B Day beheerplannen in de steigers

Verslag

B Day ‘beheerplannen in de steigers’ Datum: 17 september 2009 Locatie: Hoofdkantoor Natuurmonumenten ’s Graveland

Verslag Beheerplannen in de Steigers 17 september 2009 Wing

1

Belangrijkste conclusies B day Een samenvatting met de belangrijkste conclusies van de dag. Terugkijkend zijn dat de volgende: 1.

Het proces van omkeerplannen was bedoeld om te bepalen of de instandhoudingsdoelstellingen uit de aanwijzingsbesluiten Natura2000 haalbaar en betaalbaar zijn, maar heeft veel meer opgeleverd. Provincies en locale organisaties zijn intensief betrokken geraakt bij Natura2000 en de kansen en problemen zijn op tafel gekomen. Mede omdat op zoveel plaatsen tegelijk werd gewerkt aan de beheerplannen, zijn de kansen en problemen niet alleen op gebiedsniveau, maar ook regionaal en landelijk zichtbaar geworden. Er is heel veel kennis opgedaan en gedeeld. Overheden werken nu veel beter samen dan een jaar geleden, het onderlinge vertrouwen is gegroeid en ook de communicatie met maatschappelijke organisaties is sterk verbeterd.

2.

De overheersende mening onder de aanwezigen was dat ‘haalbaar en betaalbaar’ betekent dat doelen en middelen strategisch in de tijd gefaseerd moeten worden, met oog voor de sociale en maatschappelijke omgeving. Van de 71 ingediende plannen zijn 30 haalbaar, eventueel met technische aanpassingen. De overige 41 plannen zijn nu niet volledig haalbaar en betaalbaar. Een groot deel daarvan zal waarschijnlijk in de toekomst wel haalbaar en betaalbaar blijken te zijn als partijen de tijd krijgen. Creativiteit, flexibiliteit en samenwerking tussen alle partijen zijn nodig om beschikbare middelen zo in te zetten dat doelen dichterbij gebracht worden en mettertijd haalbaar zullen zijn.

3. a. b. c.

Een volgende keer kunnen de volgende zaken bijdragen aan een nog beter procesverloop: goede afspraken over rollen en verantwoordelijkheden, sneller de scope verbreden (integraal werken), en vooraf een goede communicatiestrategie en verwachtingenmanagement.

Voor de toekomst zijn uit B Day de volgende conclusies te trekken: 4.

Maak een duidelijk onderscheid tussen de grote hardnekkige vraagstukken en de kleinere. De voortouwnemers moeten grote bestuurlijke onderwerpen zoals stikstof goed adresseren en knopen doorhakken. De kleinere onderwerpen moeten bij voorkeur praktijkgericht en dynamisch worden opgepakt, stap voor stap in de tijd gefaseerd, met concrete resultaten in het veld.

5.

Voor het oplossen van de lastige vraagstukken zoals de hoge stikstofdepositie is strategische samenwerking noodzakelijk. Partijen moeten op tijd samen nadenken over mogelijke oplossingen, ook wanneer deze pas op lange termijn binnen bereik komen. De overheid moet uitdagen maar ook zelf participeren. Deelnemers hebben hoge verwachtingen van de programmatische aanpak stikstof, maar er klinkt ook de waarschuwing dat deze alleen zal slagen wanneer alle partijen een bijdrage leveren.

6.

Van hoofdpijndossier naar succesformule. De eerste stap is met deze omkeerplannen gezet. Nu komt het aan op gebruik maken van de kansen. Mensen zijn trots op hun gebied! Er worden met een praktische aanpak aanzienlijke successen geboekt, waar ook bestuurders zich mee kunnen verenigen. Bestuurders kunnen dat laten zien. Belangrijk is dat Natura2000 geen papieren tijger blijft maar snel een praktische uitstraling krijgt: schop in de grond.

