Begroting 2014 Vastgesteld door Provinciale Staten op 6 november 2013

Begroting 2014

Vastgesteld door Provinciale Staten op 6 november 2013

Inhoudsopgave Inhoudsopgave ......................................................................................................................................................3 Leeswijzer ..............................................................................................................................................................5 Bestuurlijke inleiding ..............................................................................................................................................7 Budgettair kader ..................................................................................................................................................11 Programma’s .......................................................................................................................................................19 Programma 1 Groen en Water ............................................................................................................................21 Doel 1.1 Zuid-Holland veilig tegen overstromingen ..................................................................................... 23 Doel 1.2 Doel 1.3 Doel 1.4

Voldoende schoon en zoet water .................................................................................................. 26 Toename recreatie in het groen binnen de provincie .................................................................... 29 Behoud van biodiversiteit ............................................................................................................... 34

Doel 1.5

Ontwikkeling en behoud van waardevolle en aantrekkelijke agrarische landschappen ................ 37

Programma 2 Mobiliteit en Milieu ........................................................................................................................41 Doel 2.1 Doel 2.2 Doel 2.3

Zorg voor de kwaliteit van provinciale infrastructuur ...................................................................... 43 Een betere bereikbaarheid en verkeersveiligheid .......................................................................... 47 Een adequaat regionaal openbaar vervoersaanbod ...................................................................... 52

Doel 2.4

Een beter leefmilieu met minder hinder ......................................................................................... 56

Programma 3 Ruimte, Wonen en Economie .......................................................................................................63 Doel 3.1 Doel 3.2 Doel 3.3

Een deskundig geordende ruimte met kwaliteit ............................................................................. 65 Vraag naar en aanbod van woningen in balans ............................................................................ 71 Een schonere bodem en optimaal bodemgebruik in Zuid-Holland ................................................ 74

Doel 3.4 Doel 3.5

Een sterke regionale economie ..................................................................................................... 78 Een duurzame energievoorziening in Zuid-Holland ....................................................................... 83

Programma 4 Bestuur en Samenleving ...............................................................................................................85 Doel 4.1 Krachtige en slanke provincie ........................................................................................................ 87 Doel 4.2 Slagvaardig en robuust lokaal en regionaal bestuur...................................................................... 90 Doel 4.3 Doel 4.4 Doel 4.5

Kwalitatief goede en tijdige jeugdzorg ........................................................................................... 94 Bevorderen van participatie van (kwetsbare) burgers ................................................................... 99 Een beschermd, bekend en beleefbaar cultureel erfgoed ........................................................... 101

Doel 4.6

Mediavoorzieningen met een goed bereik ................................................................................... 105

Programma 5 Integrale Ruimtelijke Projecten ...................................................................................................107 Doel 5.1 Doel 5.2

Aantrekkelijke en bereikbare kust ................................................................................................ 108 Integrale en duurzame ontwikkeling van de Zuidplaspolder: bedrijventerreinen, woningbouw en glastuinbouw met daaraan voorafgaand aanleg van infrastructuur en groen ......................... 109

Doel 5.3

Integrale ontwikkeling van de Oude Rijnzone: herstructurering van bedrijventerreinen met daaraan voorafgaand aanleg van infrastructuur .......................................................................... 111 Integrale ontwikkeling Zuidvleugel Zuid: gericht op de economische vitaliteit en verbeterde

Doel 5.4

leefomgeving ............................................................................................................................... 113

3

Doel 5.5

Integrale (ruimtelijke) ontwikkeling op Goeree-Overflakkee ........................................................ 115

Doel 5.6

Integrale projecten algemeen ...................................................................................................... 117

Programma 6 Middelen .....................................................................................................................................119 Doel 6.1 Doel 6.2

Financieel gezonde huishouding ................................................................................................. 120 Een belastingdruk voor de burger die past bij het provinciale voorzieningenniveau ................... 124

Paragrafen .........................................................................................................................................................127 Paragraaf Lokale Heffingen .............................................................................................................................. 129 Paragraaf Weerstandsvermogen en Risicobeheersing .................................................................................... 131 Paragraaf Onderhoud kapitaalgoederen .......................................................................................................... 155 Paragraaf Financiering ..................................................................................................................................... 161 Paragraaf Bedrijfsvoering ................................................................................................................................. 165 Paragraaf Duurzaamheid ................................................................................................................................. 169 Paragraaf Verbonden Partijen .......................................................................................................................... 171 Paragraaf Grondbeleid ..................................................................................................................................... 205 Paragraaf Subsidies ......................................................................................................................................... 211 Paragraaf EU-subsidies .................................................................................................................................... 217 Financiële Begroting ..........................................................................................................................................221 Bijlagen ..............................................................................................................................................................271 Bijlage 1 Voordracht ......................................................................................................................................... 273 Bijlage 2 Amendementen en moties ................................................................................................................. 282 Bijlage 3 MPI, projectenoverzicht ..................................................................................................................... 293 Bijlage 4 Meerjarenprogramma Beheer en Onderhoud Wegen en Vaarwegen ............................................... 299 Bijlage 5 Kerngegevens provincie Zuid-Holland ............................................................................................... 309 Bijlage 6 Afkortingenlijst ................................................................................................................................... 311

4

Leeswijzer Voor u ligt de Begroting 2014 van de provincie Zuid-Holland inclusief het meerjarenbeeld tot en met 2017. Hierin treft u de doelen en prestaties aan die de provincie nastreeft voor deze periode. Hierbij gaat in het bijzonder de aandacht uit naar begrotingsjaar 2014. De begroting geeft inzicht in de inhoudelijke kant van de doelen en prestaties en de financiën die daarbij horen. Zo ontstaat per doel een beeld van wat ermee beoogd wordt, wat ervoor wordt gedaan en wat het mag kosten. De doelen bestaan uit taken die verder uitgewerkt zijn in de Productenraming 2014. De Begroting 2014 is opgebouwd uit zes onderdelen: 1. Bestuurlijke inleiding 2. Budgettair kader 3. 4. 5.

Programmabegroting Paragrafen Financiële Begroting

6.

Bijlagen

In de Bestuurlijke inleiding worden de belangrijkste doelstellingen per programma weergegeven. Daarnaast wordt op hoofdlijnen ingegaan op een aantal belangrijke ontwikkelingen voor de provincie en wijzigingen in de begroting. In het Budgettair kader geeft de provincie inzicht in het meerjarenbeeld 2014-2017 en worden de begrotingsvoorstellen toegelicht. Bovendien wordt aan een aantal bijzondere onderwerpen aandacht geschonken, namelijk het financieel meerjarenperspectief, EMU-saldo en wet HOF en de reservepositie. Daarna volgt de uitwerking van de zes begrotingsprogramma’s. Elk programma begint met een inleiding rondom de aard van het programma, gevolgd door inzicht in de middeleninzet. Hierna volgt een uitwerking per doel. De doelen zijn afgeleid van het Hoofdlijnenakkoord 2011-2015 en de bestuurlijke aandachtspunten voor deze coalitieperiode. Per doel wordt aangegeven wat de provincie wil bereiken. Door middel van effectindicatoren wordt dit meetbaar gemaakt. Per doel zijn vervolgens taken geformuleerd. Deze geven aan wat Gedeputeerde Staten gaan doen om de doelen daadwerkelijk te realiseren. Aan deze taken zijn prestatieindicatoren gekoppeld die aangeven wat er gedaan gaat worden om de taak te realiseren. Aan zowel de doelen als aan de taken (Productenraming) zijn financiële middelen gekoppeld. In het ambtelijke domein (Jaarplannen) zijn de taken verder uitgewerkt in producten en activiteiten. De inzet van financiële middelen loopt in de pas met de begrotingscijfers 2013 waarin de besluitvorming tot en met Voorjaarsnota 2013 verwerkt is. Na de programma’s zijn de verschillende paragrafen opgenomen, waaronder de paragrafen Weerstandsvermogen, Bedrijfsvoering en Verbonden partijen. De Financiële Begroting bevat specifieke financiële overzichten over exploitatie en balansposten, waaronder het overzicht van baten en lasten, algemene dekkingsmiddelen, toelichtingen investeringen, staat van reserves en voorzieningen, staat van activa en de investerings- en financieringsstaat. De toelichtingen hebben grotendeels betrekking op de balansposten. Ten slotte is nog een aantal bijlagen opgenomen waaronder de Statenvoordracht en een overzicht van de aangenomen moties en amendementen en het MPI projectenoverzicht.

5

6

Bestuurlijke inleiding Voor u ligt de derde begroting van deze collegeperiode. Met de Begroting 2014 presenteren wij als bestuur van de provincie Zuid-Holland de uitwerking van de ambities in concrete beleidsmatige en financiële keuzes voor 2014. Ook zal er een doorkijk worden gegeven naar de jaren 2015, 2016 en 2017. Onlangs is de Halfwegevaluatie 2011-2015 open vastgesteld. Hieruit blijkt dat Zuid-Holland grotendeels op koers ligt met het realiseren van haar doelstellingen. In een aantal gevallen is bijstelling noodzakelijk gebleken. De wijze waarop kunt u teruglezen in deze begroting. Wij blijven ons inzetten op het krachtig uitvoeren van onze kerntaken en het verbeteren van de internationale concurrentiepositie van Zuid-Holland. Gezien het belang van versterking van onze concurrentiekracht en de aanhoudende dynamiek op bestuurlijke en financiële dossiers, zal in deze bestuurlijke inleiding allereerst onze visie op een aantal relevante ontwikkelingen beschreven worden. Een toekomstbestendig Zuid-Holland In Zuid-Holland wordt ruim 20% van het Nederlands Bruto Nationaal Product verdiend. De regio vormt het hart van de Nederlandse economie, met een rijke historie als wereldspeler op de topsectoren: proces petrochemie, energie, logistiek, tuinbouw, maar ook met innovatieve niches in de wateren scheepsbouw, life sciences & health en veiligheid. De Nederlandse economie moet een ongekende economische crisis verwerken. Een langdurige crisis die het economisch fundament raakt. Zo nemen het aantal faillissementen en de werkloosheid sterk toe, daalt de koopkracht van consumenten al enkele jaren, is de vastgoedmarkt op slot en neemt de leefbaarheid af. Het concurrentievermogen van de regio staat hierdoor onder druk. Zuid-Holland dreigt terrein prijs te geven aan andere regio’s. Tegelijkertijd biedt deze economische periode ook kansen. Het geeft ruimte voor transitie. De groeiende schaarste aan grondstoffen, de stijgende energieprijzen en de klimaatverandering voeden een veranderingsproces naar een economie gebaseerd op duurzame energie en bio-based grondstoffen. Dat raakt de sectoren in de regio waar materialen en energie een belangrijke rol spelen, zoals chemie, Greenports en transport. Het zijn dan ook deze veranderingen waar Zuid-Holland in de tweede helft van deze collegeperiode op in wil zetten. Business as usual is geen optie, voor het bedrijfsleven niet en de overheid niet. Versterken van de concurrentiekracht De economische crisis en transitie noodzaakt om nieuwe wegen te bewandelen, de wissels te verzetten. De volgende aangrijpingspunten en kansen gaan we benutten om de concurrentiekracht van Zuid-Holland te versterken: Nieuwe sectoren. Zuid-Holland is de thuisbasis van vermaarde kennisinstituten en wereldspelers in sectoren en technologievelden die kunnen profiteren van deze transitie. Cleantech (schone technologie) kan als katalysator dienen bij de hervormingen en daarmee een toekomstige groeisector worden. Dit geldt ook voor de ontwikkeling van een biobased economy, een economie waarin bedrijven non-food toepassingen vervaardigen uit groene grondstoffen, oftewel biomassa. Het gaat daarbij bijvoorbeeld om toepassingen als transportbrandstoffen, chemicaliën, materialen en energie (elektriciteit en warmte). In 2014 gaat Zuid-Holland haar concurrentiekracht onder andere versterken door het voortzetten van de 20 projecten uit het Investeringsprogramma Economische Agenda Zuidvleugel. Daarnaast gaat de ROM-Zuidvleugel van start met een, voor de eerste fase, bijeengebracht kapitaal van € 28,7 mln. Het programma biedt veelbelovende innovatieve bedrijven financiering en richt zich op sterke economische sectoren van Zuid-Holland die zich met (nieuwe) technologie bezighouden. Daarbij gaat het in Zuid-Holland om cleantech (biobased, deltatechnologie en infrastructuur & mobiliteit), medische technologie en security. In 2013 is het platform BioDelta Zuidvleugel opgericht.

7

Dit platform zorgt voor financiële en instrumentele ondersteuning van projecten uit de Economische Agenda Zuidvleugel en het platform fungeert als onderdeel van de Biobased Delta waar met de regio Zeeland, NoordBrabant en Vlaanderen wordt samengewerkt aan de ontwikkeling van de biobased economy. Ondersteuning van het MKB en de cross-overs naar andere sectoren zijn belangrijke aandachtspunten voor de biobased economy. Energie. Het energieverbruik van Zuid-Holland is vanwege haar grote bevolkingsdichtheid, de haven, en de greenports hoog. Het verduurzamen van de energiehuishouding draagt bij aan versterking van de concurrentiekracht van de regio. Het recentelijk gesloten energieakkoord heeft grote gevolgen voor de regio. De mogelijkheden om in Zuid-Holland restwarmte uit de industrie en aardwarmte uit de diepe ondergrond te benutten zijn bijzonder groot. Zuid-Holland is daarom voorstander van een warmtenet: een soort platform voor uitwisseling van warmte (en eventueel koude) tussen leveranciers / producenten en afnemers / klanten. De provincie bevordert actief de realisatie van een warmte-infrastructuur. Dit is essentieel voor collectieve duurzame energievoorziening. De stad. De afgelopen decennia heeft de economie zich ontwikkeld tot een diensteneconomie, waarin menselijk kapitaal en kennis essentiële productiefactoren zijn geworden. Dichtheid en nabijheid van mensen en voorzieningen maakt stedelijke economieën productiever, met een groter innovatief vermogen en het vermogen om economisch sneller te groeien. Zuid-Holland gaat daarom haar ruimtelijk economisch beleid aanpassen door een selectiever aantal toplocaties te creëren. Concreet betekent dit dat wij in de Visie Ruimte en Mobiliteit een selectiever locatiebeleid voor woningen, kantoren en voorzieningen gaan hanteren. Hierdoor versterk je de agglomeratiekracht van stedelijk gebied. Een goede bereikbaarheid is belangrijk voor de productiviteit en (internationale) concurrentiekracht van bedrijven en het versterkt de agglomeratiekracht van het stedelijk gebied. Er is een sterke wederzijdse relatie: ruimtelijke ontwikkelingen leiden tot mobiliteit en tegelijk is mobiliteit structurerend voor ruimtelijke ontwikkelingen. Zonder ingrijpen blijft het huidig mobiliteitspatroon zorgen voor files, verkeersonveiligheid en leefbaarheidsproblemen. Om deze reden wordt het verkeer- en vervoersbeleid gekoppeld aan het ruimtelijk beleid in de Visie Ruimte en Mobiliteit. De provincie werkt naar een toekomstbestendig Zuid-Holland, met aandacht voor metropoolvorming, verduurzaming van de energiehuishouding en het verbinden van topsectoren. Daartoe geeft zij prioriteit aan het integraal versterken van het vestigingsklimaat. Naast hoogstedelijke voorzieningen en internationaal georiënteerde economie zijn voor bewoners en bedrijven in Zuid-Holland een veilig, aantrekkelijk en gevarieerde woon- en leefmilieu, nabijheid van werkgelegenheid en onderwijs- en basisvoorzieningen, gevarieerde recreatiemogelijkheden en aantrekkelijk landschap nabij de stad net zo essentieel. Met het doorvoeren van de decentralisatie op het gebied van natuur en recreatie is de provincie Zuid-Holland verantwoordelijk geworden voor de uitvoering van natuurbeleid. Wij richten ons hierbij op de afronding van de herijkte Ecologische Hoofdstructuur en groen in de stedelijke omgeving. Versterking van de recreatieve kwaliteit, bereikbaarheid en toegankelijkheid van de (provinciale) landschappen bij de stad hebben een belangrijke positieve impuls op de aantrekkelijkheid en waarde van een stad. Daarnaast is voor een goed leefklimaat diversiteit in woonmilieus van belang. Voor Zuid-Holland blijft een passend woningaanbod voor alle huishoudens een ambitie op het gebied van wonen. Onderzoek toont aan dat kwaliteit van wonen steeds belangrijker.

8

Samenwerken aan een sterk Zuid-Holland In het Regeerakkoord heeft het Kabinet een aantal maatregelen aangekondigd die de bestuurlijke inrichting van Nederland betreffen. Anderhalf jaar later zien we de eerste maatregelen beschreven in visies, kaders en wetsontwerpen. Ontwikkelingen in het openbaar bestuur Op 17 juni jongstleden heeft minister Plasterk het herindelingsontwerp voor de Noordvleugelprovincie opgesteld. De drie betrokken provincies zijn kritisch over het herindelingsontwerp: de provincies hebben zich uitgesproken tegen het voorstel en hun zienswijze hierover ingediend. De ARHI-procedure voor de herindeling van de provincies Noord-Holland, Utrecht en Flevoland is in december vorig jaar gestart als een eerste stap om op termijn te komen tot vijf landsdelen. Of en op welke wijze er ook andere landsdelen komen wordt in het herindelingsontwerp voor de Noordvleugelprovincie opengelaten. ZuidHolland staat ten principale positief tegenover de vorming van landsdelen, maar ziet wel enkele essentiële randvoorwaarden zodat landsdelen ook meerwaarde genereren. Zuid-Holland pleit voor een vergelijkbaar perspectief voor landsdeelvorming voor de overige provincies. Bij voorkeur wordt een eindplaatje gepresenteerd van de gewenste ontwikkeling naar 4 of 5 landsdelen, waarin de landsdelen meer bieden dan de huidige provincies. Tot slot is het essentieel dat er een heldere en eenduidige visie komt op de toekomstige verhouding tussen Rijk, landsdelen, stadsregio’s en gemeenten. De oproep van het kabinet aan steden en provincies om na afschaffing van de Wgr-plus samen een vervoerregio te vormen voor de regio’s AmsterdamAlmere en Rotterdam-Den Haag biedt deze helderheid omtrent bestuurlijke verhoudingen niet. Ook ZuidHolland heeft deze randvoorwaarden in haar zienswijze verwoord en zal in het vervolgtraject zorgen dat deze onder de aandacht blijven. Regionale samenwerkingsverbanden Zuid-Holland heeft gesproken met de besturen van Zuid-Hollandse gemeenten. Onderwerp van gesprekken waren met name de grote decentralisaties die op dit moment plaatsvinden en hun relatie tot de bestuurlijke toekomst van gemeenten. n deze gesprekken bleek dat samenwerking in clusters, ofwel subregio’s, aan betekenis toeneemt. De decentralisatieoperatie leidt tot een sterkere oriëntatie op de buren en minder oriëntatie op ‘de’ regio. Zuid-Holland blijft, als bestuurlijke partner, actief meedenken hoe de samenwerking in een gebied optimaal vormgegeven kan worden. De komende periode zullen de rijkskaders van de decentralisaties duidelijk worden. Wij willen na de raadsverkiezingen van 2014, samen met gemeenten, bezien hoe de door de gemeenten gemaakte keuzes en afspraken omtrent de decentralisaties worden opgepakt en uitgevoerd. Gezamenlijk gaan wij monitoren of de gemaakte keuzes een duurzaam antwoord zijn op de uitdagingen. Financiële ontwikkelingen Een robuuste begroting met een meerjarig evenwicht Door de aanhoudende economische crisis staan de overheidsfinanciën onder druk. De afgelopen jaren heeft Zuid-Holland al de nodige bezuinigingen doorgevoerd om de begroting op orde te houden. In de Kadernota 2014-2017 heeft Zuid-Holland besloten tot een aanvullend bezuinigingspakket dat deels is verwerkt in de voorliggende begroting. Hierbij is het gelukt om afspraken uit het Hoofdlijnenakkoord en doelen uit de Begroting overeind te houden. De voorliggende begroting is meerjarig in evenwicht. Daarbij is ook een buffer opgebouwd voor het opvangen van mogelijke nieuwe nadelige financiële effecten. De kans dat deze zich voor zullen doen is reëel, gezien de aanhoudende economische crisis en de wijze waarop het Kabinet eerder in gang gezette voornemens financieel uitwerkt.

9

Voor Zuid Holland komt dit met name tot uitdrukking in een onzekere ontwikkeling van het Provinciefonds. Zowel kortingen als ontwikkelingen in het accres zijn hier debet aan (het Provinciefonds is via het zogeheten accres gekoppeld aan de ontwikkeling van de rijksuitgaven.) In de Miljoenennota 2014 worden de decentrale overheden enigszins ontzien. De recente septembercirculaire laat een positieve ontwikkeling zien van het accres vanaf 2014. Echter, er moet rekening worden gehouden met het risico van efficiencykorting voor de samenwerking provincies en vermindering aantal ambtsdragers (risico’s opgenomen in de paragraaf weerstandsvermogen). Daarnaast speelt dat aanvullende maatregelen / rijksbezuinigingen in de verdere toekomst niet worden uitgesloten, mede door het achterblijven van de rijksuitgaven in de jaren 2012 en 2013. De vooralsnog als indicatief te beschouwen uitkomsten van de septembercirculaire zijn cijfermatig niet in de voorliggende begroting opgenomen. Naast de algemene uitkering kan ook de economische crisis nog van invloed zijn op de inkomsten uit de opcenten op de motorrijtuigenbelasting en op de rentelasten die Zuid Holland moet betalen. Deze ontwikkelingen worden actief gevolgd om tijdig te kunnen anticiperen op eventuele tegenvallers en zodoende zowel op kortere als langere termijn in staat te worden gesteld om eerder in gang gezette ambities te realiseren. Zowel de ontwikkeling van de algemene uitkering als die van de andere actoren welke de financiële huishouding raken, zullen bij de Voorjaarsnota 2014 nader in beeld worden gebracht.

10

Budgettair kader Algemeen De Begroting 2014 is gebaseerd op de Kadernota 2014-2017 en, conform de richtlijnen van BZK, op de Meicirculaire. Bij Kadernota 2014-2017, waarin het financieel perspectief is geschetst met de actualiteit van dat moment, is besloten om € 8,9 mln toe te voegen aan de algemene reserve ter dekking van de te verwachte tekorten in de komende jaren. Op onderdelen heeft voortschrijdend inzicht geleid tot bijstellingen ten opzichte van de Kadernota. Deze bijstellingen voor 2014 zijn: € 1,1 mln lagere kapitaallasten, als gevolg van actualisatie van het investeringsplan (nieuw ten opzichte van Kadernota). € 4,7 mln (structureel) lagere korting Provinciefonds in verband met BTW-Compensatie Fonds (BCF), acres en recentralisatie regionale omroepen (bijstelling op Kadernota). € 4,8 mln vervallen van het onderdeel ‘vermindering reserves, 2%’ van het vastgesteld bezuinigingspakket (bijstelling op Kadernota). € 3,6 mln (eenmalig) reservering Individueel Keuze Budget (IKB) (nieuw ten opzichte van Kadernota). € 2,2 mln meerkosten overige bijstellingen van geringe omvang (nieuw ten opzichte van Kadernota). Vervallen van de onzekerheidsmarge (€ 3,5 mln / € 6,5 mln) (bijstelling op Kadernota). Bovenstaande ontwikkelingen leiden tot een aangescherpt financieel perspectief waarin vanwege de financiële ontwikkelingen de eerder bij de Kadernota 2014-2017 verwachte onttrekkingen aan de algemene reserve in latere jaren niet meer nodig zijn. Daarbij is, voor wat betreft het accres / algemene uitkering Provinciefonds, uitgegaan van een neutrale ontwikkeling. Enerzijds is sprake van een positieve ontwikkeling, zoals aangegeven in de Septembercirculaire. Anderzijds is sprake van onzekerheden en risico’s zoals het effect van een tweetal wetgevingstrajecten (vermindering aantal ambtsdragers en korting in verband met het samengaan van provincies.) Ook bestaat er onduidelijkheid over de mogelijke aanvullende maatregelen / rijksbezuinigingen in de verdere toekomst en de effecten als gevolg van het achter blijven van de rijksuitgaven in de jaren 2012 en 2013. In onderstaande tabel zijn deze ontwikkelingen weergegeven. De geschetste ontwikkelingen van het accres zijn niet in deze begroting verwerkt. De onzekerheden zijn opgenomen in de paragraaf Weerstandsvermogen. Meerjarige ontwikkelingen Algemene Uitkering (indicatief) 2014

2015

2016

2017

9,5

6,0

6,0

6,0

Vermindering ambtsdragers

0

-1,5

-1,5

-1,5

Vermindering samenwerking

0

-0,8

-1,6

-2,5

Aanvullende maatregelen en effecten

PM

PM

PM

PM

Saldo

9,5

3,7

2,9

2,0

(bedragen x € 1 mln)

Accres sept circulaire

In het Hoofdlijnenakkoord is ten aanzien van de opcenten opgenomen de inflatiecorrectie voor de helft achterwege te laten. Per jaar wordt bezien of de volledige correctie achterwege kan blijven, afhankelijk van het financieel perspectief. Om de lastenverhoging voor de burger te beperken, wordt ook voor 2014 de verhoging met de helft van de inflatie achterwegen gelaten.

11

Financiële ruimte Onderstaand overzicht geeft de mutaties in de financiële ruimte weer ten opzichte van de Begroting 2013 na Voorjaarsnota 2013. Mutaties financiële ruimte

2014

2015

2016

2017


0,4

3,0

42,7

55,8

1 Kapitaallasten

Begrotingspositie na Voorjaarsnota 2013

1,1

1,1

-1,0

-7,9

2 Motorrijtuigenbelasting

5,0

5,0

5,0

5,0

3 Aandeel korting Provinciefonds in verband met. BCF

-5,1

-11,8

-11,8

-11,8

4 Recentralisatie regionale omroepen

-0,7

-0,7

-0,7

-0,7

5 Indexering

-0,6

-0,5

-0,3

-0,5

-1,6

-1,5

-1,5

6 Bijdrage RZG Zuidplas 7 Frictiekosten Focus met Ambitie (FmA)

-2,5

-2,5

8 Samenwerking gemeenten en regio's

-0,1

-0,1

-0,1

9 Maatregelen Kadernota 2014-2017

15,3

8,7

-13,7

-5,1

-0,5

-0,5

-0,5

0,1

18,1

32,8

10 Rentebaten en dividend

0,2

11 Verlaging stelpost balansverplichtingen

-0,2

12 Bodemsanering

-0,2

13 Reservering IKB

-3,6

14 Reservering Kadernota 2015-2016

-8,9

Eindsaldo

0,0

De in de begroting verwerkte bedragen wijken op onderdelen af van de bedragen in de Kadernota 2014-2017. Deze afwijkingen zijn hieronder per onderdeel toegelicht. (NB: de onderdelen genoemd onder 2 tot en met 8 en 14 waren ook in de Kadernota opgenomen). 1. Kapitaallasten Kapitaallasten bestaan uit afschrijving en rente. Basis voor de berekening van de kapitaallasten vormen de investeringsplannen. Het totale investeringsbudget voor 2014 is geraamd op € 207,9 mln. Dit is als volgt opgebouwd: Investeringsplan

raming 2014

Meerjarenprogramma Provinciale Infrastructuur (MPI) * Nota Budgetbehoefte DBI

€ 140,3 mln 67,2% € 56,1 mln 26,9%

Meerjaren Bedrijfs- en Informatieplan 2013-2016

€ 4,7 mln

2,3%

Meerjaren onderhouden investeringsprogramma gebouwen

€ 2,9 mln

1,4%

Strategische huisvestingsvisie

€ 1,6 mln

0,8%

Provinciaal recreatiegebied Vlietland

€ 1,3 mln

0,6%

Alternatief bedrijventerrein Hoeksche Waard

€ 1,2 mln

0,6%

Integrale Ontwikkeling Delft Schiedam (IODS)

€ 0,4 mln

0,2%

Project Meeslouwerplas

€ 0,2 mln

0,1%

€ 208,7 mln

100%

Subtotaal Aflossing langlopende leningen u/g

-€ 0,8 mln

Totaal

*

€ 207,9 mln

Elk jaar wordt het Meerjarenprogramma Provinciale Infrastructuur (MPI), tegelijk met de begroting opgesteld en vastgesteld door PS door middel van een aparte voordracht.

12

Onderstaand overzicht geeft de mutaties in de geraamde investeringen waarop de kapitaallasten zijn gebaseerd weer. In de Financiële begroting worden de ontwikkeling van de investeringen nader toegelicht. Investeringen Begroting 2013 versus Begroting 2014 Onderwerp

2013

2014

2015

2016

Begrote investeringen conform Begroting 2013

150

177

217

226

Begrote investeringen conform Begroting 2014

142

208

282

168

-8

31

65

-58


Mutatie investeringen

Onderstaande tabel geeft het effect van de ontwikkeling van de kapitaallasten op de financiële ruimte weer. Het betreft de wijzigingen ten opzichte van de meerjarenraming in de Begroting 2013. Op basis van de investeringsplannen (waaronder het geactualiseerde MPI) is er sprake van een jaarlijkse stijging van de kapitaallasten. In de jaren 2014 en 2015 is de stijging echter lager dan eerder geraamd. Voor een nadere toelichting wordt verwezen naar de financiële begroting. Effect ontwikkeling kapitaallasten op de financiële ruimte Begroting 2014 Onderwerp 2014 2015

2016

2017

-1,5

-5,0


Afschrijving Rente Mutaties kapitaallasten Reservering mobiliteit * Totaal mutatie financiële ruimte

2,8

2,3

-0,1

-0,6

0,5

-2,9

2,7

1,7

-1,0

-7,9

-1,6

-0,6

1,1

1,1

-1,0

-7,9

+ = minder lasten (voordeel) / - = meer lasten (nadeel)

*

De incidentele verlaging van de lasten die betrekking hebben op investeringen voor mobiliteit worden gereserveerd in programmareserve 2. In het Hoofdlijnenakkoord is afgesproken dat deze middelen beschikbaar blijven voor mobiliteit.

2. Motorrijtuigenbelasting De inkomsten uit Motorrijtuigenbelasting zijn conform Kadernota verhoogd met € 5,0 mln als gevolg van wetswijziging en samenstelling van het wagenpark. Het opcententarief is ongewijzigd. Met ingang van 1 januari 2014 komt de vrijstelling voor energiezuinige auto’s met een uitstoot groter dan 50 gr/km te vervallen. Medio 2013 zijn er bijna 154.000 energiezuinige auto’s in Zuid-Holland geregistreerd. De verwachting is dat dit aantal in de tweede helft van 2013 nog licht zal stijgen. Voor 2014 wordt rekening gehouden met een meeropbrengst van € 20,0 mln. door de afschaffing, hiervan is € 10,0 mln. al bij Begroting 2013 in de meerjarenraming 2014 verwerkt. De afschaffing levert daarmee per saldo structureel € 10,0 mln extra inkomsten op voor Zuid-Holland. Daarnaast wordt, conform de Kadernota, rekening gehouden met een daling van € 5,0 mln. als gevolg van de samenstelling van het wagenpark. In het Belastingplan is tevens opgenomen de herziening van de vrijstelling van “jonge” oldtimers. Het naar verwachting positieve effect van deze herziening is op dit moment nog niet kwantificeerbaar.

13

Vanaf 2011 is er een daling in de totale omvang van het wagenpark zichtbaar van ongeveer 2.000 auto’s per jaar. Daarnaast is in 2012 voor het eerst het gemiddelde gewicht per auto met een fractie gedaald. De verwachting is dat deze daling zich doorzet, gezien de trend naar kleinere, zuinige auto’s. Deze wijzigingen in het wagenpark hebben een drukkend effect op de opbrengst aan opcenten Motorrijtuigenbelasting. Dit alles onder voorbehoud dat het Belastingplan 2014 door de Eerste Kamer wordt goedgekeurd. 3. Aandeel korting Provinciefonds in verband met BTW-Compensatie Fonds (BCF) Door de verhoging van het BTW-tarief van 19 naar 21% volgen voor het Rijk hogere uitgaven BCF. Het Rijk compenseert dit door een verlaging van het Provinciefonds. Voor provincie Zuid-Holland betekent dit, op basis van de Meicirculaire, een structurele verlaging van de baten van € 5,1 mln. In de Kadernota werd, in afwachting van de Meicirculaire, rekening gehouden met een verlaging van € 6,0 mln. Daarnaast voert het Rijk, op basis van de afspraken uit het financieel akkoord tussen Rijk en medeoverheden, met ingang van 2015 een structurele korting door op het BCF. Dit betekent, op basis van de Meicirculaire, een structurele verlaging van de baten vanaf 2015 van € 6,7 mln. In de Kadernota werd, in afwachting van de Meicirculaire, rekening gehouden met een verlaging van € 9,0 mln. 4. Recentralisatie regionale omroepen Als onderdeel van het Regeerakkoord worden de regionale omroepen met ingang van 2014 gerecentraliseerd. In verband hiermee wordt er met ingang van 2014 een bedrag van € 143,5 mln uit het Provinciefonds genomen. Dit levert Zuid-Holland per saldo een financieel nadeel op van € 0,7 mln (in de Kadernota werd nog uitgegaan van een nadeel van € 2,0 mln). Bij het opstellen van de Kadernota was er nog onzekerheid over het uit te nemen bedrag, maar hierover zijn inmiddels afspraken gemaakt tussen IPO en Rijk. 5. Indexering Uitgangspunt van de Kadernota is dat materiële en subsidiebudgetten niet worden geïndexeerd, uitgezonderd de bijdragen aan de RUD’s en subsidies waarbij indexering in de voorwaarden is opgenomen. Verder wordt ook het MPI geïndexeerd. Voor 2014 gaat het in totaal om een bedrag van € 0,6 mln. In de Kadernota werd hiermee rekening gehouden. 6. Bijdrage Gemeenschappelijke Regeling Grondbank Rotterdam Zoetermeer Gouda (RZG) Zuidplas Tot en met 2011zijn de jaarlijkse exploitatielasten van de Grondbank (die voornamelijk uit rentelasten bestaan) aan de boekwaarden bijgeschreven. In RZG Zuidplas verband is afgesproken om de exploitatielasten voor de periode 2012 t/m 2014 ten laste te laten komen van de deelnemers. Deze lasten zijn eerder al in de provinciale begroting opgenomen. Bij Kadernota is besloten om deze lijn vanaf 2015 voort te zetten. 7. Frictiekosten programma Focus met Ambitie (FmA) Conform Kadernota wordt € 5,0 mln (€ 2,5 mln in 2014 en € 2,5 mln in 2015) toegevoegd aan de reserve Frictie algemeen. Deze reserve is bedoeld voor de met de inkrimping / reorganisatie van de organisatie gemoeide incidentele kosten. De benodigde omvang van deze reserve is vooralsnog geschat op € 10,0 mln. (op basis van de vuistregel dat incidentele frictiekosten ongeveer gelijk zijn aan het structureel te bezuinigen bedrag). 8. Samenwerking gemeenten en regio’s Om de gesprekken van GS met gemeenten en regio’s over samenwerking en bestuurlijke en financiële knelpunten te intensiveren, is voor de periode 2014 tot en met 2016 € 0,1 mln per jaar beschikbaar gesteld. Dit was in de Kadernota 2014-2017 opgenomen.

14

9. Maatregelen Kadernota 2014-2017 Op 26 juni 2013 hebben PS de Kadernota 2014-2017 vastgesteld. Kern van deze Kadernota is dat er ontwikkelingen spelen die van invloed zijn op de financiële huishouding van de provincie Zuid-Holland. De aanhoudende economische crisis, die om structurele hervormingen vraagt is hier debet aan. De maatregelen van het Rijk, zoals de korting op het Provinciefonds en ontwikkelingen in de inkomsten uit de opcenten op de Motorrijtuigenbelasting hebben op kortere dan wel langere termijn financiële consequenties voor de provincie Zuid-Holland. In 2014 en 2015 is op basis van deze ontwikkelingen sprake van een incidenteel tekort dat naar huidig inzicht minder groot is dan bij het opmaken van de Kadernota werd verwacht. Er is sprake van een aangescherpt financieel perspectief, echter nog wel met het risico inzake de financiële gevolgen van de aanvullende bezuinigingen van het Rijk en de overige, in de Kadernota, genoemde onzekerheden. Hiervoor wordt vastgehouden aan het bij de Kadernota vastgestelde pakket van maatregelen. Deze maatregelen zijn deels in de Begroting 2014 verwerkt. Het betreft: Vrijval stelpost subsidies Herbestemming middelen jeugdzorg Aanpassen kasritmes

€ 1,5 mln € 3,7 mln € 10,1 mln

10. Rentebaten en dividend. De renteopbrengsten uit kort uitgezette middelen in 2014 bedraagt naar verwachting € 0,2 mln. Dit is gebaseerd op een verwacht rendement op de middelen in het Geldmarktselectfonds en een gering rendement op middelen die in het kader van schatkistbankieren worden uitgezet. Met deze bijstelling is in de Kadernota nog geen rekening gehouden. 11. Afboeken stelpost balansverplichtingen De stelpost balansverplichtingen in programma 6 (middelen) is ingesteld als administratieve correctie van vrijval van de balanspost ‘nog te ontvangen facturen’ in een lopend jaar. Het bedrag van de vrijval neemt geleidelijk af, doordat de kwaliteit van de financiële administratie is toegenomen. Daarom wordt voorgesteld om de post in 2014 met € 0,2 mln en vanaf 2015 met € 0,5 mln te verlagen. Het verlagen van de stelpost brengt geen financiële risico’s met zich mee. 12. Bodemsanering Bij invoering van de nieuwe systematiek van kostenverdeling, op basis van de (herziene) beleidsnota kostprijsberekening en renteberekening, is een verschil van € 0,2 mln ontstaan tussen de uitkering uit het Provinciefonds en de in de begroting geraamde lasten voor bodemsanering. Voorgesteld wordt om het voor bodemsanering budget 2014 in lijn te brengen met de hoogte van de rijksbijdrage. 13. Individueel Keuzebudget (IKB) De provincie betaalt jaarlijks het vakantiegeld uit in mei. Het IPO en de bonden hebben overeenstemming bereikt over het IKB. Gevolg hiervan is dat de periode waarover vakantiegeld wordt opgebouwd met ingang van 2015 loopt van januari tot en met december in plaats van juli tot en met mei. De uitbetaling van het in 2014 opgebouwde vakantiegeld moet daarom naar voren worden gehaald. Hiervoor is incidenteel een bedrag van ca. € 3,6 mln nodig. 14. Reservering Kadernota 2015-2016 Bij Kadernota 2014-2017 is besloten om in 2013 € 5,9 mln en in 2014 € 8,9 mln te reserveren om de geraamde tekorten 2015 en 2016 te dekken. Bij Najaarsnota is op basis van dit besluit € 5,9 mln toegevoegd aan de algemene reserve. De toevoeging van € 8,9 mln is verwerkt in deze begroting. De eerder bij de Kadernota 2014-2017 verwachte onttrekking aan de Algemene Reserve in latere jaren is, gelet op de financiële ontwikkelingen, niet meer nodig.

15

EMU-saldo Het EMU-saldo is het totaal aan inkomsten minus de uitgaven van de rijksoverheid, sociale fondsen en lokale overheden (onder andere gemeenten, provincies en waterschappen). Als er sprake is van een negatief EMUsaldo spreken we van een EMU-tekort. Het Rijk en decentrale overheden hebben afspraken gemaakt over het EMU-tekort dat decentrale overheden gezamenlijk maximaal mogen hebben. Deze zogeheten macronorm bedraagt 0,5% van het bruto binnenlands product. Afgesproken is dat in 2015 wordt beoordeeld of aanpassing van deze norm mogelijk en verantwoord is. Decentrale overheden hebben aangegeven dat de macronorm mogelijk knellend gaat werken. Hierdoor wordt een rem gezet op de uitgaven van de decentrale overheden, die juist als doel hebben om de economie te stimuleren. Het IPO, de VNG en de Unie van Waterschappen (UvW) onderzoeken momenteel of het mogelijk is om tot een aangepaste onderlinge verdeling van de macronorm van 0,5% te komen, die meer recht doet aan de werkelijke behoefte van decentrale overheden. Voor provincies is de huidige norm 0,07% van het bruto binnenlands product. Het IPO heeft eerder per brief aan VNG en UvW er op gewezen dat als er geen onderlinge overeenstemming is over de verdeling er niet kan worden teruggevallen op de huidige verdeling van de macronorm. Dat zou betekenen dat de macronorm van 0,5% bbp voor decentrale overheden voor 2014 en 2015 onverdeeld blijft. Jaarlijks stelt het Rijk het maximaal toegestane EMU-tekort vast voor individuele decentrale overheden in de vorm van een referentiewaarde. Deze informatie is nog niet beschikbaar. Hierover vindt nog overleg plaats tussen Rijk en decentrale overheden. Daarom wordt in deze begroting uitgegaan van de referentiewaarde die het Rijk in de Septembercirculaire 2012 heeft gepubliceerd (€ 45,0 mln). In onderstaande tabel staan de meerjarige ontwikkelingen ten aanzien van het EMU-saldo weergegeven. De realisatie over 2012 is afkomstig uit de Jaarrekening. De cijfers over 2013 zijn gebaseerd op de stand tot en met de Najaarsnota 2013. De cijfers voor de jaren 2014 en 2015 zijn gebaseerd op de voorliggende (meerjaren)begroting. EMU-saldo versus maximaal toegestane EMU-tekort (referentiewaarde) Jaarrekening 2012

Begroting 2013

Begroting 2014

Raming 2015

EMU-saldo

-49,6

-160,3

-161,8

-250,3

Referentiewaarde

-53,2

-45,0

-45,0

-45,0

Verschil

+3,6

-115,3

-116,8

- 205,3

(bedragen x € 1.000)

EMU-tekort wordt aangegeven met een negatief bedrag (EMU-saldo)

De afname van het EMU-saldo (toename van het tekort) ten opzichte van 2012 wordt verklaard door een toename van de investeringen en van de onttrekkingen uit de reserves. Deze uitgaven dienen ter realisatie van de ambities die opgenomen zijn in de Begroting en zijn veelal gebaseerd op afspraken gemaakt met het Rijk en andere overheden.

Wet Houdbare Overheidsfinanciën In het voorjaar heeft de Tweede Kamer de wet Houdbare Overheidsfinanciën (HOF) aangenomen. De wet regelt onder andere dat het Rijk maatregelen kan treffen bij een (dreigende) overschrijding van de norm. Hierbij valt te denken aan een korting op het Gemeente- en / of Provinciefonds die op kan lopen tot de omvang van de overschrijding.

16

Rijk en decentrale overheden hebben afgesproken dat er in ieder geval gedurende deze kabinetsperiode geen boetes zullen worden opgelegd. Verder heeft de minister van Financiën in het kamerdebat op 16 april 2013 toegezegd dat een boete niet aan de orde is als de overschrijding van de norm veroorzaakt wordt door investeringen waaraan decentrale overheden en Rijk samenwerken en / of waarover onderlinge bestuurlijke afspraken zijn gemaakt (zoals provinciale cofinanciering van rijksprojecten). Uit een eerdere inventarisatie blijkt dat dit voor Zuid-Holland zou kunnen gaan om bedragen van meer dan € 90,0 mln in 2014 oplopend naar meer dan € 130,0 mln in 2015. Echter een EMU-tekort van decentrale overheden telt hoe dan ook mee voor het totaal. Als decentrale overheden hun norm niet halen, moet het Rijk aanvullend bezuinigen. Hierbij hoort een korting op gemeente- en / of provinciefonds vervolgens tot de reële mogelijkheden, als gevolg van toepassing van de trap-op-trap-af systematiek. Naar verwachting behandelt de Eerste Kamer de wet HOF in het najaar van 2013 en treedt de wet met ingang van 1 januari 2014 in werking.

Omvang van de reservepositie Ontwikkeling reservepositie (bedragen x € 1 mln)

Saldo ultimo 2013 *

Saldo ultimo 2014

Saldo ultimo 2015

Saldo ultimo 2016

Saldo ultimo 2017

41,9

50,8

50,8

50,8

50,8

Programmareserves

292,0

275,0

246,4

236,4

243,2

Totaal reserves

333,9

325,8

297,2

287,2

294,0

Algemene reserve

* Stand tot en met Voorjaarsnota 2013.

De stand van de algemene reserve in de Begroting 2014 neemt toe met € 8,9 mln ten opzichte van de stand tot en met Voorjaarsnota 2013. De stand van de algemene reserve komt hiermee op € 50,8 mln1. De minimale stand op basis van de herziene beleidsnota weerstandsvermogen is € 30,0 mln. Zie ook onderstaande specificatie. Algemene reserve (bedragen x € 1 mln)

Minimale stand Reservering Kadernota 2014-20172

Saldo ultimo 2014 30,0 8,9

Vrij besteedbaar

11,8

Totaal reserves

50,8

De geprognosticeerde stand van de programmareserves per ultimo 2014 neemt ten opzichte van de stand tot en met Voorjaarsnota 2013 af met € 16,9 mln. In de periode tot en met 2017 neemt de stand van de programmareserves per saldo af met € 50,0 mln. Deze daling wordt hoofdzakelijk veroorzaakt door:

1

De in de Najaarsnota 2013 opgenomen onttrekking ad € 4,9 mln is nog niet verwerkt in deze cijfers.

2

Bij Najaarsnota 2013 is op basis van de Kadernota al € 5,9 mln gereserveerd. In totaal is hiermee € 14,8 mln beschikbaar voor dit specifieke bestedingsdoel. Omdat de Begroting 2014 is gebaseerd op de stand tot en met Voorjaarsnota 2013, zijn de mutaties van de Najaarsnota 2013 nog niet zichtbaar in de cijfers.

17

Water en Groen: Integrale Ontwikkeling Delft Schiedam (IODS) Groene ambities Mobiliteit:

-€ 26,8 mln -€ 5,5 mln

HOV-net Impuls openbaar vervoer Economie

-€ 28,6 mln -€ 17,9 mln

Bedrijventerreinen

-€ 9,6 mln

De egalisatiereserve mobiliteit neemt toe met € 40,3 mln. Dit komt onder andere door de afspraak in het Hoofdlijnenakkoord dat middelen voor mobiliteit beschikbaar blijven voor mobiliteit. De toename betreft onder andere verschuiving van kasritmes en de incidentele vrijval van kapitaallasten die daar het gevolg van is.

18

Programma’s

19

20

Programma 1 Groen en Water Inleiding Dit programma bevat de volgende doelen: 1.1 Zuid-Holland veilig tegen overstromingen 1.2 Voldoende schoon en zoet water 1.3 Toename recreatie in het groen binnen de provincie 1.4 Behoud van biodiversiteit 1.5 Ontwikkeling en behoud van waardevolle en aantrekkelijke agrarische landschappen. De provincie Zuid-Holland draagt zorg voor een toekomstbestendig waterveiligheidsbeleid dat duurzame ruimtelijke en economische ontwikkelingen in haar regio versterkt. De provincie Zuid-Holland streeft naar een sterke en toekomstbestendige kust en keringen die (blijven) voldoen aan de norm. De provincie Zuid-Holland wil een goede kwaliteit van het gronden oppervlaktewater en voldoende zoet water bereiken en behouden. De inzet voor alle zwemwaterlocaties is om in 2015 een aanvaardbare oppervlaktewaterkwaliteit te hebben en dat zoveel mogelijk locaties een goede of uitstekende kwaliteit hebben. Voor zoet water is het doel om te komen tot een duurzame zoetwatervoorziening voor alle afnemers. In deze collegeperiode wordt prioriteit gegeven aan de groengebieden om de stad. De provincie Zuid-Holland legt nieuwe groengebieden aan en draagt zorg voor de bereikbaarheid en toegankelijkheid van recreatie- en natuurgebieden. Hierbij gaat het ook om recreatief gebruik van landelijk gebied en erfgoedlijnen (Landgoederenzone, Oude Hollandse Waterlinie, Waterdriehoek Kinderdijk / Dordrecht / Biesbosch, etc.). Naast deze prioriteit staat in 2014 ook de efficiëntie van beheer van recreatiegebieden centraal. In 2014 worden de proefprojecten en de mogelijkheid om te komen tot nieuwe modellen van beheer geëvalueerd. Naast de afronding van de recreatieopgave om de stad ligt de nadruk nog sterk op het afronden en verbeteren van ontbrekende schakels in het recreatief netwerk. De provincie streeft naar een robuust groen netwerk waarvan het beheer structureel geregeld is en die aantrekkelijk is voor brede doelgroepen. De provincie Zuid-Holland zet zich in om de (herijkte) Ecologische Hoofdstructuur te realiseren. Hierbij ligt de prioriteit op de instandhouding van de doelen van de Natura-2000-gebieden en de Europese Kaderrichtlijn Watergebieden (Internationale verplichtingen). De provincie wil de diversiteit van de waardevolle en aantrekkelijke landschappen in Zuid-Holland, zoals de veenweidegebieden, de kleipolders en de droogmakerijen, ontwikkelen en behouden. Voor de doelen 1.1 en 1.2 gaat in 2014 speciale aandacht uit naar het Nationaal Deltaprogramma en de programmering van de KRW-maatregelen (in samenhang met de EHS / Natura2000). Dit programma resulteert in 2014 in vijf deltabeslissingen die gezamenlijk het lange-termijn waterbeleid bepalen. Voor de provinciale inzet is een strategische agenda, die jaarlijks wordt geactualiseerd, leidend. Daarnaast staat de uitvoering van de afspraken in de Wateragenda 2012-2015, die samen met de waterschappen zijn gemaakt, centraal.

21

Voor de doelen 1.3, 1.4 en 1.5 geldt dat in de afgelopen jaren veel stappen zijn gezet om te komen tot de uitvoering van het decentralisatieakkoord Natuur. De nieuwe natuurwet is daarbij het sluitstuk van de nieuwe rolverdeling tussen Rijk en provincies. In 2014 zal de provincie haar nieuwe rol met nieuwe taken moeten gaan waarmaken. Dit vraagt onder andere een grotere betrokkenheid bij beleidsvorming en uitvoering op Europees niveau. Middeleninzet programma 1 Exploitatie

Begroot 2014

Raming 2015

Raming 2016

Raming 2017

Lasten

151.004

113.526

94.411

76.719

Baten

78.344

36.578

34.776

34.126

-72.660

-76.948

-59.636

-42.593

Onttrekking reserves

16.638

11.824

14.853

431

Storting reserves

10.450

423

75

0

Resultaat na bestemming

-66.472

-65.548

-44.858

-42.162

Incidentele lasten en baten

Begroot 2014

Raming 2015

Raming 2016

Raming 2017

Incidentele lasten

89.576

52.798

33.659

15.987

Incidentele baten

57.174

15.408

13.606

12.956

-32.402

-37.390

-20.053

-3.031


16.638

11.824

14.853

431

Storting reserves

10.450

423

75

0

-26.213

-25.989

-5.275

-2.600


Resultaat voor bestemming




22

Doel 1.1 Zuid-Holland veilig tegen overstromingen Wat willen we bereiken? Zuid-Holland dankt haar bestaan aan een goede en betrouwbare bescherming tegen overstromingen. De dichtbevolkte en laaggelegen provincie vereist dat deze bescherming stand houdt. Zuid-Holland streeft ernaar slachtoffers en schade door overstromingen als gevolg van falen van het waterkeringsysteem van kust, rivierdijken, kunstwerken en regionale keringen te voorkomen en om de gevolgen van een overstroming zoveel mogelijk te beperken. Daarnaast willen we waar mogelijk door innovatie meer mogelijkheden bieden voor ontwikkeling van nieuwe (beleids)concepten om de veiligheid tegen overstromingen te behouden met behoud van de ruimtelijke kwaliteit. Een sterke en toekomstbestendige kust en keringen die voldoen aan de norm zijn de opgaven voor de korte en lange termijn. Naar aanleiding van het Bestuursakkoord Water (mei 2011) wordt het toezicht op de primaire keringen vanaf 2014 overgedragen aan het Rijk. De provincie Zuid-Holland is verantwoordelijk voor kaderstelling en toezicht op het gebied van waterveiligheid voor het regionale watersysteem. De waterschappen zorgen voor de realisatie van dit beleid. De effecten van klimaatverandering en de druk op de beschikbare ruimte nemen de komende decennia verder toe. ZuidHolland zorgt voor een toekomstbestendig waterveiligheidsbeleid dat duurzame ruimtelijke en economische ontwikkelingen in haar regio versterkt. Provinciaal beleid en regelgeving op gebied van water en ruimtelijke ordening wordt de komende jaren in overleg met de partners geactualiseerd naar aanleiding van (landelijke) bestuurlijke afspraken en wetgeving. Effectindicatoren Omschrijving

Nulmeting

2014

2015

2016

2017

1.1

Aantal inwoners dat getroffen wordt door overstromingen als gevolg van het falen van een waterkering en waarbij de schade nul is.

0

0

0

0

0

1.2.

Percentage regionale keringen dat per 31/12 aan de normen voldoet.

52% (1.112 km)

59%

63%

67%

71%

Toelichting effectindicator 1.1: De effectindicator is het resultaat van de gezamenlijke inspanning van Rijk, waterschappen, gemeenten en de provincie. Zij hebben ieder hun eigen rol en taak. De provincie stelt onder andere kaders voor de regionale keringen (normering) en ruimtelijk beleid voor binnendijks én buitendijks gebied. Waterschappen toetsen de keringen aan de normen, maken dijkversterkingsprogramma’s en voeren deze uit. De provincie ziet toe op de voortgang. 1.2: De effectindicator is opgebouwd uit twee parameters: het totale aantal keringen dat aan de norm voldoet (dat doen de waterschappen door dijkversterkingen uit te voeren) gedeeld door het totale aantal keringen dat per 31-12-2012 door de provincie is genormeerd. In de Begroting 2014 wordt in vergelijking tot de Begroting 2013 uitgegaan van een hoger aantal km te normeren regionale keringen (2.126 km). Uit de nieuwe nulmeting is gebleken dat per 31-12-2012 52% van de genormeerde regionale keringen (1.112 km) op orde is.

23

Wat gaan we doen om dit doel te bereiken? Taak 1.1.1 Kaders stellen en de provincie vertegenwoordigen ten behoeve van waterveiligheid Het Provinciaal Waterplan 2010-2015 vormt het actuele beleid. In de Wateragenda Zuid-Holland 2012-2015 staan afspraken, die samen met de waterschappen zijn gemaakt. In 2015 loopt het huidige waterplan van de provincie af. In 2014 worden voorbereidingen getroffen voor de volgende planperiode. Het streven is het strategisch waterbeleid zoveel mogelijk mee te nemen in de herziening van de Provinciale Structuur Visie (PSV), zodat volstaan kan worden met een zo beperkt mogelijk afzonderlijk waterdocument voor de periode 2016-2021 in lijn met de omgevingswet waarin voor zaken van provinciaal waterbelang de ‘wat-vraag’ wordt beantwoord (de ‘hoe-vraag’ is de verantwoordelijkheid van de waterschappen). Bij provincie en waterschappen zijn accountmanagers aangesteld om te zorgen voor goede afstemming en verbinding tussen de partijen en beleidsvelden. De provincie is betrokken bij de langetermijnstrategie voor waterveiligheid en zoet water via deelname aan het Nationaal Deltaprogramma. Het Deltaprogramma resulteert in 2014 in vijf deltabeslissingen die gezamenlijk het lange-termijn waterbeleid bepalen. Voor de provinciale inzet is een strategische agenda opgesteld, die jaarlijks wordt geactualiseerd. Het provinciaal beleidskader buitendijks is in 2013 verankerd in de Provinciale Structuur Visie (PSV) en in de Verordening Ruimte. De provincie heeft de RisicoApplicatie Buitendijks (RAB) ontwikkeld; dit is een hulpmiddel dat gemeenten gebruiken om het beleidskader toe te passen in ruimtelijke plannen. De provincie volgt in 2014 de naleving van het beleidskader en houdt de RAB actueel. De provincie heeft de wettelijke taak om dijkversterkingsplannen van de waterschappen te toetsen op ruimtelijke aspecten en de juridische procedure van de uitvoeringsvergunningen te coördineren. Bij een deel van de bij de tweede toetsronde (2006) afgekeurde dijken is de projectplanprocedure afgerond en zijn de versterkingswerkzaamheden gestart. Voor de resterende afgekeurde dijken wordt in 2014 de projectplanprocedure uitgevoerd. Verder wordt in 2014 gestart met projectplanprocedures voor dijktrajecten die in de derde toetsronde (2011) zijn afgekeurd. Het kustprogramma heeft tot doel de kust veilig en aantrekkelijk te maken voor de huidige en komende generaties. De provincie is betrokken bij twee onderdelen: de versterking van de zwakke schakel Katwijk en de Zandmotor. In 2013 is een integraal versterkingsplan opgesteld voor Katwijk. De uitvoering is inmiddels gestart. De kustversterking zal medio 2014 gereed zijn en in najaar 2015 is het gehele plan voor Katwijk afgerond. De Zandmotor is als pilotproject voor innovatieve kustbescherming aangelegd. De provincie is verantwoordelijk voor het beheer (natuur en zwemveiligheid) en monitoring van de ontwikkeling van de Zandmotor. Taak 1.1.2 Zorg dragen voor veilige regionale keringen In 2014 werkt Zuid-Holland aan het verder vaststellen van normen voor boezemwaterkeringen, keringen langs regionale rivieren, compartimenteringsdijken en voorlandkeringen. Daarvoor worden deze regionale keringen eerst onderzocht op noodzaak van normering. Vervolgens worden veiligheidsnormen bij provinciale verordening vastgesteld, indien genoemd onderzoek daartoe aanleiding geeft. De onderzoeken leveren ook inzicht op over faalmechanismen van regionale keringen (met name veendijken). Ook is de provincie dé kennisleverancier van de overstromingsrisicokaarten van de Europese Richtlijn Overstromingsrisico’s (EU-ROR). Met deze kaarten wordt onder andere de regionale gevolgen van een overstroming in beeld gebracht. De kennis wordt ingezet bij de normering en bij de ontwikkeling van ruimtelijk beleid om de gevolgen van een overstroming te beperken. De provincie deelt deze kennis met belanghebbenden, zoals de waterschappen en het Nationaal Deltaprogramma.

24

Prestatie-indicatoren Omschrijving 1.1.2.1

Nulmeting

2014

2015

2016

2017

2126

2323

2521

2671

2671

Aantal km regionale kering dat door de provincie is getoetst aan de criteria voor wel of niet normeren (onderzoek afgerond)

Toelichting Prestatie-indicatoren Van de tot en met 2013 onderzochte km kering is 2.126 km kering aangewezen (opgenomen in verordening) en van een veiligheidsnorm voorzien. Dit aantal is opgenomen als nieuwe nulmeting in de Begroting 2014. In 2014 worden het stelsel boezemkeringen in Rijnland, de keringen langs de Linge en voorlandkeringen genormeerd. In 2015 en 2016 wordt het stelsel aan compartimenteringkeringen genormeerd.

Wat mag dat kosten voor het doel? Exploitatie (bedragen x € 1.000)

Jaarrekening Begroting 2012 2013 na VJN

Begroting 2014

Raming 2015

Raming 2016

Raming 2017 5.759

Doel 1.1 Zuid-Holland veilig tegen overstromingen Lasten

5.246

9.744

5.819

5.759

5.759

0

1.337

290

290

290

290

-5.246

-8.407

-5.529

-5.469

-5.469

-5.469

56

100

0

0

0

0

Zwakke schakels

0

2.010

0

0

0

0

IRP Delflandse kust

0

2.000

0

0

0

0

Zandmotor

0

80

100

100

100

100

56

4.190

100

100

100

100

-5.190

-4.217

-5.429

-5.369

-5.369

-5.369

Baten Resultaat voor bestemming Programmareserves Ontwikkelingsplan Water

+ Bijdrage uit reserve - Storting in reserve Resultaat na bestemming

25

Doel 1.2 Voldoende schoon en zoet water Wat willen we bereiken? De provincie wil een goede kwaliteit van gronden oppervlaktewater en voldoende zoet water bereiken en behouden. Oppervlaktewater In de Europese Kaderrichtlijn Water (KRW) zijn normen opgenomen voor een goede chemische en ecologische waterkwaliteit. 126 wateren in Zuid-Holland zijn aangewezen als ‘oppervlaktewaterlichaam’ . Doelstelling in de periode tot 2015 is gemiddeld voor alle oppervlaktewaterlichamen een verbetering van de waterkwaliteit te realiseren en in tien waterlichamen een zodanige verbetering dat volledig (100%) wordt voldaan aan de normen van de Europese Kaderrichtlijn Water. Grondwater Zuid-Holland heeft zes Europese Kaderrichtlijn Water (KRW)-grondwaterlichamen. Daarvoor geldt de doelstelling dat deze in 2015 allemaal volledig voldoen aan de normen van de Europese Kaderrichtlijn Water. Zwemwater In 2015 hebben alle zwemwaterlocaties ten minste een aanvaardbare oppervlaktewaterkwaliteit en hebben zoveel mogelijk locaties een goede of uitstekende kwaliteit. Zoet water Doel is te komen tot een duurzame zoetwatervoorziening voor alle gebruikers, rekening houdend met de ontwikkelingen in aanbod (gevolgen van klimaatverandering, verzilting, ruimtelijke beleidskeuzes in met name de Zuidwestelijke Delta) en de ontwikkelingen in de vraag naar zoet water. Specifiek voor de sector glastuinbouw streeft de provincie naar een situatie waarin alleen gebruik wordt gemaakt van duurzame waterbronnen om in de waterbehoefte te voorzien en zo weinig mogelijk grondwater wordt gebruikt. Effectindicator Omschrijving 1.2.

Aantal (en percentage van) KRWwaterlichamen dat aan de KRW-doelen voldoet

Nulmeting 4 (3%)

2014

2015

2016

2017

10 (8%)

Toelichting effectindicator Om de waterkwaliteit te verbeteren worden veel maatregelen uitgevoerd. Het effect van die maatregelen op de waterkwaliteit wordt niet jaarlijks gemeten, maar eens in de drie jaar. Deze frequentie is landelijk vastgesteld, in overeenstemming met de KRW. Dat heeft technische, financiële en procedurele redenen. Technisch kan het enige tijd duren voordat de waterkwaliteit daadwerkelijk verbetert na uitvoering van een bepaalde maatregel. Het ecosysteem heeft tijd nodig om zich te ontwikkelen. Van belang is daarbij dat een waterlichaam pas de score ‘goed’ krijgt als alle kwaliteitselementen (macrofauna, overige waterflora, fytoplankton en vis) voldoen aan de norm. Het kwaliteitselement met de laagste score bepaalt dus de eindscore. Maatregelen leiden tot een verbetering van de waterkwaliteit, maar die verbetering komt niet altijd tot uiting in de totaalscore. Het behalen van de volledige KRW-doelen is sterk afhankelijk van generiek beleid van Europa en het Rijk (milieu, stoffen, landbouw). De meest recente meetronde heeft plaatsgevonden in 2012. De resultaten daarvan worden op dit moment geanalyseerd en zullen in een aparte KRW notitie worden gerapporteerd.

26

Wat gaan we doen om dit doel te bereiken? Taak 1.2.1 Kaders stellen en de provincie vertegenwoordigen ten behoeve van schoon en zoet water Het beleid voor waterkwaliteit is vastgelegd in het provinciaal Waterplan. Over de uitvoering van het beleid zijn de afspraken met de waterschappen vastgelegd in het Bestuursakkoord Water en de Wateragenda ZuidHolland 2012-2015. De provincie zoekt samen met de waterschappen en de gebruikers van zoet water uit welke maatregelen nodig zijn om een duurzame zoetwatervoorziening te garanderen. Tot slot beïnvloedt de provincie de langetermijnstrategie voor voldoende schoon en zoet water (en waterveiligheid) via deelname aan het Nationaal Deltaprogramma. Dit programma, aangestuurd door de Deltacommissaris, resulteert in 2014 in vijf deltabeslissingen, die gezamenlijk het lange-termijn waterbeleid bepalen. Voor de provinciale inzet is een strategische agenda leidend, die jaarlijks wordt geactualiseerd. Na besluitvorming op nationaal niveau zal de provincie, waar nodig, de provinciale kaders aanpassen. Voor zoet water is geen separate indicator opgenomen. Metingen van het chloridegehalte (de indicator voor zoet water) zijn onderdeel van het KRWmonitoringsprogramma. Taak 1.2.2

Afspraken maken met waterschappen over de kwaliteit van het oppervlaktewater

De uitvoering en financiering van maatregelen in KRW-oppervlaktewaterlichamen is in de meeste gevallen een taak van de waterschappen. De indicator betreft alleen die KRW-maatregelen, waar de provincie een verantwoordelijkheid heeft. Het betreft de ‘KRW-synergieprojecten’ en een aantal (andere) maatregelen in het beheergebied van waterschap Hollandse Delta. De maatregelen worden in de eerste helft van 2014 met waterschappen en andere regionale partijen geëvalueerd. Daarbij wordt rekening gehouden met de resultaten van de effectmetingen die in 2012 zijn uitgevoerd. Vervolgens worden afspraken en maatregelpakketten vastgelegd in het Stroomgebiedbeheerplan Rijn-West 2016-2021, waarvan het ontwerp eind 2014 gereed zal zijn. Inzet van de provincie is om te komen tot zoveel mogelijk integrale projecten via koppelingen van KRWmaatregelen aan groene beleidsopgaven (EHS, Natura2000) van de provincie. Daarbij zoeken wij ook naar (co-)financieringsmogelijkheden vanuit Europese subsidieprogramma’s. Prestatie-indicatoren Omschrijving 1.2.2.1

Percentage provinciale Europese Kaderrichtlijn Water-maatregelen voor oppervlaktewater dat per 31/12 is uitgevoerd

Nulmeting

2014

2015

2016

2017

12% (2)

47% (8)

94% (16)

100%(17)

PM

Toelichting prestatie-indicatoren Pas na evaluatie (2014) met waterschappen en andere partijen kan de streefwaarde voor 2017 worden bepaald, inclusief eventuele aanvullende maatregelen voor 2016. Taak 1.2.3 Uitvoeren maatregelen voor goede kwaliteit van het grondwater In het 1e Stroomgebiedbeheerplan Rijndelta 2010-2015 (SGBP-1) zijn in totaal 66 grondwater(gerelateerde) maatregelen opgenomen. Het betreft maatregelen in Natura2000 gebieden, onderzoek naar en sanering van verontreinigde locaties in drinkwaterwinningsgebieden en overige (onderzoeks)maatregelen. Ruim de helft van deze maatregelen is inmiddels uitgevoerd en van het resterende deel is ruim 80% in voorbereiding of in uitvoering. In 2013 zijn voor alle drinkwateronttrekkingslocaties gebiedsdossiers opgesteld. In de eerste helft van 2014 worden de KRW-grondwatermaatregelen met drinkwaterbedrijven en andere regionale partijen geëvalueerd en waar nodig aangepast. Daarbij wordt rekening gehouden met de resultaten van trendanalyses en toestandbeoordeling van de grondwaterlichamen.

27


Percentage van het (provinciale) Europese Kaderrichtlijn Water-maatregelenpakket voor grondwater dat per 31/12 is uitgevoerd

Nulmeting

2014

2015

2016

2017

52% (34)

74% (49)

100% (66)

PM

PM

Toelichting prestatie-indicatoren Pas na evaluatie (2014) met waterschappen, drinkwaterbedrijven en andere partijen kunnen de streefwaarden voor 2016 en 2017 worden bepaald, indien aanvullende maatregelen nodig blijken te zijn.


Jaarrekening 2012

Begroting 2013 na VJN

Begroting 2014

Raming 2015

Raming 2016

Raming 2017

Doel 1.2 Voldoende schoon en zoet water Lasten

5.472

6.604

5.629

5.568

5.066

5.066

Baten

3.113

2.640

1.883

1.872

1.370

1.370

-2.359

-3.964

-3.746

-3.696

-3.696

-3.696

Stimulering duurzame energie

0

230

0

0

0

0

Raingain

0

125

0

0

0

0

-395

0

0

0

0

0

Resultaat voor bestemming Programmareserves

Meerjarenplan Bodemsanering 2010-2014 + Bijdrage uit reserve

-395

355

0

0

0

0

Raingain

0

230

0

0

0

0

- Storting in reserve

0

230

0

0

0

0

-2.754

-3.839

-3.746

-3.696

-3.696

-3.696


Toelichting meerjarenraming De realisatie van de synergieprojecten Kaderrichtlijn Water (KRW) van jaarlijks € 0,5 mln zal in de periode tot en met 2015 plaatsvinden. .

28

Doel 1.3 Toename recreatie in het groen binnen de provincie Wat willen we bereiken? Voldoende mogelijkheden voor beleving van groen en ontspanning zijn belangrijk voor het leefklimaat van de inwoners van Zuid-Holland. Voor veel inwoners is een aantrekkelijk groengebied niet op korte afstand van de woning beschikbaar. De inzet is om naast de aanleg van nieuwe groengebieden te zorgen voor goed bereikbare en toegankelijke recreatie- en natuurgebieden. De kwaliteit van de gebieden wordt op voldoende niveau gebracht of gehouden, zodat de gebieden aantrekkelijk zijn. Naast de recreatie- en natuurgebieden gaat het om het recreatief gebruik van het landelijk gebied. Ook de economie in het landelijk gebied rond de steden heeft daar baat bij. Prioriteit wordt gegeven aan: het groen direct om de stad; de verbindingen tussen de steden en het landelijke gebied; het in balans brengen van doelen en middelen, en het beheer en onderhoud van de groengebieden. De provincie blijft zich hiervoor inzetten ondanks de rijksbezuinigingen en heeft voor de periode tot en met 2015 € 100,0 mln extra beschikbaar gesteld voor het groen in de stedelijke omgeving. Voor 2013 is voor € 20,0 mln geprogrammeerd en € 29,0 mln gereserveerd voor eenmalige afkoop van beheer van nieuwe recreatiegebieden. Voor 2014 is € 26,4 mln in de begroting opgenomen. De precieze besteding van de overige gelden wordt bepaald in samenhang met de ontwikkelingen in de regio’s. De uitgangspunten zijn vastgelegd in de Beleidsvisie Groen en het Uitvoeringsprogramma Groen. Effectindicatoren 1.3.a

1.3.b

Omschrijving

Nulmeting

2014

2015

2016

2017

Procentuele jaarlijkse groei van De bezoekersaantallen; De recreatieplaatsen in Zuid-Holland.

23.500.000 131.000

+3% +7%

+3% +7%

+2% +3%

+2% +3%

PM

PM

PM

PM

PM

Percentage van de inwoners in Zuid-Holland dat aangeeft dat zij tevreden zijn over groenvoorzieningen in de buurt.

Toelichting effectindicatoren In komende jaren wordt het RodS-programma afgerond. Daardoor groeien de recreatiemogelijkheden. Als indicatoren zijn genomen het aantal bezoekers en het aantal recreatieplaatsen. Het aantal recreatieplaatsen wordt berekend op basis van het areaal recreatiegebieden en de gemiddelde opvangcapaciteit (onder andere afhankelijk van toegankelijkheid, soort inrichting en aantrekkelijkheid) van elk ingericht recreatiegebied of recreatieve verbinding. De prestaties van effectindicator 1.3.a zijn op basis van de huidige programmering RodS in de Begroting 2014 naar boven bijgesteld. Het zijn ramingen die met het recreantenonderzoek 2014 (uitgevoerd door de G.Z-H) opnieuw zullen worden geijkt. Indicator 1.3.b over de waardering en beleving van recreatiegebieden is toegevoegd op basis van een bij Voorjaarsnota 2012 door Provinciale Staten aangenomen amendement. De cijfers voor de nulmeting 2013 en de prognoses voor 2014 en volgende jaren worden in het derde kwartaal 2013 ingevuld op basis van de resultaten van aanvullend onderzoek op het landelijke Continue VrijeTijds Onderzoek (CVTO) en een Quick Scan door de Groenservice Zuid-Holland. In de Voorjaarsnota 2014 zullen de nulmeting en de streefwaarden worden voorgelegd.

29

Wat gaan we doen om dit doel te bereiken? Taak 1.3.1 Kaders stellen en de provincie vertegenwoordigen ten behoeve van groen De Beleidsvisie Groen en het Uitvoeringsprogramma Groen vormen het beleidsmatige en uitvoeringskader voor dit doel en de doelen 1.4 en 1.5. Het Investeringsbudget Landelijk Gebied-programma wordt afgerond en nieuwe investeringen worden gedaan in het groen nabij de steden en de stad-landverbindingen met de in het Hoofdlijnenakkoord afgesproken impuls van € 100,0 mln. Verder zijn voor dit doel de nota Toekomstig beheer recreatiegebieden (2012) om de organisatie van het recreatiebeheer te verbeteren en het Innovatiekader grondgebonden Landbouw in Zuid-Holland (2013) relevant. Op het moment dat de nieuwe Wet Natuurbescherming in werking zal zijn getreden, zal het huidige Beleidsplan uitvoering Flora- en Faunawet worden geactualiseerd. Afhankelijk van de wijziging van de Wet dieren zal een nieuwe provinciale taak uitgewerkt worden. Het betreft een taak in het maximeren van de intensiteit en de totale omvang van aantallen landbouwdieren. Dierenwelzijn zal worden uitgewerkt in de kaderstelling van onder andere Flora en Fauna beheerplannen. Taak 1.3.2

Verwerven en inrichten van recreatiegebieden

Voortgezet wordt de afronding van het programma Recreatie om de Stad (RodS) van het Investeringsbudget Landelijk Gebied-programma (ILG), waardoor voldoende recreatiegebieden rond het stedelijk netwerk ontstaat, en het verbinden van stad en land (zie hiervoor verder taak 1.3.3). Dit resulteert uiteindelijk in meer gebruik door de bewoners en bezoekers van de recreatiegebieden. Voorwaarde bij realisatie is dat het beheer van gebieden is gewaarborgd. Verder wordt buiten het voormalige ILG-programma 'Het Buijtenland van Rhoon', een 600 ha groot natuuren recreatiegebied op Midden-IJsselmonde gerealiseerd. Dit project maakt onderdeel uit van de 750 ha natuuren recreatiegebied in het kader van het Project Mainportontwikkeling Rotterdam. Prestatie-indicatoren Nulmeting

2014

2015

2016

2017

1.3.2.1 Jaarlijkse groei van het aantal hectare verworven recreatiegebieden

Omschrijving

1256 ha (gerealiseerd 2007-2012)

180

100

40

0

1.3.2.2 Jaarlijkse groei van het aantal hectare ingericht recreatiegebied

1082 ha (gerealiseerd 2007-2012)

500

600

160

330

Toelichting prestatie-indicatoren De jaarlijkse groei van het aantal hectare verworven en ingericht recreatiegebied (prestatie-indicator 1.3.2.1 en 1.3.2.2) is op basis van de huidige programmering bijgesteld. De programmering van te verwerven en in te richten recreatiegebied wordt vervolgens, in het voorjaar van 2014,geactualiseerd op basis van de Uitvoeringsovereenkomsten RodS-projecten eind 2013.

30

Taak 1.3.3

Oplossen van knelpunten en vergroten van het aantal verbindingen (wandelen

fietspaden) en (vaar)routes Het verbeteren van de stad-land verbindingen en de recreatieve routes en netwerken voor wandelen, fietsen en varen rond de steden is belangrijk voor de ontsluiting van recreatiegebieden. Het aantal verbindingen neemt toe door de aanleg van nieuwe verbindingen en paden en door de aanpak van recreatieve knelpunten. De toename van het aantal kilometers verbindingen komt grotendeels voort uit het Wandelrouteplan. De uitvoering van het provinciale wandelroutenetwerk wordt vanaf 2014 geïntensiveerd met middelen vanuit het Hoofdlijnenakkoord. Het regionale fietsknooppuntennetwerk wordt verbeterd door het oplossen van knelpunten. Daarnaast is het van belang om robuuste stad-land verbindingen met de recreatiegebieden te realiseren, waar mogelijk gekoppeld aan poort-ontwikkeling. Het recreatieve fietsnetwerk wordt meegenomen bij de actualisatie van het fietsbeleid. Op het gebied van de watersport wil de provincie een net van bevaarbare wateren als één aantrekkelijk, gedifferentieerd en samenhangend Basisrecreatietoervaartnet (BRTN) behouden en verbeteren. Eén van de verbeteringen bestaat uit het voldoen aan de eisen van de BRTN ten aanzien van de openingstijden van bruggen en sluizen, voor het recreatietoervaartnetwerk. Dit wordt in 2014 afgerond. Prestatie-indicatoren Omschrijving 1.3.3.1

Jaarlijkse groei van het aantal kilometer recreatieve stad-landverbindingen: Nieuw Verbeterd

Nulmeting

2014

2015

2016

2017

115 km 0 km

650 km 50 km

650 km 25 km

300 km 25 km

100 km 25 km

Toelichting prestatie-indicatoren De prestatie is naar boven bijgesteld op basis van de uitvoeringspraktijk 2013 en omdat in de komende jaren de realisatie van het wandelroutenetwerk voor Zuid-Holland wordt geïntensiveerd. In 2014 gaat het om 250 km Goeree Overflakkee (fase 2 en 3) en 100 km Bollenstreek die leiden tot extra prestaties. Op basis van de ingediende subsidieaanvragen, zijn voor 2015 de volgende routenetwerken in beeld: Deltapoort 120 km, Krimpenerwaard 180 km (inclusief het oplossen van 4 knelpunten) en Drechtsteden 180 km. Verder is het wandelroutenetwerk Haaglanden, Duin-Horst en Weide en Midden Holland in ontwikkeling. Voor deze netwerken zijn het aantal te realiseren kilometers nog niet bekend. Daarnaast wordt de komende jaren ingezet op intensivering van de uitvoering van het wandelroutenetwerk. Met betrekking tot de regionale fietsroutenetwerken zal in worden gezet op het verbeteren van recreatieve stad-land verbindingen. Voor 2014 is de prestatie naar boven bijgesteld op basis van de te verwachten subsidieaanvragen. De verwachting is dat in 2016 ongeveer de helft van alle knelpunten in de regionale fietsroutenetwerken zijn opgelost. Taak 1.3.4 Ontwikkelen van bestaande groengebieden Het aanbod van recreatieve voorzieningen bepaalt de aantrekkelijkheid en daarmee het gebruik van een recreatiegebied. Initiatieven om meer voorzieningen aan te leggen (mede afgestemd op de gevarieerde vraag naar recreatie, die in de Leefstijlatlas in kaart is gebracht) en om voorzieningen te verbeteren worden gestimuleerd en gefaciliteerd. Dat resulteert in een beter recreatief aanbod.

31


Aantal hectare recreatief gebied dat jaarlijks wordt heringericht

Nulmeting

2014

2015

2016

2017

0 ha

35 ha

PM

PM

PM

Toelichting prestatie-indicatoren Op basis van de resultaten van de vraag-aanbodanalyses in de provinciale landschappen (zie taak 1.3.1) benoemt de provincie aanvullende ontwikkelingen van groengebieden en landschap, die leiden tot nieuwe bestuurlijke prioriteiten in het Uitvoeringsprogramma Groen. Na vaststelling zullen de streefwaarden bij Voorjaarsnota 2014 worden voorgelegd. Taak 1.3.5

Efficiënt organiseren van recreatiebeheer

In 2014 wordt het traject van bestuurlijke opschaling van de bestaande natuuren recreatieschappen voortgezet. Voorbereidingen zijn getroffen voor nieuwe gemeenschappelijke regelingen in het Groene Hart en Delta. Daarnaast wordt de verzelfstandiging van de Groenservice Zuid-Holland en het in eigendom en/of beheer overdragen van de provinciale recreatiegebieden voortgezet. Samen met de terreinbeheerders en maatschappelijke organisaties onderzoekt de provincie de mogelijkheden om enerzijds kosten te besparen in het beheer, en anderzijds de inverdienmogelijkheden te vergroten voor het financieren van het beheer. Dit gebeurt aan de hand van proefprojecten. In 2014 evalueert Gedeputeerde Staten de proefprojecten en de mogelijkheid om te komen tot nieuwe modellen van beheer. Hierdoor zouden de kosten voor het beheer, en het aandeel van de provincie hierin, moeten afnemen. Prestatie-indicatoren Omschrijving 1.3.5.1

Gemiddeld aandeel in de kosten van recreatiebeheer door andere partijen

Nulmeting

2014

2015

2016

2017

67%

72%

75%

75%

75%

32



Begroting 2014

Raming 2015

Raming 2016

Raming 2017

72.305

58.661

49.913

38.026

Doel 1.3 Toename recreatie in het groen binnen de provincie Lasten Baten

53.375

139.076

30.966

89.472

41.425

21.483

20.604

19.811

-22.409

-49.604

-30.881

-37.178

-29.310

-18.216

6.552

7.739

1.768

868

9.100

0

Vlietland

0

90

83

83

82

82

1%-regeling Kunst

0

0

13

13

13

145

Resultaat voor bestemming Programmareserves Groene ambities (ILG-niet ILG doelen)

2012 DP RodS projecten

0

3.040

760

0

0

0

2011 DP G.Z-H huisvesting

300

0

0

0

0

0

Groene subsidies

126

624

238

0

0

0

5

0

0

0

0

0

Visiebeheer

326

374

0

0

0

0

2011 DP G.Z-H wagenpark

300

0

0

0

0

0

Bedrijfsvoering G.Z-H

300

0

0

0

0

0

7.909

11.867

2.861

964

9.195

227

20.000

0

9.700

0

0

0

Vlietland

1.167

0

0

0

0

0


3.800

0

0

0

0

0

Frictie algemeen

1.500

0

0

0

0

0

Achterstallig onderhoud provinciale recreatiegebieden

+ Bijdrage uit reserve Groene ambities (ILG-niet ILG doelen)

- Storting in reserve Resultaat na bestemming

26.467

0

9.700

0

0

0

-40.966

-37.737

-37.720

-36.214

-20.115

-17.988

Toelichting meerjarenraming De meerjarenraming van de lasten binnen dit doel is gebaseerd op de programmering zoals opgenomen in het Uitvoeringsprogramma Groen (UPG). Voor dit doel gaat het in de eerste plaats om het afronden van de ILGprojecten Recreatie om de Stad (bijvoorbeeld Bentwoud en Balij Bieslandse Bos) in de periode tot en met 2015. In de tweede plaats wordt in het kader van het UPG met name geïnvesteerd in het recreatief routenetwerk. Hiervoor worden vooral in 2014 de op basis van het decentralisatieakkoord ontvangen rijksmiddelen ingezet. Verder zijn hiervoor in de periode tot en met 2017 de extra groenimpulsmiddelen beschikbaar vanuit het Hoofdlijnenakkoord (€ 100,0 mln). Hierbij gaat het aan provinciale middelen in 2014 om € 26,4 mln, in 2015 om € 25,8 mln, in 2016 om € 5,2 mln en in 2017 om € 2,6 mln. Voor het Project Mainportontwikkeling Rotterdam (PMR) / 750 ha is voor 2014 € 11,7 mln aan lasten geraamd verband houdend met grondaankopen. Hierna bedragen de jaarlijkse lasten tot en met 2017 circa € 1,0 mln voor inrichting en beheer. Deze lasten wordt bekostigd vanuit ontvangen rijksmiddelen. De verschillen in de meerjarenraming van de baten wordt verklaard door de hierboven vermelde inzet van rijksmiddelen.

33

Doel 1.4 Behoud van biodiversiteit Wat willen we bereiken? De inzet in deze coalitieperiode is de aanleg van de Ecologische Hoofdstructuur (EHS), in herijkte vorm voort te zetten. Prioriteit komt daarbij te liggen op de internationale doelen: instandhouding van de doelen van de Natura 2000-gebieden met specifieke aandacht voor de verdrogings- en vermestingsproblematiek alsmede de KRW-maatregelen. Ook de ecologische verbindingen zijn onderdeel van de herijkte EHS. Particulier natuurbeheer maakt deel uit van het beheer van natuurgebieden. Effectindicatoren Omschrijving 1.4.a

Ontwikkeling natuurkwaliteit Zuid-Holland op basis van Alterrasystematiek (index ten opzichte van 2010)

1.4.b

Percentage natuurgebieden dat voldoet aan instandhoudingsdoelstellingen Natura 2000 (areaal binnen vastgestelde beheerplannen Natura 2000)

Nulmeting

2014

2015

2016

2017

100

100

100

100

100

100% (15.164 ha)

45% (34.575)

45% (54.200)

45% (54.682)

45% (54.682)

Toelichting effectindicatoren 1.4.a: Het provinciaal natuurbeleid is gericht op het tegengaan van de achteruitgang van de biodiversiteit in de provincie. Een grote bijdrage wordt geleverd door aanleg van nieuwe natuur. Voor de kenmerkende gebiedstypen in Zuid-Holland wordt jaarlijks een index opgesteld als indicator voor de natuurkwaliteit in de provincie. Aan de hand hiervan meet de provincie of de standstill situatie wordt bereikt. De kenmerkende natuurgebiedstypen in de Ecologische Hoofdstructuur zijn: (half) natuurlijk grasland, bos, duin en moeras en agrarisch gebied buiten de Ecologische Hoofdstructuur. In de Beleidsvisie Groen zijn naast de uitvoering van de EHS zogenaamde flankerende maatregelen benoemd die eveneens bijdragen aan het tegengaan van de achteruitgang van de biodiversiteit. In 2014 worden deze flankerende maatregelen verder uitgewerkt in projectafspraken. Dit betreft het realiseren van ecologische verbindingen (onderdeel Programmering EHS), beheer / inrichtingsmaatregelen in de projecten voor groenblauwe dooradering, het agrarisch natuurbeheer en de projecten van tijdelijke natuur. 1.4.b: De verwachting is dat voor het areaal Natura 2000 gebieden in Zuid-Holland dat wordt aangelegd en waarvoor beheerplannen worden vastgesteld, de instandhoudingsdoelen nog niet meteen worden gehaald. Hiervoor is tijd nodig. Daarom wordt aangenomen dat de komende jaren gemiddeld 45% voldoet aan de instandhoudingsdoelstellingen, wat redelijk vergelijkbaar is met de landelijke situatie. In de nulmeting zitten 3 Natura 2000 gebieden waarvoor de beheerplannen zijn vastgesteld vóór 2012. Het areaal van deze 3 gebieden voldoet toevalligerwijs aan de instandhoudingsdoelen, waardoor de nulmeting uitkomt op 100%. De verwachte totale omvang van het areaal Natura 2000 gebieden in Zuid-Holland wordt circa 54.682 hectare. De realisatie en planning van beheerplannen wordt bepaald door de definitieve aanwijzingsbesluiten door het Rijk en de afronding van de landelijke discussie over de Programmatische Aanpak Stikstofdepositie .

34

Wat gaan we doen om dit doel te bereiken? Taak 1.4.1 Verwerven en inrichten van de ecologische hoofdstructuur In 2012 is met het Rijk het akkoord Decentralisatie Natuur gesloten. Voor de Ecologische Hoofd Structuur (EHS) betekent het akkoord dat de herijkte opgave gefinancierd gaat worden met het principe van grond voor grond. In IPO verband is een verdeelsleutel voor de grondvoorraad over de provincies bepaald (commissie Jansen). Op basis hiervan en de Beleidsvisie Groen heeft GS in maart 2013 een realisatiestrategie EHS 20132027 vastgesteld. Hierbij is ervan uitgegaan dat de regio’s (Krimpenerwaard en Gouwe Wiericke / De Venen) 30 % bijdragen in de vorm van zelfrealisatie. In het najaar 2013 wordt de bijdrage uit de gebieden duidelijk en kan de uitvoering van de EHS voor de fase 2013-2016 worden opgenomen in het Uitvoeringsprogramma Groen en worden voorgelegd aan PS. Tevens wordt in het najaar door PS de herziening van de provinciale structuurvisie en de Verordening vastgesteld en daarmee de herijkte EHS. Prestatie-indicatoren Omschrijving

Nulmeting

2014

2015

2016

2017

1.4.1.1

Jaarlijkse groei van het aantal hectare nieuw verworven natuurgebied

2211 ha (gerealiseerd 2007 t/m 2011)

150 ha

150 ha

150 ha

150 ha

1.4.1.2

Jaarlijkse groei van het aantal hectare nieuw ingericht natuurgebied

1939 ha (gerealiseerd 2007 t/m 2011)

150 ha

150 ha

150 ha

150 ha

1.4.1.3

Jaarlijkse groei van het aantal kilometer nieuwe provinciale ecologische verbindingen

29 km per 31-12-2011 (sinds 2007)

6 km

6 km

6 km

6 km

Taak 1.4.2

Op niveau houden van bestaande natuurkwaliteiten

Het Rijk heeft het voornemen om agrarisch natuurbeheer buiten de Ecologische Hoofdstructuur per 2014 alsnog een provinciale verantwoordelijkheid te maken. In de Beleidsvisie Groen is opgenomen dat er goede afstemming moet komen tussen natuur en agrarische natuur om zo voldoende robuuste natuureenheden te krijgen, die nodig zijn om aan internationale verplichtingen te voldoen. De provincie zal samen met maatschappelijke organisaties voorstellen ontwikkelen om de uitvoeringslasten te verlagen en de effectiviteit van agrarisch natuurbeheer te vergroten. Prestatie-indicatoren Omschrijving 1.4.2.1 Percentage bestaand natuurgebied dat per 31/12 voldoet aan vastgestelde beheerplannen 1.4.2.2 Percentage agrarisch gebied dat per 31/12 voldoet aan het basisniveau in vastgestelde beheerplannen

Nulmeting

2014

2015

2016

2017

100% (13.000 ha)

100%

100%

100%

100%

100% (19.424)

100%

100%

100%

100%

35

Taak 1.4.3

Inzetten op particulier natuurbeheer

Deze taak heeft betrekking op natuurbeheer door particuliere beheerders (inclusief agrariërs). De jaarlijkse groei is voor een belangrijk deel gebaseerd op subsidieaanvragen (omvang 300 ha) die in 2011 zijn ingediend en die in de komende jaren tot realisering moeten leiden door functiewijziging van landbouwgrond naar natuurgrond en inrichting. Met particulier natuurbeheer wordt een deel van de herijkte ontwikkelopgave EHS gerealiseerd. Prestatie-indicatoren Omschrijving 1.4.3.1 Jaarlijkse groei van het aantal hectare in beheer door particulieren

Nulmeting

2014

2015

2016

2017

180 ha

55 ha

55 ha

55 ha

55 ha



Begroting 2014

Raming 2015

Raming 2016

Raming 2017 23.127

Doel 1.4 Behoud van biodiversiteit Lasten

17.988

32.035

27.553

26.221

22.983

Baten

11.800

12.609

13.018

12.804

12.382

12.526


-6.188

-19.426

-14.535

-13.417

-10.601

-10.601

2.770

5.277

1.793

93

93

93

0

500

0

0

0

0

-213

78

78

0

0

0

0

162

0

0

0

0

+ Bijdrage uit reserve

2.557

6.017

1.872

93

93

93

IODS

2.310

0

0

0

0

0

NORAH

585

0

0

0

0

0

Beheerplannen Natura 2000

206

0

0

0

0

0

Programmareserves Groene ambities (ILG-niet ILG doelen) NORAH Groene subsidies Beheerplannen Natura 2000


3.101

0

0

0

0

0

-6.731

-13.409

-12.664

-13.324

-10.507

-10.507

Toelichting meerjarenraming De hier weergegeven meerjarenraming is nog niet aangepast aan de programmering van de nieuwe herijkte EHS. Deze nieuwe programmering zal worden opgenomen in het Uitvoeringsprogramma Groen 2014 inclusief de ontwikkelen uitvoeringskosten. Op basis hiervan zal een actuele financiële meerjarenraming kunnen worden opgesteld.

