Evaluatieverslag Old Amsterdam Food Tour Cultuurbudget 2014
CITIES Amsterdam Govert Flinckstraat 309 1074 CA Amsterdam Netherlands
CITIES Stockholm Ljusterögatan 3 116 42 Stockholm Sweden
+31 6 2161 5797
[email protected]
+46 70 990 31 16
[email protected]
Evaluatieverslag Old Amsterdam Food Tour CITIES Foundation / Cultuurbudget 2014 Achtergrond & Activiteiten
In januari 2014 werd CITIES Foundation een subsidie toegekend vanuit het Cultuurbudget 2014 voor het organiseren verschillende culturele activiteiten rond de Old Amsterdam Food Tour. Hieronder doen we verslag van de gerealiseerde activiteiten. Achtergrond In de middeleeuwen vormde voedsel het hart van het sociale, economische en politieke leven in Amsterdam. Voedsel was overal aanwezig. Ossen liepen door de straten op weg naar de veemarkt op het Spui, op de Dam vond dagelijks een grote vismarkt plaats en graan werd verhandeld in de korenbeurs op het Damrak. De stad werd letterlijk gevormd door voedsel. Behalve terug te vinden in straatnamen, is die geschiedenis grotendeels verdwenen uit het straatbeeld.
Sinds het voorjaar 2013 organiseert CITIES tours die vertellen over de geschiedenis van voedsel in de stad - de Old Amsterdam Food Tour. Lopend door het oude stadscentrum, brengen we de geschiedenis met verhalen weer tot leven. Met de ondersteuning vanuit het Cultuurbudget wilden we die geschiedenis graag nog beter invoelbaar maken door het organiseren van culturele activiteiten waarin basisschoolleerlingen, bewoners en ondernemers actief betrokken werden. Activiteiten In overeenstemming met de projectaanvraag, werden in de periode februari-mei 2014 de volgende activiteiten gerealiseerd:
CITIES Amsterdam Govert Flinckstraat 309 1074 CA Amsterdam Netherlands
CITIES Stockholm Ljusterögatan 3 116 42 Stockholm Sweden
+31 6 2161 5797
[email protected]
+46 70 990 31 16
[email protected]
Een food tour en workshop voor leerlingen van groep 5 van de Sint Antoniusschool en BSO De Boomsspijker Op 17, 24 en 31 maart 2014 hebben we gewerkt met de 30 leerlingen van groep 5 van de Sint Antoniusschool aan het thema ‘eten in de Gouden Eeuw’. De activiteiten sloten aan op het schoolbrede project over de Gouden Eeuw, en op het thema waaraan groep 5 werkte – ‘Dagelijks leven in de Gouden Eeuw’ – in het bijzonder.
Pakken. In de workshop hebben de kinderen geleerd over eetgewoontes van arm en rijk in de Gouden Eeuw, een kaart getekend van de wereld en de oorsprong van specerijen als kaneel en nootmuskaat leren kennen en twee kleine gerechten bereid: een havermoutpap met pruimen en beschuit met zelf gemalen speculaaskruiden. Foto’s, voorzien van commentaar door de kinderen, zijn tentoongesteld op de school en tijdens de Old Amsterdam Food Market op 12 april op de Nes.
Op 24 maart hebben de leerlingen een rondwandeling gemaakt rond de Nieuwmarkt, waarbij ze hebben gekeken naar waar en hoe eten verkocht werd in de Gouden Eeuw. Ze hebben geleerd over de functie van de Waag, bij Vishandel Tel een indruk gekregen van hoe de Dam geroken moet hebben toen de Vismarkt daar nog gehouden werd, en op het binnenplein van het Oost-Indisch Huis bekeken welke specerijen de VOC meebracht.
Op 1 mei 2014 hebben we een vergelijkbare activiteit verzorgd voor leerlingen van BSO de Boomsspijker. Ook hier hebben we voor de workshop de expertise van De Smaak te Pakken ingeschakeld. In een twee uur durende workshop hebben de kinderen geleerd over traditionele Nederlandse ingrediënten zoals haver en rogge, en daarvan een havermoutpap gemaakt. Daarnaast leerden ze over de herkomst van de specerijen, zoals kaneel, nootmuskaat en peper, en hebben zij zelf de specerijen vermalen en een mix voor speculaaskruiden samengesteld. Aansluitend hebben ook deze leerlingen een rondwandeling gemaakt rond de Nieuwmarkt, om te leren over de geschiedenis van voedsel in hun eigen buurt.
