken en boekbesprekingen gehouden moeten worden. Daarover zijn de volgende afspraken gemaakt:


PAGINA 41

Algemeen: Per project kan er voor een andere presentatievorm gekozen worden. De leerkracht geeft aantal opties. To do: - indeling van presentatievormen maken - instructiekaarten zoeken voor presentatievormen, zie ook methode regulier - 'handleiding methode aanpakkaarten' - werkstukken thuis laten maken Bronnen: Cleijn, César (2012), Schoolprojecten maken… voor kids. Opleiding Curious Minds-Curious Learning: 5 bijeenkomsten om zelf pluslessen te ontwikkelen vanuit een kader van onderzoekend en ontwerpend leren (i.s.m. met Leidse Aanpak).


PAGINA 42

Bijlage 8: Fasen van het Directe Instructiemodel `

Wat is het directe instructiemodel? Het directe instructiemodel is een lesmodel waarbij er rekening gehouden wordt met verschillende leervermogens van kinderen. Sommige kinderen nemen de leerstof snel op en komen eerder tot zelfstandig werken dan andere kinderen. Het Directe instructiemodel is opgebouwd uit zes fasen: 1. Dagelijkse terugblik. Elke les start met het terugblikken op de leerstof van de vorige les en/of met het ophalen van voorkennis. 2. Presentatie. Deze fase begint met een overzicht wat je deze les wilt bereiken. Daarna introduceert de leerkracht de nieuwe stof stapsgewijs, met gebruik van voorbeelden. Hij controleert regelmatig of de leerlingen de stof begrijpen. 3. (In) Oefening. Tijdens het begeleid inoefenen stelt de leerkracht veel vragen. Hij let op of alle kinderen betrokken blijven. Hij probeert hoge successcores te halen, van zo’n 75 à 80%. Dat bevordert het zelfvertrouwen. Lage scores frustreren, te hoge scores vervelen. 4. Individuele verwerking. De leerlingen verwerken de leerstof zelfstandig. De leerkracht creëert een leeromgeving waarin de leerlingen hun leertijd effectief gebruiken. Hij controleert het leerlingenwerk zo snel mogelijk, zodat hij direct feedback kan geven op hun werk. 5. Periodieke terugblik. Bijvoorbeeld na elk leerstofonderdeel of een keer per week. 6. Terugkoppeling. De leerkracht geeft veel feedback, vooral procesfeedback. Zet de leerling aan het denken: Hoe komt het dat dit goed/fout ging? De leerkracht moedigt veel aan. Bron: http://wij-leren.nl/directe-instructie-model.php


PAGINA 43

Bijlage 9: Gipmodel Wat is het Gipmodel? Het Gipmodel staat voor 'van groepsgericht naar individueel gericht pedagogisch-didactisch handelen'. Het doel van dit model is drievoudig: het kunnen omgaan met uitgestelde aandacht, inzicht krijgen in eigen handelen en leren om zelf problemen op te lossen tijdens het werken. Het Gip-model heeft duidelijke regels die de werkhouding verbeteren. Met behulp van regels en observatielijsten leren de leerlingen zelfstandig te werken. Deze manier van werken wordt stapsgewijs geïmplementeerd op school door dagelijks deze regels, bij voorkeur een uur of meer, te trainen en toe te passen. Door de voorspelbaarheid van het leerkrachtengedrag en de duidelijke structuur over wanneer er vragen gesteld kunnen worden, houdt de leerkracht de regie en weten de leerlingen waar ze aan toe zijn. Dit geeft de leerlingen zekerheid en rust om (steeds meer) zelfstandig een opdracht uit te kunnen voeren. Bron: http://www.slo.nl/speciaal/so/zml_mg/vakken/leren_leren/ Weektaken. In de groepen Nova 1 tot en met 3 wordt er gewerkt met weektaken. In groep 3/4 zijn dit opdrachten als: - een werkblad bij een thema of wereldoriëntatie vak - een tekenopdracht – een stelopdracht - lezen in een bibliotheekboek - een boekverslag maken - een werkstuk maken. In groep 5 t/m groep 8 wordt dit lijstje aangevuld. De kinderen krijgen op maandag hun weekrooster. Aan het einde van dit weekrooster staat een blokje met evaluatievragen afgedrukt. Aan het eind van de week leveren ze het blad met de ingevulde evaluatievragen bij de leerkracht in. Gip-blokje. Wanneer de leerlingen zelfstandig gaan werken leggen zij het GIP-blokje op tafel. Dit blokje heeft een rode en een groene zijde. Bij rood wil het niet gestoord worden, bij groen mag dit wel. Wanneer de leerling iets te vragen heeft, legt hij de kant met het vraagteken omhoog. Voorwaarden ten aanzien van de omgeving.  Er is voldoende materiaal in de klas. (pennen, schriften, extra werk e.d.)  De kinderen weten waar dit materiaal ligt  Er is een tafel in de klas waar individuele of groepjes kinderen instructie kunnen krijgen  Er hangt een overzicht van de regels t.b.v. het zelfstandig werken op een zichtbare plek in de  klas.  Er wordt m.b.v. Gynzy een omgeving getoond met stoplicht(en) en time-timer. Voorwaarden wat betreft regels  De kinderen kennen de toiletregels  De kinderen kennen de regels die gelden tijdens het zelfstandig werken:  Je stoort niet (geen vinger of roepen)  Meester of juf komt langs (rondjes in vaste volgorde)  De opdracht staat op het bord of in je weektaak  Je weet hoe je in je schrift moet werken  Je weet hoe en welke fouten je moet verbeteren  Als je iets niet begrijpt ga je verder met het volgende  Als je klaar bent, ga je extra werk doen  Als je een ander kind mag helpen, doe je dit fluisterend  Je weet wanneer je aan de instructietafel zit Voorwaarden wat betreft de opdracht  De leerkracht heeft de les voorbereid  De leerkracht weet welke problemen de stof voor bepaalde kinderen kan opleveren  De leerkracht houdt bij de opdracht rekening met niveau- en tempoverschillen  De leerkracht heeft gepland welke leerstof hij/zij aan welke kinderen aan de instructietafel BELEIDSPLAN 2015-2019 PAGINA 44