36

Doel 1.5 Ontwikkeling en behoud van waardevolle en aantrekkelijke agrarische landschappen Wat willen we bereiken? De provincie wil de diversiteit van de waardevolle en aantrekkelijke landschappen in Zuid-Holland, zoals de veenweidegebieden, de kleipolders en de droogmakerijen, ontwikkelen en behouden. De provincie richt zich specifiek op de volgende landschappen: Groene Hart, Hoeksche Waard, Midden-Delfland, Wijk en Wouden, Duin Horst en Weide, Hollands Plassengebied, Bentwoud-Rottemeren en IJsselmonde. De verschillende kernkwaliteiten van de diverse landschappen staan daarbij voorop. Dit gebeurt door landschapselementen zoals (hak)houtwallen ensingels, grienden en kreken in stand te houden en te herstellen. Hierbij is de samenhang tussen de verschillende elementen in een landschap van belang. De mate waarin de kernkwaliteiten ongeschonden aanwezig zijn en de ruimtelijke samenhang tussen de diverse onderdelen zijn bepalend voor de ruimtelijke kwaliteit. Effectindicatoren Omschrijving

Nulmeting

2014

2015

2016

2017

1.5.a Aantal wijzigingen in diversiteit landschappen

0

0

0

0

0

1.5.b Procentuele jaarlijkse groei multifunctionele landbouwbedrijven (op basis CBS-gegevens)

3% (405 van 7246 bedrijven)

3%

3%

2%

2%

Toelichting effectindicatoren 1.5.a: Op de geactualiseerde kwaliteitskaart van de Provinciale Structuurvisie worden de diverse landschappen benoemd. Daarbij wordt gekeken naar de kernkwaliteiten van de verschillende landschappen. Om de diversiteiten van het landschap in stand te houden is het noodzakelijk de karakteristieke landschapselementen te behouden en te herstellen. Deze collegeperiode wordt ingezet op behoud van de landschapselementen. 1.5.b: Deze collegeperiode wordt ingezet op een jaarlijkse groei van het aantal multifunctionele landbouwbedrijven. Tot en met 2015 is 3% mogelijk en daarna zal dit afnemen tot 2% per jaar. Op basis van de CBS gegevens 2013 zullen de groeicijfers worden geactualiseerd bij de Voorjaarsnota 2014.

Wat gaan we doen om dit doel te bereiken? Taak 1.5.1

Verbeteren en behouden van de landschappelijke kenmerken en kwaliteiten

De Beleidsvisie Groen heeft als 4e prioriteit ‘Kwaliteitsimpuls in recreatiegebieden en landschap rond het stedelijk netwerk’. Hierbij is onder andere het doel het versterken van de gebiedseigen identiteit van de (provinciale) landschappen door de realisatie van meer landschapselementen, mede op basis van cultuurhistorische kwaliteit. De ruimtelijke kwaliteit van het landschap wordt behouden en verbeterd door ruimtelijke ontwikkelingen (poorten, toeristische overstap punten (TOP’s), wegen, dijkversterking, woningbouw en dergelijke) landschappelijk goed in te passen. De kwaliteitskaart uit de Provinciale Structuurvisie wordt daarvoor geactualiseerd. Met de regio’s worden Gebiedsprofielen ruimtelijke kwaliteit opgesteld. Hiermee kan de provincie beter sturen op de ruimtelijke kwaliteit. van het landschap en kan ruimte worden gegeven aan het ondernemerschap (agrarisch, toeristisch / recreatief) in het landelijk gebied. Dit draagt bij aan een vitaal en aantrekkelijk platteland. Daarnaast zijn de gebiedsprofielen een belangrijk uitgangspunt bij advisering over een goede landschappelijke inpassing van ruimtelijke ontwikkelingen.

37

De beleving en waardering voor het landschap wordt vergroot door het opruimen van verrommeling zoals verspreid glas en vrijkomende agrarische bebouwing. Daarbij wordt het ruimtelijk instrumentarium ingezet onder andere door de Ruimte-voor-Ruimteregeling. De landschapselementen, zoals bosjes, houtwallen ensingels, grienden, kreken, knotbomen en dijken, zijn kenmerkend voor de Zuid-Hollandse landschappen en een aantrekkelijk landelijk gebied. Het is tevens de basis voor het beleven van het landschap door de inwoners van de provincie Zuid-Holland. De samenwerkingsprogramma’s Hof van Delfland en Integrale Ontwikkeling Delft-Schiedam (IODS) worden voortgezet. Belangrijk speerpunt binnen de Hof van Delfland is het realiseren van grote doorgaande recreatieve (fiets) routes. Binnen het IODS project worden uitgevoerd de projecten Groenblauw Lint, de sanering verspreid liggende glastuinbouw, de stedelijke inpassing, recreatieve routestructuur en Groen ondernemen. Prestatie-indicatoren Omschrijving 1.5.1.1

Aantal in stand gehouden landschappelijke eenheden in Zuid-Holland (bijv. veenweiden, duinen) per 31/12

1.5.1.2

Jaarlijkse groei van het aantal landschapselementen in percentage van het totaal oppervlakte landelijk gebied (volgens meetnet Agrarisch Cultuurlandschap)

Nulmeting

2014

2015

2016

2017

17

17

17

17

17

1,3%

0,05%

0,05%

0.05%

0.05%

Taak 1.5.2 Verbeteren van de economische vitaliteit van het landelijke gebied In 2013 is als uitwerking van de beleidsvisie Groen het Innovatiekader grondgebonden Landbouw in ZuidHolland vastgesteld. De provincie zet in op de innovatie van de keten klant-tot-producent. Die innovatie is kansrijk vanuit de vraag naar hoogwaardige voedselproducten. In korte ketens tussen consument en producent ontstaan de beste kansen voor regionale markten. Door het Veenweiden Innovatie Centrum wordt de kennisontwikkeling en de kennisdeling beter benut en kan mede vanuit het Centrum nieuwe praktijkpilots worden gestart gericht op de economische vitaliteit. Via de Provinciale Regeling Agrarische Structuurversterking krijgt de landbouwsector ook in 2014 de mogelijkheid om te werken aan versterking van de bedrijfsstructuur, met name door het uitvoeren van kavelruilen. Prestatie-indicatoren Omschrijving 1.5.2.1 Jaarlijkse groei van het aantal door de Provinciale Regeling Agrarische Structuurversterking ondersteunde bedrijven met verbeterde structuur

Taak 1.5.3

Nulmeting

2014

2015

2016

2017

1.232

2%

2%

2%

2%

Verduurzamen landbouw op basis van Europese regelgeving

De provincie heeft zich ingezet om in het nieuwe Gemeenschappelijk Landbouwbeleid van Europa (GLB, 2014) de koppeling van inkomenssteun aan verduurzaming en maatschappelijke diensten te regelen. Dit moet leiden tot het duurzamer omgaan met bodem en water, door invoering van aangepaste agrarische bedrijfssystemen. Voor veenweide-innovaties ondersteunt de provincie de initiatieven van het Veenweiden Innovatie- en Kenniscentrum voor verduurzaming van de landbouwfunctie.

38

Deze verduurzaming is ook gekoppeld aan een robuuster kostenbesparend waterbeheersysteem. De organisatie en uitvoering van het agrarisch natuurbeheer sluit aan op het nieuwe GLB. De streefwaarden zijn gebaseerd op het aantal deelnemers binnen het subsidiestelsel Natuur en Landschap waarvoor een contractperiode van 6 jaar geldt. Prestatie-indicatoren Omschrijving

Nulmeting

2014

2015

2016

2017

1.300

1.300

1.300

1.300

1.300

1.5.3.1 Aantal bedrijven met activiteiten op het gebied van natuur, water en (cultuur-) landschap per 31/12



Begroting 2014

Raming 2015

Raming 2016

Raming 2017

Doel 1.5 Ontwikkeling en behoud van waardevolle en aantrekkelijke agrarische landschappen Lasten

36.736

42.008

39.698

17.317

10.689

4.741

Baten

22.846

23.473

21.729

129

129

129

-13.890

-18.535

-17.969

-17.188

-10.560

-4.611

Groene ambities (ILG-niet ILG doelen)

1.629

1.417

150

0

0

0

Sanering glastuinbouw

1.302

217

267

0

0

0

IODS

3.381

10.751

11.245

10.646

5.455

0

Hof van Delfland-Glastuinbouw

400

0

0

0

0

0

Reservering IRP's

400

0

0

0

0

0

2012 DP Groene Hart Zuid-Holland

0

111

93

11

0

0

2012 DP Gemeente Boskoop

0

254

0

0

0

0

Groene subsidies

1.178

743

51

10

10

10


8.291

13.493

11.805

10.667

5.465

10

IODS

1.080

840

750

423

75

0


1.300

0

0

0

0

0


215

0

0

0

0

0

2012 DP Gemeente Boskoop

254

0

0

0

0

0


waterbuffer

waterbuffer - Storting in reserve Resultaat na bestemming

2.849

840

750

423

75

0

-8.448

-5.881

-6.913

-6.944

-5.170

-4.601

Toelichting meerjarenraming In 2014 zullen de subsidies voor de projecten greenports worden toegekend voor een bedrag van € 21,5 mln. Dit wordt bekostigd uit rijksmiddelen. De verschillen in de meerjarenraming van de baten wordt hierdoor verklaard. Voor de uitvoering van het project IODS A4-Midden Delfland zijn op basis van het projectplan de volgende bedragen geraamd: voor 2014 € 11,4 mln, voor 2015 € 10,8 mln en 2016 € 5,6 mln. Tot slot zijn voor systeeminnovaties landbouw (UPG) middelen geraamd van € 1,7 mln in 2014, € 2,1 mln in 2015 en € 0,6 mln in 2016.

39

40

Programma 2 Mobiliteit en Milieu Inleiding Dit programma bevat de volgende doelen: 2.1 Zorg voor de kwaliteit van provinciale infrastructuur 2.2 Een betere bereikbaarheid en verkeersveiligheid 2.3 Een adequaat regionaal openbaar vervoersaanbod 2.4 Een beter leefmilieu met minder hinder De provincie Zuid-Holland is wettelijk verantwoordelijk voor het beheer en onderhoud van de provinciale wegen en vaarwegen om deze in bruikbare en veilige toestand te houden. Dit wordt planmatig vormgegeven waarbij de infrastructuur structureel, trajectgewijs en integraal wordt onderhouden. Deze collegeperiode is € 24,0 mln extra beschikbaar gesteld om het kwaliteitsniveau van wegen en vaarwegen te behouden. Deze intensivering is in de begroting vertaald naar de budgetten voor beheer en onderhoud. Bereikbaarheid is een belangrijke voorwaarde voor een economisch sterk Zuid-Holland. Zonder ingrijpen blijft het huidige mobiliteitspatroon zorgen voor files, verkeersonveiligheid en leefbaarheidsproblemen. In deze collegeperiode wordt het verkeer- en vervoerbeleid in nauwe samenhang met het ruimtelijke en economische beleid ontwikkeld en is € 335,0 mln extra investeringsruimte beschikbaar gesteld. Dit betreft € 200,0 mln voor het oplossen van knelpunten, € 35,0 mln voor de aanpak van fietspaden en € 100,0 mln voor een verbeterde inpassing van de RijnlandRoute. De provincie werkt aan een beter openbaar vervoer in Zuid-Holland door te investeren in duurzaamheid, veiligheid en toegankelijkheid. Het doel is om zoveel mogelijk reizigers gebruik te laten maken van het openbaar vervoer. Dit betekent een hoge frequentie van veel gebruikte lijnen. Ondanks de bezuiniging van het Rijk op de Brede Doeluitkering Verkeer en Vervoer en de onzekere economische verwachtingen, streeft de provincie Zuid-Holland naar een reizigersgroei in het openbaar vervoer. Hiervoor investeert de provincie ZuidHolland in de ontwikkeling van een hoogwaardig openbaar vervoernetwerk door introductie van Randstadnet en door het slimmer aanbesteden van openbaar vervoer. De provincie richt zich op het verminderen van de hinder die kan worden veroorzaakt door (te) hoge niveaus van luchtverontreiniging, geluidsbelasting en risicovolle activiteiten door verkeer, bedrijven en luchtvaart. De provincie sluit aan bij de kwaliteit die vanuit de wetgeving verwacht mag worden. Doel van de vorming van de omgevingsdiensten is een kwaliteitsverbetering van vergunningverlening en handhaving, het verminderen van bestuurlijke drukte en het ontstaan van één loket voor bedrijven en burgers. Zuid-Holland is de eerste provincie die de uitvoeringsdiensten voor haar gehele grondgebied operationeel heeft.

41

Middeleninzet programma 2 Exploitatie

Begroot 2014

Raming 2015

Raming 2016

Raming 2017

Lasten

374.925

398.608

379.443

379.540

Baten

109.545

101.227

99.676

105.508

-265.379

-297.381

-279.767

-274.032


47.543

78.161

31.152

10.245

Storting reserves

49.959

60.986

36.881

17.452


-267.796

-280.207

-285.496

-281.239


Begroot 2014

Raming 2015

Raming 2016

Raming 2017

Incidentele lasten

45.963

70.190

23.090

15.931

Incidentele baten

21.509

17.753

7.335

11.799

-24.454

-52.437

-15.755

-4.133


47.543

78.161

31.152

10.245

Storting reserves

39.259

50.086

25.681

6.112

-16.170

-24.363

-10.285

0






42

Doel 2.1 Zorg voor de kwaliteit van provinciale infrastructuur Wat willen we bereiken? De provincie Zuid-Holland is wettelijk verantwoordelijk voor het beheer en onderhoud van de provinciale wegen en vaarwegen. Om een vlotte en veilige afwikkeling van het verkeer te waarborgen wordt de zorg voor het in bruikbare en veilige toestand houden van de (vaar)wegen planmatig vormgegeven. De infrastructuur wordt structureel, trajectgewijs en integraal onderhouden; per 10 jaar worden de objecten van de 10 vaarwegtrajecten en per periode van 6 jaar worden 118 wegtrajecten aangepakt. Daarnaast wordt de komende periode de nadruk gelegd op effectiever samenwerken met andere partijen in Zuid-Holland en het beter benutten van de provinciale infrastructuur door inzet van netwerkmanagement en innovaties. Deze collegeperiode is € 24,0 mln extra beschikbaar gesteld om het kwaliteitsniveau van wegen en vaarwegen te behouden. Deze intensivering is in de begroting vertaald naar de budgetten voor beheer en onderhoud. Op basis van de beleidsnota Onderhoud Kapitaalgoederen (onderdeel infrastructuur) worden provinciale wegen en vaarwegen inclusief de kunstwerken planmatig beheerd en onderhouden. Dit structurele, trajectgewijze en integrale onderhoud moet leiden tot een bestendige situatie waarin de kapitaalgoederen worden onderhouden conform vastgestelde functionaliteit en kwaliteitsniveau en waarbij de totale kosten worden geoptimaliseerd. In het najaar van 2013 is gestart met de actualisatie van de nota Budgetbehoefte voor de continuering van het planmatig beheer en onderhoud in de volgende collegeperiode. Hierin zal ook de budgetverdeling tussen exploitatie en investeringsgeld worden geanalyseerd. De verwachting is dat de huidige verdeling van 30% exploitatie- en 70% investeringsbudget niet meer aansluit op de budgetbehoefte voor Wegen. De 6-jaarlijkse beheercyclus is bij Wegen inmiddels doorlopen. In deze cyclus zijn grootschalige vervangingen en functionele aanpassingen uitgevoerd (onder andere vervanging fundering en uitvoering van beleid Duurzaam Veilig). De trajecten die opnieuw in aanmerking komen voor groot onderhoud kenmerken zich voor wat betreft asfalteringswerkzaamheden vooral door het overlagen van de weg. Dit valt onder regulier onderhoud (exploitatie) en kan op basis daarvan niet als investering worden geactiveerd. Dit betekent dat er meer exploitatiebudget nodig is en minder investeringsbudget. In het najaar van 2014 zal de geheel geactualiseerde nota Budgetbehoefte, met daarin ook de scenario’s voor kwaliteitsniveaus ten behoeve de politieke keuzes voor een nieuwe coalitie gereed zijn. Daarnaast wordt de komende periode de nadruk gelegd op effectiever samenwerken met andere partijen in Zuid-Holland en het beter benutten van de provinciale infrastructuur door inzet van netwerkmanagement en innovaties. Effectindicatoren Omschrijving 2.1

Percentage van het areaal dat voldoet aan de vastgestelde kwaliteit: asfalt kunstwerken oevers

Nulmeting

2014

2015

2016

2017

85% (730 ha) 40% (574) 65% (213 km)

88% 52% 72%

90% 52% 75%

92% 55% 78%

92% 55% 78%

43

Toelichting effectindicatoren Asfalt: De nulmeting is gebaseerd op metingen conform de geldende normen. De ontwikkeling 2014-2017 is conform de meerjarenaanpak in trajectstudies (grootschalige en integrale projectaanpak). Kunstwerken: Vanaf 2012 gelden nieuwe normen voor de kunstwerken: de Eurocodes. In de Nota Budgetbehoefte 2012-2015 is aangegeven dat in de komende 20 jaar het hele areaal aan de Eurocodes voldoet. Door onderzoek naar en vervanging van kunstwerken in de trajectmatige aanpak stijgt het percentage van kunstwerken dat aan de Eurocodes voldoet deze collegeperiode naar 52%. Oevers: De nulmeting is gebaseerd op conditiemeting 2011, conform NEN2767, inclusief functionele achterstand van circa 10% (nieuwe vaarwegfunctie vereist een zwaardere oeverconstructie bijvoorbeeld door de inrichting van loswallen of het aanleggen van lig- en wachtplaatsen). De ontwikkeling in deze collegeperiode is conform de meerjarenaanpak in trajectstudies (grootschalige en integrale projectaanpak). De komende jaren wordt de achterstand door middel van het uitvoeren van het programma ingelopen.


Kaders stellen en de provincie vertegenwoordigen voor beheer en onderhoud provinciale infrastructuur

In de nota Onderhoud kapitaalgoederen (onderdeel infrastructuur) is het beleidskader vastgelegd voor de inrichting van het onderhoud en het beoogde onderhoudsniveau van de provinciale wegen, kunstwerken en vaarwegen. Het provinciale beleid is verder uitgewerkt in het Beheerplan Wegen en Vaarwegen 2012-2015, dat in 2011 is vastgesteld. De benodigde budgetbehoefte om uitvoering te geven aan het beleid in het Beheerplan Wegen en Vaarwegen is in 2010 vastgelegd in de nota Budgetbehoefte beheer en onderhoud 2012-2015, die in januari 2011 door Gedeputeerde Staten is vastgesteld. De drie genoemde nota’s worden vierjaarlijks geëvalueerd en geactualiseerd. Taak 2.1.2

Uitvoeren van dagelijks beheer en onderhoud

De provincie heeft de provinciale wegen en vaarwegen in eigendom en is verantwoordelijk voor het beheer en onderhoud. Bij het wegbeheer uit zich dit onder meer in de zorg voor het in bruikbare toestand houden van het wegdek, de verkeersveiligheid, de afvoer van regenwater en bermbeheer. Bij de vaarwegen is het van belang om de openbaarheid van de vaarweg te waarborgen. Door middel van dynamisch verkeersmanagement wordt de doorstroming van het (vaar)wegverkeer verbeterd. Er wordt ingespeeld op de actuele verkeerssituatie en er is betrouwbare reistijdinformatie beschikbaar. Alle dynamische verkeersmanagementsystemen op de weg zijn werkend en onderling gekoppeld. Op het gebied van vaarwegen worden afspraken gemaakt met andere beheerders om de afstandsbediening van bruggen over cruciale vaarroutes over te nemen. Hierdoor ontstaat meer zicht op de actuele verkeerssituatie rond bruggen en op de vaarweg. Verder worden ontheffingen, vergunningen en toestemmingen verleend op basis van de Wegenwet en de Wegenverordening Zuid-Holland, de Scheepvaartverkeerswet, het Binnenvaartpolitiereglement en de vaarwegenverordening. Hiervoor gelden wettelijke termijnen. Inzet is om de afdoening binnen de termijn te vergroten. Verspreid over het gehele areaal worden dagelijkse beheer- en onderhoudswerkzaamheden uitgevoerd. Het betreft onder meer: toezicht, inspectie en handhaving, juridisch beheer, bediening van bruggen, verkeersvoorzieningen, gladheidbestrijding, kleinschalig civieltechnisch en groenonderhoud aan wegen, vaarwegen en kunstwerken, exploitatie van steunpunten en vaar- en voertuigen.

44


Percentage binnen de wettelijke termijn (conform Awb) verleende ontheffingen, vergunningen en toestemmingen

2.1.2.2

Percentage binnen de streeftermijn (conform vastgesteld werkproces) afgehandelde meldingen

Nulmeting

2014

2015

2016

2017

85% (2.930 van 3.447)

88%

90%

92%

92%

85% (471 van 554)

88%

90%

92%

92%

Taak 2.1.3 Uitvoeren van planmatig beheer en onderhoud In de periode 2012-2015 wordt het onderhoud aan de provinciale wegen en vaarwegen uitgevoerd volgens de systematiek van planmatig beheer en onderhoud, waarbij een integrale, trajectgewijze aanpak wordt toegepast op de tien vaarwegtrajecten en de 118 wegtrajecten. De extra impuls voor het budget van beheer en onderhoud wordt vooral ingezet om de aanwezige achterstanden in het onderhoud van wegen, vaarwegen en kunstwerken verder weg te werken. Voor de planning van het planmatig beheer en onderhoud wordt de Meerjarenplanning Wegen en Vaarwegen 2012-2015 gehanteerd. De meerjarenplanning wordt jaarlijks geactualiseerd. In de Paragraaf Onderhoud Kapitaalgoederen is een overzicht opgenomen aan welke (vaar)wegtrajecten in 2014 groot onderhoud wordt gepleegd. Ook wordt de nota Budgetbehoefte geactualiseerd, vanwege de bij het doel omschreven knelpunten. Prestatie-indicatoren Omschrijving

Nulmeting

2014

2015

2016

2017

2.1.3.1

Aantal uitgevoerde trajecten per jaar voor vaarwegen (inclusief kunstwerken) en wegen (inclusief kunstwerken)

23

24

24

27

27

2.1.3.2

Aantal binnen het tijdvenster afgeronde trajecten

80% (18)

80%

80%

80%

80%

2.1.3.3

Percentage van de planningen en werkzaamheden dat beschikbaar is via de website

90% (21)

95%

95%

95%

95%

Toelichting prestatie-indicatoren 2.1.3.3: Planning en werkzaamheden van beheer en onderhoud van infrastructuur wordt via de website gepubliceerd om belanghebbenden hierover te informeren. Doelstelling was om 90% van de werkzaamheden te publiceren op de provinciale website. Omdat al het groot onderhoud in eigen beheer op de website wordt gepubliceerd, is de doelstelling bij de kadernota 2014-2017 verhoogd naar 95%.

45



Begroting 2014

Raming 2015

Raming 2016

Raming 2017

Doel 2.1 Zorg voor de kwaliteit van provinciale infrastructuur Lasten

100.974

111.424

107.114

111.615

111.136

112.872

5.187

4.171

4.263

637

637

637

-95.786

-107.254

-102.851

-110.978

-110.499

-112.235

Reservering Integrale bereikbaarheid

0

100

2.061

6.670

810

0

Egalisatiereserve bereikbaarheid

0

2.000

0

0

0

0

353

0

0

0

0

0

Baten Resultaat voor bestemming Programmareserves

Dekking infra projecten < 1 mln DBI + Bijdrage uit reserve Resultaat na bestemming

353

2.100

2.061

6.670

810

0

-95.433

-105.154

-100.790

-104.308

-109.689

-112.235

Toelichting meerjarenraming Bij het opstellen van de Begroting 2014 is geconstateerd dat in 2014 (en latere jaren) meer exploitatiebudget benodigd is en minder investeringsbudget voor het grootschalig onderhoud aan provinciale wegen door de verschuiving van achterstallig naar regulier onderhoud. De totale benodigde budgetten komen wel overeen met de budgetten genoemd in de nota Budgetbehoefte. Waar voorgaande jaren nog grootschalige vervangingen en functionele verbeteringen werden doorgevoerd, betreft het nu grootschalig regulier onderhoud, hetgeen niet als investering kan worden geactiveerd. In de huidige nota Budgetbehoefte is hierin niet voorzien. Daarnaast heeft dit college voor deze periode extra middelen beschikbaar gesteld om het kwaliteitsniveau van de wegen en vaarwegen te behouden. Vanaf 2016 zijn deze middelen niet meer beschikbaar, tenzij hiertoe in de nieuwe collegeperiode wederom geld voor wordt vrijgemaakt. Aan de hand van de evaluatie van de nota Budgetbehoefte wordt bij de Voorjaarsnota 2014 een voorstel voor herstel gedaan. In het najaar 2014 zal de geheel geactualiseerde nota Budgetbehoefte beschikbaar zijn. Ten behoeve van de politieke keuzes voor een volgende collegeperiode zijn hierin ook scenario’s voor het kwaliteitsniveau opgenomen.

46

Doel 2.2 Een betere bereikbaarheid en verkeersveiligheid Wat willen we bereiken? Goede bereikbaarheid is essentieel. In deze collegeperiode wordt daarom het verkeer- en vervoerbeleid in nauwe samenhang met het ruimtelijke en economische beleid ontwikkeld, waaronder het streven om te komen tot een hoogwaardig logistiek netwerk (weg, water, rail) wat de (top) sector logistiek in staat moet stellen om optimaal te functioneren. Deze samenhang is terug te vinden in de nog op te stellen Visie Ruimte en Mobiliteit, waarvan de belangrijkste wijzigingen in de Koersnotitie zijn opgenomen, In deze collegeperiode wil de provincie een groot aantal van de knelpunten oplossen door vol in te zetten op de uitvoering van de projecten in het Meerjarenprogramma Investeringen Provinciale Infrastructuur (MPI), daarvoor is extra investeringsruimte beschikbaar gesteld. De financiële meevallers binnen het programma verkeer en vervoer blijven beschikbaar in het programma verkeer en vervoer en worden ingezet voor het oplossen van knelpunten. Effectindicatoren Omschrijving

Nulmeting

2014

2015

2016

2017

47/52 (2010)

49/53

50/53,5

51/54

52/54,5

2.2.a

Gemiddelde snelheid autoverkeer (spits/dal) op belangrijke regionale trajecten (kilometer per uur)

2.2.b

Fietsgebruik in Zuid-Holland (gemiddeld aantal kilometer per inwoner per dag)

2,18 (’08-’10)

2,21

2,22

2,22

2,22

2.2.c

SCHOOL op SEEF: Totaal aantal gecertificeerde scholen in schooljaar Totally Traffic: Totaal aantal scholen op basis van meerjarenplannen 2011-2013

64

≥ 2013

≥ 2014

≥ 2015

≥ 2016

44

≥ 2013

≥ 2014

≥ 2015

≥ 2016

Zuid-Holland (exclusief Rotterdam): Hoeveelheid goederen die over water gaat, in verhouding tot hoeveelheid over wegen, zowel in aantallen als in procenten.

Water / Weg 15.227 / 43.882 (2011) 26% / 74%

≥ 2013

≥ 2014

≥ 2015

≥ 2016

Water / Weg 147.709 / 62.725 (2011) 70% / 30%

≥ 2013

≥ 2014

≥ 2015

≥ 2016

2.2.d

Zuid-Holland: Hoeveelheid goederen die over water gaat, in verhouding tot hoeveelheid over wegen, zowel in aantallen als in procenten.

Toelichting effectindicatoren 2.2.a: De gemiddelde snelheid wordt bepaald op 17 trajecten via de belangrijkste provinciale wegen. De provincie kan hierop substantiële invloed uitoefenen door infrastructurele maatregelen, benutting- en mobiliteitsbeleid, maar is tegelijkertijd in belangrijke mate afhankelijk van de algemene mobiliteitsontwikkeling. 2.2.b: De gegevens over het fietsgebruik zijn afkomstig uit het Mobiliteit Onderzoek Nederland (MON). Het MON verzamelt deze gegevens met behulp van enquêtes waarin deelnemers de door hen gemaakte reizen opgeven (vervoerwijze, afstand, motief etc.). Het MON kent forse jaarlijkse fluctuaties. Om het effect hiervan te verminderen wordt uitgegaan van een voortschrijdend gemiddelde over drie jaar.

47

Deze collegeperiode is de doelstelling om ongeveer 2% meer fietsgebruik te bereiken, gemeten in het gemiddelde aantal fietskilometers per inwoner per dag. Hiermee wordt dus zowel het effect van het vaker gebruiken van de fiets als het effect van het fietsen van langere afstanden gemeten. De provincie stimuleert dit onder meer door de aanleg en verbetering van fietspaden. 2.2.c: De provincie geeft subsidie voor het programma SCHOOL op SEEF, gericht op de structurele aanpak van verkeersveiligheid van en verkeerseducatie aan basisscholieren in Zuid-Holland. Er wordt gewerkt met een 3-jarig programma. Een school kan na 3 jaar certificering aanvragen (verkeersveiligheidslabel). In totaal zijn er 264 scholen actief met SCHOOL op SEEF. Totally Traffic is het meerjarig programma voor verkeersveiligheid en- educatie in het voortgezet onderwijs. Een school is Totally Traffic als zij alle leerlingen verkeersonderwijs geven gedurende hun gehele middelbare schooltijd. De Regionale Projectgroepen Verkeersveiligheid (RPV’s) zullen najaar 2013 hun prognose 2014-2016 bepalen. Scholen bepalen zelf of zij aan een verkeersveiligheidsprogramma deelnemen. Gemeenten (al dan niet via BDU) en provincie stimuleren beide programma's door middel van subsidies. De subsidieaanvragen lopen via de regio’s. De meerjarenplannen RPV’s 2014-2016 worden najaar 2013 vastgesteld. 2.2.d: Het goederenvervoer over water wordt gefaciliteerd, onder meer door investeringen in overslagterminals, voldoende afmeermogelijkheden voor de (kleine) binnenvaart en aanpassingen aan de vaarwegen. De hoeveelheid goederen die over de weg of over het water worden vervoerd, worden beperkt beïnvloed door de beleidsinspanningen van de provincie. De economische ontwikkeling speelt hierin een veel belangrijkere en grotere rol. Voor de jaren 2014-2017 wordt nagestreefd om jaarlijks een groter volume aan goederen over water te vervoeren dan in het voorgaande jaar. In de jaarstukken over 2013 zullen naar verwachting de gegevens over 2012 opgenomen worden.


Kaders stellen en de provincie vertegenwoordigen voor het verbeteren van de

bereikbaarheid en verkeersveiligheid Met de gebruiker in gedachten, komen integrale netwerken centraal te staan in de mobiliteitsstrategie, in plaats van de aparte modaliteiten. Knelpunten en problemen worden gebiedsgericht en breed geanalyseerd, waarbij de oplossingen gezocht worden over alle modaliteiten heen en ook op andere gebieden dan infrastructuurinvesteringen. Dit houdt in dat meer gebiedsgerichte integrale verkenningen worden uitgevoerd. Meer dan in het verleden zal de provincie investeringsbeslissingen in een specifiek netwerk moeten afwegen in het geheel van het vervoersnetwerk. In het licht van het Hoofdlijnenakkoord 2011-2015, de nieuwe rijkskaders (Structuurvisie Infrastructuur en Ruimte en Omgevingswet), de aanhoudende economische crisis, andere inhoudelijke prioriteringen en de noodzakelijke verruiming van de planhorizon is besloten (GS, 17 april 2012) om het Provinciaal Verkeer- en Vervoer Plan (PVVP) te actualiseren en deze visie te integreren met de herziening van de Provinciale Structuurvisie tot één Visie Ruimte en Mobiliteit. De noodzakelijke samenhang tussen beide beleidsvelden wordt daarmee versterkt. Intentie is om in de toekomst de inhoudelijk strategische programmering sterker te koppelen aan de financieel strategische beslissingen in het MPI. In de plaats van de huidige Beleidsagenda van het PVVP zal daarom bij de Visie Ruimte en Mobiliteit een Programma Mobiliteit worden opgesteld, dat jaarlijks geactualiseerd kan worden en waarmee beleidsmatig sturing zal worden gegeven aan de financiële programmering. Samen met de partners in de Zuidvleugel worden afspraken gemaakt in het jaarlijks Bestuurlijk Overleg over het Meerjarenprogramma Infrastructuur en Transport met het Rijk. Daar wordt tot een gecoördineerde bereikbaarheidsaanpak gekomen en er worden afspraken gemaakt over uitvoeringsstrategie en investeringsstromen.

48

Tussentijds worden per project ook bestuurlijke afspraken gemaakt. Voorbeelden van concretisering van beleid zijn Zuidvleugelproject StedenbaanPlus en de infrastructuurprojecten RijnlandRoute en Capaciteitsverruiming N211 in het kader van MIRT-Haaglanden. Taak 2.2.2

Uitvoeren van projecten / maatregelen voor bereikbaarheid en verkeersveiligheid (Meerjarenprogramma Infrastructuur) Ingezet wordt op uitvoering van het Meerjarenprogramma Investeringen Provinciale Infrastructuur. Conform het Hoofdlijnenakkoord is € 100,0 mln extra voor inpassing van de RijnlandRoute en € 200,0 mln aan investeringsbudget extra beschikbaar gesteld voor nieuwe prioriteiten. In oktober 2012 hebben Provinciale Staten besloten over globale toedeling van vrije ruimte MPI. Enerzijds betreft dit specifieke projecten: MIRT Haaglanden capaciteitsmaatregelen N211 (gedeelte A4-N222); Ongelijkvloerse kruising ErasmuswegLozerlaan-Wippolderlaan; Knoop Leiden West; Corridor N207; Duinpolderweg (verbinding N205-N208-N206). Anderzijds is een deel van de ruimte toegedeeld aan breder benoemde ontwikkelingen: Logistieke verbindingen en bereikbaarheid havenindustrieel en maritiem complex; Netwerkintegratie HWN-OWN; Kwaliteitsverbetering OV-infrastructuur; kleine projecten; lopende projecten / onderhandelingen en nieuwe projecten. Voor elk van de projecten en ontwikkelingen zal op de daarvoor geëigende momenten, conform de vereisten van de Procedureregeling Projecten MPI, besluitvorming dan wel informatie aan PS worden voorgelegd. Voor de aanleg van fietspaden is van 2013 tot en met 2015 een extra investeringsbudget van € 35,0 mln beschikbaar. Daarbij ligt het accent op woon-werk verkeer of schoolroutes en verbindingen tussen het stedelijk en landelijk gebied. Bestuurlijke besluitvorming over het Uitvoeringsprogramma Fiets 2012-2016 heeft in 2012 plaatsgevonden. In dit uitvoeringsprogramma is de ambitie opgenomen in deze collegeperiode 36 woon-werk (en woon-school)routes en 40 stad-landverbindingen te realiseren c.q. te verbeteren. Bij besluit van GS van 27 augustus 2013 zijn 4 fietspaden voor woon-werkverbindingen aan dit Uitvoeringsprogramma toegevoegd en in het MPI 2014 - 2028 opgenomen. Het betreft de volgende fietspaden: F551 Beneden Merwederoute F584 Fietsroute naar Hartelbrug F502 Delft - Den Haag F15 Snelfietsroute Albrandswaard – Barendrecht - Ridderkerk Tot op heden ligt de realisatie, met 15 in plaats van 10 gerealiseerde routes (2012), voor op schema. Voor 2014 verwachten we op schema te blijven en conform opgave 10 woon-werken 12 stad-landroutes te realiseren. Prestatie-indicatoren Omschrijving 2.2.2.1

Percentage projecten MPI binnen planning: wegen vaarwegen openbaar vervoer fiets verkeersveiligheid

Nulmeting

2014

2015

2016

2017

70% (2010) 75% 67% 80% 67%

75% 75% 75% 75% 75%

75% 75% 75% 75% 75%

75% 75% 75% 75% 75%

75% 75% 75% 75% 75%

49

Omschrijving 2.2.2.2

Percentage projecten MPI binnen budget: wegen vaarwegen openbaar vervoer fiets verkeersveiligheid

Nulmeting

2014

2015

2016

2017

89% (2010) 100% 83% 80% 89%

85% 85% 85% 85% 85%

85% 85% 85% 85% 85%

85% 85% 85% 85% 85%

85% 85% 85% 85% 85%

2.2.2.3

Aantal fietsverbindingen woon-werk gerealiseerd

8

10

12

N.v.t.

N.v.t.

2.2.2.4

Aantal fietsverbindingen stad-land gerealiseerd

10

12

14

N.v.t.

N.v.t.

Toelichting prestatie-indicator Het percentage projecten uit het Meerjaren Programma Infrastructuur binnen planning is volgens de Voortgangsrapportage voor 2012 76%; de doelstelling was 70%. Op basis van de meerjarige trend wordt de doelstelling verhoogd naar 75%. De indicatoren voor de fietsverbindingen uit het Uitvoeringsprogramma Fiets 2012-2016 lopen tot en met 2015. De indicatoren voor 2016 en verder worden bekend indien in een volgende collegeperiode besloten wordt een nieuw uitvoeringsprogramma op te stellen.

Taak 2.2.3

Uitvoeren van projecten / maatregelen voor ketens en keuzes voor goederenvervoer en

logistiek Ten behoeve van de afwikkeling van de omvangrijke export- en importstromen van de greenport, is goede bereikbaarheid van de mainports Schiphol en Rotterdam van cruciaal belang. Het goederenvervoer over water wordt gefaciliteerd, onder meer door investeringen in overslagterminals, voldoende afmeermogelijkheden voor de (kleine) binnenvaart en aanpassingen aan de vaarwegen. In 2014 worden 3 projecten afgerond, de Uilenkade in Zwijndrecht, de Wilhelminahaven in Vlaardingen en het Containertransferium in Alblasserdam, in 2015 zal naar verwachting de haven van Hardinxveld-Giessendam zijn gemoderniseerd (prestatie-indicator 2.2.3.1). Tijdens spitsuren wordt prioriteit gegeven aan de doorstroming van het wegverkeer boven de pleziervaart. Hierbij worden belangrijke vaarroutes waar mogelijk ontzien. Voor het goederenvervoer over de weg worden, naast de algemene investeringen in het wegennet, een aantal specifieke maatregelen op het kwaliteitsnet goederenvervoer gerealiseerd. In samenwerking met het bedrijfsleven en andere overheden wordt er gewerkt aan een regionale invulling van het logistieke netwerk dat aansluit bij het (inter)nationale netwerk. In dit kader wordt er ook gekeken naar mogelijkheden om busbanen open te stellen voor vrachtverkeer. Prestatie-indicatoren

2.2.3.1

Omschrijving

Nulmeting

2014

2015

2016

2017

Aantal voorzieningen binnenvaart gerealiseerd (door middel van ontsluiting terminals)

13 (t/m 2011)

3

1

0

0

Toelichting prestatie-indicatoren Voor deze indicator zijn de aantallen te realiseren projecten maatgevend, zoals vastgelegd in de besluiten van PS van 15 december 2010 over de programma's Kwaliteitsnet goederenvervoer en Ontsluiting terminals.

50


Jaarrekening 2012


Begroting 2014

Raming 2015

Raming 2016

Raming 2017

Doel 2.2 Een betere bereikbaarheid en verkeersveiligheid Lasten

106.411

134.137

118.173

142.313

124.735

118.060

Baten

22.794

39.237

23.573

23.443

12.289

12.289

-83.617

-94.899

-94.600

-118.871

-112.446

-105.771

1.828

0

0

0

0

0

Resultaat voor bestemming Programmareserves Dynamische reisinformatie 1%-regeling Kunst

213

543

0

0

0

0

Coolport middelen

0

2.207

0

0

0

0

799

105

0

0

0

0

Spoortunnel Delft

6.000

6.000

0

0

0

0

Fietsprojecten

3.597

7.143

1.150

0

0

0

14.961

6.145

22.557

32.145

9.613

63

0

0

4.331

7.579

8.662

8.028

-106

153

0

0

0

0

Dekking infra projecten < 1 mln DBI

Reservering Integrale bereikbaarheid RijnGouweLijn COA P&R knooppunten Egalisatiereserve bereikbaarheid

1.820

2.000

6.547

18.029

9.285

0

29.112

24.296

34.585

57.752

27.559

8.091

Impuls openbaar vervoer

1.820

0

7.000

0

0

0

HOV NET Zuid-Holland Noord

5.000

3.500

0

0

0

0

0

0

8.106

18.599

9.285

0

0

1.800

1.700

2.300

1.000

0

35.380

12.012

25.048

20.764

17.200

17.340

9.458

1.154

6.659

18.141

9.397

112

260

0

0

0

0

0

51.919

18.466

48.513

59.804

36.881

17.452

-106.424

-89.069

-108.528

-120.922

-121.768

-115.131


Egalisatiereserve kapitaallasten mobiliteit Coolport middelen Reservering Integrale bereikbaarheid Egalisatiereserve bereikbaarheid Milieueisen openbaar vervoer - Storting in reserve Resultaat na bestemming

Toelichting meerjarenraming De mutaties in de lasten zijn het gevolg van oplopende kapitaallasten en de uitvoering van infrastructurele projecten < € 1,0 mln. De kapitaallasten stijgen in 2015, 2016 en 2017 met respectievelijk met € 6,4 mln, € 11,0 mln en € 2,8 mln als gevolg van de geplande investeringen in infrastructurele werken in de periode 2014-2016. De lasten voor kleine infrastructurele werken stijgen in 2015 met € 17,8 mln (fietspaden en wegen) en dalen in 2016 en 2017 met respectievelijk € 27,6 mln (wegen en fietspaden) en € 10,0 mln (fietspaden). Voor een nadere toelichting op de infrastructurele projecten wordt verwezen naar het MPI 2014-2028, dat tegelijk met de Begroting 2014 wordt aangeboden. De mutaties in de baten 2016 is het gevolg van de afronding van projecten in 2015 waarvoor een bijdrage van derden wordt ontvangen. Dit verschil wordt gedekt uit de reserve Integrale bereikbaarheid.

51

Doel 2.3

Een adequaat regionaal openbaar vervoersaanbod

Wat willen we bereiken? De ambitie van de provincie richt zich op een adequaat regionaal OV-aanbod. Hiertoe wordt onder andere ingezet op een kwaliteitsimpuls van het OV. Belangrijk element hierin is de ontwikkeling van R-net in ZuidHolland: een hoogwaardig netwerk van bus-, tram- en treinverbindingen en op termijn ook metrolijnen. De Visie Ruimte en Mobiliteit moet inzichtelijk maken hoe wij de hoofdopgaven ten aanzien van het OV willen oppakken. De exploitatie van het openbaar vervoer wordt door de provincie gefinancierd uit de Brede Doeluitkering Verkeer en Vervoer (BDU). De provincie investeert onder andere in het HOV NET Zuid-Holland Noord om de komende jaren reizigersgroei te realiseren. De provincie neemt het initiatief tot een mogelijke alliantie voor een integratie van het OV met het doelgroepenvervoer dat onder de verantwoordelijkheid van de gemeenten valt. De provincie werkt samen met de Stadsregio Rotterdam en het Stadsgewest Haaglanden aan een nieuw tariefassortiment voor frequente reizigers in de Zuidvleugel. Deze zogenaamde Zuidvleugelproducten zullen geldig zijn bij alle vervoerders in het vervoersgebied van Zuid-Holland, de Stadsregio Rotterdam en het Stadsgewest Haaglanden en kunnen naar verwachting in de loop van 2014 worden geïntroduceerd. De Zuidvleugelproducten worden ontwikkeld binnen de kaders van de landelijke visie en zijn daarmee feitelijk een tussenstap op weg naar landelijke productformules. De systeemwijziging naar de OV- chipkaart biedt een meer betrouwbaar inzicht in de daadwerkelijke vervoerstromen en reisrelaties, in tegenstelling tot het verleden waarin op basis van tellingen en aannames van de vervoerders schattingen van het aantal reizigerskilometers zijn gemaakt. De consequentie is dat deze trendbreuk uitspraken over meerjarige ontwikkelingen in het aantal reizigerskilometers in deze overgangsperiode moeilijk maakt. In 2013 reizen voor het eerst alle reizigers in onze busconcessies met de OV-chipkaart (met uitzondering van de losse kaartverkoop wat slechts een marginaal deel van het aantal reizen betreft). Dat biedt een goede uitgangssituatie voor een nieuwe nulmeting van het aantal reizigerskilometers. De nu opgenomen groeipercentages zijn gebaseerd op monitoringcijfers over 2012, de groeiambities van de vervoerders en de provinciale investeringen in het openbaar vervoer de komende jaren. Effectindicatoren Omschrijving

Nulmeting3

2014

2015

2016

2017

2.3.a

Procentuele jaarlijkse groei in aantal reizigerskilometers in provinciale busconcessies

465 mln km

0%

1%

2%

3%

2.3.b

Procentuele jaarlijkse groei in aantal reizigerskilometers in de provinciale spoorconcessie MerwedeLingelijn

51 mln km

2%

2%

2%

2%

2.3.c

Procentuele jaarlijkse groei in aantal reizigers in provinciale concessie personenvervoer over water

1,7 mln km

0%

1%

1%

1%

2.3.d

Klantwaardering OV op basis van de landelijke OV- barometer

provincie = 7.2 = landelijk gemiddelde =7.2 (2010)

≥ landelijk gemid. 2014




3

In 2013 vindt de nieuwe nulmeting plaats. Aangezien de volledige gegevens van het nieuwe basisjaar nog niet beschikbaar zijn, is vooralsnog in de

tabellen de oude nulmeting van de indicatoren opgenomen.

52

Toelichting effectindicatoren 2.3.a/b/c: Het gebruik van het openbaar vervoer wordt uitgedrukt in het aantal reizigerskilometers dat wordt afgelegd in bus- en spoorvervoer en het aantal reizigers dat gebruik maakt van het personenvervoer over water. De jaarlijkse ontwikkeling van het aantal reizigerskilometers dan wel reizigers is daarmee een belangrijke indicator om het provinciale beleid te toetsen. Voor de MerwedeLingelijn is een aparte indicator opgenomen (2.3.b). De provincie is naast de MerwedeLingelijn ook de concessieverlener voor de treindienst Alphen - Gouda. Omdat de huidige concessiehouder (NS) geen cijfers behoeft aan te leveren voor het aantal reizigerskilometers, is voor deze treindienst vooralsnog geen indicator opgenomen. Deze treindienst wordt eind 2013, begin 2014 aanbesteed waarbij deze verplichting wel zal worden opgenomen, zodat vanaf de start van deze nieuwe concessie (2015) gemeten wordt. De provincie heeft slechts indirect invloed op het behalen van de genoemde doelstellingen. Er worden voorwaarden gesteld aan de concessiehouders die het openbaar vervoer exploiteren. De vervoerder is verantwoordelijk voor het netwerk en het genereren van zoveel mogelijk reizigers, de provincie is verantwoordelijk voor flankerend beleid, zoals de totstandkoming van doorstromingsmaatregelen en het verbeteren van de toegankelijkheid van en sociale veiligheid in het openbaar vervoer. De nieuwe nulmeting en de onzekerheid over de beschikbare financiële middelen voor het OV de komende jaren maakt het lastig om een goed onderbouwde groeiambitie te formuleren. De opgenomen groeicijfers zijn gebaseerd op de investeringen in het HOV-NET Zuid-Holland Noord, de langjarige effecten van de frequentieverhoging op de MerwedeLingelijn en de introductie van een sneldienst Rotterdam-Dordrecht op de Waterbus in 2014. 2.3.d: Behalve het gebruik van openbaar vervoer wordt ook de kwaliteit gemeten. Centraal hierbij staat de klantwaardering die wordt gemeten door middel van de OV-klantenbarometer. De reizigers geven rapportcijfers aan verschillende aspecten die met hun reis te maken hebben. De doelstelling is om hetzelfde of een hoger rapportcijfer te krijgen dan het landelijk gemiddelde van het desbetreffende jaar.


Kaders stellen en de provincie vertegenwoordigen voor regionaal openbaar vervoer

De kaders voor het regionale openbaar vervoer worden in de eerste plaats gesteld tijdens de concessieverlening. Vervolgens vormen de verleende concessies de basis voor het concessiebeheer. Het concessiebeheer omvat het contact onderhouden met en monitoren van de vervoerders. Alle gegevens over de prestaties van het openbaar vervoer worden verzameld, bewerkt en geanalyseerd ten behoeve van evaluatie, bijsturing en beleidsinput. De betrokkenheid van gemeenten, regio's en consumentenorganisaties bij het regionale openbaar vervoer is verzekerd door ambtelijke en bestuurlijke concessie-overleggen, het Provinciale Verkeer- en Vervoers Beraad en de Reizigers Overleggen Consumentenbelangen Openbaar Vervoer. Kaderstellend voor de toekomst is met name de ontwikkeling van een hoogwaardig openbaar vervoernetwerk door de introductie van Randstadnet (R-net). Hieraan wordt met Randstedelijke partners gewerkt in het OVbureau Randstad. Ook in de provincie zal fasegewijs het R-net worden ingevoerd.

53

Taak 2.3.2

Aanbesteden en sturen regionale OV- concessies en -contracten

De provincie Zuid-Holland is opdrachtgever voor het openbaar vervoer binnen de provincie. De reikwijdte van deze bevoegdheid omvat het vervoer per bus, trein en over water, exclusief het vervoer in de Stadsregio Rotterdam en het Stadsgewest Haaglanden. De provincie heeft gebruik gemaakt van deze bevoegdheid door het verlenen van concessies. In 2014 wordt de treindienst Alphen-Gouda voor het eerst openbaar aanbesteed. Daarnaast wordt in 2015 de busconcessie Hoekse Waard / Goeree-Overflakkee opnieuw aanbesteed en in 2017 de intermodale concessie DAV / MerwedeLingelijn. Voor alle concessies verstrekt de provincie een exploitatiesubsidie, waarmee onder andere dienstregelinguren worden ingekocht. Dit betreft de omvang van het openbaar vervoer dat door de vervoerder wordt aangeboden. De doelstelling is dat dit aanbod op zijn minst gelijk blijft. Een andere indicator met betrekking tot het aanbod van het openbaar vervoer betreft de ontwikkeling van het aantal uitgevallen ritten. De vervoerders zijn verplicht alle ritten in de dienstregeling uit te voeren. Er kan echter niet worden uitgesloten dat er toch ritten uitvallen. De doelstelling is om het aantal uitgevallen ritten te verminderen. Prestatie-indicatoren Omschrijving

Nulmeting

2014

2015

2016

2017

-

1

1

-

1

2.3.2.1

Aantal aanbestede OV-concessies

2.3.2.2

Procentuele jaarlijkse ontwikkeling van het aantal gerealiseerde dienstregelinguren ten opzichte van afgesproken aanbod in contracten

1,54 mln

0%

0%

0%

0%

2.3.2.3

Procentuele jaarlijkse ontwikkeling van het aantal uitgevallen ritten

6.370

-1,5%

-1,5%

-1,5%

-1,5%

Taak 2.3.3 Uitvoeren van projecten / maatregelen voor ketens en keuzes voor personenvervoer Op basis van de Algemene Wet Gelijke Behandeling, die ook van toepassing is op de vervoersector, moet het openbaar vervoer toegankelijk zijn voor mensen met een handicap. Daarom moeten haltes zo aangelegd of aangepast worden dat rolstoelgebruikers en blinden of slechtzienden gemakkelijk de bus in of uit kunnen stappen. Alle haltes langs provinciale wegen binnen de concessiegebieden van de provincie worden gefaseerd toegankelijk gemaakt. Andere wegbeheerders (gemeenten en waterschappen) worden gestimuleerd, onder andere door subsidies, om dit ook te doen voor hun eigen haltes. Prestatie-indicatoren Omschrijving 2.3.3.1

Percentage haltes in provinciale concessiegebieden dat toegankelijk is voor mindervaliden

Nulmeting

2014

2015

2016

2017

38% (1160 van de 3050)

50%

52%

54%

56%

Toelichting Prestatie-indicatoren Het percentage haltes in provinciale concessiegebieden dat toegankelijk is voor mindervaliden is ten opzichte van de Begroting 2013 verhoogd met 3% (was voor 2014 geraamd op 47%). Dit heeft een tweetal oorzaken. Ten eerste heeft een actualisatie plaatsgevonden van de inventarisatie van haltes langs provinciale wegen, waaruit naar voren kwam dat er ondertussen meer aangepaste haltes zijn gerealiseerd. Ten tweede heeft een actieve communicatie over de stand van zaken van het percentage toegankelijke haltes richting gemeenten geleid tot een verhoging van de aanvragen voor subsidies en voor dit doel.

54


Jaarrekening 2012


Begroting 2014

Raming 2015

Raming 2016

Raming 2017

90.515

90.350

88.790

88.456

Doel 2.3 Een adequaat regionaal openbaar vervoersaanbod Lasten Baten Resultaat voor bestemming

73.928

90.089

63.559

77.062

78.310

73.747

83.350

83.732

-10.368

-13.027

-12.205

-16.602

-5.441

-4.724

580

2.448

7.825

12.388

2.536

2.154

0

431

502

500

168

0

Programmareserves Impuls openbaar vervoer Egalisatiereserve bereikbaarheid + Bijdrage uit reserve Resultaat na bestemming

580

2.879

8.326

12.887

2.703

2.154

-9.789

-10.148

-3.879

-3.715

-2.737

-2.570

Toelichting meerjarenraming De bijdrage voor de concessie ZH-Noord wordt deels gedekt uit de BDU middelen en deels uit de programmareserve 2, onderdeel Impuls openbaar vervoer. In 2015 daalt de BDU bijdrage voor dit project met € 4,6 mln. Deze lagere bijdrage wordt gecompenseerd door een hogere bijdrage uit de reserve. In 2016 stijgt de bijdrage uit de BDU weer met € 8,7 mln en daalt de bijdrage uit de reserve.

55

Doel 2.4 Een beter leefmilieu met minder hinder Wat willen we bereiken? Milieu- en duurzaamheidsbeleid dragen bij aan het hoofddoel van de provincie om van Zuid-Holland een duurzame, concurrerende en leefbare Europese topregio te maken. De ambities voor de lange termijn zijn een fysieke leefomgeving met schone lucht, schoon water en een schone bodem, minder geluidsoverlast en een Zuid-Holland dat veilig is in de omgang met gevaarlijke stoffen. De provincie verbindt de wettelijke kwaliteitseisen en de economische en ruimtelijke ambities door duurzame oplossingen te benutten. Duurzaamheid wordt ingebed in de provinciale wettelijke en kerntaken ruimte, verkeer en vervoer, economie, groen en water. In de visies en uitvoeringsprogramma’s van deze beleidsvelden wordt die invulling op duurzaamheid verder uitgewerkt. Voor de programma’s Externe Veiligheid en Luchtkwaliteit geldt dat 2014 een afsluitend jaar is voor de huidige programma’s. Naast het realiseren van de beoogde doelen wordt gewerkt aan het borgen van de nog resterende opgaven voor Externe Veiligheid en Luchtkwaliteit. Effectindicatoren Omschrijving 2.4.a

Procentuele jaarlijkse afname van het aantal blootgestelden boven de grenswaarden luchtkwaliteit in Zuid-Holland

2.4.b

Procentuele jaarlijkse daling van: Het aantal geluidgehinderden langs provinciale wegen (met ingang van 2012 leverbaar). Het maximaal aantal (berekende) geluidgehinderden binnen de 20 Ke rondom Rotterdam The Hague Airport. Aantal gehinderden (berekende) in Zuid-Holland binnen de 48 L-den rondom Schiphol.

2.4.c

Jaarlijkse ontwikkeling van het aantal blootgestelden aan risicovolle activiteiten

Nulmeting 4

2014

2015

2016

2017

81.000 (2009)

10% (8.100)

70% (56.700)

0%

0%

9.800 (2011)

2%

2%

2%

2%

9.246 (2010)

0%

0%

0%

0%

25.000 (2005)

0%

0%

0%

0%

478.000 (2011)

0

0

0

0

Toelichting effectindicatoren 2.4.a: Zuid-Holland moet uiterlijk in 2015 voldoen aan de Europese eisen voor luchtkwaliteit. De indicator voor de inzet is gericht op het verlagen van het aantal blootgestelden aan te hoge niveaus van luchtverontreiniging. De uitvoering van het Nationale en Regionale Samenwerkingsprogramma Luchtkwaliteit, waarin Rijk, provincie en gemeenten gezamenlijk participeren heeft tot doel om dit niveau te bereiken. Aangezien het meeste effect wordt verwacht van de maatregelen aan het einde van de programmaperiode is de verwachting dat de grootste stap in 2015 wordt gemaakt. 2.4.b: Het aantal geluidgehinderden langs provinciale wegen. Aantal geluidgehinderden binnen de 35 Ke rondom Rotterdam The Hague Airport. Aantal gehinderden in Zuid-Holland binnen de 48 L-den rondom Schiphol. 4

Tussen haakjes is steeds het peiljaar van de nulmeting aangegeven, deze kan per indicator verschillen.

56

Gezien de rol van de provincie als beheerder van provinciale wegen is de indicator direct gekoppeld aan de geluidhinder langs provinciale wegen. De nulmeting 2011 is herberekend en aangepast als gevolg van mutaties in het provinciale wegenbestand. De hinder als gevolg van bedrijfsmatige activiteiten wordt door inzet van vergunningverlening en handhaving beperkt. Gezien de prognoses van de groei van de luchtvaart is de kans dat er een toename op zal treden van het aantal ernstig gehinderden niet uitgesloten. Om die reden is de provinciale inzet gericht op stabilisatie van het aantal gehinderden als gevolg van luchtvaart. 2.4.c: Het betreft hier het totaal aan inwoners van de provincie Zuid-Holland dat blootgesteld is aan de kans om dodelijk getroffen te worden. Denk hierbij aan de gevolgen van een calamiteit bij bedrijven waar open overslag, productie, gebruik of verwerking van gevaarlijke stoffen plaatsvindt of transportassen (weg, water, spoor en buis) waar vervoer van gevaarlijks stoffen plaatsvindt of een neerstortend vliegtuig nabij een luchthaven. Het provinciaal beleid is erop gericht om op termijn een grotere scheiding te hebben van risicovolle activiteiten en grote groepen aanwezigen in de nabijheid. Het betreft hier een lange termijn waarvan pas na 2017 de eerste resultaten zichtbaar zullen zijn.


Kaders stellen en de provincie vertegenwoordigen ten behoeve van alle milieuaspecten en het aansturen van milieudiensten De Regionale Uitvoeringsdiensten voeren voor de provincie de taken uit binnen de gestelde kaders, zoals de Beleidsvisie Duurzaamheid en Milieu en de in 2013 herziene Provinciale Nota Vergunningen, Toezicht, Handhaving (VTH). De nulmeting van het Uitvoeringsprogramma behorende bij de beleidsvisie Duurzaamheid en Milieu komt in het voorjaar 2014 beschikbaar. De milieudienst Rijnmond (DCMR) is de omgevingsdienst die voor de provincie’s Zuid-Holland en Zeeland uitvoering geeft aan het Besluit Risico Zware Ongevallen (BRZO), dit betreffen bedrijven met een hoog risico op zware ongevallen. In 2014 wordt de fase gewijze overgang van financiering van de omgevingsdiensten, op basis van een lumpsum bijdrage naar financiering op basis van kostprijsberekening, verder uitgerold. Prestatie-indicatoren Omschrijving 2.4.1.1

Aantal opgerichte regionale uitvoerende diensten per 31/12

Taak 2.4.2

Nulmeting

2014

2015

2016

2017

2 (2011)

5

5

5

5

Uitvoeren maatregelen voor beheersbaar houden, saneren en voorkomen van externe veiligheidknelpunten

De veiligheid van grote groepen mensen als gevolg van potentiële rampen met gevaarlijke stoffen is vastgelegd als provinciaal belang in de provinciale ruimtelijke structuurvisie. Tot 2015 ligt de beleidsregie voor externe veiligheid bij de provincie. De beleidsvisie Duurzaamheid en Milieu en het Uitvoeringsprogramma externe veiligheid zijn hiervoor richtinggevend. Hierbij heeft de provincie naast haar inhoudelijke verantwoordelijkheid in het kader van provinciale wettelijke taken op het gebied van ruimtelijke ordening en milieu ook de verantwoordelijkheid voor het bevorderen van de deskundigheid en capaciteit bij alle uitvoerende organisaties in Zuid-Holland; de gemeenten, de regionale uitvoeringsdiensten en de veiligheidsregio's. De

57

duurzame integratie van externe veiligheid in aanpalende beleidsvelden, zoals milieu, ruimtelijke ordening, verkeer en vervoer, economie en veiligheid blijft een belangrijke opgave. Nieuwe regelgeving voor buisleidingen en de komst van het Basisnet transport gevaarlijke stoffen moet geïmplementeerd worden en er is extra aandacht nodig voor de uitvoering van het groepsrisicobeleid en bedrijven die vallen onder de werking van het Besluit risico’s zware ongevallen (de zogenaamde BRZObedrijven). Een substantieel deel van het uitvoeringsprogramma wordt door regio’s en gemeenten uitgevoerd, dankzij de inzet van provinciale subsidies. Prestatie-indicatoren Omschrijving

Nulmeting

2014

2015

2016

2017

2.4.2.1

Aantal knelpunten door overschrijding plaatsgebonden risico en groepsrisico per 31/12

62 (2012)

55

50

45

40

2.4.2.2

Aantal blootgestelden per 31/12 waarover verantwoording is afgelegd via een adequate groepsrisicoverantwoording

174.000 (2011)

317.000

369.000

369.000

369.000

Toelichting indicatoren: 2.4.2.1: De visie Duurzaamheid en Milieu bevat een actualisatie voor de knelpunten die veroorzaakt worden door een overschrijding van het plaatsgebonden en groepsrisico. Daar waar eerst sprake was van 25 knelpunten, waarvan er 15 opgelost zouden worden, is nu sprake van 62 knelpunten waarvan er 22 opgelost worden. Dit verschil komt door een uitgebreide, aanvullende inventarisatie die in 2012 door gemeenten is uitgevoerd. Doel van deze inventarisatie was het verkrijgen van een compleet en actueel inzicht in alle knelpunten. Voorheen was de berekening van het aantal op te lossen knelpunten gebaseerd op bij de provincie voorhanden meer algemene informatie. Bij Kadernota 2014-2017 is abusievelijk aangegeven dat het aantal knelpunten direct teruggebracht wordt tot 40 voor 2014 en volgende jaren. Bedoeld was dit aantal in 2017 teruggebracht te hebben tot 40, waarbij voor de tussenliggende jaarschijven een realistische ambitie voor terugloop in knelpunten wordt neergezet. Taak 2.4.3

Uitvoeren maatregelen voor beheersbaar houden, saneren en voorkomen van knelpunten

in de luchtkwaliteit In het Nationaal Samenwerkingsverband Luchtkwaliteit (NSL) zijn door Rijk, gemeenten, regio’s en de provincies maatregelen opgenomen die de luchtkwaliteit verbeteren. Eind 2014 dienen alle maatregelen uit het NSL te zijn gestart, of te zijn vervangen door andere maatregelen met een vergelijkbaar effect. Deze maatregelen zijn onder andere gericht op het verbeteren van de doorstroming van het verkeer en het verlagen van de emissies van de scheepvaart (waarbij ook EU subsidies worden ingezet). Het NSL bevat ook ruimtelijke projecten die in samenhang met genoemde maatregelen ervoor zorgen dat de grenswaarden voor luchtkwaliteit tijdig worden bereikt. De projecten worden veelal geïnitieerd door gemeenten en realisatie is uiteraard ook afhankelijk van de economische conjunctuur. Het programma loopt nu nog tot eind 2014. Voortschrijdend inzicht heeft ertoe geleid, dat het ministerie van Infrastructuur & Milieu op dit moment een verlenging van de uitvoeringsperiode van 2,5 jaar voorbereidt omdat het waarschijnlijk is dat de norm voor stikstofdioxide (NO2) in 2015, landelijk gezien, niet gehaald kan worden. Naar verwachting zal het kabinet in het najaar 2013 een besluit over de verlenging van het NSL nemen. Dit kan gevolgen hebben voor de planning van de projecten en maatregelen, en voor de prognoses.

58

Prestatie-indicatoren Nulmeting

2014

2015

2016

2017

2.4.3.1

Omschrijving Jaarlijks aantal projecten uit het Nationaal Samenwerkingsprogramma Luchtkwaliteit in procedure

13 (2010)

10

50

60

80

2.4.3.2

Jaarlijks aantal gerealiseerde maatregelen uit het Nationaal Samenwerkingsprogramma Luchtkwaliteit

68 (2010)

20

40

20

3

2.4.3.3

Jaarlijks aantal maatregelen die in eigen beheer zijn gerealiseerd

11 (2010)

5

8

4

2

Toelichting indicatoren: 2.4.3.1: De indicatoren zijn aangepast aan de huidige verwachting die gebaseerd zijn op de resultaten uit de laatste rapportage luchtkwaliteit. De indicator is cumulatief ingevuld (totaal aantal projecten in procedure). 2.4.3.2 en 3: De cijfers zijn meer in lijn gebracht met de realiteit: er zijn nieuwe maatregelen aangemeld, en er zijn bestaande maatregelen afgemeld, sommige zijn sneller afgerond. Daarnaast is ondertussen ook de 4e tranche van het NSL van kracht, wat nieuwe projecten / maatregelen met zich mee heeft gebracht. De indicatoren zijn per jaar ingevuld (per jaar afgeronde projecten). Taak 2.4.4

Uitvoeren maatregelen voor beheersbaar houden, saneren en voorkomen van geluidhinder

Door toepassing van stil asfalt verkleint de provincie de geluidsbelasting van de provinciale wegen. In 2013 is het nieuwe Actieplan Geluid op provinciale wegen 2013-2018 vastgesteld, hierin is opgenomen dat de provincie op iets meer dan 50 km van het provinciale wegennet het asfalt vervangt door stil asfalt. Door het vervangen zullen in het totaal 30 geluidshinderknelpunten worden opgelost. In het kader van de nieuwe wet geluidhinder (SWUNG 2, verwachte inwerkingtreding 2015) zal de provincie geluidproductieplafonds moeten vaststellen op al haar (spoor)wegen. De taak tot het vaststellen van hogere grenswaarden vervalt voor de provincie, in plaats hiervan zal de provincie geluidproductieplafonds gaan vaststellen. Voorbereidende werkzaamheden voor de uitoefening van deze taak zullen, wanneer de contouren van SWUNG 2 voldoende duidelijk zijn, voorafgaand aan de inwerkingtreding daarvan, in gang worden gezet. Prestatie-indicatoren Omschrijving

Nulmeting

2014

2015

2016

2017

2.4.4.1

Jaarlijks aantal opgeloste geluidshinderknelpunten langs provinciale wegen boven 55 dB

6 (2011)

6

6

6

6

2.4.4.2

Jaarlijks aantal kilometer gerealiseerd stil asfalt

15 (2011)

10

10

10

10

Toelichting prestatie-indicator 2.4.4.1 De indicatoren zijn aangepast aan de doelen in het nieuwe Actieplan Geluid. Dit houdt onder andere in dat geluidsknelpunten worden vastgesteld op 55 dB in plaats van 65 dB en ook het aantal kilometers stil asfalt is aangepast aan de nieuwe doelen.

59

Taak 2.4.5

Kaders stellen, vergunningen verlenen en de provincie vertegenwoordigen ten behoeve

van (regionale) luchtvaartterreinen Het beleidsplan Regionale Luchtvaart 2008-2020 en de Beleidsregel Tijdelijk en Uitzonderlijk Gebruik die de kaders bieden voor het verlenen van vergunningen voor regionale luchthavens (waaronder helihavens) zijn geëvalueerd respectievelijk geactualiseerd. Deze onderdelen worden in de Beleidsvisie Ruimte en Mobiliteit ondergebracht en krijgen vervolgens een vertaling in het programma Mobiliteit. Voor wat betreft de ontwikkelingen rond de luchthavens Rotterdam The Hague Airport en Schiphol zal de provincie in 2014 via advisering, lobby en bestuurlijke druk invloed uitoefenen. Een van de vraagstukken in het Schipholdossier is de invloed van de geluidcontouren van Schiphol op de ruimtelijke ontwikkelingsmogelijkheden (onder andere (woning)bouw in Zuid-Holland). Prestatie-indicatoren Omschrijving 2.4.5.1

Totaal aantal vergunbare luchthavens per 31/12

Taak 2.4.6

Nulmeting

2014

2015

2016

2017

22 (2011)

22

22

22

22

Beschermen en bewaken van het milieu in alle regio’s van Zuid-Holland

De integrale actualisatie van de nota Vergunning, Toezicht en Handhaving in 2013 heeft zijn doorwerking in de werkplannen 2014 van de omgevingsdiensten. Eind 2014 zal een brede evaluatie (kwaliteit, effectiviteit en efficiency) over het functioneren van de omgevingsdiensten in Zuid-Holland worden opgeleverd, zoals beschreven in de beleidsvisie Duurzaamheid en Milieu. Daarbij zal ook worden gekeken of de nieuwe situatie beantwoordt aan de oorspronkelijke ambities (‘package deal’ tussen Rijk, VNG, IPO en Unie van Waterschappen uit 2009) en de uitgangspunten van het 'Provinciaal kader regionale Uitvoeringsdiensten'. Naar verwachting zullen per 1 januari 2014 de zogenoemde VVGB inrichtingen (VVGB = Verklaring van geen bedenkingen) en de daarbij behorende financiën overgaan van de provincies naar de gemeenten. De financiële consequenties zullen gepaard gaan met een uitname uit het Provinciefonds en een overheveling van deze gelden naar het Gemeentefonds. De verwachting is dat dit in de Septembercirculaire 2013 zal worden meegenomen. De provinciale bijdrage aan de omgevingsdiensten voor 2014 zal daarop moeten worden aangepast en zal in de Voorjaarsnota 2014 worden verwerkt. De gehanteerde prestatie-indicatoren zijn vastgelegd in het provinciaal beleidskader (Nota Vergunningverlening, Toezicht en Handhaving). Toezichtdichtheid is het aantal volgens planning uitgevoerde controles met de daarbij afgesproken te controleren aspecten. De te controleren aspecten worden jaarlijks bepaald met toepassing van de provinciale risicomethodiek. Het naleefgedrag geeft een beeld van de naleving van bedrijven op de gecontroleerde aspecten. Deze aspecten vloeien voort uit eisen uit de vergunning of andere wettelijke verplichtingen. Het naleefgedrag is gesteld op 90%. Dit percentage is gebaseerd op ervaringscijfers van de afgelopen 10 jaar.

60


2.4.6.2

2.4.6.3

2.4.6.4

2.4.6.5

Regio Rijnmond: percentage op tijd verleende vergunningen voor kortlopende procedures; percentage op tijd verleende vergunningen voor langlopende procedures; actualiteitstoets lopende vergunningen; percentage toezicht (dichtheid); percentage handhaving (naleving). Regio Zuid-Holland Zuid: percentage op tijd verleende vergunningen voor kortlopende procedures; percentage op tijd verleende vergunningen voor langlopende procedures; actualiteitstoets lopende vergunningen; percentage toezicht (dichtheid); percentage handhaving (naleving). Regio West-Holland: percentage op tijd verleende vergunningen voor kortlopende procedures; percentage op tijd verleende vergunningen voor langlopende procedures; actualiteitstoets lopende vergunningen; percentage toezicht (dichtheid); percentage handhaving (naleving). Regio Midden-Holland: percentage op tijd verleende vergunningen voor kortlopende procedures; percentage op tijd verleende vergunningen voor langlopende procedures; actualiteitstoets lopende vergunningen; percentage toezicht (dichtheid); percentage handhaving (naleving). Regio Haaglanden: percentage op tijd verleende vergunningen voor kortlopende procedures; percentage op tijd verleende vergunningen voor langlopende procedures; actualiteitstoets lopende vergunningen; percentage toezicht (dichtheid; percentage handhaving (naleving).

Nulmeting

2014

2015

2016

2017

100%

100%

100%

100%

100%

85%

90%

90%

90%

90%

1x 100% > 90%

1x 100% > 90%

1x 100% > 90%

1x 100% > 90%

1x 100% > 90%

100%

100%

100%

100%

100%

85%

90%

90%

90%

90%

1x 100% > 90%

1x 100% > 90%

1x 100% > 90%

1x 100% > 90%

1x 100% > 90%

100%

100%

100%

100%

100%

85%

90%

90%

90%

90%

1x 100% > 90%

1x 100% > 90%

1x 100% > 90%

1x 100% > 90%

1x 100% > 90%

100%

100%

100%

100%

100%

85%

90%

90%

90%

90%

1x 100% > 90%

1x 100% > 90%

1x 100% > 90%

1x 100% > 90%

1x 100% > 90%

100%

100%

100%

100%

100%

85%

90%

90%

90%

90%

1x 100% > 90%

1x 100% > 90%

1x 100% > 90%

1x 100% > 90%

1x 100% > 90%

Toelichting prestatie-indicatoren De genoemde percentages, bij de nulmeting, betreffen streefcijfers; op dit moment zijn niet genoeg gegevens beschikbaar voor een betrouwbare nulmeting voor alle omgevingsdiensten.

61


Jaarrekening 2012


Begroting 2014

Raming 2015

Raming 2016

Raming 2017

87.719

59.123

54.330

54.781

60.152

Doel 2.4 Een beter leefmilieu met minder hinder Lasten Baten Resultaat voor bestemming

82.109 18.694

29.633

3.400

3.400

3.400

8.850

-63.415

-58.086

-55.723

-50.930

-51.381

-51.302

27

0

0

0

0

0

625

170

0

0

0

0

Programmareserves Ontgrondingen Stimulering duurzame energie Luchtkwaliteit (NSL)

581

1.000

0

0

0

0

2.733

2.455

2.571

851

79

0

0

567

0

0

0

0

3.967

4.193

2.571

851

79

0

275

0

0

0

0

0

Luchtkwaliteit (NSL)

2.116

1.803

1.183

1.183

0

0

Frictiekosten RUD

2.913

619

264

0

0

0

830

830

0

0

0

0

6.133

3.252

1.446

1.183

0

0

-65.582

-57.145

-54.598

-51.262

-51.302

-51.302

Frictiekosten RUD Frictie algemeen + Bijdrage uit reserve Stimulering duurzame energie

Frictie algemeen - Storting in reserve Resultaat na bestemming

Toelichting meerjarenraming Vanuit het ministerie van Infrastructuur en Milieu is voor de periode 2011-2014 € 5,0 mln beschikbaar gesteld voor externe veiligheid voor Zuid-Holland. De rijksbijdrage komt binnen middels een decentralisatieuitkering. De decentralisatieuitkering stopt met ingang van 2015. In het kader van het Nationaal Samenwerkingsprogramma Luchtkwaliteit (NSL) wordt in 2017 een laatste eenmalige bijdrage van € 5,4 mln ontvangen. De baten en lasten stijgen met dit bedrag.

62

Programma 3 Ruimte, Wonen en Economie Inleiding Dit programma bevat de volgende doelen: 3.1 Een deskundig geordende ruimte met kwaliteit 3.2 Vraag naar en aanbod van woningen en balans 3.3 Een schonere bodem en optimaal bodemgebruik in Zuid-Holland 3.4 Een sterke regionale economie 3.5 Een duurzame energievoorziening in Zuid-Holland Dit programma beslaat de doelen en activiteiten die voortvloeien uit de (wettelijke) taken van de provincie op het terrein van ruimtelijke ordening (boven- en ondergronds), wonen en economie. Daarnaast wordt er kaderstellend beleid over de ontwikkeling hiervan vastgesteld. De provincie beoogd een regierol te vervullen voor een toekomstbestendig ruimtegebruik. Door een integrale afweging van ruimtelijke ontwikkelingen biedt de provincie kaders (Structuurvisie, Verordening Ruimte en dergelijke) en geeft richting voor een mooie en schone leefruimte. In samenwerking met partners wordt de verantwoordelijkheid voor ruimtelijke kwaliteit genomen. De provincie streeft naar een goede balans tussen vraag en aanbod van woningen en woonmilieus in ZuidHolland. Gelet op de maatschappelijke behoefte, de beschikbare ruimte en de bestaande woningvoorraad, wordt beoogd te bereiken dat er voldoende woningen worden geprogrammeerd en gebouwd en dat dit op de goede locaties en binnen de juiste woonmilieus gebeurt. Dit om een kwalitatief goed, divers en duurzaam woon- en leefklimaat te waarborgen. De provincie is als regionale autoriteit eindverantwoordelijke voor het regionaal ruimtelijk-economisch beleid. Doel is de internationale concurrentiepositie van Zuid-Holland te versterken. De uitdagingen waar de regio en het hier gevestigde bedrijfsleven voor staan zijn immens. Veel sectoren bevinden zich in een transitie die hen noodzaakt krachtig te innoveren en te verduurzamen. De provincie zet daarbij in op het realiseren van een aantrekkelijk vestigingsklimaat voor bedrijven door ruimte te scheppen voor (nieuwe) economische activiteiten, het stimuleren van innovatie bij de prioritaire clusters, het verbinden van partijen en samenwerking tussen overheid, bedrijfsleven en onderzoek te faciliteren.

63


Begroot 2014

Raming 2015

Raming 2016

Raming 2017

Lasten

80.794

47.544

48.118

41.914

Baten

1.288

890

890

890

-79.506

-46.654

-47.228

-41.025

14.759

1.518

362

0

1.100

1.100

0

0


-65.847

-46.236

-46.866

-41.025


Begroot 2014

Raming 2015

Raming 2016

Raming 2017

Incidentele lasten

22.777

-8.382

8.862

2.500

Incidentele baten

399

0

0

0

-22.379

8.382

-8.862

-2.500

14.759

1.518

362

0

1.100

1.100

0

0

-8.720

8.800

-8.500

-2.500


Resultaat voor bestemming Onttrekking reserves Storting reserves


Resultaat voor bestemming Onttrekking reserves Storting reserves Resultaat na bestemming

64

Doel 3.1 Een deskundig geordende ruimte met kwaliteit Wat willen we bereiken? In 2014 wordt de Visie Ruimte en Mobiliteit (VRM) vastgesteld. In de nieuwe visie zal een herijking van de provinciale belangen en doelen plaatsvinden. Maatschappelijke opgaven zijn het vertrekpunt. Dit biedt niet alleen andere partners uit het netwerk aanknopingspunten om hun initiatieven te positioneren en eventueel te verbinden aan deze doelen, maar dit biedt ook kansen om de relatie tussen de visie Ruimte en Mobiliteit en de provinciale begroting eenduidiger te leggen en mogelijk ook de relatie met andere beleidsdocumenten te versterken. Parallel aan het opstellen van deze producten zullen ook de begrotingsindicatoren die hiermee verband houden worden herzien en aangepast aan de doelen uit de visie. De VRM zal begin 2014 ter visie worden gelegd. De verwachting is dat de Visie, het programma en de verordening medio 2014 zullen worden geagendeerd in PS voor definitieve besluitvorming. Op basis van de VRM worden medio 2014 de strategieën Wonen van de Zuidvleugel, Groene Hart en Delta in samenwerking met de regio’s doorontwikkeld naar een adaptieve (flexibele) Agenda Wonen en Verstedelijking. Hierin wordt de gezamenlijke aanpak van de provincie en de regionale samenwerkingspartners bepaald om de doelen op het gebied van Wonen en Verstedelijking te realiseren. In de koersnotitie van de VRM is als uitwerking van de Ladder voor Duurzame verstedelijking aangegeven dat in beginsel gebouwd wordt binnen Bestaand Stads en Dorpsgebied (BSD). Uitbreiding daarbuiten moet (ook voor geldende plannen) worden verantwoord. Deze verantwoording kan betrekking hebben op een strategische toevoeging van kwaliteit (woonmilieus) aan de woningvoorraad of een bijdrage van een plek aan de vestigingsplaatsfactoren ter versterking van de agglomeratiekracht. Effectindicatoren Barometer provinciale belangen

Nulmeting

2013

2014

Goed

Goed

Goed

2.1 Verbeteren van de waterveiligheid

Onbekend

Wisselend beeld

Wisselend beeld

2.2 Robuust en veerkrachtig watersysteem

Goed

Wisselend beeld

Wisselend beeld

2.3 Duurzame energievoorziening

Goed

Wisselend beeld

Wisselend beeld

3.1 Versterken stedelijk netwerk

Wisselend beeld

Goed

Goed

3.2 Optimaal benutten van bestaande ruimte voor bedrijvigheid

Onbekend

Slecht

Slecht

3.3 Verbeteren interne en externe bereikbaarheid

Slecht

Slecht

Slecht

3.4 Voldoende aanbod in verschillende woonmilieus

Slecht

Wisselend beeld

Wisselend beeld

3.5 Voorzien in een gezonde leefomgeving

Onbekend

Wisselend beeld

Wisselend beeld

4.1 Ontwikkelen en behouden van een vitaal en waardevol landelijk gebied

Wisselend beeld

Wisselend beeld

Wisselend beeld

4.2 Behouden van cultuurhistorische hoofdstructuur

Onbekend

Onbekend

Onbekend

4.3 Verbetering belevingswaarde en vermindering verrommeling

Slecht

Goed

Goed

4.4 Behouden en ontwikkelen ecologische hoofdstructuur

Onbekend

Slecht

Slecht

Slecht

Slecht

Slecht

1. Aantrekkelijk en concurrerend internationaal profiel 1.1 Behouden en aantrekken van economische clusters 2. Duurzame en klimaatbestendige Deltaprovincie

3. Divers en samenhangend stedelijk gebied

4. Vitaal, divers en aantrekkelijk landschap

5. Stad en land verbonden 5.1 Versterken recreatieve functie en groenstructuur Bron: Monitor Ruimte 2012 (vastgesteld door GS op 10 juli 2012)

65

Toelichting effectindicatoren In 2013 is er geen nieuwe barometer verschenen, waardoor geen informatie over de voortgang beschikbaar is. De inschatting van de voortgang van de provinciale belangen voor 2014 is gelijk gehouden aan de inschatting van de voortgang in 2013. Ieder belang is voorzien van één of meerdere indicatoren aan de hand waarvan de voortgang is bepaald. Een compleet overzicht van de onderliggende indicatoren en de wijze waarop de voortgang is bepaald is te vinden op de website Monitor Ruimte. De barometer provinciale belangen wordt aan de hand van de nieuwe Visie Ruimte en Mobiliteit aangepast in 2014. De bron voor de barometer zal dus ook worden herzien. De nulmeting van de herziene monitor, behorende bij de vaststelling van de nieuwe visie, is daarmee het eerstvolgende moment om de scores van de effectindicatoren te actualiseren. Daarnaast wordt deze monitor ondergebracht in de Staat van Zuid-Holland, waardoor presentatie en inhoud moeten worden afgestemd met andere monitors en barometers.


Ontwikkelen en uitvoeren van een ruimtelijke visie en strategie

De provincie zal, vooral in het ruimtelijk domein, vaker kiezen voor een faciliterende rol door initiatieven te stimuleren en steunen, die bijdragen aan de realisatie van provinciale doelen. Dit kan door middel van gerichte bijdragen, bijvoorbeeld een financiële bijdrage of een ontheffing, maar zal veel vaker dan voorheen kiezen voor allianties met medeoverheden, maatschappelijke organisaties en/of ondernemers. Kerntaken Tegelijkertijd heeft de provincie een aantal kerntaken, die vragen om duidelijke (spel-)regels, normstelling, financiering en waar nodig om doorzettingskracht. De provincie blijft dé overheidslaag die verantwoordelijk is voor de afweging van belangen en sturing op bovenregionale en bovenlokale schaal op het gebied van ruimte, mobiliteit, regionale economie en groen. Het visiedeel van de integrale herziening van de PSV en de Beleidsvisie Mobiliteit zijn samengevoegd tot één product: de beleidsvisie Ruimte en Mobiliteit. In deze Visie geeft de provincie aan welke (maatschappelijke, strategische en operationele) doelen zij heeft en geeft daarbij aan welke mix van uitvoeringsinstrumenten zij daarvoor inzet. Deze visie zal de verbinding op ruimte en mobiliteit weergeven. Ook komen ruimtelijke aspecten van andere beleidsvelden aan de orde, zoals het waterbeleid. Naast de ruimtelijke aspecten van het mobiliteitsbeleid komen ook onderwerpen aan de orde die niet specifieke ruimtelijke aspecten hebben, zoals verkeersveiligheid. Programma’s De programma’s zijn gericht op realisering van het beleid. Het aantal programma’s staat nog niet vast. De basis zullen de programma’s Ruimte en Mobiliteit zijn, waarbij het programma Mobiliteit een heldere verbinding legt met het MPI. Verordening Ruimte De Verordening Ruimte is een instrument op basis van de Wet ruimtelijke ordening en bedoeld voor doorwerking van het provinciaal (ruimtelijk) beleid naar gemeentelijke bestemmingsplannen. Uitgangspunt voor de nieuwe verordening is meer materiële en procedurele flexibiliteit, zodat er meer ruimte is voor afweging op lokale schaal. Waar mogelijk wordt gebruikt gemaakt van doelvoorschriften in plaats van verbodsbepalingen. Soms is een verbodsbepaling echter wenselijk voor de bescherming van belangrijke waarden.

66

Inmiddels is het Rijk gestart met het vormgeven van de nieuwe ‘omgevingswet’. De recent ingevoerde Wro maakt onderdeel uit van deze hervorming van het omgevingsrecht. De provincie houdt dit in de gaten, en zal zo nodig beïnvloeden, hoe de implementatie van deze wetgeving past bij de provinciale doelen, kaders en verantwoordelijkheden. Activiteiten die hier (ook) onder vallen zijn: actualisatie structuurvisie, verordening en de uitvoeringsagenda; opstellen onderzoeksagenda; opstellen gebiedsprofielen en herzien van de kwaliteitskaart structuurvisie; monitoren van de effecten en prestaties; uitvoeren gebiedsontwikkeling Deltapoort.5 Prestatie-indicatoren Omschrijving

Nulmeting

2014

2015

2016

2017

3.1.1.1

Periodieke herziening van de provinciale ruimtelijke structuurvisie, de verordening Ruimte en de uitvoeringsagenda

1

1

1

1

1

3.1.1.2

Aantal gebiedsprofielen vastgesteld door GS

0

16

N.v.t.

N.v.t.

N.v.t.

Toelichting prestatie-indicatoren 3.1.1.1: Naar verwachting wordt de Visie Ruimte en Mobiliteit medio 2014 vastgesteld. Daarmee zal ook de systematiek wijzigen van periodieke herziening van de structuurvisie en de hiermee verbonden producten als de Verordening Ruimte en de diverse agenda’s en programma’s. Dit zal betekenen dat prestatie-indicator 3.1.1.1 en ook andere indicatoren zoals 3.2.c en 3.2.1.1 in de loop van 2014 mogelijk aangepast dienen te worden. 3.1.1.2: Door een verandering in de indeling van de gebieden waarvoor een profiel wordt opgesteld is het totale aantal gebiedsprofielen verminderd van 17 naar 16. Deze wijziging is doorgevoerd bij Voorjaarstaakenwijziging 2013. De achterstand die aan het begin van het proces is ontstaan in verband met de Europese aanbestedingsprocedure wordt in 2014 ingelopen. Dit is mogelijk, omdat de inhoud en opbouw van de gebiedsprofielen inmiddels zijn gestandaardiseerd. De verwachting is dat eind 2014 de volledige reeks gebiedsprofielen voltooid zal zijn. Taak 3.1.2

Faciliteren, uitwisselen en afstemmen tussen ruimtelijke plannen van gemeenten, regio’s,

Rijk en provincies Het vervullen van de regierol voor een toekomstbestendig ruimtegebruik in Zuid-Holland is één van de kerntaken van de provincie. Zeker na de decentralisatie vanuit het Rijk. De provincie stemt haar (bovenregionale) belangen uit de structuurvisie af met gemeenten, regio’s, Rijk en buurprovincies en faciliteert de uitwisseling van ruimtelijke plannen tussen deze partijen.

5

Gebiedsontwikkeling Deltapoort samen met partners, in 2012 is een gebiedsvisie vastgesteld waarin verbetering ruimtelijke kwaliteit, investeren in

verbeteren leefomgeving en vestigingsklimaat, versterking economische structuur, routenetwerken en vergroten toegankelijkheid en bruikbaarheid groen/landbouw en water centraal staan.

67

De komende periode zijn met name de volgende ontwikkelingen van invloed op de ruimtelijke ordeningstaak: Maatschappelijke ontwikkelingen:

Externe ontwikkelingen:

Minder investeringsmiddelen Trek naar de stad, krimp in het landelijk gebied en woningvraag in het stedelijk gebied. Meer aandacht en sturing op (ruimtelijke) kwaliteit

Omgevingswet Vorming metropoolregio

Om dit te bereiken, worden de volgende activiteiten ondernomen: Ambtelijke en bestuurlijke afstemming met gemeenten, regio’s en Rijk onder andere in het kader van regionale structuurvisies, Stedenbaan, Groene Hart, Zuidvleugel, MIRT en Randstad. Digitaliseren van de provinciale structuurvisie en faciliteren dat digitale plannen van derden gebruikt kunnen worden. Implementatie Wro werkwijze door, door digitale systemen ondersteunde, selectieve plantoetsing. Interne en externe ambtelijke en bestuurlijke afstemming. Afspraken met regio. Met de regio’s wordt met behulp van de Agenda Ruimte via halfjaarlijkse Bestuurlijke Tafels Ruimte gewerkt aan de uitvoering van de PSV. Halfjaarlijks actualiseren van de Agenda Ruimte op basis van de Bestuurlijke Tafels Ruimte. Marketing- en communicatieplan (om betrokkenheid en zichtbaarheid te vergroten). Taak 3.1.3

Bewaken van het provinciale belang

De provincie heeft haar ruimtelijke belangen verwoord en vastgelegd in de Verordening Ruimte en de PSV. De provincie brengt in (voor)overleg de provinciale belangen uit de structuurvisie in planvormingstrajecten van gemeenten en anderen in. Met het ''e-formulier aanbieden ruimtelijke plannen Wro en ontheffingsverzoeken provinciale verordening ruimte'' krijgen gemeenten en regio’s zelf overzichtelijk en per planfase inzicht in hoe het plan zich verhoudt tot de provinciale belangen. De omslag van reactief toetsen naar proactief overleggen en ‘selectief beoordelen’ geeft vertrouwen en ruimte om de betrokkenheid van de provincie aan de voorkant van het planproces te vergroten. Deze sturingsfilosofie zal ook toegepast worden op de Visie Ruimte en Mobiliteit, de nieuwe Verordening Ruimte en het Programma Ruimte die naar verwachting medio 2014 ter vaststelling aan PS voorgelegd zullen worden. In deze producten zal het provinciaal ruimtelijk beleid naar verwachting dermate aangepast worden dat dit ook (grote) gevolgen zal hebben voor zowel de inhoud als het proces van bovengenoemde werkwijze. De provincie blijft de mogelijkheid hebben om zienswijzen, reactieve aanwijzingen en verordeningen in te dienen op basis van de Wet ruimtelijke ordening. Als dat nodig is maakt de provincie een inpassingsplan. Activiteiten die hier (ook) onder vallen zijn: Vooroverleg met gemeenten. Monitoren ingediende plannen met behulp van het e-formulier. Indienen van zienswijzen en indien nodig geven van reactieve aanwijzingen indien (gemeentelijke) plannen in strijd zijn met de Verordening Ruimte en provinciale belangen uit de structuurvisie. Opstellen en in procedure brengen van inpassingsplannen.

68

Prestatie-indicatoren Omschrijving

Nulmeting

2014

2015

2016

2017

3.1.3.1

Percentage bestemmingsplannen waarop de provincie een zienswijze indient

9% (41 van de 447)

10%

10%

7%

7%

3.1.3.2

Percentage bestemmingsplannen waarop de provincie reactieve aanwijzingen geeft

0,3 % (1 van de 365)

1%

1%

1%

1%

3.1.3.3

Aantal provinciale inpassingsplannen in procedure per 31/12

9

4

4

4

4

Toelichting prestatie-indicatoren Het inschatten van het te verwachten aantal provinciale inpassingsplannen is lastig. Een provinciaal inpassingsplan is voor de Duinpolderweg aan de orde; de voorlopige planning gaat ervan uit dat er vóór de zomer van 2014 op basis van een eerste fase MER een voorkeursalternatief wordt bepaald en dat na de zomer van 2014 een start gemaakt gaat worden met het inpassingsplan. Verder vormen de locaties voor windturbines een onzekere factor bij deze inschatting. In de Elektriciteitswet is vastgelegd dat de provincie bevoegd gezag is (op het gebied van de planologie) voor windturbines tussen 5 en 100 megawatt. De provincie draagt deze bevoegdheid in principe over aan de gemeente. Wanneer een gemeente niet wil meewerken aan een locatie voor een windturbine die past binnen provinciaal beleid en waarvoor een initiatiefnemer is gevonden dan ligt een provinciaal inpassingsplan voor de hand. Taak 3.1.4

Voorwaarden scheppen en ondersteunen van gemeenten bij saneren van verspreid glas


Aantal ha per jaar te saneren verspreid glas waarover afspraken zijn gemaakt met gemeenten

Nulmeting

2014

2015

2016

2017

10

N.v.t.

N.v.t.

N.v.t.

N.v.t.

Toelichting prestatie-indicatoren Eind 2012 is subsidie verleend voor de sanering van verspreide glastuinbouw in Leidschendam-Voorburg (23,61 ha) respectievelijk Deltapoort (35 ha). Daarmee is de collegedoelstelling gerealiseerd. Streefwaarden zijn daarom niet van toepassing. Vanwege het meerjarige karakter van de subsidie zijn ook de geldstromen meerjarig en daarmee zijn er nog middelen gekoppeld aan deze taak.

