BELEIDSKADER 2015 Zorg om ouderen

ZONNEHUISGROEP AMSTELLAND

BELEIDSKADER 2015 ”Zorg om ouderen”

juli 2014

Beleidskader 2015

Inhoudsopgave 1. Inleiding ............................................................................................................................................... 2 2. Landelijke Ontwikkelingen .................................................................................................................. 4 3. Strategie en meerjarig beleid .............................................................................................................. 6 4. Intramuraal 2015 ............................................................................................................................... 18 5. Thuiszorg in 2015............................................................................................................................... 21 6. Ketenzorg in 2015.............................................................................................................................. 24

1

Beleidskader 2015 1. Inleiding Zonnehuisgroep Amstelland (ZHGA) biedt alle vormen van ouderenzorg, van thuiszorg tot intensieve verpleeghuiszorg en revalidatie, in de gemeenten Amsterdam, Amstelveen, Ouder Amstel en De Ronde Venen. De organisatie heeft ruim 1400 personeelsleden (750 Fte) en 1800 cliënten. Visie ZHGA Onze cliënten en hun familieleden maken autonoom keuzes. Wij kunnen persoonlijke invloed in professionele zorg en ondersteuning realiseren. Missie ZHGA Wij staan er om bekend dat wij ouderen op verzoek professionele advisering, zorg en ondersteuning met toewijding en respect bieden. Zowel thuis als in onze moderne gebouwen, in een Prettige leefomgeving. In dit beleidskader schetsen we allereerst de landelijke ontwikkelingen die van invloed zijn op het beleid van Zonnehuisgroep Amstelland. Daarna volgen strategie en lange termijn doelen van de organisatie. Vervolgens beschrijven we per deelmarkt (intramuraal, thuiszorg en ketenzorg) welke programma’s, projecten en doelen we in 2014 en 2015 stichtingsbreed willen uitvoeren en bereiken. Dit beleidskader 2015 is geschreven in de zomer van 2014. Zoals ook in voorgaande jaren te doen gebruikelijk wordt het ‘beleidskader 2014 en verder’ na vaststelling vervangen door het nieuwe ‘beleidskader 2015’. Dit beleidskader vormt de basis voor de kaderbrief 2015, de begroting 2015 en de jaarplannen van alle locaties en bedrijfsonderdelen voor 2015. Het afgelopen jaar werden de in het najaar van 2012 in het regeerakkoord aangekondigde ingrijpende veranderingen concreter. Toch is het op moment van schrijven nog onduidelijk of de beoogde wijzigingen in de Wet maatschappelijke ondersteuning (WMO) en Zorgverzekeringswet (Zvw) en nieuwe Wet Langdurende Zorg (WLZ) 1 januari 2015 ingaan. Deze wetten moeten nog door de Eerste Kamer resp. door de Tweede Kamer worden vastgesteld. De zorginkoop is derhalve al een aantal keren uitgesteld, zodat ook hierover op het moment van schrijven nog geen duidelijkheid bestaat. Wel wordt duidelijk dat ondanks ieders wens om de administratieve lastendruk te beperken wij voor 2015 met ten minste 15 inkooptrajecten te maken gaan krijgen! Indien de beoogde voorstellen niet per 1 januari 2015 ingaan, is de verwachting dat ze via een Algemene Maatregel van Bestuur op de AWBZ (Algemene Wet Bijzondere Ziektekosten) per 1 januari aanstaande wel ingaan. Voor dit beleidskader gaan we daarom uit van de betreffende wetten zoals ze eind mei 2014 bekend waren. De aangekondigde bezuinigingen zullen gehaald moeten worden en dit zal ook gebeuren door (aanvullende) generieke kortingen. Het afgelopen jaar bleek dat de bezuinigingen ook verder strekken dan de tariefkortingen. Ook de banken zijn door de toegenomen risico’s voor zorginstellingen aanvullende eisen en ratio’s gaan stellen. Dit speelt voor ZHGA een belangrijke rol vanwege de beoogde (langdurige) financiering van nieuw vastgoed. De ouderenzorg had niet eerder te maken met zulke ingrijpende veranderingen als krimp en transitie naar zware zorg. ZHGA kan hierop goed reageren, omdat de organisatie al eerder heeft geanticipeerd en haar focus heeft gelegd op de zware zorg met behandeling en groei in de thuiszorg. Daarnaast is de afgelopen jaren flink geïnvesteerd in nieuwbouw en opleidingen. Ook was al ingezet op familieparticipatie en samenwerking met (welzijns-) organisaties m.b.t. het creëren van het

2

Beleidskader 2015 civil society model. Toch zal de krimp intramuraal zeker ook niet aan ZHGA voorbij gaan. Het afgelopen jaar is de krimp begonnen, door afbouw van capaciteit in ’t Reigersbosch en Nieuw Avondlicht. Tegelijkertijd heeft de organisatie per 1-1-2014 wel een bescheiden uitbreiding van 72 plaatsen zorg met verblijf en behandeling gekend met de overname van gebouw Beth Shalom in Amstelveen. Daarnaast proberen we via groei extramuraal de krimp intramuraal (gedeeltelijk) op te vangen. De bezuinigingen op de thuiszorg geven echter aan de ambities hierin bescheiden te houden. De lijn die in het beleidskader 2014 is uitgezet is zeker nog steeds van kracht. Dit beleidskader 2015 sluit daarom nauw aan op het vorige beleidskader. Ook de indeling is hetzelfde gebleven. De gevolgen van (landelijke) ontwikkelingen zoals een toenemend belang van samenwerking met informele zorg, management van verwachtingen aan huidige en potentiële cliënten en hun familie, samenwerking met ketenpartners, innovatie en de structuur van de financiering zijn wel nader uitgewerkt in dit document. Terugkijkend op het afgelopen jaar kunnen we stellen dat het motto meer in verbinding met elkaar uit het beleidskader van 2014 effect heeft gehad. ZHGA heeft in 2014 een paar flinke reorganisaties moeten doorvoeren, maar het aantal functies dat boventallig werd was minder dan verwacht door de organische wijze waarop medewerkers van de ene naar de andere locatie konden gaan. De samenwerking tussen locaties en de centrale diensten en de samenwerking met familie, vrijwilligers, mantelzorgers en ketenpartners (inclusief organisaties van informele netwerken/zorg) is ook gegroeid. Het afgelopen jaar werd ook nog meer zichtbaar dat de toenemende samenwerking tussen informele en formele zorg andere taken voor professionals met zich meebrengt. Verzorgenden zullen in toenemende mate zelfredzaamheid van cliënten en familie moeten stimuleren en een meer coachende rol naar familieleden krijgen. Dit geldt ook voor hun rol naar vrijwilligers. In de samenwerking met familie, vrijwilligers en ketenpartners zullen medewerkers uiteraard onze kernwaarden professionaliteit, respect, elkaar blij maken en toewijding (PRET) blijven toepassen. Het motto van dit beleidskader 2015 is ‘zorg om ouderen’. Door de komende wetswijzigingen verandert er meer dan ooit tevoren in een kort tijdsbestek. Dat vinden we zorgelijk voor ouderen. Het budget krimpt enorm en voorzieningen verdwijnen, waardoor met name ouderen met weinig naasten tussen wal en schip kunnen gaan vallen We zullen nog meer dan voorheen moeten samenwerken met naasten en andere partijen zoals gemeenten, zorgverzekeraars en welzijns-, vrijwilligers- en patiëntenorganisaties om ‘zorg voor ouderen’ te kunnen blijven realiseren. Zonnehuisgroep Amstelland zal het komende jaar proberen meer dan ooit te voren op te komen voor de belangen van ouderen.

3

Beleidskader 2015

2. Landelijke ontwikkelingen Hervorming van de langdurige zorg In het regeerakkoord dat in het najaar van 2012 is gesloten, is aangegeven dat bezuinigingen noodzakelijk zijn in de langdurige zorg. Deze bezuinigingen komen geenszins onverwacht, maar zijn ingrijpender en gaan sneller dan verwacht. Het kabinet heeft de bezuinigingen gecombineerd met maatschappelijke wensen: meer regie en autonomie voor cliënten, langer zelfstandig thuis wonen, een samenleving waarin het tegengaan van eenzaamheid niet afhankelijk is van betaalde en verzekerde zorg en een grotere rol voor de decentrale overheid en (particuliere) zorgverzekeraars. De bezuinigingen zijn uitgewerkt in de nieuwe wet WLZ en door wijzigingen in de WMO en ZvW. De maatregelen komen kort samengevat naar alle waarschijnlijkheid neer op: •

•

• 



 

 

ZZP 1 t/m 3 verdwijnen. Het budget voor zorginstellingen voor bewoners met een indicatie ZZP 1, 2 of 3 is in 2014 gedaald met circa 40%. Voor 2015 verwachten we een verdere daling naar nul. De Geriatrische Revalidatiezorg (ex AWBZ ZZP 9a) in de ZvW: Zorgverzekeraars worden vanaf 2015 hiervoor risicodragend en zullen de GRZ niet langer via het representatiemodel gaan inkopen maar per zorgverzekeraar van de verzekerde cliënt. Palliatieve zorg: Cliënten die van buiten (thuis of ziekenhuis) komen, gaan vallen onder de ZvW. Zij die al intramuraal zijn, zullen binnen de WLZ gefinancierd gaan worden. Verzorging en verpleging thuis gaan per 1-1-2015 naar de ZvW. Per 1-11-2014 zullen de Zorgverzekeraars hun pakketten bekend maken. Er wordt in 2015 ingekocht via representatie door de grootste zorgverzekeraar van de zorgkantoorregio. De tweede verzekeraar in de regio tekent mee. Per gemeente komen er sociale wijkteams met een indicerende wijkverpleegkundige. Het budget is circa 1 verpleegkundige per 27.000 inwoners (dit is 1,3% van de totale kosten wijkverpleging). De positionering van de verpleegkundige (onafhankelijkheid, positie naar huisarts) zal waarschijnlijk per gemeente gaan verschillen. Hulp bij het huishouden blijft in de WMO (voor 40% van het budget). Dagbesteding gaat per 1-1-2015 naar de WMO. De inkoop van de gemeenten zal divers zijn. De gemeenten lijken te koersen op enerzijds inloophuizen voor verschillende groepen die geleid worden door vrijwilligers en anderzijds dagbehandeling voor specifieke (zware) doelgroepen. Vergoedingen voor vervoer vervallen. ZZP 3 herstelzorg gaat (waarschijnlijk) naar de ZvW. Er is een sectorplan voor baanbehoud. Binnen de regio Amsterdam-Amstelland gaat het om circa 4 miljoen euro, terwijl de geschatte berekeningen een twintigvoud daarvan zijn. Wij verwachten hier geen structurele bijdrage van.

