Arbo‐trends en ontwikkelingen Vergezichten en praktische tips Vergezichten en praktische tips
Koen Langenhuysen Koen Langenhuysen Landelijke Arbocongres 24 oktober 2011 24 oktober 2011
5 dagthema’s: 5 dagthema s: • • • • •
Arbocatalogus; Hoe nu verder? Duurzame inzetbaarheid; Noodzaak en aanpak; H t Ni Het Nieuwe Werken; Nieuwe kansen en vragen; W k Ni k RI&E; ; Op weg naar nieuwe vormen; p g ; Werkdruk en werkplezier; Aandachtspunten.
Arbocatalogus in het kort Arbocatalogus in het kort ‘Vrijwillige’ Arbo‐overeenkomst per sector: • Tussen werkgeversorganisaties en vakbonden; • Hoe gaan wij in de sector aan de wettelijke normen voldoen? normen voldoen? • Bevat overzicht van arbo‐oplossingen; • Bevat regelmatig branche‐normen; Be at regelmatig branche normen • Arbeidsinspectie toetst de Arbocatalogus en gebruikt de Arbocatalogus bij handhaving.
Hoe verder met de Arbocatalogus? Hoe verder met de Arbocatalogus? • Ga na of uw organisatie aan de afspraken in de arbocatalogus voldoet; • Pas uw RI&E Pas uw RI&E‐instrument instrument aan op de arbocatalogus: aan op de arbocatalogus: – RI&E toetst uw naleving van de Arbocatalogus‐afspraken – Geschikte oplossingen in uw plan van aanpak Geschikte oplossingen in uw plan van aanpak
• LLaat u inspireren door branche‐afspraken en t i i d b h f k handige oplossingen (ook zonder arbocatalogus in uw sector); t )
Arbocatalogus en Arbeidsinspectie Arbocatalogus en Arbeidsinspectie • Arbeidsinspectie worstelt met handhaving • Algemene lijn: Algemene lijn: • Bovenwettelijke afspraken worden niet gehandhaafd • Invulling van wettelijke doelvoorschriften: • Werkgever mag ook op een andere manier een gelijkwaardige bescherming bieden • Bij niet‐naleving: waarschuwing en mogelijk boete • Verschillende aanpak per inspecteur/ per afspraak?
Duurzame inzetbaarheid Duurzame inzetbaarheid • Tot je 67e gezond en productief werken • Oude wijn in nieuwe zakken? – – – –
Nieuw element is: de urgentie! Nieuw element is: de urgentie! Vergrijzing en ontgroening dwingt Arbeid wordt schaars Arbeid wordt schaars Passende maatregelen zijn noodzakelijk
• Niet leeftijd maar functieverblijftijd is cruciaal
Duurzame inzetbaarheid Instrumenten: • Personeelsplanning • Preventie en optimale verzuimbegeleiding/re‐integratie Pre entie en optimale er imbegeleiding/re integratie • Gestructureerde Gestructureerde gesprekken; gesprekken; (jaar‐, loopbaan‐/pop‐/functionerings‐/vitaliteits‐,……) • Mobiliteit Bevorderen: competentiemanagement, taakroulatie, employability, interne competentiemanagement taakroulatie employability interne stages, opleiding, ontwikkeling, doorstroming, levenlang leren…
Duurzame inzetbaarheid overige instrumenten: – – – – – – –
Flexibel werken/ Het Nieuwe Werken Motivatie betrokkenheid en werkplezier Motivatie, betrokkenheid en werkplezier Gerichte werving G Gezonde roosters en maatwerk in arbeidsvoorwaarden d t t ki b id d Leefstijl O d Onderzoek: WorkAbility Index? k W kAbilit I d ? ……
Duurzame inzetbaarheid Aan de slag: • • • • • •
Breng uw situatie in kaart Zorg voor trekkersrol bij directie Kies voor dialoog: vakbond, OR, medewerkers Kies voor dialoog: vakbond, OR, medewerkers Laat u inspireren door goede praktijken Ki Kies voor passende, eigen meersporen‐mix d i i Wacht niet!