Op 31 maart hebben we de activiteiten afgesloten met een workshop, verzorgd door kookatelier De Smaak te
In totaal namen ruim 40 leerlingen deel aan de activiteiten.
Op 17 maart hebben we een inleiding gegeven over Amsterdam en eetgewoontes in de Gouden Eeuw.
CITIES Amsterdam Govert Flinckstraat 309 1074 CA Amsterdam Netherlands
CITIES Stockholm Ljusterögatan 3 116 42 Stockholm Sweden
+31 6 2161 5797
[email protected]
+46 70 990 31 16
[email protected]
CITIES Amsterdam Govert Flinckstraat 309 1074 CA Amsterdam Netherlands
CITIES Stockholm Ljusterögatan 3 116 42 Stockholm Sweden
+31 6 2161 5797
[email protected]
+46 70 990 31 16
[email protected]
Een historische markt op de Nes In de aanvraag was sprake van het organiseren van twee markten, een vismarkt op de Nieuwmarkt en een vleesmarkt op de Nes. In de praktijk hebben we ervoor gekozen beide markten te bundelen op één locatie. Aanleiding hiervoor was dat de Nieuwmarkt, onder andere vanwege restauratiewerkzaamheden aan de Waag, beperkt beschikbaar was voor activiteiten. Daarnaast diende zich de mogelijkheid aan krachten te bundelen met Vlaams Cultuurhuis De Brakke Grond in het kader van de tentoonstelling ‘Arbeid van de Dag’. Vanwege deze samenwerking hebben we ervoor gekozen de ‘Old Amsterdam Food Market’ te laten plaatsvinden op zaterdag 12 april 2014 op de Nes, in aansluiting op een buurtontbijt georganiseerd door De Brakke Grond. Op de markt waren tien bijzondere food ondernemers aanwezig, waarvan een aantal in de buurt gevestigd zijn: Brouwerij de Prael, chocolatier Kees Raat van Metropolitan en bakkerij BROOD. Daarnaast verzorgde een drietal ondernemers een korte lezing, waarin zij ingingen op hun werkwijze en gebruik van traditionele technieken. Diny Schouten van de Pasteibakkerij vertelde over haar ambachtelijke charcuterie gemaakt van varkensvlees, Frank Heyn van Frank’s Smoke House vertelde over de techniek van roken als een manier van conserveren en ontwerpster Sietske Klooster lichtte haar project ‘de Melksalon’ toe en liet twee verschillende melken proeven, geproduceerd in de omgeving van Amsterdam. Te midden van alles, verzorgde BROOD een workshop brood bakken.
