ANBO gewest Noord-Holland Jaargang 10 – nr. 2 – juni 2009
VOORWOORD
Lagere school De ANBO kan je vergelijken met een lagere school met zes klassen. In de eerste klas kwam je binnen en in de zesde verliet je de school weer. Wanneer je niet ieder jaar weer een nieuwe eerste klas formeert, is de school na zes jaar verdwenen. Dit zelfde proces vindt binnen de ANBO plaats. Er komen nieuwe leden bij en door verloop (door overlijden of door opzegging) verliest de ANBO leden. Door de aansluiting bij het FNV heeft de ANBO ledenverlies geleden maar dat is eenmalig en volgens de cijfers valt dat reusachtig mee. Echter door het verloop (de zesde klas) verliezen we jaarlijks ongeveer 10 tot 12 procent aan leden. U begrijpt wel, wanneer we daar niets aan doen wordt de ANBO een marginale bond en dan verdampt een groot deel van de zeggingskracht van onze club. De macht van de grote aantallen speelt hierbij een grote rol. Er wordt nog altijd gekeken hoeveel leden de ANBO vertegenwoordigt. Dat betekent gewoon dat we met z’n allen ons moeten inspannen om het ledental op peil te houden en zo mogelijk te vergroten. Het landelijk bureau start acties op om leden te werven en het gewest sluit zich hierbij aan. Echter beide kunnen alleen maar ondersteunen met kennis; in de afdelingen moet het werk gebeuren, daar moeten de acties plaatsvinden. Dit is dan ook een oproep aan de afdelingen om hun leden aan te zetten om
1
reclame voor de ANBO te maken en nieuwe leden aan te melden. Stel je voor dat elk lid een nieuw lid aanbrengt, dan is de ANBO gelijk dubbel zo groot. Natuurlijk kun je daar alleen maar over dromen, maar elk nieuw lid telt.
ANBO-discussie op gewestvergadering 12.03.09
Langzaam aan, dan breekt het lijntje niet
Langzamerhand krijgt de nieuwe werkwijze gestalte. De algemeen bestuurders hebben allen een aantal afdelingen toegewezen gekregen en zijn bezig om contacten te leggen. Een flink aantal afdelingen hebben al een keer bezoek gekregen van een lid Algemeen Bestuur op hun jaarvergadering. Het ligt in de bedoeling om deze contacten te continueren. Hierbij spelen e-mail en telefoon een flinke rol want het is ook voor AB-leden niet doenlijk om alle vergaderingen van afdeling en bestuur te bezoeken. Kern van dit alles is om elkaar te voorzien van kennis en ideeën over allerhande zaken. Dit kan over ontspanning gaan maar ook over
belangenbehartiging. Stel je voor dat binnen een afdeling erg goede ervaringen zijn opgedaan met een busonderneming. Goede prijs maar ook goede kwaliteit. Dan kan het voor andere afdelingen nuttig zijn om het bestaan van deze onderneming te kennen zodat er een afweging gemaakt kan worden. Wat je niet kent, daar kun je ook niet voor kiezen. Communicatie en kennisvergaring Communicatie is het sleutelwoord van onze nieuwe werkwijze in het gewest Noord-Holland. Zoals in het verleden al geschreven is, in de afdelingen gebeurt het. Elke gemeente wordt overladen met regelingen door het rijk onder het motto “de gemeente staat dichter bij de burger”. Dat betekent voor ons dat er ook meer in de afdeling aan belangenbehartiging moet gebeuren. Dit vergt kennis en ideeën. Zoals boven beschreven moet er een uitwisseling komen tussen afdelingen onderling, het gewest en de afdelingen en de landelijke vereniging naar de afdelingen. Het ligt in de bedoeling om een gewestelijke, digitale Nieuwsbrief te laten verschijnen. Deze Nieuwsbrief is van ons allen. Wanneer u iets te melden heeft kan dat in deze Nieuwsbrief. Een ander belangrijk feit is dat naar aanleiding van ons gewest de landelijke Nieuwsbrief Informatief ingekort wordt maar frequenter verschijnt. Dit zal de leesbaarheid vergroten. Een ander idee vanuit het Hollandse is dat Utrecht bezig is met het ontwerpen van een digitale kennisbank. In deze kennisbank worden allerlei belangrijke kenniszaken opgeslagen, of u wordt naar de juiste plek geleid. Dit gebeurt allemaal op internet en u weet dat er heden ten dage miljarden websites bestaan dus zoeken is een speld zoeken in een hooiberg. Deze kennisbank moet u snel naar de juiste plek leiden. Belangenbehartiging Maar ook in de belangenbehartigingssfeer is er nog veel te winnen. Op bijeenkomsten bekruipt mij het gevoel dat vele leden maar ook bestuurders niet weten welke belangen de ANBO kan of moet behartigen. Op landelijk niveau wordt samengewerkt met de FNV en worden er
2
in de Sociaal Economische Raad en in de Stichting van de Arbeid en binnen de politiek oplossingen gezocht voor allerlei problemen die alleen maar landelijk opgepakt kunnen worden. Dan gaat het over AOW, Pensioenen, AWBZ en de invloed van de rijksoverheid op wetten en regelingen op belastingen, zorg en ziekte. Echter in de afdelingen vindt ook belangenbehartiging plaats. Denk maar aan de Wmo maar ook aan aangepaste woningen voor senioren en nog vele andere gebieden. Vele leden zijn lid van de ANBO omdat de vereniging veel doet aan ontspanning en dat heeft een grote aantrekkingskracht. Maar we moeten onze leden ook vertellen wat we samen aan de andere belangen van leden doen. We kunnen trots zijn op het feit dat de ANBO steeds meer gaat doen aan belangenbehartiging en dat moeten we niet alleen weten maar ook uitstralen. Chris Hoppenbrouwer, voorzitter
