2009 -- Bedrijfsadministratie - GBE3.2 (FE) - Deel 2
GBE3.2 (FE) – les 4 – programma
Wat is een fusie
Bedrijfsfusie Juridische fusie
Bedrijfsoverdracht en bedrijfsfusie
Een fusie is het samengaan van twee of meer ondernemingen die daarna als economische eenheid onder gemeenschappelijke leiding functioneren.
Als de vervreemder haar activa en passiva tegen betaling in contanten aan de verkrijger overdraagt, is sprake van een bedrijfsoverdracht of bedrijfsfusie in contanten.
Een fusie kan zijn: een horizontale fusie
Als de verkrijger doorvoor eigen aandelen uitreikt, is sprake van een bedrijfsfusie. voor de fusie
concentratie – twee of meer ondernemingen binnen dezelfde schakel van de productkolom (groothandel 1 en groothandel 2)
Vervreemder BV vervreemdt activa en passiva, verkrijgt aandelen Overnemer BV
na de fusie
een verticale fusie integratie – twee of meer ondernemingen in opeenvolgende schakels van de productkolom (groothandel en detailhandel) Overnemer BV naamt activa en passiva over, rijkt eigen aandelen uit. 2009~GBE3.2 (FE)~PRES02 Auteur: Wim Laman
Versie 1.01 -- 01-mei-2010 1
2009~GBE3.2 (FE)~PRES02 Auteur: Wim Laman
Versie 1.01 -- 01-mei-2010 2
2009~GBE3.2 (FE)~PRES02 Auteur: Wim Laman
Versie 1.01 -- 01-mei-2010 3
Versie 1.01 -- 01-mei-2010 1
2009 -- Bedrijfsadministratie - GBE3.2 (FE) - Deel 2
Bedrijfsfusie – voorbeeld 1
Juridische fusie
1 van 3
Juridische fusie
2 van 3
Overnemer BV neemt het bedrijf van Vervreemder BV over tegen uitgifte van eigen aandelen.
Gebouwen Machines
€ 900 € 300
Totaal
€ 1.200
Aandelenkapitaal (€ 1.000 nom.) Winstreserve Crediteuren
€ 150 € 450 € 600
Totaal
€ 1.200
Artikel 2:309 BW Fusie is de rechtshandeling van twee of meer rechtspersonen waarbij één van deze het vermogen van de andere onder algemene titel verkrijgt of waarbij een nieuwe rechtspersoon, die bij deze rechtshandeling door hen samen wordt opgericht, hun vermogen onder algemene titel verkrijgt.
Vervreemder BV (x € 1.000) Gebouwen Machines Overige activa
€ 100 € 50 € 150
Aandelenkapitaal (€ 1.000 nom.) Winstreserve Crediteuren
€ 50 € 50 € 200
Totaal
€ 300
Totaal
€ 300
Aandelenkapitaal Winstreserve
€ 150 € 450
Waarde Activa Af: schulden
Waarde
€ 600
Waarde
Overnemer BV
Waarde per aandeel
Vervreemder BV
€ 600 150
€ 4
Artikel 2:311 BW 1. Met uitzondering van de verkrijgende rechtspersoon houden de fuserende rechtspersonen door het van kracht worden van de fusie op te bestaan. 2. De leden of aandeelhouders van de verdwijnende rechtspersonen worden door de fusie lid of aandeelhouder van de verkrijgende rechtspersoon, uitgezonderd …
Het hoe en wat van de juridische fusie vind je in het BW.
Overnemer BV (x € 1.000)
€ 300 € -200
De overgenomen rechtspersonen houden op te bestaan!
€ 100
Aantal uit te reiken aandelen
€ 100 € 4
Er zijn dus twee vormen.
25
aand.kap 150 + 25 nieuw Overnemer BV (x € 1.000) Gebouwen Machines Overige activa Totaal
\ Deelnemeing BV O Totaal
Commercieel € 1.000 € 350 € 150 € 1.500
Aandelenkapitaal (€ 1.000 nom.) Agioreserve Winstreserve waarde 100 - aandelen 25 Crediteuren Totaal
Commercieel € 175 € 75 € 450 € 800
vergroting
Bij de eerste vorm verkrijgt één van de bestaande rechtspersonen het vermogen van de andere(n). Bij de tweede vorm verkrijgt een nieuw opgerichte rechtspersoon het vermogen van de andere rechtspersonen.
