Beeldvormende vergadering over toekomst bibliotheekwerk van de commissie Sociale Infrastructuur Gemeente Moerdijk Datum: Aanwezig:
12 maart 2008 zie presentielijst
Eerste termijn Welkom en uitleg over beeldvormende vergadering door dhr. K. van Schenk Brill, voorzitter commissie Sociale Infrastructuur. De heer Van Schenk Brill geeft aan dat het een gemeentelijke taak is een visie op te stellen over het bibliotheekwerk en is benieuwd wat de gedachten van de aanwezigen over dit onderwerp zijn. Uiteindelijk moet duidelijk worden welke concepten mogelijk zijn en hoe we die binnen de gemeente gaan integreren. Mevrouw A. Kesseler, directeur van de bibliotheek VANnU, geeft een presentatie over de algemene, landelijke ontwikkelingen van het bibliotheekwerk. Tevens gaat zij op de huidige situatie in Moerdijk en het verdwijnen van de bibliobussen in. De presentatie eindigt met het onderwerp ‘de lokale educatieve agenda’ en de doorlopende taallijn. De gemeente Moerdijk is op dit gebied een voorloper en verdient hierbij alle credits. De tweede presentatie wordt verzorgd door de heer E. Stoopendaal, coördinator van het UITpunt. Tijdens deze presentatie wordt een totaal andere functie van de bibliotheek belicht: het UITpunt: informatiepunt voor kunst, cultuur en uitgaan. De website www.uitinmoerdijk.nl laat een agenda zien met alle activiteiten over kunst, cultuur en uitgaan binnen de regio. Daarnaast biedt het UITpunt het amateurveld en kleinere professionele instellingen ondersteuning en advies op het gebied van promotie, publiciteit en programmering. De laatste presentatie wordt door mevrouw W. Konijnendijk, projectmanager van de bibliotheek VANnU, gegeven. Mevrouw Konijnendijk gaat specifiek in op de ontwikkelingen in Moerdijk. Zij geeft daarbij aan dat de scholen hierbij prioriteit hebben. In plaats van de bibliobus heeft de bibliotheek VANnU de scholen veel te bieden: een collectie, consultatie binnen de scholen en informatieverwerving en verwerking. Daarnaast geeft zij aan dat het uitgangspunt voor de volwassenen in Fijnaart en Willemstad een kleinschalig bibliotheekvoorziening op maat is. Voor de volledige presentaties wordt verwezen naar de handouts. Tijdens de presentaties worden veel vragen gesteld. Hieruit blijkt hoezeer het onderwerp bij de belanghebbenden leeft. Daarnaast uit een aantal personen zijn of haar ongerustheid. Het betreft hier met name het alternatief voor de bibliobus voor de volwassen lezers in de kernen Willemstad en Fijnaart. De bibliotheek benadrukt dat het haar uitgangspunt is een goede service en dienstverlening in deze kernen te bieden. De gemeenteraad zal aan de hand van scenario’s met bijbehorende kostenplaatjes voor de zomer (gemeenteraadsvergadering 3 juli) een besluit nemen.
Tweede termijn Aan de hand van 3 onderwerpen worden de aanwezigen in de gelegenheid gesteld hierover hun mening te geven. 1. Algemeen bibliotheekbeleid Bij dit onderwerp ging de discussie alle kanten op. De vraag die onder aanwezigen leefde was of er wel voldoende onderzoek en analyses zijn gedaan. De bibliotheek gaf hierbij aan dat er collectief vanuit de branche veel onderzoek plaatsvindt. Daarnaast luisteren ze zelf goed naar de klant en baseren ze zich op de vraag die er vanuit de klant ligt. Verder bestaat de beleving dat de bibliotheek voor de oudere senioren niet voldoende toegankelijk is. Om die reden is het voor de bibliotheek van belang dat zij aansluiting vindt bij maatschappelijke initiatieven.
