André en Hanny. Samen naar buiten is quality time. Doe een wens Mantelzorger in beeld Nico van Dongen blikt terug

Magazine van Vitalis WoonZorg Groep Maart 2015

“Samen naar buiten is quality time”

André en Hanny

Doe een wens Mantelzorger in beeld Nico van Dongen blikt terug

Foto cover:

André Kriek, bewoner van Vitalis Peppelrode, en zijn vrouw Hanny, trekken er regelmatig samen op uit met de duofiets. Lees het artikel op pagina 20.

Voorwoord Tijd om eropuit te gaan

Verbinding neXt heeft ‘Verbinding’ als centraal thema, het loopt als een rode draad door de teksten. neXt heeft aandacht voor, zoekt verbinding met en legt contact tussen: …Vitalis en medewerkers, vrijwilligers …Vitalis en cliënten en bewoners ...Vitalis en gepensioneerden …Vitalis en familieleden van medewerkers en cliënten …medewerkers en cliënten en bewoners …medewerkers en vrijwilligers onderling …cliënten en bewoners onderling Dat doen we met u en jullie. Ideeën, ­commentaar en natuurlijk complimenten zijn altijd welkom bij de redactie!

2

Transitie, beweging, verandering, overheveling, mobiliteit, kanteling. Voorbeelden van woorden die we de laatste maanden tegenkomen en die weergeven dat er veel gebeurt. In de vorige neXt hebt u en heb je kunnen lezen wat ‘Vitalis in beweging’ in de nabije toekomst betekent. Het is een proces dat voorlopig nog niet eindigt en dat gevolgen heeft voor veel van onze lezers. Daarom keert in de komende edities het onderwerp regel­ matig terug. Een van de gevolgen van de ‘nieuwe zorg’ is bijvoorbeeld de terugkeer van de wijk­ verpleegster. Toch is er ook genoeg gewoon nieuws. Aankondi­ gingen van bijzondere evenementen. Resultaten van succesvolle samenwerkingen. De verhalen van bewoners en de ervaringen van medewer­ kers. Alweer een enthousiaste medewerker die een boek heeft geschreven. En juist met positieve

berichten willen wij dit blad vullen, zodat ieder­ een het tot de laatste letter leest en eindigt met het invullen van de prijspuzzel. Over verandering gesproken. Wie dit magazine openslaat, weet ook, dat het intussen weer lente is geworden. Tijd om eropuit te gaan. Bijvoor­ beeld met de duofiets. Voor de thuisblijvers valt ook van alles te beleven, zoals de bij Vitalis live uitgezonden voorstelling in het Parktheater. Pluk de dag! Sis Huiskamp, eindredacteur

Inhoud

pagina

9

pagina

4

De achtergrond van Dora Sauselé

De wijkverpleegster is terug

pagina

Meekijken met Maarten

24

4 6 7 8 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 18 19 20 21 22 23 23 24 25 25 25 25 26 27 28 28 29 29 30 32 33 34 35 36

De achtergrond van Dora Sauselé Vakantie Kleinschalig wonen: elke dag genieten Vitalis in beweging Hulp in de huis­houding nodig? Scholing extramuralisering Regisseur in de zorg – De wijkverpleegster is terug Geef brand geen kans! De Slinger Wet Langdurige Zorg (WLZ) Doe Een Wens Binnen bij... Jos Beckers Mantelzorger in beeld Film & muziek Uit eten met Denise Kunst & cultuur: WAT NOU!! Kunst & cultuur: La Cenerentola, een sprookjesopera Kunst & cultuur: Senior Designer Waar de vogeltjes fluiten – Duofietsen bij Vitalis De eerste indruk... van Joop Hendriks Risico-inventarisatie & -evaluatie 2014-2015 Lekker ding Column Pink van Veen Meekijken Leuke apps Scootmobiel niet ongevaarlijk Brabantse drieklapper Leuke website: Post maakt blij! Hoop doet Leven Innovatief wonen en zorgen Straatnaam Hoe een avonddienst in Peppelrode kan uitpakken Mini symposium psychogeriatrie Vitalis Boek: ‘Stof tot nadenken’, een boekje over dementie Nico van Dongen blikt terug Vitaal Vakantie: Naar de bollen! Buitenwereld binnen Bijzondere bestemming Puzzel Vitaal is...

3

“Als mijn kinderen gelukkig waren, was ik dat ook.”

 De achtergrond van   Dora Sauselé

1952 “Ze noemden ons ‘de spijtoptanten’. Voor Indische mensen als wij was het steeds moeilijker om in Indonesië te blijven. ‘Jullie horen hier niet thuis’, zeiden ze. We moesten kiezen tussen Amerika en Nederland. Mijn ouders waren al sinds 1949 in Nederland, dus de keuze was niet zo moeilijk.” In 1964 vertrokken Dora Sauselé en haar man met twee dochters en zes zonen per vliegtuig van Surabaya naar Nederland. De jongste was net een paar maanden oud.

4

2015 “Mijn jongste zoon sliep onderweg heerlijk in het bagagenet, dankzij een ­aardige stewardess. Hier aangekomen kregen we goede begeleiding en opvang. We kwamen in Bennekom terecht. Ook woonden we een poosje in Maastricht. In 1967 kwamen we naar Eindhoven, Woensel. Het leven was zo anders dan in Indonesië. Van het leven in een warm land met grote huizen met personeel naar een land met kleine huizen en sneeuw. Maar het viel toch mee om over te schakelen. Ook dankzij de Nederlandse taal, die we thuis al spraken. De kinderen deden het goed, en als mijn kinderen gelukkig waren, was ik dat ook. Hun vader zei: ‘Je moet heel goed je best doen. Laat zien wat je kan.’ Dat hebben ze gedaan. Ook het Nederlandse eten moesten ze proeven. En later kookte ik ook Hollandse pot. Ik ben gaan werken als caissière bij De Gruyter. Als de kinderen thuis waren, was ik er ook.

“We moesten kiezen tussen Amerika en Nederland”

1949 Alles deed ik op de fiets: de boodschappen, en de kinderen halen en brengen. En nu heb ik 17 kleinkinderen en 14 achterkleinkinderen. Sommige klein­ kinderen zitten op school in de buurt. Als ze een vrij uur hebben komen ze wel eens gezellig bij me langs.” “Terugkijkend kan ik zeggen dat ik een fijne jeugd heb gehad en een leuke schooltijd. Maar we hebben ook de oorlog meegemaakt. Dat was een ­gruwelijke tijd. Het duurde van 1941 tot 1947. De scholen werden gesloten. Ik had twee broers en zeven zusters, maar mijn twee broers moesten werken aan de Birma spoorweg. Zij zijn niet meer teruggekomen.”

1960 ‘Later kookte ik ook Hollandse pot.’

“Ik woon nu ruim een jaar in Vitalis Vonderhof en het bevalt me goed. In 1993 zijn mijn man en ik uit elkaar gegaan en nu leiden we ons eigen leven. Ik ben 85 en mijn gestel is niet meer zo goed, maar ik krijg goede zorg. Ik probeer met alle activiteiten mee te doen. Er is hier elke dag wel iets te doen. Sjoelen vind ik leuk, maar ik hou ook van lezen en puzzelen.”

5

 akantie Kleinschalig wonen: V elke dag genieten In het voorjaar van 2014 kreeg Helma Verstappen, zorgmedewerker van Kleinschalig Wonen in Vitalis Berckelhof, de opdracht om na te denken over het organiseren van een bewonersvakantie voor de ­dementerende bewoners. “Vakantie?”, dacht ze, ”Deze mensen zijn toch veel beter af met de rust en structuur die ze nu hebben? Je moet ze toch niet verplaatsen?” Ondanks haar sceptische houding trok ze de stoute schoenen aan en ging op zoek naar een locatie, samen met haar collega Jessica van de activiteiten­begeleiding. De rust, ruimte en mooie omgeving van het Woldersven in Waalre spraken Helma bijzonder aan en ze zag in gedachten de bewoners er al rondlopen. Ze zei “Ik ga ervoor.” De voorbereiding verliep prima en al gauw was er een programma op papier gezet. “We moesten natuurlijk wel rekening houden met de tijd van het jaar, want vakantie in november is toch anders dan in de zomer.” Op 17 november stopte de taxi voor de deur en zes cliënten stapten in, niet wetende wat er ging gebeuren. “Want ja, wat voor gevoel heeft een dementerende nu bij vakantie?”, aldus Helma. In Waalre aangekomen was iedereen verrast en enthousiast. De gezellige huiskamer, de hele sfeer die het gebouw uitstraalde, het ven eromheen en de eendjes die erin zwommen. Het was fantastisch. Het was nog goed weer ook, dus ze gingen ook meteen even naar buiten. Het middagprogramma bood rust en gezelligheid. Helma:” Meestal komt de onrust in de namiddag, maar deze keer was dat van korte duur, en ook het ’s avonds naar bed gaan verliep heel anders dan we gewend zijn. Thuis begint men vaak al na het avondeten over

6

slapen, maar daar was totaal geen sprake van. Pas rond elf uur lag iedereen in bed. Verbazingwekkend.” Ook de volgende dagen en nachten verliepen prima en zonder enige vorm van onrust. De cliënten hebben genoten en vonden het heerlijk. Ook de medewerkers hebben veel leuke momenten ervaren. Achteraf geeft Helma met enkele termen weer hoe de vakantieweek is geweest. Onrust? Dat woord kennen we echt niet. Eten? Je stond versteld van de goede eetlust van de cliënten. Genieten? Iedere dag genoot iedereen opnieuw. Gedrag? Bij sommige mensen vroeg je je af: “Is dat wel dezelfde persoon?” Herkenning? De brede glimlach was van veel gezichten af te lezen. “Het was een geweldige vakantie en als je de cliënten vraagt of we nog eens op vakantie zullen gaan, luidt het antwoord eenstemmig en volmondig JA!” aldus Helma.

Verwennerij tijdens de vakantie

Dit artikel is een korte weergave van de recente ontwikkelingen. Er wordt gewerkt aan een speciale uitgave van neXt waarin alle onderwerpen die te maken hebben met ‘Vitalis in beweging’ worden behandeld, zoals het Sociaal Plan, het strategisch kader ‘A la carte’, de bezuinigingsopgave en het Mobiliteitsburo.

Vitalis in beweging In de vorige neXt hebben we informatie gegeven over alle veranderingen binnen Vitalis. Vitalis is volop in ­beweging omdat cliënten veranderen en het beleid van de overheid verandert.

De organisatie Vitalis is sinds afgelopen februari 2015 ingericht en geordend aan de hand van de vier woonzorgconcepten: • Wijkzorg, onder leiding van directeur Nardi Kortstee • Intensieve zorg, onder leiding van directeur Mart van den Schoor • Residentieel, onder leiding van directeur Léon Savelkoul • Revalidatie, onder leiding van directeur Léon Savelkoul Een woonzorgconcept is een combinatie van wonen, zorg en dienstverlening afgestemd op een bepaalde doelgroep. Zo heeft de doelgroep revalidatie andere soort zorg- en dienstverlening nodig dan de cliënten van Intensieve zorg. Binnen een woonzorgconcept wordt het aanbod en de werkwijze van de zorg- en dienstverlening afgestemd op die doelgroep. Ieder woonzorgconcept heeft daardoor zijn eigen ken­ merken en karakter, het is niet overal hetzelfde. Tegelijkertijd staan we voor de opgave om fors te bezuinigingen. Er worden vanaf januari 2015 minder indicaties afgegeven en per indicatie ontvangen we minder geld. Dat betekent een bezuiniging van totaal 9%. We proberen natuurlijk gedwongen

­ ntslagen zo veel mogelijk te voorkomen. De uit­ o gangspunten om de bezuinigingsopgave te realiseren zodat de o ­ rganisatie financieel gezond blijft, zijn: – de medewerkers in het primaire proces worden zo veel mogelijk ­behouden: we kiezen voor zo­veel mogelijk ‘handen aan het bed’. – medewerkers met een vast dienstverband worden zo veel mogelijk ­ontzien. Dit doen we door vermindering van de inzet van flex-, uitzend­krachten, afbouw van tijdelijke contrac­ ten, afbouw van overuren en natuurlijk verloop. – de groep van medewerkers die gedwongen ont­ slagen moet worden, moet zo klein mogelijk worden. Ons Sociaal Plan en de inzet van ­premobiliteit draagt hieraan bij. – cliënten die veranderen qua zorgbehoeften vraagt ook om een andere mix van medewerkers. Een ander opleidingsniveau, andere competen­ ties of een combinatie van taken. Ook hier kijken we naar.

