gemeente van de toekomst

Recepten boek 10 praktische recepten voor de liberale stad/gemeente van de toekomst

Inspraak en participatie: nieuwe vormen van burgerdemocratie P.5 Recept 1 Recept 2 Recept 3 Recept 4 Recept 5

Ga op toer in je stad of gemeente . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 6 Laat burgers zelf hun investeringen kiezen via Budget games . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 8 Breng mensen bijeen via volksbarbecues . . . . . . . . . . . . . . . 10 Meld alle ongemakken via een uniek digitaal meldpunt . . 12 Laat iedereen gratis surfen in je centrum . . . . . . . . . . . . . . . 14

Ondernemen in de binnenstad Hoe buig je leegstand om in ondernemerschap? P.16

Recept 6 Zorg voor wortel en stok tegen winkelleegstand . . . . . . . . 18 Recept 7 Laat burgers slim parkeren in de binnenstad . . . . . . . . . . . 20 Recept 8 Organiseer koopacties met de middenstand . . . . . . . . . . . . 22

Veiligheid P.24

Voorwoord

Beste partijgenoot,

All politics are local. Politiek begint aan de basis. Daarom zijn liberalen in de weer in Vlaamse steden en gemeenten. Het contact en de wisselwerking met de burger zijn er oprecht. Het zijn levende laboratoria. Je ziet er meteen wat werkt en wat niet. Open Vld kan rekenen op sterke blauwe mandatarissen en op veel lokale expertise. We willen die expertise en frisse, bruikbare ideeën met u delen. Twee jaar geleden vroeg ik de Mechelse burgervader Bart Somers om voor onze partij na te denken over stedelijkheid. Dit jaar is Vincent Van Quickenborne aan de beurt. De burgemeester van Kortrijk doorkruiste Vlaanderen met een Tour van workshops barstensvol tips & tricks voor onze lokale mandatarissen. Al die workshops mondden uit in een levendige uitwisseling van inspirerende, praktische ideeën tussen geëngageerde burgers. Een wisselwerking en een verhaal dat we naar de gemeenteraadsverkiezingen toe alleen maar meer zullen versterken. Deze Tour leverde alvast een pak sterke recepten op. Voor dit boekje hebben we 10 van die recepten geselecteerd - het neusje van de zalm. Je kan er meteen mee aan de slag, bouwen aan een blauwe toekomst voor je stad of gemeente. Zo versterken we onze samenleving, met ambitie van onderuit. Veel succes! Met liberale groet,

Recept 9 Ga voor nultolerantie voor snelheidsduivels . . . . . . . . . . . . 26 Recept 10 Verhoog de veiligheid met camera’s . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 28

Europese Award voor Ondernemerschapsbevordering . . . . . . . . . . . . . 30

Gwendolyn Rutten, voorzitter Open Vld

Inleiding Onze Vlaamse steden en gemeenten bruisen. Het zijn de hotspots van cultuurbeleving, handel, nieuw ondernemerschap, maar bovenal de plaats waar we samen leven. Het lokale niveau staat het dichtst bij de burger. Besturen voelen wat er leeft, kunnen concreet en snel inspelen op de uitdagingen van vandaag en morgen. Hoe betrekken we de mondige burger bij de beslissingen die we nemen? Hoe zorgen voor meer cohesie en minder eenzaamheid? Hoe maken we ons stadsdiensten klantvriendelijker? Hoe versterken we onze handelskernen en bestrijden we leegstand? Hoe vergroten we de verkeersveiligheid? Elke gemeente, elke stad wordt geconfronteerd met deze vragen. Liberalen komen met oplossingen die van onderuit groeien net omdat we geloven in de vrijheid en vindingrijkheid van mensen. De voorbije 6 maanden trokken we naar alle provincies en lokale mandatarissen om in dialoog te gaan, om ideeën uit te wisselen, om mekaar te inspireren. Dit boekje is een beknopte neerslag van dat traject. Geen ideologische teksten, wel praktische recepten voor de liberale gemeente en stad van morgen. Veel inspiratie gewenst,

Inspraak en participatie: nieuwe vormen van burgerdemocratie Recept 1 Ga op toer in je stad of gemeente Recept 2 Laat burgers zelf hun investeringen kiezen via Budget games Recept 3 Breng mensen bijeen via volksbarbecues Recept 4 Meld alle ongemakken via een uniek digitaal meldpunt

Vincent Van Quickenborne Burgemeester Kortrijk en federaal parlementslid

Recept 5 Laat iedereen gratis surfen in je centrum 5

Op se K o r t r i j ke wijz

Recept 1 Ga op toer in je stad of gemeente

: n e k oe z e b is u h e d g a a l s e Ingrediënten eevstooerr, scghepenen en mandatarissen

Bereiding:

1) Deel je stad of gemeente op in wijken die je allemaal gedurende de legislatuur kan bezoeken. (Reken dat je per team van 2 mensen in 3 uur tijd 150 huizen kan bezoeken) 2) Enkele dagen voor je bezoek steek je een deurhanger met een eenvoudige vragenlijst én infobrochure in de brievenbus. In het weekend bezoek je de wijk, haal je de deurhanger op en bel je overal aan. Zondagochtend is een goed moment: de meeste gezinnen zijn thuis. 3) Na het wijkbezoek organiseer je een drink op een centrale locatie voor alle buurtbewoners.