Gewestvergadering d.d. 12 maart 2009 Voorzitter Chris Hoppenbrouwer heet alle aanwezigen welkom, en in het bijzonder de dames Liane Wubbels (directeur landelijk bureau) en Renske Kooy (adjunct directeur). Deze is belast met de dagelijkse leiding van het bureau. Zelf neemt Liane met name de externe contacten voor haar rekening. Het welkom geldt ook voor een grote delegatie nieuwe medewerkers en de heer Hazenberg (voorzitter ANBO). Van de 81 afdelingen zijn er 41 aanwezig. In totaal zijn er ca. 80 afgevaardigden bijeen. Melding wordt gemaakt van een FNV protest bijeenkomst in Den Haag over pensioenaanspraken op 13 maart. De ANBO is daar uiteraard ook aanwezig. Andere mededelingen: Henk van Gelderen heeft aangegeven zich terug te trekken uit het gewestbestuur. Wel is hij bereid mee te werken als zo nu en dan een beroep op zijn kennis wordt gedaan. Benadrukt wordt dat de belangenbehartiging steeds belangrijker wordt bij de ANBO. En dat moet goed uitgedragen
Henk van Gelderen met AB-leden Henk Potman (l) en Arnold Goudriaan (r)
worden onder de leden. Gelukkig beschikken we over een goedfunctionerende werkgroep die de afdelingen kan helpen met de digitale communicatie. Het gewestbestuur heeft jarenlang getracht de regio’s en vooral de afdelingen te betrekken bij het werk van de ANBO. Dat is in sommige regio’s goed gelukt, maar helaas niet in alle. De conclusie moest helaas getrokken worden, dat het niet mogelijk is om systematische communicatie tot stand te brengen en te onderhouden tussen het gewest, de regio’s en de afdelingen, vica versa. De nieuwe werkwijze van het gewestbestuur is erop gericht dat per afdeling een contactfunctionaris wordt gezocht die veelvuldig kennis, problemen en meningen uitwisselt met een lid van het Algemeen Bestuur (AB).
AB-leden Hans Velzeboer, Jan Haan en Roel van Beek De bijgestelde begroting: De penningmeester van het gewest verwijst in eerste instantie naar de onlangs aan de afdelingen toegezonden herziene begroting 2009. Tijdens de gewestvergadering van 15 oktober vorig jaar was er te weinig tijd om deze begroting te bespreken. Bovendien hebben 2
3
afdelingspenningmeesters een fout ontdekt in de eerder toegezonden tabellen. Deze is gecorrigeerd. Een paar onderdelen van de begroting wijken af van eerdere inzichten. Zo is er aanzienlijk meer contributie afgedragen door de landelijke ANBO dan werd verwacht. Was eerst de contributie afdracht ingeschat op €. 47.000,- en later op €. 71.000,--, dat is nu geworden: €. 88.000,--. Hiermee wordt een trend voortgezet. Ook de afdelingen zullen een dergelijke ontwikkeling te zien krijgen. Wat de lasten betreft, die stijgen ook, alleen al aan salarissen van de secretaresses van (oud) €. 20.000,-- naar (nu) €. 30.000,-- Dit wordt vooral veroorzaakt door de stijging van de kosten die de landelijke administratie voor gedetacheerden aan ons doorberekent. Andere wijzigingen vinden hun oorzaak vooral in de uitvoering van de projecten. De activiteiten bijvoorbeeld gericht op de communicatie zijn succesvol. Daarom is de inzet van meer geld daarin verantwoord. Het oorspronkelijk begrote bedrag wordt om die reden met €. 1000,-verhoogd tot €. 1.500,--. Voorts wordt meer geïnvesteerd in scholing en vorming, €. 5000,-- i.p.v. €. 1.000-. Hierin zit ook besloten het project Vliegwiel dat gedragen wordt door Ineke van de Rotte. Dit project gaat om een slimme persoongerichte werkwijze om nieuwe (eventueel bestuurlijke) krachten binnen te halen. De penningmeester rond zijn betoog af met de mededeling dat het positieve saldo van baten en lasten ad. €. 12.600,-- beschikbaar is voor nieuwe projecten. Daarna beantwoordt de penningmeester nog een aantal vragen. Na een toelichting van de penningmeester op de eerder toegezonden bijgestelde Begroting 2009 wordt het woord gegeven aan de directeur van het landelijk bureau. Zij geeft een beeld van de andere koers die de ANBO is gaan varen. De vergadering stemt in met dit agenda voorstel (de tekst van de toespraak is reeds naar de afdelingen gezonden). De aansluiting bij de FNV is een feit. Dat heeft vele veel tijd en energie gekost. Wat is de stand van zaken? Onze organisatie zit nu in allerlei overlegorganen, zowel in-
als extern. De crisissituatie is onze vuurdoop. Als overlegorganen dienen zeker genoemd te worden: de Federatieraad van de FNV die als regel 2x per maand bijeenkomt, maar als gevolg van de crisis frequenter. In deze raad zitten alle 17 bonden waarvan de ANBO derde in grootte is. Geconstateerd wordt dat er veel nieuwe zaken aan de orde komen, waarbij de invloed van de 4 grootste bonden groot is. de Sociaal Economisch Raad (SER) komt maandelijks bijeen en is een adviesorgaan voor de regering. De ANBO bereidt op dit moment een advies aanvraag voor welke betrekking heeft op verbetering van de minder goede dienstverlening aan ouderen. Geconstateerd kan worden dat bij de besluitvorming over belangrijke wetgeving vaak niet gekeken wordt wat de uitvoering voor ouderen gaat betekenen. Op dit moment wordt er gesproken met ministers en staatssecretarissen. Sluitstuk is een gesprek met mevrouw Bussemaker, die ondermeer verantwoordelijk is voor het ouderenbeleid. Verwacht wordt dat de adviesaanvraag in april aan de orde komt in de SER. de Stichting van de Arbeid (STAR) is een overlegorgaan waarin werkgevers en werknemers vertegenwoordigd zijn. Er is sprake van goed vooroverleg met de vicevoorzitter van de FNV, de heer Gortzak. Inmiddels is al wel gebleken dat
