Aan de Raad
Aan de commissie:
Made, 23 augustus 2005
Inwonerszaken Datum vergadering: 7 september 2005 Agendapunt : 4
Raadsvergadering: 29 september 2005
Nummer raadsnota:
Onderwerp:
Jaarrekening 2004/begroting 2006 Gemeenschappelijke regeling WAVA Portefeuillehouder: J.A. van Meggelen Ambtelijke coördinatie: Controlling Steller: Frans Adriaenssen
Bijlagen: 1. Raadsbesluit
Ter inzage: 1. Jaarrekening 2004 Wava 2. Begroting 2006 Wava
Voorstel:
1. de jaarrekening 2004 van de gemeenschappelijke regeling WAVA voor kennisgeving aan te nemen; 2. in te stemmen met de voorliggende begroting 2006 met de daarbij behorende meerjarenraming; 3. het Algemeen Bestuur van de gemeenschappelijke regeling te berichten dat: a. de raad zich kan vinden in de voorgenomen saneringsoperatie; b. zich realiseert dat ook daarna de positie nog zeer kwetsbaar is en daarom een extern onderzoek noodzakelijk is; c. dat de deelnemende gemeenten betrokken dienen te worden bij de afbakening en formulering van het externe onderzoek en d. dat de raad instemt met een inventarisatie van de mate waarin de gemeenten gebruik maken van hun klantrol en te onderzoeken in hoeverre deze rol binnen de zakelijke voorwaarden kan worden geïntensiveerd.
Aanleiding
In de raadsvergadering van 9 december 2004 hebben wij uw raad geïnformeerd omtrent de financiële situatie met betrekking tot de gemeenschappelijke regeling WAVA, dit alles naar aanleiding van de WAVA-begroting 2005. Uw raad heeft toen uitgesproken met meer dan gewone belangstelling de voorstellen van het bestuur tot (financiële) gezondmaking van de GR af te wachten en tevens aangedrongen op en spoedige afronding van de daaraan ten grondslag liggende discussie. Tussentijds bent u via de commissie Inwonerszaken met enige regelmaat op de hoogte gesteld van de ontwikkelingen en in de raadsvergadering van 30 juni jl. heeft u kennis
kunnen nemen van ingekomen brief van het bestuur van de gemeenschappelijke regeling WAVA d.d. 13 juni 2005 inzake de begroting 2006 - 2009. Inmiddels heeft het AB in de vergadering van 1 juli 2005 de conceptbegroting 2006 vastgesteld en ter goedkeuring aangeboden aan het provinciebestuur. In deze nota zal successievelijk worden ingegaan op • het jaarresultaat over 2004; • het tussentijdse beeld 2005; en • de nieuwe begroting 2006 c.a. Overeenkomstig het bepaalde in de gemeenschappelijke regeling worden de deelnemende raden in de gelegenheid gesteld om hun zienswijze over de begroting 2006 c.a. kenbaar te maken. Het AB zal de reacties onder de aandacht van de provincie brengen. Jaarrekening 2004 WAVA De jaarrekening van de gemeenschappelijke regeling WAVA sluit met een nadelig saldo van € 1.168.000,-- . In de begroting 2004 was uitgegaan van een batig saldo van € 482.000,-Daarnaast is uit onderzoek van de accountant gebleken dat er over 2002 en 2003 nog verliezen van oude deelnemingen tot een bedrag van € 359.000,-- niet waren geconsolideerd en daardoor nog niet waren afgedekt. Als gevolg van deze negatieve resultaten is het negatief eigen vermogen opgelopen tot € 6.124.000,-- per 31-12-2004. In de jaarrekening 2004 geeft het AB een summiere toelichting bij het resultaat. Wij hebben deze toelichting beknopt weergegeven met behulp van een verkorte versie van de Winst- en Verliesrekening 2004. Omschrijving (bedragen x € 1.000,-) Netto bedrijfsopbrengsten Totaal bedrijfskosten Bedrijfsresultaat Interest baten/lasten Resultaat deelnemingen Resultaat uit gewone bedrijfsvoering
Realisatie 2004 15.601 -16.401 -800 -605 237 -1.168