€ 1.500
Vervreemder BV (x € 1.000) € 100
Aandelenkapitaal (€ 1.000 nom.) Winstreserve
€ 100
Totaal
2009~GBE3.2 (FE)~PRES02 Auteur: Wim Laman
€ 50 € 50 € 100
Versie 1.01 -- 01-mei-2010 4
2009~GBE3.2 (FE)~PRES02 Auteur: Wim Laman
Versie 1.01 -- 01-mei-2010 5
2009~GBE3.2 (FE)~PRES02 Auteur: Wim Laman
Versie 1.01 -- 01-mei-2010 6
Versie 1.01 -- 01-mei-2010 2
2009 -- Bedrijfsadministratie - GBE3.2 (FE) - Deel 2
Juridische fusie voor fusie
juridische fusie
3 van 3 zuivere juridische fusie
Juridische fusie – voorbeeld 1
driehoeksfusie
Fiscale gevolgen
1 van 2
Overnemer BV fuseert met Verdwijner BV
Bij de IB-ondernemer De aandelen behoren tot het ondernemingsvermogen.
Overnemer BV (x € 1.000) Gebouwen Machines Liquide middelen
€ 400 € 125 € 75
Aandelenkapitaal (€ 1.000 nom) Winstreserve Crediteuren
€ 50 € 450 € 100
Totaal
€ 600
Totaal
€ 600
(aandelenfusie) Verdwijner BV (x € 1.000) Gebouwen Machines Overige activa
€ 200 € 75 € 25
Aandelenkapitaal (€ 1.000 nom) Winstreserve Crediteuren
€ 50 € 200 € 50
Totaal
€ 300
Totaal
€ 300
Overnemer BV
na fusie
Verdwijner BV
Aandelenkapitaal Winstreserve
€ 50 € 450
Waarde Activa Af: schulden
Waarde
€ 500
Waarde
Waarde per aandeel
€ 500 50
€ 10
€ 300 -€ 50
Totaal
\
Commercieel € 600 € 200 € 100 € 900
25
Artikel 3.55 IB 1. Een belastingplichtige hoeft bij het bepalen van de (…) winst het voordeel uit de vervreemding van aandelen of winstbewijzen in het kader van een aandelenfusie niet in aanmerking te nemen. De eerste volzin is niet van toepassing op een in het kader van een aandelenfusie genoten bijbetaling.
vergroting aand.kap 50 + 25 nieuw
Aandelenkapitaal (€ 1.000) Agioreserve Winstreserve Crediteuren Totaal
Art. 3.55 IB is niet verplicht. Als dat voordeliger is, mag een belastingplichtige het voordeel tot de winst rekenen – bij te verrekenen verliezen.
€ 250
Aantal uit te reiken aandelen
€ 250 € 10
Overnemer BV (x € 1.000) Gebouwen Machines Overige activa
Artikel 3.7 IB Winst uit een onderneming is het bedrag van de gezamenlijke voordelen die, onder welke naam en in welke vorm ook, worden verkregen uit een onderneming.
waarde 250 - aandelen 25
Commercieel € 75 € 225 € 450 € 150 € 900
Verdwijner BV (x € 1.000) BESTAAT NIET MEER
2009~GBE3.2 (FE)~PRES02 Auteur: Wim Laman
Versie 1.01 -- 01-mei-2010 7
2009~GBE3.2 (FE)~PRES02 Auteur: Wim Laman
Versie 1.01 -- 01-mei-2010 8
2009~GBE3.2 (FE)~PRES02 Auteur: Wim Laman
Versie 1.01 -- 01-mei-2010 9
Versie 1.01 -- 01-mei-2010 3
2009 -- Bedrijfsadministratie - GBE3.2 (FE) - Deel 2
Fiscale gevolgen
2 van 2
Fiscale voorwaarden aandelenfusie
Bij de Vpb-ondernemer De aandelen behoren tot het ondernemingsvermogen van een lichaam (Vpbonderneming).
1 van 3
Fiscale voorwaarden aandelenfusie
Voorwaarden bij aandelenfusie Eisen t.a.v. de vennootschappen
Eisen t.a.v. de zeggenschap
• overnemer en vervreemder zijn in Nederland gevestigd
Artikel 8 Vpb 1. De winst wordt opgevat en bepaald op de voet van de artikelen (…) van de Wet inkomstenbelasting 2001, waarbij voor ondernemer wordt gelezen belastingplichtige.
2 van 3
• overnemer verwerft meerderheid van de stemmen in vervreemder
of of • overnemer en vervreemder zijn in verschillende EU-landen gevestigd
Conclusie: desgewenst geen Vpb-heffing bij houdstermij.