 gaat behandelen/de leerkracht heeft geen extra instructie gepland, maar bepaalt tijdens de  rondes wie er voor extra instructie aan de tafel gaat zitten  Instructie  De leerkracht geeft een groepsinstructie van 10-20 minuten  De leerkracht schrijft de opdracht op het bord (of deze staat al in de weektaak)  De leerkracht zet de kinderen voor extra instructie bij elkaar  De leerkracht loopt het eerste rondje (hulpronde) De leerkracht geeft instructie aan de  instructietafel (5 à 10 minuten)  De leerkracht loopt het tweede rondje (wanneer hij/zij merkt dat veel kinderen hetzelfde  probleem hebben, legt hij/zij de les stil voor een korte klassikale instructie)  De leerkracht geeft instructie aan de instructietafel (5 à 10 minuten)  De leerkracht loopt het derde rondje  De leerkracht sluit de les af  Combinatieklassen: Idem, maar beperk de instructie (niet langer dan 10 minuten voor elke  groep) Bouw, indien nodig, na het tweede en derde rondje klassikale instructie in. Correctie van het gedrag  De leerkracht corrigeert het gedrag, niet de persoon  De leerkracht corrigeert zoveel mogelijk non verbaal  De leerkracht plaatst zo nu en dan stimulerende opmerkingen of maakt d.m.v. lichaamstaal of  een schouderklopje duidelijk dat het goed gaat  Na de les feedback naar de groep over hoe het ging Correctie van het werk  De leerkracht kijkt het werk na, of laat de kinderen dit zelf doen  De leerkracht maakt aantekeningen van de resultaten op een speciaal blad  De leerkracht zet een waardering onder het werk en/of plakt er plaatjes bij  De leerkracht bepaalt of er kinderen voor extra instructie in aanmerking komen en zoekt hier  eventueel materiaal voor uit Pedagogisch klimaat  De leerlingen accepteren dat niet iedereen hetzelfde werk maakt  De leerlingen accepteren dat er fouten gemaakt worden  Niet steeds dezelfde kinderen zitten aan de instructietafel. Ook slimme kinderen hebben uitleg  nodig voor extra leerstof  Aanpassen van de hoeveelheid werk, kan indien nodig gedaan worden. (minder 3 sommen per rijtje of het kind schrijft de antwoorden op een kopie van de taak).


PAGINA 45

Bijlage 10: Voorbeeld van een Rubric De opdracht Je gaat een vakantie organiseren voor jouw gezin en daar maak je een digitale vakantiefolder voor met leuke plaatjes. Op de reismarkt presenteer je je reis met voorwerpen die speciaal zijn voor het land van bestemming. De eisen De digitale folder bevat informatie over de volgende onderdelen: - Bijzondere plaatsen om te bezoeken (met kaart) - Bijzondere festivals - Bijzondere dingen om te doen - Bijzonder lekker eten - Vakantieverblijf: www.tripadvisor.nl - Kosten van de reis (per bus, trein of vliegtuig) - Informatie over het klimaat en kledingadvies Planning Project Reizen Week 1: Verzin een leuke vakantiereis, maak een mindmap Week 1 + 2: Maak een kaart van het land waarop de plaatsen die je wil bezoeken staan Week 2: Zoek een vakantieverblijf van waaruit de attracties bezocht kunnen worden (www.tripadvisor.nl) Week 3: Zoek uit welke kleding mee moet, hou rekening met het klimaat. Week 4: Zoek uit wat de kosten zijn van de reis Week 5: Maak reclame met een digitale folder en voorwerpen uit het land op de reismarkt Week 6: Zorg dat alle spullen verzameld zijn en alles klaar is (checklist invullen) Rubric Project Reizen Informatie over:

Beginner

Gevorderd

Expert

Bijzondere plaatsen

Ik heb 1 bijzondere plaats, 1 festival en 1 bijzonder ding om te doen. Ik heb de naam van een vakantieverblijf in mijn land opgezocht.

Ik heb 5-6 bijzondere plaatsen, festivals of dingen en een kaart. Ik heb een periode, plaats en naam van vakantieverblijf opgezocht.

Kledingadvies

Ik weet welke kleren ik mee moet nemen.

Ik heb opgezocht welk klimaat het is en welke kleren handig zijn.

Reiskosten

Ik weet met welk vervoersmiddel ik mijn reis kan maken.

