udy BREEA AM credit Man M 9 Casestu Beschriijving van het h project en het geboouw Aan de ooostzijde vaan de voorm malige werf vvan de Nedeerlandsche Dok D en Scheeepsbouw Maatschhappij (NDSSM) te Amstterdam, is heet project dee Smederij gelegen. g De SSmederij waas een belangriijke schakel in i het voorm malige produuctieproces op NDSM. Hier werdeen vroeger scchepen en ondeerdelen gesm meed. Het project betreft de herontwiikkeling vann de monum mentale hoofd dloods, als eeen onderdeeel van het project de Smedderij. De totaale ontwikkeeling wordt namelijk in 3 fasen gereealiseerd. Faase 1 betreft dde puntlooddsen met kan ntoorruimtenn, welke reeds in gebruiik genomen zijn door Red R Bull Nederlaand en Frontteer Strategyy. Fase 2 bettreft de ontw wikkeling vaan het Hotell. Het Hotel is opgeleveerd in 2013 en wordt in n mei 2014 inn gebruik geenomen doo or Hotel Broooklyn B.V. Fase 3 bbetreft de resstauratie van n de monum mentale hooffdloods welk ke momenteeel wordt ontwikkkeld.
Fase 11: Puntloodssen
Fasee 2: Hotel
Fase 3: Monumeentale hoofd dloods
De monnumentale hoofdloods is een rijksm monument en n wordt verb bouwd tot eeen bedrijfsvverzamelgeb bouw met op p de beganee grond horeeca- en kanto oorruimte enn op de eersste en tweede vverdieping kantoorruim k mte. De monnumentale geevels en de constructie c bblijven groteendeels behoudeen. Flexibilliteit Vanaf hhet begin is de d ontwikkelling vanuit eeen integralee en gebiedsbrede benaddering aangeepakt. Hiermeee wordt een optimale levvensduur naagestreefd voor v zowel het h gebouw aals het gebieed. De doellstelling daarrbij is het creëren van eeen prettige omgeving, o waarin w het geebouw kan meebew wegen met veeranderingen n in ruimteggebruik en/o of functies. Aandacht A vooor het gebiied, het gebouw w en de gebruuikers zijn daarbij de uittgangspunten. Zo ligt dee hoofdingan ang van het gebouw g aan het N NDSM-pleiin en hebben n alle units dde mogelijkh heid tot een entree via dde hoofdingaang. Indien nnodig of gew wenst kan vo oor iedere unnit ook eenvvoudig een onafhankelij o jke ontsluitin ng op het maaiiveld wordeen gerealiseerd. Verhuu ursituatie Het pannd is reeds vo olledig verhuurd aan Stiichting Greeenpeace Ned derland, Perrnod Ricard Nederlaand, Hotel Brooklyn B B.V V. en Emoliffe Campaign ning Group B.V. BREEA AM-rating en e –score De monnumentale hoofdloods van v de Smedderij wordt op o een veran ntwoorde wiijze ontwikkkeld met respect vvoor mens, dier en milieeu. Door traansformatie en hergebru uik krijgt inddustrieel erfggoed een nieuw leeven.