• overnemer vergroot bestaande meerderheid in vervreemder.
Bij de aandeelhouder
of
Artikel 4.41 IB 1. Op verzoek van de belastingplichtige wordt het voordeel uit de vervreemding van aandelen of winstbewijzen in het kader van een aandelenfusie als bedoeld in artikel 3.55 niet in aanmerking genomen. (…)
2009~GBE3.2 (FE)~PRES02 Auteur: Wim Laman
• overnemer is in Nederland en vervreemder is buiten EU gevestigd.
Versie 1.01 -- 01-mei-2010 10
2009~GBE3.2 (FE)~PRES02 Auteur: Wim Laman
Versie 1.01 -- 01-mei-2010 11
2009~GBE3.2 (FE)~PRES02 Auteur: Wim Laman
Versie 1.01 -- 01-mei-2010 12
Versie 1.01 -- 01-mei-2010 4
2009 -- Bedrijfsadministratie - GBE3.2 (FE) - Deel 2
Fiscale voorwaarden aandelenfusie
3 van 3
Fiscale gevolgen bedrijfsfusie
Bedrijfsfusie – voorbeeld 2 Overnemer BV neemt het bedrijf van Vervreemder BV over tegen uitgifte van eigen aandelen. Overnemer BV (x € 1.000)
Hoofdregel Overdrager is over de met die overdracht behaalde winst Vpb verschuldigd.
Eisen t.a.v. de overdracht • de overnemer reikt nieuw uitgegeven eigen aandelen uit
Gebouwen Machines Debiteuren Liquide middelen Goodwill
fiscaal € 800 € 225 € 75 € 30
Totaal
€ 1.130
Aandelenkapitaal (€ 1.000 nom) Winstreserve Kostenegalisatiereserve Crediteuren Totaal
fiscaal € 600 € 180 € 150 € 200 € 1.130
Vervreemder BV (x € 1.000) Gebouwen Machines Debiteuren Voorraden Liquide middelen
fiscaal € 350 € 50 € 40 € 35 € 10
Totaal
Artikel 14 Vpb 1. De belastingplichtige die zijn gehele onderneming of een zelfstandig onderdeel van een onderneming overdraagt (overdrager) aan een ander lichaam (…) behoeft de winst behaald met of bij de overdracht niet in aanmerking te nemen, mits… Indien de winst buiten aanmerking blijft, treedt de verkrijgende rechtspersoon (…) in de plaats van de verdwijnende rechtspersoon.
Eisen t.a.v. het motief • niet in overwegende mate gericht op ontgaan of uitstellen belastingheffing.
€ 485
commercieel € 400 € 100 € 40 € 35 € 10 € 585
Overnemer BV
Aandelenkapitaal (€ 1.000 nom) Winstreserve Herwaarderingsreserve Crediteuren
fiscaal € 300 € 150 € 35
Totaal
€ 485
Vervreemder BV
kostenegalisatieres. Aandelenkapitaal Winstreserve Fiscaal beclaimde reserves Af: Vpb-claim 20%
€ 600 € 180 € 150 € 30
Aandelenkapitaal Winstreserve
€ 300 € 150
Fiscaal beclaimde reserves Af: Vpb-claim 20%
€ 0 € 0
Stille reserves + goodwill Af: Vpb-claim 20%
€ 100 € 20
€ 120 Stille reserves + goodwill Af: Vpb-claim 20%
€ 375 € 75
Waarde per aandeel
€ 0
€ 300
comm. 1.505 - fisc. 1.130 Waarde
€ 1.200 € 1.200 600
€ 2
€ 80
comm. 585 - fisc. 485 Waarde
€ 530 € 530 € 2
Aantal uit te reiken aandelen
+ bestaande winstres. - fisc. beclaimde res. vervreemder BV - stille res. + goodwill vervreemder BV
265
180
vergroting
-80
(NIET stille res. + goodwill overnemer BV) Overnemer BV (x € 1.000)
Als aan de voorwaarden wordt voldaan, is over het behaalde voordeel geen Vpb verschuldigd – de ongecompliceerde geruisloze bedrijfsfusie.
Gebouwen Machines Debiteuren Voorraden Liquide middelen Totaal
\ Deelnemeing BV O Totaal
Auteur: Wim Laman
€ 1.505
Faciliteit
• een eventuele bijbetaling in contacten (afronding) bedraagt maximaal 10% van de nominale waarde van de uitgereikte aandelen.