De hervormingen kennen een forse financiële opgave. Conform het Regeerakkoord leidt de hervorming van de langdurige zorg tot structureel minder uitgaven ter grootte van 3,5 miljard na 2017. In het zorgakkoord van april 2014 is dit verzacht met ongeveer 10%. Desalniettemin zullen de veranderingen in de langdurige zorg veel van iedereen vergen. Cliënten worden aangesproken op wat zij samen met hun sociale omgeving kunnen doen. Van zorgverzekeraars/zorgkantoren wordt verwacht dat zij samenwerken met gemeenten en meer verantwoordelijkheid nemen voor de

4

Beleidskader 2015 kwaliteit van de zorg in instellingen. Voor zorgaanbieders betekent dat meer nadruk op buurtgericht werken en een forse reductie in capaciteit en budget. De gemeenten zullen de WMO diensten gaan inkopen, de zorgverzekeraars de ZvW diensten en de zorgkantoren de WLZ diensten. Zij zullen dit vanuit hun eigen kaders op verschillende manieren doen. De gemeenten vanuit een lokaal politieke benadering, de zorgverzekeraars vanuit een commerciële doelstelling en de zorgkantoren zullen het landelijk beleid uitvoeren. Wij zullen hier als zorgaanbieder moeten aansluiten op deze verschillende benaderingen. De enige overeenkomst zal zijn dat alle drie de inkooppartijen van zorgaanbieders innovatie en doelmatigheid verwachten. Voor Zonnehuisgroep Amstelland zal dit betekenen dat er gerekend kan worden op tenminste 15 zorginkoop trajecten!

Effecten hervorming voor Zonnehuisgroep Amstelland ZHGA heeft op grond van het regeerakkoord en de berekende gevolgen daarvan door ‘Gupta Strategists’ in januari 2013 de strategie voor de toekomst in grote lijnen bepaald. Dit is beschreven in Transitie Locaties 2013 – 2018 (april 2013). Deze notitie is nog steeds van kracht. Kern ervan is dat in de ruime zorgappartementen van de twee nieuwe zorgcentra De Luwte en Menno Simons zwaardere zorg (ZZP 6, resp. 5) met behandeling gegeven gaat worden. Medio juli 2014 gaat het om respectievelijk 15 en 12 bewoners die al zorg met verblijf en behandeling krijgen. De capaciteit van andere zorgcentra moet dan licht krimpen. Dit is voorzien voor de komende jaren op weg naar de nieuwbouw. De al in ontwikkeling zijnde nieuwbouwplannen voor Theresia, De Ronde Venen en ’t Reijgersbosch zijn qua capaciteit hierop aangepast. In 2015 zal dit op weg moeten gaan naar kleinere locaties (36 tot 48 plaatsen) kleinschalig wonen dementie en appartementen in een beschutte omgeving. Deze laatste appartementen zijn bedoeld voor ouderen met een lichtere (thuiszorg)zorgvraag die voorheen verzorgingshuiszorg ontvingen. De intramurale capaciteit van ZHGA zal in totaal met circa 200 plaatsen krimpen. ZHGA heeft het afgelopen jaar de contacten met de vier gemeenten en zorgverzekeraars geïntensiveerd om zich voor te bereiden op de inkoop via de WMO en ZvW. In gemeenten doen wij o.a. mee in overleg over sociale wijkteams. Ook benadrukken wij naar de gemeenten het belang van dagvoorzieningen voor thuiswonende ouderen en hun mantelzorgers. Wij verwachten echter niet dat de WMO een groot onderdeel van het budget van ZHGA zal worden. Dit te meer niet omdat wij de afgelopen jaren de hulp bij het huishouden al afbouwden vanwege de ingrijpende prijsreducties van gemeenten. Deze afbouw zet zich waarschijnlijk in 2015 voort doordat ook in de gemeente Ouder Amstel, naar alle waarschijnlijkheid, de tarieven dusdanig laag zullen zijn dat zal worden afgezien van meedoen aan de nieuwe aanbesteding HbH. Via de geriatrische revalidatie is het afgelopen jaar de intensiteit van het contact met de zorgverzekeraars toegenomen. De focus van ZHGA ligt op de verbinding van expertise intramurale zorg en thuiszorg met name op het gebied van geriatrische (neuro) revalidatie, dementiezorg en palliatieve zorg.

5

Beleidskader 2015

3. Strategie en meerjarig beleid Voordat we in navolging op de voorgaande paragraaf schetsen hoe ZHGA op de genoemde ontwikkelingen anticipeert, geven we eerst een beschrijving van hoe wij willen dat ZHGA er in 2018 uitziet. Een vergezicht dat wij in 2014 schetsten en in 2015 als koers( be)houden. We kijken van Noord naar Zuid: Amsterdam-Zuid, Amstelveen, Ouder Amstel en De Ronde Venen. Als ouderen in dit gebied zorg nodig hebben, denken zij en hun naasten het eerst aan Zonnehuisgroep Amstelland. Ze hebben zelf goede ervaringen of van anderen gehoord. De organisatie is goed zichtbaar op meerdere plaatsen in deze gemeenten, met thuiszorg, dagvoorzieningen, intramurale en private zorg. Zonnehuisgroep Amstelland is gespecialiseerd in intensieve zorg en behandeling, maar biedt ook mogelijkheden tot welzijn en ondersteuning aan thuiswonende ouderen. Ook gemeenten en zorgverzekeraars zien de organisatie daarin als een goede samenwerkingspartner met anderen zoals welzijnsorganisaties. Cliënten die thuiszorg krijgen blijven zich thuis voelen, ondanks de soms intensieve professionele zorg die ze thuis nodig hebben. Cliënten en bezoekers voelen zich warm welkom geheten als ze in één van de moderne locaties op bezoek komen. Familieleden komen er daarom graag. In de restaurants van de verschillende locaties is het altijd heel levendig. Ook in de mooie en veilige tuinen is het goed toeven. Elke week zijn er diverse activiteiten voor verschillende groepen mensen. Maaltijden en activiteiten worden verstrekt in verschillende vormen tegen verschillende prijzen. Cliënten en familieleden maken keuzes tussen wat men al dan niet extra wil inkopen bovenop datgene wat binnen de gefinancierde zorg is opgenomen. De medewerkers zijn vriendelijk en professioneel. Vanaf het eerste contact worden duidelijke afspraken gemaakt die worden nagekomen. We vragen wat de cliënt nodig heeft. We komen dan met op maat gemaakte voorstellen die de zelfredzaamheid verstevigen. Binnen de voorstellen hebben cliënten en hun naasten uiteraard ook keuzen voor b.v. meer zorg door inzet van eigen naasten of vrijwilliger of door zelf extra bij te betalen. Cliënten kiezen en ze merken vrijwel niets van de administratie. De kwaliteit van zorg en diensten is goed en voldoet aan recente richtlijnen en normen. Medewerkers werken er met plezier en dat merken cliënten, bezoekers en samenwerkingspartners meteen. De meerjarige doelen van ZHGA zijn zo veel mogelijk gericht op zorg voor ouderen in onze regio die ingaat op hun vraag. Daarnaast is uiteraard de toekomstbestendigheid van de organisatie van groot belang: 1. Een volledig en kwalitatief sterk en onderscheidend (PRET) aanbod van ouderenzorg in haar werkgebied, zowel intramuraal als extramuraal; 2. Een kwantitatief en kwalitatief goede personeelsformatie; 3. Een gezonde financiële positie; 4. Een combinatie van publieke en private financiering; 5. Innovatief vermogen om flexibel en snel te kunnen anticiperen op resp. te kunnen omgaan met veranderingen in zorgvragen. 6. Een aantrekkelijke en proactieve samenwerkingspartner voor de vier gemeenten in het sociale domein. 7. Een aantrekkelijke en proactieve samenwerkingspartner voor de zorgverzekeraars en zorgkantoren, met name voor Achmea, Zorg en Zekerheid en VGZ. Hieronder staat hoe ZHGA deze doelen in 2015 en de jaren daarna wil realiseren.

6

Beleidskader 2015

3.1 Volledig en kwalitatief aanbod van ouderenzorg ZHGA biedt een volledig aanbod van ouderenzorg in haar werkgebied. Ondanks alle hervormingen blijft de organisatie streven naar het behoud hiervan door:

3.1.1 Anticiperen op veranderingen van zorgvraag en interne en externe samenwerking ZHGA kan cliënten snel de best passende zorg op de juiste plek geven door een volledig aanbod van ouderenzorg. Dat aanbod is allereerst volledig bekend bij de klantadviseurs van Klantcentrum Entree maar ook bij alle medewerkers intra- en extramuraal. Ook is er tussen locaties onderling en met de thuiszorg volop bereidheid tot samenwerking. Er is uitwisseling tussen medewerkers via onder meer de stichtingsbrede aanpak van projecten en scholingen. De versterkte aansluiting van de thuiszorg op de kernproducten van expertisecentrum Zonnehuis Amstelveen zoals (CVA) revalidatie heeft er het afgelopen jaar bijvoorbeeld toe geleid dat revalidatiecliënten eerder naar huis kunnen met continuïteit van behandeling en zorg. De verschuiving naar zware zorg met behandeling is mogelijk door de ruime kennis en ervaring die verzorgenden en behandelaars van ZHGA hier al mee hebben. Behandelaars van het KBO komen op alle locaties en hun expertise zetten ze in om samen met verzorgenden passende zorg te bieden op de complexere zorgvragen. De specialisten ouderengeneeskunde (SO) zullen hun consultrol naar huisartsen verder versterken door participatie in de wijkteams; zo zullen ze hun expertise ook kunnen doorgeven aan huisartsen, POH en (wijk)verpleegkundigen t.b.v. intensieve thuiszorg. Door alle veranderingen in wet- en regelgeving wordt het belangrijker dat alle externe partijen ook het aanbod van ZHGA kennen en weten waar zij actuele informatie kunnen krijgen. Door het toenemend aantal ouderen met een intensieve zorgvraag die thuis wonen, zal de externe samenwerking met o.a. huisartsen toenemen. Dit werken we nader uit in het hoofdstuk ketenzorg. 3.1.2 Groei extramuraal en natuurlijke groei ZHGA wil haar huidige aanbod van zorg en diensten behouden én overzichtelijk houden. Door alle genoemde maatregelen zullen wij de komende jaren naar schatting 20% intramuraal krimpen. Dit willen we compenseren door groei extramuraal, onder meer door in zorgwoningen de enige aanbieder te worden en private zorg. Deze zorgwoningen zijn we van plan inpandig te bouwen bij de nieuwbouw van Nieuw Avondlicht, Theresia en ’t Reigersbosch. Zorgwoningen zijn bestemd voor ouderen met een zorgvraag vergelijkbaar in het domein ex ZZP1 t/m 3 a 4. Ook woningen waar Amstelland Thuiszorg de preferente aanbieder is of wil worden, willen we bestempelen als zorgwoningen: De Kom in Mijdrecht, de Wimbledontoren naast De Luwte in Amstelveen en de woningen in en rond het complex van Menno Simons in Amsterdam. Daarnaast wil de organisatie op evenwichtige en natuurlijke wijze groeien. De organisatie is niet actief op zoek naar een fusiepartner, maar kent haar maatschappelijke verantwoordelijkheid. ZHGA is bereid tot samenwerking met zorgorganisaties die een beroep op haar doen. Samenwerking hangt echter af van kansen op versterking van de marktpositie en eventuele financiële en kwalitatieve risico’s. De fusie met Zorgcentra De Ronde Venen en overname van gebouw Beth Shalom in Amstelveen heeft recent aangetoond dat ZHGA door een stabiele basis en bedrijfsvoering snel een samenwerking tot stand kan brengen. In verschillende juridische vormen kan, met behoud van continuïteit van zorg en werkgelegenheid en voortzetting van het financiële evenwicht, een dergelijke overname snel gerealiseerd worden.