2. Onderwijs Een belangrijke doelgroep voor de bibliotheek zijn de laaggeletterden. Het betreft hier 10% in Moerdijk (3600 mensen). Deze groep zien we weinig terug in de bibliotheek. De bibliotheek zou echter een goede plaats zijn, vanuit de deskundige rol van de bibliotheek, dus wat dat betreft is er meer promotie gewenst. Hierbij is een aandachtspunt dat de boeken voor laaggeletterden niet in een aparte hoek worden weggezet. Tot slot wordt verzocht de contacten met de middelbare school aan te halen. De scholen die geen gebruik maken van de bibliobus geven aan dat zij ook wel geïnteresseerd zijn in het vervangende pakket dat de scholen met bus krijgen aangeboden. 3. Bibliotheekwerk in de kernen Er bestaan zorgen over het tijdspad, is er na de zomervakantie een voorziening voor de scholen? Er wordt aangegeven dat de streefdatum 1 september is en er wordt van uitgegaan dat dit zeker lukt. Daarnaast wordt de vraag gesteld hoe de gemeente omgaat met de middelen die nu beschikbaar zijn voor de bibliobus. De gemeenteraad moet hierover in juli een besluit nemen. Ook wordt bekeken of er al dan niet geld bij moet voor andere voorzieningen. Ook voor de ouderen die gebruik maken van de bibliobus moet een passende oplossing komen. De aanwezigen geven nog een aantal zaken mee zoals afleveren van boeken aan huis, een servicepunt met inzet van vrijwilligers en een deskundig persoon om mensen te begeleiden. Dhr. K. van Schenk Brill bedankt alle aanwezigen voor zijn of haar aanwezigheid en bijdrage. Hij sluit de bijeenkomst af met het te lopen tijdspad: ambtelijk wordt een visie opgesteld die in de commissievergadering van 18 juni zal worden behandeld. De gemeenteraad krijgt verschillende scenario’s voorgelegd met bijbehorend kostenplaatje. Besluitvorming door de raad vindt plaats op 3 juli aanstaande.
Presentielijst beeldvormende vergadering commissie Sociale Infrastructuur van d.d. 12 maart 2008 Voorzitter: K. van Schenk Brill Plv. griffier: I. Swart A. Kessler, bibliotheek VaNnU E. Stoopendaal, UITpunt W. Konijnendijk, bibliotheek VaNnU M. Dubbelman, bibliotheek VaNnU J. van den Oever, bibliotheek VaNnU J. Krikke, bibliotheek VaNnU W.J. Uijtdenhage, bibliotheek VaNnU I. van Dongen, bibliotheek VaNnU C. in ’t Groen, bibliotheek VaNnU A. Heymen, bibliotheek VaNnU P. Lammens, Hart voor Willemstad P.P. Numan, Stadsraad Zevenbergen W. Zorgdrager-Bakker, Dorpsraad Heiningen Mw. C. Aangenendt (bibliothecaris DM) N. Verhaert, Markeland college P. Broos, Markeland college R. Teunissen, LEZER J. Voorhuijs, CBS Zwingelspaan G. Tunis, Stadsraad Klundert H. Kluijn, Dorpsraad Standdaarbuiten W. Verbaan, Hart voor Willemstad W. Blok, Dorpsraad Fijnaart N. Verschuur, LEZER W. Buurma, De Ruigenhil/‘t Kompas P. van Bezooijen, Kellebeek College I. Roffel, OBS De Boemerang M.M. Duijvesteijn, Dorpsraad Standdaarbuiten Commissieleden SI R.H. Heus I d’Hont-Kleijn N. Noteboom-van de Pol H.C.A.M. Schouwenaars J.L. Silvius L.J.J. Smid W.M. de Pijper J.J.D. de Vos M.M. van der Wijck-Helmer W.F.L. Zoetemelk Overige raadsleden J. A. Ooijen J.W.C. Stalenhoef C.L.P. Verschuuren E. de Visser
Collegeleden M.G. de Wit-Greuter L. M. Koevoets W. J. M. Vissers Ambtenaar: M. de Groot
Beeldvormende avond gemeente Moerdijk
Ankie Kesseler Directeur Bibliotheek VANnU
Bibliotheek VANnU Programma
• Inleiding: • Lokale educatie kalender: • Uitpunt: • Project Moerdijk: • Korte pauze • Discussie in viervoud
Bibliotheek VANnU Ankie Kesseler
directeur Ankie Kesseler directeur Ankie Kesseler coördinator Eef Stoopendaal projectmanager Wendy Konijnendijk
Ontwikkelingen binnen Bibliotheek VANnU in vogelvlucht
medewerkers VANnU
Bibliotheek VANnU Ankie Kesseler
Bibliotheek VANnU Ankie Kesseler
“Het traditionele uitleenwerk zal verdwijnen. De bibliotheek zal zich dan ook moeten aanpassen. Cultuurbevordering, leesstimulering en informatieverschaffing kunnen we ook blijven doen met moderne middelen.”