de vakorganisaties meer kunnen bereiken dan de CSO als het gaat om deelname aan pensioenbesturen (of wordt bedoeld pensioenraden?). Het is daarom nog niet zeker of hiervoor een wet (wijziging) nodig is. Deelname aan de FNV houdt ook in dat
4
we te maken hebben met vele bonden en hun afdelingen. Dat is een van de redenen waarom er nog geen informatie kan worden gegevens over FNV-leden die gebruik kunnen maken van de faciliteiten van ANBO-afdelingen. Daarnaast speelt mee dat de ANBO sterker is op lokaal niveau en ook de ‘grote mond’ van de ANBO leden maakt indruk. De krachten bundelen wordt dan ook ‘eng’ gevonden. Dit vertraagt eveneens de gegevensverstrekking. Het ledenverlies als gevolg van de aansluiting is beperkt gebleven. Bij de FNV-bonden gaat het om ca 2000 leden; bij de ANBO is dit 4600 leden. Dit moet worden bezien tegen het totaal aantal oudere leden van ca 400.000. De onderlinge kennismaking is inmiddels op gang gekomen. Genoemd worden de nieuwjaarsrecepties, maar ook in sommige afdelingen is men al tot de ontdekking gekomen dat we complementair aan elkaar zijn. Dit komt ondermeer tot uitdrukking in het kader van de participatie Wmo. In antwoord op gestelde vragen deelt de directeur mee dat: de ledengegevens binnen de FNV bekend zijn maar nog getoetst moeten worden op dubbel lidmaatschappen, etc. Zodra gereed, zal de CLA hiervan mededeling doen aan de afdelingen; geschat wordt dat ca. 2000 FNV’ers geen gebruik zullen maken van de ANBO diensten; voor hen wordt wel €. 2,-- per persoon afgedragen, aan de afdelingen; vrijwilligers soms bij meer dan een verzekeraar verzekerd zijn; dat kan problemen geven als verzekeraars hun
verantwoordelijkheid proberen af te schuiven op de andere. Hier wordt op teruggekomen; het ouderenbeleid niet van tafel is door de invoering van de Wmo. De 9 prestatievelden dekken niet alle facetten van het ouderenbeleid af. Het gaat hier om een gemeentelijke verantwoordelijkheid. Er treden dus verschillen op. beschikbare informatie blijkt niet altijd door te komen. Hierin gaat worden voorzien door het effectief inrichten van de website www.anbo-fnv.nl.
Vervolgens gaat mevrouw I. van de Rotte in op vragen: hoe versterk ik het kader en hoe blijven ouderen bij met technische ontwikkelingen? Voor wat betreft de eerste vraag valt het accent op de persoonlijke benadering van bij voorkeur jongere kandidaten. De tweede vraag is aan de orde tijdens een 4-tal bijeenkomsten die voor half april gepland zijn. Plaatsen van bijeenkomsten zijn: Schagen, Alkmaar, Purmerend en Laren/Hilversum. Gemikt wordt op het maken van afspraken met scholen. Dit in het kader van stages van scholieren in de sector van vrijwilligerswerk. Vergoedingen zijn dan niet aan de orde. Voor de belangenstellende afgevaardigden is ter plekke nadere informatie beschikbaar. Aanvullend wordt gemeld dat een instructieve tentoonstelling over het zesde zintuig (gaat over vallen e.d.) kan ingehuurd worden bij het landelijk bureau. De kosten bedragen 400 a 500 euro. Aansluitend wordt aan de afgevaardigden gelegenheid gegeven nog vragen te stellen aan de directeur.
NAJAARSGEWESTVERGADERING ANBO NH OP 21 OKTOBER 2009
5
Kort verslag Verenigingsraad d.d. 26-03-2009 Vice-voorzitter Mevr. Marjan Meijs vervangt de heer Aldert Hazenberg die wel aanwezig is maar door zijn ziekte niet in staat is langdurig te praten. Zij stelt zichzelf en anderen de vraag: “'Is de ANBO te snel (voor sommigen) of te langzaam (voor anderen) onderweg”'. Het is altijd zoeken naar de balans tussen uitersten. Zij memoreert de opdracht aan de directie: “Geef een sukkelende vereniging ANBO nieuw elan. Intensiveer de politieke lobby. Regel een nieuw beroep op onze vrijwilligers met als uitgangspunt “vrijwilligerswerk is niet vrijblijvend.” In haar openingstoespraak stelt zij verder, dat het voor onze ANBO belangrijk is zelf zichtbaar te zijn en te blijven, vooral voor nieuwe mensen. Het verloop door natuurlijke en andere oorzaken is 12% per jaar. Het is daarom nodig om ook in de afdelingen beter zichtbaar te worden. Dat veranderingen en verbeteringen in het besturen en het beleid op alle niveaus noodzakelijk zijn, blijkt uit de gemaakte voorstudies. Het landelijk bestuur zal hierbij het voortouw nemen. Deze boodschap geldt voor alle lagen binnen de ANBO. (lokaal, regionaal en gewestelijk) Daar moeten we met vertrouwen in elkaar mee omgaan. Mevr. Meijs geeft aan dat het hoofditem van deze bijeenkomst de herziene begroting 2008/2009 is. Dit is noodzakelijk omdat in 2008 nog niet bekend was hoeveel financiële inbreng FNV zou genereren aangezien niet bekend was hoeveel senioren lid zijn van de FNV. Verder haalt mevrouw Meijs nog aan dat door de economische recessie het aantal adverteerders terugloopt en we nog niet weten welke gevolgen dit heeft voor het ANBO Magazine. Wel staat het scholingsproject Penningmeester On Line (POL) goed op de rails. Dit is noodzakelijk voor de accountant om de financiële verantwoording goed te kunnen keuren omdat de ANBO als vereniging een financiële eenheid is. Hij heeft dan ook alle cijfers nodig.