69


Jaarrekening 2012


Begroting 2014

Raming 2015

Raming 2016

Raming 2017

15.248

14.654

13.499

13.136

Doel 3.1 Een deskundig geordende ruimte met kwaliteit Lasten Baten

12.341

14.302

100

330

0

0

0

0

-12.240

-13.973

-15.248

-14.654

-13.499

-13.136


0

40

2.026

1.518

362

0


0

40

2.026

1.518

362

0


0

4.318

0

0

0

0


0

4.318

0

0

0

0

-12.240

-18.251

-13.222

-13.136

-13.136

-13.136



70

Doel 3.2 Vraag naar en aanbod van woningen in balans Wat willen we bereiken? Doel is om ruimte aan gemeenten te bieden om voldoende woningen voor elke doelgroep in het juiste woonmilieu te bieden. Het overgrote deel van de nieuwe woningen wordt in de bestaande steden en dorpen gebouwd. Het beleid van de provincie is erop gericht dat dit vooral rondom de belangrijke OV-knooppunten ‘Stedenbaanstations’ plaatsvind. Daarmee versterken we de vitaliteit en de samenhang van het stedelijk netwerk en ontstaat een aantrekkelijk woonomgeving- en vestigingsklimaat voor bedrijven. In gebieden waar de bevolkingsomvang blijvend afneemt, is aandacht voor de bereikbaarheid van voorzieningen zodat de dorpen leefbaar blijven. Voor de doelgroep van sociale woningbouw maakt de provincie met regio’s afspraken over de wijze waarop de regionaal samenwerkende gemeenten in samenwerking met de corporaties komen tot strategisch voorraadbeheer in relatie tot het te verwachten beroep dat de doelgroep op de sociale voorraad gaat doen. Effectindicatoren Omschrijving 3.2.a

3.2.b

3.2.c

Nulmeting

2014

2015

2016

2017

Jaarlijkse woningproductie (ontwikkeling voorraad): netto toevoeging vervanging

13.000 3.500

8.000 2500

8.000 2500

8.000 2500

8.000 2.500

Aantal gerealiseerde / getransformeerde woningen per 31/12 dat heeft bijgedragen aan een verbetering van de woonmilieubalans: centrumstedelijk landelijk

2.350 450

1.350 1.000

1.350 1.000

1.350 1.000

1.350 1.000

Netto percentage toegevoegde woningen bij StedenbaanPlus

100% (=200)

60% (=120)

60% (=120)

60% (=120)

60% (=120)

Toelichting effectindicatoren De hier vermelde cijfers bij de effectindicatoren 3.2.a vervanging zijn bijgesteld. De verwachtingen met betrekking tot netto toevoeging en de vervanging zijn al in 2011 in het licht van de economische crisis neerwaarts bijgesteld ten opzichte van de ambitie zoals aangegeven in de Provinciale Structuurvisie. Gelet op de verslechterde investeringskracht van de corporaties is de vervanging nogmaals bijgesteld. De overige cijfers zijn niet gewijzigd, omdat de voortgangscijfers in 2013 niet tijdig beschikbaar waren. De inschatting voor 2014 is daarom gelijk gehouden aan de inschatting voor 2013.


Kaders stellen en de provincie vertegenwoordigen voor wonen en verstedelijking

De provincie heeft een woonvisie opgesteld voor de periode 2011-2020. De regio’s hebben op basis daarvan in hun regionale woonvisies inzicht geboden in de wijze waarop zij omgaan met: De kwantitatieve en kwalitatieve woningbouw in relatie tot de marktopname. De wijze waarop vraag en aanbod van woonmilieus in balans wordt gebracht. De aanpak van het beheer van de sociale voorraad in relatie tot de doelgroep. De prioritering van plannen rond halten van Hoogwaardig Openbaar Vervoer (HOV).

71

De verwachting is dat in 2014 elke regio over een regionale woonvisie beschikt, waarvan het programma wonen jaarlijks wordt geactualiseerd. Prestatie-indicatoren Omschrijving 3.2.1.1

Nulmeting

2014

2015

2016

2017

0

100%

100%

100%

100%

Aantal actuele regionale woonvisies

Taak 3.2.2

Faciliteren, uitwisselen en (bovenregionaal) afstemmen van woningbouwplannen van

gemeenten, regio’s, Rijk en provincies De kwaliteit en functionaliteit van stedelijk en dorpsgebied versterken leefbaarheid en aantrekkelijkheid. Kwaliteit is steeds belangrijker. De provincie heeft door middel van bestuursovereenkomsten tot en met 2014 afspraken gemaakt met gemeenten en regio’s over welke stedelijke vernieuwingsactiviteiten zij uitvoeren en over het investeringsbudget dat de provincie daarvoor ter beschikking stelt. Prestatie-indicatoren Omschrijving 3.2.2.1

Nulmeting

2014

2015

2016

2017

100%

100%

N.v.t.

N.v.t.

N.v.t.

Percentage van de gemeenten die invulling hebben gegeven aan de ISV-bestuursovereenkomsten wonen, geluid en bodem

Toelichting prestatie-indicatoren Vanaf 2015 is de streefwaarde niet van toepassing, omdat de bestuursovereenkomsten tot en met 2014 lopen. Na 2014 stellen het rijk en de provincie geen investeringsbudget Stedelijke Vernieuwing meer beschikbaar. Taak 3.2.3 Handhaven en toezicht houden op basis van de Huisvestingswet De provincie houdt toezicht op de gemeenten, de stadsregio Rotterdam en het stadsgewest Haaglanden wat betreft de uitvoering van de Huisvestingswet. Dit betekent toezicht houden op de lokale en regionale huisvestingsverordeningen (geen onnodige vestigingsbeperkingen) en het tijdig en volledig realiseren van de taakstelling voor het huisvesten van verblijfsgerechtigden door gemeenten. In het kader van het provinciaal toezicht op de huisvesting van verblijfsgerechtigden krijgen de gemeenten, als de taakstelling niet of niet tijdig is gerealiseerd, eerst de mogelijkheid om zelf alsnog de taakstelling te realiseren. Pas in laatste instantie neemt de provincie de taakstelling over van de gemeente en voert deze wettelijke gemeentelijke taak op kosten van de gemeente uit. Het streven is om een indeplaatsstelling te voorkomen doordat alle gemeenten in Zuid-Holland in 2014 en in de jaren daarna hun wettelijke taak om verblijfsgerechtigden te huisvesten tijdig en volledig uitvoeren. Dit betekent dat de indicator voor 2014 tot en met 2017 nul is (geen indeplaatsstellingen). Prestatie-indicatoren Omschrijving 3.2.3.1

Nulmeting

2014

2015

2016

2017

4

0

0

0

0

Aantal indeplaatstredingen huisvesting verblijfsgerechtigden

72


Jaarrekening 2012


Begroting 2014

Raming 2015

Raming 2016

Raming 2017

14.009

2.334

2.334

2.334

Doel 3.2 Vraag naar en aanbod van woningen in balans Lasten Baten Resultaat voor bestemming

13.704

16.469

-2.099

117

0

0

0

0

-15.803

-16.352

-14.009

-2.334

-2.334

-2.334

324

0

0

0

0

0

Reserves Collectief particulier opdrachtgeverschap + Bijdrage uit reserve Resultaat na bestemming

324

0

0

0

0

0

-15.479

-16.352

-14.009

-2.334

-2.334

-2.334

Toelichting meerjarenraming In 2015 stopt de decentralisatie-uitkering ISV3.

73

Doel 3.3 Een schonere bodem en optimaal bodemgebruik in Zuid-Holland Wat willen we bereiken? De provincie wil de kansen en kwaliteiten van bodem en ondergrond meer inzetten voor het realiseren van haar maatschappelijke opgaven, met voldoende aandacht voor de bescherming van intrinsieke waarden, én de bodem en ondergrond meer integraal meenemen in haar ruimtelijke processen. Dit is een uitvloeisel van het in 2009 met andere overheidspartijen gesloten ‘convenant Bodemontwikkelingsbeleid en aanpak spoedlocaties (Bodemconvenant)’ waarin is afgesproken om een transitie in gang te zetten van bodemsaneringsbeleid naar een bodemontwikkelingsbeleid en inbedding van het bodem ondergrondbeleid in het ruimtelijk instrumentarium. In het Convenant zijn ook afspraken gemaakt over het saneren en/of beheersen van de gevallen van bodemverontreiniging die om milieuhygiënische redenen met spoed moeten worden aangepakt. De locaties met humane spoed moeten eind 2015 zijn gesaneerd of beheerst. De spoedlocaties met ecologische risico’s en verspreidingsrisico’s moeten uiterlijk 2015 in beeld zijn en waar mogelijk ook gesaneerd of beheerst. In het kader van de Midterm review (MTR, najaar 2013) is geconstateerd dat voor het gesaneerd of beheerst zijn van deze laatste spoedlocaties een programma moet worden opgesteld voor de periode tot uiterlijk 2018. Effectindicatoren Omschrijving 3.3

Nulmeting

2014

2015

2016

2017

0

124 54%

185 80%

208 90%

231 100%

Aantal spoedlocaties waar per 31/12 risico’s zijn verminderd dan wel weggenomen

Toelichting effectindicatoren Op basis van nader onderzoek in de jaren 2011 t/m 2013 is een reëel beeld verkregen van het aantal spoedlocaties en de kosten voor de aanpak van de spoedlocaties. Hierop en om de begrotingsindicator in overeenstemming te brengen met het Bodemconvenant 2009 zijn de effecten prestatie-indicatoren voor 2014 en de daarop volgende jaren aangepast. In het Bodemconvenant 2009 zijn afspraken gemaakt over drie soorten risico’s: humane risico's, verspreidingsrisico's en ecologische risico's. De spoedlocaties met humane risico’s moet uiterlijk in 2015 zijn aangepakt, de overige twee categorieën pas uiterlijk in 2018. Om procesmatige en budgettaire redenen vindt, in tegenstelling tot wat eerder was beoogd, doorloop plaats na 2015. Vooral de complexere saneringsgevallen (procentueel de kleinste categorie) vergen meer tijd in de aanpak. Spoedlocaties zijn locaties waarbij sprake is van ernstige verontreiniging met humane risico’s en/of verspreidingsrisico's en/of ecologische risico's. Het eerder gememoreerde onderzoek in de periode 2011-2013 laat zien dat Zuid-Holland 231 verontreinigde locaties telt waarbij in potentie sprake is van spoed. In 2015 mogen in Zuid-Holland geen verontreinigde locaties meer zijn waarbij nog sprake is van humane spoed. De risico’s zijn dan opgeheven door sanering of beheersing in afwachting van samenloop met andere ontwikkelingen. Het landelijk beeld van de voortgang van de aanpak van de spoedlocaties is weergegeven in een Midterm review (MTR) en voor de periode na 2014 worden in 2014 afspraken gemaakt voor budgettering en verdeling onder bevoegde overheden.

74

Wat gaan we doen om dit doel te bereiken? Taak 3.3.1 Kaderstellen en de provincie vertegenwoordigen ten behoeve van optimaal bodemgebruik In maart 2013 is de Beleidsvisie Bodem en Ondergrond vastgesteld in Provinciale Staten. Hierin zijn de ambities van de provincie geformuleerd hoe bodem en ondergrond ingezet kunnen worden voor het realiseren van de belangrijkste maatschappelijke opgaven. Als handelingsperspectief voor te maken keuzes over functies in de bodem en ondergrond is de bodemladder opgenomen. In deze visie wordt aangekondigd dat Gedeputeerde Staten een uitvoeringsprogramma zullen vaststellen over de wijze waarop de provincie deze ambities in samenwerking met betrokken partijen wil waarmaken. Uitgangspunt in het nieuwe beleid is dat bodem en ondergrond meer integraal onderdeel uit gaat maken van de ruimtelijke ordening. Vanuit dit uitgangspunt worden bodem en ondergrond ingebed in de integrale herziening van de Provinciale Structuurvisie naar de Visie Ruimte en Mobiliteit. Het vergroten van de kennis over de potenties van bodem en ondergrond voor duurzame energie en samenhangend grondwaterbeheer en van de bovengrondse effecten van mogelijke toepassingen op de bodem en ondergrond, is onderdeel van deze visie en zijn uitvoerings- en onderzoeksprogramma’s. Definitieve besluitvorming door Provinciale Staten staat gepland in de eerste helft van 2014. De uitvoering van het uitvoerings- en onderzoeksprogramma van de Visie wordt in 2014 opgepakt. Voor het beleidsveld bodem en ondergrond is van belang dat het Rijk in de periode 2013/2014 een Rijksstructuurvisie Ondergrond (STRONG) opstelt, waarin de gebruiksmogelijkheden van bodem en ondergrond in hun onderlinge samenhang aan de orde komen. STRONG gaat onder meer over maatschappelijke gevoelige functies als CO2-opslag, schaliegaswinning, drinkwatervoorziening en dergelijke. Bij deze gebruiksmogelijkheden kunnen ook provinciale ruimtelijke belangen aan de orde zijn. In het proces van de Rijksstructuurvisie Ondergrond zullen de Zuid-Hollandse belangen ten aanzien van een optimaal bodemgebruik worden ingebracht, veelal in IPOverband, vanuit de ambities van de Beleidsvisie Bodem en Ondergrond en waar nodig met toepassing van het daarin opgenomen handelingsperspectief van de Bodemladder. Taak 3.3.2 Aanpak van verontreinigde locaties De provincie is verantwoordelijk voor de totale aanpak en de realisatie van de afspraken met het Rijk en voert daarom de regie op de uitvoering. De uitvoering ligt bij de Omgevingsdiensten. In het stedelijk gebied wordt zoveel mogelijk aangehaakt bij stedelijke ontwikkelingen waarbij de gemeente het voortouw heeft. De aanpak van verontreinigde locaties aan de Hollandsche IJssel is in overleg met het Rijk in handen gegeven van de projectgroep Hollandsche IJssel en de uitvoering van sanering van verontreinigde slootdempingen ligt bij de Stichting Bodembeheer Krimpenerwaard. Voor de uitvoering worden aan gemeenten en Omgevingsdiensten, projectgroep en stichting, financiële middelen beschikbaar gesteld die de provincie speciaal hiervoor van het Rijk heeft ontvangen (decentralisatieuitkering Bodem en bodemgeld binnen het Investeringsbudget Stedelijke Vernieuwing). De verontreinigingen moeten zoveel mogelijk door marktpartijen (bedrijven) en dynamiek (ruimtelijke (her)ontwikkeling) worden opgelost en gefinancierd. De taak van de provincie is hier vooral stimuleren dat partijen de locaties aanpakken.

75

Prestatie-indicatoren Nulmeting

2014

2015

2016

2017

3.3.2.1

Omschrijving In kaart gebrachte diffuse verontreinigingen die spoedeisend zijn

0

N.v.t.

N.v.t.

N.v.t.

N.v.t.

3.3.2.2

Jaarlijks aantal gesaneerde spoedlocaties

0

54

62

23

23

3.3.2.3

Mate waarin Project Hollandsche IJssel is gerealiseerd

90%

100%.

N.v.t.

N.v.t.

N.v.t.

3.3.2.4

Mate waarin de afspraken Krimpenerwaard zijn uitgevoerd

65%

80%

85%

90%

95%

Toelichting prestatie-indicatoren 3.3.2.1: Vanaf 2014 is de streefwaarde niet van toepassing, omdat de prestatie in 2013 volledig wordt gerealiseerd. 3.3.2.2: Deze streefwaarden zijn gewijzigd in verband met de uitkomsten Midterm review (najaar 2013). 3.3.2.3: Vanaf 2015 is de streefwaarde niet van toepassing, omdat het Project Hollandsche IJssel in 2014 in zijn geheel wordt afgerond. Taak 3.3.3 Nazorg gesloten stortlocaties in het kader van de Wet Milieubeheer Op grond van de Wet milieubeheer is de provincie bestuurlijk, financieel en organisatorisch verantwoordelijk voor de nazorg van stortplaatsen die na 1996 gesloten zijn of worden. De nazorgwerkzaamheden die voortvloeien uit deze (in principe eeuwigdurende) verantwoordelijkheid voor de stortplaatsen worden betaald uit het provinciaal Nazorgfonds. Dit fonds wordt gevuld door bijdragen van de stortplaatsexploitanten. Ten aanzien van de Derde Merwedehaven zal in 2014 aandacht besteed worden aan de benodigde procedures om de ruimtelijke inrichting en de overdracht aan de provincie ten behoeve van nazorg voor te bereiden. Naar verwachting zal de provincie in 2014 de stortplaats Hoge Bergsche Bos voor gesloten verklaren. Voor de stortplaatsen C2-deponie en Craeyenstein-West is de termijn voor gesloten verklaren inmiddels naar verwachting opgeschoven naar 2015, respectievelijk 2019. Prestatie-indicatoren Omschrijving 3.3.3.1

Aantal gesloten stortlocaties in nazorgfase per 31/12

Nulmeting

2014

2015

2016

2017

2 (20%)

7 (78%)

7 (78%)

7 (78%)

7 (78%)

76


Jaarrekening 2012


Begroting 2014

Raming 2015

Raming 2016

Raming 2017

Doel 3.3 Een schonere bodem en optimaal bodemgebruik in Zuid-Holland Lasten

25.328

35.798

17.381

4.930

4.930

4.930

Baten

1.862

6.267

910

890

890

890

-23.466

-29.531

-16.472

-4.040

-4.040

-4.040

4.101

21.424

2.450

0

0

0

4.101

21.424

2.450

0

0

0

0

5.500

0

0

0

0

0

5.500

0

0

0

0

-19.365

-13.607

-14.022

-4.040

-4.040

-4.040

Resultaat voor bestemming Reserves Meerjarenplan Bodemsanering 2010-2014 + Bijdrage uit reserve Meerjarenplan Bodemsanering 2010-2014 - Storting in reserve Resultaat na bestemming

Toelichting meerjarenraming Met het Rijk zijn voor de periode 2010 tot en met 2014 convenantafspraken gemaakt over bodemsanering. In dat kader zijn er voor deze periode aan de provincies middelen toegekend in de vorm van een decentralisatieuitkering. De decentralisatieuitkering stopt met ingang van 2015.

77

Doel 3.4 Een sterke regionale economie Wat willen we bereiken? De provincie wil de regionale economie versterken door ruimte te scheppen voor economische groei. De provincie voert daartoe samen met haar partners in de Zuidvleugel (overheden, bedrijfsleven en kennisinstellingen) de gezamenlijke economische agenda uit. De provincie richt zich daarbij specifiek op drie economische pijlers: transitie Haven Industrieel Complex (mainport), greenports en de Kennisas6. Specifieke instrumenten die de provincie inzet om ruimte te scheppen voor economische groei zijn het ruimtelijke instrument en het mobiliteitsbeleid. De opgaven in de betreffende economische pijlers vragen om een integrale aanpak van met elkaar samenwerkende provinciale afdelingen. Bijvoorbeeld bij de uitvoering van het Havenconvenant, waar de provincie een van de ondertekenende partijen is. Het convenant gaat niet alleen over de haveneconomie maar ook over milieuzaken, natuur en wonen. Een ander voorbeeld zien we op het raakvlak van economie en verkeer & vervoer (fresh corridor). Het transport van groenten en fruit uit de greenports verloopt meer en meer via containers. Deze opgave heeft verstrekkende gevolgen voor het ZuidHollandse transportnetwerk en de relatie tussen de haven van Rotterdam en de greenports. Inspelen op deze opgave, die onderdeel vormt van de modernisering van de greenports, vraagt om een passend provinciaal mobiliteitsbeleid. Kortom, het versterken van de regionale economie, doelstelling van de provincie, vraagt om een integrale aanpak. Belemmeringen liggen onder meer op terreinen als kennisvalorisatie, totstandkoming en financiering van innovatie en internationale positionering. De provincie heeft in dit proces de rol van kadersteller, verbinder en implementeerder. In 2014 gaat de ROM-Zuidvleugel van start met een bijeengebracht kapitaal van € 28,7 mln. Het programma biedt veelbelovende innovatieve bedrijven financiering en richt zich op sterke economische sectoren van Zuid-Holland die zich met (nieuwe) technologie bezighouden. Daarbij gaat het in Zuid-Holland om cleantech (biobased, deltatechnologie en infrastructuur & mobiliteit), medische technologie en security. Een dynamische en duurzame economie vereist voldoende juiste hoeveelheid ruimte voor werkfuncties van de gewenste kwaliteit op de meest functionele en efficiënte plaats. In onze dichtbevolkte provincie zijn hierbij zuinig en efficiënt ruimtegebruik de uitgangspunten. De provincie zet in op monitoring en begeleiding van de uitvoering van de herstructureringsopgave voor bedrijventerreinen door gemeenten waaraan de provincie in het verleden UHB-subsidie heeft toegekend. Verder streeft de provincie naar behoud van en modernisering van het greenport areaal in de tuinbouwconcentratiegebieden. Verspreid liggend glas zal daarbij gesaneerd worden. Een ander doel is het leegstandspercentage van kantoren in Zuid-Holland omlaag te krijgen tot een niveau dat gelijk is aan of lager is dan het landelijk gemiddelde percentage. De provincie wil voor Zuid-Holland een sterke regionale economie bereiken die duurzaam is. Het verduurzamen van de energiehuishouding draagt bij aan versterking van de concurrentiekracht van de regio. De mogelijkheden om in Zuid-Holland restwarmte uit de industrie en aardwarmte uit de diepe ondergrond te benutten zijn bijzonder groot. De provincie bevordert actief de realisatie van een warmte-infrastructuur. Dit is essentieel voor collectieve duurzame energievoorziening.

6

De vierde pijler van de regionale economie betreft Zakelijke dienstverlening (Veiligheid, ICT, Pensioenen en Hoofdkantoren). Publieke investeringen in de versterking van deze pijler zijn zeker nodig en urgent. De provincie ziet het eigenaarschap hiervoor bij de (grote) steden liggen.

78

Effectindicatoren Omschrijving 3.4.a

Procentuele jaarlijkse groei van het inkomen van de prioritaire clusters

3.4.b

Leegstandspercentage kantoren ZuidHolland ten opzichte van Nederland per 31/12

Nulmeting

2014

2015

2016

2017

0,1%

0,1% boven landelijk gemiddelde




13,6% (Landelijk 13,7%) (1.665.300 m2)

= landelijk gemiddelde




Toelichting effectindicatoren 3.4.a: De indicator doelt op de procentuele jaarlijkse groei van de totale toegevoegde waarde van alle bedrijfsklassen die tot de stuwende economische clusters worden gerekend. Gemonitord worden hier de groeiprestaties van de clusters, die tot het Havenindustrieel Complex, tot de Greenports en tot de Campussen behoren en waarbij de provinciale betrokkenheid het grootst is (Maritiem en Deltatechnologie, Transport & Logistiek, Greenports en Bioscience). Deze inspanningen moeten worden opgeteld bij die van het Rijk en andere overheden. De relatieve variabele (de groei is hoger dan het landelijk gemiddelde) schakelt de invloed van conjunctuur uit en legt het accent specifiek op de factoren die de Zuid-Hollandse groei bepalen. 3.4.b: Uit onderzoek (medio 2011) is gebleken dat het leegstandspercentage in Zuid-Holland 13,6% bedraagt en landelijk 13,7%. Medio 2013 bedraagt dat voor Zuid-Holland circa 14,9% en voor Nederland 14,7%. Tot 2013 zijn er meer m2 nieuwbouw kantoorruimte opgeleverd. Voor de komende jaren wordt een afname verwacht. De in de Structuurvisie Ruimte 2011 beoogde reductie van de plancapaciteit voor kantoorontwikkeling ligt goed op schema. De omvang van de transformatie van kantoren is de afgelopen jaren wat toegenomen. Naast deze ontwikkelingen die positief bijdragen aan het verminderen van de leegstand, staat de omvangrijke vermindering bij het Rijk van haar in gebruik zijnde kantoren in Zuid-Holland. Voor de gemeente Den Haag gaat het de komende 5 jaar om ongeveer 600.000 m2, in overig Zuid-Holland om circa 160.000 m2. De provincie zal daarom inzetten op een aan de landelijke ontwikkeling gelijkblijvend leegstandspercentage voor Zuid-Holland. Transformatie van kantoren naar andere functies (vooral wonen) kan daartoe bijdragen, maar dat is vooral een aangelegenheid van de markt. De provincie zal hierbij waar mogelijk een faciliterende rol spelen. Ook indien transformatie zich verder doorzet zal dit niet de oplossing bieden voor de kantorenmarktproblematiek. Voor een flink deel zal uiteindelijk de sloophamer het enige alternatief zijn.

Wat gaan we doen om dit doel te bereiken? Taak 3.4.1 Kaders stellen en de provincie vertegenwoordigen ten behoeve van de regionale economie De provincie stelt ruimtelijke kaders en deze worden door gemeenten nader ingevuld via de Regionaal Economische Overlegorganen (REO’s). Met bestuurlijke partners in de regio overlegt de provincie over het Uitvoeringsprogramma Economische Agenda Zuidvleugel. De provincie overlegt met het Rijk over aansluiting van het regionaal economisch beleid op het landelijke topsectorenbeleid. De Economische Agenda Zuidvleugel wordt in 2014 geactualiseerd. Deze actualisatie kan ook impact hebben op de uitvoering van de provinciale beleidsvisie Regionale Economie en Energie in 2014 en 2015 en daarmee op hoe de provincie Europese middelen inzet bij de uitvoering van haar economisch beleid.

79

Taak 3.4.2

Voorwaarden scheppen en ondersteunen van gemeenten voor de versterking van

werklocaties (bedrijventerreinen, detailhandel en kantoren) De provincie voert zowel een volume- als een locatiebeleid om een juiste kwantitatieve en kwalitatieve afstemming tussen de vraag naar en het aanbod van werklocaties te realiseren. Hiertoe zet de provincie zowel het ruimtelijk instrument (Provinciale Structuurvisie, regionale afspraken, SER-ladder) als het financieel instrumentarium in. Met betrekking tot het financieel instrumentarium kan worden opgemerkt dat het Convenant Bedrijventerreinen met het Rijk, IPO en VNG betrekking heeft op de periode 2009-2013 en er daarom in 2014 en 2015 geen nieuwe beschikkingen kunnen worden afgegeven voor herstructurering. Via de Uitvoering Herstructurering Bedrijventerreinen monitoring wordt gestreefd naar het door gemeenten laten opleveren van geherstructureerde bedrijventerreinen waarvoor in het verleden subsidie is toegekend. De provinciale rol krijgt ook invulling door op basis van de SER-ladder regionale bedrijventerreinstrategieën dan wel bestuurlijke afspraken met de Regionaal Economisch Overleggen te maken. Bedrijventerreinen moeten daadwerkelijk worden gebruikt om die categorie bedrijven te huisvesten waarvoor het bedrijventerrein is bedoeld. De provincie voert voor de kantorenmarkt zowel een volume- als een locatiebeleid. In het ontwerp 2e herziening Provinciale Structuurvisie zijn locaties vastgelegd waar nieuwe ontwikkelingen vanaf 1.000 m2 toegelaten worden. Daarnaast worden behoefteramingen op provinciaal niveau opgesteld. In overleg met gemeenten dient verder te worden gewerkt aan vermindering van plancapaciteit en het vergroten van de realiteit van onderliggende grondexploitaties. De afgelopen jaren is veel zachte plancapaciteit geschrapt. De komende jaren wordt dat veel moeilijker, omdat veel bestemmingsplannen dan allemaal geactualiseerd zijn, en vaak ook de oude capaciteit weer als zodanig is bestemd. Prestatie-indicatoren Omschrijving 3.4.2.1

Aantal hectare in gemeenten opgeleverde geherstructureerde bedrijventerreinen

3.4.2.2

Jaarlijkse afname plancapaciteit voor kantoorlocaties

Nulmeting

2014

2015

2016

2017

75

125

150

150

150

100.000 m2

225.000 m2

225.000 m2

225.000 m2

225.000 m2

Taak 3.4.3

Ondersteunen van en voorwaarden scheppen voor duurzame versterking van de regionale clusters Realisatie planning provinciale (financiële) bijdrage aan de Uitvoering Economische Agenda Zuidvleugel Voor de uitvoering van de Economische Agenda heeft de provincie een passend instrumentarium tot haar beschikking en waar nodig voert de provincie regie op het proces. De provincie maakt samen met de Zuidvleugelpartners keuzes over uit te voeren programma’s en projecten en ieders inzet. In 2014 gaat ZuidHolland haar concurrentiekracht versterken door het voortzetten van de 20 projecten uit het Investeringsprogramma Economische Agenda Zuidvleugel. Hiertoe is voor 2012 en 2013 bovenop de structurele middelen € 10,0 mln geïnvesteerd in de urgente innovatie projecten uit het investeringsprogramma Economische Agenda Zuidvleugel en in de komende jaren wordt wederom € 10,0 mln extra ingezet. Het gaat daarbij om nieuwe projecten of programma’s binnen de Economische Agenda Zuidvleugel waaraan de provincie cofinancieringsmiddelen wil verbinden via het nieuwe EFRO Kansen voor West II programma. Een nieuw uitvoeringsinstrument is de ROM Zuidvleugel. De provincie heeft de ROM Zuidvleugel samen met het Rijk, gemeenten en kennisinstellingen uit de regio opgericht. De ROM richt zich op internationale marketing en acquisitie en ondersteuning van kennisintensief MKB bij vernieuwingstrajecten. Hiernaast beschikt de ROM Zuidvleugel over een participatiefonds, waarmee jonge en snelgroeiende innovatieve technologiebedrijven kunnen worden gefinancierd.

80

Prestatie-indicatoren Omschrijving

Nulmeting

2014

2015

2016

2017

3.4.3.1

Jaarlijkse ontwikkeling Greenports binnen de concentratiegebieden

5.270 ha

N.v.t.

N.v.t.

N.v.t.

N.v.t.

3.4.3.2

Realisatie planning provinciale bijdrage aan de Uitvoering Economische Agenda Zuidvleugel

0

>80%

>80%

>80%

>80%

Toelichting prestatie-indicatoren 3.4.3.1: Er is geen nieuwe planologische ruimte voor glas gepland, deze prestatie is gereed. Taak 3.4.4

Ondersteunen van en ruimtelijke voorwaarden scheppen voor toeristisch / recreatief ondernemerschap Middels het Impulsprogramma recreatie en toerisme geeft de provincie hier invulling aan. Door een impuls te geven aan processen waarbij publieke en private partners gezamenlijk willen investeren in recreatie en toerisme in Zuid-Holland. Een impuls wordt gegeven om korte termijn resultaat binnen lange termijn ambities te realiseren, daar waar een meervoudig provinciaal belang is gediend. In 2014 wordt gewerkt aan 4 ontwikkellocaties: Zeejachthaven Katwijk, Alles stroomt, Bungalowpark Voorne Putten (Molencaten) en uitvoering Green Deal-Land van Bezinning. Prestatie-indicatoren Omschrijving 3.4.4.1

Nulmeting

2014

2015

2016

2017

0

4

4

4

4

Aantal ondersteunde kansrijke ontwikkellocaties

81



Begroting 2014

Raming 2015

Raming 2016

Raming 2017

Doel 3.4 Een sterke regionale economie Lasten

32.344

59.918

32.432

24.143

25.872

20.031

Baten

10.756

1.096

379

0

0

0

-21.588

-58.822

-32.053

-24.143

-25.872

-20.031

3.698

7.311

9.300

0

0

0

Deel vrije ruimte Zuidvleugelfonds programma 3

254

0

0

0

0

0

EFRO middelen

250

150

150

0

0

0

Pieken in de Delta

263

1.392

593

0

0

0

Bedrijventerreinen:IRP Oude Rijnzone

0

100

0

0

0

0

Kennisinfrastructuur

0

1.399

0

0

0

0

Zuidvleugelfonds / onderdeel

0

531

0

0

0

0

0

26.750

0

0

0

0

1.371

0

0

0

0

0

Resultaat voor bestemming Programmareserves Bedrijventerreinen

kennisinfrastructuur Alternatieve locatie Hoeksche Waard 2011 DP Pieken in de Delta 2011 DP Schaalsprongprogramma's

500

0

0

0

0

0

2011 DP Coolport

1.400

0

0

0

0

0


7.735

37.633

10.043

0

0

0

Bedrijventerreinen

1.799

0

0

0

0

0

Pieken in de Delta

254

0

0

0

0

0

Overcommittering OP-West

6.000

3.200

0

0

0

0

Economische agenda Zuidvleugel

5.146

2.700

0

0

0

0

ROM Zuidvleugel Coolport middelen Alternatieve locatie Hoeksche Waard - Storting in reserve Resultaat na bestemming

0

1.100

1.100

1.100

0

0

3.200

0

0

0

0

0

17.750

0

0

0

0

0

34.149

7.000

1.100

1.100

0

0

-48.002

-28.189

-23.110

-25.243

-25.872

-20.031

Toelichting meerjarenraming De verschillen in de jaarschijven van de meerjarenraming zijn vooral het gevolg van de besluitvorming bij de Kadernota 2014-2017 met betrekking tot de maatregelen om het incidentele begrotingstekort voor 2014 en 2015 te dekken. In dit programmadoel gaat het om het aanpassen van kasritmes van uitgaven voor subsidies bedrijventerreinen (UHB) van 2014/2015 naar 2016 (€ 6,0 mln) en uitgaven voor economie, innovatie en greenports (betreft intensiveringsmiddelen) van 2014/2015 naar 2016/2017 (€ 5,0 mln). Verder lopen de langjarige decentralisatieuitkeringen Topper-gelden bedrijventerreinen (€ 1,5 mln in 2015), FES-gelden bedrijventerreinen (€ 6,0 mln in 2016) en Coolport Zuid-Holland (€ 1,0 mln in 2017) af. Daarnaast is er een budgetdaling van € 5,0 mln omdat de bij het Hoofdlijnenakkoord afgesproken intensivering in 2015 afloopt. Tot slot zijn ook de herallocatiemiddelen (€ 1,1 mln per jaar) die vanuit de taakstelling op subsidies zijn gevormd in 2016 niet meer beschikbaar.

82

Doel 3.5 Een duurzame energievoorziening in Zuid-Holland Wat willen we bereiken? Op Europees en nationaal niveau zijn doelstellingen afgesproken voor een CO2-reductie van 20% in 2020 ten opzichte van het niveau van 1990 en dat 14% van de primaire energieconsumptie in 2020 afkomstig moet zijn uit hernieuwbare bronnen. Aan deze doelen dragen alle overheidslagen bij. De provincie draagt vooral bij door de ruimtelijke voorwaarden voor de productie van duurzame energie te scheppen en de economische bedrijvigheid op dat gebied te versterken. Een van de prioriteiten van de laatste twee jaren van deze collegewisseling betreft de energietransitie (breed zowel duurzame energie, energiebesparing als biobased economy). Op basis van deze prioriteitstelling en het SER akkoord wordt een nadere invulling gegeven aan het energieprogramma.

Effectindicatoren Omschrijving 3.5.a

Jaarlijks gerealiseerd percentage duurzame energie waaronder: jaarlijkse toename van het aantal toegevoegde megawatt gerealiseerde windenergie; jaarlijkse toename van het aantal toegevoegde megawatt gerealiseerd vermogen uit warmteprojecten.

Nulmeting

2014

2015

2016

2017

2,2%

6%

7%

8%

9%

250

325

350

375

400

150

250

350

450

550

Toelichting effectindicatoren Het voor windenergie vastgestelde beleidsdoel (Nota Wervelender januari 2011) is 350 MW opgesteld vermogen in 2015 en 735,5 MW in 2020. Voor warmte zal de jaarlijkse prestatie vanaf 2014 fors moeten gaan stijgen, in samenhang met de vervanging van de bestaande stadsverwarmingen die dan aan de orde komt. De effecten van de provinciale beleidsinzet laten zich uitdrukken als percentage van het totale energiegebruik of per optie in megawatt gerealiseerd vermogen. Daarbij wordt aangetekend dat bij een stijgend energiegebruik het percentage duurzaam kan dalen, ondanks toegenomen opgesteld vermogen. De nulmeting van het percentage duurzame energie is aangepast aan de nauwkeurigere cijfers afkomstig uit de energiemonitor. De megawatts zijn cumulatief weergegeven.


Kaders stellen, uitvoeren en de provincie vertegenwoordigen ten behoeve van energie

De te leveren prestaties zijn benoemd in de beleidsvisie Regionale Economie en Energie en vastgesteld door PS op 30 mei 2012. De provinciale doelstellingen met betrekking tot duurzame energie, CO2 -reductie en energiebesparing worden zo veel mogelijk gekoppeld aan de opgaven in het economisch domein: transitie HIC, transitie Greenports, ontwikkeling Kennisas en werklocaties. De provincie sluit aan op de bereidheid en dynamiek van de koplopers in de markt om bij een aantal geselecteerde projecten (generieke) procedurele en wettelijke knelpunten op te lossen. Hiervoor wordt onder andere de systematiek van de Stroomversneller gebruikt. Deze aanpak leidt uiteindelijk tot investeringen door de markt in fysieke projecten.

83

De vanaf 2007 uitgevoerde tweejaarlijkse CO2-monitor van de provincie samen met de regio’s geeft de effecten voor het grondgebied van Zuid-Holland weer. Voor de versnelling van een aantal warmteprojecten is een Green Deal met het Rijk afgesloten. Prestatie-indicatoren Omschrijving 3.5.1.1

Nulmeting

2014

2015

2016

2017

0 0

3 4

3 7

3 10

3 10

7

Aantal projecten in uitvoeringsfase voor duurzame energie waaronder: windprojecten; warmteprojecten.


Jaarrekening 2012


Begroting 2014

Raming 2015

Raming 2016

Raming 2017

Doel 3.5 Een duurzame energievoorziening in Zuid-Holland Lasten Baten Resultaat voor bestemming

2.850

3.370

1.724

1.484

1.484

1.484

54

0

0

0

0

0

-2.795

-3.370

-1.724

-1.484

-1.484

-1.484

Programmareserves Stimulering duurzame energie

2.333

0

0

0

0

0

Mitigatie / Energie

1.477

483

240

0

0

0

0

1.500

0

0

0

0


3.811

1.983

240

0

0

0

Mitigatie / Energie

3.333

0

0

0

0

0

Green Deal Zonnepanelen-asbest

2.004

0

0

0

0

0


5.337

0

0

0

0

0

-4.322

-1.387

-1.484

-1.484

-1.484

-1.484



7

Realisatie vindt plaats door de markt

84

Programma 4 Bestuur en Samenleving Inleiding Dit programma bevat de volgende doelen: 4.1

Krachtige en slanke provincie

4.2 4.3 4.4

Slagvaardig en robuust lokaal en regionaal bestuur Kwalitatief goede en tijdige jeugdzorg Bevorderen van participatie van (kwetsbare) burgers

4.5 4.6

Een beschermd, bekend en beleefbaar cultureel erfgoed Mediavoorzieningen met een goed bereik

De provincie Zuid-Holland streeft naar een sterke en doelmatige provincie. Daartoe concentreert de provincie haar middelen, instrumenten en bevoegdheden op de uitvoering van haar kerntaken. De provincie Zuid-Holland heeft een bovenlokale systeemverantwoordelijkheid voor het functioneren van het openbaar bestuur in Zuid-Holland. De provincie Zuid-Holland zet zich actief in voor krachtige, slagvaardige en robuuste gemeenten die, ondanks taakverzwaring en teruglopende middelen, de lokale taken en de regionale opgaven goed kunnen oppakken. De provincie Zuid-Holland is verantwoordelijk voor de beschikbaarheid van de benodigde jeugdzorg. De provincie Zuid-Holland ondersteunt regio’s bij de voorbereiding op de stelselwijziging. Via transitiebijeenkomsten, pilots, overleg en samenwerking met gemeenten via het Overhedenoverleg en Transitieplatform wordt aan kennis- en expertise overdracht gewerkt. In het kader van een zorgvuldige overgang van jeugdzorgtaken naar gemeenten worden overgangsmaatregelen per regio gemaakt in de op te stellen regionale arrangementen, de huidige financiers, waaronder provincie, worden hierbij betrokken. De provincie blijft zolang de Wet op de jeugdzorg van kracht is haar wettelijke taken en verantwoordelijkheden op het huidige kwaliteitsniveau uitvoeren en verbeteringen doorvoeren.

De provincie Zuid-Holland heeft krachtens de Wet maatschappelijke ondersteuning (Wmo) de taak om gemeenten te ondersteunen bij de uitvoering van gemeentelijk beleid om de participatie en zelfredzaamheid van (kwetsbare) burgers. De provincie zet zich in op behoud, beleving en benutting van onze grote monumentale complexen, die op het raakvlak van groen en water liggen en over gemeente- en regiogrenzen heengaan. Tot deze doorgaande ‘erfgoedlijnen’ rekenen wij de Landgoederenzone, de Romeinse Limes, de Oude Hollandse Waterlinie, onze Trekvaarten, de Atlantikwall, Goeree en de Waterdriehoek en de Waterdriehoek (Kinderdijk, Dordrecht en Biesbosch). Ingevolge de Mediawet hebben de provincies een instandhoudingsplicht voor minstens één regionale omroep. De kerntaak van de regionale omroep ligt bij de invulling van de functie van een rampenzender en bij de dagelijkse regionale nieuwsvoorziening. Samen met de provincie Noord-Holland houdt de provincie Zuid-Holland Probiblio in stand, die een tweedelijnsondersteuningsfunctie vervult voor de gemeentelijke bibliotheken.

85


Begroot 2014

Raming 2015

Raming 2016

Raming 2017

Lasten

183.912

70.253

52.253

51.922

Baten

116.273

861

861

861


-67.639

-69.393

-51.393

-51.062

55

1.000

0

0

0

0

0

0


-67.584

-68.393

-51.393

-51.062


Begroot 2014

Raming 2015

Raming 2016

Raming 2017

Incidentele lasten

6.083

6.317

338

7

Incidentele baten

8.249

4.986

7

7


2.166

-1.331

-331

0

55

1.000

0

0

2.221

-331

-331

0


Onttrekking reserves Storting reserves


Onttrekking reserves Resultaat na bestemming

86

Doel 4.1 Krachtige en slanke provincie Wat willen we bereiken? Met het oog op de vermindering van bestuurlijke drukte, neemt de provincie Zuid-Holland alleen nog deel aan overleggen die bijdragen aan ambities op de kerntaken. Bestuurlijke overleggen waarbij dit niet het geval (meer) is worden beëindigd. Dit zal moeten leiden tot een daling van het aantal bestuurlijke overleggen ten opzichte van de uitgangssituatie aan het begin van deze collegeperiode. Daarnaast wil de provincie ZuidHolland een adequate dienstverlener zijn voor medeoverheden, bedrijven en burgers. Effectindicatoren Nulmeting

2014

2015

2016

2017

4.1.a

Omschrijving Daling aantal bestuurlijke overleggen waar de provincie Zuid-Holland structureel aan deelneemt

179

32%

32%

32%

32%

4.1.b

Klanttevredenheid gemeten in IPO-verband externe dienstverlening (zie 3.1 Paragraaf Bedrijfsvoering)

6,8

7,0

7,2

Toelichting effectindicatoren 4.1.a: Aan het begin van de collegeperiode is al een groot aantal overleggen geschrapt, waardoor in de eerste twee jaar al een reductie van 32% ten opzichte van de oorspronkelijke 179 bestuurlijke overleggen is gerealiseerd. In de rest van de collegeperiode is de ambitie dit niveau op z’n minst vast te houden. 4.1.b: Voor een nadere toelichting zie de toelichting op indicator 3.1 in de Paragraaf Bedrijfsvoering.


Uitvoeren van de algemene bestuurstaken (Provinciale Staten)

Provinciale Staten bestaan uit 55 Statenleden, onderverdeeld in 10 politieke fracties. In 2014 geven Provinciale Staten op uiteenlopende wijze invulling aan hun hoofdtaken. De Staten oefenen herkenbaar en transparant het mandaat van de kiezers uit en leggen daarover verantwoording af. Zij sturen op hoofdlijnen bij de ontwikkeling van beleid en geven het college van Gedeputeerde Staten de benodigde kaders mee. Daarnaast controleren Provinciale Staten de uitvoering van het door het college van Gedeputeerde Staten gevoerde beleid. De Statengriffie ondersteunt in de breedst mogelijke zin Provinciale Staten bij de uitoefening van hun taken. Om Provinciale Staten het gewenste inzicht te verschaffen in de (kwaliteit van de) ondersteuning, heeft de Statengriffie voor de Statenperiode 2011-2015 een griffieplan opgesteld. Op de reguliere planning en controlmomenten wordt aan Provinciale Staten gerapporteerd over de (kwaliteit van de) ondersteuning. De politieke fracties worden bijgestaan door fractievertegenwoordigers en fractiemedewerkers. Taak 4.1.2 Uitvoeren van de dagelijkse bestuurstaken (Gedeputeerde Staten) Het college van Gedeputeerde Staten bestaat deze collegeperiode uit vijf gedeputeerden. Gedeputeerde Staten geven uitvoering aan het Hoofdlijnenakkoord: Zuid Holland verbindt en geeft ruimte. Dit is vertaald in de provinciale begroting. In het declaratieregister van Gedeputeerde Staten, dat eens per kwartaal verschijnt, worden de bestuurskosten van Gedeputeerden Staten vermeld.

87

Taak 4.1.3

Adviseren en ondersteunen van bestuur en samenwerken met bestuurlijke partners

Onder deze taak valt de advisering van Gedeputeerde Staten in brede zin: a) advisering en ondersteuning bij de politieke besluitvorming (inclusief voorbereiding en verslaglegging GSvergaderingen en advisering op kwaliteit van stukken); b) advisering ten aanzien van bestuurlijke integriteit, rechtspositie en overige bestuurlijke aspecten het gehele college betreffende en c) lobby op (beleids)dossiers in de Tweede Kamer en waar aan de orde in de Eerste Kamer. De provincie werkt onder andere in IPO-verband samen met andere bestuurlijke partners aan majeure opgaven en bestuurlijke dossiers. Tussen de koepelorganisaties worden hiertoe bestuursafspraken gemaakt. Met het kabinet zijn decentralisatieopgaven afgesproken op het terrein van ruimte, economie, natuur en jeugdzorg. Het college zal zich actief richten op het verder uitvoeren van deze decentralisaties en proactief handelen op de dossiers over vorming landsdelen en vorming van een vervoerregio. Europa speelt in toenemende mate een rol bij het realiseren van de ambities van de provincie. Door samenwerking in Randstadverband en met de Kustprovincies (en Vlaams Nederlandse Delta) wordt tijdig ingezet om relevante weten regelgeving te beïnvloeden en kansen die Europa biedt te benutten. De meest concrete uitdrukking van benutte kansen vormt het percentage van EU-subsidies die door de provincie wordt benut om haar ambities te realiseren. Doel is hier maximaal gebruik van te maken. Eind 2013 zal het Provinciaal Ambitiedocument worden opgeleverd waarin heldere afspraken worden opgenomen om ook in de volgende periode gericht gebruik te kunnen maken van Europese Subsidies. Prestatie-indicatoren Omschrijving

Nulmeting

2014

2015

2016

2017

4.1.3.1

Percentage afspraken uit de bestuursafspraken Rijk, IPO, VNG en UvW uitgevoerd

0% (50)

N.v.t.

N.v.t.

N.v.t.

N.v.t.

4.1.3.2

Percentage EU-subsidies (EFRO en POP) dat is benut (binnen periode 2007-2013)

21% (€ 18,6 mln van € 88,6 mln)

75%

100%

PM

PM

Toelichting prestatie-indicator 4.1.3.1: Als gevolg van het nieuwe Regeerakkoord zijn/worden belangrijke onderdelen van de bestuursafspraken tussen Rijk en IPO herijkt en/of geherformuleerd. Er kan dus geen score ten opzichte van de nulmeting worden gemeten, waarmee de indicator 4.1.3.1 komt te vervallen (als gevolg van exogene factor). 4.1.3.2: Om in 2015 100% van de beschikbare Europese subsidies voor Zuid-Holland vanuit EFRO (Europese Fonds voor Regionale Ontwikkeling) en POP (Plattelandontwikkelingsprogramma) benut te hebben wordt de voortgang van de realisatie van projecten nauwlettend gevolgd. Omdat de lopende periode 2007-2013 een financiële uitloop tot 2016 kent, kan voor het jaar 2016 (en verder) pas na de uitkomst van de onderhandelingen over de nieuwe Europese begrotingsperiode (2014-2020) een nieuwe aangepaste indicator opgesteld worden.

88

Taak 4.1.4

Verminderen administratieve lasten uit medebewind en verbetering provinciale

dienstverlening In 2014 werken Gedeputeerde Staten, in IPO-verband, verder aan de uitvoering van het plan van aanpak, dat in 2011 is opgesteld met het ministerie van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties ten behoeve van de verdere reductie van administratieve lasten veroorzaakt door de overheid. Specifieke aandacht gaat uit naar maatregelen om de administratieve lasten uit medebewindsregelingen te verminderen, aangezien deze regelingen de belangrijkste lastenveroorzaker zijn binnen de totale administratieve lasten van de provincie (circa 90%). Prestatie-indicatoren Omschrijving 4.1.4.1

Procentuele vermindering administratieve lasten uit medebewind

Nulmeting

2014

2015

2016

2017

€ 18,4 mln (score meting eind 2010)

15%

20%

20%

20%

Toelichting prestatie-indicator Evenals vorig jaar blijven in 2014 met name de invoering van de Omgevingswet (waarvan de ingangsdatum nog niet bekend is) en de Wet Natuurbescherming (welke naar verwachting medio 2014 ingaat) van belang. De meeste lasten uit medebewindsregelingen vloeien namelijk voort uit wetten die opgaan in nieuwe wetten (naast bovenstaande eveneens Wet milieubeheer, Ontgrondingenwet, Flora en Fauna wet). Gedeputeerde Staten blijven proberen via het IPO te beïnvloeden dat het Rijk de nieuwe wetgeving dusdanig opstelt dat deze zo min mogelijk lasten veroorzaakt. De eerstvolgende administratieve lastenmeting van de provincie Zuid-Holland vindt plaats begin 2014.


Jaarrekening 2012


Begroting 2014

Raming 2015

Raming 2016

Raming 2017

20.387

18.569

17.985

17.977

17.977

17.977

751

666

666

666

666

666

-19.636

-17.903

-17.318

-17.311

-17.311

-17.311

100

0

0

0

0

0

Doel 4.1 Krachtige en slanke provincie Lasten Baten Resultaat voor bestemming Programmareserves 2011 DP China + Bijdrage uit reserve Resultaat na bestemming

100

0

0

0

0

0

-19.536

-17.903

-17.318

-17.311

-17.311

-17.311

89

Doel 4.2 Slagvaardig en robuust lokaal en regionaal bestuur Wat willen we bereiken? De bestuurlijke verhoudingen in Nederland zijn in de afgelopen periode gewijzigd. Decentralisaties en bestuursakkoorden hebben er toe geleid dat de provincie een helderder profiel heeft gekregen met duidelijk omschreven kerntaken. Op de terreinen ruimte, natuur, regionale economie en mobiliteit is de provinciale rol versterkt. Tegelijkertijd is het bestuurlijk palet bij inliggende en aangrenzende overheden in beweging: de Wgrplus wordt opgeheven, het wetsvoorstel voor de vorming van een Noordvleugelprovincie is door de minister ingediend en gemeenten staan aan de lat om een aantal grote decentralisaties in het sociale domein op te pakken. Bestaande samenwerkingsverbanden worden daarom tegen het licht gehouden en veel bestuurlijke partners zijn op zoek naar nieuwe manieren om zich als regio te organiseren. Dit geldt ook voor de gemeenten. De provincie zet zich actief in voor krachtige, slagvaardige en robuuste gemeenten die de lokale taken en regionale opgaven goed kunnen oppakken. Het Hoofdlijnenakkoord staat onveranderd overeind; er is geen aanpassing nodig. Wat echter noodzakelijk blijkt, is een aanmerkelijk (pro)actiever uitvoering ervan dan bij het opstellen van het akkoord was voorzien. In 2013 hebben wij een koers ingezet met betrekking tot de bestuurlijke inrichting van Zuid-Holland. Hierover blijven wij ook in 2014 met gemeenten en andere bestuurlijke partners in gesprek. In dit kader zullen Gedeputeerde Staten initiatieven voor regionale bestuurskrachtonderzoeken en evaluaties van de regionale samenwerking ondersteunen. Ook bijdragen aan gezamenlijk met de gemeenten in te stellen externe onderzoekscommissies en aan procesbegeleiding van discussies over de bestuurlijke toekomst van gemeenten behoren tot de mogelijkheden. In het kader van de Europese Topregio willen Gedeputeerde Staten met de regio’s komen tot uitvoeringsagenda’s. Ten aanzien van onze wettelijke toezichtsverantwoordelijkheid (interbestuurlijk- en financieel toezicht) willen wij dit sober en proportioneel uitvoeren, uitgaande van de eigen verantwoordelijkheid van gemeenten en een goede werking van de eigen democratische controle door de raden (horizontaal toezicht). Daarnaast wil de provincie de toezichtlasten voor gemeenten zoveel mogelijk te beperken. Effectindicatoren Omschrijving

Nulmeting

2014

2015

2016

2017

4.2.a

Aandeel Zuid-Hollandse gemeenten dat wettelijk verplichte gemeentelijke taken uitvoert conform de wet

57% (67)

75%

80%

85%

90%

4.2.b

Aandeel Zuid-Hollandse gemeenten, dat valt onder regime repressief financieel toezicht, exclusief gemeenten in Arhi- procedures

95%

90%

95%

95%

95%

Toelichting effectindicatoren 4.2.a: In 2012 hebben Gedeputeerde Staten zes taakgebieden benoemd waarop de provincie actief informatie gaat verzamelen over de wettelijke taakuitoefening door gemeenten. De selectie van wetten is gemaakt op basis van de uitgangspunten dat er sprake moet zijn van een reëel risico op niet-naleving door een gemeente, en dat dit niet-naleven kan resulteren in een grote maatschappelijke impact. Het gaat om de taakgebieden: financiën, ruimtelijke ordening, huisvesting verblijfsgerechtigden, omgevingsrecht / Wabo, externe veiligheid, archief- en informatiebeheer. Het percentage is het percentage gemeenten waar de taakuitoefening op alle zes taakgebieden op orde is. De beoordeling (nulmeting) is een interne interpretatie op basis van gegevens die de provincie zelf heeft verzameld en niet op basis van de gegevens die de gemeenten hebben geleverd. Het getal 67 staat voor het aantal Zuid-Hollandse gemeenten. De uitkomsten van de nulmeting zijn conform het te verwachten percentage zoals opgenomen in de begroting 2013. Het percentage kan enerzijds worden

90

verklaard doordat het deels gaat om nieuwe gemeentelijke wettelijke taken die nog door gemeenten moeten worden opgepakt en derhalve nog laag scoren. Anderzijds was sprake van achterstanden. Voor de taakgebieden zullen eind 2013 bestuursovereenkomsten tussen de provincie en de gemeenten gesloten zijn met daarin afspraken over de benodigde informatie inzake de uitoefening van de geselecteerde wettelijke taken door gemeenten. Op basis daarvan zal in het jaar 2014, voor het eerst, de nulmeting zijn gebaseerd op de gegevens die door de gemeenten zelf worden aangeleverd. De verwachting is dat de bestuursovereenkomsten vanaf 2014 zullen bijdragen aan een sterker commitment bij gemeenten om de uitvoering van hun wettelijke taken conform de wet verder te verbeteren. Met als doel deze wettelijke taakbehartiging verder onderdeel te laten worden van de reguliere planningen controlcyclus van de gemeenten (horizontale verantwoording tussen college en gemeenteraad). Dat neemt niet weg dat de verwachting is dat gemeenten nog een flinke stap zullen moeten zetten om de deels nieuwe taken goed op te pakken en achterstanden in te halen, reden waarom de percentages voor de jaren 2014-2016 iets neerwaarts is bijgesteld. 4.2.b: Om voor repressief toezicht in aanmerking te kunnen komen, dienen gemeenten een sluitende begroting te presenteren, dan wel aannemelijk te maken dat de begroting binnen het meerjaren perspectief materieel in evenwicht komt. Vanwege de economische situatie verkeren ook de Zuid-Hollandse gemeenten in zwaar weer. Door de verwachte verdergaande tekorten op de grondexploitaties in combinatie met decentralisaties van verschillende rijkstaken, wordt ook 2014 weer een moeilijk jaar voor gemeenten. Door proactief signaleren, gemeenten te wijzen op trends en ontwikkelingen en hierover waar nodig bestuurlijk overleg te voeren, zijn gemeenten zich ervan bewust dat er tijdig keuzes gemaakt moeten worden. Hierdoor slagen gemeenten er veelal in om ondanks de grote opgaven wel een sluitende begroting en/of meerjarenperspectief te realiseren. Wij verwachten dat dit ook in de komende jaren het geval zal zijn.


Risicogericht uitvoeren interbestuurlijk toezicht


Nulmeting

2014

2015

2016

2017

X

100%

100%

100%

100%

Percentage gemeenten waar actief risicogericht toezicht is uitgeoefend op naleving van wettelijke taakuitoefening

Toelichting prestatie-indicator De norm voor 2014 is ten opzichte van vorige begroting verhoogd met 5%. Gedeputeerde Staten hebben een selectie gemaakt van zes wettelijke domeinen waarop de provincie actief informatie gaat verzamelen over de wettelijke taakuitoefening door gemeenten: financiën, ruimtelijke ordening, huisvesting verblijfsgerechtigden, omgevingsrecht / Wabo, externe veiligheid, archief- en informatiebeheer. De toezichtinformatie die daarvoor van de gemeenten nodig is en de criteria op basis waarvan deze informatie zal worden beoordeeld ter bepaling van het toezichtsregime, zijn vastgelegd in bestuursovereenkomsten die de provincie met alle 67 ZuidHollandse gemeenten wil sluiten uiterlijk eind 2013. Voor de overige wettelijke taken van gemeenten zal de provincie toezicht houden indien ‘signalen’ daartoe aanleiding geven. Het percentage geeft aan met hoeveel gemeenten de overeenkomsten zijn gesloten. Voor dit systeem met bestuursovereenkomsten is pas eind 2012 gekozen. Daarom is de indicator ten opzichte van eerdere jaren aangepast.

91

Taak 4.2.2

Risicogericht uitvoeren financieel toezicht

Met het financiële toezicht op de gemeenten wordt bevordering van een gezonde financiële situatie bij gemeenten beoogd, zodat een gemeente kan voortbestaan zonder een beroep te hoeven doen op middelen van de collectiviteit van de gemeenten (via art. 12 van de Financiële Verhoudingswet). Gedurende het gehele jaar wordt op basis van risicoanalyses steeds een actueel oordeel gevormd over de ontwikkeling van de gemeentelijke financiële positie. Mede gezien de substantiële risico’s voor gemeenten van de grondexploitaties is dit een belangrijke pijler voor de risicoanalyse die de provincie monitort. Door een proactieve benadering wordt getracht te voorkomen dat gemeenten onder preventief toezicht moeten worden geplaatst. De proactieve benadering krijgt invulling door de ontwikkelingen bij gemeenten gedurende het jaar goed te monitoren aan de hand van een zestal pijlers: begroting, jaarrekening, meerjarenraming, grondexploitaties, weerstandsvermogen, onderhoud kapitaalgoederen. Regelmatig wordt ambtelijk en waar nodig bestuurlijk overleg georganiseerd. Het streven is om het toezicht meer op afstand te laten plaatsvinden indien het risicoprofiel van een gemeente dit toelaat. Echter door de economische ontwikkelingen, in combinatie met taakoverdrachten, decentralisaties en bezuinigingen staan de gemeentelijke financiën onder druk, waardoor het op afstand plaatsen van gemeenten nog niet mogelijk blijkt. Alle gemeenten worden daarom nog steeds intensief gevolgd. Prestatie-indicatoren Omschrijving 4.2.2.1

Percentage gemeenten dat onder preventief toezicht (dreigt) te vallen waarbij tijdig is geïntervenieerd

Taak 4.2.3

Nulmeting

2014

2015

2016

2017

100%

100%

100%

100%

100%

Begeleiden en uitvoeren lopende Arhi-procedures (herindelingen en grenscorrecties)

In het geval van structurele knelpunten tussen gemeenten van bestuurlijke of financiële aard zal de provincie bemiddelen, verbinden en waar nodig knopen doorhakken. Waar (vrijwillig) wordt besloten tot herindeling, is het de bevoegdheid van de provincie om de Arhi-procedure te starten en een advies uit te brengen aan de minister. Ook (vrijwillige) grenscorrecties vallen onder de Arhi-procedure. Prestatie-indicatoren Omschrijving 4.2.3.1

Nulmeting

2014

2015

2016

2017

7

2

PM

PM

PM

Jaarlijks aantal begeleide en uitgevoerde Arhiprocedures

Toelichting prestatie-indicator In 2014 zullen er tenminste 2 Arhi-procedures lopen, namelijk de herindeling Krimpenerwaard en de samenvoeging van Bernisse en Spijkenisse.

92

Taak 4.2.4

Toezicht houden op de Zuid-Hollandse veiligheidsregio’s (Commissaris van de Koning als

rijksorgaan) De Commissaris van de Koning ziet toe op de kwaliteit van veiligheidsregio’s en volgt nauwlettend of deze zich blijven ontwikkelen, met name op bovenregionale samenwerking tussen deze regio’s en de ontwikkelingen in het kader van de nieuwe Politiewet en de effecten daarvan op de veiligheidsregio’s. De huidige en toekomstige bezuinigingen maken dit voor de betrokken gemeenten een lastige opgave. De Commissaris van de Koning treedt met betrekking tot door hem uitgeoefend toezicht in overleg met de Inspectie Veiligheid en Justitie en hij informeert jaarlijks de minister van Veiligheid en Justitie over de bevindingen van zijn toezicht. Prestatie-indicatoren Omschrijving 4.2.4.1

Nulmeting

2014

2015

2016

2017

100% (4)

100%

100%

100%

100%

Percentage actief uitgeoefend toezicht op ZuidHollandse veiligheidsregio’s


Jaarrekening 2012


Begroting 2014

Raming 2015

Raming 2016

Raming 2017

Doel 4.2 Slagvaardig en robuust lokaal en regionaal bestuur Lasten Baten

4.750

5.415

4.710

4.660

4.660

4.560

0

131

131

131

131

131


-4.750

-5.284

-4.579

-4.529

-4.529

-4.429


-4.750

-5.284

-4.579

-4.529

-4.529

-4.429

Toelichting meerjarenraming Naar aanleiding van de afspraken uit het Regeerakkoord inzake gemeentelijke herindeling en opschaling van de provincies is bij de Kadernota 2014-2017 een aanvullend budget van € 0,1 mln (2014 t/m 2016) beschikbaar gesteld van waaruit GS de gesprekken met gemeenten en regio’s over samenwerking en bestuurlijke en financiële knelpunten kunnen intensiveren.

93

Doel 4.3 Kwalitatief goede en tijdige jeugdzorg Wat willen we bereiken? Ieder kind in Zuid-Holland dient de kans te hebben zich goed te ontwikkelen. Veilig, gezond en gelukkig opgroeien hoort daarbij voor iedereen bereikbaar te zijn. In de gevallen waarbij dat niet lukt, dient er hulp aanwezig te zijn om de jeugdige en de ouders / opvoeders te ondersteunen in de weg naar volwassenheid van de jeugdige. De provincie heeft krachtens de Wet op de jeugdzorg een sturings- en financieringsrol en is verantwoordelijk voor: De toegang tot de jeugdzorg door het in stand houden van een stichting Bureau Jeugdzorg. Bureau Jeugdzorg heeft als kerntaak het opstellen van indicaties voor de geïndiceerde jeugdzorg, het Advies- en Meldpunt Kindermishandeling en de uitvoering van jeugdbescherming- en jeugdreclasseringmaatregelen. Het plannen en financieren van voldoende aanbod op indicatie van Bureau Jeugdzorg voor jeugdzorg bij opvoedings-, psychosociale en gedragsproblemen. Een goede aansluiting tussen het gemeentelijk preventief jeugdbeleid en het provinciale jeugdzorgbeleid waaronder het geven van advies en het bieden van deskundigheidsbevordering. Een samenwerkende en effectieve keten van preventie tot nazorg. Versterking van de nazorg van uitbehandelde jongeren. Effectindicatoren Omschrijving 4.3.a

Percentage jeugdzorgcliënten waarbij de ernst van de problematiek is verminderd

4.3.b

Maximale procentuele afwijking tussen zorgaanbod en vraag naar jeugdzorg

Nulmeting

2014

2015

2016

2017

87% (uitstroom = 1660)

70%

N.v.t.

N.v.t.

N.v.t.

2,8% (30/9-2011) (vraag 6227 aanbod 6052)

5%

N.v.t.

N.v.t.

N.v.t.

Toelichting effectindicatoren Uitgaande dat op 1 januari 2015 de nieuwe Jeugdwet wordt ingevoerd, waarin geen zorgtaak voor de provincie is opgenomen. 4.3.a: Jeugdzorgaanbieders leveren informatie over de mate van effectiviteit van de verleende jeugdzorg. De belangrijkste prestatie-indicator is de mate waarin de ernst van de problematiek is verminderd. In 2014 moet van 70% van de cliënten die uitstromen uit de jeugdzorg de ernst van de problematiek zijn verminderd. 4.3.b: In de provincie is een gevarieerd aanbod beschikbaar dat geleverd wordt door vier zorgaanbieders die door de provincie worden gesubsidieerd, te weten Horizon, TriviumLindenhof, Cardea en Stek. Wanneer er niet voldoende zorg beschikbaar is in de provincie, kan de aanspraak op jeugdzorg tot gelding worden gebracht bij een jeugdzorgaanbieder die door een andere provincie wordt gesubsidieerd (buiten-provinciale plaatsing) of kan specialistische zorg van een landelijk werkende instelling worden ingezet. Voor het jaar 2014 is deze maximale procentuele afwijking tussen aanbod en vraag naar jeugdzorg op 5% gesteld.

94

Wat gaan we doen om dit doel te bereiken? Taak 4.3.1 Kaders stellen en de provincie vertegenwoordigen ten behoeve van jeugdzorg De provincie Zuid-Holland is verantwoordelijk voor de planning en financiering van de geïndiceerde jeugdzorg in Zuid-Holland, exclusief het Stadsgewest Haaglanden en de Stadsregio Rotterdam. De jeugdzorgaanbieders worden gefinancierd op basis van P x Q. Deze bekostigingssystematiek is een instrument waarmee op kostenefficiency kan worden gestuurd. Net als vorige jaren wordt ook het effect (E) van de zorg zoveel mogelijk betrokken bij de financiering van de jeugdzorgaanbieders. Ook het aantal cliënten wordt betrokken in de financiering van de jeugdzorg. Naast sturen op kostenefficiency en kosteneffectiviteit, stimuleert de provincie ook het terugdringen van bureaucratie, regeldruk en innovatie in de jeugdzorg. Taak 4.3.2 Afspraken maken over adequate toegang tot zorgaanbod met bureau Jeugdzorg Bureau Jeugdzorg (BJZ) is de toegangspoort voor de jeugdzorg. Bureau Jeugdzorg beoordeelt elk verzoek om hulp, voert aanvullende diagnostiek uit en geeft jongeren met het indicatiebesluit recht op bepaalde vormen van jeugdzorg of Jeugd Geestelijke Gezondheidszorg. In 2011 is binnen de experimenteerruimte van de Wet jeugdzorg gestart met een verwijzing naar de jeugdzorg ‘door tussenkomst van’ BJZ in de pilot ‘Zorg in het onderwijs’. Voor (licht) ambulante jeugdzorg die door de jeugdzorgaanbieders op scholen wordt ingezet, is geen indicatiebesluit meer nodig. Wel voert BJZ een risicotaxatie uit om de veiligheid van jeugdigen te waarborgen. Deze vorm van verwijzen wordt uitgebreid. In het gedwongen kader voert Bureau Jeugdzorg door de rechter opgelegde maatregelen jeugdbescherming of jeugdreclassering uit en draagt zorg voor het Adviesen Meldpunt Kindermishandeling. De veiligheid van jeugdigen staat bij Bureau Jeugdzorg centraal. Juist als de veiligheid van jeugdigen in het geding is, moeten doorlooptijden en overdrachtsmomenten effectief georganiseerd zijn. Bij onveilige situaties moet snel worden ingegrepen en is een goede samenwerkingsrelatie met andere partijen binnen de veiligheidsketen van groot belang. Evenals vorige jaren legt de provincie in 2014 nog meer de focus op de veiligheid van jeugdigen. Prestatie-indicatoren Omschrijving

Nulmeting

2014

2015

2016

2017

4.3.2.1

Percentage waarbij indicatiestelling binnen 77 dagen plaatsvindt

75% (30/9-2011 2191 indicaties)

90%

N.v.t.

N.v.t.

N.v.t.

4.3.2.2

Gemiddeld aantal dagen doorlooptijd van aanmelding naar indicatiestelling

54 (30/9-2011 2191 indicaties)

60

N.v.t.

N.v.t.

N.v.t.

4.3.2.3

Percentage kinderen met een indicatiestelling krijgen casemanagement

100% (30/9-2011 2191 indicaties)

90%

N.v.t.

N.v.t.

N.v.t.

4.3.2.4

Aantal wachtenden bij het Advies- en Meldpunt Kindermishandeling

0

0

N.v.t.

N.v.t.

N.v.t.

4.3.2.5

Gemiddelde caseload binnen de organisaties bij jeugdbescherming en jeugdreclassering

1:15 en 1:17

1:15 en 1:17

N.v.t.

N.v.t.

N.v.t.

Toelichting prestatie-indicatoren Uitgaande dat op 1 januari 2015 de nieuwe Jeugdwet wordt ingevoerd, waarin geen zorgtaak voor de provincie is opgenomen.

95

Taak 4.3.3

Afspraken maken over een efficiënt en effectief zorgaanbod met zorgaanbieders

In 2012 is de nadruk verlegd van wachtlijsten naar een effectievere en efficiëntere wijze van zorgverlening. Dit betekent dat de provincie in 2014 haar inzet continueert op het bieden van effectieve zorg aan zoveel mogelijk cliënten voor het beschikbare budget. Vanaf 2011 zijn met de jeugdzorgaanbieders afspraken gemaakt om het perspectief van de cliënt leidend te laten zijn in het zorgtraject. Dit perspectief wordt door Bureau Jeugdzorg (BJZ), de jeugdzorgaanbieder, de jeugdige, zijn opvoeders en netwerk vastgesteld. Door deze partijen wordt gezamenlijk bepaald welke zorg ten behoeve van dit perspectief wordt ingezet. Prestatie-indicatoren Omschrijving

Nulmeting

2014

2015

2016

2017

9 (30/9-2011)

9

N.v.t.

N.v.t.

N.v.t.

4.3.3.1

Maximaal aantal weken wachttijd voor geïndiceerd jeugdzorgaanbod

4.3.3.2

Gemiddelde kosten per cliënt bij regionale aanbieder (inclusief indexering)

€ 9.100 (2010)

< € 9.500

N.v.t.

N.v.t.

N.v.t.

4.3.3.3

Gemiddelde kosten per cliënt bij bovenregionale aanbieder (inclusief indexering)

€ 16.700 (2010)

< € 17.000

N.v.t.

N.v.t.

N.v.t.

Toelichting prestatie-indicatoren Uitgaande dat op 1 januari 2015 de nieuwe Jeugdwet wordt ingevoerd, waarin geen zorgtaak voor de provincie is opgenomen. Taak 4.3.4

Bevorderen goede aansluiting tussen jeugdzorg en lokaal preventief jeugdbeleid

De provincie zet zich op basis van art. 30 lid 2 van de Wet op de jeugdzorg in om een goede aansluiting tussen lokaal jeugdbeleid en provinciale jeugdzorg te realiseren voor een effectieve en efficiënte keten van preventie tot en met aansluitende lokale zorg en begeleiding. Sinds 2013 vaart de provincie een nieuwe koers in het licht van de transitie, gerelateerd aan de Wet op de jeugdzorg en de landelijke transitie afspraken tussen Rijk, IPO en VNG. De provincie wil de gemeenten in haar bestuursgebied, samenwerkend in transitieregio’s, binnen de grenzen van haar verantwoordelijkheden en mogelijkheden ondersteunen bij de voorbereidingen op de transitie. De provincie doet dit door overleg en het maken van goede afspraken met de drie transitieregio’s en Goeree-Overflakkee. Voor de uitvoering van de afspraken met de transitieregio’s worden, naast verdere investering in pilotprojecten, in 2014 transitiebudgetten beschikbaar gesteld. De middelen zijn bedoeld om het regionale transitie- en transformatieproces te faciliteren. BJZ heeft een centrale positie binnen de keten van jeugdzorg en werkt aan een optimale aansluiting tussen het lokale jeugdbeleid en de provinciale jeugdzorg. Voor het lokale veld heeft BJZ een ondersteunende en adviserende rol binnen de lokale zorgstructuren. Binnen de jeugdzorg is BJZ de casemanager voor de cliënt en in bepaalde situaties verantwoordelijk voor de zorgcoördinatie. Prestatie-indicatoren

4.3.4.1

Omschrijving

Nulmeting

2014

2015

2016

2017

Percentage cofinanciering voor bestuurlijke afspraken met gemeenten over de inzet van preventief jeugdbeleid

100% provincie

0%

N.v.t.

N.v.t.

N.v.t.

Toelichting prestatie-indicatoren Provinciale Staten hebben eind 2012 besloten om geen subsidie meer te verstrekken na het eindigen van de bestuursovereenkomst RAS 2009-2012. In 2014 staat de indicator daarom op 0%, Ervan uitgaande dat op 1 januari 2015 de nieuwe Jeugdwet wordt ingevoerd, waarin geen zorgtaak voor de provincie is opgenomen, is de indicator met ingang van 2015 niet van toepassing.

96

Taak 4.3.5

Zorgvuldige overdracht naar gemeenten van provinciale jeugdzorgtaken

Naast het werken aan de kwaliteit van de huidige provinciale jeugdzorg, wordt 2014 gekenmerkt door de verdere voorbereiding op de transitie. In 2012 is een provinciaal programmaplan Transitie Jeugd opgesteld, waarin staat wat de inzet van de provincie (exclusief de Stadsregio Rotterdam en het Stadsgewest Haaglanden) in het transitieproces is. In 2013 is dit provinciaal programmaplan aangepast. Het Transitieplan Jeugd (gezamenlijk plan van Rijk, VNG en IPO) geeft belangrijke input voor het programmaplan, zowel voor de inhoud als voor de planning. Nog niet alle kaders zijn helder. Hoewel de provincie niet op de rijksplannen voor de transitie vooruit wil lopen, stelt zij zich tot doel om vanuit haar verantwoordelijkheid voor de planning en financiering van de geïndiceerde jeugdzorg, de gemeenten, de jeugdzorgaanbieders en Bureau Jeugdzorg zo goed mogelijk te ondersteunen bij de transitie. In 2012 is het Transitieplatform jeugdzorg Zuid-Holland en Overhedenoverleg transitie jeugdzorg van start gegaan. Het platform heeft een faciliterende rol in het transitieproces in Zuid-Holland door middel van kennisuitwisseling en kennisontwikkeling, het stimuleren en volgen van pilotprojecten en het stimuleren van innovatie. In 2012 zijn de eerste pilotprojecten van start gegaan die door de transitieregio’s zijn ingediend. Het Overhedenoverleg gaat over de relatie van regionale transitieprogramma’s met het Uitvoeringsprogramma Jeugdzorg 2014, de inzet van Bureau Jeugdzorg en de provinciale jeugdzorgaanbieders in regionale experimenten en pilots, de provinciale ondersteuning voor de transitie en relevante transitieonderwerpen. Het Transitieplatform en Overhedenoverleg worden in 2014 voortgezet. Ook in 2014 kunnen pilots gestart worden. Prestatie-indicatoren Omschrijving 4.3.5.1

Percentage gemeenten dat voldoet aan kwaliteits- en veiligheidseisen voor jeugdzorgtaken

Nulmeting

2014

2015

2016

2017

0%

0%

N.v.t.

N.v.t.

N.v.t.

Toelichting prestatie-indicatoren Uitgaande dat op 1 januari 2015 de nieuwe Jeugdwet wordt ingevoerd, waarin geen zorgtaak voor de provincie is opgenomen.



Begroting 2014

Raming 2015

Raming 2016

Raming 2017

Doel 4.3 Kwalitatief goede en tijdige jeugdzorg Lasten

130.839

131.427

128.998

16.699

549

549

Baten

112.357

117.014

115.412

0

0

0


-18.482

-14.414

-13.586

-16.699

-549

-549

Reserves Bestrijding wachtlijsten in de jeugdzorg

0

0

0

1.000

0

0

2010 DP Jeugdzorg

2.862

0

0

0

0

0


2.862

0

0

1.000

0

0

Bestrijding wachtlijsten in de jeugdzorg

0

1.000

0

0

0

0


0

1.000

0

0

0

0

-15.620

-15.414

-13.586

-15.699

-549

-549


97

Toelichting meerjarenraming Volgens de planning van het Rijk zal de Jeugdwet, met daarin opgenomen de overgang van alle ondersteuning en zorg voor jeugd van provincies naar gemeenten, op 1 januari 2015 in werking treden. Daarom zal per dezelfde datum de rijksbijdrage jeugdzorg worden beëindigd. Vanaf 2015 zijn zowel de baten (rijksbijdrage jeugdzorg) als de lasten met € 112,1 mln verlaagd. Verder is sprake van lagere baten (€ 3,3 mln) als gevolg van de verwerking van het nieuwe Uitvoeringsprogramma Jeugdzorg 2014 met betrekking tot uitbreiding aanbod jeugdzorg. Ten slotte zijn de lasten lager door het vervallen van de door het Rijk in 2014 toegekende middelen voor invoeringskosten voor de decentralisatie jeugdzorg (€ 0,15 mln). Met het oog op de onzekerheid over de invoeringsdatum van de Jeugdwet zijn de provinciale middelen (€ 13,0 mln) die voor de jeugdzorg worden ingezet vooralsnog gehandhaafd. De rest van de lasten betreft apparaatslasten (€ 3,7 mln). Vanaf 2016 zijn de provinciale middelen volledig afgeraamd. Er is technisch rekening gehouden met de aangekondigde korting op het Provinciefonds van € 12,0 mln (zie programma 6). Omdat in het Hoofdlijnenakkoord uitgegaan is van € 6,0 mln, is de resterende € 6,0 mln in dit begrotingsdoel verwerkt als taakstelling. In aanmerking genomen dat nog gesproken moet worden over diverse aspecten van het overgaan van deze taak, waaronder de feitelijke overgangsdatum, de hoogte van de korting op het Provinciefonds, het aandeel van de provincie Zuid-Holland hierin en de omvang van de eventuele nazorg (opstellen jaarrekening en afwikkeling van subsidies) is in 2016 en 2017 € 2,8 mln beschikbaar gehouden.

98

Doel 4.4 Bevorderen van participatie van (kwetsbare) burgers Wat willen we bereiken? De provincie wil dat Zuid-Hollandse burgers kunnen deelnemen aan het maatschappelijk verkeer. De provincie heeft krachtens de Wet maatschappelijke ondersteuning (Wmo) de taak om gemeenten te ondersteunen bij de uitvoering van gemeentelijk beleid in het sociaal domein. Sociale kwaliteit (het wegen en waarderen van sociale effecten bij provinciale beleidskeuzes) draagt bij aan een aantrekkelijke leefomgeving. De provincie maakt met samenwerkende gemeenten afspraken over inzet van de provinciale ondersteuningsinstellingen JSO (expertisecentrum voor Jeugd, Samenleving en Ontwikkeling) en Tympaan Instituut. De ondersteuning sluit aan op de belangrijkste prestatievelden van de Wmo en de decentralisaties (Jeugdwet, Participatiewet en AWBZ  Wmo) in het sociaal domein. Effectindicatoren Omschrijving 4.4.

Participatie van kwetsbare burgers op basis van regionale barometer sociale kwaliteit (index)

Nulmeting

2014

2015

2016

2017

100

104

105

105

105

Toelichting effectindicatoren Participatie van kwetsbare burgers op basis van de sociale barometer. De barometer geeft aan hoe het staat met de leefbaarheid en participatie (zelfredzaamheid) van burgers aan de hand van indicatoren. De provincie zet in via de ondersteuningsinstellingen en door middel van regio-overstijgende signalering, agendering en adressering. Op basis van de sociale barometer wordt op 11 indicatoren in acht verschillende regio’s de kwetsbaarheid van burgers op de thema’s jeugd, participatie en kwetsbare groepen in Zuid-Holland gemeten. Dit betekent dat 8 x 11 = 88 (indicator) waarden beschikbaar zijn over deze kwetsbaarheid. De voor 2012 gemeten waarden kunnen op 100 worden gesteld (index). Voor de volgende jaren kan worden gemeten welke toe- of afname zichtbaar is.


Kaders stellen ten behoeve van maatschappelijke participatie en uitvoeren van wettelijke taken ambulancezorg Naar aanleiding van het Hoofdlijnenakkoord 2011-2015 en de beleidsvisie Maatschappelijke participatie 2013-2016 zijn de kaders door Provinciale Staten vastgesteld. Herijking van taken zorgvragersbeleid; Verankering van focus op inzet kwetsbare groepen bij de ondersteuning van gemeenten; Verankering en bijdrage vanuit thema’s leefbaarheid en sociale kwaliteit aan provinciaal beleid; Jaarlijks een uitvoeringsprogramma Maatschappelijke Participatie met bijbehorende inzet van middelen; Een sociale barometer op de pijlers jeugd, leefbaarheid en participatie.

.

99

Taak 4.4.2

Ondersteunen van samenwerkende gemeenten bij het kunnen participeren van

(kwetsbare) burgers De provincie ondersteunt gemeenten, middels de inzet van ondersteuningsinstellingen, via de 2e-lijnsactiviteiten op gebied van de Wet maatschappelijke ondersteuning. Zij maakt daarvoor afspraken met samenwerkende gemeenten en stelt de inhoudelijke kaders vast waarbinnen de ondersteuningsinstellingen gemeenten ondersteunen. In 2014 moet minimaal 50% van de middelen worden ingezet voor kwetsbare groepen. Prestatie-indicatoren Omschrijving 4.4.2.1

Percentage van het beschikbare budget voor ondersteuningsinstellingen dat wordt besteed ten behoeve van kwetsbare groepen

Taak 4.4.3

Nulmeting

2014

2015

2016

2017

30%

50%

60%

60%

60%

Ondersteunen van collectieve belangenbehartiging van zorgvragers

De provincie subsidieert Zorgbelang Zuid-Holland. De kerntaak van Zorgbelang is de collectieve belangenbehartiging van zorgvragers in Zuid-Holland omdat andere overheidsniveaus of derden hier niet in voorzien. De keuze is een resultaat van het in overeenstemming brengen van het beleid met de provinciale taken op het terrein van Maatschappelijke Participatie. Prestatie-indicatoren Omschrijving 4.4.3.1

Nulmeting

2014

2015

2016

2017

60%

90%

100%

100%

100%


Begroting 2014

Raming 2015

Raming 2016

Raming 2017

Percentage van het beschikbare budget voor collectieve belangenbehartiging dat wordt besteed ten behoeve van kwetsbare groepen


Doel 4.4 Bevorderen van participatie van (kwetsbare) burgers Lasten Resultaat voor bestemming

14.582

15.460

12.477

11.286

11.436

11.436

-14.582

-15.460

-12.477

-11.286

-11.436

-11.436

400

0

0

0

0

0

Programmareserves 2011 DP Wmo frictiekosten + Bijdrage uit reserve Resultaat na bestemming

400

0

0

0

0

0

-14.182

-15.460

-12.477

-11.286

-11.436

-11.436

Toelichting meerjarenraming Als gevolg van de bezuinigingen op subsidies (stichting Zorgbelang, stichting JSO-Jeugd, stichting JSO-WMO, stichting Tympaan Instituut) dalen de lasten in 2015 voor het beleidsveld maatschappelijke participatie met € 1,2 mln. In 2016 zijn de middelen Jeugdparticipatie ad € 0,15 mln overgeheveld van begrotingsdoel 4.3 naar dit begrotingsdoel.

100

Doel 4.5 Een beschermd, bekend en beleefbaar cultureel erfgoed Wat willen we bereiken? Kern van de activiteiten betreft de bescherming, beleving en benutting van gezichtsbepalend erfgoed in ZuidHolland. De belangrijkste ontwikkeling is de door het Rijk ingezette modernisering van het monumentenbeleid, in dit kader zijn middelen gedecentraliseerd. In lijn daarmee vindt er een verdere accentverschuiving plaats: van behoud naar ontwikkeling en van objectgerichte naar gebiedsgerichte monumentenzorg. Activiteiten op het gebied van cultuurparticipatie zijn afgebouwd. Er wordt alleen nog een basisvoorziening in stand gehouden. Effectindicatoren Omschrijving 4.5

Nulmeting

2014

2015

2016

2017

100

106

110

110

110

Barometer culturele kwaliteit conform meetinstrument Tympaan instituut

Toelichting effectindicatoren De barometer culturele kwaliteit is een gewogen index van vooral door de provincie te beïnvloeden resultaten op gebied van cultureel erfgoed. Voor het basisjaar is de index op 100 gesteld. Er wordt een totale groei tussen nu en 2016 van 10% verwacht. Het gaat hier om de volgende acht items: aantal omwentelingen molens, aantal groenbeheerplannen voor molenbiotopen met de initiële kwalificatie 'matig' of 'slecht', percentage met erfgoededucatie bereikte leerlingen, aantal betalende bezoekers Provinciaal Archeologisch Centrum, aantal bezoekers Werelderfgoed Kinderdijk, beleving ruimtelijke kwaliteit door inwoners Zuid-Holland, aantal aantastingen van cultuurhistorische 'kroonjuwelen' (Provinciale Structuurvisie) en het multipliereffect van de modernisering van de monumentenzorg (MoMo). Als gevolg van overdracht van rijkstaken (MoMo), inzet op erfgoedlijnen en herbestemming wordt een stijgende index verwacht.

Wat gaan we doen om dit doel te bereiken? Taak 4.5.1 Kaders stellen en de provincie vertegenwoordigen ten behoeve van cultureel erfgoed In de beleidsvisie Cultureel Erfgoed 2013-2016 zijn de kaders en ambities geschetst voor het provinciale cultuurbeleid. In deze beleidsvisie zijn de hoofdlijnen van het provinciale erfgoedbeleid aangegeven, zoals de wijze waarop de gewenste accentverschuivingen van objectgericht naar gebieds- / omgevingsgericht en van conserverend naar ontwikkelend zal worden ingevuld. Dit heeft zijn beslag gekregen in 7 zogenaamde erfgoedlijnen, te weten de Atlantikwall, Oude Hollandse Waterlinie, Goeree-Overflakkee, Landgoederenzone, Limes, Trekvaarten en de Waterdriehoek. De helft van de voormalige rijksmiddelen wordt via een aparte regeling ingezet buiten de erfgoedlijnen ten behoeve van restauratie van rijksmonumenten. Taak 4.5.2 Behouden en herstellen van cultureel erfgoed De provincie Zuid-Holland zet zich in voor behoud van het cultureel erfgoed. Wettelijke basis daarvoor zijn de Monumentenwet en Wet archeologische monumentenzorg. Uit hoofde van die laatste wordt een Archeologisch Depot beheerd, waarin bodemvondsten worden opgeslagen. Er wordt gewerkt aan digitalisering van vondstmateriaal en voortzetting van de overdracht van vondsten zodat tot een zuivere en up-to-date collectie wordt gekomen. Onder andere via het Archeologiehuis en bruiklenen vanuit het depot wordt gewerkt aan het zichtbaar maken van deze waardevolle bodemvondsten. Het erfgoedbelang is voorts geborgd in de Provinciale Structuurvisie en de Verordening Ruimte. Bij de advisering over bestemmingsplannen gaat de provincie na of haar belang door gemeenten goed is overgenomen.

101

De gebiedsprofielen bieden goede handvatten voor het stimuleren van het erfgoedbelang bij gemeenten. Bestuurlijke prioriteiten zijn monumenten binnen de erfgoedlijnen zoals bepaald in de Beleidsvisie Cultureel Erfgoed 2013-2016 en voor het flankerend beleid buiten de erfgoedlijnen, onder andere mate van cofinanciering en publieke toegankelijkheid. Prestatie-indicatoren Omschrijving 4.5.2.1

Percentage bestemmingsplannen, waarin het provinciale erfgoedbelang goed is meegenomen

4.5.2.2

Aantal gerestaureerde monumenten waarbij de provincie de objectkeuze heeft gemaakt (MoMo)

4.5.2.3

Volume aan het provinciaal Archeologisch Depot overgedragen geconserveerde en gedocumenteerde archeologische vondsten (gemeten in dozen)

Nulmeting

2014

2015

2016

2017

75% (250)

85%

90%

90%

90%

0

10

20

30

40

350

300

300

300

300

Toelichting prestatie-indicator 4.5.2.2: In 2013 is gestart met beschikkingen voor de restauratie van zowel rijksmonumenten binnen de erfgoedlijnen als erbuiten (middels 2 aparte regelingen). Deze indicator volgt zowel de restauraties binnen als buiten de erfgoedlijnen. Taak 4.5.3 Bevorderen van de ontsluiting en ontwikkeling van cultureel erfgoed De provincie wil wat historisch interessant en mooi is ook laten zien (beleefbaarheid) en doorgeven aan volgende generaties (duurzaamheid). De beste garantie daarop is herbestemming van monumenten (transitie) en gebruik ervan voor de vormgeving van de ruimte (integraal omgevingsbeleid). Dat gaat niet vanzelf. De provincie moet daarvoor sectoren, partijen en financieringsstromen verbinden, belemmeringen weg nemen en de zelfwerkzaamheid stimuleren en ruimte geven. Voor de transitie-opgaven is een uitgebreide inventarisatie uitgevoerd en is een transitietool ontwikkeld. Op basis daarvan is in 2013 gestart met 2 herbestemmingsprojecten. Daarnaast wordt geïnvesteerd in restauraties die tevens tot een herbestemming van het monument leiden en tot herbestemmingsprojecten zonder restauratiebehoefte. De ambitie is om op deze wijze jaarlijks 8 nieuwe herbestemmingen van de grond te trekken. Bij de erfgoedlijnen gebruikt de provincie het erfgoed als bron voor een aangenaam woon-, werken bezoekklimaat. De realisatie vraagt om een integrale aanpak met onder andere Groen, Ruimtelijke Ontwikkeling en Mobiliteit. In 2013 is gestart met de ontwikkeling van 3 erfgoedlijnen en vanaf 2014 zullen alle 7 erfgoedlijnen opgebouwd gaan worden. Prestatie-indicatoren Omschrijving

Nulmeting

2014

2015

2016

2017

4.5.3.1

Aantal herbestemde monumentale gebouwen (zoals molens, kerken en landgoederen), waarbij de provincie een initiërende rol heeft gespeeld

0

8

16

24

32

4.5.3.2

Aantal gestarte gebiedsontwikkelingen met erfgoed als vertrekpunt (zoals de Limes, Atlantikwall en historische vaarwegen)

0

7

7

7

7

102

Taak 4.5.4

Efficiënt en effectief uitvoeren van cultuurparticipatie

Cultuureducatie en cultuurbereik zijn naar aard en inhoud van de vraagstukken primair de verantwoordelijkheid van gemeenten. De provincie bouwt de betrokkenheid geleidelijk af. Vanaf 2014 subsidieert de provincie 4 ondersteunende organisaties: Kunstgebouw, PopUnie, Jeugdtheaterhuis Zuid-Holland en Stichting Educatieve Orkest Projecten. De subsidies zijn afgebouwd tot het niveau van een minimale Basisvoorziening ter ondersteuning van gemeenten, die inhoudelijk voor 100% door de (regionaal samenwerkende) gemeenten wordt aangestuurd. Met de basisvoorziening wordt de 'onderbouw' van de dienstverlening aan gemeenten geborgd, ervan uitgaande dat de gemeenten zelf de 'bovenbouw' zullen afnemen. De provincie houdt een systeemverantwoordelijkheid. In de beleidsvisie Cultureel Erfgoed 2013-2016 is erfgoededucatie gekoppeld aan de erfgoedlijnen. Het Erfgoedhuis Zuid-Holland is de provinciale tweedelijnsorganisatie die kinderen in contact brengt met cultureel erfgoed. Implementatie van de educatieve leerlijnen binnen schoolcurriculae is voorzien vanaf 2014; in de jaren daarna zullen naar verwachting een stijgend aantal scholen worden bereikt. De indicator komt ook indirect terug in de barometer culturele kwaliteit, die reeds in de begroting is opgenomen. In de barometer culturele kwaliteit is één van de acht items namelijk het percentage met erfgoededucatie bereikte leerlingen. Dit item is onderdeel van een gewogen index en er wordt zodoende niet op dit item niveau gerapporteerd. Prestatie-indicatoren Omschrijving 4.5.4.1

Aantal in stand gehouden tweedelijnorganisaties cultuurparticipatie op basis van het Bestuursakkoord

4.5.4.2

Percentage kinderen in Zuid-Holland dat via provinciale tweedelijnorganisatie in aanraking komt met cultureel erfgoed.8

Nulmeting

2014

2015

2016

2017

5

4

4

4

4

PM

1

3

7

7

Toelichting prestatie-indicator 4.5.4.2: In de beleidsvisie Cultureel Erfgoed 2013-2016 wordt erfgoededucatie gekoppeld aan de erfgoedlijnen. Het Erfgoedhuis Zuid-Holland is de provinciale tweedelijnsorganisatie die kinderen in contact brengt met cultureel erfgoed. Educatieve leerlijnen worden vanaf 2013 ontwikkeld; streefwaarden voor 2013 werden derhalve PM ingevuld. Implementatie van de leerlijnen binnen schoolcurriculae is voorzien vanaf 2014. Percentages zijn berekend op basis van totaal aantal leerlingen basisonderwijs en voortgezet onderwijs binnen de provincie; de inzet op erfgoededucatie vindt vooral plaats binnen de erfgoedlijnen (inzicht in leerlingenaantallen ontbreekt hier echter).