Begroting 2004 15.999 -16.090 -91 -600 1.173 482
Realisatie 2003 15.826 -15.567 259 -484 -870 -1.095
Bovenstaande tabel wordt als volgt toegelicht. 1. Bedrijfsopbrengsten T.o.v. de begroting 2004 zijn de netto-bedrijfsopbrengsten € 398.000,-- lager. Dit komt enerzijds door een lagere doorbelasting van ambtenaren van € 697.000,-- en anderzijds door een hogere bijdrage van het rijk van € 289.000,-- De huuropbrengsten zijn overeenkomstig de begroting. Ten opzichte van de jaarrekening 2003 zijn de opbrengsten afgenomen met € 225.000,-Deze lagere opbrengst wordt veroorzaakt door een daling van het aantal SW plaatsingen alsmede een daling van de bijdrage per plaatsing (afbouw met 10%) van de kringgemeenten. 2. Bedrijfskosten De toename van de bedrijfskosten t.o.v. de begroting 2004 bedraagt € 311.000,--Met name de personeelskosten zijn hier debet aan. De loonkosten van de SW-medewerkers
2
waren € 248.000,-- hoger dan begroot en in de overige personeelslasten zat een toename van € 90.000,-T.o.v. de jaarrekening 2003 zijn de bedrijfskosten met € 834.000,-- toegenomen. Dit kan voornamelijk worden toegeschreven aan de hogere uitgaven op de (overige) personeelslasten van € 866.000,- Deze stijging wordt voornamelijk veroorzaakt door een lagere vrijval (t.o.v. 2003) van de voorzieningen Wachtgelden en Beëindiging ambtelijk dienstverband. ( € 734.000,--) 3. Rentebaten/lasten Het verschil tussen de jaarrekening 2003 en 2004 zit geheel in de rentebaten. In 2004 zijn deze € 121.000,-- lager dan in 2003. De oorzaak hiervan is een aanpassing van het rentevergoedingspercentage naar het gemiddelde rentepercentage van de externe kasgeldleningen. 4. Resultaat deelnemingen Het resultaat van !GO BV is € 1.100.000,-- hoger dan in het boekjaar 2003. Hoewel lager dan begroot, werpt de in 2002 en 2003 ingezette reorganisatie zijn vruchten af bij nagenoeg alle activiteiten. Voor een verdere toelichting hiervan wordt verwezen naar de jaarrekening 2004 van de deelneming !GO BV. Accountantsverklaring Met betrekking tot het getrouwheidsoordeel luidt de strekking van de afgegeven accountantsverklaring goedkeurend. Inzake de rechtmatigheid is een verklaring van oordeelsonthouding verstrekt. Tussentijds beeld / prognose 2005 De oorspronkelijke begroting 2005 gaat uit van een batig saldo uit gewone bedrijfsactiviteiten van € 189.000,--. Uit een eerste bijstelling van de prognose 2005 blijkt dat dit batig saldo wordt gerealiseerd met een verwacht positief resultaat uit de deelneming !GO van €1.417.000,--. Op basis van de huidige inzichten moet echter een positief resultaat uit de deelneming !GO van maximaal € 800.000,-- als meer realistisch worden gezien. Dit betekent dat het signaal wordt afgegeven dat het verwachte resultaat over 2005 zich ca. € 600.000,-- minder gunstig zal ontwikkelen dan oorspronkelijk werd ingeschat. Dit alles betekent dat het Eigen Vermogen zich eerst nog verder in negatieve zin zal ontwikkelen. Om aan deze negatieve spiraal het hoofd te bieden worden voor 2006 en volgende jaren vergaande saneringsmaatregelen voorgesteld. Hierop wordt in de volgende paragraaf dieper ingegaan. Begroting 2006 en meerjarenraming 2006 - 2009 Door het steeds maar verder oplopende negatieve eigen vermogen heeft het algemeen bestuur een ingrijpende saneringsoperatie in gang gezet. Deze operatie wordt gekenmerkt door drie soorten maatregelen: • financieel-technische maatregelen; • herstructureringen binnen de bedrijfsvoering; • en herziening van de financiële relatie met de deelnemende gemeenten.
