RIBW K/AM
lid raad van bestuur
16 oktober 2015 Profiel met betrekking tot de positie 'lid raad van bestuur' bij RIBW K/AM te Haarlem
Organisatie:
Algemeen Een Regionale Instelling voor Beschermd Wonen (RIBW) is een instelling die onderdeel is van de geestelijke gezondheidszorg (GGZ) en een bijzondere schakelpositie heeft tussen de GGZ en de samenleving. De zorg van een RIBW richt zich op het vergroten van de kwaliteit van leven van mensen met psychiatrische en psychosociale problemen. Een RIBW biedt ondersteuning en begeleiding bij het dagelijks functioneren en het omgaan met de psychiatrische problematiek. De Regionale Instelling voor Beschermd Wonen Kennemerland/ Amstelland en de Meerlanden (RIBW K/AM) bestaat sinds 1989. Binnen de wereld van GGZ- en RIBW-instellingen staat RIBW K/AM bekend als een organisatie waar herstelondersteunende zorg nadrukkelijk centraal wordt gesteld. Herstel-ondersteunende zorg wordt gezien als een zoektocht van de cliënt samen met hulpverleners en alle andere betrokkenen waarbij het draait om het bieden van een stimulerende leeromgeving; samen invulling geven aan betekenisvolle activiteiten en het samen creëren van succeservaringen. Deze visie is leidend voor het aanbod van zorg, de strategische keuzes, de organisatie-inrichting, de vorm van leiding geven en het algehele dagelijks handelen. Op die manier wil RIBW K/AM ervoor zorgen dat cliënten zoveel mogelijk in de maatschappij kunnen wonen, functioneren en participeren, uitgaande van hun eigen wensen en mogelijkheden, met als uiteindelijke doel het terugkrijgen van het normale leven. RIBW K/AM doet dit door het bieden van: - een thuis in een beschermende woonomgeving; - begeleiding bij psychische problemen en herstel; - ondersteuning bij functioneren en participeren in de samenleving; - maatschappelijke opvang en dienstverlening. De kerntaak van RIBW K/AM is het bieden van begeleiding en activering aan mensen met psychiatrische en psychosociale problemen, zo nodig in combinatie met huisvesting. Zowel het zorgaanbod als het huisvestingsaanbod is gevarieerd, zodat men aan verschillende wensen en mogelijkheden van cliënten tegemoet kan komen. Ook biedt RIBW K/AM extra ondersteuningsmogelijkheden voor het participeren aan de samenleving: dienstverlening en dagbesteding. Over afstemming van zorg en behandeling is regelmatig contact met ketenpartners.
-2-
vervolg Organisatie:
RIBW K/AM richt zich van oudsher op volwassenen met langdurige psychiatrische problematiek. Een aantal ontwikkelingen zorgde ervoor dat men de producten en diensten voor een bredere doelgroep beschikbaar is gaan stellen. Zo kent RIBW K/AM woonvormen voor mensen met autisme, jeugdigen, GGZ-cliënten met verslavingsproblematiek, mensen met het syndroom van Korsakov en ex-daklozen met psychosociale en psychiatrische problemen. Regio & kengetallen In de regio's Midden- en Zuid-Kennemerland en Amstelland en de Meerlanden heeft de RIBW K/AM circa twintig hoofdlocaties (beschermd wonen, maatschappelijke opvang) met daaromheen een netwerk van andere vormen van beschermd wonen en begeleid zelfstandig wonen. De beschermd wonen- en begeleidingslocaties bevinden zich in de gemeenten Beverwijk, Velsen (IJmuiden en Velserbroek), Castricum, Haarlem (Schalkwijk, Haarlem-Noord, Zuiderpolder), Zandvoort, Heemstede, Bloemendaal, Amstelveen en Haarlemmermeer (Nieuw-Vennep en Hoofddorp). RIBW K/AM heeft ongeveer 600 beschermd wonen-cliënten en biedt ambulante begeleiding aan circa 700 cliënten. Daarnaast heeft zij enkele voorzieningen voor maatschappelijke opvang. RIBW K/AM heeft meer dan 500 medewerkers en een jaarlijks budget van ongeveer € 40 miljoen. De afgelopen jaren heeft RIBW K/AM geïnvesteerd in een financieel gezonde positie. Hoewel het resultaat voor 2014 wegens een afwaardering op €117.000 negatief uit is gekomen, verwacht zij hun vermogens- en liquiditeitspositie dit jaar weer te kunnen verbeteren. Speelveld RIBW K/AM is bij uitstek een netwerkorganisatie met verschillende stakeholders. Intern zijn dit de bewoners/cliënten, familieleden en medewerkers. De cliëntenraden, verdeeld in een cliëntenraad Beschermd Wonen en cliëntenraad Ambulant en de ondernemingsraad, zijn de vertegenwoordigende gremia voor de interne belanghebbenden.
