Basisbegrippen 3D-tekenen. Vroeger was het begrip 3D-tekenen onbestaande en tekende men gewoon in perspectief wanneer er een dieptezicht nodig was. Normaal werd er enkel in 2D getekend, dus enkel de aanzichten. In het begin van het CAD-tekenen op de computer was dit ook nog het geval, maar met de opkomst van steeds sterkere computers met snellere processoren en meer geheugen is het begrip 3D-tekenen ontstaan en steeds meer op de voorgrond gekomen. Met de moderne programma’s en de sterkere computers is het mogelijk om tekeningen zo te maken dat men niet alleen aanzichten of 2D-tekeningen maar tevens de derde dementie ineens kan toevoegen aan de 2D-tekening om alzo het dieptezicht te verkrijgen. 3D-tekenen vereist wel een aanpassing van de tekenaar omdat hij ruimtelijk moet denken om de derde dementie in zijn project te verwerken en zich steeds moet kunnen inleven in de stand en de plaats waarop hij het project bekijkt en uitwerkt. Waarop dient men te letten? -
Zoals bij een 2D-tekening is het aanzicht van belang. Zeer belangrijk is het constructievlak, welk eigenlijk niet afhankelijk is van het aanzicht. Het constructievlak is het vlak waarop de tekening wordt geprojecteerd. Afhankelijk van het aanzicht kan de tekening op het constructievlak een vervorming krijgen. Van belang is ook dat men met kleuren werkt gedurende het samenstellen. Eveneens van belang is het gebruik van de lagentabel om onderdelen van een samenstelling gemakkelijk aan te passen door het in en uitschakelen van de lagen. Vergeet niet om de laag waarop men tekent te activeren, anders ziet men niet wat er getekend wordt.
3D-tekenen is in het begin niet gemakkelijk maar eens men eraan gewend is zal men zelf de voorkeur geven aan de werkmethode.
Tabel aanzichten
GTI Beveren basis 3D- tekenen
Tabel Constructie vlakken
Pagina 1
GKG
Een oefening op aanzichten en constructievlakken. Als eerste oefening maken we een muuropening voor een binnendeur. Afmetingen “250cm x 250cm x 20cm”. We maken als eerste een lagentabel aan met volgende onderdelen: -
-
Constructielijnen Muur Stofdorpel Kassement o Linker o Rechter o Boven Deur
Voorbeeld van lagentabel
Let er op dat de laag waarop gewerkt wordt actief staat en zichtbaar is, normaal zijn alle lagen zichtbaar en kan men deze uitschakelen door het desbetreffende vinkje in de kolom “zichtbaar” weg te nemen. Zet het aanzicht op isometrisch aanzicht en het constructievlak op “boven C-vlak”. Zet de kleur op rood (2)
aanduiding isometrisch in linker onderhoek
Zie instellingen op voorbeelden boven.
GTI Beveren basis 3D- tekenen
Pagina 2
GKG
Teken een rechthoek met “X= 250”, “Y=20” en “Z=0” en plaats deze op ” X=0, Y=0, Z=0”.
laat het constructievlak en het aanzicht ongewijzigd We gaan de muur een hoogte geven met behulp van “geavanceerd/maken/gesleepte solid/ extrudeer” en geef in het volgmenu “250” in als lengte.
Selecteer bovenaan “ketting” en duidt een van de lijnen van de rechthoek aan. Deze moet nu van kleur veranderen. Geef de extractie richting aan volgens de pijl en druk “enter” of “ok” We hebben nu een balk als gesloten muur met de ingegeven maten
GTI Beveren basis 3D- tekenen
Pagina 3
GKG
De volgende bewerking in het uitsnijden van de opening voor de deur. -Wijzig de kleur in zwart(16), stel het constructievlak op “voor C-vlak” en laat het aanzicht op “isometrisch” staan. Zet de lagentabel op “constructielijnen”. We gaan er van uit dat de deuropening “207cm” hoog is en ”90cm” breed wijzig eerst het volume van “gouraudrendering” naar “draadmodel”
Teken een rechthoek. Stel bovenaan het ankerpunt in op “onder/midden”. En de maten ”X=90” en “Y= 207”, plaats het vierkant met het ankerpunt op het middelpunt van de onderkant muur.