Iedere directeur heeft hier, passend bij de cliëntdoel­ groep, de noodzakelijke keuzes in gemaakt. De komende periode worden medewerkers, vrij­ willigers, cliënten en huurders geïnformeerd over deze keuzes en de gevolgen. Er wordt schriftelijk informatie verspreid, bijeen­ komsten en spreekuren ­gehouden op locaties en uiteraard in gesprek gegaan met de Ondernemings­ raad, Cliëntenraden, werknemersorganisaties en huurderverengingen. Ook kunnen medewerkers een individueel gesprek aanvragen. Heb je behoefte aan meer informatie, of een vraag: ga dan naar een leiding­gevende op je locatie. In april nemen we het definitieve besluit over de noodzakelijke ­bezuinigingen per woonzorgconcept. Erik-Jan Borgmeijer en Pink van Veen, Raad van Bestuur

Het is zeker geen gemakkelijke en prettige opgave. Toch zijn we genoodzaakt om per woonzorgconcept goed te berekenen en te onderzoeken waar bezui­ nigd moet worden, zonder afbreuk te doen aan de kwaliteit van zorg en arbeid!

7

Hulp in de huis­houding nodig? Uw huishouden vlekkeloos laten verlopen, kan door omstandigheden lastig zijn. Heeft u moeite dit zelf voor elkaar te krijgen? Schakel dan de particuliere en deskundige hulp van Vitalis in.

Scholing extramuralisering ‘Van zorgen voor naar zorgen dat’

Wij helpen u graag met: - schoonmaken van uw woning - wassen en strijken van kleding - boodschappen doen - de hond uitlaten

In het voorjaar van 2014 startte de eerste groep voor de nieuwe training extramuralisering bij Vitalis De Horst/Kronehoef en Berckelhof. Extramurale zorg is die zorg die bij de bewoner thuis geleverd kan worden. Dat kan zijn in een huurappartement van Vitalis, maar dit kan ook buiten de muren van Vitalis zijn, in de wijk.

€ 14,- per uur*

* Particulier tarief, waarbij al

- géén indicatie nodig - binnen 1 week leverbaar - vervanging bij ziekte van uw hulp

rekening is gehouden met de aftrek van de subsidie huishoudelijke hulp a € 10,- die de Gemeente Eindhoven verleent aan o.a. 60-plussers en

Vijf groepen met gemixte samenstelling van ­ver­zorg­enden vanuit intramurale en extramurale teams van De Horst/Kronehoef en Berckelhof, gingen van start. De training stond geheel in het teken van anders denken en doen. De opdracht was: veel meer inspelen op wensen en behoeftes en de veranderingen in de ouderenzorg. Wat betekenen die veranderingen nu voor je als zorgverlener?

mantelzorgers. Vraag het Vitalis Klantencentrum naar de voorwaarden.

Voor wie? Woont u zelfstandig, woont u in één van de Vitalis huurappartementen of heeft u hulp in uw huidige woning nodig? Vanaf heden bieden wij ook hulp in de nabije omgeving (afstand tot ongeveer 500 meter) van de volgende Vitalis wijklocaties: Vitalis de Horst/Kronehoef, Vitalis Berckelhof, Vitalis Wilgenhof, Vitalis Engelsbergen, Vitalis Theresia, Vitalis Kortonjo, Vitalis Brunswijck.

Meer weten? Bel het Vitalis Klantencentrum 0800 – 2 456 456 (gratis). 8

Met een nulmeting en de nieuwe Vitalis gedragscode, leren de deelnemers hun ontwikkelpunten kennen en benoemen. Met een actieplan ontwikkelen zij zich daarop verder. In zes dagdelen wordt het thema behandeld. De groepen bespreken en beleven de casussen intensief en worden steeds hechter. Al het geleerde koppelen zij aan de eigen praktijk en het eigen leerproces.

slag Creatief aan de

Intensief, leerzaam, moeilijk, heftig, bewust­ wording, veranderen; allemaal woorden die het ­traject typeren. Medewerkers zijn ervan door­ drongen dat zij moeten veranderen, omdat de wereld om hen heen verandert of gaat veranderen! In het zesde dagdeel moeten alle deelnemers een presentatie geven van het doorlopen traject; wat heb je ervan geleerd, wat ga je anders doen en wat neem je mee? Mooie bewustwordingen en leuke ontwik­ kelingen waren te zien en te horen. Een indruk van enkele presentaties is vastgelegd. Inmiddels zijn de volgende zes groepen weer gestart met het scholingstraject en stomen de beide locaties zich klaar voor de grote veranderingen die komen.

Mariëlle , de deel een van nemers

Regisseur in de zorg

De wijkverpleegster is terug Vanaf 2015 valt de wijkverpleegkundige zorg in het basispakket van de zorgverzekering en kan iedereen rechtstreeks of via de huisarts voor medisch gerelateerde zorg een beroep doen op de wijkverpleegkundige. Vitalis heeft de keuze gemaakt om de wijkverpleegkundige in te zetten binnen de zorg die thuis wordt geleverd aan de zelfstandig wonende mensen binnen de Vitalis complexen. Dit kunt u vergelijken met de wijk van vroeger maar dan compacter, bijvoorbeeld omgeving Kortonjo en Wilgenhof. De inzet van de wijkverpleegkundige moet er toe bij­ dragen dat u, eventueel met wat ondersteuning, zo lang mogelijk thuis kunt blijven wonen. De wijk­ verpleegkundige stelt samen met u een plan op om uw vraag om ondersteuning zo goed mogelijk in te vullen. De rolverdeling is echter wel duidelijk anders dan vroeger. De wijkverpleegster van vroeger kwam op haar fiets aan huis en zij regelde de zorg voor u. Dat is veranderd. De wijkverpleegster van nu kijkt samen met u naar datgene wat u zelf kunt, wat kan er vervolgens in uw directe omgeving worden geregeld met familie, vrienden, buren etc. Maar ook organisaties als Vrijwilligerspunt, Zonnebloem of Rode Kruis kunnen bij de organisatie van zorg voor een cliënt worden betrokken. Alle mogelijkheden worden in een plan opgenomen en dit plan vult de wijkverpleegkundige samen met u in. De aanvul­ lende professionele zorg vermeldt zij ook in overleg met u in het plan.

Hoe gaat het nu met de wijk­verpleeg­ kundigen binnen Vitalis? In 2014 is binnen Vitalis gestart met de werving van wijkverpleegkundigen. Inmiddels werken 14 wijk­ verpleegkundigen binnen Vitalis locaties. Deze­ regisseuses in de zorg zijn in september gestart met een aanvullende opleiding via GrowWork. De veran­ deringen in de zorg zijn inmiddels een feit en een

goede reden om een gesprek aan te vragen met een groepje wijkverpleegkundigen.

Wat zijn jullie eerste ervaringen? “Er is veel voorwerk gedaan. De cliënten die wij gaan bezoeken zijn goed op de hoogte van de nieuwe situ­ atie. Steeds vaker hebben families samen al een plan gemaakt om een deel van de zorg onderling te verde­ len. De eerste berichten in kranten en tv zorgden in 2014 natuurlijk voor onzekerheid, ten slotte zijn veel ouderen afhankelijk van aanvullende professio­ nele zorg. Nu een jaar later, hebben wij meer goede dan slechte ervaringen in ons werk.” “Wij zijn allemaal wat onzeker begonnen, maar het begint nu echt leuk te worden! De opleiding heeft ons extra bagage gegeven in gesprekstechnieken en rolverdeling. Ook wij leren nog steeds in deze cul­ tuuromslag. Wij leren om niet de zorg te regelen maar de zorg te regisseren en te begeleiden.”

je creativiteit en vindingrijkheid in te zetten. Om proactief naar de situatie te kijken en beslissingen te nemen om ergere problemen te voorkomen en samen met de klant naar alternatieven zoeken. In het team is onze rol coachend naar de collega’s. In een goede samenwerking luisteren we naar elkaar en leren we vooral van elkaar. Een belangrijke taak van de wijkverpleegkundige is de spilfunctie rondom het netwerk van haar/zijn klanten. Een goede communicatie in het thuiszorgteam is hier zeker een onderdeel van.”

Hoe is jullie rol in het team? “Een belangrijk onderdeel van de filosofie van Vitalis is het werken met Vitale teams. Professionele mede­ werkers in een team die samen maar ook zelfstandig beslissingen nemen en resultaat halen voor hun klant. In die rol voelen wij ons thuis. Ons vak heeft meer inhoud gekregen. Deze functie geeft de mogelijk­heid om dagelijks naast je deskundigheid,

Binnen Vitalis zij n werkzaam in de functie van wijkv pleegkundige Co errine Baarssen, Lin da Benders, Jeanine Bruck, Sema de Ha as, Myra Haze, La ura Hoeksema, Melanie Jongen, Susan Andrade M artinez, Jureanne Etienne Snijders, Rog, Shannon Spel, An ouk Verschuren, Esmeralda van de r Werf en Jolanda Willems.

9

Geef brand geen kans! Een (grote) brand op een locatie van Vitalis. Daar wil je niet aan denken! Toch is het handig om erbij stil te staan. Regelmatig zijn er brand­ meldingen op de locaties. Gelukkig gaat het meestal om kleine incidenten waarbij het gevaar snel is bezworen. Elke locatie heeft bedrijfshulpverleners die zijn opgeleid om bij calamiteiten hulp te verlenen. Dat ze onmisbaar zijn hebben wij afgelopen jaar kunnen zien bij Vitalis ’t Lint en de Hoeve, waar een brand in een appartement succesvol is aangepakt.

Gezamenlijk verantwoordelijk voor brandveiligheid Natuurlijk is de inzet van bedrijfshulpverleners een sterk punt van de brandveiligheidsorganisatie, maar er is meer nodig. Iedereen: medewerkers, vrijwilligers en cliënten (voor zover zelfredzaam) kunnen helpen brand te voorkomen. Gezamenlijk zijn wij verantwoordelijk voor de brandveiligheid. Geef brand geen kans en wees alert op onveilige situaties. Een waterkoker op een elektrische kookplaat, foutief gebruik van de magnetron, brandende kaarsjes in de buurt van brandbaar materiaal. Het zijn bekende voorbeelden die zomaar het begin kunnen zijn van een grote brand. Maak daarom onveilige situaties bespreekbaar en zoek gezamenlijk naar oplossingen.

Maar wat als het dan toch fout gaat? Levens redden, daar gaat het om! Iedere medewerker (ook wanneer je geen BHV-er bent), die in staat is om levensreddend te handelen, vragen we zich er van bewust te zijn, dat bij brand van je verwacht wordt dat je helpt bij het in veiligheid brengen van aanwezigen, zonder gevaar te lopen voor eigen leven of dat van anderen. Om een ontruiming goed te laten verlopen is het nodig dat je weet hoe je moet handelen. Hierbij volg

10

je uiteraard de instructies op de van de aanwezige BHV-ers, maar moet je ook zelf weten wat de vlucht- en ontruimingsroutes zijn. Daarvoor hoef je echt niet het bedrijfsnoodplan of ontruimingsplan uit je hoofd te kennen. Maar je weet bijvoorbeeld wel waar de vlucht­deuren uitkomen zodat je voorbereid bent op een eventuele calamiteit. Belangrijk is ook dat je met enige regelmaat aansluit bij een informatiebijeenkomst op jouw locatie over brandveiligheid of deelneemt aan een rondleiding. Ook vrijwilligers kunnen zich aanmelden. Hier krijg je informatie die ook thuis goed van pas komt. Houd daarvoor de aankondiging en/of uitnodiging in de gaten of vraag er naar bij je leidinggevende. Ook voor onze cliënten zijn er informatiebijeenkomsten  over brandveiligheid. Met ieders inzet krijgt brand geen kans! En dat… geeft een veilig gevoel! Dit jaar staan weer een aantal zaken op onze ‘veiligheidsagenda’ zoals twee zogeheten ‘table top’ oefeningen met de Veilgheidsregio en de kick off van het project ‘geen nood bij brand’. Lees hierover meer in volgende neXt. De Stuurgroep BHV bestaat uit voorzitter Jessie van Rooij, en de leden Herman Matheij, Hans Cornelis, Yvonne Engelbertink, Anne Luijten, Nardi Kortstee en Ellen Krijl.