-3-
vervolg Organisatie:
Met de decentralisatie van de AWBZ gefinancierde zorg en dagbesteding naar de WMO, is het speelveld van het RIBW wezenlijk veranderd. Sinds begin 2015 zijn gemeenten de belangrijkste contractpartner van RIBW K/AM voor zowel ambulante begeleiding als beschermd wonen. Met deze stelselwijziging is meer ruimte voor concurrentie ontstaan. In eerste instantie opteren veel gemeenten voor het voortzetten van relaties met de bestaande aanbieders. Op termijn zullen zich naar alle waarschijnlijkheid nieuwe aanbieders aandienen. De decentralisatie betekent voor RIBW K/AM dat onzekerheid over haar positie en de bekostiging van de dienstverlening in de toekomst toenemen. Naast meer concurrentie is er bovendien minder budget beschikbaar voor gemeenten voor de gespecialiseerde begeleiding zoals RIBW die biedt. Dat geldt met name voor de ambulante begeleiding waarvoor al direct per 2015 een forse budgetkorting aan de orde is. Ook verwacht men dat er op langere termijn zal worden bezuinigd op de budgetten voor Beschermd Wonen. Oftewel, RIBW K/AM dient in het veranderende speelveld rekening te houden met krimp. Andere relevante stakeholders zijn het zorgkantoor, verschillende ministeries (Justitie, VWS), regionale en landelijke politieke partijen, ZRA (asielzoekers), cliëntenorganisaties, gemeenten, GGZ-Nederland, de RIBW-Alliantie en de Nederlandse Zorgautoriteit. Een andere externe groep belanghebbenden zijn de samenwerkingspartijen. Hierbij kan gedacht worden aan de ketenzorgpartners, zoals de GGZorganisaties en algemene welzijnsorganisaties in het werkgebied van RIBW K/AM. Op huisvestingsgebied wordt intensief samengewerkt met woningcorporaties. Zo is er recent een Strategisch Vastgoed Plan opgesteld, met de koers en prioriteiten voor de komende jaren. Speerpunten voor de toekomst Voorop staat dat de zorginhoudelijke ambities die als volgt door de RIBW K/AM in het meerjarenbeleid zijn benoemd leidend blijven: - ondersteunen cliënten bij persoonlijk herstel; - werken in en met het maatschappelijk steunsysteem van en rondom cliënten; - activering is een integraal onderdeel van de begeleiding; - koersen op de eigen regie en zelfstandigheid van cliënten; - differentiëren van het ondersteuningsaanbod, om de klantvraag te kunnen volgen.
-4-
vervolg Organisatie:
Desalniettemin is het van belang om na jaren van groei de organisatie aan te passen aan de geldende decentrale structuur en te anticiperen op de te verwachten krimp. Daarom is RIBW K/AM tijdig begonnen met het herzien en aanpassen van de organisatiestructuur en -cultuur. In plaats van een clusterstructuur is gekozen voor een gebiedsgerichte opbouw van de organisatie waarbij teams een zelforganiserend karakter krijgen. De rol van het middelmanagement verandert daarmee van sturend naar ondersteunend, richtinggevend en coördinerend. De herinrichting van de organisatiestructuur heeft tot een aanzienlijke verplatting van de organisatie geleid. De nieuwe organisatiestructuur biedt de noodzakelijke ruimte voor eigen initiatief, flexibiliteit en maatwerk voor de teams en gebiedsmanagers. Daarnaast zal men toewerken naar een grotere mate van resultaatgerichtheid. Onder de medewerkers bestaat er veel draagvlak om deze organisatie- en cultuurverandering te realiseren. In haar visie op zorg stelt de RIBW het herstel van de cliënt centraal. Volgens de RIBW moet iedereen kunnen deelnemen aan de maatschappij, met gebruikmaking van eigen kracht en mogelijkheden. Deze herstelvisie sluit aan bij het gedachtengoed van de WMO dat er immers vanuit gaat dat versterking van eigen regie van cliënten in de zorg voorop moet staan en dat de mogelijkheden die het eigen netwerk alsook de algemene voorzieningen in de wijk daarbij bieden, worden benut. De medewerkers van RIBW K/AM brengen de visie dagelijks in de praktijk. Met de vernieuwing van de organisatie is er bewust gekozen voor een structuur waarbij er meer ruimte wordt geboden aan de zorgprofessional om optimaal te kunnen inspelen op de vraag van de cliënt. Voor de komende jaren is het noodzakelijk om de dienstverlening te herijken op basis van de WMO-pijlers. Dat vraagt om inhoudelijke innovaties in de komende jaren over de volle breedte van de zorg en de begeleiding die RIBW biedt. Als zorgaanbieder stelt RIBW K/AM in dit proces nadrukkelijk de cliënt centraal. De decentralisatie biedt kansen om in samenspraak met lokale en regionale partners nieuwe zorgarrangementen te ontwikkelen die aansluiten bij de zorgvraag van de cliënten. Hoewel RIBW K/AM bekend staat als een zorgvuldige en toegewijde aanbieder van zorg is het ook noodzakelijk te kijken op welke manier zorg goedkoper kan worden aangeboden. Met meer concurrenten in de markt zal RIBW K/AM zich de komende tijd nadrukkelijker moeten profileren. Voor meer informatie over RIBW K/AM: www.ribw-kam.nl.