2009~GBE3.2 (FE)~PRES02
commercieel € 1.000 € 300 € 75 € 30 € 100
Versie 1.01 -- 01-mei-2010 13
2009~GBE3.2 (FE)~PRES02 Auteur: Wim Laman
Versie 1.01 -- 01-mei-2010 14
2009~GBE3.2 (FE)~PRES02 Auteur: Wim Laman
fiscaal € 1.150 € 275 € 115 € 35 € 40 € 1.615
Commercieel € 1.200 € 325 € 115 € 35 € 40 € 1.715
Aandelenkapitaal (€ 1.000) Agioreserve Winstreserve Kostenegalisatiereserve Latente Vpb som van de Crediteuren Vpb-claims Totaal
fiscaal Commercieel € 865 € 865 € 265 € 265 € 100 € 225 € 150 € 125 € 235 € 235 € 1.615
€ 1.715
Vervreemder BV (x € 1.000) € 530
Aandelenkapitaal Winstreserve
€ 300 € 230
€ 530
Totaal
€ 530
Versie 1.01 -- 01-mei-2010 15
Versie 1.01 -- 01-mei-2010 5
2009 -- Bedrijfsadministratie - GBE3.2 (FE) - Deel 2
Standaardvoorwaarden
Extra eis bij bedrijfsfusie
Als niet aan de voorwaarden wordt voldaan, biedt het tweede lid alsnog een mogelijkheid tot geruisloze bedrijfsfusie. De rechtspersonen moeten dan wel akkoord gaan met de voorwaarden die de Belastingdienst stelt. Het gaat dus om buitenwettelijke voorwaarden.
Fiscale gevolgen juridische fusie
Artikel 14b Vpb 1. Indien vermogen van een belastingplichtige onder algemene titel in het kader van een fusie overgaat (de verdwijnende rechtspersoon), wordt de verdwijnende rechtspersoon geacht zijn vermogensbestanddelen ten tijde van de fusie te hebben overgedragen aan de rechtspersoon waarop deze vermogensbestanddelen onder algemene titel overgaan (verkrijgende rechtspersoon) en ten tijde van de fusie te zijn opgehouden uit de onderneming in Nederland belastbare winst te genieten.
Daarvan is volgens art. 14 lid 4 Vpb sprake als:
Op grond van art.14b lid 1: behoort het voordeel behaald met de overdracht bij de overdrager/verdwijner tot de winst; wordt de overdracht aangemerkt als staking van de onderneming.
de bedrijfsfusie niet plaatsvindt op grond van zakelijke overwegingen,
Om de rechtsgelijkheid en rechtszekerheid te vergroten heeft de staatssecretaris een aantal modelvoorwaarden vastgesteld, de standaardvoorwaarden.
of de aandelen in de overdrager of de verkrijger binnen drie jaar na de overdracht worden vervreemd aan een derde,
Het gevolg is dat over de stille reserves en goodwill met de fiscus moet worden afgerekend.
tenzij het tegendeel aannemelijk wordt gemaakt. 2009~GBE3.2 (FE)~PRES02 Auteur: Wim Laman
Versie 1.01 -- 01-mei-2010 16
1 van 3
Hoofdregel Er bestaat geen recht op de faciliteit als de bedrijfsfusie in overwegende mate is gericht op het ontgaan of uitstellen van belasting.
2009~GBE3.2 (FE)~PRES02 Auteur: Wim Laman
Versie 1.01 -- 01-mei-2010 17
2009~GBE3.2 (FE)~PRES02 Auteur: Wim Laman
Versie 1.01 -- 01-mei-2010 18
Versie 1.01 -- 01-mei-2010 6
2009 -- Bedrijfsadministratie - GBE3.2 (FE) - Deel 2
Fiscale gevolgen juridische fusie
2 van 3
Fiscale gevolgen juridische fusie
Artikel 14b 6. De verkrijgende rechtspersoon wordt ten tijde van de fusie als een met de belastingplichtige verbonden lichaam, aangemerkt.
3 van 3
Extra eis bij juridische fusie
Faciliteit
Net als bij de aandelenfusie (art. 3.55 IB) bestaat geen recht op de faciliteit als de juridische fusie in overwegende mate is gericht op het ontgaan of uitstellen van belasting.
Artikel 14b 2. De winst (…) behoeft niet in aanmerking te worden genomen, mits… Indien de winst buiten aanmerking blijft, treedt de verkrijgende rechtspersoon (…) in de plaats van de verdwijnende rechtspersoon. 3. Ingeval niet is voldaan aan (…) bedoelde vereisten, kan onze Minister, op (…) verzoek (…), onder door hem te stellen voorwaarden de inspecteur (…) toestaan de winst (…) geheel of ten dele buiten aanmerking te laten. Daarbij…
Deze bepaling leidt ertoe dat de sancties, die gelden bij vervreemding van vermogensbestanddelen aan een verbonden lichaam, van toepassing zijn (bijv. de regeling voor een afgewaardeerde vordering in art. 13b Vpb).