8

Amendement A370

103



Begroting 2014

Raming 2015

Raming 2016

Raming 2017

Doel 4.5 Een beschermd, bekend en beleefbaar cultureel erfgoed Lasten

16.683

16.142

14.649

14.538

12.538

12.307

484

68

63

63

63

63

-16.199

-16.074

-14.586

-14.474

-12.474

-12.243

Fort Wierickerschans

652

14

0

0

0

0

2011 DP Diefdijk

109

55

55

0

0

0

40

0

0

0

0

0

0

230

0

0

0

0

40

0

0

0

0

0

841

298

55

0

0

0

3.029

0

0

0

0

0

Baten Resultaat voor bestemming Programmareserves

2011 DP Basisregistratie provinciaal archeologisch depot Cultuurbereik 2011 DP Actualisatie archeologische beleidskaart + Bijdrage uit reserve Restauratie rijksmonumenten en erfgoed Cultuurbehoud - Storting in reserve Resultaat na bestemming

146

0

0

0

0

0

3.175

0

0

0

0

0

-18.532

-15.776

-14.531

-14.474

-12.474

-12.243

Toelichting meerjarenraming De voor de jaren 2012-2015 toegekende herallocatiemiddelen voor het beleidsthema cultureel erfgoed (€ 2,0 mln) die vanuit de taakstelling op subsidies zijn gevormd, zijn in 2016 niet meer beschikbaar. In 2017 stopt het budget basisvoorziening cultuurparticipatie (€ 0,2 mln).

104

Doel 4.6 Mediavoorzieningen met een goed bereik Wat willen we bereiken? De betrokkenheid bij de regionale omroepen en bibliotheken is gebaseerd op respectievelijk de Mediawet en de Wet op het specifiek cultuurbeleid. De kerntaak van de regionale omroep ligt bij een invulling van de functie van de rampenzender en bij de dagelijkse regionale nieuwsvoorziening. Het kabinet is echter voornemens de Mediawet aan te passen en de regionale omroepen per januari 2014 te centraliseren. Dat betekent dat de zorgplicht en de financiering wordt overgedragen aan het Rijk. Dit gaat gepaard met een uitname uit het Provinciefonds. Voor Zuid-Holland bedraagt het aandeel ongeveer € 20,0 mln. Het wetsvoorstel wordt na de zomer 2013 besproken in de Staten-Generaal. Een definitief besluit over het wetsvoorstel wordt november 2013 verwacht. Effectindicatoren Omschrijving

Nulmeting

2014

2015

2016

2017

4.6.a

Aantal uren radio op regionale zender per etmaal

24

N.v.t.

N.v.t.

N.v.t.

N.v.t.

4.6.b

Aantal uren unieke tv op regionale zender per etmaal

1

N.v.t.

N.v.t.

N.v.t.

N.v.t.

4.6.c

Ontwikkeling van het aantal deelnemende scholen aan het project ‘bibliotheek op school’

100

105

110

115

120

Toelichting effectindicatoren 4.6.a/b: De Mediawet wordt aangepast waardoor de zorgplicht (bekostiging) van provincies voor regionale omroepen waarschijnlijk per 2014 vervalt. 4.6.c: De ‘Bibliotheek op school’ biedt bibliotheken een strategische aanpak voor de invulling van de educatieve functie voor het primair onderwijs. Aan deze aanpak wordt een dienstenpakket gekoppeld. De Bibliotheek op school is gebaseerd is op de programma's: Kunst van lezen, de bibliotheek in de basisschool, Biebsearch junior, Boek1Boek en Schoolbieb. Het project is in 2013 gestart met een deelname van ongeveer 20.000 leerlingen (circa 100 scholen).

Wat gaan we doen om dit doel te bereiken? Taak 4.6.1 In stand houden van minimaal één regionale omroep Deze taak verdwijnt naar alle waarschijnlijkheid per 2014. Prestatie-indicatoren Omschrijving 4.6.1.1

Aantal ondersteunde regionale omroepen

Nulmeting

2014

2015

2016

2017

2

N.v.t.

N.v.t.

N.v.t.

N.v.t.

105

Taak 4.6.2

Uitvoeren tweedelijnondersteuning van bibliotheekvoorziening

ProBiblio is een tweedelijnsorganisatie die het netwerk van Zuid-Hollandse bibliotheken ondersteunt bij het uitoefenen van hun dienstverlening. Het gaat hier om netwerktaken (zoals ondersteuning bij digitaliseringsprocessen, human resource management, vervoer en marketing) en kennistaken op het gebied van lezen, educatie en informatie. Deze taken zijn onlangs vastgelegd in het door het ministerie van OCW, IPO en VNG ondertekende bestuursakkoord 2013-2014 dat dient als voortzetting van bestaande taken als uitwerking van de Wet op specifiek cultuurbeleid. Per 2015 zal de nieuwe Bibliotheekwet gelden waarin de netwerktaken van de provincie opnieuw gedefinieerd worden. Deze liggen met name in het fysieke domein (netwerktaak, interbibliothecair leenverkeer en innovaties) en worden uitgewerkt in programma’s. Een wetsvoorstel is op dit moment in voorbereiding. Prestatie-indicatoren

4.6.2.1

Omschrijving

Nulmeting

2014

2015

2016

2017

Percentage bibliotheken dat deelneemt aan programma’s

65% (15 van 24)

80%

85%

85%

85%

Wat mag dat kosten voor het doel? Begroting 2013 na VJN

Begroting 2014

Raming 2015

Raming 2016

Raming 2017

26.132

24.561

5.093

5.093

5.093

5.093


-26.132

-24.561

-5.093

-5.093

-5.093

-5.093


-26.132

-24.561

-5.093

-5.093

-5.093

-5.093

Exploitatie (bedragen x € 1.000)

Jaarrekening 2012

Doel 4.6 Mediavoorzieningen met een goed bereik Lasten

Toelichting meerjarenraming Betreft uitvoeren tweedelijnsondersteuning van de bibliotheekvoorziening (Probiblio).

106

Programma 5 Integrale Ruimtelijke Projecten Inleiding Dit programma bevat de volgende doelen: 5.1 Aantrekkelijke en bereikbare kust 5.2 Integrale en duurzame ontwikkeling van de Zuidplaspolder: bedrijventerreinen, woningbouw en glastuinbouw met daaraan voorafgaand aanleg van infrastructuur en groen 5.3 Integrale ontwikkeling van de Oude Rijnzone: herstructurering van bedrijventerreinen met daaraan voorafgaand aanleg van infrastructuur 5.4 Integrale ontwikkeling Zuidvleugel Zuid: gericht op de economische vitaliteit en verbeterde leefomgeving 5.5 Integrale (ruimtelijke) ontwikkeling op Goeree-Overflakkee 5.6 Integrale projecten algemeen Conform Hoofdlijnenakkoord wordt gewerkt aan vier Integrale Ruimtelijke Projecten (IRP). De al langer lopende projecten Zuidplaspolder en Oude Rijnzone, het nieuwe IRP Goeree-Overflakkee, een stimulerend programma voor de (ruimtelijke) ontwikkeling en het coördinerend programma Zuidvleugel-Zuid, waarbinnen een heel aantal projecten worden gecoördineerd qua planning en communicatie. Een integraal ruimtelijk project is altijd een boven-sectoraal programma dat wordt uitgevoerd met verschillende andere partijen, die ook belangen hebben in het programma. De rol van de provincie in de integrale ruimtelijke projecten kan verschillen. Soms is de provincie trekker, soms een van de andere partijen. De nadruk moet continu op de gezamenlijkheid liggen, zodat alle partijen zich medeverantwoordelijk voelen. De integrale ruimtelijke projecten in dit programma zijn hierna per doel nader uitgewerkt. Middeleninzet programma 5 Exploitatie

Begroot 2014

Raming 2015

Raming 2016

Raming 2017

8.428

4.407

3.945

3.471

30

30

30

30

-8.398

-4.377

-3.915

-3.441


4.949

800

450

0

Storting reserves


Lasten Baten Resultaat voor bestemming

3.200

0

0

0


-6.649

-3.577

-3.465

-3.441


Begroot 2014

Raming 2015

Raming 2016

Raming 2017

Incidentele lasten

6.513

2.408

1.946

0

Incidentele baten

0

0

0

0

-6.513

-2.408

-1.946

0


4.949

800

450

0

Storting reserves

3.200

0

0

0

-4.764

-1.608

-1.496

0




107

Doel 5.1 Aantrekkelijke en bereikbare kust Het voormalig Integraal Ruimtelijk Project is met ingang van Begroting 2013 opgenomen in programma 1, Groen en Water (taak 1.1.1).

108

Doel 5.2 Integrale en duurzame ontwikkeling van de Zuidplaspolder: bedrijventerreinen, woningbouw en glastuinbouw met daaraan voorafgaand aanleg van infrastructuur en groen Wat willen we bereiken? In het project Zuidplaspolder wordt gewerkt aan een integrale ontwikkeling van de Zuidplas. Het gaat hierbij om woningbouw (met het accent op landelijk wonen en dorpsuitbreidingen), de geconcentreerde ontwikkeling van nieuwe en verplaatsing van verspreide kassen in een glastuinbouwbedrijvenlandschap, de realisatie van bedrijventerreinen en de aanleg van infrastructuur en groen en natuur. In het vastgestelde Ontwikkel Strategie Kader (OSK) 2013/2014 hebben de deelnemers in de Regionale Ontwikkelingsorganisatie Zuidplaspolder (ROZ) het indicatieve programma vastgesteld. Hierin zijn de werkzaamheden voor de komende jaren beschreven. Het betreft de realisatie van 1340 woningen tot 2020, starten met ontwikkeling van 2 glastuinbouwbedrijvenlandschappen en 3 bedrijventerreinen en afronden van diverse infrastructurele en groenprojecten. Als gevolg van de veranderde markt en beleid zijn voor de Zuidplaspolder in 2013 herijkingstudies op het gebied van werken, infrastructuur en de groenblauwe structuur uitgevoerd. Op basis hiervan, alsmede de nieuwe Nota Ruimte en Mobiliteit, wordt in 2014 bepaald of de ambitie voor de ontwikkeling in de Zuidplaspolder moet worden bijgesteld.

Wat gaan we doen om dit doel te bereiken? Taak 5.2.1 Integrale programmatische aanpak Zuidplaspolder De werkzaamheden voor 2014 zullen worden bepaald aan de hand van de uitkomsten van de herijkingstudies die in de loop van 2013 zijn uitgevoerd. Hiervan zullen de consequenties voor de begroting bij voorjaarsnota worden aangegeven. Hierbij wordt tevens eventuele consequenties als gevolg van de Nota Ruimte en Mobiliteit verwerkt. Vooralsnog wordt in de begroting uitgegaan van het OSK 2013/2014. Prestatie-indicatoren Omschrijving 5.2.1.1

Nulmeting

Realisatie: uitvoeren herijkt programma Zuidplaspolder

2014

2015

2016

2017

X

X

N.v.t.

N.v.t.

Toelichting prestatie-indicatoren Verwacht wordt dat de ROZ nog in 2013 een voorstel tot opheffing van de ROZ per 1 januari 2015 aan de deelnemers zal voorleggen. Daarin zal ook worden aangegeven op welke wijze de samenwerking tussen de gebiedspartijen, de kwaliteitsborging en behoud en inzet van de beschikbare subsidies na 2015 kan worden georganiseerd. Binnen de Grondbank zal wel gestart worden met de uitvoering van de nog in 2013 te bepalen strategie voor de verschillende deelgebieden.

109



Begroting 2014

Raming 2015

Raming 2016

Raming 2017

Doel 5.2 Integrale en duurzame ontwikkeling van de Zuidplaspolder Lasten Baten

3.054

2.263

2.117

1.944

1.682

1.508

-25

30

30

30

30

30


-3.079

-2.233

-2.087

-1.914

-1.652

-1.478


-3.079

-2.233

-2.087

-1.914

-1.652

-1.478

Toelichting meerjarenraming In verband met het voorstel van de ROZ om de ROZ per 1 januari 2015 op te heffen, wordt vanaf 2015 geen bijdrage aan de ROZ meer geraamd. Daarnaast is rekening gehouden met een verdere afbouw van de projectmanagementkosten voor het IRP tot € 0 in 2017. Tevens is rekening gehouden met een beperkte daling in de komende jaren van de bijdrage aan de Grondbank RZG Zuidplas.

110

Doel 5.3 Integrale ontwikkeling van de Oude Rijnzone: herstructurering van bedrijventerreinen met daaraan voorafgaand aanleg van infrastructuur Wat willen we bereiken? Samen met de regionale partners wil de provincie een kwaliteitsimpuls aan het gebied langs de Oude Rijn geven. Dit wordt bereikt door verstedelijking (wonen en werken) te koppelen aan infrastructuur en te verbinden met de groen-blauwe structuur. Daarnaast moet worden voorzien in een (betere) recreatieve toegankelijkheid van dit deel van het Groene Hart. Samen met de gemeenten werkt de provincie aan de herstructurering van 160 ha bedrijventerreinen, verbetering van de infrastructuur (waaronder aanleg van de Maximabrug en de verbetering van de aansluiting N11-Zoeterwoude), woningbouw en de recreatieve bereikbaarheid van het Groene Hart (door middel van fietsen wandelpaden en oeververbindingen over de Oude Rijn).


Integrale programmatische aanpak Oude Rijnzone

In de samenwerkingsovereenkomst is vastgelegd hoe de koppeling tussen verstedelijking, infrastructuur en groen-blauwe structuur plaatsvindt en hoe (al vastgestelde) kwaliteitscriteria gehanteerd worden. In 2011 is de Gemeenschappelijke Regeling (GR) de Oude Rijnzone in werking getreden, waarmee de samenwerking tussen de provincie en de gemeenten Leiderdorp, Zoeterwoude, Rijnwoude, Alphen aan den Rijn en Bodegraven een bindend karakter heeft gekregen. Afspraak is dat de GR verantwoordelijk is voor de programmering en planning, de gemeenten voor de uitvoering en dat de provincie middels (in businesscase en Ontwikkelstrategiekader (OSK) vastgelegde) financiële bijdragen de uitvoering mogelijk maakt. Het bestuur van de gemeenschappelijke regeling heeft in 2011 een Ontwikkelstrategiekader voor de programmering en planning voor de uitvoering, inclusief de financiële dekking opgesteld. Dit OSK wordt jaarlijks herzien. Voor de periode 2011-2015 zijn de volgende mijlpalen benoemd: herstructurering 100 ha bedrijventerrein; aanleg 12,9 ha nieuw bedrijventerrein; 280 woningen; 32 ha groen ontwikkeling. Alle besluiten die door de provincie dienden te worden genomen om deze mijlpalen te bereiken zijn inmiddels genomen. De activiteiten voor 2014 richten zich daarom op het monitoren van de afgegeven subsidies en het goed begeleiden van de werkzaamheden naar de gemeenten. De gemeenschappelijke regeling loopt af op 1 januari 2015. Prestatie-indicatoren Omschrijving 5.3.1.1

Nulmeting

Realisatie: monitoren van de uitvoering

111

2014

2015

2016

2017

X

X

N.v.t.

N.v.t.


Jaarrekening 2012


Begroting 2014

Raming 2015

Raming 2016

Raming 2017

4.174

0

0

0

Doel 5.3 Integrale ontwikkeling van de Oude Rijnzone Lasten

12.633

Baten

12.549

0

0

0

0

0

-84

-13.455

-4.174

0

0

0

Reservering IRP's

0

13.340

4.074

0

0

0


0

13.340

4.074

0

0

0

Reservering IRP's

11.300

3.000

3.200

0

0

0


11.300

3.000

3.200

0

0

0

-11.384

-3.115

-3.300

0

0

0


13.455

Reserves


Toelichting meerjarenraming De gemeenschappelijke regeling loopt af op 1 januari 2015. De lasten van 2015 en verder zijn daarom niet meerjarig meegenomen.

112

Doel 5.4 Integrale ontwikkeling Zuidvleugel Zuid: gericht op de economische vitaliteit en verbeterde leefomgeving Wat willen we bereiken? Het programma Zuidvleugel Zuid heeft tot doel om onder meer het gebied rond Dordrecht en IJsselmonde meer integraal op te pakken, met het oog op versterking van de economische structuur, verbeteren van de bereikbaarheid en vergroten van de leefbaarheid. Het zuidelijk deel van de Zuidvleugel loopt achter in de ontwikkeling. Zowel op het gebied van economische, maatschappelijke als leefbaarheidsontwikkeling (inclusief waterveiligheid). Deze achterstand is het meest manifest op de Eilanden van Dordrecht en IJsselmonde. Hoewel in het zuidelijk deel van de Zuidvleugel de maakindustrie van de provincie is geconcentreerd en de belangrijkste haven van Europa is gelegen, blijft het bruto regionaal product achter. Op maatschappelijke ontwikkeling is er sprake van achterstand en mismatch vraag naar en aanbod van arbeid. De provincie wil een verbetering bereiken. De rijkswegenstructuur van A4, A15, A16 en A29 zorgt dat er veel transport door het gebied gaat. Het regionale verkeer binnen de regio is slecht geaccommodeerd. Het spoorwegvervoer past niet goed meer bij de sterke verstedelijking van het gebied. Door deze ‘verrommelde’ situatie treedt naast economische schade veel schade voor de leefomgeving op. De provincie wil bereiken dat doorgaand verkeer en regionaal verkeer meer afzonderlijk kan worden afgewikkeld en dat lokale / regionale knelpunten worden opgelost. Voor het probleem van het risicovolle spoorwegtransport moet een oplossing komen. De groene leefomgeving is de afgelopen 10 jaar onvoldoende mee ontwikkeld op de enorme verstedelijkingsontwikkeling. De provincie wil bereiken dat Hollandse Biesbosch, in relatie met de Deltaontwikkeling, de gebiedsvisie Deltapoort en het Buijtenland van Rhoon wordt uitgevoerd in samenhang met genoemde maatschappelijke ontwikkeling. In het kader van het Deltaprogramma zal naast de formele veiligheid (toegestane overstromingskans) ook de daadwerkelijke beveiliging ter hand moeten worden genomen.

Wat gaan we doen om dit doel te bereiken? Taak 5.4.1 Integrale programmatische aanpak Zuidvleugel Zuid In dit gebied wil de provincie door meer integratie van provinciale acties met die van de regio zelf tot een effectievere uitvoering komen van het beleid. Daartoe is een programma opgezet dat vooral een sterkere interne coördinatie beoogt. In 2013 heeft het programmamanagement vorm gekregen. 2014 is een jaar van nadere uitwerking en implementatie. Hierbij ligt het accent op een sterkere afstemming in tijd, inhoud en prioriteit van lopende projecten en activiteiten. Ook worden projectleiders van provinciale projecten ondersteund bij het zoeken van samenhang met andere projecten.

113


Nulmeting

Realisatie: plan van aanpak / Gebiedsagenda; coördinatie Projectplannen Bereikbaarheid; coördinatie van de uitvoering van: Buijtenland van Rhoon, Gebiedsvisie Deltapoort en Hollandse Biesbosch Bedrijventerreinontwikkeling (Nieuw Reijerwaard, Westelijke Havens Dordrecht) Agenderen RoBellijn en A4 zuid evaluatie

2014

2015

2016

2017

X

N.v.t.

N.v.t.

X X X X

Toelichting prestatie-indicatoren In 2014 wordt naar verwachting het programma afgerond. In 2015 wordt het project geëvalueerd.



Begroting 2014

Raming 2015

Raming 2016

Raming 2017

Doel 5.4 Integrale programmatische ontwikkeling Zuidvleugel Zuid Lasten

871

425

343

0

0

0

Baten

219

0

0

0

0

0


-652

-425

-343

0

0

0


-652

-425

-343

0

0

0

Toelichting meerjarenraming In 2014 wordt naar verwachting het programma afgerond.

114

Doel 5.5 Integrale (ruimtelijke) ontwikkeling op Goeree-Overflakkee Wat willen we bereiken? Vanaf 1 januari 2013 wordt samengewerkt met de nieuwe gemeente Goeree-Overflakkee. Op 16 april 2013 hebben GS het programmaplan vastgesteld en middelen beschikbaar gesteld voor het IRP. Ook de gemeente heeft middelen gekoppeld aan de uitvoering van het IRP. De belangrijkste investeerders in de economie zijn natuurlijk de ondernemers zelf. De overheden zetten zich in voor de economische ontwikkelingen als aanjager, facilitator en investeerder. Binnen het IRP zijn vijf sleutelopgaven benoemd: 1. Verbeteren van de kwaliteit en het aanbod van recreatie en toerisme; 2. Productontwikkeling in de landbouw, visserij en zorg in relatie tot recreatie en toerisme; 3. Beschermen, beleven en benutten van cultureel erfgoed; 4. Realiseren van duurzame energie in de vorm van windenergie, getijdencentrale en andere vormen van duurzame energie; 5. Verbeteren van de bereikbaarheid en verkeersveiligheid. Het realiseren van ruimtelijke kwaliteit is bij alle sleutelopgaven de basis.

Wat gaan we doen om dit doel te bereiken? Het ontwikkeltraject van de getijdencentrale moet in 2014 leiden tot zicht op realisatie opdat eind 2014 in het kader van de Rijksstructuurvisie Grevelingen kan worden besloten voor het voorkeursalternatief van herstel van getij op de Grevelingen. Faciliteren van projecten en cofinanciering van uitvoeringsmaatregelen. Nieuwe impulsen en ideeën die kunnen bijdragen aan de doelstelling van het programma worden verder uitgewerkt. Uitvoering van het uitvoeringsprogramma voor eilandmarketing dat eind 2013 wordt vastgesteld. Taak 5.5.1

Integrale programmatische aanpak Goeree-Overflakkee

Het programma Goeree-Overflakkee is geen 'superprogramma' dat bestaande plannen, projecten en programma’s aanstuurt. Het programma concentreert zich op samenwerking tussen partijen en versterking van de samenhang door bestaande projecten en programma's onderling goed af te stemmen, verbeteringen aan te brengen en ontbrekende activiteiten aan te vullen. Er zijn tot nu toe 6 projecten benoemd die prioriteit hebben in de uitvoering en waar extra menskracht en middelen worden ingezet: Brouwersdam, Getijdencentrale, Ouddorp Bad, Integrale gebiedsontwikkeling Noordrand Goeree, Roxenissepolder en Waterpoort. Deze projecten volgen uit het beeldverhaal en de recreatievisie Goeree-Overflakkee. Naast deze projecten wordt vanuit het IRP personele inzet geleverd om een aantal langer lopende dossiers in het gebied tot afronding te brengen. Ook de regio-agenda is ondergeschoven bij het IRP. Eén van de belangrijke opgaven voor Goeree-Overflakkee is dat dit eiland zich duurzaam blijft ontwikkelen. Dit vergt innovatie en creativiteit van zowel de overheid als het bedrijfsleven. Voor ondernemers is het noodzakelijk snel duidelijkheid te krijgen over de (on)mogelijkheden voor hun plannen. Om dit doel te bereiken wordt op Goeree-Overflakkee samen met de gemeente een ontwikkelloket ingericht om te zorgen dat de innovaties die vanuit het gebied komen zo goed mogelijk worden gefaciliteerd en gecoördineerd.

115

Recreatie en toerisme is de belangrijkste economische drager van het eiland. Deze bedrijfstak heeft een belangrijke opgave als het om kwaliteitsontwikkeling en differentiatie gaat. Gebiedsmarketing is daarbij essentieel. Door een goede samenwerking tussen provincie, gemeente en de ondernemers kan GoereeOverflakkee binnen twee jaar op de kaart staan, ook in relatie tot een goed vestigingsklimaat. Naast het hier genoemde budget voor het IRP investeert de provincie ook op Goeree-Overflakkee middels de reguliere uitvoeringsprogramma’s voor infrastructuur, milieu, erfgoedlijnen en groen. Prestatie-indicatoren Omschrijving

Nulmeting

5.5.1.1 Ontwikkeling: Uitvoeringsprogramma voor gehele IRP Voorbereiding uitvoering deelprojecten IRP Start uitvoering div. (nader te bepalen) deelprojecten IRP Realisatie integrale gebiedsontwikkeling Noordrand Goeree Planvorming Getijdencentrale / TTC Start uitvoering Getijdencentrale / TTC Evaluatie

2014

2015

2016

X X

X X

X

X

X

2017

X X X

N.v.t.

Toelichting prestatie-indicatoren In 2016 wordt dit programma afgerond en geëvalueerd.


Jaarrekening 2012


Begroting 2014

Raming 2015

Raming 2016

Raming 2017

Doel 5.5 Integrale (ruimtelijke) ontwikkeling op Goeree Overflakkee Lasten

8

1.145

1.496

1.421

1.131

221

-8

-1.145

-1.496

-1.421

-1.131

-221

Reservering IRP's

0

0

0

150

450

0

IRP Goeree Overflakkee

0

475

875

650

0

0


0

475

875

800

450

0


0

2.000

0

0

0

0

Resultaat voor bestemming Reserves


0

2.000

0

0

0

0

-8

-2.670

-621

-621

-681

-221

Toelichting meerjarenraming Voor de uitvoering van dit IRP worden incidenteel middelen uit de reserves Goeree Overflakkee en Reservering IRP’s ingezet.

116

Doel 5.6 Integrale projecten algemeen Wat willen we bereiken? De voor de IRP’s Zuidplaspolder, Oude Rijnzone, Zuidvleugel Zuid en Goeree Overflakkee gestelde doelen.

Wat gaan we doen om dit doel te bereiken? Taak 5.6.1 Integrale projecten algemeen Voor de uitvoering van de IRP’s is een algemeen budget beschikbaar. De IRP’s kunnen een beroep doen op deze middelen als de uitvoering van de activiteiten om de doelen te bereiken daartoe aanleiding geeft.


Jaarrekening 2012


Begroting 2014

Raming 2015

Raming 2016

Raming 2017

Doel 5.6 Integrale Projecten Algemeen Lasten

0

0

298

1.042

1.132

1.742


0

0

-298

-1.042

-1.132

-1.742


0

0

-298

-1.042

-1.132

-1.742

Toelichting meerjarenraming In de Begroting 2013 zijn de nog niet toegedeelde middelen voor de uitvoering van de IRP’s opgenomen onder doel 5.5 Integrale (ruimtelijke) ontwikkeling op Goeree Overflakkee. Voor de IRP’s is in 2014 structureel € 1,0 mln beschikbaar, vanaf 2015 € 1,2 mln, vanaf 2016 € 1,3 mln en vanaf 2017 € 1,7 mln. Van deze structurele middelen wordt in 2014 € 0,7 mln, in 2015 € 0,1 mln en in 2016 € 0,2 mln incidenteel ingezet voor de uitvoering van de IRP’s.

117

118

Programma 6 Middelen Inleiding Dit programma bevat de volgende doelen: 6.1 Financieel gezonde huishouding 6.2

Een belastingdruk voor de burger die past bij het provinciale voorzieningenniveau

In dit programma zijn de algemene middelen opgenomen. Deze dienen als algemeen dekkingsmiddel voor de uitvoering van provinciale taken. De algemene middelen bestaan onder andere uit: lokale heffingen (opcenten Motorrijtuigenbelasting, precario en leges); Provinciefonds; resultaten uit vermogen en deelnemingen; taakstellingen en reserveringen. Middeleninzet programma 6 Exploitatie

Begroot 2014

Raming 2015

Raming 2016

Raming 2017

Lasten

14.226

2.493

2.379

-393

Baten

499.755

468.754

452.406

451.377


485.529

466.261

450.027

451.770

362

292

126

0

11.544

2.500

0

0


474.347

464.053

450.153

451.770


Begroot 2014

Raming 2015

Raming 2016

Raming 2017

Incidentele lasten

347

-2.849

-105

0

Incidentele baten

15.957

494

1.000

0


15.610

3.344

1.105

0

362

292

126

0

11.544

2.500

0

0

4.429

1.135

1.231

0


Onttrekking reserves Storting reserves


Onttrekking reserves Storting reserves Resultaat na bestemming

119

Doel 6.1 Financieel gezonde huishouding Wat willen we bereiken? De provincie streeft naar een financieel gezonde huishouding. Dit is van belang voor de rechtmatigheid van het provinciale handelen en voor de maatschappelijke legitimiteit van de provincie. De provincie werkt immers direct dan wel indirect (via het Rijk) met belastinggeld van burgers en bedrijven. Een financieel gezonde huishouding komt in de eerste plaats tot uitdrukking in een sluitende begroting, waarin baten en lasten meerjarig met elkaar in evenwicht zijn (zie hiervoor het meerjarig financieel perspectief). In de tweede plaats dient de provincie te beschikken over voldoende weerstandscapaciteit. Deze is nodig om financiële consequenties van (niet-begrote) risico’s op te kunnen vangen. Effectindicatoren Omschrijving 6.1.

Nulmeting

2014

2015

2016

2017

≥ 2,0

≥ 2,0

≥ 2,0

≥ 2,0

≥ 2,0

9

Weerstandsvermogen

Toelichting effectindicatoren De mate waarin de provincie in staat is om de financiële gevolgen van risico’s op te vangen wordt uitgedrukt in het weerstandsvermogen. Dit is een kengetal dat de verhouding weergeeft tussen de weerstandscapaciteit (dat zijn de middelen die de provincie beschikbaar heeft of kan maken om de financiële gevolgen van risico’s op te vangen) en de in euro’s gekwantificeerde omvang van potentiële risico’s. De provincie streeft naar een weerstandsvermogen van minimaal ‘twee’, dat wil zeggen dat voor elke euro aan gekwantificeerde risico’s er minimaal twee euro aan weer-standscapaciteit moet zijn. Bij de bepaling van het weerstandsvermogen wordt een onderscheid gemaakt tussen de incidentele, financiële gevolgen van risico’s (die worden afgedekt door incidentele middelen op de begroting); en structurele financiële gevolgen (die worden afgedekt door structurele middelen). Het weerstandsvermogen voor incidentele gevolgen van risico’s bedraagt ‘6,3’; het weerstandsvermogen voor structurele gevolgen van risico’s bedraagt ‘4,5’. Dit is in beide gevallen ruim boven de streefwaarde. Opgemerkt dient te worden dat het gezien de aanhoudende economische crisis nog erg onzeker is hoe het weerstandsvermogen zich op langere termijn gaat ontwikkelen.

9

Nulmeting op basis van de stand Jaarrekening 2010 (pagina 150).

120

Wat gaan we doen om dit doel te bereiken? Taak 6.1.1 Behoedzaam ramen en adequaat uitvoeren financieel-strategisch beleid Voor een financieel gezonde huishouding voert de provincie haar financieel-strategisch beleid adequaat uit. Belangrijk onderdeel hiervan is het zogeheten ‘behoedzaam ramen’. Dit houdt in dat baten alleen worden begroot voor zover realisatie ervan zeker is en lasten alleen worden opgenomen wanneer het waarschijnlijk is dat zij zullen optreden.10 Door behoedzaam te ramen ontstaat het meest getrouwe beeld van de financiële positie van de provincie. Prioriteiten in het financieel strategisch beleid zijn: Goede kwaliteit van de ramingen (uitgedrukt in norm voor budgetuitputting). Dekking structurele lasten door structurele baten (ter voorkoming van toekomstige ‘gaten’ op de begroting). Prestatie-indicatoren Omschrijving

Nulmeting

2014

2015

2016

2017

6.1.1.1

In de jaarrekening ligt de totale budgetuitputting van alle programma’s tussen de 95 en 100%

96,5%

95 -100

95 -100

95-100

95-100

6.1.1.2

Percentage structurele lasten dat wordt gedekt door structurele baten (dient minimaal 100% te bedragen)

117%

≥ 100%

≥ 100%

≥ 100%

≥ 100%

10

Deze beleidslijn volgt uit het BBV waarin eisen worden gesteld aan de informatievoorziening bij begroting en jaarrekening. Het gaat hierbij met name om eisen met betrekking tot betrouwbaarheid, toerekenbaarheid en voorzichtigheid (zie: 'Begroten en verantwoorden, deel 3: nadere informatie', ministerie van BZK, 2003 - pagina 24).

121



Begroting 2014

Raming 2015

Raming 2016

Raming 2017

Doel 6.1 Financieel gezonde huishouding Lasten

8.025

5.197

14.226

2.493

2.379

-393

Baten

225.675

202.450

174.755

141.754

123.406

122.587


217.649

197.253

160.529

139.261

121.027

122.980

44.640

6.800

0

0

0

0

Programmareserves Algemene reserve Transitie subsidie

0

0

0

47

47

0

3.330

0

0

0

0

0

Frictie algemeen

820

2.087

362

244

79

0

2011 DP Project Lentevreugd

125

0

0

0

0

0

Zwakke schakels

127

0

0

0

0

0

Hollandsche IJssel-Mooie oevers

581

0

0

0

0

0

80

0

0

0

0

0

150

0

0

0

0

0

49.852

8.887

362

292

126

0

248

3.915

8.950

0

0

0

Transitie subsidie

3.150

0

94

0

0

0

Frictie algemeen

7.154

0

2.500

2.500

0

0

10.552

3.915

11.544

2.500

0

0

256.949

202.225

149.347

137.053

121.153

122.770

Frictiekosten PNS / OvT

Ruimtelijke projecten: Merwedezone 2011 DP Onderhoud recreatiegebieden + Bijdrage uit reserve Algemene reserve


Toelichting Begroting 2014 Provinciefonds (baten) De belangrijkste ontwikkelingen zijn: De omvang van de inkomsten uit het Provinciefonds nemen af door de recentralisatie van de regionale omroepen (€ 20,1 mln structureel) en een uitname in verband met de verhoging van het BTW-tarief van 19 naar 21% (€ 5,1 mln); De ontwikkeling van het Provinciefonds is via het zogeheten accres gekoppeld aan de ontwikkeling van de rijksuitgaven; gezien de aanhoudende economische crisis en de onzekerheid over de effecten hiervan op de rijksuitgaven, wordt in deze begroting (in 2014 en in de jaren daarna) in afwijking van de Meicirculaire 2013, uitgegaan van een neutrale ontwikkeling van het accres; In verband met de afwikkeling van het ILG ontvangt Zuid-Holland in 2014 een bedrag van € 31,5 mln als integratie-uitkering. Deze middelen worden als vreemd vermogen op de balans gestort. Zodra de Eerste Kamer de wet ILG heeft ingetrokken, zal worden voorgesteld de resterende middelen als eigen vermogen over te hevelen naar de programmareserves. Individueel Keuzebudget (IKB) De provincie betaalt jaarlijks het vakantiegeld uit in mei. Het IPO en de bonden hebben overeenstemming bereikt over het IKB. Gevolg hiervan is dat de periode waarover vakantiegeld wordt opgebouwd met ingang van 2015 loopt van januari tot en met december in plaats van juli tot en met mei. De uitbetaling van het in 2014 opgebouwde vakantiegeld moet daarom naar voren worden gehaald. Hiervoor is incidenteel een bedrag van ca. € 3,6 mln nodig.

122

Toelichting Meerjarenraming Provinciefonds (baten) Met ingang van 2015 nemen de inkomsten af door een korting op het Provinciefonds in verband met de maximering van het BTW-compensatiefonds (€ 6,7 mln); Een aantal meerjarige decentralisatieuitkeringen lopen tot en met 2014. De baten worden daarom met ingang van het begrotingsjaar 2015 niet meer ter begroting gebracht. Het gaat om ISV (€ 11,7 mln), Externe veiligheid (€ 5,0 mln), Toppergelden bedrijventerreinen (€ 1,5 mln) en Bodemsanering (9,7 mln). De decentralisatie-uitkering FES-gelden bedrijventerreinen (€ 6,0 mln) loopt tot en met 2015. Met ingang van 2016 vindt de overdracht van Jeugdzorgtaken (€ 12,0 mln) plaats. Bespaarde rente (baten) De bespaarde rente bestaat uit het verschil tussen de toegerekende rente aan activa en de betaalde rente op opgenomen geldleningen. De bespaarde rente is in 2015 € 15,67 mln, in 2016 € 16,88 mln en in 2017 € 16,85 mln (zie verder de financiële begroting).

123

Doel 6.2 Een belastingdruk voor de burger die past bij het provinciale voorzieningenniveau Wat willen we bereiken? De provincie streeft naar een belastingdruk die past bij het provinciale voorzieningenniveau. De opcenten op de Motorrijtuigenbelasting is veruit de belangrijkste belastingheffing van de provincie. Provinciale Staten stellen jaarlijks het opcententarief vast. Dit tarief is gebonden aan een wettelijk maximum, dat jaarlijks door het Rijk (op basis van de inflatieontwikkelingen) wordt aangepast. Beleidslijn van het college is om het huidige tarief gelijk te houden, zodat de relatieve lastendruk voor inwoners van Zuid-Holland afneemt (in het licht van de gevolgen van de economische crisis voor burgers). Effectindicatoren Omschrijving 6.2.

Tarief provinciale opcenten in relatie tot wettelijk maximum11

Nulmeting

2014

2015

2016

2017

90,4%

87,0%

85,7%

84,4%

83,2%

Toelichting effectindicatoren De relatieve lastendruk komt tot uitdrukking in het opcententarief in relatie tot het wettelijk maximum. Bij een gelijkblijvend opcententarief (95,0 opcenten) en een stijgend wettelijk maximum (als gevolg van een jaarlijkse inflatiecorrectie) neemt de relatieve lastendruk af. Het wettelijk maximum bedraagt voor 2014 109,2 opcenten.


Heffen van opcenten Motorrijtuigenbelasting

Prestatie-indicatoren

6.2.1.1

Omschrijving

Nulmeting

2014

2015

2016

2017

Procentuele jaarlijkse ontwikkeling van het tarief van de opcenten

95 opcenten

0%

0%

0%

0%



Begroting 2014

Raming 2015

Raming 2016

Raming 2017

Doel 6.2 Belastingdruk van de burger die past bij het provinciale voorzieningenniveau Baten

313.547

305.000

325.000

327.000

329.000

329.000


313.547

305.000

325.000

327.000

329.000

329.000


313.547

305.000

325.000

327.000

329.000

329.000

11

Voor de jaren 2014-2016 is uitgegaan van een jaarlijkse stijging van het wettelijk maximumtarief met 2,5%.

124

Toelichting Begroting 2014 Provinciale Staten stellen jaarlijks het opcententarief vast. Prioriteit voor deze collegeperiode is om vast te houden aan het huidige tarief (95,0 opcenten). De provincie streeft ook naar een belastingdruk die past bij het provinciale voorzieningenniveau. In het Hoofdlijnenakkoord is ten aanzien van de opcenten opgenomen de inflatiecorrectie voor de helft achterwege te laten. Per jaar wordt bezien of de volledige correctie achterwege kan blijven, afhankelijk van het financieel perspectief. Om de lastenverhoging voor de burgers te beperken, is voor 2014 de verhoging met de helft van de inflatie achterwege gelaten. Door deze maatregel neemt de relatieve lastendruk (dat wil zeggen het feitelijke opcententarief in relatie tot het tarief dat de provincie wettelijk gezien maximaal in rekening mag brengen) af. De Belastingdienst int de Motorrijtuigenbelasting en draagt het provinciale deel (de opcenten) af aan de provincies. Bij de raming van de inkomsten uit de Motorrijtuigenbelasting wordt rekening gehouden met de afschaffing van de vrijstelling voor energiezuinige auto’s met een uitstoot boven de 50 gr/km en de ontwikkelingen in het volume en het gewicht van het wagenpark. Tevens wordt een behoedzaamheidsmarge van 1% gehanteerd om relatief beperkte, onvoorziene tegenvallers in de inkomsten op te kunnen vangen. Toelichting meerjarenraming Per 1 januari 2014 wordt de vrijstelling Motorrijtuigenbelasting voor de zeer zuinige auto’s afgeschaft, met uitzondering van auto’s met een uitstoot tot 50 gr/km. Voor deze laatste categorie blijft de vrijstelling nog bestaan tot en met 2015. Berekeningen op basis van de ontwikkeling van het wagenpark in Zuid-Holland (gegevens van de Belastingdienst per 1 juli 2013) geven aan dat dit een meeropbrengst kan opleveren van maximaal € 24,0 mln. Het moment vanaf wanneer de zuinige auto’s in 2014 meelopen in de heffing is afhankelijk van de datum van registratie van het kenteken. De Belastingdienst adviseert daarom voor het eerste jaar na afschaffing van de vrijstelling bij de raming van de meeropbrengst een behoedzaamheids-marge te hanteren. Voor 2014 wordt derhalve rekening gehouden met 85% van de meeropbrengst, zijnde € 20,0 mln. Het effect van de meeropbrengst wordt negatief beïnvloed door de afname van het totale wagenpark en de daling van het gemiddelde gewicht. Omdat het financieel meerjarenperspectief het toelaat, wordt conform de uitgangspunten van het Hoofdlijnenakkoord voorgesteld om af te zien van een tariefstijging.

125

126

Paragrafen

127

128

Paragraaf Lokale Heffingen Inleiding De Paragraaf Lokale heffingen bevat informatie over de heffingen die Zuid-Holland heft op basis van door Provinciale Staten vastgestelde verordeningen. Het gaat hierbij achtereenvolgens om de opcenten op de Motorrijtuigenbelasting, precario, Wabo-leges, de heffing voor grondwaterbeheer en de heffing voor de nazorg van stortlocaties. De opbrengsten uit de opcenten en precario dienen als algemeen dekkingsmiddel; de inkomsten uit de overige drie heffingen dienen als dekkingsmiddel voor de uitvoering van specifieke activiteiten. De provincie heeft geen beleid voor het kwijtschelden van opgelegde heffingen. Meerjarenraming De meerjarenraming van de opbrengsten uit de lokale heffingen is opgenomen in onderstaande tabel. Opbrengsten (bedragen x € 1.000)

Jaarrekening Begroting 2013 na Begroting 2014 2012 Voorjaarsnota

Opcenten MRB

Meerjarenraming 2015



313.547

305.000

325.000

327.000

329.000

329.000

678

881

850

850

850

850

Wabo leges

1.578

2.880

3.200

3.200

3.200

3.200

Grondwaterbeheer

1.125

1.370

1.370

1.370

1.370

1.370

316.928

310.131

330.420

332.420

334.420

334.420

Precario

Totaal

Toelichting op de heffingen Verordening op de heffing van de opcenten op de hoofdsom van de Motorrijtuigenbelasting Op grond van de Provinciewet en de betreffende door Provinciale Staten vastgestelde Verordening heft de provincie opcenten over de hoofdsom van de Motorrijtuigenbelasting (MRB). Jaarlijks stellen Provinciale Staten (tegelijkertijd met het vaststellen van de begroting) het opcententarief vast voor het eerstvolgende begrotingsjaar. Dit tarief is gekoppeld aan een wettelijk voorgeschreven maximum dat jaarlijks door het Rijk wordt geïndexeerd op basis van de zogeheten tabelcorrectiefactor. Het maximale tarief voor 2014 bedraagt 109,2 opcenten. In 2013 bedroeg het opcententarief van Zuid-Holland 95,0 opcenten. Om de lastenverhoging voor de burger te beperken, wordt voorgesteld om het opcententarief niet te verhogen door elders op de begroting incidentele dekking in te zetten. Hierdoor neemt de relatieve lastendruk (dat wil zeggen de verhouding tussen het feitelijke en het maximaal toegestane tarief) de komende jaren af. De inkomsten nemen in 2014 toe als gevolg van de afschaffing van de vrijstelling Motorrijtuigenbelasting voor energiezuinige auto’s. De meeropbrengst wordt negatief beïnvloed door de afname van het totale wagenpark en de daling van het gemiddelde gewicht. Verordening precariobelasting Zuid-Holland De provincie heft precariobelasting ‘voor het hebben van voorwerpen onder, op of boven voor de openbare dienst bestemde provinciale grond’. In de bij de verordening precariobelasting behorende tarieventabel zijn de belastbare feiten en tarieven opgenomen. In 2014 zijn de tarieven voor de precariobelasting niet geïndexeerd.

129

Legesverordening Omgevingsrecht (Wabo) Met de inwerkingtreding van de Wabo (Wet algemene bepalingen omgevingsrecht) per 1 oktober 2010 heft de provincie leges voor het in behandeling nemen van aanvragen voor een omgevingsvergunning. De provincie was al bevoegd gezag voor het milieudeel (IPPC / BRZO), maar met de inwerkingtreding van de Wabo is de provincie ook het bevoegd gezag voor de zogeheten BRIKS-taken.12 Voorheen waren deze taken de bevoegdheid van gemeenten. Voor de uitvoering hiervan heeft de provincie niet zelf de expertise in huis gehaald. De provincie geeft gemeenten de opdracht om te adviseren over de ‘BRIKS-onderdelen’ van een vergunning. De provincie int hiervoor leges, die in belangrijke mate de kosten moeten dekken. De Wabo legesverordening is herzien en hernoemd als Legesverordening Omgevingsrecht Provincie Zuid-Holland 2013. Heffingsverordening grondwaterbeheer Zuid-Holland Op grond van de Waterwet en de Heffingsverordening Grondwaterbeheer Zuid-Holland heft de provincie een belasting per kubieke meter onttrokken grondwater. Het tarief van de heffing is zodanig vastgesteld dat de opbrengst de gemaakte kosten niet te boven gaat. Het tarief bedraagt € 0,0113 per kubieke meter onttrokken hoeveelheid water. Verordening Nazorgheffing gesloten stortplaatsen Het Fonds Nazorg is een zelfstandig rechtspersoon. Provinciale Staten stellen jaarlijks het tarief van de heffing vast. Het feit dat de nazorgheffing wordt opgelegd door de provincie is aanleiding om de heffing hier te noemen. De heffing heeft echter geen effect op de provinciale begroting. Lokale lastendruk De lokale lastendruk wordt voor veruit het grootste deel bepaald door de opcentenheffing. In onderstaande tabel staat de lokale lastendruk (als gemiddelde belastingsom per auto) weergegeven. Tabel gemiddelde lastendruk per auto door heffing opcenten Jaar (bedragen in €) Gemiddelde lastendruk per auto door opcentenheffing

2011

2012

2013

2014

235

239

239

227

De afname van de gemiddelde lastendruk wordt veroorzaakt door de daling van het gemiddelde gewicht per auto. De zeer zuinige auto’s die per 1 januari 2014 in de heffing komen, zijn veelal kleine lichte auto’s. Dit zorgt voor een daling van het gemiddelde gewicht.

12

IPPC staat voor ‘Integrated Pollution Prevention and Control’; BRZO staat voor ‘Besluit Risico Zware Ongevallen. BRIKS staat voor ‘Bouw, Reclame, Inrit, Kap en Sloop’.

130

Paragraaf Weerstandsvermogen en Risicobeheersing 1.

Inleiding

De Paragraaf Weerstandsvermogen en Risicobeheersing gaat in op de vraag in welke mate de financiële positie van de provincie toereikend is om de financiële gevolgen van risico’s op te kunnen vangen. Hiertoe bevat de paragraaf een overzicht van relevante risico’s (inclusief beheersmaatregelen) en van middelen die beschikbaar zijn en/of gemaakt kunnen worden om financiële gevolgen zo nodig op te kunnen vangen (weerstandscapaciteit / -vermogen). De paragraaf wordt tweemaal per jaar geactualiseerd (namelijk bij begroting en jaarrekening). De paragraaf is als volgt opgebouwd: Beleidskader Financiële kengetallen: risico’s, weerstandscapaciteit en weerstandsvermogen Overzicht van relevante risico’s 2.

Beleidskader

Het voor de paragraaf relevante beleidskader is vastgelegd in de op 30 mei 2012 door PS vastgestelde beleidsnota weerstandsvermogen en risicomanagement. Deze nota is een nadere uitwerking van regels van het Rijk, die zijn vastgelegd in het Besluit begroten en verantwoorden (BBV). Kern van het beleid is dat: tweemaal per jaar risico’s worden geïnventariseerd en gekwantificeerd (dit is inclusief de beheersmaatregelen die getroffen worden om de financiële gevolgen zoveel mogelijk te beperken); als een risico zich voordoet er dan voordat een beroep wordt gedaan op de algemene middelen eerst wordt nagegaan in welke mate de financiële gevolgen kunnen worden opgelost binnen het betreffende begrotingsdoel / -programma; hierbij kan het zowel gaan om het zoeken van dekking als om het maken van beleidsmatige keuzes (bijvoorbeeld het bijstellen van het ambitieniveau). Conform het in 2013 gewijzigde BBV dient de paragraaf met ingang van het begrotingsjaar 2014 te worden aangeduid als de Paragraaf Weerstandsvermogen en Risicobeheersing. Tot en met 2013 werd de paragraaf nog aangeduid als de Paragraaf Weerstandsvermogen. Met deze verandering wil het Rijk de aandacht vestigen op het belang van een adequate risicobeheersing (zodat de paragraaf ook voldoende inzicht geeft in de niet-financiële maatregelen die getroffen worden om de kans van optreden van geïdentificeerde risico’s te beperken). Zuid-Holland heeft deze verandering al eerder doorgevoerd; conform de Beleidsnota Weerstandsvermogen en Risicomanagement gaat de Paragraaf Weerstandsvermogen (en Risicobeheersing) in op de beheersmaatregelen die getroffen worden om de kans van optreden van geïdentificeerde risico’s te beperken. 3.

Financiële kengetallen: weerstandscapaciteit en weerstandsvermogen

Weerstandscapaciteit Hieronder wordt ingegaan op de weerstandscapaciteit, dat wil zeggen de middelen die de provincie beschikbaar heeft c.q. kan maken om de financiële gevolgen van risico’s op te kunnen vangen. Conform de beleidsnota weerstandsvermogen en risicomanagement bestaat de weerstandscapaciteit uit de volgende onderdelen:

131

Incidentele weerstandscapaciteit: deze is bedoeld voor het opvangen van de incidentele, financiële gevolgen van risico’s en bestaat uit de algemene reserves en de programmareserves (voor zover hier geen juridische verplichtingen op rusten);13 De algemene reserve heeft een bufferfunctie en dient voor het opvangen van onvoorziene gebeurtenissen altijd een minimale omvang te hebben van € 30,0 mln; Structurele weerstandscapaciteit: deze is bedoeld voor het opvangen van de structurele, financiële gevolgen van risico’s en bestaat uit de post onvoorzien, de financiële ruimte en de onbenutte belastingcapaciteit (namelijk het verschil tussen de feitelijke, geraamde inkomsten uit de opcenten MRB en de inkomsten als het wettelijk maximaal toegestane opcententarief zou worden gehanteerd). Alvorens wordt besloten tot een verhoging van het opcententarief, dienen er eerst bezuinigingsvoorstellen te worden gedaan. (bedragen x € 1 mln)

2014

2015

2016

2017

50,8

50,8

50,8

50,8

178,8

160,2

153,7

158,1

229,6

211,0

204,5

208,9

0,5

0,5

0,5

0,5

Gemiddeld

Totaal

Incidenteel: Algemene reserve Programmareserves 11

Totaal incidenteel (per jaar)

213,5

Structureel: Post onvoorzien (s) Financiële ruimte (s)

0,0

0,1

18,1

32,8

Onbenutte belastingcapaciteit

47,0

52,0

58,0

63,0

Totaal structureel (per jaar)

47,5

52,6

76,6

96,3

273,0

Weerstandsvermogen Het weerstandsvermogen wordt berekend door: De beschikbare weerstandscapaciteit te delen door de financiële omvang van geïdentificeerde risico’s (hierbij wordt een onderscheid gemaakt tussen de structurele en incidentele component); Uit deze berekening volgt een kengetal waarmee tot uitdrukking wordt gebracht in welke mate ZuidHolland in staat is om de financiële gevolgen van risico’s op te vangen; Zuid-Holland streeft hierbij naar een weerstandsvermogen van minimaal ‘twee’ (dat wil zeggen dat voor elke euro aan geïdentificeerde risico’s twee euro aan weerstandscapaciteit beschikbaar is; reden hiervoor is dat sprake is van diverse risico’s waarvan de financiële effecten, vooralsnog, niet kunnen worden ingeschat; hierbij valt te denken aan de effecten van de wet HOF en doorlevering gronden TBO’s). Het weerstandsvermogen voor risico’s met incidentele financiële gevolgen bedraagt een factor ‘6,1’, dit is ruim boven de streefwaarde, waarbij wel dient te worden aangetekend dat als de programmareserves ingezet moet worden als weerstandscapaciteit, dit mogelijkerwijs leidt tot het herzien van eerder gemaakte bestuurlijke afspraken. Het weerstandsvermogen is berekend door het gemiddelde van de beschikbaar te maken incidentele weerstandscapaciteit (€ 213,5 mln) te delen door de financiële omvang van risico’s met incidentele, financiële gevolgen (€ 35,1 mln). Hierbij is uitgegaan van het cumulatieve effect over een periode van vier jaar, omdat sommige van deze risico’s zich meerdere jaren achtereen voor zullen kunnen doen.

13

Op basis van de analyse van de reserves die bij Kadernota 2014-2017 is uitgevoerd wordt ingeschat dat circa 65% van de programmareserves juridisch niet beklemd is; uit deze analyse bleek echter ook dat het juridische niet-beklemde deel van de programmareserves vrijwel volledig bestuurlijk beklemd is; dat betekent dat deze middelen niet als weerstandscapaciteit kunnen worden ingezet zonder door bijvoorbeeld eerdere PSbesluiten en/of bestuurlijke afspraken met andere overheden te herzien.

132

Het weerstandsvermogen ten aanzien van de risico’s met structurele, financiële gevolgen bedraagt een factor ‘4,4’. Dit is ruim boven de streefwaarde waarbij dient te worden aangetekend dat in de begroting nog geen rekening gehouden kan worden met mogelijke structurele ontwikkelingen die zich na 2017 voor zullen doen. Het weerstandsvermogen is berekend door de totale in de periode 2014-2017 beschikbaar te maken weerstandscapaciteit (€ 273,0 mln) te delen door de financiële omvang van de risico’s met structurele, financiële gevolgen, waarbij eveneens uit is gegaan van het cumulatieve effect over een periode van vier jaar (€ 61,9 mln). 4.

Overzicht van risico’s

Hieronder is een geactualiseerd overzicht opgenomen van risico’s. De risico’s met een maximale schade van gelijk aan of meer dan € 1,0 mln zijn opgenomen in de begroting; de risico’s met een maximale schade tussen de € 0,1 en € 1,0 mln zijn opgenomen in de Productenraming; de risico’s met een maximale omvang van € 0,1 mln worden niet vermeld. Actuele ontwikkelingen ten opzichte van de vorige actualisatie (bij Jaarrekening 2012) zijn: Het risico met betrekking tot het Provinciefonds is geactualiseerd op basis van de meest recent beschikbare informatie; indien daar aanleiding toe is wordt het risico aangepast naar aanleiding van het verschijnen van de Miljoenennota / Septembercirculaire; Het risico met betrekking tot de bestuursovereenkomst ILG is komen te vervallen in verband met de beëindiging van dit programma (eind 2012); met de beëindiging van het programma zijn zowel diverse verantwoordelijkheden als budgetten naar de provincies gedecentraliseerd. De risico’s die hiermee samenhangen worden met ingang van deze begroting onder de noemer ‘financiële risico’s EHS’ opgenomen in de Paragraaf Weerstandsvermogen en Risicobeheersing; ‘deelname ROM-Zuidvleugel’ is opgenomen als nieuw risico (naar aanleiding van besluitvorming over deelname aan de ROM-Z; PS hebben op 26 juni 2013 besloten om deel te nemen aan de ROM-Z); ‘Financieel risico uittreding GR Delft-noord’ is komen te vervallen: er zijn afspraken gemaakt over de voorwaarden waaronder Zuid-Holland uittreedt; de financiële afwikkeling heeft betrekking op het betalen van een vergoeding voor beheerslasten en het dekken van kapitaallasten voor een investeringsuitgave; dekking hiervoor wordt gevonden in de voorziening ‘Grondwaterheffing’; er is dus geen sprake van financiële consequenties voor de algemene middelen van de provincie; Het risico ‘schadeclaim verzakken woning’ wordt niet meer vermeld, omdat de claim valt onder de aansprakelijkheidsverzekering (risico was opgenomen in de Productenrealisatie 2012); Het risico ‘indeplaatstreding huisvesting verblijfsgerechtigden’ wordt niet opgenomen vanwege de afgenomen materiële omvang (was opgenomen in de Productenrealisatie 2012). In onderstaande tabel staan de risico’s genoemd. Hierbij staat aangegeven of sprake is van structurele dan wel incidentele financiële effecten, wat de maximale schade is van het risico, de ingeschatte kans van optreden, de financiële omvang (maximale schade maal kans van optreden), het cumulatieve effect over een periode van vier jaar, de risicotermijn (aantal kwartalen waarbinnen het risico zich voor kan doen) en het begrotingsdoel waarop het risico betrekking heeft. Na de tabel wordt elk risico individueel toegelicht waarbij ook wordt ingegaan op de concrete beheersmaatregelen. De inventarisatie bevat risico’s waarvan de kans van optreden en maximale schade gekwantificeerd zijn, alsmede risico’s waarbij dat (vooralsnog) niet mogelijk is (de zogeheten niet-kwantificeerbare risico’s).

133

1.

algemene ontwikkeling Provinciefonds korting bij overschrijding BCF-plafond (met ingang van 2015) korting in verband met vermindering ambtsdragers (met ingang van 2015) korting naar aanleiding van samengaan provincies (met ingang van 2015)

Begrotingsdoel

(in mnd)

Risicotermijn


Cumulatief effect


Omvang/jaar

Kans van optreden


Max. Schade

Incidenteel / structureel

Overzicht van de kwantificeerbare risico’s

s i s

20,0 9,0 1,5

25-50% 25-50% 50-75%

7,5 3,4 1,0

30,0 10,2 3,0

4 >4 >4

6.1 6.1 6.1

s

1,7

50-75%

1,1

3,3

>4

6.1

2.

Lagere opbrengsten MRB

s

15,0

25-50%

5,6

22,4

4

6.2

3.

Afvalverwerkende en BRZO / IPPC-bedrijven kunnen niet meer aan vergunningplicht voldoen

i

20,0

0-25%

2,5

10,0

4

2.4

4.

Schadeclaims vergunningverlening voor ontgrondingen

i

10,0

0-25%

1,3

5,2

>4

2.4

5.

Renterisico

s

2,0

25-50%

0,8

3,2

>4

6.1

6.

Omgevingsrisico’s vergunningverlening en- handhaving

i

5,0

0-25%

0,6

2,4

4

2.4

7.

Gevolgen waardeontwikkeling grondaandeel Zuidplas

i

17,0

0-25%

2,1

2,1

>4

5.2

8.

Niet tot uitvoering komende grote infrastructurele projecten

i

14,0

0-25%

1,8

1,8

4

2.2

9.

Deelname risico Ontwikkelingsmaatschappij Nieuw Westland

i

1,4

75-100%

1,2

1,2

4

3.4

10.

De Europese commissie kan subsidiabiliteit uitgaven betwisten

i

8,8 13,5

0-25% ≈0

1,1 0,0

1,1 0,0

>4 >4

3.4

11.

Garantstelling personenvervoer over water

i

7,3

0-25%

0,9

0,9

>4

2.3

12.

Volledige honorering subsidieaanvraag Voordelta

i

1,8

0-25%

0,2

0,2

4

3.4

13.

Onvoldoende middelen voor nazorg gesloten stortlocaties

i

15,8

≈0

0,0

0,0

>4

3.3

14.

Meerkosten PMR 750 ha

i

13,8

≈0

0,0

0,0

>4

1.3

15.

Deelname risico ROM-D Capital BV

i

10,0

≈0

0,0

0,0

>4

3.4

16.

Deelname risico ROM Zuidvleugel B.V.

i

10,0

≈0

0,0

0,0

>4

3.4

17.

Geen aflossing gegarandeerde leningen derden

i

5,8

≈0

0,0

0,0

>4

6.1

18.

Financieel risico subsidie RAS

i

1,6

≈0

0,0

0,0

4

4.3

19.

Onvoldoende solvabiliteit / liquiditeit Regionale omroepen

i

1,2

≈0

0,0

0,0

>4

4.6

20.

Ontwikkelingen bezuiniging regionale omroepen

i

2,0

≈0

0,0

0,0

4

4.4

21.

Boete Rijk i.v.m. EMU-tekort

i

100,0

n.t.b.

n.t.b.

n.t.b.

>4

6.1

22.

Financiële risico’s ontwikkelopgave EHS ontwikkeling beheer (na 2018)

i s

n.t.b. 2,0

≈0 0-25%

0,0 0,3

0,0 0,0

25,0

n.t.b.

n.t.b.

n.t.b.

>4 1.4 >4

23.

Geen of verminderde afdracht uit gebiedsontwikkeling Zuidplaspolder ten behoeve van hoofdplanstructuur

i

24.

Herinrichting Meeslouwerplas

i

7,2

n.t.b.

n.t.b.

n.t.b.

4

1.2

25.

Derde Merwedehaven

i

n.b.

0-25%

n.b.

n.b.

>4

2.4

26.

Doorlevering gronden TBO’s

i

n.t.b.

n.t.b.

n.t.b.

n.t.b.

>4

1.3

27.

Bezwijken bijzondere constructies / calamiteiten

i

n.t.b

n.t.b.

n.t.b.

n.t.b.

4

2.1

28.

Inlenersaansprakelijkheidsrisico

i

n.b.

0-25%

n.b.

n.b.

4

1-5

Totaaltelling incidenteel

15,2

35,1

Totaaltelling structureel

16,0

61,9

134

> 4 2.2/ 1.4

1.

Lagere uitkering Provinciefonds

Omschrijving

Risico is dat de inkomsten uit het Provinciefonds lager uitvallen dan waar in de begroting rekening mee is gehouden. Hierbij kan het gaan om: Een tegenvallend accres: de ontwikkeling van het Provinciefonds is via het zogeheten accres gekoppeld aan de ontwikkeling van de rijksuitgaven; er is sprake van een negatieve ontwikkeling van het accres als het Rijk bezuinigd op de uitgaven en/of uitgaven in de tijd naar achteren schuift. Het Rijk kan (als onderdeel van een bezuinigingsoperatie) een eenzijdige korting opleggen op het Provinciefonds. Bij re- en decentralisaties kan er een verschil ontstaan tussen de middelen die aan het Provinciefonds worden onttrokken / toegevoegd en de feitelijke uitgaven. Het Provinciefonds wordt onder provincies verdeeld via objectieve maatstaven (zoals aantal inwoners, aantal woonruimten); door tussentijdse ontwikkelingen in deze maatstaven kunnen er tussentijds afwijkingen ontstaan. Nu het BTW-Compensatiefonds is geplafonneerd bestaat er met ingang van 2015 de mogelijkheid dat Zuid-Holland bij moet dragen aan een korting c.q. toevoeging aan het Provinciefonds in verband met een over- of onderschrijding van het plafond.

Impact

De schade van risico’s kunnen sterk variëren van pakweg € 1,0 á 1,5 mln (een beperkte afname van het accres) tot wel meer dan € 20,0 mln structureel (bijvoorbeeld het mogelijke effect van een eenzijdige korting bovenop nu bekende maatregelen). Het verdere verloop van de crisis en de wijze waarop het kabinet hierop in de toekomst zal reageren is bepalend voor de kans van optreden. Met andere woorden; het is ook mogelijk dat (op termijn) het Provinciefonds juist weer aantrekt. Het effect van de plafonnering van het BTW-Compensatiefonds is sterk afhankelijk van de ontwikkeling van het declaratiegedrag van decentrale overheden. Op basis van historische cijfers wordt de omvang per jaar ingeschat op circa € 3,5 mln. Hier is echter ook een positieve ontwikkeling mogelijk.

Maatregelen

Inkomsten uit het Provinciefonds worden behoedzaam geraamd; voor het opvangen van reguliere ontwikkelingen in verdeelmaatstaven / taakmutaties wordt er een behoedzaamheidsmarge gehanteerd van circa 1%, voorheen hanteerde het Rijk zelf een behoedzaamheidsmarge, maar deze is enkele jaren geleden in overleg met IPO en VNG komen te vervallen. Vanwege de aanhoudende onzekerheid over het verdere verloop van de economische crisis wordt er meerjarig in afwijking van de Meicirculaire 2013 uitgegaan van een neutrale ontwikkeling van het accres; deze beheersmaatregel heeft betrekking op effecten van (onvoorziene) ontwikkelingen in het accres. Ontwikkelingen in het Provinciefonds worden op de voet gevolgd; in IPO-verband is ZuidHolland betrokken bij verdeelvraagstukken en re- / decentralisaties. Actuele ontwikkelingen worden op de voet gevolgd en verwerkt in de bestuurlijke planning & control producten (zoals begroting, jaarrekening), pro-activiteit is hierbij van belang om te voorkomen dat financiële effecten cumuleren.

Status

Taakmutaties worden indien mogelijk budgetneutraal verwerkt in de begroting. In deze begroting wordt uitgegaan van een neutrale ontwikkeling van het accres. In de Septembercirculaire is aangegeven dat de komende jaren een positieve ontwikkeling wordt verwacht. Het effect van de rijksbezuinigingen is relatief beperkt voor provincies gebleven doordat deze sterk gekoppeld zijn aan bijvoorbeeld bezuinigingen in de zorg en sociale zekerheid en lastenverzwaringen voor burgers en daarmee niet van invloed op het Provinciefonds.

135

De mogelijke voordelige ontwikkeling van het accres zal meerjarig grotendeels nodig zijn om de financiële effecten op het provinciefonds van een tweetal wetgevingstrajecten op te kunnen vangen. Het gaat hierbij om de vermindering van het aantal politieke ambtsdragers (structureel circa € 1,5 mln met ingang van 2015) en een korting in verband met het samengaan van provincies (€ 0,8 mln in 2015 oplopend naar € 2,5 mln in 2017 en uiteindelijk circa € 10,0 mln structureel). Oorspronkelijk was deze laatste korting gekoppeld aan het feitelijk samengaan van provincies, maar in het wetsvoorstel voor het samengaan van Flevoland, Utrecht en NoordHolland staat aangegeven dat de korting hiervan wordt losgekoppeld en (ongeacht het verdere samengaan van provincies) zal worden verdeeld over alle provincies. 2.

Lagere opbrengsten Motorrijtuigenbelasting (MRB)

Omschrijving

Risico is dat de inkomsten uit de opcenten op de MRB afwijken van datgene wat is opgenomen in de begroting. Afwijkingen kunnen het gevolg zijn van: a. Ontwikkelingen die direct van invloed zijn op de inkomsten uit de MRB (aantal auto’s, gemiddeld gewicht, aantal energiezuinige auto’s). Momenteel neemt het aantal auto’s (in tegenstelling tot eerdere jaren) af en de verkoop van nieuwe auto’s is in vergelijking met 2012 sterk gedaald. b.

Ontwikkelingen in weten regelgeving (zoals het vrijstellingsregime voor energiezuinige auto’s). Het (gedeeltelijke) vrijstellingsregime voor energiezuinige auto’s komt (als onderdeel van het herziene Belastingplan door het Rijk) met ingang van 1 januari 2014 te vervallen, met uitzondering van auto’s met een uitstoot tot 50 gr/km. Voor deze laatste categorie blijft de vrijstelling nog bestaan tot en met 2015. Dit betreft echter een zeer beperkte categorie auto’s.

Impact

a.

b.

Uitgegaan wordt van een impact (mogelijke afwijking) van € 15,0 mln. (ca 5% van totale omvang van de inkomsten uit de opcenten). Indien de slechte economische situatie nog een paar jaar aanhoudt, is de verwachting dat autobezitters bij vervanging voor kleinere, zuinigere modellen zullen kiezen en 2e auto’s eerder van de hand zullen doen. Eerder was nog niet duidelijk of de extra inkomsten als gevolg van het vervallen van het (gedeeltelijke) vrijstellingsregime geheel ten goede zouden komen aan de provincies of ook deels aan het Rijk. Vooralsnog zijn er geen signalen dat de meeropbrengst niet ten goede komt aan de provincie. Voor het eerste jaar is door de belastingdienst wel de kanttekening geplaatst dat niet alle auto’s automatisch per 1 januari in de heffing worden betrokken. Afhankelijk van de datum van het kenteken kan er een vertraging van enkele maanden hierin optreden.

Maatregelen

a. b.

Bij het opstellen van de ramingen voor de begroting wordt rekening gehouden met een behoedzaamheidsmarge van 1% om onvoorziene ontwikkelingen op te kunnen vangen. Vanuit behoedzaamheidsoverwegingen is in de meerjarenbegroting 2014-2017 rekening gehouden met 85% van de meeropbrengst voor 2014.

Status

Er zijn geen signalen dat de extra inkomsten als gevolg van het opheffen van de vrijstelling niet volledig ten gunste zullen komen van de provincie.

136

3.

Afval- en BRZO / IPPC-bedrijven kunnen niet meer aan vergunningplicht voldoen

Omschrijving De provincie is onder meer bevoegd gezag voor de vergunningverlening aan afvalverwerkende en zogeheten BRZO- en IPPC-bedrijven en is in die hoedanigheid maatschappelijk verantwoordelijk voor de gevolgschade als dergelijke bedrijven niet meer aan de vergunningsplicht kunnen voldoen.14 Dit kan zich met name voordoen ingeval van een faillissement en/of calamiteiten (zoals brand). Bij gevolgschade kan gedacht worden aan de kosten van verwijdering van afvalstoffen of sanering. Impact

Op basis van het aantal potentiële bedrijven waar het om gaat wordt de maximale schade ingeschat op € 20,0 mln (circa € 0,1 mln per bedrijf).

Maatregelen Met ingang van 2013 vindt het toezicht op betreffende bedrijven plaats vanuit de omgevingsdiensten. Door goed toezicht te houden en scherp te handhaven op naleving van de voorschriften voor omvang en soorten afval, wordt het risico beperkt tot de vergunde afvalstoffen. Daarnaast wordt bij bedrijven die hoeveelheden afval opslaan met een negatieve waarde van meer dan € 1,0 mln jaarlijks de financiële positie beoordeeld op basis van de jaarrekeningen. Indien de financiële positie als ‘zwak’ wordt beoordeeld, wordt het toezicht op de omvang van de opgeslagen afvalstoffen geïntensiveerd. De BRZO / IPPC-bedrijven worden periodiek gecontroleerd op de wijze van opslag van de (gevaarlijke) stoffen. Verder wordt in het stadium van vergunningverlening extra gelet op de dekkingsgraad van de milieuaansprakelijkheidsverzekering. Indien de provincie (buiten haar schuld) opdraait voor de (verwijderings)kosten kan (deels) een beroep worden gedaan op de provinciale aansprakelijkheidsverzekering. Status

Het betreft hier een doorlopend risico. Omdat de kans van optreden nog steeds zeer klein wordt ingeschat, wordt de omvang van het risico gesteld op een maximum van € 2,5 mln in een jaar.

4.

Schadeclaims vergunningverlening voor ontgrondingen

Omschrijving

In de Ontgrondingenwet is een regeling voor nadeelcompensatie opgenomen. Nadeelcompensatie houdt in dat de overheid aan belanghebbenden de schade vergoedt die zij ondervinden van een op zichzelf rechtmatig overheidsbesluit. De regeling in de Ontgrondingenwet houdt in dat de provincie aan de aanvrager van de vergunning of aan andere belanghebbenden de schade moet vergoeden die deze lijden als gevolg van een ontgrondingvergunning, indien deze schade redelijkerwijs niet voor hun rekening hoort te blijven. Ook buiten het geval van nadeelcompensatie, is het mogelijk dat de provincie wordt geconfronteerd met een claim van schade die is ontstaan als gevolg van een vergunde ontgronding. In het bijzonder bij grote actuele ontgrondingen, zoals zandwinningen, is het risico op schade aan de omgeving reëel aanwezig.

Impact

Per geval kan de schadeclaim hoog zijn. Dit wordt beïnvloed door de aard en de omvang van de ontgronding en het karakter van de omgeving. Voor een grote zandwinning moet de omvang van de mogelijk te vergoeden schade worden gesteld op circa € 10,0 mln.

Maatregelen

De vergunningverlening is sinds 1 januari 2013 ondergebracht bij Omgevingsdienst Haaglanden; toezicht en handhaving gebeuren door de omgevingsdienst waarbinnen de desbetreffende ontgronding plaatsvindt. Beperking van dit risico door de provincie vergt adequaat toezicht op een zorgvuldige uitvoering van deze taken door de omgevingsdiensten.

Status

14

Het betreft hier een doorlopend risico. Concrete casus die nu speelt is een aankondiging van een civiele claim van € 10,0 mln á € 20,0 mln door de zandwinner van de Zevenhuizerplas.

IPPC (integrated pollution prevention control) verwijst naar de gelijknamige richtlijn van de EU, die bestaat uit een set regels om industriële

installaties te controleren; BRZO staat voor bedrijven met een verhoogd risico op zware ongevallen.

137

In januari 2011 is de vergunning voor de ontgronding aangepast door Zuid-Holland in verband met oevervallen. Gevolg van deze wijziging is dat de totale hoeveelheid te winnen zand minder wordt. De vergunninghouder heeft beroep aangetekend en heeft de provincie aansprakelijk gesteld voor derving van inkomsten (€ 1,95). De Raad van State heeft geoordeeld dat het besluit van de provincie op twee punten na rechtmatig is geweest. De vergunninghouder heeft inmiddels een beroep gedaan op nadeelcompensatie (€ 0,2 mln). Op 16 juli 2013 hebben GS besloten om (op voorstel van de bezwarencommissie) het bezwaar ongegrond te verklaren. Het is daarnaast ook nog mogelijk dat de vergunninghouder op basis van de ontgrondingenwet een verzoek tot schadevergoeding indient bij GS, dan wel een civielrechtelijke claim neerlegt. 5.

Renterisico

Omschrijving De provincie trekt langlopende leningen aan om in de eigen financieringsbehoefte te voorzien. De financieringsbehoefte zal de komende jaren naar verwachting toenemen, vanwege de afloop van bestaande leningen, de omvang van de voorgenomen investeringen (met name op het gebied van infrastructuur) en de geraamde benutting van reserves en voorzieningen (waardoor de eigen financieringsmiddelen worden beperkt). De jaarlijkse kosten van de financieringsbehoefte worden bepaald door de omvang van de aangetrokken leningen en het rentepercentage. De rente is nu historisch laag; dit maakt dat Zuid-Holland juist op dit moment gevoelig is voor mogelijke rentestijgingen. Impact

De financieringsbehoefte van Zuid-Holland wordt gedekt door langlopende leningen met een lineair aflossingsverloop. Bij de berekening van de impact wordt rekening gehouden met een stijging van de rente van 1% ten opzichte van het huidige renteomslagpercentage (zoals dat nu gehanteerd wordt in de meerjarenbegroting). Rekening houdend met het aflossingsverloop van de lopende leningen en de verwachte financieringsbehoefte, bedraagt de maximale schade € 1,0 mln á € 2,0 mln structureel per jaar (over een periode van vier jaar kan dit dus oplopen naar een bedrag van € 4,0 mln á € 8,0 mln). Gezien de getroffen maatregelen wordt de kans van optreden ingeschat op beperkt tot gemiddeld. Ook na 2017 zal sprake zijn van een financieringsbehoefte (met name als gevolg van investeringen in infrastructuur); ook op de langere termijn kan het risico van rentestijgingen dus impact hebben.

Maatregelen Via het renteomslagpercentage worden de rentelasten toegerekend aan de programma’s; dit percentage wordt berekend op basis van de uitgangspunten van de door PS vastgestelde beleidsnota kostprijs- en renteberekening (onder andere de ontwikkeling van de marktrente wordt hierbij meegenomen). Periodiek wordt de financieringsbehoefte meerjarig gemonitord; periodiek wordt beoordeeld of incidenteel dan wel structureel tot afdekking van het renterisico dient te worden overgegaan. Status

Zie omschrijving.

6.

Omgevingsrisico’s vergunningverlening en handhaving

Omschrijving Vergunningverlening en handhaving kennen altijd omgevingsrisico’s. Het is een politiek gevoelig beleidsveld. De betrokkenheid van burgers en externe partijen en daarmee de beïnvloeding van externen bij de uitvoering van de werkzaamheden, is groot. In het kader van de besluitvorming lopen de omgevingsdiensten dan wel de provincie dan ook altijd juridische risico’s. Tegen menig besluit wordt bezwaar dan wel beroep aangetekend. Verder kunnen claims als gevolg van economische, milieu- of gezondheidsschade leiden tot extra kosten voor de provincie. Het nemen van bestuurlijk gecalculeerde risico’s hoort een onderdeel te zijn van vergunningverlening en een actief handhavingsbeleid.

138

Impact

Het terugbetalen van griffierechten en eventuele proceskosten, evenals schadeclaims, is een financieel risico. Per geval kan de schadeclaim hoog zijn (enkele miljoenen euro’s). Er wordt uitgegaan van maximaal € 5,0 mln op jaarbasis.

Maatregelen De vergunningverlening is ondergebracht bij de omgevingsdiensten. Beperking van dit risico door de provincie vergt adequaat toezicht op een zorgvuldige uitvoering van deze taken door de omgevingsdiensten. Status

Het betreft hier een doorlopend risico. De aandacht voor juridische kwaliteit heeft er in de afgelopen jaren toe geleid dat er, vergeleken met voorgaande jaren, procentueel minder besluiten waartegen beroep is ingesteld, zijn vernietigd. In deze paragraaf wordt het risico met betrekking tot de Derde Merwedehaven separaat toegelicht (als niet-kwantificeerbaar risico).

7.

Gevolgen waardeontwikkeling grondaandeel Zuidplas

Omschrijving De provincie neemt voor 40% deel aan de Gemeenschappelijke Regeling (GR) Grondbank Rotterdam Zoetermeer Gouda (RZG) Zuidplas. Het risico bestaat dat de daadwerkelijke waarde van de bij de Grondbank in eigendom zijnde grond lager is dan de boekwaarde. Een tijdelijk negatief eigen vermogen bij de GR Grondbank is toegestaan mits er voldoende perspectief is op herstel. Op grond van de in opdracht van de ROZ en Grondbank uitgevoerde berekeningen is geconstateerd dat dit perspectief er (deels) is. De onzekerheden en afhankelijkheden zijn echter zeer groot. Nieuwe ontwikkelingen in de Zuidplas kunnen overigens op termijn zowel een positief als een negatief effect hebben op de waardeontwikkeling van de gronden. Impact

Per 1 januari 2013 bezit de Grondbank circa 300,8 ha grond met een boekwaarde van circa € 97,3 mln. De provincie is voor 40% risicodragend. De GR Grondbank loopt tot 1 januari 2020. Bij de berekening van de maximale waardedaling wordt uitgegaan van een situatie waarin de waarde van de grond daalt tot agrarische waarde.

Maatregelen 1.

Elk jaar wordt 1/3 deel van de gronden opnieuw getaxeerd door een onafhankelijke taxateur. De uitkomst wordt geëxtrapoleerd naar het totale grondbezit. Eventuele waardedalingen of- stijgingen worden verrekend met de deelnemers. Op grond van de eind 2012 uitgevoerde taxaties is geconstateerd dat de marktwaarde € 30,0 mln lager lag dan de boekwaarde. De Grondbank heeft voor dit bedrag een verliesvoorziening getroffen; de provincie heeft een verliesvoorziening getroffen van € 12,0 mln (op basis van het provinciale

2.

aandeel in het risicodragend deel). Het bestuur van de Grondbank stelt jaarlijks een UitnamestrategieKader vast. Hierin zijn onder andere het beleid voor gronduitgifte, het beheer en de stimulering van

3.

gebiedsontwikkeling vastgelegd. Het risico kan daarnaast beheerst worden door het in ontwikkeling brengen van gronden op basis van de afspraken die de samenwerkende partijen daarover maken.

Het DB van de ROZ heeft in 2012 onderzoek laten uitvoeren naar de ontwikkelingsmogelijkheden van de Zuidplas. Dit onderzoek was mede gericht op het optimaliseren van het grondbezit van de Grondbank. Op basis hiervan is door het AB van de ROZ besloten om in het Ontwikkelingsstrategiekader 2013/2014 te komen tot een bijstelling van het geplande woningbouwprogramma in de Zuidplas. Vanaf 2012 worden de rente- en organisatiekosten niet meer aan de boekwaarde toegerekend, maar verwerkt in de deelnemersbijdrage; de financiële consequenties hiervan zijn verwerkt in de meerjarenbegroting van Zuid-Holland. Status

Het AB van de Grondbank heeft besloten tot het maken van een nadere analyse per deelgebied waarin beoordeeld zal worden of de gronden niet meer, wellicht of zeker nodig zijn voor de gebiedsontwikkeling. Naast inhoudelijke worden hierbij ook de financiële aspecten meegenomen. Op basis van deze analyse zullen door de Grondbank naar verwachting eind 2013 nadere besluiten worden genomen over de verkoop- en beheerstrategie per deelgebied.

139

8.

Niet tot uitvoering komen grote infrastructurele projecten

Omschrijving De plan- en voorbereidingskosten van projecten groter dan € 1,0 mln uit het meerjarenprogramma Investeringen Provinciale Infrastructuur (MPI) worden op basis van het Besluit Begroting en Verantwoording provincies en gemeenten (BBV, art. 60) geactiveerd en in vijf jaar afgeschreven. Indien projecten onverhoopt niet worden gerealiseerd, dienen de gemaakte plan- en voorbereidingskosten te worden afgewaardeerd en komen dan in één keer ten laste van de exploitatie. Impact

De vele partijen, de vaak uiteenlopende belangen, de grote mate van complexiteit, de forse investeringen, maar ook de regelgeving op het gebied van onder andere luchtkwaliteit, geven een mate van onzekerheid aan deze grote projecten, waarvan de totale plan- en voorbereidingskosten vele miljoenen bedragen. Hier staat als financieel voordeel tegenover dat er geen kapitaallasten optreden, noch vanwege plan- en voorbereidingskosten, noch vanwege de realisatie van het project. De gemiddelde boekwaarde van deze plan- en voorbereidingskosten bedragen circa € 14,0 mln.

Maatregelen Door met de provincie en alle betrokken partijen bestuursovereenkomsten aan te gaan waarbij ook afspraken gemaakt worden over de gang van zaken bij ernstige vertragingen of het niet realiseren van het project, worden zekerheden verkregen. Als het risico zich voordoet zal het worden opgevangen binnen de reserves met betrekking tot infrastructuur. Status

Is een doorlopend risico, omdat zich jaarlijks projecten in de plan- en voorbereidingsfase bevinden.

9.

Deelname risico Ontwikkelingsmaatschappij Nieuw Westland

Omschrijving De provincie Zuid-Holland neemt deel in de Ontwikkelingsmaatschappij Nieuw Westland (ONW), een publiek-private samenwerking, waarin verder de gemeente Westland, het Hoogheemraadschap Westland en de BNG Gebiedsontwikkeling participeren. De ONW is bedoeld als instrument om de ambities van het Integraal Ontwikkelingsprogramma West (IOPW) te realiseren, waaronder een aantal woningbouwlocaties. Ten gevolge van de kredietcrisis staan de resultaten onder druk en beperkt ONW zich meer en meer tot slechts het realiseren van de woningbouwlocaties. In het komend half jaar worden scenario's ontwikkeld om de ONW financieel gezond te maken en te houden. De risico's zijn aanzienlijk met name omdat al grote grondposities zijn ingenomen, deels ondergebracht bij de gemeente Westland, deels rechtstreeks bij de ONW. Al in 2010 is de ONW per brief medegedeeld dat de provincie voornemens is om uit te treden. Dit heeft nog geen vervolg gekregen. De gewijzigde omstandigheden maken deelname van de provincie aan de ONW steeds minder in overeenstemming met de provinciale rol. Een scenario voor uittreden van de provincie zal worden uitgewerkt. Impact

De impact is afhankelijk van de afwikkeling van een eventuele uittreding en het financiële perspectief van de ONW (onder andere met betrekking tot de waarde van het eerder gestorte aandelenkapitaal; het aandeel van de provincie bedraagt € 1,35 mln, waarvan € 0,98 mln gestort aandelenkapitaal betreft).

Maatregelen De meerwaarde van deelname van de provincie is beperkt, zeker nu de ONW zich noodgedwongen moet concentreren op de ontwikkeling van woningbouwlocaties. De provincie heeft derhalve gevraagd om een scenario te schetsen waarbij de provincie uit de ONW treedt. De verwachting is dat de overblijvende partijen in de ONW aan uittreden, naast bestuurlijk commitment, ook financiële consequenties zullen verbinden. Binnen de ONW is afgesproken dat scenario's worden ontwikkeld om het resultaat van de nog onder handen zijnde grondexploitatie te optimaliseren.

140

De provincie heeft net als alle andere partijen in de ONW belang bij de ontwikkeling van een gezonde grondexploitatie, ongeacht of ze er al dan niet in slaagt uit te treden. Status

De nulmeting van de grondexploitaties die ONW onder handen heeft, is vastgesteld. Dit is de basis voor de verkenning van verbeteringsmogelijkheden. Onderzoek naar uittreden moet nog beginnen.

10.

De Europese Commissie kan subsidiabiliteit van uitgaven betwisten

Omschrijving De provincie loopt bij Europese projecten (voor de onderdelen waarvoor zij eindverantwoordelijk is) het risico dat uitgaven achteraf als niet-subsidiabel worden aangemerkt, omdat niet voldaan is aan administratieve eisen. Dit blijkt bij toetsing van uitgaven op basis van voortgangs- en eindrapportages. Het maximale risico is het relatieve aandeel van de Europese subsidie in de gemaakte en nog niet gecontroleerde en gecertificeerde uitgaven. Daarnaast bestaat bij een afgesloten Europees subsidieproject het risico dat achteraf uitgaven ten behoeve van het project niet-subsidiabel worden geacht naar aanleiding van een controle. Subsidies kunnen dan, zelfs vijf jaar na afsluiting van het subsidieprogramma, worden teruggevorderd. Het teruggevorderde bedrag kan oplopen tot 50% van de totale omvang van het project. Impact

Voor de lopende projecten 2007 tot en met 2013 bedraagt de maximale impact een bedrag van € 8,8 mln; het betreft hier de ontvangen voorschotten voor de nog niet afgerekende kosten. Het risico dat er achteraf uitgaven worden betwist betreft alle Europese financiering die Zuid-Holland in de lopende periode (2007-2013) heeft ontvangen voor Kansen voor West, Interreg en het Zevende Kaderprogramma. Het betreft een bedrag van € 13,5 mln.

Maatregelen

Bewaking van de subsidiabiliteit van uitgaven door goede projectvoorbereiding en- selectie. Voortdurende bewaking van de procedures voor het indienen van tussentijdse declaraties. Zorg dragen voor een goede archivering van al afgerekende projecten naar de maatstaven van de Europese Commissie.

Status

Voor de periode 2007 tot en met 2013 zijn momenteel drie projecten van de provincie in uitvoering (aardgasvulpunten, walstroom Zuid-Holland, Clusterregeling ZH). Het steunpunt subsidies van de provincie bewaakt op actieve wijze dat voldaan wordt aan de eisen van de Europese Unie.

11.

Garantstelling Contract Personenvervoer over Water (POW)

Omschrijving

Het Contract Personenvervoer over Water (POW) betreft een veerverbinding tussen Dordrecht en Rotterdam en binnen de Drechtsteden. Dit contract is op 1 januari 2010 afgesloten. Hierin is opgenomen dat de in te zetten schepen aan het einde van de contractperiode overgaan naar de nieuwe vervoerder tegen het voorgeschreven restant van de boekwaarde van € 3,0 mln in 2021. Tegenover de vreemd vermogen verstrekker staat de provincie garant voor het verschil tussen de opbrengst en de boekwaarde van de schepen bij tussentijdse beëindiging vanwege betalingsproblemen van de vervoerder.

Impact

Maximale impact op basis van stand ultimo 2014 is € 7,3 mln.

Maatregelen

In de aanbestedingsleidraad zijn door de provincie diverse aanvullende maatregelen opgenomen die de kans op een succesvolle exploitatie van POW vergroten.

Status

Het contract is met ingang van 1 januari 2010 ingegaan.

141

12.

Volledige honorering subsidieaanvraag Voordelta

Omschrijving In oktober 2008 heeft Ridderstee Holiday B.V. te Ouddorp een subsidie aangevraagd voor uitvoering van het project ‘Ouddorp-duin’. Doel van dit project is om gebiedsontwikkeling te realiseren inclusief een hotel en een ‘elkweersvoorziening’. De aanvraag is ingediend in het kader van de eerste tender van de tijdelijke verordening stimulering Voordelta. Het gevraagde subsidiebedrag bedroeg € 4,5 mln. Op 4 februari 2009 hebben GS een subsidie verleend van € 0,2 mln, omdat de aanvraag naar het oordeel van de provincie voor het merendeel ongeoorloofde staatssteun betrof. Ridderstee Holiday is vervolgens een bezwaar- en beroepsprocedure gestart. Op 28 september 2011 heeft de Rechtbank de provincie in het gelijk gesteld. Ridderstee Holiday heeft vervolgens hoger beroep ingesteld bij de Raad van State. Op 13 februari heeft de Raad van State uitspraak gedaan, waarbij de beslissing op het bezwaar en de uitspraak van de Rechtbank zijn vernietigd. GS dienen een nieuw besluit te nemen met inachtneming van hetgeen in de uitspraak is overwogen, namelijk dat GS (informeel) advies bij de Europese Commissie had moeten inwinnen over de verenigbaar-heid van de gevraagde subsidie met de staatssteunregels. Impact

Maximaal € 1,8 mln.

Maatregelen

Naar aanleiding van de uitspraak van de Raad van State treedt de provincie in overleg met Ridderstee Holiday. Als op basis hiervan (en na raadpleging van de Europese Commissie) GS besluiten alsnog een hoger bedrag toe te kennen dan de eerder toegekende € 0,2 mln, dan zal in eerste instantie worden gekeken naar rijksmiddelen die bij de provincie op de balans staan (en geen deel uitmaken van de weerstandscapaciteit). Dit betreft een bedrag van maximaal € 2,5 mln.

Status 13.

Zie maatregelen. Onvoldoende middelen voor nazorg gesloten stortlocaties

Omschrijving Met ingang van 1 april 1998 zijn provincies verantwoordelijk voor de eeuwigdurende nazorg van provinciale stortplaatsen, waarop na 1 september 1996 nog afvalstoffen zijn of worden gestort. Het Fonds Nazorg gesloten stortlocaties is ingesteld voor het beheer van het vermogen, dat beschikbaar dient te zijn om de kosten van eeuwigdurende nazorg te dekken. Als een stortplaats zich nog in de exploitatiefase bevindt dan worden aan de exploitant heffingen opgelegd totdat het definitieve doelvermogen is bereikt. In deze fase loopt de provincie een debiteurenrisico (de exploitant is niet in staat om de opgelegde heffingen te betalen). Na sluiting van de stortplaats loopt de provincie het risico dat de nazorgkosten gedeeltelijk moeten worden betaald uit provinciale middelen door: een afwijkende ontwikkeling van de rendementen, waardoor de heffingen te laag zijn en er onvoldoende vermogen wordt opgebouwd; periodiek laat Zuid-Holland onderzoeken of de rekenrente in lijn is met de feitelijke / verwachte vermogensontwikkeling (de rekenrente dient daarmee als basis voor de aan de exploitanten op te leggen heffingen); technische onvolkomenheden als gevolg van falende voorzieningen; een toe- of afname van de nazorgkosten als gevolg van prijsontwikkelingen en gewijzigde milieueisen.