6

4) Enkele maanden later volgt er in elke bus nog een brochure waarin de resultaten van de consultatieronde in worden gepresenteerd. Welke voorstellen worden onderzocht, welke niet, en waarom? Hoe staat het met de uitvoering?

1) Er zijn in Kortrijk 38.000 postbussen, verdeeld in 40 wijken. Die worden elk op 1 zondag per maand bezocht. (Opgelet: aan appartementen wordt er niet aangebeld; daar worden enkel deurhangers opgehaald). > Zondagochtend gaan er minstens 6 teams op stap, de burgemeester en de schepenen van de 3 meerderheidspartijen aangevuld met gemeenteraadsleden van de meerderheid en de stadswachten.

2) De responsgraad is indrukwekkend: gemiddeld doet 30% van de gezinnen actief mee, op voorwaarde dat we telkens effectief ook aanbellen. We krijgen zeer representatieve antwoorden en weten wat er in de wijk leeft!

altijd aanen. er rg bu de is ad st e l ra be i l n ee In alleen op de dag van de verkiezing zet, niet je meer inspraak van burgers, zonder Hoe krijg te moeten organiseren? referenda - Gemotiveerde buen rginemfobrochures - Deurhangers vrijwilligers - Enthousiaste

In Kortrijk heet dat ‘Kortrijk Spreekt op toer’ en organiseren ze het volgens dit recept. De resultaten in Kortrijk liegen er alvast niet om.

Het n a recept v e Ninov

Tip:

2) Op de debatavond zelf worden eerst de belangrijkste beleidsprioriteiten van de stad toegelicht, daarna wordt verder ingegaan op de aangereikte suggesties etc.

•Voorzie bij de deu suggestiestrook, hierrhanger zeker een eigen vragen en ideekunnen mensen •Samen met de d ën opschrijven. je een brochure bed eurhanger kan elen over (gsm evenemen-nteumn mdere vakomn de wijkadgeent,wijk geplande werken,…).ende weken, de schrik hebben om a Zeker geen an te bellen!

Resultaat:

Inspraak geeft de inwoners de kans zich uit te spreken over het beleid en het te versterken, terwijl het bestuur haar draagvlak kan verbreden.

1) Ninove organiseert participatieve debatavonden rond specifieke thema’s. Alle bewoners ontvangen een uitnodigingskaart die ze op voorhand terugbezorgen met hun suggesties, frustraties, wensen,… .

Resultaat:

Ontmoetingen zijn een meerwaarde! Het beleid wordt zelfs bijgestuurd op basis van de input.

Recept à la kerke l e d d i M

Bereiding:

• Maandelijkse participatieve vergaderingen. • Keuze van projecten in samenspraak tussen stadsbestuur en burgers. • De inwoners werken daarbij zelf actief mee aan de uitvoering van deze projecten.

Resultaat:

> De aanleg van o.a. speelpleintjes en petanquebanen. > Grootste trots: de bouw van een gezellige barbecueplek in deelgemeente Schore. 7

Liberalen in Kortrijk, Antwerpen en Mechelen zijn pioniers!

Recept 2

Recept t Distric en p Antwer

Laat burgers zelf hun investeringen kiezen via Budget games

slissen over Budget gamesde, bulorgkaerles bedigre otzeinlg:f behet is het een deel van zalm wat betreft inspraak. neusje van de

Ingrediëntenrg:ers

- Enthousiaste buprojecten - Prioriteiten endget om te (her)verdelen - Stuk(je) bu

Bereiding:

1) Zorg voor een representatieve selectie van burgers en een bepaal deelgemeente of wijk. 2) Baken een budget af dat door de burgers mag worden verdeeld. 3) Laat burgers prioriteiten of projecten bepalen waaraan ze geld kunnen besteden. 4) Maak ook een selectie van mogelijke besparingen die burgers kunnen kiezen. 5) Laat de burgers, na een voorstelling van alle projecten, per groep onderhandelen over de prioriteiten. 8

Tijdens de burgerbegroting discussiëren Antwerpenaars met elkaar en leren elkaars frustraties en dromen voor District Antwerpen kennen. Een burgerbegroting is participatief budgetteren, gedreven door expertise van de Antwerpenaars zelf.

Bereiding:

1) Meer dan 190.000 inwoners krijgen elk jaar de kans om mee te beslissen. 2) Tien procent van de begroting van het district Antwerpen mag herverdeeld worden.

T i p: Door ge

van pokbreurikchiptse (mdaieken geld voorstellen), ma je het op een snelle ak eenvoudige manier, en concreter. veel

Resultaat:

Budgetgames creëren een draagvlak voor het beleid en budgettaire keuzes. Bovendien zorgen ze voor wederzijds begrip tussen de burgers. Zij creeëren respect voor mekaars prioriteiten en wensen.