Daarvan is volgens art. 14 lid 5 Vpb sprake als: de bedrijfsfusie niet plaatsvindt op grond van zakelijke overwegingen,
Evenals bij de bedrijfsfusie zijn er dus twee mogelijkheden: er wordt aan de wettelijke voorwaarden voldaan voordeel blijft o.g.v. art. 14b-2 buiten de winst; alle bij de fusie betrokken rechtspersonen aanvaarden de buitenwettelijke voorwaarden voordeel blijft o.g.v. art. 14b-3 buiten de winst. 2009~GBE3.2 (FE)~PRES02 Auteur: Wim Laman
Versie 1.01 -- 01-mei-2010 19
2009~GBE3.2 (FE)~PRES02 Auteur: Wim Laman
of de aandelen in de overdrager of de verkrijger binnen drie jaar na de overdracht geheel of ten dele worden vervreemd aan een derde, tenzij het tegendeel aannemelijk wordt gemaakt.
Versie 1.01 -- 01-mei-2010 20
2009~GBE3.2 (FE)~PRES02 Auteur: Wim Laman
Versie 1.01 -- 01-mei-2010 21
Versie 1.01 -- 01-mei-2010 7
2009 -- Bedrijfsadministratie - GBE3.2 (FE) - Deel 2
Juridische fusie – voorbeeld 2 Overnemer BV fuseert met Verdwijner BV. Overnemer BV (x € 1.000) Gebouwen Machines Voorraden Overige bezittingen Totaal
fiscaal commercieel € 800 € 1.400 Aandelenkapitaal (€ 1.000 nom) € 200 € 400 Winstreserve € 100 € 100 Kostenegalisatiereserve € 500 € 500 Crediteuren € 1.600
€ 2.400
fiscaal € 220 € 900 -€ 480
Totaal
€ 1.600
Verdwijner BV Gebouwen Machines Voorraden Liquide middelen Totaal
fiscaal commercieel € 200 € 400 Aandelenkapitaal (€ 1.000 nom) € 50 € 100 Winstreserve € 40 € 40 Herwaarderingsreserve € 200 € 200 Crediteuren € 490
€ 740
Totaal
€ 220 € 900
Aandelenkapitaal Winstreserve
Overnemer BV
€ 490
€ 0 € 0
€ 100 € 220
Fiscaal beclaimde reserves Af: Vpb-claim 20%
€ 50 € 10
Stille reserves + goodwill Af: Vpb-claim 20%
€ 250 € 50
€ 0 Stille reserves + goodwill Af: Vpb-claim 20%
€ 800 € 160
€ 40
€ 640 Waarde
Waarde per aandeel
EINDE
Verdwijner BV
Aandelenkapitaal Winstreserve Fiscaal beclaimde reserves Af: Vpb-claim 20%
fiscaal € 100 € 220 € 50 € 120
€ 1.760 € 1.760 220
€ 8
€ 200 Waarde
€ 560 € 560 € 8
Aantal uit te reiken aandelen
+ bestaande winstres. - fisc. beclaimde res. vervreemder BV - stille res. + goodwill vervreemder BV
70
900 -40 -200
vergroting
(NIET stille res. + goodwill overnemer BV) Overnemer BV (x € 1.000)
2009~GBE3.2 (FE)~PRES02 Auteur: Wim Laman
Gebouwen Machines Debiteuren Liquide middelen
fiscaal Commercieel € 1.000 € 1.200 € 250 € 300 € 140 € 140 € 700 € 700
Totaal
€ 2.090
€ 2.340
Aandelenkapitaal (€ 1.000) Agioreserve Winstreserve Herwaarderingsreserve Latente Vpb som van de Crediteuren Vpb-claims Totaal
Verdwijner BV (x € 1.000) BESTAAT NIET MEER
fiscaal Commercieel € 290 € 290 € 490 € 490 € 660 € 740 € 50 € 220 € 600 € 600 € 2.090
€ 2.340
Versie 1.01 -- 01-mei-2010 22
2009~GBE3.2 (FE)~PRES02 Auteur: Wim Laman
Versie 1.01 -- 01-mei-2010 23
Versie 1.01 -- 01-mei-2010 8