142

Impact

Uit een eind 2012 uitgevoerde studie is gebleken dat de rendementsverwachting achterblijft bij eerdere ramingen. Op basis hiervan heeft het bestuur van het Fonds besloten de reken-rente te verlagen, zodat het doelvermogen stijgt. Deze stijging wordt voor nog niet overgedragen stortplaatsen bereikt door een verhoging van de heffingen (vastgelegd in de tarieventabellen die worden vastgesteld bij de begroting van het Fonds Nazorg) en voor de inmiddels aan de provincie overgedragen stortplaatsen door het treffen van een voorziening. Bij Jaarrekening 2012 is hiervoor een voorziening getroffen van € 7,9 mln. Deze risico’s worden op deze wijze beheerst en de kans dat alsnog een beroep moet worden gedaan op de weerstandscapaciteit van de provincie wordt vooralsnog ingeschat als nihil. Wel kan de provincie mogelijk een debiteurenrisico lopen als gevolg van de verhoging van de heffingen. De kans hierop wordt vooralsnog als nihil ingeschat. De maximale impact ten aanzien van de niet overgedragen stortplaatsen wordt ingeschat op € 15,8 mln (dit betreft een situatie waarin de provincie de financiële verantwoordelijkheid voor de exploitatie over zou moeten nemen).

Maatregelen De genomen maatregelen zijn het treffen van een voorziening en het verhogen van de heffingen (zie impact). Daarnaast wordt het risico gemonitord door het periodiek onderzoeken van de langere termijn rendementsverwachting. Tot slot worden periodiek de nazorgplannen geactualiseerd met als doel om te kunnen bepalen of het doelvermogen nog toereikend is. Hierbij gaat het bijvoorbeeld om technische onvolkomenheden, prijsontwikkelingen of gewijzigde milieueisen. Actuele ontwikkelingen ten aanzien van de risico’s worden opgenomen in de Paragraaf Weerstandsvermogen en Risicobeheersing. Status

Er is bestuurlijk overleg geweest over de aanpassing van de rekenrente. De stortplaatsexploitanten hebben de juridische mogelijkheid om een bezwaar- en beroepsprocedure te starten nadat de heffingen voor 2014 zijn opgelegd.

14.

Risico’s PMR - 750 ha natuur en recreatie

Omschrijving De uitvoeringskosten uitwerkingsovereenkomst PMR: risico’s zijn gelegen in de beheersing van de uitvoering van het project. Impact

De impact van dit risico hangt af van de mate waarin zich onvoorziene omstandigheden voordoen. Op basis van een inschatting van de financiële risico’s wordt de omvang van de post onvoorzien periodiek bijgesteld.

Maatregelen De provincie voert het PMR-project ‘Buijtenland van Rhoon’ voor eigen rekening en risico uit. Hiervoor is een taakstellend budget beschikbaar. De financiering van het project is gedekt door de gezamenlijke PMR-partners en vastgelegd in de UWO PMR 750 ha. De bijdrage van ZuidHolland bedraagt € 9,0 mln, de stadsregio Rotterdam draagt € 18,0 mln bij en het Rijk € 112,0 mln. In geval van onvoorziene omstandigheden (zoals excessieve grondprijsstijgingen) kan de provincie in overleg treden met het Rijk (op grond van art. 12 van het UWO). Om de financiële risico’s goed te beheersen wordt risicomanagement toegepast. Met behulp van een (financiële) businesscase is inzichtelijk gemaakt wat mogelijke meerkosten zouden kunnen zijn als zich risico’s voordoen. De verwachtingswaarde van mogelijke meerkosten, volgend uit het financieel risicoprofiel, vormt de onderbouwing van de post onvoorzien die in de businesscase van het project (over de gehele looptijd tot en met 2021) is opgenomen. De totale omvang van de post onvoorzien bedraagt € 13,8 mln. Mocht de verwachtingswaarde stijgen dan zal de post onvoorzien daarop worden aangepast. Mocht uit nieuwe ontwikkelingen blijken dat het taakstellend budget overschreden wordt, dan dienen er beheersmaatregelen getroffen te worden (zoals besparen op andere kostenposten of zoeken van andere geldbronnen). Status

Het project zit in de uitvoeringsfase en loopt tot en met 2021.

143

15.

Deelname risico ROM-D Capital BV

Omschrijving De provincie neemt deel met € 10,0 mln in ROM-D Capital BV, het publiek investerings-fonds van de Regionale Ontwikkelingsmaatschappij Drechtsteden. Besluitvorming hierover is in 2012 afgerond. De daadwerkelijke storting van dit bedrag is eind december 2012 gebeurd. ROM-D Capital BV is een ‘revolving fund’. Er worden alleen projecten gefinancierd waarvan op basis van een businesscase kan worden aangetoond dat deze op termijn winst of meerwaarde genereren. Eventuele winst vloeit terug naar het fonds. Kerntaak van de ROM-D is het ontwikkelen en herstructureren van bedrijventerreinen. De andere deelnemers in ROM-D Capital BV zijn naast de provincie de Gemeenschappelijke Regeling Drechtsteden en de gemeente Dordrecht. Impact

ROM-D Capital BV stelt werkkapitaal beschikbaar aan werkmaatschappijen (de CV’s). Het maximale risico voor de provincie is dat de aan één of meer CV’s door Capital beschikbaar gestelde gelden (deels) verloren gaan. Het maximale risico is gelijk aan het gestorte aandelenkapitaal in ROM-D Capital BV (€ 10,0 mln).

Maatregelen Tot de beheersmaatregelen die zijn getroffen om de risico’s zoveel mogelijk te beperken, behoort onder andere het in Drechtstedenverband vastgelegde uitgangspunt dat projecten budgettair neutraal overgaan van de betreffende gemeente naar ROM-D. Het risico voor ROMD is dus in beginsel beperkt. Voor een aantal van deze projecten zal aan ROM-D Capital BV worden gevraagd om een bijdrage in het werkkapitaal. Dan bepaalt de provincie als aandeelhouder in ROM-D Capital BV mee waarvoor de middelen zullen worden ingezet. De aandeelhouders besluiten naar aanleiding van een advies van een onafhankelijk Investmentcommittee, dat weer adviseert op basis van een sluitende businesscase. Verder wordt de financiële stand van zaken periodiek beoordeeld op basis van de jaarrekening van de ROM-D (deze wordt vastgesteld door de aandeelhouders van de ROM-D waaronder ook Zuid-Holland). Status

Het betreft hier een doorlopend risico. De kans van optreden wordt vooralsnog nihil ingeschat. Een eventueel risico zal pas over een aantal jaren daadwerkelijk effectief worden, omdat ROMD Capital BV nu nog in de opstartfase zit. Middelen moeten nog aan projecten worden toegekend en vervolgens moeten de activiteiten nog daadwerkelijk worden opgestart.

16.

Deelname risico ROM Zuidvleugel B.V.

Omschrijving De provincie neemt, samen met het ministerie van Economische Zaken, de gemeenten Rotterdam, Den Haag, Delft, Leiden, Dordrecht, Westland en de Zuid-Hollandse universiteiten en medische centra deel in de Regionale Ontwikkelingsmaatschappij (ROM) Zuidvleugel B.V. De organisatie bestaat uit twee entiteiten: de ROM Zuidvleugel B.V. en de Participatiemaatschappij ROM Zuidvleugel B.V. De Participatiemaatschappij ROM Zuidvleugel B.V. is een 100% dochter van de ROM Zuidvleugel B.V. Het kapitaal dat door de aandeelhouders in de ROM Zuidvleugel B.V. wordt gestort, wordt volledig aangewend voor het (revolverende) participatiefonds. De storting van de provincie in de eerste fase bedraagt € 10,0 mln, te storten in de periode 1 oktober 2013 - 1 april 2014.In de tweede fase is een storting voorzien van € 15,0 mln (2015/2016). De provincie verkrijgt door haar kapitaalinbreng aandelen in de ROM Zuidvleugel B.V. Voorwaarde voor deelneming in de ROM Zuidvleugel B.V. is dat de provincie nooit meer kosten zal maken dan de investering groot is. Om dit te beheersen zal de provincie conform staand beleid geen meerderheid van de aandelen bezitten, maximaal 49,99%. Het startkapitaal van de ROM Zuidvleugel B.V. bedraagt € 28,7 mln. Daarvan is de provincie voor 34,8% aandeelhouder (€ 10,0 mln). Waardevermindering van de aandelen is een risico voor de provincie. Impact

Het maximale risico is gelijk aan het gestorte aandelenkapitaal in ROM Zuidvleugel B.V. (eerste fase € 10,0 mln en tweede fase € 15,0 mln).

144

Maatregelen Om het risico van waardedaling van de aandelen af te dekken wordt een reserve voor waarderingsverschillen gevormd. De reserve wordt opgebouwd door middel van jaarlijkse stortingen totdat in 2020 een maximale omvang van € 10,0 mln is bereikt. Status

Het betreft hier een doorlopend risico. De kans van optreden wordt vooralsnog nihil ingeschat. Een eventueel risico zal pas over een aantal jaren daadwerkelijk effectief worden, omdat de ROM Zuidvleugel B.V. nu in de opstartfase zit. Middelen moeten nog aan projecten worden toegekend en vervolgens moeten de activiteiten nog daadwerkelijk worden opgestart.

17.

Geen aflossing gegarandeerde leningen derden

Omschrijving De provincie Zuid-Holland staat in een aantal gevallen garant voor de rente en aflossing van door derden afgesloten geldleningen. Het betreft garantstellingen op het terrein van de gezondheidszorg. Er is sprake van een geleidelijke afbouw van de portefeuille gewaarborgde geldleningen vanwege de aflossing van de geldleningen en vanwege tussentijdse conversies van leningen waarbij de provinciale borgstelling komt te vervallen. Impact

De te lopen maximale schade bedraagt ultimo 2014 € 5,8 mln. Voor een groot deel van dit bedrag (circa 98%) zijn hypothecaire zekerheden bedongen die kunnen worden uitgewonnen indien de provincie als borg wordt aangesproken. De kans van optreden van dit risico wordt dan ook ingeschat als nihil. Het uitwinnen van deze zekerheden kan echter leiden tot ernstige maatschappelijke gevolgen bij zorginstellingen. In dat geval zou kunnen worden besloten de gestelde zekerheden niet aan te spreken.

Maatregelen Er worden geen nieuwe garanties meer verstrekt aan zorginstellingen. 100% van door de provincie gewaarborgde instellingen is aangesloten bij het Waarborgfonds voor de zorgsector. Status

De komende jaren worden de garantstellingen verder afgebouwd. Naar verwachting resteert er in 2016 nog een bedrag van € 2,9 mln aan openstaande garanties en zijn alle garanties in 2023 volledig afgebouwd.

18.

Financieel risico subsidie RAS

Omschrijving Risico is dat Zuid-Holland alsnog een subsidie moet verstrekken aan het stadsgewest Haaglanden en de stadsregio Rotterdam voor het preventieve jeugdbeleid. Op 19 maart 2012 hebben GS aangegeven na de beëindiging van de Regionale Agenda Samenleving 2009-2012 geen nieuwe bestuursovereenkomst meer aan te gaan en in verband hiermee met ingang van 1 januari 2013 geen subsidie meer te verstrekken voor het preventieve jeugdbeleid. Gemeenten hebben een eigen verantwoordelijkheid op basis van de WMO voor preventief jeugdbeleid en de stadsregio’s zijn gelijk gesteld met een provincie voor de uitvoering van de Wet op de jeugdzorg.Naar aanleiding hiervan zijn het Stadsgewest en de Stadsregio een bezwaar- en beroepsprocedure gestart. De Rechtbank heeft inmiddels het bezwaar van het stadsgewest ongegrond verklaard. Het Stadsgewest is in hoger beroep gegaan bij de Raad van State (zittingsdatum nog niet bekend). In aanloop naar de uitspraak van de Rechtbank heeft het Stadsgewest alsnog een subsidieaanvraag ingediend bij GS; deze is inmiddels afgewezen. Het Stadsgewest is naar aanleiding hiervan een bezwaar- en beroepsprocedure gestart (het bezwaar wordt 26 september 2013 door de bezwarencommissie behandeld). Ook de Stadsregio is een bezwaar- en beroepsprocedure gestart. Het bezwaar is door GS eerder niet-ontvankelijk verklaard (vanwege het overschrijden van de bezwaartermijn). De Stadsregio heeft inmiddels beroep aangetekend bij de Rechtbank. De zitting is op 4 september 2013.

145

Impact

De maximale schade bedraagt € 1,6 mln met betrekking tot het Stadsgewest Haaglanden. De kans van slagen van het hoger beroep van het Stadsgewest wordt zeer beperkt geacht omdat er geen RAS overeenkomsten gesloten zijn en er geen wettelijke grondslag is voor provinciale financiering van preventief jeugdbeleid. Binnen programma 4 is het risico zo nodig op te vangen, dit gaat echter ten koste van het budget voor innovatie. De kans van slagen van het beroep van de Stadsregio is nog kleiner omdat de termijnen overduidelijk zijn overschreden en het niet gaat over de inhoud. De kans dat er uiteindelijk een beroep moet worden gedaan op de weerstandscapaciteit wordt als nihil ingeschat. Stadsregio Rotterdam heeft tot op heden geen subsidieverzoek ingediend.

Maatregelen

Juridische ondersteuning bij (hoger) beroepsprocedure. Het beleidskader Jeugdzorg 2013-2016 is gewijzigd ten opzichte van het ontwerp kader (de RAS wordt afgebouwd en de ondersteuning van de transitieregio’s Midden-Holland, ZuidHolland Zuid, Holland Rijnland en Goeree-Overflakkee wordt ten aanzien van de transitie van de jeugdzorg geïntensiveerd).

Status

GS hebben de afdeling Bestuursrechtspraak van de Raad van State verzocht het hoger beroep van het Stadsgewest ongegrond te verklaren. Aan de Rechtbank is gevraagd het beroep van de Stadsregio ongegrond te verklaren en GS zullen aan de bezwarencommissie vragen het bezwaar van het Stadsgewest inzake de subsidieweigering eveneens ongegrond te verklaren.

19.

Onvoldoende solvabiliteit / liquiditeit Regionale omroepen

Omschrijving De provincie Zuid-Holland heeft aan RTV West en RTV Rijnmond in 2004 een achtergestelde lening verstrekt. Omdat het hier achtergestelde leningen betreft, bestaat er een zeker risico dat de leningen niet (geheel) zullen worden terugbetaald in geval van faillissement van één of beide omroepen. De financiële positie van de twee regionale omroepen is de laatste jaren structureel gezond. Ook de liquiditeit is niet langer een knelpunt. De lening aan RTV West bedroeg € 4,5 mln en aan RTV Rijnmond € 2,5 mln. In de leningovereenkomst van RTV West is opgenomen dat de lening vanaf 2007 wordt afgelost in tien jaarlijkse termijnen, waarbij de eerste twee termijnen minimaal € 0,25 mln per jaar bedragen en de daarop volgende termijnen minimaal € 0,5 mln per jaar. In de leningovereenkomst van RTV Rijnmond is opgenomen dat de lening wordt afgelost vanaf 2008 (eveneens in tien jaarlijkse termijnen van ten minste € 0,25 mln). Conform de afspraak zijn de omroepen begonnen met het aflossen van de leningen. Impact

Maximale schade per ultimo 2014 bedraagt € 1,2 mln (waarvan € 0,7 mln voor RTV West en € 0,5 mln voor RTV Rijnmond).

Maatregelen De financiële positie en liquiditeitspositie van de regionale omroepen worden door middel van periodieke rapportages gemonitord. Als gevolg van recentralisatie van de zorgplicht voor de regionale omroepen door het Rijk is de Status subsidierelatie met de beide regionale omroepen West en Rijnmond per 1 januari 2014 beëindigd. De recentralisatie heeft geen juridische consequenties voor de status van de leningovereenkomst. Gelet op de gezonde financiële positie van beide instellingen wordt verwacht dat de leningen volledig zullen worden afgelost.

146

20.

Ontwikkelingen bezuiniging op regionale omroepen

Omschrijving Door de regionale omroepen RTV Rijnmond en Omroep West is er beroep ingesteld tegen het besluit van GS om de boekjaarsubsidies met ingang van 1 januari 2013 met € 1,0 mln (per regionale omroep) te verlagen. Dit besluit maakt deel uit van een breder pakket van bezuinigingsmaatregelen. De omroepen hebben bezwaar aangetekend. Dit bezwaar is ongegrond verklaard en vervolgens hebben de omroepen beroep aangetekend bij de bestuursrechter. De rechter heeft op 16 april 2013 uitspraak gedaan en heeft de beroepen van de regionale omroepen tegen de aankondigingsbesluiten 2012-2013 en de subsidiebesluiten 2012 ongegrond verklaard. De omroepen zijn in hoger beroep gegaan; het is nog niet bekend wanneer de zitting bij de Raad van State plaatsvindt. Impact

De kans dat er een beroep gedaan moet worden gedaan op de weerstandscapaciteit wordt ingeschat op nihil.

Maatregelen Zorgvuldige onderbouwing van het besluit; juridische ondersteuning. Status

Zie omschrijving.

21.

Boete Rijk in verband met EMU-tekort

Omschrijving Risico is dat Zuid-Holland bij moet dragen aan een boete opgelegd door het Rijk omdat decentrale overheden tezamen de voor hen geldende macronorm voor het EMU-tekort overschrijden. Sinds 2004 geldt voor decentrale overheden een macronorm van 0,5% bbp (-/-); het maximale aandeel van provincies hierin bedraagt 0,07% bbp (-/-); voor Zuid-Holland geldt een ‘referentiewaarde’ voor het EMU-tekort van circa € 45,0 mln. Op basis van de wet FIDO kan het Rijk een korting opleggen aan decentrale overheden, als zij de macronorm overschrijden én Nederland een boete krijgt vanwege de in Europees verband afgesproken begrotingsnorm voor lidstaten (3% bbp -/-). In het voorjaar van 2013 heeft de Tweede Kamer ingestemd met de wet Houdbare overheidsfinanciën (HOF). Deze wet geeft het Rijk de mogelijkheid om maatregelen te treffen (zoals het opleggen van financiële sancties) bij een overschrijding van de macronorm, zonder dat Nederland een boete krijgt van de Europese Commissie. De wet HOF wordt naar verwachting in de tweede helft van 2013 behandeld in de Eerste Kamer. Begin 2013 hebben Rijk en decentrale overheden nadere afspraken gemaakt over de beheersing van het EMUsaldo. Afgesproken is dat de huidige macronorm nog tot en met 2013 gehandhaafd blijft; eind 2015 wordt beoordeeld of verlaging van de norm mogelijk en verantwoord is. Daarnaast is afgesproken dat het sanctieinstrumentarium van de wet HOF gedurende deze kabinetsperiode niet zal worden ingezet. Impact

Decentrale overheden hebben aangegeven dat de macronorm mogelijk knellend kan werken. Dit is zeker het geval indien deze norm na 2015 wordt aangescherpt. Het Rijk zal echter niet zomaar een boete gaan opleggen. Zo zal bij een dreigende overschrijding eerst bestuurlijk overleg plaatsvinden, waarbij ook wordt bekeken hoe het EMU-saldo zich meerjarig ontwikkelt. Bovendien heeft de minister bij de behandeling van de wet HOF in de Tweede Kamer toegezegd, dat er geen sancties worden opgelegd als de overschrijding veroorzaakt wordt door investeringen waaraan decentrale overheden en Rijk samenwerken en/of onderlinge bestuurlijke afspraken over zijn gemaakt. Als het Rijk wel een boete oplegt, bestaat er desondanks de mogelijkheid dat Zuid-Holland hieraan bij moet dragen. Decentrale overheden hebben immers aangegeven dat de norm knellend kan gaan werken (zeker indien deze wordt aangescherpt).

147

Provincies hebben aangegeven 100% meer EMU-ruimte nodig te hebben, dan wat zij nu hebben (0,07%); voor Zuid-Holland geldt dat de huidige referentiewaarde van circa € 50,0 mln bij lange na niet voldoende is gezien de ambities op het gebied van infrastructuur, groen en economie die de komende jaren worden gerealiseerd. Voor de komende twee jaar verwacht Zuid-Holland een EMU-tekort te realiseren van € 158,0 mln (2014) en € 261,7 mln (2015). De omvang van een boete kan oplopen tot maximaal de omvang van de algemene uitkering uit het Gemeente- en Provinciefonds. Voor Zuid-Holland gaat het dan om een bedrag van circa € 100,0 mln. Maatregelen

VNG, IPO en UvW hebben gezamenlijk de negatieve gevolgen van de wet HOF zoveel mogelijk onder de aandacht gebracht bij beleidsbepalers. VNG, IPO en UvW laten onderzoek doen naar de verdeling van de macronorm in 2014 en 2015; inzet van IPO hierbij is om te komen tot een hoger aandeel voor de provincies dan de huidige 0,07% bbp -/-.

Status

Het wetsvoorstel HOF wordt naar verwachting in het najaar van 2013 in de Eerste Kamer behandeld; de uitkomsten van het gezamenlijk onderzoek van VNG, IPO en UvW zullen naar verwachting in het najaar beschikbaar zijn. Streven is om op basis van dit onderzoek het risico nader te kwantificeren.

22. Omschrijving

Financiële risico’s ontwikkelopgave EHS Risico is dat de provincie niet (tijdig) voldoende middelen beschikbaar heeft om de ontwikkelopgave EHS te kunnen realiseren. In 2011 is met het decentralisatieakkoord Natuur landelijk overeenstemming bereikt over de afwikkeling van het ILG-programma, inmiddels volledig afgerond met de afrondingsovereenkomst ILG in november 2012, de herijkte opgave EHS en natuurbeheer. PS hebben eind 2011 ingestemd met de afspraken in het decentralisatieakkoord. Financiering van het EHS-programma was volledig gebaseerd op het systeem van ‘grond voor grond’. Het Regeerakkoord van het kabinet Rutte II in 2012 heeft weer ruimte geboden voor extra middelen voor natuur (€ 200,0 mln structureel). In 2013 wordt hierover onderhandeld met de staatssecretaris van Natuur. In 2013 leidt dit tot een incidentele storting van € 6,7 mln in het Provinciefonds. Op basis van deze ontwikkelingen hebben GS in het voorjaar van 2013 de realisatiestrategie EHS vastgesteld en besproken met PS. De investeringskosten voor de EHS worden geraamd op € 240,0 mln - € 270,0 mln. Op basis van de mogelijke storting via het Provinciefonds en de opbrengst van de grondvoorraad is een bedrag van ongeveer € 180,0 mln beschikbaar in de periode t/m 2027. De provincie heeft een inspanningsverplichting om de internationale natuurdoelen te bereiken. Bij de uitvoering hiervan wordt nauw samengewerkt met Waterschappen (KRW-doelen), gemeenten en lokale groepen. In deze samenwerking vraagt de provincie naast inspanningsverplichtingen ook een financiële bijdrage of een vorm van zelfrealisatie (totale bijdrage 30%). Zonder deze bijdrage zullen de internationale doelen niet bereikt worden. In het decentralisatieakkoord Natuur is afgesproken dat vanaf 2014 de provincie volledig verantwoordelijk is voor het beheer, waarbij ongeveer 2/3 van de kosten via het Provinciefonds beschikbaar komt en 1/3 voor rekening van de provincie komt. Dit bedrag bedraagt voor de provincie Zuid-Holland ongeveer € 3,5 mln per jaar. Het akkoord van 2013 heeft ook een beheercomponent. Hiervoor zullen grotendeels additionele taken worden opgepakt. Na de decentralisatie is nog sprake van de volgende onzekerheden met betrekking tot de dekking:

148

1.

In 2013 wordt de EHS planologisch vastgesteld; parallel hieraan wordt het uitvoeringsprogramma EHS door GS vastgesteld. Dekking dient plaats te vinden door verkoop van de zogeheten BBL-gronden en door inzet van de ‘extra’ middelen uit het Regeerakkoord. Beide dekkingsbronnen zijn echter in meer of mindere mate onzeker: de € 200,0 mln aan extra middelen maakt mogelijkerwijs (gedeeltelijk) deel uit van de € 6,0 mld aan bezuinigingen, die het Rijk voor de Rijksbegroting 2014 wil nemen;

2.

Impact

daarnaast zijn de feitelijke inkomsten uit de verkoop van BBL-gronden nog onzeker. Onzeker is nog welke bijdrage de regionale partijen kunnen leveren bij de ontwikkelopgave EHS.

3.

Als de EHS-opgave conform afspraken wordt gerealiseerd, zal er in de loop van de jaren een dekkingstekort ontstaan op het beheer van € 3,5 mln, waarvan een deel via herschikking gevonden zal worden.

1a.

Het aandeel van Zuid-Holland in de € 200,0 mln uit het Regeerakkoord bedraagt circa € 7,0 mln structureel per jaar. De inzet van BBL-gronden wordt geraamd op een netto bedrag van circa € 85,0 mln.

1b. 2. 3a.

3b.

De bijdrage van de regionale partijen wordt geraamd op circa € 60,0 mln. Het dekkingstekort kan (afhankelijk van de uiteindelijke programmering en het feitelijke realisatietempo) oplopen van circa € 0 structureel in 2014 naar € 2,0 mln structureel in 2027. Voor een aantal beheersmaatregelen (onder andere PAS-maatregelen, Faunabeheer) loopt de provincie incidentele risico’s (financiële tegenvallers). Hierboven neemt ook het risico toe dat er onvoldoende EU-middelen beschikbaar zijn. De subsidieperiode 20142020 moet nog worden vastgesteld.

Maatregelen

De volgende beheersmaatregelen zijn / worden genomen: Met de in 2012 door PS vastgestelde beleidsvisie groen is een koers in gang gezet waarbij als uitgangspunt geldt dat er niet meer aan beleid gerealiseerd wordt dan er aan middelen beschikbaar is, PS hebben aangegeven dat doelen en middelen in balans moeten zijn (dit geldt zowel voor ontwikkeling als voor beheer). In de realisatiestrategie EHS worden drie fasen (2013-2016, 2017-2021 en 2021-2027) onderscheiden met elk een eigen ijkpunt, met als doel overwogen keuzes te kunnen maken ten aanzien van de beschikbare dekking in relatie tot de programmering. Incidentele risico’s worden beperkt door heldere afspraken te maken met partijen, waarbij eventueel in nieuwe overeenkomsten taakstellende budgetten worden afgesproken. Dit geldt ook voor EU-middelen. Nieuwe overeenkomsten worden voorbereid.

Status

Zie omschrijving.

23.

Geen of verminderde afdracht uit gebiedsontwikkeling Zuidplaspolder ten behoeve van hoofdplanstructuur

Omschrijving De provincie werkt samen met de gemeenten Zuidplas, Gouda, Waddinxveen, Rotterdam en het Hoogheemraadschap van Krimpenerwaard en Schieland aan de ontwikkeling van de Zuidplaspolder. Een deel van de kosten van de hoofdplanstructuur dient te worden gedekt uit de gebiedsontwikkeling (bovenplanse verevening). In bestemmingsplannen wordt de ontwikkeling mogelijk gemaakt en op het moment dat deze onherroepelijk zijn, is een gemeente de vastgestelde bijdrage verschuldigd aan de ROZ. In het Ontwikkelingsstrategiekader 2011 van de ROZ is uitgegaan van een bijdrage van totaal € 40,0 mln waarvan € 30,0 mln voor infrastructuur en € 10,0 mln voor de groen-blauwe structuur. Op basis van de bestemmingsplannen die inmiddels onherroepelijk zijn, is door het DB van de ROZ aan de gemeente Zuidplas een concept-verschuldigheidsverplichting van € 25,0 mln opgelegd waarvan € 20,0 mln bestemd is voor financieren van de Moordrechtboog en € 5,0 mln voor de Groene

149

Waterparel. Voor de aanleg van de Rottelaan en diverse andere onderdelen van de groenblauwe structuur is nog € 10,0 mln respectievelijk € 5,0 mln aan bijdrage van de gemeente Zuidplas in het OSK 2011 opgenomen. De gemeente Zuidplas heeft aangegeven het principe van de verschuldigdheid te erkennen, maar gaat niet akkoord met de opgelegde verschuldigdheid, zowel waar het gaat om de hoogte als om de betaalmomenten. Er is aldus sprake van een debiteurenrisico. Impact

Indien de afdracht niet of niet volledig beschikbaar is of komt, valt een deel van de dekking van diverse onderdelen van de Hoofdplanstructuur weg. Voor de projecten waar dit speelt, zal dit moeten worden opgevangen door het vinden van alternatieve dekking, kostenreductie of scopeaanpassingen. Gevolg hiervan kan zijn dat het integrale karakter van de gebiedsontwikkeling onder druk komt te staan.

Maatregelen Uitgangspunt is dat de gemeente Zuidplas aan haar verplichtingen zal voldoen. In overleg met de gemeente Zuidplas wordt bezien hoe daar invulling aan gegeven kan worden. Daarbij wordt ook de herprioritering binnen de Hoofdplanstructuur betrokken waaronder de aanleg van de Rottelaan. Voor de Groene Waterparel worden alleen financiële verplichtingen aangegaan voor zover middelen beschikbaar zijn. Dat betekent dat omvang en het kwaliteitsniveau van de Groene Waterparel afhankelijk is van de beschikbare middelen. Status

Medio 2013 is er zicht op een oplossing tussen de gemeente Zuidplas en de provincie over alternatieven voor de bijdrage van Zuidplas. Besluitvorming bij Zuidplas, provincie en ROZ zal naar verwachting in de 2e helft van 2013 plaatsvinden.

24.

Herinrichting Meeslouwerplas

Omschrijving Op 26 augustus 2009 is de ‘Basisovereenkomst’ tussen BAM Wegen regio west BV en de provincie Zuid-Holland ondertekend. De basisovereenkomst heeft betrekking op de volgende vijf projecten, samen ‘het Werk’ genoemd en in het vervolg als project Meeslouwerplas aangeduid: Het verondiepen van de Meeslouwerplas (c.q. het herstel van de instabiele oevers). Het herinrichten van de oevers. Het realiseren van het krekengebied. Het verduurzamen van de eilanden tussen Meeslouwerplas en de recreatieplas. Het realiseren van twee geluidwerende voorzieningen. Bouw nieuwe brug ter vervanging van de Bailey-brug. De ondertekening van de basisovereenkomst in augustus 2009 vormde de officiële start voor de uitvoeringfase. Voor de doorlooptijd van het project wordt uitgegaan van 10 jaar. De belangrijkste risico’s van het project herinrichting Meeslouwerplas zijn: Het project levert niet genoeg geld op (raming circa € 2,7 mln). Er komt binnen de termijn van 10 jaar onvoldoende kwalitatief goede grond beschikbaar. BAM stopt met de uitvoering van het project. Het verondiepingswerk loopt vertraging op als gevolg van minder aanbod van bagger en grond. Impact

Indien deze risico’s werkelijkheid worden kan dat de volgende consequenties hebben: De provincie Zuid-Holland blijft met een tekort zitten. Het project gaat langer dan tien jaar duren. Indien BAM binnen enkele jaren stopt zal de provincie Zuid-Holland met een tekort van enkele miljoenen kunnen blijven zitten. In de eerste plaats is er nu al vooruitlopend op inkomsten circa € 2,0 mln uitgegeven. In de tweede plaats is er nog het probleem van de instabiele oevers hetgeen naar schatting circa € 2,5 mln aan kosten met zich mee zal brengen.

150

Maatregelen In de basisovereenkomst is afgesproken dat een herziening van de afspraken mogelijk is als daar aanleiding toe is (als bijvoorbeeld door marktomstandigheden niet tijdig voldoende grond beschikbaar is). Status

Er wordt onderzoek gedaan naar de scope van het project; naar aanleiding van de uitkomsten van dit onderzoek zal er bestuurlijk overleg plaatsvinden.

25.

Derde Merwedehaven

Omschrijving In februari 2011 heeft de provincie een grotere hoeveelheid gestort asbesthoudend materiaal in de Derde Merwedehaven gerapporteerd (ten opzichte van februari 2010). Naar aanleiding van aangifte door de Stichting Derde Merwedehaven is een strafrechtelijk onderzoek gestart. De uitkomst is inmiddels bekend: Zuid-Holland en anderen zullen strafrechtelijk niet vervolgd worden. Er kunnen aansprakelijkheidsrisico’s volgen uit mogelijk gelopen gezondheidsrisico’s (samenhangend met de stort van het asbesthoudend materiaal en de mogelijke verwaaiing ervan). Impact

Negatieve gevolgen met betrekking tot publiciteit en imago. De kans bestaat dat de relatie tussen de provincie, Dordrecht en Delta onder druk komt te staan. Eventuele aansprakelijkheidsclaims kunnen financiële gevolgen hebben (de kans van optreden van deze claims worden gezien het feit dat de provincie of haar bestuurders en/of medewerkers niet als verdachte betrokken zijn beperkt geacht).

Maatregelen Maatregelen zijn erop gericht om het vertrouwen tussen de betrokken partijen te herstellen. Als resultaat van intensief bestuurlijk overleg zijn / worden de volgende acties uitgevoerd: 1. Er is een onafhankelijk feitenonderzoek uitgevoerd en besproken in PS. 2. Periodiek worden er asbestmetingen gedaan om huidige risico’s expliciet en objectief te 3.

maken. Er wordt structureel / intensief ingezet op communicatie met de omgeving; de stortactiviteiten zijn met ingang van 31 januari 2012 gestopt, maar de afwerking van de stortplaats dient nog plaats te vinden; het voorterrein doet nog dienst als bedrijventerrein.

Status

Het project Derde Merwedehaven en daarmee samenhangend de relatie met Delta en de gemeenten Dordrecht en Sliedrecht blijft vooralsnog een punt van aandacht en wordt strikt begeleid en aangestuurd. In 2023 wordt de stortplaats overgedragen aan de provincie.

26.

Doorlevering gronden aan TBO's

Omschrijving De vereniging van particuliere grondeigenaren heeft een klacht ingediend bij de Europese Commissie met als strekking dat de subsidies die eerder zijn verstrekt in het kader van de zogeheten PNB-regeling voor terreinbeherende organisaties (TBO’s) in strijd zou zijn met de EU-regelgeving inzake staatssteun. Voor Zuid-Holland gaat het om subsidies die verstrekt zijn aan Zuid-Hollands Landschap en Natuurmonumenten. De Europese Commissie zal naar alle waarschijnlijkheid pas over enkele jaren uitspraak doen. Impact

Als de Europese Commissie oordeelt dat sprake is van onverenigbare staatssteun, dan zal geëist worden dat het Rijk (naar nationaal recht) een bedrag terugvordert dat kan variëren van circa € 0,2 mld (bij geoorloofde staatssteun) en € 1,2 mld (bij ongeoorloofde staatssteun). Deze bedragen zijn inclusief gederfde rente. De uiteindelijke omvang is afhankelijk van de uitspraak van de Europese Commissie. Het Rijk zal deze vordering mogelijk neerleggen bij de provincies (als uitvoerder van de PNB-regeling). Het is niet bekend hoe de vordering verdeeld zal worden over de provincies. De provincies kunnen het ‘steunbedrag’ vorderen bij de TBO’s.

151

Dit heeft niet alleen grote financiële consequenties, maar kan ook beleidsmatige consequenties hebben als hiermee de continuïteit en kwaliteit van de taakuitoefening op het gebied van natuurbeheer in gevaar komt. Maatregelen De subsidieregeling Subsidie Landelijk Gebied (SLG) is inmiddels aangepast. Hiermee wordt voldaan aan de EU richtlijnen inzake staatssteun. Deze genoemde subsidieregeling is van toepassing op nieuw af te geven subsidiebeschikkingen. Status

Provincies beraden zich in IPO-verband op de juridische positie en de te nemen stappen. In mei 2013 heeft een gesprek plaatsgevonden tussen de advocaat van de vereniging van particuliere grondeigenaren (VGG) én het bestuur van de VGG en het IPO. Een vervolggesprek is gepland medio 2013 om te zoeken naar een oplossing voor de ontstane impasse. Stand van zaken is dat er nog steeds geen oplossing is, maar dat er wel sprake is van een groeiend begrip voor elkaars standpunten.

27.

Meerkosten als gevolg van bezwijken bijzondere constructies onder provinciale wegen en calamiteiten aan beweegbare kunstwerken

Omschrijving Het risico kan als volgt worden omschreven: Bezwijken van bijzondere constructies waarop provinciale wegen zijn gebouwd. Calamiteiten aan beweegbare kunstwerken (veroorzaakt door een achterstand in onderhoud). Impact

De kosten als gevolg van het bezwijken van bijzondere constructies kunnen voor nu nog niet worden ingeschat. De kosten van een calamiteit aan een beweegbaar kunstwerk worden vooralsnog ingeschat op € 3,3 mln.

Maatregelen

Een deel van de bijzondere constructies wordt momenteel al, waar nodig, gemonitord. Er zal nader onderzoek worden verricht naar alle bijzondere constructies. Vooralsnog is geen inschatting te geven van de maximale impact en kans van optreden. Onderzoek naar het aantal beweegbare kunstwerken met achterstallig onderhoud wordt momenteel uitgevoerd.

Status

Het onderzoek naar de beweegbare kunstwerken loopt nog door tot oktober 2013. Streven is om op basis van de onderzoeksresultaten het risico nader te kwantificeren. Aan het einde van

2013 zal een beheerssystematiek zijn uitgewerkt ten behoeve van de bijzondere constructies en beweegbare kunstwerken. Vervolgens kunnen in 2014 de verwachte onderhoudskosten in de nieuwe nota budgetbehoefte worden opgenomen. 28.

Inlenersaansprakelijkheidsrisico

Omschrijving De inlenersaansprakelijkheid is gebaseerd op art. 34 van de Invorderingswet. Deze houdt in dat in sommige gevallen de inlener van personeel aansprakelijk kan zijn voor de loon- en omzetbelasting die door de uitlener (bijvoorbeeld een uitzendbureau) niet is afgedragen. Mocht bijvoorbeeld in geval van een faillissement het uitleenbedrijf nog een schuld hebben aan de Belastingdienst, dan kan de fiscus dat bedrag verhalen op bedrijven of instellingen waar het uitgeleend personeel heeft gewerkt. De inlenersaansprakelijkheid geldt daarom niet bij diensten die een ZZP’er voor Zuid-Holland verricht, zonder dat er een andere organisatie (zoals een uitzendbureau) tussen zit. Impact

Het (rest)risico op de inlenersaansprakelijkheid is niet kwantificeerbaar. Door het ontbreken van ervaringscijfers, kan er geen schatting worden gegeven van de impact. Tot op heden zijn bij de provincie geen claims opgelegd met betrekking tot de inlenersaansprakelijkheid.

152

Maatregelen De aansprakelijkheid is niet voor 100% af te dekken. Wel worden de volgende maatregelen genomen om het risico te beheersen: werken met erkende en/of gecertificeerde bedrijven; sluiten van goede raamcontracten waarbij bijvoorbeeld ook gekeken wordt naar de liquiditeitspositie van betreffende ondernemingen; hanteren van adequate, algemene voorwaarden. Vooralsnog wordt er geen depotstelsel ingevoerd als maatregel om het risico te beheersen. Redenen hiervoor zijn de forse administratieve lasten van deze maatregel in relatie tot het te verwachten effect van de hierboven genoemde maatregelen. Status

Er zijn geen claims ontvangen met betrekking tot inlenersaansprakelijkheid.

153

154

Paragraaf Onderhoud kapitaalgoederen Inleiding In januari 2005 hebben Provinciale Staten de beleidskaders vastgesteld voor het onderhoud van kapitaalgoederen onderdeel recreatiegebieden (PS-besluit 5532) en in december 2011 de beleidskaders 2012-2015 voor onderhoud van kapitaalgoederen van infrastructuur (PS-besluit 6414) en gebouwen (PS-besluit 6407). De Beleidsnota Onderhoud kapitaalgoederen (onderdeel infrastructuur) vormt het beleidskader voor de inrichting van het onderhoud en het beoogde onderhoudsniveau van de provinciale wegen en vaarwegen inclusief de kunstwerken. Uitvoering van dit beleidskader moet leiden tot een bestendige situatie waarin deze kapitaalgoederen worden onderhouden conform vastgestelde functionaliteit en kwaliteitsniveau en waarbij de totale kosten worden geoptimaliseerd. Hierbij wordt uitgegaan van een beheerssystematiek voor beheer en onderhoud van de infrastructuur, waarbij het maatschappelijke belang van de infrastructuur centraal staat. De Beleidsnota Onderhoud kapitaalgoederen (onderdeel recreatie) vormt het beleidskader voor de rol, functie en het prijs-, kwaliteits- en onderhoudsniveau van de provinciale recreatiegebieden. Uitvoering van dit beleidskader moet leiden tot een bestendige situatie waarin deze kapitaalgoederen goed worden onderhouden en de functionele kwaliteit ervan wordt gewaarborgd. Als zodanig wordt voorkomen dat er achterstallig onderhoud optreedt waardoor er extra kosten moeten worden gemaakt om dit in te lopen of dat er door achterstallig onderhoud schadeclaims binnenkomen. De Beleidsnota Onderhoud Kapitaalgoederen (onderdeel gebouwen) vormt het beleidskader voor de inrichting van het planmatig beheer en onderhoud van de provinciale gebouwen met betrekking tot de bouwkundige en installatietechnische elementen. Uitvoering van het beleidskader moet leiden tot een bestendige situatie waarin deze kapitaalgoederen worden onderhouden conform vastgestelde functionaliteit en kwaliteitsniveaus, waarbij de totale kosten worden geoptimaliseerd en de structurele middelen in de begroting kunnen worden gereserveerd.

Weg- en vaarweginfrastructuur De provincie is eigenaar en beheerder van wegen (520 km) en vaarwegen (137 km). Meer in detail betekent dit dat de provincie het beheer heeft over en onderhoud pleegt aan: 660 ha verhardingen 452 bushaltes 11.000 openbare-verlichtingmasten 144 km geleiderail 118 verkeersregelinstallaties 504 vaste bruggen, duikers, tunnels en viaducten 647 ha gras 782 km bermsloten 84 ha beplanting 40 km hagen 60.060 bomen 199 km oevers 70 beweegbare kunstwerken (bruggen en sluizen) 4147 meerpalen 1800 bolders en dukdalven 460 ha waterbodem NB: kengetallen zijn eind 2010 berekend. Door areaalwijzigingen kunnen de kengetallen veranderen.

155

Beleid Het provinciale beleid voor het beheer en onderhoud van de provinciale (vaar)weginfrastructuur is vastgelegd in het Beheerplan Wegen en Vaarwegen 2012-2015, die in 2011 door Gedeputeerde Staten en Provinciale Staten zijn vastgesteld. De beheerplannen bevatten het beleidskader voor het op het minimaal vereiste basisniveau brengen van de infrastructuur op basis van de drie vastgestelde kwaliteitsniveaus (bereikbaarheid, veiligheid en omgevingskwaliteit). De benodigde budgetbehoefte voor de komende jaren is in 2010 op basis van normkosten herberekend en vastgelegd in de nota Budgetbehoefte beheer en onderhoud 2012-2015 die in januari 2011 door Gedeputeerde Staten is vastgesteld. Voor de uitvoering van deze nota is in het Hoofdlijnenakkoord voor de collegeperiode 2012-2015 € 24,0 mln extra uitgetrokken voor het beheer en onderhoud van de provinciale infrastructuur. Genoemd bedrag dient ter dekking van de extra exploitatie- en kapitaallasten ten opzichte van de huidige meerjarenbegroting voor beheer en onderhoud. Ook in de komende periode wordt het onderhoud uitgevoerd volgens de systematiek van planmatig beheer en onderhoud, waarbij een integrale, trajectgewijze aanpak wordt toegepast op de tien vaarwegtrajecten en de 118 wegtrajecten. De extra impuls voor het budget van beheer en onderhoud wordt vooral ingezet om de aanwezige achterstanden in het onderhoud van wegen, vaarwegen en kunstwerken verder weg te werken. Beheer Verspreid over het gehele areaal worden, waar nodig, diverse dagelijkse beheer- en onderhoudswerkzaamheden uitgevoerd. Het betreft onder meer: toezicht, inspectie en handhaving, juridisch beheer, bediening van bruggen, verkeersvoorzieningen (zoals bebording, meubilair, openbare verlichting en verkeerslichten), gladheidbestrijding, kleinschalig civieltechnisch onderhoud aan wegen, vaarwegen en kunstwerken, verwijderen van graffiti, groenonderhoud, exploitatie van steunpunten, vaartuigen, dienstvoertuigen en materieel. Projecten In 2014 wordt conform de meerjarenplanning Wegen 2014-2017 grootschalig onderhoud uitgevoerd aan 29 wegtrajecten. Het betreft de trajecten: N206 A Zoetermeer - Zoeterwoude-Dorp (km 1,76 - 9,4) N206 B A4-Leiden (km 9,4 - 11,06 waarvan in 2014 50% = 0,9 km) N206 C Leiden Transferium - Noordwijk-Binnen (km 15,0 - 24,06 waarvan in 2014 1,3 km) N206 D Noordwijk-Binnen - De Zilk (km 24,06 - 37,50) N207C Waddinxveen (km 22,0 - 27,80 doorgeschoven uit 2013) N207 G Lisse-noord (km 58,9 - 59,34) N208 A A44-Sassenheim (km 5,6 - 7,2) N208 B Sassenheim - Lisse-Noord (km 7,2 - 13,9) N209 A A13 / Zestienhoven - Hillegersberg (Doenkade) (km 0 - 5,3 in 2014 5,3 km) (De N209 is anders ingedeeld, A is A en B geworden, B is C en D geworden) N209 B Hillegersberg - A12 / Veiling (km 5,3 - 13,9 in 2013 8,6 km gerealiseerd) N209 C A12 / Veiling - Hazerswoude Dorp (km 13,9 - 21,0 waarvan 50% in 2014 en 50% in 2015) N209 D Hazerswoude Dorp - Oude Rijn (Hazerswoude-Rijndijk) (km 21,0 - 26,63 waarvan 50% in 2014 en 50% in 2015) N213 A Westerlee - Naaldwijk (km 4,9 - 7,2) N213 B Naaldwijk - Poeldijk (km 7,2 - 10,8) N219 B A20 Nieuwerkerk a/d IJssel - Zevenhuizen (km 7,9 - 10,7) N464 A Poeldijk - Wateringen (km 2,19 - 4,6)

156

N470 A A4 Delft-Zuid - A13 Delft-Zuid (km 0,9 - 5,8) N471 A Hillegersberg - N209 Doenkade (km 1,0 - 2,2) N471 C N209 Doenkade - Berkel en Rodenrijs (km 10,0 - 10,5) N473 A Delft - Delfgauw (km 0 - 2,7) N207 B Gouda Julianasluis - Gouda A12 (km 17,0 - 22,0) N207C Gouda A12 - Boskoop (km 22,0 - 27,8 waarvan in 2014 50% = 2,9 km) N217A Nieuw-Beijerland - Oud-Beijerland (km 4,7 - 12,0) N217B Oud-Beijerland - A29 Reeuwijk (km 12,0 - 17,6) N231B Nieuwkoop - Nieuwveen (km 7,0 - 13,2) N463A Noorden - Woerdens Verlaat (km 2,2 - 6,9 waarvan 30% in 2013 en 70% in 2014) N480A Nieuw-Lekkerland - Streefkerk(km 2,5 - 5,4) N487A A29 - Numansdorp (km 13,4 - 15,4) N497A N57 Voornse duinen - Hellevoetsluis (km 9,8 - 13,4) Daarnaast worden nog vijf niet trajectgebonden projecten uitgevoerd: Kruising N207 - N454 Gouwepark Waddinxveen Rotonde N207 - N452 Fietstunnel Waddinxveen N215 Plaatweg Melissant N231A Aanpassing Treinweg Nieuwkoop Rotonde N211 / N465 Monster In 2014 worden conform de meerjarenplanning Vaarwegen 2014-2017 op diverse vaarwegtrajecten zestien grootschalige onderhoudsprojecten uitgevoerd: Vervanging oevers langs traject 2: het Rijn-Schiekanaal (uitvoering loopt van 2013 door naar 2014), -

traject 3: Korte Vlietkanaal, Oude Rijn (Katwijk), traject 4: Oude Rijn (Leiderdorp) (uitvoering loopt van 2013 door naar 2014), traject 6: Oude Rijn (Alphen)

-

traject 7: Aarkanaal (Nieuwveen) traject 8: Oude Rijn (Bodegraven) traject 9: Gouwe (Boskoop en Waddinxveen)

traject 10: Merwedekanaal Groot onderhoud bruggen traject 6 (Alphen aan den Rijn) inclusief afstandsbediening (uitvoering loopt van 2013 door naar 2014) Groot onderhoud Hefbrug Gouwesluis / Keersluis Groot onderhoud Sluis Gorinchem Verbeteren nautische voorzieningen bij bruggen en realiseren ligplaatsen in regio Leiden - Alphen Vernieuwen loswal Hazerswoude (doorgeschoven uit 2013) Bochtverbetering Gouwesluis Verbreding oever Delftse Schie Verbetertraject afstandsbediening In bijlage 4 is het meerjarenprogramma 2014 en verder uitgewerkt.

157

Financieel De kosten voor beheer en onderhoud van wegen en vaarwegen, inclusief functionele verbetering, worden in de begroting geraamd in doel 2.1, Zorg voor de kwaliteit provinciale infrastructuur. De hiervoor meerjarig beschikbare materiële middelen zijn in onderstaande tabel weergegeven. Meerjarig lastenbudget en investeringen voor beheer en onderhoud wegen en vaarwegen (exclusief kapitaal- en apparaatslasten) 2014

2015

2016

2017

Onderhoud vaarwegen

10.635

10.385

10.385

10.385

Onderhoud wegen

36.653

40.512

34.652

33.842

Totaal

47.288

50.897

45.037

44.227

Planmatig beheer en onderhoud investeringen

67.810

80.413

49.321

68.644


Recreatiegebieden Beheer In Zuid-Holland ligt ongeveer 8.500 ha openbaar buiten-stedelijk recreatiegebied. Veel van deze gebieden worden beheerd door Natuur- en Recreatieschappen. De provincie heeft echter ook een deel van de recreatiegebieden in eigendom en beheer, de zogenaamde Provinciale Recreatiegebieden (PRG’s). Deze PRG’s beslaan een areaal van een kleine 656 ha, verspreid over ongeveer 29 gebieden. De bekendste gebieden zijn Vlietland (290 ha), Klinkenbergerplas (40 ha) en het Valkenburgse Meer (91 ha). Deze PRG’s liggen in de meeste gevallen dicht bij het grootstedelijke gebied. Hierdoor hebben de gebieden bij de inrichting over het algemeen een intensief karakter gekregen. De intensieve inrichting vertaalt zich in relatief hoge onderhoudskosten per hectare. Beleid In het Hoofdlijnenakkoord 2011-2015 hebben Gedeputeerde Staten te kennen gegeven dat het beheer van recreatiegebieden efficiënter kan worden georganiseerd en heeft besloten om in te zetten het beheer van de provinciale recreatiegebieden (PRG’s) over te dragen aan gemeenten of private partijen. Vanuit het Programma ‘Toekomstig Beheer Recreatiegebieden’ worden bestuurlijke dialogen gevoerd met gemeenten die zitting hebben in het bestuur van de verschillende Natuur- en Recreatieschappen in Zuid-Holland over opschaling van de schappen en de verzelfstandiging van de G.Z-H. In dit Programma wordt eveneens gewerkt aan de overdracht van de PRG’s. De afgelopen jaren wordt in de gebieden, door middel van een planmatige aanpak van het beheer en onderhoud, een constante kwaliteit nagestreefd. Dit heeft geresulteerd in het Meerjaren Programma Provinciale Recreatiegebieden 2008-2013 (De basis op orde). Het terreinbeheermodel (TBM) is evenals voor de Natuur- en Recreatieschappen de basis waarop het beheer zal worden berekend. Inmiddels is ook voor de PRG’s het TBM operationeel. Vanuit het functie gestuurde beheren (volgens TBM) wordt ieder jaar bekeken welke noodzakelijke onderhoudsactiviteiten en investeringen in het betreffende jaar moeten worden gepleegd. Deze werkwijze geeft tevens een doorkijk naar de komende periode, waardoor geanticipeerd kan worden op een eventuele structurele verhoging van de begroting dan wel of een integrale heroverweging van functies, doelen en middelen voor de PRG’s noodzakelijk is.

158

In navolging van het gewijzigde beleid van de Natuur- en Recreatieschappen ten aanzien van beheer en onderhoud van de recreatiegebieden zal ook het beheerbeleid voor de PRG’s worden gewijzigd. Het beleid zal meer gericht zijn op structureel beheer, waarbij in de jaarlijkse lasten naast het reguliere onderhoud, ook rekening wordt gehouden met groot onderhoud en vervangingsinvesteringen. Meerjarig lastenbudget onderhoud provinciale recreatiegebieden (bedragen x € 1.000)

Onderhoud provinciale recreatiegebieden

2014

2015

2016

2017

1.687

1.687

1.687

1.687

Gebouwen Beleid Gebouwen zijn kapitaalintensief en hebben een grote invloed op zowel het feitelijk functioneren van de medewerkers als op de beeldvorming van de provinciale organisatie. De Strategische huisvestingsvisie 20102014 ondersteunt het functioneren van de medewerkers onder andere op het gebied van resultaatgericht werken en flexibiliteit. In 2010 heeft een zogenaamde 'nulmeting' plaatsgevonden van de gebouwen in provinciaal eigendom. De hieruit verkregen inzichten worden gebruikt als basis voor het onderhoud, maar vooral om een systeem van planmatig onderhoud te operationaliseren. Het systeem van planmatig onderhoud is de basis voor het geactualiseerde meerjarenprogramma onderhoud aan gebouwen, alsmede voor een efficiënte aanpak van verbouwingen. In af te sluiten contracten zijn duurzaamheid, maar ook kostenreductie en doelmatigheid belangrijke uitgangspunten. In december 2011 is door Provinciale Staten de Nota Onderhoud Kapitaalgoederen, onderdeel Gebouwen 2012-2015, vastgesteld. Beleidsuitgangspunt is een sober en doelmatig kwaliteitsniveau. In juli 2012 is het Beheerplan Gebouwen 2013-2016 vastgesteld waarin de uitvoering van de beleidskaders nader is uitgewerkt. In het afgelopen jaar zijn de instrumenten gereed gemaakt voor een adequate aansturing van het beheer en onderhoud van het provinciaal vastgoed.

Beheer Het beheer en onderhoud wordt planmatig georganiseerd en mede gericht op het actueel houden van de genoemde functionaliteiten. Het onderhoud van het provinciehuis wordt uitgevoerd op basis van het vastgestelde Beheerplan Gebouwen 2013-2016. Het Beheerplan Gebouwen gaat uit van een kwaliteitsniveau conform de vigerende normering (NEN) en is door GS vastgesteld op het wettelijk minimum, Conditieniveau 3 (sober en doelmatig). In 2011 is de inrichtingsmodule voor het flexibel kantoorconcept vastgesteld alsook de interactie tussen de invoering van het flexibel kantoorconcept (de fysieke insteek), de digitale infrastructuur (onder andere plaatsonafhankelijke PC, telefoon en Wi-Fi) en het concept Het Nieuwe Werken (houding en gedrag). Daarop is een pilot gestart, waarvan de resultaten in 2012 zijn geëvalueerd en welke worden meegenomen in de uitrol van het flexibel kantoorconcept in 2014 en 2015. De verbouwing van de bouwdelen A en B is in 2013 voorbereid, start in 2014 en wordt in 2015 afgerond. De huisvestingsbehoefte van de provincie verandert als gevolg van Focus met Ambitie en Het Nieuwe Werken. Reductie van de formatie en een andere manier van werken in een flexibel kantoorconcept leveren in de komende jaren vermindering van werkplekken en daardoor besparing in ruimtegebruik op. De ruimtewinst die hierdoor ontstaat, wordt gebruikt voor het terugplaatsen van extern gehuisveste organisatieonderdelen en het aantrekken van geschikte marktpartijen. Bouwdeel D punt is gewijzigd naar gebouw E en is met ingang van 1 september 2012 aan een commerciële partij verhuurd. De etages D1 (laagbouw), D2 en D3 zijn per

159

1 januari 2013 verhuurd aan de Omgevingsdienst Haaglanden. Met ingang van 1 juli 2012 is de Wet Markt en Overheid van kracht. Verhuur van PZH-bouwdelen inclusief servicekosten alsmede aanvragen voor verhuur van PZH-vergaderzalen, voor zover deze niet onderdeel zijn van de verhuurovereenkomst, aan commerciële partijen wordt aan deze wet getoetst op transparantie en marktconformiteit. Onderhoud Het noodzakelijk groot onderhoud, de verbetering van de doelmatigheid en het actualiseren van de inrichting zijn in 2011 vertaald in een verbouwingsprogramma voor bouwdeel C. Deze renovatie wordt uitgevoerd in de jaren 2012-2015 en betreft onder meer de technische installaties, de inrichting van de toiletgroepen, de actualisatie van de vergaderruimten, inrichting van de beveiligingsloge, brandbeveiliging conform huidige regelgeving, energiebesparende vervanging van de inductie-units (ten behoeve van klimaatbeheersing) en modernisering van de entree en de MSA hal. Met de in het provinciehuis te realiseren verbouwingen en renovaties wordt een efficiënter gebruik van de beschikbare ruimte gerealiseerd. Waar mogelijk wordt het grootschalig onderhoud direct meegenomen. Voor Beheer & Onderhoud van gebouwen zijn de bestaande beheercontracten in 2013 beëindigd en zullen per 2014 geharmoniseerd worden. Op het gebied van energiebesparing en klimaatbeheersing hebben verschillende activiteiten ertoe geleid dat voor het provinciehuis het energielabel A geldt. Gebouw D voldoet door verschillende aanpassingen eveneens aan energielabel A.

160

Paragraaf Financiering Inleiding De financieringsparagraaf in de begroting is een belangrijk instrument voor het transparant maken en daarmee voor het sturen, beheersen en controleren van de financieringsfunctie. Het Treasurystatuut en de Financiële Verordening zijn een leidraad voor de inrichting van de financieringsfunctie. Bij de inrichting van de financieringsfunctie staan de rente- en debiteurenrisico-beheersing centraal. Ontwikkelingen Voorgenomen investeringen in relatie tot de bestaande beschikbaarheid van reserves en voorzieningen zijn van invloed op de financieringsstructuur, de algemene dekkingsmiddelen, van de provincie. De financieringspositie van de provincie is onderhevig aan wijzigingen als gevolg van achterblijvende investeringen waardoor tijdelijk sprake is van een overschot aan beschikbare middelen. De lopende investeringsagenda in combinatie met het vermogen van de provincie leidt eind 2014 tot een externe financieringsbehoefte. Kasgeldlimiet De kasgeldlimiet is een door de Wet Fido voorgeschreven sturings- en verantwoordingsinstrument ter beperking van het renterisico op de korte schuld met een rentetypische looptijd van korter dan een jaar. Als grondslag van de wettelijk toegestane omvang van de kasgeldlimiet wordt de omvang van de jaarbegroting per 1 januari voor het gehele begrotingsjaar aangehouden. Voorts wordt de omvang van de kasgeldlimiet, zijnde 7%, vastgesteld bij ministeriële regeling. Tenslotte wordt het aldus berekende bedrag getoetst aan de werkelijke omvang van de kasgeldlimiet. Indien de werkelijke omvang lager is dan de wettelijk toegestane omvang, is er sprake van ruimte; indien de werkelijke omvang hoger is, dan is er sprake van overschrijding. Op basis van de huidige cijfers voldoet de provincie aan de kasgeldlimietnorm. Voor het bepalen van de kasgeldlimiet dienen leningen met een oorspronkelijke looptijd van korter dan een jaar in beschouwing te worden genomen. Kasgeldlimiet 2014 Kasgeldlimiet (bedragen x € 1.000)

1

1e kwartaal

3

3e kwartaal

4e kwartaal

Toegestane kasgeldlimiet In % van de grondslag

2

2e kwartaal

7%

7%

7%

7%

In bedrag

56.930

56.930

56.930

56.930

Vlottende schuld

-

Vlottende middelen

-

-

-

-236.700

-157.032

-77.364

2.304

-236.700

-157.032

-77.364

2.304

293.630

213.962

134.294

54.626

Toets kasgeldlimiet 4

Netto vlottende schuld (+) Overschot vlottende middelen (-) (2 - 3)

5

Ruimte (+) / Overschrijding (-)

161

Renterisico Het renterisico op de vaste schuld wordt berekend door te bepalen welk deel van de langlopende leningen in enig jaar moet worden geherfinancierd. De wet stelt criteria voor de berekening van het risico op de vaste schulden, zoals deze zijn vastgelegd in de renterisiconormdefinitie. Door middel van deze norm wordt een kader gesteld waarmee een zodanige opbouw van de langlopende leningen wordt bereikt, dat het renterisico uit hoofde van renteaanpassing en herfinanciering van leningen in voldoende mate wordt beperkt. Bij de afweging om over te gaan tot het afdekken van het renterisico zullen de jaarlijks bij voorjaarsnota bijgestelde inzichten ten aanzien van onderuitputting van de begroting worden betrokken. Afgaande van het gerealiseerde investeringsverloop zal in het begrotingsjaar overgegaan worden tot het aangaan van aanvullende leningen ter afdekking van het renterisico. Renterisiconorm 2014 Renterisico op de vaste schuld

2014

2015

2016

2017


1a

Renteherziening op vaste schuld o/g

0

0

0

0

1b

Renteherziening op vaste schuld u/g

0

0

0

0

2

Renteherziening op vaste schuld (1a-1b)

0

0

0

0

3a

Nieuw aangetrokken schuld

0

0

0

0

3b

Nieuw uitgezette lange leningen

0

0

0

0

4

Netto nieuw aangetrokken vaste schuld (3a-3b)

5

Betaalde aflossingen

6 7

0

0

0

0

35.225

35.225

34.158

34.158

Herfinanciering (laagste van 4 en 5)

0

0

0

0

Renterisico op de vaste schuld (2+6)

0

0

0

0

540.319

505.094

469.869

435.711

20%

20%

20%

20%

162.658

162.658

162.658

162.658

0

0

0

0

162.658

162.658

162.658

162.658

Renterisiconorm 8

Stand van de vaste schuld per 1 januari

9

Het bij ministeriële regeling vastgesteld %

Toets renterisiconorm 10

Renterisiconorm (op basis van begrotingstotaal)

7

Renterisico op de vaste schuld

11

Ruimte (+) / Overschrijding (-) (10-7)

Rentebaten en- lasten In 2014 bedragen de renteverplichtingen uit hoofde van afgesloten vaste leningen € 24,2 mln. De tijdelijke liquiditeitsoverschotten leiden in 2014 naar verwachting tot renteopbrengsten van € 0,2 mln. De beschikbare liquiditeiten zullen verder afnemen gedurende 2014. Dit leidt eind 2014 tot een externe financieringsbehoefte. Kredietrisico Met ingang van 31december 2013 zullen tijdelijk overtollige middelen worden ondergebracht bij het ministerie van Financiën, in het kader van de voor de decentrale overheden geldende verplichting tot schatkistbankieren. Er is tussen het Ministerie van Financiën en de Bank Nederlandse Gemeenten voor onder meer het Geldmarktselectfonds een overgangsregeling afgesproken, waarbij uitzettingen die zijn verricht vóór 4 juni 2012, zijnde de datum van het Lenteakkoord, voortgezet kunnen worden na 31 december 2013. Deze uitzettingen zullen gefaseerd worden afgebouwd in 2014.

162

Kredietverlening uit hoofde van publieke taak In februari 2004 is door uw Staten besloten tot het verstrekken van een renteloze achtergestelde geldlening ad € 4,5 mln aan de regionale omroep RTV West, alsmede een renteloze achtergestelde geldlening ad € 2,5 mln aan de regionale omroep RTV Rijnmond (Statenbesluit 5403). De standen ultimo 2013 belopen respectievelijk € 1,2 mln en € 0,8 mln. Het betreft hier geen leningen die zijn verstrekt uit hoofde van de treasury, maar deze zijn verstrekt ten behoeve van de uitoefening van de publieke taak, te weten het reddingsplan regionale omroepen. De leningen kennen vanwege hun achtergestelde karakter en de kwaliteit van de debiteur een hoog kredietrisico. Gegeven de huidige financiële positie van de omroepen, is het kredietrisico als beperkt te typeren. Voorts zijn beheersmaatregelen getroffen voor het beperken van dit risico. De omroepen brengen viermaandelijks financieel verslag uit van hun activiteiten. Op 1 januari 2014 wordt de subsidierelatie met de omroepen beëindigd, vanwege de voorgenomen recentralisatie die mogelijk in 2016 leidt tot een fusie van beide omroepen. Dit heeft geen gevolg voor de aflossing van de leningen.

Externe ontwikkelingen Schatkistbankieren Door wijziging van de wet financiering decentrale overheden (Fido) worden decentrale overheden verplicht om overtollige liquide middelen tegen marktconforme rente15 aan te houden in de schatkist per 31 december 2013. Het doel van de deelname van de decentrale overheden aan schatkistbankieren is om de EMU-schuld van de collectieve sector te verlagen. De decentrale overheden krijgen geen beschikking over een leenfaciliteit bij de schatkist. Economisch beeld 16 De economische vooruitzichten binnen de Eurozone zijn overwegend somber. Dit geldt ook voor de overheidsfinanciën. De verslechtering lijkt echter af te vlakken; de economie krimpt minder snel. Voor 2014 wordt een matige groei van 1% voorzien. Daar staat echter wel een stijging van de werkloosheid tegenover met een verwachte omvang van gemiddeld 7%. Het EMU-tekort voor de Nederlandse overheid wordt voor 2014 geschat op 3,7% als gevolg van dalende belastingen premieopbrengsten en stijgende werkloosheidsuitkeringen. Rentevisie Naar verwachting zal de ECB ook in 2014 een ruim monetair beleid blijven voeren. De rentetarieven op de kapitaalmarkt zullen onder invloed van een verwacht licht economisch herstel enigszins stijgen. Dit geldt hierbij ook voor de geldmarkttarieven.

15

De rente van schatkistbankieren is gelijk aan de rente waartegen de Nederlandse staat zichzelf financiert op de gelden kapitaalmarkten.

16

Bron: Thésor, Rabobank, NV Bank Nederlandse Gemeenten, CPB.

163

164

Paragraaf Bedrijfsvoering Doel 1:

De omvang en kwaliteit van de organisatie van de provincie Zuid-Holland moet in overeenstemming zijn met het door ons voorgestane takenpakket. De provincie werkt aan een op de uitvoering gerichte organisatie die effectief en efficiënt is.

Taken bij doel 1

(Effect)indicator

Nulmeting

2014

2015

2016

2017

1. Omvang in overeenstemming met takenpakket

1.1 Structurele vermindering omvang organisatiekosten (cumulatief in mln €)

2011

-13,3

-20,0

-20,0

-20,0

2. Werken aan een op de uitvoering gerichte organisatie die effectief en efficiënt is

2.1 Percentage bedrijfsvoering

33

32

32

32

32

2.2 Verbeteren effectiviteit organisatie

1

0,9

1,1

1,1

1,1

3. Kwaliteit dienstverlening in overeenstemming met takenpakket

3.1 Klanttevredenheid gemeten in IPO-verband externe dienstverlening

6,8

-

7,0

-

7,0

3.2 Kwaliteit dienstverlening gemeten in IPO-verband op 5-puntsschaal

3,4

-

3,8

-

3,8

3.3 Afhandeling facturen

35

<30

<30

<30

<30

Toelichting op indicatoren 1.1 Structurele vermindering omvang organisatiekosten De politiek-bestuurlijke keuzes uit het Hoofdlijnenakkoord zijn leidend voor de taken die de provincie oppakt: er moet sprake zijn van een door de politiek (PS en GS) gelegitimeerde opdracht. Focus op de kerntaken en daarbinnen focus op die zaken waar een provinciaal belang of noodzaak aan de orde is. De producten die de provincie levert voldoen aan de door de maatschappij gewenste kwaliteit. Deze ambitie in het Hoofdlijnenakkoord wordt in het programma 'Focus met Ambitie' (FMA) uitgewerkt, waarbij personele en organisatorische kosten en kosten voor externe inhuur eveneens worden verminderd. De financiële doelstelling van Focus met Ambitie is om door focus op de kerntaken en efficiëntere bedrijfsvoering per 1 januari 2015 de structurele taakstellingen personeel en organisatie (€ 10,0 mln) en externe inhuur (€ 10,0 mln) gerealiseerd te hebben. In de Begroting 2013 is al een aangepaste verdeling van de geplande taakstelling in de jaarschijven opgenomen. Conform de doelstelling wordt verwacht dat de taakstelling op organisatiekosten de komende jaren daadwerkelijk zal worden gerealiseerd. Loonkosten / formatie Formatie en dekking loonkosten Formatie Dekking loonkosten (bedragen x € 1 mln)

2013

2014

2015

2016

2017

1.767

1.629

1.563

1.563

1.563

121,717

117,3

112,9

112,0

108,4

In de formatieontwikkeling is de taakstelling op personeel en organisatie van 10 miljoen euro indicatief in aantallen fte’s verwerkt. Leidend is de realisatie van de taakstelling in het loonkostenbudget. De feitelijke wijziging in formatieomvang is opgenomen in inrichtingsplannen, die als kader gelden voor de uit te voeren reorganisatie in het kader van FMA. Deze reorganisatie wordt ondersteund door het afgesloten Sociaal Convenant. Daarin zijn afspraken gemaakt om herplaatsingskandidaten van werk naar werk te begeleiden. In

17

Stand tot en met de Najaarsnota 2013

165

het uiterste geval dat deze inspanning niet tot resultaat leidt, kan voor maximaal dertig mensen reorganisatieontslag worden verleend. De geraamde bedragen hebben betrekking op de dekking van de loonkosten (salaris- en werkgeverslasten) van de provincie. Wel moet rekening gehouden worden met een stijging van de loonkosten in 2014 als gevolg van exogene factoren. Werkgeverslasten zullen waarschijnlijk stijgen door aanpassing van premies voor pensioenen, zorgverzekeringswet, levensloop etc. In de afgelopen jaren was de stijging van de werkgeverslasten ongeveer 1,7%. Ook eventuele afspraken over een CAO kunnen een kostenverhogend effect hebben. Over 2012 en 2013 is voor de CAO de nullijn gehanteerd. Het verschil tussen de jaarschijf 2016 en 2017 is het gevolg van het wegvallen van de BUM-gelden. De verwachting is dat er in het eerste kwartaal van 2014 meer inzicht zal zijn ten aanzien van de werkelijke ontwikkeling van de werkgeverslasten en het feitelijk budgettaire beslag. Hierover zal in de Voorjaarsnota 2014 worden gerapporteerd. 2.1 Percentage bedrijfsvoering Uitvoering van het programma Focus met Ambitie leidt ertoe dat de organisatie kleiner wordt. De drie invalshoeken daarbij zijn: kleiner, flexibeler en goed presteren. De provincie is daarmee goed op weg. De in gang gezette reorganisatie en de daarbij behorende organisatie ontwikkeling krijgt een vervolg in 2014. De ambitie daarbij is om het overheadpercentage verder te laten dalen. Door efficiëntere en effectievere inrichting van werkprocessen zal op termijn de formatie (van vooral Directie Concernzaken) en daarmee ook het overheadpercentage kunnen dalen. Door te benchmarken, kan de ontwikkeling naar een kleinere overhead worden voorzien van een passende streefnorm. 2.2 Verbeteren effectiviteit organisatie De effectiviteit van de organisatie wordt gemeten aan de hand van de indicatoren ziekteverzuim, interne en externe mobiliteit van personeel, diversiteit in personeelsopbouw, verbetering in hoofd- en werkprocessen en ICT. 3.1 Klanttevredenheid Met het klanttevredenheidsonderzoek wordt onder andere gemeten in hoeverre de provincie Zuid-Holland voldoet aan de gestelde score. Het onderzoek wordt uitgevoerd op basis van uitgangspunten van het Interprovinciaal Overleg (IPO) en wordt iedere twee jaar herhaald. Gemeten wordt op Betrouwbaarheid

(onder andere komt provincie afspraken na, deadlines), Responsiviteit (o.a. hoe snel reageert de provincie, dienstbaarheid), Zekerheid (onder andere prettig samenwerken, vriendelijkheid, kennisniveau), Inleven in de klant (onder andere belangen en behoeften klanten centraal stellen) en Tastbare zaken (onder andere fysieke uitstraling, gebouwen). Uit onderzoek is gebleken dat een goede prestatie op deze vijf dimensies belangrijk is voor een hoge klanttevredenheid in elke organisatie. Het onderzoek wordt uitgevoerd onder klanten, leveranciers en medewerkers (onderscheid in leidinggevenden en niet-leidinggevenden). De eerstvolgende meting vindt plaats in het eerste kwartaal 2014. 3.2 Kwaliteit dienstverlening De kwaliteit van de dienstverlening in de organisatie is gemeten op basis van uitgangspunten die door het IPO zijn opgesteld. Zie hiervoor 3.1.

166

3.3 Afhandeling facturen De streefwaarden voor de afhandeling van facturen zijn aangepast naar aanleiding van de wettelijke vastlegging van een maximale betalingstermijn van 30 dagen. In eerdere jaren zijn maatregelen genomen om de kwaliteit van de informatievoorziening te verbeteren en de efficiency van de uitvoering van de administratieve processen te verhogen. Inmiddels ligt de gemiddelde betaaltermijn onder de 30 dagen en voor het jaar 2014 is het streven dit resultaat vast te houden.

Doel 2:

De provincie voert een duurzaam inkoop- en aanbestedingsbeleid

Taken bij doel 2

(Effect)indicator

1. Het voeren van een duurzaam inkoop- en aanbestedingsbeleid en bedrijfsvoering

1.1 Duurzaam inkopen als randvoorwaarde in de organisatie verankerd (voor nationale en Europese aanbestedingen)

Nulmeting

2014

2015

2016

2017

100

100

100

100

100

Toelichting op indicatoren 1.1 Duurzaam inkoop- en aanbestedingsbeleid Duurzaamheid is een regulier onderdeel van de bedrijfsvoering. In 2009 is de deelnameverklaring Duurzaam Inkopen ondertekend, met als uitgangspunt 100% duurzaamheid in alle nieuwe inkoop- en aanbestedingstrajecten volgens de minimumeisen uit de duurzaamheidcriteria van expertisecentrum Pianoo. Gewerkt wordt aan de verdere verduurzaming van de inkopen van werken; vanuit een in 2013 uitgevoerd onderzoek worden de toekomstambities en te gebruiken instrumenten voor duurzaam inkoop en hun toepassing in beeld gebracht en uitgewerkt. Innovatiegericht inkopen, teneinde creativiteit in de markt aan te moedigen met meer functionele specificatie in aanbestedingsdocumenten wordt, gestimuleerd. Bij de aanbesteding van het leasecontract voor het wagenpark in 2014 wordt bij de start een deel van het park vervangen door hybride auto’s (elektrisch / benzine) en wordt de mogelijkheid ingebouwd dat gedurende de contractperiode steeds de meest duurzame brandstofvariant kan worden gekozen. Mede vanuit het streven naar Maatschappelijk Verantwoord Ondernemen (MVO) is er aandacht voor de sociale component van Duurzaam Inkopen door middel van Social Return, het nemen van maatregelen om arbeidsparticipatie van mensen met afstand tot de arbeidsmarkt te vergroten. Met de resultaten van in 2013 opgestarte pilots zal dit streven nader worden uitgewerkt.

167

168

Paragraaf Duurzaamheid De Paragraaf Duurzaamheid maakt sinds de Begroting 2010 onderdeel uit van de begrotingscyclus. De Paragraaf Duurzaamheid is een weergave van een selectie van doelen die in de begroting staan. Bij het opstellen van deze paragraaf is een balansbenadering gebruikt. Concreet gaat het om het vinden van een balans tussen sociaal-culturele, ecologische en economische ontwikkeling (People, Planet en Profit). Per saldo wordt een evenwicht nagestreefd. Met het hanteren van deze balansbenadering wordt aangesloten bij de algemeen gangbare definitie van duurzaamheid, waarbij duurzame ontwikkeling aansluit op de behoeften van het heden zonder de behoeften elders of van toekomstige generaties in gevaar te brengen. De nadruk in deze paragraaf ligt op politieke doelen uit het Hoofdlijnenakkoord die een relatie kunnen hebben met duurzaamheid. Bij het bereiken van deze doelen is duurzaamheid geen doel op zich, maar een aspect dat meegenomen kan worden. Er is gezocht naar de balans tussen een consistente Paragraaf Duurzaamheid en een presentatie van actuele maatschappelijke doelen van dit college. Diverse ontwikkelingen zullen zich de komende decennia niet meer primair kenmerken door groei. Daarbij komt sturing op kwaliteit meer centraal te staan. Er is gekozen voor doelen en effectindicatoren: waarop het provinciale beleid duidelijk invloed heeft; waarbij sprake is van een afweging tussen ‘People, Planet en Profit’. De prestaties van de provincie worden zichtbaar door het tonen van de voortgang op de geselecteerde indicatoren. Het doelbereik wordt ook zichtbaar gemaakt in een diagram, deze zal in de Jaarrekening 2014 gepresenteerd worden. Uit de begroting zijn de volgende doelen geselecteerd met bijbehorende effectindicatoren. Thema

Maatschappelijk doel

Effectindicator

Toelichting

Water

Zuid-Holland veilig tegen overstromingen

Aantal inwoners dat getroffen In het kader van waterveiligheid zet de wordt door overstromingen als provincie de duurzame versterking van de gevolg van het falen van een dijken onverminderd voort. waterkering en waarbij de schade nul is.

Water

Voldoende schoon en zoet Aantal (en percentage van) KRW- In de provinciale verordening worden de regels water waterlichamen dat aan de KRW- voor de kwaliteit van gronden doelen voldoet oppervlaktewater vastgelegd.

Recreatie

Toename recreatie in het Procentuele jaarlijkse groei van groen binnen de provincie recreatieplaatsen in Zuid-Holland

Recreatie biedt ruimte voor een aantrekkelijk vestigingsklimaat. Door groene recreatie worden stad en land op een duurzame manier verbonden.

Natuur

Behoud van biodiversiteit

Ontwikkeling natuurkwaliteit in Zuid-Holland

De duurzame aanleg, inrichting en beheer van de Ecologische Hoofdstructuur is erop gericht biodiversiteit te behouden.

Mobiliteit

Adequaat regionaal vervoersaanbod

Procentuele jaarlijkse groei in aantal reizigerskilometers in provinciale busconcessies

Er wordt gestreefd naar het handhaven van het huidige niveau. Gezien de bezuinigingen op de BDU is dit een ambitieuze doelstelling.

Gezondheid

Beter leefmilieu met minder hinder

Procentuele jaarlijkse afname van het aantal blootgestelden boven de grenswaarden luchtkwaliteit in Zuid-Holland

Goede luchtkwaliteit is een essentiële voorwaarde voor een duurzame leefomgeving. De provincie heeft hier een wettelijke verantwoordelijkheid.

169

Thema

Maatschappelijk doel

Effectindicator

Toelichting

Economie

Een sterke regionale economie


In het kader van ruimtelijke kwaliteit zetten Gedeputeerde Staten deze collegeperiode in op herstructurering van bedrijventerreinen.

Energie

Een duurzame energievoorziening in Zuid-Holland

Jaarlijkse toename van het aantal De provincie faciliteert via haar ruimtelijk toegevoegde megawatt instrumentarium initiatieven voor duurzame gerealiseerde windenergie energieopwekking, zoals wind, zon, waterkracht, biomassa en aardwarmte.

Cultuur

Een beschermd, bekend en beleefbaar cultureel erfgoed

Barometer culturele kwaliteit

Effectindicator

Het is van belang dat ook toekomstige generaties kunnen genieten van cultureel historisch erfgoed, zoals molens en landgoederen Daarom zet de provincie zich in voor behoud van dit erfgoed.

nulmeting

2014

2015

2016

2017

0

0

0

0

0

4 (3%)

-

10 (8%)

-

-

131.000

7%

7%

3%

3%

100

100

100

100

100

465 miljoen kilometer

0%

1%

2%

3%

81.000 (2009)

10% (8100)

70% (56.700)

0%

0%


75

125

150

150

150

Jaarlijkse toename van het aantal toegevoegde megawatt gerealiseerde windenergie

250

325

350

375

400

Barometer culturele kwaliteit conform meetinstrument Tympaan Instituut

100

106

110

110

110

Aantal inwoners dat getroffen wordt door overstromingen als gevolg van het falen van een waterkering en waarbij de schade nul is. Aantal (en percentage van) KRWwaterlichamen dat aan de KRW-doelen voldoet Procentuele jaarlijkse groei van recreatieplaatsen in Zuid-Holland Ontwikkeling natuurkwaliteit Zuid Holland op basis van Alterrasystematiek (index ten opzichte van 2010) Procentuele jaarlijkse groei in aantal reizigerskilometers in provinciale busconcessies Procentuele jaarlijkse afname van het aantal blootgestelden boven de grenswaarden luchtkwaliteit in Zuid-Holland

170

Paragraaf Verbonden Partijen Inleiding Verbonden partijen zijn privaat- of publiekrechtelijke organisaties, waarin de provincie een bestuurlijk en financieel belang heeft. Het aangaan van banden met (verbonden) partijen komt voort uit het publiek belang. Voorbeelden van verbonden partijen zijn deelnemingen in vennootschappen (NV, BV), verenigingen, stichtingen en gemeenschappelijke regelingen (GR). Het beleidskader deelnemingen is vastgelegd in de Beleidsnota Verbonden Partijen 2013-2016. Vanwege de bestuurlijke, beleidsmatige en/of financiële belangen en mogelijke risico’s dient op grond van het BBV en de Wet gemeenschappelijke regeling de paragraaf Verbonden Partijen opgenomen te worden in de begroting en rekening. Naast de wettelijk verplichte informatie is per verbonden partij aangegeven wie de vertegenwoordigende gedeputeerde is en welke rol hij of zij vervult (opdrachtgever of eigenaar). Wijzigingen Er hebben zich in 2013 een aantal wijzigingen bij de verbonden partijen voorgedaan. Deze wijzigingen hebben zowel betrekking op het aantal deelnemingen als de provinciale bijdrage en/of intrinsieke waarde van het aandelenkapitaal. Hieronder volgen enkele kentallen en een nadere toelichting of specificatie. Verbonden partijen Aantal

Ultimo 2012

Ultimo 2013

41 partijen

35 partijen

Ultimo 2014 31 partijen

Verschil en toelichting - 4 partijen

(- 5 uittredingen + 1 toetreding)

Bij de natuuren recreatieschappen vindt naar verwachting in 2014 een eerste opschaling plaats. Het betreft de samenvoeging van de natuuren recreatieschappen Grevelingen met Haringvliet, en Krimpenerwaard met Reeuwijkse Plassen. Verder is de provincie Zuid-Holland geen deelnemer meer in de Glastuinbouwontwikkelingsmaatschappij Overbuurtsche Polder BV / CV (GOP), omdat deze in 2013 is geliquideerd. Het streven is om de Stichting Bodembeheer Krimpenerwaard ook te liquideren per medio 2014 en te laten opgaan in de omgevingsdienst Midden Holland. Daarnaast treedt de provincie ZuidHolland per 1 mei 2014 uit de gemeenschappelijke regeling Grondwateronttrekking Delft. Naast bovenstaande 5 uittredingen uit verbonden partijen is de provincie toegetreden bij de nieuw opgerichte Regionale Ontwikkelingsmaatschappij Zuidvleugel B.V. Totaal bedrag

€ 78.693.171

€ 91.123.194

€ 110.810.081 + € 19.686.887 De toename van de deelnemersbijdrage van de provincie Zuid-Holland wordt voornamelijk veroorzaakt door een storting van € 10,0 mln in een nieuwe Capital B.V. bij de ROM-Drechtsteden en een storting in een nieuw opgerichte ROM-Zuidvleugel B.V.

171

Verbonden partijen

Ultimo 2012

Programma 1 Groen en Water

Ultimo 2013

Ultimo 2014

Verschil en toelichting

€ 5.429.733

€ 5.367.461

€ 5.078.415 - € 289.046 De provinciale bijdrage is licht gedaald. Dit heeft te maken met de uittreding per 1 mei 2014 uit de gemeenschappelijke regeling Grondwateronttrekking Delft. Hierdoor hoeft slechts een gedeelte van de jaarbijdrage te worden voldaan.

Programma 2 Mobiliteit en Milieu

€ 30.962.639

€ 43.045.256

€ 43.389250 De bijdrage van de provincie is nagenoeg gelijk gebleven ten opzichte van 2013.

Programma 3 Ruimte, Wonen en Economie

€ 3.094.823

€ 2.955.288* € 12.195.379

€ 30.236.685 + € 18.041.306 De bijdrage is fors gestegen. Dit heeft te maken met een storting van € 10,0 mln in een nieuwe Capital B.V. bij de ROM-Drechtsteden en een storting van ook € 10,0 mln in een nieuw opgerichte ROM-Zuid-vleugel B.V.

Programma 4 Bestuur en Samenleving

€ 11.008.976

€ 10.447.317* € 1.206.266

Programma 5 Integrale Ruimtelijke Projecten

€ 2.086.000

€ 1.945.716

Programma 6 Middelen

€ 26.111.000

€ 27.362.156

€ 1.206.226 De totale bijdrage is niet gewijzigd.

€ 1.933.330 - € 12.386 De bijdrage is nagenoeg gelijk gebleven.

€ 28.966.175 + € 1.604.019 De intrinsieke waarde van de aandelen Delta, BNG en Nederlandse Waterschapsbank zijn gestegen.

*De intrinsieke waarde van Proav N.V. is in 2013 abusievelijk bij programma 4 opgeteld, het totaalbedrag in programma 3 had moeten zijn € 12.195.379 en van programma 4 € 1.206.226.

Voorzieningen In verband met de verslechterde financiële situatie of vooruitzichten zijn bij enkele verbonden partijen voorzieningen getroffen om de financiële gevolgen in de toekomst af te dekken. De volgende (bijgestelde)voorzieningen zijn getroffen: Voorziening

2011

2012

2013

Beheer Grondwaterontrekking Delft Noord

1.428.781

906.088

171.930

Warmtebedrijf Rotterdam

1.800.000

1.645.286

1.645.286

-

12.000.000

12.000.000

3.228.781

14.551.374

13.817.216

RZG Zuidplas Totaal

172

Register verbonden partijen Alvorens hieronder het register met de gegevens van de verbonden partijen weer te geven, volgt hieronder eerst een aantal definities die gebruikt zijn voor het cijfermateriaal. Eigen vermogen: Onder eigen vermogen wordt verstaan de algemene reserves en verschillende bestemmingsreserves. Vreemd vermogen: Onder vreemd vermogen wordt verstaan leningen en/of waarborgen met een looptijd langer dan één jaar.

Programma 1 Groen en Water Natuur- en recreatieschappen – Algemeen deel Er zijn in Zuid-Holland tien natuuren/of recreatieschappen en een koepelschap. Al deze schappen dragen bij aan het beheer en onderhoud van regionale recreatiegebieden. In samenwerking met het koepelschap of onderling, zorgen deze organisaties voor een duurzaam beheer van bestaande groengebieden en het instandhouden van het buitenstedelijk groen. Daarbij wordt de balans gezocht tussen recreatie, toerisme en natuur. Hieronder volgt de visie, rechtsvorm en doel, bestuurlijk belang, activiteiten en bevoegdheden van de natuuren/of recreatieschappen. Onder het specifieke deel wordt specifiek ingegaan op de individuele schappen. Visie en beleidsvoornemens

Ten behoeve van het instandhouden en ontwikkelen van recreatieve groengebieden in Zuid-Holland, neemt de provincie in tien recreatieschappen deel. Daarbij fungeert het Koepelschap Buitenstedelijk Groen als ‘koepel’ voor zeven recreatieschappen in de regio groot Rijnmond, waarbij een evenwichtige ontwikkeling en instandhouding van het buitenstedelijk groen wordt voorgestaan. Verder levert de provincie Zuid-Holland door participatie in (natuuren) recreatieschappen een bijdrage aan het duurzaam beheer van bestaande groengebieden. Via het Programma Toekomstig Beheer Recreatiegebieden (TBR) wordt verkend op welke wijze het toekomstig beheer door de recreatieschappen kan worden vormgegeven. Daarbij worden de bestuurlijke opschaling van de (natuuren) recreatieschappen onderzocht, de verzelfstandiging Groenservice Zuid-Holland verkend en de toekomst van de provinciale recreatiegebieden bekeken.

Rechtsvorm en doel

De (natuuren) recreatieschappen zijn alle rechtspersoonlijkheid bezittend openbaar lichamen, opgericht met het doel een bijdrage te leveren aan het beheer en onderhoud van regionale recreatiegebieden.

Bestuurlijk belang

De natuuren recreatieschappen hebben tot taak binnen hun gebied, in onderlinge samenhang: Het behartigen van de bovengemeentelijke belangen van de openluchtrecreatie; Het behartigen van de belangen van de natuurbescherming; Het bewaren en bevorderen van het natuur - en landschapsschoon; De zorg voor de toeristische waarden.

Activiteiten

Bevoegdheden

Ruimtelijke inrichting van het gebied; Het verwerven en / of overnemen van eigendom, beheer en onderhoud van binnen het gebied aanwezige van belang zijnde werken en inrichtingen; Het onderhouden en exploiteren van gronden; Adviseren en overleg voeren over de kwaliteit van water en onderwaterbodem. Binnen de regeling ten aanzien van de belangenbehartiging waarvoor zij is getroffen en het gebied waarvoor zij geldt, kunnen bevoegdheden van regeling en bestuur worden overgedragen en toegekend, binnen de grens van art. 54 van de Wet gemeenschappelijke regeling.