1 Casestudy B BREEAM credit Man M 9 d.d. 9 januari 2014, gewijzigdd op 15 april 2014
Het uitgangspunt voor de renovatie van de Smederij is het realiseren van een gebouw, waarbij de impact op het milieu zoveel mogelijk beperkt wordt. Dit wordt onder andere gedaan door instandhouding van bruikbare bestaande elementen van het pand, zoals de gevels en de bestaande monumentale constructies, door hergebruik van materialen, het gebruik van duurzame materialen en slimme installatieprincipes met aandacht voor energieverbruik en exploitatie. Door het creëren en vergroten van het bewustzijn van alle betrokkenen in het proces kunnen tevens belangrijke duurzaamheidsvoordelen worden behaald. De architect, adviseurs, ontwikkelaar, gemeente, huurders, aannemer, eigenaren, gebruikers etc. hebben zich verbonden aan het principe om de impact op het milieu zoveel mogelijk te beperken en hebben hierop, waar mogelijk, hun werkwijzen aangepast. De duurzame insteek van het project wordt getoetst middels de systematiek van BREEAM, waarbij het doel is het duurzaamheidscertificaat BREEAM-NL Nieuwbouw te behalen. Voor de monumentale hoofdloods wordt het label GOOD nagestreefd met een score van 50.6%. Een bijzonder prestatie gezien het feit dat het in Nederland een van de eerste herontwikkelde rijksmonumenten is die een BREEAM-GOOD certificaat behaald. De belangrijkste innovatieve en milieuvriendelijke ontwerpmaatregelen van het gebouw De volgende aanvullende duurzame maatregelen worden toegepast om het duurzaamheidsniveau te verhogen: - Duurzaam gebouwd, onder andere middels afvalscheiding; hergebruik materialen en gebruik van materialen met een lage emissie van schadelijke en vluchtige organische verbindingen; - Energiezuinige installaties; - Prestatie borging inregelen van installaties; - Subbemetering per unit; - Energiezuinige liften; - Robuust bouwen om onderhoudswerkzaamheden te beperken; - Opstellen vervoersplan met informatiepunt; - Waterbesparende toiletten met aanwezigheidsdetectie; - Waterleidingen voorzien van lekdetectie. - VRF-systeem (Variable Refrigerant Flow) i.c.m. hoog rendement cv-ketels voor de piekvermogens. Bruto vloeroppervlak in m² (NEN 2580) Het bruto vloeroppervlak bedraagt totaal 4.670 m². Totaal terrein oppervlak van de locatie in hectare Het terrein waarop de ontwikkeling plaatsvindt, is 35 are en 40 centiare groot en volgt exact de contouren van het gebouw. Er is zodoende geen terrein in de ontwikkeling betrokken welke direct gebruikt wordt door de lokale gemeenschap.
2 Casestudy BREEAM credit Man 9 d.d. 9 januari 2014, gewijzigd op 15 april 2014
Vloeroppervlakken naar functie en hun afmetingen (NEN 2580), Verkeersruimten in m² (NEN 2580) en Opslagruimten in m² (NEN 2580). Oppervlakten in v.v.o. Meters worden nog definitief volgens NEN2580 Huurders Stichting Greenpeace Nederland Pernod Ricard Nederland Emolife Campaigning Group Hotel Brooklyn (Horeca unit) Hotel Brooklyn (Kantoor)
Oppervlakten (aandeel) oppervlakte entree
(aandeel) oppervlakte vuilopslag
2.098 909 369 308 300
9 4 2
Gemeenschappelijke ruimten Entree Vuilopslag Totaal
26 17 4.026
16 7 3
1
Verhuurd
2.123 920 371 311 301
4.026
Uitgangspunten Oppervlak kantoren Rendement elektriciteitscentrale
4670 43%
Totale koudevraag Totale warmtevraag
Totaal kWh 81.510 630.000
Specifiek kWh/m² b.v.o. 18 137
Verwacht energiegebruik Elektriciteit gebouwinstallaties Verlichting Apparatuur (gebruiker) CV ketels Totaal
Totaal kWh 297.960 115.147 143.520 157.500 714.127
Specifiek kWh/m² b.v.o. 65 25 31 34 155
Verwacht verbruik fossiele brandstoffen Direct CV ketels Indirect (elektriciteitscentrale) Totaal
Totaal kWh 157.500 1.294.482 1.451.982
Specifiek kWh/m² b.v.o. 34 281 315
Verwacht verbruik duurzame energiebronnen PV Cellen
Totaal kWh 0
Specifiek kWh/m² b.v.o. 0
m³ 478