Ontwikkelingen Bibliotheek VANnU • Fusie bibliotheken in 2006 gemeenten Roosendaal, Halderberge en Moerdijk • Inspelen op maatschappelijke ontwikkelingen • Landelijk beleid dat is afgestemd met VNG • 5 kerntaken • Focus op 3 doelgroepen
1
Bibliotheek VANnU 5 kerntaken
Kerntaken VANnU • Kennis en informatie • Ontwikkeling en educatie • Kunst en cultuur • Lezen en literatuur • Ontmoeting en debat
Bibliotheek VANnU 5 kerntaken Kunst en cultuur: De bibliotheek als podium voor Kunst en Cultuur. Uitpunt,bijeenkomsten, informatie over, beleving Lezen en literatuur: De bibliotheek als inspiratiebron Literatuur, ontspanning, leesbevordering op alle fronten.
Bibliotheek VANnU 5 kerntaken Kennis en informatie: De bibliotheek als informatiehuis Informatieve collectie, inlichtingen Ontwikkeling en educatie: Bibliotheek als centrum voor ontwikkeling en educatie leesbevordering jeugd, collecties op maat
Bibliotheek VANnU En verder…
• • • • • •
Informatieplein RFID Schatrijk VMBO Gemeente afspraken De G!ds
• Deskundig personeel • Marketing en communicatie • ICT
Ontmoeting en debat: De samenleving in gesprek
Bibliotheek VANnU Deel van de samenleving
Bibliotheek VANnU Onze doelgroepen • Jongeren die zichzelf willen informeren. In ons werkgebied 17.000 kinderen van 0 tot 17 jaar
Bibliotheek VANnU: midden in de samenleving • Inspelen op de actualiteit • Actief informeren • Levendig, nieuwsgierigmakend en aansprekend aanbod
• Volwassenen die moeite hebben met het vinden en interpreteren van informatie (laaggeletterden). In ons werkgebied 37.000 mensen van 19 tot 64 jaar • De bestaande klantenkring. 32.000 klanten in alle leeftijden
2
Bibliotheek VANnU Maatschappelijke ontwikkelingen Noodzaak tot vernieuwing en verandering • • • • • • • • •
Digitalisering Leefbaarheid Leesbevordering Vergrijzing Nieuwkomers Structuurverandering Opkomst van communities Beleefeconomie ‘Third place’
Bibliotheek VANnU Meegaan en inspelen met ontwikkelingen •Verandering van dienstverlening •Andere manier van met klanten omgaan •Op zoek gaan naar nieuwe producten, diensten en mogelijkheden •Belangrijke rol voor de bibliotheek •2 functies zeer belangrijk: leesbevordering/ onafhankelijk informatie dienstverlener
Maar vooral…..
Bibliotheek VANnU We willen onze klanten leren kennen!
Luisteren naar onze klanten! Inspelen op hun wensen en hun behoeften! Kortom: bibliotheekvoorzieningen op maat. En natuurlijk zal er het een en ander veranderen!