De Slinger

Els In januari 1990 vond Els een baan bij de R.K. Stichting voor verpleging van zieken en verzorging van bejaarden. Zo werd ze baliemedewerkster bij verpleegafdeling A1, A2 en BG van Verpleeghuis De Weerde. Na een half jaar kwam een plek vrij bij de administratie van ‘de stichting met de lange naam’ en Els kreeg die baan. De eerste tijd deed ze twee dagen de bewoners­ administratie en twee dagen de salarisadministratie. De bewoners heetten toen nog patiënten. “In die tijd kwamen we meer in contact met de bewoners en hun familie. Soms gingen we kijken bij een optreden. Sinds de verhuizing naar het Bestuurscentrum in 2004 is het een echte kantoorbaan geworden.” Els kijkt met plezier terug op haar werk bij de Cliënten­administratie en is erg te spreken over haar leuke collega’s. “Ruim 10 jaar geleden mochten drie collega’s en ik eens een Indische rijsttafel voor bewoners en medewerkers verzorgen tijdens het uitreiken van de kerstpakketten. Natuurlijk met de hulp van de koks. Dat was leuk om te doen.” Ook privé is er nog een link met het In elke neXt werk want de vriendinnengroep van hangen wij één van de Els, waarmee ze van alles onderneemt, jubilarissen de Slinger om. bestaat grotendeels uit oud-collega’s. Samen volgen ze regelmatig creatieve Deze keer Els, Schulpen, workshops zoals schilderen, zilver­ onlangs 25 jaar in dienst smeden en beelden maken. “We verzin­ bij Vitalis. nen elke keer weer iets. “Ze gaat ook een paar keer per jaar uit eten met ‘de meiden’ en ze maken elke twee jaar een stedentrip. In april gaat de reis naar Valencia.

“Ooit,” zegt Els, ”wil ik misschien nog wel eens naar Indonesië, waar ik ben geboren in Bandung, en tot mijn 10e heb gewoond. Ik heb er nog familie. Maar het is zo’n lange reis en ik ben niet echt dol op vliegen. Bovendien is het een land waar het nogal eens onrustig is. Ik weet niet zeker of het er nog van komt.”

26 februari 2015 was de laatste werkdag van Els bij Vitalis. “Na ruim 25 jaar met veel plezier werkzaam te zijn geweest bij Vitalis ga ik nu genieten van mijn vrije tijd.” We wensen Els het allerbeste.

Waar zijn de jubilarissen? Onder de slinger op deze pagina ontbreekt de lijst met jubilarissen in de komende drie maanden. We publiceren deze namen in de volgende neXt. Waarom? Achteraf weten we zeker welke jubilarissen door de reorganisatie nog wel of niet meer bij Vitalis werken. Els Schulpen vierde haar 25-jarig jubileum al in januari.

11

Hoe zit dat nou?

De veranderingen in de zorg per 1 januari 2015

Wet Langdurige Zorg (WLZ) De WLZ heeft de Algemene Wet Bijzondere Ziekte­ kosten (AWBZ) vervangen. Deze wet regelt zwaar­dere zorg met verblijf met en zonder Behandeling in de vorm van Zorgzwaartepakketten (ZZP’s) en Volledig Pakket Thuis (VPT). Overbruggingszorg wordt in drie wetten geregeld: de WLZ, de Zorgverzekeringswet en de Wet Maatschappelijke Ondersteuning. De lage zorgzwaartepakketten worden de komende jaren volledig afgebouwd. Dit betreft de ZZP’s ­Verzorging & Verpleging 1, 2 en 3 en de ZZP’s ­Lichamelijk Gehandicapten 1 en 3. De ZZP’s V&V 4 t/m 9 met of zonder Behandeling, worden gefixeerd op de gemiddelde zwaarte.

12

Zorgverzekeringswet De Zorgverzekeringswet (ZVW) regelt o.a. de thuis­ zorg en de wijkverpleging. Persoonlijke Verzorging, Verpleging, Advies Instructie en Voorlichting (VPAIV) en case management dementie zijn producten die onder deze thuiszorg vallen. Al deze cliënten vallen nu onder de ZVW. De producten Begeleiding of Dagactiviteiten vallen onder de Wet Maatschappe­ lijke Ondersteuning.

Wet Maatschappelijke Ondersteuning Overeenkomsten met de gemeentes Eindhoven en Heerlen zijn getekend en daarnaast met een aantal randgemeentes van Eindhoven. Vitalis neemt alleen nieuwe cliënten buiten Eindhoven in zorg, als zij in een randgemeente wonen die tegen Eindhoven aan­ ligt. De producten die wij daar leveren, beperken zich tot Dagactiviteiten, Dagbesteding en Vervoer en de ZZP GGZ-C. Met de gemeentes Eindhoven en

Heerlen is ook een afspraak gemaakt voor Begelei­ ding Individueel en voor Kortdurend Verblijf. Vitalis heeft al sinds 2012 een contract met de gemeente Eindhoven voor de levering van interieur­ verzorging, e.d. Dit contract loopt door tot in 2020. Er is een nieuw contract afgesloten met de gemeente Eindhoven voor Huishoudelijke Hulptoeslag.

Zorgverzekeringswet Met alle zorgverzekeraars zijn contracten afgesloten. Elke verzekeraar hanteert eigen tarieven voor de 36 verschillende DBC’s. Per verzekeraar hebben we de productieplafonds voor 2015 in beeld. We moeten hiervoor onze realisatie dit jaar scherp in de gaten houden. Voor meer informatie: zie de nieuwsbrief van de ­Regiegroep Zorg van januari 2015.

Doe Een Wens

De mens achter de wens De cliëntenraad van Vitalis Wissehaege nam negen jaar geleden het initiatief om de verborgen wensen bij de verpleeghuis­ bewoners naar boven te halen. Om het project te doen slagen is een goede samenwerking en betrokkenheid noodzakelijk. Het vraagt vooral ook om inzet van medewerkers. Het ‘Doe Een Wens’-project is een handvat om in gesprek te gaan met een bewoner, hem of haar beter te leren kennen en om te leren wat er leeft en wat de behoeftes zijn. In de afgelopen negen jaar kwamen ook wensen binnen die niet in te vullen zijn, zoals: “ik wil weer gezond zijn” of “ik wil mijn benen weer terug”. Ook de ­indieners van deze wensen kregen een reactie in de vorm van een bezoek en een gesprek. Om te horen wat het betekent om te leven in een verpleeghuis, te leven met beperkingen en het gemis van je vertrouwde omgeving en je partner.

De mens achter de wens Negen jaar later mag worden geconcludeerd dat het ‘Doe Een Wens’-project van de cliëntenraad geslaagd is. Het bestaat en leeft nog steeds. Elk jaar delen de leden van de cliëntenraad hun kerst­ kaart uit aan de bewoners in het verpleeghuis. Daarin vragen zij naar de wensen.

Ervaringen tot nu toe In gesprek met Marjan Huyskes, negen jaar lang de oprichter en ­kartrekker van het ‘Doe Een Wens’-project project is duidelijk dat er veel factoren van belang zijn om een dergelijk project te laten slagen. Een enthousiaste cliëntenraad, creatieve en betrokken mede­ werkers die met hun bewoners in contact staan en bewoners die het gevoel hebben dat er wordt geluisterd en dat zij er mogen zijn.

Nog één keer zien hoe thuis de tuin erb ij ligt in dit prac htige voorjaa r

De leukste herinneringen of de mooiste momenten De mooiste ervaring is elk jaar dat de wensen bescheiden zijn, vaak zelfs erg klein. Dagjes uit, een etentje met partner of vriendin, een muziekavond, een high tea, bezoek aan de schoonheidsspecialiste, zijn jaarlijks terugkerende wensen. Bijzondere wensen die Marjan zijn bijgebleven:

– Dat mijn poes Saartje eens op bezoek mag komen; – Een bezoekje aan een moskee om iets te leren over andere culturen; – Een lekkere malse biefstuk; – Een keertje naar zee, want die heb ik nog nooit gezien; – Een heerlijk schuimbad. Tijdens de sloop van de Meijboomflat had een van de bewoners van ’t Lint een wens. Eén keer wilde hij zitten in de grote sloop­ kraan. Na overleg met de o ­ pzichter en met hulp van enkele vrien­ delijke bouwvakkers ging zijn wens in vervulling. Nog één keer zien hoe thuis de tuin erbij ligt in dit prachtige voor­ jaar. Voor mensen die ernstig ziek zijn en weten dat hun levens­ einde nabij is, kan zo’n kleine wens van grote betekenis zijn. Samen met Stichting Ambulance Wens ging de wens in vervulling. Als je met elkaar over die verborgen wensen, dromen of verlangens kunt praten ontstaat er wederzijds begrip en respect. Als het ‘Doe Een Wens’-project daar een bijdrage aan kan leveren, is ook de wens van Marjan Huyskes vervuld. Reacties zijn welkom bij de redactie van neXt. 13

Binnen bij...Jos Beckers De Limburger Jos Beckers is een bekende binnen Vitalis De Horst/Kronehoef. Hij is behalve een tevreden bewoner van zijn appartement in de Horst namelijk voorzitter van de Cliëntenraad en redactielid van het bewonersblad ‘Onderons’. In het weekend is hij altijd te vinden op het hockeyveld. Daar leidt hij scheidsrech­ ters op voor de hockeybond. Ook is hij vrijwilliger bij internationale hockey-evenementen. Zelf ziet hij dat als vakantie. Tegen de cliënten van Vitalis zou hij willen zeggen dat ze voor zichzelf moeten opkomen. “Dat mis ik wel eens. Ze zijn klant! De familie kan daarbij helpen.” Maar daarvoor hebben we vandaag niet bij hem aangebeld. Jos Beckers raakt pas echt op dreef als het over zijn andere grote passies gaat: koken en bakken.

Bewoner van Vitalis De Horst/Kronehoef “Streekgerechten zijn leuk om te maken, bijvoorbeeld ­ ulebelkjes. Dat is Roermonds voor uilenballetjes. Het koken u heb ik van mijn moeder. Zij was kookster voor feesten en partijen. Ze kookte ook wel eens voor de familie Dreesmann.”

“Vanaf 1 maart is er markt, hier binnen bij De Horst/ Kronehoef. Daar zijn mijn vlaaien ook te koop.”

“Ik kook één keer per week voor zeven mensen hier in de buurt, met ­mezelf erbij acht. Dat zijn 56 maal­tijden per week. Ik doe niets liever. Of het nu nasi is, of erwtensoep of zoervleis. Het is leuk om gevarieerd te koken met verse groenten. ­Koken is ontspannend. Maar ook het plannen en organiseren ervan vind ik leuk. Ik heb het altijd ­gedaan, ook voor mijn ­gezin.”

14

“Vlaaien bakken vind ik geweldig. Mijn specialiteit is appelkruimel met boerenjongens. Maar ik bakte onlangs ook Moszkowicz vlaai met pudding en veel advocaat. Ik vind het leuk om op de actualiteit in te spelen. Wil je een stuk? Ik heb hier lekkere kruisbessenvlaai.”

“Ik heb het altijd ­gedaan, ook voor mijn ­gezin.”

Mantelzorger in beeld Een praktijkonderzoek naar het ­betrekken van de mantelzorger bij het revalidatie­ proces Het onderzoek is uitgevoerd door Sjannie Soete (coördinator revalidatie Vitalis Wissehaege) en Karin Stolk (seniorverpleegkundige bij Thebe) en is een afstudeerproject van Fontys Hogescholen HBO-V.

Aanleiding onderzoek op revalidatie­ afdeling Mantelzorg staat in de belangstelling en is een niet weg te denken onderdeel van de informele zorg. Mantelzorgers hebben een duidelijke meerwaarde en kunnen zelfs zorgen voor een sneller herstel na ziekte. Mantelzorg is ook geaccepteerd in de langdurige intensieve zorg. Waarom is dat anders op een revalidatieafdeling?