7

Beleidskader 2015

3.1.3 Nieuwbouw Als gevolg van het regeerakkoord verschuift het aanbod van ZHGA de komende jaren gefaseerd naar meer zware zorg met behandeling. Echter ook ouderen met lichtere zorgvragen (vergelijkbaar met de indicaties ZZP 1 t/m 3 a 4) blijven tot onze doelgroep behoren. De behoefte aan een beschutte en veilige woonomgeving met 24 uur oproepbare zorg in de nabijheid blijft. Uit demografisch onderzoek blijkt dat het aantal oude ouderen (vanaf 85+) de komende 25 jaar juist zal groeien. ZHGA investeert daarom in nieuwbouw ook voor deze categorie mensen. Naast intramurale locaties (ver)bouwen wij appartementen in een beschutte woonomgeving waar deze groep 24 uur thuiszorg kan krijgen, gebruik kan maken van faciliteiten als alarmering, een restaurant, activiteiten, kapper en pedicure en voldoende aanspraak kan vinden. De samenwerking met welzijnspartijen en vrijwilligers organisaties zullen we actiever opzoeken om deze zorg(faciliteiten) voor ouderen, ook uit de wijk rondom het zorgcentrum, te kunnen realiseren. Voor de (verouderde) verzorgingshuizen van ZHGA in de gemeenten De Ronde Venen en Ouder Amstel bestaan nieuwbouwplannen. De Ronde Venen Een twee fasen plan voor nieuwbouw in Mijdrecht is nu op het niveau van het definitief ontwerp. In de eerste fase wordt Nieuw Avondlicht gesloopt en nieuw gebouwd tot Zonnehof Mijdrecht met 48 plaatsen dementiezorg en ongeveer zestien zorgwoningen. Bewoners van Gerardus Majella zullen naar verwachting in 2017 naar de nieuwbouw van Zonnehof Mijdrecht verhuizen. Gerardus Majella zal worden verkocht. Deze verkoop in combinatie wordt medio 2014 voorbereid. In de tweede fase, ongeveer zeven jaar later, zal de Kom nieuw gebouwd gaan worden. De eerste paal van Zonnehof Mijdrecht wordt naar verwachting medio 2015 geslagen. Dit is afhankelijk van de definitieve financiering en de goedkeuring van de bestemmingsplan wijziging binnen de gemeente DRV. In Zuiderhof in Vinkeveen kunnen wij nog een aantal jaren met het huidige gebouw verder gaan. Op termijn zal er scheiden van wonen en zorg plaats kunnen gaan vinden. ’t Reijgersbosch ZHGA zal op het Zonnehof terrein, dat tegenover ‘t Reijgersbosch ligt, een nieuwe kleinschalige locatie Zonnehof Duivendrecht bouwen voor 36 plaatsen dementiezorg met een twintigtal zorgwoningen. De bouw zal plaatsvinden in samenwerking met een projectontwikkelaar en een investeerder. Naar verwachting start medio 2015 de nieuwbouw. De verhuizing zou begin 2017 kunnen plaatsvinden. Zonnehuisgroep Amstelland zal dan het huidige ‘t Reijgersbosch verlaten. Het huurcontract met Woon Zorg Nederland zal op het moment van verlaten beëindigd worden. Theresia Achter het huidige Theresia zal de nieuwe locatie Zonnehof Ouderkerk gebouwd worden. Het definitief ontwerp voor 48 plaatsen dementiezorg en een vijftigtal zorgwoningen is gereed. Afhankelijk van de financiering van de zorgwoningen zal begin 2015 de eerste paal worden geslagen. De nieuwbouw zal dan in 2017 in gebruik worden genomen. Het huidige contract met verhuurder Woon Zorg Nederland kan dan opgezegd worden.

Menno Simons De huidige 29 verzorgingshuisappartementen worden vanaf 2014 gefaseerd omgezet naar 24 appartementen dementiezorg. Per 6 appartementen wordt een appartement verbouwd tot huiskamer. Dit gebeurt gefaseerd en via natuurlijk verloop. Bij opname van nieuwe bewoners is er

8

Beleidskader 2015 voorrang voor cliënten met ZZP 5 indicatie. Medio 2014 zijn er zo’n 12 appartementen naar zware zorg met behandeling omgezet. Daarnaast is in Menno Simons per 1 april 2014 het restaurant door ons gesloten vanwege jarenlange verliezen. Per 1 april heeft welzijnsorganisatie Dynamo het restaurant overgenomen en organiseert hier activiteiten en maaltijden enige malen per week met behulp van vrijwilligers. Daarnaast willen wij in 2014 voor de ‘aanleunwoningen’ in het complex de preferente thuiszorgaanbieder worden, waardoor wij daar 24 uur per dag zorg kunnen bieden aan mensen met een zorgvraag die overeenkomt met ZZP 1 t/m 3 a 4. Residentie de Oude Meesters In juli 2014 wordt op het terrein naast/achter het Zonnehuis Amstelveen Residentie de Oude Meesters in gebruik genomen. Dit zijn 47 ruime vrije sector huurappartementen met nadruk op comfortabel wonen. Er is 24 uur een zorgprofessional aanwezig, een zorgindicatie is zeker geen vereiste. De Residentie heeft een Restaurant Rembrandt in een hoger segment dan de restaurants van ZHGA. Dit restaurant opent 1 september 2014 en vanuit het restaurant is voor huurders van de Residentie ook roomservice mogelijk. Het restaurant zal ook een buurtfunctie hebben en daarnaast ook beschikbaar zijn voor andere partijen. Residentie de Oude Meesters is een nieuw product voor een deels nieuwe doelgroep voor ZHGA. Het verwerven van naamsbekendheid en een goede reputatie zal het doel moeten zijn voor 2015. Dit is nodig om de appartementen te kunnen verhuren. We verwachten dat hier nog de nodige tijd en inzet naar toe zal gaan.

3.1.4 Familieparticipatie en inzet van vrijwilligers Een ‘volledig’ en kwalitatief aanbod van ouderenzorg verwijst naar alle, uit publieke middelen gefinancierde, langdurige ouderenzorgvoorzieningen. Op grond van alle overheidsmaatregelen verwachten we, dat er meer dan voorheen, samenwerking met naasten van cliënten noodzakelijk is, om te komen tot een aanbod dat voor cliënten als ‘volledig’ voelt. ZHGA zal daarom verder gaan met haar beleid om familieparticipatie en inzet van vrijwilligers te intensiveren. ZHGA zal familie niet verplichten, maar benadrukt vanaf de start, wel dat familie van alles mag en kan. Om overbelasting van mantelzorgers te voorkomen zal ZHGA meer samenwerking zoeken met Mezzo, de koepelorganisatie van mantelzorgers. Ook zullen wij in overleg treden met patiëntenverenigingen hoe cliënten en hun naasten in hun specifieke situatie meer passend ondersteund kunnen worden. Het aanbod van vrijwilligers stijgt de afgelopen jaar gestaag. Ook verwachten we een toename van vrijwilligers via zogenaamde burgerinitiatief activiteiten. De samenwerking tussen vrijwilligers en medewerkers is het afgelopen jaar gegroeid door o.a. meer informatie en scholing. Omgaan met vrijwilligers is een vast onderdeel van kwaliteitsscholingen voor medewerkers en er zijn centrale (introductie)bijeenkomsten voor vrijwilligers gekomen. Medewerkers worden meer geïnstrueerd om samen te werken en bereikbaar te zijn voor vrijwilligers. We zetten dit de komende jaren voort om vrijwilligers nog meer dan nu te kunnen behouden, passende zorg en diensten te kunnen laten verlenen en de mond-tot-mond reclame door vrijwilligers verder te verhogen. Een mooi voorbeeld van samenwerking met vrijwilligers is de samenwerking met welzijnsorganisatie Dynamo die de vrijwilligers voor het restaurant van Menno Simons begeleid.

9

Beleidskader 2015 3.1.5 PRET De kernwaarden Professionaliteit, Respect, Elkaar blij maken en Toewijding komen tot uiting in alle zorg en diensten van ZHGA. Sinds 2005 is het serviceconcept PRET het bindend element (naar binnen) en het onderscheidend element (naar buiten) van ZHGA. PRET draagt al jaren bij aan een kwalitatief en gastvrij aanbod van zorg en dienstverlening én goed opgeleide en gemotiveerde medewerkers. De stuurgroep PRET blijft actief in de verdere ontwikkeling en borging van PRET in de organisatie door de ontwikkeling van actuele scholingen, workshops en een reeks van jaarlijkse evenementen. Jaarlijks worden deze activiteiten gebundeld vastgelegd in het PRET jaarplan. De waarden van PRET zijn verankerd in gedragsafspraken. PRET staat centraal in de communicatie van medewerkers naar cliënten en tussen medewerkers en vrijwilligers onderling. In 2014 zijn vernieuwde gedragsafspraken vastgelegd. In 2014 krijgen alle leidinggevenden en coördinerend eerst verantwoordelijk verzorgenden (Co-EVV) een training in het geven van feedback op de uitvoering van de PRET afspraken in de praktijk. PRET is ook een expliciete doelstelling in de overige projecten van ZHGA. De afgelopen jaren is de P van PRET ook versterkt via het programma excellente zorg. In 2015 zullen we dit verder voortzetten door de aanstelling van een Associate Lector. In 2014 bleek uit de uitkomsten van het medewerkers tevredenheidsonderzoek en interne analyses dat PRET bijdraagt aan een eenduidig beleid dat bijdraagt aan mentaal welbevinden van cliënten en motivatie van medewerkers. PRET in 2015 zal nader worden uitgewerkt in het PRET jaarplan 2015. 3.1.6 Handhaven en versterken van kwaliteit en veiligheid ‘Kwaliteit kan en moet beter’ was de kern van de brief van de staatssecretaris over kwaliteit in de ouderenzorg van juni 2014. Een van de oorzaken voor het lage tempo in de kwaliteitsverbetering is volgens dit rapport dat de kennis en vaardigheden van het personeel niet meegegroeid zijn met de verzwaring van de zorgvraag. In navolging van de genoemde kwaliteitsbrief zal ZHGA de komende jaren verder gaan met het vergroten van de deskundigheid van medewerkers om te kunnen voldoen aan de toenemende zorgvraag van bewoners (zie verder paragraaf 3.2). Ook geeft de staatssecretaris aan dat de “automatische” ontwikkeling naar verpleeghuiszorg niet gelijk loopt met kwaliteitsverbeteringen. ZHGA heeft 26 kwaliteitsinstrumenten om de kwaliteit van zorg continu te verbeteren en borgen. Kwaliteit zal de komende jaren ook een nog explicietere plek krijgen in de governance van de organisatie. In 2013 is voor de derde keer op rij een driejarig HKZ certificaat afgegeven voor alle organisatieonderdelen. In 2014 en 2015 zullen als vervolg hierop externe audits plaatsvinden. In 2014 zijn nieuwe interne cliënttevredenheidsmetingen ingevoerd:  EVV die twee keer per jaar bij hun cliënten en/of diens naasten hun ervaringen en tevredenheid toetsen.  Cliëntgesprekken door MT leden: Elke maand wordt op een locatie met willekeurig gekozen cliënten en/of diens naasten gesproken over hun ervaringen. De verbeterpunten worden direct teruggekoppeld aan de leidinggevenden van de locatie.  Een einde zorg enquête: oud-cliënten en nabestaanden worden twee maanden na beëindiging van de zorg gevraagd deze enquête, via de website in te vullen. Begin 2015 zal er weer stichting breed een cliënttevredenheidsmeting CQ worden uitgevoerd. We hopen dat bovengenoemde eigen metingen en uitvoering van verbetermaatregelen bijdraagt aan hogere resultaten dan bij de meting in 2013.