Meer info bij hetng bedrijfje Co-learnialde dat de mosterd hae in de Verenigd Staten: [email protected]

3) Op de slotdag werd beslist meer geld te geven aan ‘Langer thuis wonen’, ‘Fietsvriendelijke straten’ en ‘Betere voetpaden’.

Budget games op K o r t r i jk s e w i jz e

eeeetnjea:ndere W lbeke,

Aa lgemeente van dee k met 3.000 Kortrijers, had de inwon pese primeur Eurodget games te om Boruganiseren.

In deelgemeente Heule, met 11.000 inwoners, organiseerde Kortrijk de Budget games: - De inwoners konden 2,5 miljoen euro toewijzen aan projecten - Bij de projecten zaten 19 keuzemogelijkheden

Resultaat:

• Een door de Heulenaren gedragen begroting! • Met daarin: > 100.000€ voor extra voorzieningen onderwijs en kinderopvang. > 2 miljoen€ voor de volledige heraanleg van Heuleplaats. > 400.000€ voor wandel- en fietspaden in de Heulebeekvallei. 9

Recept 3

trijks r o K t e H cept e r s e c c su

Breng mensen bijeen via volksbarbecues

gedwongen on om t en om m t hé jn zi es cu be ar B mensen te leren kennen

: ig od n r oo rv ie h je b e h Ingrediënten-/EWnthoaustiaste en gedreven helpende handen

- Mooi weer - Muziek - Goed humeur - Flyers ie - Kinderanimat

- Eten en drinlkeenn - Tafels en stoe en glazen - Bestek, bordenvergeten… barbecues! - En niet te

Bereiding:

1) Luister op maandag naar het weerbericht: wordt er mooi weer aangekondigd voor het weekend? Ja? Ga verder naar stap 2. Nee? We organiseren het event niet. Hopelijk is het volgende week beter weer. 2) Zorg ervoor dat op donderdag alle bewoners van een wijk een flyer in de bus met de aankondiging van de volksbarbecue. Iedereen uit de buurt kan bijvoorbeeld voor 5€ komen eten. Voorzie eventueel een lokale brassband die een deuntje komt spelen en een springkasteel voor de kinderen.

10

3) Bespreek de aankopen met de lokale beenhouwers en handelaars. Vraag de cafés

Tips:

• Maak de flyer op voorhand, zodat je op de datummaamndoeagt toenevkeoelge • Voorzie naamkaartjesn. voor he met natamstaden sbfuesnctutiuer

van de buurt om – indien mogelijk - een gemeenschappelijke toog uit te baten. 4) Zondag = D-day. Bouw in de voormiddag alles op: stoelen, tafels en voldoende barbecues (al dan niet gesponsord). 5) Barbecue start best om 12u30, het aperitief uiteraard reeds vroeger J. De burgemeester en schepenen nemen plaats achter de barbecues en bedienen de mensen van vlees, aardappelen, groenten en sauzen. De drank halen ze bij de gemeenschappelijke toog. 6) Na de maaltijd kuist het stads-/ gemeentebestuur alles op. Smakelijk!

Bereiding:

• Er vonden reeds 7 volksbarbecues plaats! In de kleinste Kortrijkse deelgemeente, Kooigem (777 inwoners), daagden meer dan 150 mensen op. In de grootste deelgemeente, Heule met 11.000 inwoners, kwamen er meer dan 800 mensen op af. • Mensen eten aan 5€, wat betekent dat ze aan kostprijs eten. • Het Kortrijks Stadsbestuur voorziet borden, bestek, stoelen en tafels. Dit kan uiteraard ook gehuurd worden.

Resultaat:

Alleen maar positieve reacties! Buren leren elkaar beter kennen, kinderen hebben veel plezier en ook de plaatselijke middenstand is tevreden. En het allerbelangrijkste, het gemeenschapsgevoel wordt versterkt.

W i jk f e e s t e op Hoeilaarts w i jz e

Bereiding:

• Hoeilaart zet elk jaar een “wijk in de kijker”. De gemeente levert de logistieke, culturele en culinaire ondersteuning twv +- 3000€. • Los daarvan, worden ook wijkfeesten financieel gestimuleerd! Momenteel zijn er zo’n 6-tal per jaar. Hoeilaart voorziet voor zo’n wijk max. 300€ die ze kan besteden aan eten en drinken.

Resultaat:

Het resultaat is eenvoudig: volksbarbecues brengen mensen (dichter) bij elkaar. Door het ongedwongen karakter, leren mensen elkaar op een leuke en ludieke manier kennen.

Resultaat:

Geslaagde bereiding? Zeker! Door mensen met mekaar te laten praten worden burenruzies vermeden! Dus minder werk voor de overheid zoals wijkagent, vrederechter of burgemeester én een goede sfeer in de gemeente als gevolg…

OPPOSITIE: Maak je geen deel uit van het stads- of gemeentebestuur? Je kan dit ook met het plaatselijke Open Vldbestuur organiseren. Noem het dan bijvoorbeeld een ‘Blauwe volksbarbecue’. Meld het als evenement aan bij de gemeente.