Reclamefolder

Ik heb een paar plaatjes in mijn folder.

Ik weet met welk vervoersmiddel ik mijn reis kan maken en hoeveel het kost. Ik heb veel plaatjes in mijn folder.

Ik heb meer dan 6 bijzondere plaatsen, festivals of dingen en een kaart. Ik heb een periode, plaats en naam van vakantieverblijf opgezocht in de buurt van mijn bijzondere plaatsen. Ik weet welk klimaat het is en welke kleren ik moet meenemen in de periode van mijn reis. Ik weet met welk vervoersmiddel ik mijn reis kan maken, hoe ver het is en hoeveel het kost. Ik heb plaatjes die passen bij mijn tekst.

Vakantieverblijf

Waar zoek je informatie?  Vraag je ouders wat ze van jouw land weten.  Ga naar reisbureaus en vraag folders over jouw land.  In de bibliotheek kan je reisgidsen vinden.  Misschien bestaat er een verkeersbureau van jouw land in Nederland, daar kan je heen,  ze hebben dan ook vaak een website.  Op Wikipedia kan je algemene informatie vinden. Op bestemmingen.nl en tripadvisor.nl kan je ideeën van andere vakantiegangers vinden. BELEIDSPLAN 2015-2019

PAGINA 46

Bijlage 11: Versnellingswenselijkheidslijst (VWL) http://www.ru.nl/publish/pages/612480/versnellingswenselijkheidslijst.pdf De VersnellingsWenselijkheidsLijst (VWL) is bedoeld om alle relevante factoren met betrekking tot een specifieke leerling mee te laten wegen in de uiteindelijke beslissing om al dan niet tot het versnellen naar een volgende groep over te gaan. De volgende items komen voor: algemene informatie, capaciteit en vaardigheden (schoolprestaties, toetsen, professionele evaluaties, intelligentietesten), specifieke factoren (bv. broertjes/zusjes, medicatie), attitude en ondersteuning (van de direct betrokkenen), samenvatting en planning. De lijst kan worden ingevuld door de leerkracht of intern begeleider en kan gebruikt worden vanaf groep 1/2. Achtergrond en doel van de VWL worden in de inleiding uiteengezet, gevolgd door een toelichting op het invullen en interpreteren van de lijst. Tot slot wordt een overzicht gegeven van (resultaten van) binnen- en buitenlands onderzoek met betrekking tot (hoog)begaafdheid en versnelling. De lijst is samengesteld in samenwerking met de Stichting Leerplan Ontwikkeling (SLO), na uitvoerig onderzoek van het Centrum Begaafdheidsonderzoek (CBO) van de Katholieke Universiteit Nijmegen.


PAGINA 47

Bijlage 12: Executieve Functies Definitie. Executieve functies zijn de functies in je brein die het mogelijk maken dat je rationele beslissingen neemt, impulsen beheerst en kunt focussen op wat belangrijk is. Executieve functies zijn cognitieve processen die men nodig heeft voor doelgericht, efficiënt en sociaal aangepast gedrag en om taken zelfstandig te kunnen uitvoeren. Kinderen worden geboren met het vermogen om executieve functies te ontwikkelen. De mate waarin ze zich ontwikkelen hangt af van genetische en omgevingsfactoren. Ontwikkelingsaspecten van de executieve functies. Tijdens de ontwikkeling van het kind is er sprake van een samenspel van biologische factoren, zoals de ontwikkeling van de hersenen en ervaring. Naarmate het kind ouder wordt, kan het meer zelfstandigheid verwerven doordat hij deze vaardigheden meer en meer onder de knie krijgt. In de boeken ‘Slim maar’ en ‘Executieve functies bij kinderen en adolescenten’ (Peg Dawson en Richard Guare, Hogrefe Uitgevers Amsterdam, 2009) wordt er onderscheid gemaakt tussen elf vaardigheden: Respons-inhibitie: nadenken voordat je iets doet. Werkgeheugen: informatie in je geheugen houden bij het uitvoeren van complexe taken. Emotieregulatie: emoties reguleren om doelen te behalen of gedrag te controleren. Volgehouden aandacht: aandachtig blijven, ondanks afleiding. Taakinitiatie: op tijd en efficiënt aan een taak beginnen. Planning/prioritering: een plan maken en beslissen wat belangrijk is. Organisatie: informatie en materialen ordenen. Timemanagement: tijd inschatten, verdelen en deadlines halen. Doelgericht gedrag: doelen formuleren en realiseren zonder je te laten afschrikken. Flexibiliteit: flexibel omgaan met veranderingen en tegenslag. Metacognitie: een stapje terug doen om jezelf en de situatie te overzien en te evalueren. Bij de executieve functies kunnen deze 11 vaardigheden onderverdeeld worden in twee dimensies: Denken (cognitie):

Doen (gedrag):

Werkgeheugen

Responsinhibitie

Planning

Emotieregulatie

Organisatie

Volgehouden aandacht

Timemanagement

Taakinitiatie

Metacognitie

Doelgericht gedrag

Flexibiliteit

Soort vaardigheid

Vaardigheid

Afkorting

Beschrijving vaardigheid

Denkvaardigheid

Planning

P

Het vermogen om beslissingen te nemen over waar we onze aandacht op moeten richten of niet. 