3
Financieel- technische maatregelen Deze categorie maatregelen omvat o.a. het oversluiten van geldleningen waardoor per saldo de rentelasten lager worden en via een herziening van het aflossingspatroon op korte termijn ook een verlichting van de behoefte aan financieringsmiddelen wordt gerealiseerd. Verder zal door een verkoop-en-terughuur-constructie van het onroerende goed aan de Kanaalstraat in Oosterhout een boekwinst kunnen worden gerealiseerd van ca. € 2,3 mln. Herstructureringen binnen de bedrijfsvoering Een ingrijpende maatregel binnen de bedrijfsvoering betreft de het stoppen van de produktieactiviteiten in Sleeuwijk en (voor een groot deel) overplaatsen naar Oosterhout. Een gevolg is verder dat de locatie Molenkim kan worden afgestoten in de vorm van verkoop of verhuur. Deze maatregel is gebaseerd op bedrijfs-economische overwegingen en geeft een exploitatievoordeel te zien van structureel € 250.000,-Verder ziet het AB nog potentiële besparingsmogelijkheden indien de deelnemende gemeenten actiever gebruik maken van hun positie als klant. Daarbij wordt gedacht aan schoonmaakwerkzaamheden, bepaalde openbare aanbestedingen, groenwerkzaamheden, plaatsingsbeleid van zwak of ernstig gehandicapten alsmede bij het reïntegratiebeleid en het begeleid werken. Het AB heeft overigens gemeend vooruitlopend op de te voeren discussie hiervoor nog geen opbrengsten te kunnen en mogen ramen. Herziening van de financiële relatie met de deelnemende gemeenten. De financiële relatie met de deelnemende gemeente bestaat uit de verstrekte achtergestelde geldlening en uit de jaarlijkse bijdragen. Ten aanzien van de achtergestelde geldlening wenst het bestuur de deelnemende gemeenten voor te stellen om de achterstelling nog vijf jaar te verlengen en derhalve met ingang van 2011 te beginnen met terug te betalen. Met betrekking tot de jaarlijkse bijdrage was in 2000 afgesproken om deze in 10 jaar tijd af te bouwen. Het voorstel is om deze bijdrage te bevriezen op het niveau van 2004. Onderstaand worden de financiële gevolgen voor onze gemeente nader uitgewerkt. Beoordeling begroting 2006 c.a. Het pakket aan saneringsmaatregelen van het AB leidt op korte termijn tot een perspectief waarbij het weerstandsvermogen van de GR weer in zwarte cijfers wordt geschreven. Onder weerstandsvermogen verstaan we hier de som van het eigen vermogen en de achtergestelde geldlening. Volgens pag. 6 van de meerjarenbegroting bedraagt dit aan het einde van de planperiode in 2009 in totaal € 68.000,-Wij realiseren ons dat dit nog erg kwetsbaar is afgezet tegen: • het gegeven dat het resultaat 2005 (zoals reeds gememoreerd) een risico in zich draagt; • dat de GR zich verplicht om voldoende middelen vrij te maken om de achtergestelde geldlening vanaf 2011 alsnog af te lossen; en • dat er de komende jaren ook nog voldoende middelen (lees winsten!) worden gegenereerd waarmee de benodigde investeringen voor een levensvatbare onderneming kunnen worden gedaan.