Wijzig nu het aanzicht in “vooraanzicht” en laat C-vlak onveranderd. We gaan nu de deuropening uitsnijden uit de muur. We doen dit met “geavenseerd/wijzig/wijzig/trip solid met curven” Stel in het volgmenu de actie in op” trim” en oriëntatie op “huidig aanzicht”
GTI Beveren basis 3D- tekenen
Pagina 4
GKG
Selecteer eerst het kader van de deuropening (denk aan ketting bovenaan), druk “ok” en selecteer daarna ergens het vlak van de muur. Selecteer de pijl omhoog en druk “ok”. Wijzig nu het aanzicht op “isometrisch aanzicht” en maak de wand terug vol door het “draadmodel terug te wijzigen in “gouraudrendering”
Volgende bewerking is het plaatsen van de stofdorpel. Breedte van de stofdorpel is gelijk aan de muurdikte, dikte “2cm” en de lengte gelijk aan de muuropening min “2cm”. Onderkant stofdorpel ligt gelijk aan de onderzijde van de muur. Wijzig de lagentabel in “stofdorpel”. het constructievlak in “boven C-vlak”. Wijzig de kleur in bv bruin (3) en de maat van de rechthoek van de stofdorpel is “lengte opening –speling” (90-2=88) X “dikte muur” (20) dus “X=88, Y=20” Teken een rechthoek met de bovenstaande maten en laat het ankerpunt staan op “onder/midden” Plaats de rechthoek nu op het midden van de deuropening (middelpunt wordt aangegeven)
GTI Beveren basis 3D- tekenen
Pagina 5
GKG
Nu dienen we de stofdorpel nog de juiste dikte (2cm) te geven. Dit doen we met “geavanceerd/maken/gesleepte solids/extrudeer profiel” selecteer de rechthoek en geef in het volgscherm de dikte in, duidt de pijl aan en druk “ok”. (Zie tekening hierboven rechts)
Maken van Kassement in deuropening. Stel de lagentabel in op “Kassement”. Wijzig kleur in “groen(1)” . Schakel vinkje “zichtbaar” uit bij “muur“ en “constructielijnen” in de lagentabel. Stel constructievlak in op “boven c-Vlak”. We zien nu enkel nog de stofdorpel. Vergroot deze om gemakkelijk te werken.
Teken een horizontale lijn over het midden van de stofdorpel op het bovenvlak.
Denk aan de kleur, contrasterende tegenover de stofdorpel. GTI Beveren basis 3D- tekenen
Pagina 6
GKG
Maak een evenwijdige lijn links of rechts van de middellijn op de helft van de deurbreedte. Vb deurbreedte is ” 83” dus afstand is “83/2” of “41.5” .
Afhankelijk van de soort Kassement tekenen we nu de doorsnede. Bv.
We neme, als voorbeeld de bovenste vorm. Deurdikte 40 mm. Houdt er rekening mee dat onze deur kant gelijk staat aan de kant van de sponning.
Wijzig het aanzicht naar “bovenaanzicht”. We gaan nu de doorsnede van het Kassement spiegelen naar de ander zijde. Kies “transformeren/spiegelen/spiegel kopie”
GTI Beveren basis 3D- tekenen
Pagina 7
GKG
Selecteer bovenaan “hele scherm/type” en kies de kleur die men gebruikt heeft voor de doorsnede te tekenen. Druk “ok” –“ok”. Kies dan bovenaan “1pos V” en geef als referentiepunt een punt op de verticale middellijn. De doorsnede staat nu eveneens om de rechterzijde. Posities steeds bekijken tegenover de lijn die de spiegel vormt. “V” wil zeggen verticale lijn spiegelen van links naar rechts, “H” is horizontaal dus spiegelen van boven naar onder .