Meine Bruinsma en Henk Smit, 1 oktober 2009


2

B Day ‘beheerplannen in de steigers’ Programma

15.00

Rondleiding Oostelijke Vechtplassen (optioneel)

16.00

Ontvangst en start beheerplannenmarkt De 12 provincies presenteren hun concept-beheerplannen. In de etalage staan de 3 meest creatieve oplossingen die ontstaan zijn in het beheerplanproces.

16:30

Opening door Meine Bruinsma, Directeur Interbestuurlijk Regiebureau Natura2000

16:30

Welkomstwoord door Teo Wams, Directeur Natuurbeheer Natuurmonumenten

16:35

Symbolische aanbieding van de concept-beheerplannen door Gerard Beukema, Directeur IPO, aan Anita Wouters, DG ministerie LNV

16:50

Terugkijken en samen verder In vier rondes wordt de discussie aangegaan met diverse betrokkenen over de conceptbeheerplannen. Hoe is het proces verlopen? Invulling van de diverse concept-beheerplannen. Hoe gaan we sámen verder? Wat willen we bestuurders meegeven voor het bestuurlijk overleg? Onderbroken door een relativerend intermezzo.

18:05

‘Rondje Provincies’ Beheerplannenmarkt en streek-happerij Verzamelen van de lekkerste hapjes uit de streek. Doneren aan de plannen met de meest creatieve oplossingen.

19:15

Uitreiking prijs voor het beheerplan met de meest creatieve oplossing aan projectleider door Henri Kool, Directeur Programma Directie Natura2000

19.30

Afsluiting door Meine Bruinsma


3

Opening door Meine Bruinsma, Directeur Interbestuurlijk Regiebureau Natura2000 Gastheer Meine Bruinsma heet namens het Interbestuurlijk Regiebureau Natura2000 alle aanwezigen van harte welkom op deze B day. Tijdens deze bijeenkomst wordt stilgestaan bij de megaklus die door heel veel mensen is uitgevoerd, velen hebben aan de beheerplannen voor Natura2000 gewerkt. 1 September 2009 werd in de loop der tijd DE datum voor de beheerplannen en deze datum is nu gepasseerd. Vandaag wordt, in een leuke sfeer, terug- en vooruit gekeken naar de toekomst. Vandaag wordt niet over geld gesproken, ook wordt er niet onderhandeld. Wat we wel doen is goede ideeën uitwisselen. Door de provincies zijn in totaal 22 creatieve ideeën betreffende de beheerplannen ingediend, als we naar problemen hadden gevraagd, was dit aantal waarschijnlijk veel hoger geweest. Deze B-day is op initiatief van Natuurmonumenten ontstaan; een moment om stil te staan bij datgene wat inmiddels bereikt is.

Welkomstwoord door Teo Wams, Directeur Natuurbeheer van Natuurmonumenten Teo Wams heet ook iedereen van harte welkom op landgoed Schaep en Burgh. Natuurmonumenten vindt het leuk om deze B day in hun huis te vieren. Met een lach refereert Teo Wams aan een krantenbericht van vandaag waarin staat dat door toedoen van Natura2000 binnenkort geen partytenten meer geplaatst mogen worden en dat terwijl de plenaire bijeenkomst juist in een grote partytent plaats heeft. Hopelijk blijkt dit een broodje aap verhaal te zijn. Ook in de geschiedenis van Schaep en Burgh gaat het over mens en natuur, een mooie symboliek voor Natura 2000. Begin zeventiende eeuw kregen Amsterdamse kooplieden vergunning om veen en zand af te graven tussen Hilversum en Kortenhoef. Als tegenprestatie moesten op iedere kavel twee boerderijen worden gezet en de grond in cultuur gebracht. Na enige tijd groeide hun waardering voor het buitenleven en vestigden de kooplieden zich hier permanent. De ontwikkeling van het gebied kan niet los worden gezien van de geschiedenis van Amsterdam. De eigenaren van de buitenplaatsen lieten later zand afgraven dat in trekschuiten naar Amsterdam ging. Dit zand diende als bouwmateriaal om de slappe veenbodem van de hoofdstad te verstevigen. Een groot deel van de gronden van Vereniging Natuurmonumenten heeft het predicaat Natura2000. De vereniging is hier erg blij mee omdat natuur bescherming nodig heeft. De medewerkers van Natuurmonumenten zijn dan ook sterk betrokken geweest bij het gehele beheerplanproces. Door veel mensen is hard gewerkt aan de plannen en het behalen van de deadline 1 september is bijzonder. Het is prettig om hier op Schaep en Burgh bij stil te staan.