m³/persoon/jaar 2,60
Verwacht waterverbruik Totaal
3 Casestudy BREEAM credit Man 9 d.d. 9 januari 2014, gewijzigd op 15 april 2014
De tijdens het bouwproces ondernomen stappen ter reductie van de impact op het milieu, bijvoorbeeld door innovatieve bouwmethodes - Hergebruik van bestaande constructie en materialen zoals stenen (afbikken bestaande stenen), oud staal en de bestaande staalconstructie, oude deuren en elementen en de kraanbaan in ere herstellen; - Bamboe delen op trappen, terras en binnenkozijnen; - Dakelementen, binnenwanden, binnenplafonds en binnenspouwbladen voorzien van Isovlas isolatie, FSC hout en Emissie 0 binnenbeplating; - Staalconstructie voorzien van watergedragen en Broomvrij brandwerend verfsysteem; - Binnendeuren in FSC hout; - Gebruik van PVC wordt waar mogelijk voorkomen; - EPDM dakbedekking; - Wand- en vloertegels worden uitgevoerd in Cradle to Cradle; - VRF-systeem. Een systeem waarbij zowel de warmte als koude worden geleverd door één of meerdere warmtepompen. De warmtepompen kunnen bij normale buitentemperaturen de warmte gunstiger opwekken, hierdoor wordt het energieverbruik lager. Voor de piekvermogens worden aanvullend hoog rendement cv-ketels geplaatst, opdat de warmtelevering te allen tijde is gewaarborgd. De warmte en koude worden getransporteerd middels een koudemiddel in plaats van water. Omdat de warmte en koude onderling uitgewisseld kunnen worden, is ook hier een energiebesparing te realiseren. Het VRF-systeem is in de toekomst gemakkelijk aan te passen op nieuwe indelingen. Door het toevoegen/aanpassen van binnendelen op het centrale systeem kunnen individuele ruimten eenvoudig geklimatiseerd worden. Ook is een eventuele uitbreiding van de koelcapaciteit voor specifieke ruimten eenvoudig inpasbaar. Een lijst van gepionierde/gerealiseerde duurzame maatregelen op sociaal of economisch gebied. Een gebouw met een eigen identiteit De voormalige Smederij is deel van een gebouw dat in 1909 aan de Conradstraat op de Nederlandse Scheepsbouw Maatschappij (NDM) is gebouwd. In 1927 is de loods verplaatst naar de huidige locatie op de NDSM-werf. Hier werd de Smederij een belangrijke schakel in het voormalige productieproces. In de loods werden schepen en onderdelen gesmeed en grote zware halffabricaten tot een spraakmakend eindproduct gemaakt. Nu wordt de Smederij gerestaureerd met behoud van haar karakteristieke industriële elementen. De oude schil wordt behouden en gerestaureerd in afstemming met monumentenzorg. Aan de noordwestgevel wordt de originele hijsconstructie gerestaureerd tot een geweldig element. In het atrium is de oude loopkraan een belangrijk uitgangspunt geweest voor het nieuwe ontwerp en oude lichtstraten in het dak zijn gerestaureerd. De originele constructie en oude karakteristieke details worden zo goed als behouden of hersteld. De hoge raampartijen zijn weer op precies dezelfde hoogte gebracht zoals vroeger, rekening houdend met de toekomstige gebruikers voor maximale daglichttoetreding en uitzicht over de werf en het IJ. Flexibiliteit Inmiddels is de loods een rijksmonument en onderdeel van het monumentale ensemble op de werf. De gebouwen zijn nog altijd in gebruik, alleen de bestemming is veranderd. De Smederij begint aan haar derde leven. Een toonbeeld van een duurzame herontwikkeling, waarbij industrieel erfgoed ingevuld wordt met eigentijdse kantoorruimtes en horeca. Hiermee wordt een 4 Casestudy BREEAM credit Man 9 d.d. 9 januari 2014, gewijzigd op 15 april 2014