Wijzig nu het aanzicht terug in “isometrisch” en de laag in “kassement links”. Maak ook “constructielijnen” terug zichtbaar.
GTI Beveren basis 3D- tekenen
Pagina 8
GKG
Kies “geavanceerd/maak/gesleepte solid/sleep profiel”, en in het volgscherm “tot aan padeinde”
Selecteer de ”linker doorsnede” druk “ok” en selecteer als pad de linker verticale lijn van de deuropening en druk “ok” .
Wijzig de laag in “Kassement rechts” en herhaal de bewerking voor de rechterkant. Beide zijde zijn nu gemaakt. Wanneer we de tekening uitvergroten dan zien we dat de beide verticale Kassement delen te lang zij en tot aan de onderkant van de stofdorpel komen.
We maken die van lengte met “geavanceerd/wijzig/trim solid met solid”, geef in het volgscherm GTI Beveren basis 3D- tekenen
Pagina 9
GKG
“Enkel eerste lichaam” en “enkel geselecteerde deel” en druk “ok”.
Selecteer de een van de verticale delen, selecteer dan de stofdorpel en druk “ok”. Doe hetzelfde voor het andere verticaal deel.de beide delen passen nu op de stofdorpel.
Plaatsen en aanpassen van bovenstuk Kassement. Het tekenen van het bovenstuk van het Kassement kan op verschillende manieren gebeuren. We passen hier een manier toe die ons bewerkingen laat doen die later veelvuldig zullen gebruikt worden. Wijzig de laag in “boven kassement”, wijzig constructievlak in “Voor C-vlak” en laat het aanzicht ongewijzigd. Verwijder de vinkjes bij alle lagen behalve “linker kassement” en “boven kassement”. Wijzig de kleur in “zwart” voor alle duidelijkheid. We hebben nu enkel het “linker kassement” op de tekening.
GTI Beveren basis 3D- tekenen
Pagina 10
GKG
Volgende bewerking is het aanbrengen van punten op de “voorkant” van het kassement op de “zijde die tegen het deurblad” aankomt. Een eerste maat op bv. “10 cm” van de onderzijde en een tweede op de hoogte van het “deurblad + de speling” onderaan, dus “201.5 + 0.5 of 202”. We doen dit met “modeleren/maken/punt/punt booglengte”.
Vul boven de maat “10” in “selecteer de hoek” zoals boven beschreven en druk “ok”. Druk “back-up” en wijzig de maat in “202” en doe hetzelfde opnieuw. Druk “esc” om af te sluiten.
Volgende bewerking is het “kopiëren/roteren” van het kassement en dit op de juiste hoogte plaatsen. We doen dit met “modeleren/transformeren/roteren/kopie”
Selecteer het kassement, druk ”ok”, geef aantal kopie “1” druk “ok” selecteer als eerste punt het punt op “10 cm”, klik op “oversl”, geef als draaihoek “-90” en druk “ok” en “esc”. We hebben nu een kopstuk dat te lang is en te laag staat.
GTI Beveren basis 3D- tekenen
Pagina 11
GKG
We gaan nu het kopstuk op zijn juiste plaats zetten. We doen dit met “modeleren/transformeren/oud-nieuw/verplaatsen”.
Selecteer het kopstuk druk “ok”, selecteer het “onderste punt”, druk ”oversl”, selecteer het bovenste punt. Druk “esc”. Het kopstuk staat nu op zijn plaats bovenaan maar is nog te lang.