11

Recept à la Kortrijk

Recept 4

Meld alle ongemakken via een uniek digitaal meldpunt

je, rk pa n ee in t or st ik u sl , eg w de Een put hoinndenpoep,… Er zijn vele kleine vervelenden van burgers in de stad. Maar tot ergernisse n ze zich daarvoor richten? wie moete

Ingrediëtenletfoeonnnu: mmer - Site - App - Burgerzin

- Eenvoudig

Bereiding:

1) Zorg voor 1 centraal en eenvoudig telefoonnummer en koppel daar een website en app aan. Kies voor handige software. 2) Communiceer over het nieuwe centrale meldpunt. Laat weten aan de burgers waar en wanneer ze precies terechtkunnen. 3) Maak een database aan waar alles meldingen wordt opgeslagen en zorg ervoor dat de stadsdiensten er toegang toe hebben. 4) Nu kunnen de meldingen/problemen/ergernissen/ … snel en efficiënt worden aangepakt.

Resultaat:

1) Om het eenvoudig te houden werden álle telefoonnummers van de stad afgeschaft en vervangen door 1 gratis telefoonnummer: 1777. 2) Burgers kunnen elke werkdag van 9 tot 17u gratis bellen naar het viercijferig nummer 1777, een e-mail sturen of een probleem melden via de site. Via de gelijknamige gratis app 1777 kunnen burgers meteen van het probleem een foto maken. Daarbij wordt automatisch de locatie op de kaart aangeduid. Handig voor hen én de stadsdiensten die het euvel moeten verhelpen. 3) In Kortrijk worden er ongeveer 25.000 meldingen per jaar gedaan. Alles wordt via handige software verwerkt, in een database opgeslagen en doorgegeven aan de backoffice. Alle stadsdiensten zijn daarop aangesloten en verwerken de opdrachten systematisch. 4) Elke week wordt er voor het college en de directeurs een rapport aangemaakt met het aantal meldingen, de meest opvallende, hoe ze worden aangebracht, de verwerktijd en de diensten die kampen met achterstand.

Mag het ‘ietsje me

er zijn’? Vervang dan alle ex van de stad of gemterne telefoonnummers telefoonnummer. De eente door 1 gratis worden aangevraagdnummers 17xx kunnen Instituut voor Pos bij het Belgisch tegen een jaarlijkt-se en Telecommunicatie vergelijking, in Kortr vaste prijs (ter ijk komt 6.000 euro). dat op ongeveer Meer info bij onze [email protected] via

Door een centraal meldpunt maak je het leven van de burger en bedrijven aangenamer. Bovendien vermijd je dat problemen (groot of klein) onder de radar blijven.

12

Bereiding:

Resultaat: Mechels recept

49% van de inwoners van Kortrijk kent ondertussen dit gratis nummer. De inwoners die reeds een melding hebben gedaan, zijn bijna unaniem positief over de snelheid en kwaliteit van de afhandeling van hun melding.

Mechelse smartphone App: verbeter je buurt!

Bereiding:

• De App “Mechelen” is heel gemakkelijk in gebruik. Doe je een melding, dan kan je meteen een foto en GPS-coördinaten meesturen. Op het kaartje zie je meteen waar je bent en of er nog meldingen in de buurt gebeurden. Je krijgt ook een mailtje als je melding behandeld is. • Voor de stadsdiensten is dit net zo gemakkelijk: meldingen via de App, via het e-loket of via de website van stad Mechelen worden op dezelfde dienst gecentraliseerd.

Resultaat:

> 5.000 meldingen via App en e-loket. De burgers voelen zich betrokken én worden geresponsabiliseerd.

Handig meegenomen: Via de App kan je ook wegenwerken raadplegen, je meterstanden invoeren, dankzij een samenwerking met Pidpa. En je vindt er alle info over je stad en wijk! 13

Recept 5

ept Het rec met en overgot rtrijks een Ko sje sau

Laat iedereen gratis surfen in je centrum

niet meer jn zi ze , op pt a l of t e bl ta , ne ho tp Smar nken uit ons leven. Alleen zijn die . weg te den niet altijd met het internet verbonden… apparate kan je je met gratis er id ov pr et rn te in n ee et m ng ki er w In samenen en winkelstraten omtoveren tot hotspots stadspleinvoor iedereen. internet

Ingrediënten

- Internetprovider - Hotspots einen en winkelstraten - Belangrijke pl

Bereiding:

1) Onderzoek op welke pleinen en straten internet interessant zou zijn. 2) Contacteer internetproviders en schrijf een aanbesteding uit. 3) Zorg dat de belangrijkste straten en pleinen gecoverd worden. 14

T ip : Gra

tis intern zeer interessetantis voor toeristen, zakenmensen, …

1) Er is gratis Wi-Fi op de Grote Markt, alle pleinen (ook in de deelgemeenten), de winkelstraten en de parken. 2) In Kortrijk won Telenet het pleit. Gedurende 4 maanden plaatsten ze 200 antennes in de binnenstad. Voor 20.000€ per jaar laten we de 75.000 inwoners en duizenden bezoekers gratis surfen aan hoge snelheid. 3) Inloggen is eenmalig en zeer gemakkelijk. Je kan je zelfs met je Facebookaccount aanmelden.