Symbolische aanbieding concept-beheerplannen door Gerard Beukema, algemeen directeur IPO Bij een feestje rondom 1 september hoort natuurlijk ook een serieus woord over de 71 ingediende beheerplannen. Zelfs op 1 september werden de plannen nog bij het ministerie van LNV aan de deur aangeboden. Vandaag brengt Gerard Beukema de aangeboden plannen in een kruiwagen de tent binnen en biedt deze symbolisch aan DG Anita Wouters aan. Voor de aanbieding eerst een korte reflectie nu het einde van het proces van de omkeerplannen bereikt is. Heeft het iets opgeleverd? Heeft het voldaan aan de bedoeling? In eerste instantie wilden de provincies bezien of de uitvoering van het beleid haalbaar en betaalbaar zou zijn. De afgelopen periode heeft geleid tot een intensieve aanpak van beleid bij de provincies. Meer dan via de reguliere route. De betrokkenheid bij de provincies is nu vele malen groter geworden, zo ook bij de diverse maatschappelijke partijen. De betrokkenheid bij de plannen is enorm geweest.


4

Op dit moment ligt er veel bruikbare informatie. Over een aantal thema’s is ook nog steeds veel onzekerheid, maar ook mogelijkheden om in het bestuurlijk overleg tot belangrijke beslissingen te kunnen komen. In de nieuwsbrief van het Regiebureau vraagt “filosoof” Bruinsma of er leven is na 1 september. Ja, dat is er! Ook na deze datum blijft het Regiebureau heel belangrijk. Hopelijk kan ambtelijk veel worden weggewerkt, maar er blijven altijd kwesties op de zeef liggen die in samenwerking goed voorbereid moeten worden. Gerard Beukema hoopt dat op basis van de programmatische aanpak tot goede conclusies rond stikstof gekomen kan worden. Hij biedt symbolisch de gehele inhoud van de kruiwagen aan Mevrouw Anita Wouters aan. Gelukkig zijn de plannen ook op 2 CD roms digitaal beschikbaar.

Reactie Directeur Generaal Anita Wouters, ministerie van LNV Anita Wouters bedankt iedereen voor de overvolle kruiwagen. Gelukkig zijn de dozen leeg, dit soort belangrijke documenten moeten namelijk echt goed bewaard worden. Het is verbazingwekkend dat alle plannen op twee CD roms passen. Er zit veel werk in de plannen, maar het werk heeft ook heel veel opgeleverd. Nu moeten we met elkaar op zoek naar de echte grote problemen waarop zaken kunnen stagneren. Een van deze problemen is de stikstofproblematiek. Het zal nog veel inzet van ieder vergen, maar het voorwerk is gedaan. Vooroverleg heeft al plaatsgehad over wat al deze plannen straks gaan opleveren. We willen graag weten wat de krenten uit de pap zijn. De agenda wordt opgesteld en de bestuurders moeten nu echt knopen gaan doorhakken. Maar eerst een feestje, vandaag is de kroon op het werk dat al verricht is. Anita Wouters moet terug naar Den Haag, maar ze heeft wel al haar ‘stem-euro’s’ gebruikt voor de


5

meest creatieve ideeën. Zij wenst iedereen een plezierige avond en bedankt de aanwezigen voor het verrichte werk.