Dus het vermogen om een doel te bepalen, een plan te bedenken, of prioriteiten te bepalen zoals zich richten op de voltooiing van een taak.


PAGINA 48

Soort vaardigheid

Vaardigheid

Afkorting

Beschrijving vaardigheid

Denkvaardigheid

Timemanageme nt

TM

Tijdsbesef en het vermogen om in te schatten hoeveel tijd men heeft en deze tijd in te delen. 

Denkvaardigheid

Werkgeheugen

WG

Dus besef dat tijd belangrijk is en het vermogen om in te schatten hoeveel tijd we hebben, hoe we die tijd kunnen indelen en hoe we ons aan tijdslimieten en deadlines kunnen houden. De vaardigheid om informatie in het geheugen te houden bij het uitvoeren van complexe taken. 

Denkvaardigheid

Metacognitie

MC

Daarbij gaat het erom voorkennis, leerervaringen uit het verleden of probleemoplossingsstrategieën toe te passen in een actuele of toekomstige situatie Het vermogen om een stapje terug te doen om jezelf en de situatie te overzien. 

Doevaardigheid

Reactie-inhibitie

RI

Daarbij gaat het om zelfmonitoring (doe ik de dingen goed?) en zelfevaluatie (doe ik de goede dingen?) tijdens het realiseren van een doel of het aanpakken van een probleem. Het vermogen om na te denken voordat we iets doen of zeggen. 

Doevaardigheid

Emotieregulatie

ZRM

Daarbij gaat het erom dat we de tijd nemen om een situatie te beoordelen (verstandelijk), en na te gaan hoe ons gedrag deze situatie beïnvloedt en wat de gevolgen zijn van ons gedrag. Het vermogen om emoties te reguleren, gericht op wat we willen bereiken. 

Doevaardigheid

Volgehouden aandacht

VA

Dus regulatie gericht op het realiseren van doelen, het voltooien van taken, of het controleren en sturen van gedrag. Het vermogen zich bij het realiseren van een doel zich niet te laten afleiden. 

Doevaardigheid

Taakinitiatie

TI

Dus het vermogen om aandacht te blijven schenken aan een doel, situatie of taak ondanks verstoring in de omgeving, vermoeidheid of verveling. Het vermogen om zonder dralen aan een taak te beginnen 

Doevaardigheid

Flexibiliteit

Daarbij gaat het erom dat we op tijd beginnen en op een efficiënte wijze. Het vermogen om zich aan te passen aan veranderende omstandigheden.

F



Doevaardigheid

Doelgericht doorzettingsver mogen

DD

Dus het vermogen om zonder stress plannen te herzien als zich belemmeringen of tegenslagen voordoen, zich nieuwe informatie aandient of als er fouten worden gemaakt. Het vermogen om een doel te hebben en zich op de realisatie ervan te blijven richten. 

Het is van belang dat men zich daarbij niet laat afleiden of afschrikken door andere behoeften of tegengestelde belangen.


PAGINA 49

Executieve vaardigheid en leeftijden. De tabellen hieronder geven de volgorde weer waarin de verschillende vaardigheden zich ontwikkelen, het bevat definities en geeft voorbeelden van de betreffende vaardigheid bij jongere en oudere kinderen.

RI

WG

Voorschools

Groep 1-3

-Handelt juist in situaties van gevaar (hete kachel)

-Volgt simpele klasregels

-Deelt speelgoed zonder graaien

-Is in buurt van ander kind zonder behoefte aan fysiek contact

-Wacht korte tijd bij instructie door volwassene

-Wacht met vertellen totdat ouders klaar zijn met telefoneren

-Doet simpele boodschappen

-Doet een boodschap van 2 of 3 stappen

-Onthoudt instructies die net zijn gegeven

-Onthoudt instructies van een paar minuten geleden

-Onthoudt 2 routine-stappen na 1 geheugensteuntje per stap -Onthoudt 2 routine-stappen met 1 geheugensteuntje ZRA

VA

TI

P

O

TM

DD

-Herstelt snel van een teleurstelling

-Accepteert kritiek van een volwassene

-Komt met niet-fysieke oplossingen als een ander kind speelgoed weghaalt -Speelt in groep zonder overstuur te raken

-Kan omgaan met vermeende oneerlijkheid

-Voert een 5-minuten durend karweitje uit

-Besteedt 20-30 minuten aan huiswerk

-Kan 15-20 minuten in de kring zitten

-Voert een 15-20 minuten durend karweitje uit

-Kan zittend naar 1 of 2 verhaaltjes luisteren

-Blijft zitten tijdens een normale maaltijd

-Voert verzoek van volwassene direct uit

-Onthoudt 2-stap routines en voert deze uit

-Stopt met spelen na verzoek van volwassene

-Begint met opdracht in de klas na instructie leraar

-Gaat naar bed op vaste tijd na 1 reminder

-Start met huiswerk op vaste tijd na 1 reminder

-Maakt taak af voor met een andere te beginnen

-Voert zelfontworpen 2-3 staps project uit

-Volgt een kort plan dat door iemand anders ontwikkeld is -Maakt simpel multistep kunstproject af

-Bedenkt hoe geld te sparen/verdienen voor niet kostbaar speelgoed -Voert 2-3 staps huiswerk-opdracht uit met steun