Mechealerntcitayls Sm len

De Stdaitd nMajaecahre een rolt ook wifi service uit gratis de stad. in T ip v a n T ie lt - W in g e

Mooi meegenomen:

> Dankzij dit systeem heeft Kortrijk nu een van de grootste Instagram-communities (#igkortrijk), waarvan de foto’s maandelijks in de Stadskrant worden gepubliceerd. > Meldingen via 1777 (zie recept 4) kunnen gratis via de app 1777 worden gedaan op de plaats van de vaststelling.

Hoe klein je ook bent als gemeente, maak van informatieveiligheid en privacy altijd een prioriteit! Tielt-Winge biedt gratis internet in het gemeentehuis en de bibliotheek én is in lijn met alle wetgeving rond informatieveiligheid. De gemeente schenkt veel aandacht aan beveiliging van toegang tot de gegevens van haar burgers. Begin 2015 kreeg Tielt-Winge daarvoor een pluim: zij kwam op de lijst van  voorbeeldgemeentes wat betreft informatieveiligheid. Slechts 38% gemeentes staan op die lijst! Info rond informatieveiligheid? Check ook website www.vvsg.be   15

Volksbarbecue

Volksbarbecue

Smartphone App

Bestuur en middenstand samen!

Ondernemen in de binnenstad Hoe buig je leegstand om in ondernemerschap? Recept 6 Zorg voor wortel en stok tegen winkelleegstand Recept 7 Laat burgers slim parkeren in de binnenstad Recept 8 Organiseer koopacties met de middenstand

Koopacties met de middenstand. 16

Super shopping

17

pt Het rece à la las Merksp

Recept 6

Zorg voor wortel en stok tegen winkelleegstand

- Leegstaan - Ondernemers - Creativiteit

Bereiding:

uggesties om ondernS emers te stimuleren: • In Tongeren liep

je eigen winkelpand een actie ‘Win winnaar enkele maa ’, waarbij de ter beschikking kreegnden een pand hij zelfstandig een . Daarna sloot • Opstartpremies v huurcontract af. zijn eveneens efficiooënr zelfstandigen ondernemersbloed aa t om nieuw n te trekken.

1) Allereerst is het cruciaal om als bestuur samen te zitten met de eigenaars van leegstande panden. Doe dit, als je kan, telkens via individuele gesprekken. Als bondgenoten bereik je meer. Waarom staat het pand leeg? Is de huur te duur? Is het pand verwaarloosd? 2) Daarnaast moet je ondernemers stimuleren zich in de kern te vestigen. Ook hier is samenwerking belangrijk. 18

• Startende zaken krijgen een financiële tegemoetkoming: hun onroerende voorheffing wordt gedurende 3 jaren terugbetaald: het 1e jaar 100%, het 2e jaar 75% en het 3e jaar 50%.

Tip: reglemHenout deenhvoetudig! I beslanat Mheterkspslelchasts één A4-tje.

• Om kernversterkend te werken komen enkel winkelpanden of handelsruimtes in de centrale straten van de gemeente in aanmerking.

ere steden rd ee m r aa w em e l ob pr n ee is nd ta Leegs Kleinhandel . en bb he n pe m ka te ee m en nt ee en gem scentrum is nochtans belanghorijudkenomenje omstadte voorzien in de dagdagelijksels aantrekkelijk te bewoners. Bovendien hebben kleinschalige winke noden van de g steeds een meerwaarde ten opzichte van in de stad no ote winkelcentra . webshops en gr

Ingrediëdentpaendnen

Merksplas werkte een systeem uit om nieuwe zelfstandigen aan te trekken.

• Er wordt hiervoor jaarlijks 5 à 10.000€ uitgetrokken en de gemeente hoopt om de volgende jaren een 10-tal nieuwe zaken te verwelkomen.

at Wat staet er op h enu? sm Kortrijk

Resultaat:

Veel positieve reacties, ook van de bestaande handelspanden! Door middel van een extra financiële stimulans, vestigen starters zich nu wél in de centrale handelslanen. Met een levendig centrum tot gevolg!

• Kortrijk serveert ‘Kortrijk Zaait’, een recept geïnspireerd op het Mechelse ‘Mest’. • Eigenaars van langdurig leegstaande panden kunnen hun pand aanbieden voor het project ‘Kortrijk Zaait’. Als zij instappen, ontsnappen zij aan de verhoogde leegstandsheffing van minstens 1.500€ die na 1 jaar telkens verdubbelt. • Ondernemers kiezen aan een vastgelegd huurtarief een pand dat op de lijst ‘Kortrijk Zaait’ staat. Dat tarief varieert naargelang de duur van de terbeschikkingstelling (3 maanden, 6 maanden, 1 jaar) en naar gelang de oppervlakte van het leegstaande pand. Daarna is het aan de ondernemer om met de eigenaar een vrij contract af te sluiten.

