AMSTERDAM. FOOD Levensbron voor de haven. Emma at Work. Havenpenning AMSTERDAM IJMUIDEN BEVERWIJK ZAANSTAD. MAGAZINE DECEMBER 2014 nr 6

Havenpenning

Emma at Work

Kees Jan Hendriks ontvangt eervolle onderscheiding

Havenbedrijfsleven schenkt cheque van € 52.500

11

AMSTERDAM

11

AMSTERDAM IJMUIDEN BEVERWIJK ZAANSTAD

FOOD Levensbron voor de haven

HISTORISCH HAVENGILDEDINER 2014 DE HAVEN INVESTEERT!

MAGAZINE

ZHA14_0690_TDS_nr6 2014_2.indd 1

DECEMBER 2014 nr 6

09-12-14 11:27

IN H O U D DECEMBER 2014

THEMANUMMER FOOD

12

Eten is le ven . D at gel d t – zij he t ande r s geïn ter p reteerd – zek e r ook voor de h aven regio. D e voe dse lsec to r s p eel t in ter m e n van toe g e vo egd e w a a rde en we r k ge le gen h eid een do m ina n te rol in he t No o rdzeek an a a l ge b i e d. O f he t n u o m de vis in I Jm u id e n gaat, de p o o t a a rda p p el en in Be ver wijk o f d e c ac ao in Amsterda m en Zaan s t a d, fo o d houdt de regio in b e wegin g.

Drie keer havenwethouders

36

O p h e t k r u i s pu nt van d e haven en d e p ol i t iek regelt de h ave nwe th o u d er het ver k eer. K aj s a O l l ongren doet dat in A m s te rd a m , A r j en Ver k ai k i n Vel s en en Ti m de Rudder i n B e ve r wi jk . D r i e eer l i j k e g es p rek k en over dr i j fveren en am bi ti es.

Havengezicht: Rob Hansen

30

R o b Ha n s e n i s d i rec teu r B enel u x van Cargi l l G r ain & O ils e e d s Eu ro pa . Voor g enoemd b ed r i j f rei s t hij de wereld ro n d e n wo o n d e hi j i n zowel R u s l and al s d e Verenigde Sta te n . I n d i t n u mm er i s hi j het g ezi cht van d e havenregio. ‘A l l es i s en b l i j f t cont i nu e i n be weging.’

2

ZEEHAVENS A MSTERDA M DECEMBER 2014

ZHA14_0690_TDS_nr6 2014_2.indd 2

09-12-14 11:27

C OLOFO N W W W. A M P O R T S . N L Emma at Work

Havenpenning

Havenbedrijfsleven schenkt cheque van € 52.500

Kees Jan Hendriks ontvangt eervolle onderscheiding 11

AMSTERDAM

11

AMSTERDAM IJMUIDEN BEVERWIJK ZAANSTAD

FOOD Levensbron voor de haven

HISTORISCH HAVENGILDEDINER 2014 DE HAVEN INVESTEERT!

MAGAZINE

Amsterdam is sinds mensenheugenis ‘s werelds belangrijkste overslaghaven voor cacao. Op de foto lost een kraandrijver van Maja Stuwadoors in opdracht van Vollers Holland BV bulkcacao. Locatie is de Hemweg, alwaar Vollers over een loods beschikt. FOTO: VOLLERS HOLLAND

ZEEHAVENS AMSTERDAM is het promotiemagazine over het Noordzeekanaalgebied, met de havens en het havenbedrijfsleven van Amsterdam, Beverwijk, IJmuiden en Zaanstad. Verschijnt zes keer per jaar. Zeehavens Amsterdam is een uitgave van Amports De Ruijterkade 7 1013 AA Amsterdam Tel: 020-627 37 06 E-mail: [email protected] Twitter: @Amports www.amports.nl

DECEMBER 2014 nr 6

Redactie: Laura Keegstra (directeur) Chris van der Deijl (projectmanager) Cees Visser (eindredacteur)

In dit nummer: 05 07 10

Van de voor zitter K or te ber ichten Havengildediner 2014

12 16 17 19 20 22 23 24 26 27

Food voor de havenregio Blik op bedrijven: C W T Commodities Amsterdam MEO Par le vliet & Van der Plas Chocolatemak ers Hellem a Ver pak k ingen Daalimpex Velsen Pop Vr iend S eeds M eeder Cacaovaarders

28 30 32 35 36 42 44 47 49 51 52 53 55 56 57 58 59

I n beeld: Havengildediner 2014 in cijfers Havengezicht: R ob Hansen, direc teur Benelux Cargill Zelf mak en: k erstrecept uit de haven Zeesluis als schaalmodel Dr ie havenwethouders nemen het woord Ster k e samenwer k ing tussen Saedt en D e Back Update: offshore -wind G ezocht: foodoperators Oranje wer f vier t feest R egelluwe havenzones G oed doel: M etak ids Havenberoepen Jur idische havenzak en Twitter Ampor ts Shipspotter H istor ie in de haven

Advertenties: Chris van der Deijl [email protected] Ontwerp en opmaak: FIZZ Marketing & Communicatie, Meppel Druk: Ten Brink, Meppel

Adverteerdersindex: AYOP BAM Industrie Service BCH - THI Bek & Verburg Blom B.V. Breman Offshore CVV IJmuiden De Koperen Ploeg Dura Vermeer Forkliftcenter Groenervaren KVSA Felison Terminal Libelle Service Machinefabriek Saedt Marpol MEO Rabobank Restaurant IJmond SGS Group Netherlands STC Amsterdam Telstar Port of Football Ter Haak Logistics VCK Logistics Waterland Terminal

40 34 45 37 14 21 14 33 48 25 43 46 54 39 54 54 4 4 50 4 8 14 6 27


ZHA14_0690_TDS_nr6 2014_2.indd 3

3

09-12-14 11:27

Thuis in Nederland

Thuis in de wereld

11 International Desks in Europa. Internationaal Zakendoen? De Rabobank is met 11 International Desks thuis in de belangrijkste Europese landen. We kennen er de markt, de weten de regelgeving en we hebben het netwerk waar u als ondernemer écht wat aan hebt.

Kijk op rabobank.nl/internationaal Samen sterker

± OPLEIDING, TRAINING, SIMULATIE EN ADVIES

schrijf nu in!

Cursussen Havens en Logistiek - Scheepvaart, Vervoer en Expeditie - ORAM geaccrediteerd 21 dagdelen | startdata 18/09/2014 en 08/01/2015

- Expediteur - FENEX en FIATA geaccrediteerd 34 dagdelen | startdatum 09/09/2014

www.restaurantijmond.nl

Wij wensen u een goed, gezond en culinair nieuwjaar! Graag tot ziens in Restaurant IJmond.

- Douanedeclarant 2 jaar | startdatum 11/09/2014

- Operator Tanker Agency 15 dagdelen | startdatum 17/09/2014

Royaal terras en eigen parkeerplaats aanwezig. Kijk voor het complete aanbod op onze website.

Seinpostweg 40 - 1976 BT IJmuiden 0255 - 51 35 36 - [email protected]

ZHA14_0690_TDS_nr6 2014_2.indd 4

| 010 28 32 300 | WWWW.AMSTERDAM.STC-BV.NL

09-12-14 11:27

VA N DE VOORZ IT T E R W W W. A M P O R T S . N L

Food for thought Dit nummer van Zeehavens Amsterdam heeft als thema Food. En ik moet u eerlijk zeggen, dat ik bij dat woord een week na dato voornamelijk aan het Havengildediner kan denken. Wat was het dit jaar een mooie editie! Memorabel en historisch zijn passende etiketten voor het jaarlijkse event waarbij de hele Amsterdamse havenregio samenkomt. Jarenlang hebben we met het Havengildediner voeding gegeven aan de discussie en besluitvorming over de sluis. Ik ben er trots op dat Amports dat podium kan bieden. Op de woensdag voorafgaand aan het diner, ging de Amsterdamse gemeenteraad akkoord met de investering voor de versnelde en vergrote aanleg van de sluis. Vrijdagavond was hét moment om die historische mijlpaal te vieren, in aanwezigheid van minister-resident Rutte en met een feestelijke toost op de nieuwe sluis. In 2019 vieren we weer feest, want dan ligt de nieuwe sluis er gewoon. Met de nieuwe sluis investeren we in de toekomst van onze havenregio en de relatie met onze klanten. Ik ben er trots op! Terug naar de inhoud van deze Zeehavens Amsterdam, die in het teken staat van voedingsmiddelen. Geen gekke keuze in

F R AN S BAU D VO O R Z I T TE R A M P O RTS deze decembermaand. Een groot deel van de ingrediënten voor een mooi kerstmenu kunnen we immers betrekken uit de Amsterdamse havenregio. Zuidvruchten, cacao, koffie, diverse halffabricaten, luxe vissoorten; het gaat via de loodsen en fabrieken uit onze regio naar de consument. Cacao vormt nog steeds een van de pijlers in onze havenregio. Als oud-werknemer van SGS heb ik in de jaren negentig voor het eerst kennisgemaakt met de Amsterdamse cacaosector. Die was toen al bijzonder innovatief. In een paar jaar tijd werd overgeschakeld van vervoer in zakken naar vervoer in bulk. Dat almaar zoeken naar nieuwe efficiëntere logistieke concepten is wat de Amsterdamse cacaosector nog steeds kenmerkt. In dit nummer leest u hoe CWT dat doet. Dat innovatieve en vindingrijke loopt door alle verhalen heen. Zeker in de voedingsmiddelensector verandert er

VO LG EN D N U M M ER

‘Innovatie en vindingrijkheid lopen door alle verhalen heen’

ontzettend veel. Consumentenvoorkeuren veranderen, demografische ontwikkelingen vragen om inventieve oplossingen om ook in de toekomst de wereldbevolking te kunnen blijven voeden. Of het nu gaat om logistiek of productie, de bedrijven in onze regio zitten er midden in. En dat blijft fascinerend om te volgen en aan u te laten zien!

ZEEHAVENS

AMSTERDAM Waar gaan we het in Zeehavens Amsterdam in 2015 over IN 2015 hebben? Uiteraard gaan we – zoals u van ons gewend bent - in op actuele ontwikkelingen en achtergronden van de Februari 2015 nr 1 belangrijkste clusters in onze havenregio: energie, cruise, food, logistiek en maritieme dienstverlening. Onderwerpen die bijdragen aan het succes van deze clusters komen ook aan de orde: samenwerking, verduurzaming, innovatie, ICT en opleiding en arbeidsmarkt. En dat alles beschreven vanuit het perspectief van de bedrijven; Wat houdt hen bezig? Waar zijn ze goed in? Wat hebben ze nodig? Hoe maken zij onze havenregio uniek? Natuurlijk gaan we ook de aanbesteding en bouw van de nieuwe zeesluis volgen. Een uniek project waar we graag met onze neus bovenop staan. Laat 2015 maar beginnen! Heeft u ideeën en tips voor Zeehavens Amsterdam? Neem dan contact op met de redactie op [email protected].


ZHA14_0690_TDS_nr6 2014_2.indd 5

5

09-12-14 11:27

Zeehavens A'dam mei 2009:Opmaak 1

05-11-2009

16:27

Pagina 1

Port of Amsterdam +31 20 58 77 877 - [email protected] Port of Rotterdam +31 10 494 37 77 - [email protected] Amsterdam Airport Schiphol +31 20 65 49 100 - [email protected] www.vcklogistics.nl

ZHA14_0690_TDS_nr6 2014_2.indd 6

09-12-14 11:27

KORTE B ERI C H T E N W W W. A M P O R T S . N L

H i j komt!

FOTO: HENK HONING

De Amsterdamse gemeenteraad heeft op 26 november ingestemd met de versnelde en vergrote aanleg van de nieuwe grote zeesluis in IJmuiden. Met de daaraan verbonden investering is de bereikbaarheid van de havens en bedrijven aan het Noordzeekanaal zeker gesteld. Bereikbaar, betrouwbaar en beschikbaar. Dat zijn de sleutelwoorden als het gaat om de sluis, de voordeur van de Amsterdamse havenregio. Een bredere sluis maakt de haven beter bereikbaar, want ook geschikt voor de nieuwe generatie grotere zeeschepen. De nieuwe sluis heeft daarnaast een minimale uitval en is dus betrouwbaar zodat het logistieke proces door kan lopen zonder vertraging en bijbehorende kosten. En een diepere sluis is onafhankelijk van het tij beschikbaar, 24 uur per dag, 7 dagen per week. Ook dit verbetert de doorstroom en vermindert vertragingen. De voorbereidende werkzaamheden op de sluis zullen in het voorjaar van 2015 starten. Overigens is het project niet alleen vanwege de omvang uitdagend. Tijdens de bouw namelijk moeten zowel de wegverbinding over het sluizencomplex als het sluizencomplex zelf zo veel mogelijk ongehinderd in gebruik blijven. Naar verwachting zal de nieuwe sluis in 2019 beschikbaar zijn voor de scheepvaart.

•

S h e ll stap t in Ai rborn e Shell heeft een aandelenbelang genomen in Airborne Oil & Gas, dat een kunststof pijpleiding heeft ontwikkeld die de offshoreoliewinning op zijn kop kan zetten.

De buizen van Airborne beloven een grote kostenbesparing voor oliemaatschappijen op te leveren. Waar de huidige leidingen van staal door roest doorgaans om de paar jaar aan vervanging toe zijn, daar gaan de buizen van composiet jarenlang mee. Doordat composieten leidingen bovendien veel lichter zijn, wordt het ook mogelijk op nog grotere dieptes te boren. “Met staal ligt de grens rond de drie kilometer”, zegt Eric van der Meer, ceo Airborne Oil & Gas. “Daarna wordt het te duur. Met buizen van composiet kunnen oliemaatschappijen waarschijnlijk velden ontginnen die nog dieper liggen.” Airborne Oil & Gas mikt op een snelle groei. Het bedrijf heeft nu twee productielijnen in IJmuiden en verwacht de komende vijf jaar nog eens acht nieuwe lijnen in bedrijf te nemen. De investering in Airborne is bekendgemaakt door het investeringsfonds Shell Technology Ventures (STV), de Shell-tak voor corporate venturing, waarbij de oliemaatschappij minderheidsbelangen neemt in beginnende, veelbelovende bedrijven.

•

C o o l! Op maandag 17 november schonk het havengebied ons andermaal een fraai schouwspel: twee grote reefers tegelijk bij Kloosterboer aan de Vissershaven in IJmuiden. De schepen kwamen uit Noord-Amerika om hier 11.000 mt diepgevroren heek en koolvis te lossen. Te zien was de ruim 140 meter lange Lapponian Reefer, afkomstig uit Seattle (VS) met een tussenstop in het Spaanse Vigo. Daarnaast de 131 meter lange Green Costa Rica (zie foto), die in Alaska bij de vestiging van Kloosterboer in Dutch Harbor koolvis had geladen en ook de route Seattle-Vigo-IJmuiden aflegde. De ladingen vinden via het netwerk van Kloosterboer met trucks en/of short-sea hun weg naar de afzetmarkten binnen Europa om uiteindelijk te worden verwerkt in vissticks, ready-meals, fish & chips en fingerfood.

•

FOTO: PETER HERWEIJER


ZHA14_0690_TDS_nr6 2014_2.indd 7

7

09-12-14 11:42

WIJ CREËREN KANSEN

PORT OF FOOTBALL

THE WHITE LIONS WE CREATE OPPORT UNITIES

TELSTAR

(2nd to Ajax in Amsterdam region)

COME AND JOIN US: Friday Friday Friday Saturday

October January 24th 16th 2014 2015 October 24th 31st 2014 January 2015

20.00 hrs hrs 20.00 20.00hrs hrs 16.30

Telstar- Ajax – FC Eindhoven Telstar Telstar- de – MVV Maastricht Telstar Graafschap

Friday Monday Monday Friday

November9th 21st2015 2014 February December20th 1st 2014 February 2015

20.00 hrs hrs 20.00 20.00 hrs hrs 20.00

Telstar- Fortuna – FC Emmen Telstar Sittard Telstar- FC – NEC Telstar Volendam

Friday Friday Friday

December March 6th12th 20152014 January 16th 2015

20.00 hrs hrs 20.00 20.00 hrs

Telstar- VVV – FC Venlo Den Bosch Telstar Telstar – Ajax

UNDEFEATED IN EUROPE FOR THE SAME MONEYSINCE WE 1963 WIN (Louis van Gaal)

PARTICIPANTS PORT OF FOOTBALL: WIJ CREËREN CREËREN KANSEN KANSEN WIJ

You created this PDF from an application that is not licensed to print to novaPDF printer (http://www.novapdf.com) You created this PDF from an application that is not licensed to print to novaPDF printer (http://www.novapdf.com)

Telstar Port of Football is a sponsor scheme of first division football club Telstar. It’s a unique platform for companies in the -North sea canal region-. A fun business network combined with great football and beer. Visit a match. Join our sponsor squad and call upon Sales Executive Steef Hammerstein, [email protected].

Telstar Stadium | Minister van Houtenlaan 123b | 1981 EK VELSEN-ZUID | www.telstarrrrrrrrrrrrrr.nl Telstar poster_v2.indd 2014_2.indd 1 ZHA14_0690_TDS_nr6 8

10-10-14 11:27 11:31 09-12-14

14 11:31

KORTE B ERICH T E N MEER OVER AMSTERDAM PORTS ASSOCIATION EN ZIJN RUIM 250 LEDEN: AMPORTS.NL

W W W. A M P O R T S . N L

Groe n e afs praken Minder zwerfafval in de Noordzee! Daarvoor gaan het Rijk, de visserij- en de strandsector zich op een creatieve en innovatieve manier inspannen. Onlangs ondertekenden deze partijen twee Green Deals, waarin zij zich verbinden aan concrete plannen.

Z e e kade Gr ote H o u t ( p art I) De bouwactiviteiten voor de eerste helft van de nieuwe zeekade aan de Grote Hout in Velsen zijn begin volgend jaar afgerond. De werkzaamheden die mogelijk geluidsoverlast en trillingen konden veroorzaken, waren eind november al klaar.

FOTO: REINDER WEIDIJK

Die plannen behelzen onder meer dat vissersschepen opgevist en huishoudelijk afval gescheiden inleveren en de strandsector opruimacties op touw zet. Het Rijk op zijn beurt maakt zich binnen de deal sterk voor nationale en internationale uitwisseling van kennis en het verkennen van kansen voor (co)financiering. Minister Schultz van Haegen (Infrastructuur en Milieu) is blij met de samenwerking: “Ik ben trots te zien dat vele partijen in Nederland hun verantwoordelijkheid nemen en actief bijdragen aan het verminderen van zwerfafval op zee. Met de ondertekening van deze Green Deals hebben we iets moois bereikt: zowel vanaf het land als vanaf de zee maken verschillende partijen zich sterk om de hoeveelheid zwerfafval terug te brengen.” Wereldwijd komt ongeveer tachtig procent van het zwerfvuil op zee van het land en twintig procent van scheepvaart en visserij. Voor de Noordzee is deze verhouding zestig procent van het land en veertig procent van scheepvaart en visserij (Strandmonitor). Drijvend zwerfvuil op zee bestaat voor ongeveer driekwart uit plastic (‘plastic soep’). Vissen eten elk jaar tussen de 12 en 24 miljoen kilo plastic.

•

Het is de omwonenden bijzonder meegevallen; zij zeggen nauwelijks tot geen overlast van de activiteiten te hebben ondervonden. Voor de oude palen is een combinatiewand aangelegd, waarvan de buispalen met zand zijn gevuld om ze extra robuust te maken. Zodra alle ankerbalken zijn geïnstalleerd, krijgt de damwand met schroefinjectie en legankers een stevige bevestiging aan de wal. In februari starten de werkzaamheden voor de tweede helft van de zeekade en verschuift MEO Stuwadoors zijn activiteiten naar het nieuwe gedeelte. Rond de zomer is de kade in zijn geheel klaar – waarmee gemeente Velsen een bedrijventerrein met een nieuwe, breed inzetbare zeekade rijker is.

•

Gemeenteraad akkoord met defiscalisatie Binnenhavengeld De Amsterdamse gemeenteraad gaat akkoord met de defiscalisering van het Binnenhavengeld (BHG) voor de Beroepsvaart voor het Amsterdamse havenwater. Het besluit, dat samenviel met de vaststelling van de verordening Binnenwatergeld Beroepsvaart voor 2015, is een belangrijke stap om het BHG Beroepsvaart voor het havenwater per 1 januari 2015 door Havenbedrijf Amsterdam te laten verzorgen. Een mailing zal binnenvaartschippers en -rederijen van de veranderingen op de hoogte brengen. Een belangrijke wijziging is dat opgaven per 2015 volledig digitaal in zijn te dienen; het opgavesysteem is geschikt voor computer, smartphone en tablet. Op deze manier hebben klanten op elk gewenst moment inzage in eerdere opgaven, minder administratieve lasten en altijd up-to-date gegevens. Een andere wijziging is dat binnenvaartschepen met een green award-certificaat per 1 januari 2015 in aanmerking komen voor een korting op het BHG.

•

ZEEHAVENS A M STERDA M DECEMBER 2014

ZHA14_0690_TDS_nr6 2014_2.indd 9

9

09-12-14 11:27

H AV ENG I LDE DI N E R

HISTORISCH HAVENG

I edereen die o o k m a a r iets m e t d e Am s te rd a m s e have nre gi o te mak e n hee f t , weet h et : o p d e l a a t s te v r i j d a g v a n nove m b e r g a j e n a a r he t Have n gil d edin er. H et ja a r li j ks e e ve ne m e n t , d a t z ’n 6 9 e e d i t i e b e l ee fde, w as de ze k eer ex t ra fees tel ijk d o o r h e t p o s i t i e ve b e r i c ht ove r d e d e f i n i ti e ve aanle g va n de n ieu we zee s l ui s e n d e a a nwe z i g he i d v a n m i n i s te r-pre si de n t M ar k R u t te. H et h eu gel ijk e b e r i c ht wa a r ve l e n j a re n o p h e b b e n g e w ach t, sloot n a a d l o o s aan o p h e t t he m a v a n d e avo n d : ‘ D e H ave n i nve s tee r t!’. T E K S T: E V E L I N E PA PA

Dertje Meijer en Kajsa Ollongren brengen met de zaal een feestelijk toost uit op de versnelde komst van de zeesluis.

FOTO: TOON BUCHNER

10

Kees Jan Hendriks, ontvanger van de Havenpenning.

FOTO: TOON BUCHNER


ZHA14_0690_TDS_nr6 2014_2.indd 10

09-12-14 11:28

NGILDEDINER 2014 N

a het positieve besluit van de Amsterdamse gemeenteraad om mee te gaan in de plannen voor de investering in de versnelde en vergrote aanleg van de sluis, zijn de grootste drempels genomen. De ontlading bij de aanwezigen in de zaal was goed zichtbaar. Zo werd tijdens het diner elk vrij moment tussen de gangen door aangegrepen om rond te lopen en met elkaar te praten. De voorzitter van Amports, Frans Baud, ging er in zijn speech uitgebreid op in: “Hoe vaak hebben we het hier tijdens deze avond over ‘de hoop op’ en ‘de noodzaak van die sluis’ gehad? En nu is het zover!” Hij roemde de samenwerking en energie waarmee iedereen aan het positieve resultaat heeft gewerkt en het strategische en economische belang van de sluis voor de havenregio. “Van de lading die hier aankomt, wordt meer dan de helft (57 procent) in onze regio verwerkt. Dat zorgt voor inkomsten en arbeidsplaatsen in onze regio.” Volgens Baud - in het dagelijks leven directeur van logistiek dienstverlener KVSA in IJmuiden - is het belangrijk aan een license to operate te werken. “Investeren in innovatie, duurzaamheid en draagvlak zijn daarin sleutelwoorden. En dat doen onze leden. Wij, als Amports, laten graag het creatieve ondernemerschap van onze leden zien aan anderen.”

premier speciale aandacht voor de ‘belangrijke opgave’ om de vele vacatures in de haven te vervullen. Hij riep het aanwezige publiek op om daar mee aan de slag te gaan: “Zorg dat je aan jongeren laat zien hoe geweldig het is om in die haven te werken!”

