BAKER TILLY BERK
Branchebulletin
ZORG
JULI 2012
2 | BTB BRANCHEBULLETIN 2012 | ZORG
ZORG | BTB BRANCHEBULLETIN 2012 | 3
VOORWOORD
INHOUDSOPGAVE
Baker Tilly Berk, uw financiële sparringpartner in de zorg
PAGINA 04 | WETSVOORSTEL WINSTUITKERING ZORG
Door technologische ontwikkelingen en vergrijzing
internationale Baker Tilly-netwerk. Ons streven naar
van de bevolking neemt de vraag naar zorg elk jaar
de hoogste kwaliteit is een garantie voor gegrond en
toe. Consumenten die een steeds hogere kwaliteit
richtinggevend advies. De experts uit de Branchegroep
eisen van de zorg, een overheid die marktwerking
Zorg volgen de ontwikkelingen in de sector op de voet
in de zorg stimuleert, zorgaanbieders die moeten
en zijn zodoende goed in staat om als sparringpartner
concurreren op prijs, een toenemende vraag
voor u en uw organisatie op te treden.
naar transparantie, en ga zo maar door. Het is slechts een greep uit de recente ontwikkelingen
WIJ ADVISEREN
in de zorgsector die in de toekomst alleen nog
Iedere branche heeft zo zijn eigen onderwerpen
maar zullen toenemen. Ontwikkelingen waarmee
die aandacht verdienen. In de zorg zijn dat onder
zorgaanbieders van doen hebben en waarop zij
meer de subsidies, kostprijsberekeningen, btw,
moeten anticiperen. Vaak met een beperking
loonheffingen, nieuwe wet- en regelgeving en besturen
van de beschikbare middelen. Kortom, wil een
in het algemeen. Baker Tilly Berk kan u bij deze
zorgaanbieder succesvol zijn, dan moet hij keuzes
onderwerpen adviseren. Hoe doen wij dat? Onder
maken. Steeds weer, kleine en grote.
andere via onze website www.bakertillyberk.nl. Maar ook via deze periodieke uitgave, het Branchebulletin
Ontwikkeling zorgt voor verandering, ook in de
Zorg, waarin wij u op de hoogte brengen van en
financiële situatie van bedrijven in de zorgsector.
adviseren over actuele, financiële ontwikkelingen in
Wijziging in de financiering zorgt voor een
de branche. Daarnaast organiseert de Branchegroep
andere aansturing van organisaties en leidt tot
Zorg regelmatig bijeenkomsten met en voor partijen
veranderingsprocessen in de financiële functies van
uit de zorgsector. Met name om kennis, ervaringen en
zorgbedrijven en -instellingen. Daar komen nog eens
het netwerk met u te delen.
WAT IS DE FISCALE IMPACT VOOR DE ZORGVRIJSTELLING?
PAGINA 05 | RENTE, ZIJN DE RISICO’S BEHEERSBAAR? EEN OBJECTIEVE BLIK OP UW RISICOMANAGEMENT EN TREASURYSTATUUT
PAGINA 06 | UITKLEDING BTW VRIJSTELLING IN DE ZORGSECTOR ACTUELE ONTWIKKELINGEN TOEGELICHT
ontwikkelingen bij als eHealth, Ketenzorg en Patient Empowerment.
Wij wensen u veel leesplezier met deze eerste uitgave van het Branchebulletin Zorgsector. Schroom vooral
BRANCHEGROEP ZORG
niet om contact op te nemen met de Branchegroep
De Branchegroep Zorg van Baker Tilly Berk bestaat
Zorg van Baker Tilly Berk voor advies of meer
uit accountants, belastingadviseurs en andere
informatie. De contactgegevens van onze specialisten
deskundigen, die stuk voor stuk goed zijn ingevoerd
vindt u op de achterzijde van deze uitgave.
in de zorgsector. Die expertise combineren wij met de lokale kennis uit ons kantorennetwerk
Marco Hoeks
en met de grensoverschrijdende kennis uit het
Voorzitter Branchegroep Zorg
PAGINA 08 | HORIZONTAAL TOEZICHT IN DE ZORG BELASTINGDIENST EN ZORGONDERNEMERS WERKEN SAMEN BIJ HORIZONTAAL TOEZICHT
PAGINA 09 | VENNOOTSCHAPSBELASTING IN DE ZORGSECTOR INPERKING VRIJSTELLING VENNOOTSCHAPSBELASTING
ZORG | BTB BRANCHEBULLETIN 2012 | 5
WETSVOORSTEL WINSTUITKERING ZORG
RENTE, ZIJN DE RISICO’S BEHEERSBAAR?