-Hangt jas op de juiste plaats op met 1 reminder

-Bergt sportspullen juist op, evt. met reminder

-Bergt speelgoed op de juiste plaats op met 1 reminder

-Reserveert voldoende tijd voor een karweitje

-Ruimt bord/bestek op na het eten met 1 reminder

-Voltooit een ochtendroutine binnen een bepaalde tijd

-Doet dagelijkse routines zonder treuzelen -Doet dingen sneller als je de reden bijvertelt

-Voltooit een korte taak binnen door een volwassene bepaalde tijd -Bouwt genoeg tijd in om karweitje op tijd klaar te krijgen

-Voltooit een klein karweitje binnen de tijd

-Voltooit een ochtend routine binnen de tijd

-Stuurt andere kinderen in spelactiviteiten

-Houdt vast aan een uitdagende taak om een gewenst doel te bereiken -Gaat later verder met een taak na een interruptie

-Zoekt hulp om conflicten op te lossen

F

MC

-Past snel gedrag aan aan een nieuwe situatie

-Probeert meer oplossingen uit om een simpel doel te bereiken -Past zich aan gewijzigde plannen/routines aan

-Werkt uren of dagen aan een gewenst project

-Herstelt snel van kleine teleurstellingen

-Accepteert terechtwijzingen

-Is bereid tot het delen van speelgoed

-Past zich gemakkelijk aan aan ongeplande situaties

-Maakt kleine aanpassing in puzzel of constructie als de eerste poging mislukt

-Past gedrag aan als reactie op feedback

-Lost probleem op door ander gebruik gereedschap

-Ziet wat met anderen gebeurt en stemt eigen gedrag daar op af

-Geeft aanwijzingen aan ander kind hoe iets te maken

-Brengt meer oplossingen voor een probleem onder woorden en maakt vervolgens de beste keus

-Speelt goed met anderen (delen, niet bazig)


PAGINA 50

Formulier 1 Semigestructureerd interview voor executieve functies

Nr EF 1 M

Gebied Huiswerk

2 TI

Huiswerk

3 VA

Huiswerk

4 M

Huiswerk

5 VA

Huiswerk

6 DD

Huiswerk

Lang genoeg volhouden om taak te maken

7 M

Huiswerk

Uit slordigheid fouten maken, werk niet controleren Werk op tijd afmaken Onthouden om werk in te leveren Schriften en werkstukken geordend houden

8 TM Huiswerk 9 WG Huiswerk 10 O

Organisatie van materiaal

11 O

Organisatie van materiaal Organisatie van materiaal

12 O

13 O

Organisatie van materiaal

14 O

Organisatie van materiaal Langetermijnprojecten Langetermijnprojecten

15 P 16 P 17 P 18 TM 19 TM

Item Aanwijzingen over huiswerk begrijpen Zelfstandig beginnen met huiswerk Doorgaan met werken, ondanks afleiding Om hulp vragen als het nodig is Lang genoeg volhouden om taak te maken

1= zeer ernstig probleem 2= matig ernstig probleem 3= gemiddeld ernstig probleem 4= niet zo ernstig probleem 5= geen probleem Score 1-5 Aantekeningen

Werktafel netjes houden Eigen spulletjes netjes houden en op de juiste plek opbergen (bv. gymkleren, jas, muts, handschoenen) Weten waar boeken, papier, pennen enz. te vinden zijn

Tas of rugzak geordend houden Het kiezen van een onderwerp De opdrachten in deelopdrachten opdelen Langetermijnprojecten Een tijdsplanning maken Langetermijnprojecten Zich aan de tijdsplanning houden Langetermijnprojecten Schatten hoe lang het duurt voordat het af is

20 WG Langetermijnprojecten Nauwkeurig aanwijzingen opvolgen 21 M Langetermijnprojecten Nauwkeurig aanwijzingen opvolgen 22 M Langetermijnprojecten Project nog eens doorkijken op fouten om er zeker van te zijn dat de regels zijn gevolgd 23 DD

Langetermijnprojecten Project voor de deadline afmaken 24 WG Onthouden Huiswerkopdrachten noteren


PAGINA 51

25 WG Onthouden

35 ZRA Zelfcontrole

Het benodigde materiaal mee naar huis nemen (bv. boeken, schriften, agenda, aantekeningen, toestemmingsbriefjes, gymkleren) Benodigd materiaal mee naar school nemen (zie voorbeelden hierboven) Volgord van instructies onthouden nadat deze zijn gegeven (bv. bij staartdelingen, de juiste tekstkopjes voor werkstukken) Onthouden welke huishoudelijke klusjes en andere taken gedaan moeten worden Dingen kwijtraken in huis, de tuin of in de buurt Erkennen dat hij/zij een probleem heeft (begrijpt bv. de aanwijzingen niet) Flexibel nadenken over het probleem (blijft niet hangen in één benadering, oplossing enz.) Proberen het probleem eerst zelf op te lossen alvorens om hulp te vragen De juiste hulpbronnen zoeken voor hulp bij de oplossing van het probleem De eigen prestaties evalueren om er achter te komen of het probleem met goed gevolg is opgelost. Snel overstuur raken

36 ZRA Zelfcontrole

Woedeaanvallen krijgen

37 RI

Zelfcontrole

38 RI 39 RI

Zelfcontrole Zelfcontrole

Impulsief, verbaal of fysiek handelen (daagt bv. broertjes of zusjes uit) Anderen onderbreken Moeite hebben om op zijn/haar beurt te wachten