10

Beleidskader 2015

Veilige zorg en goede zorg gaan hand in hand, als verantwoorde zorg. Goede zorg is niet altijd onder te brengen in een meetbare indicator. Daarom moeten leidinggevenden dagelijks op de afdelingen en in de woningen blijven kijken hoe het gaat met bewoners en hoe de sfeer en interactie tussen bewoners en medewerkers is. De leidinggevenden zijn daar ook aanwezig om een toegankelijk aanspreekpunt te zijn voor bewoners, familie en medewerkers en zo nodig medewerkers tips te geven. Dit komt onder meer aan bod in de genoemde feedbacktrainingen in het kader van PRET. Naast de aangekondigde reguliere interne audits (in 2014 o.a. hygiëne, HACCP en BHV ) zijn we in 2014 ook gestart met interne onaangekondigde audits. Dit wordt in 2015 voortgezet. Elke locatie wordt minimaal één keer per jaar onaangekondigd ge-audit. Voor 2015 is het doel om kwaliteitsindicatoren meer zichtbaar te maken per locatie. Dit wordt nader uitgewerkt in het kwaliteitsjaarplan 2015.

3.2 Kwalitatief en kwantitatief goede personeelsformatie Een kwalitatief en kwantitatief goede personeelsformatie is de belangrijkste voorwaarde voor continuïteit van kwalitatief verantwoorde zorg. ZHGA blijft de komende jaren hieraan werken door Innovatief personeelsbeleid, onder andere op de volgende terreinen:  Flexibiliteit en mobiliteit versterken  Goed werkgeverschap  Duurzame inzetbaarheid om (langdurend) verzuim te verlagen en re-integratie te verhogen  Investeren in opleidingen  Efficiency van werkprocessen door methodiek ‘mean en lean’  Specifiek beleid voor flex medewerkers t.b.v. betrokkenheid bij de organisatie en de verbetering van de continuïteit van zorg. 3.2.1 Versterken van flexibiliteit en mobiliteit De overheidsbezuinigingen betekenen voor ZHGA dat de capaciteit intramuraal vermindert en de zorgzwaarte toeneemt. Dit geldt natuurlijk ook voor andere instellingen. De verwachting is dan ook dat de jarenlange schaarste op de arbeidsmarkt voor niveau 3 (en 4) ingrijpend zal verbeteren. Daarnaast ontstaan steeds meer schommelingen in de bezetting en productie (inkomsten). ZHGA gaat daarom in 2015 verder met het in 2013 ingezette beleid om zoveel mogelijk via natuurlijk verloop de formatie integraal te verminderen en het gemiddelde opleidingsniveau te laten stijgen. Ook streven we naar een flexibele schil van 5 à 10%. Dit percentage hangt wel af van de continuïteit van zorg op de locatie. Bij kleinschalig wonen dementie fluctueert bijvoorbeeld de formatie minder en zijn bewoners gebaat bij vaste medewerkers die hun gewoonten en voorkeuren kennen. Via frequent overleg van het centrale transferbureau en het centrale roosterplanbureau met locatiemanagers en hoofden proberen wij een zo optimaal mogelijke planning en bezetting te realiseren doordat:  Medewerkers (al of niet tijdelijk) naar andere locaties en de flexpool gaan als gevolg van bijvoorbeeld de nieuwbouwplannen en krimp.  Locaties met vacatureruimte deze invullen met medewerkers van andere locaties.  De flexibiliteit in arbeidsovereenkomsten en inzet van de flexpool stijgt.  Minimale instroom van buiten, zich beperkend tot niveau 3 (en 4) totdat de formatiedoelstelling gerealiseerd is.  Geen inhuur derden.

11

Beleidskader 2015 

Extra inspanningen om het opleidingsniveau te verhogen passend bij de zorgvraag.

Ondanks deze maatregelen is als gevolg van de krimp en zorgzwaarteverhoging eind 2014 een reorganisatie nodig voor medewerkers met functieniveau 1. Afhankelijk van de resultaten van de zorginkoop kunnen voor 2015 reorganisaties nodig zijn voor:  Medewerkers dagverzorging/dagbesteding  Hulp bij het huishouden in de thuiszorg  Niveau 2 ZHGA blijft medewerkers met functieniveau 2 nodig hebben. De toenemende zorgzwaarte vraagt echter om meer niveau 3 en 4. Door de afnemende schaarste in niveau 3 en niveau 4 op de arbeidsmarkt worden nu al geen nieuwe medewerkers niveau 2 aangenomen. Als gevolg van de krimp van de organisatie zal ook de personeelsformatie van de centrale diensten verminderen. Dit kan via natuurlijk verloop met ongeveer 13%. In principe worden vacatures niet ingevuld, ook al zullen de administratieve lasten toenemen. Dit betekent ook voor deze medewerkers meer flexibiliteit om een bereikbare professional te kunnen blijven. 3.2.2 Goed werkgeverschap Juist in tijden van krimp is goed werkgeverschap nodig. ZHGA heeft daarom een transferbureau om waar mogelijk gedwongen ontslagen te voorkomen door flexibiliteit en mobiliteit. Het mobiliteitsbureau bewaakt een juiste uitvoering van het sociaal plan. De krimp van de organisatie brengt ook meer onzekerheid met zich mee voor medewerkers met tijdelijke en vaste contracten. Door betrokken leidinggevenden en goede communicatie via diverse kanalen ziet ZHGA toe op het handhaven en versterken van de motivatie. Ook proberen we via diverse PRET activiteiten en diverse scholingen waardering aan medewerkers te uiten en hun betrokkenheid bij cliënten en de organisatie te versterken. 3.2.3 Duurzame inzetbaarheid Door diverse verzuiminstrumenten schommelt het gemiddelde arbeidsverzuim al jaren rond de 4,5% en dat is onder het sectorgemiddelde. Investeringen in verzuimpreventie en behandeling mogen echter nooit verslappen en moeten ook de komende jaren de volle aandacht blijven krijgen. Via Youforce (digitalisering van het personeelsdossier) hebben medewerkers van ZHGA vanaf 2014 zelf een duidelijkere rol bij verzuim. De taken van de ergo coaches per locatie worden verbreed naar hygiëne, (sociale) veiligheid en advies over werkstijl. De gemiddelde leeftijd van medewerkers van ZHGA is hoog, 49 jaar (in de sector 43). ZHGA doet mee aan het sectorproject Duurzame Inzetbaarheid om de belastbaarheid van medewerkers te versterken en het verzuim van met name oudere medewerkers in de hand te houden. In het kader van duurzame inzetbaarheid zullen medewerkers meer dan voorheen gestimuleerd worden fit te blijven en de benodigde vakantie-uren niet op te sparen maar juist op te nemen. Er is de komende jaren wel ook een verjonging van het personeelsbestand nodig. We zullen er naar streven om juist ook een aantrekkelijker werkgever te worden voor jongere medewerkers. Ons personeelsbeleid zal hierop aangepast dienen te worden. 3.2.4 Investeren in opleidingen ZHGA heeft in alle opzichten professionaliteit hoog in haar vaandel staan. Door de toenemende zorgzwaarte en complexiteit groeit de behoefte aan hoger opgeleiden in de zorg en vermindert de behoefte aan medewerkers in de zorg van niveau 2. Daarnaast daalt de behoefte aan facilitaire medewerkers door de (bouw van) kleinschalige voorzieningen.

12

Beleidskader 2015 De afgelopen jaren is onder meer via deelname aan het programma Excellente Zorg en via ons strategisch opleidingsbeleid geïnvesteerd in het opleiden van eigen medewerkers:  Samen met het Nova College is er sinds 2012 een eigen huisopleiding beroepsbegeleidende leerweg (BBL) voor verzorgenden niveau 2 en 3, EVV en Co-EVV. In samenwerking met het Nova College en de hogeschool In Holland zijn er aanvullende opleidingen zoals excellerende wijkverpleegkundige en niveau 4 en 5.  Bijscholingen worden sinds 2013 in toenemende mate centraal gegeven en georganiseerd. Medewerkers waarderen dat ze zo praktijkervaringen met elkaar kunnen uitwisselen.  De organisatie heeft relatief veel stageplaatsen en leerafdelingen voor de beroeps opleidende leerweg (BOL) voor de niveaus 3 en 4 en HBO-V studenten. Zij zorgen ervoor dat er meer verzorgenden zijn die tijd en aandacht aan bewoners kunnen geven en brengen nieuwe inzichten uit hun opleiding mee.  Medio 2014 zijn met de verhuizing naar de nieuwe kantoorruimte van de centrale diensten de opleidingsvoorzieningen uitgebreid en verbeterd. Jaarlijkse herhalingsopleidingen voor bijvoorbeeld voorbehouden handelingen en BHV (bedrijfshulpverlening) worden centraal georganiseerd en meegewogen in de jaarlijkse beoordeling.  Verbetergroepen op de locaties en het uitwerken en invoeren van verbeterplannen. De ervaringen worden via intranet, het eigen magazine INzorg en stichtingsbrede workshops met elkaar gedeeld.  VAR (Verpleegkundige/ Verzorgende Advies Raad).  Samenwerking met het Universitair Netwerk Ouderen (UNO). Nieuw voor 2015 zal zijn: 

 



De meeste bijscholingen en opleidingen worden strak centraal opgezet en gestuurd. Er is daarnaast ook behoefte aan meer ‘maatwerk’. De komende jaren zullen we daarom naast bovenstaande centraal gestuurde opleidingen en scholingen ook gaan differentiëren door meer klinische lessen ‘op maat’ per locatie en daarmee ook extra ruimte creëren voor locaties om hun eigen scholingen te regelen. Medewerkers willen we meer gaan stimuleren tot het volgen van opleidingen door hen meer mogelijkheden te bieden in bijvoorbeeld het inwisselen van vakantie-uren voor opleidingen. De aanstelling van een Associate Lector begin 2015: In 2014/2015 zullen we verder investeren in innovatie en scholing door een lectoraat te starten. Juist nu is investeren in innovatie van onderzoek en opleiden van belang. Het aantal ouderen met meer dan een ziekte zal de komende jaren flink stijgen en door de hervormingen in langdurende zorg is er behoefte aan innovatie op het gebied van juist deze zware zorg. In een werkconferentie met betrokkenen uit de sector heeft ZHGA geconstateerd dat er een behoefte is aan een lectoraat multi-morbiditeit. Ouderen hebben steeds meer dan één ziekte en die ziektebeelden beïnvloeden elkaar. De lector zullen we aanstellen bij en in samenwerking met hogeschool In Holland. De lector heeft als taak het stimuleren van praktijkgericht onderzoek naar (behandeling van) multi-morbiditeit en het delen van kennis over behandeling en effecten van multi-morbiditeit. We zullen de aanstelling starten voor 2 jaar met een Associate Lector die de eerste twee jaar zelf via fondsen onderzoeksgeld voor de toekomst zal (moeten) verwerven. Na twee jaar zal besloten worden of we het asociate lectoraat om gaan zetten in een lectoraat. Het delen van kennis zal, naast de gebruikelijke beleidsdagen en workshops, stichtingsbreed worden ingevuld met bijeenkomsten ‘lunch en learn’. Leidinggevenden, adviseurs en coördinatoren zullen op creatieve wijze aan collega’s gaan overbrengen wat zij op een 13