Sterk imago in buitenland

Cheque voor Emma at Work

Op het Havengildediner sprak ook, te midden van zo’n vijfhonderd havenondernemers, politici en bestuurders uit het Noordzeekanaalgebied en de rest van Nederland, voor de eerste keer minister-president Mark Rutte. Hij sprak over de positieve reacties die hij ontvangt op zijn buitenlandse handelsmissies als het over de Nederlandse havens gaat en had het over ‘ondernemerschap en handelsgeest’. “Onze havens zijn goed voor 36 miljard van de Nederlandse inkomsten. Dat is zes procent van alles wat we in Nederland verdienen. En dat komt mede door de hoge kwaliteit van onze dienstverlening, logistiek en infrastructuur.” Hij noemde in dat verband het belang van samenwerken: “In het buitenland ziet men de havens van Rotterdam, Amsterdam en Antwerpen als één. Dat maakt het logisch om elkaar nóg meer op te zoeken en te versterken.” Ook vroeg de

De Stichting Emma at Work ontving uit handen van Dertje Meijer, CEO van Havenbedrijf Amsterdam NV, een cheque van 52.500 euro namens het havenbedrijfsleven en Havenbedrijf Amsterdam NV. Emma at Work spant zich in om jongeren met een chronische ziekte aan werkervaring te helpen. Meijer vertelde hoe belangrijk zij het werk van de stichting vinden: “Wij vinden het belangrijk om te investeren in mensen. We zamelen geld in en roepen bedrijven op om werkplekken beschikbaar te stellen. En dat gaat steeds beter. In het afgelopen jaar waren dat maar liefst 38 bedrijven!” Prof. Hugo Heymans, voormalig directeur en kinderarts van het Emma Kinderziekenhuis/AMC in Amsterdam en initiatiefnemer van Emma at Work, was blij met de gift: “Gezond zijn is mee kunnen doen, ondanks je ziekte.” In 2015 is het 70e Havengildediner. Zet u alvast een kruisje in de agenda?

FOTO: TOON BUCHNER

Havenpenning voor Kees Jan Hendriks Ook feestelijk was de overhandiging van de Havenpenning van Amports. Deze keer overhandigde Frans Baud de eervolle onderscheiding aan de zichtbaar ontroerde Kees Jan Hendriks, directeur van een van de oudste bedrijven in de Amsterdamse haven. Hendriks ontving de prijs voor zijn verdiensten en betrokkenheid bij de Amsterdamse havenregio. De Havenpenning wordt ieder jaar uitgereikt aan een ondernemer of bestuurder die een positieve bijdrage heeft geleverd aan de Amsterdamse havenregio. En dat kan over de directeur van C.J. Hendriks Expeditie- en Veembedrijf zeker worden gezegd. Baud: “Kees Jan Hendriks richt zich niet alleen op zijn eigen bedrijf. Hij kijkt verder dan dat. Hij zoekt naar de verbinding tussen de havengemeenschap en de stad Amsterdam. En heeft onderwijs en ontwikkeling hoog in het vaandel staan.”

•

FOTO: TOON BUCHNER


ZHA14_0690_TDS_nr6 2014_2.indd 11

11

09-12-14 11:28

FO O D

F OOD DOET LEVEN Hoe wel q u a to n n age de vo e d s e l - e n d i e r vo e d e r s e c to r i n he t Noord zeek an a a l geb ied s le c ht s t i e n p ro c e nt v a n he t to t a le ove r s lagvol ume uit maak t , is d e s ec to r q u a to e g e vo e g d e wa a rd e e n we r k g e le g e nh e i d domin a n t . O f h et n u o m d e v i s i n I J m ui d e n g a a t o f d e c a c a o i n Amste rdam en Za an s t a d, de regio l ee f t v a n Fo o d. E r z i j n d a a r n a a s t p o o t a a rd a ppe l e n , plantaard ig e o l iën , a l c o h o l e tc e te r a . Ui te r a a rd g a a t i n d e to e k o mst de exper t is e in h et ver wer k e n v a n Fo o d e n Fe e d i n d e c i rc ula i re e c o n omi e e e n grote ro l s p el en . T E K S T: R O B S C H O E M A K E R

Cacao Staande voor een kaart van het Noordzeekanaalgebied komt clustermanager logistiek bij Havenbedrijf Amsterdam N.V. Anthony van der Hoest handen en voeten tekort om aan te wijzen waar in de regio de cacao-gerelateerde bedrijven zitten. “De potentie en bedrijvigheid is enorm. We hebben de vemen als CWT (zie ook pagina 16), DSV, Cotterell, Vollers, Steinweg Handelsveem en Katoennatie. We hebben USA-terminal voor de zeevaart en de barge-operators die de cacao nu met name vanuit Antwerpen hiernaar toe lichteren. We hebben een directe cacaotreinverbinding met Berlijn. Daarnaast bedrijven die het onderlinge verkeer uitvoeren, de controlemaatschappijen als SGS. Cacao is een ander woord voor toegevoegde waarde.” De combinatie zeeschepen en cacao is op het ogenblik in Amsterdam minder gelukkig. De toenemende containerisering en de sterke prijsgedrevenheid van de verladers heeft ervoor gezorgd dat de cacao met name vanuit Antwerpen per binnenvaartschip aangeleverd wordt. De uitstekende intermodale verbindingen van Amsterdam met omringende

FOTO: ED SEEDER

12

havens is in dit geval niet alleen een voordeel. Voor de cacao kent Amsterdam de aanlopen van roro-zeerederij Grimaldi bij USA en in het seizoen van bulkschepen. Van der Hoest: “De vemen blijven echter profiteren , ongeacht de wijze van aanlevering, van de zeer gunstige ligging nabij de industrie en de snelle toegangswegen daarnaartoe via hun kadeontsloten terminals.” Voor het havenbedrijf heeft het natuurlijk de voor-

FOTO: VOLLERS HOLLAND B.V.


ZHA14_0690_TDS_nr6 2014_2.indd 12

09-12-14 11:28

keur dat de cacao bijvoorbeeld uit West-Afrika weer per zeeschip wordt aangevoerd, liefst aangevuld met andere lading. Het cacaopakket vormt een prachtige basis, stelt de clustermanager. “Het Havenbedrijf neemt als matchmaker graag de rol op zich om voor allerlei combinaties diverse partijen in de haven bij elkaar te brengen. De hoop is op de nieuwe zeesluis gevestigd zodat Amsterdam ook voor grote containerschepen op de Noord-Zuid-handel weer in een loop met Rotterdam, Antwerpen en Hamburg wordt opgenomen.”

Pootaardappelen Ook de toenemende containerisering van pootaardappelen biedt kansen. Een hoofdrolspeler in de pootaardappeloverslag stuwadoor MEO BV (zie ook pagina 17) baat inmiddels de Holland Cargo Terminal (HCT) uit en gebruikt het als tijdelijke opslagplaats voor windmolenonderdelen, maar ook worden hier per zeeschip zoń 4.000 lege reefercontainers aangevoerd die na controle en reiniging in Beverwijk en Velsen gestuft worden met pootaardappelen. De bij HCT beschikbare reeferplugs kunnen ook heel goed ingezet worden door een organisatie als Greenport die allerlei agrarische gewassen per container wil vervoeren. Ook een nichemarkt als bloementransport is interessant. Wat Food aangaat is er in Amsterdam voor bedrijven ruimte om uit te breiden, er is volop expertise in de behandeling van kwetsbare commodities en er zijn uitstekende achterlandverbindingen.

Alcohol, koffie, oliën Een speciale stroom levert het Noord-Europeses Wijnopslagbedrijf (NWB) die in Westpoort als een van de weinige natte-bulkterimals ter wereld exclusief alcohol open overslaat ten behoeve van de drankenindustrie (rum) en ook voor industriële toepassingen. De exclusiviteit garandeert

FOTO: WILLEM MOOIJEN

dat contaminatie met andere stromen uitgesloten is. Een belangrijke vestigingsargument is nog altijd de excellente kwaliteit van het Amsterdamse leidingwater. Het Amerikaanse Starbucks heeft zijn hoofdkantoor, opslag en branderij in Amsterdam vanwege de centrale ligging gevestigd en bedient daarvanuit Europa en het Midden-Oosten. Amsterdam kent voorts een constante stroom in de open overslag en bewerking van halffabrikaten zoals plantaardige oliën voor de voedings- en diervoedingsindustrie. Cargill heeft hier twee fabrieken waar sojabonen uit Brazilië en raapzaad en zonnebloempitten uit Europa wordt geperst, palmolie uit Azië (deels Food, deels Cosmetica). OBA verwerkt PKE”s – Palm Kernel Expellents, een residu van de palmoliewinning, uit Zuidoost-Azië. “In totaal passeert in totaal 8 à 9 miljoen ton agriproducten de haven. Dat is ongeveer tien procent van de totale Amsterdamse overslag,” zegt Marcel Gorris, die als clustermanager onder meer agriproducten bij Havenbedrijf Amsterdam N.V. in zijn portefeuille heeft. “Het aandeel in de toegevoegde waarde is vele malen groter omdat een groot deel van de producten in de regio wordt verwerkt tot half- of eindproduct. Verder worden grondstoffen voor de diervoederindustrie - die bijvoorbeeld bij IGMA, Maja en OBA wordt overgeslagen via boord-boordoverslag - per barge regelrecht naar het achterland gebracht om pas daar te worden verwerkt tot diervoeder.”

Circulaire economie De ‘Visie 2030’ besteedt nadrukkelijk veel aandacht aan de circulaire en bio-based economie, aldus Gorris. De trend is steeds meer agrarische producten als grondstof voor chemische processen in te zetten als vervanging van fossiele producten. De expertise die er in Amsterdam is in Food en Feed is op lange termijn onontbeerlijk om grootschalige stromen te kunnen ontvangen en verwerken. “De nieuwe zeesluis is dan hard nodig. Diepgang is bij agribulkschepen doorgaans niet het probleem, maar wel wachttijden, dus een soepele doorstroming bij de sluis is noodzaak.” Grondstoffen komen ook uit de regio zelf. In Amsterdam en wijde omtrek wordt afgewerkte frituurolie ingezameld om die als basis voor biodiesel te gebruiken. Biodiesel Amsterdam aan de Hornhaven is in principe goed voor 125.000 ton per jaar en er zijn plannen de capaciteit te verdubbelen. Over-de-datumvoedsel is een ander stroom. Dat kan worden vergist en omgewerkt tot biogas en compost. Met name tweede-generatie biodiesel, gemaakt uit afval, is heel aantrekkelijk


ZHA14_0690_TDS_nr6 2014_2.indd 13

13

09-12-14 11:28

Blom bv

C.V.V.

Coöperatieve Vereniging van Vletterlieden w.a.

SLEEPDIENST EN DEKSCHUITENVERHUURDERIJ

SHIP MOORING / UNMOORING TENDERSERVICE AT ANCHORAGE SHIP COMMUNICATIONS / LAUNCH SERVICE

• Sleepboten • (Koppel)dekschuiten met spudpalen

• Watertransporten • Op- en overslagmogelijkheden

• Pontons / Beunbakken

• Duurzaam vervoeren *

SUPPLEMENTERY CREWSUPPLY ENVIRONMENTAL SERVICES

* Duurzaam aan- en afvoeren van bouwstoffen en materialen Pier Afrika 10,bv 1013 BK Amsterdam Blom S LEEPDIENST

EN DEKSCHUITENVERHUURDERIJ

Tel: 020 - 686 60 07 - 6866023 Fax: 020 - 686 60 82 www.dekschuitenenpontons.nl

Adv. ’14 1/2 pag. THL:Opmaak 1

29-07-2014

VCA CERTIFIED AND NEN-EN-ISO 9001:2008

12:38

Zuidersluisweg Pagina1975 1 AK IJmuiden

T.+31(0)255-515354 F.+31(0)255-537737

cvv@vletterlieden www.vletterlieden.nl

TER HAAK LOGISTICS:

Value-added Logistics

LOGISTICS STORAGE WAREHOUSING DISTRIBUTION

A fully equipped forwarding and shipping company. Providing worldwide transport by sea, road and air, complying with specific customer needs in the best way. We offer a wide range of value added services like warehousing activities, stock control and pick & pack operations. Fully licensed for all custom formalities.

TER HAAK LOGISTICS ISPS - AEO & FENEX certified

Ter Haak Logistics is, together with 4 other port related companies, part of The Ter Haak Group.

Ruijgoordweg 80 - Westpoort 7070 - 1047 HM Amsterdam The Netherlands - Branche office in Almere - Phone +31 20 6116688 - [email protected] - www.terhaakgroup.com

14


ZHA14_0690_TDS_nr6 2014_2.indd 14

09-12-14 11:28

kele fundamentele bewerkingen, zoals het verwijderen van ingewanden.

Diepgevroren visserij

FOTO: ED SEEDER

voor oliemaatschappijen waarvan slechts 2,5 procent moet worden bijgemengd in plaats van 5 procent bij eerste generatie biodiesel afkomstig van Voedingsgewassen. Food gerelateerd is uiteraard ook de kunstmestfabriek van ICL (volume 1 miljoen ton) die al honderd jaar in de haven opereert en de Europese markt bedient. Deze fabriek is zeer actief bij het recyclen van fosfaten uit bijvoorbeeld rioolwater of verbrandingsassen van afvalverbranding.

Vis Visserij, offshore en ferry & cruise. Op die pijlers rust het succes van de IJmuidense haven, waarbij locatie en innovatie bij alle drie een doorslaggevende rol spelen. De vis – vers en diepgevroren – eist van oudsher een hoofdrol op. “Het zit in onze genen,” zegt algemeen directeur Peter van de Meerakker van Zeehaven IJmuiden NV. “Al vanaf 1899 wordt met de oprichting van de Rijksvischafslag in IJmuiden verse vis vanaf de Noordzee aangevoerd en daar is later de diepgevroren vis bijgekomen uit verderweggelegen Europese wateren. Ook vervult IJmuiden meer en meer een draaischijffunctie in de visdistributie door ook stromen uit Scandinavië en Alaska bestemd voor Europese afzetmarkten naar zich toe te trekken.” In 2014 is 14 miljoen kilo, met een waarde van 50 miljoen euro, aan verse plat- en rondvis – tong, schol, tarbot, zeebaars – aan land gebracht en daarmee heeft IJmuiden in Nederland een marktaandeel van bijna 25 procent. In 2013 was dat nog 12 procent. Van de Meerakker: “We zijn als aanlandhaven voor Noordzeevis aantrekkelijker geworden. Vis die hier wordt aangevoerd is binnen een uur na aankoop al in de IJmuidense visverwerkende en handelsbedrijven.” Het economisch perspectief van de nog ruim honderd schepen tellende kottervloot is verbeterd, mede door eigen innovaties zoals het elektrische pulskorsysteem dat het vroegere boomkorsysteem heeft vervangen. Dat levert minder verstoring van de zeebodem op, tot tweederde minder brandstofverbruik en minder ongewenste bijvangsten. Kortom, veel duurzamer. Ook de limiet die de Europese vangstquota stellen, draagt bij aan een duurzamer bedrijfsvoering. Daarnaast is in IJmuiden sinds 2009 voor verse vis de internetveiling Pefa operationeel waardoor kopers uit heel Europa op afstand kunnen kopen, met een gunstige ontwikkeling op het prijsniveau. Tachtig procent van de hier aangelande vis gaat is bestemd voor de export, op ijs doorgevoerd na en-

Vanuit IJmuiden is ook de pelagische visserij met hektrawlers ontstaan, schetst Van de Meerakker. In de jaren zestig – vóór de tijd van Europese vangstquota - zocht men naar nieuwe vangstgebieden verderweg op zee. Verwerking en ingevroren opslag aan boord in grote schepen bleek de innovatie om pelagische vis als haring, makreel, horsmakreel, blauwe wijting en sardien in de Europese wateren te kunnen vangen. Pelagisch komt van het Griekse woord voor zee, te weten “Pelagos”. Deze visssoorten zwemmen in scholen in de hele waterkolom van vlak boven de bodem tot aan de oppervlakte. Als uitvloeisel daarvan verrezen in IJmuiden grote koelen vriesvemen waarmee de gehele keten werd gedekt: aanvoer, opslag, logistieke verwerking, handel en transport (reeferschepen en meer en meer reefercontainers). Hierbij werd een mondiale markt aangeboord: Midden-Oosten, Afrika, Azië. In Nederland zijn Parlevliet en Van der Plas (zie p. 19 en Vrolijk leidende rederijen waarbij 50 procent van de vangst uit de Europese wateren in IJmuiden wordt aangeland, goed voor een omzet van ruim 1 miljard euro per jaar. Kloosterboer, die inmiddels ook het vrieshuis van Daalimpex in Velsen heeft verworven, heeft een dominante positie. De dikte van de in IJmuiden aanwezige ladingstroom en faciliteiten werkt als een magneet, zeker door kostenvoordelen. Mede hierdoor is hier een distributieknooppunt ontstaan, waarbij IJmuiden meer en meer fungeert als een draaischijf voor vis met lijnverbindingen met Scandinavië en Noord-Amerika en Alaska.

FOTO: DICK VAN DEN BERG

Om een idee te geven, zegt de havendirecteur. “Van de totale Europese vriescapaciteit bevindt 25 procent - 7 miljoen m3 - zich in Nederland en daarvan 2 miljoen m3 in IJmuiden/ Velsen.” Ook in de pelagische visserij is duurzaamheid een speerpunt. Van de Meerakker: “Zo leggen wij de hektrawlers als ze in de haven zijn op walstroom, zodat de generatoren uit kunnen. Vanzelfsprekend worden ook in deze visserij de Europese vangstquota gerespecteerd. Ook hier is het adagium: Laat het kapitaal in zee, en vis alleen de rente eruit.”

•

W W W.PORTOFAMSTERDAM.NL W W W.ZEEHAVEN.NL


ZHA14_0690_TDS_nr6 2014_2.indd 15

15

09-12-14 11:28

FO O D

D E C ONTOU RE N VAN DE

C AC AOHA NDEL Ee n ho g e m ate van o nvo or s p e l b a a r h e i d. Zo k en s c h et s t d irec teu r D i c k d e B r ui n van C W T Co m m o dit ies A m s te rd a m de cac ao m ar k t . Een p a a r z a k e n z i j n e venwel zek er in A m s terd a m : d e nabijh eid va n de in d u s t r ie e n d e i n ge ner a t ies overgeër fde ex p e r t i s e d i e d e Neder l a n ders k o es teren . T E K S T: R O B S C H O E M A K E R

“I

n enkele decennia heeft de cacaomarkt een ingrijpende schaalvergroting ondergaan”, zegt Dick de Bruin. Als directeur en mede-eigenaar van veemen open overslagbedrijf CWT Commodities Amsterdam, het vroegere CWT Sitos, zit hij er met zijn neus bovenop. Letterlijk. “In de cacao-industrie zijn er nog maar een paar grote spelers zoals Cargill, ADM, Barry Callebaut en Ecom Dutch Cocoa overgebleven, met daarnaast enkele kleine nichespelers die onder andere op organic en fair trade zitten. Dat is een proces dat zich in tien jaar heeft voltrokken. De grote bedrijven nemen ook in toenemende mate combinaties van halffabrikaten en eindproducten voor hun rekening. In de cacaohandel telden we twintig jaar geleden nog zo’n honderd handelaren. Tien jaar geleden zo’n vijftig en nu zijn er nog maar een paar over. Wereldwijd!” Rond cacao is nog steeds de expertise in welke vorm dan ook een Nederlandse aangelegenheid gebleven, weet De Bruin. Generaties van overgeërfde kennis. De industrie is nu eenmaal hier. Vanwege de gunstige luchtvochtigheid en temperatuur is de opslag in noordelijke streken (Amsterdam, Antwerpen, Noord-Amerikaanse oostkust) geconcentreerd, waarbij Amsterdam vanwege de nabijheid van de industrie favoriet is voor opslag voor de termijnmarkt.

“Tien jaar geleden waren wij nog een puur cacaobedrijf dat enerzijds als logistieke dienstverlener de industrie van cacao voorzag en aan de andere kant als stapelplaats fungeerde voor de toen nog bloeiende termijnmarkt. Alleen is die stapelmarktfunctie de afgelopen jaren amper ingevuld geweest. Het gevolg was dat wij moesten diversifiëren. Van de in totaal 100.000 m2 opslagruimte gebruiken we nu 30.000 voor andere producten, zoals de diervoeders soja en maïs. Wij hebben zelfs via onze Chinese CWT-contacten zonnepanelen in de opslag. Op het ogenblik begint die stapelplaatsfunctie weer een beetje te komen. Dat kan diverse oorzaken hebben: een overschot aan bonen in plaats van een tekort, en wellicht heeft ebola hier ook iets mee te maken. Wie voorraden heeft in West-Afrika wil zijn cacaobonen nu zo snel mogelijk het land uit hebben. Toch is het nog relatief rustig. Wij hebben als CWT honderd mensen in San Pedro zitten, 150 kilometer verwijderd van Sierra Leone, die zich vooral met de opslag, controle en kwaliteitsbepaling van cacao bezighouden. Maar we hebben nog niets verontrustends meegemaakt. We houden het wel scherp in de gaten.”

Transport Ook cacaotransport kenmerkt zich door een hoge mate van onvoorspelbaarheid, weet De Bruin. “Het gaat om prijs, prijs, prijs, maar toch… Vijftien jaar geleden dachten we dat het transport vooral in het goedkopere bulk zou gaan, maar zo is het niet uitgepakt. Nu is het zestig procent bulk en veertig procent zakken in containers, waarbij in containers zeker de hoogwaardiger cacao gaat zoals de edele cacaosoorten uit Midden-Amerika. Maar er zijn ook juist bedrijven die de cacao in bulk varen omdat dit beter is te ventileren en daardoor vinden dat de cacao beter aankomt dan cacao in containers. Wat zeker geldt, is dat vervoer en opslag in zakken de traceability van de cacao beter mogelijk maakt en dat is nu en ongetwijfeld ook in de toekomst een hot item. Containervervoer is daarnaast op het ogenblik goedkoper, omdat er in Afrika een overschot is aan lege containers, ook veertigvoeters, die op die manier voordelig terugkomen. Let wel: de onbalans in lege containers tussen Europa en Afrika is in slechts een paar jaar diametraal gekanteld. Ook is de bargevaart vanuit Antwerpen en Rotterdam dermate efficiënt en goedkoop dat het voor zeerederijen amper loont om naar Amsterdam door te varen. Voor grotere volumes hebben wij al een succesvolle proef met shortsea vanuit Zeebrugge gedaan.”

Reinigen

FOTO: ED SEEDER

16

In tien tot vijftien procent van de opdrachten organiseert CWT de gehele transportketen, met name vanuit Middenen Zuid-Amerika. Maar het grootste gedeelte is in opdracht van een handelaar of fabrikant waarbij CWT de cacao in opslag neemt die vooral in containers wordt aangevoerd.


ZHA14_0690_TDS_nr6 2014_2.indd 16

09-12-14 11:28

F OOD

De Bruin: “Voor klanten die direct hun bonen in chocola omzetten, hebben wij een complete reinigingsfabriek waar wij alle ongerechtigheden als steentjes en glas eruit halen en de cacao vervolgens in bigbags van duizend kilo in de juiste menging leveren. Maar eerst zijn in de nul-zuurstofkamers alle insecten gedood.” Als de luchtvochtigheid en temperatuur, zoals in Amsterdam goed is, kan de opslag van cacao zich moeiteloos over meerdere, tot tientallen, jaren uitstrekken, vertelt De Bruin. “We hebben natuurlijk heel veel expertise in kwaliteitsbewaking. Onze reputatie staat als een huis. Waar veel Aziatische landen tegenwoordig rechtstreeks importeren uit de cacaogebieden, sturen de zeer kwaliteitsbewuste Japanners nog steeds elke cacaoboon langs Amsterdam om ze hier te laten reinigen.”