Resultaat:

> Na 1,5 jaar in Kortrijk: 15 leegstaande panden werden ingevuld en 8 panden werden structureel omgezet in een normaal huurcontract.

Ook sel Ek Hechteln- op zet i rs! starte • De premie voor een startende ondernemer in hoofdberoep die zich vestigt in een leegstaand handelspand bedraagt 800€. • De premie voor een nieuwe vestiging in een bestaand handelspand bedraagt 500€.

Resultaat:

Win-win: een positief klimaat voor starters én minder leegstand! 19

Recept 7

ept Het rec n op zij ts o Aarsch

Laat burgers slim parkeren in de binnenstad

ikbaar. re be ch to en w u l to au is ad st e l De idea Hoe zorg je daarvoor?

Ingrediëatnsetnen - Parkeerpla - Parkeersysteemers - Parkeerwacht

Tip:

Zorg voor langparkeerders zoveel mogelijk voor ondergrondse parkings. Zo komt er bovengronds ruimte vrij voor een mooiere en groenere omgeving.

20

-eenMaaennkseoon pdiwe illsnenel-dosnenel of kinderen willen ophalen

Bereiding:

1) Ga na in welke zones en/of straten 30 minuten gratis parkeren wenselijk is. Idealiter zijn deze plaatsen dichtbij winkels en/of scholen gelegen. Eventueel kunnen bestaande laad- en loszones worden aangepast. 2) Contacteer een parkeerbedrijf. 3) Werk een concreet parkeerplan uit. Hoelang mag er geparkeerd worden in deze zones?

Bereiding:

Aarschot = een scholenstad! Daarom is er een Happy hour ingevoerd rond schooltijd. Op weekdagen tussen 15u en 16u en op woensdag tussen 11u30 en 12u30 moet je er niet betalen. Dit laat toe dat ouders even de tijd hebben voor een babbel met de leerkracht of een snelle boodschap bij de lokale handelaars.

Resultaat:

Een mobieler Aarschot, op maat van gezinnen.

De se Kortrijk o G Shop &

• Shop & Go staat voor 30 minuten gratis parkeren zonder dat een ticket vereist is. Een sensor in de grond geeft na het verstrijken van dat halfuur een signaal op de tablets van de parkeerwachters. Zij leggen dan een retributie van 25€ op. • Chauffeurs kunnen online in realtime zien waar er Shop & Goplaatsen vrij zijn. • Shop & Go werkt van maandag tot en met zaterdag telkens van 9 tot 19u. Buiten deze uren zijn de plaatsen gratis en onbeperkt in tijd. • Een Shop & Go-parkeerplaats is een investering van ongeveer 500€. In totaal zijn er al 475 dergelijke plaatsen in Kortrijk.

4) Communiceer duidelijk over de plannen en voer ze uit. Zorg dat parkeerders in realtime kunnen checken welke parkings waar beschikbaar zijn.

Resultaat:

5) Schakel parkeerwachters in zodat de zones echt gecontroleerd en gehandhaafd worden.

> Deze intelligente plaatsen leveren ook veel informatie en data op, waardoor het parkeersysteem permanent kan worden bijgestuurd.

> Er is veel rotatie en ook de handelaars zijn tevreden: er is er steeds plaats vrij voor passerende klanten.

Parkeersensor.

21

Z o d o eet n Tonger het:

Recept 8

Organiseer koopacties met de middenstand

met n ke er w en m sa e nt ee m ge of ad st Je kan alsmiddenstand om mensen een extra impulslevenis! de lokale om lokaal te winkelen. Winkelen is een be te geven

Ingenregodediëensatemnen:werking tussen bestuur en lokale middenstand -E stand en d id m de ar na e ti ica un m m co e -én Sdeteinrkwoners en shoppers - Leuke ideeën, ltoeveffnie s acties - Winkelen = be

Bereiding:

1) Overleg met de lokale handelaars. Denk na over mogelijke acties: overkoepelende klantenkaarten, koopzondagen,… Organiseer daarover bijvoorbeeld een ‘brainstormsessie’. 2) Kies je voor een koopzondag? Begin dan met 1 zondag per maand. Zorg dat er veel te beleven is die dag zodat mensen er een uitstap van maken. Winkels bezoeken, iets drinken bij de plaatselijke horeca... . Organiseer bijvoorbeeld tegelijk een bloemen- of antiekmarkt. De stad / gemeente kan dit regisseren.

Tips : • Werk rond een bepaald thema. Organiseer

bijvoorbeeld eens een Valentijnsactie of een terug-naar-school-actie. • Zorg ervoor dat zoveel mogelijk lokale handelaars meewerken. Good to know: Om koopzondagen te organiseren, dien je een aanvraag in ommogende binnenstad te laten erkennen als toeristische zone. Die aanvraag richt je zowel de minister van Middenstand (om open aan mogen zijn) als aan de minister van Werkte (om mensen te mogen tewerkstellen).