Beleidskader 2015 conferentie of tijdens een scholing hebben geleerd. Na een pilot in 2014 zullen we nagaan of we ‘lunch en learn’ bijeenkomsten een vaste plek gaan geven. 3.2.5 Efficiency van werkprocessen door methodiek mean en lean De komende jaren zullen we voor minder geld meer zorg aan ouderen moeten geven. Door werkprocessen gezamenlijk te analyseren en efficiënter te maken, proberen we verzorgenden meer tijd te laten hebben voor zorg aan ouderen. Het afgelopen jaar heeft een pilot ‘mean en lean’ project bij Theresia naar de overdracht geleid tot efficiency. Ook een mean en lean project naar de inzet van verzorgenden bij de zorgplanbespreking bij Gerardus Majella heeft tot efficiency maatregelen geleid. De komende jaren zullen we de methodiek op alle locaties naar minstens één onderwerp inzetten. 3.2.6 Specifiek beleid voor flexmedewerkers t.b.v. betrokkenheid en continuïteit van zorg De inzet van flex medewerkers via de eigen flexpool en medisch studenten van uitzendbureau Aethon is het afgelopen jaar toegenomen. We verwachten dat de flexpool de komende jaren verder zal groeien. Dit betekent dat de locaties en thuiszorg nog meer dan nu goede werkinstructies zullen moeten hebben om flex medewerkers de gevraagde zorg te kunnen laten geven. Uit het medewerkers tevredenheidsonderzoek van 2014 bleek dat de flex medewerkers minder tevreden waren dan andere groepen. Het komende jaar zullen we dit onderzoeken en investeren in het versterken van de betrokkenheid, kennis en motivatie en flex medewerkers. Waar nodig zullen aparte regelingen gemaakt worden.

3.3 Een gezonde financiële positie Zoals al is beschreven, wordt de toekomst complexer en onzekerder. ZHGA heeft afgelopen jaren flink geïnvesteerd in een financieel gezonde toekomst. We hebben een eigen vermogen opgebouwd van 26%. Dat zal behulpzaam zijn voor deze toekomst met veel meer onzekerheden dan voorheen. De banken echter stellen, vanwege alle onzekerheden in de sector nieuwe en aanvullende eisen. ZHGA zet daarom voort op het op orde houden/hebben van:  De exploitatie van de locaties;  Strakke sturing aan de hand van actuele(re)managementinformatie/maandrapportages (via Zorgmonitor);  Flexibiliteit en mobiliteit van personeel;  Eigen vermogen op ten minste het zelfde niveau;  Haar vastgoedportefeuille wel zelf te ontwikkelen maar niet alleen in eigendom vorm te geven. Door de nieuwe eisen zal een deel van ons vastgoed in eigendom blijven en een deel door derden in eigendom genomen worden en door ZHGA gehuurd worden;  Streven naar een DCR van minimaal 1,3%. Het eigen vermogen van de organisatie heeft de afgelopen jaren kunnen groeien naar 26%. Dit werd naast strakke sturing op het reguliere resultaat ook mogelijk door incidentele baten, zoals verkoop van grond en andere incidentele baten. De vastgoedportefeuille van ZHGA is in 2013 extern geanalyseerd door bureau Coresta en in verhouding tot de sector zeer gunstig beoordeeld. De langjarige leningen voor de nieuwe panden in Amstelveen zijn geborgd via het Waarborgfonds. Aangezien de zorgsector door de kabinetsplannen veel meer risico loopt is het echter moeilijk geworden om voor de toekomstige nieuwbouw geborgde leningen te krijgen. Banken en het Waarborgfonds voor de Zorg stellen veel meer eisen en zorgwoningen worden gelabeld als ‘commercieel’ vastgoed. ZHGA streeft door samenwerking met

14

Beleidskader 2015 diverse uiteenlopende partijen er naar deze nieuwbouw die als zeer noodzakelijk wordt gezien, toch gefinancierd te krijgen. In de loop van de tweede helft van 2014 zal dit duidelijk moeten worden. De handhaving van de financiële positie staat door de bezuinigingen en neveneffecten van wijzigingen in wet- en regelgeving steeds meer onder druk. De tariefskortingen voor 2015 zullen wellicht nog tot meer efficiencymaatregelen leiden. Ook verwachten we extra eigen bijdragen te moeten vragen voor bijkomende kosten en activiteiten. ZHGA zal dit meenemen in de jaarlijkse risicoanalyse die ten tijde van de begroting wordt gemaakt. In deze risicoanalyse staat overigens het veranderend overheidsbeleid al jaren als grootste risico benoemd. Al deze zaken komen meer gedetailleerd terug in de Kaderbrief 2015, die per medio augustus 2014 verschijnt.

3.4 Publieke en private financiering Een ‘volledig’ en kwalitatief aanbod van ouderenzorg verwees tot voor kort vooral naar alle, uit publieke middelen gefinancierde ouderenzorgvoorzieningen. De verwachting is dat er door de aangekondigde bezuinigingen elementen van zorg en dienstverlening uit het publiek geïndiceerde en gefinancierde pakket zullen gaan vallen. Daarnaast zal het door ons geleverde aanbod door alle kortingen verder (moeten) verschralen. ZHGA verwacht daarom dat de komende jaren de vraag naar (aanvullende) private zorg gaat stijgen. Dit geldt ook voor het domein van de tussenvormen van informele en formele zorg, daar waar familie niet in staat is dit zelf te doen of deels te doen, zal men een beroep gaan doen op ons. Private zorg zal zich straks niet altijd zichtbaar onderscheiden van het reguliere aanbod. ZHGA houdt de ontwikkelingen nauwlettend in de gaten en zal de komende jaren arrangementen van particuliere zorg gaan aanbieden naast het reguliere aanbod. De zorg die wij in Residentie de Oude Meesters gaan geven is hiervan een concreet voorbeeld. Maar ook in onze bestaande complexen en in de thuiszorg zullen wij straks aanvullend op het budget private zorg leveren.

3.5 Innovatief vermogen om te kunnen anticiperen op ontwikkelingen De afgelopen jaren heeft ZHGA voor haar toekomst geïnvesteerd in diverse innovatieve programma’s. Via veranderingsmethodiek projectmatig creëren zijn vele projecten en programma’s zeer gestructureerd tot implementatie gebracht. De innovatie ambities zijn nu aangepast op de bezuinigingen. Selectiever en meer gefocust zullen we toch blijven innoveren op zorginnovatie en ICT. Innovaties kunnen juist leiden tot bezuinigingen en vice versa. 3.5.1 Zorginnovatie ZHGA participeert in diverse netwerken om veranderingen in zorgvragen, zorginnovatie, beroepsnormen, richtlijnen en wet –en regelgeving tijdig te signaleren en toe te passen in de eigen situatie. Het KBO, het team beleid en ontwikkeling en de MT leden hebben hierin, ieder met hun specifieke deskundigheid, een voortrekkersrol. De afgelopen jaren is geïnvesteerd in diverse ketenzorgzorgtrajecten. De ketens dementie, palliatief en revalidatie zijn hier voorbeelden van. Door deze ketens kan ZHGA de komende jaren verder focussen op intensieve zorgvragen in zowel de intramurale zorg als de thuiszorg. Via de ketens is een

15

Beleidskader 2015 reputatie en relatienetwerk opgebouwd die we de komende jaren verder zullen versterken door (nog) meer samenwerking met huisartsen, specialisten, welzijnsorganisaties, vrijwilligers- en patiëntenorganisaties. Daarnaast heeft ZHGA geïnvesteerd in vernieuwing van het zorgaanbod door de ontwikkeling van kleinschalige PG en somatische zorg, het expertisecentrum met o.a. revalidatiezorg, palliatieve zorg en somatische zorg voor bepaalde specifieke ziektebeelden als Parkinson en CVA. Ook het lectoraat multi-morbiditeit zal een bijdrage leveren de komende jaren aan de innovatie voor zorg aan ouderen met meerdere chronische ziekten. 3.5.2 ICT en domotica Uitgangspunten: ICT innovaties worden door de overheid, ondanks de investeringskosten gezien als een van de middelen om de zorg efficiënter en ook kwalitatief verantwoord te organiseren. Ontwikkelingen in domotica gaan hard. Er zijn meer en meer experimenten met geanonimiseerd cameratoezicht in de nacht waardoor verzorgenden niet meer fysiek hoeven te gaan controleren of een bewoner goed in bed ligt. ZHGA volgt deze ontwikkelingen nauwlettend. ZHGA wil vanwege kostenvermindering (zowel in geld als in tijd) geen systemen zelf ontwikkelen. Bij het toepassen van evidence based systemen is een voorwaarde dat de systemen snel uitgerold en geïmplementeerd kunnen worden. Op grond van de beperktere beschikbare tijd, capaciteit en financiën zullen we zorgvuldige afwegingen maken over de haalbaarheid van innovatieve projecten. Voor ieder ICT project zal een eigen business case worden gemaakt, waarin vooraf de betrouwbaarheid, betaalbaarheid en bijdrage aan efficiency van het project wordt getoetst. Voorbeelden (toekomstige)toepassingen ZHGA:  In Residentie de Oude Meesters zullen vanaf 2014 de eerste pilots met domotica voor zorg op afstand plaatsvinden. Met leverancier/samenwerkingspartner Avics zullen we de pilot evalueren en onderzoek doen naar een verdere uitrol in de organisatie. Daarbij wordt o.a. gekeken of de nieuwe domotica de huidige laserbellen kan vervangen. Een interne werkgroep kijkt daarbij ook of een mobiel team voor de nacht met behulp van deze domotica voor de gewenste bereikbaarheid en veiligheid kan zorgen. Door het toenemend aantal ICT systemen en mogelijkheden wordt integratie van de verschillende systemen een cruciale factor.  ZHGA heeft de afgelopen jaren onderzoeken en pilotstudies gedaan naar vast cameratoezicht, gebruik van mobiele camera’s en verbeteren van het gebruik van zgn. leefcirkels. De uitkomsten hiervan worden meegenomen in de toepassing van gebruik van camera’s op locaties en in de uitwerking van de nieuwbouwlocaties.  Het komende jaar zal het accent liggen op pilot naar domotica (camerabeelden) voor zorg op afstand en mogelijkheden daarvan voor de thuiszorg. Zorg op afstand in de thuiszorg is daarnaast ook nodig voor de noodzakelijke besparingen in registratie. Afhankelijk van de resultaten van de pilot met de app dubbele medicatie controle zal deze app in 2015 worden uitgerold. Ook zal de registratie van de zorg efficiënter en betrouwbaarder moeten worden. Onderzoek naar het gebruik van zgn. ‘handhelds’ zal worden gestart.  De pilot naar leefcirkels in Zonnehuis Westwijk zal in 2014/2015 uitgevoerd worden.  Vanaf het najaar van 2014 wordt de web versie van het Elektronisch Cliëntdossier (ECD) ingevoerd. Het cliënten en familie portaal zal daarnaast de digitale communicatie met familie kunnen gaan verbeteren.