173

Natuur- en recreatieschappen – Specifiek deel Naam

Natuur- en recreatieschap Haringvliet

Postadres

Postbus 341, 3100 AH Schiedam

Bezoekadres

Overschieseweg 204, 3112 NB Schiedam

E-mailadres

[email protected]

Telefoonnummer

010-298 10 10

Vestigingsplaats

Schiedam

Bestuurders en stemaandeel

Provincie Zuid-Holland Algemeen bestuur

Dagelijks bestuur

Algemeen bestuur 2 x 1 stem = 2/11e stemaandeel

J.F. Weber (eigenaar-gedeputeerde) R. van der Sande (vakgedeputeerde)

R. van der Sande

Andere deelnemers en stemaandeel

Gemeenten

3 stemmen 1 stem

Gemeente Hellevoetsluis Gemeente Bernisse

Ieder 1 stem = totaal 5

Gemeente Cromstrijen Gemeente Oostflakkee Gemeente Middelharnis Gemeente Dirksland Gemeente Goedereede

Financieel Belang

Totale baten Begroting 2014 € 332.056 Totale deelnemersbijdragen € 332.056 PZH bijdrage € 66.390 = 20% van het exploitatietekort van de Begroting 2014 Hellevoetsluis / Bernisse € 146.978 = 44,2% Overige gemeenten € 118.688 = 35,8%

Financiële kengetallen

Gebaseerd op de Jaarrekening 2012 Eigen vermogen: 2010: € 292.724 2011: € 278.326 2012: € 265.576

Vreemd vermogen: 2010: € 37.189 2011: € 0 2012: € 0

Naam

Natuur- en recreatieschap Krimpenerwaard

Postadres


Bezoekadres


E-mailadres

[email protected]

Telefoonnummer

010-298 10 10

Vestigingsplaats

Schiedam

Resultaat na bestemming: 2010: € 50.899 2011: € 1.048 2012: € 7.579

Bestuurders en stemaandeel Provincie Zuid-Holland Algemeen bestuur

Dagelijks bestuur

Algemeen bestuur 49% stemaandeel samen met Krimpen aan den IJssel


R. van der Sande


Gemeenten Leden Algemeen Bestuur

49% tezamen met PZH

Gemeente Krimpen aan den IJssel

Overige gemeenten totaal 51% Gemeente Nederlek verdeeld naar inwonertal Gemeente Schoonhoven Gemeente Bergambacht Gemeente Ouderkerk Gemeente Vlist

174

Financieel Belang

Totale baten Begroting 2014 € 1.945.085 Totale deelnemersbijdragen 2014 € 1.945.085 PZH bijdrage € 1.264.306 = 65% van het exploitatietekort van de Begroting 2014 Krimpen aan den IJssel € 427.919 = 22% Nederlek € 145.881 = 7,5% Overige gemeenten € 106.979 = 5,5%


Gebaseerd op de Jaarrekening 2012 Eigen vermogen: 2010: € 1.660.659 2011: € 2.194.102 2012: € 2.997.746

Vreemd vermogen: 2010: € 893.599 2011: € 838.142 2012: € 782.285

Naam

Natuur- en recreatieschap Reeuwijkse Plassen

Postadres


Bezoekadres


E-mailadres

[email protected]

Telefoonnummer

010-298 10 10

Vestigingsplaats

Schiedam

Resultaat na bestemming: 2010: € 150.527 2011: € -39.817 2012: € 365.794


Dagelijks bestuur


J.F. Weber (eigenaar-gedeputeerde) R. van der Sande (vakgedeputeerde) R.A. Janssen

R. van der Sande


Gemeenten

Elke gemeente heeft 3 stemmen met een gelijke weging

Leden Algemeen Bestuur Gemeente Boskoop Gemeente Gouda Gemeente Bodegraven-Reeuwijk Gemeente Waddinxveen

Financieel Belang

Totale baten Begroting 2014 € 1.274.693 Totale deelnemersbijdragen € 1.274.693 PZH bijdrage € 285.226 = 23% van het exploitatietekort van de Begroting 2014 Gouda € 464.452 = 35% Bodegraven-Reeuwijk € 238.047 = 19% Waddinxveen € 200.218 = 17% Boskoop € 86.750 = 6%



Vreemd vermogen: 2010: € 0 2011: € 0 2012: € 0

175


Naam

Recreatieschap Dobbeplas

Postadres


Bezoekadres


E-mailadres

[email protected]

Telefoonnummer

010-298 10 10

Vestigingsplaats

Schiedam


Dagelijks bestuur

Algemeen bestuur 2 x 2 stemmen = 4/12e stemaandeel


R. van der Sande


Gemeenten

4 x 2 stemmen

Gemeente Pijnacker-Nootdorp

Financieel Belang

Totale baten Begroting 2014 € 337.572 Totale deelnemersbijdragen € 337.572 PZH bijdrage € 270.058 = 80% van het exploitatietekort van de Begroting 2014 Pijnacker-Nootdorp € 67.514 = 20%



Vreemd vermogen: 2010: € 0 2011: € 0 2012: € 0

Naam

Recreatieschap Grevelingen

Postadres


Bezoekadres


E-mailadres

[email protected]

Telefoonnummer

010-298 10 10

Vestigingsplaats

Schiedam

Resultaat na bestemming: 2010: € 77.354 2011: € - 499 2012: € 3.658


Dagelijks bestuur


J.F. Weber (eigenaar-gedeputeerde)

J.F. Weber


Gemeenten

1 x 2 stemmen = 2/10e stemaandeel

Provincie Zeeland Gemeente Dirksland Gemeente Goedereede Gemeente Middelharnis Gemeente Oostflakkee Gemeente Schouwen-Duiveland

5 x 1 stem = 5/10e stemaandeel Financieel Belang

Totale baten Begroting 2014 € 467.100 Totale deelnemersbijdragen € 467.100 PZH bijdrage € 291.938 = 62,5% van het exploitatietekort van de Begroting 2014 Provincie Zeeland € 116.775 = 25% Dirksland Goedereede Middelharnis Oostflakkee Schouwen-Duiveland

totaal € 58.387 = 12,5%

176



Vreemd vermogen: 2010: € 500 2011: € 0 2012: € 500

Naam

Recreatieschap IJsselmonde

Postadres


Bezoekadres


E-mailadres

[email protected]

Telefoonnummer

010-298 10 10

Vestigingsplaats

Schiedam



Dagelijks bestuur



R. van der Sande


Gemeenten

Alle gemeenten hebben ieder 2 x 1 stem

Gemeente Rotterdam Gemeente Albrandswaard Gemeente Barendrecht Gemeente Ridderkerk Gemeente H-I Ambacht Gemeente Zwijndrecht

Financieel Belang

Totale baten Begroting 2014 € 3.034.317 Totale deelnemersbijdragen € 3.034.317 PZH bijdrage € 606.863 = 20% van het exploitatietekort van de Begroting 2014 Rotterdam € 1.365.443 = 45% Albrandswaard € 139.740 Barendrecht € 262.977 Hendrik-Ido-Ambacht € 157.927 Ridderkerk € 252.665 Zwijndrecht € 248.702 Totaal € 1.062.011 = 35%



Vreemd vermogen: 2010: € 2.557.426 2011: € 2.257.873 2012: € 1.958.315

177


Naam

Koepelschap Buitenstedelijk Groen

Postadres


Bezoekadres


E-mailadres

[email protected]

Telefoonnummer

010-298 10 10

Vestigingsplaats

Schiedam


Dagelijks bestuur



R. van der Sande


Gemeenten

2 x 1 stem

Gemeente Rotterdam

Iedere gemeente 1 x 1 stem

Gemeente Albrandswaard Gemeente Barendrecht Gemeente Bernisse Gemeente Brielle Gemeente Capelle aan den IJssel Gemeente Hendrik-Ido-Ambacht Gemeente Hellevoetsluis Gemeente Krimpen aan den IJssel Gemeente Maassluis Gemeente Ridderkerk Gemeente Schiedam Gemeente Spijkenisse Gemeente Vlaardingen Gemeente Westvoorne Gemeente Zwijndrecht

Financieel Belang

Totale baten Begroting 2014 € 427.024 Totale deelnemersbijdragen € 427.024 PZH bijdrage € 213.512 = 50% van het exploitatietekort van de Begroting 2014 Gemeenten € 213.512 = 50%



Vreemd vermogen: 2010: € 0 2011: € 0 2012: € 0

178


Naam

Recreatieschap Midden-Delfland

Postadres


Bezoekadres


E-mailadres

[email protected]

Telefoonnummer

010-298 10 10

Vestigingsplaats

Schiedam


Dagelijks bestuur



R. van der Sande


Gemeenten

2 x 1 stem

Leden Algemeen Bestuur Ministerie van ELI Gemeente Delft Gemeente Vlaardingen

Alle gemeenten 1 x 1 stem

Gemeente Midden-Delfland Gemeente Vlaardingen Gemeente Schiedam Gemeente Westland Gemeente Maassluis Gemeente Rotterdam

Financieel Belang

Totale baten Begroting 2014 € 3.345.184 Totale deelnemersbijdragen € 3.345.184 PZH bijdrage € 562.242 = 32% van het resterende exploitatietekort van de Begroting 2014 na aftrek van de bijdrage van LNV en de gemeente Westland. Delft € 281.121 = 16% van het resterende exploitatietekort van de Begroting 2014 na aftrek van de bijdrage van LNV en de gemeente Westland Midden-Delfland € 35.140 = 2% van het resterende exploitatietekort van de Begroting 2014 na aftrek van de bijdrage van LNV en de gemeente Westland Maassluis / Schiedam / Vlaardingen € 878.505 = 50% van het resterende exploitatietekort van de Begroting 2014 na aftrek van de bijdrage van het Rijk en de gemeente Westland Verdere bijdragen: Ministerie LNV € 1.577.688 Voornemen tot uittreden. Afkoopsom loopt procedure over. Gemeente Westland € 10.488



Vreemd vermogen: 2010: € 267.500 2011: € 229.287 2012: € 193.073

179

Resultaat na bestemming: 2010: € 297.256 2011: € - 9.380 2012: € -100.065

Naam

Recreatieschap Rottemeren

Postadres


Bezoekadres


E-mailadres

[email protected]

Telefoonnummer

010-298 10 10

Vestigingsplaats

Schiedam


Dagelijks bestuur


J.F. Weber (eigenaar-gedeputeerde) R. van der Sande (vakgedeputeerde) R.A. Janssen

R. van der Sande


Gemeenten

Ieder gemeente 2 x 1 stem

Gemeente Rotterdam Gemeente Lansingerland Gemeente Zuidplas

Financieel Belang

Totale baten Begroting 2014 € 3.524.492 Totale deelnemersbijdragen € 3.524.492 PZH bijdrage € 563.919 = 16% van het exploitatietekort van de Begroting 2014 Rotterdam € 2.643.369 = 75% Lansingerland € 176.225 = 5% Zuidplas € 140.980 = 4%



Vreemd vermogen: 2010: € 3.193 2011: € 7.693 2012: € 6.693

Naam

Recreatieschap Voorne-Putten-Rozenburg

Postadres


Bezoekadres


E-mailadres

[email protected]

Telefoonnummer

010-298 10 10

Vestigingsplaats

Schiedam

Resultaat na bestemming: 2010: € 1.049.152 2011: € 197.855 2012: € 385.114


Dagelijks bestuur



R. van der Sande


Gemeenten

Iedere gemeente 2 x 1 stem

Gemeente Rotterdam Gemeente Rozenburg Gemeente Spijkenisse Gemeente Bernisse Gemeente Brielle Gemeente Hellevoetsluis Gemeente Westvoorne

180

Financieel Belang

Totale baten Begroting 2014 € 2.602.156 Totale deelnemersbijdragen € 2.602.156 PZH bijdrage € 390.323 = 15% van het exploitatietekort van de Begroting 2014 Rotterdam € 1.301.078 = 50% Deel Rozenburg € 68.176 = 2,62% Overige gemeenten € 842.578 = 32,38%



Vreemd vermogen: 2010: € 3.420.627 2011: € 3.205.824 2012: € 2.983.890

Naam

Parkschap Nationaal Park De Biesbosch

Postadres

Postbus 8, 3300 AA Dordrecht


Bezoekadres E-mailadres

[email protected]

Telefoonnummer

078-7704138

Vestigingsplaats

Dordrecht


Algemeen bestuur

Dagelijks bestuur


J.F. Weber

1 x 1 stem = 1/3e Stemaandeel (compartiment ZH) Andere deelnemers en stemaandeel

Gemeenten

1 x 1 stem 1 x 1 stem

Dordrecht Sliedrecht

Financieel Belang

Totale baten Begroting 2014 € 1.336.046 Totale deelnemersbijdragen € 1.414.551 met verdeelsleutel voor de compartimenten Hollandschap en Brabantschap. PZH bijdrage € 353.638 = 25% van het exploitatietekort van de Begroting 2014 Dordrecht € 928.299 = 87,5% van het restant Sliedrecht € 132.614 = 12,5% van het restant Voor compartiment bestuursondersteuning dragen 2 provincies 25% bij en het restant wordt gedragen door gemeenten.



Vreemd vermogen: 2010: € 1.450.923 2011: € 1.239.859 2012: € 1.028.795

Resultaat na bestemming: 2010: € -9.346 2011: € 19.441 2012: € 94.257

Grondwateronttrekking Delft-Noord – Algemeen deel In Delft vindt een omvangrijke grondwateronttrekking plaats in Delft-Noord, die voorheen in handen was van DSM. Het Hoogheemraadschap Delfland en de gemeente Delft neemt tezamen met de provincie Zuid-Holland deel in de gemeenschappelijke regeling Grondwateronttrekking Delft-Noord. Deze gemeenschappelijke regeling heeft tot taak het beheren van de grondwateronttrekking Delft-Noord. Hieronder volgt de visie, rechtsvorm en doel, bestuurlijk belang, activiteiten en bevoegdheden van deze grondwateronttrekking. Onder het specifieke deel wordt specifiek ingegaan op de individuele deelname.

181

Visie en beleidsvoornemens

Met Hoogheemraadschap Delfland en gemeente Delft vormt de provincie deze gemeenschappelijke regeling. Hierdoor beïnvloedt zij de uitvoering van de omvangrijke grondwateronttrekking in DelftNoord die voorheen in handen was van DSM. Onderzoek in de komende jaren zal uitwijzen of de onttrekking gecontroleerd kan worden gereduceerd. Tevens wordt onderzocht of en hoe het grondwater op innovatieve wijze kan worden hergebruikt. In mei 2014 stapt de provincie uit de gemeenschappelijke regeling.

Rechtsvorm en doel

De gemeenschappelijke regeling grondwateronttrekking Delft-Noord is een rechtspersoonlijkheid bezittend openbaar lichaam, opgericht met het doel een duurzaam veilig (grond)waterbeheer in de regio Delft, waarbij geen schade ontstaat in de omgeving.

Bestuurlijk belang

De regie voeren over en het veilig stellen van het beheer van de grondwateronttrekking(installatie) op het terrein van DSM Anti-Infectives B.V. Hierdoor wordt het gevaar van een plotselinge vermindering van de onttrekking voorkomen.

Activiteiten

Het openbaar lichaam draagt zorg voor en heeft tot taak: Het nemen van (dagelijkse) beheerbeslissingen; Het (laten) uitvoeren van onderzoek naar (mogelijk alternatieve) aanwending van het opgepompte water en de effecten van het grondwaterbeheer; Zo nodig, (onroerende) zaken verwerven, vergunningen aanvragen en vergunninghouder zijn.

Bevoegdheden

Binnen de regeling ten aanzien van de belangenbehartiging waarvoor zij is getroffen en het gebied waarvoor zij geldt, kunnen bevoegdheden van regeling en bestuur worden overgedragen en toegekend, binnen de grens van art. 54 van de Wet gemeenschappelijke regeling. Daartoe horen onder andere het doen van onderzoek, verwerven van onroerende zaken, het aanvragen van vergunningen.

Grondwateronttrekking Delft-Noord – Specifiek deel Naam

Grondwateronttrekking Delft-Noord

Postadres

Postbus 3061, 2601 DB Delft

Bezoekadres

--

E-mailadres

[email protected]

Telefoonnummer

015 - 2701981

Vestigingsplaats

Delft


Algemeen bestuur

Dagelijks bestuur


J.F. Weber

1 x 1 stem = 1/3e stemaandeel Andere deelnemers en stemaandeel

Gemeenten


Gemeente Delft Hoogheemraadschap van Delfland

Financieel Belang

Totale baten Begroting 2014 € 7.810.314 Totale deelnemersbijdragen € 3.328.051 PZH bijdrage € 590.381 = 33,3% (in verband met uittreding betaalt PZH in 2014 beheerskosten naar rato voor de periode tot 1 mei 2014 (1/3 jaar): 1/3 x 1/3 = 1/9 deel (€ 210.000) Delft € 933.341 = 33,3% HH Delfland € 1.804.329 = 33,3% Rijk stelt jaarlijks subsidiegelden ter beschikking voor onderzoek hergebruik circa € 500.000 Provincie is voornemens per 1-5-2014 uit te treden.



Vreemd vermogen: 2010: € 461.625 2011: € 1.300.000 2012: € 0

182

Resultaat na bestemming: 2010: € 0 2011: € 0 2012: € 0

Programma 2 Mobiliteit en milieu Wegschap Tunnel Dordtse Kil – Algemeen deel Het wegschap Dordtse Kil beheert en exploiteert de toltunnel tussen Dordrecht en ’s-Gravendeel evenals de aansluitende wegen. De Kiltunnel is sinds 1 oktober 1977 de belangrijkste oeververbinding tussen de Hoeksche Waard en het Eiland van Dordrecht. De N217 leidt door de Kiltunnel en sluit aan de Dordtse zijde aan op de industrieterreinen, de A16 en de N3. Hieronder volgt de visie, rechtsvorm en het doel, bestuurlijk belang en de activiteiten en bevoegdheden van het wegschap. Onder het specifieke deel wordt specifiek ingegaan op de individuele deelname. Visie en beleidsvoornemens

De Kiltunnel vormt een belangrijke schakel in de ontsluiting van het woon- en werkgebied van de betrokken gemeenten. Het wegschap draagt op deze wijze bij in het optimaliseren van weg-, vaarwegen fietsinfrastructuur.

Rechtsvorm en doel

De gemeenschappelijke regeling Wegschap Tunnel Dordtse Kil is een rechtspersoonlijkheid bezittend openbaar lichaam, opgericht met het doel het beheren en exploiteren van een nietopenbare toltunnel en de aansluitende wegverbindingen.

Bestuurlijk belang

De toltunnel vormt een belangrijke schakel in de ontsluiting van het woon- en werkgebied van de gemeenten Dordrecht, Binnenmaas, Strijen en ‘s-Gravendeel. In het kader van de integrale bereikbaarheid draagt het wegschap bij in het optimaliseren van weg-, vaarwegen fietsinfrastructuur.

Activiteiten

Het openbaar lichaam verwezenlijkt zijn taakstelling door: De financiële middelen voor de aanleg, onderhoud en exploitatie bijeen te brengen; De tunnel toegankelijk te stellen voor elke verkeersdeelnemer die tegen betaling van de tunnel gebruik wil maken; Het heffen van tolgelden tot zodanige bedragen dat een rendabele exploitatie van de tunnel gewaarborgd wordt.

Bevoegdheden

Binnen de regeling ten aanzien van de belangenbehartiging waarvoor zij is getroffen en het gebied waarvoor zij geldt, kunnen bevoegdheden van regeling en bestuur worden overgedragen en toegekend, binnen de grens van art. 54 van de Wet gemeenschappelijke regeling.

Wegschap Tunnel Dordtse Kil – specifiek deel Naam

Wegschap Dordtse Kil

Postadres

Postbus 348, 3300 AH Dordrecht

Bezoekadres

Provincialeweg 43 nr. 102

E-mailadres

[email protected]

Telefoonnummer

078-6540849

Vestigingsplaats

Dordrecht


Dagelijks bestuur


R. van der Sande (eigenaar-gedeputeerde) Mw. I. de Bondt (vakgedeputeerde)

Mw. I. de Bondt


Gemeenten

2 x 2 stemmen 2 x 1 stem 2 x 1 stem

Gemeente Dordrecht Gemeente Binnenmaas Gemeente Strijen

183

Financieel Belang

Totale baten Begroting 2014 € 8.089.500 Totale deelnemersbijdragen 2014 € 775.000 PZH bijdrage € 387.500 = 50% van het exploitatietekort van de Begroting 2014 Dordrecht € 325.500 = 42% garantenbijdrage Binnenmaas € 46.500 = 6% Strijen € 15.500 = 2%


Gebaseerd op de Jaarrekening 2012 Eigen vermogen: 2010: € 11.220.000 2011: € 9.617.000 2012: € - 8.164.000

Vreemd vermogen: 2010: € 52.983.000 2011: € 49.412.000 2012: € 46.378.000

Resultaat na bestemming: 2010: € 1.211.273 2011: € 1.602.309 2012: € 1.453.000

Regionale omgevingsdiensten – Algemeen deel Er zijn in Zuid-Holland vijf regionale uitvoeringsdiensten, zogenaamde RUD’s, opgericht die de deelnemende gemeenten en de provincie ondersteunen en adviseren bij de uitvoering van taken op het gebied van omgevingsrecht, vergunningverlening, toezicht en handhaving op grond van de in art. 5.1 van de Wet algemene bepalingen omgevingsrecht genoemde wetten. Hieronder volgt de visie, rechtsvorm en doel, bestuurlijk belang, activiteiten en bevoegdheden van de omgevingsdiensten. Onder het specifieke deel wordt specifiek ingegaan op de individuele deelname. Visie en beleidsvoornemens

De provincie Zuid-Holland heeft van het Rijk de regierol gekregen om samen met gemeenten en bestaande milieudiensten vijf regionale uitvoeringsdiensten (RUD’s) op te richten. Deze RUD’s houden zich bezig met de uitvoering van complexe en bovengemeentelijke milieutaken en hebben tot doel de kwaliteit van de dienstverlening aan burgers en bedrijven te verbeteren. De provincie blijft wel verantwoordelijk voor een integrale beleidsontwikkeling op het gebied van milieu en bodem. De provincie voert de regie op de beleidsuitvoering door beleidsprogrammering en monitoring. De omgevingsdiensten voeren wettelijke provinciale milieutaken uit en geven invulling op het milieuterrein aan het Hoofdlijnenakkoord 2011-2015 van het college van Gedeputeerde Staten ‘ZuidHolland verbindt en geeft ruimte’. De in programma 2 Mobiliteit en Milieu van de begroting 2013 opgenomen prioriteiten en doelen vormen het uitgangspunt bij het opstellen van het provinciaal werkplan 2013 van de omgevingsdiensten Daarbij beperkt de overheid zich steeds meer tot kerntaken en wil deze taken beter uitvoeren: eenvoudiger, efficiënter, effectiever. Vanuit deze visie opereren ook de omgevingsdiensten.

Rechtsvorm en doel

De omgevingsdiensten zijn rechtspersoonlijkheid bezittend openbaar lichamen, opgericht met het doel het ondersteunen van de deelnemers bij de uitvoering van hun taken op het gebied van het omgevingsrecht, alsmede de taken op het terrein van vergunningverlening, handhaving en toezicht op grond van de in art. 5.1 van de Wet algemene bepalingen omgevingsrecht genoemde wetten.

Bestuurlijk belang

De omgevingsdiensten voeren (provinciale en gemeentelijke) wettelijke taken uit binnen het omgevingsrecht en op het gebied van omgevingsbeheer, behandelt klachten van burgers en meldingen van bedrijven en ondersteunt de provincie als opdrachtgever op duurzame ruimtelijke ontwikkeling en- beheer. Daarnaast voert zij incidentele en additionele opdrachten uit voor de provincie.

Activiteiten

Structurele taken: Reguliere (milieu)taken; RUD taken; Toezicht indirecte lozingen; Werkzaamheden in het kader van Besluit; Brandveiliggebruik Gebouwen.

Bevoegdheden

Het namens Gedeputeerde Staten en voor zover daartoe mandaat is verleend uitvoeren van taken en bevoegdheden in het kader van vergunningverlening, toezicht en handhaving en de uitvoering van programma’s en projecten met inachtneming van met de provincie overeengekomen beleid op het gebied van de fysieke leefomgeving. Het gaat daarbij onder andere om de uitvoering van de Wet algemene bepalingen omgevingsrecht en de in die wet in art. 5.1 genoemde wetten, Wet milieubeheer en de daarbij behorende uitvoeringsbesluiten, Provinciewet, Algemene wet bestuursrecht, Wet geluidhinder, Luchtvaartwet, Wet bodembescherming, Waterwet (grondwater), Flora en Faunawet, Vuurwerkbesluit, Besluit bodemkwaliteit en Provinciale verordening bescherming

184

Aanvullende taken: Regie uitvoering Wabo –taken op gebied bouwen, reclame, inritten, kappen en slopen (Briks) Briks-adviezen gemeenten

landschap en natuur.

Regionale omgevingsdiensten – Specifiek deel Naam

DCMR Milieudienst Rijnmond

Postadres

Postbus 843, 3100 AV Schiedam

Bezoekadres

Parallelweg 1, 3112 NA Schiedam

E-mailadres

[email protected]

Telefoonnummer

010-2468000

Vestigingsplaats

Schiedam


Dagelijks bestuur

Algemeen bestuur 3 x 14 stemmen =42/112e stemaandeel ( 37,5%)

R. van der Sande (eigenaar-gedeputeerde) R.A. Janssen (vakgedeputeerde) I. de Bondt

R.A. Janssen R. van der Sande


Gemeenten

2 x 21 stemmen = 42 Stemaandeel (37,5%)

Rotterdam

14 x 2 stemmen = 28 totaal 25% stemaandeel

Albrandswaard Barendrecht Bernisse Brielle Capelle aan den IJssel Hellevoetsluis Krimpen aan den IJssel

Financieel Belang

Totale baten Begroting 2014 € 58.899.507 PZH bijdrage: € 21.155.397 = 35,9% van de begroting van DCMR 2014.


Gebaseerd op de Jaarrekening 2012 van DCMR

Lansingerland Maassluis Ridderkerk Schiedam Spijkenisse Vlaardingen Westvoorne

Eigen vermogen: 2010: € 10.336.209 2011: € 9.914.402 2012: € 9.456.866

Vreemd vermogen: 2010: € 8.119.002 2011: € 0 2012: € 0

Naam

Regionale uitvoeringsdienst (RUD)Zuid-Holland Zuid

Postadres

Postbus 550, 3300 AN Dordrecht

Bezoekadres

Noordendijk 250, 3311 RR Dordrecht

E-mailadres

[email protected]

Telefoonnummer

078-7708585

Vestigingsplaats

Dordrecht

Resultaat na bestemming: 2010: € 4.958.557 2011: € 1.603.193 2012: € 373.943

Bestuurders en stemaandeel Provincie Zuid-Holland Algemeen bestuur Tussen 35-40% stemaandeel (gewogen op basis van jaaromzet jaarrekening)

Algemeen bestuur

Dagelijks bestuur

R. van der Sande (eigenaar-gedeputeerde) R.A. Janssen (vz) (vakgedeputeerde) Procedureel voorzitter (geen stem)

R.A. Janssen

185


Gemeenten

* per 1-1-2013 gemeente Molenwaard.

Gewogen stemaandeel gebaseerd op jaaromzet van de jaarrekening

Alblasserdam Hendrik-Ido-Ambacht Papendrecht Sliedrecht Zwijndrecht

gezamenlijk 1 lid voor DB

Binnenmaas Cromstrijen Korendijk Oud-Beijerland Strijen


Giessenlanden Gorinchem Graafstroom* Hardinxveld-Giessendam Leerdam Liesveld* Nieuw-Lekkerland* Zederik


Financieel Belang

Totale baten Begroting 2014 € 23.141.078 PZH bijdrage:€ 7.523.691 = 37,4% van de begroting van OD ZHZ 2014.


Gebaseerd op de Jaarrekening 2012 van Omgevingsdienst Zuid-Holland Zuid Eigen vermogen: 2010: € 15.606 2011: € - 294.566 2012: € 229.227

Vreemd vermogen: 2010: € 0 2011: € 2.500.000 2012: € 2.500.000

Naam

Omgevingsdienst West-Holland

Postadres

Postbus 159, 2300 AD Leiden

Bezoekadres

Schipholweg 128, 2316 XD Leiden

E-mailadres

[email protected]

Telefoonnummer

071-4083100

Vestigingsplaats

Leiden

Resultaat na bestemming: 2010: € 0 2011: € 1.149.000 2012: € 830.031


Dagelijks bestuur

Algemeen bestuur 2 x 41 stemmen = 22% stemaandeel (gewogen op basis van inkomsten begroting)

R. van der Sande (eigenaar-gedeputeerde) R.A. Janssen (vakgedeputeerde)

R.A. Janssen


Gemeenten

22% = gelijk provincie

Leiden

14% 4% 7% 4% 4% 6% 3% 5% 6% 3%

Alphen aan den Rijn Hillegom Kaag en Braassem Leiderdorp Lisse Nieuwkoop Oegstgeest Rijnwoude Teylingen Zoeterwoude

186

Financieel Belang

Totale baten Begroting 2014 € 13.785.754 PZH bijdrage: € 3.663.700= 25% van de begroting van de Omgevingsdienst West Holland 2014.


Gebaseerd op de Jaarrekening 2012 van de milieudienst West Holland Eigen vermogen: 2010: € 188.869 2011: € 149.341 2012: € 1.172.710

Vreemd vermogen: 2010: € 0 2011: € 0 2012: € 0

Naam

Omgevingsdienst Midden-Holland

Postadres

Postbus 45, 2800 AA Gouda

Bezoekadres

Thorbeckelaan 5, 2805 CA Gouda

E-mailadres

[email protected]

Telefoonnummer

0182-545700

Vestigingsplaats

Gouda

Resultaat na bestemming: 2010: € 0 2011: € -51.415 2012: € 373.306


Dagelijks bestuur

Algemeen bestuur 2 x 7 stemmen =35% stemaandeel (gewogen naar budget begroting, 1 stem per € 250.000, -)


R.A. Janssen, plv. voorzitter


Gemeenten

Gewogen stemaandeel naar budget begroting, 1 stem per € 250.000, -

Bergambacht Bodegraven-Reeuwijk Boskoop Gouda Nederlek Ouderkerk Schoonhoven Vlist Waddinxveen Zuidplas

Financieel Belang

Totale baten Begroting 2014 € 25.323.195 PZH bijdrage: € 4.038.178 = 35% van de begroting van de omgevingsdienst Midden-Holland 2014.


Gebaseerd op de Jaarrekening 2012 van de milieudienst / ISMH Midden-Holland. Eigen vermogen: 2010: € 0 2011: € 0 2012: € 749.000

Vreemd vermogen: 2010: € 0 2011: € 0 2012: € 525.000

Naam

Omgevingsdienst Haaglanden

Postadres

Postbus 14060, 2501 GB Den Haag

Bezoekadres

Zuid-Hollandplein 1

Resultaat na bestemming: 2010: € 0 2011: € 0 2012: € 257.000

E-mailadres Telefoonnummer

(070) 21 899 00

Vestigingsplaats

Den Haag

Bestuurders en stemaandeel Provincie Zuid-Holland Algemeen bestuur 2 x 29 stemmen =58/200e stemaandeel ( 29% )

Algemeen bestuur

Dagelijks bestuur


R.A. Janssen

187


Gemeenten

27 stemmen per lid, Totaal 54 = 27%

Den Haag: 2 leden

28 stemmen x 1 lid= 14% 16 stemmen x 1 lid = 8% 16 stemmen x 1 lid = 8% 8 stemmen x 1 lid = 4% 8 stemmen x 1 lid = 4% 4 stemmen x 1 lid = 2% 4 stemmen x 1 lid = 2% 4 stemmen x 1 lid = 2%

Westland Zoetermeer Delft Pijnacker-Nootdorp Rijswijk Leidschendam-Voorburg Midden-Delfland Wassenaar

Financieel Belang

Totale baten Begroting 2014 € 17.476.545 PZH bijdrage:€ 6.213.477 = 33,3 % van de begroting van de omgevingsdienst Haaglanden 2014.


Gebaseerd op de Jaarrekening 2012 van de omgevingsdienst Haaglanden. Eigen vermogen: 2010: € 0 2011: € 0 2012: € 1.575.306

Vreemd vermogen: 2010: € 0 2011: € 0 2012: € 0

Resultaat na bestemming: 2010: € 0 2011: € 0 2012: € 0

Warmtebedrijf Infra N.V. – Algemeen deel De provincie Zuid-Holland is voor circa 10% aandeelhouder van het Warmtebedrijf Infra N.V. De provincie ondersteunt dit initiatief en levert zo haar bijdrage in de reductie van het broeikaseffect. In 2006 heeft de provincie € 2,0 mln als aandelenkapitaal geplaatst. In 2010 heeft een herstart plaatsgevonden en is het Warmtebedrijf gesplitst in Warmtebedrijf Infra en Warmtebedrijf Exploitatie. Hieronder volgt de visie, rechtsvorm en het doel, bestuurlijk belang en de activiteiten en bevoegdheden van het wegschap. Onder het specifieke deel wordt specifiek ingegaan op de individuele deelname. Visie en beleidsvoornemens

Door middel van deelname aan het Warmtebedrijf Infra N.V. levert de provincie Zuid-Holland een bijdrage aan de nationale klimaatdoelstellingen door reductie van de broeikasgassen. Door het warmtebedrijf zal in de eindsituatie industriewarmte worden geleverd ten behoeve van circa 50.000 woning-equivalenten in Rotterdam. Dit leidt tot een emissiebeperking van 70-80 ton per jaar en een betere lokale luchtkwaliteit.

Rechtsvorm en doel

De vennootschap heeft ten doel het in eigendom houden en het beheren van infrastructuur behorende tot een warmtetransportsysteem in het kader van CO²-emissie-beperking en verbetering van lokale luchtkwaliteit door benutting van warmte in plaats van gas.

Bestuurlijk belang

De provincie ondersteunt dit initiatief en levert zo haar bijdrage in de reductie van het broeikaseffect. Het warmtebedrijf is op 2 juli 2010 gesplitst in Warmtebedrijf Infra en Warmtebedrijf Exploitatie.

Activiteiten

De aanleg en instandhouding, het beheer, onderhoud en de ontwikkelingen van een warmtetransportsysteem in de regio Rotterdam. In 2012 wordt een warmte-uitkoppeling bij AVR gerealiseerd en de aanleg van warmtetransportleidingen. De eerste warmtelevering zal plaatsvinden in 2012.

Bevoegdheden

Het warmtetransportsysteem is exclusief in gebruik gegeven aan het Warmtebedrijf Exploitatie N.V.; Het op instructie van het Exploitatiebedrijf aanleggen, verwerven, realiseren en instandhouden van nieuwe en bestaande infrastructuur; Het aangaan en uitvoeren van gebruikersovereenkomsten; De emissiereductie van CO² en NOX; Het financieren en stellen van zekerheid voor schulden van zichzelf en anderen.

188

Warmtebedrijf Infra N.V. – Specifiek deel Naam

Warmtebedrijf Infra N.V.

Postadres

Postbus 6575, t.a.v. S. Pistorius, 3002 AN Rotterdam

Bezoekadres

Beursplein 37, Kamer 5.21, 3011 AA Rotterdam

E-mailadres

[email protected]

Telefoonnummer

010-2053753

Vestigingsplaats

Rotterdam

Bestuurders en stemaandeel Provincie Zuid-Holland 9,52% aandelen

R. van der Sande aandeelhouder in A.v.A.

Andere aandeelhouders en stemaandeel

Gemeenten

85% aandelen

5% aandelen

Aandelen verpand en in onderpand gegeven bij Rabobank en BNG.

Rotterdam. Kapitaalverstrekking in het kader van doorstart groot € 38,0 mln, waarvan € 10,0 mln tijdelijk. Tevens garantstelling voor € 100,0 mln ten behoeve van Rabobank en BNG, om de nodige kredietfaciliteiten ter beschikking te laten stellen. Banken hebben pandrecht op de aandelen. Woonbron.

Financieel Belang

Het warmtebedrijf is op 2 juli 2010 gesplitst in Warmtebedrijf Infra en Warmtebedrijf Exploitatie. PZH aandelen € 2.000.000 in Warmtebedrijf Infra N.V. = 9,52%. Uitgekeerde bijdragen € 200.000. Getroffen voorziening € 1.800.000 - € 150.000 (intrinsieke waarde) = Huidige voorziening € 1.650.000. 10.000 extra (preferente) aandelen uitgegeven in 2010 aan gemeente Rotterdam. Totale baten begroting 2013 € 8.000.000.


Gebaseerd op de Jaarrekening 2012 Winst/verlies: 2010: € - 23.559.103 2011: € - 23.287.431 2012: € - 23.656.186

Fiscaal resultaat: 2010: € - 1.196.204 2011: € 271.672 2012: € - 368.755

Dividend uitkering: 2010: € 0 2011: € 0 2012: € 0

Nominale waarde

Intrinsieke waarde

Stille reserve

Belang PZH

2010: € 18.000.000 2011: € 18.000.000 2012: € 18.000.000

€0 € 154.714 € 114.714

€0 € - 1.645.286 € - 1.685.286

9,52% 8% 8%

Stichting Landelijk Meldpunt Afvalstoffen (SLMA) – Algemeen deel In de logistieke keten van bedrijfsafvalstoffen en gevaarlijke stoffen zijn veel partijen actief. Het SLMA speelt een belangrijke rol bij het vergroten van het inzicht in de wijze waarop afvalstromen lopen en welke partijen daarbij betrokken zijn. Het SLMA is verantwoordelijk voor de registratie en het beheer van de meldingen van bedrijfs- en gevaarlijk afval in Nederland. Hieronder volgt de visie, rechtsvorm en het doel, bestuurlijk belang en de activiteiten en bevoegdheden van de Stichting. Onder het specifieke deel wordt specifiek ingegaan op de individuele deelname. Visie en beleidsvoornemens

De SLMA is opgericht door de provincies en fungeert voor hun als dienstverlenende organisatie voor het registreren en distribueren van de meldgegevens. Op grond daarvan kan de provincie toezicht en handhaving probleemgericht aanpakken.

Rechtsvorm en doel

De stichting heeft ten doel het registreren en distribueren van meldgegevens. Hierbij wordt het inzicht in de wijze waarop afvalstromen lopen en welke partijen daarbij zijn betrokken vergroot. Het ministerie van I & M heeft besloten om per 1 januari 2013 de taken van de stichting onder te brengen bij een nieuwe unit leefomgeving bij Rijkswaterstaat. Het 4e kwartaal 2015 vindt een evaluatie plaats en zal de rechtsvorm opnieuw worden bezien.

Bestuurlijk belang

De provincie verkrijgt door de meldgegevens inzicht in afvalstoffen en betrokken partijen. Het toezicht en de handhaving kan zij hierop afstemmen en probleemgericht aanpakken.

189

Activiteiten Bevoegdheden

Meldingsplicht voor bedrijven op grond van de Wet milieubeheer. De SLMA heeft de uitvoering uitbesteed aan Agentschap NL en de automatisering (het systeem Amice) aan Logica. Het verwerken van (schriftelijke) ontvangst- en afgiftemeldingen van bedrijfsafvalstoffen en gevaarlijke gevalstoffen; Het verstrekken van verwerkingsnummers; Het verstrekken en actualiseren van Amice-toegangsaccounts; Het verwerken van aanvragen voor bedrijfsnummers; Het doorvoeren van mutaties van gegevens in Amice; Rappellering aan niet-melders voor alle provincies; Het bewaken en verbeteren van de kwaliteit van de database met meldgegevens.

Stichting Landelijk Meldpunt Afvalstoffen (SLMA) – Specifiek deel Naam

Stichting Landelijk Meldpunt Afvalstoffen

Postadres

Postbus 93144, 2509 AC Den Haag

Bezoekadres

Prinses Beatrixlaan 2, 2595 AL Den Haag

E-mailadres

www.ima.nl

Telefoonnummer

088-6025969

Vestigingsplaats

Den Haag

Bestuurders en stemaandeel Provincie Zuid-Holland N.v.t.

R. van der Sande in Raad van Toezicht.

Andere aandeelhouders en stemaandeel

Gemeenten

N.v.t.

Alle provincies hebben een GS lid in de Raad van Toezicht zitten.

Financieel Belang

82% van het jaarlijks budget (circa 2,2 mln) wordt door de provincies uit het Provinciefonds betaald. 18% van het jaarlijkse budget komt uit eigen middelen. De provinciale bijdrage wordt in stappen verlaagd en vanaf 2013 met 25%. Bijdrage PZH 2012 € 292.593. Totale baten begroting 2013 € 2.241.729. Het ministerie van I & M heeft besloten om per 1 januari 2013 de taken van de stichting onder te brengen bij een nieuwe unit leefomgeving bij Rijkswaterstaat. Het 4e kwartaal 2015 vindt een evaluatie plaats en zal de rechtsvorm opnieuw worden bezien.


Gebaseerd op de jaarrekening 2011 Eigen vermogen: 2010: € 3.339.526 2011: € 3.288.201

Vreemd vermogen: 2010: € 0 2011: € 0

190

Resultaat na bestemming: 2010: € - 329.423 2011: € - 51.325

Programma 3 Ruimte, Wonen en Economie Algemeen deel De provincie Zuid-Holland vervult een belangrijke rol als het gaat om de regionale economische ontwikkelingen in Zuid-Holland. Het verder uitbouwen van de regionale economie vindt plaats door het versterken van de glastuinbouwcluster, de herstructurering van de glastuinbouwgebieden en verbetering van de ruimtelijke kwaliteit inclusief het vergroten van de aantrekkingskracht van het vestigingsklimaat en een betere fysieke bereikbaarheid. Hieronder volgt de visie, rechtsvorm en het doel, bestuurlijk belang en de activiteiten en bevoegdheden van de (integrale) glastuinbouwontwikkelingsmaatschappijen. Onder het specifieke deel wordt specifiek ingegaan op de individuele projecten. Visie en beleidsvoornemens

Regionale economische ontwikkelingen in Zuid-Holland worden versterkt en uitgebouwd door de inzet van diverse instrumenten op het gebied van de glastuinbouw en herstructurering van glasduingebieden en verbetering van de ruimtelijke kwaliteit en fysieke bereikbaarheid.

Rechtsvorm en doel

De private rechtsvormen N.V., B.V. en C.V. worden ingezet om het cluster glastuinbouw te versterken en verbetering van de ruimtelijke kwaliteit, aantrekkingskracht en de fysieke bereikbaarheid voor te staan.

Bestuurlijk belang

Samenwerking tussen partijen vindt plaats door participatie in publiek-private regionale ontwikkelingsmaatschappijen, waarbij de ontwikkeling van een gebied voorop staat en uitvoering wordt gegeven aan gebieds- en/of locatieontwikkeling.

Activiteiten

Naast de (projectmatige) ontwikkeling van glastuinbouw wordt het verbeteren van de ruimtelijke kwaliteit in combinatie met herstructurering van de glastuinbouw voorgestaan, waarbij de economische potenties wordt benut.

Bevoegdheden

Wet ruimtelijke ordening, uitvoeringsbesluiten en verordeningen.

Specifiek Deel Naam

Holding Integraal Ontwikkeling Westland (IOPW) N.V. Ontwikkelingsmaatschappij Het Nieuwe Westland B.V. Commanditaire Ontwikkelingsmaatschappij Het Nieuwe Westland C.V.

Postadres

Postbus 693, 2675 ZX Honselersdijk

Bezoekadres

Tiendweg 24, 2671 SB Naaldwijk

E-mailadres

[email protected]

Telefoonnummer

0174-639639

Vestigingsplaats

Naaldwijk

Bestuurders en aandeel

Provincie Zuid-Holland

13,66%

IOPW Holding N.V: AvA. : R. van der Sande Bestuur Holding N.V.: G. Veldhuijzen

6,83%

Ontwikkelingsmaatschappij Het Nieuwe Westland CV: Raad v. Vennoten: G. Veldhuijzen ONW B.V.: A.v.A.: G. Veldhuijzen

Andere deelnemers en aandeel Holding N.V. 50%

Provincie Zuid-Holland 13,66%, Westland 77,5%, HHR Delfland 9,1%

Holding N.V. 50%

50% BNG gebiedsontwikkeling

ONW C.V. 49,75%

Provincie Zuid-Holland 6,83%, Westland 38,37%, HHR Delfland 4,55%

ONW C.V. 49,75%

49,75 Bankpartijen

ONW B.V. 0,5%

Holding N.V. heeft via B.V. 0,5% aandeel in C.V.

191

Financieel Belang

13, 66% in Holding IOPW N.V. Totale beheerskosten € 16.000: Provinciaal deel 13,7%. 6,83% in ONW CV = € 1.354.533 gestort kapitaal tot 1-1-2010 € 980.491. (2004: € 478.100 en 2007: € 375.000). Provincie Zuid-Holland heeft zich als aandeelhouder in 2002 voor 10 jaar verbonden voor max. € 22.689.010 bij te dragen c.q. garant te staan ten behoeve van niet rendabele projecten. Daarvan is voor € 5.536.118 de locatie Vijverberg te Naaldwijk (door de provincie) aangekocht om de aanleg van de (verlengde) veilingroute mogelijk te maken. De restant aanspraak van € 17.152.892 is per 21 maart verlopen en daardoor niet meer opeisbaar.


Gebaseerd op de jaarrekening 2011

Holding N.V.

Eigen vermogen: 2010: € 102.661 2011: € 108.328


Gebaseerd op de Jaarrekening 2012

ONW CV

Vreemd vermogen: 2010: € 0 2011: € 0

Eigen vermogen: 2010: € 20.089.000 2011: € 16.579.000 2012: € 14.951.000

Vreemd vermogen: 2010: € 891.000 2011: € -3.510.000 2012: € 18.810.000

NCW resultaat: 2010: € - 1.268.000 2011: € 5.667.000 Dividend uitkering: 2010: € 0 2011: € 0 2012: € 0

Holding N.V.

Nominale waarde 2010: € 7.200 2011: € 7.200 2012: € 7.200

Intrinsieke waarde € 14.269 € 14.095 € 14.873

Stille reserve € 7.069 € 6.895 € 7.673

Belang PZH 13,73% 13,73% 13,73%

ONW CV

Nominale waarde 2010: € 980.491 2011: € 980.491 2012: € 980.491

Intrinsieke waarde € 1.245.350 € 1.303.148 € 1.075.459

Stille reserve € 329.274 € 322.657 € 94.968

Belang PZH 6,4869% 6,4869% 6,4869%

Naam

Glastuinbouwontwikkelingsmaatschappij Overbuurtsche Polder BV / CV (GOP)

Postadres

Dr. Kuyperstraat 12, 2514 BB Den Haag

Bezoekadres

Koninginnegracht 2, 2514 AA Den Haag

E-mailadres

--

Telefoonnummer

070-3119900

Vestigingsplaats

Den Haag


Provincie Zuid-Holland Algemene vergadering Aandeelhouders

AvA GOP Beheer B.V.

R. van der Sande G. Veldhuijzen

De RvV en de AvA zijn via een schriftelijke ronde afgedaan

GOP Beheer B.V. en C.V.

Namens de provincie is L. van der Sar (ex-gedeputeerde) commissaris in de GOP Beheer BV en vennoot in de GOP CV. R.v.C. heeft besloten de GOP op te heffen. Uitschrijving KvK is gebeurd en de liquidatie balans is opgesteld. Daarbij is aan de provincie Zuid-Holland een eindbedrag van € 1.121,- overgemaakt.

Algemeen deel De provincie Zuid-Holland vervult een belangrijke rol als het gaat om de regionale economische ontwikkelingen in Zuid-Holland. Het verder uitbouwen van de regionale economie vindt plaats door de ‘nieuw-ontwikkeling’ van bedrijfsterreinen en de herstructurering van de bestaande bedrijfsterreinen. Voorts speelt de provincie ook een rol bij bodemsanering, de herontwikkeling van saneringslocaties en het storten van afval door het in verhuur geven van het terrein van de voormalige Derde Merwedehaven in de gemeente Dordrecht. Hieronder volgt de visie, rechtsvorm en het doel, bestuurlijk belang en de activiteiten en bevoegdheden van de (integrale) glastuinbouwontwikkelingsmaatschappijen. Onder het specifieke deel wordt specifiek ingegaan op de individuele projecten.

192

Visie

Regionale economische ontwikkelingen in Zuid-Holland worden versterkt en uitgebouwd door nieuwen herontwikkeling van bedrijfsterreinen, bodemsanering en herontwikkeling van saneringslocaties, alsmede de mogelijkheden van het storten van afval door het in verhuur geven van de afvalstortlocatie Derde Merwedehaven.

Rechtsvorm en doel

De private rechtsvormen N.V., B.V. en C.V. worden ingezet om bedrijfsterreinen te (her)ontwikkelen en de regionale economie te stimuleren. Verder vindt via een stichtingsvorm bodemsanering en herontwikkeling van saneringslocaties plaats. De verhuur van de afvalstortlocatie Derde Merwedehaven verloopt door middel van een NVconstructie.

Bestuurlijk belang

Samenwerking tussen partijen vindt plaats door participatie in een publiek-private regionale ontwikkelingsmaatschappijen of stichtingsvorm, waarbij de ontwikkeling van een gebied voorop staat en uitvoering wordt gegeven aan gebieds- en/of locatieontwikkeling. Voorts vindt verhuur via een NV-vorm plaats.

Activiteiten

Herstructurering en nieuw-ontwikkeling bedrijventerreinen; Bodemsanering en herbestemming saneringslocaties; Voorkomen maatschappelijke stagnatie als gevolg van bodemverontreiniging; Verhuur van grond stortplaats.

Bevoegdheden

Wet ruimtelijke ordening; Wet Bodemsanering; Burgerlijk wetboek.

Specifiek deel Naam

ROM-Drechtsteden

Postadres

Postbus 310, 3300 AH Dordrecht

Bezoekadres

Noordendijk 250

E-mailadres

[email protected]

Telefoonnummer

078-7702900

Vestigingsplaats

Dordrecht



8,5% in Holding NV 4,5% in Beheer NV 14% in CV

R. van der Sande G. Veldhuijzen ROM-D is een publiek private samenwerking met een structuur van Holding NV - Beheer NV CV. De zeggenschap als eigenaar loopt ook via die structuur. De overheidspartijen zitten in de Holding. De Holding is aandeelhouder in Beheer NV (dus niet rechtstreeks). CV is de uitvoeringsorganisatie en de aandeelhouders (vennoten) mogen daar geen beheersdaden doen. Dat mag alleen ROM-D Beheer. Er zijn drie vergaderingen: AVA Holding, AVA Beheer en Vennotenvergadering CV. Tot nu toe werden AVA Holding en Vennotenvergadering CV gecombineerd gehouden, en AVA Beheer apart. De bedoeling is om in de toekomst alles te combineren tot 1 vergadering. Er is een Raad van Commissarissen (zit PZH niet in) waar de zeggenschap ligt tezamen met de directie. Aandeelhouders kunnen alleen maar goed- of afkeuren. In 2005/2006 is een evaluatie opgesteld door de Drechtsteden en de provincie en in 2009 zijn kaders vastgesteld voor de vernieuwde ROM-D. In 2010 is een nieuw bedrijfsplan opgesteld. Besluitvorming over de in het vooruitzicht gestelde € 10,0 mln kapitaalinjectie heeft bij voorjaarsnota in 2012 plaatsgevonden. Daarna kan de vernieuwde ROM-D daadwerkelijk van start, onder de voorwaarde dat overeenstemming wordt bereikt met Drechtsteden over de loskoppeling van het project Noordoevers.

193

Andere deelnemers en aandeel

42,6% Dordrecht, Zwijndrecht, Papendrecht, Sliedrecht, Hendrik Ido Ambacht en Alblasserdam 28,3% BNG gebiedsontwikkeling 14% Ontwikkelingsbedrijf Rotterdam (OBR).

Financieel Belang

Holding ROM-D NV: aandeel PZH 8,5% (€ 3.857,13) van het gestort maatschappelijk kapitaal. ROM-D Beheer NV: aandeel PZH 4,5% (€ 2.042,14) van het gestort maatschappelijk kapitaal. ROM-D CV: deelname PZH 14% (€ 561.155) in het commanditair kapitaal, exclusief de extra storting van de gemeente Dordrecht. De rendementsuitkering wordt gedoteerd aan de projecten in ontwikkeling ROM-D zal komende tijd veranderen als gevolg van veranderingen in de organisatie en structuur (voornemen tot uittreden uit de Holding etc. en toetreden tot Capital). Gewerkt wordt aan de vernieuwing en versterking van ROM-D. GS hebben aangegeven dit, onder voorwaarden, te ondersteunen. Er is een nieuw bedrijfsplan opgesteld. Besluitvorming over de in het vooruitzicht gestelde € 10,0 mln kapitaalinjectie heeft in 2012 plaatsgevonden. Daarna kan de vernieuwde ROM-D Capital daadwerkelijk van start. Daarbij zal een beheer N.V. in het leven worden geroepen en een CV projecten waarin de verschillende projecten kunnen worden ondergebracht. Ten aanzien van deze bestuursstructuur zal worden gekeken of deze kan worden vereenvoudigd, zonder dat dit ten koste gaat van de inbreng en invloed van de provincie op het geheel.


Holding ROM-D NV: het maatschappelijk kapitaal bedraagt € 226.910. Van het kapitaal is € 45.382 geplaatst en volgestort. 2009: EV € 42.994 VV € 0 resultaat na belastingen: -€ 251 2010: EV € 42.681 VV € 20.000 resultaat na belastingen: - € 313 ROM-D Beheer NV: het maatschappelijk kapitaal bedraagt € 226.910 van het kapitaal is € 45.384 geplaatst en volgestort. 2009: EV € 45.384 VV € 217.317 resultaat na belastingen: € 0 2010: EV € 45.384 VV € 318.566 resultaat na belastingen: € 0 ROM-D CV: commanditair kapitaal totaal € 10.174.689 inclusief de extra storting van de gemeente Dordrecht in verband met de overname van Dordtse Kil III (€ 6.164.806). 2009: EV € 17,3 mln VV € 1,8 mln resultaat na belastingen: € - 5,9 mln 2010: EV € 13,7 mln VV € 0,4 mln resultaat na belastingen: -/- € 3,6 mln

ROM Drechtstreden C.V.

Nominale waarde 2010: € 561.326 2011: € 561.326

Intrinsieke waarde € 953.555 € 756.756

Stille reserve € 392.229 € 195.430

Belang PZH 5,5169% 5,5169%

Capital B.V.

Nominale waarde 2012: € 10.000.000

Intrinsieke waarde € 10.000.000

Sille reserve €0

Belang PZH €0

ROM Drechtsteden Holding N.V.

Nominale waarde 2010: € 3.857 2011: € 3.857 2012: € 3.857


Stille reserve € - 203 € - 230 € - 253

Belang PZH 8,5% 8,499% 8,499%

ROM Drechtstreden Beheer N.V.

Nominale waarde 2010: € 2.042 2011: € 2.042 2012: € 2.042


Stille reserve €0 €0 €0

Belang PZH 4,5% 4,4994% 4,4994%

194

Naam

ROM-Zuidvleugel B.V.

Postadres

Postbus 90602, 2509 LP Den Haag

Bezoekadres

Zuid-Hollandplein 1, 2596 AW Den Haag

E-mailadres

[email protected]

Telefoonnummer

070 - 441 62 29

Vestigingsplaats

Den Haag


Provincie Zuid-Holland 36,1% van de Rom-Zuidvleugel B.V.

AvA

Gedeputeerde Veldhuijzen


Ministerie van EZ Gemeente Rotterdam Gemeente Den Haag Gemeente Delft Gemeente Leiden Gemeente Dordrecht Gemeente Westland TU Delft Universiteit Leiden Leids Universitair Medisch Centrum Erasmus Medisch Centrum De beoogde taken van de ROM-Zuidvleugel zijn: Het stimuleren van de economische ontwikkeling in Zuid-Holland door het structureren en organiseren van de toegang tot financiering voor startende en groeiende innovatieve technologiebedrijven en projecten (financiering & participatie); Deze taak is ondergebracht in de Participatie Zuidvleugel B.V. Het stroomlijnen van de organisatie van de internationale marketing en acquisitie voor ZuidHolland en versterking van de internationale concurrentiepositie door een heldere positionering en profilering van de regio (marketing & acquisitie); Het stimuleren en faciliteren van ontwikkeling en innovatie door het verbinden van partijen in de triple helix (overheden, kennisinstellingen en bedrijfsleven) voor economische structuurversterking en verbetering van het vestigingsklimaat voor jonge technologiebedrijven (ontwikkeling & innovatie). De inhoudelijke focus van de ROM-Zuidvleugel ligt bij de speerpunten Clean Technology (biobased, wateren deltatechnologie, infrastructuur en mobiliteit), Life Sciences & Health en Safety & Security. De geografische focus ligt op de gehele provincie Zuid-Holland.

Financieel Belang

Bijdrage PZH

€ 10.000.000 t.b.v. financiering en participatie.

Voor de overige taken (marketing & acquisitie en ontwikkeling & innovatie bestaan) een (boekjaar) subsidierelatie. Boekjaarsubsidie PZH € 1,0 mln. Financiële kengetallen

Totale bijdrage in participatiefonds bedraagt € 27.700.000,--

ROM Zuidvleugel B.V.

Bijdrage PZH € 10.000.000 Bijdrage ministerie EZ € 10.000.000 Bijdrage gemeenten en kennisinstellingen € 7.700.000 Voor de overige taken (marketing & acquisitie en ontwikkeling & innovatie) bestaan een (boekjaar)subsidierelatie. Totaalbedrag aan subsidies € 3.430.000 waarvan PZH € 1,0 mln.

195

Naam

Stichting Bodembeheer Krimpenerwaard

Postadres

't Vaartland 15, 2821 LH Stolwijk

Bezoekadres

't Vaartland 15, 2821 LH Stolwijk

E-mailadres

[email protected]

Telefoonnummer

018-2346060 (L.A.M. van Ewijk)

Vestigingsplaats

Stolwijk



Raad van Toezicht:

G. Veldhuijzen


De ministeries van VROM en DLG Hoogheemraadschap Schieland en de Krimpenerwaard Waterschap de Hollandsche Delta Landinrichtingscommissies Krimpen en Krimpenerwaard Noordelijk Land- en Tuinbouworganisatie Stichting Het Zuid-Hollands Landschap Gemeenten Ouderkerk, Vlist, Bergambacht, Schoonhoven en Nederlek. Onderzoeksrapport uitgebracht naar doel en werkwijze van de stichting. Samenvoeging en onderbrenging bij de omgevingsdienst Midden-Holland is per 2013 gebeurd, waarbij de directeur van de omgevingsdienst tevens directeur is geworden van de Stichting. Het streven is om medio 2014 de stichting op te heffen en te laten opgaan in de omgevingsdienst Midden-Holland.

Financieel Belang

Totale baten begroting 2012 € 802.000. PZH bijdrage via budgetfinanciering door middel van goedkeuren begroting. Financieel protocol om eerst vermogen in te teren en activa ineens af te schrijven. Rekening 2010: € 453.800 op grond van bestuursovereenkomst (met looptijd tot 2018) € 11.300 uit algemene middelen ten behoeve van bodembescherming € 293.700 algemene kosten inclusief doorberekening personeel € 68.067 voor algemene kosten zoals huisvesting


Gebaseerd op de jaarrekening 2011 (Nog niet ontvangen) Eigen vermogen: 2010: € 763.100

Vreemd vermogen: 2010: € 0

Resultaat na bestemming: 2010: € - 350.587

2011: n.n.b.

2011: n.n.b.

2011: n.n.b.

Naam

Stichting Herontwikkeling Zellingwijk

Postadres

Dorpsstraat 87, 2831 AN Gouderak

Bezoekadres

Dorpsstraat 87, 2831 AN Gouderak

E-mailadres

[email protected]

Telefoonnummer

0182-379924

Vestigingsplaats

Gouderak

Bestuurders en stemaandeel Provincie Zuid-Holland


Bestuur

Dagelijks bestuur

G. Veldhuijzen

De directeur Bijzondere Projecten vertegenwoordigt de provincie als bestuurder in de stichting (GS-besluit van 13 januari 2004).

De Gemeente Ouderkerk Staat der Nederlanden (ministerie van I en M) In 2012 wordt de sanering en herinrichting van de Zellingwijk afgerond. Medio 2012 is de oplevering van de wijk gebeurd en zijn de huizen in de verkoop gegaan. In 2013 zijn de eerste woningen betrokken.

Financieel Belang

Financiering vanuit Wet bodembescherming op basis van de begroting en door middel van bevoorschotting. Omzet circa € 63,0 mln, waarvan € 43,0 mln WBB middelen. Overige middelen verkregen via derden. Na afronding wordt de stichting geliquideerd.

196


Gebaseerd op de jaarrekening 2011 (Nog niet ontvangen) Eigen vermogen: 2010: € n.n.b. 2011: € n.n.b.

Vreemd vermogen: 2010: € n.n.b. 2011: € n.n.b.

Naam

Proav NV

Postadres

Postbus 30715, 2500 GS Den Haag

Bezoekadres

Zuid-Hollandlaan 1, 2596 AW Den Haag

Resultaat na bestemming: 2010: € n.n.b. 2011: € n.n.b.

E-mailadres Telefoonnummer

070-3426082

Vestigingsplaats

Schiedam



AvA 100% aandeelhouder


Uitoefening taken aandeelhouders gedelegeerd aan Statencie B. & M. Directietaken gemandateerd aan 1e en 2e rapporteur Financiën (vertegenwoordigende taken) en de directeur Bijzondere Projecten (procuratiehouder).

Stortplaats gaat per 1-1-2013 sluiten en er wordt gewerkt aan een gecombineerd plan dat de wijze beschrijft van eindafwerking, herinrichting en nazorg van de stortplaats. Andere deelnemers en aandeel

De provincie is enig aandeelhouder Opgecomen Landen B.V. is een 100% deelneming van Proav N.V.

Financieel belang en Financiële kengetallen

Gebaseerd op de Jaarrekening 2012

Proav N.V.

Nominale waarde 2010: € 0 2011: € 0 2012: € 0

Eigen vermogen: 2010: € 9.241.091 2011: € 7.557.084

Vreemd vermogen: 2010: € 1.160.134 2011: € 0 Intrinsieke waarde € 9.802.750 € 9.241.091 € 7.557.084

197

Stille reserve € 9.802.750 € 9.241.091 € 7.557.084

Resultaat na bestemming: 2010: € 561.659 2011: € -1.684.007 Belang PZH 100% 100% 100%

Programma 4 Bestuur en Samenleving Algemeen deel De provincie Zuid-Holland neemt binnen het programma Bestuur deel in een drietal interprovinciale samenwerkingsverbanden. Het voornaamste doel van deze deelnemingen is gezamenlijke belangenbehartiging op nationaal en Europees niveau. Onderstaand volgen de visie, rechtsvorm en het doel, bestuurlijk belang en de activiteiten en bevoegdheden van deze samenwerkingsverbanden. In het specifieke deel wordt ingegaan op de drie afzonderlijke vormen van samenwerking. Visie en beleidsvoornemens

De provincie Zuid-Holland neemt deel in een aantal samenwerkingsverbanden met andere provincies. Het voornaamste doel is gezamenlijke belangenbehartiging in de nationale en Europese besluitvormingsarena’s.

Rechtsvorm en doel

Het IPO is een vereniging van de 12 Nederlandse provincies. De overige twee deelnemingen zijn samenwerkingsverbanden zonder formele juridische rechtsvorm, gebaseerd op bestuurlijke afspraken, beleidsstukken of overeenkomsten. Het doel van de drie samenwerkingsverbanden is belangenbehartiging en daarmee beïnvloeding van de besluitvorming op nationaal en Europees niveau. Het Huis van de Nederlandse Provincies (HNP) is een Vereniging van 13 leden naar Belgisch recht, waarvan Zuid-Holland een van de leden is. De regio Randstadsamenwerking in Brussel is een informeel samenwerkingsverband bestendigd middels een MoU op 10 november 2011.

Bestuurlijk belang

De belangenbehartiging draagt bij aan de realisatie van de door de provincie Zuid-Holland geformuleerde belangen, afgeleid van de provinciale kerntaken en prioriteiten zoals neergelegd in het coalitieakkoord.

Activiteiten

Bevoegdheden

Standpuntbepaling; Kennisdeling / ontwikkeling-Europese / nationale Lobby; Beïnvloeding / belangenbehartiging; Vertegenwoordiging. Het IPO fungeert als vertegenwoordigend orgaan van de 12 Nederlandse provincies en heeft een belangrijke, doch niet formeel vastgestelde adviesrol naar de nationale overheid alsook het bedrijfsleven en de (samenwerkende) gemeenten. De dagelijkse aansturing ligt in handen van de provincies via afvaardiging in het IPO-bestuur. Het Huis van de Nederlandse provincies faciliteert de provincies bij hun Brusselse activiteiten en adviseert het IPO-bestuur inzake Europese aangelegenheden. Ook voor de P4 geldt dat er sprake is van een signalerende en adviserende rol ten behoeve van Europese belangenbehartiging, lobby en beleidsbeïnvloeding in de Europese arena.

Specifiek deel Naam

Vereniging Interprovinciaal overleg

Postadres

Postbus 16107, 2500 BC Den Haag

Bezoekadres

Muzenstraat 61, 2511 WB Den Haag

E-mailadres

[email protected]

Telefoonnummer

070-8881212

Vestigingsplaats

Den Haag


Provincie Zuid-Holland Bestuurslid

Bestuurslid

R. van der Sande

Andere deelnemers en aandeel Overige 11 Nederlandse provincies.

198

Financieel Belang

Statuten van de vereniging bepalen dat de deelnemers de kosten van het IPO moeten voldoen.


In 2011 bedroeg de totale bijdrage van alle provincie € 7.432.000 waarvan de PZH bijdrage € 970.226 bedraagt.

Naam

Regio Randstad in Brussel (P4)

Postadres

--

Bezoekadres

Trierstraat 59-61, B-1040 Brussel

E-mailadres

[email protected],

Telefoonnummer

0032-(0)27379955

Vestigingsplaats

Brussel



Bestuurslid

R. van der Sande

Andere deelnemers en aandeel Overige drie provincies in de Randstad: Noord-Holland, Utrecht en Flevoland. Financieel Belang

De provincie Utrecht geldt als penvoerder van het samenwerkingsverband. Kostenverdeling via verdeelsleutel bestuursovereenkomst, waarbij het aandeel van de PZH 38,242% van de kosten is.


In 2011 bedroeg de PZH bijdrage € 236.000 inclusief aandeel Huis der Provincies = 38,242%

Naam

Huis van de Nederlandse Provincies

Postadres

--

Bezoekadres

Trierstraat 59-61, B-1040 Brussel

E-mailadres

[email protected]

Telefoonnummer

0032-(0)27379957

Vestigingsplaats

Brussel



Bestuurslid

R. van der Sande


Overige provincies.

Financieel Belang

Statuten van de vereniging bepalen dat de deelnemers de kosten van het Huis der Nederlandse provincies voldoen.


In 2011 bedroeg de PZH bijdrage € 236.000 inclusief aandeel Europese samenwerking Randstadprovincies (P4) = 38,242%

199

Programma 5 Integrale Ruimtelijke Projecten Algemeen deel De provincie Zuid-Holland geeft in samenwerking met andere publieke partijen invulling aan integrale, regionale en gebiedsgerichte projecten. Hieronder vallen de programmering van ontwikkelingen, de strategische grondverwerving en uitnamen van gronden, de financiering, de kwaliteitsbewaking en het coördineren van de uitvoering van ruimtelijke projecten. Hieronder volgt de visie, rechtsvorm en het doel, bestuurlijk belang en de activiteiten en bevoegdheden van de (integrale)gebiedsprojecten. Onder het specifieke deel wordt specifiek ingegaan op de individuele projecten. Visie en beleidsvoornemens

De nadruk bij de integrale en regionale gebiedsgerichte projecten ligt op de programmering, plannen en onderling afstemmen van activiteiten en projecten.Daarbij spelen de strategische ligging van gronden, de financiering, de kwaliteitsbewaking en de borging van de realisatiekracht een belangrijke rol. Door hieraan invulling te geven komen gewenste ontwikkelingen van de grond.

Rechtsvorm en doel

De integraal ruimtelijke projecten hebben de vorm van een gemeenschappelijke regeling en zijn alle rechtspersoonlijkheid bezittend openbaar lichamen. Zij hebben het doel in samenwerking met andere (publieke)partijen een integrale en regionale gebiedsontwikkeling te realiseren.

Bestuurlijk belang

Het binnen een aangegeven gebied, in onderlinge samenhang: Programmeren, plannen en onderling afstemmen van ontwikkelingen en activiteiten; Strategisch verwerving en wederom uitgeven van gronden; Kwaliteitsbewaking en financiering plannen; Realiseren van concrete projecten.

Activiteiten

Bevoegdheden

Ruimtelijke inrichting en vormgeving van het gebied; Het verwerven en/of uitgeven van gronden ten behoeve van gewenste ontwikkeling; Het gezamenlijk financieren van ontwikkelingen en plannen; Adviseren en overleg voeren over concrete activiteiten. Binnen de regeling ten aanzien van de belangenbehartiging waarvoor zij is getroffen en het gebied waarvoor zij geldt, kunnen bevoegdheden van regeling en bestuur worden overgedragen en toegekend, binnen de grens van art. 54 van de Wet gemeenschappelijke regeling.

Specifiek deel Naam

Regionale Ontwikkelingsorganisatie Zuidplas (ROZ)

Postadres

Projectbureau Driehoek RZG Zuidplaspolder p/a provincie Zuid-Holland Postbus 90602 2509 LP Den Haag

Bezoekadres


E-mailadres

[email protected]

Telefoonnummer

070-4416830

Vestigingsplaats

Den Haag


Dagelijks bestuur


I.G.M. de Bondt (eigenaar-gedeputeerde) R. van der Sande (vakgedeputeerde)

R. van der Sande


Leden Algemeen Bestuur


Gemeente Rotterdam Gemeente Gouda

200

2 x 1 stem 2 x 3 stemmen

Gemeente Waddinxveen Gemeente Zuidplas

Financieel belang

Totale baten Begroting 2014 € 20.812.000 Totale deelnemersbijdragen € 270.750 Provincie Zuid-Holland 40 % = € 108.300 Gemeente Zuidplas 30 % = € 81.225 Gemeente Rotterdam 10 % = € 27.075 Gemeente Gouda 10 % = € 27.075 Gemeente Waddinxveen 10 % = € 27.075



Vreemd vermogen: 2010: € 0 2011: € 0 2012: € 0

Naam

GR Grondbank RZG Zuidplas

Postadres

Projectbureau Driehoek RZG Zuidplaspolder p/a provincie Zuid-Holland Postbus 90602 2509 LP Den Haag

Bezoekadres


E-mailadres

[email protected]

Telefoonnummer

06-50203140 (C. Habben Janssen)

Vestigingsplaats

Den Haag


Bestuurders en stemaandeel Provincie Zuid-Holland Algemeen bestuur 2 x 8 stemmen = 16/40e stemaandeel

Algemeen bestuur

Dagelijks bestuur

I.G.M. de Bondt (eigenaar-gedeputeerde) R. van der Sande (vakgedeputeerde)

R. van der Sande

Grondbank heeft een looptijd tot 1-1-2020. In 2012 heeft PZH een voorziening van € 12,0 mln getroffen ten behoeve van het negatieve resultaat. Andere deelnemers en stemaandeel

Leden Algemeen Bestuur

2 x 8 stemmen 2 x 2 stemmen 2 x 1 stem 2 x 1 stem

Gemeente Rotterdam Gemeente Zuidplas Gemeente Gouda Gemeente Waddinxveen

Financieel Belang

Totale baten Begroting 2014 € 13.870.000 Totale deelnemersbijdragen € 4.400.000 PZH bijdrage € 1.760.000 = 40% Rotterdam € 1.760.000 = 40% Zuidplas € 396.000 = 9% Gouda € 264.000 = 6% Waddinxveen € 220.000 = 5%


Gebaseerd op de Jaarrekening 2012 Eigen vermogen: 2010: € 0 2011: € - 28.000.000 2012: € - 28.000.000

Vreemd vermogen: 2010: € 105.300.000 2011: € 114.100.000 2012: € 105.100.000

201

Resultaat na bestemming: 2010: € 0 2011: € - 28.000.000 2012: € - 2.000.000

Naam

GR Oude Rijnzone

Postadres

Postbus 115, 2394 ZG Hazerswoude-Rijndijk

Bezoekadres

--

E-mailadres

[email protected]

Telefoonnummer

071-3428275

Vestigingsplaats

Alphen aan den Rijn

Bestuurders en stemaandeel Provincie Zuid-Holland Algemeen bestuur 2 x 1 stem = 2/12e stemaandeel

Algemeen bestuur

Dagelijks bestuur

G. Veldhuijzen (eigenaar-gedeputeerde) I.G.M. de Bondt (vakgedeputeerde)

I.G.M. de Bondt

Algemeen bestuur Andere deelnemers Gemeente Alphen a/d Rijn en stemaandeel Gemeente Rijnwoude 2 x 1 stem per individuele gem. Gemeente Zoeterwoude Gemeente Bodegraven-Reeuwijk Gemeente Leiderdorp Financieel Belang

Totale baten Begroting 2014 € 157.409 Totale deelnemersbijdragen € 130.060 PZH bijdrage € 65.030 Totaal gemeenten € 65.030


Gebaseerd op de Jaarrekening 2012 Eigen vermogen: 2011: n.n.b. 2012: € 0

Vreemd vermogen: 2011: n.n.b. 2012: € 0

202

Resultaat na bestemming: 2011: n.n.b. 2012: € 0

Programma 6 Middelen Algemeen deel De provincie Zuid-Holland neemt deel in een aantal naamloze vennootschappen via een relatief klein aandelenpakket. Deze deelnemingen vallen onder de categorie overige verbonden partijen, waarbij niet wordt ingezet op een proactieve rol in de deelname. Hieronder volgt de visie, rechtsvorm en het doel, bestuurlijk belang en de activiteiten en bevoegdheden van de overige deelnemingen. Onder het specifieke deel wordt specifiek ingegaan op de individuele deelname. Visie en beleidsvoornemens

De provincie neemt deel in twee banken met de hoogste kredietwaardigheid. Statutair is bepaald dat alle aandelen in het bezit dienen te zijn van publiekrechtelijke lichamen. De provincie neemt vanuit dit oogpunt deel in deze banken. Verder betreft het hier een deelname in een energie- en waterbedrijf. In maart 2011 is besloten tot vervreemding van deze aandelen. Hiertoe is het onderhandelingstraject gestart.

Rechtsvorm en doel

De banken hebben de vorm van een naamloze vennootschap, met als doel bank van en voor de overheid te zijn. Het energie- en waterbedrijf is ook een naamloze vennootschap die zich toelegt op de energievoorziening in brede zin.

Bestuurlijk belang

De deelname betreft een relatief klein aandelenpakket en wordt veelal vanuit het publieke belang en verantwoordelijkheid ingegeven.

Activiteiten

Kredietverlening; Betalingsverkeer; Advisering; Energie en water levering.

Bevoegdheden

Diverse bevoegdheden in het kader van financiële dienstverlening en kredietverstrekking gericht op de publieke sector; Het leveren van energie aan individuele burgers en bedrijven.

Specifiek deel Naam

Delta NV

Postadres

Postbus 548, 4330 KA Middelburg

Bezoekadres

Poelendaelesingel 10, 4335 JA Middelburg

E-mailadres

[email protected]

Telefoonnummer

0118-88200

Vestigingsplaats

Den Haag



5 aandelen en 8 bonusaandelen = Stemaandeel nihil

Algemene vergadering van Aandeelhouders

A.v.A

R. van der Sande (eigenaar-gedeputeerde)

Andere deelnemers en aandeel Diverse deelnemers Financieel Belang

PZH heeft 5 aandelen en 3 bonusaandelen = totaal 0,0005% Aandelen zijn in het verleden om niet verkregen. In 2011 is € 22.251 dividend uitgekeerd. In maart 2011 is besloten de aandelen te vervreemden. Een kanditaatkoper heeft zich teruggetrokken. De aandelen zijn weer in portefeuille genomen.

Financiële kengetallen Delta N.V.

Nominale waarde Intrinsieke waarde 2010: € 0 € 687.159 2011: € 0 € 609.416 In 2011 is € 22.251 dividend uitgekeerd. 2012: €0 € 617.707

203

Stille reserve € 687.159 € 322.657

Belang PZH 0,0523% 0,0524%

€ 617.707

0,00524%

In 2012 is € 17.801 dividend uitgekeerd. Naam

N.V. Bank Nederlandse Gemeenten

Postadres

Postbus 30305, 2500 GH Den Haag

Bezoekadres

Koninginnegracht 2, 2541 AA Den Haag

E-mailadres

[email protected]

Telefoonnummer

070-3750750

Vestigingsplaats

Den Haag



610.350 aandelen van € 2,50 = 1,1% Stemaandeel nihil


AvA

R. van der Sande


PZH heeft 610.350 aandelen (volgestort) = totaal 1,1% aandeelhouder. Jaarlijks wordt dividend uitgekeerd.

Financiële kengetallen N.V. Bank Nederlandse Gemeenten

Nominale waarde 2010: € 141.806 2011: € 141.806 2012: € 141.806

Intrinsieke waarde € 24.157.653 € 25.439.388 € 26.855.400

Stille reserve € 24.015.847 € 25.297.582 € 26.713.544

Belang PZH 1,096% 1,096% 1,096%

In 2011 is € 1.403.805 dividend uitgekeerd. In 2012 is € 701.403 dividend uitgekeerd. Naam

NWB NV

Postadres

Postbus 580, 2501 CN Den Haag

Bezoekadres

Rooseveltplantsoen 3, 2517 KR Den Haag

E-mailadres

[email protected]

Telefoonnummer

070-4166266

Vestigingsplaats

Den Haag



33 A aandelen en 40 B aandelen = Stemaandeel nihil


AvA

R. van der Sande


PZH heeft 33 aandelen A en 40 aandelen B = totaal < 0,1% Jaarlijks wordt dividend uitgekeerd.

Financiële kengetallen NWB N.V.

Nominale waarde Intrinsieke waarde 2010: € 4.538 € 1.266.188 2011: € 4.538 € 1.313.352 2012: € 4.538 € 1.493.068 In 2011 is € 24.582 dividend uitgekeerd. In 2012 is € 0 dividend uitgekeerd.

204

Stille reserve € 1.2.61.650 € 1.308.814 € 1.488.530

Belang PZH 0,53% 0,53% 0,53%

Paragraaf Grondbeleid Belang grondbeleid (functies) voor de provincie In 2013 hebben PS de Nota Grondbeleid 2013 vastgesteld en daarmee de kaders van en ontwikkelopgaven voor het provinciale grondbeleid voor de komende 4 jaar. Het provinciaal grondbeleid kent vier basisprincipes: grondbeleid is een middel om provinciale doelen te bereiken; grondbeleid is marktconform; grondbeleid wordt op een wijze uitgevoerd die de vastgoedmarkt niet verstoort; grondbeleid is gericht op het behoud van waarde. Op een aantal terreinen is de provincie direct verantwoordelijk voor de realisatie van plannen: De aanleg van provinciale wegen, vaarwegen, fietspaden en openbaar vervoerverbindingen. De realisatie van ecologische hoofdstructuur en recreatiegebieden. Voor de realisatie van deze doelstellingen dient de provincie over gronden te kunnen beschikken en voert de provincie een actief grondbeleid. Het gaat niet alleen om verwerven en in het uiterste geval onteigenen, maar ook om het in (tijdelijk) beheer nemen van de verworven gronden en het verkopen van gronden. Met name voor de groene agenda is dit laatste van belang omdat de realisatie van de ecologische hoofdstructuur voor een belangrijk deel gefinancierd wordt uit de verkoop (of ruil) van Bureau Beheer Landbouwgronden (BBL)bezit dat buiten de begrenzing van de Ecologische Hoofdstructuur (EHS) ligt. Grondtransacties ten behoeve van natuur en recreatie worden meestal gedaan door de Dienst Landelijk Gebied (DLG) in opdracht van de provincie. Voor het project Buijtenland van Rhoon verwerft de provincie zelf. De provincie is ook verantwoordelijk voor regionale gebiedsontwikkeling. De provincie organiseert de samenwerking tussen de in de regio relevante partners, zorgt voor een gemeenschappelijk gedragen ontwikkelingsvisie en maakt afspraken over de realisatie. Planologisch is de provincie toegerust om risicodragende grondexploitaties te voeren, maar het feit dat marktpartijen en gemeenten primair verantwoordelijk zijn en gezien de financiële positie van de provincie en de risico’s hierbij, is daartoe geen aanleiding. Bij regionale gebiedsontwikkeling beperkt de provincie haar realisatietaak tot de verantwoordelijkheid voor provinciale hoofdinfrastructuur (wegen en groen). In het verleden is de provincie verder gegaan in het delen van risico’s, zoals in de participatie in de Publieke Grondbank Zuidplaspolder, welke dossiers nog niet zijn afgesloten en doorlopende aandacht vergen. Provinciaal grondbeleid en risico's Het provinciaal grondbeleid kent een drietal risico's: Kostenbeheersingsrisico: de provincie koopt grond aan voor wegen en groen. Deze kosten worden tevoren geraamd en opgenomen in het door het bestuur vast te stellen budget en uitvoeringsplanning. Tot dit risico behoort ook het tijdig beschikbaar hebben van de noodzakelijke grond. (grond) Exploitatierisico: het risico dat gelopen wordt ten gevolge van vertraging of afstel van planrealisatie en/of tegenvallende opbrengsten uit verkoop van bouwgrond. In het voorgaande is reeds aangegeven dat de provincie dit soort risico’s primair tot de verantwoordelijkheid van marktpartijen en gemeenten rekent, maar dat de provincie in het verleden wel in dit soort risico’s heeft gedeeld en dat deze dossiers nog niet zijn afgesloten. Beleidsrisico: dit zijn risico's die verbonden zijn aan ingrijpende wijzigingen in het beleid, zoals bijvoorbeeld in de afgelopen jaren de ingrijpende wijzigingen in het beleid van het Rijk met betrekking tot de Ecologische Hoofdstructuur.

205

De provincie neemt maatregelen om risico's te beheersen. Een mogelijkheid om risico’s te beheersen is het delen van het risico met andere partijen of het geheel beleggen van het risico bij anderen. Is er sprake van een risico dat de provincie neemt, dan worden risico's benoemd en maatregelen getroffen. Dit vergt een gedegen kennis van markt en beleid. Maatregelen komen tot uitdrukking in uitvoeringsplanning en budgetbeheer en door het regelmatig monitoren van de risicofactoren. De provincie beschikt, net als andere overheden, over bijzondere instrumenten om plannen te realiseren en daarmee risico's te beheersen zoals onteigening en toepassing van het voorkeursrecht.

Uitvoering van het grondbeleid in 2014 Projecten Op bijgaande kaart staan de belangrijkste projecten waaraan de provincie in 2014 een bijdrage zal leveren. Het gaat om de volgende categorieën provinciale projecten: Aanleg van wegen, waterwegen, fietspaden en openbaar vervoertracés. Integrale ruimtelijke ontwikkelingsprojecten (IRP). Groenprojecten: realisatie ecologische hoofdstructuur en recreatiegebieden Op onderstaand kaartje zijn de belangrijkste vervoersprojecten opgenomen en grote groenprojecten waarvoor de provincie zelf het projectmanagement voert. Belangrijkste projecten 2014

Bron: Cartografie provincie Zuid-Holland.

206

Vervoersprojecten In juli 2012 hebben Provinciale Staten besloten tot uitvoering van de RijnlandRoute. Dit besluit is verder uitgewerkt en zal leiden tot vastlegging van het tracé in een provinciaal Inpassingsplan. Andere delen van het tracé zijn vastgelegd in een Tracébesluit van de rijksoverheid. Met grondeigenaren die hebben aangegeven nu al, vooruitlopend op de planologische vastlegging, te willen verkopen wordt onderhandeld. Projecten Ecologische Hoofdstructuur en Recreatie om de Stad Het bestuursakkoord Natuur regelt de decentralisatie van realisatie en beheer van natuur en recreatie naar de provincie. Vanuit grondbeleid is het eerste aandachtspunt de verwerving van inkomsten uit verkoop van grond. De ecologische hoofdstructuur wordt deels gefinancierd uit de verkoop van overtollig grondbezit van BBL: ‘grond voor grond’. Zie verder onder ‘Specifieke Verkoopprogramma’s’, ‘Grond voor grond’. Een tweede aandachtspunt vormt het toekomstig beheer van natuuren recreatieterreinen. De provincie streeft een level playing field na en meer marktwerking in de regeling van het beheer van groene gebieden. Begin 2014 komt GS met voorstellen om duurzaam beheer met zoveel mogelijk behoud van de beheerkwaliteit door versterking van marktwerking te regelen. Hierbij wordt ook aandacht besteed aan het concessiemodel. Op dit moment beperkt de provincie de overdracht van eigendom aan Terrein Beherende Organisaties (TBO’s) tot afronding van bestaand bezit. Integrale Ruimtelijke Projecten (IRP) en verbonden partijen met grondexploitaties In de meeste IRP's loopt de provincie geen grondexploitatierisico's. Alleen in de Zuidplaspolder is daarvan sprake als gevolg van de deelname van de provincie in de publieke grondbank Zuidplas. De Grondbank heeft gronden aangekocht voor de ontwikkeling van de Zuidplas. De provincie heeft inmiddels een voorziening getroffen in verband met dreigende verliezen op de grondportefeuille van de grondbank. Voorts neemt de provincie deel aan: De Regionale OntwikkelingsMaatschappij Drechtsteden (ROM-D). De Ontwikkelingsmaatschappij het Nieuwe Westland (ONW). Beide participaties zijn publiek-private samenwerkingsverbanden. De ROM-D is in 1999 opgericht en heeft als doel het versterken van de regionale economie van de Drechtsteden en heeft in dat kader de grondexploitatie van bedrijfsterreinen in haar portefeuille. De provincie neemt deel aan de ROM Capital, een onderdeel van de ROM-D, waarin publieke partijen investeringskapitaal beschikbaar stellen voor de realisatie van bedrijfsterreinen. De Ontwikkelingsmaatschappij het Nieuwe Westland (ONW) is in 2002 in het leven geroepen om de ambities van het Integraal Ontwikkelingsplan Westland (IOPW) te verwezenlijken. In dat kader voert de ONW de grondexploitatie voor 1.400 woningen. De provincie heeft aangegeven haar deelname te willen overdragen aan de gemeente Westland. Strategisch bezit Strategische aankopen worden gedaan als de provincie in de gelegenheid komt om onder gunstige voorwaarden grond aan te kopen die ze in de nabije toekomst denkt nodig te hebben. De provincie heeft daar tot op heden spaarzaam gebruik van gemaakt. In 2014 verwacht de provincie een uitvoeringsovereenkomst te sluiten inzake de uitbreiding zandwinning Valkenburgse Meer waarbij de aankoopkosten zullen worden verrekend met de opbrengsten uit zandwinning. In 2006 heeft de provincie samen met de gemeente Rotterdam circa 16 ha grond aangekocht met het oog op de mogelijke realisatie van een bedrijfsterrein in de noordrand van de Hoeksche Waard. Dit plan is van de baan en er zijn geen alternatieve provinciale belangen om dit strategisch bezit aan te houden. In 2014 zal deze

207

grond op de markt worden gezet, nu gebleken is dat deze grond voor geen ander provinciaal doel noodzakelijk zal zijn. De onderliggende boekwaarde is marktconform zodat verwacht wordt dat verkoop geen noemenswaardige verlies of winst zal opleveren. Beheer en verkoop verspreid provinciaal bezit Grond die aangekocht is voor een weg of een project kan lang niet altijd direct daarvoor worden gebruikt. Vaak wordt bij aankoop voortzetting van gebruik voor beperkte tijd afgesproken opdat de grond (soms met opstallen) niet 'verloedert'. De provincie is eigenaar van een behoorlijk aantal verspreid liggende gronden van meestal beperkte omvang. Vaak zijn ze meegekocht voor een provinciaal doel. Deze zogenaamde overhoeken zijn meestal incourante onbebouwde percelen, die niet (meer) van belang zijn voor de uitvoering van een provinciaal project of provinciale dienst en waarvan behoud om strategische redenen niet aan de orde is. Deze gronden worden zoveel mogelijk verkocht en indien dat niet mogelijk blijkt, in huur of pacht uitgegeven. De netto-opbrengst uit verkoop voor 2014 is begroot op € 0,5 mln. Aan deze verkopen is geen risico verbonden in de zin dat verspreid bezit geen boekwaarde kent. Maar de crisis in het vastgoed treft ook de verkoop van verspreid bezit waardoor in 2014 een verhoogde inzet zal moeten worden gepleegd om de begrote opbrengst te realiseren. Niet alle bezit leent zich voor verkoop. Een deel van de gronden wordt verpacht of verhuurd. Door een meer marktconform verhuurbeleid verwacht de provincie een lichte toename van de opbrengsten uit verhuur. Specifieke verkoopprogramma’s Grond voor grond De provincie is autonoom verantwoordelijk voor de afronding en het beheer van de Ecologische Hoofdstructuur en krijgt geld en grond van het Rijk ter beschikking om deze taak te kunnen uitvoeren. De grond betreft aangekocht bezit van BBL, die niet meer voor de functie natuur of recreatie nodig is en verkocht kan gaan worden. Over het beschikkingsrecht van deze BBL-grond is pas onlangs (in concept) overeenstemming bereikt in het kader van de voorbereiding van de Hoofdlijnennotitie Natuur die staatssecretaris Dijksma naar verwachting, op het moment van schrijven, eind 2013 naar de kamer zal zenden18. De provincie bereidt de actieve verkoop van deze zogenaamde BBL-gronden voor. Daarbij wordt gestreefd naar planmatige verkoop die de regionale grondmarkten niet verstoort. De verkoop en invloed op de markt zullen zorgvuldig worden gemonitord om waar nodig de planning te kunnen bijstellen. Het gaat in hoofdzaak om verkopen op de agrarische markt maar daar waar ruimere bestemmingen en hogere opbrengsten mogelijk zijn zal de grond met die bestemming / waarde op de markt worden gebracht. Verkoop provinciale recreatiegebieden in relatie tot verzelfstandiging Groenservice Zuid-Holland (G.Z-H) De meeste recreatiegebieden zijn eigendom van de recreatieschappen en in beheer bij de G.Z-H. Vanouds heeft de provincie een aantal, meestal kleinere, lokale recreatiegebieden zelf in eigendom. Deze gebieden passen niet langer in het profiel van de G.Z-H en de meeste zullen door de provincie worden verkocht aan de betreffende gemeente met behoud van de recreatiefunctie. De verkoop zal geen geld opleveren, maar door afkoop van het beheer zal op termijn geld bespaard worden.

18

De provincies hebben aan het bereiken van dit conceptakkoord de voorwaarde gekoppeld dat het Rijk ook voldoende financiële middelen zal toekennen voor de uitvoering van de EHS.

208

Steunpunten DBI In de afgelopen jaren heeft de provincie overtollig geworden steunpunten verkocht. De programmatische verkoop van steunpunten die vrijkwamen ten gevolge van de nieuwe huisvestingsvisie van DBI is daarmee beëindigd. Incidenteel zullen nog wel steunpunten, die hun functie verliezen, op de markt worden gebracht. Steunpunten Muskusrattenbestrijding In 2011 is de Muskusrattenbestrijding overgedragen aan de waterschappen. De overdracht van de steunpunten aan de waterschappen is uitgesteld, omdat de waterschappen nog niet weten of deze steunpunten nodig zijn voor voortzetting van deze dienst. De waterschappen zullen daarover vóór medio 2014 een besluit nemen. Voor zover blijkt dat waterschappen deze steunpunten wel nodig hebben, worden deze aan de waterschappen boekwaardeneutraal verkocht. In de tussentijd worden de steunpunten boekwaardeneutraal verhuurd. Overige grondposities De provincie is eigenaar van de ondergrond van provinciale wegen en vaarwegen en van het provinciehuis. Deze gronden zijn dus onlosmakelijk verbonden met de functie van het gebouwde dat zich daarop bevindt. Op de grond voor wegen en vaarwegen wordt afgeschreven in overeenstemming met het afschrijvingsregime van wegen of vaarwegen in respectievelijk 30 of 40 jaar. Op de ondergrond van het provinciehuis wordt niet afgeschreven (op het bouwwerk zelf wel). Er is geen risico verbonden aan deze geactiveerde grondposities.

209

210

Paragraaf Subsidies In deze paragraaf staan de budgettaire grenzen voor de subsidieverstrekking vermeld, zoals die door Provinciale Staten zijn vastgesteld. Subsidies 2014 en het Uniform Subsidie Kader (USK) Een subsidie wordt verstrekt op basis van een wettelijk voorschrift dat regelt voor welke activiteiten subsidie kan worden verstrekt. Hiertoe hebben Provinciale Staten (PS) een Algemene subsidieverordening vastgesteld. De nieuwe Algemene subsidieverordening Zuid-Holland 2013 (Asv) is op 12 december 2012 door PS vastgesteld. Op 1 juli 2013 is deze in werking getreden. Naast de Asv zijn er subsidies die worden verstrekt op grond van de Uitvoeringsregeling Brede Doeluitkering Verkeer en Vervoer Zuid-Holland 2013 (BDU). In de Asv en in de BDU zijn de uitgangspunten van het Uniform Subsidie Kader (USK) opgenomen. Deze betreffen: Tabel 1: Uitgangspunten USK Uitgangspunten Uniform Subsidie Kader 1

Uitvoerings- en verantwoordingsarrangementen: proportionaliteit en sturing op prestaties Maatregel

Hoogte subsidiebedrag

Verantwoording

Arrangement 1

Tot € 25.000

Desgevraagd verantwoording over de prestatie (doorgaans steekproefsgewijs)

Arrangement 2

Vanaf € 25.000 tot € 125.000

Verantwoording over de prestatie (aanvullend steekproefsgewijs)

Arrangement 3

Vanaf € 125.000

Verantwoording over de kosten en prestaties

2

Uniformering en vereenvoudiging van begrippen en subsidieprocessen

3

Het opzetten en uitvoeren van een beleid om misbruik en oneigenlijk gebruik te voorkomen: verantwoord vertrouwen

Voor de subsidieregelingen, die in de tabel boekjaar- en projectsubsidies 2014 zijn opgenomen zijn nieuwe regels vastgesteld en is het USK van toepassing. Alleen voor de subsidieregeling Externe Veiligheid 20112014 zijn de arrangementen niet van toepassing en geldt nog de voorgaande Algemene subsidieverordening. De basis voor de subsidieplafonds 2014 Op grond van art. 5 van de Asv en art. 1.3 van de BDU stellen PS subsidieplafonds vast. Gedeputeerde Staten (GS) kunnen een door PS vastgesteld plafond onderverdelen in deelplafonds voor afzonderlijke onderdelen van de regels waarvoor het plafond is vastgesteld. Indien deelplafonds worden vastgesteld doen GS daarvan mededeling aan PS. De subsidies worden vervolgens met inachtneming van de vastgestelde subsidieplafonds verstrekt. De meeste subsidieplafonds 2014 zijn gelijktijdig met de Kadernota 2014-2017 door PS vastgesteld met statenvoordracht 6587 van 27 juni 2013. Bijstellingen en aanvullingen hierop zijn gelijktijdig met deze begroting vastgesteld.

