Beobank Workshop Successieplanning in samenwerking met EY Private Client Services
Ann Claes Manager Wealth Services Beobank 14 november 2015
Hoe kan u uw vermogensplanning veiligstellen door middel van een verzekering? Finance Avenue – 14 november 2015
The better t he quest ion. The better the answer. The better t he world works.
Inleiding
In de drie gewesten van het land, heeft de wetgever voorzien dat roerende goederen op gunstige wijze kunnen worden overgedragen door middel van een schenking. Dit staat in schril contrast met het verkrijgen van roerend vermogen bij erfenis.
Page 3
Inleiding
In vergelijking met de gunstige tarieven die op de schenking van roerende goederen van toepassing zijn, schrikken de tarieven van de erfbelasting eerder af.
Page 4
Inleiding
Minimum- en maximumtarieven van de erfbelasting Wallonië
Brussel
Vlaanderen
Echtgenoot/ samenwonende partner Rechte lijn
3%-30%
3%-30%
3%-27%
Broers/zussen
20%-65%
20%-65%
30%-65%
Ooms/tantes Neven/Nichten
25%-70%
35%-70% 45%-65%
Overige Page 5
30%-80%
40%-80%
Inleiding
Vlakke tarieven schenkbelasting – roerende goederen Wallonie
Brussel
Vlaanderen
Echtgenoot/samen wonende partner Rechte lijn
3,3%
3%
3%
Broers/zussen Ooms/Tantes Neven/Nichten
5,5% 7%
7%
Overige
Page 6
7,7%
Inleiding
Toch kan het bedrag van de verschuldigde schenkbelasting alsnog aanzienlijk oplopen.
Page 7
Inleiding
Daarom verkiezen sommige belastingplichtigen ervoor om roerende goederen te schenken zonder deze te onderwerpen aan schenkbelasting.
Page 8
Roerende schenkingen die niet onderworpen zijn aan schenkbelasting
Page 9
Over welke schenkingen gaat het?
Page 10
Niet onderworpen schenkigen Type schenkingen ►
Schenkingen die niet ter registratie worden aangeboden in België ►
Enkel schenkingen die niet tot stand komen door een akte die verplicht ter registratie moet worden aangeboden ►
►
►
GEEN schenkingen die werden verleden in een akte voor een Belgische notaris ►
►
Page 11
Bankgift, handgift of onrechtstreekse giften die niet werden bekrachtigd door een Belgische notariële akte Schenkingen die tot stand komen op basis van een buitenlandse notariële akte (bv. Nederland, Zwitserland)
De Belgische notaris dient immers al zijn akten ter registratie aan te bieden
GEEN schenkingen die vrijwillig ter registratie werden aangeboden in België
Is dit wettelijk en geoorloofd?
Page 12
Niet onderworpen schenkingen Fiscale geoorloofdheid ►
≠ fiscale fraude ►
►
Het is legitiem om schenkingen uit te voeren die niet worden onderworpen aan schenkbelasting
≠ fiscaal misbruik ►
Page 13
De belastingadministratie heeft reeds herhaaldelijk bevestigd dat het uitvoeren schenkingen die niet werden onderworpen aan schenkbelasting niet als fiscaal misbruik wordt beschouwd
Wat is het risico op fiscaal vlak?
Page 14
Niet onderworpen schenkingen Fiscaal risico ►
De geschonken goederen zullen worden onderworpen aan erfbelasting indien de schenker komt te overlijden binnen de « verdachte » periode van drie jaar volgend op de schenking ►
►
Nb. 7 jaar in de plaats van 3 jaar in het Vlaamse Gewest voor schenkingen van bepaalde familiale ondernemingen en vennootschappen
Heffing van erfbelasting op de waarde van de geschonken goederen op het ogenblik van het overlijden
Page 15
Niet onderworpen schenkingen Fiscaal risico ►
►
→ Enkel indien de schenker de periode van 3 of 7 jaar overleeft, verkrijgt men de zekerheid dat de geschonken goederen niet meer zullen worden onderworpen aan erfbelasting Mogelijkheid om het fiscaal risico van overlijden tijdens deze verdachte periode te dekken door een overlijdensverzekering
Page 16
Dekking van het risico van overlijden tijdens de « verdachte »periode van 3 of 7 jaar
Page 17
Hoe gaat men te werk?