optimale levensduur nagestreefd voor zowel het gebouw als het gebied, waarin het gebouw kan meebewegen met veranderingen in ruimtegebruik en/of functies. De hoofdloods is flexibel ingericht. Units kunnen worden samengevoegd op de verdieping of over meerdere verdiepingen verdeeld. Ook kunnen (delen van) verdiepingen aan elkaar worden geschakeld over meerdere lagen middels de stijgpunten. Diversiteit en functiemenging Klaar voor gebruik als multifunctioneel gebouw met meerdere en verschillende type huurders van kantoorruimtes tot horeca. Een bijzonder visite kaartje voor gebruikers, bezoekers en bewoners van NDSM. Bereikbaarheid en toegankelijkheid De Smederij is goed bereikbaar, zowel over de weg als over het water. De veerpont vertrekt in de spits iedere 15 minuten en daarbuiten elke 30 minuten aan de achterzijde van het Centraal Station. Vanaf de Houthavens (Tasmanstraat) vertrekt de pont iedere 6 minuten naar NDSM. De pont is toegankelijk voor voetgangers en fietsers en is gratis. Vanaf het Centraal Station vertrekken buslijnen 35, 91 en 94 naar NDSM. Met de auto is de Smederij tevens goed bereikbaar. Vanaf de A10 via de IJ-tunnel of Coentunnel kom je snel en eenvoudig op NDSM. Parkeren in de openbare ruimte is nu nog gratis. De Smederij is centraal gelegen op NDSM. De hoofdingang van het gebouw ligt aan het NDSMplein en alle units hebben de mogelijkheid tot een entree via de hoofdingang. Voor iedere unit is een onafhankelijke ontsluiting op het maaiveld gerealiseerd. Gezondheid Aandacht voor het gebied, het gebouw en de gebruikers zijn de uitgangspunten bij de restauratie van de Smederij. De bestaande loods wordt getransformeerd, waarbij er zoveel mogelijk gebruik wordt gemaakt van duurzame materialen en van materialen met een lage emissie van schadelijke en vluchtige organische verbindingen. In de hoofdloods kunnen gebruikers het industriële karakter van de Smederij ten volle beleven wat zorgt voor een prettige werkomgeving. Dit wordt mede gerealiseerd door de verdiepingshoge ramen voor maximale daglichttoetreding, uitzicht en transparantie en de hoge plafonds voor het optimale ruimte gevoel. De combinatie van licht, ruimte en staal maakt de Smederij tot een fantastische loods en een inspirerende plek om te zijn en te werken. Op de begane grond komt een horecagelegenheid, de ideale plek voor informeel overleg, lunch of een borrel. Aantrekkelijkheid en veiligheid De in verval geraakte loods wordt getransformeerd tot een inspirerende plek, waardoor de levendigheid in het gebied alsmede de sociale veiligheid worden vergroot. Tevens wordt het terrein en het openbaargebied rondom het gebouw aangelegd, waardoor de kwaliteit van de omgeving wordt verhoogd en het een aangename plek wordt om te vertoeven. De bedrijvigheid in en rond het pand maakt de Smederij wederom een belangrijke schakel op NDSM. Kosten - baten BREEAM vereist een groot aantal onderzoeken welke een kwalitatief duurzamer gebouw opleveren. De voorzieningen en het opstellen van bewijslast brengen extra investeringskosten met zich mee.
5 Casestudy BREEAM credit Man 9 d.d. 9 januari 2014, gewijzigd op 15 april 2014
De opbrengsten zijn in geld moeilijk uit te drukken. Echter, een BREEAM-label op de Smederij werkt onderscheidend in de markt en heeft betekenis. Het geeft het gebouw een duurzaam imago, belooft lagere exploitatielasten en maakt het beter verhuurbaar. Een duurzaam gebouw staat bovendien voor een gezonde werkomgeving. De toekomstige gebruikers hebben aangegeven dat de duurzaamheid van het gebouw een belangrijke overweging is geweest bij het maken van de keuze voor nieuwe huisvesting. Aandachtspunt - tip Om het BREEAM-proces efficiënt te doorlopen is het van belang om zo vroeg mogelijk in het ontwerpproces en het ontwikkeltraject te starten met het BREEAM-traject, zodat het verzamelen van concrete bewijslast direct mee kan lopen. Ook zijn er een aantal credits die niet meer te halen zijn als men te laat begint.
Deze informatie is gepubliceerd op onze website: http://www.biesterbos.nl/#/duurzaam
6 Casestudy BREEAM credit Man 9 d.d. 9 januari 2014, gewijzigd op 15 april 2014