16

Beleidskader 2015 

De toenemende ketensamenwerking brengt met zich mee dat er meer uitwisseling van gegevens tussen organisaties plaatsvindt en in meerdere systemen gewerkt moet gaan worden. De beheersbaarheid van de systemen krijgt daardoor een ander perspectief.

17

Beleidskader 2015 4. Intramuraal 2015 In dit hoofdstuk staan de doelen van ZHGA die in 2015 specifiek gelden voor alle intramurale locaties.

4.1 Realisering verschuiving naar zware zorg met behandeling De ruime woonzorgappartementen in De Luwte en Menno Simons worden sinds 2013 in toenemende mate bewoond door mensen met intensievere zorgvragen (respectievelijk ZZP indicaties 6 en 5). Zij krijgen daar ook behandeling van het KBO. Dit gebeurt gefaseerd. Als gevolg van opnamen van cliënten met een ZZP 6 indicatie in De Luwte, veranderen de somatische groepswoningen in Zonnehuis Westwijk geleidelijk in woningen voor mensen met dementie. Alle voorzieningen daarvoor zijn reeds aanwezig. De groei van de zorgzwaarte in Menno Simons en De Luwte zal binnen het regiobudget moeten blijven. De groei hangt daarom af van natuurlijk verloop en wordt ‘gecompenseerd’ met het leeg laten staan van de kleinere en verouderde appartementen in ’t Reijgersbosch en de sloop van Nieuw Avondlicht. In de andere verzorgingshuizen (Gerardus Majella, Zuiderhof en Theresia) worden vanaf 2013 tot de realisatie van de nieuwbouw, meer dan voorheen, cliënten met een indicatie ZZP 4, 5 of 6 zonder behandeling opgenomen. Om optimaal te kunnen voorzien in de veranderende zorgvragen en te zorgen voor een optimale personeelsformatie en exploitatie worden de (veranderingen in) bezetting maandelijks nauwlettend gevolgd. Het Transferbureau en de flexpool spelen hierin een cruciale rol (zie ook 3.2 versterken van flexibiliteit en mobiliteit). De ondernemingsraad, centrale cliëntenraad, locatiecommissies en lokale cliëntenraden worden nauw betrokken bij deze transities. Mensen met een indicatie ZZP 1, 2 of 3 hebben formeel tot 2018 een geldige indicatie. ZHGA houdt een zorgplicht. Het budget vanuit de zorgkantoren voor deze indicaties neemt echter sneller af en is daarmee een remmende factor op de uitvoering van het transitieplan. Als de WLZ in januari 2015 ingaat, zullen mensen die dan intramurale zorg nodig gaan hebben van het CIZ een indicatie WLZ krijgen die vergelijkbaar is met de huidige indicatie ZZP 5 of 6. Het is de vraag wat voor herindicatie mensen met een ZZP 4 indicatie gaan krijgen. De zorgzwaarte zal de komende jaren toenemen in de verouderde verzorgingshuizen. ZHGA houdt vast aan het beleid om geen verpleeghuiszorg te geven in locaties waar het College Bouw jaren geleden code rood voor heeft afgegeven. Met de verhuizing naar de nieuwe gebouwen zal de overgang van verzorgingshuiszorg naar verpleeghuiszorg definitief worden. We zullen uiteraard wel nauwlettend volgen of om zorginhoudelijke redenen of door gedragsproblematiek eerder inzet van behandeling bij bewoners nodig is. Opties zijn dan overbruggingszorg of verhuizing naar een verpleeghuislocatie. Dit zal in overleg met de cliënt, diens familie en behandelend huisarts gaan. Voor ouderen die tijdelijk intramurale zorg nodig hebben, maar geen ZZP 3 herstelzorg indicatie of straks een WLZ indicatie krijgen, heeft ZHGA in 2014 het product ‘zorgpension’ ontwikkeld, zodat deze ouderen wel de noodzakelijke zorg en aandacht kunnen krijgen. Deze ouderen kunnen al dan niet met een thuiszorgindicatie tegen een eigen betaling van 50 euro per nacht in een verzorgingshuis verblijven.

18

Beleidskader 2015 4.2 Mentaal welbevinden/Leefstijlen Mentaal welbevinden van bewoners was in 2014 binnen ZHGA een speerpunt dat tot resultaat heeft geleid. Medewerkers zien het belang ervan en ervaren de meerwaarde van toenemende inzet van familieparticipatie, vrijwilligers en samenwerking tussen verzorgenden en activiteitenbegeleiders. Ook zien zij het nut van levensboeken en de invloed die men hierdoor kan uitoefenen op het mentaal welbevinden van bewoners. In de dagelijkse zorg wordt aandacht besteed aan de uitvoering van de acties op dit domein uit het zorgplan. Het komend jaar zullen de acties verder geborgd worden, zodat:  Levensboeken van cliënten dagelijks worden gebruikt;  De nieuwe visie op activiteiten en dagbesteding op alle locaties wordt uitgevoerd;  De visie op dementie is herzien en op alle locaties wordt uitgevoerd;  Dementia care mapping als methodiek wordt ingezet om de sfeer en rust op kleinschalig wonen en (pg)afdelingen te verbeteren. Leefstijlen: Daarnaast gaan we het komend jaar onderzoeken hoe cliënten meer mentaal welbevinden kunnen ervaren door meer onder gelijkgestemden te kunnen verblijven. Dit onderzoek naar de mogelijkheden om zorg en/of activiteiten naar leefstijlen te organiseren zal projectmatig, stichtingsbreed, opgepakt gaan worden. Het uitgangspunt is dat wij ouderen en hun familieleden meer mogelijkheden gaan bieden om onder ‘gelijkgestemden’ te wonen resp. te bezoeken, om zich daardoor beter ‘thuis’ en op hun gemak te voelen. We willen dat doen door meer dan nu in te spelen op hun (vroegere)gewoonten, achtergronden en voorkeuren. In mei 2014 is met de Joodse afdeling Beth Shemesh in Zonnehuis Amstelveen een eerste ‘leefstijl’ afdeling geopend. We streven er naar in het voorjaar van 2015 op de CQ meting op mentaal welbevinden hoger te scoren dan in de meting van 2013. Ook verwachten we in de toekomst mee te doen aan metingen van zorgverzekeraars over cliëntervaringen en mentaal welbevinden. Zorgverzekeraar Achmea is al bezig met de ontwikkeling van een dergelijk instrument.

4.3 Communicatie en management van verwachtingen Management van verwachtingen: ZHGA wil weten wie haar cliënten zijn en wat voor hen belangrijk is. Ook willen we hen informeren over wat ze van ons al dan niet kunnen verwachten. We vatten dit samen als: het managen van verwachtingen. In 2012 is hiertoe het huisbezoek geïntroduceerd. EVV gaan waar mogelijk voorafgaand aan een opname bij de cliënt op huisbezoek. Er wordt gedeeld wat men verwacht resp. wat wij daarin kunnen bieden. Familieleden worden ook uitgenodigd om een zgn. levensboek te maken. KCE: Door de verdeling van AWBZ-zorg naar de Wmo, ZvW en WLZ, striktere toegang tot indicaties tot verblijf en verhoging van eigen bijdragen wordt het voor huidige en toekomstige cliënten en hun familie onzekerder en ingewikkelder welke zorg en diensten zij voor welke tarieven kunnen krijgen. De klantadviseurs van Klantcentrum Entree zullen de kennis en ervaring vergaren over welke gemeente en zorgverzekeraar welke diensten financiert. Zij zullen (nieuwe) cliënten en familie zo goed en tijdig mogelijk informatie geven waardoor zij keuzen kunnen maken.

19

Beleidskader 2015 Communicatie en (nieuwe) media: In de media neemt aandacht voor schrijnende situaties in ouderenzorg van ouderen die niet meer thuis kunnen wonen toe. Politieke partijen springen hier op in. Dit heeft zijn weerslag op het imago van de ouderenzorg. ZHGA ziet daarom dat het de reputatie moet versterken. We doen dat door via diverse communicatiemiddelen (zoals bewonersbladen, website en fotocollages) te laten zien wat we aan zorg geven en aan activiteiten doen. Het afgelopen jaar is dit uitgebreid met familieavonden per afdeling/woning die meerdere keren per jaar plaatsvinden en een pilot met een facebook pagina per locatie op twee locaties. Op grond van de pilotervaringen zullen we de facebook pagina’s uitbreiden. Hoewel in de zorg recensiesites nog in de kinderschoenen staan in vergelijking met die voor restaurants en hotels, merken we dat de reputatie van locaties steeds meer beïnvloed wordt door de berichten op social mediasites. De mond-tot-mond verhalen vinden steeds meer digitaal plaats en zijn nu voor iedereen toegankelijk. Vooral voor onze producten en diensten waar weinig wachtlijsten voor zijn, zullen we social media meer en meer moeten gaan inzetten als wervingsinstrument. Ook zullen we meedoen aan het Amsterdamse zorgblog dat frequent een feitelijke beschrijving geeft van wat er allemaal wel plaatsvindt in de ouderenzorg. Cliëntervaringen die binnenkomen via facebook, het gastenboek op de afdeling en www.zhga.nl zullen we nog meer dan nu zichtbaar maken op onze website en andere communicatiemiddelen. We werken dit nader uit in het jaarplan communicatie 2015.

4.4 Versterking interne samenwerking facilitair De vakgroep facilitair heeft begin 2014 een doorstart gemaakt. De (nieuwe) kennis zal via protocollaire ontwikkeling en implementatie in scholingsprogramma’s verder in de organisatie toegepast worden. Daarnaast zullen de verschuivingen in capaciteit en nieuwbouw van locaties (zie 3.1) van invloed zijn op de afbouw van facilitaire functies en daardoor de bredere inzet dan de locatie van de overblijvende facilitaire functies. Dit leidt tot meer facilitaire samenwerking tussen locaties onderling. Het afgelopen jaar werd dit al concreet gemaakt o.a. door de medewerkers horeca van De Luwte die nu ook lunches en catering verzorgen voor opleidingen en evenementen in Menno Simons.

20

Beleidskader 2015 5. Thuiszorg in 2015 Door het regeringsbeleid en de maatschappelijke ontwikkelingen zullen mensen langer dan voorheen thuis blijven wonen. Eind 2013 is een business case gemaakt voor Amstelland Thuiszorg (AT), waarin uitgewerkt is dat de marges voor de thuiszorg zeer smal zijn, maar dat het wel mogelijk is om de jarenlange verliezen te keren door ons meer te focussen op de zorg waar we specifiek deskundig in zijn. Medio 2014 zijn de eerste signalen positief. De business case wordt daarom in 2015, onder voorbehoud van zorginkoop, voortgezet en in dit hoofdstuk samengevat.