211

Bezuinigingen verwerkt in subsidieplafonds 2014 Op basis van de ‘Notitie Bezuinigingen op subsidies’, die door Provinciale Staten op 9 november 2011 is vastgesteld, zijn subsidieplafonds met ingang van 2012 heroverwogen. Nadien is op deze notitie een voortgangsrapportage ‘Bezuinigingen op subsidies’ in juni 2012 gevolgd. De notitie en de voortgangsrapportage hebben tot een derde (nu concreet voor het jaar 2014) neerwaartse bijstelling geleid van een aantal subsidieplafonds als onderdeel van de eerder aangekondigde taakstelling op subsidies. Dit betekent onder andere dat voor een aantal instellingen geen begrotingssubsidie meer wordt opgenomen. Dit blijkt uit tabel 2. Tabellen met de subsidiebedragen 2014 Voor het inzicht in de totale subsidieomvang voor begrotings-, boekjaar- en de projectsubsidies worden in de onderstaande tabellen samengevat. Tabel 2: begrotingssubsidies 2014 in vergelijking met 2013 Programma Doel Naam instelling

1

1.1

1

1.1

Gemeente Westland (toezichthouders en reddingsbrigade zandmotor) Veiligheidsregio Haaglanden (coördinerende taken zandmotor)

1

1.2

Hoogheemraadschap van Rijnland

1

1.2

Hoogheemraadschap van Schieland en de Krimpenerwaard

1

1.2

Waterschap Hollandse Delta (Dordtse Biesbosch)

1

1.5

2

2.2

1

1.5

Zuid Hollands Landschap

2

2.2

Fietsersbond

2

2.2

2

2.3

2 2

Maximaal te subsidiëren bedrag 2013


241.500

243.500

45.000

45.000

180.000

0

11.226

0

583.749

0

Recreatieschap Midden Delfland

2.166.685

1.509.391

Gemeente Delft (spoortunnel)

6.000.000

0

0

167.500

40.932

41.955

Arriva NL (sociale veiligheid)

431.200

501.500

Connexxion Water (veerdienst)

287.223

175.314

2.3

Gemeente Gorinchem (uitvoering verennetwerk)

157.594

161.534

2.4

Natuur- en Milieufederatie Zuid Holland

500.000

0

1

1.4

Consulentschap IVN-Zuid Holland

324.114

324.114

3

3.4

Kennisalliantie

529.540

0

3

3.4

Medical Delta

200.000

200.000

3

3.4

ROM Zuidvleugel

0

1.000.000

3

3.4

West Foreign Investement Agency (WFIA)

241.921

0

3

3.4

Zuid-Hollands Bureau voor Toerisme (ZHBT)

534.930

0

4

4.4

Sportservice Zuid Holland

605.642

0

4

4.4

Sensoor Zuid-Holland Noord

216.601

0

4

4.4

Sensoor Zuid-Holland Zuid

365.874

0

4

4.4

Stichting Tympaan Instituut

1.735.983

1.690.299

4

4.4

Stichting Zorgbelang Zuid-Holland

3.013.498

2.678.665

4

4.4

Verzetsmuseum

148.500

0

4

4.4

Stichting JSO - Jeugd

2.787.287

2.647.922

4

4.4

Stichting JSO - WMO

4.647.370

3.950.264

4

4.3

Regio Holland Rijnland

728.133

0

4

4.3

Stadsgewest Haaglanden

25.000

0

4

4.3

Regio Midden Holland

391.640

0

4

4.3

Stadsregio Rotterdam

25.000

0

4

4.3

Regio Zuid, subregio Goeree Overflakkee

132.161

0

4

4.3

Regio Zuid, subregio Drechtsteden

435.816

0

212

Programma

Doel

Naam instelling



250.453

0

4

4.3

Regio Zuid, subregio Alblasserwaard Vijfheerenlanden

4

4.3

Regio Zuid, subregio Hoeksche Waard

4

4.5

Erfgoedhuis Zuid-Holland

4

4.5

Jeugdtheaterhuis Zuid Holland

4

4.5

Kunstgebouw

4

4.5

Theatergroep MAX

4

4.5

Zuid-Hollandse Popunie

4

4.5

Stichting Restauratie Opleidingsprojecten Zuid West

20.000

20.000

4

4.6

Probiblio

5.000.139

5.000.139

4

4.6

RTV Rijnmond

9.680.684

0

4

4.6

RTV West

9.700.447

0

4

4.5

SKR / S.E.O.P.

77.786

30.000

4

4.5

Bevrijdingsfestival

23.218

23.218

4

4.5

Kastelenstichting Holland en Zeeland

174.831

0

57.266.603

23.580.158

Totalen

177.389

0

1.644.843

1.644.843

200.000

200.000

2.438.762

1.200.000

0

0

143.932

125.000

Uit de tabel blijkt welke organisaties op basis van de ‘Notitie bezuinigingen op subsidies’ en andere ontwikkelingen, ten opzichte van 2013 in 2014 geen subsidie meer ontvangen. De recentralisatie van de omroepen is hierin ook meegenomen. Tabel 3: Boekjaar- en projectsubsidies 2014 Subsidieregeling nr. 1.6.13

Paragraaf Titel van de regeling of hoofdstuk 2.3

Doel

Vergelijkbaar subsidie-plafond 2013

Totaal subsidieplafond 2014

Herstructurering / ontwikkeling bedrijventerreinen

3.4

0

0

1.6.30

Subsidieregeling externe veiligheid 2011-2014 ZuidHolland

2.4

3.000.000

3.000.000

1.6.36

Subsidieregeling restauratie van rijksmonumenten 2013

4.5

1.514.381

1.514.381

1.6.41

Subsidieregeling milieumaatregelen binnenvaart Zuid-Holland 2013

2.4

5.000.000

1.200.000

1.6.43

Uitvoeringsregeling Brede Doeluitkering Verkeer en Vervoer 2013

2.4

105.000.000

overige

Overige paragrafen

96.370.000

8

Toegankelijkheid bushaltelocaties

2.4

0

750.000

10

Mobiliteitsmanagement

2.4

0

430.000

11

Gedragsbeïnvloeding verkeersveiligheid

2.4

0

4.550.000

Veerprojecten en Veerinfrastructuur

2.4

0

2.900.000

12 en 13 1.6.44

Subsidieregeling Landelijk Gebied 2013

1.5

2.1

Boekjaarsubsidie natuuren landschapsbeheer in het cultuurlandschap

1.5

710.924

167.500

2.2

Boekjaarsubsidies terreinbeheer door natuurbeschermingsorganisaties

1.4

1.637.100

559.625

2.3

Boekjaarsubsidies voet- en fietsveren met een regionale functie

1.3

53.500

53.500

213

Subsidieregeling nr.

Paragraaf Titel van de regeling of hoofdstuk

2.4

Doel



Boekjaarsubsidies Structurele activiteiten ter uitvoering van het provinciale faunabeleid als bedoeld in de Flora- en faunawet

1.4

149.000

165.000

Boekjaarsubsidie, proefproject 'boeren voor natuur' in polder Biesland

1.5

139.422

139.422

Projectsubsidie Verwerving en inrichting (provinciale) ecologische verbindingen (EHS)

1.4

0

0

Projectsubsidie Verwerving en inrichting (provinciale) ecologische verbindingen (EHS)

1.4

0

0

Projectsubsidies Milieutekorten in de Ecologische Hoofdstructuur (EHS) en de Vogel- en Habitatrichtlijn (VHR) gebieden

1.4

0

0

3.4

Projectsubsidies Maatregelen in de ecologische hoofdstructuur

1.4

180.000

180.000

3.5

Projectsubsidie Soortenbeleid Leefgebied

1.4

0

0

3.6

Projectsubsidie Natuurbeschermingswet

1.4

135.000

0

Projectsubsidie ingevolge art. 10 Natuurbeschermingswet 1998

1.4

0

135.000

Projectsubsidie ingevolge art. 10a Natuurbeschermingswet 1998

1.4

130.000

0

3.7

Projectsubsidie landelijke routenetwerken

1.3

274.250

0

3.8

Projectsubsidie Ontsluiting landelijk gebied; wandelen over boerenland

1.3

0

0

Projectsubsidie voor aanleg en inrichting Wandelroutenetwerk Zuid-Holland 2010-2020

1.3

1.670.000

0

Projectsubsidie wandelen over boerenland

1.3

180.000

180.000

Projectsubsidie POP2-maatregel 111 (Beroepsopleiding en voorlichting)

1.5

0

0

Projectsubsidie POP2-maatregel 125 (infrastructuur voor de ontwikkeling / aanpassing van de landen bosbouw)

1.5

400.000

0

Projectsubsidie POP2-maatregel 216 (niet productieve investeringen, verdrogingsbestrijding)

1.5

0

0

Projectsubsidie POP2-maatregel 216 onderdeel A3 Waterbeheer

1.5

0

0

Projectsubsidies POP2-maatregelen 311 (diversificatie naar niet-agrarische activiteiten) en 311b (hernieuwbare energie)

1.5

0

0

Projectsubsidie POP2-maatregel 321 (Basisvoorzieningen voor economie en plattelandsbevolking)

1.5

0

0

2.5 3.1, art. 42, lid 1 3.1, art. 42, lid 2 3.3

3.6A

3.6B

3.8 A

3.8 B 3.9 3.10

3.11

3.11 3.12

3.15

214



3.13, 3.14, 3.16 t/m 3.18

Doel



Projectsubsidies POP2-maatregel 312, 313, 323 en 341

1.5

0

0

Projectsubsidies POP2 Leaderaanpak maatregelen 411, 412, 413, 421 en 431

1.5

750.000

0

3.24

Projectsubsidie Gebiedsgerichte ontwikkeling van groenblauwe diensten

1.5

200.000

0

3.25

Projectsubsidie Ontwikkelen en instandhouding Nationale Landschappen

1.5

0

0

3.26

Projectsubsidie Akkerrandenregeling

1.5

250.000

250.000

3.27

Projectsubsidie Stimuleren regionaal landschapsbeleid

1.5

0

0

3.28

Projectsubsidie voor het versterken van de leefbaarheid en sociaal-economische vitaliteit in het landelijk gebeid

1.5

0

0

3.29

Projectsubsidie voor het onderhoud van landschapselementen

1.5

185.425

155.400

3.30

Projectsubsidie ter uitvoering van de verplichtingen van het Rijk, die initieel zijn overgegaan op de provincie bij WILG

1.5

70.498.800

0

Projectsubsidie grootschalige proef van onderwaterdrainage

1.5

135.000

0

Subsidieregeling reizigersplatforms Zuid-Holland

2.3

40.000

40.000

Subsidieregeling molens Zuid-Holland 2013

4.5

3.420.000

1.143.980

Subsidieregeling planvorming bedrijventerreinen en greenports Zuid-Holland

3.4

0

3.19 t/m 3.23

3.31 1.6.45 1.6.46 1.6.47

2

Planvorming Bedrijventerreinen

1.000.000

500.000

3

Planvorming Greenportlocaties

0

500.000

1.6.48

Subsidieregeling jeugdzorg Zuid-Holland 2013

4.3

Boekjaarsubsidies jeugdzorginstellingen binnen Zuid-Holland

4.3

109.675.031

107.842.951

Boekjaarsubsidies Landelijk werkende instellingen

4.3

4.737.558

3.591.053

3

Buiten provinciale plaatsingen

4.3

1.500.000

1.500.000

3

Innovatie

4.3

1.135.023

1.385.543

3

Projecten vraag-aanbod Jeugdzorg

4.3

500.000

0

3

Kwetsbare jongeren

4.3

289.934

900.000

Impuls kwaliteitsverbetering en vraag en aanbod

4.3

4.285.296

3.663.627

3

Transitie pilot projecten

4.3

0

1.200.000

3

Transitie jeugdzorg

4.3

2.723.614

Deelplafond: Holland Rijnland

4.3

0

Deelplafond: Midden Holland

4.3

0

696.875

Deelplafond: Zuid-Holland Zuid

4.3

0

1.426.258

2

2

3

215

1.288.623


1.6.51

1.6.53 1.6.55


Doel



Subsidieregeling sanering en bemiddeling verspreide glastuinbouw 2013

3.1

Deelplafond: bemiddeling

3.1

580.000

338.024

Subsidieregeling cultuurnetwerkers Zuid-Holland 2013

4.5

176.000

176.000

Subsidieregeling asbest eraf, zonnepanelen er op

3.5

1.000.000

863.720

323.255.258

239.756.482

Totaal

Ter toelichting dienen de volgende opmerkingen: 1.

Indien bij de subsidieverstrekking rangschikking aan de orde is, is dit vermeldt in de betreffende

2.

subsidieregeling; De kolom ‘vergelijkbaar subsidieplafond 2013’ geeft het subsidieplafond aan van de ‘oude subsidieregelingen’, die vanwege de inwerkingtreding van de Asv per 1 juli 2013, alle zijn herzien en

3.

een nieuwe naam hebben gekregen; Omdat de Asv geen voorgeschreven tijdvakken / aanvraagperiodes meer kent, worden die kolommen niet meer in de begroting opgenomen.

216

Paragraaf EU-subsidies Inleiding De beleidsdoelen die de provincie heeft gesteld met het Provinciale meerjarenprogramma landelijk gebied, ‘Vitaal Platteland’, het economische clusterbeleid en duurzaam innovatiebeleid kunnen mede worden vormgegeven met steun vanuit Europese subsidieprogramma’s. Daarom wordt ingezet op maximale benutting van middelen die beschikbaar zijn via Europese programma’s om provinciale doelen te realiseren. Dit is vooral belangrijk nu de beleidsdoelen onder druk komen te staan door bezuinigingen vanuit het Rijk. Er bestaan verschillende Europese subsidieprogramma’s voor de lopende periode 2007-201319 die mogelijkheden bieden voor projecten op het grondgebied van Zuid-Holland. De uitdaging is deze mogelijkheden samen met partners binnen de provincie te verzilveren. De provincie speelt hierbij een actieve, sturende rol. Binnen diverse programma’s heeft de provincie een rol in de besluitvorming over de toekenning van subsidies. Deze paragraaf biedt een overzicht van de middelen in de verschillende Europese subsidieprogramma’s. Europese subsidieprogramma’s periode 2007-2013 (bedragen x € 1 mln) Europees Fonds voor Regionale Ontwikkeling (Kansen voor West)

63,9

Plattelandsontwikkelingsprogramma (POP2)

24,2

Europees Fonds voor Regionale Ontwikkeling (Grensoverschrijdende samenwerking)

22,5

Totaal

110,6

Bovenop de Europese middelen zijn door het Rijk voor Kansen voor West extra middelen toegevoegd aan het programma (€ 25,2 mln). Daarnaast hebben ook de steden Rotterdam en Den Haag hun eigen budget vanuit Kansen voor West voor kennis en innovatie (€ 43,7 mln EFRO en € 13,1 mln rijkscofinanciering). Al met al kan hiermee voor € 192,6 mln aan Europese en rijksfinanciering worden ingezet voor projecten die bijdragen aan de realisatie van provinciale ambities. Waar aanvankelijk de focus lag op het van de grond krijgen van voldoende projecten om 100% van het beschikbare budget te benutten, is het nu van belang de voortgang van de projecten en de benutting en uitputting van de voor Zuid-Holland beschikbare budgetten goed te monitoren. Dit staat ook in directe relatie tot prestatie-indicator 4.1.3.2 in programma 4 van de begroting: het percentage van de realisatie van de voor ZuidHolland beschikbare budgetten. Dit betreft zowel het Operationeel Programma Kansen voor West (OP West) als het Plattelandsontwikkelingsprogramma (POP2). Anders dan bij Interreg is voor zowel OP West als POP2 de provincie verantwoordelijk voor de benutting van de beschikbare middelen. Het gaat hier om een inspanningsverplichting. Tijdige realisatie van een voldoende hoog projectvolume is daarbij ook van groot belang om te voldoen aan de zogenaamde N+2 regel: elke jaartranche van zowel OP West als POP moet uiterlijk twee jaar na afloop van dat jaar volledig zijn besteed. Deze N+2 regel geldt op programmaniveau, of voor alle partners binnen een programma samen en niet voor de provincie afzonderlijk. Toch monitoren we ook specifiek de opgave voor Zuid-Holland. De provincie is op drie manieren betrokken bij projecten: door zelf te participeren in een project als eindverantwoordelijke of als partner; door het verlenen van cofinanciering aan een project uit Zuid-Holland; door het begeleiden van projecten uit Zuid-Holland om succesvol gebruik te maken van de Europese

19

Naar verwachting zullen de aanvragen voor financiering van projecten uit de verschillende Europese fondsen voor de nieuwe programmaperiode

2014-2020 vanaf medio 2014 kunnen worden gedaan.

217

subsidiemogelijkheden. Vanaf medio 2008 zijn de eerste Europese projecten binnen de lopende budgetperiode (2007-2013) in uitvoering gekomen. Deze projecten hebben een meerjarig karakter. OP Kansen voor West (OP West) Binnen het Operationeel Programma Kansen voor West kunnen Europese subsidies worden aangevraagd door partijen binnen de vier Randstadprovincies voor projecten op het gebied van de kenniseconomie (Europese 'Lissabon strategie'), duurzaamheid en kwaliteit regionaal vestigingsklimaat. De provincie is actief betrokken bij de beoordeling en selectie van projecten die voor subsidie in aanmerking komen. Van de beschikbare € 63,9 mln moet ultimo 2014 € 49,6 mln zijn besteed. Medio 2013 is al voor bijna € 30,0 mln gerealiseerd. In de tabel hieronder een overzicht van de minimale vereiste uitgaven (N+2) per jaarschijf ten opzichte van de daadwerkelijke (verwachte) uitgaven (realisatie) in de lopende projecten. Jaar

2014

2015

N+2 (minimaal vereist)

49,6

63,9

Realisatie (verwacht)

55,0

63,9


De tabel hieronder geeft de voorlopige verdeling van middelen (alleen beschikte projecten) weer per provinciaal beleidsthema. Het betreft dus alleen de middelen die op papier beschikt zijn, projecten die in de pijplijn zitten worden niet meegerekend. Thema (bedragen in €)

EFRO

Rijkscofinanciering

Cofinanciering Provincie Zuid-Holland

Totaal projectvolume

Economische Clusterversterking

28.655.050

16.371.129

8.730.000

124.253.349

Milieu / Duurzame energie

11.387.510

4.835.171

1.274.433

63.040.931

Greenports

9.353.788

2.093.575

400.000

60.974.997

Groen

7.838.623

-

3.600.000

23.483.668

Totaal

57.234.971

23.299.875

14.004.433

271.752.945

Plattelandsontwikkelingsprogramma (POP2) De Europese subsidies voor plattelandsontwikkeling (POP2) worden ingezet binnen de kaders van het Provinciale meerjarenprogramma landelijk gebied. De verdeling van de Europese subsidie verloopt via de provinciale subsidieregeling landelijk gebied. De maatregelen op contractbasis, (less favorite areas en ganzenpakketten) zijn in deze rapportage buiten beschouwing gelaten. Hiermee is € 4,6 mln gemoeid, waardoor het totaal dat in deze paragraaf wordt meegenomen € 19,6 mln bedraagt en niet de in de eerste tabel opgenomen € 24,2 mln. Van de beschikbare € 19,6 mln moet ultimo 2014 € 19,0 mln zijn besteed. De afgelopen jaren heeft er onderuitputting plaatsgevonden waardoor de uitgaven ongeveer € 4,0 mln achter zijn gebleven (midden 2013). De onderuitputting komt voort uit stagnerende projecten in de jaren 2008-2010. Tweede oorzaak voor de onderuitputting zijn strengere controles op niet subsidiabele kosten. Hierdoor vallen de declaraties lager uit. Deze onderbesteding leidt op programmaniveau nog niet tot problemen, de uitgaven van de andere provincies zorgen ervoor dat voor het hele programma de N+2 wordt gehaald. Het is echter wel zorg om in het komende jaar tot voldoende uitgaven te komen.

218

In de tabel hieronder een overzicht van de minimale vereiste uitgaven (N+2) per jaarschijf ten opzichte van de daadwerkelijke (verwachte) uitgaven (realisatie) in de lopende projecten. Jaar (bedragen x € 1 mln)

2014

2015

N+2 (minimaal vereist)

19,0

19,6

Realisatie (verwacht)

19,6

19,6

Grensoverschrijdende samenwerking (Interreg) De provincie Zuid-Holland kan binnen vier Interreg programma’s projecten indienen (Interreg IVA 2 Zeeën, Interreg IVB Noordzee, Interreg IVB Noord West Europa en Interreg IVC). Binnen de Interreg programma’s kunnen Europese subsidies worden aangevraagd voor projecten waarin partijen uit meerdere landen 'grensoverschrijdend' samenwerken. De programma’s werken met periodieke oproepen voor indiening van projectvoorstellen - een soort tenders waarbinnen projectaanvragen kunnen worden ingediend. De provincie heeft in alle Interreg programma’s een adviserende rol bij de beoordeling van projecten. Daar waar relevant wordt projectdeelname als (lead)partner door de provincie zelf gestimuleerd. In de vorige programmaperiode (2000-2006) was Zuid-Holland de provincie met het hoogste aantal deelnemende partners, die samen voor circa € 22,5 mln aan Europese subsidies verwierven. Een ambitie die we ook in de huidige programmaperiode vast willen houden. Tal van projecten met partners uit Zuid-Holland zijn al goedgekeurd. Inmiddels is door partijen in Zuid-Holland tot midden 2013 voor € 24,2 mln aan Europese subsidie verworven in de lopende Europese budgetperiode 2007-2013. Programma (bedragen in €)

verworven tot nu

Interreg IV A 2 Zeeën

8.381.777

Interreg IV B Noord West Europa

9.497.080

Interreg IV B Noordzee

4.226.585

Interreg IV C Totaal

2.113.863 24.219.305

Overige Programma’s De provincie heeft als doelstelling om naast de gangbare programma’s zoals EFRO, ook middelen te verwerven uit andere programma’s, zoals de Kaderprogramma’s en Life+. Voor Life+ is nu een aanvraag in voorbereiding en binnen het Zevende Kaderprogramma (KP7) heeft de provincie een eerste succesvolle aanvraag ingediend middels het Health Ties project, waarvoor de provincie als leadpartner € 109.396 heeft verworven.

219

220

Financiële Begroting Inleiding De Financiële Begroting is gebaseerd op het Besluit Begroting en Verantwoording provincies en gemeenten (BBV). De indeling van de Financiële Begroting is als volgt: Overzicht van baten en lasten Toelichting van baten en lasten Gronden waarop de ramingen zijn gebaseerd -

Indexering materiële budgetten en gesubsidieerde instellingen Rente Loonkosten

-

Kostenverdeling

-

Uitkering Provinciefonds Opcenten Motorrijtuigenbelasting Kapitaallasten Investeren, waarderen en afschrijven

-

Verklaring verschillen Begroting na wijziging (Voorjaarsnota) 2013 - Begroting 2014

Verklaring verschillen Jaarrekening 2012 - Begroting 2014 Algemene dekkingsmiddelen Incidentele baten en lasten Overzicht van inkomsten en uitgaven: investeringen Uiteenzetting financiële positie Nieuw beleid in 2014 -

Arbeidskosten gerelateerde verplichtingen Verleende garanties en waarborgen Staat van reserves en voorzieningen 2014

-

Staat van activa 2014 Investerings- en financieringsstaat 2014

221

Overzicht baten en lasten (bedragen x € 1.000)

2012

2013 na Voorjaarsnota

2014

2015

2016

2017

Lasten Programma 1

Groen en Water

118.816

229.467

151.004

113.526

94.411

76.719

2

Mobiliteit en Milieu

363.422

423.369

374.925

398.608

379.443

379.540

3

Ruimte, Wonen en Economie

86.567

129.858

80.794

47.544

48.118

41.914

4

Bestuur en Samenleving

213.373

211.575

183.912

70.253

52.253

51.922

5

Integrale Ruimtelijke Projecten

21.091

17.288

8.428

4.407

3.945

3.471

6

Middelen

8.025

5.197

14.226

2.493

2.379

-393

811.293

1.016.753

813.289

636.832

580.549

553.174

Totaal lasten Baten Programma 1

Groen en Water

2


3


4


5


6

Middelen

Totaal baten Totaal saldo voor bestemming

68.725

129.531

78.344

36.578

34.776

34.126

110.234

150.103

109.545

101.227

99.676

105.508

10.673

7.810

1.288

890

890

890

113.591

117.879

116.273

861

861

861

13.301

30

30

30

30

30

539.221

507.450

499.755

468.754

452.406

451.377

855.747

912.803

805.236

608.340

588.637

592.791

44.454

-103.950

-8.053

-28.492

8.088

39.618

Bijdrage uit reserve Programma 1

Groen en Water

18.418

35.923

16.638

11.824

14.853

431

2


34.012

33.468

47.543

78.161

31.152

10.245

3


15.972

61.080

14.759

1.518

362

0

4


4.203

298

55

1.000

0

0

5


6

Middelen

Totaal bijdrage uit reserve

3.142

13.815

4.949

800

450

0

49.852

8.887

362

292

126

0

125.598

153.471

84.306

93.593

46.943

10.675

Storting in reserve Programma 1

Groen en Water

32.416

1.070

10.450

423

75

0

2


58.052

21.718

49.959

60.986

36.881

17.452

3


39.486

16.818

1.100

1.100

0

0

4


3.175

1.000

0

0

0

0

5


11.300

5.000

3.200

0

0

0

6

Middelen

10.552

3.915

11.544

2.500

0

0

154.982

49.520

76.252

65.009

36.956

17.452

15.070

0

0

92

18.075

32.841

Totaal storting in reserve Resultaat

222

Toelichting baten en lasten In het overzicht van baten en lasten staat opgenomen wat het totaal saldo voor bestemming (alleen exploitatie) en wat het resultaat (inclusief bijdragen en stortingen in reserves) is. Gronden waarop de ramingen zijn gebaseerd De basis voor de begroting en het meerjarenperspectief is het financieel perspectief tot en met de Voorjaarsnota 2013. De Begroting 2014 en de meerjarenraming 2014-2017 zijn opgebouwd op basis van de vastgestelde meerjarenraming 2013-2016, de Voorjaarsnota 2013, de Kadernota 2014 en de Meicirculaire. Voor de ontwikkeling van de financiële ruimte wordt verwezen naar het overzicht in het Budgettair kader aan het begin van dit boekwerk. Bij het opstellen van de begroting is verder onder andere rekening gehouden met de onderstaande uitgangspunten. Indexering materiële budgetten en gesubsidieerde instellingen De indexeringen van de provinciale materiele budgetten en gesubsidieerde instellingen vinden dit jaar niet plaats. Er vindt alleen indexering plaats, waarin dit verplicht en/of extern van aard is. De budgetten van gemeenschappelijke regelingen, subsidieregeling Landelijk Gebied, IODS en Meerjarenprogramma Investeringen Provinciale Infrastructuur zijn geïndexeerd. Rente In deze begroting zijn de rentelasten gebaseerd op de in de meerjarenraming verwerkte ontwikkeling van de (groeiende) financieringsbehoefte enerzijds en de teruglopende eigen financieringsmiddelen anderzijds. Voor 2014 is bij de berekening van het te hanteren rentepercentage op investeringen rekening gehouden met de volgende vier rentepercentages: Rentepercentage voor lang geld: Prognose marktrente

2,67% 2,94%

Feitelijke rentedruk Rekenrente laatst vastgestelde begroting

4,44% 3,41%

De omrekening van deze percentages leidt tot een berekende rente van 3,37%. Kapitaallasten De kapitaallasten bestaan uit: A. Afschrijvingen en toegerekende rente en B. bespaarde rente. Ad A. Afschrijvingen en toegerekende rente Onderwerp

2014

2015

2016

2017

101,58

112,36

122,91

122,91

mutaties toegerekende rente

-6,86

-6,77

-4,77

-1,33

mutaties afschrijvingen

-2,75

-2,29

1,51

4,99

Totaal mutatie kapitaallasten

-9,62

-9,06

-3,26

3,66

Raming Begroting 2014

91,66

103,30

119,65

126,58


Raming Begroting 2013

223

De kapitaallasten bestaan uit afschrijvingen op de activa en de toegerekende rente op deze activa. De mutaties op de afschrijvingen zijn voornamelijk het gevolg van verschuivingen in de investeringen in de jaren 2013 t/m 2016. De mutaties op de toegerekende rente heeft meerdere oorzaken: Het rentepercentage is gewijzigd. In Begroting 2013 is voor het jaar 2014 gerekend met 3,30%. In de huidige begroting wordt gerekend met een rentepercentage van 3,37%. Er heeft een verschuiving van investeringen naar latere jaren plaatsgevonden. Ad B. Bespaarde rente Onderwerp (bedragen x € 1 mln)

2014

2015

2016

2017

Stand bij Begroting 2013

19,67

23,08

21,13

21,13

Mutaties toegerekende rente aan activa

-6,86

-6,77

-4,77

-1,33

Mutaties betaalde rente opgenomen geldleningen

-0,11

-0,60

0,52

-2,95

Totaal mutatie

-6,97

-7,41

-4,25

-4,78

Stand bij Begroting 2014

12,70

15,67

16,88

16,85

De bespaarde rente is het verschil tussen de betaalde rente op opgenomen geldleningen en de toegerekende rente aan de activa. De mutaties op de bespaarde rente zijn voornamelijk veroorzaakt door verschuivingen in de geplande investeringen voor de jaren 2013 tot en met 2016: Onderwerp

2013

2014

2015

2016

Begrote investeringen in Begroting 2013

150

177

217

226

Begrote investeringen in Begroting 2014

142

208

282

168

-8

31

65

-58


Mutatie investeringen

Als gevolg van gewijzigde investeringsbedragen wijzigt de toegerekende rente, maar ook de financieringsbehoefte wijzigt. De financieringsbehoefte zal in eerste instantie naar achteren verschuiven, zoals ook te zien is bij de mutaties betaalde rente opgenomen geldleningen. In 2015 en 2016 is meer financiering nodig dan in 2013 gepland om alle investeringen uit te kunnen voeren. In die jaren is de investeringsbehoefte ten opzichte van Begroting 2013 toegenomen. Loonkosten De loonkosten worden normatief in de begroting opgenomen. Voor iedere functieschaal is een normbedrag vastgesteld gebaseerd op 98% van het maximum van de functieschaal. Vervolgens wordt, rekening houdend met een vacatureruimte van minimaal 2%, het loonbudget bepaald op basis van 98% van de formatie x het normbedrag. Jaarlijks worden de normbedragen bijgesteld met de gevolgen van CAO-stijgingen en het werkgeversaandeel van de premies.

224

Kostenverdeling Tot en met 2011 kende de provincie een kostenverdeling op het niveau van productgroep en werden organisatiekosten grotendeels doorbelast op basis van ingeschatte inspanningspercentages. Vanaf 2012 wordt, conform het door PS vastgestelde beleid (besluit 6172 d.d. 28 april 2010), de kostenverdeling verder verfijnd naar het niveau van deelproducten en worden kosten feitelijk toegerekend op basis van tijdschrijven. De opbouw van de organisatiekosten en de doorbelasting naar programma’s kan als volgt worden weergegeven: Kosten

Begroting 2013

Begroting 2014

119.847

117.274

29.648

28.531

149.495

145.805

1 Groen en Water

26.319

27.641

2 Mobiliteit en Milieu

64.920

62.773

3 Ruimte, Wonen en Economie

23.834

23.550

4 Bestuur en Samenleving

25.276

23.957

102

107


Loonkosten Indirecte kosten Totaal te verdelen Verdeling naar programma

5 Integrale Ruimtelijke Projecten 6 Middelen Totale verdeling

9.044

7.778

149.495

145.805

Uitkering Provinciefonds De meerjarenraming voor de uitkering uit het Provinciefonds is gebaseerd op de Meicirculaire 2013. Hierin zijn zowel de meerjarige ontwikkelingen aangegeven ten aanzien van de algemene uitkering als van decentralisatieuitkeringen. Bij het ramen van de algemene uitkering wordt rekening gehouden met een behoedzaamheidsmarge van 1%. Opcenten Motorrijtuigenbelasting Bij het ramen van de inkomsten uit de opcenten op de Motorrijtuigenbelasting wordt rekening gehouden met ontwikkelingen in het wagenpark. Hierbij gaat het zowel om volume (aantallen auto's) als gewicht. Deze variabelen zijn van invloed op de inkomsten. Bij de raming wordt rekening gehouden met een behoedzaamheidsmarge van 1% om beperkte afwijkingen in volume, gewicht en dergelijke op te kunnen vangen. In het Hoofdlijnenakkoord is ten aanzien van de opcenten opgenomen de inflatiecorrectie voor de helft achterwege te laten. Per jaar wordt bezien of de volledige correctie achterwege kan blijven, afhankelijk van het financieel perspectief. Om de lastenverhoging voor de burger te beperken, is voor 2014 de verhoging met de helft van de inflatie achterwege gelaten. Investeren, waarderen en afschrijven De investeringen en afschrijvingen voor 2014 en verder zijn opgenomen conform de beleidsuitgangspunten zoals vastgesteld in de beleidsnota Investeringen, waarderingen en afschrijvingen 2010.

225

Verschillen Begroting 2013 na Voorjaarsnota 2013 - Begroting 2014


Begroting na wijziging 2013 Lasten

Baten

Begroting 2014

Saldo

Lasten

Baten

Verschil Saldo

Lasten

Baten

Saldo

Programma 1 Doel 1.1

9.744

1.337

-8.407

5.819

290

-5.529

3.925

-1.047

2.878

Doel 1.2

6.604

2.640

-3.964

5.629

1.883

-3.746

974

-757

217

Doel 1.3

139.076

89.472

-49.604

72.305

41.425

-30.881

66.771

-48.048

18.723

Doel 1.4

32.035

12.609

-19.426

27.553

13.018

-14.535

4.482

409

4.891

Doel 1.5

42.008

23.473

-18.535

39.698

21.729

-17.969

2.310

-1.744

566

Subtotaal

229.467

129.531

-99.936

151.004

78.344

-72.660

78.463

-51.187

27.276


111.424

4.171

-107.254

107.114

4.263

-102.851

4.311

92

4.403

Doel 2.2

134.137

39.237

-94.899

118.173

23.573

-94.600

15.964

-15.664

299

Doel 2.3

90.089

77.062

-13.027

90.515

78.310

-12.205

-427

1.248

821

Doel 2.4

87.719

29.633

-58.086

59.123

3.400

-55.723

28.596

-26.233

2.363

Subtotaal

423.369

150.103

-273.266

374.925

109.545

-265.379

48.444

-40.558

7.886

Doel 3.1

14.302

330

-13.973

15.248

0

-15.248

-946

-330

-1.276

Doel 3.2

16.469

117

-16.352

14.009

0

-14.009

2.460

-117

2.343

Doel 3.3

35.798

6.267

-29.531

17.381

910

-16.472

18.417

-5.357

13.059

Doel 3.4

59.918

1.096

-58.822

32.432

379

-32.053

27.487

-717

26.769

Doel 3.5

3.370

0

-3.370

1.724

0

-1.724

1.646

0

1.646

129.858

7.810

-122.048

80.794

1.288

-79.506

49.063

-6.521

42.542

Doel 4.1

18.569

666

-17.903

17.985

666

-17.318

585

0

585

Doel 4.2

5.415

131

-5.284

4.710

131

-4.579

705

0

705

Doel 4.3

131.427

117.014

-14.414

128.998

115.412

-13.586

2.430

-1.602

828

Doel 4.4

15.460

0

-15.460

12.477

0

-12.477

2.983

0

2.983

Doel 4.5

16.142

68

-16.074

14.649

63

-14.586

1.493

-5

1.489

Programma 3

Subtotaal Programma 4

Doel 4.6

24.561

0

-24.561

5.093

0

-5.093

19.468

0

19.468

Subtotaal

211.575

117.879

-93.696

183.912

116.273

-67.639

27.663

-1.606

26.057

Doel 5.1

0

0

0

0

0

0

0

0

0

Doel 5.2

2.263

30

-2.233

2.117

30

-2.087

146

0

146

Doel 5.3

13.455

0

-13.455

4.174

0

-4.174

9.281

0

9.281

Doel 5.4

425

0

-425

343

0

-343

82

0

82

Doel 5.5

1.145

0

-1.145

1.496

0

-1.496

-351

0

-351

Doel 5.6

0

0

0

298

0

-298

-298

0

-298

17.288

30

-17.258

8.428

30

-8.398

8.860

0

8.860

Doel 6.1

5.197

202.450

197.253

14.226

174.755

160.529

-9.029

-27.695

-36.724

Doel 6.2

0

305.000

305.000

0

325.000

325.000

0

20.000

20.000

5.197

507.450

502.253

14.226

499.775

485.529

-9.029

-7.695

-16.724

1.016.753

912.803

-103.950

813.289

805.236

-8.053

203.464

-107.567

95.897

Programma 5


Subtotaal Resultaat voor bestemming

226

Conform het BBV is er een toelichting gemaakt op de aanmerkelijke verschillen tussen de geraamde bedragen van het begrotingsjaar 2014 en de geraamde bedragen van het vorig begrotingsjaar na wijziging (Begroting 2013 na Voorjaarsnota 2013). Voor de onderstaande tabellen geldt dat een bedrag met + een voordeel is en met een - teken een nadeel is. Hieronder worden de aanmerkelijke verschillen per programma toegelicht: Programma 1 Groen en Water (bedragen x € 1.000)

Doel

Toelichting

Doel 1.1


Lasten

Baten

Fluctuaties in de rijksbijdrage aan de zandmotor

2.027

-1.047

Fluctuaties in de uitvoering van het project zwakke schakels

2.010

2.010

-212

-212

100

100

Apparaatslasten Diverse aanpassingen van geringe omvang Doel 1.2

Fluctuaties in de rijksbijdrage aan de synergieprojecten water

631

Fluctuaties in de uitvoering van het project raingain

251

251

85

85

7

7

Diverse aanpassingen van geringe omvang

-126

-14.755

14.743

-12

81.470

-62.600

18.870

Fluctuaties in de bedrijfsvoering G.Z-H

191

-190

Kapitaallasten

114

114

-179

-179

-70

-70

Fluctuaties in de uitvoering van het uitvoeringsprogramma groen

Apparaatslasten Diverse aanpassingen van geringe omvang

1

Behoud van biodiversiteit Fluctuaties in de uitvoering van EU projecten Fluctuaties in de rijksbijdrage aan het project programmatische aanpak stikstof Fluctuaties in de rijksbijdrage voor het opstellen van de natura 2000 beheerplannen Fluctuaties in de uitvoering van het uitvoeringsprogramma groen Apparaatslasten Diverse aanpassingen van geringe omvang

Doel 1.5

-757

Toename recreatie in het groen binnen de provincie Fluctuaties in de uitvoering van PMR projecten

Doel 1.4

980

Voldoende schoon en zoet water

Apparaatslasten Doel 1.3

Saldo

2.453

-2.453

0

-1.663

1.801

138

-671

1.267

596

4.150

-207

3.943

18

18

195

195

Ontwikkeling en behoud waardevolle en aantrekkelijke agrarische landschappen Fluctuaties in de uitvoering van het uitvoeringsprogramma groen Fluctuaties in de uitvoering van het project Hof van Delfland Fluctuaties in de uitvoering van het project IODS A4-Midden Delfland

2.007

-1.319

482

-425

688 57

-493

-493

Kapitaallasten

52

52

Apparaatslasten

93

93

169

169

Diverse aanpassingen van geringe omvang Saldo

227

78.463

-51.187

27.276

Programma 2 Mobiliteit en Milieu (bedragen x € 1.000)

Doel

Toelichting

Doel 2.1

Zorg voor de kwaliteit van provinciale infrastructuur Fluctuaties in baten en lasten beheer en onderhoud exploitatie

92

2.524

0

-3.509

5.388

0

5.388

Regionale infrastructuur

18.185

-17.778

407

Goederenvervoer

-2.609

4.893

2.284

Een betere bereikbaarheid en verkeersveiligheid

Ontwikkeling kapitaallasten Ontwikkeling apparaatslasten Diverse activiteiten en projecten mobiliteit

3.543

0

3.543

-3.251

0

-3.251

96

-2.779

-2.683

Een adequaat regionaal openbaar vervoersaanbod Exploitatie OV

0

1.222

1.222

-500

27

-473

215

0

215

-142

-1

-143

25.575

-24.575

1.000

663

-663

0

1.052

-1.052

0

869

0

869

Ontwikkeling kapitaallasten

38

0

38

Ontwikkeling apparaatslasten

86

0

86

313

57

370

48.444

-40.558

7.886

Lasten

Baten

Saldo

-594

0

-594

347

-307

40

-920

0

-920

222

-23

199

1.128

0

1.128

Exploitatie Waterbus / Fast Ferry Ontwikkeling apparaatslasten Diverse aanpassingen van geringe omvang Doel 2.4

Saldo

2.432


Doel 2.3

Baten

-3.509

Ontwikkeling kapitaallasten Doel 2.2

Lasten

Een beter leefmilieu met milieu met minder hinder Luchtkwaliteit NSL Leren voor duurzame ontwikkeling 2 IPO-activiteiten Uitvoeringsdiensten (lump-sum)

Diverse aanpassingen van geringe omvang Saldo Programma 3 Ruimte, Wonen en Economie (bedragen x € 1.000)

Doel

Toelichting

Doel 3.1

Een deskundig geordende ruimte met kwaliteit Opruimen verspreid glas'12-15 Projectmanagementkosten Deltapoort Ontwikkeling apparaatslasten Diverse aanpassingen van geringe omvang

Doel 3.2

Vraag en aanbod aan woningen in balans ISV3 IBB vervallen rijksbijdragen

117

-117

0

1.215

0

1.215

Aanpak spoedlocaties (bij Voorjaarsnota 2014 bijstelling op basis van de in 2013 opgestelde Midterm review)

1.000

0

1.000

Programma Herontwikkeling Gasfabrieksterreinen

3.500

0

3.500

Claim waterkwaliteitsbeheerders

8.280

0

8.280

Project Hollandsche IJssel

3.462

-5.538

-2.076

Diverse activiteiten bodemsanering

2.313

201

2.514

-159

0

-159

21

-20

1

Ontwikkeling apparaatslasten Doel 3.3

Een schonere bodem en optimaal bodemgebruik in Zuid-Holland

Ontwikkeling apparaatslasten Diverse aanpassingen van geringe omvang

228

Programma 3 Ruimte, Wonen en Economie (bedragen x € 1.000)

Doel

Toelichting

Doel 3.4

Een sterke regionale economie Apparaatslasten In 2013 uitkering subsidie Hoeksche Waard - Alternatieve locatie Nieuw Reijerwaard Fluctuaties in de uitvoering van herstructurering bedrijventerreinen Fluctuaties in de uitvoering van diverse projecten met betrekking tot het versterken van de regionale clusters

Doel 3.5

Lasten

Baten

Saldo

294

0

294

26.750

0

26.750

1.855

0

1.855

-2.754

-650

-3.404

Subsidietaakstelling Zuid-Hollands Bureau voor Toerisme

537

0

537


804

-67

737

-97

0

-97

1.500

0

1.500

Een duurzame energievoorziening in Zuid-Holland Apparaatslasten Green Deal (sanering asbestdaken) Diverse aanpassingen van geringe omvang

243

0

243

49.063

-6.521

42.542

Lasten

Baten

Saldo

Apparaatslasten

374

0

374


211

0

211

Apparaatslasten

605

0

605


100

0

100

-202

0

-202

Saldo Programma 4 Bestuur en Samenleving (bedragen x € 1.000)

Doel

Toelichting

Doel 4.1

Krachtige en slanke provincie

Doel 4.2

Doel 4.3

Slagvaardig en robuust lokaal en regionaal bestuur

Kwalitatief goede en tijdige jeugdzorg Apparaatslasten Bijstelling doeluitkering Jeugdzorg en Jeugdhulpverlening

Doel 4.4

2.193

-1.572

621

Bezuiniging op subsidie Regionale Agenda Samenleving

458

0

458


-19

-30

-49

Bevorderen van participatie van (kwetsbare) burgers Apparaatslasten Bezuiniging op subsidies Maatschappelijke Participatie Diverse aanpassingen van geringe omvang

Doel 4.5

0

349

0

2.588

46

0

46

Een beschermd, bekend en beleefbaar cultureel erfgoed Apparaatslasten

Doel 4.6

349 2.588

107

0

107

Bezuiniging op subsidies cultuurparticipatie

1.414

0

1.414


-28

-5

-33

19.381

0

19.381

87

0

87

27.663

-1.606

26.057

Mediavoorzieningen met een goed bereik Recentralisatie regionale omroepen Apparaatslasten Saldo

229

Programma 5 Integrale Ruimtelijke Projecten (bedragen x € 1.000)

Doel

Toelichting

Doel 5.2

Integrale en duurzame ontwikkeling van de Zuidplaspolder: bedrijventerreinen, woningbouw en glastuinbouw met daaraan voorafgaand aanleg van infrastructuur en groen Uitvoering van de strategie voor de verschillende deelgebieden.

Doel 5.3

146

0

146

9.281

0

9.281

82

0

82

-351

0

-351

Integrale (ruimtelijke) ontwikkeling op Goeree-Overflakkee In 2014 worden een 6 tal projecten uitgevoerd.

Doel 5.6

Saldo

Integrale ontwikkeling Zuidvleugel Zuid: gericht op de economische vitaliteit en verbeterde leefomgeving Jaar 2014 voor nadere uitwerking, implementatie en afronding

Doel 5.5

Baten

Integrale ontwikkeling van de Oude Rijnzone: herstructurering van bedrijventerreinen met daaraan voorafgaand aanleg van infrastructuur Nota Ruimte Middelen voor Oude Rijn Zone

Doel 5.4

Lasten

Integrale projecten algemeen Algemene middelen voor de IRP’s staan in de Begroting 2013 onder doel 5.5. Saldo

-298

0

-298

8.860

0

8.860

Lasten

Baten

Saldo

-25.969

-25.969

-1.695

-1.695

Programma 6 Middelen (bedragen x € 1.000)

Doel

Toelichting

Doel 6.1

Financieel gezonde huishouding Ontwikkelingen Provinciefonds Bijstelling resultaten uit vermogen en deelnemingen Incidentele bezuiniging Voorjaarsnota 2013

-7.215

Taakstelling en reserveringen Ontwikkelingen apparaatslasten Diverse aanpassingen van geringe omvang Doel 6.2

740

1.266

1.266

-220

Invoering IKB

-7.215

740 -31

-3.600

-251 -3.600

Een belastingdruk voor de burger die past bij het provinciale voorzieningenniveau Vervallen vrijstelling motorijtuigenbelasting voor energiezuinige auto’s Saldo

230

-9.029

20.000

20.000

-7.695

-16.724

Verschillen Jaarrekening 2012 - Begroting 2014


Jaarrekening 2012 Lasten

Baten

Begroting 2014 Saldo

Lasten

Baten

Verschil Saldo

Lasten

Baten

Saldo


5.246

0

-5.246

5.819

290

-5.529

-573

290

-283

Doel 1.2

5.472

3.113

-2.359

5.629

1.883

-3.746

-157

-1.230

-1.387

Doel 1.3

53.375

30.966

-22.409

72.305

41.425

-30.881

-18.930

10.458

-8.472

Doel 1.4

17.988

11.800

-6.188

27.553

13.018

-14.535

-9.565

1.218

-8.347

Doel 1.5

36.736

22.846

-13.890

39.698

21.729

-17.969

-2.962

-1.117

-4.079

Subtotaal

118.816

68.725

-50.091

151.004

78.344

-72.660

-32.188

9.619

-22.569

Doel 2.1

100.974

5.187

-95.786

107.114

4.263

-102.851

-6.140

-925

-7.065

Doel 2.2

106.411

22.794

-83.617

118.173

23.573

-94.600

-11.762

779

-10.983

Doel 2.3

73.928

63.559

-10.368

90.515

78.310

-12.205

-16.588

14.751

-1.837

Programma 2

Doel 2.4

82.109

18.694

-63.415

59.123

3.400

-55.723

22.987

-15.294

7.693

Subtotaal

363.422

110.234

-253.187

374.925

109.545

-265.379

-11.503

-689

-12.192

Doel 3.1

12.341

100

-12.240

15.248

0

-15.248

-2.908

-100

-3.008

Doel 3.2

13.704

-2.099

-15.803

14.009

0

-14.009

-305

2.099

1.794

Doel 3.3

25.328

1.862

-23.466

17.381

910

-16.472

7.946

-952

6.994

Doel 3.4

32.344

10.756

-21.588

32.432

379

-32.053

-87

-10.378

-10.465

Programma 3

Doel 3.5

2.850

54

-2.795

1.724

0

-1.724

1.126

-54

1.072

Subtotaal

86.567

10.673

-75.893

80.794

1.288

-79.506

5.772

-9.385

-3.613

Doel 4.1

20.387

751

-19.636

17.985

666

-17.318

2.402

-84

2.318

Doel 4.2

4.750

0

-4.750

4.710

131

-4.579

40

131

171

Doel 4.3

130.839

112.357

-18.482

128.998

115.412

-13.586

1.841

3.056

4.896

Doel 4.4

14.582

0

-14.582

12.477

0

-12.477

2.105

0

2.105

Doel 4.5

16.683

484

-16.199

14.649

63

-14.586

2.034

-421

1.613

Programma 4

Doel 4.6

26.132

0

-26.132

5.093

0

-5.093

21.039

0

21.039

Subtotaal

213.373

113.591

-99.781

183.912

116.273

-67.639

29.461

2.681

32.142

4.525

558

-3.967

0

0

0

4.525

-558

3.967

Programma 5 Doel 5.1 Doel 5.2

3.054

-25

-3.079

2.117

30

-2.087

937

55

992

Doel 5.3

12.633

12.549

-84

4.174

0

-4.174

8.459

-12.549

-4.090

Doel 5.4

871

219

-652

343

0

-343

528

-219

309

Doel 5.5

8

0

-8

1.496

0

-1.496

-1.488

0

-1.488

Doel 5.6

0

0

0

298

0

-298

-298

0

-298

21.091

13.301

-7.790

8.428

30

-8.398

12.663

-13.271

-608

Doel 6.1

8.025

225.675

217.649

14.226

174.755

160.529

-6.201

-50.920

-57.120

Doel 6.2

0

313.547

313.547

0

325.000

325.000

0

11.453

11.453

8.025

539.221

531.196

14.226

499.775

485.529

-6.201

-39.446

-45.667

811.293

855.747

44.454

813.289

805.236

-8.053

-1.996

-50.511

-52.507


Subtotaal Resultaat voor bestemming

231

Conform het BBV wordt er een toelichting gegeven op de aanmerkelijke verschillen tussen Begroting 2014 en de Jaarrekening 2012. Voor de onderstaande tabellen geldt dat een bedrag met + een voordeel is en met een teken een nadeel is.

Hieronder worden de aanmerkelijke verschillen per programma toegelicht: Programma 1 Groen en Water (bedragen x € 1.000)

Doel Doel 1.1

Toelichting

Lasten

Baten

Saldo

Fluctuaties in de rijksbijdrage aan de zandmotor

-290

290

0

Fluctuaties in de uitvoering van het waterveiligheidsbeleid

-591

-591

308

308


Apparaatslasten Doel 1.2

Voldoende schoon en zoet water Fluctuaties in de rijksbijdrage aan de synergieprojecten water

976

Fluctuaties in de uitvoering van de grondwaterheffing Fluctuaties in uitvoering project Hollandsche IJssel (Zellingwijk) Apparaatslasten

245

245 -498 -1005

-128

-1

-129

-14.085

14.166

81

-6.403

-2.804

-9207

2.013

-904

1109

Toename recreatie in het groen binnen de provincie Fluctuaties in de uitvoering van PMR projecten Fluctuaties in de uitvoering van het uitvoeringsprogramma groen / ILG Fluctuaties in de bedrijfsvoering GZH Kapitaallasten Apparaatslasten

Doel 1.4

0

-498 -1.005

Diverse aanpassingen van geringe omvang Doel 1.3

-976

35

35

-490

-490

Behoud van biodiversiteit Fluctuaties in de uitvoering van EU projecten Fluctuaties in de rijksbijdrage aan het project programmatische aanpak stikstof

-2.687

2.618

-69

Fluctuaties in de rijksbijdrage voor het opstellen van de natura 2000 beheerplannen

-1.214

1.034

-180

Fluctuaties in de uitvoering van het uitvoeringsprogramma groen

-5.610

-977

-6587

-1.457

-1457

Fluctuaties in de uitvoering van agrarisch natuurbeheer Apparaatslasten Doel 1.5

-54

-54

Ontwikkeling en behoud waardevolle en aantrekkelijke agrarische landschappen Fluctuaties in de uitvoering van het uitvoeringsprogramma groen

-232

Fluctuaties in de uitvoering van de sanering verspreid glastuinbouw Fluctuaties in de uitvoering van het Groene Hartbeleid Fluctuaties in de uitvoering van het project IODS A4-Midden Delfland Kapitaallasten Apparaatslasten Saldo

232

-1.117

3.927

-1349 3927

975

975

-7.864

-7864

33

33

199

199

-32.188

9.619

-22.569

Programma 2 Mobiliteit en Milieu (bedragen x € 1.000)

Doel

Toelichting

Doel 2.1

Zorg voor de kwaliteit van provinciale infrastructuur Fluctuaties in baten en lasten beheer en onderhoud exploitatie Ontwikkeling kapitaallasten Ontwikkeling apparaatslasten

Doel 2.2

Goederenvervoer ROV

Saldo

-803

-925

-1.728

-6.615

0

-6.615

1.278

0

1.278

2.159

-6.300

-4.141

-5.246

5.543

297

-961

969

8

Ontwikkeling kapitaallasten

-5.012

0

-5.012


-3722

0

-3.722


1.020

567

1.587

Een adequaat regionaal openbaar vervoersaanbod Exploitatie OV

-12.549

14.680

2.131

Toegankelijkheid OV

-1.169

0

-1.169

Onderhoud / vervanging veren

-1.000

0

-1.000

Sociale veiligheid

-559

0

-559


-115

0

-115

-1.196

71

-1.125

14.647

-14.022

625

1.098

-19

1.079


Baten

Een betere bereikbaarheid en verkeersveiligheid Regionale infrastructuur

Doel 2.3

Lasten

Een beter leefmilieu met milieu met minder hinder Luchtkwaliteit NSL Vergunningverlening en handhaving DCMR Uitvoering overig grijze wetgeving Uitvoeringsdiensten (lump-sum) Ontwikkeling apparaatslasten Ontwikkeling kapitaallasten Diverse aanpassingen van geringe omvang Saldo

1.411

-621

790

-10.293

0

-10.293

15.471

0

15.471

40

0

40

613

-632

-19

-11.503

-689

-12.192

Lasten

Baten

Saldo

224

0

224

-300

0

-300

-2.435

0

-2.435

-397

-100

-497


Doel

Toelichting

Doel 3.1

Een deskundig geordende ruimte met kwaliteit Opruimen verspreid glas 2012-2015 Projectmanagementkosten Merwedezone en Deltapoort Ontwikkeling apparaatslasten Diverse aanpassingen van geringe omvang

Doel 3.2

Vraag en aanbod aan woningen in balans ISV3

-1.367

2.119

752

Collectief particulier opdrachtgeverschap

350

0

350


705

0

705

7

-20

-13


Een schonere bodem en optimaal bodemgebruik in Zuid-Holland Aanpak spoedlocaties

-4.475

8

-4.467

Programma Herontwikkeling Gasfabrieksterreinen

1.580

0

1.580

Nazorg stortplaatsen Wm

7.289

369

7.658

Project Hollandsche IJssel

1.956

-1.069

887

666

0

666

-135

0

-135

1.064

-260

805

St. Bodembeheer Krimpenerwaard Ontwikkelingen apparaatslasten Diverse aanpassingen van geringe omvang

233


Doel

Toelichting

Doel 3.4

Een sterke regionale economie

Lasten

Apparaatslasten

Saldo

384

-5.394

-5.011

-276

-2.579

-2.855

-1.877

-2.159

-4.036

554

-246

308

1.128

Hoeksche Waard - Alternatieve locatie Nieuw Reijerwaard: In 2012 ontvangen rijksmiddelen ad € 5,0 mln en bijdragen derden wegens kosten provinciaal inpassingsplan Fluctuaties in de uitvoering van herstructurering bedrijventerreinen Fluctuaties in de uitvoering van diverse projecten met betrekking tot het versterken van de regionale clusters Diverse aanpassingen van geringe omvang Doel 3.5

Baten

1.128

Een duurzame energievoorziening in Zuid-Holland Apparaatslasten

-204

0

-204

Actieprogramma duurzame innovatie

544

0

544

SLOK

324

0

324


462

-54

408

5.772

9.385

3.613

Lasten

Baten

Saldo Programma 4 Bestuur en Samenleving (bedragen x € 1.000)

Doel

Toelichting

Doel 4.1

Krachtige en slanke provincie Apparaatslasten

119

119

Europese netwerken

-147

-147

Relatie Provincie en Regio's

-175

-175

3.598

3.598

In de Jaarrekening 2012 is de voorziening pensioenen GS-leden eenmalig verhoogd met € 3,6 mln ten laste van de exploitatie Diverse aanpassingen van geringe omvang Doel 4.2

-993 75

Dekking apparaatslasten -35

131 -35

Kwalitatief goede en tijdige jeugdzorg Apparaatslasten

-428

Bijstelling doeluitkering Jeugdzorg en Jeugdhulpverlening RAS-regio's

-6.377

-428 3.055

8.492


154

-3.322 8.492

0

154

Bevorderen van participatie van (kwetsbare) burgers Apparaatslasten

-362

-362

2.551

2.551

-84

-84

Apparaatslasten

435

435

Subsidie restauratie Fort Wierickerschans 2012

652

652

4.316

4.316

-231

-231

Toevoeging rijksmiddelen voor restauratie rijksmonumenten

-3.044

-3.044

Beëindiging provinciefondsuitkering voor cultuurparticipatie

1.500

1.500

-2.000

-2.000

Bezuiniging op subsidies Maatschappelijke Participatie Diverse aanpassingen van geringe omvang Doel 4.5

-1.077 75

131


Doel 4.4

-84

Slagvaardig en robuust lokaal en regionaal bestuur Apparaatslasten

Doel 4.3

Saldo

Een beschermd, bekend en beleefbaar cultureel erfgoed

Bezuiniging op subsidies cultuurparticipatie Toevoeging middelen basisvoorziening cultuurparticipatie

Toevoeging herallocatiemiddelen cultureel erfgoed Opdrachten erfgoed en ruimte

387


20

234

387 -421

-401

Programma 4 Bestuur en Samenleving (bedragen x € 1.000)

Doel

Toelichting

Doel 4.6

Mediavoorzieningen met een goed bereik

Lasten

Recentralisatie regionale omroepen en bezuiniging 2013 Bezuiniging op subsidie Probiblio Apparaatslasten Diverse aanpassingen van geringe omvang

Baten

20.437

20.437

557

557

50

50

-5 Saldo

Saldo

-5

29.461

2.681

32.142

Lasten

Baten

Saldo

4.526

-558

3.966

937

55

992

8.459

-12.549

-4.090

528

-219

309

-1.488

0

-1.488

Programma 5 Integrale Ruimtelijke Projecten (bedragen x € 1.000)

Doel

Toelichting

Doel 5.1

Aantrekkelijke en bereikbare kust IRP Programma Kust is met ingang van 01-01-2013 geen IRP meer

Doel 5.2

Integrale en duurzame ontwikkeling van de Zuidplaspolder: bedrijventerreinen, woningbouw en glastuinbouw met daaraan voorafgaand aanleg van infrastructuur en groen Uitvoering van de strategie voor de verschillende deelgebieden.

Doel 5.3

Integrale ontwikkeling van de Oude Rijnzone: herstructurering van bedrijventerreinen met daaraan voorafgaand aanleg van infrastructuur Nota Ruimte Middelen voor Oude Rijn Zone

Doel 5.4

Integrale ontwikkeling Zuidvleugel Zuid: gericht op de economische vitaliteit en verbeterde leefomgeving Jaar 2014 voor nadere uitwerking, implementatie en afronding

Doel 5.5

Integrale (ruimtelijke) ontwikkeling op Goeree-Overflakkee In 2014 worden een 6 tal projecten uitgevoerd.

Doel 5.6

Integrale projecten algemeen De algemene middelen voor de IRP’s staan in de Jaarrekening 2012 onder Doel 5.5

-298

0

-298

Saldo

12.663

-13.271

-608

Lasten

Baten

Saldo

-55.349

-55.349

Programma 6 Middelen (bedragen x € 1.000)

Doel

Toelichting

Doel 6.1

Financieel gezonde huishouding Ontwikkelingen binnen het Provinciefonds (zie doel 6.1 voor toelichting verlaging uitkering Provinciefonds) Bijstelling Resultaten uit vermogen en deelnemingen Vrijval diverse OVP's in 2012 Vrijval voorziening dubieuze debiteuren in 2012 Vrijval balansverplichtingen Taakstelling en reserveringen (onder andere stelpost transitie subsidie, focus met ambitie en onvoorzien) Overig

Doel 6.2

7.184 -2.322

-746

-746

800

800

-3.576

-3.576

175

Invoering IKB

7.184 -2.322

312

-3.600

487 -3.600

Een belastingdruk voor de burger die past bij het provinciale voorzieningenniveau Vervallen vrijstelling motorijtuigenbelasting voor energiezuinige auto’s en het aantal auto's waarvoor deze vrijstelling geldt neemt jaarlijks toe. Saldo

235

-6.201

11.453

11.453

-39.446

-45.667

Algemene dekkingsmiddelen Exploitatie

Begroting 2014

Raming 2015

Raming 2016

Raming 2017


Lokale heffingen (opcenten MRB en precario)

325.850

327.850

329.850

329.850

Provinciefonds

159.784

124.017

104.456

103.456

Dividend (deelnemingen)

700

700

700

700

Saldo van de financieringsfunctie

200

0

0

0

-1.004

17.275

16.261

19.214

485.530

469.842

451.267

453.220

Overige algemene dekkingsmiddelen Totaal algemene dekkingsmiddelen

Hieronder staat een toelichting per algemeen dekkingsmiddel. Lokale heffingen Bij de raming van de inkomsten uit de opcenten MRB is rekening gehouden met de ontwikkelingen in het wagenpark (volume en gemiddeld gewicht) en de effecten van de afschaffing van de vrijstelling van het betalen van Motorrijtuigenbelasting voor zeer zuinige auto’s. De gevolgen van een mogelijke afschaffing van de vrijstelling voor oldtimers van 25-40 jaar oud is nog niet verwerkt, aangezien de belastingdienst (nog) niet kan berekenen wat het effect van deze vrijstelling zal zijn. Provinciefonds Bij de inkomsten uit het Provinciefonds gaat het zowel om de algemene uitkering als om de zogeheten integratie- en decentralisatieuitkeringen. De omvang van inkomsten uit het Provinciefonds nemen af door eenzijdige kortingen (in verband met de eerder door het Rijk doorgevoerde BTW-verhoging en in verband met de maximering van het BTW-Compensatiefonds), de overdracht van taken aan derden (jeugdzorg, regionale omroepen) en de afloop van diverse meerjarige decentralisatieuitkeringen (ISV, externe veiligheid, bodem en bedrijventerreinen). Vanwege de aanhoudende onzekerheid over de verdere ontwikkeling van de economische crisis en de aard van het kabinetsbeleid als antwoord hierop, is meerjarig rekening gehouden met een neutrale ontwikkeling van het accres. Saldo van de financieringsfunctie Saldo van de financieringsfunctie bestaat vooral uit geldleningen kleiner dan 1 jaar. Er kan in principe alleen geraamd worden over 2014. Overige algemene dekkingsmiddelen De fluctuaties gedurende 2014 tot en met 2017 komen voort uit de bespaarde rente en de nog niet ingevulde taakstellingen Personeel en Organisatie vanaf 2014 structureel.

236

Incidentele baten en lasten In het overzicht van incidentele baten en lasten dient op grond van de wijzigingen in het BBV met ingang van de Begroting 2014 een aantal extra gegevens te worden opgenomen. De incidentele baten en lasten moeten meerjarig per programma worden weergegeven, waarbij per programma ten minste de belangrijkste posten afzonderlijk worden gespecificeerd en de overige posten als een totaalbedrag kunnen worden opgenomen. In onderstaand overzicht is de specificatie van de in omvang belangrijkste posten weergegeven. Het hierbij gehanteerde criterium is alle incidentele lasten en baten groter dan € 1,0 mln voor bestemming. Ook wordt op grond van het BBV een overzicht gevraagd van de geraamde structurele toevoegingen en onttrekkingen aan de reserves. Alle toevoegingen en onttrekkingen aan programmareserves zijn incidenteel. Programma

Baten / Lasten

Totaal


1

2

3

4

5

6

Begroting 2014

Groen en Water Baten

Mobiliteit en Milieu Ruimte, Wonen en Economie Bestuur en Samenleving

Raming 2015

Incidenteel

Totaal

Raming 2016

Incidenteel

Totaal

Raming 2017

Incidenteel

Totaal

Incidenteel

78.344

57.174

36.578

15.408

34.776

13.606

34.126

12.956

Lasten

151.004

89.576

113.526

52.798

94.411

33.659

76.719

15.987

Baten

109.545

21.509

101.227

17.752

99.676

7.335

105.508

11.799

Lasten

374.925

45.963

398.608

70.190

379.443

23.090

379.540

15.931

Baten

1.288

399

890

0

890

0

890

0

Lasten

80.794

22.777

47.544

-8.382

48.118

8.862

41.914

2.500

Baten

116.273

8.249

860

4.986

861

7

861

7

Lasten

183.912

6.083

70.253

6.317

52.253

338

51.922

7

30

0

30

0

30

0

30

0

8.428

6.513

4.407

2.408

3.945

1.946

3.471

0


Baten

Middelen

Baten

499.755

15.957

468.754

494

452.406

1.000

451.377

0

Lasten

14.226

347

2.493

-2.849

2.379

-105

-393

0

-8.054

-67.971

-28.492

-81.842

8.090

-45.842

39.619

-9.664

Lasten

Eindtotaal

Programma 1 Groen en Water: Incidentele Baten (bedragen x € 1.000)

Doel

Omschrijving

Bedrag 2014

Bedrag 2015

Bedrag 2016

Bedrag 2017

9.500

0

0

0

1.3

Rijksbijdrage Decentralisatie-akkoord natuur: Uitvoeringsprogramma Groen

1.3

RB Project Mainport Rotterdam: Midden-IJsselmonde, Project 750 ha

21.670

10.728

10.350

9.556

1.4

RB Decentralisatie-akkoord natuur: Beheermaatregelen PAS natura 2000, Natura 2000 Beheerplannen

3.613

3.258

2.837

2.981

1.5

Rijksbijdrage Decentralisatie-akkoord natuur : Greenports, Veenweidegebieden

21.591

0

0

0

800

1.422

419

419

57.174

15.408

13.606

12.956

Overige incidentele baten programma 1 Totaal

237

Programma 1 Groen en Water: Incidentele Lasten (bedragen x € 1.000)

Doel 1.3

Bedrag 2014

Omschrijving Inrichting recreatiegebieden

1.3

Uitvoeringsprogramma Groen

1.3

Decentralisatie-akkoord natuur: Uitvoeringsprogramma Groen

1.3

Project Mainport Rotterdam: Midden-IJsselmonde, Project 750 ha

Bedrag 2015

Bedrag 2016

Bedrag 2017

1.491

0

0

0

10.700

18.800

12.200

1.750

9.500

0

0

0

21.670

10.728

10.349

9.556

0

0

0

1.4

ILG Natuur

1.500

1.4

Ontwikkelopgave EHS

1.200

1.800

0

0

1.4

Decentralisatie-akkoord natuur: Beheermaatregelen PAS natura 2000, Natura2000 Beheerplannen

3.613

3.258

2.102

2.696

1.5

IODS: Midden-Delfand

11.245

10.645

5.455

0

1.5

UPG Systeem innovatie landbouw

1.5

Decentralisatie-akkoord natuur : Greenports, Veenweidegebieden Overige incidentele lasten programma 1

Totaal

1.700

2.100

0

0

21.591

0

0

0

5.366

5.467

3.553

1.984

89.576

52.798

33.659

15.987

Bedrag 2014

Bedrag 2015

Bedrag 2016

Bedrag 2017

Programma 2 Mobiliteit en Milieu: Incidentele Baten (bedragen x € 1.000)

Doel

Omschrijving

2.1

Bijdragen voor de uitvoering door de provincie van dagelijks en grootschalig beheer van de infrastructuur van derden

3.626

0

0

0

2.2

BDU bijdrage t.b.v. mobiliteitsprojecten

7.888

11.580

4.290

4.290

2.2

Rijksbijdragen voor goederenvervoer (Beter benutten)

5.543

2.278

0

0

2.2

Rijksbijdragen N210-Rotondes Ammerstol en Wetering

1.868

0

0

0

2.3

BDU bijdrage t.b.v. exploitatie openbaar vervoer

2.310

2.310

3.045

2.059

2.4

Luchtkwaliteit NSL

0

0

0

5.450

Overige incidentele baten programma 2 Totaal

274

1.584

0

0

21.509

17.752

7.335

11.799

Bedrag 2014

Bedrag 2015

Bedrag 2016

Bedrag 2017

Programma 2 Mobiliteit en Milieu: Incidentele Lasten (bedragen x € 1.000)

Doel

Omschrijving

2.1

Uitvoering door de provincie van dagelijks en grootschalig beheer van de infrastructuur van derden

3.626

0

0

0

2.1

Grootschalig onderhoud wegen

2.061

6.670

0

0

2.2

Mobiliteitsprojecten

34.092

49.958

23.090

10.481

2.3

BDU Openbaar vervoer

3.636

9.762

0

0

2.4

Luchtkwaliteit NSL

0

0

0

5.450

2.4

Uitvoeringsdiensten Haaglanden, Midden-Holland en West-Holland

2.571

3.800

0

0

Overige incidentele lasten programma 2 Totaal

238

23

0

0

0

45.963

70.190

23.090

15.931

Programma 3 Ruimte, Wonen en Economie: Incidentele Baten (bedragen x € 1.000)

Doel

Omschrijving Overige incidentele lasten programma 3

Totaal

Bedrag 2014

Bedrag 2015

Bedrag 2016

Bedrag 2017

399

0

0

0

399

0

0

0

Bedrag 2014

Bedrag 2015

Bedrag 2016

Bedrag 2017

2.026

0

0

0

11.675

0

0

0

8.288

0

0

0

0

0

Programma 3 Ruimte, Wonen en Economie: Incidentele Lasten (bedragen x € 1.000)

Doel

Omschrijving

3.1

Opruimen verspreid glas

3.2

Uitvoering ISV3

3.3

Bodemsaneringsactiviteiten

3.4

Verschuiving budgetten naar 2015 en 2016 (Kadernota 2014-2017)

0

-5.500

3.4

Bijdrage van decentralisatiefonds voor Coolport

0

-2.300

0

0

3.4

Bedrijventerreinen

0

0

8.500

2.500

788

-582

362

0

22.777

-8.382

8.862

2.500

Bedrag 2014

Bedrag 2015

Bedrag 2016

Bedrag 2017

8.242

4.979

0

0


Programma 4 Bestuur en Samenleving: Incidentele Baten (bedragen x € 1.000)

Doel 4.3

Omschrijving Rijksbijdrage Jeugdzorg ten behoeve van uitvoeringprogramma Jeugd 2014 Overige incidentele baten programma 4

Totaal

7

7

7

7

8.249

4.986

7

7

Bedrag 2014

Bedrag 2015

Bedrag 2016

Bedrag 2017

8.242

5.000

0

0

Programma 4 Bestuur en Samenleving: Incidentele Lasten (bedragen x € 1.000)

Doel

Omschrijving

4.3

Jeugdzorg ten behoeve van uitvoeringprogramma Jeugd 2014

4.3

Incidentele taakstelling Jeugdzorg conform kadernota 2014 -2017

-3.721

0

0

0

4.3

Overheveling budgetten beleid Regionale Agenda Samenleving naar beleid Jeugdzorg

3.836

0

0

0

4.4

Overheveling budgetten beleid Regionale Agenda Samenleving naar beleid Jeugdzorg

-3.836

0

0

0

1.562

1.317

338

7

6.083

6.317

338

7

Bedrag 2014

Bedrag 2015

Bedrag 2016

Bedrag 2017

1.470

1.210

0


Programma 5 Integrale Ruimtelijke Projecten: Incidentele Lasten (bedragen x € 1.000)

Doel

Omschrijving

5.2

Programma Zuidplaspolder

1.642

5.3

Subsidie Oude Rijnzone nota ruimte middelen

4.074

0

0

0

797

938

746

0

6.513

2.408

1.946

0


239

Programma 6 Middelen: Incidentele Baten (bedragen x € 1.000)

Doel 6.1 6.1

Omschrijving

Bedrag 2014

Bedrag 2015

Bedrag 2016

Bedrag 2017

Decentralisatie-uitkering ISV3

11.675

0

0

0

3.350

0

0

0

932

494

1.000

0

15.957

494

1.000

0

Bedrag 2014

Bedrag 2015

Bedrag 2016

Bedrag 2017

347

-2.849

0

0

0

0

-105

0

347

-2.849

-105

0

Overige incidentele baten Overige incidentele baten programma 6

Totaal

Programma 6 Middelen: Incidentele Lasten (bedragen x € 1.000)

Doel

Omschrijving

6.1

Incidentele reserveringen Overige incidentele lasten programma 6

Totaal

Overzicht van inkomsten en uitgaven: investeringen Investeringen per programma (bedragen x € 1.000)

Jaarrekening 2012

Begroting 2013 na Voorjaarsnota

Begroting 2014

Raming 2015

Raming 2016

Raming 2017

Uitgaven Programma 1

Groen en Water

1.252

504

2.129

841

341

565

2


175.753

213.322

292.119

384.741

294.904

213.882

3


1.600

1.644

1.248

832

2.406

0

5


114

108

0

0

0

0

6

Middelen

7

Bedrijfsvoering

Totaal Uitgaven

10.080

35

0

0

0

0

5.521

9.722

9.147

12.622

13.010

7.820

194.321

225.335

304.643

399.036

310.661

222.267

0

270

270

270

270

270

Inkomsten Programma 1

Groen en Water

2


65.485

82.017

95.755

115.736

141.746

71.997

3


0

0

0

0

-39

0

6

Middelen

Totaal Inkomsten Saldo Investeringen

846

795

755

754

754

754

66.331

83.081

96.779

116.761

142.731

73.021

-127.990

-142.254

-207.864

-282.275

-167.930

-149.246

240

Toelichtingen investeringen Programma 1 Uitgaven Voor de uitvoering van het project Meeslouwerplas is € 0,5 mln voor 2014 opgenomen in de begroting conform het vastgestelde projectplan Meeslouwerplas. De investering in het provinciaal recreatiegebied Vlietland betreft de aanleg van een parkeerplaats en een toegangsweg in het provinciale recreatiegebied Vlietland. Door vertragingen bij het afsluiten van het erfpachtcontract voor het provinciaal recreatiegebied is de planning van de investering gewijzigd. De uitgaven zijn € 1,3 mln in 2014 en € 0,5 mln in 2015. Tot slot zijn de uitgaven in het kader van de Integrale Ontwikkeling Delft Schiedam (IODS) voor 2014 begroot op € 0,4 mln. Voor 2015 is de investeringsuitgave begroot op € 0,3 mln, voor 2016 op € 0,3 mln en voor 2017 op € 0,6 mln. Het betreft hier de kosten voor de projectorganisatie, communicatie, advisering en engineering. Inkomsten Het betreft hier de inkomsten van het project Meeslouwerplas voor storten van grond of slib in de plas met een bedrag van € 0,27 mln meerjarig.

Programma 2 Uitgaven en inkomsten Nota Budgetbehoefte DBI Vanuit de nota Budgetbehoefte worden voor 2014 en verder grootschalig onderhoud, niet vallend onder functionele verbetering (zie toelichting MPI), de onderstaande bedragen aan investeringsuitgaven eninkomsten geraamd. In 2015 worden naast het reguliere programma ook de doorgeschoven complexere projecten opgepakt, waardoor incidenteel extra investeringsuitgaven worden gedaan. Het meerjarige gemiddelde aan investeringsuitgaven blijft binnen de kaders zoals geformuleerd in de nota Budgetbehoefte. 2014

2015

2016

2017

Lasten

67.082

69.852

41.593

50.296

Baten

11.013

3.335

2.000

0

Netto

56.069

66.517

39.593

50.296


241

MPI Elk jaar wordt het Meerjarenprogramma Provinciale Infrastructuur, afgekort MPI, tegelijk met de begroting van de provincie Zuid-Holland opgesteld en vastgesteld. De investeringen in de provinciale (vaar)weginfrastructuur zijn opgenomen in het MPI 2014 t/m 2028. Het betreft investeringen in wegen, openbaar vervoer, fietspaden, verkeersveiligheid en vaarwegen. 2014

2015

2016

2017

Lasten

225.037

314.889

253.311

163.586

Baten

84.742

112.401

139.746

71.997

140.295

202.488

133.565

91.589


Netto 20

De ervaring leert dat ten opzichte van de onderbouwde planning van mobiliteitsprojecten nog vertraging optreedt, zonder dat vooraf te voorspellen is welk projecten hiermee te maken krijgen. Om deze reden wordt er een financieel-technische maatregel ingevoerd. De investeringen voor mobiliteitsprojecten in de jaarschijven van de begroting worden technisch verlaagd met 10% in het begrotingsjaar (2014) en 20% in de drie volgende jaren (2015 t/m 2017). Het is nadrukkelijk geen bezuiniging: alle budgetten van de projecten blijven via de opname van budgettotalen in de begroting gegarandeerd, alleen wordt het gedeelte dat neerslaat in de vier jaarschijven van de meerjarenraming verlaagd. Door het gebruik van de financieel-technische maatregel ontstaat een reëler beeld van de investeringen en daarmee een beter inzicht in het verwachte EMU-saldo. Programma 3 Dit betreft de provinciale bijdrage infrastructuur aan alternatief bedrijventerrein Hoeksche Waard (Westelijke Dordtse oevers). Programma 6 Uitoefenen Treasuryfunctie. Programma 7 Uitgaven Bedrijfsvoering De investeringen in de bedrijfsvoering bestaan uit: uitvoering Strategische huisvestingsvisie in 2014-2016, Meerjarig onderhouden investeringsprogramma gebouwen en het Meerjaren bedrijfs- en informatieplan 2012-2015. In 2014 zijn de uitgaven € 9,2 mln. Huisvesting De Strategische huisvestingsvisie is in 2010 vastgesteld. De visie spitst zich toe op de punten flexibel kantoorconcept (bouwdeel A/B/D-punt) en modernisering bestuursgebouw (bouwdeel C). Voor de projecten flexibel kantoorconcept en modernisering C-gebouw is in totaal € 13,3 mln investeringsbudget beschikbaar gesteld. De voorbereidingen zijn inmiddels gestart. De uitvoering is gepland voor de jaren 2014, 2015 en 2016. Het budget is voor deze jaren verdeeld in respectievelijk € 1,6 mln, € 5,3 mln en € 5,0 mln. Voor regulier beheer en onderhoud van de provinciale gebouwen zijn investeringsmiddelen benodigd voor onder andere vervanging van technische installaties. In 2014 is voor het Meerjarig onderhouden investeringsprogramma gebouwen (MJOP) een budget van € 2,9 mln gereserveerd.

20

De bedragen wijken af van de totalen in het MPI omdat een klein deel van de MPI-investeringen in andere programma’s is opgenomen en door de

stelpost (financieel-technische verlaging) van de investeringsuitgaven eninkomsten.

242

ICT In het Meerjaren Bedrijfs- en Informatieplan 2013-2016 zullen processen, informatietechnologie en informatievoorziening op integrale wijze verder worden ontwikkeld. In de jaarlijkse uitvoeringsplannen worden concrete projecten geselecteerd en geprioriteerd die zo veel mogelijk bijdragen aan de doelen van het Hoofdlijnenakkoord 2011-2015. Deze investeringen vragen jaarlijks een projectenbudget van € 4,3 mln en een budget voor vervangingsinvesteringen van € 0,4 mln.

Uiteenzetting financiële positie Nieuw beleid In Begroting 2014 is geen nieuw beleid opgenomen. Arbeidskosten gerelateerde verplichtingen Dit overzicht geeft inzicht in de jaarlijks terugkerende arbeidskosten gerelateerde verplichtingen van een vergelijkbaar volume. De reden om dit overzicht op te nemen is dat deze verplichtingen niet in de balans worden opgenomen. Onderwerp

2014

2015

2016

2017

6.104

5.914

5.154

4.936

350

350

350

350


Vakantiegeld Werkloosheidsuitkeringen Vroegpensioen (FPU)

1.212

367

-

-

Totaal

7.666

6.631

5.504

5.286

Ultimo 2011

Ultimo 2012

Ultimo 2013

Ultimo 2014

13,4

10,7

8,5

5,8

0,7

0,3

0,2

0,1

14,1

11

8,7

5,9

Verleende garanties en waarborgen Garantstellingen (bedragen x € 1 mln)

Zorginstellingen Wegschap tunnel Dordtse Kil Totaal

243

Staat van reserves en voorzieningen 2014 Naam (bedragen in €)

Algemene reserve

Saldo per Vermeerde- VermindeSaldo Vermeerde- VermindeSaldo Vermeerde- VermindeSaldo Vermeerde- VermindeSaldo Vermeerde- VermindeSaldo 1-1-2013 ringen 2013 ringen 2013 per ringen 2014 ringen 2014 per ringen 2015 ringen 2015 per ringen 2016 ringen 2016 per ringen 2017 ringen 2017 per Jaarrekening 1-1-2014 1-1-2015 1-1-2016 1-1-2017 1-1-2018 2012 29.672.507 18.984.902 6.799.823 41.857.586 8.949.556 0 50.807.142 0 0 50.807.142 0 0 50.807.142 0 0 50.807.142

Programmareserves Programmareserve 1

115.606.239

Programmareserve 2 Programmareserve 3

146.599.356 19.087.639 30.924.089 134.762.906 48.259.071 47.555.474 135.466.503 58.686.337 78.173.125 115.979.715 35.881.137 31.164.523 120.696.329 17.451.659 10.390.011 127.757.977 94.157.749 14.300.000 63.146.827 45.310.922 2.800.000 12.732.638 35.378.284 3.400.000 0 38.778.284 1.000.000 0 39.778.284 0 0 39.778.284

Programmareserve 4 Programmareserve 5

3.605.466 16.896.191

Programmareserve 6 Totaal programmareserves

16.192.900

Totaal reserves Voorzieningen Voorziening frictiekosten personeel MRB Voorziening DSM

5.388.063 32.327.958 88.666.344 10.449.550 17.798.908 81.316.986

1.000.000 243.841 5.000.000 13.915.000 830.000

422.772 13.317.651 68.422.107

4.361.625 7.981.191

0 3.200.000

0 4.949.035

4.361.625 6.232.156

0 0

6.113.248 10.909.652

2.594.138

1.269.611 12.234.179

2.500.000

1.000.000 800.000

75.000 15.202.703 53.294.404

0

285.419 53.008.985

3.361.625 5.432.156

0 0

0 450.000

3.361.625 4.982.156

0 0

0 0

3.361.625 4.982.156

302.524 14.431.655

0

125.765 14.305.890

0

0 14.305.890

393.057.901 45.605.702 146.670.963 291.992.640 67.302.759 84.305.666 274.989.733 65.009.109 93.593.300 246.405.542 36.956.137 46.942.991 236.418.688 17.451.659 10.675.430 243.194.917 422.730.408 64.590.604 153.470.786 333.850.226 76.252.315 84.305.666 325.796.875 65.009.109 93.593.300 297.212.684 36.956.137 46.942.991 287.225.830 17.451.659 10.675.430 294.002.059

37.500

0

0

37.500

0

0

908.837

0

734.158

174.679

0

893.020

0

0

893.020

0

12.000.000

0

0 12.000.000

0

3.482.050

0

0

3.482.050

0

247.308

7.948.660

0

0

7.948.660

0

0

Voorziening Pensioenen GS

11.164.909

115.000

515.000 10.764.909

115.000

Voorziening Premieleningen

76.945

0

0

76.945

0

0

76.945

0

0

76.945

0

0

76.945

0

0

76.945

362.000

108.300

0

470.300

0

0

470.300

0

0

470.300

0

0

470.300

0

0

470.300

1.685.286

0

0

1.685.286

0

0

1.685.286

0

0

1.685.286

0

0

1.685.286

0

0

1.685.286

Totaal

38.559.208

223.300

1.249.158 37.533.350

115.000

421.987 37.226.363

115.000

0 37.341.363

115.000

0 37.456.363

115.000

0 37.571.363

Totaal Voorzieningen

38.559.208

223.300

1.249.158 37.533.350

115.000

421.987 37.226.363

115.000

0 37.341.363

115.000

0 37.456.363

115.000

0 37.571.363

Voorziening Dubieuze debiteuren Voorziening Grondbank RZG Zuidplas Voorziening Grondwaterheffing Voorziening Nazorg stortplaatsen

Voorziening regionale ontwikkeling organisatie Zuidplas Voorziening Warmtebedrijf

Totaal reserves en voorzieningen

37.500

0

0

37.500

0

0

37.500

0

0

174.679

0

0

0

893.020

0

0

0

0

0

893.020

0

0 12.000.000

0

0 12.000.000

3.234.742

0

0

7.948.660

0

0

0 10.879.909

115.000

37.500

0

0

0

0

0

0

893.020

0

0

893.020

0

0 12.000.000

0

0 12.000.000

3.234.742

0

0

3.234.742

0

0

3.234.742

7.948.660

0

0

7.948.660

0

0

7.948.660

0 10.994.909

115.000

0 11.109.909

115.000

0 11.224.909

461.289.616 64.813.904 154.719.944 371.383.576 76.367.315 84.727.653 363.023.238 65.124.109 93.593.300 334.554.047 37.071.137 46.942.991 324.682.193 17.566.659 10.675.430 331.573.422

244

Toelichting op de reserves en voorzieningen De totale reserveomvang van de provincie Zuid-Holland bestaat uit de som van de algemene reserve en de programmareserves. Hieronder worden beide toegelicht. Algemene reserve Algemene reserve (bedragen in €)

Algemene reserve

Saldo per 1-1-2014

Vermeerderingen 2014

Verminderingen 2014

Saldo per 1-1-2015

41.857.586

8.949.556

0

50.807.142

De hoogte van de algemene reserve is in 2014 met € 8,9 mln toegenomen naar € 50,8 mln.

Programmareserves Onderwerp (bedragen in €)

Saldo per 1-1-2014


Verminderingen 2014

Saldo per 1-1-2015

49.930.889

9.700.000

3.711.419

55.919.470

840.159

0

366.691

473.468

Programmareserve 1 Groene ambities (ILG-niet ILG doelen) Groene subsidies Sanering glastuinbouw

5.928.737

0

2.292.958

3.635.779

Achterstallig onderhoud provinciale recreatiegebieden

384.362

0

0

384.362

Ontwikkelingsplan Water

291.551

0

0

291.551

NORAH

84.863

0

0

84.863

Beheerplannen Natura 2000

43.710

0

0

43.710

Vlietland

1.076.752

0

83.000

993.752

Raingain

105.000

0

0

105.000

27.212.725

749.550

11.244.840

16.717.435

230.000

0

0

230.000

46.000

0

0

46.000

564.367

0

0

564.367

1.000.000

0

0

1.000.000

927.228

0

100.000

827.228

88.666.344

10.449.550

17.798.908

81.316.986

IODS Zwakke schakels Hof van Delfland-Glastuinbouw Programmamanagement Kustontwikkeling IRP Delflandse kust Zandmotor Totaal Programmareserve 1

Onderwerp programmareserve: Inhoud en doel

Groene ambities (ILG- / niet ILG-doelen) Het onderdeel Groene ambities binnen programmareserve 1 is bestemd voor het provinciale aandeel in het Uitvoeringsprogramma Groen (UPG), inclusief de uitvoering van motie 98 (€ 16,0 mln projecten). Voor de aankoop van RodS-gebieden in het UPG wordt een belangrijke bijdrage ontvangen van het Rijk in het kader van de afwikkeling ILG.

Functie

Bestemming.

Voeding

Programmabudget 50% en financiële ruimte 50%. 2018 (einde EHS-programma van het ILG-programma).

Looptijd

245

Toelichting vermeerdering

Toelichting vermindering

Van de Hoofdlijnenakkoordmiddelen voor de groenimpuls wordt € 9,7 mln gestort in de reserve Groene Ambities. Deze middelen zullen in 2015 en verder worden uitgegeven op basis van de (nog te actualiseren) programmering in het Uitvoeringsprogramma Groen. In 2014 wordt er € 3,0 mln onttrokken voor het project Poelzone in het kader van de versnelling van inrichting groengebieden (amendement 98A). Daarnaast wordt er € 0,4 mln onttrokken voor procesmiddelen van groenprojecten. Ook wordt er € 0,1 mln onttrokken voor Beheersmaatregelen Programmatische Aanpak Stikstof (PAS) Natura 2000 en € 0,2 mln onttrokken voor subsidies in het kader van de Subsidieregeling Landelijk Gebied. Deze reserve wordt aangewend voor de realisatie van het UPG. Aandachtspunt is wel PS-motie 439 waarin GS wordt opgeroepen de opgelopen achterstanden in de groenrealisatie te gaan inlopen door versterkte inzet van groenreserves. Voor 2015 wordt voor projecten in het kader van het UPG € 0,9 mln onttrokken en in 2016 € 9,2 mln (waaronder € 8,5 mln voor ontwikkeling Bentwoud).


Groene subsidies Deze programmareserve is ingesteld met als doel duurzame inrichting of beheer van de groene ruimte, evenals het geven van voorlichting of het doen van onderzoek naar duurzame ontwikkeling van de functies van de groene ruimte. Op grond van de Asv zijn subsidies toegekend in het kader van onder meer Groene Subsidies, Soortenbeleid, Landschap, Landbouw en Duurzaam ondernemen.

Functie

Bestemming.

Voeding

Programmabudget.

Looptijd

Voor het project Boeren voor Natuur is een beschikking afgegeven voor 30 jaar met ingang van 2008 (€ 0,01 mln per jaar). Einddatum 2038.


Ter dekking van diverse subsidietitels van de subsidieregeling Landelijk Gebied wordt in 2014 € 0,37 mln onttrokken. Meerjarig wordt er € 0,01 mln per jaar onttrokken voor de subsidie Boeren voor Natuur.

Onderwerp programmareserve:


Inhoud en doel Functie

De programmareserve wordt aangewend voor planschades en saneringsactiviteiten verspreid liggende glastuinbouw. Bestemming.

Voeding

Financiële ruimte en programmabudget.

Looptijd

Vooralsnog onbekend. In het Coalitieakkoord 2012-2015 zijn extra middelen toegezegd; minimale looptijd t/m 2015.


In 2014 wordt € 0,3 mln ingezet ter dekking van de afgegeven subsidiebeschikkingen saneren glas betreffende Westvoorne en Verspreid Glas Lint Oud. Wegens meerjarige verplichtingen vanuit de subsidietranche 2012 wordt € 2,0 mln in 2014 onttrokken. In 2015 en 2016 gaat het om € 1,5 mln en € 0,4 mln.

246


Achterstallig onderhoud Provinciale Recreatiegebieden (PRG)

Inhoud en doel

Voor het uitvoeren van het achterstallig onderhoud in de PRG zijn middelen beschikbaar gesteld voor de periode 2008-2012.

Functie

Bestemming.

Voeding

Programmabudget.

Looptijd

2014 (was 2013).


Ontwikkelingsplan Water

Inhoud en doel

In 2004 is een bedrag van € 3,0 mln gereserveerd voor de uitvoering van waterprojecten op het gebied van waterkwaliteit, waterveiligheid en waterbeheersing, inclusief herstructureringskosten om de provinciale organisatie te faciliteren in de nieuwe rol.

Functie

Bestemming.

Voeding

Financiële ruimte.

Looptijd

2013.


NORAH

Inhoud en doel

Doel is het realiseren van de natuurcompensatie in verband met de aanleg van de Noordelijke Randweg Haagse Regio (NORAH).

Functie

Bestemming.

Voeding

Voormalige OVP NORAH.

Looptijd

2020.


Beheerplannen Natura 2000 DLB Doel is het bekostigen van het opstellen van Beheerplannen Natura 2000.

Functie

Bestemming.

Voeding

Voormalige OVP Beheerplannen Natura 2000.

Looptijd

2014 (was 2013).


Vlietland Deze programmareserve is bedoeld voor het financieren van de (proces)kosten van het project Vlietland / Meeslouwerplas.