Hoe is het onderzoek aangepakt? De twee verpleegkundigen hebben, naast een uitgebreide literatuurstudie, gekozen voor interviews

met medewerkers en mantelzorgers op een revali­ datie­afdeling, om informatie te verzamelen. De rode draad in deze interviews bleek vooral een gebrek aan handvatten te zijn. Wie neemt het initiatief? Praten over mantelzorg en de taken die een familielid zelf kan blijven doen is in de revalidatie nog een slecht ­ontgonnen gebied. Mantelzorgers verwachten dat ze worden betrokken en dat ze zich betrokken voelen. Zij verwachten ook meer afstemming, overleg en informatie en vooral contact met de behandelaars. Uiteindelijk na afloop van de revalidatieperiode komt hun familielid naar huis en zij willen weten wanneer zij zelf moeten gaan handelen of stimuleren. Ook deze groep mist handvatten. Waar vinden zij informatie? Waar is een regelmatig overleg? De meeste mantelzorgers classificeren zichzelf als over­belast door de mantelzorgtaken, maar willen niet stoppen. Een goede informatievoorziening en een vaste contactpersoon zou zeker stressverlagend werken.

Hebben de conclusies geleid tot ­aanpassingen in de praktijk? Het bestaande mantelzorgbeleid vraagt om een vertaling naar de revalidatieafdeling om medewerkers en mantelzorgers handvatten te bieden om samen het gesprek aan te gaan. De bewustwording van de belangrijke taak van een mantelzorger moet onderdeel zijn van het totale behandelpakket van de cliënt en de informatievoorziening vraagt om inbedding in de huidige communicatiestromen van de afdeling. Met veel belangstelling is het onderzoek gevolgd. Vitalis is in beweging en de revalidatieafdeling beweegt snel mee. Bij wijze van pilot heeft de revalidatieafdeling van Vitalis Wissehaege enkele vernieuwingen door­ gevoerd. Er is een informatiefolder uitgebracht waarin de rol van de mantelzorger meer aandacht krijgt. Tevens is er een opnamechecklist in gebruik genomen waarin de vraagstelling over de inbreng en betrokkenheid van de mantelzorger is aangepast. Er komen ook mantelzorgavonden en familiedagen. Het uitspreken van verwachtingen tussen zorg­ professional en mantelzorger blijft een van de succes­factoren van een goed mantelzorgbeleid. Meer informatie? Sjannie Soete E-mail: [email protected] Telefoon: 040 293 36 54

Sjannie Soete en Karin Stolk 15

Film & muziek Titel film: ‘The Hundred-Foot Journey’ Regisseur: Steven Spielberg en Oprah Winfrey Met o.a. Helen Mirren Aanvankelijk was ik van plan om voor deze neXt een boekre­ censie te schrijven totdat ik in de vakantie deze film zag. Wat een verrassing! ‘The Hundred-Foot Journey’. Deze film is niet alleen héél erg leuk, maar biedt de kijker werkelijk van alles wat. Wat een Cultuur, ambitie, feel-good en familiedrama, verrassing! het zit er allemaal in! ‘The Hundred- Het verhaal gaat over de familie Kaddam die Foot Journey’. vanuit India naar Europa verhuist, in Enge­ land politiek asiel aanvraagt en uiteindelijk in Frankrijk belandt. Frankrijk, het land van de culi­ naire hoogstandjes, krijgt er een restaurant bij. Erg Frans is het restaurant van de familie Kaddam niet, en daar moet de bevolking van het dorpje Saint-Antonin­-Noble-Val bijzonder aan wennen. Bovendien ligt er ook nog eens een sterrenrestaurant aan de overkant van de weg waar de snobis­ tische eigenares Madame Mallory (gespeeld door Helen Mirren) de scepter zwaait. Het zal de kijker niet verbazen dat dit leidt tot de nodige rivaliteit. Hassan Kaddam speelt één van de hoofdrollen in de film en weet met zijn talenten als kok iedereen te verbazen. Humor voert de boventoon. De filmproductie is in augustus 2014 in première gegaan en is ondermeer van de hand van Steven Spiel­ berg en Oprah Winfrey. De samenwerking tussen deze twee grootheden in de film­ industrie dateert al vanaf 1985 toen Oprah haar acteer­ 16

debuut maakte als Sofia in The Color Purple van Steven Spielberg. Ook nu weer is de samen­werking succesvol. Nieuwsgierig gewor­ den naar deze film? De film is op DVD of via www.netflix.com te zien (één maand gratis kijken, daarna met abonnement). Titel: Take me to church Artiest: Hozier Andrew Hozier-Byrne geboren op 17 maart 1990 is een Ierse Singer-songwriter maar wel een die met kop en schouders boven de rest uitsteekt. Op zijn eerste album, dat in september 2014 werd uitgebracht, staat het nummer Take me to church waarin Hozier de liefde bezingt alsof het een religie is. Zelf zegt hij over zijn eerste liefde dat het was alsof hij zich op een wonder­ lijke manier zag sterven om daarna weer herboren te worden. In a Week is een smakelijk duet met Karen Cowley. In My Love Will Never Die hoor je het haardvuur knapperen, de wind om het huis gieren en de regen tegen de ramen kletteren, de emotie ­sijpelt uit je speakers. De muziek kan gerangschikt worden onder het genre Indierock maar ook een vleugje soul en blues. Met een stem die af en toe doet denken aan Jonathan Jeremiah maakte Hozier een mooi en Take me ­toegankelijk album.

to church

Wilgenhof Uit eten met  Denise

Denise Smits is hoofd horeca van Vitalis Berckelhof, De Horst/­ Kronehoef en Peppelrode. Zij was ook enkele jaren mede-eigenaar van een restaurant. In elke neXt gaat Denise uit eten bij een van de Vitalis locaties. Haar gast is deze keer Sini Greve. Samen proeven zij sfeer, kwaliteit, smaak en service.

Vandaag ben ik uit eten geweest met Sini Greve in Vitalis Wilgenhof. Voor de liefde voor haar toen nog toekomstige man, een Eindhovenaar, heeft Sini lang geleden haar ­Groningen verlaten. Luisterend naar de verhalen van Sini is Wilgenhof een plek waar ze het al tien jaar goed heeft en waar ze aan is verknocht. Dit komt door de medewerkers die ze goed kent en andersom kennen ze haar ook. Tevens geldt dit voor de vele goede contacten met bewoners. Sini gebruikt de dagelijkse maaltijd met haar vriendinnen in de Magnolia, het restaurant van Wilgenhof. Daarnaast neemt ze met dezelfde dames deel aan vele activiteiten. Rikken, dansen, schilderen, voordragen van haar eigen gedichten ‘de literaire middag’, culinaire avonden; iedereen haalt Sini thuis op om met haar onderdeel te zijn van deze activiteiten. Het restaurant is in de avond geopend voor de bewoners en hier heeft men dagelijks de keuze uit twee menu’s. De Magno­ lia heeft een prettige ambiance, tevens een front-cooking waar de kok de borden opmaakt. Alleen maar ‘lof’ over de

“Heerlijke kerriesoep”

“De koks maken het hier.”

koks Albert en Herman, het is mij duidelijk dat zij het maken hier! Een ding is zeker: de mannen zijn beiden open en toe­ gankelijk naar de gasten. Nu nog de proef op de som nemen. De keuze voor de soep is geen keuze, Sini roept zo enthousiast dat ze de gebonden kerriesoep neemt, dat ik die niet wil missen. Eerlijk is eerlijk, hij is goed! In ieder geval heet, niet te flauw, niet te zout, niet te kerrie, niet te dik, gewoon helemaal goed. Als hoofdgerecht kiezen we allebei de kuikenbout met jus, snijbonen, en gebakken aardappels. Even denk ik dat we gebakken aardappels krijgen, je weet wel, zoals thuis. Dat zou wel het summum zijn. Dit zijn echter gefrituurde aardappel­ schijfjes. Met het hoofdgerecht is helemaal niks mis, het is prima in verhouding prijs-kwaliteit. De bewoners kunnen het hoofdgerecht kopen bij de front-cooking voor een schappe­ lijke prijs van 5,90 euro. Als de maaltijd 3-gangen wordt genuttigd in het restaurant betaalt men 9,30 euro. Verder rest mij om namens Sini en mij de gastvrouwen Roos, Margo(-otje) en Jolanda te bedanken voor de aandacht, merci! Klant blij, komt door.... de horeca­medewerkers van Vitalis Wilgenhof!

“Prima prijs-kwaliteit verhouding”

17

kunst en cultuur

WAT NOU!! In het project WAT NOU!! organiseerden Maaike Mul (Vitalis) en Maddy Kok (KRACHTVOER Theater) een jaar lang verschillende kunstprojecten voor jong en oud samen. Naast de wekelijkse repetities voor de theaterproductie waren er ook workshops in huiskamers van verschillende locaties van Vitalis. In deze workshops werkten kinderen van basisschool De Regenboog en de Vrije School Brabant een aantal keren met de oudere bewoners samen, onder leiding van kunstenaars uit verschillende disciplines: fotografen, dichters en muzikanten.

Nieuwe creaties Op ons Levensfeest in Parktheater Eindhoven presenteren we alle creaties die tijdens de ontmoetingen tussen jong en oud zijn ontstaan! Vanaf 15.00 uur zingen wij liedjes, fluisteren en projecteren wij gedichten en foto’s en ontstaan er misschien ter plekke nog nieuwe creaties in het theatercafé… Daarna kijken we samen naar de productie Levensfeest van KRACHTVOER Theater.

Bijzondere voorstelling Parktheater Eindhoven In de hoofdrol drie bewoonsters van Vitalis Peppelrode, de dames Van De Bogaart, Boulan en Ledeboer. Voor deze theaterproductie werkte regisseur Maddy Kok met twintig spelers van 7 tot 87 jaar. Zij is gefascineerd door de positieve energie die voortkomt uit de combinatie van deze leeftijden samen. Vanuit de grote contrasten tussen jong en oud, traag en snel, rechtdoor of met een bochtje, ging zij op zoek naar beelden, scènes, liederen, verhalen en choreografieën die alles en iedereen weer met elkaar verbinden. Een levensdans, een levensadem, een Levensfeest!

Partners: Centrum voor de Kunsten Eindhoven, Academie voor Theater Tilburg (FHK), Parktheater Eindhoven Zondag 12 april: 15.00 – 17.00 uur. Parktheater Eindhoven Entree €7,50 Kaartverkoop: Parktheater Reserveren: 040 211 11 22

18

La Cenerentola, een sprookjesopera

Donderdag 14 mei 2015 in het Parktheater, maar ook live uitgezonden op groot beeld in Vitalis Peppelrode, Wilgenhof, Berckelhof, Engelsbergen en Vonderhof. Opera Zuid - La Cenerentola, een sprookjesopera Genre: opera. Ontvangst 18.30 uur. Kaartverkoop (€ 7,50) via de recepties. Het leven van Assepoester is bepaald geen sprookje, maar haar grauwe leven verandert met de komst van een mysterieuze toverfee, die ervoor zorgt dat zij naar het bal kan.

Levensfeest

Marnix Oosterwelder, designer, en Sylvia van Aggel coördinator Vitalis ­Berckelhof, Ankerpunt in de Wijk, hebben in januari het prachtige boek Senior­ designer gepresenteerd. Het boek is gemaakt naar aanleiding van het evenement Social& tijdens de Dutch Design Week in Vitalis Berckelhof. In het boek zijn de ontwerpen en ideeën van bewoners, zowel uit de wijk als cliënten van Vitalis, te zien. De Raad van Bestuur is van plan om diverse ideeën uit te werken tot een voorstel zodat de ideeën gereali­ seerd kunnen worden.