Volgende bewerking is het van lengte maken van het kopstuk. Wijzig het aanzicht op “bovenaanzicht” en constructievlak op “boven C-vlak” We plaatsen het vinkje terug bij “rechter kassement” en bij “constructielijnen”. We wijzigen het aanzicht in “vooraanzicht”. Laat de kleur in zwart staan en maak “constructielijnen” actief. Vergroot de bovenkant van de tekening zo groot mogelijk. Plaats nu verticale lijnen op de hoek van de kassementen waar de punten staan. GTI Beveren basis 3D- tekenen
Pagina 12
GKG
We gaan nu het kopstuk op lengte snijden met “geavanceerd/wijzig/geavanceerd trim/trim met curven” vul in het volgscherm “trim” in en druk “ok”
Selecteer een “verticale lijn” , druk ”ok” en selecteer het kopstuk, duidt de richting aan die moet behouden blijven, druk “back-up” en herhaal het met de tweede lijn. Nu dient alleen nog het kopstuk ingepast te worden in de zijstukken. Dit doen we met “geavanceerd/wijzig/geavanceerde trim/ trim solid met solid” . Vink laag “constructielijnen” uit. Maak aanzicht terug ”isometrisch aanzicht” . Kies in volgscherm “enkel eerste lichaam” en druk “ok”
Selecteer het te trimmen solid, in dit geval het verticale kassement en dan het kopstuk, herhaal dit voor het tweede kassement. Druk “esc”. Om te controleren maak het kopstuk onzichtbaar via lagentabel.
GTI Beveren basis 3D- tekenen
Pagina 13
GKG
Het gedeelte dat boven de inkeping is blijven staan kunnen we wegnemen op dezelfde manier als bij het op lengte maken van het kopstuk, dan is de bovenzijde gelijk. We kunnen ook dit stuk wegnemen en het kassement van lengte laten. We doen dit op volgende manier. Activeer” kassement” in de lagentabel, stel het constructievlak op “voor C-vlak”, teken en kruislijn op het punt onderkant kopstuk en sponning. Trim beide lijnen met elkaar zodat het restvlak gesneden wordt.
Wijzig het aanzicht in “vooraanzicht” en gebruik trimmen zoals bij het op lengte maken van het kopstuk. Selecteer nu beide lijnen en druk “ok” selecteer nu het kassement en de richting die moet behouden blijven.
Maak de verschillende lagen zichtbaar met uitzondering van “constructielijnen” . Verwijder alle overtollige lijnen.
GTI Beveren basis 3D- tekenen
Pagina 14
GKG
Het aanbrengen van omlijstingen. Voortbouwende op de bestaande tekening gaan we omlijstingen aanbrengen aan beide zijden van het kassement. De omlijstingen hebben een breedte van “8 cm” en een dikte van “1.5” cm met een eenvoudig profiel.
We openen de lagentabel en voegen twee lijnen toe “omlijsting binnen” en “omlijsting buiten”.
Maak laag “constructielijnen” actief en zichtbaar en de lagen “muur “ en “stofdorpel” onzichtbaar. Wis indien nodig alle lijnen op de laag “constructielijnen” met uitzondering van de lijnen van de muuropening. Wijzig het aanzicht in “voor aanzicht” en het constructie vlak in “voor C-vlak”. Vergroot het onderste deel van het kassement links of rechts.
kies nu bovenaan “hulpmiddelen/nagaan/afstand/twee tekendelen” .
GTI Beveren basis 3D- tekenen
Pagina 15
GKG
Selecteer op de tekening de “linker hulplijn van de opening” en de ”lijn voorkant/sponning” Lees op het hulpscherm de “delta dX” maat af. In ons geval “3.5”.
Dit is de afstand waarover de hulplijn moet verplaatst worden. We houden rekening met de afstand dat de omlijsting van de zijkant blijft. We nemen “3 mm”. We verplaatsen de hulplijn met “modeleren/transformeren/delta verplaats”
Selecteer de hulplijn en vul bovenaan de maat “X 3.5-0.3” (3.2), “Y 0, Z 0”, in, druk “ok” en dan “esc” . de hulplijn wordt nu verplaatst. Doe hetzelfde aan de andere zijde, maar nu is X negatief (-3.2) .
Maak in de lagentabel ook de laag “kassement” onzichtbaar, nu zijn alleen de hulplijnen nog zichtbaar. We moeten nu de lijn “bovenzijde deurblad” nog op de juiste plaats zetten. Hiervoor plaatsen we een punt op de linker lijn volgens volgende maat “dikte stofdorpel + speling+ hoogte deur” of “2 + 0.5 + 201.5 of 204”, vertrekkende van de onderzijde van de lijn. We doen dit met “modeleren/punt/punt booglengte”.
