Ambities secundair onderwijs
1 Lyceum voor Ambitienota Stedelijk Secundair Onderwijs Conceptnota ‘1 Lyceum voor ‘ Administratieve wijzigingen FASE 1 Stedelijk Secundair Onderwijs vanaf 1/9/2014 , … FASE 2 1/9/2015
Hefbomen… voor een strategisch meerjarenplan voor de hele Divisie! Bijkomende invloeden • • • • • • • • •
Doelenboom AGB Pedagogisch project stedelijk onderwijs Perceptieonderzoek (reflectie op ‘imago’) Doorlichting SGN, duiding ‘achilleshiel’ + leertraject LL Van 2 scholengemeenschappen naar één werking Merkenstrategie (profilering) Masterplan Bestuursakkoord (accenten + matching met eigen ambities) Hervorming secundair onderwijs
Ambities scherp stellen! Statement: ‘Dit willen wij als Divisie Secundair’.
Een performant secundair onderwijs als basis voor gekwalificeerd uitstromen!
1 Lyceum voor 5 ambitiegebieden • • • • •
Onderwijskwaliteit Onderwijsaanbod Leiderschap Communicatie Infrastructuur
Onderwijskwaliteit •
Ambitie 1
elk Stedelijk Lyceum een gunstig doorlichtingsverslag (met aandacht voor leerplanrealisatie en professionalisering van vakwerkgroep werking) •
Ambitie 2
competentieontwikkeling, de evaluatiepraktijk hier op afstemmen •
Ambitie 3
leerbegeleiding afstemmen op de doelgroep (‘smart design’ gericht op gekwalificeerd uitstromen) •
Ambitie 4
voorbereiden op vervolgstudies en arbeidsmarkt
Context/input/proces/output (CIPO). Allocatie.
Onderwijskwaliteit •
Ambitie 1 gunstig doorlichtingsverslag /leerplanrealisatie/professionele vakwerkgroep werking
verbeterplan-kwaliteitskaarten-reguliere monitoring directeur, divisie 3-maandelijks- intervisie, collegiale visitaties en proefdoorlichtingen rol mentoren-coaches en vakinhoudelijke experts vakwerkgroep werking versterken vanuit SWOT-analyse, vraag gestuurde omkadering OVSG (2-jaarlijkse analyse behalen kwaliteitsnormen overheid) OM, divisie, BC onderwijs en OVSG •
Ambitie 2 competentieontwikkeling, de evaluatiepraktijk hier op afstemmen
visietekst competentieleren = tool voor vakwerkgroep werking implementatie op maat van de school-rapportering realisaties evolutie naar een competentierapport (concrete verwoording vanuit competenties gekoppeld aan een inschaling van sleutelvaardigheden (attituderapport) BC Onderwijs en OVSG
Onderwijskwaliteit •
Ambitie 3 leerbegeleiding afstemmen op de doelgroep (‘smart design’ gericht op gekwalificeerd uitstromen)
begincompetenties bepalen (basofiche) en leerwinst bepalen (schoolfeedbackrapport) = data over leervorderingen om in te spelen op individuele leernoden en leerstijlen/gedifferentieerd aanbod, resulteert in een gepersonaliseerd leerprogramma dat ondersteunt en uitdaagt betrokkenheid op de leerinhouden (authentieke opdrachten) competentieleren integreren in alle werk van de leerlingen visie op inzetten van leermiddelen (vakwerkgroepen, ICT-beleid) outcome meten (waar komen lln terecht, investering Divisie OM, Divisie en BC Onderwijs
Onderwijskwaliteit •
Ambitie 4 voorbereiden op vervolgstudies en arbeidsmarkt
(meerwaarde van) competentieleren gericht op betere aansluiting bij studieen beroepskeuze, door versterken van een realistisch zelfbeeld van een leerling haken ze minder snel af permanente reflectie, zelfconceptverheldering en horizonverruiming resulteren in een betere studiekeuze en vermindert de gekwalificeerde uitstroom (matrix leerloopbaanbegeleiders) ‘over het muurtje kijken’ Hoger Onderwijs en inschatting arbeidscontexten stages, inzetten op werkplekleren (samenwerking/synergie met sectoren) leertrajecten ontwikkelen en transparant maken = ‘koppelingen’ over divisies heen om uitval te vermijden en doorstroming te stimuleren: secundair voltijds-werkend leren-volwassenenonderwijs-HBO 4 en 5(afspraken + herverkaveling) se-n-se in ruime modules: onderwijs-kijkstage-lange integratie in een bedrijf
Onderwijsaanbod •
Ambitie 1
1 Lyceum, perspectief voor 6 jaar (of … 15 jaar, vanaf de kleuterschool) • Ambitie 2 % doorstroming uit stedelijk basisonderwijs kwantitatief en kwalitatief verhogen (nu 30%, naar 35% in 2019) •
Ambitie 3
een herverkaveling realiseren in relatie tot logische interessegebieden, een rationeel studieaanbod afgetoetst via resonantie en gericht op noden van leerlingen en hun ouders, hoger onderwijs, sectoren en de arbeidsmarkt •
Ambitie 4
Samenwerking met verschillende onderwijsniveaus.