Diversifiëring De noodgedwongen diversifiëring van de afgelopen jaren is ook een kans, vindt De Bruin. “Vroeger werd in Amsterdam veel meer gedaan in andere soft commodities als koffie, noten en zuidvruchten. In de gouden jaren van de cacao heb-

SITOS In 2002 begonnen Martin Versteeg en Dick de Bruin Sitos. In 2008 werd CWT uit Singapore grootaandeelhouder. CWT Commodities heeft vestigingen voor soft commodities in Amsterdam, Verenigd Koninkrijk, Ghana, Ivoorkust. Hard commodities (metalen) in Rotterdam en Turkije. In Antwerpen behandelt CWT beide. In Amsterdam heeft CWT de beschikking over 100.000 m2 in zeven loodsen en dertien compartimenten waar dertig vaste medewerkers werkzaam zijn.

ben we dat in onze naïviteit laten lopen. Een goede reden om daar weer een grotere rol in te gaan spelen. Wat dat betreft is de vestiging van Starbucks een hoopvolle ontwikkeling. Maar ook hebben wij onze bulkexpertise in de cacao kunnen inzetten bij de open overslag van bijvoorbeeld feedstock in samenwerking met IGMA. En ook biomassa (pellets), metalen zijn interessant. We hebben natuurlijk het equipment, en vooral expertise.”

•

W W W.CW TSITOS.COM

KI EMLUST I G D E W ERE LD OVE R

Van ouds h er wo rd t d e were l d v a n ui t B e ve r wi j k e n Ve l s e n v a n N eder l an d s e p o o t aard a p p e l e n vo o r z i e n. Vro e g e r gi n g d a t m i d d e ls conve n t io n el e en k l im aatg e re g e l d e re e fe r s c h e p e n . S i n d s e n k e le jaren ru k t d e c o n t a in er o p e n k a n s t uwa d o o r M E O, o n d e rd e e l van de T MA G ro u p, al l e p a r t i j e n - te l e r s, ha n d e ls h ui ze n e n e indve r b ru ik ers - n ieu we l o gi s t i e k e i m p uls e n b i e d e n. T E K S T: R O B S C H O E M A K E R , W I L L E M M O O I J E N

E

en pootaardappel kan zich tien tot vijftien keer vermeerderen mits de pootaardappel van goede kwaliteit en virusvrij is. Deze kwaliteit en zuiverheid is vanwege weersinvloeden alleen in noordelijke landen te bereiken en dat verklaart tezamen met de hier aanwezige expertise (en patenten) waarom Nederland het epicentrum is van de pootaardappelteelt. Sinds de jaren zestig loopt de export vanuit Beverwijk en Velsen, waarbij stuwadoor MEO (afkorting van Medemblik en Omstreken) een grote speler is. Jaarlijks vindt meer dan 125.000 ton pootgoed via MEO zijn weg naar de eindverbruikers in onder meer Israël, Cuba, Pakistan, Irak, Egypte, Algerije, Saoedi-Arabië, Marokko en alle andere landen rondom de Middellandse zee. John de Boer, general manager van MEO: “Tot vijf jaar geleden werden alle pootaardappelen vanuit het hele land en ook uit omringende landen naar Beverwijk vervoerd, daar gekeurd, soms even opgeslagen, en vervolgens tijdens het overzeese exportseizoen, dat van oktober tot februari loopt, in schepen geladen.” De geavanceerde Nederlandse pootaardappelindustrie voert verschillende, soms gepatenteerde rassen in

FOTO: MEO


ZHA14_0690_TDS_nr6 2014_2.indd 17

17

09-12-14 11:28

IS UW BOODSCHAP KLOPPEND?

verschillende letters (maat voor de zuiverheid) en maten uit. Zo gaan naar Israël alleen al meer dan vijftig rassen. Vroeger moesten aardappelen in de havens van aankomst eerst nog naar eindverbruiker worden gesorteerd. De Boer: “Daar heeft de containerisering verandering in gebracht, aangezien de aardappelteler in de afnemende landen nu met maatwerk is te beleveren. Inmiddels gaat zestig procent van de pootaardappels per container. In feite gaan alleen zendingen naar bestemmingen die geen goede containerinfrastructuur in het achterland kennen, nog in schepen.”

Door to door

MIX UW MEDIA MET werk bare idee ën

c o n c e p t

www.merkbaarconcept.nl www.groenervaren.nl uitgever van:

Om aan de logistieke omwenteling tegemoet te komen, is MEO als klassieke stuwadoor het afgelopen decennium samengegaan met ACS Logistics en Thor Shipping, logistieke dienstverleners die naast warehousing, forwarding, douane-expeditie als logistieke ketenregisseur ook door to door-transport als specialiteit hebben. Met de TMA Group als resultaat. Peter de Moel, general manager van ACS Logistics: “Vroeger beperkte de rol van MEO zich tot stuwadoren in Beverwijk en Velsen. Die locaties blijven ook nu een belangrijke rol spelen omdat een groot deel van de aardappelen daar wordt verzameld, gekeurd en vervolgens in schepen verladen of in reefercontainers gestuft en per barge naar Rotterdam of Antwerpen vervoerd. Als TMA Group kunnen we nu ook door to door het gehele logistieke proces overnemen en bewaken: maatwerkzendingen vanaf de boer in Nederland naar de boer waar ook ter wereld. En ook allerlei mogelijke tussenvormen. Zo hebben wij in Kampen, Harlingen en Groningen inlanddepots ingericht waarvandaan de aardappels voor een groot deel per containerbinnenvaart naar Rotterdam/Antwerpen wordt vervoerd voor verder transport met een diepzeeschip. Ook bewaken wij in het land van bestemming dat de geloste containers op tijd worden uitgehaald (demurrage) zodat de afnemers geen onverwachte extra kosten krijgen. Toch blijven Beverwijk en Velsen een belangrijke rol spelen.” De Boer legt uit dat in veel landen de aardappel uitsluitend basisvoedsel voor de lokale bevolking is, maar dat bijvoorbeeld Israël, Egypte en Cyprus vervolgens ook tot export overgaan. “Daarin spelen wij ook een rol. In het voorjaar importeert Europa primeuraardappelen die van Nederlandse pootaardappelen in Cyprus of Israël zijn gegroeid.” Ook de importafhandeling voor de handelshuizen kan de ACS Logistics geheel verzorgen. Keuringen en alle bijbehorende douaneformaliteiten worden hierbij voor de klanten geregeld. “Naast de kostenreductie biedt de container ook flexibiliteit waarvan alle partijen profiteren”, besluit De Moel. “Het tempo van het transport is beter te sturen. Gespreid laden, gespreid leveren. Ook de ontwikkelingen rond tracking & tracing en het op afstand instellen van de temperatuur van de reefercontainers bieden nieuwe mogelijkheden. In de conventionele vaart worden de aardappels tussen de zes en acht graden Celsius vervoerd, soms tien. De temperatuur is ook wat lager in te stellen als de aardappelen wat kiemlustig zijn, zoals nu onder invloed van het warme najaar. De aardappelen in containers kunnen we zelfs maatwerk gaan koelen. Want elke aardappel is anders.”

•

W W W.MEO.NL

18


ZHA14_0690_TDS_nr6 2014_2.indd 18

09-12-14 11:28

F OOD

VA N 5 0 G ULDE N TOT WEREL DL EIDER IN

V I SP RODUCTEN Dir k Par l e vl iet en de geb ro e d e r s D i r k e n J a n v a n d e r Pl a s begon n en in d e jaren vijf t i g e e n ha r i ng ha n d e l. Ze s d e c e nn i a later i s d e K at w ijk s e reder i j e n v i s ve r we r k e r Pa r le v li e t & Va n d e r Plas uitgegro eid to t een we re l d s p e l e r o p he t g e b i e d v a n v i s, v a n gar na l en to t de b ek en d e Ho l la n d s e N i e uwe. T E K S T: P I E T E R VA N H O V E

“O

ns concern heeft vier poten: pelagische (diepzee), vis (haring, makreel), demersale vis (witvis zoals kabeljauw en koolvis), haringverwerking en na de overname dit jaar van Heiploeg in Zoutkamp zitten we ook in de garnalen”, zegt directeur Diek Parlevliet. De geschiedenis van het concern – waar vijfduizend mensen werkzaam zijn – laat zich lezen als een sprookje. Met een startkapitaal van vijftig gulden en een geleende vrachtwagen begonnen Dirk Parlevliet – de vader van Diek - en de broers Dirk en Jan van der Plas met de handel in haring. De zaken gingen voorspoedig en in 1963 kreeg het bedrijf zijn eerste trawler, de Jan-Maria, die IJmuiden als thuisbasis kreeg. Het bedrijf opende in de havenplaats ook een nieuwe vestiging. En zo ging het balletje rollen. Parlevliet & Van der Plas nam rederij Kwakkelstein in IJmuiden FOTO: GWENDELYN LUIJK over en de grote sprong voorwaarts begon. voeten. Zo werkt het concern in Engeland onder de naam In 1975 opende de firma haar eerste vrieshuis aan de TexelUK Fisheries Ltd in Hull en in Litouwen is de dochteronderstraat in IJmuiden. In 1986 volgde het buitenland: Duitsland, neming Atlantic High Sea Fishing Co in het leven geroepen. alwaar Bremerhaven de thuishaven werd, na de Wende in Daarnaast heeft het bedrijf filialen in het Spaanse Vigo, de 1989 uitgebreid met een locatie in de havenplaats Rostock. Faeröer en het Franse Boulogne. Enkele jaren geleden nam Waaraan de expansie te danken is? Diek Parlevliet stelt nuchParlevliet & Van der Plas de failliete Katwijkse visverwerker ter vast: “Door je oren en ogen goed open te houden. Op een Ouwehand over en maakte er een succesvol bedrijf voor gegeven moment was er weinig speelruimte meer in Nedervisproducten voor de retailmarkt van. land. Dus zochten we onze verdere groei in het buitenland.” De overname van Heiploeg, Europa’s grootste garnalenleveNieuwe overslaghal rancier, betekende in één klap 3.500 personeelsleden erbij. Voor de pelagische vis is IJmuiden vandaag de dag de thuisNiet alleen in Groningen, maar ook in Suriname en Brits haven. Dat betekent dat acht hektrawlers van de reder op Guyana, waar het bedrijf fabrieken en zo’n 38 garnalenschegezette tijden de haven aandoen. In de havenplaats beschikt pen heeft. En ook nog een garnalenpel-atelier in Marokko, Parlevliet & Van der Plas over een opslagcapaciteit van zo’n waar ongeveer tweeduizend mensen werkzaam zijn. Hoe ver 40.000 ton. Begin dit jaar is een nieuwe overslaghal in geParlevliet & Van der Plas door wil groeien? Parlevliet: “Zoals bruik genomen om de lading per container verder te kunnen elk bedrijf willen we uitbreiden. Al houden we wel rekening vervoeren, terwijl het in bezit zijnde naastgelegen terrein met maatschappelijke trends. Zoals het belang van vis als nog meer groeiruimte biedt. Sinds enige jaren zijn Nedervoedsel voor een toenemende wereldbevolking. Vis is daarbij landse reders voor de afzet overgestapt op het gebruik van een betaalbaar en eiwitrijk product. Neem bijvoorbeeld Afrigekoelde containers. De vis blijft daarin vers en kwalitatief ka: elke dag eten ongeveer drie miljoen inwoners vis die wij goed. IJmuiden beschikt sinds 2011 over een eigen contaihebben gevangen. Dat zijn ongelooflijke hoeveelheden.” nerterminal voor de overslag van diepgevroren vis. Maar ook W W W.PP -GROUP.NL in het buitenland heeft het concern vaste grond onder de

•


ZHA14_0690_TDS_nr6 2014_2.indd 19

19

09-12-14 11:28

FOOD

E E R L IJK I S HE E R LIJK C hoco l a tem a k ers is in o k to b e r uitge ro ep en to t w in n aar v a n d e DAM ( Duur za m e A m s terda m m e r s i n he t MKB) Pr ijs 2 0 1 4 . D e o n der s c he i d i ng – w aar b ij h et g a a t o m o n de r ne m e n m e t har t vo o r m en s, m il ieu en e c o n o m i e is e en er k en n in g vo o r d e d uur z a a m s te Amsterd a m s e o n d er n em i ng.

Boeren en indianen

duurzaamheidrichtlijnen en -keurmerken voorschrijven. Een mooi compliment vind ik dat de jury zegt dat wij bijdragen aan de ontwikkeling van boeren en indianen en tegelijkertijd natuurbehoud stimuleren en het milieu sparen. Dat noemen ze dan ook nog eens ‘ontwikkelingshulp in een nieuw jasje’. Je doet het natuurlijk niet voor die mooie woorden, maar wij zijn er toch wel blij mee.” Lokaal steunt Chocolatemakers initiatieven voor bescherming van natuur en dieren. “In Congo bijvoorbeeld kopen wij cacao van boeren in de omgeving van het Virunga Nationale Park. In dat park leven de laatste berggorilla’s ter wereld. Doordat wij de lokale boeren steunen, hebben zij en hun gezinnen en gemeenschappen voldoende inkomen en dat voorkomt dat zij in het leefgebied van de gorilla’s hout kappen en stropen. De reep die wij van die cacao maken, hebben wij Gorilla Bar genoemd.” Die cacao, dat is voor Nikkels en Loke letterlijk de eerste stap in het hele proces. “De volgende stap is het transport. Waar het kan, werken wij samen met Tres Hombres. Het zeilschip Tres Hombres onderhoudt een duurzame vrachtdienst tussen Europa, de Atlantische eilanden, het Caribische gebied en Amerika. Zij vervoeren onze cacao met zeilschepen zonder motor en geven een garantie voor honderd procent fair transport. Als zij met onze producten aankomen in Amsterdam, maken wij daar samen een ludieke actie van. Wij nodigen dan iedereen uit om ons te komen helpen met het lossen van het schip. Met bakfiets, paard en wagen en elektrische auto’s, eigenlijk alles wat maar CO2-neutraal is, wordt de cacao naar de fabriek gebracht. En natuurlijk is ook het transport van de chocoladerepen vanaf onze fabriek naar de winkels CO2-neutraal. Wij brengen alles met de bakfiets naar winkels in de regio.”

De erkenning van gemeente Amsterdam betekent veel voor Nikkels en Loke. “Volgens de jury gaan wij veel verder dan

Bio-inkt

T E K S T: E V E R T B R U I N E KO O L

W

aar andere bedrijven al trots zijn als zij fairtrade-producten leveren, gaat Chocolatemakers een stapje verder. Zij werken uitsluitend met biologische producten, kennen hun leveranciers persoonlijk, betalen hen een uitstekende prijs voor hun producten, krijgen bijna vijftig procent van hun cacao geleverd via fairtransport, produceren CO2-neutraal en hebben een zero waste-beleid. Rodney Nikkels en Enver Loke besloten in 2011 chocolademakers te worden. Maar dan wel chocolademakers die hele goede chocolade maken op een verantwoorde manier. “Chocola is heerlijk!”, vertelt Nikkels. “Althans, kan heerlijk zijn. Het is afhankelijk van de kwaliteit cacao die je gebruikt. De beste kwaliteit cacao komt vooral van kleine boeren. Boeren die hun cacaobonen koesteren en hun teelt niet blootstellen aan chemicaliën en pesticiden. De lekkerste chocola maak je met die cacao. Wij werken samen met boeren in Congo, de Dominicaanse Republiek en Peru en kopen onze biologische cacao direct bij hen in voor een eerlijke en goede prijs.”

FOTO: EVERT BRUINEKOOL

20

Vanzelfsprekend wordt bij Chocolatemakers ook op andere vlakken rekening gehouden met duurzaamheid. “De chocoladerepen worden klimaatneutraal geproduceerd. Onze stroom is natuurlijk groen. De bedrijfskleding is van biologisch katoen en wij hebben duurzame promotiebanners laten maken. Zelfs de verpakking is verantwoord. Die is gemaakt van vetpapier en bio-inkt. De lijmen die wij gebruiken zijn volledig composteerbaar. Het geheel is volledig recyclebaar.” Tenslotte is ook het laatste stukje van het productieproces, de afvalfase, geheel duurzaam. “Onze bedrijfsvoering is gebaseerd op zo min mogelijk uitstoot en afval. We kopen zoveel mogelijk tweedehands materialen en hergebruiken ons eigen afval. De pallet waarop onze melangeur, een grote machine voor de productie van chocola, naar Nederland is gekomen, is door kunstenaar Paul Salet verwerkt tot kistjes waarin onze chocolade wordt verkocht. Onze cacaodoppen gaan naar de Smultuin op de stadhoeve in Waterland waar ze gebruikt worden als compost.”


ZHA14_0690_TDS_nr6 2014_2.indd 20

09-12-14 11:28

Piraten Op dit moment worden nog niet alle cacaobonen via fair transport aangeleverd. “De Tres Hombres heeft een beperkt laadvermogen. Ze kunnen nu nog niet de 25 ton cacaobonen meenemen die wij jaarlijks nodig hebben. Daarnaast speelt mee dat de wateren rond Congo, waar ook een deel van onze cacao vandaan komt, onveilig worden gemaakt door piraten. Zelfs al zou de Tres Hombres bereid zijn daar te varen, dan nog zouden wij dat niet willen. Fair transport is ons streven. Maar dat mag niet ten koste gaan van de veiligheid.” De Tres Hombres is het eerste fairtransport-schip. Kapitein Lammert Osinga is verantwoordelijk voor zowel vracht als bemanning: “Er is steeds meer belangstelling voor niet alleen fair trade, maar ook voor fair transport. De Tres Hombres is sinds december 2009 in de vaart en wij krijgen meer opdrachten dan wij aankunnen. Vandaar ook dat wij bezig zijn met de uitbreiding van onze vloot. Voor een deel gaat het om traditionele zeilschepen, maar er ligt ook een ontwerp van een moderne tanker die onder zeil enorme snelheden bereikt.” Chocolatemakers hecht juist aan de uitstraling van de authentieke handelsvaart. “En ook dat is mogelijk. Het is juist de combinatie die het zo bijzonder maakt.” Voor Osinga met de Tres Hombres op reis gaat, is het altijd een grote puzzel om de route vast te stellen. “Dit jaar bijvoorbeeld bestond de route uit Den Helder, Noorwegen, Frankrijk, Portugal, La Palma, Kaapverdische Eilanden, Brazilië, Grenada, Dominicaanse Republiek, Bermuda, Azoren, Groot Brittannië en Amsterdam. In elke haven lossen we het een en

FOTO: EVERT BRUINEKOOL

laden wij het ander.” Amsterdam voelt, hoewel niet de thuishaven (Den Helder), toch als thuiskomen.”’Daar houden wij ook altijd even ‘open schip’. Dit jaar, in samenwerking met Chocolatemakers, was dat inclusief chocoladeproeverij.” Chocolatemakers krijgt vanwege de bijzondere bedrijfsvoering steeds meer aandacht van de media. “Wij staan nu in de speciale editie van Elle Eten, de 100x favoriet-uitgave. De redactie heeft een artikel aan ons gewijd en Chocolatemakers wordt ‘held’ genoemd. Vandaag, zo na de prijsuitreiking van de DAM Prijs, zijn wij daar best trots op.”

•

W W W. CHOC O L ATEM AKERS . NL

Advertentie

Extreme precision

In the sea port of IJmuiden Breman Offshore B.V. is situated. Directly alongside the quay, accessible for sea vessels. From this location we support builders of ship equipment, machine builders, construction companies and service providers. Thus we assemble and overhaul equipment for crane vessels and construction vessels. We also, as a service partner, provide solutions for your specialised marine equipment. We have both the space and the know-how. For this same reason Breman Offshore B.V. is also your partner if you are looking for facilities to build and test machines and constructions. Call +31 (0)88 273 62 66 or surf to www.breman-offshore.nl. Breman Offshore B.V., The Netherlands, T +31 (0)88 - 273 62 66 [email protected], www.breman-offshore.nl


ZHA14_0690_TDS_nr6 2014_2.indd 21

21

09-12-14 11:29

FOOD

D R U K WE RK “Onze b a n d m et de h avenre gi o is e en h is to r is c h e”, ver tel t J e ro e n R ot terd a m , d irec teu r H el le m a Ver pa k k in gen u it Za a n da m . D e ge ava n c eerde dru k k er ij is s i n d s 1 9 0 6 g e ves t igd a a n de o e ve r s van d e Za a n . Een l o gis c h e ple k vo o r h et b edru k k en v a n ver pa k k in g s m a ter ia a l vo or d e voe di n gs m id d el en in du s t r i e i n d e Zaanst reek .

FOTO: MAT TIE VAN DER WORM

T E K S T: H A K S WA L B U R G H S C H M I DT

V

oortkomend uit de traditionele bakkerij Hellema in de regio begon in 1906 één van de zonen met het maken van zijn eigen papieren verpakkingen. Veel producenten van brood, koek, snoep en andere voedingswaren in de buurt bleken zeer geholpen met de verpakkingen die Hellema maakte en bedrukte. Het haven- en handelscentrum Amsterdam faciliteerde de aanvoer van de steeds groeiende aantallen rollen papier die als grondstof gebruikt werden. De verpakking is een essentieel onderdeel van het product. Waar vroeger papier het meest gebruikt werd, is kunststof sinds de jaren zeventig en tachtig de standaard. Het is licht en goedkoop en houdt bijvoorbeeld biscuit beter droog. Bij producten met sterk ruikende kruiden is de hersluitbaarheid van een verpakking van groot belang. Herkenbare bedrukking maakt van de verpakking zelfs het gezicht van een product. Producenten besteden veel geld en moeite aan de uitstraling van hun product en dus van de verpakking. Regelmatig brengen zij kleine, nauwelijks opvallende wijzigingen aan, die voorkomen dat de uitstraling van het product veroudert.

Verder komen er vanuit de EU strenge eisen voor wat er op de verpakkingen moet staan. Kortom, wijzigingen in de verpakking moeten snel doorgevoerd kunnen worden zonder kwaliteitsverlies of vertraging in de levering van de bedrukte verpakkingsfoliën. Rotterdam: “We hebben het nu wel steeds over folie, maar ook varianten als single film, gecoate film en zelfs laminaten met papier worden voor het verpakken van de producten gebruikt. De klant verwacht terecht dat wij dat ook kunnen bedrukken en leveren.“ Hellema speelt op de onverbiddelijke eisen in met een state of the art-machinepark. “Onze kracht is het snel en goed bedrukken van de verpakkingen die in grote rollen op onze drukmachines gemaakt worden”, vertelt Jeroen Rotterdam. Met diepdruk voor de hoogwaardige producten met een lange levensduur en flexdruk voor de producten met een korte of eenmalige verbruikstijd zijn de gewenste verpakkingen in hoog tempo te produceren. Deze combinatie van technieken geeft de drukkerij een sterke, eigen positie op de markt. Met ultramoderne machines om te lamineren, wikkelen en te snijden is in te spelen op zeer klantspecifieke vragen aan de folieproducten en de expertise van Hellema in geheel West-Europa.

Kwaliteitsmanagement Wie verpakkingsdrukkerij Hellema binnenstapt, merkt direct dat er voor de levensmiddelenindustrie gewerkt wordt. Het is er zeer schoon en er wordt gewerkt volgens strikte eisen van kwaliteitsmanagement en met diverse certificeringen. De dertig medewerkers voldoen aan dezelfde hygiëne- en kledingeisen als bij de productie van het voedingsproduct zelf. Zei iemand dat papier uit de mode raakt? Opvallend de laatste jaren is de terugkeer van papier als verpakkingsmateriaal. Rotterdam: “Dat hangt samen met de maatschappelijke trend van duurzaamheid. Papier heeft een veel natuurlijkere en vriendelijkere uitstraling voor sommige producten dan kunststof. Wij waren die kennis en ervaring bijna kwijtgeraakt en moesten het ons weer opnieuw aanleren. Maar inmiddels beheersen we deze nieuwe ‘oude’ ontwikkeling weer.”