GTI Beveren basis 3D- tekenen
Pagina 16
GKG
Geef boven de maat “204” in, druk “ok” en selecteer de hulplijn kort bij de onderkant. Op de juiste maat komt nu een “kruisje” te staan. Verplaats nu de bovenste hulplijn naar dat punt met “modeleren/transformeren/oudnieuw/verplaatsen”.
Trim nu de lijnen boven en onder naar elkaar zodanig dat de lijnen juist op elkaar aansluiten. Wis het kruisje van het punt. We hebben nu volgende tekening.
Wijzig het aanzicht in “isometrisch”, het constructievlak in “boven C-vlak” ,neem een andere kleur Bv. groen(1). Vergroot de “linker onderhoek” om gemakkelijk te werken. Activeer de laag “kassement binnen” in de lagentabel. Teken nu de doorsnede van de omlijsting vertrekkende van dit hoekpunt.
GTI Beveren basis 3D- tekenen
Pagina 17
GKG
Volgende bewerking is het aanbrengen van de omlijsting rond het kassement. We doen dit met “geavanceerd/maken/gesleepte solids/sleep profiel”.
In het volgscherm “tot padeinde” en “verstek standaard”, druk “ok”. Selecteer de doorsnede van de omlijsting, druk “ok”, selecteer de beide verticale lijnen en de bovenste horizontale lijn. Druk “ok” en dan “esc”. De omlijsting is nu gemaakt.
GTI Beveren basis 3D- tekenen
Pagina 18
GKG
Vervolgens gaan we de omlijstingen tekenen langs de buitenzijde. De plaats waar die komen in kleiner dan aan de binnenzijde als gevolg van de soort kassement. Het verschil is “1 cm” langs elke zijkant naar “binnen” en “1 cm lager bovenaan”. De plaats van de omlijsting is “20 cm naar achter”. Maak “constructielijnen” actief, maak “omlijsting voor” onzichtbaar en “omlijsting achter” zichtbaar. Verplaats de linker verticale hulplijn naar zijn nieuwe plaats met “modeleer/transformeer. Delta verplaatsing/delta verplaats” selecteer de linker lijn geef boven volgende maten in “X=1, Y=20, z=0”en druk ”ok”. Doe hetzelfde voor de rechter lijn maar dan is “X= -1”. Als laatste de boven lijn met gegevens “X=0,Y=20, Z=-1”. Als laatste trimmen we de hoeken naar elkaar.
Maak de laag “omlijsting buiten” zichtbaar en actief. Plaats nu een doorsnede aan de onderkant van de linker lijn en teken de omlijstingen zoals aan de voorkant. Maak de laag “omlijsting binnen” zichtbaar. We hebben nu omlijstingen aan beide zijden. Maak alle lagen “zichtbaar” behalve de laag “constructielijnen”. We hebben nu volgende tekening.
GTI Beveren basis 3D- tekenen
Pagina 19
GKG
Plaatsen van het deurblad. Maak alle lagen onzichtbaar met uitzondering van het kassement. Maak de laag “deur” actief. Wijzig de kleur in een ongebruikte. Bv bruin (3). Teken een rechthoek met als ankerpunt “onder links” en als maat “X=83, Y=3.9” en plaats die ergens voor het kassement. Schuin de beide zijden af zoals bij de echte deur +/- 1mm op de dikte.
Plaats nu een “punt op 0.5” van de onderkant van het kassement op de hoek van de sponning. Dit is de speling tussen deur en stofdorpel. Neem de rechthoek vast op het ankerpunt en verplaats de rechthoek op de gekende manier naar het punt op “0.5”
Expandeer nu de rechthoek omhoog naar de maat van het deurblad (201.5). de deur past nu in het kassement.
GTI Beveren basis 3D- tekenen
Pagina 20
GKG
Volledige tekening na het zichtbaar maken van de verschillende lagen.
Opmerkingen.
GTI Beveren basis 3D- tekenen
Pagina 21
GKG