Onderwijsaanbod •
Ambitie 1 1 Lyceum, perspectief voor 6 jaar (of … 15 jaar, vanaf de kleuterschool)
De hertekening van het Stedelijk Secundair Onderwijs als antwoord op bestaande knelpunten. Tegelijkertijd zal ze de sterke aspecten verder uitdiepen en onze ambities aanscherpen.
Voor elk wat wils in ‘1 Stedelijk Lyceum voor ‘ Wat werkt? - 1 scholengemeenschap met een rationaal studieaanbod voor de verschillende leerlingen - hierdoor objectieve studiekeuze, leerlingen oriëntering en een efficiënte aanwending van de beschikbare middelen … als deze samenvalt met één schoolbestuur bv. Stedelijk Secundair Onderwijs (onderzoek belang scholengemeenschappen Geert Devos UGent)
Onderwijsaanbod 1 Lyceum voor 1 scholengemeenschap, ‘1 school’, 1 werking, 1 doorstromingsgeheel, 1 uitstraling! 1 SCHOLENGEMEENSCHAP
VOORDELEN
NADELEN
Denken vanuit de leerling.
Het vergt tijd om de ‘mindset’ van schoolteams gelijk te stemmen.
Eenheid, één solide Divisie Secundair Onderwijs met een heldere strategie die we samen uitdragen.
Verlies van 22 OKAN-uren.
Het vergroten van het lokaal regelvermogen.
60 punten minder voor de SG (300 punten i.p.v. 360 punten).
Voeren van één personeelsbeleid, met optimale mobiliteit voor het personeel.
Verlies van één mandaatsvergoeding (een coördinerend directeur minder).
Vergaderfrequentie daalt.
Eén Stedelijk Lyceum Stedelijk Lyceum
Stedelijk Lyceum 16 secundaire scholen
Koninklijke Balletschool Antwerpen
Werkend Leren Antwerpen
Stedelijk Lyceum Topsport
toelating
apart profiel
Onderwijsaanbod •
Ambitie 2 % doorstroming uit stedelijk basisonderwijs kwantitatief en kwalitatief verhogen (nu 30%, naar 35% in 2019)
Gemeenschappelijke visie op doorstroming van het Stedelijk Basisonderwijs en het Stedelijk Secundair Onderwijs We realiseren een ononderbroken leerloopbaan via een doorlopende leerlijn gericht op het competentieleren. Het didactisch handelen wordt hierbij op elkaar afgestemd. Samen zetten we onze leerkrachten maximaal in op hun competenties. Via looping kunnen we een brug slaan. Het basis- en secundair onderwijs werken samen aan pedagogische ontwikkeling en pedagogische begeleiding. Het secundair onderwijs maakt steeds een beginsituatieanalyse voor startende leerlingen om hun positie in het leerproces vast te stellen. Dit is de start van een individueel leertraject met begeleiding op maat. Een unieke leerling ontvangt zo zijn eigen specifieke leertraject. De baso-fiche en het schoolfeedbackrapport vormen het startconcept voor een persoonlijk ontwikkelingsplan.