•

FOTO: MAT TIE VAN DER WORM

22

W W W.HELLEMA-VERPAKKINGEN.NL


ZHA14_0690_TDS_nr6 2014_2.indd 22

09-12-14 11:29

F OOD

S U P ERKOEL Daalim p ex Vel s en g a a t zijn k o e l o p s la g c a p a c i te i t d e k o m e nd e maanden fo rs u it b reid en , v a n 6 5 . 0 0 0 n a a r 1 0 0 . 0 0 0 to n . “D e m a r kt ge ef t aan d a t we zo n d er d e ze ui t b re i d i n g k la n te n g a a n m i s l o p e n. Tegelijk o n d ers t rep en de i nve s te r i n g e n he t ve r t ro uwe n v a n zowe l de mar k t a l s van K l o o s ter b o e r i n d e m o g e l i j k he d e n v a n d e lo c a t i e.” Ze gt R e né B iegs t ra a ten , gen era l m a n a g e r v a n D a a li m p e x / K l o o s te r b o e r. T E K S T: H A K S WA L B U R G H S C H M I DT

D

aalimpex Velsen en Harlingen zijn al weer enige tijd geleden volledig overgenomen door Kloosterboer. Vanwege de bekendheid in de branche wordt de naam Daalimpex voorlopig gehandhaafd. Veel producten worden over zee aangevoerd in steeds grotere schepen, variërend van 1.500 tot 5.000 ton. De producten verblijven bij Daalimpex/Kloosterboer Velsen tussen een week en een jaar in de opslag. De behoefte aan gekoelde opslag van vis, kip, boter en fruit en die van de seizoensgebonden opslag van aardappelen is door de teruggelopen consumptie sterk gegroeid. Alle producten worden op pallets bewaard in de koelhallen. “Door deze uniforme methode halen we het maximale rendement uit onze opslagruimte”, licht René Biegstraaten toe. “Met de aankomende capaciteitsuitbreiding zijn we nog beter voorbereid op de grotere volumes die we verwachten.”

‘Met de capaciteitsuitbreiding zijn we beter voorbereid op de grotere volumes die we ver wachten’ Certificering De gekoelde opslag van levensmiddelen is gebonden aan strenge voorschriften. Het begint met de verantwoordelijkheid van de leverancier die de producten in de koeling wil onderbrengen. Anders gezegd, bij binnenkomst in de opslag moet Daalimpex/Kloosterboer ervan op aan kunnen dat de producten aan alle eisen van versheid en hygiëne voldoen om de gewenste periode van koeling/invriezen (-180C) goed te kunnen doorstaan. Dat wordt bij aanlevering met inspecties en steekproeven gecontroleerd. De koelhuizen zelf hebben vervolgens ook hun kwaliteitsmanagement en certificeringen. “Wij moeten de temperatuur kunnen garanderen, ook als de mussen van het dak vallen door een zomerse hittegolf of een stroomstoring. Daar hebben we alle voorzieningen voor. Onze medewerkers trainen we regelmatig op het aspect van de voedselveiligheid, zodat we rustig kunnen stellen dat dat onze tweede natuur is geworden.”

FOTO: DAALIMPEX

oordelingsmethode om de duurzaamheidprestatie van gebouwen te bepalen) zijn verschillende acties ondernomen. Met de installatie van uiteindelijk tienduizend zonnepanelen kan de inkoop via het openbare net aanzienlijk beperkt worden. Verder helpen LED-lampen het verbruik van elektriciteit terug te dringen. Een goede isolatie is al jaren vanzelfsprekend. Het doel op energiegebied is de CO2-uitstoot met twintig procent in vijf jaar tijd terug te dringen. Een belangrijke aanvullende stap is hier het vaker inschakelen van binnenvaartschepen, waardoor het vervoer op weg naar voornamelijk Rotterdam flink is te beperken. Biegstraaten rekent voor: “Als je nagaat dat je honderd containers op één binnenvaartschip kwijt kunt en dat je daardoor honderd vrachtwagens minder hoeft te laten rijden, is duidelijk dat daar op jaarbasis een forse CO2-reductie mee bereikt wordt. En honderd vrachtwagens minder in het drukke Randstadverkeer is natuurlijk ook prettig.” Logistieke diensten zoals transport over land of zee en het verzorgen van douaneformaliteiten vormen al jarenlang een kernactiviteit van respectievelijk Kloosterboer International Forwarding en Kloosterboer Services. Zij zijn, net als Daalimpex Velsen, dochterondernemingen van de Kloosterboer Groep.

•

Kosten Energie is een grote kostenpost voor de koelhuizen van Daalimpex/Kloosterboer. In het kader van BREEAM-nl (be-

W W W. DA ALIM PEX. COM W W W.KLOOSTERBOER.COM


ZHA14_0690_TDS_nr6 2014_2.indd 23

23

09-12-14 11:29

FO O D

H ET B E G I NT ME T Z A A D

FOTO: POP VRIEND SEEDS

Als ee n c l u s ter a a n h et fund a m e nt van d e fo o d s ec to r s t aat , d a n S e e d Valle y in d e K o p va n N o o rd -H o ll a nd, alwaar de zaadveredel in g vo o r groenten p l a a t s vin dt . Afh a n k e li j k v a n het t y p e zaad wo rd t d a a r b i j p a s s e n d t r ansp o r t vo o r in gezet . I n he t g e v a l van za a d veredel in gs b edr i j f Po p Vr i e nd S ee ds is d a t va a k over zee. T E K S T: C H R I S T I A N S L AG T E R

S

eed Valley staat wereldwijd bekend als voorloper op het gebied van zaadveredeling en de regio waar de belangrijkste ontwikkelingen plaatsvinden. Het gebied tussen Enkhuizen en Alkmaar vormt een cluster van zaadbedrijven waar jaarlijks miljoenen worden geïnvesteerd

24

in onderzoek, om rassen te kweken die resistent zijn tegen ziekten, maar ook om te zorgen dat deze specifieke kleuren en lengtes hebben. Een van de nichespelers binnen deze sector is Pop Vriend Seeds uit Andijk, dat zo’n zestig jaar geleden werd opgericht door tuinder Popke Vriend. Zijn kleindochter Lara Timmerman staat inmiddels aan het roer van het bedrijf en vertelt hoe haar opa destijds het bedrijf wist te laten groeien: “Mijn opa was een van de eerste telers die besloot de wereld over te reizen op zoek naar handel, waarbij hij al snel vanwege het gunstige klimaat terechtkwam in Tanzania. Daar hebben wij nog altijd een vestiging.” Daarnaast heeft Pop Vriend productielocaties in China, Chili, Argentinië, Denemarken, de Verenigde Staten en Nieuw-Zeeland, en werken er bij het familiebedrijf wereldwijd nu ruim 85 mensen. En waar Pop Vriend ooit begon met het veredelen van stamslabonen, heeft het bedrijf in de loop der jaren zijn productaanbod verder uitgebreid. Pop Vriend is intussen gespecialiseerd in spinazie, snijbiet en suikermaïs en be-


ZHA14_0690_TDS_nr6 2014_2.indd 24

09-12-14 11:29

hoort met deze gewassen qua marktaandeel wereldwijd tot de top drie. Deze zaden vinden hun weg naar 120 landen, veelal via zeetransport. Timmerman: “Jaarlijks transporteert Pop Vriend circa vierduizend ton aan zaad over zee. Momenteel doen we nog niet veel van dit transport via de havens in en rondom Amsterdam, maar we kijken altijd naar nieuwe kansen en mogelijkheden.” Na het onderzoekswerk in Nederland worden de zaden getransporteerd naar productielocaties wereldwijd. Als de testen daar ook positief zijn, wordt er gekeken om grootschalige productie op te zetten voor vermeerdering van het zogenoemde basiszaad, dat via zeecontainers wordt verstuurd naar de productielocaties om daar vermeerderd te worden. Timmerman: “Vervolgens komt ongeveer driekwart van het geproduceerde zaad weer over zee terug naar Nederland, waar het wordt opgeslagen en verpakt. Daarna wordt het zaad via wegen zeetransport naar onze afnemers verstuurd. In Nederland wordt namelijk nog maar twee procent van onze omzet gerealiseerd.”

wil kunnen consumeren. Daarnaast heeft het bedrijf door klimaatveranderingen de afgelopen jaren zijn productiefaciliteiten moeten verplaatsen, terwijl importbeperkingen ook weleens roet in het eten kunnen gooien. Momenteel bevindt Pop Vriend zich in het stadium waarin het te groot is voor het servet, maar te klein voor het tafellaken. Hierdoor kan het bedrijf niet rechtstreeks bij rederijen inkopen, maar is het wel groot genoeg voor een expediteur. Timmerman ziet de toekomst echter met vertrouwen tegemoet: “Als nichespeler staan wij dicht bij de klant en kunnen wij ons als kleine partij flexibel opstellen. Daarom ben ik ervan overtuigd dat wij onze wereldwijde marktposities zullen weten vast te houden.”

•

W W W.POPVRIENDSEEDS.COM

Importbeperkingen “Het zeetransport vanuit met name Tanzania richting Nederland is in de afgelopen tien jaar wel veel langzamer geworden”, merkt Timmerman op. Volgens haar komt dat doordat steeds minder containerschepen direct op Afrika varen en de lading daarnaast vaak nog meerdere malen wordt overgeheveld. Hierdoor moet Pop Vriend rekening houden met zijn productietijd en opslagcapaciteit, zeker ook omdat de moderne consument het hele jaar door bepaalde producten

FOTO: POP VRIEND SEEDS

Advertentie


ZHA14_0690_TDS_nr6 2014_2.indd 25

25

09-12-14 11:29

FO O D

‘HET MOET K AKELVERS ZIJN’ B in n en is h et k o u d ; é é n gro te k o e l c e l. Ee n p a nd m e t 3 8 c m dik b eto n n en mure n i s e e n i d e a le o m g e v i n g vo o r h e t in p a k k en en dis t r ib ue re n v a n ve r s p ro d uc te n . M e e d e r i s een l e vera n c ier a a n d e m a r i t i e m e i nd us t r i e e n o p d e ze s p ec ia l is t is c h e m ar kt e e n gro te s p e le r. T E K S T: A N J A D E K I E W I T

V

anuit een loods van 3.500 m2 bevoorraadt Meeder vrachtschepen in de Rotterdamse regio en cruiseschepen - onder andere AIDAStella (AIDA), Celebrity Constellation (Celebrity Cruises) en MSC Magnifica (MSC) - die overal ter wereld varen. General manager van Meeder, Olav Sonneveld: “Wij gaan uitbreiden. Volgend jaar komt er nog eens eenzelfde hoeveelheid vierkante meters bij. Tijdens het cruiseseizoen wordt er 24/7 gewerkt en staat deze loods tot het plafond vol met bestellingen. In een seizoen betekent dat alleen al zo’n 1,5 miljoen kilo bananen.”

Van pizza tot moleculair Voedselveiligheid is waar het om gaat. Een cruiseschip is minstens een week onderweg. Sommige schepen hebben 27 restaurants aan boord waar vijfduizend gasten eten. Ze hebben verschillende keukens, van hamburgers en pizza tot moleculair gekookte hoogstandjes. Dat is niet alleen veel eten, maar ook eten dat aan de hoogste veiligheidsnormen moet voldoen. Meeder heeft dan ook het internationale BRC-kwaliteitcertificering (British Retail Consortium). Zonder dat keurmerk doen Amerikaanse rederijen als Disney

niet eens zaken met je. Sonneveld: “Wij voeren zelf continue controles uit door onze interne kwaliteitsafdeling en via onafhankelijke laboratoria.” Hij wijst naar zijn collega die een partij koriander checkt. “Een plekje en de hele partij wordt vernietigd. Het is dus van levensbelang dat producten kakelvers zijn en over de hele route te leveren zijn. Voor een klant hebben we dit jaar in 58 Europese havens geleverd. Dan moet je het hele jaar door truffel en oesterblaadjes kunnen leveren. Dat stelt hoge eisen aan je logistieke keten.” Schepen zijn soms weken onderweg en kunnen niet dagelijks inslaan. De manier waarop je producten koelt en verpakt is daarom cruciaal. Sonneveld: “De maritieme industrie stelt extra eisen. Verse melk kun je niet in de bekertjes (200 ml) aanbieden; dat valt om. Ook een aluminium sluiting die je via een lipje moet opentrekken, wordt een knoeiboel. Dus moesten we een speciale, eenmalige verpakking ontwikkelen met drie eisen: melk langer vers houden, makkelijk te openen en de verpakking moet vooral ook licht zijn waardoor de transportkosten beperkt blijven. We hebben de houdbaarheid van verse melk de afgelopen jaren opgeschroefd. Door microfiltrage, zogenoemde ESL-melk (Extended Shelf Life), kunnen we verse melk nu 21 dagen bewaren. We leveren zeven miljoen liter per jaar.”

Sommige schepen hebben 27 restaurants aan boord waar vijfduizend gasten ete n Samenwerking met rederijen Meeder werkt vraaggestuurd. Sonneveld: “Dus niet 40.000 kilo tomaten proberen te verkopen die je hebt liggen. Samen met de rederij maken we een jaar van tevoren prijsafspraken op maximaal een A4-tje. De rederij weet dan wat zij kwijt is aan aardbeien. Wij lopen dus op de marktprijs vooruit. Dat betekent anticiperen, kijken naar trends, ontwikkelingen, inflatie, valuta, maar uiteindelijk is het fingerspitzengefühl. Als dat klopt is iedereen tevreden. En daar gaat het om: het ontzorgen van de rederijen op het gebied van eten. Dat is ons werk.”

•

W W W. M EEDER. NL

26


ZHA14_0690_TDS_nr6 2014_2.indd 26

09-12-14 11:29

F OOD

C ACAON’ VA A R D E RS

Amsterd a m is d e gro o t s te c a c a o h ave n te r we re l d é n Am s te rd a m is e en ver wer k in g s h aven . Twe e ui t s p r a k e n wa a r a c hte r e e n we re ld aan b edr ijven en a c t ivitei te n s c h ui lg a a t . Vo o r na m e l i j k v a n ui t We st Afr ik a – l a n den a l s I vo o r k us t , Gha n a e n K a m e ro e n – k o m t j a a r l i j ks circa 6 0 0 . 0 0 0 to n c ac ao de Am s te rd a m s e h ave ns b i n n e n . D e cacao b o n en wo rd en o p g e s l a g e n i n d e ve m e n o p d e te r m i na l s e n ver vol gen s m et b in n envaa r t s c he p e n ve r vo e rd v a n Am s te rd a m n a ar de fab r iek en a a n de Za a n .

T E K S T: T I N A R E I N D E R S

“W

e varen er ongeveer anderhalf uur over”, vertelt Bertus van Doorn, een van de binnenvaartschippers die het cacaotransport van Amsterdam naar de Zaanstreek verzorgt. “Wanneer de zeeschepen aankomen, gaat de cacao eerst de loods in. Dan, afhankelijk van wat de fabrieken nodig hebben, vervoeren wij het naar Zaandam waar het verwerkt wordt. Cacao is een kostbaar en kwetsbaar product, dus we gaan er zorgvuldig mee om. We laden bijvoorbeeld niet wanneer het regent, maar ook niet in een overdekte terminal want daarvoor stuift het teveel.” Het vervoer van de cacaobonen is in de loop der jaren flink veranderd. Vroeger kwam alle cacao binnen in balen van zestig à zeventig kilo. De balen werden stuk voor stuk overgeladen op dekschuiten, waarmee ze verder werden vervoerd. Halverwege de negentiger jaren van de vorige eeuw begon het experimenteren met het vervoer in bulk. Eerst werden de cacaobonen in containers vervoerd, maar al snel werden de bonen ook los gestort in het ruim van het schip. Het merendeel van de cacaobonen komt nu in bulk de haven binnen en wordt ook zo verder vervoerd. Henk en Bieny Meinen van het sleepschip de Henwie waren daar vanaf het begin af aan bij: “Het laatste jaar van het bestaan van de Amsterdamse schippersbeurs waar binnenvaartschippers hun vervoerscontracten afsloten, was in 1996. Precies in dat jaar namen wij een opdracht aan om zes dagen lang cacao te varen van Amsterdam maar Zaandam. Daar zijn we nu, zeventien jaar later, nog steeds mee bezig, maar wel met een nieuw contract, natuurlijk.” Het cacaovaren bevalt het echtpaar Mei-

FOTO: TINA REINDERS

FOTO: ANP

nen goed. Na een leven lang grote afstanden te hebben gevaren, blijven ze nu, zo vlak voor hun pensioen liever dicht bij huis en bij de kinderen en kleinkinderen. Bovendien garandeert het cacaocontract hen een regelmatig inkomen.

Schippersechtpaar Het binnenvaartschip de Slamat van Jan en Dinie Molegraaf is met een lengte van vijftig meter en vijfhonderd ton laadvermogen een stuk kleiner dan de schepen van Van Doorn en Meinen. Daarom varen zij op Wormer: de kade is daar korter en ligt ervoor bovendien een ondiepte waardoor grotere binnenvaartschepen er niet kunnen komen. “Wij hebben ruim drie jaar geleden het contract overgenomen van een schippersechtpaar dat met pensioen ging”, legt Dinie Molegraaf uit. “Wij varen gemiddeld twee keer per week van Amsterdam naar de Zaanstreek met cacao. De rest van de week gaat op aan lossen. We liggen hier dan voor de kade met een aantal schepen. Er zijn verschillende kwaliteiten cacao en elk schip is geladen met een bepaalde soort. Afhankelijk van wat de fabriek nodig heeft voor de productie, wordt er gelost. De ene dag hebben ze vijftig ton van de ene soort nodig en dertig ton van de andere soort en een andere dag ga je in een keer helemaal leeg. Eigenlijk zijn we in de cacaovaart een soort varende cacao-opslagloods.”

•


ZHA14_0690_TDS_nr6 2014_2.indd 27

27

09-12-14 11:29

H AV E NG I L DED I N E R 2014 I N CI JFE RS 28


ZHA14_0690_TDS_nr6 2014_2.indd 28

09-12-14 11:29

HAV EN GI LDE DIN E R F OTO : TO O N B U C H N E R

GESPREKKEN OV ER D E S LUIS

O NTEL BA A R

O PGEPO ETST Z ILVER BESTEK

4.860

GL A Z EN MET D E HAND GEPO LEERD

3.500

B LOEMEN CADE AUTJES

1 .7 1 2 1.100

G ASTEN

513

FLESSEN RO D E WI JN

188

KG SUCADE

100

TAF ELPRESIDENTEN

54

MAN BRIG ADEP ERSO NEEL

43

MAN KEU KEN CREW

22

SPO NSOREN

18

SPEECHES, TO ESP R AKEN E N DANK WO O RDEN

12

ORG AN ISATIETE AM (INC L. G ASTV RO UWEN)

11

AV- MEDEW ERKERS E N FOTO GR AF EN

9

BURGEMEESTERS

4

WETH O UD ERS

4

GEDE PUTEERDEN

3

TO O ST O P D E SLU IS

1

HAVENPE NNING

1

CO MMISSARISSEN VAN D E KO NING

1

MINISTER-PRESIDENT

1

ZEEHAVENS A MSTERDA M D ECEMBER 2014

ZHA14_0690_TDS_nr6 2014_2.indd 29

29

09-12-14 11:29

H AV ENG E Z I C H T

FA MI L I E MA N BIJ F

Hoe wel R o b H an s en a l zo’n t wi n t i g j a a r bij Ca rgil l wer k t , is afw is se l i n g vo o r hem t h e s p ic e o f l ife. H a n s e n ho ud t van s a m en b ren gen en o p b o uwe n: soms m o es t d a t zel fs van d e gro nd a f aan g eb eu ren , m aar al t ijd p a s s e n d b i j de nor m en en w aard en va n Ca rgi l l, zichzel f en h et l a n d w aar h i j o p d a t momen t wo o n t . D r ie ja a r g e l e d e n gi n g hij de u itd a gin g a a n in d e B e n e l ux . T E K S T: N O O R B AC K E R S

I

n Nederland produceert Cargill ingrediënten voor voedsel, maar verwerkt, verspreidt en verhandelt bovendien verschillende landbouwproducten. De bulkterminal IGMA in het Amsterdamse havengebied is actief in de overslag van bulkcargo’s, variërend van landbouwproducten tot steenkool en mineralen. “Lange tijd was IGMA een op zichzelf staand onderdeel binnen Cargill, met een eigen cultuur”, vertelt Rob Hansen, directeur Benelux van Cargill Grain & Oilseeds Europa. “De afgelopen drie jaar was het voor mij zeer interessant om samen met OR, FNV, medewerkers en directie te werken aan een moderne organisatie. Het inmiddels vergrote vertrouwen van het personeel en het behoud van werkgelegenheid, ook voor de grote groep vijftigplussers, heeft gezorgd voor betrokken medewerkers. Ook is het IGMA-terrein heringericht en hebben wij veel geïnvesteerd in onze fabrieken in de Amsterdamse haven.” Alle fabrieken van Cargill Nederland hebben een kleine kantoorfunctie behouden. Het grootste deel van het Nederlandse kantoorpersoneel, bijna vijfhonderd medewerkers, is nu echter te vinden op het kantoor op Schiphol. “Dit creëert een mooie

30

FOTO: MAX DIJKSTERHUIS

dynamiek tussen de verschillende divisies in Nederland, maar zeker ook internationaal. Dit maakt Cargill nog aantrekkelijker voor de arbeidsmarkt in de Amsterdamse regio, inclusief de haven.”

Sport of bedrijfsleven Voor Rob Hansen is het belangrijk te werken bij een bedrijf waar hij zich thuisvoelt bij de normen en waarden; vertrouwen, ondersteuning, diversiteit, positieve benadering, openheid, acceptatie en teamwork scoren hoog. “Dat is de basis.” Bij Cargill komt dit deels voort uit dat het een familiebedrijf is, in 1865 in Amerika opgericht en in 1934 gestart in Amsterdam. “Hierdoor ligt de focus niet alleen maar op de kortetermijneisen van de aandeelhouders. Dit geeft werknemers wat meer ruimte om zich op de vastgestelde koers van de middellange termijn te richten. Het biedt ook mogelijkheden om persoonlijke ambities uit te laten komen en verschillende functies in verschillende landen op je te nemen en je breed te ontwikkelen.” Deze cultuur past goed bij de nieuwsgierige aanpakker die Hansen is. “Het werken met mensen, het


ZHA14_0690_TDS_nr6 2014_2.indd 30

09-12-14 11:29

J FA MI LI E B E DRI JF opgebouwd, inclusief de ‘business’ eromheen en het vormen van medewerkersteams. “We doken echt in een andere wereld qua werk, maar ook privé. In de 8,5 jaar dat ik in Rusland werkte, heb ik geleerd dat het belangrijk is de richting te bepalen die je opgaat. Geleerd besluiten te durven nemen in onzekere tijden en omstandigheden, met daarbij een zekere flexibiliteit en aanpassingsvermogen om bij veranderingen en obstakels toch vast te houden aan de vastgestelde koers.” Hij voelt zich bevoorrecht dat zijn werk hem mooie mogelijkheden biedt om continue te blijven leren en dat beetje extra avontuur aan het leven toe te voegen. “In Amerika heb ik een MBA kunnen doen en hebben we kennisgemaakt met andere culturen, natuur, maar ook met andere systemen en spelregels. In Rusland is het nooit zoals je denkt dat het is of gaat. In Nederland is alles veel meer voorgekauwd, al brengt het Nederlandse systeem ook volop voordelen. Zoals voldoende vakantiedagen en flexibiliteit om tijd aan je familie en hobby’s te besteden, zoals dat de laatste jaren voor mij kitesurfen is geworden.”

Dingen bewegen

neerzetten van ambitieuze doelstellingen en het behalen van goede resultaten samen met een betrokken team, geven mij de broodnodige afwisseling en plezier in mijn werk.” Toch was het niet vanzelfsprekend dat Hansen in het bedrijfsleven terecht kwam. Na het afronden van de Academie voor Lichamelijke opvoeding was er weinig werk en gaf zijn diensttijd ruimte tot bezinning. In de avonduren ging hij aan de studie en werkte overdag parttime als gymleraar. Na het afronden van zijn studie bedrijfseconomie kwam Hansen bij Cargill in Nederland terecht.