Bibliotheek VANnU Ontwikkelingen Huidige situatie in Moerdijk • Halteplaatsen bibliobussen tot 1 juli 2008 • Vestigingen in Zevenbergen, Klundert en Standdaarbuiten
Bibliotheek VANnU Moerdijk in cijfers Uitleningen volwassenen Moerdijk 2006-2007
78.580
81.618
40.446
44.044 2007 2006 12.904 12.854 4.542
Zevenbergen
Klundert
Standdaarbuiten
6.478
Bibliobussen
3
Bibliotheek VANnU Moerdijk in cijfers
Bibliotheek VANnU Moerdijk in cijfers Uitleningen Halteplaatsen Moerdijk 2006-2007
Uitleningen jeugd Moerdijk 2006-2007 75.719
61.151 53.982 54.389
2007 2006
2007
29.964 32.190
Bibliobussen
Bibliotheek VANnU Moerdijk in cijfers
Bibliotheek VANnU Ontwikkelingen
Leden vestiging Zevenbergen 2007
Leden vestiging Klundert 2007
27
29
tot 18 jaar
tot 18 jaar
1.600 1.847
18 en ouder
957
905
18 en ouder scholen/inst
scholen/inst
Leden Bibliobus 2007
Leden vestiging Standdaarbuiten 2007
121
3
206
tot 18 jaar
Kleine kernen, grote mogelijkheden • Bibliotheken zijn een belangrijke basisvoorziening • Strategische allianties aangaan om kwaliteit van dienstverlening te kunnen handhaven • Toekomst is kleinschalige bibliotheekvoorzieningen op maat
tot 18 jaar
18 en ouder 326
n k aa oe lsp enh h ge in ad sc Z w erg e np er nb Ste ijg , ve Zw ad d e Ze st . em , W ill ad gel W st in em , S i ll ad W st em ill ek W ho rd oo N ijk rd oe g M e ew ng La jk wi s el n H oo ge R in e jn n i tt ei io W H at l t, st aa ar Alz na BB pee F ij t, s ar er ut na nk pe Fij la p l t, ar rin g ho o na c p Fij t, S ys ed l ar nn oo na Ke sc h t, na ar lia na Ju t,
Standdaarbuiten
Fij
Klundert
ar na
Zevenbergen
Fij
9.953 10.158
Fij
2006
18 en ouder
scholen/inst 1.398
Bibliotheek VANnU Ontwikkelingen
Bibliotheek VANnU Ontwikkelingen
Kleine kernen, grote mogelijkheden • Shop-in-shop model • Virtuele loketten • Mediamaat • Mediatheek in een brede school
VANnU in 2008 en verder… De juiste voorzieningen op maat, op de juiste plek, breed toegankelijk en een culturele en maatschappelijke meerwaarde. Onafhankelijk en laagdrempelig informatiebemiddelaar, maar ook een plek van ontmoeting en ontspanning voor iedereen.
4
Bibliotheek VANnU Ontwikkelingen
Bibliotheek VANnU Ontwikkelingen
VANnU in 2008 en verder… De bibliotheek heeft een absolute meerwaarde, niet meer in de traditionele vorm, maar diensten en producten op maat voor onze klanten.
VANnU in 2008 en verder… De maatschappij verandert en bibliotheek VANnU verandert mee!
Bibliotheek VANnU Speerpunten
•Doelgroep 0-17 jaar prioriteit •Versterken en ondersteunen van de leesbevordering.
De Locale Educatie Agenda Voorbeeld voor heel Brabant!
•Ondersteunen van de taalontwikkeling via een doorlopende leeslijn.
Bibliotheek VANnU Educatieve Agenda
Bibliotheek VANnU Educatieve Agenda
•2004: Gemeente Moerdijk richt werkgroep Taalbeleid op
•Bibliotheek is partner op gebied van taalstimulering samen met: coördinator Thuiszorg; logopediste GGD; coördinator Kinderopvang; directeuren van basisscholen
•Doel: Instellingen op het gebied van opvoeding en educatie werken systematisch en doelgericht samen aan de doorgaande taalstimulering van kinderen in de leeftijd 0-13 jaar.
5
Bibliotheek VANnU Situatie Gemeente Moerdijk
Bibliotheek VANnU Educatieve Agenda
• Vijf hoofdkernen, zes kerkdorpen en een groot buitengebied
• 100% structurele betrokkenheid bij doorgaande leesbevorderingslijn in het basisonderwijs via “de Rode Draad”.
•
• Door deelname aan werkgroep Taalbeleid ook subsidie verkregen voor uitbreiding leesbevorderingslijn naar de doelgroep 0-4 jaar via: “Het Voortouw”.
9 consultatiebureaus, 13 peuterspeelzalen 23 Basisscholen
Bibliotheek VANnU Educatieve Agenda
• In beide programma’s heeft de bibliotheek een coördinerende rol en daardoor kreeg zij een belangrijke inbreng in het lokale taalbeleid!
Bibliotheek VANnU Wijzigingen in 2007
•De werkgroep Taalbeleid is overgegaan in één van de vier groepen van de Lokale educatieve agenda. Speerpunt: Ouderbetrokkenheid!