3) Maak reclame voor je actie via verschillende kanalen (facebook, lokale kranten, website, …). Handelaars overtuig je pas echt door als bestuur ook promotie te maken voor de initiatieven. 22

• Tongeren ontwikkelde een overkoepelende klantenkaart, de Ambipass. Aankopen bij alle deelnemende winkels en restaurants leveren punten op waarmee je kan betalen of gratis kan parkeren in de ondergrondse parkings. • Aan de klantenkaart koppelt Tongeren ook allerlei acties doorheen het hele jaar. Klanten kunnen elke week cadeaucheques winnen tot wel 1000 euro om te spenderen bij de deelnemende handelaars.

Super Shopping in Kortrijk!

In Kortrijk organiseertd UNIZO elke maan november -de zwaksteer koopmaand- de Supnnen Shopping. Mensen ku0 euro. prijzen winnen tot 10.00

Resultaat:

De Ambipass zet Tongeren op de kaart als shoppingstad.

Op z’n s l Brusse

In het hartje van de hoofdstad zetten handelaars en ambachtslui ook op zondag hun deuren open! Bezoekers, toeristen, lekkerbekken en window shoppers, ze winkelen er allemaal op zondag. • De ganse Brusselse Vijfhoek werd erkend als “toeristische zone”. Daardoor mogen nu alle winkels ook op zondag open zijn. • Een aanplakbiljet op elk winkelraam geeft aan op welke dagen/uren ze open zijn. • Brussel koos de naam I Shop On Sundays voor het project. Op de bijhorende website www.ishoponsundays.brussels is duidelijk aangegeven welke zones meedoen en wat de openingsuren zijn. 23

Ambipass.

Veiligheid

Budget games.

Budget games.

24

Wijkfeest versterkt relaties tussen buren en bestuur.

Recept 9 Ga voor nultolerantie voor snelheidsduivels

Budget games.

Recept 10 Verhoog de veiligheid met camera’s

Budget games for kids.

25

op Recept se K o r t r i j k: wijze

Recept 9

Ga voor nultolerantie voor snelheidsduivels

Bereiding:

• In Kortrijk wordt er aan alle 52 scholen met zone 30 regelmatig geflitst. • De politie zet controles op als de kinderen van en naar de school komen: tussen 7u30 en 8u30, van 11u45 tot 12u15 en van 15u30 tot 17u.

n aa ot to ns aa t ch re te en m ne rs ge ur en . B ijk nw oo w in of en rt oo p ol ho sc n aa snelheidsduivelsjkt dat de zone 30 zelden wordt Uit cijfers bli percentage bestuurders dat zich aan de snelhaneisdszilimjnietezonneho3ud0 t nageleefd. Hetklein is als in de zone 30: amper 10%. Nochtde veiligheid van de is nergens zo in schoolomgevingen en woonwijken, precies om 30 km/u wordt vaak ingesteld bruikers te verhogen. Een voetganger die tegen is dat nog 50% zwakste weggeeft 90% kans om te overleven. Tegen 50 km/u 30 kunnen dan aangereden he /u bijna nihil. Snelheidscontroles in de zone en tegen 70 kmil maken! ook het versch - Politie - Zone 30 e ledborden ch is am yn D s a’ er am C -

Ingrediënten:

Bereiding:

1) Breng de zones waar 30 km/u noodzakelijk is in kaart. 2) Je kan als lokaal bestuur sensibiliseren met extra borden, rode lichten die aangaan wanneer je sneller rijdt, een brief naar bewoners… 3) In samenwerking met de politie kan je hier gerichte flitscontroles organiseren. 26

Resultaat:

Omgeving wordt verkeersveiliger want er rijden minder mensen te snel.

• De controles worden extra aangeduid en de overtreders krijgen met hun proces-verbaal een begeleidende brief waarin in eenvoudige taal wordt uitgelegd waarom chauffeurs beboet worden. • Ook in woonwijken met zone 30 wordt er op vraag van bewoners actief geflitst. De bewoners van de wijk krijgen op voorhand een brief in de bus die de controles aankondigt. Immers, vaak is de helft van de overtreders zelf bewoner in de wijk. Zo is een verwittigd man of vrouw er twee waard.

Resultaat:

> Het aantal verkeersslachtoffers daalde op 2 jaar tijd met 15%.

Het aantal snelheidscontroles vervijfvoudigde. De bewoners klagen niet, integendeel, ze vragen om meer controles

2012

2014 27

Zo doet Lokeren het:

Recept 10

Verhoog de veiligheid met camera’s

it te i al in im cr n va ak np aa e ev ti en ev Je kan een prbehulp van camera’s op gevoelige uitrollen met vele steden en gemeentes leveren plekken. Inlaire resultaten op. Door onbemande camera’siteitsproblemen zich ze spectacu op plaatsen waar de overlast- en criminal armee samenhangend te installeren, kan je de overlast, criminaliteit en het da werking, nl. het manifesterengevoel doen afnemen. Naast deze preventieves ondersteunend voor de onveiligheids van potentiële daders, werken deze camera’ te inschatting gemaakt afschrikken In geval van een incident kan een correc opgeslagen camerabeelden lokale politie. de probleemsituatie. Daarnaast kunnen de worden van leveren in opsporingsonderzoeken. een bijdrage Politie k er w et an er am C - Camera’s

Ingrediënten:

Bereiding:

• Breng de zones waar overlast- en criminaliteitsproblemen zich manifesteren in kaart. • Duidt als lokaal bestuur duidelijk aan dat jouw stad/ gemeente met camera’s bewaakt wordt. • Werk met tijdelijke, verplaatsbare camera’s om plots opduikende overlastzones beter in het oog te houden. 28

Resultaat:

> Er worden minder misdrijven gepleegd en de bevolking voelt zich dankzij de camera’s veiliger. > De camera’s helpen politie bij het oplossen van misdrijven.