‘samen’ een draagbare camera registreert thieu’s wandeling terwi jl lore thuis meeki jkt

ik zou graag eens onafhankeli jk een stuk willen wandelen

kunst en cultuur

Senior Designer Uit het boek:

r op papie n ë e e id zet de Marnix

“De tekeningen in dit boek zijn het resultaat van mijn project Senior Designer tijdens het evenement Social&. Mijn persoonlijk doel was om te onderzoe­ ken wat senioren bezighoudt, hoe ze leven en hoe ze omgaan met onderwerpen als verlies en afscheid. Tijdens de bruisende week vol workshops, lezingen en bezienswaardigheden ging ik met bewoners en bezoekers het gesprek aan over hun leven en wat ze eraan zouden willen veranderen. Al schetsend onderzocht ik wat het waarom achter iedere behoefte was, en hielp ik mensen zelf antwoorden te verzinnen ophun vragen. Het tekenen en het ontwer­ pen was tijdens het project een middel en niet het doel. Ik vond het een eer bij te kunnen dragen aan een proces waarin mensen zichzelf verrassen door onvermoede creativiteit en inventiviteit. De ontwer­ pen in dit boek zie ik als samenvattingen van boeiende gesprekken. De wijsheid van de bezoekers, hun humor en relativeringsvermogen hebben diepe indruk op mij gemaakt.” Marnix Oosterwelder

19

Waar de vogeltjes fluiten Duofietsen bij Vitalis

middag André en Hanny beleven elke den. bei buiten als quality time voor

Wie wil dat nu niet? Lekker naar buiten. Genieten van de frisse buitenlucht, de geluiden van de stad of van de natuur en een lekker windje in je haar. Te voet of met de fiets. Ouderen zijn soms afhankelijk van iemand anders, wanneer ze eropuit willen. Wie in een rolstoel zit, heeft een duwer nodig. Wie zelfstandig loopt, vindt het vaak fijn om grotere afstanden niet alleen af te leggen. Gelukkig zijn er veel vrijwilligers die zich voor deze groep mensen inzetten. Een stukje fietsen lijkt al helemaal niet meer weggelegd voor wie zelf niet mobiel is. Maar daar is gelukkig iets op gevonden. Enkele locaties van Vitalis hebben een duofiets. Op zo’n fiets ga je met twee personen de weg op. De ‘trapper’ doet het echte werk en de ‘bijrijder’ zit er ontspannen naast, hoeft niet te sturen of remmen en trapt mee, als hij of zij dat wil of kan. Zo kom je nog eens ergens. Om samen te gaan fietsen hoeft het echt geen stralend zomerweer te zijn. Alleen regen, storm, sneeuw of ijzige kou vormen een belemmering. Een fietstochtje is dus al gauw haalbaar.

Wie gaat er mee? Het besturen van een duofiets vereist wel speciale vaardigheden. Daarom gaan vrijwilligers, medewerkers of familieleden nooit onvoorbereid met bewoners op stap. Ook moeten zij de omgeving kennen en weten wat ze moeten doen in het geval dat zich iets voordoet onderweg. Wie denkt: ‘zo’n tochtje zou wel iets voor mij zijn’, kan informatie vragen over de fietsmogelijkheden op onderstaande locaties. Dat geldt voor bewoners, maar ook voor vrienden en familie van bewoners, vrijwilligers of medewerkers.

20

Fietsmogelijkheden Vitalis Brunswijck heeft een prima duofiets die veel te weinig wordt gebruikt. Vraag ernaar en misschien is zo’n heerlijk tochtje snel mogelijk. Informatie bij de activiteitenbegeleiding. Vitalis Wissehaege heeft een rolstoelfiets. Dat is een fiets waar de eigen rolstoel opgereden kan worden. Informatie bij Marjan Jonkers van de activiteiten­ begeleiding. telefoon 040 293 33 87. Vitalis Berckelhof knapt de duofiets dit voorjaar op en wil er daarna veel gebruik van gaan maken. ­Informatie bij de activiteitenbegeleiding, 040 233 16 72. Het neusje van de zalm staat geparkeerd bij Vitalis Peppelrode. De Arend Otten fiets. Deze duofiets met elektrische trapondersteuning is bij elkaar gespaard, gedoneerd en gesponsord in 2012, het jaar dat Vitalis Peppelrode 40 jaar bestond. Met deze e-bike is fietsen een nog groter feest omdat de actieradius veel groter is en de ‘trapper’ heel wat energie overhoudt voor gesprekken onderweg. De fiets is genoemd naar de initiatiefnemer, vrijwilliger Arend Otten, die helaas in hetzelfde jubileumjaar overleed.

André en Hanny Regelmatige gebruikers van de Arend Otten fiets zijn André en Hanny Kriek. André verblijft sinds juni 2014 in Vitalis Peppelrode. Hij verhuisde mee vanuit Vitalis Brunswijck. Hanny: “Vroeger fietsten we heel veel; we waren echt een fietsgezin en hebben veel fietsvakanties beleefd. Mijn man fietste vorig jaar eens samen met een vrijwilliger. Dat vond hij zo fijn. Ik ben toen ook zelf met hem gaan fietsen. Ik merk dat hij heel erg geniet van de fiets en van het feit dat wij samen zijn. Mijn geliefde plek is Eckartdal, rondom het kasteel. Mijn man heeft daar jarenlang vrijwilligerswerk gedaan, hoewel hij het helaas niet meer herkent. Het is daar rustig fietsen, geen verkeer, goede wegen, dieren om bij stil te staan. We stoppen ook altijd even bij de herberg om iets te drinken.”

De

‘t beste peerd van d’n stal

eerste indruk…

…van Joop Hendriks

vrijwilliger

‘t Beste peerd van d’n stal “M’n maatje was op Peppelrode voor een bespreking vrijwilligerswerk. Bij een rondleiding door het gebouw stond daar onbemensd de duofiets. Dit was de aanleiding om mij te attenderen op de mogelijkheid samen te fiet­ sen met bewoners van Peppelrode. Eerst een afspraak gemaakt om kennis te maken en te informeren wat vrijwilligerswerk inhoudt. Ver­ volg hierop was om samen met een medewerkster van Peppelrode een proefritje te maken en te leren hoe met de duofiets om te gaan. Daarna de daad bij het woord gevoegd. Vrijdagmorgen; een frisse maar zonnige ochtend, ingrediënten om een goede start te maken en ik haal de duofiets tevoorschijn. Alsof ik ‘n paard van stal haal en fluister ‘Nou duozitter, je mag weer mee naar buiten.’ Een lachende bewoner komt me met zijn rollator tegemoet en blijkt de passagier te zijn. We maken kennis, ik maak de fiets in orde en zeg ‘u mag zo van stuur wisselen.’ De glimlach op zijn gezicht laat mij zien ‘Plezier in het verschiet’. Op dat moment weet ik dat het de moeite waard is m’n eigen fietszadel te wisselen voor de fietsstoel van de duofiets. Na wat eerste onhandigheden met handrem en de instellingen voor m’n medefietser, reden we de zon­ nestralen tegemoet.

Ik had van te voren een pretparkroute uitgezocht, d.w.z. niet ver weg maar veel zigzag met bochten en een panorama van bomen en water. Onderweg bespraken we van alles wat we zagen, zoals de ganzen die nog met het ontbijt bezig waren, de gras­ mat die zich speciaal deze morgen heel glad gescho­ ren had en twee zwanen die statig naast elkaar zwommen zoals wij naast elkaar fietsten. En dan waren daar natuurlijk ook de passanten, die de hond uitlieten, of hun joggingtraject liepen. Alle­ maal korte momenten van begroeting die het duo-fietsen tot een groot buitenfeest maakten.

Luzan regelt de duofiets-zaken

Nog even de rits van de jas opgetrokken omdat de frisse wind vertelde dat het binnen toch warmer zou zijn, dus terug naar Peppelrode. De twee oranje vlag­ getjes achter op de duofiets leken als zwaailicht te werken toen een automobiliste ons vrij baan gaf bij de laatste oversteek. Een handkus van mijn duofiet­ ser bezegelde deze eerste bijzondere rit. Als de accu voor de fiets, een glimlach van begin tot eind van de duofietser, power voor deze vrijwilligersactiviteit.”

Joop: “Vergeet Henny en Fred niet te noemen, de andere vrijwilligers.”

21

Risico-inventarisatie & -evaluatie 2014-2015 Misschien heb je wel eens gehoord van een Risico-Inventarisatie en –Evaluatie (RI&E). Een RI&E bestaat uit twee dingen: een lijst met voorkomende arbeidsrisico’s binnen een bedrijf, en een plan voor het oplossen dan wel beheersen ervan. Met de RI&E wil Vitalis gestructureerd de risico’s aanpakken om zo de kans op arbeidsgerelateer­ de gezondheidsklachten en ongevallen tot een minimum te beperken.

De RI&E is niet ingewikkeld. Wel verplicht!

Plan van aanpak

Ingewikkeld? Dat valt mee. Belangrijk is de RI&E wél. Zo belangrijk dat de overheid hem verplicht heeft gesteld voor vrijwel alle bedrijven met personeel. Deze verplichting is vastgelegd in de ARBO wet (Arbeidsomstandigheden Wet)

Op basis van het RI&E rapport gaan de locaties aan de slag met verbeterpunten. Door het bespreken van de risico’s en het in gang zetten van oplossingen stijgt het veiligheidsbewustzijn en wordt het werk veiliger. Het management legt de verbeteracties vast in een Plan van Aanpak per locatie. Naar verwachting zijn de plannen medio april 2015 gereed en voor alle medewerkers toegankelijk. Je vindt ze op de V-schijf in de map: Plannen van Aanpak RI&E.

Onderzoek RI&E bij Vitalis In de afgelopen vier maanden is onderzoek verricht op alle locaties. Mogelijke risico’s in en aan de gebouwen zijn in kaart gebracht. Misschien heb je de extern adviseur aan het werk gezien tijdens zijn rondgang door de gebouwen. Daar waar mogelijk heeft hij risico­situaties gefotografeerd. Intern ligt de coördinatie en planning van de RI&E bij de arbo-adviseur Anne Luijten. In het kader van het onderzoek heeft zij per locatie kleine groepjes mede­werkers gevraagd naar hun beleving van de veiligheid. Gesproken is over onder­werpen als: arbozorg en arbobeleid, bedrijfshulpverlening, fysieke belasting, psychische belasting (agressie en werkdruk), werk- en rusttijden, infectiepreventie, inrichting van de arbeidsplek klimaat en verlichting, persoonlijke beschermingsmiddelen en arbeidsmiddelen.

Kunnen wij nu wel veilig werken bij Vitalis? Uit het onderzoek blijkt ondermeer dat wij bij Vitalis al heel veel hebben geregeld met betrekking tot arbeidsveiligheid. Dat is natuurlijk een positieve uitkomst. Toch blijven er altijd risico’s. Veelal geldt dat het gaat om risico’s die wij of niet meer zien of waar wij niet bewust mee bezig zijn. Denk bijvoorbeeld aan een losliggende kabels waar je over kunt struikelen of een obstakel op de gang, die de doorgang belemmert, wat een mogelijk gevaar oplevert bij brand. En denk eens aan het risico op overbelasting wanneer hulpmiddelen niet worden gebruikt! De waargenomen risico’s worden voor alle locaties vastgelegd in een RI&E rapport.

22

Jouw bijdrage Elke medewerker kan bijdragen aan het verhogen van de veiligheid. Kijk eens naar je werk door een ‘veiligheidsbril’ en bedenk of je zelf iets kunt verbeteren aan jouw veiligheid, gezondheid en welzijn in je werk!

Laat je horen!

lekker ding

Ork-ork-ork, soep eet je met een… Spork. Een lepel, mes en vork ineen.

Van het hippe merk Light my Fire uit Zweden, ontworpen met een lach en onmisbaar door het gebruiksgemak. Een lekker hebbeding: aan de ene kant een lepel en aan de andere kant een vork, met kartels om te snijden. Heel handig wanneer je graag buiten bivakkeert. Of op festivals, zomaar op een bankje in het park of voor een snelle hap op werk en school. De titaniumversie is sterk, hygiënisch en gaat lang mee, de kunststof Spork is licht en goedkoop. Ideaal voor in je rugzak, fietstas, op je boot, in je handtas of reiskoffer!

Te koop: Voor € 1,95 in de webshop of winkels van BeverSport, ­de ­titaniumversie kost € 14,95. Voor € 15,99 per twee met twee inklapbare bekers bij Moose in the City. Voor € 1,95 bij www.campz.nl, in verschillende lengtes (17 - 25 cm) en ook een Lefty voor linkshandigen, een mini voor kinderen (14 cm).