Op hoofdpunten vult Liane Wubbels aan:
1. Op www.anbo-fnv.nl is informatie te vinden over aansluiting FNV. 2. Geschat wordt, dat ongeveer 10% van de FNV senioren gebruik zal maken van onze diensten. 3. De andere twee landelijk bonden zijn met ons gebrouilleerd. Hierbij spelen sentimenten mee als de aansluiting bij de FNV (bedreiging?) en onze opvattingen over het besturen en registreren van projecten. Structurele subsidiëring gaat vervangen worden door subsidiëring op basis van projecten en dit heeft consequenties voor de administratie. 4. ANBO/FNV zijn bij internationale kontakten betrokken, zoals IFA Intern Federation of Aging en Global Network. 5. De ANBO kiest voor het verdelen van de lasten van de financiële crisis over werkenden en inactieven en samen met de FNV eist zij koopkrachtbehoud en verruiming hersteltermijn Pensioenfondsen. 6. ANBO is tegen de verhoging van de AOW leeftijd (eerst moeten de rechten van de doorwerkers geregeld worden binnen de CAO’s zoals doorbetalen bij ziekte). 7. Alternatieven voor het oplossen van de problemen veroorzaakt door de financiële crisis zijn het afbreken van de grens van de sociale premieheffing, verdere fiscalisering pensioen en hypotheken tot euro 750.000 aftrekbaar laten en daarboven geen aftrek meer laten plaatsvinden.
gehonoreerd gekregen. Deze zijn in de bijgestelde begroting verwerkt. Er was wel discussie over de plek van het penningmeesteroverleg. Deze bijeenkomst heeft de komende tijd de functie van financiële commissie. Bij instelling was dit voor een proeftijd van twee jaar. Het gewest Utrecht maakte bezwaar tegen de gang van zaken omdat zij geen kennis droeg van de opmerkingen van de penningmeesters. Het gewest NoordHolland heeft voor de VR een bijeenkomst gehad waarin een “impressie” van de bijeenkomst is besproken en onze penningmeester tekst en uitleg kon geven. Rondvraag: In de rondvraag kwamen vragen over vermoedelijke tekorten voor afdelingen om deelnemende FNV-ers optimaal te bedienen. Omdat op dit tijdstip een aantal bonden de adressen van FNV gebruikers niet kan aanleveren, is het ook niet mogelijk om de afdelingen op de juiste wijze te bedienen. De afdelingen krijgen een toelage voor de kosten. Het gewest krijgt niets. Niet gebruikte gelden, die straks niet toegewezen kunnen worden, komen in een apart potje. De middag is besteed aan een wel erg wervelende en geestige voorstelling over het onderwerp “Heeft de ANBO (g)een toekomst”. De inleider was een Belgische mijnheer die het wel heel erg leuk maar ook indringend deed. De zaal lag aan zijn voeten. De kern van het verhaal was dat een verkoper het niet over kwaliteit moet hebben want dat verwacht een klant, maar de verkoper moet weten wat de klant beweegt om het product te kopen. Op een andere wijze geldt dit ook voor ledenwerving. J. Haan / Chr.H. Hoppenbrouwer
8. Het streven is de contributie in 4 jaar op € 34,50 te krijgen in gelijke tred met de loon en prijsontwikkelingen.
Communicatieplan 2009
Bijgestelde begroting: De begroting is door de VR zonder veel opmerkingen of vragen goedgekeurd. Enige tijd voor de VR zijn de penningmeesters bij elkaar geweest en hebben in overgrote meerderheid hun vragen
De werkgroep Digitale Communicatie (DC) heeft voor 2009 een communicatieplan gemaakt, dat door het gewestbestuur is goedgekeurd. Het bestaat samengevat uit de volgende onderdelen om de communicatie met betrekking tbt de afdelingen te optimaliseren.
6
A. Website www.anbo.nl/noordholland Doelstelling: De website is een belangrijk PR-instrument, visitekaartje van het gewest NH. Het gewest NH, de organisatie, het beleid, actualiteiten en activiteiten moeten voor elke geïnteresseerde online te vinden zijn. De huidige website wordt ingrijpend uitgebreid en verfraaid.