-5-
Functieprofiel:
Plaats in de organisatie:
Lid raad van bestuur.
Bij RIBW K/AM vindt sturing plaats volgens het raad van toezichtmodel. De eindverantwoordelijkheid voor het beleid ligt bij de tweehoofdige raad van bestuur, binnen de kaders zoals vastgesteld door de raad van toezicht. De statuten zijn vastgesteld overeenkomstig de landelijke afspraken over de Zorgbrede Governancecode voor de zorgsector, net als de reglementen raad van toezicht en raad van bestuur. Jaarlijks vindt een evaluatiegesprek plaats tussen de raad van bestuur en een vertegenwoordiging van de raad van toezicht. Met de herinrichting van de organisatiestructuur is er een managementlaag tussenuit gehaald en is het managementteam per 1 september 2015 komen te vervallen. Dit is opgevangen door van een eenhoofdig naar een tweehoofdig collegiaal bestuursmodel te gaan. De raad van bestuur geeft tegenwoordig direct leiding aan 12 gebiedsmanagers alsook aan leidinggevenden van ondersteunende diensten als P&O, facilitaire dienst, financiële administratie, ICT en een aantal stafmedewerkers, waaronder een business controller. In een periodiek overleg tussen de raad van bestuur en het middenmanagement vindt beleidsvoorbereiding plaats. et aanstaande vertrek van mevrouw Iske ter Haar, vanwege het bereiken van haar pensioengerechtigde leeftijd, vormt aanleiding een tweede bestuurder te werven.
Taak:
De raad van bestuur is voor alles een college waarin bevoegdheden en verantwoordelijkheden worden gedeeld; er is sprake van een integrale en gedeelde verantwoordelijkheid voor zowel het primaire als het ondersteunende proces. Van de raad van bestuur wordt verwacht dat zij als complementair team samenwerkt. De taakverdeling binnen de raad van bestuur heeft betrekking op aandachtsgebieden en aanspreekpunten. De verdeling van de zorginhoudelijke en bedrijfsvoering gerelateerde taken en verantwoordelijkheden zullen op basis van competenties en interesses worden verdeeld. Ten behoeve van een integrale aansturing van de organisatie betekent dit dat beide leden leiding zullen geven aan zowel het primaire als het ondersteunende proces. Aldus zijn beide bestuurders betrokken bij de consistentie en vertaling van het strategisch beleid naar de werkvloer en zien zij toe op het behalen van de geplande resultaten binnen de gestelde financiële kaders.
-6-
vervolg Taak:
De raad van bestuur wordt geacht de strategie en het algemene beleid van RIBW K/AM gezamenlijk vorm te geven. Gezien het politieke en dynamische speelveld is het noodzakelijk te anticiperen op veranderde omstandigheden en waar nodig de strategie aan te passen. Binnen een sfeer van 'checks and balances' is het van belang dat de raad van bestuur met elkaar kan discussiëren over de effectiviteit van te nemen beslissingen. De raad van bestuur is eindverantwoordelijk voor het proces van vormgeven, initiëren en implementeren van zorginhoudelijk beleid, zorgprogramma's en opleidingen. Zij zien toe op de professionele kwaliteit alsmede de organisatie van de zorg en waar nodig het ontwikkelen van richtlijnen en protocollen. Verder wordt van de raad van bestuur een open instelling naar innovatie en verbetering van zorg- en dienstverlening verwacht. Voor wat betreft de ingezette organisatieverandering wordt verwacht dat de raad van bestuur actief bijdraagt aan de implementatie en doorontwikkeling van de nieuwe structuur en cultuur. Als bindende factor dient de raad van bestuurhet proces van samenwerking en synergie binnen de organisatie te entameren. Zichtbaarheid en communicatie naar de medewerkers toe zijn hierin doorslaggevende factoren. Voor de RIBW heeft decentralisatie van regie niet louter betrekking op haar werknemers. Integendeel, van de raad van bestuur wordt juist verwacht dat zelfregie van de cliënt gericht op herstel altijd centraal wordt gesteld en dat zij te allen tijden zal bezien op welke manier dit vanuit de organisatie en de keten kan worden gefaciliteerd. Van de raad van bestuur wordt verwacht dat zij actief zullen bijdragen aan de doorontwikkeling van herstel-ondersteunende zorg. Op het terrein van bedrijfsvoering is de raad van bestuur verantwoordelijk voor een adequate, transparante en doelmatige inrichting van de interne organisatie. Afgeleid van het strategisch beleid wordt een gedegen financieel beleid gevoerd, waarbij een adequate planning en controlcyclus onontbeerlijk is. Gezamenlijk brengt de raad van bestuur de organisatie in een volgende fase als het gaat om bedrijfsmatig werken, waarbij concrete beleidsdoelen, te bereiken resultaten en bijbehorende prioriteiten, worden vastgesteld. Anticiperend op een mogelijke verlaging van het budget voor beschermd wonen vraagt de vastgoedportefeuille de komende jaren specifieke aandacht.