26 WG Onthouden

27 WG Onthouden

28 WG Onthouden

29 WG Onthouden 30 M

Probleemoplossen

31 F

Probleemoplossen

32 M

Probleemoplossen

33 F

Probleemoplossen

34 M

Probleemoplossen

RI WG ZRA VA TI P O TM F M DD


PAGINA 52

RI

Groep 4-5

Groep 6-8

-Lost conflicten met peers op zonder fysieke ruzie

-Loopt weg na provocatie/ confrontatie door/met peer -Zegt nee tegen leuke activiteiten als al ander plan is gemaakt -Weerstaat drang tot kwetsen

-Volgt schoolregels in afwezigheid volwassene -Herstelt snel van een emotioneel beladen situatie na reminder WG

-Onthoudt huiswerk zonder reminder -Brengt boeken, opdrachten e.d. van/naar school

ZRA

-Houdt rekening met wisselend dagschema

- Onthoudt multistep instructies

-Geen overreactie bij verlies van een spel

-Reageert terughoudend op plagen

-Kan reacties van vrienden lezen en gedrag daarop aanpassen -Accepteert dat hij niet alles krijgt bij het werken/ spelen in een groep -Is passend assertief

-Besteedt 30-60 minuten aan huiswerk

-Besteed 60-90 minuten aan huiswerk

-Voert een 30-60 minuten durend karweitje uit

-Accepteert familie-bezoeken zonder klagen of verveling -Voert 2 uur durend karweitje uit (met pauze)

-Accepteert dat hij niet alles krijgt bij het werken/ spelen in een groep

VA

-Sport of zit in de kerk gedurende 60-90 minuten TI

P

O

-Onthoudt 3-stap routines en voert deze uit -Voltooit 3 of 4 klas-opdrachten achter elkaar

-Houdt zich aan vast huiswerkschema zonder onnodig getreuzel -Doet karweitjes op de afgesproken tijd

-Houdt zich aan vast huiswerkschema

-

-Maakt plan iets speciaals te gaan doen met vriend

-Doet research op Internet al dan niet voor school

-Bedenkt hoe geld te sparen/verdienen voor meer kostbaar speelgoed

-Maakt plannen voor buitenschoolse activiteiten

-Voert langdurig multi-step schoolproject uit

-Voert een langdurig project uit met weinig of geen support -Houdt agenda bij zoals door school vereist

-Bergt spullen op de juiste plaats op -Zorgt dat speelgoed ’s avonds weer binnen komt

TM

-Houdt huiswerk-materialen en opdrachten bij

-Verlies sportuitrusting of persoonlijke electronica niet -Houdt studeerplek thuis redelijk op orde

-Voltooit dagelijks routines binnen redelijke tijd, zonder hulp

-Maakt huiswerk voor bedtijd af

-Past andere activiteit in in zijn huiswerkschema

-Spaart weken zakgeld voor gewenste aankoop

-Maakt goede beslissingen over prioriteiten als tijd beperkt is -Spreidt een lange-termijn project uit over meerdere dagen -Verhoogt inspanning om prestatie te verbeteren

-Oefent volgens schema om ergens beter in te worden

-Doet moeite om geld te verdienen

-Houdt maandenlang een hobby vol

-Oefent skills zonder voortdurende reminders

-Raakt niet van slag bij teleurstellingen / plagerij -Kan omschakelen wanneer plannen plots gewijzigd worden

-Past zich aan aan verschillende leraren, klassen en routines -Past zich in de groep aan als de ander inflexibel is

-Kan open huiswerk-opdrachten maken

-Past zich aan de agenda van jonger gezinslid aan

-Begint lange-termijn projecten op tijd om tijdsdruk te voorkomen DD

F

MC

-Houdt rekening met verschillende opdrachten/ regels van versch. leraren -Onthoudt gebeurtenissen /verantwoordelijkheden die afwijken van de norm

-Anticipeert op een resultaat of koersverloop en past gedrag daar op aan -Kan goed de eigen prestatie evalueren -Benadrukt verschillende oplossingen voor een probleem en legt uit wat -Ziet de impact van zijn gedrag op peers en past de beste oplossing is gedrag daarop aan -Houdt van problemen oplossen of video games