Onderwijsaanbod Onze fundamentele doelstelling is een maximale leerwinst te realiseren voor elke leerling. 2-wekelijks overleg van het leerplichtonderwijs (basisonderwijs, buitengewoon onderwijs en secundair onderwijs) vanaf september 2013. Op deze wijze willen we acties opzetten om onze visie te concretiseren. Verdere uitbouw virtuele scholengemeenschappen en leernetwerken. Leerzorg, afstemming in het leerplichtonderwijs. Jaarlijkse meting kwantitatieve en kwalitatieve instroom, ijkmoment jaarlijks 1 oktober + acties. Perceptieonderzoek na 3 jaar hernemen, welke resultaten werden geboekt? IKZ, divisie
Onderwijsaanbod •
Ambitie 3 een herverkaveling realiseren in relatie tot logische interessegebieden, een rationeel studieaanbod afgetoetst via resonantie en gericht op noden van leerlingen en hun ouders, hoger onderwijs, sectoren en de arbeidsmarkt De Stedelijke Lycea zijn 6-jarige structuren, met een geïntegreerde eerste graad die soms gelinkt is aan een lagere school. Een eerste graad legt prioriteiten in de interessegebieden in relatie tot de bovenbouw.
1ste graad
Interessegebieden vanaf de 2de graad
Onderwijsaanbod Vanuit die optiek is er in ‘1 lyceum voor ‘voor elk wat wils: • Doorstromingszekerheid voor alle kinderen uit het stedelijk basisonderwijs • Onze scholen werken samen als 1 grote school met het ruimste aanbod in Antwerpen • In de eerste graad laten we iedereen kennis maken met verschillende interesses (interessegebieden): talen, techniek, welzijn, wetenschappen, sport, economie, het creatieve, etc. • In de A-stroom van de eerste graad wordt in alle scholen van het Stedelijk Secundair Onderwijs hetzelfde basisprogramma gegeven. Daarnaast worden er seminarie-uren ingericht om de interesses projectmatig te verruimen (drie specifieke luiken + andere interessegebieden projectmatig behandelen). • Sleutelcompetenties worden geïntegreerd aangeboden. • Vanaf de 2de graad worden leerlingen georiënteerd naar de richting waarin ze uitblinken en gestimuleerd in datgene waarin ze geïnteresseerd zijn. Met de ondersteuning van leerkrachten en leerloopbaanbegeleiders ontdekken we de interessegebieden van de leerlingen en begeleiden we ze naar het geschikte leerdomein. Met begeleiding op maat. Onze leerkrachten en leerloopbaanbegeleiders begeleiden hen om het maximum uit hun talenten te halen. Elke leerling krijgt persoonlijke aandacht, zorg en flexibele leertrajecten op maat. Onze 2de en 3de graden profileren zich specifiek op de interessegebieden. Er zijn twee uitzonderingen waarvoor leerlingen een toelating nodig hebben. •
Toelatingsvoorwaarden: Koninklijke Balletschool Antwerpen/ Stedelijk Lyceum Topsport
Onderwijsaanbod Herverkaveling In de herverkaveling van het secundair onderwijs is een hefboom gekwalificeerd uitstromen. Er is rekening gehouden met een logisch samengaan van de verschillende interessegebieden met een maximum van twee interessegebieden per gebouw of gebouwencluster. Om ervoor te zorgen dat dit steeds consequent gebeurt, werd een change management-tool ontwikkeld. Er zijn rationaliseringen nodig (afdelingen schrappen, afbouwen, verplaatsen) en de arbeidsmarktgerichtheid van de verschillende afdelingen wordt per school nagegaan. Een afstemming op de reële vraag van de arbeidsmarkt is noodzakelijk. Marktonderzoek van VVKSO, VDAB & Voka moeten ons helpen een antwoord op deze vraag te formuleren. Bovendien werd er rekening gehouden met een geografische spreiding van de doorstromingsgerichte interessegebieden, in relatie tot de realisaties van gebouwen.