EEN TOELICHTING OP HET VOORSTEL
WAT IS DE FISCALE IMPACT VOOR DE
EEN OBJECTIEVE BLIK OP UW RISICOMANAGEMENT
Op 9 februari 2012 zijn er wijzigingen ingediend
ZORGVRIJSTELLING?
EN TREASURYSTATUUT
in de Wet cliëntenrechten zorg (Wcz) en in enkele
Veel zorginstellingen maken momenteel gebruik van de
Risicomanagement is een belangrijk onderdeel
andere wetten om het voor aanbieders van medisch-
zorgvrijstelling in de vennootschapsbelasting.
voor zorgbedrijven en -instellingen. Met renterisico-
dat men over onvoldoende middelen beschikt
specialistische zorg mogelijk te maken met ingang van
Dit betekent dat er dan geen vennootschapsbelasting
management kunt u uw organisatie onder andere
om aan de directe verplichtingen te voldoen.
1 januari 2013 winst uit te keren. Zij dienen dan wel
over de winst wordt geheven. Eén van de voorwaarden
beschermen tegen een rentestijging op korte termijn.
Het risico hangt in praktijk sterk samen met de
aan een aantal voorwaarden te voldoen.
is dat behaalde winsten uitsluitend worden aangewend
Door de ontwikkelingen in de zorgsector van de
solvabiliteit van een onderneming. Voor solvabele
voor vrijgestelde zorglichamen of een algemeen
afgelopen jaren en de economische crisis zijn deze
ondernemingen is het makkelijker om extra
maatschappelijk belang.
renterisico’s alleen maar relevanter geworden. Iedere
kredietfaciliteiten aan te trekken dan voor niet
Dit wetsvoorstel is een uitwerking van het voornemen uit het Regeer- en Gedoogakkoord om onder
(faillissement of onwil om te betalen) dan wel een externe oorzaak hebben. •
zorgondernemer komt tegenwoordig wel een keer in
Liquiditeitsrisico - Liquiditeitsrisico is het risico
solvabele ondernemingen. •
Solvabiliteitsrisico - Solvabiliteitsrisico is het
voorwaarden gereguleerde winstuitkering mogelijk te
Wanneer winsten kunnen worden uitgekeerd
maken voor aanbieders van medisch-specialistische
aan private vermogensverschaffers vervalt de
zorg, zoals algemene en categorale ziekenhuizen en
zorgvrijstelling en dient over de winst (al dan niet
Door de invoering van de normatieve huisvestings-
op lange termijn aan de verplichtingen te voldoen.
zelfstandige behandelcentra. De regering verwacht
uitgekeerd) vennootschapsbelasting te worden
component (NHC) is een beheersing van rentekosten
Daarnaast behelst dit risico het voldoen aan de
dat de aanbieders hierdoor beter in staat zullen zijn
voldaan. Echter, door een zorgvuldige structurering
en -risico’s steeds relevanter geworden. Iedere stijging
verplichtingen bij een faillissement.
om privaat kapitaal in de vorm van risicodragend
van de deelname door private investeerders kan de
van de rente op de kapitaalmarkt kan een effect
vermogen aan te trekken. Verder denkt de regering dat
zorgvrijstelling mogelijk behouden blijven. Uiteraard is
hebben op de resultaten van uw organisatie.
hiermee de kwaliteit, dienstverlening en doelmatigheid
dit mede afhankelijk van een eventuele aanpassing van
van de medisch-specialistische zorg zal verbeteren.
de zorgvrijstelling door het Ministerie van Financiën.
aanraking met een vorm van renterisico.
risico dat het eigen vermogen onvoldoende is om
Er bestaan verschillende vormen van financiering en financieringsinstrumenten om uw risico’s goed te
Veel zorgbedrijven en -instellingen leggen de strategie
kunnen beheersen. Hierbij kan onder andere gedacht
t.a.v. renterisico’s inmiddels vast in een Treasury
worden aan renteswaps, rentecaps, de swaption, de
Het verbod op winstoogmerk is nu in de Wet toelating
Statuut. Binnen het kader van de treasury worden
floor en de collar. Deze instrumenten vergen wel een
zorginstellingen (Wtzi) geregeld. Met dit verbod werd
veelal de volgende risico’s genoemd:
specifieke kennis, strategie en onderhoud. Daarnaast
niet zo zeer beoogd het streven naar winst (het streven
•
Valutarisico - Valutarisico betreft het risico van
dienen zij te passen in uw situatie. Wij beschikken
naar een optimaal exploitatieresultaat) te verbieden,
veranderingen in de winst- en verliesrekening of
over gedegen kennis op het gebied van financierings-
maar werd vooral geprobeerd de uitkering van winst
de balans door een mutatie van een valuta. Dit
instrumenten en hebben brede ervaring in advisering
te verbieden voor bepaalde groepen zorgaanbieders.