-Voert taken uit die meer abstract redeneren vereisen

PAGINA 53


PAGINA 54


PAGINA 55


PAGINA 56


PAGINA 57


PAGINA 58


PAGINA 59

`


PAGINA 60


PAGINA 61


PAGINA 62


PAGINA 63

Bijlage 13: Aanpakkaarten Metacognitie


PAGINA 64


PAGINA 65


PAGINA 66


PAGINA 67

Bijlage 14: Kracht In Jezelf en Model Talent Ontwikkeling

Model van Talent Ontwikkeling De kracht in jezelf is een onderdeel van het Model van Talent Ontwikkeling ((Jan Kuipers, Gagné, Heller & Ziegler):  De kracht van jezelf: De wilskracht, de eigen drive, de wil om het te willen.  De kracht van de omgeving: Het gezin, de school en de vrienden. Zij kunnen een positieve, maar ook een negatieve invloed uitoefenen op het realiseren van aanleg naar prestaties.  Het proces van leren: Er wordt een onderscheid gemaakt tussen informeel en formeel leren. Informeel leren is leren wat geschiedt zonder strategie en met weinig moeite. Leren wat vanzelf gaat. Formeel leren is leren dat geschiedt met een strategie, waarbij inzet, moeite en doorzetten wordt gevraagd. Begaafde kinderen die niet voldoende worden uitgedaagd blijven in het 'informele leren' hangen en doen daardoor onvoldoende ervaring op in het 'formeel leren'. Ze ontwikkelen als gevolg daarvan onvoldoende vaardigheden in bijvoorbeeld discipline, doorzetten en metacognitieve vaardigheden. Ze stellen leerlingen bijvoorbeeld in staat zich goed te oriënteren op een taak, een plan te maken of te evalueren en reflecteren bij het uitvoeren van een taak.


PAGINA 68

De Kracht in Jezelf Jan Kuipers stelt is dat de kracht in de hoogbegaafde leerling enerzijds en zijn omgeving anderzijds zijn wijze van leren beïnvloeden, waardoor hij zijn aanleg om goed te leren kan verzilveren in hoge prestaties. Binnen het model vertaalt de auteur deze kracht in jezelf in zeven verschillende vaardigheden: 1. kunnen doorzetten als het moeilijk is; 2. fouten durven maken en hulp durven vragen; 3. kunnen nadenken over hoe je een taak maakt; 4. tegenslagen kunnen verwerken, kunnen omgaan met kritiek; 5. gedisciplineerd en geconcentreerd kunnen werken; 6. voor zichzelf kunnen opkomen; 7. vertrouwen hebben dat men het goed kan. Om als begeleider samen met het kind het ‘leren leren’ en het onderpresteren aan te pakken, Zijn er veel probleemoplossende gesprekken nodig. Jan Kuipers werkte hiervoor een pakket uit waarbij deze gesprekken aan de hand van denk-, praat- en opdrachtkaarten kunnen gevoerd worden. Sommige lezers zullen zeker enkele parallellen met de cognitieve gedragstherapie ontdekken. Voor de theoretische achtergrond verwijst de auteur naar het Handboek hoogbegaafdheid van Eleonoor Van Gerven. Concreet krijgt de leerling een werkboek dat onderverdeeld is in vier hoofdstukken. In het eerste hoofdstuk staat de leerling zelf centraal. In het tweede hoofdstuk komt zijn omgeving aan bod. In het derde hoofdstuk gaat de leerling op zoek naar de kracht in jezelf. In het vierde hoofdstuk worden een aantal stappen uit de Rationeel-Emotieve-Therapie toegepast. Zeer belangrijk is de rol van de begeleider, vandaar dat dit proces individueel en buiten de klas wordt begeleid. In het boek zelf kan de begeleider bij elk werkblad lezen wat het doel is, welke werkwijze hij moet hanteren en eventueel extra informatie. De 6 G’s. Vanuit de integratieve benadering wordt het kind vanuit 6 verschillende invalshoeken bekeken En wordt hieruit een selectie gemaakt om het probleem op te lossen. 1. Gedrag Wat wil het kind leren of afleren? Vaak laat hij bepaald gedrag zien om iets anders te verbergen. 2. Gevoel Wat voelt het kind en hoe ziet dat er van binnen uit? 3. Gedachte Hoe denkt het kind over bepaalde dingen en vooral over “zijn probleem”? 4. Gezond lichaam Wat vertelt het lichaam eigenlijk? Soms heeft het kind buikpijn, omdat hij teveel heeft gegeten of omdat hij het spannend vindt om ergens voor het eerst naar toe te gaan. 5. Gebeurtenissen uit het verleden Wat heeft het kind allemaal al meegemaakt tijdens zijn leven en hoe was dat voor hem? 6. Groepscontacten


PAGINA 69

Bijlage 15: Ouderbijdrage Nova Onderwerp: Ouderbijdrage

Bijlage: De ouderbijdrage bedraagt € 1.000 per kind. In 2014 draagt PROOLeiden, het schoolbestuur waar de Anne Frankschool onder valt, ca. €40.000 uit eigen middelen bij om het Nova – onderwijs mogelijk te maken. De Raad van Toezicht van PROOLeiden heeft de doelstelling uitgesproken dat het Nova – onderwijs vanaf 2016 volledig kostendekkend kan worden aangeboden. Dat betekent dat wij voor het Nova op zoek moeten gaan naar andere geldstromen. Wij zijn daarom op dit moment dan ook in hoge mate afhankelijk van de ouderbijdragen. In dat kader hebben wij een samenwerkingsovereenkomst met Stichting Jonge Uil afgesloten. Daarmee wordt het betalen van de ouderbijdrage voor u fiscaal aantrekkelijker. In de bijlage zetten wij de 3 mogelijkheden nog eens op een rij en geven wij een viertal rekenvoorbeelden, aan de hand waarvan u mede kunt bepalen welke wijze van overmaken van uw ouderbijdrage voor u fiscaal de meest aantrekkelijke optie is. Op die manier kunnen wij met elkaar het Nova – onderwijs op een financieel gezonde wijze en op een hoog kwalitatief niveau voortzetten. Wij vertrouwen erop u hiermee voldoende te hebben geïnformeerd en wij zien uw betaling, op 1 van de 3 aangegeven wijzen, graag tegemoet. Voor eventuele vragen of opmerkingen kunt u contact opnemen met ondergetekende op nummer 071 – 5318388 of per e – mail ([email protected]). Met vriendelijke groet, John van Haasteren Directeur