5.1 Focus op gespecialiseerde wijkverpleegkundigen en wijkgerichte teams AT is ten opzichte van grote partijen, zoals bijvoorbeeld Amstelring en Cordaan, een kleine speler. Maar de organisatie is persoonlijker en overzichtelijker dan de grote spelers en professioneler dan veel kleine spelers op de markt. Van oudsher is Zonnehuisgroep Amstelland (ZHGA) een intramurale organisatie met een zeer goede naam op het gebied van AWBZ (evidence based) zorg met specialisaties in ketenzorg (CVA) revalidatie, dementie, palliatieve zorg en wondzorg. Deze specialisaties zijn vanaf begin 2014 ook expliciet naar de thuiszorg uitgebreid. De business case gaat uit van deze kenmerken, als kracht, het gebruik maken en versterken van de sterktes van de organisatie. Door de combinatie van AT en intramurale zorg kan de cliënt naar behoefte soepel door de organisatie bewegen. De naamsbekendheid van Amstelland Thuiszorg blijkt echter minder dan die van Zonnehuisgroep Amstelland. Daarom zullen we in 2015 de naam heroverwegen. De primaire doelgroep van AT betreft zorgbehoevende ouderen, aansluitend op de doelgroep en expertise van ZHGA. Zorgbehoevende ouderen zijn 65+ en hebben als gevolg van een chronische beperking zorg en ondersteuning nodig. Ook mensen die na een ziekenhuisopname tijdelijk zorg en ondersteuning nodig hebben behoren tot de doelgroep. Deze klanten zullen naast zorg thuis ook woonvormen zoeken die veiliger en beschutter zijn met allerlei vormen van dienstverlening en 24 uurszorg in de nabijheid. Geclusterde woonvormen van ZHGA zijn in 2015:  Menno Simons in Amsterdam  Brahmshof in Amsterdam  Middenhof in Amstelveen  Wimbledontoren naast De Luwte in Amstelveen  Residentie de Oude Meesters in Amstelveen  De Kom in Mijdrecht  Aanleunwoningen bij Theresia in Ouderkerk  Aanleunwoningen bij ’t Reijgersbosch in Duivendrecht  Bij de nieuwbouw komen er vanaf 2017 de zorgwoningen in Ouder Amstel en Mijdrecht bij. AT legt de focus op gespecialiseerde wijkverpleegkundigen en wijkgerichte teams voor chronische zorg. Voor beide is een zekere massa nodig voor de exploitatie. Eind 2013 zijn gespecialiseerde wijkverpleegkundigen neurologie, wondzorg en palliatieve zorg benoemd en aangenomen. De casemanagers dementie zijn gespecialiseerde verpleegkundige dementie. De gespecialiseerde verpleegkundigen vormen de verbindende schakel met de eerste en tweede lijn en vormen een vraagbaak voor de eerste lijn op het gebied van deze expertises. De sterke profilering op deze gebieden zorgt voor een toenemende hoger complexe zorgvraag, de functie verpleging en MSVT (medisch specialistische verpleging thuis). De neurologieverpleegkundige is voor 21

Beleidskader 2015 een deel verbonden aan de polikliniek van Ziekenhuis Amstelland. De palliatief verpleegkundige werkt nauw samen met de organisatie Royal Care. Het VU ziekenhuis benadert AT als één van de preferente aanbieders voor palliatieve zorg en infusietherapie. De uitvoering van de zorg zal nog steeds voornamelijk door de teams gedaan worden. Dat betekent dat de specialisten ook een taak hebben om de kennis en kunde van de teams te bevorderen en op een hoger niveau te brengen en te houden. Specialistische verpleging wordt zelden als enig product geleverd. Er bestaat een nauwe relatie tussen curatieve zorg en de behoefte aan persoonlijke verzorging (PV). AT blijft dan ook de reguliere verzorging bieden. AT streeft naar handhaving van het huidige productieniveau op basis van twee tegengestelde bewegingen. Enerzijds is er sprake van bezuiniging met name op dit product en een te verwachten volumedaling. Daarentegen zal de stijging van de gespecialiseerde zorg en met name de palliatieve zorg een positief effect hebben op het volume PV, omdat het grootste gedeelte van een palliatieve indicatie PV en Bg (begeleiding) betreft. Nachtzorg Nachtzorg is tot op heden een eis geweest bij de zorginkoop. We werken hiervoor samen met Ata, Ambulancezorg Amsterdam en gespecialiseerde teams van Amstelring in Amstelveen en Cordaan in Amsterdam. In de geclusterde woonvormen kunnen we vanuit de locatie ongeplande nachtzorg gaan leveren. Voor de nachtzorg in de wijk hebben we samenwerkingsverbanden nodig en zullen deze waar nog niet aanwezig, creëren. De eigen bijdrage van cliënten zal een grotere rol gaan spelen. Zorgregistratie De registratie van geleverde zorg zal door de nauwe marges verder toenemen. Ook heeft de NZa (Nederlandse Zorgautoriteit) aangegeven meer inzicht te willen in welke zorg er daadwerkelijk achter de voordeur van cliënten wordt gegeven. De administratieve last zal naar verwachting toenemen en digitale registratie wordt daardoor onontkoombaar. Hoewel de kosten daarvoor nog steeds hoog zijn, zal gekeken worden hoe dit zo efficiënt mogelijk kan gaan. (zie ook 3.5.2.ICT/ domotica) Zelforganiserende teams AT kiest voor kleinschalige wijkgerichte teams onder begeleiding van een wijkverpleegkundige waar dat mogelijk is. Deze zelforganiserende teams zijn in het voorjaar van 2014 gestart. Zij zijn vanuit de bestaande situatie organisch gevormd in eenheden van ongeveer 15 medewerkers. In 2015 zullen alle teams zelforganiserend zijn en leiding en coaching krijgen van de twee hoofden zorg. Extern presenteert AT zich als wijkgerichte organisatie door koppeling van wijkverpleegkundigen aan teams en aan wijken. De wijkverpleegkundigen krijgen ruimte in hun productiviteit voor het uitvoeren van hun coördinerende, coachende en wervende/relationele taken, zoals het onderhouden van contacten met huisartsen en deelnemen in de sociale wijkteams.

5.2 Zelfredzaamheid en coaching Geheel onafhankelijk van financiering zal het begrip Zelfredzaamheid een essentiële rol gaan spelen in de thuiszorg. De maatschappij vraagt erom dat ouderen langer thuis wonen en keuzes krijgen in oplossingen die hen op eigen wijze in staat stelt zelfstandig te zijn.

22

Beleidskader 2015 Wij willen daarom het product Zelfredzaamheidscoaching ontwikkelen en aanbieden: stimuleren en behouden van zelfregie en zelfredzaamheid draagt bij aan de beleving van de kwaliteit van leven van onze cliënten. Zelfredzaamheidscoaching zal zich met name ook richten op de cliënt in de WMO en diens mantelzorger. De financiering ervan is (nog) onduidelijk, maar ZHGA ziet het als haar maatschappelijke verantwoordelijkheid om hier in te investeren en zo haar bijdrage te leveren aan de civil society. Waar mogelijk zullen ook MSVT (Medisch specialistische verpleging thuis) gelden worden aangewend om de zelfredzaamheid op het gebied van bijvoorbeeld diabeteszorg en stomaverzorging te verhogen. Ook zal AIV (Advies Instructie en Voorlichting) ingezet worden om de zelfredzaamheid van ouderen te verhogen. Tenslotte kunnen Domotica voorzieningen zoals medicijnverstrekking en beeldverbindingen kunnen een rol spelen dat ouderen langer zelfstandig thuis kunnen blijven. AT zal de komende tijd investeren in voorlichting om cliënten en hun naasten daar meer informatie over te geven en door te verwijzen.

5.3 Particuliere zorg AT levert al particuliere zorg op basis van zorgovereenkomsten, waarin vastgestelde vergoedingen zijn opgenomen en op basis van het principe ”planning is realisatie”. Dat betekent dat een vast maandelijks tarief wordt gefactureerd op basis van gemaakte tijdsafspraken met de cliënt. Dit is een afgeleide van het geldende AWBZ tarief. In de doorrekening zijn we op basis tarieven PGB (Persoonsgebonden budget) en andere aanbieders voorlopig uitgegaan van tarief 75% Persoonlijke Verzorging en 65 % Verpleging. De marge is klein maar positief. De particuliere zorg wordt voor zover mogelijk door eigen medewerkers geleverd. Voor Residentie de Oude Meesters zijn nieuwe medewerkers geworven die particuliere zorg zullen verlenen die niet uitsluitend voorziet in benodigde zorg maar ook in (het ervaren van) veiligheid, comfort en gemak door het aanbieden van pakketten, inclusief 24 uur beschikbaarheid. 5.4 Samenwerking De samenwerking met mantelzorg en vrijwilligers zal de komende jaren toenemen. Thuiszorgmedewerkers schakelen al meer en meer vrijwilligersorganisaties in voor cliënten. Ook zal de samenwerking met andere zorgaanbieders toenemen. Hierover zullen duidelijke afspraken worden gemaakt in het zorgplan dat een meer formele rol krijgt. De verantwoordelijkheid wie welke zorg levert zal explicieter bij de cliënt gaan liggen. In scholingsbijeenkomsten en werkoverleg zal meer nadruk komen op het samenwerken.

23

Beleidskader 2015

6. Ketenzorg in 2015 De kabinetsplannen geven aan dat zorgorganisaties met elkaar en met informele zorgverleners meer zorg zullen moeten realiseren voor minder geld. Daarnaast zorgt de extramuralisering van ziekenhuizen en de intramurale ouderenzorg voor een toename van transmurale zorg. Ook zal ZHGA door overheveling van AWBZ gelden naar WMO en ZvW met meer transmurale kaders te maken krijgen. Samenwerking met derden en ketenzorg wordt daardoor belangrijker. ZHGA heeft door haar totale aanbod en initiërende rol in de ketenzorg dementie een stevige rol in de regio. De organisatie wil haar positionering door de bovengenoemde ontwikkelingen verder versterken. Bovendien is een stevige ketenpositie een voorwaarde voor de in hoofdstuk 3 genoemde meer jaren doelen volledig aanbod van ouderenzorg, kwalitatieve en kwantitatieve personeelsformatie, financieel gezond en innovatie. ZHGA wil in 2015 haar positie in de keten verder versterken door: 1. Deelname in de ketens Dementie, Revalidatie, Palliatief en WWZ (wonen, welzijn en zorg). 2. Verdere positionering van het Expertisecentrum Zonnehuis Amstelveen. 3. Klantcentrum en Marketing. 4. Versterking relatiemanagement naar verwijzers en gemeenten en uitbreiding met patiëntenorganisaties, zelfhulporganisaties en andere belangenbehartigers.