Terugkijkend en samen verder, paneldiscussie onder leiding van Henk Smit, Wing Ronde 1: terugkijken op het proces Panel: Edwin Wieman, Ingrid Roelse, Ansjenet van Reeuwijk, Gerbrand van ’t Klooster Verschil tussen start en nu De panelleden geven aan een duidelijk verschil te zien tussen het begin van de planvorming en het huidige moment. In het begin lag de nadruk erg op het beschermen van de natuur, nu is daar een verantwoordelijkheid bijgekomen namelijk zorgen dat de verschillende maatschappelijke organisaties duidelijkheid hebben betreffende Natura2000. Bij de start draaide alles om plannen maken, nu is men verder gegaan en wordt gewerkt richting mogelijke uitwerkingen. LTO heeft als maatschappelijke organisatie de zorg om toe te zien dat er goede stappen gezet worden tijdens het proces. Voor de boeren is de stikstofproblematiek erg belangrijk. We moeten vaststellen dat door de verschillende uitspraken van de Raad van Staten diverse bedrijven in moeilijke posities zitten en wachten op duidelijkheid. Het gevoel van urgentie is groter geworden, men is zich meer bewust van de ingewikkelde problematiek. Wetgeving, onderzoek en onderbouwing zijn hierbij belangrijke aspecten. De grootste verandering is de samenwerking tussen verschillende partijen; provincie, ministerie, maatschappelijke partijen. Het Regiebureau Natura2000 heeft er op ingezet om de verschillende partijen met elkaar in gesprek te brengen. Het wantrouwen tussen de partijen is minder geworden, de onderlinge contacten tussen partijen zijn toegenomen en verlopen makkelijker. De opgelegde tijdsdruk heeft uitermate geholpen omdat de focus hierdoor gebundeld werd. Als voorbeeld wordt het dossier Brabantse Wal genoemd dat al jaren liep maar nu tot een doorbraak komt. Wat had anders gekund in de organisatie van het proces? Men had sneller op integraal niveau moeten gaan werken, het gaat niet alleen maar over de twee aspecten natuur en milieu, het is veel omvattender dan alleen dat. Er had meer aan verwachtingenmanagement gedaan moeten worden. Vanaf het begin is veel naar de beheerplannen geschoven terwijl men eigenlijk toen al wist dat de beheerplannen een beperkte mogelijkheid hadden om omgevingscondities te beïnvloeden. Er zou sneller meer duidelijkheid moeten worden gegeven over het eindproduct. Nu is het conceptbeheerplan ingeleverd. In de provincie Gelderland wordt hierop al beleid gemaakt waardoor het eigenlijk geen concept meer is. Er moet duidelijkheid zijn over wat de status van het plan is over één jaar.


6

Oogst 1 september 2009 Martine Roza van de Programmadirectie Natura 2000 schetst een beeld van de oogst van vandaag.


7


8

Ronde 2: terugblik op inhoud Panel: Henk van der Honing, Suzanne Klaassen, Jeroen Huneker, Gerard de Jong Uit de voorgaande presentatie blijkt dat er al veel verbetering op natuurgebied is. Het gaat goed. Wat kunnen provincies en de gebieden nog doen om het tot 100% te brengen? Het gaat om de kwaliteit van de gebieden. De ervaring kan nu ingezet worden bij het realiseren van de EHS. Nog dieper in de materie duiken, LNV is hier zelf ook wel mee bezig. Dit biedt een verdiepingsslag wat de provincies kan helpen om nader te prioriteren, zodat het geld optimaal besteedt wordt om de doelen op lange termijn te realiseren. Op dit moment is een deel van de plannen niet haalbaar en betaalbaar, hoe hier mee om te gaan? Op dit moment zijn niet alle problemen oplosbaar, dit moet op bestuurlijk niveau wel oplosbaar kunnen worden. In 41 plannen lukt nu niet alles 100%, maar dat wil nog niet zeggen dat het onmogelijk is. Om uitruil van doelen tussen de provincies mogelijk te maken, moet eerst nader onderzoek plaatsvinden. Uitruil doe je niet zomaar, het moet lokaal en ook nationaal in een goed verband zitten. Dit is nu nog niet aan de orde. De analyses zoals ze er nu liggen, zijn in een hele korte tijd gemaakt. Ondanks dat ‘pressure cooking’ voordelen heeft, wil dit niet zeggen dat alle problemen ook in rap tempo opgelost moeten worden. Kijk uit niet in de valkuil van tijdsdruk te komen. De centrale vraag is of de condities aanwezig zijn, of te creëren, om tot oplossingen te komen. Bij de provincie Overijssel is al naar de analyse van de plannen gekeken en is een rapport opgemaakt. Hierin staat beschreven waar de unieke gebieden liggen, is gekeken naar de verschillende natuurtypen en naar het ecologisch onderzoek dat uitgevoerd wordt. Stikstof is al eerder genoemd, maar ook water is een belangrijk onderdeel van de problematiek. Als derde is in Overijssel het onderdeel ‘beheer’ vastgesteld. Met deze drie stuurknoppen (stikstof, water en beheer) moet gewerkt worden naar overeenstemming. Neem de tijd en organiseer het proces goed.