hebben tien plaatselijke ondernemers bijgedragen en zij staan ook vermeld op de kaart. Zo brengt de kaart niet alleen de geschiedenis van voedsel tot leven, maar laat ook zien welke innovatieve food ondernemers nu in het gebied te vinden zijn. De deelnemende ondernemers zijn: Vishandel Tel, Restaurant-Café In de Waag, BROOD, het Hofje van Wijs, Mata Hari, Dwaze Zaken, Brouwerij de Prael, Metropolitan, Wynand Fockink en Eetcafé De Brakke Grond. Van de kaart zijn 5.000 exemplaren gedrukt. Deze worden verspreid via de deelnemende ondernemers, via hotels en op verschillende food events in de stad. De ondernemers worden ook meegenomen in de route van de Old Amsterdam Food Tour. De markt werd bezocht door zo’n 650 mensen: buurtbewoners, Amsterdammers en toevallige voorbijgangers. De reacties van zowel de bezoekers als de ondernemers waren zeer positief. Het Nesplein bleek zich goed te lenen voor een dergelijk initiatief en zorgde voor een prettige en intieme sfeer. Verschillende bloggers en een lokaal tv-programma besteedde aandacht aan het initiatief. Hieronder een aantal links naar verschillende mediakanalen, waarop aandacht werd besteed aan de Old Amsterdam Food Market: http://farmingthecity.net/2014/04/old-amsterdam-food-market-recaptured/ http://vimeo.com/93127380 http://vimeo.com/92854190 http://www.awesomeamsterdam.com/articles/421/old-amsterdam-food-market http://www.dezwijger.nl/107304/nl/stadbericht-289-food-time-traveling http://www.ztrdg.nl/nieuws/proef-de-geschiedenis/ http://www.foodlog.nl/agenda/old-amsterdam-food-market/
Tevens werd op de markt de kaart van de Old Amsterdam Food Tour gepresenteerd en de geschiedenis van de Vleeshal op de Nes in herinnering gebracht. Aan de kaart, met daarop historische locaties,
http://www.iamexpat.nl/lifestyle/whats-on/upcoming/amsterdam/fairs/oldamsterdam-food-market-2014 http://culi-amsterdam.nl/old-food-market-12-april/ http://amsterdamcurated.nl/old-amsterdam-food-market/
CITIES Amsterdam Govert Flinckstraat 309 1074 CA Amsterdam Netherlands
CITIES Stockholm Ljusterögatan 3 116 42 Stockholm Sweden
+31 6 2161 5797
[email protected]
+46 70 990 31 16
[email protected]
CITIES Amsterdam Govert Flinckstraat 309 1074 CA Amsterdam Netherlands
CITIES Stockholm Ljusterögatan 3 116 42 Stockholm Sweden
+31 6 2161 5797
[email protected]
+46 70 990 31 16
[email protected]
Evaluatieverslag Old Amsterdam Food Tour CITIES Foundation / Cultuurbudget 2014 Resultaten & Vervolg
Resultaten Met de activiteiten zijn we in staat geweest een brede groep kinderen, bewoners en ondernemers te betrekken en bewust te maken van de rijke geschiedenis van voedsel in hun stadsdeel: _Via de workshop en tour hebben ruim 40 basisschoolleerlingen kennis gemaakt met de geschiedenis van voedsel in hun buurt. _Door de productie van een kaart van het gebied, hebben we tien ondernemers op een nieuwe manier aan de buurt kunnen verbinden en ontwikkelen nu duurzame relaties met hen in het werken aan de Food Tour en het vergroten van bewustzijn over voedsel. Daarnaast brengt de kaart het stadsdeel op een nieuwe manier in beeld: als een plek waar in het verleden voedsel een centrale rol speelde. Een traditie die wordt voortgezet door ondernemers als Vishandel Tel, BROOD, Brouwerij de Prael en Metropolitan.
Vervolg _Momenteel presenteren we de kaart op groot formaat op verschillende (food) events in de stad. Zo geven we informatie over de geschiedenis van voedsel in het stadsdeel Centrum en wijzen we mensen op de mogelijkheid mee te lopen met de Old Amsterdam Food Tour. Food Tours worden wekelijks gegeven, afwisselend in het Nederlands en in het Engels. _Op 11 juni jl. namen 7 conciërges van 5-sterren hotels in Amsterdam Centrum deel aan de tour. Zij beoordeelden de tour met gemiddeld een 8,5. Via de hotels zullen we nu de tour ook aan toeristen gaan aanbieden. _De Old Amsterdam Food Market was een succesvol format, dat zich zeker leent voor herhaling, voor verdieping en uitbreiding. Graag gaan we daarover ook met het stadsdeel in gesprek, om te kijken welke mogelijkheden daarvoor liggen in 2015.
_Met de Old Amsterdam Food Market hebben we voedsel opnieuw fysiek een plek gegeven in het centrum van Amsterdam, en de geschiedenis van de Vleeshallen op de Nes letterlijk tot leven gewekt. De markt werd met groot enthousiasme ontvangen en bezocht door zo’n 650 mensen.
CITIES Amsterdam Govert Flinckstraat 309 1074 CA Amsterdam Netherlands
CITIES Stockholm Ljusterögatan 3 116 42 Stockholm Sweden
+31 6 2161 5797
[email protected]
+46 70 990 31 16
[email protected]