-7-
vervolg Taak:
Van de raad van bestuur wordt een ondernemende en zakelijke houding verwacht met het oog op het veranderende speelveld waarbij marktwerking zijn intrede doet. Het positioneren en profileren van RIBW K/AM in het relevante zorgnetwerk en het aangaan van samenwerkingsverbanden zijn daarbij belangrijke gedeelde verantwoordelijkheden. Ten behoeve van een grotere beheersbaarheid van de organisatie zorgt de raad van bestuur voor het monitoren van de juiste kwaliteit/ prijsverhouding en de betaalbaarheid van de geleverde diensten, waaronder de diensten die in samenwerkingsverbanden aangeboden worden. Als werkgever is de raad van bestuur verantwoordelijk voor een adequaat hrm-beleid. Ter bevordering van een optimale inzet van mensen en middelen investeert de raad van bestuur onder andere in strategische personeelsplanning. De raad van bestuur onderhoudt een proactieve, effectieve en constructieve relatie met de ondernemingsraad, de cliëntenraden (in het kader van de medezeggenschap). In het uitdragen van de gewenste ondernemende cultuur en de zorginhoudelijke visie en missie heeft de raad van bestuur een voorbeeldrol naar de medewerkers en cliënten van RIBW K/AM.
-8-
Profiel 'ideale kandidaat' Opleiding en ervaring:
De kandidaat beschikt over academisch werk- en denkniveau en heeft ervaring met het integraal leiding geven aan een organisatie. Vanuit deze verantwoordelijkheid weet hij/zij een oordeel te vormen over zowel het primaire proces van de organisatie alsook algemene bedrijfskundige processen, managementinformatie en financiële resultaten. De kandidaat heeft ervaring met het decentraal organiseren naar het Rijnlands model. De kandidaat heeft aantoonbare affiniteit met een visie op zorg waarin herstel centraal staat. Bij voorkeur is er door praktijkervaring goede kennis van de werkvloer en vraagstukken waarmee zorgverleners en cliënten worden geconfronteerd. De kandidaat beschikt over voldoende abstractievermogen om de markt te kunnen overzien en weet een visie te bieden omtrent de strategische positionering van de organisatie. Hij/zij heeft commercieel-zakelijk inzicht, herkent potentiële samenwerkingsverbanden en overige kansen die zich in de markt voordoen.
Eigenschappen:
- affiniteit met de doelgroep van RIBW K/AM, aantoonbaar betrokken bij het welzijn van cliënten; - klantgedreven instelling, stelt structureel de cliënt centraal en is gepassioneerd en dienstbaar in het bieden van goede zorg; - conceptueel sterk, strategisch vooruitdenkend en markt- en klantgericht in het organiseren en aanbieden van zorg in de keten; - gericht op het onderhouden van relaties, beschikt over uitstekende verbindende en communicatieve vaardigheden, is zichtbaar op de werkvloer en is in staat op uiteenlopende niveaus te opereren; - een netwerker die in staat is de organisatie in de keten op aansprekende wijze te promoten, relaties te onderhouden en nieuwe contacten te realiseren; - ondernemende persoonlijkheid met oog voor innovaties uit andere sectoren en het vermogen deze te vertalen naar de praktijk van een zorginstelling; - daadkrachtig en hands-on in het oplossen van operationele vraagstukken; - wordt gekarakteriseerd als teamplayer, collegiaal ingesteld, geeft ruimte aan zijn/haar collega;
-9-
vervolg Eigenschappen:
- coachende stijl van leiding geven met een open houding naar de medewerkers, stimuleert creativiteit en het ontplooien van initiatieven, biedt medewerkers ruimte zelf te excelleren in hun vakgebied; - neemt zelf verantwoordelijkheid en spreekt anderen daar ook op aan, bevordert een cultuur waarin dit vanzelfsprekend wordt; - heeft affiniteit met medezeggenschap en weet een vruchtbare werkrelatie met de ondernemingsraad, de cliëntenraad, en de raad van toezicht te onderhouden.
- 10 -