Het Nieuwe Werken Het Nieuwe Werken ‘Tijd‐ Tijd‐ en plaatsonafhankelijk werken en plaatsonafhankelijk werken’ ‐ thuis, onderweg, in nieuwe bedrijfsvoorzieningen • HNW neemt een vlucht – 54% van werknemers bepaalt: waar en wanneer 54% van werknemers bepaalt: waar en wanneer – Ruim kwart van werknemers werkt deels thuis – Vooral hoger opgeleiden Vooral hoger opgeleiden
• Arbo‐aspecten bij HNW Arbo aspecten bij HNW – Beeldschermwerkplek ; – Psychische belasting; hi h b l i
Het Nieuwe Werken en RSI Het Nieuwe Werken en RSI • Werkgever is verantwoordelijk voor arbo‐aspecten is verantwoordelijk voor arbo‐aspecten – Bij niet‐incidenteel beeldschermwerk, en > 2 uur per dag – Niet voor alle onderdelen Arbobesluit (bv lawaai) Niet voor alle onderdelen Arbobesluit (bv lawaai)
• Voorzieningen, voorlichting en toezicht: door werkgever Evenals: aansprakelijkheid • Ook als thuiswerk niet officieel is (zie LJN AZ 5431) Ook als thuiswerk niet officieel is (zie LJN AZ 5431)
Het Nieuwe Werken en PSA Het Nieuwe Werken en PSA Positieve effecten: Nationale Nieuwe Werken Barometer (2011) – Verbetering van het welzijn en de werk/privé balans van de medewerkers (58%), – Verhoogde flexibiliteit van de organisatie (45%) h d fl b l d ( ) – Verhoogde werknemerstevredenheid en/of betrokkenheid (42%) (42%) – Besparing van huisvestingskosten (36%) – Een verbeterd werkgeversimago (33%) E b t d k i (33%)
Het Nieuwe Werken en PSA Het Nieuwe Werken en PSA Risico’s: • Ongezonde prestatiedrang • Werk en privé volledig gemengd Werk en privé volledig gemengd • Onderzoek smartphones‐gebruikers • Andere eisen aan werknemer en leidinggevende • Nieuwe conflictvormen • Vermindering sociale contacten Kortom: Het Nieuwe werken vereist: Het Nieuw Leidinggeven
H t Ni Het Nieuwe Werken: Tips W k Ti •
Gedegen voorbereiding Gedegen voorbereiding – – –
Welke vormen passen bij ons? V li h Verplichte workshops kh Protocol over voorzieningen, werkgedrag, aansturing, begeleiding en toezicht begeleiding en toezicht
•
Gerichte RI&E
•
Terugkoppeling – – –
In functioneringsgesprekken In bijeenkomsten Medewerkerstevredenheidsonderzoek
Op weg naar ‘nieuwe’ Op weg naar nieuwe RI&E? RI&E? H idi Huidige minpunten en nieuwe aanpak: i t i k ‐ RI&E is momentopname Dynamische RI&E ‐ RI&E gaat aan kern voorbij Beheers‐I&E ‐ Wie is eigenaar van RI&E? RI&E naar lijn
Casus A: RI&E met repeteeracties Casus A: RI&E met repeteeracties • Kern van deze RI&E‐aanpak: – Digitaal RI&E‐systeem zorgt voor uiteenlopende periodieke inventarisatieopdrachten; d k d h – Aan geselecteerde functionarissen, via de mail; bv: Zijn machinebeveiligingen in orde? Zijn nooduitgangen toegankelijk? – Repeteeropdracht komt ongeacht het antwoord op de oorspronkelijke RI&E‐vraag;
Casus B: Dynamische RI&E Nedcar Casus B: Dynamische RI&E Nedcar • Kern: Gemengde Arbowerkgroep per Unit Kern: Gemengde Arbowerkgroep per Unit • Elke bijeenkomst levert een aangepaste RI&E op: – Inventariseren, evalueren en maatregelen plannen is een continu proces – Verslag van Arbowerkgroep: langs die drie lijnen – Dat is de RI&E op één A4 – Geen inventarisaties meer ‘buiten RI&E om’, , – Niet ieder knelpunt is een actiepunt
B Voordelen dynamische RI&E B. Voordelen dynamische RI&E • Duidelijke rollen: Duidelijke rollen: – Manager neemt beslissingen, is eigenaar – Interne arbodeskundigen zorgen dat manager bewust Interne arbodeskundigen zorgen dat manager bewust beslist – Werknemers zorgen dat manager de knelpunten kent
• Meer arbo‐effect • Beter draagvlak, meer onderling begrip
Van werkdruk naar werkplezier Van werkdruk naar werkplezier • Werkdruk is ‘uit’, werkplezier is ‘in’ • ‘Oude’ werkdrukonderzoeken meten stressoren en energiebronnen – zoals autonomie, contactmogelijkheden, sociale steun
• Ni Nieuwe werkplezier‐onderzoeken meten: vitaliteit, k l i d k t it lit it betrokkenheid, energie • Let op praktische toepasbaarheid!
Onderzoek werkdruk / werkplezier Onderzoek werkdruk / werkplezier • Bezint eer gij bevraagt: – – – –
Is onderzoek de juiste vorm? Is onderzoek de juiste vorm? Gedegen voorbereiding! Na onder oek esprekken met afdelin en Na onderzoek: gesprekken met afdelingen; Plan van aanpak: per afdeling én overkoepelend.
Vragen ? Vragen ? • Dat kan nu • Of: • info@fijn‐werk.nl info@fijn werk nl • Tel: 06‐206.69.443