Op avontuur De kans om met zijn vrouw en hun eerste kind naar Minneapolis in Amerika te gaan, werd na vijf jaar Nederland met beide handen aangegrepen. Na twee jaar Amerika verhuisde het gezin naar Rusland. Hansen heeft hier bijna vanuit het niets de productie en verkoop binnen de divisie graan & oliezaden en handel & processing opgezet. Samen met een technische collega werden raffinaderijen met olie en vetten, een crushfabriek, de graanhandel, exportterminals en silo’s

“Alles is en blijft continue in beweging. Ik verwacht dat in Nederland bijvoorbeeld een ander voedselsysteem gaat ontstaan. Westerlingen willen steeds meer weten waar hun voedsel vandaan komt en hoe het geproduceerd is en door wie. Met als gevolg dat steeds meer voedsel op kleine schaal, dichter bij huis en ook duurzaam geproduceerd gaat worden. Ook energieonafhankelijkheid, milieuaspecten, demografische ontwikkelingen en de opkomst van landbouw in Oost-Europa beïnvloeden het systeem. En dat heeft gevolgen.” Hansen verwacht in de Benelux dan ook geen sterke groei voor geïndustrialiseerd voedsel, waardoor ook Cargill de bedrijfsvoering moet aanpassen. “De recent vastgestelde doelstellingen voor de CO2-uitstoot in 2030 zullen ook invloed hebben op de toekomst. Europese boeren gaan zich meer richten op producten die aan deze eisen voldoen waardoor de proteïneproductie voor mengvoeder ook is toegenomen. Hierdoor zijn minder importen naar Europa nodig. Dan is het de vraag welke rol Nederland gaat spelen in de import en in export.” Hansen ziet een mooie rol voor de export van zuivel en is van mening dat de markt van biodiesel en bio-ethanol een bijdrage kan leveren aan onafhankelijkheid van internationale energie. “De productie van oliezaden zorgt voor zowel een energiecomponent als voor een voedselcomponent. Van beide is er een tekort in Europa. Je weet nooit exact hoe zaken zich ontwikkelen. Daarom is het voor Cargill, maar ook voor Havenbedrijf Amsterdam, belangrijk om alert te zijn op de marktontwikkelingen en daarop in te spelen. Niet alleen op macro-economisch niveau zoals de nieuwe sluis, maar ook proactief aandacht geven aan individuele bedrijven en de wensen van hun klanten.”

•

W W W.CARGILL.NL


ZHA14_0690_TDS_nr6 2014_2.indd 31

31

09-12-14 11:29

FO O D

K ERSTM I S, K E RSTD IS, KERST VIS

FOTO: PETER HERWEIJER

K ER ST ME T R U U D NI E B ORG! He t is in de h aven regio gen o e g z a a m b e k e nd : vo o r h e t b e te re v i s we r k ga je n aar R e st aur a n t I Jm o n d in I Jm u id e n. S p e c i a a l vo o r a ll e l e d e n v a n Am p o r ts di e ti jde n s de k e r std a g en iet s b ijzo n der s o p t a fe l wi l le n ze t te n , g e ve n c h e f -k o k R on te n Wolde e n eigen a a r/ s o m m el ie r R uud N i e b o rg hun fe e s te l i j ks te v i s g e re ch t pr i js. T E K S T: C E E S V I S S E R

Vis? Ron: “Ja, vis staat heel goed op het kerstmenu. Voor de kerst gelden vaak drie, vier gangen, en vis is prima te verwerken in de tweede of derde gang. Het is een flexibel product. Bovendien bevat vis veel eiwitten, en dus is het ook nog eens oergezond. Nog een voordeel van vis tijdens de kerst is dat het licht verteerbaar is.” Ruud: “Je ziet vis de laatste jaren vaker op de menukaart verschijnen. Veel specialiteitenrestaurants spelen meer en meer

RESTAUR ANT IJMOND Familierestaurant IJmond is uniek gelegen tussen de pieren van IJmuiden en het adres voor een brunch, lunch of diner, zowel zakelijk als privé. Ook is er ruimte voor een receptie of vergadering. De eetgelegenheid, dat faam geniet als een van de betere visrestaurants in de regio, wordt gerund door eigenaar Ruud Nieborg, geflankeerd door zijn vrouw Helena, dochter Judith, schoonzoon Michael Peralta en natuurlijk de vijf tot zes man sterke keukencrew. Info: www.restaurantijmond.nl

32

met visgerechten. En dat is niet omdat vis zo goedkoop is de vis wordt letterlijk nog altijd duurbetaald – maar omdat het gewoon een goed en heerlijk product is.”

Waar? Ron: “Voor je ‘kerstvis’ – maar eigenlijk altijd – ga je niet naar zomaar een viswinkel, maar naar de plaatselijke visboer. Wees ook hier kieskeurig in. Dan krijg je verse vis, en niet vis die eerst een paar dagen in de koeling zompig heeft liggen worden. Wel een paar dagen van tevoren je bestelling plaatsen, zeker rond de kerstperiode. Een kerstmenu verzorgen voor meerdere personen is een kwestie van goed plannen.” Ruud: “Wij kopen onze vis in bij de firma Tel in IJmuiden. Die heeft een goed assortiment – vooral de Prim 7 Stars-gamba’s – en geniet daarom bekendheid bij de betere horecaondernemers in de havenregio.” Ron: “Ook de particulier kan hier terecht voor zijn visje.”

Het gerecht? Ron: “Zeeduivel met gebakken gamba’s en romige pasta. Zeeduivel is een stevige vis, waarmee ik bedoel dat het een makkelijke vis is; daar kan thuis bij het bereiden niet zo heel


ZHA14_0690_TDS_nr6 2014_2.indd 32

09-12-14 11:41

!

veel mis mee gaan. Zeeduivel heeft ook geen ‘moeilijke’ smaak en is goed te combineren met volle gamba’s. Beide zijn gelijkwaardig en voor wat betreft smaak niet overheersend. De romige pasta maakt het geheel lekker smeuïg.” Ruud: “Deze vis, gevangen in het noordelijke deel van de Noordzee, is seizoensgebonden, tot ongeveer half februari. Het aanbod in deze tijd is dus redelijk goed. Hoe lelijker de vis, hoe lekkerder hij is. En dat geldt zeker voor de zeeduivel.”

WIJNTIP! Serveer het gerecht met een Sancerre (2013), een frisse, droge, witte wijn. In combinatie met vis en een roomsaus verrast deze honderdprocent sauvignon (wel koud serveren, ca. 9 graden) op een heerlijk bouquet van citrus en kruisbessen.

Bereiding: Ingrediënten:

(bereidingstijd 20-25 minuten) • kook de pasta in een kookpan • snijd de courgette, paprika, champignons en knoflook • doe de groenten in een bakpan en laat ze ca. 2-3 minuten op halfhoog vuur aanfruiten; blus af met kookroom • laat geheel inkoken totdat er een compacte massa ontstaat (niet koken!) • voeg de kruidkaas, zout en/of peper naar wens toe • giet de pasta af; voeg de roomsaus met ingrediënten toe • maak de gamba’s schoon en portioneer de zeeduivel in vier gelijke stukken (medaillons) • bak de medaillons (ca. 4-5 min) en gamba’s (ca. 2-3 min) om en om in een bakpan totdat ze mooi bruin zijn • dresseer de medaillons, gamba’s en pasta op een grote schaal (zie foto)

(voor 4 personen) • 8 wilde gamba’s • 4 ons zeeduivelfilet

Pasta: • 350 gr mini penne • 0,5 lt kookroom • 1 courgette • 1 paprika (rood) • 1 bakje kruidenkaas (200 gr) • 3 tenen knoflook • 250 gr champignons

Benodigdheden: • olijfolie • kook- en bakpan (wok) • spatel • peper/zout

Eet smakelijk, van Ron en Ruud!

2014 zeehavens amsterdam:Opmaak 1

03-03-2014

16:48

•

Pagina 1

Advertentie

WEERSVERWACHTING:

Droog. Zwakke tot matige wind

In de grootste All Weather Terminal van Europa is overslaan van kwetsbare produkten als staal, hout, papier en zelfs treinstellen niet afhankelijk van weersomstandigheden. Waterland Terminal - Stevedore and Terminal operator Westpoort 4181 - Elbaweg 10 - 1044 AD Amsterdam T +31 20 44 80 620 - E [email protected] - W www.waterlandterminal.eu


ZHA14_0690_TDS_nr6 2014_2.indd 33

33

09-12-14 11:29

BAM Industrie Service Samen meer.

Technische oplossingen voor industriële uitdagingen Sinds vele jaren ondersteunen BAM-werkmaatschappijen industriële bedrijven bij het realiseren van hun projecten. Nieuwbouwprojecten, uitbreidingen, maar ook modificaties van bestaande procesinstallaties, gebouwen en terreinen worden uitgevoerd door deskundige medewerkers. Bedrijven uit de voedingsmiddelenindustrie, de chemie, de afvalverwerking, staalindustrie en de olie- en gassector spreken over een succesvolle samenwerking. Onze dienstverlening start met alle voorbereidende studies met aansluitend de turnkey realisatie en onderhoud van industriële installaties. BAM Industrie Service is een gezamenlijk initiatief van BAM Techniek – Industrie, BAM Civiel, BAM Infratechniek, BAM Leidingen & Industrie, BAM Wegen, BAM Utiliteitsbouw en Tebodin Consultants & Engineers. Een initiatief bedoeld om in alle projectfasen aan uw verwachtingen te voldoen. Voor meer informatie belt u 088 400 80 83.

34

www.bamindustrieservice.nl Tel. 088 400 80 83 ZEEHAVENS A MSTERDA M DECEMBER 2014

12013095-1_Advertentie samen meer.indd 1 ZHA14_0690_TDS_nr6 2014_2.indd 34

31-01-12 15:50 09-12-14 11:29

T E CHNIE K

S LU IS OP SCHAAL Computers im u l at ies zijn in de w ater b o u w h eel n o r m a a l. O ok bij h et o n t wer p van de nieuwe zees l u is. M a a r voor be p a a l de as p ec ten is nog altijd h et ‘o u der wet s e’ schaalmo d el n o dig.

T E K S T: J A N VA N D E N B E R G

B

ij het waterbouwkundig onderzoeksinstituut Deltares wordt een model gebouwd van de nieuwe zeesluis in IJmuiden. Het omvat naast de sluiskolk de voorhavens aan de landen de zeezijde. Met afmetingen van 56 bij 20 meter is het een van de grootste modellen in het laboratorium van Deltares. Gelet op de schaal van 1:40 komt dat overeen met een gebied van 2.200 bij 800 meter. Deltares-adviseur Arne van der Hout legt uit waarom het model nodig is. “Een sluis is een complex bouwwerk, waarin zich verschillende processen tegelijk afspelen. Die kun je elk afzonderlijk wel simuleren op een computer. Maar als je de samenhang ervan wilt onderzoeken, dan lukt dat niet. Dat kost veel te veel rekentijd.”

Artist impression schaalmodel zeesluis IJmuiden

Het tweede onderzoekaspect betreft de uitwisseling van zoet en zout water. Gaat de sluisdeur aan de Noordzeekant open, dan stroomt zout water de sluis in. Dit zal de neiging hebben naar de bodem te zakken, want het is lichter dan het zoete water dat van de kant van het Noordzeekanaal is binnengestroomd toen het schip de sluis in voer. Door de grotere waterdichtheid zal de boeg van het schip iets omhoog komen.

Heuvel Nivelleertijd “We gaan onder andere kijken naar de nivelleertijd, de tijd die nodig is om het waterniveau in de sluiskolk even hoog te maken als het niveau aan de land- of de zeezijde, al naargelang de kant die het schip op gaat.” Naarmate de nivelleertijd korter is, stroomt er per seconde meer water de sluiskolk in of uit. En hoe groter het debiet (afname), hoe groter de krachten die werken op de schepen in de sluiskolk. Voor een groter debiet zijn bovendien grotere en dus duurdere installaties nodig. Een schip snel schutten, is voordelig voor de reder en de haven. Maar als dit hogere bouwen onderhoudskosten met zich meebrengt, kan de economische balans van snel schutten toch negatief zijn. Van belang is ook hoe het water naar binnen of naar buiten stroomt. Dat kan door schuiven in de sluisdeuren te openen, of door het water via riolen te verpompen. Dit maakt verschil voor de plaatsen waar het water in- en uitstroomt en dus voor de plaats waar de krachten aangrijpen op de schepen.

“Bij een schip van 300 of 350 meter lang gaat het om 10 tot 15 centimeter. Dat lijkt weinig, maar het schip ligt als het ware op een heuvel. Daar zal het vanaf willen glijden. Die beweging moet je onder controle houden. Je wilt niet dat een bulkcarrier van 200.000 ton ongecontroleerd achteruit begint te bewegen naar de sluisdeur.” Stroomsnelheden- en richtingen enerzijds en zoet-zoutverhoudingen anderzijds bepalen de krachten die werken op de schepen en de trossen waarmee deze zijn vastgemaakt aan de kade en de sleepboten. “Die krachten willen we door metingen in het model nauwkeurig bepalen”, legt Van der Hout uit. “De trossen lijken dan wel heel dik en sterk, ze kunnen nog altijd breken. Gebeurt dat, dan ben je de controle meteen kwijt. De krachten op de schepen zelf gaan we trouwens niet bepalen. In een storm werken er immers veel grotere krachten op een schip.”

•

W W W.DELTARES.NL


35

12 15:50 ZHA14_0690_TDS_nr6 2014_2.indd 35

09-12-14 11:29

PO L IT I E K

‘ D E HAVEN H E E F T RUIMTE VOOR

I N TE N S I E VE R GE BRU I K ’ K a js a Ol l ongre n vo l g d e d i t j a a r i n Am s te rd a m Fre e k O sse l o p a l s h ave nwe t ho ud e r. D e vo o r m a li g e s e c re t a r i sgen eraa l v a n he t m i n i s te r i e v a n Alg e m e ne Z a k e n e n ver t ro uwe l i n g v a n m i n i s te r-p re s i d e nt M a r k R utte h e e f t d ie ro l m e t ve e l e n e rgi e o p g e p a kt . O ll o ngre n toon t zic h ve r h e ug d ove r h e t b e s lui t v a n d e Am s te rdamse gem een te r a a d ove r d e ze e s l ui s : “O s s e l l e g d e d e bal op de s t ip, ik h o e fd e ‘m a ll e e n m a a r i n te s c hi e te n.” T E K S T: E V E L I N E PA PA

Wat heeft u met de haven? “Veel Amsterdammers weten wel dat de haven er is, maar komen er niet vaak. Dat gold ook voor mij. Door mijn werk heb ik de haven de afgelopen maanden vaak bezocht. De ene keer was dat op een boot, maar soms ook met een auto. Ik vind het mooi om te zien wat daar gebeurt. Er is veel bedrijvigheid. Natuurlijk veel ondernemingen die zich bezighouden met scheepvaart en overslag, maar ook de creatieve bedrijven, zoals MTV, nieuwe bierbrouwers en de broedplaatsen op de NDSM-werf. En je ziet met eigen ogen hoeveel ruimte er is voor groei. Lege, ruige terreinen wachten op ontwikkeling. Een stad als Amsterdam heeft dit soort gebieden nodig. Gebieden waar ondernemers op grote schaal kunnen en durven ondernemen. En waar Amsterdammers naartoe kunnen om eens een keer een andere en spannende kant van de stad te zien.”

‘We zijn de vierde haven van Europa en willen dat natuurlijk blijven’ Hoe ziet u de rol van de gemeente Amsterdam in de havenregio? “De haven is ontzettend belangrijk voor de stad. Het is goed voor duizenden banen en speelt een bepalende rol voor de internationale positie van Amsterdam. De gemeente is aandeelhouder van Havenbedrijf Amsterdam. En zij doen het goed, dat laten de cijfers zien. Als aandeelhouder zijn wij blij met de ambities van de haven om verder te groeien. Met de komst van de nieuwe zeesluis kijken we vol vertrouwen richting de toekomst.”

36

Wat is uw visie op logistiek en de rol van de haven daarin. “Logistiek is van oudsher een belangrijke economische pijler voor de regio Amsterdam, in combinatie met Schiphol, de bedrijvigheid in de stad en bijvoorbeeld de Greenport Aalsmeer. Het maakt Amsterdam tot een unieke plek waar handel, maakindustrie, logistiek en zakelijke dienstverlening samenkomen. Het spreekt voor zich dat een succesvolle haven positieve effecten heeft op de economische groei en werkgelegenheid in de hele regio. De Amsterdamse haven en de andere havens in het Noordzeekanaalgebied verwerken goederenstromen vanuit de hele wereld. Zo is de Amsterdamse haven de grootste cacaohaven ter wereld en is de haven van Beverwijk de grootste aardappelhaven ter wereld. De regio is daardoor een internationale speler. Met een blik naar buiten, naar de rest van de wereld, dat vind ik mooi om te zien.” Welke plannen heeft de gemeente voor de komende jaren voor de havenregio en Havenbedrijf Amsterdam? “Met de verzelfstandiging van de haven is de rol van de gemeente veranderd, maar het doel blijft dat de havenregio de toegangspoort is tot de metropoolregio Amsterdam, Nederland en het Europese achterland. We zijn de vierde haven van Europa en willen dat natuurlijk blijven, vandaar ook het belang van de nieuwe sluis. De haven is belangrijk voor de handel in brandstoffen, cacao, agribulk, staal en ertsen maar bijvoorbeeld ook voor cruiseschepen. De transitie naar nieuwe energie zal de komende jaren een belangrijk thema zijn in de haven. Denk bijvoorbeeld aan de handel in biofuels en aan de economische voordelen van recycling. We verwachten een toename van innovatieve bedrijven die hiermee aan de slag gaan.”


ZHA14_0690_TDS_nr6 2014_2.indd 36

09-12-14 11:29

Wat vindt u vanuit uw portefeuille belangrijk, als het om de havenregio gaat? “Ik ben ook wethouder Economische Zaken en zie dat Amsterdamse economie weer langzaam kan gaan groeien. Dat is bij uitstek mogelijk in de haven. Voor de weerbaarheid van de economie is het goede dat we geen eenzijdig economisch profiel hebben. Amsterdam is sterk in dienstverlening, toerisme en ICT en heeft dankzij Schiphol en de haven ook een sterke logistieke sector. Dat leidt ook tot bedrijvigheid op het nabijgelegen vasteland. Kijk naar wat er gebeurt op het bedrijventerrein Westpoort. Daar worden oude kantoren omgebouwd tot hotels, nieuwe bedrijven vestigen zich daar. En door nieuwe regels komen er ook meer cafés en restaurants. Dat maakt het gebied aantrekkelijker voor iedereen die er werkt of op bezoek gaat. Verder wil het college meer gaan werken met regelluwe zones in de stad. Ook daarvoor is het

‘We mo gen trots zijn op de indrukwekkende geschiedenis van de havenregio’

gebied rond de haven zeer geschikt. Zoals ik al zei, de haven heeft nog veel ruimte voor intensiever gebruik.” Hoe is de samenwerking met de andere gemeenten? “Die is goed, we hebben een gedeeld belang, kennen elkaar goed. De verschillende gemeenten werken natuurlijk al langer samen en vormen met elkaar een hechte regio. Dat zag je ook rond de discussie over de tweede zeesluis. De gemeenten, maar ook de provincie en het Rijk zagen allemaal het belang in van het project. Om de internationale concurrentie positie te versterken is samenwerking belangrijk. Niet alleen tussen de havens in het Noordzeekanaalgebied maar ook met de andere zeehavens, zoals Rotterdam, Antwerpen, Zeeland en Groningen.” Welke boodschap heeft u voor de lezers van Zeehavens Amsterdam? “Iedereen die werkt in de Amsterdamse havenregio mag trots zijn op een lange, indrukwekkende geschiedenis. En trots op een haven die veerkrachtig is gebleken door de jaren heen, met alle veranderingen die we achter ons hebben. Dat geeft vertrouwen voor de toekomst.”

•

W W W.AMSTERDAM.NL

Advertentie

Specialist in: garbage-transport, removal of all types cargo residues, damaged cargo solutions, Cleaning/sweeping/barges

ROTTERDAM - AMSTERDAM - DEN HELDER - IJMUIDEN DORDRECHT - SCHEVENINGEN - MOERDIJK advertentie_februari_1.indd 1

Contact: Email Internet

020 - 486 76 40

(24/7)

[email protected] www.bek-verburg.nl

24-1-2011 17:06:19 ZEEHAVENS A MSTERDA M D ECEMBER 2014

ZHA14_0690_TDS_nr6 2014_2.indd 37

37

09-12-14 11:29

PO L IT I E K

‘ HE T ONE E NS ZI J N M E T E L K A AR I S G O ED’ D e to eg a n g s p o o r t n a a r d e Am s te rd a m s e h ave nre gi o staat in Vel s en . Ar j e n Ve r k a i k , we t ho ud e r v a n d e ze g e me e n te, weet d a t a l s o ud g e d i e n d e m a a r a l te g o e d. Ve ls e n i s ste r k in A r b eid s m a r kt e n O p le i d i ng. Zo i s e r e e n ui t s te k e n de m ar it iem e o p le i d i ng e n he c ht d e g e m e e n te b e lan g aan een s ter k e re la t i e m e t lo k a le é n re gi o na l e b e d r i jve n e n d e m aak i nd us t r i e.

T E K S T: E V E L I N E PA PA

V

erkaik: “Ik zie Velsen als hoeder van het bestaansrecht van de haveneconomie in het Noordzeekanaalgebied. En daar bedoel ik mee dat Velsen van nature meer betrokkenheid heeft bij die haveneconomie dan andere gemeenten. Begrijpelijk, want de helft van onze gemeente had nooit bestaan als het kanaal nooit gegraven was. Dat maakt IJmuiden direct gerelateerd aan die haveneconomie. Onze haven is relatief groot en onze economie draait er voor een groot deel op.” Volgens Verkaik gaat het er in de gemeenteraad vaak over dat ‘we het havengebied langs het Noordzeekanaalgebied niet ongebreideld willen uitbreiden’. “De havens van IJmuiden/Velsen zijn ondersteunend aan het gevestigde bedrijfsleven. Dát is ons sterke punt, maar daarnaast is het belangrijk dat de mensen die daar allemaal werken, daar ook moeten kunnen recreëren en wonen. Dat maakt de groene buffer voor ons - zoals ook blijkt uit de visie Noordzeekanaalgebied – heilig.” Heeft Velsen daar genoeg invloed op? “Het gaat om partnership en samen bouwen aan. Ik voel verwantschap met de collega’s in het Noordzeekanaalgebied en met name Amsterdam. De haven zit voor een groot deel hier en in Amsterdam, de zeesluis valt in onze gemeente. We kunnen nu de haveneconomie een goede basis geven, mits de ontwikkelingen zoals de zeesluis doorgang

38

vinden. Daarmee kunnen we bouwen aan wat voor economie we willen zijn. De bouw van de zeesluis trekt ook de aandacht. Daarmee kunnen we jeugd trekken en interesseren in de techniek. Want de toekomst hangt niet alleen af van de nieuwe zeesluis, maar ook om de goed geschoolde mensen die het werk moeten doen. Maar als je allemaal hetzelfde denkt, kom je niet verder. Het is goed om het af en toe met elkaar oneens te zijn, waardoor je juist met elkaar het gesprek aan gaat. Dat maakt dat je uiteindelijk een beter resultaat en sterker gebied krijgt. Het is geen geheim dat wij nooit een fan zijn geweest van de kolenoverslag. Natuurlijk zie ik dat het inkomsten genereert en het nodig is om de haveninfrastructuur te kunnen betalen. Maar als bestuurder van Velsen vind ik het wel belangrijk dat we daar over in gesprek blijven. Er zijn toezeggingen gedaan door Haven Amsterdam, over het behandelen van de kolen en het gebruik van een ander soort motoren, zodat de diesel minder vervuilend is, minder geluidsoverlast. Want milieu staat bij in Velsen hoog op de agenda.” Wat zijn de hoogtepunten als het gaat om de afgelopen periode in Velsen? “Ik ben trots op wat onze ondernemers doen. Wij, als gemeente, ondersteunen hen slechts, zij doen het uiteindelijk! Maar we hebben, mét volledig draagvlak en in relatief korte tijd, een nieuwe kade in het middenhavengebied


ZHA14_0690_TDS_nr6 2014_2.indd 38

09-12-14 11:29

aangelegd van 480 meter. Dan heb je het over een miljoenenproject dat in samenwerking met onder andere de Provincie en het Rijk tot stand is gekomen. En dat is dus ook weer goed voor de haveneconomie. En ik ben er als Velsenaar trots op dat we binnen een mum van tijd de nieuwe cruiseterminal hebben weten te realiseren. Niet om te concurreren met Amsterdam, maar om samen het cruiseproduct van de Amsterdamse havenregio te versterken.” Heeft Velsen nog meer plannen voor de haven? “Eigenlijk moet je dat aan Zeehaven IJmuiden vragen. Maar wat je ziet is dat IJmuiden, met het besluit van minister Henk Kamp over windmolenparken, voor de offshore-wind een mooie uitvalpositie biedt op zee. Voor de aanleg, maar zeker ook als servicehaven voor het onderhoud. Dat doen we met het gehele Noordzeekanaalgebied, daar is ruimte voor nodig en dat kan bij ons. Vestas Onderhoud heeft recent uitgebreid, Zeehaven IJmuiden N.V. heeft extra boatlandings gerealiseerd en Eneco heeft zich gevestigd in de IJmondhaven. En dan de cruisevaart. Onze ondernemers zijn daar goed bezig. Je ziet dat het aantal cruisepassagiers flink stijgt. Wij kunnen daar een rol van betekenis in spelen. Er zijn zowel toeristische uitdagingen in Amsterdam én de omliggende gemeenten. Bezoekers die vaker komen, willen de eerste keer Amsterdam zien. Daarna willen ze de regio in, dat kunnen we nog verder uitbouwen.”