De cocon Een tijdje geleden luisterde ik -met andere Vitalis medewerkers- naar een lezing van een professor. We hingen aan zijn lippen. Hij vertelde met veel flair over verandering, en over wat dat met mensen doet. Hij gaf ons een inkijkje in moeilijke veranderingsprocessen. Wat er allemaal mis kan gaan, en waar je op moet letten. Wat me bijgebleven is, is het beeld dat hij schetste van de rups die ontpopt tot vlinder. Als rups weet je niet dat je in de toekomst vlinder zal zijn: zo anders, zo’n metamorfose. Maar de periode tussen rups en vlinder, de periode van verandering, is niet mooi. Zo vertelde hij ons. Daar moet je doorheen. En dat is moeilijk. Want de rups is al weg, en de vlinder is er nog niet. Er is dan alleen een lelijke cocon. Het beeld blijft hangen omdat het zo treffend weergeeft voor welke opgave we nu staan. De zorg is aan het veranderen, maar we weten nog niet hoe het nieuwe er uit zal zien. Het ver­ trouwde, de zorg zoals het altijd was, verdwijnt. Cliënten komen niet meer vanzelf. We moeten er wat voor doen, om te laten zien dat we de beste zijn. Cliënten zijn ook niet meer altijd dankbaar. Ze zeggen wat ze willen. We moeten flexibel zijn om daarop in te spelen. Voor mede­ werkers is de sector allang geen veilige haven meer, de zorg staat niet meer garant voor baan­ zekerheid. Er moet fors bezuinigd worden. Veel cliënten, mantelzorgers en zorgmede­ werkers maken zich ernstig zorgen over deze

 Column

Pink

van Veen

metamorfose. “Beeld toekomst zorg inktzwart” kopte de krant enige tijd terug, na een groot­ schalige enquête. De rups is er niet meer. Veel mensen twijfelen of er uit de cocon een vlinder komt. Maar, er ontstaan ook mooie initiatieven. De zorgcoöperatie Hoogeloon bijvoorbeeld. En dichterbij huis, de samenwerking in Berckelhof met buurt en kunstenaars om samen iets op gang te brengen. Of de wijkbibliotheek -een boek voor een boek- in Wilgenhof. De gesprek­ ken van zorgmedewerkers over de inzet van zorg, en wat familie kan betekenen ook. Het zijn inkijkjes in de toekomst van zorg. Zijn dit voor­ beelden van de vlinder? Ik heb daar vertrouwen in. Want we maken deze toekomst samen. Als Vitalis staan we op dit moment aan de voor­ avond van een moeilijke periode. We zullen afscheid moeten nemen van medewerkers, de zorg anders organiseren, anders moeten werken. Besluiten nemen die ingrijpend zijn. Het ligt zwaar op de maag. Hoe moeilijk ook, we moeten er doorheen. Maar ook deze periode maken we samen. Daar heb ik vertrouwen in.

23

Meekijken

Maarten aan het werk

Maarten, servicemonteur Vitalis Berckelhof

“Ik ben een soort manusje van alles. Elke dag ga ik met plezier naar mijn werk en heb ik veel contact met bewoners en collega’s, maar ik heb nooit tijd om gezellig te blijven ­hangen. Ik werk alleen en heb het altijd druk.” Geen dag begint zonder koffie. Maarten Janssen start zijn werkdag om 8.00 uur achter de computer met het doornemen van de binnengekomen werk­ bonnen. Hij bepaalt wat het belangrijkst is en gaat daarna aan de slag. Er zijn altijd veel klussen te doen. Omdat hij ook coördinator van de Bedrijfshulpverleners (BHV) is, overlegt hij vaak met de andere BHV-ers en plant oefeningen. Maarten werkt alweer drie jaar in Vitalis Berckel­ hof. Daarvoor deed hij dit werk zes jaar in Vitalis Wilgenhof. Soms is het heel fijn om alleen te werken. “Je kunt alles zelf indelen en regelen. Maar een paar extra handjes erbij zou wel fijn zijn.” Hij lost dagelijks allerlei technische proble­

24

men op. In zijn mooie en goed uitgeruste werk­ plaats heeft Maarten voor elke klus wel gereed­ schap. Maar ook zorgt hij voor het netjes afvoeren van de vuile was en regelt hij dat de schone was weer op de juiste plek terechtkomt. In de middagpauze heeft Maarten geen vast r­ itueel. “Soms neem ik een soepje in het restaurant. Maar ik doe zo nu en dan ook snel een boodschap. Bij mooi weer kom ik weleens buiten op een bankje terecht, alleen of samen met anderen. Eens per vijf weken draait Maarten een week lang de storingsdienst. “Dan kun je een oproep krijgen en moet je naar een van de locaties van Vitalis. En

ja, dat kan ook midden in de nacht zijn maar dat komt gelukkig niet zo heel vaak voor.” De toekomst is onduidelijk. “Wij gaan voor het onderhoud samen met Wooninc en het hangt er vanaf hoe zij dat willen organiseren. We weten nog niets.”

“Ik ben een soort manusje van alles.”

Leuke apps

Leuke website Post maakt blij!

Twee ‘Beweeg’ apps, voor de momenten dat je moet gaan sporten, maar geen zin hebt om de deur uit te gaan: Daily Yoga (zowel voor Apple als Android) Gratis app, met enkele gratis series, voldoende om te kiezen. 7 Minuten Workout (voor Apple) Werk je in 7 minuten in het zweet. € 2,99 in de App-store

Scootmobiel niet ongevaarlijk 1200 mensen boven de 55 jaar komen jaarlijks op de eerste hulp terecht na een ongeluk met een scoot­ mobiel. En van hen wordt eenderde opgenomen. Dat is veel, want van mensen met een ‘gewoon’ ­verkeersongeluk wordt minder dan een kwart ­opgenomen. Oorzaken van dat het zo vaak fout ­uitpakt, zijn de hoge leeftijd van de slachtoffers (de helft is ouder dan 75), chronische ziekten en het gebruik van geneesmiddelen.

!

Brabantse drieklapper Wist u dat het Nederlandse kusritueel officieus bekend staat als de ‘Brabantse drieklapper’? Wordt u moe bij de gedachte aan onze eigen zoen­ cultuur? Wat dacht u dan van die in het buitenland? In Frankrijk bijvoorbeeld wordt nog sneller dan in Nederland gezoend bij het gedag zeggen of afscheid nemen. Het aantal zoenen kan daarbij variëren tot wel vier stuks, afhankelijk van de regio waarin je je bevindt. In landen als India en Indonesië is kussen in het openbaar dan weer volledig not done. Daar worden zulke aanrakingen (ook tussen niet-geliefden) beschouwd als een poging tot seksuele toenadering. Handen schudden doen ze juist weer met allebei de handen tegelijk. Veel wangzoenen hoef je evenmin te verwachten van de Britten. Het volk dat er sowieso al niet bekend om staat zo warm en liefdevol te zijn, probeert als het even kan weg te komen met een handje.

Eef van eefies.nl schreef naar Vitalis om te vertellen dat zij is begonnen met het project Postmaatje. Omdat het leuk is om post te ­krijgen, om post te schrijven en omdat een leuke brief of kaart voor veel mensen de dag kleurt, koppelt zij schrijvers en ontvangers aan elkaar. Kijk op www.eefies.nl bij Postmaatje of op Facebook Eefies. Een mailtje sturen kan ook, naar [email protected]

Bron: Travelvalley.nl 25

Hoop doet Leven Helen Navest is psycholoog bij Vitalis. Haar man Kees werd in 2010 getroffen door een hersenbloeding. Na anderhalf jaar revalidatie kwam hij weer naar huis. Met de nodige zorg, liefde, veerkracht en humor redden Kees en Helen het prima. Voor neXt schrijft Helen over hun ervaringen. Bij ons in huis is het tegenwoordig een grote duiventil. Hulpverleners, zorgmensen en fysiotherapeuten vliegen af en aan. Om 8 uur begint de thuiszorg voor de persoonlijke verzorging. Niet voor 8 uur want dan sta ik zelf onder de douche! Enige privacy is nog wel gewenst. Binnen mijn werk als psycholoog hebben we het vaak over belevingsgerichte zorg . Maar wat is dat moeilijk om te bieden, merk ik nu! Want met alle goede bedoelingen van de zorgmedewerkers bij ons in huis (ik kan ze niet missen) slaan ze soms werkelijk de plank volledig mis! Kees wil heel graag leren lopen zonder hulpmiddel (dat gaat nooit lukken, maar hij blijft het wel zeggen). Dus op een mooie ochtend na de ochtendzorg gaat Kees in de traplift naar beneden en zegt tegen verzorgende Mieke: “Ik wil weer leren lopen”. Mieke reageert erg netjes door iets te zeggen in de trant van “dat zou mooi zijn”. Ik sta in de keuken en ik denk nog, wat reageert Mieke netjes. Natuurlijk weer te snel gedacht, want toen ging Mieke los. “Maar meneer, u gaat echt nooit meer leren lopen!” Oei, denk ik, nu ga je te ver. Kees reageert stoïcijns met de opmerking: “Bedankt voor deze bemoedigende opmerking”. Vervolgens zegt Mieke (ze stopte niet meer, haar remmen waren los): “Ja meneer, ik moet u terughalen

26

in de realiteit”… Ik denk: Is hij dement dan? Waar slaat dit nou weer op? Later vraag ik aan Kees: wat vond je daar nou van? Tja, zegt hij, ze weet wel alle hoop uit iemand te slaan. Kijk, ik kan hem dan wel zoenen omdat hij de opmerking op waarde weet te schatten. Maar het maakt wel pijnlijk duidelijk hoe lastig het is om te balanceren op de lijn van beleving. En dat is wat jullie zorgmedewerkers de hele dag aan het doen zijn. Daar neem ik mijn petje voor af. Maar het blijft een moeilijk vak.

Innovatief wonen en zorgen

Zorg­­innovatie

‘Verpleeghuis van de Toekomst verrijst’. Deze kop stond onlangs in het ­Eindhovens Dagblad. Het project is een mooi voorbeeld van hoe samen­ werking tot nieuwe vormen van opleiden, onderzoeken en ontwikkelen kan leiden. Vitalis Vonderhof is de eerste locatie waar een ‘living lab’ verrijst. Wat dat inhoudt vertellen we u graag.

Samenwerking gezocht In de jaren ’50 en ’60 kon je je op 60-jarige leeftijd al aanmelden bij het bejaardenhuis, voor een rustige en comfortabele oude dag. Voorwaarde was dat je niets mankeerde. Hoe anders is dat nu! De rust en het comfort streven we nog steeds na, maar wel voor mensen met een steeds complexere en zwaardere zorgvraag. In een tijd van beperkte financiële middelen toch hoogwaardige zorg willen leveren, vraagt om flexibiliteit, creativiteit en slim samenwerken. Die samenwerking hebben we gevonden in het project ‘Verpleeghuis van de Toekomst’ (VETO), waarin een consortium van studenten, docenten, wetenschappers, zorginstellingen en het MKB samen werkt aan toekomstbestendige verpleeghuiszorg.

Living Lab Vonderhof Samen met Fontys Expertisecentrum Gezondheidszorg en Technologie en MKB bedrijven uit de bouw-, installatietechniek- en hulpmiddelenbranche wordt op Vitalis Vonderhof één appartement ingericht als inspiratie- en leeromgeving. Hier worden de nieuwste snufjes op gebied van technologie en inrichting getoond, getest en ontwikkeld. Zowel voor de studenten, alsook voor de bewoners en medewerkers van Vonderhof. Daarnaast wordt een werkruimte

ingericht voor studenten, van waaruit zij ­opdrachten kunnen uitvoeren en onderwijs volgen.

Een thuis creëren In het Verpleeghuis van de Toekomst is niet de technologie het uitgangspunt, maar de vraag ‘wat maakt dat mensen zich thuis voelen?’ ‘Hoe zorg je ervoor dat een verpleeghuis een plek wordt waar mensen zich veilig voelen en zichzelf kunnen zijn? Een plek waar medewerkers met enthousiasme en optimale ondersteuning hun werk kunnen uitvoeren?’ Om deze vragen helder te krijgen, startten in februari zo’n tien studenten van Fontys met verkennende onderzoeken. Hun bevindingen zullen worden ingezet om het appartement verder in te richten en om concrete projecten te formuleren voor living lab Vonderhof.