Derde ronde: vooruitblik proces Panel: Jan Sanders, Waldina Hulshoff, Teo Wams, Fred Wouters Draagvlak is belangrijk, hoe kunnen we in het toekomstige proces hierop voorsorteren, hoe het proces nu verder te organiseren? Twee dingen zijn belangrijk voor de toekomst. Het eerste is ‘tijd’. Tijd is onze vriend, laten we het goed gebruiken zodat we op tijd klaar zijn. Het andere is ‘gevoel voor praktijk’. Het is goed van de vergadertafels weg te gaan naar het gebied toe. Dit helpt om de problematiek overzichtelijk te maken en om partijen bij elkaar te brengen. Focus op samenwerking en communicatie. Het is lastig communiceren in processen waar men met grote problemen geconfronteerd wordt. Laten we niet vergeten dat de buitenwereld weet dat je met deze problemen bezig bent. Niet vergeten de buitenwereld bij iedere stap te betrekken. Werk niet alleen met de bevoegde gezagen samen want deze samenwerking zit wel goed, maar werk ook goed met de verschillende belangenorganisaties. Laten we met elkaar, op weg naar 2010, laten zien hoe ver we zijn. Niet één minuut voor twaalf elkaar de Zwarte Piet toespelen. We moeten op tijd samen nadenken over mogelijke oplossingen, samenwerking is belangrijk. De overheid moeten uitdagen, maar ook zelf participeren.


9

Laten we de datum van 1 september 2009 vieren. We dachten de omkeerplannen nooit voor elkaar

te krijgen, maar door commitment van lokale partijen, bijvoorbeeld door gemeenten in de provincie Friesland, is het in een aantal gevallen juist gelukt. Vanaf nu moeten de resultaten goed gecommuniceerd worden. Het Natura2000 project is hartstikke mooi maar heeft een slechte naam. Laten we nu vast de succesfactoren benoemen en niet wachten tot einde van het traject. Het gaat om communiceren en samenwerken. Daarnaast is bestuurlijke draagkracht op een bepaald moment in het proces ook heel belangrijk; besluiten moeten genomen worden in Den Haag en bij de provincies. De overheid is verantwoordelijk voor Natura2000 en moet deze verantwoordelijkheid bestuurlijk nemen. Het volgende feestelijke moment moet samen met de minister zijn. Dan worden de bestuurlijke beslissingen gevierd!

Cabaret De paneldiscussie wordt onderbroken door binnenkomst van Mevrouw Bregtje van Koningsbruggen, een betrokken bewoonster uit de provincie Noord Holland. Omdat het B day is komt Bregtje hier ook even haar entree maken.

Lied van Riet LIEVE MENSEN REIK ELKAAR DE HAND VANMIDDAG IN DE TENT IN 'S GRAVELAND WIL JE DE NATUUR BEHEREN LAAT JE HIER DAN INSPIREREN DAN WORDT HET ALSMAAR MOOIER IN DIT LAND!

DIT LAND! BOER HARMSEN UIT BOTSHOL HAD TEVEEL VEE DUS SCHREEF HIJ HEEL CORRECT HET LNV: "IK BEN VAN PLAN OM UIT TE BREIDEN" HELAAS KWAM GERDA TUSSENBEIDE HAAR ANTWOORD OP ZIJN PLAN WAS RONDUIT: NEE!