organiseren voor de afdelingen. De werkgroep DC wil op de gewestvergadering van 21 oktober hierover een presentatie verzorgen. Terugkomdag en ANBO website maken
B.Digitale nieuwsbrief Doelstelling: De werkgroep DC wil starten met een digitale nieuwsbrief van het gewest bestemd voor de afdelingen. De digitale nieuwsbrief brengt enerzijds het laatste nieuws van het gewestbestuur en biedt anderzijds een podium voor de afdelingen om tips en adviezen tav activiteiten aan andere afdelingen door te geven. De digitale nieuwsbrief linkt door naar (artikelen op) de website, en brengt de website derhalve meer in beeld. Onderwerpen: - brieven, verslagen, notulen, agenda’s, mededelingen bestuur en secretariaat - tips activiteiten voor en door afdelingen -andere artikelen op website en in gewestbrief Planning / verschijning / frequentie: De nieuwsbrief zal minimaal een maal per maand verschijnen en maximaal 2 keer. C.Intranet Doelstelling: Onderzocht dient te worden hoe het Intranet netwerk als communicatiemiddel tussen landelijke ANBO, gewest en afdelingen functioneel kan zijn en opgestart kan worden. Intranet is een besloten netwerk (inlogcode) en leent zich voor die informatie waartoe alleen een beperkte doelgroep toegang mag hebben. Het kan ook een archief functie hebben, waarbij afdelingen bijvoorbeeld belangrijke gegevens opslaan die wellicht bij de overdracht van bestuursfunctie verloren kunnen gaan. Anderzijds kan ook Intranet uitgroeien tot een podium voor de uitwisseling van tips en adviezen activiteiten afdelingen. Onderwerpen: afgeschermde informatie bestemd voor beperkte doelgroep Planning: de werkgroep DC heeft het streven om eind van dit jaar met het Intra netwerk op te starten en trainingen te
7
Daarnaast wordt ook weer de workshop ANBO website maken georganiseerd wanneer daar belangstelling voor is. Op 28 april was een Terugkomdag voor de afdelingen die verleden jaar de workshop hebben gevolgd. Deze werd bezocht door 5 afdelingen. Op maandag 27 oktober 2009 wordt weer een workshop ANBO website maken georganiseerd in de Trefpuntkerk in Bennebroek. Hiervoor zijn nog enige plaatsen beschikbaar. Geeft u op bij het secretariaat tel. 023-5270685 of
[email protected].
VLIEGWIELPROJECT Nieuwe afdelingen Vliegwielproject
welkom
in
Het gewestbestuur Noord-Holland experimenteert samen met afdelingen om een methode te ontwikkelen waardoor jongere senioren bij de afdeling betrokken worden, en er meer mensen actief worden. Het experiment met de naam Vliegwielproject is nu in de fase dat er afdelingen kunnen meedoen via e-mail met de projectmedewerker. Gezocht wordt naar 5 – 10 afdelingen die op die manier willen meedoen aan het opdoen van ervaringen die nuttig zijn voor alle ANBO-afdelingen. Als u belangstelling hebt, kunt u contact opnemen met het gewestbestuur.
Beroep tegen beslissing CAK Het Centraal Administratie Kantoor ( CAK ) staat op dit moment onder druk. Dat bleek onder andere uit een uitzending van RADAR. Chronisch zieken en Gehandicapten kunnen over de onduidelijke procedures meepraten, als het gaat om hun rechten. Compensatie belastingafrek Een ANBO-lid meende in aanmerking te komen voor een compensatie ad € 47,-per jaar op eigen betalingen. Deze compensatie komt in de plaats van de belastingaftrek, die zij vroeger kreeg wegens bijzondere ziektekosten. Zij diende hiervoor een aanvraag bij het CAK in. Daarbij bleek, dat zij als chronisch diabeticus ruimschoots aan de eis voldeed van tenminste 180 dagen per jaar het voor deze ziekte vereiste medicijn te slikken. Aanvragen afgewezen !? Tot haar verbazing werd haar aanvraag afgewezen. Het motief was dat zij niet voldeed aan de gestelde medicijn-eis. Om welk medicijn het ging en om welke hoeveelheid werd niet vermeld. Dus werd bezwaar ingediend. Opnieuw volgde een afwijzing, die meer duidelijkheid bood over de motieven van het CAK. Deze betreffen de indeling in een farmaceutische kostengroep ( FKG ) en het geregistreerde medicijngebruik. Inzage in deze gegevens mag niet gegeven worden ! Het is daardoor niet mogelijk de gebruikte gegevens te controleren. Dat valt niet te accepteren. Dus ging ANBO aan de slag. Bizarre ervaring Voordat een medewerker van het CAK de telefoon oppakt zijn er al tenminste 12 minuten verlopen. De antwoorden die gegeven worden, zijn kennelijk al ingestudeerd. Op argumenten inzake het niet bekend zijn met de gebruikte gegevens wordt niet ingegaan. Doorverbinden met een manager is helemaal uit den boze. Toch wilde ons lid de gegevens op tafel hebben. Het zijn per slotte je eigen gegevens. Dus werd de zorgverzekeraar aangesproken. Deze deelde schriftelijk mede dat zij alleen doorgaven aan het CAK. Zij hadden
8
verder geen taak, want het CAK was geen onderdeel van hun organisatie. Dat was uiteraard bekend, maar dat zij niet bereid waren de jouw toebehorende gegevens te verstrekken was onbevredigend. Een nieuwe poging leverde alleen op dat uitgelegd werd hoe je bezwaar kon maken bij het CAK. De cirkel was hiermee rond. Apotheek Toch gloort er enige hoop. De apotheek bleek bereid de medicijnverstrekkingen in 2006 en 2007 uit te draaien. En wat bleek; het medicijngebruik ging ver uit boven de eisen die gesteld worden voor het toekennen van de compensatie van € 47,-per jaar ! Gelukkig waren er nog geen 6 weken verlopen na de afwijzende beslissing van het CAK. Daarom is nu beroep aangetekend bij de bestuursrechter. We wachten de verdere ontwikkeling met interesse af. Henk van Gelderen