Esther Felix

Vanaf deze plek nodigen wij u graag uit om mee te doen en een kijkje te komen nemen wanneer het appartement klaar is. Dit zal waarschijnlijk in de loop van 2015 zijn. Esther Felix, 040-214 1711 of 06-20 25 17 33, [email protected] 27

Straatnaam Maria van Bourgondiëlaan - Vitalis Engelsbergen

558 jaar geleden was Maria de laatste vorstin van de ‘Bourgondische ­Nederlanden’. Maria was de dochter van Karel de Stoute en Isabella van ­Bourbon. Nog geen twintig jaar oud moet zij in 1477, na het plotselinge ­overlijden van haar vader, het bewind van ‘de Nederlanden’ op zich nemen. Het is augustus van datzelfde jaar als zij in het huwelijk treedt met ­Maximiliaan I van Oostenrijk en daarmee zorgt zij ervoor dat wij nu een naam kunnen geven aan de twee locaties bij Vitalis Engelsbergen aan de Maria van Bourgondiëlaan. Haar was geen lang leven beschoren. Zij overleed op 25-jarige leeftijd aan de gevolgen van een val van haar paard. Zij werd begraven in de ‘Onze-­lieveVrouwenkerk’ te Brugge en liet een zoon, Filip en een dochter, Margaretha, na. Een derde zoon, Frans overleed kort na zijn geboorte. Filip, 4 jaar oud, volgde zijn moeder op en was daarmee de eerste vorst in de ‘Habsburgse Nederlanden’.

Hoe een avonddienst in Peppelrode kan uitpakken Sjoeke van Dierendonck, receptioniste bij Vitalis Peppelrode, zat op ­Oudejaarsavond moederziel alleen achter de balie toen er plotseling een onbekende vrouw binnenkwam. Ze had een doos gebak in haar hand en zei: “Zo, jullie zijn het laatste huis waar mijn moeder en ik vandaag een­­lekkere vlaai komen bezorgen.” Moeder was in de auto blijven zitten, zo moe was ze. De dames hadden besloten om zestien verpleeg- en verzorgingshuizen in Eindhoven op de laatste dag van het jaar te verrassen met een appel­ kruimelvlaai. Deze was bedoeld voor het personeel. Ze vonden dat die wel iets extra’s verdienden na alle bezuinigingen in de zorg en de extra werkdruk. “Helemaal blij door dit gebaar heb ik de vlaai verdeeld onder de medewerkers van verschillende afdelingen,” vertelt Sjoeke. Dat was nog niet alles. Op een zondag in februari kwam de tweede verras­ sing. Sjoeke: “Bij het begin van mijn dienst vertelde mijn collega Luzan dat er ­bloemen zouden komen van Albert Heijn. AH had boeketten over en had besloten deze aan Peppelrode en Wissehaege te schenken. Na een paar uur­ tjes stond er opeens een man voor mijn neus met de vraag waar hij de bloe­ men neer kon zetten.” “M’n hele bus staat vol mevrouw.” zei hij. Samen met hem heb ik de halve bus leeg geladen. Het leek hier wel een bloemenkiosk. De andere helft ging naar Wissehaege. De medewerkers van de afdelingen hebben alle huiskamers voorzien van mooie fleurige boeketten. Ook de hal werd opgefleurd en iedere bewoner die langs de receptie liep mocht een bosje bloemen uitzoeken. De reacties van bewoners en medewerkers waren ­geweldig. “Het was een zondagavond­ dienst om nooit te vergeten.” de

Bedankt,

lieve onbeken t k dames, en bedan jn Albert Hei oor Limburglaan, v d deze ontzetten ! es ti leuke ac

28

Mini symposium psychogeriatrie Vitalis

zet alvast in je agenda !

Op maandagmiddag 18 mei organiseert de Kennisgroep Psychogeriatrie een minisymposium voor medewerkers. De insteek van het symposium is drieledig: 1 Het verhelderen van de visie op PG van medewerkers voor medewerkers. Er is contact gezocht met een spreker die op ludieke, interactieve wijze de visie met medewerkers kan delen. Daarnaast kunnen medewerkers via kramen hun ervaringen delen met anderen zoals bijvoorbeeld fingerfood. Wij verzoeken medewerkers om een posterpresentatie te doen. We kiezen dan de leukste en beste posterpresentatie! 2 We nodigen een expert op het gebied van ­psychogeriatrie uit om de toekomst van de ­psychogeriatrie te schetsen.

: 18 mei mposium y Mini s riatrie ge o psych Vitalis

3 We betrekken het bedrijfsleven bij het symposium zoals leveranciers en eventuele sponsoren. Ook Fontys (Het project Verpleeghuis van de ­Toekomst), en de regionale Alzheimerstichting spelen een rol. Suggesties zijn welkom bij de voorbereidings­ commissie: Petra Elevelt, Katja Ebben en Helen Navest. E-mail: [email protected]

Boek ‘Stof tot nadenken’, een boekje over dementie Ilse Johan, coördinator Zorg, Wonen en Welzijn bij Vitalis De Horst/ Kronehoef, heeft een praktisch boekje geschreven. Het heet ‘Stof tot nadenken’ en gaat over dementie. Ilse vertelt: “De vergrijzing neemt toe. Dit kan beteke­ nen dat ook het aantal ouderen met dementie toe­ neemt. Vanuit de participatiegedachte kunnen ­familie, vrienden, buren en verplegend personeel meer met deze groep ouderen te maken krijgen. Ik werk bijna 25 jaar met ouderen met dementie en weet uit ervaring dat velen, die te maken krijgen met de zorg voor deze groep ouderen, gevoelens van frustratie, verdriet, onmacht en soms angst hebben. Vanuit deze ervaring heb ik een klein, compact boekje geschreven dat als zakboekje te gebruiken is. Wie even niet weet hoe of wat, kan het boekje te allen tijden raadplegen. Ik wens iedereen die dit boekje gebruikt veel wijsheid, kracht en liefde toe.” Het boekje is uitsluitend te ­bestellen via de website www.dementieboekje.nl. Prijs per boekje is € 7,50. Van de verkoopprijs van elk boekje maakt Ilse € 1,00 over naar de Hersenstichting, ten behoeve van dementieonderzoek.

29

Nico van Dongen blikt terug 02-06-1979

01-07-1980

01-07-1987

“Op vrijdag 1 juni 1979 om 9.00 uur begon mijn werkzame leven bij toen de RK Stichting en op vrijdag 27 maart 2015 neem ik na 35 1/2 jaar afscheid van Vitalis WoonZorg Groep.

Na dat eerste jaar was intussen mijn ‘sub­ hoofd’ ingewerkt en maakte ik de over­ stap naar het opleiden van verzorgenden. Wil je werken aan verbeteren dan moet je aan de knop van de bases draaien waar alles begint en dat is bij het leren van het vak: verzorging. Vanuit die functie heb ik ook een stevige, positief kritische, rol gespeeld in het reor­ ganisatieproces dat op gang kwam in ons verpleeghuis. Van een driehoofdige naar eenhoofdige directie en het gaan werken met hoofden van dienst. Dit gebeurde in het kader van bezuinigen op overhead­ kosten. Dat klinkt nog steeds bekend. Het mooie in deze jaren was het uitreiken van het vakdiploma Zieken­verzorgende aan jonge mensen.

In 1987 kon de functie hoofd verplegings­ dienst worden ingevuld. Een aantal jon­ gere hoofden drong er bij mij op aan om te solliciteren, maar ik zat op dat moment in de procedure voor een functie buiten de stichting. Het werd: blijven in de Weerde en vol energie aan de slag met het verder zoeken naar verbeteringen voor de verpleeghuiszorg. We deden een onder­ zoek naar renovatiemogelijkheden van het gebouw met als conclusie: slopen en nieuwbouwen. Dat was de beste optie voor de komende twintig tot dertig jaar, ook al kostte het meer tijd.

Sub-hoofd somatiek A1 De Weerde

Na enkele weken inwerken was mij dui­ delijk waar mijn ambitie lag: het kon beter, het kon anders en de patiënt moest meer inspraak krijgen over alles wat hem of haar aanging. De medewerkers waren slechts (lijdzaam) volgend aan wat het hoofd zei. Zes ouderen op één zaal. De tussenruimte was sanitair voor totaal negen patiënten. Enkele patiënten met grote doorlig­ wonden, het dagritme was van bed naar stoel naar bed, en de TV of radio vulde de stille momenten. Na slechts drie weken viel het afdelingshoofd uit en stond ik er alleen voor. Daar lagen mijn kansen om te werken aan verbetering.

30

Onderwijs-coördinator

Hoofd Verplegingsdienst de Weerde

01-12-1992

01-12-1998

01-06-2003

01-01-2011

De langste tijd binnen mijn loopbaan op één functie was ruim 18 jaar. Het verbete­ ren van de huisvesting was een belangrijk aandachtsgebied. Eerst het gefaseerd slopen en nieuwbouwen van Theresia en plannen maken voor Tongelre. In 1998 is de nieuwbouw van Theresia officieel in gebruik genomen. Omdat de plannen Tongelre nog op zich zouden laten wach­ ten, kreeg ik er een derde locatie bij.

Het bouwen en neerzetten van zorg­ organisatie Casatonda in Helmond was een intensief bouwtraject binnen het gro­ tere plan Boscotondo. We zetten 129 appartementen op de markt en bouwden de zorgorganisatie op. Toen het eenmaal vol zat en prima draaide, heb ik het over­ gedragen aan een collega. Het waren vijf intensieve jaren.

Daarna ging ik aan de slag met het bouwen verbouwtraject van WZC ­Tongelre naar het huidige Vitalis Berckelhof. Naast het directeur zijn van weer twee locaties, heb ik me meer en meer verdiept in alge­ mene zaken zoals wet- en regelgeving, waarbij het praktisch vertalen van soms ingewikkelde zaken voor mij telkens de uitdaging was.

De invoering van het systeem van Zorg­ zwaarte Pakketten; de herziening van de waskostenregeling; projecten uitwerken in het kader van de opslagen van het zorg­ kantoor en uitzetten in de organisatie en zorgdragen voor verantwoording; vraag­ baak zijn voor velen door met ze in gesprek te gaan, door inbreng te hebben bij scholingsprogramma’s; deelnemen aan de zorginkoop; overleg en soms onderhan­ delen met gemeentes; het kader meebepa­ len van de aanloop naar de grote transitie 2015 – 2017, enzovoort. Het was een brede functie met veel ruimte om te doen waar­ van ik of anderen denken dat dit ten goede komt aan Vitalis, de cliënten, mede­ werkers en vrijwilligers.”

Directeur WZC Tongelre en Theresia

Directeur WZC Theresia, Tongelre en Casatonda

Directeur Theresia en Tongelre

Directeur Innovatie en Projecten

Uitnodiging afscheid: blader snel om >

31

Uitnodiging afscheid

Op 28 april of ­6 mei naar De Keukenhof voor

€ 35,-

Naar de bollen!

Vitaal Vakantie/Bergerhof Tours organiseert nu ook dagtochten voor 50-plussers. Bij deze tochten gaat geen verzorging mee. De bus gaat op dinsdag 28 april of ­woensdag 6 mei naar De Keukenhof

Op vrijdag 27 maart vanaf 15.00 uur neemt Nico afscheid en hij nodigt iedereen binnen Vitalis uit om hem de hand te geven en nog eens even kort ­herinneringen op te halen: “Hen die ik mocht opleiden, met wie ik direct of indirect heb samen­gewerkt, vrijwilligers en cliënten, die me soms zeer dierbaar waren. Ik hoop velen van u nog even te zien in Vitalis Berckelhof. (Cadeautip: geen cadeaus. Uw komst is uw cadeau.)” Vitalis Berckelhof Generaal Cronjéstraat 3 5642 MH Eindhoven

32

Vanaf 20 maart is de Keukenhof weer geopend! Dit jaar is het thema ‘Holland’. Geniet van de prachtige Amsterdamse grachttaferelen van bloembollen. Laat u inspireren in één van de ideetuinen of maak een rondvaart om de bloemen vanaf het water te bewonderen. Met 32 hectare aan geur en kleur raakt u niet snel uitgekeken. ‘Keukenhof, het mooiste lentepark ter wereld.’