Bereiding:

• Beginnen met vaste beveiligingscamera’s. • Uitbreiden met tijdelijke, verplaatsbare camera’s. • Uitbreiden met nummerplaat-identificatie • Niet enkel repressie, maar ook preventie.

Resultaat: op Recept se K o r t r i j k: wijze

> Camerabewaking hielp al bij 79 feiten in 2014, ofwel gemiddeld 6 per maand. > Dat gaat van vluchtmisdrijven, over beschadiging van patrimonium, bewijzen bij inbraak… > Een veilig gevoel in Lokeren en een accurate opvolging van criminaliteit!

Bereiding:

• 76 veiligheidscamera’s in Kortrijk op 2 jaar tijd. • Systematische uitbreiding netwerk: van stationsbuurt, naar winkelwandelgebied en Grote Markt.

Tip

Communiceteerer eralovtijder en respec oonlijke de pers privacy levenssfeer/ving. wetge

Resultaat:

> Ons cameranetwerk helpt om de 3 dagen een crimineel feit oplossen. > In het eerste kwartaal van 2015 werden de camerabeelden reeds gebruikt bij 32 verschillende feiten. In 15 van die gevallen zorgden de beelden ervoor dat de daders herkend en geïdentificeerd konden worden. In de andere gevallen worden de beelden gebruikt voor verder onderzoek, of dienen ze als bewijslast in het dossier. > Het aantal winkeldiefstallen halveerde tussen de 1e helft van 2014 en dezelfde periode in 2015. 29

at Gent!

Profici

e Award ss e p o r u E ap emersch n r e d n voor O ring bevorde

Aan dit receptenboek gingen theoretische debatlunches en provinciale workshops voor onze lokale mandatarissen vooraf.

Ingrediënten:

- Startende ondernemers - Infoloket waar ondernemers terechtkunnen met al hun vragen - Nauwe samenwerking met onderwijs instellingen en ondernemersorganisaties

Bereiding:

Extra tip van Gent : Investeer in starters!

• Goed begonnen is half gewonnen: wie start als ondernemer kan in Gent gratis starten.

- Maart ‘15 : Karel Van Eetvelt, gedelegeerd bestuurder van UNIZO, beet de spits af met een debatlunch over de toekomst van retail in steden en gemeenten. - April ‘15 : Marketing- en retailprofessor Cor Molenaar stelde in een tweede debatlunch de klassieke winkelstraat in vraag en gaf zijn visie op recente veranderingen in de retailsector. - Mei-September ‘15 : Open Vld trok naar elke provincie, om er onze liberale succesrecepten voor de stad/gemeente van de toekomst uit de doeken te doen. - 19 september ‘15: Stedendag in Kortrijk!

Limburg

• Maak als stad/gemeente een starterscontract - een overeenkomst, met rechten en plichten, waarbij starters financiële ondersteuning krijgen voor opleidingen, investeringen en professionele begeleiding. • Begeleiding: nodig starters uit op starterevents, daar kunnen ze ervaringen uit wisselen met andere starters en ervaren ondernemers. • Infoloket: bundel alle info en expertise samen zodat starters snel hun weg vinden.

Resultaat:

Gent kent een bloeiend ondernemingsklimaat! Vorig jaar telde Gent 2500 nieuwe ondernemingen, het aantal starters stijgt sterker dan in de rest van Vlaanderen en de oprichtingsgraad (verhouding nieuwe ondernemers tegenover bestaande ondernemers) is het hoogst van alle centrumsteden. Gent ontving in 2013 van de Europese Commissie de Europese Award voor Ondernemerschapsbevordering voor haar startersbeleid.

30

Vlaams-Brabant

West-Vlaanderen.

Antwerpen

Oost-Vlaanderen

T ip Je kan v :

Pelf.sn.o:g ideeën of

sjablonen aknrijaglelen rdecieepten makkelijk kunt copy je pasten voor je stad gemeente. Stuur a of vragen naar l je m [email protected]

Heb jebeszt practices? pt e c e r s e c c u s uw nde editie o j s n o l i a M oor een volge tenboek! v n dit recep va .be d l v n e p o @ Mail: m 34

Colofon: Hoofdredactie: Laure Stuyck Redactie: Ellen Brits - Aubry Cornelis Laurent Hoornaert - Laure Stuyck - Thomas Vanwing Lay-out: Ilona Berghmans V.U. Mark Vanleeuw - Melsensstraat 34 - 1000 Brussel Open Vld Melsensstraat 34 1000 Brussel 02/5490020 www.openvld.be