Page 18
Dekking van het risico van overlijden Hoe gaat men te werk? ►
De verzekeringspolis van de tijdelijke overlijdensverzekering wordt gesloten door de begunstigde van de schenking ► ► ►
►
►
Page 19
Verzekeringsnemer: de begiftigde (ontvanger van de schenking) Verzekerde: de schenker Begunstigde in geval van overlijden: de begiftigde (ontvanger van de schenking) Verzekerd kapitaal: 100% van de erfbelasting die verschuldigd zal zijn op de schenking indien de schenker overlijdt in de loop de verdachte periode van 3 of 7 jaar Duur van de overeenkomst: 3 of 7 jaar (in functie van de periode die door de verzekering moet worden gedekt)
Dekking van het risico van overlijden Hoe gaat men te werk? ►
Tip: afsluiten + financieren van de verzekeringspolis door de begiftigde van de schenking of door een derde, niet door de schenker ►
►
Page 20
De verzekeringsuitkering die wordt verkregen in geval van overlijden zal worden onderworpen aan erfbelasting indien de schenker deze verzekering financierde Risico dat de verzekeringsuitkering die wordt verkregen in geval de schenker overlijdt zal worden onderworpen aan erfbelasting indien de schenker vooraf bedragen heeft geschonken om de verzekeringspremie te bekostigen (fiscaal misbruik)
Dekking van het risico van overlijden Hoe gaat men te werk? ►
Tip: berekening van het nettobedrag van de erfbelasting in geval van financiering door de schenker ►
Page 21
Brutobedrag – erfbelasting op het brutobedrag = nettobedrag = 100% van erfbelasting die wordt geheven op het voorwerp van de schenking
Illustratie: Marc & Sophie
Page 22
Dekking van het risico van overlijden Illustratie ►
Familiale toestand
Page 23
Marc
Sophie
60 jaar oud Brussel
55 jaar oud Brussel
Caroline
Julie
Thomas
35 jaar oud Tervuren
32 jaar oud Luik
25 jaar oud Luxemburg
Dekking van het risico van overlijden Illustratie ►
Huwgemeenschap van Marc en Sophie Marc
3 zichtrekeningen 2 spaarrekeningen 1 effectenportefeuille 1 woning in Brussel
Page 24
Sophie
18.000 € 140.000 € 400.000 € 540.000 €
Dekking van het risico van overlijden Illustratie ►
Verschuldigde erfbelasting bij het overlijden van Marc & Sophie Sophie
Caroline
Julie
Thomas
Vooroverlijden van Marc
7.319,71 €
4.836,17 €
4.836,17 €
4.836,17 €
Overlijden van Sophie
n.v.t.
11.733,77 €
11.733,77 €
11.733,77 €
►
*
Totale fiscale kost voor de familie
57.029,53 €
* Dévolution ab intestat
Page 25
Dekking van het risico van overlijden Illustratie ►
Schenking van roerende goederen door Marc & Sophie in Nederland Marc
Sophie
2 spaarrekeningen 1 effectenportefeuille
140.000 € 400.000 €
SCHENKING
Caroline
Page 26
Julie
Thomas
Dekking van het risico van overlijden Illustratie ►
Schenkbelasting bij aanbieding van de schenkingsakte ter registratie in België
Schenkbelasting
TOTAAL
Page 27
Caroline
Julie
Thomas
5.400 €
5.400 €
5.400 €
16.200 €
Dekking van het risico van overlijden Illustratie ►
Erfbelasting verschuldigde op de schenking in geval van overlijden in de loop van de verdachte periode van 3 jaar* Caroline
Julie
Thomas
TOTAAL
Vooroverlijden van Marc
7.528,85 €
7.528,85 €
7.528,85 €
22.586,55 €
Overlijden van Sophie
8.678,61 €
8.678,61 €
8.678,61 €
26.035,83 €
►
*
Totaal
48.622,38 €
* Bij gebrek aan registratie van de schenking in België tijdens het leven van de schenker
Page 28
Dekking van het risico van overlijden Illustratie ►
Overlijdensverzekering afgesloten door Caroline, Julie en Thomas Polis 1-2-3
►
*
Verzekeringsnemer Verzekerde
Polis 4-5-6
Caroline/Julie/Thomas Marc
Sophie
Begunstigde
Caroline/Julie/Thomas
Duur
3 jaar
Kapitaal
7.528,85 € x 3
8.678,61 € x 3
Premie
1.110,06 €
858,51€
Totale kost
1.968,57 €
Besparing in vergelijking met de verschuldigde schenkbelasting
- 14.231,43 €
Page 29
Dekking van het risico van overlijden Illustratie ►
Samenvatting Nalatenschap van Marc
Nalatenschap van Sophie
TOTAAL
Erfbelasting indien er niet wordt geschonken
21.828,22 €
35.201,31 €
57.029,53 €
Invloed van de schenking op de erfbelasting
- 19.171,66 €
- 26.035,83 €
- 45.207,49 €
Kost van de overlijdensverzekering
1.110,06 €
858,51 €
1.968,57 €
Netto besparing
18.061,60 €
25.177,32 €
43.238,92 €
Page 30
Enkele bijkomende toepassingen van verzekeringen in het kader van vermogensplanning
Page 31
Enkele bijkomende toepassingen Waarborgen van de rechten van de schenker ►
Mogelijkheid te schenken onder last voor de begiftigde om een levensverzekering af te sluiten teneinde enkele voorrechten toe te kennen aan de schenker ► ► ► ►
►
Conventioneel recht van terugkeer Lijfrente Inkomsten op verzoek Enz.