Opstapplaatsen 08:30 Opstapplaats station Helmond 08:45 Opstapplaats station Brouwhuis 09:15 Opstapplaats Vitalis locatie Eindhoven: Herman Gorterlaan 09:30 Opstapplaats Vitalis locatie Eindhoven: Kronehoef 11:00 Aankomst Keukenhof 17:00 Vertrek bij Keukenhof (Programma onder voorbehoud )

Prijs € 35,Telefonisch aanmelden: 040 296 96 80 Betaling verloopt via incasso. Prijs inclusief: vervoer per luxe touringcar, koffie/thee met iets lekkers in touringcar, entree Keukenhof Prijs exclusief: Annuleringsverzekering € 2,00 p.p. Minimale deelname: 40 personen

Buitenwereld

binnen

Kwaliteit en passie. Daar draait het om bij Koninklijke Peijnenburg. Al 130 jaar. Toen Het is 1883 als bakker en oprichter Harry Peijnenburg zijn bakkerij opent in het centrum van Geldrop. Harry maakt elke ochtend beschuit, brood, koek en banket. Zijn vrouw verkoopt de versgebakken broodjes en het banket in hun winkel. Ook is er een bezorgservice, voor wie niet naar de bakkerij kon komen. Het geleidelijk groeiende bedrijf werd in 1915 gesplitst. In 1917 werd de koekfabriek opgericht onder de naam De Bijenkorf. Twee jaar later nam Peijnenburg een nieuwe fabriek in gebruik, nog steeds in het centrum van Geldrop. Uiteindelijk verkocht de familie Peijnenburg in 2000 alle aandelen aan het management van Peijnenburg en aan Gilde Participaties BV. Daarmee hield het bedrijf op een familiebedrijf te zijn. Sinds 2006 is het bedrijf eigendom van Lotus Bakeries te Lembeke (Belgie) en draait het bij Peijnenburg nog steeds om diezelfde kwaliteit en passie voor het beroep.

Nu In de ontbijtkoeksector is het bedrijf inmiddels marktleider en draagt sinds 1983 het predicaat Koninklijk. Koninklijke Peijnenburg is onderdeel van Lotus Bakeries NV met vestigingen in Geldrop, Sintjohannesga en Enkhuizen. Het bedrijf telt inmiddels 320 medewerkers en produceert o.a. ontbijtkoek en luxe koeken onder de merknamen Peijnenburg, Wieger Ketellapper, Echte Enkhuizer en Lotus.

Waar komt de benaming peperkoek vandaan? In koek leven vele oude gebruiken voort. Elke feestdag werd door de eeuwen heen gevierd met een bijzonder baksel. Het is allemaal begonnen met het broodoffer. Broodoffer omdat dan geen dier geofferd hoefde worden. Daarna kwamen de

koeken. Een voorbeeld hiervan is de Sint Lupis koek, een driehoekige koek die symbool stond voor de Vader, de Zoon en de Geest. Van deze koek geloofde men dat het wolvengevaar zou keren als men de koek aan een bedelaar zou schenken. Over Oude Wijven koek gaan ook verhalen de ronde. Een ervan is dat deze koek niets met oude vrouwen te maken heeft, maar dat zij genoemd is naar de midwinter­ periode, die vroeger in Noord Oost Nederland de oude wijventijd werd genoemd. De ‘Olde Wieven” koeken waren vroeger nieuwjaarskoeken. In het zuiden was vooral de peperkoek in trek in de tijd van het nieuwe jaar. Aan peper werd een afwerende macht tegen demonen toegedacht. In het oude ­bruiloftsritueel werden peper en zout voor het huis van het bruidspaar gestrooid om heksen en boze geesten af te schrikken. Men bakte koek in de vorm van een hart als symbool van liefde, waarmee men elkaar geschenken en goede wensen gaf. De naam Peperkoek wordt met name in het zuiden nog steeds gebruikt voor ­Ontbijtkoek.

Tot 2000 een familiebedrijf

33

Bijzondere bestemming John van Genderen, hoofd van de Personeels- en salarisadministratie, financiën en administratie van Vitalis, reisde in het afgelopen najaar 25 dagen door Madagaskar. Tijdens deze mooie reis was hij twee dagen te gast bij de ‘Residence Madalief’ in Antsirabe. ‘Residence Madalief is eigendom van Stichting Madalief, een stichting voor moeders en kinderen in Madagaskar. Madagaskar is één van de armste landen ter wereld en diegenen die (nog) niet voor zichzelf kunnen zorgen zijn daarvan het meest de dupe. Als ouders niet voor kinderen kunnen zorgen of er zijn geen ouders dan komen kinderen in deze arme landen vaak op straat terecht waar zij moeten zien te overleven. In Ambositra een plaats in de centrale hooglanden van Madagaskar zorgde een aantal mensen ervoor dat deze straatkinderen in ieder geval dagelijks te eten hadden. Zij richtten in 2002 de stichting Fazazoma Nederland op. Zij deden dat in samenwerking met Remi Doomernik, een Nederlandse die door haar werk als reisleidster vaak op Madagaskar was. Samen met de locale stichting Fazazoma werd een weeshuis gebouwd en al gauw breidden de activiteiten zich uit naar samenwerking met de wijk waar het weeshuis gevestigd is. De Nederlandse stichting bouwde meerdere huizen voor de opvang van alleenstaande

KAR S AGA D A M

moeders, realiseerde twee extra schoolgebouwen voor de openbare school in de wijk (daarvoor huisden meer dan 300 kinderen in een veel te klein gebouw), renoveerde een kleine tiental huizen van alleenstaande moeders, hielp met de bouw van wc’s en keukens in de wijk en bij de school. In 2007, vijf jaar na de oprichting van de stichting in Nederland besloot het bestuur om de naam te veranderen, omdat de samenwerking veel breder was geworden dan slechts met een locale partner. Men koos voor de naam Madalief, geboren uit liefde voor de kinderen van Madagaskar. Het doel bleef hetzelfde: het verwerven van fondsen om kansarme kinderen in Madagaskar een betere toekomst te bieden. Wilt u of wil je meer informatie of donateur worden? Dat kan. Kijk op www.madalief.nl

John

Het doel: kansarme kinderen een betere toekomst bieden 34

Vier winnaars ­ontvangen een

VVV-bon van 25 euro

Puzzel

U

N

T

R

A

J

L

I

B

Z

W A

L

U W

N

L

E

E

P

A

S

L

A

A

N

A

K

U

A

I

E

E

L

E

A

Z

T

D

R

A

C

H

T

K

E

K

K

V

E

R

T

R

U

T

J

T

A

N

K

K

K

R

R

E

O

D

O O

I

L

I

E

V

E

S

E

E

E

L

L

J

G W

Z

T

V

E

E

R

Vier winnaars ontvangen een cadeaubon van 25 euro.

E

R

B

L

E

I

L

S

N

E

R

E

W

E

B

Prijswinnaars:

T

S

E

L

E

D

N

N

E

P

O

R

R

E

N

I

N

L

E

G

U

R

D

E

O O

E

V

E

R

E

E

E

N

R

E

K

O

I

I

N

N

N

N

L

T

V

T

B

K

L

L

S

B

C

E

P

E

V

A

I

E

N

N

U

S

T

U

T

N

A

I

E

O

A

V

L

I

N

D

E

R

L

K

E

E

T

N

U

R

I

L

S

I

V

E

E

N

E

X

T

Z

I

D

E

T

M

E

I

A

O

F

S

C

H

O O

N

E

N

C

L

G

U

T

O

V

E

N

A

R

I

J

A

E

A

A

K

S

G

D

I

E

H

D

N

O

Z

E

G

Oplossingen mailen voor 11 mei naar: [email protected] onder vermelding van naam en adres. Of stuur de oplossing naar: redactie neXt, Bestuurscentrum, Herman Gorterlaan 300, 5644 SR Eindhoven.

De oplossing van de vorige puzzel was ‘Vrijwilligers’. Deze prijswinnaarskregen een cadeaubon: - Mevrouw F. Kraker - Mevrouw M. Hermans - De heer of mevrouw P. van den Bogaert - Mevrouw F. van Ginderen-Vos

Streep in de tabel deze woorden door. De woorden kunnen ook van onder naar boven, diagonaal of van links naar rechts geschreven zijn. Activiteit Aleid Beer Berk Beweren Biljart Brunswijck Bureau Dooi Dracht Eenvoud Eind Ganzenbord Geel

Geluk Generaal Gezondheid Indicatie Jaar Keet Kluns Lekkers Leuk Lieve Linker Neen Nevel Next

Oever Ofschoon Porren Rellen Sintel Sjoelen Slaan Sloep Stevig Stoel Stuiter Stut Taal Tank

Teer Tollen Tovenarij Trog Troon Ulevel Unieks Veer Veren Vleug Wakker Zwaluw

Noteer hier de in de tabel overgebleven letters:

Maak nu van de overgebleven letters in de tabel een woord.

35

Colofon

Vitaal is… “gedachteloos kunnen wroeten in de grond” In gesprek met Roos van Boerdonk, manager Zorg Wonen Welzijn Vitalis Brunswijck Vind je jezelf vitaal? Ja, ik voel me heel vitaal. Ik heb ontzettend veel energie.

Ik kook heel graag en wil dingen uitproberen. Vaak kook ik gezond en lekker en soms uitgebreid en dan minder gezond.

Doe je daar iets speciaals voor? Ik blijf in beweging door creatieve workshops te volgen zoals beeldhouwen en bloemschikken. Verder loop en fiets ik veel. In beweging. Ook klus ik veel bij de kinderen. Zelfs metselen.

Het houdt mij op de been dat ik regelmatig iets leuks te doen heb met leuke mensen om me heen zoals vriendinnen, vriendengroep en familie.

Waarmee kun je je ontspannen? Mijn grote ontspanning is de tuin. Gedachteloos kunnen wroeten in de grond. Daar maak ik mijn hoofd mee leeg.

Mijn allergrootste hobby is nu mijn kleindochter Liv. Soms heb ik het niet in de gaten hoe druk ik ben. Hoe drukker het op mijn werk is hoe drukker ik ook thuis word. Mijn familie zorgt er dan voor dat ik me daarvan bewust ben en dan maak ik een pas op plaats.

Next, magazine voor medewerkers, vrijwilligers, gepensioneerden, huurders en cliënten van Vitalis WoonZorg Groep Redactie Nico van Dongen, John van Genderen, Sis Huiskamp, Ingrid Jacobs, Kathy Langedijk, Nicole van Luik, Anne Luijten, Jacqueline Mathijssen, Jeanne Melters, Denise Smits, Ria Strijbosch, Rebecca Warmer, Susanne Weeber en Wendy van Zon – Eindredactie: Sis Huiskamp Aan deze neXt werkten verder mee Esther Felix, Saskia Kroon, Rein Memelink, Helen Navest, Pink van Veen, Helma Verstappen en medewerkers van Vitalis WoonZorg Groep Algemeen redactieadres Redactie Next Sis Huiskamp, Vitalis Peppelrode Ds. Th.Fliednerstraat 5 5631 BM Eindhoven [email protected] Kopijsluiting voor de volgende next is 11 mei 2015 Oplage en editie 7500 exemplaren Jaargang 11, nummer 1 Vitalis verstuurt naar elk geregistreerd adres maximaal één neXt. Vormgeving en productie LaVerbe Nijmegen, www.laverbe.nl

“Mijn allergrootste hobby is nu Liv”

Fotografie Adola (Lekker ding), Linda Benders (De wijkverpleegkundige), Marlon van Boerdonk (Vitaal is), John van Genderen (Bijzondere bestemming), Vincent van den Hoogen (coverfoto, Raad van bestuur, Duofietsen bij Vitalis), Sis Huiskamp (De achtergrond van, Binnen bij, De eerste indruk, De Slinger, Wet Langdurige Zorg), Keukenhof (Naar de bollen), Koninklijke Peijnenburg (Buitenwereld binnen), Rob de Kruif (Zorginnovatie), Anne Luijten (R I & E), Jeanne Melters, Maaike Mul, Straatnaam), Denise Smits (Uit eten met Denise), Susanne Weener (Straatnaam) (Meekijken), Vitalis trapliften (Hoop doet leven). Van niet alle ingezonden foto’s is bekend wie de fotograaf is. Onze excuses als we iemand daarom niet vermelden. Druk Weemen, www.weemen.nl De redactie behoudt zich het recht voor om teksten te herschrijven of in te korten.