6.1 Ketens en samenwerking met derden Zonnehuisgroep Amstelland zal de komende jaren de activiteiten versterken in de regionale zorgketens: Dementie, (CVA) revalidatie en palliatieve zorg. Daarnaast zal de samenwerking met huisartsen zich verder uitbreiden. Met name de specialisten ouderengeneeskunde zullen voor de huisartsen een bereikbare professional zijn voor vragen en consulten, waardoor kwetsbare ouderen langer veilig thuis kunnen wonen. Dementie ZHGA stuurt al meerdere jaren de regionale keten dementie in de Amstel en Meerlanden. De positionering en financiering van het casemanagement (naast de wijkverpleegkundige) zal in 2015 worden aangepast op de nieuwe wet- en regelgeving. In 2015 wordt de zorginkoop voor 2014 gevolgd. Wij verwachten dat het casemanagement zich meer zal gaan aansluiten bij huisartspraktijken. Cliënten met dementie blijken ook meer en meer blokuren thuiszorg te willen door thuiszorgorganisaties die gespecialiseerd zijn in dementiezorg. Palliatief ZHGA werkt m.b.t. de Palliatieve zorg samen met de diverse relevante ketenpartners, met name de ziekenhuizen in de regio. Onze palliatieve afdeling in Zonnehuis Amstelveen en palliatieve thuiszorg zullen zich op dit terrein verder ontwikkelen. CVA en overige revalidatie ZHGA maakt al jaren deel uit van het netwerk CVA (stroke service). De financiering van de geriatrische revalidatie zorg (GRZ) is sinds 2014 volledig overgeheveld naar de Zorgverzekeraar. In 2015 zal de GRZ inkoop niet meer volgens het representanten model plaatsvinden, maar zullen de

24

Beleidskader 2015 afspraken met alle relevante zorgverzekeraars afzonderlijk gemaakt moeten worden, omdat de zorgverzekeraars voor de GRZ vanaf 2015 volledig risicodragend zullen zijn. Het jaarverslag Revalidatie over 2013 laat zien dat de afdeling revalidatie van Zonnehuis Amstelveen zich sterk heeft ontwikkeld op CVA en overige ziektebeelden. Het komende jaar zullen de zorgpaden verder worden verankerd. De urenverantwoording door de zorg en behandelaars zijn daarbij een aandachtspunt. Ook zal er meer poliklinisch revalidatie zorg aan thuiswonende ouderen komen. Er wordt samengewerkt binnen Sigra verband, onder andere m.b.t. triage. N.a.v. de uitkomsten van de CQ revalidatie in april 2014 zullen contacten met regionale patiëntenorganisaties worden aangehaald met het oog op de aanvullende rol die zij voor cliënten kunnen hebben. KBO met andere instellingen De samenwerking met andere instellingen als Puur Zuid en Brentano door de diensten van behandelaars van het KBO wordt geborgd via periodiek overleg en het vastleggen van afspraken over kwantiteit en kwaliteit in (dienstverlenings-)overeenkomsten. Door de veranderingen in de wet en regelgeving wordt het een dilemma of deze samenwerking een bedreiging (in zin van concurrentie) of kans (voor inkoop) is. Dit wordt nader uitgewerkt in het jaarplan KBO voor 2015. Wijkgericht werken huisartsen ZHGA is met name in Amstelveen betrokken bij de nieuwe werkwijze van de huisartsen rondom wijkgericht werken en de consultatie functie hierin van onze specialisten ouderengeneeskunde (SO). Ook via het Mobiel Geriatrisch Team (MGT) worden onze SO ingeroepen door huisartsen. In 2014/15 maken we hier nader afspraken over. Communicatie en overleg in de ketens zal toenemen. Dit stelt vanwege de privacy en efficiency hogere eisen aan ICT toepassingen. ZHGA participeert daartoe onder andere in diverse platforms, waaronder die van Sigra en EZDA.

6.2 Expertisecentrum Zonnehuis Amstelveen Zonnehuis Amstelveen wil binnen ZHGA en de regio de functie van expertisecentrum vervullen. Hierin is de goede samenwerking van de afgelopen jaren tussen zorg en KBO, beide gehuisvest op deze locatie, cruciaal. De locatie heeft als specifieke doelgroepen: Revalidatie (CVA, orthopedie), Parkinson, MS, Palliatieve zorg, bijzondere vormen van (combinaties van) dementiezorg en somatische zorg en de regionale spoedbedden. De drie gebouwen focussen ieder op een eigen doelgroep: Amalia op kortdurend verblijf (met name revalidatie en palliatieve unit), Beatrix op langdurend verblijf (somatiek event. gecombineerd met cognitieve problematiek) en Juliana op langdurend verblijf dementie en Joodse zorg op Beth Shemesh. De dagbehandelingen pg en somatiek in hun huidige vorm zullen in 2014 worden beëindigd. De cliënten van de dagbehandeling pg zullen worden opgevangen in de nieuwe dag voorziening van De Luwte. De somatische dagbehandeling gaat verder als somatische dagkliniek revalidatie. De komende jaren zal de locatie verder uitgroeien tot een expertisecentrum voor (wisselende) specifieke doelgroepen: een expertisecentrum voor zorg en behandeling gecombineerd met kennis(ontwikkeling) en onderzoek. Kennis en onderzoek zal de goede zorg en behandeling ondersteunen en gebaseerd zijn op de combinatie van onderzoek en praktijkkennis en ervaring. Het lectoraat multi-morbiditeit zal hier een belangrijke bijdrage aan leveren. Met het expertisecentrum kan ZHGA zich in de regio onderscheiden als aanbieder van ouderenzorg met het accent op professionele ervaring en deskundigheid in de zware zorg. 25

Beleidskader 2015

6.3 Klantcentrum en Marketing Klantcentrum Entree is sinds 2013 een centraal punt voor alle potentiële en nieuwe cliënten van Zonnehuisgroep Amstelland. Door Klantcentrum Entree kunnen cliënten snel zorg krijgen op de juiste plek. Thuis en intramuraal. Daarnaast is het KCE toegerust op het stellen van de benodigde (her)indicaties. Door de veranderingen van het overheidsbeleid veranderen de mogelijkheden en vragen van onze potentiele cliënten en familie, waardoor de kennis en ervaring van klantadviseurs om goede informatie te geven nog belangrijker is geworden (zie paragraaf 4.3). De rol en taken van de klantadviseurs zullen veranderen als de indicatiestelling weer meer door het CIZ gedaan gaat worden en herindicaties verdwijnen door één indicatie WLZ met een onbeperkte termijn. Werving van cliënten is en wordt door de bezuinigingen en toenemende concurrentie belangrijker de locaties en de thuiszorg. Vooral producten waarvan de vraag fluctueert hebben specifieke werving nodig, zoals thuiszorg, revalidatie en palliatieve zorg. In 2014/15 komt hier particuliere zorg bij. We hebben daarnaast meer actuele informatie over de potentiele cliënten nodig. ZHGA heeft daarom sinds 2013 een abonnement op Linkin care, waardoor het Klantcentrum kan analyseren welke zorgvragen op ons af gaan komen de komende jaren en waar onze potentiële klanten zich bevinden. Vanuit de revalidatie wordt ontslag naar huis in de toekomst nog belangrijker door de aangescherpte regels in de Zorgverzekeringswet. De rol van Klantcentrum Entree bij overplaatsing wordt daarom groter. Zij zullen daarom een deel van de huidige taken van maatschappelijk werk er bij krijgen. We willen daarom de naam Klantcentrum Entree vervangen door de naam “Klantcentrum”. De wijze waarop we de kennis vertalen in concrete wervingsacties via onder andere social media wordt nader uitgewerkt in het jaarplan communicatie 2015.

6.4 Versterken en uitbreiden van relatiemanagement ZHGA kan anticiperen op ontwikkelingen in de sector door deelname aan diverse netwerken. De Raad van Bestuur neemt hier onder meer het voortouw in door deelname aan diverse landelijke en regionale netwerken zoals de Raad van Advies van Zorg en Zekerheid, de diverse WWZ platforms, ledenvergaderingen van Actiz, de bestuurstafel van de landelijke Zonnehuisgroep en het bestuur van de Sigra. Managers, leidinggevenden en staffunctionarissen zijn ook lid van diverse voor hen relevante netwerken en bezoeken symposia en andere netwerken in hun aandachtsgebied. De organisatie stimuleert medewerkers ook lid te zijn van diverse online kennisplatforms. Het delen van de kennis uit de netwerken en het maken van afspraken over welke kennis van ZHGA wanneer waar gedeeld wordt, wordt door de veranderingen in de sector steeds belangrijker. We starten daarom vanaf medio 2014 met ‘lunch en learn’ bijeenkomsten, faciliteren bepaalde functionarissen met smartphones en Ipads. In 2013 heeft ZHGA de tevredenheid van haar stakeholders gemeten. Zij gaven gemiddeld een 7,3. N.a.v. het onderzoek is het relatiemanagementbeleid geïntensiveerd. Alle MT leden zijn benoemd als relatiemanager voor gemeenten, relevante ziekenhuizen en huisartsen in een bepaalde gemeente. Zij werken elk kwartaal het relatiemanagementplan bij en informeren daarover hun collega’s die ook samenwerken met deze relaties. Afhankelijk van de kosten en de effectiviteit zullen we nagaan hoe we de registratie hiervan efficiënt en digitaal kunnen laten verlopen.

26

Beleidskader 2015 Gemeenten verwachten van ons een andere benadering dan de zorgverzekeraars en zorgkantoren. Gemeenten zullen de regierol meer opnemen en meer samenwerking tussen zorgaanbieders, welzijnsorganisaties en vrijwilligersorganisaties verwachten. In constructief overleg met de gemeenten zullen wij onze relatiebenadering daar op aansluiten. N.a.v. het onderzoek is ook een digitale nieuwsbrief voor verwijzers ontwikkeld. Deze verschijnt elke twee maanden. Eind 2014 zullen we het onderzoek herhalen om het effect van de verbetermaatregelen te meten. Door de toenemende nadruk op informele zorg zal de rol van patiëntenorganisaties, zelfhulpgroepen en mantelzorgorganisaties groter worden. Wij zullen hen actiever benaderen met ons mee te denken over ons beleid, zodat wij hun kennis en ervaring over informele zorg beter kunnen benutten. Zo hebben we afgelopen jaar de Amstelveense afdeling van Alzheimer Nederland om een reactie gevraagd op onze visie op dementie. Ook zullen we onze cliënten meer informeren over de aanvullende rol die deze organisaties voor hen kunnen spelen.

6.5 Dagvoorziening WMO De dagbesteding voor thuiswonenden gaat per 1 januari 2015 naar de WMO. Dit gaat gepaard met een tariefreductie van 25% en afschaffing van de vergoeding voor vervoer. Dit betekent dat de dagverzorging en dagbehandeling een andere insteek en werkwijze krijgen. In het hoofdstuk Expertisecentrum beschreven we de gevolgen voor de dagbehandelingen somatiek en pg in Zonnehuis Amstelveen. Gemeenten worden verantwoordelijk voor de inkoop van deze dienst en zij stellen samenwerking met welzijn, vrijwilligers en social return als voorwaarden. We zullen met andere aanbieders in gesprek gaan hoe we elkaars sterke punten kunnen benutten. In De Luwte zullen we in samenwerking met welzijnsorganisatie Vita in 2015 een dagvoorziening nieuwe stijl openen. De invulling van de AOC’s in Amsterdam en Ouder Amstel en de dagvoorziening in Mijdrecht zullen we de komende maanden afstemmen op de mogelijkheden die deze gemeenten ons bieden. Ook in deze gemeenten zullen wij actief de samenwerking met de welzijnsorganisaties zoeken, omdat wij hun ervaring met de werving en inzet van vrijwilligers op dat gebied nodig hebben.

27