Visie Werkend leren Onze twee Centra voor Deeltijds Onderwijs (CDO) gaan naar één werking met een gezamenlijke visie op korte termijn en een gedragen uitgewerkte visie en hetzelfde evaluatiesysteem op middellange termijn. Op lange termijn zien we nog veel kansen i.v.m. samenwerkingen met het secundair en volwassenonderwijs. (conceptnota september 2013)
Onderwijsaanbod Resultaat Voorbereiding op verder studeren SL Merksem, SL Waterbaan, SL Pestalozzi, SL Quellin, SL Linkeroever (logistiek) Techniek met finaliteit of voorbereiding op verder studeren SL Meir (technische campus sinds 1.9.2013, vanaf 1.9.2018? naar Cadix) SL Zuid met link naar Werkend leren Antwerpen (CDO’s) Welzijn & Maatschappij doorstroming + finaliteit SL Lakbors, SL Olympiade, SL Lamorinière Kunst, design en & media doorstroming en finaliteit SL Cadix Zie bijlage E: Visual mapping: visuele voorstelling geografische spreiding per interessegebied
Onderwijsaanbod • Ambitie 4 Samenwerking met verschillende onderwijsniveaus. Visie op samenwerking met andere onderwijsniveaus en –netten. Samenwerking met verschillende onderwijsniveaus zijn opportuniteiten die we willen aangrijpen om de doorstroming te versterken (en ongekwalificeerde uitstroom te ondervangen), maar ook om elkaars infrastructuur optimaal te benutten (win-win). Er zijn reeds constructieve samenwerkingen tussen Secundair, Se-n-Se, Centra voor Werken en Leren, HBO5 en CVO. Samenwerkingen met hogescholen en universiteiten zorgen er ook voor dat de curricula op elkaar afgestemd geraken. Visie op samenwerking met sectoren en externen. Deze visie kan ook doorgetrokken worden naar de arbeidsmarkt door een instapklare infrastructuur aan te bieden met open ateliers waar er flexibel en ‘on demand’ (projectmatig) kan gewerkt worden (onderzoeksopdrachten) op vraag van externe partners of heuse joint ventures opgezet worden (cf. RDM Campus (Rotterdam)). Via resonantie toetsen we af of we de juiste keuzes maken in ons aanbod.
Leiderschap •
Ambitie 1
nieuwe organisatiestructuur opzetten, gericht op gedeeld leiderschap, in functie van sterke regie •
Ambitie 2
professionaliseren van het beleidsvoerend vermogen, empowerment o.a. gericht op verander- en projectmanagement, juiste persoon op de juiste plaats •
Ambitie 3
professionaliseren van een integraal personeelsbeleid (een zorgvuldig en consequent beleid voeren) •
Ambitie 4
teamgericht remediëren van doorlichtingsverslagen
Leiderschap •
Ambitie 1 nieuwe organisatiestructuur opzetten, gericht op gedeeld leiderschap, in functie van sterke regie
ORGANIGRAM SECUNDAIR
Leiderschap •
Ambitie 2 professionaliseren van het beleidsvoerend vermogen, empowerment o.a. gericht op verander- en projectmanagement, juiste persoon op de juiste plaats
Opdracht voor de leidinggevende: De leraar maakt het verschil, gesteund door een sterk team. multidisciplinaire/diversere teams vormen vereiste profielen en competenties samenbrengen in één lijn met de ambities (alignment een actief en integraal personeelsbeleid voeren interne opvolging versterken aanvangsbegeleiding organiseren
Stuurgroep en BC HR, personeelsbeleid directeur
Leiderschap • •
Ambitie 3 professionaliseren van een integraal personeelsbeleid (een zorgvuldig en consequent beleid voeren) Ambitie 4 teamgericht remediëren van doorlichtingsverslagen
Communicatie •
Ambitie 1
visie, missie en waarden ‘vertalen’ naar stakeholders: ‘goesting’ geven om er deel van uit te maken •
Ambitie 2
merkenstrategie implementeren 1/1/2014 •
Ambitie 3
interne en externe PR als key factor bij veranderingsprocessen •
Ambitie 4