INTERVIEW Toon Capel kaderlid Wonen voor de ANBO NH Toon Capel, al jaren op de bres voor de ouderen, wuift zijn eigen leeftijd weg. ”Ik ben 83 en zeg dat onmiddellijk als ik iemand aan de lijn krijg, die me een verzekering wil aansmeren. Dan hoeven ze me niet meer, maar kijk: ik mag dan niet meer in aanmerking komen voor een levensverzekering, toch zie ik er uit als 73 (vraag het maar aan anderen) en denk en werk ik als een jonge vent. Voor zover mijn kunstknieën mij dat toestaan. En die zijn zeer buigzaam.” Hij is een begrip, Toon Capel. Hij zit sinds het begin van de SBO-NH in de Projectgroep Wonen en was daarvoor al in een soortgelijke functie aan het werk voor de provinciale ANBO. Toen hij in de VUT ging werd hij al gauw in Purmerend (“waar ik geboren en getogen ben”) gevraagd door de voorzitter om in het plaatselijke bestuur van de ANBO te gaan zitten. ”En voor ik het wist zat ik ook al in die provinciale werkgroep ANBO-
Wonen, die later opging in de SBO-NH. Ik denk dat de voorzitter mij voor die functie vroeg omdat hij mijn betrokkenheid bij het woongebeuren kende. En omdat ik een communist in hart en nieren ben en me altijd heb ingespannen voor de medemens.” Toon woont al 23 jaar in een woongemeenschap – ook dat is niet onbekend gebleven bij de ANBO- die door grapjassen ook wel Toongemeenschap wordt genoemd. Hij heeft zich er indertijd sterk voor gemaakt. De gezamenlijkheid staat in dit wooncomplex van 70 appartementen voorop. De gangen worden er “straten” genoemd en er is een gemeenschappelijk terras. Ook is er een ruimte waar de bewoners elkaar ontmoeten. Toen het complex werd gebouwd, waren gegadigden al druk bezig hun juiste buurman uit hun kennissenkring te zoeken en zo kent nu iedereen iedereen. Nou ja, zoiets. Het grootste deel van de woongemeenschap bestaat uit (goedkope) huurwoningen.
Een sprong naar het heden: ook in deze dagen is Toon bezig adviezen, namens de projectgroep Wonen SBO-NH, aan bouwers en gemeente te geven in dit geval over twee te bouwen woon-zorg zones in Purmerend. Ze zijn bedoeld voor ouderen, die zorg en aandacht behoeven, maar wel zelfstandig kunnen wonen. Er komen onmoetings- en adviescentra. De (24 uurs) zorg voor de bewoners is één van de belangrijke factoren. Toon is ook voorzitter van de werkgroep 55+ in de woonwijk De Gors (9500 inwoners). De groep geeft adviezen aan
9
de gemeente “en er wordt goed naar ons geluisterd”. “Mede dank zij ons aandringen is er nu eindelijk een krediet vrij gemaakt voor het bouwen van een wijksteunpunt en een wijkcentrum, met ruimte voor een sociaal cultureel werker en een medewerker van de maatschappelijke dienstverlening.” Binnen de Projectgroep Wonen van de SBO-NH, komt Toon met name voor de belangen van Purmerend op en heeft hij het zijne bijgedragen in de lange weg, die leidde tot eerst het Seniorenlabel (“dat was er al voordat ik bij de SBO-NH kwam”) en daarna het keurmerk WoonKeur. Meer daarover schrijft Inez Lips, beleidsmedewerker Wonen SBO-NH, in een apart toelichting bij dit artikel. In Purmerend veel bereikt Zoals het keurmerk WoonKeur de bedoeling heeft tot betere huizen te komen, zo heeft Toon Capel dat betere wonen constant in zijn achterhoofd: zowel in de projectgroep als in de later opgerichte regiogroep ZaanstreekWaterland. Toon heeft daarbij veel contact met de gemeente(n) en er is met name in Purmerend heel wat bereikt. Mede dank zij zijn inbreng en kundig lobbyen. Zo is er in Purmerend op zijn aandringen een inventarisatie gemaakt van de kwaliteit (Toon spreekt van “woongeschiktheid”) van de huizen, waarin ouderen (kunnen) wonen. “Het beeld”, vertelt hij, “was minder rooskleurig dan de wethouder dacht en dat leidde tot de Woonvisie Purmerend met richtlijnen voor de bouw en verbouw van woningen.” Ook is er volgens hem een overeenkomst met de gemeente bereikt, waarvan de wooneisen nu verder gaan dan het wettelijke Bouwbesluit en tamelijk dichtbij de voorwaarden komen, zoals omschreven in het keurmerk WoonKeur. Toon heeft er mede voor gezorgd dat Purmerend inmiddels bijna 2000 woningen heeft, die ook geschikt zijn voor ouderen. Hij heeft een subliem geheugen, wat hem in zijn huidige functies van pas komt en wat hem ook tot een boeiend verteller maakt. Hij herinnert zich immers alles, zoals de elektrische tram, die de voorloper was van het beroemde Boemeltje van Purmerend: het stoomtreintje van en naar
Amsterdam. Hij heeft een groot deel van zijn leven als zetter gewerkt. Zijn kennis van lettertypen en opmaak is zo groot, dat de SBO-NH hem daarom al enkele malen als adviseur inschakelde. Hij is een typograaf bij uitstek en werkte op een drukkerij, in Amsterdam, waar zowel De Waarheid als tal van andere publicaties van de pers rolden. De laatste jaren, voordat hij in de VUT ging, was hij werkvoorbereider. Tal van bekende mensen en typografen, onder wie de later zo vermaarde en bewonderde politicus Joop Knukkel (oud-voorzitter van de SBONH), werkten onder hem. Toen hij afscheid nam, werd er een special krant voor hem gedrukt – nu te zien in zijn slaapkamer - met als kop: “ Iron Toon sluit de poorten.” In één van de inleidende teksten staat te lezen: “Toon is in de VUT gestapt, bijna in dezelfde sloffende gang, die zo karakteristiek is voor zijn gedrongen gestalte.” Er wordt ook gesproken over de schallende lach van Toon en de redactiesecretaris van de Waarheid schreef: “Toon in ruste? Ik geloof er niks van! Die man heeft nooit rust in zijn kont.” Hij kreeg ook lovende woorden van de Algemene Nederlandse Grafische Bond van het FNV die hij in het bedrijf vertegenwoordigde en ongetwijfeld dacht men daar precies zo over hem als genoemde redactiesecretaris: Toon gunt zichzelf inderdaad weinig rust. Toon is 83 en staat midden in het leven. En hij wil nog veel, zeer veel doen. Let op: dat gaat gebeuren.