Wat vindt u vanuit uw eigen portefeuille belangrijk? “Als je het over de maakindustrie hebt, dan willen we met de Techport IJmond (samenwerkingsverband waar technisch onderwijs en bedrijfsleven elkaar ontmoeten, red.) een koppeling leggen tussen onderwijs en bedrijfsleven. Jongeren moeten opgeleid worden voor functies waar vraag naar is en andersom moeten bedrijven laten weten waar behoefte aan is. Wij zijn als gemeente de smeerolie tussen onderwijs en bedrijfsleven en kunnen processen in beweging brengen en partijen financieel ondersteunen.”

‘Wij zijn als gemeente de smeerolie tussen onder wijs en bedrijfsle ven Hoe is de samenwerking met de andere gemeenten? “Natuurlijk hebben we weleens andere belangen, maar de samenwerking is goed. Het proces om tot de visie Noordzeekanaalgebied te komen, is daar een voorbeeld van. Het is goed dat we met een deel nieuwe frisse bestuurders de volgende stappen kunnen gaan zetten. We doen het voor het bedrijfsleven, want het bedrijfsleven creëert de werkgelegenheid.”

•

W W W.VELSEN.NL Advertentie

. . . .

Eigen machinale werkplaats Revisie van pompen, ventilatoren, roerwerken en tandwielkasten Steiger vluchtladder systemen ARC keramische coatings (extreem chemisch, corrosieen erosiebestendig voor de industrie en scheepvaart)

Pomprevisie voor scheepvaart, industrie en overheid

Westhavenweg 45 1042 AL Amsterdam • T. 020 4486448 • F. 020 4486444 • [email protected] • www.saedt.nl


ZHA14_0690_TDS_nr6 2014_2.indd 39

39

09-12-14 11:29

Amsterdam IJmuiden Offshore Port, Serving up offshore energy solutions.

Our partners are ready to be of service in the following disciplines: • Base Facilities (office, warehouses, open yard) • Transport, Logistics & Supply • Construction, Engineering • Decommissioning • Design, Development • General Services • Maintenance and Repair • Offshore Wind Power • Port Related Services • Regional Authorities

www.ayop.com

AMSTERDAM IJMuIDEn OffShORE PORT COnTACT DETAILS

• [email protected]

• Airborne Oil & Gas BV • Amports • AON Risk Consultants • ASCO Holland (Logistics) BV • Ballast Nedam Infra • BK Groep • Boon Transport BV • Breman Offshore BV • CCA Containers Netherlands • CMF Central Mudplant & Fluid Serv. • Covenu Uitzendbureau BV • De Vries & Van de Wiel • Educo BV • EPMC Europe • Municipality Beverwijk • Municipality Velsen • Municipality Zaanstad • Grontmij Nederland BV • Gulf Oil Nederland BV • Port of Amsterdam • Industrial Pump Group Nederland BV • IRO • Iskes Towage & Salvage • Isolatie • Combinatie Beverwijk BV • KVSA BV • Lashuis Haprotech • Main BV • Mammoet Nederland BV • MEO BV • MTC International • Oliehandel K. de Boer BV • Peterson IJmuiden BV • Pronk Multiservice BV • Province Noord-Holland • Reym BV • ROC Nova College • Royal Dirkzwager • Royal Haskoning DHV • Schot Verticaal Transport BV • Selmers BV • Shipdock BV • SPIE Industry Noordwest • Local City Council Amsterdam Noord • Stichting SAB 1950 • Svitzer Amsterdam BV • Tata Steel IJmuiden BV • United Stevedores Amsterdam BV • Venus & De Waard • Vopak Agencies Amsterdam BV • Wesco IJmuiden Apparatenbouw BV • Willis BV • Willteco BV • WIND • Zeehaven IJmuiden NV

Alliance of port & offshore related industries and regional authorities ZHA14_0690_TDS_nr6 2014_2.indd 40

09-12-14 11:30

POLITIE K

s.

‘ WE Z IJN G RO OTS I N H ET KLE I NE ’ Helemaal nieuw is Tim de Rudder niet in de Be ver wijkse politiek . I n de vor ige collegeper iode was hij duo -raadslid en deed hij op zijn vak gebied planologie en stedenbouw zowel in het bedr ijfsle ven als bij de over heid er var ing op. Sinds 28 apr il van dit jaar is hij wethouder in Be ver wijk . Hoe geef t de wethouder invulling aan zijn eerste bestuur lijk e func tie?

T E K S T: E V E L I N E PA PA

D

e Rudder: “Ik heb de portefeuilles ruimtelijke ordening, economische zaken, verkeer en milieu. En het mooie van die portefeuilles is de verbinding, ze beïnvloeden elkaar. In de haven kom je al die vier onderdelen tegen en moet je afwegingen en keuzes maken. In de haven wordt gewerkt en gewoond. Er is een infrastructuur: in plaats van een weg gaat het over water en we willen de economie verduurzamen. En daarin is het zoeken naar een goede balans.”

Ne-

CMF

PMC

BV •

age

moet

ronk

oyal

est •

den

esco

Hoe ziet u de rol van de gemeente Beverwijk in de havenregio? “Beverwijk is niet groot, maar we zijn groots in het kleine. We hebben een beperkt aantal bedrijven dat om de haven zit. In vergelijking met de andere gemeenten gaat het in onze haven om minder overslag en tonnages. Maar waar Beverwijk goed in is, is snelheid en ad hoc vragen. Juist doordat we kleiner zijn, kunnen we makkelijk inspelen op onverwachtse vragen. Mensen kennen elkaar, je kunt makkelijk een goede relatie opbouwen. Die korte lijnen maken ook dat de mensen in de haven efficiënt kunnen werken. En dat we maatwerk kunnen leveren. De brandweer zocht bijvoorbeeld laatst plek om hun duikers te trainen. Toen hebben ze hier twee autowrakken in het water laten zakken en na twee uur oefenen weer opgehesen. Ook dat kan bij ons, want een deel van de kade is publiek terrein. Iedereen ziet wat er gebeurt in die haven. Dat maakt het een interessant gebied om te zijn.” Wat heeft Beverwijk gedaan en wat zijn de plannen voor de toekomst? “We hebben een kleine containerterminal geopend. Dat maakt het eenvoudig om vanuit Beverwijk containers rich-

ting Rotterdam te sturen. De bedrijven zorgen natuurlijk zelf voor hun eigen goederenstromen, maar als gemeente proberen we hen te faciliteren. Nu zie je dat hout en kunstmest vooral onze kant op komen. Wij zorgen dat de haven goed bereikbaar blijft en de bedrijven zorgen voor de goederenstroom. Nu zijn we vooral in kaart aan het brengen wat er in gaat, wat er uit gaat, wie wat betaalt en of we voldoende doen aan onderhoud (ook lange termijn). Als dat afgerond is, kunnen we kijken of Beverwijk meer samenwerking moet gaan zoeken of het beheer anders moet inrichten. We gaan in havenactiviteiten niet uitbreiden, wel hebben we nog bedrijventerreinen beschikbaar, dus daar zit nog wel wat groei.”

‘De haven heeft mij van jongs af aan gefascineerd’ Hoe is de samenwerking met de andere gemeenten? “Wij trekken veel op met Velsen. Dat is ook niet zo gek, onze gemeenten vloeien in elkaar over. We doen al een deel havenbeheer voor Velsen op de NAM kade. Dat is al jaren zo. We zijn met alle havens langs het Noordzeekanaal de vierde haven van Europa. Dat levert geld op en veel werkgelegenheid. Zo hoorde ik dat wat wij met elkaar in een jaar aan tonnages verstouwen, Schiphol in zijn hele bestaan tot nu toe heeft verwerkt. Daar moet je trots op zijn. Wel moeten we meer nadenken over een duurzame doorontwikkeling van de haven, bijvoorbeeld door het hergebruiken van afvalstoffen. Daar mogen we ons in de regio de komende tijd druk om maken.”

•

W W W.BEVERWIJK.NL


ZHA14_0690_TDS_nr6 2014_2.indd 41

41

09-12-14 11:30

B E D RI J F SR E P ORTAGE

SAMEN STERKER Eén plus één is d r ie. Zoveel b e wi j ze n M achinef a b r iek Sa edt en s t ra a l- & coatingb edr ijf D e B ac k . D o o r d e same nwe r k in g m et el k aar te zo e k e n , me t e lk zijn s p ec ia l iteit , zijn b e i d e be dr ijve n er in ges l a a g d h u n k la n te n k r i n g e n daar m ee h u n wer k ter rein f l i n k ui t te breiden. “ H et is een w in -w in s i t ua t i e.” FOTO: MAX DIJKSTERHUISS

T E K S T: C E E S V I S S E R

I

n de vergaderruimte op het hoofdkantoor van De Back in Velsen-Noord is het even een drukte van belang. Aanwezig de gebroeders Arjan en Dick de Back, die gezamenlijk aan het roer staan van het gelijknamige familiebedrijf. Ook in de ruimte Ruud van de Klundert, technische directeur Machinefabriek Saedt, en Arno de Looper, ARC Specialist van Saedt. De heren zijn hier om een toelichting te geven op hun samenwerking: hoe is zij ontstaan en hoe pakt die partnerschap uit? Mogelijk zijn er lessen te trekken voor hun collega Amports-leden.

Keramische coatings De Looper leidt in: “Voor het tegengaan van corrosie en erosie in bijvoorbeeld pompen, afsluiters, bochtstukken, stortgoten en op vloeren werkt Saedt al jaren met keramische coatings van ARC. Dat staat voor Advanced Reinforced Coatings, een product van de Amerikaanse fabrikant Chesterton, waaraan zeer slijtvaste deeltjes keramiek zijn toegevoegd. Gaandeweg ontdekten we dat we deze superieure coatings, waarvan zo’n 28 kwaliteiten bestaan, voor meer toepassingen in ons werkveld konden gebruiken. Met het groter worden van ons dienstenpakket nam onze behoefte aan een partner toe. Eigenlijk bestond die behoefte al vijftien jaar; een periode waarin we het toepassen van die coatings meer en meer eigen hebben gemaakt.” Van de Klundert valt zijn collega bij met de opmerking dat zijn bedrijf de coatingwerkzaamheden doorgaans uitbesteedde en daarvoor veelal belandde bij ondernemingen in

MACHINEFABRIEK SAEDT Voor elke onderneming of instelling die afhankelijk is van een soepel en efficiënt draaiend machinepark is Machinefabriek Saedt de ideale partner. Zij koppelt meer dan tachtig jaar ervaring in revisie, reparatie en verspaning aan vernieuwing en innovatie. Het bedrijf onderscheidt zich verder door een vlotte en klantvriendelijke werkwijze. De ervaren medewerkers herkennen direct het probleem en lossen dit snel en vakkundig op. De keramische coatings van ARC completeren het producten dienstenaanbod.

FOTO: ED SEEDER

de Rotterdamse haven. Van de Klundert: “Binnen de Amsterdamse havenregio konden we maar geen goede compagnon vinden. Intussen nam de vraag naar hoogwaardige coatings vanuit de markt toe.” De technisch directeur voegt eraan toe dat er voor het aanbrengen van een coating drie applicatievormen bestaan: verspuitbare coatings die worden gespoten, versmeerbare coatings die worden gekwast of gerold, en pasteuze coatings die worden gespateld. “Vooral voor de verspuitbare coatings en het aanbrengen daarvan beschikte wij niet over de juiste faciliteiten.” Dat is voor Dick de Back het sein uit te leggen dat zijn bedrijf in diezelfde periode met plannen rondliep het ‘coatingpakket’ uit te breiden. Dick: “Lees hoger gesegmenteerde coatings. Waarmee we coatings bedoelen die omstandigheden aankunnen waar conventionele coatings afhaken. Heel toevallig. Want op het moment dat we besloten hoger in te gaan zetten, kwam het telefoontje van Arno. Saedt zocht een bedrijf dat de verspuitbare kwaliteiten kon verwerken en of we daar eens over konden praten. Wanneer belde je, Arno? Het zal begin 2012 geweest zijn.” Helemaal wildvreemden voor elkaar waren Saedt en De Back in die dagen overigens niet. Zo liet Saedt het gritstraalwerk van bijvoorbeeld grote thrusters van veerboten al over aan De Back. Van de Klundert: “Wij hadden containers ingericht als straalcabines. Maar die zijn niet geschikt voor installaties als thrusters. De Back daarentegen kan een dergelijke omvang wel handlen. Maar inderdaad, we waren geen onbekenden voor elkaar.”

Exclusief distributeur Saedt en De Back mogen dan samenwerkingsplannen smeden, ze hebben met nog een derde partij te maken, en wel

42


ZHA14_0690_TDS_nr6 2014_2.indd 42

09-12-14 11:30

DE BACK De Back Metaalconservering is een ISO- en VCA-gecertificeerd straal- & coatingbedrijf met drie vestigingen, waarvan één gevestigd in Velsen-Noord nabij Tata Steel , één gevestigd in het havengebied van IJmuiden en een mobiele afdeling welke de werkzaamheden op locatie uitvoert. Met bijna zestig jaar ervaring zijn zij gespecialiseerd in het stralen, coaten en schilderen van diverse materialen zoals constructies, leidingen, schoorstenen, tanken, apparaten, vloeren en bruggen.

bij de twee componenten pas gemengd worden in de slang.” Een tweede voorwaarde was dat een aantal medewerkers van De Back naar het opleidingscentrum van Chesterton in Boston vertrok om na een serie theoretische en praktische trainingen terug te komen als certified ARC applicator.

Groen licht

V.l.n.r.: Dick en Arjan de Back, Arno de Looper en Ruud van de Klundert.

Chesterton. Zoals De Looper al opmerkte, is ARC niet de eerste de beste coating die het eerste het beste metaal-conserveerbedrijf mag en kan aanbrengen. Niet voor niets is Saedt voor Noord-Holland en Utrecht éxclusief distributeur van ARC. Meer, mocht er landelijk een groot project zijn waarbij ARC in het spel is, dan dienen betrokken partijen in overleg te treden met Saedt – die door de fabrikant van ARC als partner is aangewezen. De Looper: “ARC-producten hebben eigenschappen onvergelijkbaar met een conventionele coating. Ze zijn chemisch resistent, slijtvast en geven een glad oppervlakte, wat ze geschikt maakt voor o.a. drinkwaterleidingen, afvalwaterbeluchters, stortkokers en pompen.” Met andere woorden: De Back werd onderworpen aan een strenge audit. Arjan: “Je hebt coatings en je hebt ARC. Omdat het niet alleen een kwestie is van mogen, maar ook volgens voorschriften kúnnen verwerken van deze coatings, wilde Chesterton hier een locatiecontrole uitvoeren. De schade, of beter noodzakelijke investering bestond uit de aanschaf van een computergestuurde 2K hot airless-spuitinstallatie, waar-

Spannende tijden, voor alles voor Saedt. Immers, Van de Klundert en De Looper hadden hun geld gezet op De Back en moesten nu afwachten of hun nieuwe partner dat waar kon maken. Dick: “Voor ons lag dat iets anders. Wij weten wat we hier aan faciliteiten hebben en wat we kunnen. Ik had er alle vertrouwen in dat het licht op groen zou springen.” Dat licht springt ook op groen, de samenwerking neemt in aanvang. De eerste gezamenlijke klus is meteen een flinke: zetmeelproducent Tate & Lyle in Koog aan de Zaan, een klant van Saedt, alwaar drie grote reactoren aan groot onderhoud toe waren. De Looper: “We kregen de opdracht één tank onder handen te nemen. Zou dat goed gaan, dan kregen we de andere twee tanks ook.” Dick geeft het antwoord: “Tate heeft voorlopig geen omkijken meer naar alle drie de tanks.” Saedt en De Back zijn op het moment van spreken een paar projecten verder. Op de vraag of een en ander naar tevredenheid verloopt, vliegen de pluimen en veren heen en weer. Van de Klundert: “We komen nu binnen bij bedrijven waar we voorheen geen poot aan de grond kregen.” Arjan: “Wij werken nu voor klanten, van wie we daarvoor nog nooit gehoord hadden.” Dick: “Wij nemen nu klussen aan waarbij ook onderhoud en/of reparaties uitgevoerd moeten worden en Saedt neemt klussen aan waarmee eventueel ook groot straalwerk en het aanbrengen van een coating gemoeid is. Het is een win-winsituatie.” De sleutel van het succes, zo wil De Looper, is vertrouwen: “Dat moet groeien. Om samen wat te bereiken, spelen we beiden open kaart. Je moet weten wat je aan elkaar hebt, wat de ander kan. Dat gaat zo goed dat er zelfs sprake is van blindelings vertrouwen. Dat is ons wel wat waard.” Van de Klundert: “We vullen elkaar goed aan en kunnen nu van heel groot tot heel klein. Eigenlijk was het voor ons ook nieuw, om te ervaren dat je een vertrouwensband kunt opbouwen met een ander maakbedrijf.” Arjan grapt dat hij ‘helemaal ontroerd’ raakt, om daarna te concluderen dat de samenwerking tussen beide partijen in alle opzichten voldoet aan de doelstelling van Amport: “Leden uit de regio met elkaar in contact brengen, hen samen te laten werken om zo elkaars positie te versterken. Precies waar Amports voor staat.”

•

W W W.SAEDT.NL W W W.BACK.NL


ZHA14_0690_TDS_nr6 2014_2.indd 43

43

09-12-14 11:30

O FFSH O R E

A A N WIJZE N WINDPARKGEBIED G O ED VOOR BE D R IJ F SLEVEN

FOTO: VAN OORD

Om d e h o o gn o d ig e k o s te n b e s p a r i ng e n te re a li s e re n , i s d e i n d e li ng van o ffs h o re -w in dp a r k en vo l le d i g o m g e g o o i d. Zo k o m e n b e s t a a nde vergu n n in gen te ver val l en e n e r wo rd e n e r te n b e ho e ve v a n e e n groots c h a l ige u it ro l va n of fs ho re -wi nd n i e uwe g e b i e d e n g e c re ë e rd. Einde l ijk g a a n we s t ap p en m a k e n , i s d e o pv a t t i n g. T E K S T: TO B I A S P I E F F E R S

O

ffshore-wind krijgt het aardig voor de kiezen. De coalitiepartijen discussiëren over duurzaamheidsdoelstellingen in het Energieakkoord en willen extra maatregelen om deze te halen, waar anderen willen afwachten. Rapporten vliegen heen en weer over maatschappelijke baten of kosten van wind op zee. De beoogde doelstellingen zijn ambitieus. De overheid zet intussen stappen die de uitrol van offshore-wind mogelijk maken. Minister Henk Kamp (Economische Zaken) heeft daarvoor besluiten genomen over de Rijksstructuurvisie: een net op zee en een nieuw systeem om voor de verdere ontwikkeling van wind energie op zee. Dat is nodig want het Energieakkoord stelt dat er in 2023 4.450 MW aan windenergie voor de kust moet staan. Zonder die 4.450 MW wordt de doelstelling om in dat jaar zestien procent van ons nationale energieverbruik uit duurzame bronnen te winnen niet gehaald. Tot nu toe is er 228 MW gerealiseerd. Zelfs als de in aanbouw zijnde parken er komen, wordt de 1.000 MW amper gehaald. Daarom komen de negen uitgegeven vergunningen te vervallen en worden er in plaats daarvan tien windparken in drie aangewezen gebieden (Borssele, en de kust van Zuid-

44

en Noord-Holland) gebouwd, elk 350 Megawatt groot. Startend in 2015 gaat de overheid elk jaar 700 MW als tender in de markt zetten. In totaal 3.500 MW in vijf jaar. Zo is er toch een kans op het halen van de 2023-doelstelling en worden bovendien de kosten gereduceerd.

Centralisering David Molenaar, directeur WindPower bij Siemens, één van de grootste fabrikanten van windturbines, noemt Kamps besluit de juiste weg op om op de meest kostenefficiënte manier de doelstellingen in het Energieakkoord te realiseren. “Wij pleiten al veel langer voor centralisering. Van de 77 initiatieven worden er nu uiteindelijk drie grote projecten gebouwd. Een beperkt aantal grotere parken werkt kostenefficiënter vanwege de mogelijkheid om grootschalig in te kopen. Daarnaast wordt er voor de bedrijven een level playing field gecreëerd. Iedereen kan bieden op een kavel (een park van 350 MW, red.) en degene met het beste bod wint.” Ook belangrijk voor de kostprijsdaling is dat de benodigde milieuvergunningen en afspraken over natuur voor deze gebieden al door het Rijk geregeld zijn, vindt Ton Sledsens


ZHA14_0690_TDS_nr6 2014_2.indd 44

09-12-14 11:30

van de Nederlandse Wind Energie Associatie (NWEA). Hij verwacht dat de nieuwe regeling gaat zorgen voor een forse toename in bedrijvigheid in de aanleverende industrie en havens. “In de oude situatie was het verkrijgen van een vergunning en de subsidie gescheiden. Dat is nu beter opgelost. Het bedrijf dat de aanbesteding wint, krijgt automatisch ook de subsidie die aan dat park verbonden is”, zegt Sledsens. “Maar een snelle start met gebruikmaking van de bestaande vergunningen was nog beter geweest, omdat een koude start geld kost.” Niet iedereen is blij met de ontwikkeling. Door het besluit van minister Kamp komen bestaande vergunningen van parken die nog niet gerealiseerd zijn, te vervallen. Een bittere pil voor onder andere Eneco – die de investering voor het verkrijgen van de vergunning voor windpark Q4, een uitbreiding naast het Prinses Amaliapark, verloren ziet gaan.