4
Wij zijn het met het AB eens dat dit een zware opgaaf is en onderschrijven het besluit om de mogelijkheden voor de nabije toekomst extern te laten onderzoeken. Wel vinden wij het gewenst dat met het oog op het noodzakelijk draagvlak de deelnemende gemeenten betrokken worden bij de omschrijving en afbakening van de onderzoeksopdracht. Zoals opgemerkt hebben de individuele gemeenten naast een eigenaarsrol ook een klantrol. Op zich kunnen wij ons vinden in de gedachte om objectief in beeld te brengen tot welke omvang de deelnemende gemeenten gebruik maken van de diensten van !GO. Ook vinden wij het zinvol te inventariseren welke mogelijkheden er zijn de capaciteit en expertise van WAVA intensiever te benutten. Wij koppelen hieraan echter wel de voorwaarde dat de uiteindelijke keuze van de gemeenten uiteraard binnen de geldende (locale) regelingen gebaseerd moet zijn op transparante economisch-zakelijke overwegingen waarbij de concurrentie zuiver moet blijven en niet verstoord mag worden door verkapte subsidies. Benodigdheden Middelen
De voorgestelde maatregelen hebben het volgende directe effect op de financiën van onze gemeente. In de huidige meerjarenraming van de gemeente Drimmelen is geen rekening gehouden met rentevergoeding en aflossing van de achtergestelde lening. De financiële consequenties voor onze gemeente zitten met name in de bevriezing van de jaarlijkse bijdrage op het niveau van 2004. Omschrijving (x €1.000) Opgenomen bijdrage in huidige meerjarenraming Bevriezing jaarlijkse bijdrage op niveau 2004*
2006 37 47
2007 34 48
10
14
2008 2009 31 28 48 49
*(incl. indexatie)
Totaal nadelig begrotingseffect
17
20
Dekking Bij de samenstelling van de gemeentelijke jaarrekening 2004 hebben wij een voorziening gevormd van € 297.000,-- om bij te dragen aan de oplossing van de problemen van WAVA. Wij achten het wenselijk deze voorziening in afwachting van de resultaten van het extern onderzoek nog voorlopig aan te houden. De dekking van de in het overzicht gepresenteerde exploitatietekorten die een meer structureel karakter dragen, zullen wij betrekken bij de samenstelling van de gemeentelijke begroting 2006 en de daarbij behorende meerjarenramingen. Advies Samenvattend bevelen wij aan het algemeen bestuur te berichten dat de raad: 1. zich kan vinden in de voorgenomen saneringsoperatie; 2. zich realiseert dat ook daarna de positie nog zeer kwetsbaar is en daarom een extern onderzoek noodzakelijk is; 3. dat de deelnemende gemeenten betrokken dienen te worden bij de afbakening en formulering van het externe onderzoek; en 4. dat de raad instemt met een inventarisatie van de mate waarin de gemeenten gebruik maken van hun klantrol en te onderzoeken in hoeverre deze rol binnen de zakelijke voorwaarden kan worden geïntensiveerd.
5
Advies commissie
Burgemeester en wethouders van Drimmelen, mr. C.M.G.H. Wortel Secretaris
6
drs. G.L.C.M. de Kok Burgemeester
De raad van de gemeente Drimmelen; gezien het voorstel van burgemeester en wethouders d.d. 16 augustus 2005; gelet op; de wet gemeenschappelijke regelingen
Besluit: 1. de jaarrekening 2004 van de gemeenschappelijke regeling WAVA voor kennisgeving aan te nemen; 2. in te stemmen met de voorliggende begroting 2006 met de daarbij behorende meerjarenraming; 3. het Algemeen Bestuur van de gemeenschappelijke regeling te berichten dat: a. de raad zich kan vinden in de voorgenomen saneringsoperatie; b. zich realiseert dat ook daarna de positie nog zeer kwetsbaar is en daarom een extern onderzoek noodzakelijk is; c. dat de deelnemende gemeenten betrokken dienen te worden bij de afbakening en formulering van het externe onderzoek en e. dat de raad instemt met een inventarisatie van de mate waarin de gemeenten gebruik maken van hun klantrol en te onderzoeken in hoeverre deze rol binnen de zakelijke voorwaarden kan worden geïntensiveerd. Made, 29 september 2005
De raad voornoemd,
Griffier,
Voorzitter
mr. M.J.N. Schetters-Schuurbiers
drs. G.L.C.M. de Kok