IN KORTENHOEF DAAR ZIT MIJN TANTE RIET DE HELE DAG RECHTOP IN HAAR "GEBIED" ZO KAN ZE ZWARTE STERNTJES LOKKEN LIEVE MENSEN REIK ELKAAR DE HAND DIE BROEDEN ONDER TANTES ROKKEN VANMIDDAG IN DE TENT IN 'S GRAVELAND ZE ZEGT:"HET MOET, IK HAAL MIJN DOELEN NIET!“ WIL JE DE NATUUR BEHEREN LAAT JE HIER DAN INSPIREREN LIEVE MENSEN REIK ELKAAR DE HAND DAN WORDT HET ALSMAAR MOOIER IN DIT LAND! VANMIDDAG IN DE TENT IN 'S GRAVELAND WIL JE DE NATUUR BEHEREN LAAT JE HIER DAN INSPIREREN DAN WORDT HET ALSMAAR MOOIER IN Applaus voor Riet Karsenbarg


10

Vierde ronde: punten om mee te geven aan Bestuurlijk Overleg Panel: Anneke Don, Ivo Gelsing, Chantal van Dietvorst, Bart van den Berg Wat gaan we doen met haalbaar en betaalbaar? Kunnen we hier procesafspraken over maken? Wat kunnen we aan het Bestuurlijk Overleg meegeven? Zorg voor helderheid in rollen en verantwoordelijkheden. Ammoniak- en grondwaterproblematiek zijn essentiële onderdelen waar financiële consequenties aan zitten. Geef duidelijkheid mee; we kunnen niet alles in Nederland bereiken maar laten we afspreken wat we wel kunnen en hiernaar handelen. Het hoeft nu niet haalbaar of betaalbaar te zijn als het op lange termijn maar wel kan. Zelfs over stikstof hebben wij niet gezegd dat het niet of nooit haalbaar zal zijn. In Noord Holland is nog een ander heel specifiek urgent probleem: verbrakking. Realisatie van de doelen zou tientallen miljoenen kosten. Het zal best betaalbaar kunnen worden maar maatschappelijk is het eigenlijk niet haalbaar. De maatschappij wil dit niet! Richt in het Bestuurlijk Overleg op de haalbaarheid van de praktische uitvoering. Zorg dat het vooral dynamisch wordt. Het is moeilijk om dynamiek en juridische zaken met elkaar samen te brengen. Hierdoor kan praktisch werken in het veld bemoeilijkt worden. Dynamiek kan samen gaan met duidelijkheid, de fasering biedt mogelijkheden. Voor mensen in een gebied moeten heldere kaders gemaakt worden. Dit is een gezamenlijke maatschappelijke verantwoordelijkheid. Maar na de miljoenennota gezien te hebben, kunnen we er niet automatisch op rekenen dat de miljoenen klaar liggen. Dynamiek hangt erg van het gebied af. In sommige gebieden komen de doelen steeds verder weg maar er liggen ook veel kansen. Laten we met elkaar in gesprek blijven. Provincies doen te weinig aan PR en communicatie. Twee jaar geleden was Natura2000 nog een hoofdpijndossier, maar uiteindelijk is er toch iets uitgekomen. De kans moet gepakt worden en laten we zorgen dat het leuk en mooi wordt. Zo komen we een heel eind. Wat is nodig om het leuk te maken? Hoe de parels de moeite waard te maken? Succes moet je uitdragen. De mensen in de Brabantse gebieden zijn heel trots op hun gebied, ze vinden het zelf de pareltjes van Brabant. Nog grote zorgen over het ammoniakdossier. Het wachten is op het complementeren van de programmatische aanpak. Het ammoniakkader en de ecologische onderbouwing moeten helder zijn. Wat zijn de mogelijkheden om snel de schop in de grond te krijgen, om Natura2000 te verbinden met de praktijk? Op de Veluwe wordt gewerkt met een taskforce. In het veld wordt geen ruzie gemaakt, er is gekozen voor de praktische weg en samen met terreinbeheerders en recreatie wordt een saneringsplan opgesteld. Er is afgesproken ruimte voor elkaar te houden. Hard waar nodig maar in gesprek en dynamisch waar mogelijk. In de provincie Utrecht liggen twee hele mooie juweeltjes, gebieden waar bijna niemand over weet. In het buitenland worden dit soort pareltjes gepromoot. Laten we dat hier ook doen; bordjes neerzetten die uitnodigen om van deze gebieden te genieten. De boodschap is vooral laten we de parels en juweeltjes koesteren maar ook helder en realistisch zijn.