EDEN

Kansen voor Amsterdam Nu de windenergiemarkt in een versnelling komt, ontstaat er een behoefte aan opslag- en werkruimte in havens. Volgens windenergieconsultant Chris Westra is daar een belangrijke rol voor het Noordzeekanaalgebied weggelegd. “Amsterdam en IJmuiden hebben een goede locatie om de windenergiemarkt te faciliteren, bijvoorbeeld qua opslag”, zegt hij. “Daar zijn we over in gesprek, zij willen de boot niet missen.” Westra vindt dat er veel te negatief over windenergie wordt gedacht. “Er wordt wel volop geïnvesteerd in de facilitering Adv. ’14 1/2 pag. THL:Opmaak 1

29-07-2014

van de containervaart, maar als het op de windenergiemarkt aankomt, blijven initiatieven grotendeels uit.” Ook over negatief getinte discussies over kosten en doelstellingen is hij kritisch. “Soms denk ik: jongens wat willen jullie nou? Willen jullie dan liever dat we met chemicaliën schaliegas uit de grond gaan halen? We zitten in een transitieperiode naar een duurzamere energievoorziening toe. Net als bij een verhuizing zit je dan soms even met dubbele lasten. Maar daar krijg je uiteindelijk wel een mooier huis voor terug.” Ook Molenaar ziet Amsterdam en IJmuiden als potentiële basis ter ondersteuning van de windenergiemarkt, maar hij pleit ervoor een eiland in zee te creëren, dat als uitvalsbasis voor onderhoud kan dienen. “Dat is kostenefficiënter.” Ook ontbreekt het in IJmuiden aan opslagruimte. Omdat gebrek aan opslagruimte op te lossen, stelt AYOP-voorzitter Ron Davio een ‘dienbladoplossing’ voor. “In IJmuiden ontbreekt het inderdaad aan opslagruimte, maar in Amsterdam hebben wij daar meer dan genoeg van. Een mogelijkheid is dus om in IJmuiden een ophaalbasis te maken die continu vanuit Amsterdam, waar de opslag plaats vindt, wordt aangevuld met de benodigde onderdelen.” De aanleg van een eiland op zee is niet nodig, zegt Davio. “We lopen met plannen om extra opslagruimte in IJmuiden te creëren.”

•

W W W.CHRISWESTR ACONSULTING.NL W W W.ENERGY.SIEMENS.COM W W W.NWE A.NL W W W.AYOP.COM

12:38

Pagina 2 Advertentie

Barge Company Amsterdam & Ter Haak Intermodal:

Barge Service & Rail Shuttle

BARGE OPERATOR RAIL OPERATOR

The fastest, safest and most reliable options in container and conventional transport at very competitive rates •Door-to-door delivery • Storage, maintenance, repair and cleaning of containers at our terminals • Safe and congestion-free container transport throughout Europe! By Barge or Rail Shuttle.

Barge Company Amsterdam - Ter Haak Intermodal ISO 9001 certified

BCA and THI are, together with 4 other port related companies, part of The Ter Haak Group.

Ruijgoordweg 80 - Westpoort 7070 - 1047 HM Amsterdam The Netherlands Phone +31 20 6116688 - [email protected] - www.terhaakgroup.com


ZHA14_0690_TDS_nr6 2014_2.indd 45

45

09-12-14 11:30

Voor meer informatie bel met Wendy of Arienne: Telefoonnr: 0255-545420 w w w. k v s a . n l

Felison Terminal IJmuiden Kantoorruimtes vanaf 20 Kantoorruimtes 20m m²² TE TE HUUR HUUR Is uw bedrijf op zoek naar representatieve full service kantoorruimten in de regio IJmond dan is de Felison Terminal in IJmuiden de oplossing

In dit fraaie kantoor aan de kop van de haven bieden we u diverse kantoorvertrekken te huur aan, verdeeld over verschillende etages. Terwijl aan uw linkerkant het ferrycruiseschip uit Newcastle aanmeert, varen aan uw rechterkant vrachtschepen, sleepboten en zeilboten af en aan. Het uitzicht op de pieren, het sluizencomplex en de Noordzee is uniek. Naast het mooiste uitzicht van IJmuiden beschikt u hier over alle mogelijke faciliteiten en een eigen huismeester. Elke verdieping heeft een algemene ruimte, een pantry en toiletgroep(en).

Toplocatie aan de kop van de haven Goede bereikbaarheid Nabij uitvalswegen naar Haarlem en Amsterdam Dubbele lift aanwezig Entree met uitstraling; Vergaderruimte met beamer en Wifi; Cruise Lounge” (circa 200 m²) voor seminars, conferenties, trainingen en recepties; Bedrijfsrestaurant Felison Terminal Catering Punt

Goede (gratis) parkeergelegenheid Full service op een unieke locatie met zeer goede parkeermogelijkheden! Mogelijkheid tot volledige IT ondersteuning

Prijs per m2/per jaar is € 149,- excl BTW en servicekosten.

46


ZHA14_0690_TDS_nr6 2014_2.indd 46

09-12-14 11:31

OP LE IDING

PR AKTIJK OP DE SCHOOLVLOER Va nwe g e d e p re c a i re a a rd v a n h e t we r k is het lastig om vanaf de schoolbanken j o n g e fo o d o p e r a to r s te re k r u te re n . Ze ve n t i e n b e d r i j ve n i n d e s e c to r h e b b e n i n d e Fo o d & Pro c e s Te c h Ca m p u s i n s a m e nwe r k i n g m e t h e t R e gi o Co l l e g e Z a a n s t re e k Wa te r l a n d d e handen ineengeslagen om daar w a t a a n te d o e n . T E K S T: R O B S C H O E M A K E R

S

teen en been klagen industriële bedrijven over de moeite die ze hebben om Goed opgeleide technische mensen te vinden. De situatie in de foodindustrie was tot voor kort helemaal hopeloos omdat in deze florerende sector zoals overal de vergrijzing speelt, maar ook een behoefte aan verse krachten bij uitbreidingen. Wim van Amersfoort, directeur van het Regio College: “Wat het zo lastig maakt mensen te vinden, is de precaire aard van het werk. De voedselindustrie heeft instroom nodig van foodoperators, die een zogeheten BOL 2-opleiding hebben gevolgd die zich richt op 16- tot 18-jarigen. Normaal gesproken betekent dat theorie op school en stage bij een bedrijf. Maar die stages zijn er niet: wettelijk is het niet mogelijk om 16- tot 18-jarigen in stages ploegendiensten te laten draaien. Evenmin kan men vanwege de voedselveiligheid het risico lopen dat een stagiair per ongeluk een massale voedselvergiftiging veroorzaakt. Het gevolg is dat de opleiding bij het MBO is verdwenen en de aansluiting en instroom vanaf het VMBO er simpelweg niet is. Tegen de tijd dat leerlingen 18 zijn, hebben ze allang voor een andere opleiding gekozen. De foodindustrie is dan letterlijk en figuurlijk uit beeld verdwenen. Onbekend maakt onbemind. Hoe zonde is dat.”

Simulatieomgeving De oplossing is de stage in een praktijkvoorziening op school aan te bieden, een soort simulatieomgeving. Die praktijkvoorziening is er nu (zie ook ZHA 06/2012). Zeventien bedrijven uit de food- en procestechniek, verenigd in de Food & Proces Tech Campus (FPTC), hebben met financiële ondersteuning van de gemeente Zaanstad en de Amsterdam Economic Board de lesruimte bij de praktijkcentra ingericht op de techniekcampus in Zaandam. Projectleider Saskia Hovinga verzorgt de coördinatie tussen FPTC en het Regio College: “Inmiddels is al de tweede lichting aspirant (food)-operators met een tweejarige BOL-opleiding begonnen. In de praktijkruimte, die ze overigens alleen met gewassen handen en in speciale kleding mogen betreden, staan verschillende apparaten stand alone en geschakeld waarmee bedrijven in het echt ook werken. Alleen kunnen ze hier experimenteren met wat er gebeurt als er iets misgaat, of anders verloopt dan normaal. En ze moeten onder meer leren problemen op te lossen. Anders dan het heersende imago blijkt het werk in de foodindustrie dan opeens veelzijdig, schoon en verantwoordelijk, met uitstekende salaris- en loopbaankansen.” Van Amersfoort: “Natuurlijk is er volop de gelegenheid om echte bedrijven te bezoeken zodat de MBO-deelnemer kan zien wat hem of haar het best past. Na afronding van de opleiding wacht de deelnemende bedrijven dan de taak de deelnemers te verleiden juist voor hen te kiezen.” Hovinga tot slot: “Ook biedt de praktijkruimte de kans om VMBO-leerlingen kennis te laten maken met het vak van (food)-operators. De bedrijven zijn natuurlijk maar al te graag bereid om geïnteresseerde VMBO’ers te ontvangen.” De FPTC staat open voor procesbedrijven die soortgelijke eisen qua veiligheid, hygiëne en zorgvuldigheid aan hun aspirant-werknemers stellen. Meer info: [email protected].

•

W W W.REGIOCOLLEGE.NL ZEEHAVENS A MSTERDA M DECEMBER 2014

ZHA14_0690_TDS_nr6 2014_2.indd 47

47

09-12-14 11:32

#

1

Jij weet het. Bij bouwprojecten loop je altijd tegen onvoorziene omstandigheden aan. Of zie je gaandeweg nieuwe kansen omdat je samen steeds slimmer wordt.

De industrie is gebaat bij een sterke concurrentiepositie van het Amsterdamse en Rotterdamse haven gebied. Dura Vermeer gelooft in co-creatie. Samen zijn we tot veel meer in staat. Maken we een afspraak?

Regio Amsterdam

Melle Ketting: 06 53 59 91 55

Regio Rotterdam

Jan Willem van Arkel: 06 53 59 93 17

industrie.duravermeer.nl 48


ZHA14_0690_TDS_nr6 2014_2.indd 48

09-12-14 11:32

JUB ILE UM

D RIEWE RF VOOR

O R A N JEW E RF

FOTO: TOON BUCHNER

D e Or a n je wer f a a n de N ie uwe n d a m m e rd i j k he e f t h e t la a t s te k war ta a l van d it ja a r w at te v i e re n . D e i n 1 9 4 9 o p g e r i c hte we r f bestaat p rec ies 6 5 ja a r, te r wi j l h e t 2 5 j a a r g e l e d e n i s z i j z i c h aansloo t b ij de D am en Sh i pya rd s Gro up. B ove n d i e n ove r we e g t h e t bedr ijf een u it b reid in g m e t e e n t we e d e d o k . T E K S T: T I N A R E I N D E R S

A

l 65 jaar lang is de Oranjewerf, opgericht door een aantal Amsterdamse bedrijven, waaronder rederij KNSM, gevestigd naast de Oranjesluizen waarnaar de werf genoemd is. De Oranjewerf is gespecialiseerd in het repareren van uiteenlopende schepen. “Een van de krachten van onze werf is dat we ons niet richten op één marktsegment”, vertelt Jeen van der Werf, commercieel manager van de Oranjewerf. “We repareren van alles, van woonboot tot offshore-schip en van groot passagiers- tot binnenvaartschip. Momenteel hebben we zelfs twee kantoorpontons liggen die vanuit Engeland hierheen gesleept zijn. Die knappen we nu helemaal op. Deze klant wilde per se bij een werf van de Damen-groep repareren en is zo bij ons gekomen.”

Damen Shipyards Vijfentwintig jaar geleden, de tijd dat de ene scheepswerf na de andere omviel, sloot de Oranjewerf zich aan bij de Damen Shipyards Group. “Damen is een grote naam. Wij waren indertijd een van de eerste reparatiewerven die in handen van Damen kwam. In principe is elke werf binnen de groep zelfstandig en verantwoordelijk voor zijn eigen werf. Maar we werken natuurlijk wel samen. We treden tegenwoordig naar buiten als één bedrijf.” Het gaat goed met de Oranjewerf, er zit vooral flinke groei in de offshore en de Rijnpassagiersvaart. “Omdat wij een drijvend dok hebben, kunnen wij de schepen snel uit het water halen. De passagiersvaart werkt volgens een heel strak sche-

ma: in de ochtend passagiers afzetten bij het Centraal Station en hen ’s avonds weer ophalen. Daarom komen passagiersschepen vaak bij ons om voor een reparatie. Zo’n schip vaart naar de overkant, we laten het dok zakken zodat het schip naar binnen vaart, dan pompen we het dok leeg en ligt het schip droog. Ons drijvend dok is 135 bij 23 meter; daar passen ze allemaal in. We voeren allerlei soorten reparaties op deze schepen uit. Nu ligt er eentje waar we een staalreparatie aan moeten doen, omdat hij over een kei is gevaren. Het kan zijn dat we bij een volgende de schroef moeten vervangen.”

Tijdsdruk De dokbezetting van het drijvend dok is bijna honderd procent, waardoor de Oranjewerf weleens werk moet onderbrengen bij een andere Damen-werf. Vooral voor de passagiersvaart is dat lastig omdat die vanwege de tijdsdruk liever een werf in de buurt hebben. Daarom kijkt de werf naar mogelijkheden om uit te breiden met een tweede drijvend dok. De ruimte is er, aan financiering en vergunningen wordt gewerkt. Van der Werf twijfelt er niet aan dat er voldoende werk is voor het tweede dok. Ondertussen werkt de werf als erkend leerwerkbedrijf al aan het opleiden van medewerkers. “We hebben nu 35 vakmensen in dienst en staan altijd open voor jongeren die hier het vak willen leren. Scheepsreparatie is een vak dat je in de praktijk moet leren. Bij ons kan dat.”

•

W W W.OR ANJEWERF.COM


ZHA14_0690_TDS_nr6 2014_2.indd 49

49

09-12-14 11:32

MAKING THE DIFFERENCE

SGS is unique in the market in finding and creating opportunities and is recognized as the global benchmark for quality and integrity. As the world’s leading inspection, verification, testing and certification company, with more than 64,000 employees, SGS operates a network of over 1,250 offices and laboratories around the world. SGS helps to improve quality, safety, performance and efficiency for the following industries: Agricultural - Automotive Consumer Testing - Environmental - Industrial - Life Science - Minerals - Oil, Gas & Chemicals - Systems & Services Certification Governments & Institutions.

SGS GROUP NETHERLANDS

SGS GROUP BELGIUM

SGS BRANCHE OFFICE

Malledijk 18 P.O. Box 200 NL-3200 AE Spijkenisse t +31 (0)181 69 33 33 e [email protected]

SGS House Noorderlaan 87 B-2030 Antwerpen t +32 (0)3 545 44 00 e [email protected]

Jarmuiden 65 NL-1046 AE Amsterdam t +31 (0)20 448 77 00 e [email protected] e [email protected]

WWW.SGS.COM 50


ZHA14_0690_TDS_nr6 2014_2.indd 50

09-12-14 11:32

POLITI E K

F R EE ZONE S VOOR E CONOM I SCHE AC TIVIT EIT

G ee f b edr ijven m eer vr ijh e i d e n ze k r i j g e n d e k a n s o m te gro e i e n. Dat is h et idee a c h ter de f reezo nes . M o g e li j k k r i j g t o o k d e Amsterd a m s e h aven en k ele v a n d e ze g e b i e d e n wa a r b e d r i j ve n a a n minde r reg el s g eb o n d en z i j n .

T E K S T: J A N VA N D E N B E R G

E

en bekende klacht van bedrijven is dat zij aan te veel regels moeten voldoen. Politici nemen zich publiekelijk vaak voor om de regeldruk te beperken, maar in de praktijk valt dit meestal tegen. In de gemeenteraad van Amsterdam leeft echter een interessant plan om te experimenteren met het verlichten van de regeldruk in bepaalde gebieden in de haven. Als het aan VVD, D66 en SP ligt, gaat dit op korte termijn gebeuren. Deze partijen willen een zogeheten freezone instellen in de Amsterdamse haven, waar bedrijven kunnen ondernemen zonder al te veel hinder te ondervinden van regels.

Impuls VVD-raadslid Marja Ruigrok zegt hierover: “Freezones geven een impuls aan het bedrijfsleven. Het coalitieakkoord biedt bedrijven de mogelijkheid zich tot 2040 in de haven te vestigen. We moeten deze kans grijpen en ervoor zorgen dat een deel van de haven een regelluwe proeftuin wordt voor nieuwe en bestaande bedrijven.” De gedachten gaan hierbij uit naar de Coenhaven en de Vlothaven en aan de zuidkant van de Westhaven. Hier liggen terreinen die tot nu toe niet waren uitgegeven, omdat onzekerheid heeft bestaan over de termijn waarop deze terreinen voor het bedrijfsleven beschikbaar zouden zijn. Naast het verminderen van de regeldruk pleiten D66, VVD en SP ook voor het wegnemen van belemmeringen, veroorzaakt door te strikte bestemmingsplannen. “Juist het flexibel en ondernemersvriendelijk bestemmen - waarbij meerdere bestemmingen op een terrein mogelijk zijn - stimuleert bedrijven om zich te vestigen in een freezone”, meent D66- raadslid Guus Bakker. Bij het Havenbedrijf Amsterdam zijn er nog geen nauwkeurig omschreven plannen over freezones, zegt perswoordvoerder Anja de Kiewit. “We onderzoeken het plan nog. Wel vinden we het interessant. Het biedt aanknopingspunten voor bestaande en nieuwe bedrijven in de haven en het kan versterkend werken op het vestigingsklimaat. We denken eventueel aan regelluwe gebieden, waar we natuurlijk scherp letten op bijvoorbeeld geluid en externe veiligheidscontouren. Het gaat erom om binnen die grenzen op een makkelijker manier

FOTO: HENK HONING

te opereren.” Wat dit betreft zijn het Havenbedrijf en de politieke partijen het overigens geheel eens.

NDSM Freezones zijn geen nieuw idee; ook niet in Amsterdam. Ze passen binnen de ook in het Amsterdamse veel gehoorde wens om de lasten van ondernemers door regelgeving te beperken. Voorbeelden hiervan zijn beperking van regels voor de horeca en minder strenge vestigingsregels op het NDSM-terrein en op Buiksloterham. Ook Rotterdam kent een vorm van freezones, of beter high trust zones. Hierin wordt een deel van de regels gehandhaafd door de gemeente en een deel door het havenbedrijf. Voor een bepaalde kwestie hoeven ondernemers maar bij een van de twee een vergunning aan te vragen. Ook dat is een manier om de administratieve lastendruk te beperken.

•


ZHA14_0690_TDS_nr6 2014_2.indd 51

51

09-12-14 11:32

G O ED DO E L

O R A M STE UNT M E TA KI DS M ede wer k ers en l ed en va n O R AM haald en b ij de l a a t s te D a m to t D a m lo o p vee l gel d o p vo o r M et ak id s. D e ze st ichtin g b ren gt s to fw is s e l i n g s z i e kte n onder de aan d a c h t en we r f t fo n d s e n voor h et n o o d za k el ijk e o n d e r zo e k . T E K S T: N O O R B AC K E R S

“O

nderzoek is het enige dat uitzicht biedt op een behandeling van deze levensbedreigende ziekte”, vertelt Jantien van der Laan van Metakids. Er zijn in Nederland ruim 10.000 gezinnen met een of meer kinderen met een stofwisselingsziekte. Omdat voor een stofwisselingsziekte nog onvoldoende behandeling bestaat, wordt bijna de helft van alle kinderen met deze ziekte nooit ouder dan achttien jaar. Veel van de overige kinderen zijn levenslang zwaar lichamelijk en geestelijk gehandicapt. “Toch is er bij de farmaceutische industrie en bij de Nederlandse overheid te weinig aandacht voor deze ernstige ziekte. Onderzoek brengt een behandeling voor kinderen met stofwisselingsziekte dichterbij.” Kansloos bestaat niet. Deze drie woorden staan voor de enorme drive van stichting Metakids. Vol optimisme kijken zij naar de toekomst. Want er zijn goede voorbeelden van onderzoeken die tot succesvolle behandelmethodes hebben geleid. “Nu kunnen bijvoorbeeld maar liefst veertien behandelbare stofwisselingsziekten met de hielprik worden opgespoord. Voorheen waren dat er slechts drie. Toch worden er nog te veel zieke kinderen geboren die niet zijn te behandelen. Dus blijven we ons inzetten voor hen, voor nu en voor de

toekomst. Gelukkig zien we dat steeds meer bedrijven ons voor langere tijd omarmen.”

Pubquiz Om haar doelen te behalen, heeft Metakids veel geld nodig. Op persoonlijke titel of vanuit uw bedrijf kunt u Metakids steunen, bijvoorbeeld door een donatie of sponsoring, eventueel gekoppeld aan een actie of evenement. Van der Laan: “Zo hebben wij eerder een leuke pubquiz georganiseerd en geld ingezameld bij een bedrijf. Maar ook de jaarlijks Lentelunch, een stijlvol fondsenwervingenevenement in de Kromhouthallen aan het IJ. Bedrijven zijn daar graag bij door het imponerende uitzicht op het water, het eten van Ron Blauw en een optreden van Youp van ‘t Hek. Wij denken graag samen met u na over de mogelijkheden voor uw onderneming. ORAM heeft bijvoorbeeld een loterij gehouden om geld in te zamelen en er liepen twee medewerkers en vier leden mee met de Dam tot Damloop.” “Alle zes hebben ze de finish gehaald”, vertelt Frijkje Bakker van ORAM. “En niet onbelangrijk, wij hebben een inzamelingsactie gehouden. Inclusief de ORAM-loterij werd door de ORAM’ers ruim zesduizend euro opgehaald voor Metakids. Daarmee behoorden we tot de top van inzamelaars voor de loop.” Collega Anouk de Morree wist in haar eentje zelfs 1.500 op te halen. “Dit alles hebben wij gedaan vanuit persoonlijke betrokkenheid bij stofwisselingsziekten. We weten hierdoor persoonlijk dat het een grote impact heeft op vele kinderen en de gezinnen waarvan zij deel uitmaken.”

•

W W W.METAKIDS.NL

52


ZHA14_0690_TDS_nr6 2014_2.indd 52

09-12-14 11:32

HAV EN B EROEPE N T E K S T E N F OTO : E V E R T B R U I N E K O O L

N I CO WIJ N A NDS

‘Hier kennen alle medewerkers elkaar bij naam’ In Zeehavens Amsterdam werken ongeveer 59.000 mensen in uiteenlopende functies en beroepen. In de serie Havenberoepen is een van hen aan het woord. In deze aflevering Nico Wijnands, ladingcontroleur bij SGS in Amsterdam. “Ik ben geboren in Maastricht en verhuisde als kleine jongen naar de Zaanstreek. Ik vond het daar prachtig en was vooral geïnteresseerd in de binnenvaart. Al heel jong ging ik werken als matroos. Van matroos werd ik stuurman en uiteindelijk schipper. Al met al heb ik zeven jaar als stuurman/matroos en zeven jaar als schipper gewerkt. Pas toen mijn kinderen in 1980 naar school gingen, zocht ik een baan aan de wal. Dat werd natuurlijk een baan in de haven. Ik heb voor heel wat bedrijven gewerkt tot ik uiteindelijk in 1987 werd uitgeleend aan SGS. Dat bedrijf levert inspectie-, controle-, analyse- en certificeringdiensten aan kopers en verkopers van allerlei goederen. SGS heeft vestigingen in 140 landen. Wereldwijd werken er ruim 80.000 mensen. Je zou denken dat je dan verloren raakt in de massa, maar niets is minder waar. Hier kennen alle medewerkers

Leeftijd: 61 jaar Functie: ladingcontroleur

elkaar nog bij naam. Dat was toen zo en dat is nu nog zo. In 1989 ben ik officieel in dienst gekomen van SGS en dit jaar vier ik alweer mijn 25-jarig jubileum.”

Bedrijf: SGS Werkzaam in de haven sinds: 1980

Schippersdiploma “Om dit werk te kunnen doen moet je zowel allrounder als specialist zijn. Ik had natuurlijk al mijn stuurmanspapieren en mijn schippersdiploma. Toen ik in 1980 in de haven begon, heb ik de opleidingen Allround Havenmedewerker 1 en 2 gedaan. Daar zit het onderdeel goederencontroleur al in. Om voor SGS te kunnen werken, heb ik een praktijkgerichte opleidingen gevolgd en nog steeds volg ik regelmatig workshops en cursussen. Je moet immers alles kunnen controleren wat wordt aangeboden. Het gaat vooral om cacao en andere agri-producten. Maar je moet bijvoorbeeld ook kleding kunnen controleren. Wij bemonsteren de lading, controleren dat in het lab en stellen vervolgens een onafhankelijk rapport op.”

Verstekelingen “Het leuke is dat je door heel Nederland werkt. Het is maar net welk contract je

uitvoert. Bij import ben je vaak in de haven. Maar bij een exportcontract kan het gebeuren dat je daar waar de containers worden geladen aanwezig moet zijn. En dan sta je ineens in Bunschoten, Kampen, Meppel of Koog aan de Zaan. Niet alleen je werklocatie en de lading die je moet controleren verschillen. Er is ook af en toe sprake van onvoorziene situaties. En dan heb ik het niet over een lading waarvan een deel door broei is aangetast. Zo heb ik ooit eens iemand tussen de lading ontdekt die daar niet thuishoort. Het gaat dan om verstekelingen die zich aan boord hebben verschanst en wekenlang hebben overleefd met niet meer dan een klein beetje voedsel en water. Als je dat ziet, blijft het je bij. Dat vergeet je nooit meer. En dan denk ik weleens: wat hebben wij het hier toch goed.”