Het verzekerd kapitaal zal niet aan erfbelasting worden onderworpen in geval de begiftigde komt te overlijden ►
Page 32
Verzekering werd ten bezwarende titel bedongen (in uitvoering van de last opgelegd door de schenker)
Een gewaarborgd conventioneel recht van terugkeer
Page 33
Enkele bijkomende toepassingen Waarborgen van de rechten van de schenker ►
►
►
Mogelijkheid om te schenken onder voorwaarde van een conventioneel recht van terugkeer Doel: voorzien dat de geschonken goederen onbelast kunnen terugkeren tot het vermogen van de schenker indien de begiftigde als eerste komt te overlijden Mogelijkheid om een optionele terugkeer te bedingen, op uitdrukkelijk verzoek van de schenker binnen een bepaalde periode na het overlijden van de begiftigde
Page 34
Enkele bijkomende toepassingen Waarborgen van rechten van de schenker ►
Nadeel van het conventioneel recht van terugkeer: de terugkeer van goederen die in natura werden geschonken ►
►
Onzekerheid over de eigendom van de begiftigde
Mogelijkheid om te voorzien in een terugkeer door een equivalent ►
►
Page 35
Probleem indien de erfgenamen van de vooroverleden begiftigde onvermogend zijn Oplossing: schenking onder last voor de begiftigde om een levensverzekering aan te gaan voor de goede uitvoering van het conventioneel recht van terugkeer
Enkele bijkomende toepassingen* Waarborgen van rechten van de schenker ►
De levensverzekering waarborgt de goede uitvoering van het conventioneel recht van terugkeer ► ► ►
► ►
Page 36
Verzekeringsnemer: de begiftigde Verzekerde: de begiftigde Verzekerd risico: overlijden van de begiftigde vóór het overlijden van de schenker Verzekerd kapitaal: waarde van de geschonken goederen Begunstigde: de schenker
Enkele bijkomende toepassingen* Waarborgen van rechten van de schenker ►
De levensverzekering waarborgt de goede uitvoering van het conventioneel recht van terugkeer ►
►
Page 37
De toekenning aan de schenker is onherroepelijk vanaf het ogenblik dat hij het recht op de verzekeringsuitkering heeft aanvaard Eigen en rechtstreeks recht ten aanzien van de verzekeraar (onafhankelijk van de financiële toestand van de erfgenamen van de begiftigde)
Gewaarborgde betaling van een rente
Page 38
Enkele bijkomende toepassingen* Waarborgen van rechten van de schenker ►
►
Mogelijkheid om te schenken onder last van betaling van een lijfrente door de begiftigde aan de schenker Nadeel: risico van wanbetaling in geval van onvermogen van de begiftigde ►
Page 39
Niettemin, mogelijkheid om de schenking te ontbinden indien de last niet wordt uitgevoerd
Enkele bijkomende toepassingen* Waarborgen van rechten van de schenker ►
Mogelijkheid te schenken onder last voor de begiftigde om een levensverzekering af te sluiten waarmee een lijfrente aan de schenker wordt betaald ►
►
►
Page 40
De toekenning aan de schenker is onherroepelijk vanaf het ogenblik dat hij het recht op de verzekeringsuitkering heeft aanvaard Eigen en rechtstreeks recht ten aanzien van de verzekeraar (onafhankelijk van de financiële toestand van de erfgenamen van de begiftigde) Behoud van betaling van de lijfrente, zelfs indien de schenking wordt ontbonden (bv. in geval van uitoefening van het conventioneel recht van terugkeer indien de begiftigde vooroverlijdt)
Gewaarborgde inkomsten op verzoek
Page 41
Enkele bijkomende toepassingen* Waarborgen van rechten van de schenker ►
Mogelijkheid te schenken onder last voor de begiftigde om een levensverzekering af te sluiten, met toekenning van een periodiek gedeeltelijk afkooprecht aan de schenker ►
►
Page 42
Mogelijkheid voor de schenker om periodiek een gedeelte het verzekerde kapitaal af te kopen in functie van de evolutie van zijn financiële behoeften Voordeel: onnodige verrijking in hoofde van de schenker vermijden indien zijn financiële behoeften afnemen
Ik dank u voor uw aandacht. Ons team staat volledig ter beschikking voor het verstrekken van verdere informatie of voor het verlenen van bijstand bij het opzetten van een eigen vermogensplanning.
Page 43
Disclaimer De inhoud van deze presentatie bestaat uit algemene informatie die niet mag worden beschouwd als juridisch en/of fiscaal advies. Ernst & Young Tax Consultants BCVBA of elke andere verbonden entiteit van Ernst & Young kan niet verantwoordelijk worden geacht voor enig gevolg resulterend uit het gebruik van de informatie uit deze presentatie voor juridische en/of fiscale doeleinden zonder uitdrukkelijke toestemming en medewerking.
Page 44
Contact Wouter Coppens Vennoot Private Client Services Tel. +32 (0)2 774.93.08 Mobile +32 (0) 497.597.043 Email
[email protected]
Page 45