getoond en een zeer gewaardeerd projectgroep lid is. Tevens vertegenwoordigt hij mede de regio Zaanstreek/Waterland (alle regio’s NH zijn in de projectgroep vertegenwoordigd). Deze projectgroep Wonen, die in het begin Seniorenhuisvesting heette, spant zich al vele jaren in voor meer woningen die geschikt zijn voor ouderen, niet alleen in kwantiteit maar ook in kwaliteit. Met andere woorden: waar ouderen in kunnen blijven wonen wanneer zij minder mobiel worden, waar zij zich met een rolstoel in kunnen bewegen wanneer dat nodig mocht zijn, en waar zij op den duur zorg kunnen ontvangen.
Koos Smedes
De eisen van WoonKeur liggen boven het niveau van het Bouwbesluit 2003. Immers, de eisen in het Bouwbesluit 2003 vormen de absolute minimumvoorwaarden waaraan woningen moeten voldoen. En dat is zeker ook voor ouderen onvoldoende. De projectgroep Wonen promoot dit keurmerk en heeft een vertegenwoordiger in het College van Deskundigen WoonKeur. Lees meer hierover op www.sbo-nh.nl bij de rubriek Wonen en op www.woonkeur.nl
Toelichting bij interview Toon Capel: projectgroep Wonen SBO-NH Er is een aantal leden van de ANBO Gewest Noord-Holland werkzaam in projectgroepen van de SBO-NH, waar zij zich met leden van de andere twee samenwerkende bonden KBO en PCOB inspannen op verschillende gebieden met betrekking tot de belangenbehartiging ten behoeve van ouderen. Toon Capel zit als zodanig al 10 jaar (zolang als de SBO-NH bestaat) in de projectgroep Wonen, waar hij zich altijd erg betrokken en actief heeft
10
De eisen waaraan geschikte woningen voor ouderen moeten voldoen werden voorheen vastgelegd in het consumentenkeurmerk dat het 'Seniorenlabel’ werd genoemd en dat vervolgens veelvuldig werd geraadpleegd door architecten, woningcorporaties, en gemeentebesturen wegens het grote tekort aan geschikte of aangepaste seniorenwoningen in de koopen huursector. In april 2000 hield het Seniorenlabel op te bestaan en kwam er in samenwerking met de SEV, Stuurgroep Experimentele Volkshuisvesting, het nieuwe keurmerk WoonKeur voor in de plaats. WoonKeur is samengesteld uit de eisen van de vier meest bekende door woonconsumenten opgestelde eisenpakketten voor nieuwbouw: het Seniorenlabel, het Politiekeurmerk Veilig Wonen voor Nieuwbouw, de VAC-Kwaliteitswijzer en het Handboek voor Toegankelijkheid.
Daarnaast is de projectgroep Wonen druk bezig een netwerk van woonlobbyisten op
te bouwen in Noord-Holland, die in hun eigen gemeente lobbyen voor meer en betere woningen voor ouderen. Ook Toon Capel is zo’n woonlobbyist en heeft zeker in zijn eigen stad Purmerend menige steen op de andere gekregen. De projectgroep ondersteunt de woonlobbyisten en de kaderleden van de samenwerkende ouderenbonden die zich met wonen bezighouden, met informatie over actuele onderwikkelingen via de SBO-media en organiseert minimaal twee keer per jaar workshops en trainingen. Inez Lips, beleidsmedewerker Wonen SBO-NH
LANDELIJKE ANBO Uit Informatief:herinnering aan belangrijke berichten en oproepen, geselecteerd door Ria Smid. De redactie hoopt dat u onderstaande berichten wilt opnemen in uw afdelingsblad.
ANBO-leden konden stemmen over sociaal akkoord Zaterdag 11 april kregen alle 1,4 miljoen leden van de FNV-bonden, waaronder de ANBO-leden, een stemformulier in de bus voor het referendum over het sociaal akkoord. Zij konden vanaf vrijdag 10 april tot en met woensdag 22 april middernacht via internet of telefoon stemmen over de afspraken die zijn gemaakt over onder meer de AOW-leeftijd, geen gedwongen verlaging van pensioenen en de koopkracht. (De uitslag is bekendgemaakt: de overgrote meerderheid stemde voor. De vakcentrale bepaalt haar definitieve standpunt over het akkoord.) Een groot struikelblok was de AOW. Het kabinet wil de AOW-leeftijd op termijn verhogen van 65 naar 67 jaar. De FNV is daar fel tegen. De SER heeft nu tot 1 oktober de tijd om alternatieven aan te dragen, die evenveel geld opleveren. De federatieraad van de FNV staat achter de afspraken, het woord was aan de FNVachterban, waaronder dus alle ANBOleden.
11
We plaatsen bovenstaand bericht omdat dit de eerste keer is dat de leden van de ANBO als aangesloten bond bij de FNV konden meestemmen over zo’n belangrijk akkoord. De redactie.