Functie

Bestemming.

Voeding

Voormalige OVP Vlietland.

Looptijd

2020.


Ter dekking van de procesmiddelen voor de herinrichting Meeslouwersplas wordt € 0,08 mln onttrokken in de jaren 2014 tot een met 2017.


Raingain

Inhoud en doel

Het doel van deze reserve betreft het realiseren van het EU project Raingain. Hiertoe wordt bijdrage ontvangen vanuit de EU van 50% van de totale projectkosten.

Functie Voeding

Bestemming.

Looptijd

Einddatum 2015.

eenmalig, uit reserve Stimulering duurzame energie.

247


IODS De integrale ontwikkeling Delft-Schiedam (IODS) hangt samen met de verlenging van de Rijksweg A4 in deze regio. De provincie heeft een rol in de verbetering van de ruimtelijke kwaliteit in dit gebied, als de A4 verlengd wordt. De IODS-partners hebben afgesproken dat alle werkzaamheden gelijktijdig zullen aanvangen, in 2011. In de programmareserve zitten middelen voor de uitvoering van de versterking van de ruimtelijke kwaliteit die uit de programmareserve onttrokken worden.

Functie Voeding

Bestemming.

Looptijd

Na 2015.


Op basis van het IODS convenant en de Bestuursovereenkomst IODS is door de provincie € 40,0 mln (prijspeil 2006) toegezegd. Het

Financiële ruimte.

resterende bedrag in de reserve IODS is voor 2014 geïndexeerd op basis van de index voor Bruto Overheidsinvesteringen (IBOI) van het CPB, waardoor voor 2014 een bedrag van € 0,75 mln wordt toegevoegd aan de reserve IODS. Voor 2015 gaat het daarbij om een bedrag van € 0,4 mln en voor 2016 om € 0,08 mln. Toelichting vermindering

In 2010 is de Uitvoeringsorganisatie IODS gestart samen met de andere IODS partijen. Vanaf dat jaar vinden ook de provinciale bijdragen voor het programma plaats. In 2014 wordt € 3,24 mln onttrokken voor bijdragen aan de projecten ter verbetering van de ruimtelijke kwaliteit. Voor deze projecten wordt in 2015 € 3,65 mln en 2016 € 3,46 mln onttrokken. In de reserve zit tevens de bijdrage van de provincie aan het Traject A4 Delft - Schiedam van € 25,0 mln (prijspeil 2006), als volgt geraamd, 2013 € 8,0 mln, 2014 € 8,0 mln, 2015 € 7,0 mln en 2016 € 2,0 mln. De bijdrage zal pas in 2014 en verder betaald gaan worden, derhalve is bij Najaarsnota 2013 de € 8,0 mln van 2013 afgeraamd en zal bij Voorjaarsnota 2014 opnieuw ter begroting worden gebracht.


Zwakke schakels Van de programmareserve is € 2,0 mln ter dekking van de provinciale bijdrage aan ruimtelijke kwaliteit van de Zwakke schakel kust Katwijk. Bij Voorjaarsnota 2011 is hiervoor € 2,0 mln toegevoegd aan de programmareserve. De resterende middelen zijn voor de afwikkeling van de Zwakke schakel kust Noordwijk.

Functie

Bestemming.

Voeding

Programmabudget.

Looptijd

Wordt bepaald na besluitvorming over uitkomsten verkenning.


Hof van Delfland-Glastuinbouw

Inhoud en doel

De middelen zijn ter dekking van een meerjarige subsidietoezegging sanering verspreid glas in Midden-Delfland.

Functie Voeding

Bestemming.

Looptijd

2014 (was 2013); in de Voorjaarsnota 2014 zal de onttrekking uit de reserve hieraan worden aangepast.

Programmabudget en financiële ruimte.

248


Programmamanagement Kustontwikkeling Ter dekking van uitvoeringskosten die op middellange en lange termijn worden voorzien voor de IRP's.

Functie

Bestemming

Voeding

Financiële ruimte

Looptijd

Wordt bepaald na besluitvorming over uitkomsten verkenning IRP's


IRP Delflandse kust De programmareserve dient ter dekking van de kosten die

Inhoud en doel

samenhangen met het uitvoeringsplan integrale ontwikkeling Delflandse Kust. Functie

Bestemming.

Voeding

Programmabudget en reservering IRP's.

Looptijd



Zandmotor Het kustprogramma van de provincie Zuid-Holland heeft tot doel om de kust veilig te maken voor huidige en komende generaties. Dit is in lijn

Inhoud en doel:

met het advies van de commissie Veerman (deltacommissie), waarin de Zandmotor is genoemd. Ter dekking van de provinciale bijdrage aan de aanleg van de Zandmotor is geld in de programmareserve opgenomen. Daarnaast is de provincie volgens de overeenkomsten die met Rijkswaterstaat zijn gesloten gehouden het natuurbeheer van de Zandmotor te regelen via opdrachtverlening aan Zuid-Hollands Landschap. Functie

Bestemming.

Voeding

Deels door herschikking binnen het programma (Kust onderdelen en reservering IRP's). Vanuit het innovatiebudget is € 1,0 mln beschikbaar gesteld. Daarnaast is € 1,0 mln uit de financiële ruimte beschikbaar gesteld (Najaarsnota 2010).

Looptijd

2020.


Voor de verlening van de opdracht aan Zuid-Hollands Landschap wordt in de periode 2013-2020 jaarlijks € 0,1 mln uit de reserve onttrokken.

249

Onderwerp

Saldo per 1-1-2014


Verminderingen 2014

Saldo per 1-1-2015

607.899

0

0

607.899

Luchtkwaliteit (NSL)

3.337.223

1.182.710

0

4.519.933

Dekking infra projecten < 1 mln DBI

1.858.965

0

0

1.858.965

Fietsprojecten

1.919.671

0

1.150.000

769.671

Milieueisen openbaar vervoer

1.260.223

0

0

1.260.223

(bedragen in €)

Programmareserve 2 Stimulering duurzame energie

1%-regeling Kunst

1.850.820

0

12.500

1.838.320

Reservering Integrale bereikbaarheid

46.903.073

25.048.420

24.617.934

47.333.559

RijnGouweLijn

28.900.261

0

4.331.000

24.569.261

COA P&R knooppunten

352.934

0

0

352.934

22.792.094

7.000.000

7.824.594

21.967.500

Egalisatiereserve bereikbaarheid

9.437.910

6.658.602

7.048.193

9.048.319

HOV NET Zuid-Holland Noord

8.500.000

0

0

8.500.000

0

8.105.782

0

8.105.782

Impuls openbaar vervoer

Egalisatiereserve kapitaallasten mobiliteit Frictiekosten RUD Totaal Programmareserve 2


7.041.833

263.557

2.571.253

4.734.137

134.762.906

48.259.071

47.555.474

135.466.503

Stimulering duurzame energie Het doel is om middelen te reserveren voor de uitvoering van een aantal specifieke projecten op energiegebied en in het bijzonder een zonne-energie project voor het bedrijventerrein op de Hoeksche Waard. Voor de SLOK-regeling (Stimulering Lokale Klimaatinitiatieven) worden middelen via vast kasritme ontvangen als decentralisatieuitkering, maar loopt in de eerste jaren het uitgavenpatroon nog niet gelijk op, omdat projecten dan nog in de startfase zitten.

Functie

Bestemming.

Voeding

Programmabudget.

Looptijd

2015.


Luchtkwaliteit (NSL) Het Nationaal Samenwerkingsprogramma Luchtkwaliteit (NSL) is een programma van de gezamenlijke overheden en heeft als doel tijdig de

Inhoud en doel

grenswaarden voor luchtkwaliteit te halen en ruimtelijke ontwikkeling mogelijk te maken. Doel van het Provinciaal Actieprogramma Luchtkwaliteit (PAL) is maatregelen te nemen die op lokale en regionale schaal de luchtkwaliteit verbeteren. Het actieprogramma omvat onder andere de provinciale bijdrage aan het NSL. Van de rijksbijdrage NSL gaat 97% als subsidie naar de grote steden en regio’s. Het restant van 3% zet de provincie zelf in. Een van de voorwaarden van het NSL is dat de provincie de inzet van 3% rijksmiddelen co- financiert door deze met 50% aan te vullen. De maximale looptijd van de rijksmiddelen maakt deel uit van programmafinanciering en zal uiterlijk in 2014 moeten worden verplicht. Functie

Bestemming.

250

Voeding

Programmabudget.

Looptijd

Tot 2015.


In de jaren 2014 en 2015 worden de vrijvallende kapitaallasten (€ 1,2 mln) van een nooit uitgevoerd Investeringsproject luchtkwaliteit van € 22,0 mln gestort in de reserve ter uitvoering van het Provinciaal Uitvoeringsprogramma lucht (PAL).


Dekking infra projecten < 1 mln DBI De programmareserve dient ter dekking van infrastructurele projecten < € 1,0 mln van de dienst Beheer en Infrastructuur. Deze kosten mogen in het kader van de nota Investeringen, waarderingen en afschrijvingen niet worden geactiveerd. In het verleden heeft een storting voor deze programmareserve plaatsgevonden om eventuele versnellingen in het kader van programmering van projecten mogelijk te maken en om eventuele extra exploitatie-uitgaven in een jaarschijf op te kunnen vangen.

Functie

Bestemming.

Voeding

Programmabudget.

Looptijd

2013.


Fietsprojecten In het Meerjarenprogramma Investeringen Provinciale Infrastructuur

Inhoud en doel

(MPI) worden ook projecten > € 1,0 mln uitgevoerd voor vijf programma's Infrastructuur, waaronder het fietsprogramma. Het budget is beschikbaar om eventuele versnellingen in het kader van programmering van projecten mogelijk te maken en om eventuele tegenvallers op kleine projecten op te kunnen vangen. Functie

Bestemming.

Voeding Looptijd

Programmabudget. Na 2015.


Op basis van het MPI 2014-2028 wordt voor 2013 een onttrekking geraamd ter gedeeltelijke dekking van diverse fietsprojecten in het MPI. Aangezien deze programmareserve dezelfde functie vervult als de programmareserve Integrale bereikbaarheid (dekking voor infrastructurele projecten < € 1,0 mln) zal bij Voorjaarsnota 2014, op basis van de eindstand van deze reserve bij de Jaarrekening 2013, een voorstel worden gedaan de dan resterende middelen in deze programmareserve, toe te voegen aan de programmareserve Integrale bereikbaarheid. Voor 2014 is een onttrekking geraamd van € 1,2 mln.


Milieueisen openbaar vervoer De programmareserve is ingesteld om te kunnen voldoen aan de opgave uit het vorige coalitieakkoord op het gebied van schone bussen in het DAV-gebied (Drechtsteden - Alblasserwaard - Vijfheerenlanden). Inmiddels zijn uitvoeringsovereenkomsten afgesloten met de exploitant van het openbaar vervoer voor bussen om voor een deel hybride bussen in te gaan zetten. Met de inzet van de hybride bussen wordt een reductie van geluidsemissie en afname van de CO2 nagestreefd.

251

Functie

Bestemming.

Voeding Looptijd

Financiële ruimte.


1%- regeling Kunst De 1%-regeling Publieke kunstprojecten is bedoeld voor kunstwerken in de openbare ruimte die in fysieke en/of ruimtelijke zin gekoppeld zijn

Inhoud en doel

Na 2015.

aan de provinciale investeringen. In 2009 zijn de volgende kunstprojecten gekozen: 1. IRP Kust met de naam Fietsen onder zee, 2. Provinciale Fietspadenplan, 3 metropolitane parken; Hof van Delfland, Deltapoort en Buytenland. Functie

Bestemming.

Voeding Looptijd

Financiële ruimte. 2015 (was 2013); bij NJN 2013 voor 1,85 mln vrijgevallen, het resterend saldo van de reserves zal in 2014 en 2015 worden aangewend.


Onttrekking van € 12.500,- ter dekking van kosten projectbegeleiding.


Reservering Integrale bereikbaarheid De programmareserve dient om vertragingen en versnellingen op projecten op te kunnen vangen, waarbij de projecten wel binnen het

Inhoud en doel

totale projectbudget blijven, maar verschillen in baten en lasten ontstaan in de betreffende jaarschijf. Functie

Bestemming.

Voeding Looptijd

Programmabudget. Na 2015. De programmareserve is in feite een continue, waarbij de looptijd van de programmareserve per jaar maximaal gelijk is aan het langstlopende project.


Met ingang van 2014 wordt structureel (geïndexeerd met IBO) een bedrag van € 10,7 mln gestort voor de uitvoering van projecten < € 1,0 mln. Tot 2014 is jaarlijks € 6,0 mln aan provinciale middelen als suppletie op de BDU-bijdrage beschikbaar gesteld voor het MPI. Met ingang van 2014 wordt deze systematiek niet meer toegepast. Hierdoor stijgt de netto provinciale bijdrage in het MPI. Ter compensatie wordt in de jaren 2014-2017 € 6,0 mln in deze reserve gestort. Na 2017 zijn de effecten van de suppletie uitgewerkt. Zowel de lasten als de baten voor projecten < € 1,0 mln worden met de reserve verrekend. De voor 2014 geraamde bijdragen ad € 8,3 mln voor deze projecten worden in de reserve gestort.


Ten behoeve van de uitvoering van projecten < € 1,0 mln wordt in 2014 € 24,6 mln aan de reserve onttrokken.


RijnGouweLijn Dekking voor een deel van de realisatie van het project HOV-NET Zuid-Holland Noord.

Functie

Bestemming.

Voeding

Programmabudget.

Looptijd

Na 2015.

252


In 2014 wordt € 4,3 mln uit de reserve ingezet ter dekking van de investeringen in het project HOV-NET Zuid-Holland Noord.


COA P&R Knooppunten Uitvoeringsprogramma om voorzieningen en veiligheid op alle grote

Inhoud en doel

trein- en busstations te verbeteren door realisatie van onder andere (bewaakte) stallingen en voldoende parkeergelegenheid (P&Rlocaties). Via het verstrekken van subsidies aan gemeenten en ProRail worden nieuwe P&R plaatsen gerealiseerd en bestaande plaatsen heringericht. Functie

Bestemming.

Voeding Looptijd

Programmabudget.


Impuls Openbaar Vervoer Bij Jaarrekening 2010 is geconstateerd dat middelen in de overlopende passiva Brede Doeluitkering (BDU) ten onrechte als rijksmiddelen

Inhoud en doel

Afhankelijk van subsidieaanvragen derden.

waren geoormerkt. Dit is gecorrigeerd waardoor deze middelen in de programmareserve (Impuls Openbaar vervoer) zijn gestort. De programmareserve wordt daarom ingezet om de korting van het Rijk op de BDU deels te kunnen compenseren voor de komende jaren. Functie

Bestemming.

Voeding Looptijd

Programmabudget.


De storting van € 7,0 mln is in tegenstelling tot het Hoofdlijnenakkoord verschoven van 2013 naar 2014, aangezien in 2013 het geld nog niet benodigd is.


De middelen worden de komende jaren uit de reserve onttrokken om zo de korting op de BDU gedeeltelijk op te kunnen vangen. Voor 2014

Na 2015.

is de onttrekking € 7,8 mln. Onderwerp programmareserve: Inhoud en doel

Egalisatiereserve bereikbaarheid Het doel van deze programmareserve is het kunnen opvangen van meevallers op de mobiliteitsprojecten en- programma's van Verkeer en Vervoer en DBI. De middelen kunnen dan tijdelijk als vrij besteedbaar deel worden gereserveerd voor nieuwe of andere bestaande bereikbaarheidsdoeleinden. Dit kunnen projecten zijn in het kader van Verkeer en vervoer (aanleg van nieuw) als in het kader van Beheer en onderhoud (zorg voor bestaand). De programmareserve is ingesteld als instrument om middelen voor mobiliteit te kunnen behouden voor mobiliteitsdoeleinden. Dit conform het Hoofdlijnenakkoord.

Functie

Bestemming.

Voeding

Programmabudget.

Looptijd

Na 2015. In een volgende collegeperiode kunnen de begrotingsspelregels opnieuw worden gewogen.

253


Conform de besluitvorming bij de Begroting 2013 wordt de vrijval kapitaallasten ad € 6,5 mln in de reserve gestort. Tevens wordt de besparing door de lagere bijdrage aan Connexxion voor vervoer over water ad € 0,1 mln in de reserve gestort.


De middelen worden conform besluit herbestemming middelen voor mobiliteit (Voorjaarsnota 2012) voor € 0,5 mln ingezet voor Sociale Veiligheid in het Openbaar Vervoer. De vrijval kapitaallasten ad € 6,5 mln wordt overgeheveld naar de Egalisatiereserve kapitaallasten mobiliteit.


HOV NET Zuid-Holland Noord Het HOV NET is het uitvoeringsalternatief van de RijnGouweLijn.

Functie

Bestemming.

Voeding

Vanuit de vrijvallende gelden voor OV (€ 5,0 mln in 2012).

Looptijd

Tot oplevering van het project HOV NET Zuid-Holland Noord.


Egalisatiereserve kapitaallasten mobiliteit Opvangen van de effecten van het verschuiven van kasritmes van de investeringen mobiliteit op de berekende kapitaallasten.

Functie

Egalisatie.

Voeding

Vanuit de vrijvallende kapitaallasten mobiliteit.

Looptijd

Na 2015.


Door achtergebleven investeringen in mobiliteit zijn de kapitaallasten bij de Begrotingen 2013 en 2014 neerwaarts bijgesteld. De vrijval 2013 is in eerste instantie in de egalisatiereserve bereikbaarheid gestort. Daarmee lijken deze middelen vrij inzetbaar. Echter, aangezien de investeringen slechts naar achteren zijn geschoven, zijn de gereserveerde middelen nodig om de extra kapitaallasten af te dekken die zich zullen voordoen op het moment dat de beoogde investeringen tot uitvoering komen. Om die reden wordt de vrijval kapitaallasten in een aparte reserve aangehouden. Een bedrag van € 8,1 mln in 2014, € 18,6 mln in 2015 en € 9,3 mln in 2016 wordt gestort in de reserve.


Frictiekosten RUD De gelden in deze programmareserve zijn bedoeld om de Omgevingsdiensten in oprichting te bekostigen en, na oprichting, om de frictiekosten te kunnen betalen.

Functie

Bestemming.

Voeding Looptijd

Programmabudget.


Conform besluitvorming bij de Voorjaarsnota 2013 wordt € 0,3 mln in

2016 (was 2014). de reserve gestort. Deze programmareserve kan gebruikt worden voor verrekening met de mogelijke kosten die voortkomen uit de afspraken die met de RUD’s zijn gemaakt.


Conform besluitvorming bij Voorjaarsnota 2013 wordt voor de dekking van de kosten van de omgevingsdiensten West Holland, Midden Holland en Haaglanden € 2,6 mln aan de reserve onttrokken.

254

Onderwerp (bedragen in €)

Saldo per 1-1-2014


Verminderingen 2014

Saldo per 1-1-2015

Programmareserve 3 Collectief particulier opdrachtgever Meerjarenplan Bodemsanering 2010-2014

40.000

0

0

40.000

10.730.738

0

2.450.000

8.280.738

Bedrijventerreinen

9.950.868

0

9.300.000

650.868

EFRO middelen

180.937

0

150.000

30.937

Pieken in de Delta

592.638

0

592.638

0

Manden maken

1.000.000

0

0

1.000.000

Coolport middelen

2.793.000

1.700.000

0

4.493.000

Mitigatie / Energie

1.372.748

0

240.000

1.132.748

Overcommittering OP-West

9.200.000

0

0

9.200.000

Economische agenda Zuidvleugel

7.845.992

0

0

7.845.992


504.000

0

0

504.000

1.100.000

1.100.000

0

2.200.000

45.310.922

2.800.000

12.732.638

35.378.284

ROM Zuidvleugel Totaal Programmareserve 3


Collectief particulier opdrachtgeverschap (CPO) De regeling is opengesteld voor burgers die zich in een groep hebben georganiseerd voor de realisatie van een woningbouwproject voor eigen bewoning en die op basis van de provinciale subsidieverordening een beroep kunnen doen op financiële ondersteuning, met name voor de startfase van hun project. Van het voormalig ministerie van VROM heeft de provincie eenmalig € 1,4 mln beschikbaar gekregen ter financiering van de subsidieregeling. De subsidieaanvragen lopen via de gemeente waarin het woningbouwproject wordt gerealiseerd. De regeling blijft beschikbaar, zolang middelen niet volledig zijn uitgeput.

Functie

Bestemming.

Voeding

Programmabudget.

Looptijd

In de subsidieregeling is geen einddatum opgenomen voor aanvragen, maar is het beschikbare budget taakstellend. De verwachting is dat ultimo 2012 de middelen zijn beschikt.


Meerjarenplan Bodemsanering 2010-2014 Via het Provinciefonds ontvangt de provincie een decentralisatieuitkering voor de uitvoering van het meerjaren werkprogramma bodem 2010-2014. Het werkprogramma is een uitwerking van het Bodemconvenant dat met Rijk en gemeenten is overeengekomen. Met de programmareserve (Egalisatiereserve) kunnen verschillen in het kasritme over de looptijd van het werkprogramma worden opgevangen. Kasritmeverschillen kunnen ontstaan door versnellingen of vertragingen in de uitvoering van projecten en door verschillen in de uitgaven voor het werkprogramma en de vaste kasritme van inkomsten uit de decentralisatieuitkering.

Functie

Egalisatie.

Voeding

Programmabudget.

255

Looptijd

Na 2015. Vanaf 2015 vervalt de decentralisatieuitkering Bodemsanering. Uitgaven zullen daarna mogelijk vanuit de programmareserve nog plaatsvinden in het kader van de afwikkeling van het werkprogramma.


Dit betreft een vermindering ten behoeve van 2 projecten in de Hollandse IJssel van € 2,4 mln.


Bedrijventerreinen

Inhoud en doel

Het leveren van een bijdrage aan de groei van de werkgelegenheid via het stimuleren van investeringen in de noodzakelijke ruimtelijke voorwaarden. De middelen in de programmareserve zijn bestemd voor de ontwikkeling van bedrijfsterreinen door middel van uitgifte van meerjarige projectsubsidies met een looptijd van maximaal zeven jaar (met de mogelijkheid om met 3 jaar extra te verlengen).

Functie

Bestemming / egalisatie.

Voeding Looptijd

Programmabudget. 2023. Alle beschikkingen hebben een standaard looptijd van 7 jaar met een optie tot verlenging van maximaal 3 jaar. De aanvrager moet binnen 10 jaar nadat de beschikking is afgegeven het project hebben afgerond. Op dit moment staan er mogelijk nog drie tender rondes / plafonds op de planning.


Op grond van reeds afgegeven meerjarige subsidiebeschikkingen is in 2014 een onttrekking geraamd van € 4,2 mln. Er is een extra onttrekking van € 5,1 mln nodig vanwege minder beschikbare provinciale middelen door het aanpassen van de kasritmes subsidieuitgaven (Kadernota 2014-2017).


EFRO middelen

Inhoud en doel

Het doel van het EFRO (Economisch Fonds voor Regionale Ontwikkeling) is versterking van concurrentiekracht door middel van kennisontwikkeling, innovatie en ondernemerschap in kansrijke clusters en versterking attractiviteit van de provincie. Het EFRO heeft een meerjarig karakter met een looptijd 2007-2013.

Functie

Bestemming.

Voeding

Programmabudget.

Looptijd

2015 (indicatie). Programma loopt tot en met 2013 en daarnaast moeten alle projecten in 2015 definitief vastgesteld worden.


In 2014 wordt € 0,15 mln onttrokken ter dekking van de meerjarige subsidielasten van het project Valorisatieprogramma Deltatechnologie en water.


Pieken in de Delta

Inhoud en doel

Het doel van de subsidieregeling Pieken in de Delta is om een aantal regionale economische kansen te stimuleren. De projecten van Pieken in de Delta komen tevens voor cofinanciering in aanmerking. Het project heeft een meerjarig karakter met een looptijd tot 2012.

Functie

Bestemming.

Voeding

Programmabudget.

256

Looptijd

2015.


Ter dekking van meerjarige subsidielasten in het kader van Pieken in de Delta wordt in 2014 een bedrag van € 0,6 mln aan de reserve onttrokken.


Manden Maken

Inhoud en doel

Deze programmareserve is ingesteld voor bekostiging van ontsluitende infrastructuur van de Stork JSF-fabriek voor de vestiging op de uiteindelijk te kiezen locatie op bedrijventerrein Polder Nieuwland te Papendrecht en Alblasserdam.

Functie

Bestemming.

Voeding

Financiële ruimte.

Looptijd

2015.


Coolport middelen

Inhoud en doel

De via het Provinciefonds ontvangen middelen worden gereserveerd voor de uitvoering van het project Coolport. Doel van dit project is om de greenportbedrijven meer gebruik te laten maken van, in eerste instantie, de binnenvaart-faciliteiten van de Rotterdamse haven. Volgens de Havenvisie 2030 wordt de Coolport daarmee het verscentrum van Europa.

Functie

Bestemming.

Voeding

Decentralisatie € 3,2 mln in 2012 en € 1,8 mln in 2013.

Looptijd

2018.


Via het Provinciefonds wordt in een aantal termijnen de bijdrage vanuit het Rijk voor dit project ontvangen. Voor dit jaar betekent dit een


bijdrage van € 1,7 mln. Het project wordt in een aantal jaren als onderdeel van het programma Kwaliteitsnet Goederenvervoer gerealiseerd. In verband met de voor dit jaar geraamde bijdragen van derden voor dit programma is geen bijdrage uit de reserve nodig.


Mitigatie / Energie

Inhoud en doel

Ter uitvoering van een aantal specifieke projecten op energiegebied is de programmareserve bestemd voor aanvragen in het kader van de subsidieregeling warmte. Bij Voorjaarsnota 2012 werd een deel van programmareserve in programma 1 overgebracht naar programma 3, dit vanwege de nieuwe programmastructuur.

Functie

Bestemmingsreserve.

Voeding

Programmabudget.

Looptijd

2014.


De onttrekking in 2014 wordt ingezet voor zowel de uitvoering van het windenergiebeleid, met name PlanMer en ruimtelijke inpassing Goeree-Overflakkee als de uitvoering van het warmtebeleid, met name de oprichting van het programmabureau warmte Zuid-Holland en invulling geven aan de Green Deal met het Rijk.

257


Overcommittering OP-West Deze reserve dient ter afdekking van het financiële risico als gevolg van de overcommittering en de financiële dekking van de bevoorschotting van de Management Autoriteit van het Landsdeel West ten behoeve van de overcommitteringsprojecten OP West. De mate waarin na de uiteindelijke afrekening van alle projecten (vóór 31-12-2015) een beroep gedaan moet worden op de gereserveerde middelen hangt af van het verschil tussen het extra toegekende budget en de daadwerkelijke vrijval die binnen de beschikte projecten zal plaatsvinden.

Functie

Bestemming.

Voeding

Programmabudget.

Looptijd

2015.


Economische Agenda Zuidvleugel

Inhoud en doel

De voor de uitvoering van de vastgestelde Beleidsvisie en Uitvoeringsprogramma Regionale Economie en Energie beschikbare middelen worden voor dit doel gereserveerd. Het betreft de provinciale cofinanciering van EFRO-projecten. De projectaanvragen worden eind 2012 verwacht en daarmee krijgen de middelen 2012 in 2013 hun bestemming. Deze programmareserve zal voorzien in het kasritme van deze projecten. Voor de jaren 2014 en 2015 zijn in de visie ook middelen voor meerjarige cofinancieringprojecten gereserveerd. Deze programmareserve zal ook in die jaren worden benut.

Functie

Bestemming.

Voeding

Programma Ruimte, Wonen en Economie (€ 5,15 mln in 2012 en € 2,7 mln in 2013).

Looptijd

2020.



Inhoud en doel

Met het ministerie van Infrastructuur en Milieu is het convenant ‘asbestdak eraf, zonnepanelen erop’ aangegaan, waarin de provincie met behulp van rijksgeld zorg draagt voor de uitvoeringsregeling om asbestdaken bij agrarische ondernemers te saneren, in die gevallen waarin zonnepanelen op de betreffende daken wordt geplaatst.

Functie

Bestemming.

Voeding

Rijksbijdrage.

Looptijd

2017 (was 2014).


ROM Zuidvleugel

Inhoud en doel

Deze programmareserve is ingesteld met het oog op de kapitaalinbreng van de provincie Zuid-Holland in het Participatiefonds ROM Zuidvleugel BV. Deze middelen worden later benut voor het treffen van een voorziening om het risico van de waardedaling van het provinciale aandelenbezit in het Participatiefonds af te dekken

Functie

Bestemming / egalisatie.

Voeding

Programmabudget (herallocatie middelen Economie van in totaal € 3,3 mln (2013 t/m 2015)).

258

Looptijd

Vermoedelijke einddatum 2016; wordt definitief bepaald na de volstorting van het Participatiefonds.


Vanuit de herallocatie middelen Economie wordt in 2014 en 2015 € 1,1 mln gestort in deze reserve.

Onderwerp

Saldo per 1-1-2014


Verminderingen 2014

Saldo per 1-1-2015

187.000

0

0

187.000


1.000.000

0

0

1.000.000

Restauratie rijksmonumenten en erfgoed

3.028.762

0

0

3.028.762

145.863

0

0

145.863

4.361.625

0

0

4.361.625

(bedragen in €)

Programmareserve 4 Cultuurbereik

Cultuurbehoud Totaal programmareserve 4


Cultuurbereik

Inhoud en doel

In 2010 vindt afrekening plaats met het ministerie van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap voor de uitvoering van het Actieprogramma Cultuurbereik 2005-2008. Verwacht wordt dat in loop van 2011 de definitieve vaststellingen van het Rijk binnen zijn. Na ontvangst hiervan zal duidelijk zijn of het geld uit de programmareserve benodigd is of dat het kan vrijvallen.

Functie

Bestemming.

Voeding Looptijd

Programmabudget.



Inhoud en doel

Deze middelen zijn bestemd voor inzet bij preventief jeugdbeleid en het terugdringen van de wachtlijsten jeugdzorg. PS heeft op 9 november 2011 besloten (PS besluit 6387) middelen te heralloceren voor

Programma is inmiddels afgelopen. Het wachten is op definitieve vaststelling van het Rijk.

jeugdzorg. Voor het onderdeel jeugdzorg is ervoor gekozen om de middelen die in 2013 beschikbaar zijn te reserveren en in te zetten Functie

Bestemming.

Voeding Looptijd

Programmabudget.


In 2015 wordt € 1,0 mln onttrokken aan deze programmareserve.


Restauratie rijksmonumenten en erfgoed

Inhoud en doel

De programmareserve is bedoeld voor de uitvoering door de provincie van het gedecentraliseerde restauratiebeleid van rijksmonumenten. De middelen worden ingezet voor subsidieverlening en de

2016.

matchingsafspraken met betrekking tot het ruimtelijk beleid voor het erfgoed. Vanwege het meerjarige karakter van de subsidies loopt het uitgavenpatroon niet synchroon met het vaste kasritme van de decentralisatie-uitkering. Functie

Bestemming en egalisatie.

259

Voeding Looptijd

Programmabudget.


Cultuurbehoud De programmareserve is bedoeld voor de uitvoering van de Beleidsvisie Cultureel Erfgoed 2013-2016 (vastgesteld PS september 2012). De provincie Zuid-Holland wil het erfgoed in de provincie

Inhoud en doel

Onbepaald.

behouden door het te beschermen, beleefbaar te maken en te benutten en richt zich daarbij op 7 erfgoedlijnen. De gereserveerde middelen dienen ter dekking van de activiteiten inzake ontwikkeling van deze erfgoedlijnen, conform het Uitvoeringsprogramma Cultureel Erfgoed, dat volgens planning in juni 2013 door PS wordt vastgesteld. Functie

Bestemming.

Voeding Looptijd

Voormalige OVP-middelen. 2016.

Onderwerp (bedragen in €)

Saldo per 1-1-2014


Verminderingen 2014

Saldo per 1-1-2015

Programmareserve 5 Zuidvleugelfonds / onderdeel Driehoek RZG

277.907

0

0

277.907

Bedrijventerreinen: IRP Oude Rijnzone

4.587.767

0

0

4.587.767

Reservering IRP's

1.590.517

3.200.000

4.074.035

716.482


1.525.000

0

875.000

650.000

Totaal Programmareserve 5

7.981.191

3.200.000

4.949.035

6.232.156

(Kust gaat met ingang van Begroting 2013 over naar programma 1, reserves blijven nu nog in programma reserve 5, na de Jaarrekening 2012 naar programmareserve 1).


Zuidvleugelfonds / onderdeel Driehoek RZG De ontwikkeling van de Zuidplas is van belang voor de verdere versterking van de Zuidvleugel. De komende jaren zal de programmareserve onttrokken worden voor de ontwikkeling van met name de Driehoek RZG (Rotterdam-Zoetermeer-Gouda).

Functie

Bestemming.

Voeding

Programmabudget.

Looptijd



Bedrijventerreinen: IRP Oude Rijnzone

Inhoud en doel

Doel van het project Oude Rijnzone is het realiseren van een samenhangende ontwikkeling en integrale uitvoering van werken, wonen, infrastructuur, recreatieve en groen-blauwe structuur, gericht op duurzame ruimtelijke ontwikkeling van het gebied de Oude Rijnzone als onderdeel van het Groene Hart. De middelen in de reserve zijn specifiek ter dekking van de (nog af te geven) Uitvoeringssubsidies Herstructurering Bedrijventerreinen in de Oude Rijnzone (Rijnhaven, Hoogewaard, Broekvelden).

Functie

Bestemming.

260

Voeding

Programmabudget.

Looptijd

2020.


Reservering IRP’s De middelen zijn bedoeld ter dekking van de programmamanagementkosten van de IRP samenhangende integrale gebiedontwikkeling Kust.

Functie

Bestemming.

Voeding

Programmabudget.

Looptijd

Tot einde IRP’s.


Het Rijk verstrekt aan project ‘Nota Ruimte’ middelen. Deze bijdrage 2014 (€ 3,2 mln) komt ten gunste aan dit project. Later zal dit bedrag aan de gemeenschappelijke Regeling zal worden overgemaakt.


De vermindering wordt onder meer veroorzaakt door de uitbetaling van het project ‘Nota Ruimte’. Daarnaast vinden in latere jaren een onttrekking plaats voor het project Goeree.

Onderwerp programmareserve: Inhoud en doel:

IRP Goeree Overflakkee Het doel van deze reserve betreft het realiseren van projecten welke een rechtstreeks verband hebben met Goeree-Overflakkee.

Functie

Bestemming.

Voeding Looptijd

eenmalig, uit reserve IRP Delflandse kust.


Voor de uitvoering van het programma Goeree, zoals de getijdencentrale en Integrale gebiedsontwikkeling Noordrand Goeree

Einddatum 2018.

wordt in 2014 € 0,87 mln onttrokken aan de reserve Goeree. In 2015 zal het restant onttrokken worden ter grootte van € 0,65 mln. Hiermee worden 6 projecten gerealiseerd waaronder de getijdencentrale.

Onderwerp

Saldo per 1-1-2014


Verminderingen 2014

Saldo per 1-1-2015


104.000

0

93.000

11.000


760.000

0

760.000

0

(bedragen in €)

Programmareserve 6

Transitie subsidie

3.150.000

94.138

0

3.244.138

Frictie algemeen

6.841.052

2.500.000

362.011

8.979.041

2011 DP Diefdijk

54.600

0

54.600

0

10.909.652

2.594.138

1.269.611

12.234.179

Totaal programmareserve 6


DP Groene Hart Zuid-Holland Eind 2011 is gestart met de actualisatie van de uitvoering van het Groene Hartbeleid, dit naar aanleiding van de herijking en de decentralisatie van rijksbeleid. De uitvoering van het programma Groene Hart zal plaatsvinden in 2012 t/m 2015. Deze programmareserve zal voorzien in het kasritme van de uitvoering van het Groene Hart programma.

Functie

Bestemming.

Voeding

Programma middelen.

261

Looptijd

2015.


Voor de uitvoering van het Groene Hartbeleid wordt € 0,09 mln onttrokken.


DP RodS projecten Vanwege de inhoudelijke samenhang met het nog vast te stellen Uitvoeringsprogramma van de Beleidsvisie Groen is in overleg met de

Inhoud en doel:

betreffende gemeenten besloten om de concrete uitvoeringsprojecten inzake Routenetwerken later te starten. Voor € 3,8 mln zijn er reeds subsidieaanvragen ingediend op verzoek van de provincie. Na vaststelling van de Groenvisie en het Uitvoeringsprogramma zullen de beschikkingen worden afgegeven. Deze programmareserve zal voorzien in het kasritme van de subsidiebeschikkingen. Functie

Bestemming.

Voeding Looptijd

Programma Middelen.


Voor de realisatie van provinciale routenetwerken wordt € 0,8 mln

2014. onttrokken.


Transitie subsidie Een deel van het teveel bezuinigde budget bezuinigingen op subsidies is ingezet voor de vorming van een behoedzaamheidsbuffer met het oog op de onzekerheid over de werkelijk te realiseren bezuiniging van de subsidies, alsmede ter dekking van voor rekening van de provincie komende extra kosten als gevolg van het transitieproces.

Functie

Bestemming

Voeding Looptijd

Programma Middelen (€ 3,15 mln in 2012).


Frictiekosten Algemeen Om uitvoering te geven aan het Hoofdlijnenakkoord is het Programma

Inhoud en doel:

2016.

Focus met Ambitie opgesteld. Om aan de benodigde frictiekosten bij de taakstelling Focus met Ambitie te kunnen voldoen is bij Najaarsnota 2012 de reserve Frictie algemeen gevormd. Door middel van deze reserve kunnen fricties integraal worden opgelost. De beschikbare middelen kunnen binnen de kaders flexibel worden ingezet. Functie

Spaar (doel nog niet exact bekend).

Voeding Looptijd

Programma Middelen (€ 9,5 mln in 2012).


Bij Najaarsnota 2012 is een reserve frictie algemeen ingesteld voor onder andere de frictiekosten in verband met Focus met Ambitie.

Nog niet bekend.

Deze reserve is bedoeld voor de met de inkrimping / reorganisatie van de organisatie gemoeide incidentele kosten. De benodigde omvang van deze reserve is vooralsnog geraamd op € 10,0 mln. De huidige omvang van deze reserve is nog niet voldoende om de te verwachten frictiekosten te dekken. Conform kadernota 2014-2017 wordt in 2014 en 2015 elk jaar € 2,5 mln gestort in de reserve frictie algemeen. Toelichting vermindering

Onttrekking € 0,4 mln uit reserve voor frictiekosten 2014.

262


2011 DP Diefdijk Voor de cultuurhistorische verbetering van de Diefdijklinie wordt in het najaar een meerjarige subsidie verleend van € 1,09 mln, verspreid over 4 jaarschijven.

Functie

Doorgeschoven prestatie.

Voeding Looptijd

Financiële ruimte.


Ter dekking van de laatste jaarschijf meerjarige subsidieverplichting cultuurhistorische verbetering van de Diefdijklinie wordt € 0,1 mln

2014.

onttrokken.

Voorzieningen Onderwerp voorziening: Inhoud en doel

Frictiekosten personeel Muskusrattenbestrijding De voorziening is ingesteld bij Najaarsnota 2011. Het doel is om apparaatslasten van personeel die niet zijn meegegaan bij de wettelijke overdracht van de provincie naar de waterschappen voor de komende drie jaar af te dekken. De provincie en de waterschappen zijn beide een inspanningsverplichting aangegaan om deze mensen zo snel mogelijk binnen de organisaties een andere functie te geven. Indien dit gebeurd zal er vrijval vanuit de voorziening plaatsvinden.

Onderwerp voorziening:

DSM

Inhoud en doel

De voorziening is ingesteld bij het opstellen van de Jaarrekening 2006, met het doel de te verwachten kosten te dekken van de verlaging in de onttrekking grondwater door DSM Anti-Infectives te Delft. De kosten worden gedragen door de provincie Zuid-Holland, gemeente Delft en Hoogheemraadschap Delfland. De provincie Zuid-Holland betaalt de voorschotten en verrekent deze met de twee andere overheden. Vanaf 2009 is er een Gemeenschappelijke Regeling (GR Beheer Grondwateronttrekking Delft-Noord) van kracht, waarbij de provincie zich heeft verplicht tot een bijdrage tot en met 2014. De voorziening is bij Jaarrekening 2009 aangevuld, om de jaarlijkse bijdragen aan de GR tot en met 2014 te kunnen voldoen. Voorziene uittredingsdatum van de provincie uit de GR is 1 mei 2014.


In 2014 wordt er € 0,17 mln onttrokken voor de reguliere provinciale bijdrage 2014 aan de Gemeenschappelijke Regeling Beheer Grondwateronttrekking Delft Noord.


Dubieuze debiteuren

Inhoud en doel

De voorziening heeft als doel om verwachte verliezen ten aanzien van dubieuze debiteuren af te dekken.

263

Onderwerp voorziening: Inhoud en doel

Grondbank RZG Zuidplas De provincie is voor 40% deelnemer in de GR Grondbank RZG. Per 31-12-2011 zijn de gronden in het bezit van de Grondbank met € 30,0 mln afgewaardeerd. Een tijdelijk negatief eigen vermogen bij de GR Grondbank is toegestaan voor de duur van 3 jaar. Lukt het binnen deze periode niet het negatieve eigen vermogen weg te werken, dan dienen de deelnemers het tekort aan te vullen. Hiervoor wordt nu een voorziening getroffen. De omvang van de voorziening bedraagt € 12,0 mln.


Grondwaterheffing

Inhoud en doel

De voorziening is bij Jaarrekening 2004 gevormd voor het saldo van ontvangen heffingen en gemaakte kosten. Deze voorziening heeft zowel een egalisatiefunctie als een functie om mogelijke toekomstige schadeclaims te kunnen dekken.


In 2014 wordt er € 0,24 mln onttrokken voor het verwachte saldo van uitgaven en inkomsten met betrekking tot grondwaterbeheer. In de uitgaven is voor 2014 ook € 0,07 mln opgenomen voor de reguliere provinciale bijdrage en € 0,32 mln extra provinciale bijdrage aan de Gemeenschappelijke Regeling Beheer Grondwateronttrekking Delft Noord.


Nazorg stortplaatsen Met ingang van 1 april 1998 zijn provincies verantwoordelijk voor de eeuwigdurende nazorg van provinciale stortplaatsen. Daartoe is het Provinciaal Fonds Nazorg gesloten Stortplaatsen Zuid-Holland ingesteld. Zij beheert het vermogen dat beschikbaar dient te zijn om de kosten van eeuwigdurende nazorg te dekken. Dit vermogen wordt in eerste instantie bijeengebracht door de stortplaats exploitanten via heffingen. De rendementen uit dit vermogen dienen toereikend te zijn om de eeuwigdurende nazorg te kunnen dekken. Om deze risico's van een mogelijk dekkingstekort voor de gesloten stortplaatsen, waarvoor voor de provincie een zorgplicht geldt, af te dekken, heeft de provincie een voorziening nazorg gesloten stortplaatsen gecreëerd.


Pensioenen GS

Inhoud en doel

Deze voorziening is ingesteld om aan de pensioenverplichtingen van de GS-leden te kunnen voldoen.


Voor de huidige GS leden wordt € 0,12 mln in de voorziening gestort voor opbouw pensioenen. De voorziening is voor de opbouw van de pensioenen toereikend.


Premieleningen De voorziening heeft als doel het uitbetalen van obligaties en het verzilveren van coupons van de uitgelote premieleningen 1957 en 1959.

264


Regionale Ontwikkelingsorganisatie Zuidplas (ROZ) De provincie is voor 40% deelnemer in de ROZ. De ROZ ontvangt van alle deelnemers een jaarlijkse bijdrage voor de uitvoering van de activiteiten. Uitgangspunt daarbij is dat deze bijdragen op enig moment worden terugbetaald uit de opbrengsten van de gebiedsontwikkeling. Gelet op de huidige gebiedsontwikkelingen in de Zuidplas wordt dit uitgangspunt niet meer als reëel gezien.


Warmtebedrijf Provinciaal aandelenkapitaal provincie Zuid-Holland is voor 9,52% aandeelhouder van het Warmtebedrijf Infra NV (WbR). Bij de start van het Warmtebedrijf heeft de provincie in 2006 in totaal € 2,0 mln aandelenkapitaal geplaatst. De slechte financiële situatie bij het Warmtebedrijf is een aantal jaren geleden bij de provincie aanleiding geweest om een voorziening te treffen van € 1,8 mln. Dit bedrag is gelijk aan het aankoopbedrag van de aandelen (€ 2,0 mln) minus reeds uitgekeerde bedragen aan de provincie (€ 0,2 mln). De provincie ging er dus toen vanuit dat zij het ingelegde geld kwijt zou zijn. De intrinsieke waarde van de provinciale aandelen is door de provincie begin 2012 bij Jaarrekening 2011 bepaald op € 0,15 mln. Deze waarde is bij jaarrekening in mindering gebracht op de huidige voorziening van € 1,8 mln die in de begroting staat opgenomen. Dat betekent dat de voorziening Warmtebedrijf Rotterdam is verlaagd naar € 1,65 mln en de verkoopwaarde van de aandelen bij verkoop maximaal € 0,15 mln bedraagt.

265

STAAT VAN ACTIVA

Aanschaf-

Investerin-

Investerings-

Geheel af-

Aanschaf-

Investerin-

waarde

gen 2013

bijdragen

geschreven

waarde

gen 2014

2013

investeringen

31-12-2013

31-12-2012 Omschrijving van de

Jaarrekening

kapitaaluitgaven

2012

Investerings-

Geheel af-

Aanschaf-

bijdragen 2014 geschreven

waarde

investeringen

2013

31-12-2014

2014

Immateriële vaste activa Kosten onderzoek en ontwikkeling activa O&O Rijwielpaden

1.603.282

-

-

1.197.851

405.431

-

-

115.366

290.065

O&O Vaarwegen

3.031.947

-

-

261.790

2.770.157

483.000

-

636.823

2.616.335

20.199.588

525.000

-

3.490.363

17.234.226

14.347.000

10.800.000

4.347.046

16.434.179

24.834.817

525.000

-

4.950.003

20.409.814

14.830.000

10.800.000

5.099.235

19.340.579

2.931.495

390.000

-

342.369

2.979.126

390.000

-

545.994

2.823.131

139.594

-

-

41.390

98.204

-

-

79.654

18.550

114.766

-

-

-

114.766

-

-

-

114.766

O&O Wegen Totaal Immateriële vaste activa Materiële vaste activa

Investeringen met economisch nut Automatisering concern Beheerssysteem infrastructuur Dienstvaartuigen Flexibel kantoorconcept Gladheidsbestrijding Hardware Informatieplan Landschapszorg

-

-

-

-

-

1.000.000

-

-

1.000.000

150.911

772.000

56.600

52.994

813.317

2.323.000

-

-

3.136.317

21.548

-

-

21.548

-

-

-

-

-

13.850.440

4.300.000

-

6.260.464

11.889.976

4.300.000

-

4.181.650

12.008.325

63.776

-

-

-

63.776

-

-

-800

64.577

2.130.371

-

-

352.569

1.777.801

-

-

458.217

1.319.584

615.193

-

-

185.190

430.004

-

-

-

430.004

Provinciehuis grond

30.000.000

-

-

-

30.000.000

-

-

-

30.000.000

Provinciehuis installaties

11.482.204

-

-

67.927

11.414.277

-

-

280.947

11.133.329

Provinciehuis pand

Meubilair en inventaris Onderkomen muskusrattenvangers

77.451.170

-

-

-

77.451.170

-

-

-

77.451.170

Rijdend en rollend materieel

1.308.461

-

-

88.126

1.220.335

-

-

-

1.220.335

Steunpunten

6.736.873

438.500

-

-

7.175.373

1.000.000

-

-

8.175.373

Verbouwingen

5.607.459

2.032.000

-

322.940

7.316.519

3.457.000

-

485.389

10.288.131

50.363

-

-

-

50.363

-

-

-

50.363

12.794

-

-

-

12.794

-

-

-

2.794

152.667.416

7.932.500

56.600

7.735.517

152.807.800

12.470.000

-

6.031.051

159.246.748

Voorfinanciering grondverwerving Werken van beeldende kunst Subtotaal investeringen met economisch nut

Investeringen met maatschappelijk nut Delftse Schie

249.579

-

-

-

249.579

-

-

-

249.579

Lingewerken

1.997

-

-

1.997

-

-

-

-

-

Openbaar vervoer

61.765.594

16.886.618

12.544.000

-

66.098.212

38.625.000

17.339.000

-

87.384.212

Recreatie eigen beheer

10.901.454

103.000

270.000

70.928

10.663.527

1.713.000

270.000

-187.931

12.294.458

Rijwielpaden

96.285.417

439.000

-166.000

4.063.484

92.826.932

-

-

431.162

92.395.770

-

4.294.782

4.686.000

-

-391.218 -45.759.500

-9.185.200

-

-36.965.518

192.361.305

62.240.297

5.568.770

759.231

11.372.045

1.298.622

299.370.374

Stelpost investeringen (DBI en MPI) Vaarwegen Vaarwegen objectbediening

248.273.600

63.767.441

4.635.526

-

-

-

4.635.526

-

-

-

4.635.526

Verkeersveiligheid

172.138.915

37.061.624

7.884.643

-

201.315.896

54.446.000

10.358.000

-

245.403.896

Wegen

577.320.632

81.589.935

39.765.543

14.103.731

605.041.293 160.542.233

55.359.066

15.147.303

695.077.158

1.115.660.419 202.615.256

70.562.956

18.999.371 1.228.713.348 273.334.174

85.512.911

16.689.156

1.399.845.456

1.268.327.835 210.547.756

70.619.556

26.734.888 1.381.521.148 285.804.174

85.512.911

22.720.207

1.559.092.204

Subtotaal investeringen met maatschappelijk nut Totaal Materiele vaste activa

266

Afschrijvingen 2014

Boekwaarde per 01-01-2014


81.086

153.904

Rente 2014

Totaal Investeringen Investeringskapitaal2015 bijdragen lasten 2014 2015

3,37%

2.818

6.433

87.519

-

-

Investeringen 2016

Investerings- Investerin-gen Investeringsbijdragen 2017 bijdragen 2016 2017

-

-

-

-

554.031

1.006.517

935.486

42.437

596.468

506.000

-

-

-

-

-

3.446.845

8.526.863

8.627.018

340.271

3.787.116

6.278.000

-

1.013.000

7.000.000

405.000

-

4.081.963

9.687.285

9.635.322

389.141

4.471.104

6.784.000

-

1.013.000

7.000.000

405.000

-

877.372

1.790.108

1.302.736

73.808

951.180

390.000

-

390.000

-

390.000

-

32.735

38.918

6.183

1.815

34.550

-

-

-

-

-

-

4.591

110.175

105.584

3.780

8.371

-

-

-

-

-

-

-

-

1.000.000

-

-

4.300.000

-

4.000.000

-

-

-

162.663

767.627

2.927.964

28.355

191.018

2.547.000

-

338.000

-

275.000

-

-

-

-

-

-

-

-

-

-

-

-

3.963.325

7.966.100

8.302.775

329.361

4.292.687

4.500.000

-

4.500.000

-

4.500.000

-

2.943

62.242

59.298

2.141

5.084

-

-

-

-

-

-

177.780

735.609

557.828

27.510

205.290

-

-

-

-

-

-

17.200

149.356

132.156

5.294

22.494

-

-

-

-

-

-

0

30.000.000

30.000.000

1.380.000

1.380.000

-

-

-

-

-

-

750.031

5.396.406

4.646.374

18.150

768.181

-

-

-

-

-

-

2.581.706

62.516.141

59.934.435

3.252.735

5.834.441

-

-

-

-

-

-

104.019

700.728

596.708

25.197

129.216

-

-

-

-

-

-

594.135

5.659.483

6.065.348

199.712

793.846

-

-

-

-

-

-

731.652

5.058.686

7.784.035

181.606

913.258

3.632.000

-

4.320.000

-

3.130.000

-

-

50.363

50.363

-

-

-

-

-

-

-

-

-

414

414

431

431

-

-

-

-

-

-

10.000.152

121.002.354

123.472.202

5.529.895

15.530.047

15.369.000

-

13.548.000

-

8.295.000

-

6.239

99.832

93.592

3.457

9.697

-

-

-

-

-

-

-

0

0

-

-

-

-

-

-

-

-

2.203.274

53.388.954

72.471.680

1.831.498

4.034.772

83.441.000

28.249.000

83.832.000

41.489.000

95.890.000

42.895.000

266.588

4.646.724

5.823.136

160.560

427.148

513.000

270.000

13.000

270.000

13.000

270.000

3.094.231

48.145.769

45.051.538

1.668.719

4.762.950

-

-

-

-

-

-

-13.041

-391.218

-36.952.477

-13.358

-26.960.600 -88.828.400

-32.561.200

-51.394.400

-15.992.200

6.209.648

201.959.235

248.144.982

6.895.384

13.105.033

38.048.283

4.155.000

34.562.823

555.000

22.516.000

-

309.035

2.435.077

2.126.042

86.753

395.788

-

-

-

-

-

-

12.444.999

68.844.000

13.693.000

-26.399 -108.027.800

6.710.530

167.248.382

204.625.852

5.734.469

30.280.195

4.658.000

2.876.000

700.000

20.168.043

343.187.684

428.202.808

11.865.657

32.033.701 274.775.417

95.547.033 218.214.153

115.378.000

141.641.000

44.394.000

38.954.548

820.720.439

969.587.154

28.233.140

67.187.688 357.593.900 114.953.433 278.073.771

129.788.800

211.541.600

72.266.800

48.954.701

941.722.793

1.093.059.356

33.763.035

82.717.735 372.962.900 114.953.433 291.621.771

129.788.800

219.836.600

72.266.800

267

STAAT VAN ACTIVA

Aanschaf-

Investerin-

Investerings-

Geheel af-

Aanschaf-

Investerin-

Investerings-

Geheel af-

waarde

gen 2013

bijdragen

geschreven

waarde

gen 2014

bijdragen

geschreven

waarde

2013

investeringen

31-12-2013

2014

investeringen

31-12-2014

31-12-2012 Omschrijving van de

Jaarrekening

kapitaaluitgaven

2012

2013

Aanschaf-

2014

Financiële vaste activa NV BNG

141.806

-

-

-

141.806

-

-

-

141.806

NV NWB

4.538

-

-

-

4.538

-

-

-

4.538

Holding IOPW NV

7.200

-

-

-

7.200

-

-

-

7.200

Warmtebedrijf NV

1.800.000

-

-

-

1.800.000

-

-

-

1.800.000

-1.645.286

-

-

-

-1.645.286

-

-

-

-1.645.286

10.000.000

-

-

-

10.000.000

-

-

-

10.000.000

3.857

-

-

-

3.857

-

-

-

3.857

2.042

-

-

-

2.042

-

-

-

2.042

561.326

-

-

-

561.326

-

-

-

561.326

- 10.000.000

-

-

10.000.000

-

-

-

10.000.000

Voorziening Warmtebedrijf NV R.O.M. Drechtsteden Capital BV R.O.M. Drechtsteden Holding NV R.O.M. Drechtsteden Beheer NV R.O.M. Drechtsteden R.O.M. Zuidvleugel GOP Beheer BV Ontwikkelingsmaatschappij Het nieuwe Westland CV Zuidplaspolder Voorziening Zuidplaspolder RUD Zuid-Holland Zuid RUD Midden-Holland Geldleningen verstrekt aan personeel en derden Studievoorschotten Bijdrage activa derden Wegen Bijdrage activa derden Rijwielpaden Doorstroming OV Totaal financiële vaste activa Totaal activa

20.420

-

-

-

20.420

-

-

-

20.420

980.491

-

-

-

980.491

-

-

-

980.491

462.000

-

-

-

462.000

-

-

-

462.000

-362.000

-

-

-

-362.000

-

-

-

-362.000

1.250.000

-

1.250.000

-

-

-

-

-

-

525.000

-

525.000

-

-

-

-

-

-

33.563.476

-

766.448

32.797.028

-

754.526

-

32.042.502

74.206

-

-

-

74.206

-

-

-

74.206

15.415.609

300.000

-

-

15.715.609

-

-

-

15.715.609

30.589.583

1.950.000

-

-

32.539.583

4.009.000

-288.000

-

36.836.583

13.683.169

-

-

-

13.683.169

-

-

-

13.683.169

107.077.437

12.250.000

2.541.448

-

116.785.989

4.009.000

466.526

-

120.328.463

1.400.240.090 223.322.756

73.161.004

31.684.891 1.518.716.951 304.643.174

96.779.437

268

27.819.441 1.698.761.247

Afschrijvingen 2014



Rente 2014 3,37%

Totaal kapitaallasten 2014

Investeringen Investerings2015 bijdragen 2015

Investeringen 2016

Investeringsbijdragen 2016

Investeringen 2017

Investeringsbijdragen 2017

-

141.806

141.806

4.774

4.774

-

-

-

-

-

-

-

4.538

4.538

153

153

-

-

-

-

-

-

-

7.200

7.200

242

242

-

-

-

-

-

-

-

1.800.000

1.800.000

60.602

60.602

-

-

-

-

-

-

-

-1.645.286

-1.645.286

-55.393

-55.393

-

-

-

-

-

-

-

10.000.000

10.000.000

336.680

336.680

-

-

-

-

-

-

-

3.857

3.857

130

130

-

-

-

-

-

-

-

2.042

2.042

69

69

-

-

-

-

-

-

-

561.326

561.326

18.899

18.899

-

-

-

-

-

-

-

10.000.000

10.000.000

336.680

336.680

-

-

-

-

-

-

-

20.420

20.420

688

688

-

-

-

-

-

-

-

980.491

980.491

33.011

33.011

-

-

-

-

-

-

-

462.000

462.000

15.555

15.555

-

-

-

-

-

-

-

-362.000

-362.000

-12.188

-12.188

-

-

-

-

-

-

-

-

-

-

-

-

-

-

-

-

-

-

-

-

-

-

-

-

-

-

-

32.797.028

32.042.502

-

-

-

754.159

-

754.159

-

754.159

-

74.206

74.206

2.498

2.498

-

-

-

-

-

-

523.854

14.772.622

14.248.768

505.448

1.029.302

-

-

-

-

-

-

1.084.653

30.299.125

33.511.472

1.036.848

2.121.501

19.289.000

1.053.000

18.026.000

5.188.000

2.025.000

-

456.106

12.451.169

11.995.063

426.244

882.350

-

-

-

-

-

-

2.064.612

112.370.544

113.848.406

2.710.940

4.775.552

19.289.000

1.807.159

18.026.000

5.942.159

2.025.000

754.159

1.216.543.084 36.863.101

91.964.376

142.730.959 222.266.600

73.020.959

55.101.275 1.063.780.622

-

399.035.900 116.760.592 310.660.771

269

Investerings- en financieringsstaat 2014 Stand per 1-1-2014


Verminderingen 2014

Afschrijving in 2014

Stand per 1-1-2015

A INVESTERINGEN (tegen boekwaarde) Onroerende / roerende bezittingen

941.722.793

285.804.174

86.267.437

48.954.701

1.092.254.467

Deelnemingen + overige verbonden partijen

21.976.394

-

-

-

21.976.394

Kapitaaluitgaven waartegenover geen bezittingen staan

67.210.201

18.839.000

10.512.000

6.146.575

69.440.988

Verstrekte langlopende geldleningen

33.104.675

-

-

-

32.871.234

1.064.014.063

304.643.174

96.779.437

55.101.275

1.216.543.084

Algemene reserve

41.857.586

8.949.556

-

-

50.807.142

Overige reserves

291.992.640

67.302.759

84.305.666

-

274.989.733

OVP

389.011.488

31.966.378

74.622.893

-

346.354.973

37.533.350

115.000

421.987

-

37.226.363

Subtotaal reserves, OVP en voorzieningen

760.395.064

108.333.693

159.350.546

-

709.378.211

Opgenomen vaste geldleningen

439.887.877

-

32.407.407

-

407.480.471

Leningen provinciehuis

100.431.034

-

2.817.241

-

97.613.793

1.300.713.976

108.333.693

194.575.194

-

1.214.472.475

Totaal investeringen (A)

B FINANCIERINGSMIDDELEN

Voorzieningen

Totaal financieringsmiddelen (B)

C Financieringstekort op basis van

-236.699.913

2.304.052

begrotingscijfers (A minus B) Kasgeldlimiet: 7% van begrotingstotaal

56.930.000

56.930.000

D Financieren met kasgeld/kort geld

0

2.304.052

E Herfinancieren lang geld

0

0

270

Bijlagen

271

272

Bijlage 1 Voordracht

273

274

275

276

277

278

279

280

281

282

283

284

285

286

Bijlage 2 Amendementen en moties Er zijn geen amendementen.

287

288

289

290

291

292

Bijlage 3 MPI, projectenoverzicht Met het MPI wordt geen nieuw beleid gemaakt. Ook het toekennen van middelen aan projecten en ontwikkelingen gebeurt in principe met aparte, inhoudelijke besluiten, waarop de Procedureregeling Projecten MPI van toepassing is. Bij de inhoudelijke besluiten is het overall financiële overzicht dat het MPI biedt uiteraard wel van belang. Met ingang van dit begrotingsjaar zijn in onderstaand overzicht de in het MPI opgenomen projecttotalen opgenomen, waarmee de aansluiting tussen de MPI projecttotalen en de ramingen in de begroting zichtbaar is. Programma

EXP/ INV

Project nummer

Naam project

Projectbudget (bedragen x € 1.000)

Uitgaven Wegen

INV

003463

Wegen

EXP

B000001

Wegen

INV

B100055

Wegen

INV

B100055s

Wegen

INV

Wegen

INV

Wegen

INV

Wegen Wegen

Provinciale bijdrage infrastructuur aan alternatief bedrijventerrein Hoeksche Waard, zijnde Westelijke Dordtse Oevers Voorbereidings- en nazorgkosten algemeen

8.219

Inkomsten

Netto PZH 0

8.219

10.328

182

10.146

IRP Zuidplaspolder: Parallelstructuur A12 / Moordrechtboog IRP Zuidplaspolder: Parallelstructuur A12 / Moordrechtboog

248.827

138.500

110.327

32.776

0

32.776

B100631A

N 206 Rijnlandroute

756.693

536.900

219.793

B100631As

N206 Rijnlandroute

64.084

0

64.084

Risicoreservering N206 Rijnlandroute

121.500

0

121.500

INV

B100631A risicoreservering B100631B

-9

0

-9

INV

B120640

(Tijdelijke) aansluiting Rijnfront-Zuid

729

0

729

Wegen

INV

B120641

N206, Verlegging Duinvallei Katwijk (BO RGL-West)

5.201

0

5.201

Wegen

INV

B120728

N207 OTA plus oml. N207/RW1, 1e en 2e fase

42.892

24.925

17.967

Wegen

INV

B120733

N207 ZW Randweg Gouda

88.317

44.814

43.503

Wegen

INV

3.544

0

3.544

Wegen

EXP

B120749

N207 Aanpassen wegprofiel Noordringdijk

Wegen

INV

B120750

N207 gebiedsontsluiting Boskoop BIJDRAGE

Wegen

EXP

B120753

N207-N456 Rotonde 't Weegje

Wegen

INV

B120755

Wegen

INV

B120756

Wegen

INV

B120757

Wegen

EXP

B120758

N207 corridor: Verbeteren doorstroming Alphen a/d Rijn Leimuiden N207-Corridor, aanleg Bentwoudlaan en Vredenburghlaan N207 corridor: N459 Capaciteitsuitbreiding en aansluiting rondweg Reeuwijk-Brug N207 Extra opstelstroken Oranje Nassausingel

Wegen

INV

B120760

N207 Verbeteren doorstroming Alphen - Kruisweg

Wegen

INV

B120762

N207 Verbeteren doorstroming Passage Leimuiden

Wegen

INV

B120764

Brug Leidschevaart (corridor N207 Noord)

Wegen

INV

B120810

N208 Rotonde Sassenheim t.p.v. N443

900

0

900

Wegen

INV

B120818

N208 Weggedeelte Sassenheim - Lisse

932

1.620

-688

Wegen

INV

B120914

N209 Nieuwe Hoefweg

67.928

64.241

3.687

Wegen

INV

B120929

2.995

1.226

1.769

Wegen

INV

B120930

N209 Reconstructie aansluiting De Kulck (inclusief fietskruising), Bleiswijk-Zuid N209 Capaciteitsvergroting N209 Doenkade

2.934

0

2.934

Wegen

INV

B120933

N209 Reconstructie knoop A13 - N209

32.229

31.000

1.229

Wegen

INV

B120934

N209 Verbreding Bergschenhoek

23.601

2.108

21.493

Wegen

INV

B121020

N210 Wegvak Krimpenerwaard

116.741

17.969

98.772

Wegen

INV

B121138

N211 A4 Harnaschknoop, Korte termijn

3.446

2.920

526

N 206 Rijnlandroute; mogelijk lagere BTW compensatie

N207: vervanging brug Rotterdamseweg

293

18

0

18

928

0

928

556

0

556

4.993

0

4.993

36.168

12.500

23.668

10.392

0

10.392

1.301

0

1.301

5.279

0

5.279

16.938

0

16.938

3.637

0

3.637

Programma

EXP/ INV

Project nummer

Naam project


Uitgaven Wegen

INV

Wegen

INV

Wegen

Inkomsten

Netto PZH

1.893

0

1.893

B121742

N211 Capaciteitsmaatregelen 1ste fase ikv Beter Benutten (BIJDRAGE aan groot onderhoud DBI) N217 Omleiding Stougjesdijk

12.276

6.400

5.876

INV

B121828

N218 Hartelcorridor aanleg fietsbrug

26.242

25.452

790

Wegen

INV

B121829

HWN/OWN aansluiting N57/N218

20.376

20.017

359

Wegen

INV

B121920

N219 Omleiding Zevenhuizen

46.763

30.141

16.622

Wegen

INV

B122234

N222 Verlengde Veilingroute (3in1)

145.884

103.982

41.902

Wegen

INV

B144015

N440 Landscheidingsweg

13.514

11.656

1.858

Wegen

INV

B144205

N208 Verbeteren leefbaarheid Hillegom

2.121

0

2.121

Wegen

INV

B145403

N211 Harnaschknoop, Lange termijn oplossing

2.331

0

2.331

Wegen

INV

B145605

Omlegging N456 aansluiting A20 Moordrecht Bijdrage

Wegen

INV

B147010

N470 Aanleggen Provinciale weg

Wegen

INV

B147010s

N470/N471 aanpassingen i.r.t. A13/16

Wegen

EXP

B150074

1% Kunstregeling W

Wegen

INV

B190012

Wegen

INV

B190013

Wegen

INV

B190014

Wegen

EXP

B190016

HWN/OWN aansluitingen, planstudie A15/N3 en mogelijk A16/N3 HWN/OWN planstudie aansluitingen A16/N3

Wegen

INV

Wegen

EXP

B191000

Wegen

EXP

Wegen

19.349

4.000

15.349

210.655

181.907

28.748

52.013

0

52.013

2.145

0

2.145

HWN/OWN aansluiting A16/N3 BIJDRAGE

16.645

0

16.645

HWN/OWN aansluiting A15/N3 BIJDRAGE

13.305

0

13.305

768

768

0

384

384

0

Aansluitingen HWN-OWN, waaronder ongelijkvloerse kruisingen N11 Leiden-Alphen Provinciale bijdrage rotondes Keukenhof

21.958

0

21.958

411

0

411

B191001

Provinciale bijdrage aan fietsbrug Leiden Merenwijk Poelgeest

800

800

0

INV

B199054A

A4 Programma IODS / Verbinding A4 - Midden Delfland (Projectmanagement PZH)

5.406

127

5.279

Wegen

INV

B490004

Aanbrengen stil asfalt

9.317

0

9.317

Wegen

INV

Actieplan Geluid: Meerkosten stil asfalt bij B&O

10.121

0

10.121

Wegen

INV

B490005

Provinciale bijdragen in ontsluiting IRP's

10.373

0

10.373

Wegen

EXP

B590014

Kwaliteitsnet goederenvervoer

27.217

9.446

17.771

Wegen

INV

B590015

Ontsluiten terminals goederenvervoer

10.984

0

10.984

Wegen

INV

EMPIDVM

MPI DVM

15.316

0

15.316

Wegen

INV

EVW000838

90

0

90

Wegen

INV

B121139

Milieumaatregelen Wet luchkwaliteit COA; bijdrage aan project Walstroom MIRT Haaglanden capaciteitsmaatregelen N211

44.734

0

44.734

Wegen

INV

N207 Corridor: nieuwe tranche t.g.v. Hoofdlijnenakkoord

33.513

0

33.513

Wegen

INV

Provinciale bijdrage Duinpolderweg (Noordelijke Ontsluiting Greenport Bollenstreek)

7.802

0

7.802

Wegen

INV

20.803

0

20.803

Wegen

INV

EN0000010

Provinciale bijdrage verbinding N205-N208-N206 (Noordelijke Ontsluiting Greenport Bollenstreek) Openbaar verlichtingsnet

3.083

0

3.083

Wegen

INV

EN0000010

13.762

0

13.762

Wegen

EXP

Functionele vervanging kunstwerken (via trajectaanpakken) Beschikbaar voor bijdrage A27 Gorinchem

Wegen

EXP

Wegen

EXP

Wegen

INV

Wegen

EXP

Wegen

EXP

1.041

0

1.041

Beschikbaar voor doorstromingsmaatregelen aansluiting N219 Maatregelen Nagelbrug N444

1.041

0

1.041

3.701

0

3.701

Rondweg Voorhout/inpassing sportlaan Lisse (inclusief aansluiting N444 en N443) Brug Eendragtspolder

5.202

0

5.202

625

0

625

IRP Zuidplaspolder: Parallelstructuur A12 / Moordrechtboog; maatregelen brugbediening

1.664

0

1.664

294

Programma

EXP/ INV

Project nummer

Naam project


Uitgaven

Inkomsten

Netto PZH

Wegen

INV

Ongelijkvloerse kruising N214/216

7.901

0

7.901

Wegen

INV

Ongelijkvloerse kruising N214/216

8.299

0

8.299

Wegen

INV

N222 Veilingroute Aansluiting Van Luijklaan

2.937

0

2.937

Wegen

INV

1.823

0

1.823

Wegen

INV

N222 verdubbeling N466 - Verlengde Veilingroute boeken op EN2220602 Benutten, waaronder DVM / regiodesk

5.065

0

5.065

Wegen

INV

3.951

0

3.951

Wegen

INV

11.241

0

11.241

Wegen

INV

Beschikbaar voor (MIRT) afspraken n.a.v. Wegenstudie Deltapoort Beschikbaar voor (MIRT) afspraken n.a.v. Wegenstudie Deltapoort Aansluitingen HWN-OWN rond N59

10.121

0

10.121

Wegen

INV

Energietransitie infrastructuur

2.399

0

2.399

Wegen

INV

Energietransitie infrastructuur

7.730

0

7.730

Wegen

INV

Verbetering kruisingen weg-vaarweg

10.125

0

10.125

OV

EXP

003161

Milleu-eisen OV

8.557

0

8.557

OV

INV

B20001

Ontwikkeling buscorridors (Coalitieakkoord) - Algemeen

39.144

28.200

10.944

OV

INV

Ontwikkeling buscorridors

11.451

0

11.451

OV

INV

B200010

22.434

6.800

15.634

OV

INV

B200011

2.995

0

2.995

OV

EXP

B210015

Ontwikkeling buscorridors (Coalitieakkoord) Alphen aan den Rijn - Schiphol Ontwikkeling buscorridors (Coalitieakkoord) Goeree Overflakkee - Rotterdam Voorbereidingskosten Algemeen OV

112

0

112

OV

INV

B210052A

HOV-NET Zuid-Holland Noord

451.318

275.558

175.760

OV

INV

B260000

HOV-Net Zuid-Holland Risicoreservering

51.635

0

51.635

OV

INV

R-Net

10.121

0

10.121

OV

INV

Merwede Linge Lijn

56.223

26.200

30.023

OV

INV

8.632

0

8.632

OV

INV

6.549

0

6.549

OV

INV

B220081

Bushaltes, plaatsing, verplaatsing, aanpassing

OV

INV

B220726

N207 Beperkte busvoorzieningen

OV

INV

B250073

1% Kunstregeling OV - RGL

OV

EXP

B290008

Spoortunnel Delft (bijdrage aan derde)

OV

INV

B290015

Busstations Heinenoord en Oude Tonge

OV

INV

B590010

HOV-Drechtsteden (Coalitieakkoord, bijdrage aan derde)

VW

INV

EVW000304A

GO Hartelbrug_03

VW

INV

EVW010509

VW

INV

VW

B210071

Robuustheid en ongelijkvloerse kruisingen MerwedeLingelijn Robuustheid en ongelijkvloerse kruisingen MerwedeLingelijn

794

0

794

2.981

510

2.471

216

0

216

37.000

17.700

19.300

2.065

0

2.065

15.228

0

15.228

8.792

0

8.792

Bochtafsnijding Delftse Schie - Overschie (inclusief studiekosten)

13.085

3.240

9.845

EVW010802A

St. Sebastiaansbrug

19.372

10.917

8.455

INV

EVW011001A

Bijdrage PZH aan ophoging Hoornbrug

3.088

0

3.088

VW

INV

EVW090603

45.331

5.200

40.131

VW

EXP

EVW090603

Tweede sluiskolk Julianasluis - Gouda (inclusief studiekosten) Julianasluis: vernieuwen brugbediening

1.034

0

1.034

VW

INV

Verbetering vaarw. o.b.v. kansenkaart loswallen, ligpl. beleid, aanp. oevers derden

4.050

0

4.050

VW

INV

Binnenvaart overig

5.418

0

5.418

VW

INV

Binnenvaart overig

14.836

0

14.836

VW

INV

Functionele verbeteringen VW (bijdrage aan GO VW)

31.169

1.500

29.669

EVW000011

295

Programma

EXP/ INV

Project nummer

Naam project


Uitgaven

InkomNetto PZH sten 201 15.723

VW

INV

EVW000714

Nota Vaarwegen en scheepvaart

15.924

VW

INV

EVW000601A

Realiseren vaarwegmanagement (DVM)

16.729

450

16.279

VV

INV

EN0000012

15.303

2.883

12.420

VV

EXP

EN00007001

Maatregelen verkeersveiligheid trajecten 2012 ev investering Voorbereidingskosten algemeen Verkeersveiligheid

5.234

0

5.234

VV

INV

EN0000703A

Verkeersveiligheid maatregelen trajecten DBI , waaronder duurzaam veilig (bijdrage uit Coalitieakkoord)

33.235

450

32.785

VV

EXP

EN0000832

6.712

1.000

5.712

VV

INV

EN2070001

Maatregelen verkeersveiligheid trajecten 2012 ev exploitatie Kruising N207 - N454 (Coenecoopbrug - Waddinxveen)

3.860

VV

EXP

EN2070804

VV

INV

VV VV

2.945

915

312

0

312

EN2080002

N207 zuidelijke rotonde ikv ontsluitingsstructuur Boskoop BIJDRAGE Rotonde N208 - Meer en Duin

4.178

1.996

2.182

INV

EN2080003

Rotonde N208 2e Poellaan-Catharijnelaan

2.956

1.246

1.710

INV

EN2090002

Rotonde N209 Benthuizenweg-Omleidingsweg (Benthuizen)

4.588

2.310

2.278

VV

INV

EN2091301

Veiligheidsmaatr. traject N209b: (nieuw) Reconstructie Gemene-/ Hoogeveenseweg

5.049

1.100

3.949

VV

INV

EN2101001

Rotonde N210 Lopikerplein te Schoonhoven Bijdrage

1.368

500

868

VV

EXP

EN2101202

Rotondes Ammerstol en Wetering

4.102

3.184

918

VV

INV

EN2110001

Bocht benz.st. 't Louwtje ('s-Gravenzande)

577

120

457

VV

INV

EN2110005

Rotonde Monsterseweg/Julianaweg

564

200

364

VV

INV

EN2110902

Verkeersveiligheid maatregel traject N211a: Turborotonde N211/N465 (Monster)

4.628

2.915

1.713

VV

INV

EN2150003

Aansluiting N215 - Nieuwe Tonge (Middelharnis)

2.305

1.049

1.256

VV

INV

EN2150501

N215 Melissant - Dirksland

12.219

5.728

6.491

VV

INV

EN2160602

Rotonde N216/Zandkade (Schelluinen)

1.436

493

943

VV

INV

EN2180001

Kruising N218 - Henri Fordstraat - Molendijk (Zwartewaal) (afgerond)

1.045

496

549

VV

INV

EN2180002

Kruising N218 - v.d. Wallendam (Brielle)

3.164

1.535

1.629

VV

INV

EN2180003

Rotonde Brielseweg (Westvoorne)

2.301

1.330

971

VV

INV

EN2200001

659

217

442

VV

INV

EN2200004

Aanpassing parallelweg Maasdijk-Papedijk/Heenweg ('sGravenzande) Rotonde N220 - Woutersweg ('s-Gravenzande)

628

327

301

VV

INV

EN2230001

Aanpassingen hoofdrijbaan N223 (Westland, MiddenDelfland)

31.154

19.476

11.678

VV

INV

EN2230002

Rotonde N223 Oostbuurtseweg/Noordlierweg (De Lier)

3.297

620

2.677

VV

INV

N223 Turborotonde 't Woudt

2.734

0

2.734

VV

INV

EN4440002

Kruising N444 - Op/afrit A44 (Postviaduct - Voorhout)

7.676

3.520

4.156

VV

INV

EN4530001

Kruising N453 - Zuidplaslaan (Waddinxveen)

793

0

793

VV

EXP

EN4701101

416

0

416

VV

EXP

EN4840001

N470 Aanpassen ontsluiting Abtsrechtse-weg te Delft/Midden-Delfland ikv A4 IODS Rotonde Dorpsweg/Kortgerecht (Leerdam)

733

397

336

VV

INV

N207 Parallelweg traject Gouda-Alphen

3.033

0

3.033

VV

INV

Parallelweg N214B

15.114

6.000

9.114

VV

INV

Reconstructie N484

4.455

0

4.455

FP FP

EXP EXP

Uitvoeringsprogramma fiets 2008-2011 Stad-landverbindingen Uitvoeringsprogramma fiets 20122016

8.989 5.072

486 0

8.503 5.072

Fp 2008-2011 Fp sl 20122016

296

Programma

EXP/ INV

Project nummer

Naam project


Uitgaven FP

EXP

Fp ww 20122016

Woon-werk/schoolverbindingen Uitvoeringsprogramma fiets 2012-2016

FP FP

EXP EXP

Fp 2008-2011 Fp sl 20122016

Uitvoeringsprogramma fiets 2008-2011 Stad-landverbindingen Uitvoeringsprogramma fiets 20122016

FP

EXP

FP

INV

Fp ww 20122016 Fp 2008-2011

Woon-werk/schoolverbindingen Uitvoeringsprogramma fiets 2012-2016 Uitvoeringsprogramma fiets 2008-2011

FP

INV

FP

INV

FP FP

INV INV

FP

EXP

Fp sl 20122016 Fp ww 20122016 Fp 2008-2011 Fp sl 20122016 B509607

Stad-landverbindingen Uitvoeringsprogramma fiets 20122016 Woon-werk/schoolverbindingen Uitvoeringsprogramma fiets 2012-2016 Uitvoeringsprogramma fiets 2008-2011 Stad-landverbindingen Uitvoeringsprogramma fiets 20122016 F96.7 Fietstunnel Boskoop

FP

EXP

B510000

Projectmanagementkosten Fiets

FP

EXP

B522000

F220 Eiland van Dordrecht

FP

INV

B526700

F267 Leiderdorp - viaduct A4 - de Does

FP

EXP

B526701A

F267.1 Zoeterwoude - Laan van Oud Raadwijk

FP

INV

B526702

FP

INV

FP FP

Inkomsten

Netto PZH

6.218

0

6.218

12.784 2.349

1.806 0

10.978 2.349

1.747

0

1.747

17.249

227

17.022

2.831

0

2.831

8.500

0

8.500

70.808 15

30.127 0

40.681 15

442

0

442

8.889

16

8.873

680

0

680

2.200

2.188

12

506

0

506

F267.2 Leiderdorp - Koudekerk; gedeelte Zoeterwoude Dorp - Leiderdorp

4.519

3.000

1.519

B527101

F271.1 Fietspad Duyfraklaan (Katwijk)

1.121

0

1.121

EXP

B527102

F271.2 Oude Rijn - Nieuwrhijngeest

INV

B545500

F455; Viaduct 'Brug naar het Groene Hart

FP

EXP

B558000

F580 Fietspad bochtafsnijding Schie

FP

INV

B590005

F900.5; Fietsbrug Oude Rijn (Katwijk)

FP

INV

Invulling structurele overprogrammering fiets

Nog toe te delen Nog toe te delen Nog toe te delen Nog toe te delen Nog toe te delen Nog toe te delen

INV

Nog toe te delen structurele investeringen, vooralsnog niet beschikbaar voor uitwerking ivm onzekerheidsmarges Parallelstructuur A12 Beschikbaar voor toedeling bij instroom in begrotingsjaren o.b.v. structurele middelen Exploitatie

EXP

253

0

253

3.519

0

3.519

810

0

810

7.265

0

7.265

3.033

0

3.033

25.379

0

25.379

191.565

0

191.565

INV

Beschikbaar lopende projecten en onderhandeling

15.189

0

15.189

INV

BTW-verhoging 19-21% => daardoor tekort schietende rijksbijdragen

18.730

0

18.730

EXP

Nog toe te delen incidentele vrijval exploitatie

2.055

0

2.055

INV

Nog toe te delen incidentele vrijval investeringen

521

0

521

4.137.586

1.750.348

2.387.238

Totalen

297

298

Bijlage 4 Meerjarenprogramma Beheer en Onderhoud Wegen en Vaarwegen Het meerjarenprogramma Beheer en Onderhoud Wegen en Vaarwegen is onderdeel van het Beheerplan Wegen en Vaarwegen 2012-2015 (door PS op 14 december 2011 vastgesteld als uitwerking bij de Nota onderhoud kapitaalgoederen 2012-2015). In het meerjarenprogramma zijn de eerstvolgende vier jaren uitgewerkt en wordt een doorkijk gegeven naar het meerjarige perspectief. Het meerjarenprogramma wordt jaarlijks geactualiseerd en vastgesteld bij de begroting.

299

300

301

302

303

304

305

306

307

308

Bijlage 5 Kerngegevens provincie Zuid-Holland Sociale infrastructuur Aantal inwoners

2010

2011

2012

3.505.611

3.528.324

3.552.407

Mannen

1.729.071

1.740.855

1.753.393

Vrouwen

1.776.540

1.787.469

1.799.014

0 tot 5 jaar (%)

5,8

5,8

5,8

5 tot 15 jaar (%)

11,8

11,6

11,6

15 tot 25 jaar (%)

12,6

12,6

12,6

25 tot 45 jaar (%)

27,9

27,7

27,3

45 tot 65 jaar (%)

27,1

27,4

27,2

65 jaar en ouder (%)

14,8

14,9

15,6

1.594.796

1.610.776

1.628.583

2,20

2,19

2,18

Kwartaal 1

41.480

51.820

57.800

Kwartaal 2

50.430

50.250

58.400

Kwartaal 3

49.380

50.680

61.370

Kwartaal 4

51.060

53.800

66.680

2010

2011

2012

3.418,5

3.418,5

3.418,5

2.810,2

2.810,2

2.810,2

608,3

608,3

608,3

74

72

72

Aantal huishoudens Aantal personen per huishouden

Gemiddeld aantal verstrekte WW-uitkeringen

Fysieke infrastructuur Oppervlakte provincie in km2 (geen nieuwe cijfers sinds 2010) Land Water Aantal gemeenten

(per 01-01-2013: 67)

Aantal woningen Aantal recreatiewoningen Gemiddelde WOZ-waarde woningen (excl. recreatiewoningen) Lengte wegen, totaal in km Waarvan: provinciale wegen in km Aantal personenauto's Aantal personenauto's per 1.000 inwoners Verkeersdoden Verkeersziekenhuisgewonden

1.567.536

1.587.881

1.587.583

12.493

12.511

n.n.b.

226.000

222.000

218.000

16.200

16.265

16.226

704

705

704

1.449.910

1.471.732

1.496.557

414

417

421

74

98

95

900

n.n.b.

n.n.b.

Bron CBS, cijfers voor 2012 zijn voorlopige cijfers. In de loop van 2013 zullen de definitieve cijfers voor 2012 bekend worden gemaakt door het CBS.

309

Interne organisatie Aantal PS-leden

55

Waarvan: VVD

12

PvdA

10

PVV

8

CDA

6

SP

5

D66

5

GroenLinks

3

Christenunie en SGP

4

50PLUS

1

Partij voor de Dieren

1

Aantal GS-leden

5

310

Bijlage 6 Afkortingenlijst A&O

Arbeidsmarkt en Onderwijs

AKR

Actieprogramma Klimaat en Ruimte

AMK

Advies- en Meldpunt Kindermishandeling

APW

Actieprogramma Water

Asv

Algemene Subsidieverordening Zuid-Holland

BBL

Bureau Beheer Landbouwgronden

BBP

Bruto Binnenlands Product

BBV

Besluit Begroting en Verantwoording provincies en gemeenten

BDU

Brede doeluitkering

BJZ

Bureau Jeugdzorg

BLS

Besluit Locatiegebonden subsidies

BNG

Bank Nederlandse Gemeenten

BO

Bestuursovereenkomst

BOR

Bereikbaarheidsoffensief Randstad

BRIKS

Bouwen, Reclame, Inrit, Kappen en Slopen

BRTN

Basisrecreatietoervaartnet

BRZO

Besluit Risico Zware Ongevallen

BSD

Bestaand Stads en Dorpsgebied

bvo

Bruto vloeroppervlak

BZK

(ministerie van) Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties

CBS

Centraal Bureau voor de Statistiek

CdK

Commissaris van de Koningin

COR

Commissie voor Onderzoek van de Rekening

CPB

Centraal Planbureau

CPO

Collectief Particulier Opdrachtgeverschap

CVTO

Continue VrijeTijds Onderzoek

CVV

Collectief Vraagafhankelijk Vervoer

DAV

Drechtsteden-Alblasserwaard-Vijfheerenlanden

DBI

Dienst Beheer Infrastructuur

DCMR

Dienst Centraal Milieubeheer Rijnmond

DLG

Dienst Landelijk Gebied

DO

Definitief ontwerp

DRIP

Dynamisch route-informatiepaneel

DRIS

Dynamisch reisinformatiesysteem

DVM

Dynamisch Verkeersmanagement

DVS

Dienst Verkeer en Scheepvaart

EFRO

Europees Fonds voor Regionale Ontwikkeling

EHS

Ecologische Hoofdstructuur

EMU

Economische en Monetaire Unie

EL&I

(ministerie van) Economische Zaken, Landbouw en Innovatie

EU-ROR

Europese Richtlijn Overstromingsrisico’s

EVC

methodiek Erkenning van Verworven Competenties

311

FIDO

Financiering Decentrale Overheden

GLB

Gemeenschappelijk Landbouwbeleid (van Europa)

GOP

Glastuinbouwontwikkelingsmaatschappij Overbuurtsche Polder

GR

Gemeenschappelijke Regeling

GS

(college van) Gedeputeerde Staten

G.Z-H

Groenservice Zuid-Holland

HBPO

Holland Business Promotion Office

HMC

Hogere Milieu Categorie

HNP

Huis der Nederlandse Provincies

HOV

Hoogwaardig openbaar vervoer

HWN-OWN

Hoofdwegennet Onderliggend wegennet

I&M

(ministerie van) Infrastructuur en Milieu

ILG

Investeringsbudget Landelijk Gebied

Interreg

Interregionale samenwerking

IODS

Integrale ontwikkeling Delft-Schiedam

IOPW

Integraal Ontwikkelingsplan Westland

IPO

Interprovinciaal overleg

IRP

Integraal Ruimtelijk Project

ISV

Investeringsbudget Stedelijke Vernieuwing

IVW

Inspectie Verkeer en Waterstaat

IWA

Investeringen, waarderingen en afschrijvingen

JSO

(Expertisecentrum voor) Jeugd, Samenleving en Opvoeding

KADO

Kader Afweging Duurzame Ontwikkeling

KMR

Kennisinfrastructuur Mainport Rotterdam

KRW

Kaderrichtlijn Water

KTO

Klanttevredenheidsonderzoek

LNV

(ministerie van) Landbouw, Natuur en Voedselkwaliteit

MER / m.e.r.

Milieueffectrapportage

MIRT

Meerjarenprogramma Infrastructuur, Ruimte en Transport

MON

Mobiliteit Onderzoek Nederland

MPI

Meerjarenprogramma Investeringen Provinciale Infrastructuur

MRB

Motorrijtuigenbelasting

MTR

Midterm review

MUP

Meerjaren Uitvoeringsprogramma

NSL

Nationaal Samenwerkingsprogramma Luchtkwaliteit

NUP

Nationaal Uitvoeringsprogramma dienstverlening en e-overheid

NWB

Nederlandse Waterschapsbank

OCW

(ministerie van) Onderwijs, Cultuur en Wetenschap

ONW

Ontwikkelingsmaatschappij Het Nieuwe Westland

OP West

Operationeel programma West

312

ORZ

Oude Rijnzone

OSK

Ontwikkelingsstrategiekader Zuidplas

OV

Openbaar vervoer

OVP

Overlopende passiva

OvT

Organisatie van de Toekomst

OvV

Onderzoeksraad voor Veiligheid

OZHZ

Omgevingsdiensten Zuid-Holland Zuid

P&C

Planning en Control

P+R

Parkeren en Reizen

PAK

Polycyclische aromatische koolwaterstoffen

PAL

Provinciaal Actieprogramma Lucht

PCC

Provinciaal Coördinatiecentrum

PIP

Provinciaal Inpassingsplan

pMJP

Provinciaal meerjarenprogramma

PMR

Project Mainportontwikkeling Rotterdam

PNS

Provincie Nieuwe Stijl

POP

Platteland Ontwikkelings Programma

POW

Personenvervoer over water

PPC

Provinciale Planologische Commissie

PPS

Publiek-private samenwerking

PRG

Provinciale Recreatiegebieden

Proav

Provinciaal Afvalverwijderingsbedrijf

PS

(college van) Provinciale Staten

PSV

Provinciale Structuurvisie

PVVP

Provinciaal Verkeer- en Vervoersplan

PZH


RAB

RisicoApplicatie Buitendijks

RAS

Regionale Agenda Samenleving

RGL

RijnGouweLijn

RGR

Rijnlandroute

RO

Ruimtelijke ordening

RodS

Recreatie om de Stad

ROM-D

Regionale Ontwikkelingsmaatschappij Drechtsteden

ROV

Regionaal Ondersteuningsbureau Verkeersveiligheid

ROZ

Regionale Ontwikkelingsorganisatie Zuidplas

RPA

Regionaal Platform Arbeidsmarktbeleid

RPV

Regionale Projectgroep Verkeersveiligheid

RSL

Regionaal Samenwerkingsprogramma Luchtkwaliteit

RU

Randstad Urgent

RUD

Regionale Uitvoeringsdienst

RZG

Rotterdam Zoetermeer Gouda

SLMA

Stichting Landelijk Meldpunt Afvalstoffen

SLOK

Stimulering Lokale Klimaatinitiatieven

SOK

Samenwerkingsovereenkomst

STRONG

Rijksstructuurvisie Ondergrond

313

TBM

Terrein Beheer Model

TUM

Toekomstige Uitvoering Milieutaken

UHB

Uitvoering Herstructurering Bedrijventerreinen

UPG

UitvoeringsProgramma Groen

UPS

UitvoeringsProgramma Structuurvisie

UWO

Uitwerkingsovereenkomst

V&W

(ministerie van) Verkeer en Waterstaat

VCC

Vervoerscoördinatiecentrum

VNG

Vereniging van Nederlandse Gemeenten

VRI

Verkeers Regel Installaties

VRM

Visie Ruimte en Mobiliteit

VROM

(ministerie van) Volkshuisvesting, Ruimtelijke Ordening en Milieubeheer

VTH

Nota Vergunningverlening, Toezicht en Handhaving

VZHG

Vereniging van Zuid-Hollandse Gemeenten

Wabo

Wet algemene bepalingen omgevingsrecht

WFIA

West-Holland Foreign Investment Agency

WILG

Wet inrichting landelijk gebied

Wmo

Wet maatschappelijke ondersteuning

Wro

Wet ruimtelijke ordening

ZHZ

Zuid-Holland Zuid

314

Begroting 2014 Vastgesteld door Provinciale Staten op 6 november 2013

Recommend Documents