kan betrekking hebben op een valuta waar men in
omtrent treasury beleid.
In het Uitvoeringsbesluit Wtzi zijn de zorginstellingen
handelt of waarin een afnemer/leverancier handelt. •
aangewezen waarvoor dit verbod niet geldt. Met de
Renterisico - Renterisico houdt in dat door
inwerkingtreding van dit nieuwe wetsvoorstel worden
MEER WETEN?
veranderingen in de rentestand het resultaat van
MEER WETEN?
ook aanbieders van medisch-specialistische zorg van
Neem dan contact op met partner belastingadviseur Marco Hoeks, (030 258 70 00) of
[email protected]
een onderneming verandert.
Neem contact op met onze corporate finance manager Lorijn van Leersum, (030 204 01 00) of
[email protected]
het verbod op winstoogmerk uitgezonderd.
•
Kredietrisico - Kredietrisico is het risico dat krediet verleend aan afnemers, niet wordt betaald. Oorzaak kan ofwel bij de afnemer liggen
6 | BTB BRANCHEBULLETIN 2012 | ZORG
UITKLEDING BTWVRIJSTELLING IN DE ZORGSECTOR DE ACTUELE ONTWIKKELINGEN TOEGELICHT
KOPPELING MET INDICATIE OF TOEWIJZING
BEZUINIGING EN DECENTRALISATIE VAN INVLOED
De btw-vrijstelling is van toepassing op de diensten
OP DE BTW-VRIJSTELLING
van zorgaanbieders indien sprake is van AWBZ-zorg
Deze “ongelijke situaties” worden versterkt door de
voor zover de cliënt beschikt over een indicatiebesluit
ontwikkelingen in de Wmo. Bezuinigingsmaatregelen
afgegeven door het CIZ. De btw-vrijstelling is ook
bewegen gemeenten te korten op het budget voor de
van toepassing op het verlenen van huishoudelijke
Wmo-zorg waardoor de zorgfunctie huishoudelijke
verzorging aan cliënten ten behoeve van wie ingevolge
verzorging verder wordt uitgekleed. Omdat elke
de Wmo vaststaat dat ze op die verzorging zijn
gemeente eigen regels en voorwaarden heeft omtrent
aangewezen. De koppeling van de btw-vrijstelling
de formele toewijzing van zorg, kan dit tot gevolg
aan het indicatiebesluit of toewijzing is gemaakt om
hebben dat cliënten in gemeente X geen toewijzing
te voorkomen dat de Belastingdienst zelf criteria
meer ontvangen en in gemeente Y wel.
van medische en sociale aard moet ontwikkelen en toepassen om te beoordelen of sprake is van btw
Bovengenoemde “ongelijke situaties” worden verder
vrijgestelde zorg.
versterkt door de kabinetsplannen om de zorgfuncties extramurale individuele- en groepsbegeleiding
Op basis van Europese jurisprudentie dienen
over te hevelen van de AWBZ naar de Wmo. De
de EU-lidstaten voor de toepassing van de btw-
uitvoering van deze zorg komt dan, net als bij
vrijstelling voor de zorg het beginsel van fiscale
huishoudelijke verzorging, in handen te liggen van
MINISTERIE
de Belastingdienst als de zorgaanbieder praktisch
neutraliteit in acht te nemen. Dit beginsel verzet zich
de gemeenten, die vervolgens ook te maken krijgen
De btw-vrijstelling voor de zorg heeft tot doel de
uitvoerbaar is. Wij zullen ons blijven inzetten om op
ertegen dat ondernemers die dezelfde activiteiten
met de door de staatssecretaris aangekondigde
kosten voor de cliënt te verlagen en de zorg beter
korte termijn alternatieven uit te werken die voor
verrichten, verschillend worden behandeld bij
doelmatigheidskorting van vijf procent op de
toegankelijk te maken. Om die reden hebben wij
partijen wel hanteerbaar zijn.