ANBO start met project: Uw talent gaat niet met pensioen Je hebt je hele leven hard gewerkt, je kinderen wonen niet naast de deur, je partner is overleden. Er zijn verschillende redenen waarom vrouwen behoefte hebben aan een nieuw netwerk. Samen met de Nederlandse Vrouwen Raad start ANBO het project ‘Uw talent gaat niet met pensioen’ om de maatschappelijke participatie van vrouwen te bevorderen. Het gaat om vrouwen in een veranderde situatie, horend bij de derde levensfase die belemmeringen ervaren op één of meer van de volgende gebieden: mobiliteit (door slecht of geen OV in de buurt), gezondheid, financiën (door slechte economische situatie, weinig of geen pensioen), wegvallen van netwerk door overlijden van partner, familie, vrienden of van bekenden uit de omgeving en verhuizen van kinderen. We denken aan drie typen van vrouwen. Ten eerste hoogopgeleide vrouwen uit de babyboomgeneratie (1945-1955) die met computers kunnen omgaan en vooral behoefte hebben aan een nieuw netwerk, als ze niet meer werken. De tweede groep zijn grootmoeders, die te maken hebben met verwachtingen uit hun eigen omgeving (op de kleinkinderen passen, uitstapjes met hun man maken), maar ook met hun eigen wensen. Hoe ga je om met de verwachtingen van je omgeving en hoe maak je ruimte voor je eigen activiteiten? De derde groep zijn vrouwen, die aan huis zijn gebonden door de zorg voor een ander. Hoe maak je ruimte voor je eigen activiteiten, hoe schakel je hulp in en hoe stel je je eigen grenzen? Speciale aandacht gaat uit naar allochtone vrouwen. In het najaar van 2009 worden op tien locaties in Nederland Toekomstwerkplaatsen georganiseerd. In een Toekomst-
werkplaats kunnen de vrouwen ontdekken wat belangrijk is voor henzelf en de samenleving, waar ze goed in zijn en van welke activiteiten ze genieten. De deelneemsters kunnen zich tijdens drie bijeenkomsten oriënteren op maatschappelijke activiteiten die bij hen passen. Dat kan vrijwilligerswerk zijn in de zorg, een bestuursfunctie bij een organisatie of weer betaald werk via een uitzendbureau. De bijeenkomsten worden door ervaren trainers van Circle Consultancy uitgevoerd, met mentoren of coaches die worden ingezet om de deelneemsters te ondersteunen bij het zetten van verdere stappen. Wij nodigen vrouwen van harte uit om deel te nemen aan bijeenkomsten op één van de tien locaties, in alfabetische volgorde: Alkmaar, Amsterdam, Arnhem, Den Haag, Dordrecht, Eindhoven, Gorredijk, Raalte, Roosendaal en Utrecht. De locaties staan nog niet allemaal vast, dus er kan nog een wijziging plaatsvinden. De kosten voor deelname zijn € 15,- voor het hele traject van drie bijeenkomsten en de nazorg. Tussen de bijeenkomsten zitten vier weken. Op elke locatie is er plaats voor 30 deelneemsters. U kunt zich aanmelden met een folder (met een afscheurstrookje), die in april tijdens de jaarvergaderingen in grote oplage bij de gewesten worden bezorgd. In de volgende ANBO Informatief zullen we de tekst van de briefkaart ook plaatsen. We vragen u deze informatie in uw afdelingsblad te plaatsen. Voor meer informatie kunt u contact opnemen met Marjan van Tellingen,
[email protected].
Oproep vrijwilligers Helpt u ANBO uit de brand? ANBO is op zoek naar 4 of 5 vrijwilligers voor het brandveilig maken en houden van zorginstellingen. Want naar aanleiding van de brand in het cellencomplex in Schiphol (2005) is op initiatief van het ministerie van VROM en Binnenlandse Zaken het actieprogramma Brandveiligheid opgezet. Dit programma moet mensen bewuster
12
maken van het risico van het uitbreken van brand. Een van de acties uit het programma is: Mondiger maken van doelgroepen. Speciaal die groepen die voor hun veiligheid afhankelijk zijn van anderen, zoals bewoners van zorginstellingen. Dit kan door cliëntenraden te ondersteunen bij het signaleren van knelpunten in de brandveiligheid van hun instelling. En hen helpen dit bespreekbaar te maken bij het bestuur van de instelling. Voor het uitvoeren van de signalering en het adviseren en ondersteunen van cliëntenraden zoekt ANBO-vrijwilligers Brandveiligheid. Iets voor u? Wat wordt van u verwacht? - Belangstelling voor brandveiligheid in gebouwen. - Samenwerking met cliënten(raden) van zorginstellingen. - Goed kunnen observeren, luisteren en adviseren. - Praktische zaken kunnen regelen. - Mobiel zijn. - Ongeveer 10 uur per maand voor minimaal 1 jaar Wat mag u verwachten? - Een Handboek Brandveiligheid speciaal geschreven om u te ondersteunen in uw taken. - Een signaleringslijst voor de brandveiligheid waarmee u een gebouw kunt beoordelen. - Gratis cursus over brandveiligheid en omgang met de signaleringslijst brandveiligheid. - Reiskostenvergoeding. Voor meer informatie: Heidi Grooten, projectassistent,
[email protected], (030) 233 00 78 COLOFON Gewestbrief ANBO Noord-Holland is een uitgave van het gewestbestuur NH. Redactie: Inez Lips, Ko Portengen, Ria Smid. Interview: Koos Smedes Zaanenstraat 18, 2022 CP HAARLEM T:023-5270685;E:
[email protected] De Gewestbrief is digitaal beschikbaar op www.anbo.nl/noordholland