eerlijk en geloofwaardig met eigenaarschap en verbondenheid
Communicatie • • • •
Ambitie 1 visie, missie en waarden ‘vertalen’ naar stakeholders: ‘goesting’ geven om er deel van uit te maken Ambitie 2 merkenstrategie implementeren 1/1/2014 Ambitie 3 interne en externe PR als key factor bij veranderingsprocessen Ambitie 4 eerlijk en geloofwaardig met eigenaarschap en verbondenheid
Communicatie • • • •
Ambitie 1 visie, missie en waarden ‘vertalen’ naar stakeholders: ‘goesting’ geven om er deel van uit te maken Ambitie 2 merkenstrategie implementeren 1/1/2014 Ambitie 3 interne en externe PR als key factor bij veranderingsprocessen Ambitie 4 eerlijk en geloofwaardig met eigenaarschap en verbondenheid
Infrastructuur •
Ambitie 1
doorlichtingsverslagen aanpakken, renovatie en nieuwbouw te realiseren •
Ambitie 2
realiseren van flexibele leeromgevingen voor leerlingen en geïntegreerde werkplekken voor leerkrachten •
Ambitie 3
na de herverkaveling de capaciteit meten, creatief invullen maar ook naar nieuwe locaties uitkijken •
Ambitie 4
brede openstelling met aandacht voor beheer en veiligheid
Infrastructuur • • • •
Ambitie 1 doorlichtingsverslagen aanpakken, renovatie en nieuwbouw te realiseren Ambitie 2 realiseren van flexibele leeromgevingen voor leerlingen en geïntegreerde werkplekken voor leerkrachten Ambitie 3 na de herverkaveling de capaciteit meten, creatief invullen maar ook naar nieuwe locaties uitkijken Ambitie 4 brede openstelling met aandacht voor beheer en veiligheid
Besluit Op basis van de divisies moet het Masterplan Secundair Onderwijs in relatie staan tot alle andere divisies. Toekomstgericht. Welke basis hebben onze leerlingen nodig om een succesvolle toekomst uit te bouwen in een steeds veranderende maatschappij? Wat voor mensen heeft onze samenleving nodig? Het Stedelijk Lyceum geeft leerlingen de basis voor hun toekomst: kennis, vaardigheden en attitudes. Want in het leven hebben leerlingen zo veel meer nodig dan kennis. Vernieuwend. In een steeds veranderende maatschappij moet onderwijs ‘mee zijn met’ en zelfs ‘voor zijn op’ maatschappelijke veranderingen. Ambitieus. Wij dromen van het beste onderwijs in Antwerpen. Pretentieus? Wij noemen het ambitieus. Wij willen het beste voor elke leerling. Daar gaan we voor. Elke dag. Daar werken we hard aan. Want het gaat over hun toekomst. Focus op de talenten van onze leerlingen. Ze ontdekken en ontplooien hun talenten maximaal en kiezen een studierichting die past bij hun talenten, competenties en interesses.
1 Stedelijk Lyceum voor A. Wanneer leerlingen starten in het Stedelijk Lyceum, tekenen we samen met hen een leerpad uit. Binnen het Stedelijk Lyceum zijn alle mogelijkheden voor handen. In een eerste graad maken leerlingen kennis met alle interessegebieden en ontdekken ze hun talenten. In de tweede en derde graad kunnen ze hun talenten stap voor stap ontplooien en zich specialiseren. Voor iedereen. Onze schoolpoorten staan open voor iedereen. Wij kijken naar talenten, niet naar achtergrond of beperking. Een school is een plek om te leren én elkaar te ontmoeten. Met iedereen. Onze schoolpoorten staan open voor ouders, de buurt, bedrijven en werkgevers. Want een school is geen eiland. Samen een goede school uitbouwen met leerlingen, leerkrachten én ouders. De scholen van het Stedelijk Lyceum zijn één sterke familie waar scholen onderling ervaring en deskundigheid delen. Samen maken we een school, een samenleving en een toekomst. Voor iedereen toekomst talent geluk
20 secundaire scholen Stedelijk Lyceum
Stedelijk Lyceum
Stedelijk Lyceum
Stedelijk Lyceum
Berchem?