de heffing van btw. De vraag die vervolgens kan
overheveling van de budgetten van de zorgkantoren
de bovengenoemde btw-problematiek besproken
worden gesteld is of de zorgverlening waarvoor een
naar de gemeentefondsen.
met het Ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport en het Ministerie van Financiën. Beide
indicatie is aangevraagd een andere activiteit is dan zorg waarvoor geen indicatie is afgegeven in de
Volgens ons neemt het aantal situaties waarin het
Ministeries erkennen dat situaties kunnen ontstaan
MEER WETEN?
veronderstelling dat in beide gevallen de medische
fiscale neutraliteitsbeginsel wordt geschonden toe.
waarbij gelijksoortige zorgdiensten voor de btw
Neem contact op met partner Btw-adviesgroep Jayant Rakhan, (030 258 70 00) of
[email protected]
of sociale noodzaak vaststaat. In onze ogen zijn dit
anders worden behandeld. Problematisch wordt
gelijksoortige zorgactiviteiten en wordt het fiscale
echter het vinden van een alternatief dat voor zowel
neutraliteitsbeginsel geschonden. Dit kan ook leiden tot een verstoring van de concurrentieverhoudingen.
ZORG | BTB BRANCHEBULLETIN 2012 | 9
inzicht in werkwijze, basisgegevens, uitgangspunten
VOORDELEN
en verwerkingswijze. De werkwijze van de
De samenwerking rond horizontaal toezicht heeft een
Belastingdienst verschuift hierbij van controles
aantal voordelen voor uw bedrijf of instelling:
achteraf naar afstemming vooraf waar noodzakelijk.
•
één aanspreekpunt bij de Belastingdienst;
•
sneller duidelijkheid en zekerheid over de fiscale
Een belangrijk uitgangspunt van horizontaal toezicht
posities en belastingaanslagen;
is dan ook dat bedrijven en instellingen beschikken
•
voorkomt verrassingen;
over een ‘Internal Control Framework’ (ICF). Het
•
minder toezicht achteraf (controles en
‘Tax Control Framework’ (TCF) is hier een onderdeel
vragenbrieven);
van. Het TCF is een fiscaal risicobeheersing- en
•
minder administratieve lasten;
controlesysteem, dat zich richt op de interne
•
meer inzicht in de fiscale gegevens voor
beheersing van de fiscale processen en betrekking
aandeelhouders en overige stakeholders.
heeft op alle belastingmiddelen. Deze samenstelling van processen en maatregelen wordt op maat
WERKWIJZE
gemaakt voor en door het desbetreffende bedrijf.
Bij horizontaal toezicht richt de Belastingdienst zich op zowel grote organisaties als het midden- en
Baker Tilly Berk volgt alle ontwikkelingen rondom
kleinbedrijf in de zorgsector. De Belastingdienst voert
het horizontaal toezicht op de voet. Wij maken
bij uw bedrijf of instelling een complianceverkenning
afspraken met de Belastingdienst gebaseerd op een
uit. Dit houdt in dat er wordt gekeken of er voldoende
gestandaardiseerde en efficiënte aanpak.
beheersing en controle is over de fiscale processen. Wij zorgen er samen met u voor dat u voorbereid bent op een succesvolle toepassing van horizontaal toezicht bij uw organisatie. Dit bereiken wij door samen met u de onderwerpen te definiëren om tot de gewenste situatie te komen.
HORIZONTAAL TOEZICHT IN DE ZORG
VENNOOTSCHAPSBELASTING IN DE ZORGSECTOR
BELASTINGDIENST EN ZORGONDERNEMERS
wederzijds vertrouwen, begrip en transparantie van
Inperking vrijstelling vennootschapsbelasting
De activiteiten van het lichaam moeten hiervoor
WERKEN SAMEN BIJ HORIZONTAAL TOEZICHT
de Belastingdienst naar het bedrijf en vice versa.
Al meer dan vijftig jaar geleden zijn in de Wet op de
uitsluitend of nagenoeg uitsluitend (dat is: voor 90%
De financiële processen bij zorgbedrijven en
Door goede afspraken te maken wil de Belastingdienst
vennootschapsbelasting vrijstellingen opgenomen
of meer) bestaan uit zorgverlening.