PAGINA 70

BIJLAGE Algemeen Als u uw ouderbijdrage in de vorm van een gift doet, mag u die misschien aftrekken van uw belastbaar inkomen. Daarmee kunt een belastingvoordeel verkrijgen. De fiscus onderscheidt twee typen giften:  gewone giften  periodieke giften Voor het aftrekken van gewone en periodieke giften gelden verschillende voorwaarden. Voor het aftrekken van een gewone gift zijn de voorwaarden:  U doet de gift aan een algemeen nut beogende instelling (ANBI).  De instelling levert geen tegenprestatie voor de giften.  U kunt met schriftelijke stukken, zoals bankafschriften of kwitanties, aantonen dat u de  giften hebt gedaan.  Het totale bedrag van uw giften is meer dan het drempelbedrag (1% van uw belastbaar  inkomen)  U mag voor deze giften in totaal niet meer aftrekken dan het maximum (10% van uw  belastbaar inkomen). Voor het aftrekken van een periodieke gift zijn de voorwaarden:  U doet de gift aan een algemeen nut beogende instelling (ANBI).  De instelling levert geen tegenprestatie voor de giften.  U kunt met schriftelijke stukken, zoals bankafschriften of kwitanties, aantonen dat u de  giften hebt gedaan.  U hebt de gift laten vastleggen (vanaf 2014 kunt u kiezen of u de gift via de notaris wilt  vastleggen of via een schriftelijke overeenkomst met de ANBI waaraan u de gift doet).  U maakt regelmatig (minstens 1 keer per jaar) bedragen over naar de ANBI en deze  bedragen zijn steeds (ongeveer) even hoog  U maakt deze bedragen minimaal 5 jaar achter elkaar over naar dezelfde ANBI, de gift  stopt uiterlijk bij uw overlijden.  Voor nadere informatie verwijzen naar www.belastingdienst.nl. Daar kunt u ook de lijst inzien  van alle organisaties in Nederland die als ANBI zijn aangemerkt. Mogelijkheden Er zijn nu 3 mogelijkheden om uw ouderbijdrage in de vorm van een gift over te maken: 1. Rechtstreeks via PROOLeiden (zoals in voorgaande jaren) U kunt uw bijdrage rechtstreeks overmaken aan PROOLeiden. Rekeningnummer: NL76 BNGH 0285146491 ten name van Stichting PROO Leiden, graag o.v.v. “ouderbijdrage Nova onderwijs 2013/2014 + de naam van uw kind(eren)”. PROOLeiden kwalificeert niet als ANBI. Dat betekent dat uw bijdrage niet fiscaal aftrekbaar is.

2. Gewone gift via Stichting Jonge Uil. U kunt uw bijdrage rechtstreeks overmaken aan stichting Jonge Uil. Uw bijdrage zal door Stichting Jonge Uil worden overgemaakt aan PROOLeiden ten behoeve van Nova en conform de samenwerkingsovereenkomst die PROO Leiden en Stichting Jonge Uil zijn overeengekomen. Rekeningnummer: NL19 RABO 0180 5557 07 ten name van Stichting Jonge Uil, Leiden, graag o.v.v. “voor de ondersteuning en instandhouding van het Nova onderwijs aan de OBS Anne Frank, t.b.v. hoogbegaafde kinderen”. Stichting Jonge Uil is aangemerkt als ANBI. Dat betekent dat uw gift aftrekbaar is voor zover deze (samen met eventuele andere giften) boven de 1% van uw belastbaar inkomen uitkomt en niet hoger is dan 10% van uw belastbaar inkomen. 3. Periodieke gift via Stichting Jonge Uil. U sluit een overeenkomst met Stichting Jonge Uil waarin u afspreekt dat u gedurende tenminste 5 jaren een gift doet. U maakt uw bijdrage vervolgens jaarlijks over aan Stichting Jonge Uil. Uw bijdrage zal door Stichting Jonge Uil BELEIDSPLAN 2015-2019

PAGINA 71

worden overgemaakt aan PROOLeiden ten behoeve van het Nova onderwijs en conform de samenwerkingsovereenkomst die PROO Leiden en Stichting Jonge Uil zijn overeengekomen. Rekeningnummer: NL19 RABO 0180 5557 07 ten name van Stichting Jonge Uil, Leiden, graag o.v.v. “Periodieke gift Nova Anne Frank conform overeenkomst”. Stichting Jonge Uil is aangemerkt als ANBI Dat betekent dat uw gift jaarlijks volledig aftrekbaar is. Rekenvoorbeelden.

In het onderstaande zijn 2 rekenvoorbeelden opgenomen op basis van de hierboven opgenomen 3 mogelijkheden. Daarin kunt u steeds zien dat een gift via de Stichting Jonge Uil voor u het meest fiscale voordeel oplevert en dat dat voordeel groter is als u dat doet via een periodieke gift1.


PAGINA 72


PAGINA 73

BELEIDSPLAN BIJLAGE SCHOOLPLAN O.B.S. ANNE FRANK LEIDEN

Recommend Documents