Cadix
Lamorinière
Kruger
Stedelijk Lyceum
Stedelijk Lyceum
Stedelijk Lyceum
Stedelijk Lyceum
Lakbors
Lange Beeldekens
Linkeroever
Meir
Stedelijk Lyceum
Stedelijk Lyceum
Stedelijk Lyceum
Stedelijk Lyceum
Merksem
Offerande
Olympiade
Pestalozzi
Stedelijk Lyceum
Stedelijk Lyceum
Stedelijk Lyceum
Stedelijk Lyceum
Pierenberg
Quellin
Waterbaan
Zuid
toelating
Stedelijk Lyceum Topsport
Koninklijke Balletschool Antwerpen
Werkend Leren Antwerpen
apart profiel
Onderwijskwaliteit • Elk Stedelijk Lyceum moet een gunstig doorlichtingsverslag hebben. We vragen hiervoor bijzondere aandacht voor leerplanrealisatie en de professionalisering van de vakwerkgroepen in de scholen. We willen competentieontwikkeling bevorderen bij de leerlingen, zodat ze nu al voorbereid worden op de arbeidsmarkt met competentiegericht onderwijs. • Kennis? Natuurlijk. Maar leerlingen hebben ook vaardigheden en attitudes nodig om verder te studeren of te werken. Want in het leven hebben leerlingen zo veel meer nodig dan kennis. Het Stedelijk Lyceum geeft jongeren de mogelijkheid zich te ontwikkelen tot sterke persoonlijkheden en leert jongeren deelnemen aan de samenleving. • De evaluatiepraktijk wordt hier uiteraard op afgestemd. De leer- en leerloopbaanbegeleiding wordt afgestemd op de doelgroep om de gekwalificeerde uitstroom te maximaliseren. Leerlingen van het Stedelijk Lyceum worden voorbereid op vervolgstudies en de arbeidsmarkt.
Onderwijsaanbod • Uit het perceptieonderzoek blijkt dat bij de positionering van het Stedelijk Secundair Onderwijsnet de nadruk vooral ligt op groepen ouders die belang hechten aan de ontwikkeling van de sociale vaardigheden van hun kind. Er lijkt een probleem met instroom, alsook doorstroming van het Stedelijk Basisonderwijs naar het Stedelijk Secundair Onderwijs. We streven ernaar om deze doorstroming te optimaliseren binnen hetzelfde marktaandeel, rekeninghoudend met de verwachte capaciteitsuitbreiding. • We hebben geen autonome middenscholen. We hebben daarentegen wel een aantal kleuterscholen, lagere scholen en eerste graad middelbaar onderwijs op één locatie: vb. Stedelijk Lyceum De Beeldekens, Stedelijk Lyceum Waterbaan, Stedelijk Lyceum Kruger, etc.
Communicatie Onze missie, visie en waarden moeten voor iedereen duidelijk zijn en onze werknemers goesting geven om er deel van uit te maken. Om deze reden beginnen we de merkenstrategie te implementeren vanaf 1/1/2014. Onze interne en externe PR is een key factor bij veranderingsprocessen. Alle communicatie verloopt eerlijk en geloofwaardig met eigenaarschap en verbondenheid. Infrastructuur Infrastructureel krijgen de opmerkingen van de recente doorlichtingsverslagen de prioriteit. Hierbij wordt ingezet op renovatie en het realiseren van nieuwbouw. Hierbij proberen we flexibele leeromgevingen te realiseren voor leerlingen en geïntegreerde werkplekken voor leerkrachten. Na de herverkaveling moeten we de capaciteit meten, deze efficiënt invullen, maar ook naar nieuwe locaties uitkijken. Voor alle infrastructuren is er aandacht voor beheer en veiligheid.