11

Afsluiting Gastheer Meine Bruinsma dankt Henk Smit voor het leiden van de paneldiscussie en een ieder die hieraan een bijdrage heeft geleverd. Alle aanwezigen worden uitgenodigd om te genieten van de streekgerechten die op de markt te nuttigen zijn. Gelijktijdig kunnen de ‘euro’ biljetten gedoneerd worden aan het meest creatieve idee. De provincies hebben ieder 3 ideeën bij hun kraam opgehangen waarop gestemd kan worden.

De uitslag van de stemronde werd na het heerlijke streekproductenbuffet door de heer Henri Kool, lid van Regiegroep Natura 2000, bekend gemaakt. De provincie Utrecht heeft gewonnen met het idee: ‘Exotische ongewenste fauna in Botshol wordt culinair hoogstandje’.


12

Bijlage Aanwezigen B day 17 september 2009

IPO

Gerard Beukema (RG) Jeroen Huneker (PLO)

Prv. Friesland

Waldina Hulshoff (BALG) Anna Hijlkema

Prv. Drenthe

Johan Grijpstra Laura van Dijk (PLO)

LNV

Anita Wouters (RG) Peter van der Molen Wouter van Sambeek Marloes Schüssel

LNV – PDN2000

Henri Kool (RG) Jan de Jong

Prv. Overijssel

Linda Meijer Henk van der Honing (PLO)

Martine Roza-Molenschot (PLO) Dennis Schaardenburg

Prv. Utrecht

Bart van den Berg (BALG) Arjin Vette

Bas Roels Aad van Gelswijk

Prv. Gelderland

Ansjenet van Reeuwijk (BALG) Floor van Gaasbeek

Defensie

Chantal Rademaker (IBC) Aart van den Assem (RG)

Prv. Noord-Brabant

Marly Bloem (BALG) Chantal Dietvorst-ten Tije (PLO)

V&W/RWS

Rob Willems (RBN2000/PLO) Sjaak de Wit (PMO)

Edwin Wieman Martine Kreuger

RBN2000

Lieke Berkenbosch (RBN2000/PLO) Meine Bruinsma (RG)

Prv. Zeeland

Prv. Zuid-Holland Prv. Noord-Holland

Prv. Flevoland Natuurmonumenten

Frank Meulendijks (IBC) Jan Sanders (BALG en RG)

Ingrid Roelse (PLO) Nelly van der Werff

Bouke Bouwman (PLO) Mirjam Kuzee (PLO)

Eric van der Sommen (PMO) Gonda van Londen (IBC)

Marco van Antwerpen Laurens van Ruijven (IBC)

Harry Derksen Anne-Marie de Wee

Anneke Don (PLO) Hans Groot

Marijke Andela Esther Dorresteijn

Nic Grandiek André van den Berg Suzanne Klaassen (PMO) Teo Wams (PMO)

Wing

DRZ/PDN

Henk Smit (dagvoorzitter) Anne Kruft Ingrid Versteegen Daniëlle Ooteman (DRZW)

Staatsbosbeheer

Petra Ket Chris Kalden (PMO)

Marco Dekker (DRZZ) Evelien Steenland (DRZO)

Susan Bonekamp Fred Wouters (PMO)

Jan Jansen (DRZN)

Vogelbescherming Recron LTO

Ivo Gelsing Gerbrand van ’t Klooster (PMO) Herman Litjens (PMO) Jasper van der Horst

De 12 Landschappen Berry Lucas (PMO)


13


14

B Day beheerplannen in de steigers

Recommend Documents