Eef Stoopendaal Coördinator Uitpunt Informatiepunt voor kunst, cultuur en uitgaan
6
UIT en thuis in de regio
UITpunt Moerdijk
• Alle informatie over kunst, cultuur en uitgaan op een rijtje
• Maakt onderdeel uit van Project Uitpunten Brabant (PUB)
• Zowel fysiek uitpunt (Zevenbergen) als een website:
• Centraal vanuit Roosendaal voor de regio’s Moerdijk en
www.uitinmoerdijk.nl (24 uur per dag, 7 dagen/week) • Achtergrondinformatie in de vorm van folders, magazine UITinWestBrabant en een digitaal archief.
Halderberge gecoördineerd • Op dit moment 19-tal informatiepunten in Brabantse Bibliotheken
• Persoonlijk advies door onze specialisten.
www.uitinmoerdijk.nl
www.uitinmoerdijk.nl
• Agenda met alle activiteiten over kunst, cultuur en
• Interactief evenementen overzicht
uitgaan in de regio • Adressen en informatie over instellingen, amateurverenigingen, podia, musea, kunstenaars, artiesten enz. • Actueel nieuws over kunst, cultuur en uitgaan
• E-ticketing • Cultuurdropping • Workshops • Uit-in-West-Brabant
• Tips, leuke aanbiedingen en gratis acties • Fijnmazig netwerk
Werk samen met ons Stuur ons (digitale) informatie: • Geplande activiteiten / agenda’s • Persberichten • Algemene informatie over uw organisatie, vereniging of instelling • Alle andere relevante informatie op het gebied van kunst, cultuur en uitgaan
Werk samen met ons • Informatie via team bibliotheken Moerdijk • (Nieuw) publiek genereren • Gebruik ons als spin in het web • Netwerkborrel
7
Wij denken met u mee! • Het UITpunt biedt het amateurveld en (kleinere) professionele instellingen ondersteuning en advies op het gebied van promotie, publiciteit en programmering.
Wendy Konijnendijk Projectmanager
• Via het UITpunt kunnen culturele instellingen en verenigingen elkaar vinden waardoor nieuwe initiatieven ontstaan.
Bibliotheek VANnU Ontwikkelingen
Bibliotheek VANnU Scholen centraal
Ontwikkelingen tot nu toe… • 2007: Bussen verdwijnen per 1 juli 2008 • Betrokkenen zoveel mogelijk informeren, mee laten denken • Om tafel met de gemeente, scholen, klanten, etc.
In eerste instantie centraal… • Een oplossing voor de scholen heeft prioriteit • Leesbevordering en informatievaardigheid centraal
Bibliotheek VANnU Ons aanbod
Bibliotheek VANnU Ons aanbod
Wat kunnen we bieden? Collectie: • Diverse media, gebaseerd op aantal leerlingen van de school • Goed toegankelijk, 5 dagen per week, tijdens schooltijd • Ondersteuning vanuit de bibliotheek • ICT-systeem dat bovenstaande zaken ondersteunt
Wat kunnen we bieden? Consultatie binnen de scholen: • Leesbevordering, taalontwikkeling • De Rode Draad • Extra ondersteuning, zoals voorlichting aan ouders
Bibliotheek ondersteunt met ondere andere deskundigheid, ICT, floating collectie
8
Bibliotheek VANnU Ons aanbod
Wat kunnen we bieden? Informatieverwerving en verwerking: • Speciaal project ontwikkeld voor leerlingen • Ondersteuning op afstand met behulp van Skype en/of MSN
Bibliotheek VANnU Opties kleine kernen
Kleine kernen Verschillende opties voor bibliotheekvoorziening: • Shop - in – shop: doelgroepgericht, kleine collectie, ism partner, activiteiten • Mediamaat: 24/7 diversen media lenen • Virtueel loket
Bibliotheek VANnU Kleine kernen
Kleine kernen In samenhang met gemeente, stads- en dorpsraden nieuwe dienstverlening ontwikkelen. Uitgangspunt: kleinschalige bibliotheekvoorzieningen op maat!
Bibliotheek VANnU Standdaarbuiten
Standdaarbuiten Bibliotheek als partner in een brede school: • 3 verschillende doelgroepen: 0-14 jaar, intermediairs en ouders, inwoners Standdaarbuiten • Goed toegankelijk • Prioriteit school: leesbevordering, informatieverwerving
Bibliotheek VANnU Zevenbergen
Zevenbergen • Nieuwe huisvesting ism Circonflex • Zichtbaar en toegankelijk voor inwoners Zevenbergen • Circonflex als partner • Tijdspad is nog niet duidelijk
Bedankt voor uw aandacht!
9