-instellingen zijn in de afgelopen jaren steeds
onnodig dubbel werk voorkomen en de kwaliteit van
voor zorginstellingen. Vanaf 1 januari 2012 is de
meer ontwikkeld. Wij zien daarnaast een grotere
de verschillende soorten aangiften en fiscale posities
vrijstelling voor de verhuur van zorgvastgoed echter
In de situatie waarin uitsluitend huisvesting
focus vanuit de overheid en Belastingdienst op de
optimaliseren. Het bedrijf of de instelling zal openheid
afgeschaft. Dit betekent dat de vrijstelling niet meer
wordt verschaft ten behoeve van bejaarden
zorgbranche. Vooral omdat bedrijven en diensten
van zaken moeten geven over de werk- en handelwijze.
zal gelden voor instellingen die alleen onderkomen
en gehandicapten kan mogelijk een Fiscale
binnen deze branche zich inmiddels in een meer
De Belastingdienst zal daartegenover zijn systemen
verzorgen. Dit houdt in dat rechtspersonen die zich
Beleggingsinstelling (FBI) uitkomst bieden.
commerciële richting hebben ontwikkeld. Fiscale
en informatie transparant moeten maken voor de
bezighouden met het verhuren van vastgoed aan
processen beheersen en controleren wordt binnen
belastingplichtige.
bejaarden en gehandicapten vanaf 1 januari 2012 een
uw zorgorganisatie dan ook een steeds belangrijker element bij de financiële functie.
belastingplicht hebben. Naast het feit dat organisaties in de zorgsector moeten aantonen dat zij voldoen aan de algemene
Zijn er nog mogelijkheden voor een vrijstelling?
Horizontaal toezicht is de naam van de nieuwe
en branchespecifieke wet- en regelgeving, moeten
Wanneer er ook zorg wordt aangeboden, kan
controleaanpak op uw fiscale bedrijfsvoering door
zij ook bewijzen dat zij hun fiscale processen en
nog steeds gebruik worden gemaakt van de
de Belastingdienst. Deze methodiek is gebaseerd op
risico’s beheersen. De betrokken partijen geven
zorgvrijstelling.
MEER WETEN? Neem dan contact op met partner belastingadviseur Marco Hoeks, (030 258 70 00) of
[email protected]
10 | BTB BRANCHEBULLETIN 2012 | ZORG
MEER WETEN? NEEM CONTACT OP MET DE BRANCHEGROEP ZORG
MARC VENERIUS partner accountant, (0546) 82 70 00
[email protected] Almelo
JAYANT RAKHAN
MARTIN MEIJER
partner Btw-adviesgroep, (030) 258 70 00
[email protected] Utrecht
manager accountant, (030) 258 70 00
[email protected] Utrecht
JANKHIM HAN
HARRO DIKKEBOOM
partner accountant, (040) 250 57 00
[email protected] Eindhoven
partner accountant, (020) 644 28 40
[email protected] Amsterdam
ARNO VAN DE HEIJDEN
GERARD ADRIAANSE
partner accountant, (073) 613 16 86 arno.vanderheijden@ bakertillyberk.nl ‘s-Hertogenbosch
senior manager accountant, (010) 253 59 00
[email protected] Rotterdam
COLOFON Aan dit bulletin werkten mee Marco Hoeks, Lorijn van Leersum,
Dit Branchebulletin is een uitgave
Jayant Rakhan, Baker Tilly Berk Communicatie,
van Baker Tilly Berk N.V.
Lonneke Kranendonk (Label, Arnhem)
ALEX RUIGENDIJK
MARCO HOEKS
senior manager accountant, (071) 305 00 00
[email protected] Leiden
partner belastingadviseur, (030) 258 70 00
[email protected] Utrecht
Ontwerp Crossings Communications, Utrecht
CONTACTGEGEVENS
Drukwerk Graficiënt Printmedia, Almere
Baker Tilly Berk Branchegroep Zorg
Aan de samenstelling van deze uitgave wordt veel zorg besteed.
Herculesplein 303 - 313
Niettemin kan geen aansprakelijkheid worden aanvaard voor mogelijke
3584 AA Utrecht
onjuistheden. Gezien het min of meer algemene karakter van de artikelen kan niet worden ingestaan voor de toepassingsmogelijkheden in
Postbus 85007
specifieke situaties. Na verkregen schriftelijke toestemming is overname
3508 AA Utrecht
van artikelen toegestaan, mits integraal en met bronvermelding.
Wij adviseren www.bakertillyberk.nl
An Independent Member of Baker Tilly International