53

TERLAND ZHA14_0690_TDS_nr6 2014_2.indd 53

09-12-14 11:32

T E K S T: X X

ww

a4 advertentie marpol.indd 1

54

16-05-11 13:51


ZHA14_0690_TDS_nr6 2014_2.indd 54

09-12-14 11:32

JURI DI S C H E HAV EN Z AK E N T E K S T: E R N S T B U LT H U I S

Mr. Ernst Bulthuis is partner bij ROHE Advocaten in Amsterdam. Elke editie behandelt de maritiem advocaat een actueel juridisch thema voor het bedrijfsleven in de Amsterdam havenregio. Ditmaal: voedselveiligheid.

Wel of geen HACCP-plicht? Veiligheid en hygiëne staan voorop in de voedselindustrie. Hiertoe is veel Europese regelgeving geïntroduceerd. Grotere risico’s bestaan veelal bij overgangspunten in de productieketen, bijvoorbeeld wanneer een halffabricaat wordt vervoerd naar een andere locatie voor verdere verwerking. Voor die kritieke punten dient zogenaamde HACCP-regelgeving (Hazard Analysis and Critical Control Points). De HACCP-regelgeving bepaalt hoe en wanneer voedsel gecontroleerd moet worden. Deelnemers in de productieketen dienen procedures na te leven die hygiëne bij die kritieke punten waarborgen. Maar hoever gaat die plicht? Als je bijvoorbeeld slechts tussenpersoon bent in de voedselhandel? Daarover gaat een recente uitspraak van het College van Beroep voor het Bedrijfsleven (ECLI:NL:CBB:2014:410). Centraal staat een agent voor buitenlandse fabrikanten van grondstoffen voor levensmiddelen. Deze tussenpersoon bemiddelt in de verkoop van die stoffen. Hij krijgt de stoffen niet fysiek in handen en houdt slechts een bemiddelingskantoor. Op papier wordt de agent wel enige tijd eigenaar van de goederen, tot (door)verkoop plaatsvindt. Hij regelt ook transport van de goederen, maar voert dat niet zelf uit. Naar aanleiding van een klacht over een vitaminepreparaat, wordt controle uitgevoerd bij de agent, waarbij de Nederlandse Voedsel en Warenautoriteit (NVWA) vaststelt dat geen HACCP-protocol wordt nageleefd. Daarvoor wordt hem een boete opgelegd, die de agent aanvecht. Hij is van mening dat hij geen levensmiddelenbedrijf is, aangezien hij geen voedsel produceert, verwerkt of distribueert. De HACCP gelden dus niet. Onze agent vindt gehoor bij de rechtbank. Nu slechts sprake is van een bemiddelingskantoor en er geen fysiek contact is met de producten, genereert hij geen risico voor de voedselveiligheid. Bovendien waren de andere betrokken partijen

in de keten wel HACCP-gekwalificeerde bedrijven. Hieruit volgt volgens de rechtbank dat de agent de regels niet heeft overtreden, zodat de NVWA geen boete op had mogen leggen. NVWA gaat in hoger beroep.

Exploitant Het College stelt vast dat HACCP-regels toepasselijk zijn op elke onderneming die ‘exploitant’ is van een levensmiddelenbedrijf. Exploitant van een levensmiddelenbedrijf ben je indien sprake is van activiteiten in enig stadium van productie, verwerking en distributie van levensmiddelen. Hieronder vallen ook opslag, vervoer, verkoop of levering. Fysiek handelen met voedsel is dus geen vereiste om aangemerkt te kunnen worden als levensmiddelenbedrijf. De rechtbank ging te kort door de bocht. Uiteindelijk oordeelt het College dat de verplichting van de exploitant zich te houden aan de toepasselijke hygiëne voorschriften zich slechts uitstrekt tot de genoemde momenten, voor zover zij die onder haar beheer heeft. Aangezien de ondernemingsactiviteiten in dit geval geen behandeling van levensmiddelen betreffen, beperkt dit de zorgplicht. Boete afgewezen. Met een principiële omweg bereikt het College hetzelfde resultaat als de rechtbank. Dat principe leert ons echter dat een tussenpersoon in de voedselhandel zich weldegelijk iets aan moet trekken van de Europese hygiëneregels, ook al heeft hij het product nog nooit gezien of in handen gehad.

•

AAN DE INHOUD VAN DIT ARTIKEL ZIJN GEEN RECHTEN TE ONTLENEN. VOOR EEN REACTIE KUNT U E-MAILEN MET: [email protected]

MR. ERNST BULTHUIS

is maritiem advocaat en partner bij ROHE Advocaten in Amsterdam. FOTO: AMPORTS

Een tussenpersoon in de voedselhandel moet zich weldegelijk iets aantrekken van de Europese hygiëneregels


ZHA14_0690_TDS_nr6 2014_2.indd 55

55

09-12-14 11:32

T WITTER T W I T T E R . CO M / A M P O R T S

Ook Amports is volop bezig met social media. Inmiddels telt het Twitteraccount @amports zo’n 2.400 volgers en dat aantal groeit snel. Op deze pagina de leukste tweets die de afgelopen weken voorbijkwamen. Marleen vd Kerkhof @MfvandeKerkhof 28 nov. 2014 @emmaatwork: Dertje Meijer, directeur @ HavenAmsterdam doneert namens havenbedrijfsleven 52.500 euro uit aan Emma at Work! #Havengildediner

Laura Ouderkerken @Laudiepau 3 dec. 2014 Super leuk; de foto’s van #havengildediner! Dank @Amports en @serverloos voor de geslaagde avond! #nagenieten http://t.co/ LGjTvwrVdZ

Marja Ruigrok @marjaruigrok 28 nov. 2014 Mooi! #Havengildediner en ik zit naast een Rum Baron, die zo’n 50 miljoen liter rum in... https://t.co/OY1gxBnmAy http://t.co/ bWBXK1Ccp1

AmsterdamCruisePort @AMS_Cruise_Port 1 dec. 2014 @Amports @Hotel_Okura bedankt voor de geslaagde avond! Wat een bruisende havenregio hebben we toch :-)

oram @oram_amsterdam 28 nov. 2014 Fantastisch & terecht,Kees Jan Hendriks v CJ Hendriks wint havenpenning! Bestuurslid #ORAM #Havengildediner @Amports http://t.co/0qy6C6LFIg Frijkje Bakker @FrijkjeBakker 28 nov. 2014 Hilarische @MichaWertheim bij #Havengildediner #Feyenoord @amsterdam http://t.co/ J73huiH1Bj

Dilan Yesilgoz @DilanYesilgoz 29 nov. 2014 Wat een mooie avond bij het 69ste #Havengildediner.Veel dank aan iedereen.En voor de fijne chocolaatjes voor thuis http://t.co/ djfKAc4sIZ

Port of Amsterdam @PortofAmsterdam 28 nov. 2014 @amports Dertje Meijer dankt alle partners voor steun in aanloop naar besluit over sluis, in het bijzonder wethouder Ollongren

Marja Ruigrok @marjaruigrok 28 nov. 2014 Voorzitter Frans Bauts @amports gaat in 2019 een dansje doen omdat de nieuwe Zeesluis er gaat komen! #Havengildediner

ZHA14_0690_TDS_nr6 2014_2.indd 56

Zeehavens Amsterdam @Amports 26 nov. 2014 De gemeenteraad stemt in met de aanleg van de tweede grote #zeesluis bij #IJmuiden! We hebben een ‘GO’! http://t.co/FoD5CIAPAS

oram @oram_amsterdam 26 nov. 2014 Hij komt, hij komt! A’damse @gemeenteraad020 besluit positief over nieuwe #zeesluis. Goed nieuws voor economie!! @ HavenAmsterdam @Amports oram @oram_amsterdam 28 nov. 2014 169000 banen dankzij de havens in NL, havens van cruciaal belang zegt @MinPres Mark Rutte bij #Havengildediner http://t. co/9rpEhGCjKH

Havenbedrijf Adam @HavenAmsterdam 26 nov. 2014 Fantastische avond, Amsterdamse gemeenteraad stemt voor versnelde aanleg van de #zeesluis!

Hebt u ook een interessant havennieuwtje? Volg ons en richt uw bericht, eventueel met foto, aan @amports. De leukste tweets worden meegenomen in Zeehavens Amsterdam.

09-12-14 11:32

A MPORTS W W W. A M P O R T S . N L

Hup AYOP!

ACP huist in bij Amports

Samen ben je sterker. Dat bewees een dertigtal AYOP- en Amports-leden tijdens de recentste editie van de jaarlijkse Offshore Energy-beurs die op 28 en 29 oktober in de RAI Amsterdam plaatshad. Centraal ontmoetingspunt was het gezamenlijk opgerichte AYOP-paviljoen.

FOTO: HAVENGEBOUW

We noteerden de volgende quotes: Frank Korf, eigenaar Industrial Pump Group Nederland BV: “Door elkaars contacten te delen, help je elkaar een beetje.” Nicole van Ham, sales- en marketingmanager MTC International: “Met onze deelname aan dit paviljoen zitten we midden in de doelgroep.” Erik Gunderson, salesmanager Pronk Multiservices: “Ik zie een spin-off tussen concullega’s optreden. Iedereen heeft z’n eigen specialiteit en zo vul je elkaar aan.” Victor Gerke, directeur Identico: “Je maakt hier in het paviljoen makkelijker contact dan wanneer je ergens alleen met je standje staat. Bovendien: onder één paraplu is het gezelliger en informeler.” Per 1 januari 2015 zal het bureau van promotie-organisatie Amsterdam Cruise Port inhuizen bij Amports op de 13e etage van het Havengebouw. ACP houdt zich bezig met de regionale en internationale promotie van de cruisevaart van en naar Amsterdam. Eerder dit jaar betrokken de medewerkers van Amports en ORAM hier een nieuwe gemeenschappelijke werkruimte. Met de komst van de twee collega’s van Amsterdam Cruise Port, komt er op de 13e etage van het Havengebouw een vierde organisatie bij die zich inzet voor de promotie, ontwikkeling en belangenbehartiging van de Amsterdamse havenregio. Ook gevestigd op de 13e etage is immers Amsterdam IJmuiden Offshore Port (AYOP) de regionale promotie-organisatie voor offshore wind, olie en gas. De organisaties profiteren van elkaars nabijheid, wat samenwerking en uitwisseling bevordert.

•

AG ENDA Events Haventennistoernooi, april 2015 Havengolftoernooi, mei 2015 Havenfestival IJmuiden, september 2015 Havendebat Amsterdam, oktober 2015 Havengildediner, november 2015

De volgende bedrijven (AYOP- en/of Amports-leden) gaven acte de présence: Zeehaven IJmuiden, Port of Amsterdam, ASCO Holland (Logistics) BV, Bek & Verburg, BK Maritiem, Boon Transport, Buko, Breman Machinery, CMF Central Mudplant & Fluid Services BV, DOES, Dolphin Electro Industrie, EPMC Europe, Gemeente Velsen, Identico, Industrial Pump Group Nederland BV, Iskes Towage & Salvage, KVSA Logistics, Lashuis Haprotech, MAIN BV, Mammoet Nederland BV, MEO BV, Maritieme Academie Holland, MTC International, Niron Staal, Peterson IJmuiden, Pronk Multiservice, Royal Dirkzwager, USA United Stevedores Amsterdam BV, Venus & De Waard, VOPAK Agencies en Willis.

•

Beurzen EWEA Offshore Wind, maart 2015 (AYOP) Intermodal Sao Paulo (NCH), april 2015 Breakbulk Europe, mei 2015 Transport & Logistic München, mei 2015 Offshore Europe Aberdeen, september 2015 (AYOP) Offshore Energy Amsterdam, oktober 2015 (AYOP) Voor agenda-updates kijk op: www.amports.nl

FOTO: REINDER WEIDIJK

69 e Havengildediner Wat een geweldige avond was het en wat zijn we trots dat we dit feest als Amports mogen organiseren! Er komt aardig wat kijken bij de organisatie van dit jaarlijkse festijn, ook al kan je zeggen dat we na 69 edities de nodige ervaring hebben opgebouwd. De voorbereidingen op het Amports bureau beginnen ieder jaar zo’n half jaar van te voren. Dit jaar was de organisatie extra spannend vanwege de besluitvorming rond de sluis en de komst van de Minister President. Het positieve besluit over de sluis zorgde voor de juiste energie in de zaal. Dank aan alle gasten en sponsoren! We verheugen ons nu alweer op de editie van 2015, de 70e!

•

Amports, de collectieve promotieorganisatie voor de Amsterdamse havenregio ZEEHAVENS A MSTERDA M DECEMBER 2014

ZHA14_0690_TDS_nr6 2014_2.indd 57

57

09-12-14 11:32

M EN SE N

G EE N BOOT M I SS EN Hans Blo mvl iet is een b ek en d g e z i c ht in he t h aven geb ied. G e w ap e n d m e t e e n came r a fiet s t h ij van h et s l u i ze n c o m p le x in I Jmuiden to t de A m s terd a m s e have n om zoveel m o gel ijk s c h ep en o p d e ge voelige p l a a t va s t te l eg g e n . “M i j n fie t s is m ijn k an to o r, ik n eem m i j n boter ha m m en m ee in m ijn f i e t s t a s s e n . Want voo r je h et weet , m is j e e e n s c h i p.” T E K S T: P I E T E R VA N H O V E

E

lke morgen om zes uur is Hans Blomvliet (72) te vinden achter zijn computer. Dan bekijkt hij via scheepvaartsites welke vaartuigen die dag aankomen in de sluizen van IJmuiden. “Ik smeer mijn brood, pak de fiets en ga vanaf mijn woonplaats Heemskerk naar de Beverwijkse haven, vervolgens via de sluizen naar IJmuiden, kijk daar rond en ga vervolgens weer terug. In de zomer plak ik Amsterdam er vaak nog aan vast. Met een beetje mooi weer kan ik doorgaan tot twaalf uur ’s avonds.” Altijd gekleed in een zwarte leren jas en pet. En overal klikt hij met zijn digitale camera. Aan het eind van de dag plaatst Hans de foto’s op sites die met schepen van doen hebben of sites van huis-aan-huiskranten. Dat doet hij zeven dagen per week. Vele tienduizenden foto’s heeft hij het afgelopen decennium gemaakt. “Op sommige dagen maak ik wel vijfhonderd.” Als kind woonde en speelde Blomvliet hij in het Beverwijkse havengebied en was onder de indruk van de dynamiek. Zijn werkend leven bracht hij door bij Spierings Staalwerken in Beverwijk en kwam daar ook in aanraking met de scheepsbouw. De passie voor fotografie komt van huis uit. “Het was mijn vaders grootste hobby. Hij had in die tijd – we hebben het over de jaren vijftig van de vorige eeuw – een camera. Dat was een zeldzaamheid. In de keuken ontwikkelde hij de foto’s. Blijkbaar heb ik die voorliefde van hem overgenomen.” Na zijn pensionering in 2004 was het voor de Heemskerker de grote vraag wat hij de rest van zijn leven zou doen. Hij

DE MOOISTE Hans Blomvliet: “Mijn mooiste foto is die van het tallship Kruzenshtern tijdens Sail 2010. Alsof je terug in de tijd gaat, naar de jaren zeventig, naar de televisieserie The Onedin Line.”

FOTO: GWENDELYN LUIJK

kocht een digitale camera en trok er vervolgens op uit. Naar Amsterdam, Zaandam, IJmuiden, Beverwijk of Schiphol. Werkelijk alles legde hij vast, van weilanden en boerderijen tot industriële complexen. Langzaam maar zeker specialiseerde Blomvliet zich in de scheepvaart. Zeilschepen uit de vorige eeuw hebben zijn voorkeur. “Maar van nieuwe passagiersschepen of baggerschepen kan ik ook genieten. Het mooiste is natuurlijk wanneer je een schip hebt dat voor het eerst een haven aandoet.”

Fotoseries De Heemskerkse fotograaf vindt het leuk bepaalde ontwikkelingen vast te leggen. Zoals enkele jaren geleden de aanleg van de viscontainerterminal in de IJmuidense haven. Alle vorderingen heeft hij gefotografeerd, van het slaan van de eerste damwanden tot de voltooiing van het project. Blomvliet wil dat ook doen tijdens de aanleg van de grote zeesluis. Dergelijke fotoseries kunnen voor het bedrijfsleven interessant zijn. Heeft hij al opdrachten gekregen? Met andere woorden: verdient hij wat aan zijn hobby? Hij lacht: “Het is voor mij louter een liefhebberij. Ik doe het niet voor geld. Ik geef alles gratis weg.” Altijd onderweg, overal te vinden in havens. Waarom niet liever achter de geraniums? “Scheepvaart was altijd mijn grote liefde. Mijn ouders wilden echter niet dat ik een maritieme opleiding zou volgen. ‘Er gebeuren gekke dingen aan boord van schepen’, zeiden ze. Dus kon ik geen nautische loopbaan volgen. Ik probeer die schade nu in te halen.”

•

SCHEEPVA ARTNIEUWS.BLOGSPOT.COM

58


ZHA14_0690_TDS_nr6 2014_2.indd 58

09-12-14 11:32

HI STOR I E I N DE HAV E N T E K S T: J O R I S M O E S

Kok bij het aanrecht aan boord van een schip van de Stoomvaart Maatschappij ‘Nederland’. FOTO: HET SCHEEPVAARTMUSEUM

De inwendige mens Het thema van dit nummer onderstreept dat Amsterdam een haven is waar voedingsmiddelen een belangrijke plaats innemen. Vorig jaar sloeg de havenregio er meer dan 10 miljoen ton van over. Granen, soja, vis, cacao, wijnen, sappen, zonnebloemzaden, aardappelen, gedistilleerd en nog veel meer. Maar hoe zat het met de bevoorrading van schepen in de oude zeiltijd? De foodsector gaat over de eerste levensbehoeften, die in onze westerse wereld in ruime mate aanwezig zijn. Wij eten en drinken veel en zijn daarom te dik. Ik vroeg mij af hoe het vroeger was voordat supermarkten begonnen ons in te pakken met zoveel meer dan we nodig hebben. Toen we het nog moesten stellen met het kruidenierswinkeltje op de hoek, de melkboer, slager en groenteboer. Hoe kon de detailhandel vroeger zijn waren goed houden zonder ijskast of diepvries? En aan boord van de zeilschepen: wat was daar te eten tijdens al die maanden op zee? Amsterdam groeide al in de vijftiende eeuw uit tot een van de belangrijkste handelshavens van Noordwest-Europa. Een belangrijk deel van de koopwaar bestond toen al uit voedingsmiddelen. De Amsterdammers beschikte over een handelsvloot om het vervoer en de handel in eigen hand te houden. Bier, wijn, graan,

zuidvruchten, vlees en vis zijn enkele voorbeelden van ‘eetbare lading’, die via Amsterdam werd aan- en afgevoerd. Nog steeds heeft de Noordzeekanaalregio een indrukwekkende overslag van voedingsmiddelen. Onderweg naar Batavia per zeilschip in de Gouden Eeuw werd maar een enkele haven aangelopen om vers voedsel in te nemen. De VOC had daarvoor een nederzetting op de het zuidelijkste stukje Afrika, Kaap de Goede Hoop. De scheepskok was een belangrijk lid van de bemanning. Hij hield de mannen gevoed en zorgde dat de proviand eetbaar bleef. Al in de Middeleeuwen waren er methoden bekend om bederf tegen te gaan. En die kennen wij nog steeds! Denk maar aan het pekelen en het roken van vlees en vis, het inleggen in zuur (zuurkool) of het versuikeren van vruchten (jam). Aan boord was bij vertrek voldoende proviand voor enkele maanden. De kok was streng op bedorven etenswaar. Wat hij niet vertrouwde ging overboord. Hij wist dat hij het eten voldoende moest koken en bakken, ook al was hem niets bekend over bacteriën en ziektekiemen. Anders kreeg de bemanning buikloop. In elk geval hadden onze voorouders wel veel sterkere magen dan wij nu. De meeste etenswaren – vast of vloeibaar – waren opgeslagen in eikenhouten vaten in het scheepsruim, dus enigszins koel. Zolang een vat tot de nok toe gevuld was, zodat er geen of nauwelijks lucht boven stond, bleef

de inhoud maandenlang goed. Een wagenwiel kaas bleef houdbaar omdat die met een laagje paraffine was ingesmeerd. Aardappelen, uien, bieten en appels waren opgeslagen in jute zakken. Vruchten waren belangrijk vanwege de vitaminen, anders brak er scheurbuik uit. De scheepskok bakte om de dag vers brood. Daarnaast had hij een voorraad scheepsbeschuit. Het ontbijt bestond uit boterhammen met kaas, gepekeld vlees of vis, meestal haring of makreel. Daar werd een mok koffie bij gedronken. Als de wacht acht glazen had geslagen (12 uur) was het tijd voor de warme maaltijd. De bemanning ‘voor de mast’ kreeg stamppot, opgediend in een grote pot, uitgedeeld met pollepel. Hutspot, zuurkool, raasdonders, boerenkool, we zijn de recepten nooit vergeten. In de grote kajuit op het achterschip aten schipper, stuurlieden en passagiers aan een gedekte tafel met mes en vork. Daar werd een heel menu opgediend. Eerst soep, dan vlees of vis, aardappelen en groente. En er werd een glaasje Kaapse wijn bij gedronken. De kok probeerde met de beperkte middelen van toen er steeds iets moois van te maken. Dat was zijn beroepseer en belangrijk voor het welzijn van de hele equipage. Vooral de cruisevaart houdt de oude tradities van de scheepskok uit de VOC-tijd hoog. Aan boord moet goed worden gegeten. Eigenlijk is dat nooit anders geweest.

•


ZHA14_0690_TDS_nr6 2014_2.indd 59

59

09-12-14 11:33

D E B EST E W EN SE N U IT ZEEHAVEN S AM ST ERDAM Zeehaven IJmuiden N.V. wenst u fijne kerstdagen en een voortvarend 2015!

Havenclub Amsterdam wenst u een zalig uiteinde. Met ons jubileumjaar voor de boeg (1950-2015), kijken wij samen met u uit naar een fantastisch 2015. www.havenclub.nl

Namens ROHE Advocaten: Dank voor een mooi jaar, mooie feestdagen en een behouden en succesvolle vaart in 2015! Wij wensen u een geweldig 2015 waarin wij ons weer inzetten voor een optimaal ondernemersklimaat in de haven zodat u alle ruimte krijgt om te ondernemen!

Namens de Ter Haak Group wensen wij de Amsterdamse havenregio een prettige jaarwisseling en een goed, gezond en succesvol 2015!

Laten we gezamenlijk het Amsterdam-IJmond gebied als werkregio goed op de kaart zetten. Met passie en betrokkenheid werken wij aan deze mooie ambitie voor 2015! Namens al onze leden wenst OV IJmond, u prettige feestdagen en een gezond en voorspoedig 2015 toe. Ook in 2015 staat OV IJmond weer voor verbinden, behartigen en netwerken!

AYOP (Amsterdam IJmuiden Offshore Port) wenst u fijne feestdagen en gezond 2015 vol goede ‘energie’!

ZHA14_0690_TDS_nr6 2014_2.indd 60

ABN AMRO wenst u mooie feestdagen en een zeer succesvol 2015!

Havenbedrijf Amsterdam wenst u een mooi en gezond 2015. Op een succesvolle samenwerking in het nieuwe jaar! Port of Amsterdam, Port of partnerships.

09-12-14 11:33

AMSTERDAM. FOOD Levensbron voor de haven. Emma at Work. Havenpenning AMSTERDAM IJMUIDEN BEVERWIJK ZAANSTAD. MAGAZINE DECEMBER 2014 nr 6

Recommend Documents